DATY KLASA III

DATY KLASA III
Lp.
DATA
1
2
1814 – 1815
29/30.11.1830 r.
3
1861 r.
4
5
6
7
8
1861 – 1865
1848 – 1849
22.01.1863 r.
1871 r.
ostatnie trzy
dziesięciolecia XIX w.
oraz początek XX w.
1876 r.
1879 r.
1886 r.
1889 r.
1895 r.
1896 r.
1903 r.
1908 r.
9
10
1896 r.
1901 r.
1905 r.
11
1914 – 1918
WYDARZENIE
Kongres wiedeński
Powstanie listopadowe („Noc listopadowa”)
• 1831 r. – największe bitwy wojny polsko-rosyjskiej: pod Stoczkiem,
pod Grochowem, pod Wawrem, pod Dębem Wielkim, pod Iganiami,
pod Ostrołęką i pod Warszawą
Zjednoczenie Włoch – powstanie Królestwa Włoskiego
• 1870 r. – Rzym (dotychczasowa stolica Państwa Kościelnego) został stolicą
zjednoczonych Włoch
Wojna secesyjna w USA
Wiosna Ludów w Europie
Powstanie styczniowe
Zjednoczenie Niemiec – powstanie II Rzeszy Niemieckiej
Epoka stali i elektryczności – druga faza rewolucji przemysłowej
Alexander Bell skonstruował telefon
• Thomas Edison wynalazł żarówkę elektryczną
- w latach 1881 – 1882 zbudował w Nowym Jorku pierwszą na świecie
elektrownię miejską
• Werner von Siemens zbudował pierwszy model lokomotywy elektrycznej
Carl Benz (niemiecki pionier motoryzacji) opatentował automobil
(prototyp samochodu)
Zbudowano wieżę Eiffla w Paryżu (najbardziej znany pomnik epoki stali)
• miała upamiętnić setną rocznicę rewolucji francuskiej oraz zademonstrować
poziom wiedzy inżynierskiej i możliwości techniczne epoki
Bracia Lumière (francuscy pionierzy kinematografii) skonstruowali
kinematograf
• pierwsza publiczna projekcja ich filmów miała miejsce 28.12.1895 r.
w paryskim Salonie Indyjskim Grand Cafe – data ta jest uznawana za moment
narodzin kina
Guglielmo Marconi dokonał w Londynie pierwszej publicznej próby przekazu
radiowego
Bracia Wright (amerykańscy pionierzy lotnictwa) podjęli pierwsze próby wzbicia
się w powietrze skonstruowanym przez siebie samolotem
W wytwórni Henry'ego Forda w Detroit powstał samochód Ford model T
• dzięki zastosowaniu taśmy produkcyjnej samochód był dostępny nawet dla
średnio zarabiających ludzi (początek masowej motoryzacji)
Pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie
Strajk szkolny dzieci we Wrześni (zabór pruski)
Rewolucja w Rosji
• car Mikołaj II złagodził samodzierżawie i rozpoczął reformy polityczne
I wojna światowa
• 1914 r. – bitwa nad rzeką Marną
• 1916 r. – bitwa pod Verdun
• 1916 r. – bitwa nad rzeką Sommą (największa bitwa I wojny światowej,
podczas której wojska brytyjskie po raz pierwszy użyły czołgów)
• 1917 r. – przystąpienie USA do wojny po stronie ententy
12
5.11.1916 r.
1917 r.
1918 r.
13
1917 r.
14
11.11.1918 r.
15
1919 r.
16
1918 – 1939
17
18
1919/1920/1921
1920 r.
17.03.1921 r.
1922 r.
1933 r.
23.04.1935 r.
19
1939 – 1945
20
1945 r.
1945 – 1989
Sprawa polska w okresie I wojny światowej
• Akt 5 listopada (manifest dwóch cesarzy) – cesarz niemiecki Wilhelm II
i cesarz austriacki Franciszek Józef I ogłosili wspólny manifest, w którym
zapowiedzieli utworzenie państwa polskiego
• Car Mikołaj II ogłosił, że jednym z celów wojny jest stworzenie wolnej Polski
(połączonej z Rosją); po rewolucji lutowej rosyjski Rząd Tymczasowy powtórzył
podobną deklarację
• Prezydent Stanów Zjednoczonych Woodrow Wilson przedstawił program
pokojowy (określany jako 14 punktów Wilsona) dla świata po I wojnie.
Dla Polski ważny był punkt 13., mówiący o utworzeniu niepodległego państwa
polskiego z dostępem do morza
• Rewolucja lutowa w Rosji (obalenie caratu)
• Rewolucja październikowa (bolszewicy na czele z Włodzimierzem Leninem
przejęli władzę w Rosji)
• Podpisanie w Compiègne (we Francji) zawieszenia broni między siłami
walczącymi w I wojnie światowej
• Symboliczna data odzyskania niepodległości przez Polskę – Narodowe
Święto Niepodległości
Traktat wersalski – układ pokojowy kończący I wojnę światową, podpisany
28.06.1919 r., ratyfikowany w 1920 r.
• traktat ustalił wiele granic międzypaństwowych w Europie oraz wprowadził
nowy ład polityczny
II RZECZPOSPOLITA
• 1918 – 1922 Józef Piłsudski Naczelnikiem Państwa Polskiego
• 1922 Gabriel Narutowicz pierwszym prezydentem Rzeczypospolitej
• 1922 – 1926 Stanisław Wojciechowski prezydentem Rzeczypospolitej
• 1926 – 1939 Ignacy Mościcki prezydentem Rzeczypospolitej
Powstania śląskie
Bitwa warszawska („Cud nad Wisłą”)
• bitwa stoczona w dniach 13 – 25.08.1920 r. podczas wojny polskobolszewickiej. Zadecydowała o zachowaniu niepodległości przez Polskę
i przekreśliła plany rozprzestrzenienia rewolucji bolszewickiej na Europę
Zachodnią
• na pamiątkę zwycięskiej bitwy warszawskiej w dniu 15 sierpnia
obchodzone jest Święto Wojska Polskiego
Konstytucja marcowa
• pierwsza nowoczesna polska konstytucja; wprowadzała ustrój republiki
demokratycznej o parlamentarno-gabinetowym systemie rządów, zgodny
z monteskiuszowską koncepcją trójpodziału władzy
Powstanie ZSRR (Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich)
Adolf Hitler został kanclerzem III Rzeszy
Konstytucja kwietniowa
• na mocy konstytucji kwietniowej wprowadzono w Polsce system prezydencki
o charakterze autorytarnym
II wojna światowa
• 01.09.1939 r. – napaść Niemiec na Polskę
• 17.09.1939 r. – napaść ZSRR na Polskę
• 01.08.1944 r. – powstanie warszawskie
• 1945 r. – Konferencje w Jałcie i w Poczdamie
- opracowanie traktatów pokojowych i zasad organizacji powojennego świata
przez tzw. wielką trójkę (USA, Wielka Brytania, ZSRR)
Powstanie Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ)
POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA (PRL)
• w latach 1945 – 1952 państwo funkcjonowało jako Rzeczpospolita Polska
• w latach 1952 – 1989 nazwa Polska Rzeczpospolita Ludowa była oficjalną
nazwą państwa polskiego
1949 r.
1955 r.
21
22
1978 r.
1980 r.
1981 – 1983
1989 r.
24
25
1990 – 1995
1990 r.
1991 r.
1995 – 2000
02.04.1997 r.
26
27
28
29
30
1999 r.
01.05.2004 r.
2000 – 2005
2005 – 2010
2010 r.
23
Powstanie NATO (Traktatu Północnoatlantyckiego)
• sojusz polityczno-wojskowy państw Europy Zachodniej, Stanów
Zjednoczonych i Kanady przeciwko sowieckiemu zagrożeniu
Układ Warszawski
• sojusz polityczno-wojskowy państw tzw. bloku wschodniego
(państw komunistycznych) z dominującą rolą ZSRR
Wybór Karola Wojtyły na papieża
Powstanie NSZZ Solidarność na czele z Lechem Wałęsą
Stan wojenny w Polsce
• 02 – 04.1989 r. – obrady Okrągłego Stołu (władze komunistyczne i opozycja)
• 04.06. 1989 r. – wybory parlamentarne w Polsce
• 12.09.1989 r. – utworzenie rządu na czele z premierem Tadeuszem
Mazowieckim – symboliczna data zerwania z komunistyczną przeszłością
• 09.11.1989 r. – zburzenie muru berlińskiego
III RZECZPOSPOLITA
• III Rzeczpospolita – użyte w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (1997 r.)
określenie państwa polskiego po zasadniczych przemianach politycznych, jakie
zaszły w 1989 r.; oficjalna nazwa państwa to Rzeczpospolita Polska
Lech Wałęsa prezydentem państwa polskiego
Zjednoczenie Niemiec
Rozpad ZSRR
Aleksander Kwaśniewski prezydentem państwa polskiego
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
• najważniejszy akt prawny (ustawa zasadnicza) Rzeczypospolitej Polskiej
Polska przystąpiła do NATO
Polska została członkiem Unii Europejskiej
Aleksander Kwaśniewski prezydentem państwa polskiego
Lech Kaczyński prezydentem państwa polskiego
Bronisław Komorowski prezydentem państwa polskiego
Na ocenę celującą: 50 dat (łącznie z datami na szarym tle)
Na ocenę bardzo dobrą: 30 dat (z wyłączeniem dat na szarym tle)
Na ocenę dobrą: 20 dat (15 dat /wymagania na ocenę dostateczną/ i 5 dat zapisanych niebieską czcionką)
Na ocenę dostateczną: 15 dat (8 dat zapisanych czerwoną czcionką i 7 dat pogrubioną czarną czcionką)
Na ocenę dopuszczającą: 8 dat zapisanych czerwoną czcionką