Strony
Transkrypt
Strony
Usługi w Internecie Jesień 2015 Konstrukcja stron Problemy z użytecznością stron usability http://www.clickz.com/print_article/clickz/column/2113344/key-tips-website-usability Strony w Internecie Twórca Strony Strona WWW Serwer WWW Przeglądarka Internauta HyperText Transfer Protocol http • serwery i przeglądarki WWW komunikują się ze sobą za pośrednictwem HTTP, przekazując elementy potrzebne do wyświetlenia na ekranie stron WWW. • Od 1999 roku stosowany jest protokół HTTP w wersji 1.1, którego definicję znajdziemy w dokumencie RFC 2616. Wraz z upływem czasu HTTP 1.1 doczekał się kilku konsekwentnie wprowadzanych optymalizacji, które dziś przyczyniają się do problemów związanych z przekazywaniem danych. MARZEC 2015 CHIP.PL MARZEC 2015 CHIP.PL MARZEC 2015 CHIP.PL Zasady konstrukcji stron – założenia • Tylko 50% wizytujących WWW przewija stronę poniżej widocznej części na monitorze. • Wizytujący musi natychmiast znaleźć informację „kim jesteś, co robisz i jak można się z tobą skontaktować”. • Poza stosowaniem poprawnej gramatyki, firma musi podać adres pocztowy, foto firmy i nie zmuszać wizytującego do wypełniania jakiegokolwiek formularza. Zasady konstrukcji witryn oczekiwania • Pierwsze wrażenie jakie odnosi wizytujący stronę. • Umieszczanie na pierwszych stronicach podstawowych informacji o zakresie usług/produktów firmy, a dalej katalogów online oraz odnośników do wszelkich publikacji związanych z przedmiotem działalności firmy. • Misje witryny: edukacyjna i zarządzania reputacją firmy. • Przykładem przestrzegania takich zasad są takie firmy jak ICI lub Elf. Na stronie Elfa jest przedstawiona historia benzyny od początku świata, przez tworzenie się ropy, jej wydobycie, przetwórstwo, aż do transportu do stacji benzynowej. • Rzadko bywa tak, iż firma jest bardzo dobra, a jej witryna kiepska. Zazwyczaj rzeczywisty, bieżący obraz firmy znajduje swoje bezpośrednie odzwierciedlenie w wirtualnym świecie. Budowa stron • Zasoby Sieci tworzą zbiory pogrupowane w stronach (witrynach, portalach). W większości są one zapisane w formacie nazywanym hipertekstem. Jest to logiczna kombinacja komputera i tekstu, komputerowy interfejs, pozwalający na encyklopedyczne przeglądanie tekstów. • Każda strona (site) WWW zawiera zazwyczaj jeden monotematyczny zbiór informacji. Jest ona podzielona na części, które niefortunnie także są nazywane stronami (page) - dla wyróżnienia przyjęto nazywać je słowem: stronice, w znaczeniu pojedynczych kartek. • A zatem zbiory WWW są nazywane stronami, które z kolei są dzielone na pojedyncze „kartki” – stronice. Hipertekst • Strony WWW są budowane w specjalny sposób, potocznie mówi się, iż są napisane w HTML-u. O HTML: home.pl/pomoc/kursy/html • Ułatwia przeglądanie i odczytywanie zawartości stron i stronic. • Strony mogą zawierać informacje w każdej formie – teksty, rysunki, fotografie, dźwięki i sekwencje wideo (multimedia). • Linki – wskazanie linku można porównać do zainicjowania czynności odszukania hasła w encyklopedii. Link inaczej • Obraz fotograficzny rozpoznawany przez serwery Nokii jako link do informacji o miejscu/rzeczy. • Łączenie geolokalizacji GSM + analiza obrazów + mobilny dostęp do Internetu • Obrazek zawiera treść: http://www.gogolek.com HTML5 • Wzbogaci Sieć o wiele nowych możliwości, np. pozwoli odtwarzać filmy bez dodatkowych wtyczek. • + JavaScript ostatecznie pogrzebią prywatność w Internecie. • HTML5 umożliwia zapisywanie danych stron WWW w pamięci komputera czy telefonu. Dane mogą być zdalnie odczytywane, zmieniane i usuwane. Chip III.2011 HTML5 - JavaScript • Nowe możliwości dla reklamodawców – np. zbieranie informacji o aktywności użytkowników w Sieci. • HTML5 ułatwia korzystanie z Internetu za pomocą urządzeń mobilnych i pozwala na namierzanie ich pozycji dzięki geolokacji. • HTML5 i JavaScript stanowią zagrożenie dla prywatności. Chip III.2011 Strony • portal, „super strona” – udostępnia jeden punkt interakcji z całym potencjałem informacyjno-usługowym; • Zazwyczaj składają się na nią: wewnętrzny szperacz, zasoby informacyjno-usługowe, katalog tych zasobów, linki do wyróżnionych innych stron (np. sklepy, giełdy) oraz darmowe usługi – skrzynka pocztowa, miejsce na prywatną stronę, kawiarenka internetowa; • portal wielotematyczny – portal horyzontalny • portal monotematyczny – portal wertykalny, (wortal), • witryna – strona zazwyczaj prezentująca firmę, osobę. API • Otwarte interfejsy programowania. • Narzędzia umożliwiające każdemu tworzenie nowych stron, wykorzystując istniejące zasoby Sieci. • Flash Earth; • FlickrSudoku (sieciowa gra); • PL, mapy Google’a w: miejsca.net, ciekaweMiejsca.org, miejsce.info. Mush-ups Połączenie fragmentów zawartości wielu stron w celu stworzenia nowej strony – hybrydy. Przykładami takich stron są połączenia map (Google) z ofertą sprzedaży nieruchomości (HausingMaps.com), gromadzenie informacji o sytuacji na drogach z miejskich WebCamów i innych źródeł. Niektóre ważne komponenty • Formularze • Przyciski akcji • Typografia – Rodzaj czcionki – Proste – Rozmiar – Nie wersaliki – Mała liczba kolorów – Kolor tła – Akapity http://symetria.pl/blog/artykuly/10-przykazan-tworzenia-internetowych-formularzy-kursusability-cz-v/ http://www.uxbooth.com/articles/good-call-to-action-buttons Personalne Mush-ups • Yahoo, I.B.M., Microsoft i inni tworzą systemy pozwalające użytkownikom, bez przygotowania informatycznego, tworzyć użyteczne aplikacje łączące (“mashing up”) różne onlinowe źródła informacji. • Yahoo’s mash-up tool, Pipes • Produkt I.B.M. – QEDWiki – dedykowane sprzedawcom, księgowym – osobom potrzebującym informacji z różnych źródeł do rozwiązywania biznesowych problemów. I.B.M. opracował 10-minutowy tutorial QEDWiki opublikowany w YouTube. Edytory stron • Antenna Web Design Studio – Narzędzie do tworzenia stron WWW przeznaczone raczej dla początkujących webmasterów. Nie wymaga znajomości HTML, CSS ani innych tego typu technologii. – Poszczególne elementy (tekst, grafika, animacje Flash, wideo, formularze itp.) przygotowywanej strony są nanoszone za pomocą wizualnego edytora metodą „przeciągnij i upuść", – Program umożliwia modyfikowanie właściwości praktycznie każdego obiektu dostępnego w wizualnym edytorze, co pozwala w znacznym stopniu zindywidualizować design tworzonej strony. • KompoZer; Artisteer, openElement WRZESIEŃ 2015 CHIP.PL Inne Edytory • WYSIWYG – Wysiwyg Web Builder – Xara Web Designer Premium • Online – umożliwiają utworzenie własnej strony wyłącznie za pomocą przeglądarki WWW i odpowiedniej usługi online. – Click Web, Jimdo, OtoStrona, Webbly, uCoz, Wix Kreator stron • aplikacja online, działająca w przeglądarce internetowej; • stanowi integralną część oferty hostingowej; • np. WEBski kreator (AZ.pl), w home.pl, 1&1 MyWebsite, ODT.pl, w nazwa.pl, Weebly, Moonfruit, Jimdo, WordPress, Artisteer. Najczęściej wykorzystywane narzędzia do budowy stron • Dreamweaver • Microsoft FrontPage (następcy: Expression Web Designer, SharePoint Designer) • Pajączek • Edytor tekstowy • Inne • GoLive • NetObjects Fusion Komponenty używane przy konstrukcji Stron Komponenty Procent zastosowań JavaScript 55.87% Frames 23.49% StyleSheets 35.06% Java 2.58% IFrames 7.72% GIF Images 61.22% JPG Images 46.42% PNG Images 4.11% Flash/Shockwave 9.55% Technologie tworzenia witryn internetowych • • • • • • • • XHTML (ang. Hyper Text Markup Language) CSS (ang. Cascading Style Sheets) JavaScript PHP (ang. PHP Hypertext Preprocessor) XML (ang. Extensible Markup Language) MySQL Protokół SSL (ang. Secure Socket Layer) Flash http://www.w3.org/TR/xhtml1/#xhtml CSS (ang. Cascading Style Sheets) • kaskadowe style arkuszy określają sposób w jaki elementy strony WWW są odczytywane przez przeglądarki. • instrukcja, dzięki której przeglądarka wie jak wygląda dany element i w którym miejscu ma zostać umieszczony. • Za pomocą CSS projektant ustala na przykład rodzaj czcionki, jej rozmiar i kolor. • Kaskadowe style arkuszy odpowiadają za czytelność strony i jej warstwę estetyczną. http://www.w3.org/Style/LieBos2e/enter/ Ajax • Asynchronous Java-Script and XML • Szeroki zakres technologii, czyniących strony bardziej interaktywnymi. • Nowa strona ukazuje się dopiero po jej „skompletowaniu”. Stara „czeka na widoku”. • Operacje obsługi witryny mogą być wykonywane po stronie serwera (zmiana danych odbywa się „w tle” – niezauważalnie dla internauty). Ajax c.d. • Ajax powoduje, że strony są bardziej komunikatywne. • Zmiany niewielkich ilości danych na stronie nie wymagają przeładowania całej strony. Flash • Jest w szczególności wykorzystywany do budowy animowanych zasobów WWW. • Umożliwia tworzenie interaktywnych wstawek wideo do Stron. • Wykorzystuje grafikę wektorową – oznacza to, że grafika stworzona we flashu może być skalowana (zmiana rozmiarów) bez żadnych strat jakości. • Nie potrzeba szczególnych umiejętności do samodzielnego wykorzystywania tego narzędzia. JavaScript • Jest językiem programowania; • Umożliwia wprowadzenie interaktywności do HTML-owych Stron; • Produkty Javy można wprost wkładać do Stron; • Narzędzia JavaScriptu dostępne są bez opłat, subsydiowane przez Netscapea i Internet Explorera. Zgodność kodów komponentów stron • Prawidłowo wyświetlane strony zgodne ze specyfikacją W3. • Usługa oceny zgodności świadczona zdalnie przez strony: – CSS – jigsaw.w3.org.css-validator; – XHTML = validator.w3.org; – XML – www.w3.org/2001/03/webdata/xsv; – RSS i Atom – validator.w3.org/feed. Widgets - widżety Interaktywne moduły reklamowe instalowane na stronach, a także „elementy graficzne interfejsu graficznego”. Widgety (http://www.widgipedia.com) Niewielka aplikacja uruchamiana na pulpicie lub na stronie. Polskie znaki • • • • Windows – 1250 – najmniej uniwersalny; ISO8859-2 (Latin-2) – najpowszechniejszy; UTF-8 – starsze systemy nie obsługują; Najlepsze czcionki dla stron WWW: Verdana, Tahoma, Arial lub Times New Roman. Czcionki na ekranie • Czytelność strony jest pochodną doboru formy zapisu treści publikowanych w Sieci. • krój czcionki, • kolor czcionki, • tło czcionki, • kolor elementów tła całej strony. Rodziny najpopularniejszych czcionek wyodrębnione na podstawie kodów źródłowych analizowanych witryn l.p. Witryna Rodzina czcionek 1. Google Arial 2. Onet Veranda, Tahoma, Arial CE, Helvetica CE, Arial, Helvetica 3. Wirtualna Polska Arial, Helvetica 4. Interia Arial, Helvetica 5. Allegro Arial, Helvetica 6. o2 Trebuchet MS, Veranda, Tahoma 7. Nasza-klasa Tahoma 8. Gazeta.pl Tahoma 9. YouTube Arial 10. Wikipedia Veranda, Arial, Helvetica, Tahoma Średni czas rozpoznania wszystkich krojów czcionek o kolejnych kolorach [w sekundach] Średni czas rozpoznania kolejnych rodzajów czcionek [w sekundach] Internet 2010, raport strategiczny IAB Polska http://jigsaw.w3.org/cssvalidator/validator?uri=www.gogolek.pl&profile=css3&usermedium=all&warning =1&vextwarning=&lang=pl-PL CMS System Zarządzania Zawartością CMS (Content Management System) • Jest to program umożliwiający bezpośrednie wprowadzanie informacji do „szablonów”. • Redaktor dbający o aktualność określonych informacji wyświetlanych na zarządzanej przez niego Stronie, opracowuje wiadomość (np. bieżące notowania walut) przy pomocy dowolnego edytora i za pośrednictwem CMS-u bezpośrednio przesyła swój materiał na Stronę. CMS • Aplikacja pozwalająca w efektywny sposób tworzyć informacje i dokumenty oraz zarządzać nimi, a także publikować na Stronach przez osoby bez przygotowania technicznego. • Narzędzie pozwalające na interaktywny kontakt z klientem. • System zorientowany na łatwość zarządzania i przetwarzania informacji. Standardowe funkcje CMS: • • • • • • • • • • • zarządzanie zasobami, rozbudowany edytor umożliwiający tworzenie i formatowanie dokumentów bez znajomości HTML, integracja z pakietem MS Office, definiowanie procesów workflow dla publikowanych dokumentów, mechanizmy służące do zarządzania wyglądem i strukturą portalu modułowość, dedykowane narzędzia, możliwość dodawania metadanych do dokumentów, podział użytkowników na role ze względu na wykonywane zadania i udostępnione im funkcje systemu, mechanizmy bezpieczeństwa i autoryzacji, otwarta architektura systemu (możliwość dodawania mechanizmów dynamicznych: bazy notowań, wykresy, kalkulatory, aplikacje do tworzenia formularzy, zlecenia internetowe, testy, listy dyskusyjne, chaty, forum, gry itp., e-commerce, SMSy), personalizacja i statystyki, wyszukiwarka. CMS - Blogi • • • • • Wordpress Movabletype Habari – alternatywa dla Wordpressa Blogger Tumblr CMS – inne handel online • Oscommerce • Magento • Prestashop • Zencart ogólne • Joomla! • Drupal • Umbraco • Wix CHIRPL CZERWIEC 2013 Zarządzanie stronami Oczekiwania odwiedzających stronę • • • • Użyteczność Funkcjonalność Intuicyjność Wydajność Zarządzanie Stronami powinno uwzględniać • • • szacunkową liczbę odwiedzających Stronę kim są odwiedzający Stronę Internauci? jakiego systemu operacyjnego (SO) używają i jakiej przeglądarki (np. czy Strona spełnia wymogi standardów HTML, XHTML, CSS)? kto polecił odwiedzającym Stronę? liczba rzeczywistych odwiedzin (Stat4You, TheCounter.com), szybki, ciągły (24/7) dostęp do Strony, dzienne, tygodniowe, miesięczne statystyki pozwalające ocenić: • • • • – – – – – – • jakiej przeglądarki używają odwiedzający? rozdzielczość ekranu odwiedzających? SO odwiedzających? jakie Strony mają linki do budowanej Strony? jakie szperacze wykorzystano do lokalizacji budowanej Strony? jakich słów kluczowych używali odwiedzający w szperaczach? stan liczników życia Strony, łącznie z niewidocznym. Siedem zasad efektywnej strony WWW • Zasada 1: Konsument ma rację – słuchaj i odpowiadaj na jego potrzeby. Należy zrozumieć dlaczego konsumenci odwiedzają stronę. • Zasada 2: Określenie podstawowego celu utrzymywania strony. Uświadomienie akcji, które chcemy sprowokować u określonych klientów. • Zasada 3: Priorytetyzować doświadczenia klientów. Klienci odchodzą do konkurencji, bo czują się niedocenieni lub szacują, że koszt dalszego prowadzenia interesów jest większy od uzyskiwanych korzyści. Uwzględniając znane doświadczenia klientów łatwiej ich utrzymać. Zasady: 4 - 7 • Zasada 4: Wykorzystywanie wiedzy o klientach. • Zasada 5: Ocena uchybień strony. Np. analiza niesatysfakcjonujących wyników poszukiwań na stronie. • Zasada 6: Kreowanie dialogu z konsumentem. Dostępne narzędzia personalizacji ułatwiają prowadzenie dialogu, dostosowanie go do specyficznych odbiorców (kwestia pozyskanych danych osobowych, zachowań). • Zasada 7: Optymalizacja skuteczności strony. Wykorzystanie strony jako niedrogiego narzędzia oceny nowych koncepcji i idei. Kategorie zasad konstrukcji i utrzymywania stron internetowych • Dostępność, • Użyteczność, – komunikatywność, – nawigacja. • Zawartość merytoryczna, KATEGORIA – Dostępność (ang. accessibility Wykupienie stosowanej domeny, która jak najlepiej odzwierciedla nazwę firmy. Troska o pozycjonowanie linku witryny, na liście SERP lub obecność w linkach sponsorowanych. Kategoria - użyteczność intuicyjna nawigacja dostępność informacji zrozumiała dla użytkownika komunikacja P. Kazimirowicz, Krótki traktat o Web-Usability, czyli gdzie mam kliknąć?, kazimirowicz.pl, Warszawa 2012, s. 2. KATEGORIA – Komunikatywność Interaktywność: Czas załadowania strony głównej nie powinien przekraczać 2 s.; Brak błędów połączeń podczas poruszania się po witrynie; Biuro prasowe online powinno być dostępne ze strony głównej witryny; Obecność linków w tym troska o ich aktualność, związek z branżą i zgodność zasobów z ich zapowiedzią; Szybkość i jakość odpowiedzi na e-maila; Poprawność i aktualność e-maila podanego na oficjalnej stronie firmy – możliwość skontaktowania się z firmą za jego pośrednictwem; Obecność okna e-mail do tzw. szybkiej komunikacji. Dostępność: newslettera, RSS-a, rejestracyjnego; Możliwość zalogowania się. Aktualność informacji na stronie; Aktualność linków. Poprawność pod kątem ortograficznym, gramatycznym, stylistycznym; Niestosowanie niewytłumaczonych skrótów i pojęć; Dostępność witryny w przynajmniej dwóch językach. o Umiejscowione w dobrym miejscu - podtytuł powinien otaczać swoją konstrukcją określoną zawartość; o Szybkie w lekturze; formularza o Zrozumiałe; Aktualność danych: o Dobrze definiujące określony tekst. Zrozumiałość przekazu: Obecność tytułów, które powinny być: o Wyraźnie oznaczone; o Umiejscowione w dobrym miejscu – tytuł powinien otaczać swoją konstrukcją określoną zawartość; o Zgodne z wcześniejszym kliknięciem; o Szybkie w lekturze; o Zrozumiałe; o Dobrze definiujące określony tekst. Obecność podtytułów, które powinny być: o Wyraźnie oznaczone; Personalizacja: Czytelność przekazu: Linki: o Wyraźne oznaczenie linków przed kliknięciem; o Wyraźne oznaczenie linków po kliknięciu; o Zgodność linków z ich tematycznym kliknięciem. Obecność multimediów. wcześniejszym KATEGORIA - Nawigacja Pasek nawigacji: Obecność paska nawigacji na stronie głównej; Obecność paska nawigacji na wszystkich stronnicach; Pasek narzędzi jest wszędzie taki sam. Obecność drzewa strony; Dostępność strony głównej z dowolnego miejsca serwisu; Dostępność przycisku wstecz z dowolnego miejsca serwisu; Możliwość szybkiego drukowania; Wewnętrzny szperacz witryny; Obecność Identyfikatora witryny lub logo na każdej stronicy; Jednolitość witryny pod kątem treści, formy i koloru; Wyraźne oznaczenie przycisków do kliknięcia. KATEGORIA - Zawartość merytoryczna Dane o firmie: Cel istnienia firmy; Slogan reklamowy; Informacje ogólne – definicje podstawowych pojęć związanych z branżą; Informacje o usługach/produktach oferowanych przez firmę; Najważniejsze osoby w firmie + zdjęcia; Historia firmy/produktów z nią związanych; Dane finansowe; Problematyka socjalna; Sukcesy - opis efektów działań firmy, pochlebne cytaty, referencje, nagrody itp.; Lista klientów. Dane kontaktowe: pełna nazwa firmy; numer ulicy; numer lokalu; kod pocztowy; miasto; mapka dojazdu; NIP; e-mail; numer telefonu; numer faksu. Informacje dla mediów: Internetowe biuro prasowe; Newsy – najświeższe wiadomości dotyczące firmy lub/i branży; Materiały prasowe; Media o nas – informacje dostępne w mediach o firmie. Rozkład uwzględniania, przez firmy PR, zasad składających się na każdą z kategorii [%] U. Gogołek, Internetowe witryny firm PR-owskich – próba diagnozy, 2009 Lista klientów Sukcesy Problematyka socjalna firmy Rozkład uwzględniania zasad składających się na dane o firmie [%] Dane finansow e firmy Historia Zdjęcia dyrektorów poszczególnych działów Przedstaw ienie dyrektorów najw ażniejszych działów Zdjęcie prezesa firmy Przedstaw ienie prezesa firmy Informacje o usługach/produktach Informacje teoretyczne o branży Slogan reklamow y Cel istnienia firmy 0 20 40 U. Gogołek, Internetowe witryny firm PR-owskich – próba diagnozy, 2009 60 80 100 Rozkład uwzględniania zasad składających się na personalizację witryny [%] U. Gogołek, Internetowe witryny firm PR-owskich – próba diagnozy, 2009 Rozkład uwzględniania zasad składających się na poprawną nawigację witryny [%] Wyraźne oznaczenie przycisków do kliknięcia Jednolitość witryny pod względem treści, formy i koloru Obecność identyfikatora witryny lub logo na każdej stronnicy Wewnętrzny szperacz Możliwość szybkiego drukowania Przycisk wstecz z dowolnego miejsca stronnicy Połączenie ze stroną główną z dowolnego miejsca stronnicy Obecność drzewa strony na każdej stronnicy Drzewo strony 0 10 20 30 40 50 U. Gogołek, Internetowe witryny firm PR-owskich – próba diagnozy, 2009 60 70 80 90 100 Badanie konstrukcji stron Struktura oglądania stronicy • Większość stron jest przeglądana, ale nie jest czytana. • Naturalny odruch czytania (w języku polskim) od lewej do prawej i z góry w dół zmusza do zachowania równowagi między obrazem i tekstem; obraz powinien być umieszczony po lewej stronie ekranu. • Ważne ilustracje należy umieszczać po prawej stronie ekranu – zdominują one treści będące po lewej stronie ekranu. • Najczęściej zwracana jest uwaga na lewy górny róg stronicy oraz na tekst, który jest umieszczony bezpośrednio pod ilustracją zajmującą tę część obrazu (najlepiej logo). • Uwaga czytających jest skierowana na wyróżnione fragmenty tekstów. • Podobny efekt jest związany z odwracaniem uwagi od zasadniczych treści strony przez przyciski nawigacyjne. Celowe jest zatem zastępowanie ich innymi formami nawigacji, na przykład łatwym dostępem do mapy strony. Eye Tracking – Mapa częstotliwości zwracania wzroku (100% - ciemne fragmenty obrazu, 0% - białe) na wszystkie obszary „Stronicy lądowania” [1] Livingston Brian, How Eyetools Finds Flaws In Your Pages, March 8, 2005, http://itmanagement.earthweb.com/. Badania okulograficzne • śledzenie ruchu gałek ocznych; • internauci najczęściej zwracają uwagę wyłącznie na pierwsze wyniki wyszukiwania i reklamy na górze strony. Eyetracking 1/2 • Jest bardzo istotnym rozszerzeniem metod badawczych. • Umożliwia śledzenie i rejestrowanie sposobów analizy zadań, wykresów, strategii wyboru wyświetlanych treści. • Wykorzystanie eyetrackera daje możliwość pomiaru zmian szerokości źrenicy oka, które możemy rejestrować i korelować z subiektywną oceną odbieranych treści, obciążeniem poznawczym oraz emocjami Eyetracking 2/2 Badanie eyetrackingowe polega na śledzeniu punktu, na którym skupia się wzrok osoby badanej. Rejestrowany jest czas przez jaki badany zatrzymuje spojrzenie na każdym obiekcie (w tym kontekście obiektami będą elementy interfejsu strony internetowej oraz zamieszczony na niej tekst i grafika). Zapisywana jest też kolejność, w jakiej badany patrzył na poszczególne obiekty. dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 68 Eyetracking - parametry Uzyskujemy dwa rodzaje danych: • fiksacje czyli punkty, w których wzrok badanego się zatrzymał, • sakkady czyli ruchy oczu, kiedy badany przenosi wzrok z jednego punktu do drugiego. dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 69 Eyetracking - zastosowania Wyniki badania Eyetrackingowego pozwalają: • lepiej pokierować uwagę użytkownika, • poprawić czytelność strony (zwłaszcza tekstów i systemów menu), • udoskonalić architekturę informacji (pomóc użytkownikowi w wyszukiwaniu informacji) . dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 70 Clicktracking Clicktracking polega na zliczaniu kliknięć na poszczególne obszary strony. Wyniki badania clicktrackingowego prezentowane są jako statystyki kliknięć dla poszczególne elementy aktywne lub mapy ciepła. Clicktracking pozwala: • przetestować system nawigacji strony, • zoptymalizować system nawigacji strony, • usunąć nadmiarowe łącza i narzędzia, • usunąć lub przeprojektować elementy które omyłkowo brane są przez użytkowników za element nawigacji strony. dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 71 CLICKpoint CLICKpoint to narzędzie, przedstawiające graficzne odwzorowanie ruchu użytkowników na stronie internetowej. Obraz tworzony jest na podstawie wykonywanych na stronie kliknięć. Informacje zgromadzone za pomocą usługi prezentowane są w trzech formach: mapy kliknięć, rozkładu kliknięć oraz listy kliknięć. Oprócz informacji o kliknięciach prezentowana jest także lista źródeł ich pochodzenia, czyli geneza kliknięć. http://www.7point.pl/produkty/mapa_klikniec/mapa_klikniec.html CLICKpoint (mapy cieplne) http://www.7point.pl/produkty/mapa_klikniec/mapa_klikniec.html Inne pomiary – heat-map technology • Tandem eye tracking z biometrycznym monitoringiem. • Rejestracja ruchów myszki po stronie. • Aktywność sercowo – naczyniowa – ECG, • Elektoromiografia (EMG). Przedmiotem rejestracji w badaniu EMG jest elektryczna aktywność mięśni. Więcej o konstrukcji stron – w 6 Szperacze1 Montaż elektrod EEG, zastosowanie stacjonarnego elektroencefalografu podczas badań Władysław Błasiak, Małgorzata Godlewska, Roman Rosiek, Dariusz Wcisło, Nowe technologie w badaniach edukacyjnych . 23. OGÓLNOPOLSKIE SYMPOZJUM NAUKOWE „CZŁOWIEK - MEDIA - EDUKACJA”. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Wydział Pedagogiczny Katedra Technologii i Mediów Edukacyjnych, 27-28 września 2013 Okno programu dla urządzenia mobilnego monitorującego pracę serca, przewodność skóry, oddech, podczas prowadzonego badania Władysław Błasiak, Małgorzata Godlewska, Roman Rosiek, Dariusz Wcisło, Nowe technologie w badaniach edukacyjnych . 23. OGÓLNOPOLSKIE SYMPOZJUM NAUKOWE „CZŁOWIEK - MEDIA - EDUKACJA”. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Wydział Pedagogiczny Katedra Technologii i Mediów Edukacyjnych, 27-28 września 2013 Aktywność elektrodermalna (EDA) • To jeden z najłatwiej mierzalnych parametrów psychofizjologicznych. • Pomiaru dokonujemy najczęściej mierząc przewodność pomiędzy palcami lewej dłoni. • Fizjologiczna zmiana EDA wynika z aktywności gruczołów potowych oraz wynikającej z tej aktywności zmiany przewodności naskórka. Władysław Błasiak, Małgorzata Godlewska, Roman Rosiek, Dariusz Wcisło, Nowe technologie w badaniach edukacyjnych . 23. OGÓLNOPOLSKIE SYMPOZJUM NAUKOWE „CZŁOWIEK - MEDIA - EDUKACJA”. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Wydział Pedagogiczny Katedra Technologii i Mediów Edukacyjnych, 27-28 września 2013 Pomiar aktywności elektrodermalnej (palec 2 i 4), fotopletysmograf – kciuk, temperatura – palec 3 Władysław Błasiak, Małgorzata Godlewska, Roman Rosiek, Dariusz Wcisło, Nowe technologie w badaniach edukacyjnych . 23. OGÓLNOPOLSKIE SYMPOZJUM NAUKOWE „CZŁOWIEK - MEDIA - EDUKACJA”. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Wydział Pedagogiczny Katedra Technologii i Mediów Edukacyjnych, 27-28 września 2013 Przykład oprogramowania typu „emotion recognition” http://staff.science.uva.nl/~aldersho/isis/VisualRecognition/Contact.html Władysław Błasiak, Małgorzata Godlewska, Roman Rosiek, Dariusz Wcisło, Nowe technologie w badaniach edukacyjnych . 23. OGÓLNOPOLSKIE SYMPOZJUM NAUKOWE „CZŁOWIEK - MEDIA - EDUKACJA”. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Wydział Pedagogiczny Katedra Technologii i Mediów Edukacyjnych, 27-28 września 2013 Monitorowanie amplitudy oraz częstości oddechu Władysław Błasiak, Małgorzata Godlewska, Roman Rosiek, Dariusz Wcisło, Nowe technologie w badaniach edukacyjnych . 23. OGÓLNOPOLSKIE SYMPOZJUM NAUKOWE „CZŁOWIEK - MEDIA - EDUKACJA”. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Wydział Pedagogiczny Katedra Technologii i Mediów Edukacyjnych, 27-28 września 2013 „A/B testing” • Pozwala sprawdzać nowe idee w czasie rzeczywistym z pomocą wielkich grup fokusowych. • Metoda polega na przekierowaniu części użytkowników strony internetowej, bez ich wiedzy, na jej zmienioną wersję i porównywaniu ich zachowań z zachowaniami użytkowników strony pierwotnej. Jeśli nowa wersja okazuje się lepsza (więcej kliknięć, dłuższe wizyty i większe zakupy), to zastępuje oryginalną, jeśli jest gorsza - znika. Testowanie A/B pozwala zmienić subiektywne, intuicyjne, często niekorzystne decyzje (np. czcionkę, kolor, wybór ilustracji, tekst) w wybory obiektywne, dzięki analizie ogromnej ilości realnych danych. Analizuje się bowiem niekiedy zachowania milionów użytkowników. Piotr Płoszajski, Big Data: nowe źródło przewag i wzrostu firm. E-mentor nr 3 (50) / 2013 Czas wczytania strony • Pomiar wtyczką z Google Webmaster Tools. • Wtyczka do Firefox’a: https://addons.mozilla.org/pl/firefox/addon/ fasterfox-9148/ Ocena Stron Sprawdź swoją stronę • Gdzie kierujesz wzrok w pierwszej kolejności? • Czy potrafisz powiedzieć o czym jest strona? • Czy ważne informacje są na pierwszej stronicy (bez przewijania)? • Czy korzyści dla czytelnika są podkreślone? • Czy są czytelne zachęty do akcji (druk, info.)? • Czy kolory, znaki, animacje są rozpraszające? • Czy czujesz osobisty związek ze stroną? • Czy są linki do stron społecznościowych? Waga interaktywności Stron W odniesieniu do mediów i innych branż w Sieci, fundamentalna jest interaktywność Stron oraz możliwość dynamicznego łączenia (linki) informacji tekstowych z bogactwem uzupełnień w formie multimedialnych zasobów. Dzięki temu Portale stają się żywe, często z aktualizowanymi na bieżąco danymi, z grafiką, dźwiękiem i multimedialnymi prezentacjami. Kategorie merytorycznych ocen stron • Technologia i funkcjonalność: • • • • Technologia – wygląd i nawigacja; Interaktywność; Linki, wydarzenia i słowniki; Dostępność. • Zawartość: • Informacje finansowe; • Informacje o firmie; • Informacje adresowe. Dostępność strony jest oceniana głównie przez informacje, które ułatwiają rozpoznawanie/indeksowanie witryny przez szperacze. Technologia – wygląd i nawigacja • Szperacz wewnętrznych zasobów witryny; • Możliwość drukowania określonych treści; • Ogólne narzędzia poruszania się po zawartości strony; • Łatwość dostępu do informacji finansowych; • „Drzewo/mapa” strony. Co ważne na stronie? • • • • • • Interaktywność jest interpretowana jako możliwość subskrypcji określonych informacji dostarczanych via mail, np. czas udzielenia odpowiedzi na zadane pytanie mailem. O wartości linków na stronie świadczą ich aktualność i związek z branżą oraz wskazywanie informacji o wydarzeniach dotyczących przedmiotu działalności firmy – właścicielki strony. Dostępność i zasobność słowników związanych z firmą. Kluczowe elementy: informacje adresowe, schemat organizacyjny, prezentacja władz i historia firmy. Dodatkowe informacje o firmie: sprawy socjalne oraz ogłoszenia o wolnych miejscach pracy i możliwości zdalnego składania CV. W ramach finansowych informacji o firmie - dostępność online: ostatniego raportu finansowego (w formatach PDF/HTML), archiwum poprzednich raportów, kalendarza firmowych zdarzeń, notowania akcji, wielkości obrotów akcjami firmy, polityki, historii dywidend, informacji o właścicielach i innych istotnych danych finansowych. Liczniki - samoocena konstrukcji i atrakcyjności strony • Szybki dostęp do statystyk strony – 24/7/365, czyli w skali dnia, tygodnia i roku; • Możliwość oceny: – – – – – – – jakiej przeglądarki używa wizytujący stronę, rozdzielczość ekranu odwiedzającego, system operacyjny odwiedzającego, które strony polecają ocenianą witrynę, który szperacz wskazał wizytującemu stronę, jakich słów kluczowych używał odwiedzający w tym szperaczu, kilka różnych stylów licznika, łącznie z niewidocznym dla internautów. • Mailowe komunikaty (alerty). Inne pomiary składowych jakości i popularności stron • Zorientowane na użytkownika: – – – – jakie strony/stronice odwiedzili internauci, ile czasu w nich spędzili, skąd trafili do określonego zasobu i dokąd się z niego udali, kiedy zostało rozpoczęte połączenie z Internetem, kiedy zakończone, jak długo trwało itp. • Zorientowane na stronę: – liczba odwiedzin użytkowników (w rozbiciu na nowych i powracających), – czas pojedynczej wizyty, – strony odsyłające/szperacze, przez które odwiedzający trafił na ocenianą stronę, – strony/stronice początkowe i końcowe wizyt, – czas, jaki odwiedzający spędził na stronie/stronicy, – ścieżka poruszania się po stronie, – konfiguracja komputera odwiedzającego, – informacje geolokacyjne (państwo, miasto). [1] Magdalena Pięta, Raport z oblężonej witryny, „Chip” 2005, nr 1. Miarą popularności strony – „unikalni odwiedzający” • Bez względu na to, ile razy wizytujący odwiedzi określoną stronę w zadanym czasie, liczba unikalnych wizyt będzie powiększona tylko o jeden w chwili jego pierwszych odwiedzin w określonym przedziale czasowym. Ocena głównie wg cookies. • Wizytę/odwiedziny należy rozumieć jako otwarcie strony – połączenie się z nią za pośrednictwem przeglądarki i odczytanie jakichkolwiek treści. Pojęcia ilościowych ocen • Wywołanie/hit – wczytanie dowolnego elementu z serwera WWW. Np. załadowanie strony z 3 plikami graficznymi = 4 hity. • Strona WWW – wywołanie dokumentu o rozszerzeniu HTM, HTML, TXT lub skryptu, np. PHP. • Sesja – ciąg plików (kolejnych wywołań) pobranych przez jednego użytkownika z konkretnego adresu WWW. • Wejście – dokument, od którego użytkownik zaczyna przeglądanie strony. • Transfer – ilość danych (w KB), które zostały pobrane z serwera. Analityka Sieci jest obiektywnym śledzeniem, gromadzeniem, mierzeniem, raportowaniem i analizowaniem ilościowych danych o Internecie w celu optymalizacji stron i inicjatyw marketingowych. Służą temu stosowne narzędzia. Funkcjonalność stron WWW w odbiorze przeciętnego użytkownika Źródło: NIELSEN J., LORANGER H.: Optymalizacja funkcjonalności serwisów internetowych. HELION, Gliwice 2007 dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 95 Funkcjonalność stron WWW z punktu widzenia projektanta Błędy technologiczne: niedziałające systemy nawigacji i prezentacji treści, kod źle interpretowany i platformy sprzętowe, przez niektóre przeglądarki zbyt długi czas ładowania strony. dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 96 Funkcjonalność stron WWW z punktu widzenia projektanta Błędy projektu: problemy z architekturą informacji (układ strony, system nawigacji, podział treści itp.), problemy z przekazem informacji (treść nieprzystosowana do specyfiki komunikacji internetowej, treści nadmiarowe, brak treści oczekiwanych przez użytkownika), projekt strony niedopasowany do prezentowanych treści i wymagań użytkowników (szata graficzna strony, kolorystyka i typografia, sposób wykorzystania elementów animowanych i multimedialnych). dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 97 Metody ewaluacji funkcjonalności stron internetowych Najczęściej stosowanymi metodami badań funkcjonalności stron internetowych są: zogniskowany wywiad grupowy, testy funkcjonalności, eyetracking, clicktracking, analiza statystyk ruchu na stronie. dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 98 Zogniskowany wywiad grupowy 1/2 Zogniskowany wywiad grupowy polega na sterowanej interakcji (rozmowie, grach skojarzeniowych itp.) niewielkiej grupy zaproszonych osób. Badanie to prowadzone jest przez doświadczonego moderatora, który ukierunkowuje przebieg dyskusji na zagadnienia, które mają zostać zbadane. Badania tego rodzaju polegają w istocie na wnioskowaniu o odczuciach i postawach badanych (nieujawnionych wprost). dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 99 Zogniskowany wywiad grupowy 2/2 Zogniskowane wywiady grupowe: • służą do odczytania opinii, sądów, motywów zachowań i emocji przyszłych użytkowników witryny, • pozwalają na ustalenie i zrozumienie bezpośrednio motywów zachowań, • ułatwiają generowanie idei związanych z rozwojem witryny. nieujawnionych Otrzymane wyniki nie przekładają się wprost na wskazówki przydatne przy tworzeniu serwisów internetowych. dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 100 Testy funkcjonalności 1/2 W teście funkcjonalności bierze udział tylko jedna osoba na raz. Badanemu prezentowany jest strona WWW (może to być strona działające w pełni, lub tylko częściowo, rzadziej wykorzystywany jest prototyp strony). Zadaniem uczestnika testów nie jest ocena strony, lecz wykonanie za jej pomocą typowych zadań, jak np. dokonanie transakcji lub odnalezienie określonych informacji. dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 101 Testy funkcjonalności 2/2 Testy funkcjonalności pozwalają na: • przetestowanie architektury informacji strony, • przetestowanie systemu wyszukiwania, • wskazanie elementów systemu nawigacji, które sprawiają trudności, • wskazanie elementów i mechanizmów niejasnych i kłopotliwych dla użytkownika. Celem testów funkcjonalności jest pokierowanie uwagą projektantów i programistów. dr Artur Bartoszewski - BADANIE FUNKCJONALNOŚCI SERWISÓW I APLIKACJI INTERNETOWYCH 102 Pozorny ruch – dzieło automatów • 49 % wszystkich odwiedzin na witrynach pochodzi od fizycznych osób. • 20 % całego ruchu w Internecie generują mechanizmy katalogujące witryny w wyszukiwarkach. • 31% to „złośliwy„ ruch, czyli skrypty i spamboty. • 5% sztucznego ruchu generowane jest przez narzędzia hakerskie. • 5% - „zbieracze", kradną treści umieszczane w witrynach. • 2% boty generujące spamowe komentarze i wpisy w których umieszczane są reklamy na forach. • 19 % - pospolity spyware. MAJ 2012 CHIPPL Wartość strony • Websiteoutlook jest miejscem/narzędziem szacunkowej oceny wartości strony. • Użyteczne w chwili sprzedaży/kupna strony. http://websiteoutlook.com/ http://www.speedtest.pl/wycena http://www.sitevalue.info//www/gogolek.com Inne narzędzia do wycen • MCJOnline/CuteStat Lite (mcjonline.com) • Free Website Report (www.freewebsitereport.org) • Webuka (www.webuka.com) • Your Website Value (www.yourwebsitevaIue.com) • Siteprice (www.siteprice.org) Teqpad to narzędzie, pozwalające uzyskać dostęp do statystyk każdej witryny dostępnej w Internecie, a także wielu innych, użytecznych informacji dotyczących danego serwisu. Sprawdzenie strony WWW w Teqpad dostarczy nam takich informacji jak dzienna ilość wizyt, odsłon, użytkowników, udział witryny w globalnym ruchu, a nawet jej przybliżoną wartość oraz dzienne zarobki. Ponadto znajdziemy tam ilość linków prowadzących do owej strony, mierzoną przez kilka wyszukiwarek, obecność serwisu w popularnych katalogach, a także jej pozycję w różnego rodzaju rankingach. Dodatkowe dane, do których zyskujemy dostęp to szczegółowe informacje na temat serwera oraz domeny, tytuł, opis i screen strony głównej, a także datę ostatniej wizyty robota Google. Statystyki wskazanej strony Wystarczy wejść na: www.teqpad.com i wpisać adres strony internetowej, której statystyki nas interesują Najpopularniejsze statystyki Wg portalu InternerMaker najczęściej używanymi w Polsce programami do statystyki strony internetowej są: Google Analitycs OpenTracker Stat24 AWStats BBClone Wszystkie dostępne są w wersji bezpłatnej lub całkowicie bezpłatne. Każdy pobiera nasze statystyki dla swoich celów. Płatne, ale jest 4-tygodniowy okres próbny. Statystki o naprawdę dużych możliwościach. Przyjemnie zaprojektowane. Koszt to 16,99 USD miesięcznie lub 169$ USD rocznie. Jest to cena najczęściej wykraczająca poza budżet zwykłego webmastera, ale niewygórowana dla internetowego biznesu średniej wielkości. Choć jest to produkt amerykański, udostępnia wiele wersji językowych interfejsu użytkownika, w tym polską. http://www.opentracker.net/en/demo/demo6.jsp Statystyki rodem z Polski, dostępne zarówno w wersji darmowej, jak i profesjonalna wersja płatna. Obsługiwane przez zewnętrzny serwer. Cena tej ostatniej waha się od 600 zł do 3500 zł rocznie, w zależności od liczby odsłon serwisu. Warunkiem korzystania z w pełni funkcjonalnej, bezpłatnej wersji statystyk statStandard jest zamieszczenie logotypu na stronie głównej monitorowanej witryny oraz wyrażenie zgody na emisję ankiet badawczych i reklam komercyjnych na łamach swojej witryny. Ranking stat24 to narzędzie służące zarówno witrynom zainteresowanym bezpłatną promocją w internecie, jak również pełniące funkcję wiarygodnego źródła informacji dla internautów poszukujących tematycznych serwisów. Jest to także miejsce, w którym istnieje możliwość zaprezentowania swojej witryny reklamodawcom. Dane ilościowe prezentowane w statystykach, w czytelnym interfejsie, wykonanym w technologii FLASH. 30 słów kluczowych dla jednej domeny, dla każdej z przeglądarek. Obserwowanie odwiedzalności witryny przez internautów posługujących się stałym IP. Możliwość zablokowania wybranych IP w celu nie zliczania ruchu wybranych użytkowników. Ciągłość w gromadzeniu danych o monitorowanej witrynie oraz ich dostępność 24/dobę. Geograficzne zlokalizowanie miejsca, z którego internauta łączy się z witryną. Mapa kliknięć. StatSEO – statystyki pod kątem pozycjonowania w przeglądarkach wraz z konkretnymi wskazówkami (płatne). Darmowy program, instalowany na serwerze użytkownika. Statystyki Awstats są bardzo często domyślnie dostępne na serwerach WWW. http://awstats.sourceforge.net/awstats.ftp.html Tweetstats • Narzędzie do analiz Twittera, • Informacje o loginach i tagach, • Bezpłatny. Darmowe, instalowane na serwerze użytkownika. Bardzo ciężka instalacja, mimo że program skierowany do laików. Statystyki są jeszcze prostsze niż Awstats. Raczej nie nadają się do profesjonalnych zastosowań. Pasują idealnie na strony przeznaczone dla osób niemających ochoty na wgłębianie się w zaawansowane statystyki. To po prostu zbiór najważniejszych informacji. http://www.bbclone.de/demo/ http://www.countomat.pl/o_nas.html Analiza za darmo, dalsze zabiegi płatne Pierwszy w Polsce system statystyk WWW Bezpłatna wersja z reklamami bez prywatności Narzędzia marketingu internetowego Bezpłatne najprostsze statystyki (mapa klikań itp. już płatne) Służy do korzystania z Google Analitycs za darmo http://marcinkaszynski.com/blog/index.php/2007/11/03/ el-monito-w-google-analytics/ Płatny, śledzi wypowiedzi o marce, firmie itp., porównuje ją z innymi ofertami, podaje efekty ostatnich działań (jednocześnie prowadzi typowe statystyki, które również podaje) http://www.brandometr.pl/features ALEXA COMPETE QUANTCAST GEMIUS PBI NETCRAFT GADUSONDA ADOCEAN TRADEDOUBLER SYNTETOS Amerykańska spółka złożona w 1996 r., po 3 latach wykupiona przez Amazon.com. Tworzy ranking najpopularniejszych stron internetowych na świecie, w danym kraju i wg konkretnych kategorii (bardzo dużo) oraz najpopularniejszych stron w danej chwili (aktualizacja co 5 minut). Metodologia: Zliczanie statystyk oparte jest na programie szpiegującym – Alexa Toolbar. W obliczaniu statystyk nie są w ogóle brane pod uwagę połączenia RSS, HTTPS i wszelkie transakcje nie związane z protokołem HTTP. Oznacza to, iż bardziej zainteresowani bezpieczeństwem bądź wolnym oprogramowaniem użytkownicy w statystykach Alexy są pomijani. Skutkiem tego statystyki Alexy mogą zaniżyć faktyczną wartość ruchu na niektórych ze stron. Mimo to nie należy traktować tych statystyk jako na wskroś fałszywych, gdyż są one jednym ze źródeł danych na temat popularności danej strony internetowej, z drugiej strony jednak nie powinny one stanowić jedynego źródła informacji. http://www.alexa.com/ Udostępnia nie tylko wygenerowane dane statystyczne, ale także wiedzę na temat internetu, niezbędną m.in. podczas tworzenia strategii marketingowych. Działalność Gemius związana jest z badaniami internetu od momentu powstania firmy, tj. od 1999 roku. W ciągu zaledwie kilku lat osiągnęli w tej dziedzinie pozycję lidera na rynku polskim. Obecnie firma realizuje badania internetu w kilkunastu krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Megapanel – badanie odwiedzalności stron polskich użytkowników internetu robione na zlecenie PBI. Metodologia – panele. Dane gromadzone są dzięki skryptom zliczającym, umieszczonym w kodzie stron podłączonych do badania. Ocena stron wg 7point.pl były NeoStat Jak funkcjonuje Twój serwis w sieci? • Każdy internauta trafia na stronę z jakiegoś źródła. • Czy będzie to poczta www, czy wyszukiwarka, lub odnośnik z innej strony – należy znać te źródła i ich atrakcyjność. http://www.7point.pl/ Użytkownicy Twojego serwisu w liczbach • Lojalność wobec serwisu może być bardzo różna. Niektórzy internauci stale odwiedzają serwis, inni pojawiają się sporadycznie lub jednorazowo. • Dowiesz się jak wygląda stosunek tych ostatnich do pierwszych i jakie są tendencje w wejściach i odsłonach Twojej strony. http://www.7point.pl/ Badanie jakości i atrakcyjności serwisu • Im ciekawsze treści tym więcej użytkowników i tym więcej czasu spędzają oni na serwisie. Jednak nie wszystkie podstrony bywają równie ciekawe. 7point przybliży nam te obszary serwisu, które są zmarginalizowane i nie cieszą się tak dużym zainteresowaniem jakbyśmy tego oczekiwali. • Jakość to również techniczna poprawność strony, którą dzięki 7point łatwo można zweryfikować. http://www.7point.pl/ Zachowanie użytkowników w Twoim serwisie • Wiemy już skąd użytkownik przyszedł na serwis, jak często go odwiedza i ile czasu na nim spędza. • Statystyki pozwalają pójść dalej i przedstawiają drogę użytkownika od momentu wejścia na serwis do momentu zakończenia wizyty. Wiedza ta, pozwoli zoptymalizować serwis pod względem użytkowym i jest ważną częścią składową analizy zachowań po przeprowadzonej kampanii reklamowej. http://www.7point.pl/ Lokalizacja użytkowników twojego serwisu • Czy trafiłeś ze swoją drukowaną reklamą tam gdzie chciałeś? • W 7point możesz sprawdzić z jakich części świata, Polski, z jakich województw, a nawet miast odwiedzają Twój serwis użytkownicy. http://www.7point.pl/ Najważniejsze informacje w okresowych raportach • W 7point możesz regularnie otrzymywać bieżące informacje o Twojej stronie w skondensowanej formie wraz z tendencjami. http://www.7point.pl/ http://www.7point.pl/ Google Analytics ułatwia analizę użyteczności i dostępności strony WWW • Nakładka witryny – funkcjonalność umożliwia sprawdzenie jak często użytkownicy strony wchodzili w konkretne hiperłącza • Badanie celów – funkcja umożliwia wprowadzenie do systemu konkretnych celów (np. dokonanie zakupu) i obserwowanie w jaki sposób użytkownicy poruszają się po wyznaczonej ścieżce. • Współczynnik odrzuceń – jest to dana prezentująca odsetek odwiedzin tylko jednej podstrony przed opuszczeniem witryny. • Źródła ruchu – Google Analytics prezentuje nie tylko spis źródeł zewnętrznych, które generują ruch na naszej stronie, • Funkcje przeglądarek • Analiza treści http://www.ittechnology.us/ebook-google-analytics/ http://www.web-tools.pl/ Lista narzędzi do oceny stron 1. Google Analytics 2. Browsershots.org 3. Raven 4. Web Site Optimization 5. CleanCSS 6. WAVE 7. Alexa Do oceny 1/2 • • • Browsershots.org – wygląd WWW w różnych przeglądarkach np. IE, Android, Firefox; 60 zrzutów; bada także jak działają skrypty Java i Flash . Raven – jak wypada moje WWW na tle konkurencji; monitoring sieci; miesiąc próbny za darmo; raventools.com . Web Site Optimalization – czas ładowania i reakcji WWW; standardy: 5-8 sek. ładowanie strony; reakcja na działanie użytkownika 0,5 sek; Raventools http://analyze.websiteoptimizati on.com/wso Do oceny 2/2 • • W3C - standardy pisania i przesyłu stron www; W3C – aplikacja do kontrolowania skryptu CSS i HTML . Bada tekst kodu czy zgodny jest ze standardem. Działa podobnie do narzędzia Raven. Walidatory • Skrypt lub aplikacja, która ma za zadanie sprawdzenie kodu strony www, celem odnalezienia błędów. • Proces sprawdzenia poprawności składni dokumentu html oraz zgodności kodu z oficjalną specyfikacją języka html. • Online i offline Page Rank http://prchecker.info/check_page_rank.php • Ocena w skali 1 - 10 Narzędzia do oceny www.usefulusability.com Certyfikaty użyteczności i dostępności witryn W3C W3C, walidator, każdy administrator strony może sprawdzić swoją witrynę pod kątem zgodności ze standardami wypunktowanymi w dokumencie. Projektowanie stron internetowych i aplikacji Architektura strony Sieć semantyczna (ang. Semantic Web) Technologia XML Usługa internetowa (ang. Web Services) Sieć urządzeń (ang. Web of Devices Przeglądarki i narzędzia autorskie http://www.w3.org/standards/ Certyfikaty użyteczności i dostępności witryn ISO-13407 • zbiór zasad przeznaczonych dla twórców stron internetowych oraz systemów interaktywnych • Dokument określa w jaki sposób stworzyć projekt zorientowany na użytkownika – użyteczny, intuicyjny i przyjazny. Analiza kontekstu Analiza wymagań Projektowanie Ewaluacja http://www.web.gov.pl/g2/big/2010_03/b717027b2d85ff2ea0ae5dc2c8affa85.pdf Certyfikaty użyteczności i dostępności witryn, WCAG 2.0. Web Content Accessibility Guidelines (pol. Wytyczne dla dostępności treści internetowych) w skrócie WCAG to spis wskazówek dla projektantów stron WWW. Zasady dotyczące postrzegalności Zasady dotyczące operacyjności • Zasady dotyczące zrozumiałości • Zasada solidności http://www.w3.org/WAI/intro/wcag20 http://usability.edu.pl/web-accessibility/wytyczne-wcag-2-0/ Rafinacja zasobów sieciowych 2.0* * Więcej - reklama Cele rafinacji 2.0 • Pomiar efektywności marketingu; • Aktywne zarządzanie w funkcji treści informacji sieciowych; • Efektywne relacje ze społecznościami; • Ocena konkurencji; • Identyfikacja nowych możliwości marketingowych; • Oszczędne badania rynkowe. Narzędzia do diagnozy pozycji marki i analizy działań marketingowych w mediach społecznościowych: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Amplify Unruly Media (Video Tracking) Buzz Metrics Radian BrandWatch Seer Wavemetrix Onalytica Visible Technologies Attentio TNS cymfony Mill Millward Brown Scoutlabs Attentio Biz360 Brandimensions BuzzLogic Cision CollectiveIntellect CyberAlert DNA13 Dow Jones Integrasco Kaava Magpie Radian Vocus Attentio • Pozwala na dokonanie analizy ruchu informacyjnego wokół osób, partii, marki i produktów w social media i w innych źródłach informacji online. Radian6 Iść ponad co? do - dlaczego? • Dashboard: - analiza treści sieci w zakresie informacji o markach, kampaniach i konkurencji oraz tworzenie raportów. • Engagement Console: - narzędzia do interakcji z grupą docelowa – komunikacja przez socialmedia. Alterian 1/2 • SM2 – podstawowe narzędzie – Funkcje: - Konsola, - Tworzenie raportów, - Prowadzenie bazy danych. - Automatyczna analiza opinii – Sentiment Analysis. - Dopasowanie odpowiednich źródeł danych na podstawie których jest przeprowadzana analiza. Alterian 2/2 Status strony niektóre odpowiedzi serwera WWW • 100 – Continue: komunikat o tym, że serwer pracuje nad odpowiedzią i udzieli jej w ciągu krótkiego czasu; • 200 – Success: potwierdzenie zrealizowania żądania internauty; • 301 – Moved Permanently: strona znajduje się w innej lokalizacji; jej adres został zmieniony; • 302 – Moved Temporarily: strona jest chwilowo pod innym adresem; • 304 – Not Modified: odpowiedź do przeglądarki informująca, że treść strony nie uległa zmianie od daty podanej przez przeglądarkę; • 401 – Unauthorized: strona wymaga autoryzacji, której nie ma internauta; • 403 – Forbidden: zazwyczaj błąd ten pojawia się w sytuacji, gdy konieczne jest połączenie z serwerem przez protokół, a komputer internauty nie może nawiązać takiego połączenia; • 404 – Not Found: strona nie została odszukana; • 500 – Internal Server Error: problem obsługi żądania przez serwer, na którym jest umieszczona strona. Urządzenia mobilne Optymalizacja stron do urz. mobilnych OPTIMIZATION MOBILE Success Guide, StrongMail, 2013 OPTIMIZATION MOBILE Success Guide, StrongMail, 2013 Dostosowanie maili do komórek • • • • • Pamiętać o odbiorcach mobilnych. Ekran komórki jest znacznie węższy. Znaki tekstu najwięcej 13 pikseli, 25. Przyciski 29x44 px. Pamiętać o specyfice IOS i Androida. OPTIMIZATION MOBILE Success Guide, StrongMail, 2013 Responsive Web Design Responsywność • Sposób projektowania stron internetowych z automatem dopasowującym ich prezentację na różnej wielkości urządzeniach. • Są projektowane od końca – najmniejszych urządzeń mobilnych. 3 sposoby dostosowania • Responsive Web Design (RWD), serwer zawsze wysyła taki sam kod HTML do wszystkich urządzeń, a strona odpowiednio wyświetla się na urządzeniu na podstawie arkusza stylów (CSS). • dynamiczne serwowanie treści z zastosowaniem nagłówków HTTP Vary, URL wersji mobilnej i desktopowej pozostają takie same, natomiast serwer wykrywa rodzaj urządzenia, z jakiego przychodzi żądanie i zwraca odpowiednią wersję kodu HTML. • utworzenie osobnych adresów URL dla obu wersji strony i stworzenie powiązań za pomocą odpowiednich znaczników meta w sekcji nagłówkowej kodu HTML (rel="canonical" lub rel="alternate") pomiędzy stronami w wersji mobilnej i tymi na komputery stacjonarne. Ocena/test dostosowania strony do mobilnych wg Google’a • Bit.ly/pwm 1503. • Wykrywane błędy: • Obecność zawartości Flash - większość smartfonów nie renderuje zawartości Flash, • Brak definicji lub niepoprawna konfiguracja znacznika meta viewport • Mały rozmiar czcionki • Elementy dotykowe zbyt blisko siebie przyciski i linki nawigacyjne nie powinny znajdować się na tyle blisko siebie, Luki w zabezpieczeniach ma 86 procent stron WWW • Można je wykorzystać do zaatakowania witryny lub jej użytkowników. • Najczęściej są to błędy typu content spoofing, umożliwiające nieautoryzowane modyfikowanie treści publikowanych na stronie. PCWorld VII.2013. Przeglądarki Historia przeglądarek • Przed 1996 • IBM's Internet Connection • Symantec's CyberJack • Netscape Navigator • Po 1996 • Lycos 1994 • Yahoo 1994 • Altavista 1995 • • • • • • Firefox Opera IE Apple Safari Google 1998 WolphramAlpha semantyczna Przeglądarki • • • Przeglądarki – tak zwane browsery – są programami, które umożliwiają wędrówkę po Sieci. Umożliwiają obsługę komputera podczas wykonywania wszystkich operacji niezbędnych do korzystania z zasobów Sieci. Czynności związane z poprawnym odczytaniem treści wybranej Strony wykonuje przeglądarka. Informacje zapisane w różnych formatach, z użyciem różnych komponenetów. • Jest wzbogacana o tak zwane wtyczki – programy uzupełniające funkcjonalność przeglądarki. Warstwy przeglądarki • Interfejs, za pomocą którego użytkownik wykonuje rozmaite polecenia, • Wewnętrzny silnik wyświetlający/renderujący zawartość strony na monitorze: – Microsoft rozwija silnik Trident, – Opera pracuje nad silnikiem Presto, – Mozilla wykorzystuje tworzony przez społeczność silnik Gecko (ang. 'gekon'), – Chrome (podobnie jak Safari Apple'a) korzysta z tworzonego przez społeczność silnika Webkit, – i kilkanaście innych. PCWorld 12/2011 Silnik przeglądarki • Podstawowy element przeglądarki internetowej. • Odpowiada za interpretowanie kodu HTML oraz renderowanie tego, co użytkownik widzi na ekranie komputera. • Ta sama strona wygląda odmiennie w różnych przeglądarkach, ponieważ aplikacje te mają różne silniki. • Obecnie w tym sektorze liczą się trzy rozwiązania – Gecko rozwijane przez Mozillę, Trident Microsoftu oraz WebKit, wykorzystywane m.in. w Chromie oraz Apple Safari. PCWorld, VI/2013 Dostęp do zasobów i usług WWW Przeglądarki zapewniają (powinny): – odczyt zbiorów w wielu protokołach – FTP, Telnet, NNTP, WAIS, gopher, – odczyt różnych formatów danych: ASCII, GIF, flash, java, cgi, postscript i inne, – jeden zwarty interfejs użytkownika dla wszystkich tych protokołów i formatów, – bezpieczeństwo, – użycie zasobów komputera. NAJBARDZIEJ LUBIANE: CHROME, IE, FIREFOX CHIP.PL KWIECIEŃ 2014 Edge (wcześniej Spartan) • Następca IE wbudowany do Win 10 Przeglądarki: wtyczki do multimediów • Ściąganie klipów, filmów, obrazów, np. z YouTube; • ME: www.pimpfish.com; • VideoDownloader – wersja online dla: Google Video, YouTube, MySpace oraz iFilm; • Wtyczki – większa podatność na ataki. Browser hijack • Porywanie przeglądarek – przejęcie kontroli nad przeglądarką • Efekt – modyfikacja wyświetlanych treści Za: PCWorld XII.09 Benchmarki przeglądarek • wydajność procesów kontrolowanych przez JavaScript; • wydajność HTML5; • szybkość ładowania strony internetowej; • użycie pamięci operacyjnej (najlepsi: Mozilla Firefox, Opera zajęła drugie miejsce, a na trzecim znalazł się Google Chrom. Ostatnią pozycję w teście zajął Internet Explorer 9). sierpień 2012 , pcworld.pl TEST - PRZEGLĄDARKI INTERNETOWE WWW.PCWORLD.PL CZERWIEC 2015 Luki w przeglądarkach Chip IV.2011 Przeglądarki mobilne PL CHIP.PL MAJ 2013 Popularność przeglądarek w Polsce PC WORLD lipiec 2015 Lokalizacja/informacje wg IP – geolokalizacja • Numerip.pl • Whatsmyipaddress.com Państwo Region Miasto Liczba mieszkańców Kod pocztowy Wspórzędne geograficzne Kod obszaru i kod DMA* *tylko dla USA PL ,POL, Poland 67 Warszawa Warsaw 1651676 52.25 , 21 Anonimowość Typ anonimowej aktywności Procent badanych Uczestniczenie w specjalistycznych grupach 57% Media społecznościowe 55% Udostępnianie własnych prac 45% Filesharing i pobieranie plików 41% Przeglądanie i szukanie informacji 41% Wymiana rad i wsparcia 36% Kupowanie i sprzedawanie 30% Dyskusja bądź zaangażowanie w politykę 20% Przeglądy i recenzje 9% Ruogu K., Brown S., Kiesler S., Why Do People Seek Anonymity on the Internet? Informing Policy and Design. Human Computer Interaction Institute Department of Psychology Carnegie Mellon University, 2013. TRYB ANONIMOWY • Wszystkie popularne przeglądarki dysponują trybem prywatnym. • W przeciwieństwie do nowych narzędzi zapobiegających śledzeniu zapewnia on ochronę tylko wtedy, gdy współdzielimy komputer z inną osobą. • W trybie tym przeglądarka nie zapisuje wyszukiwanych słów, historii przeglądania ani haseł. Tryb prywatny automatycznie usuwa też cookie, co uniemożliwia serwisom śledzącym przechowywanie ich na dysku. CHIP.PL LIPIEC 2013 Anonimowe przeglądanie 1/3 • Wykorzystanie innych serwerów proxy: – by zgubić ślad (test: dnsstuff.com), – by dynamicznie zmieniać: MultiProxy, – Oferty: www.freeproxy.ru, anonymizer.com, safersurf.com, tor.eff.org. • Wykorzystanie WLAN, najlepiej anonimowo obok firmy, lub przez „zdrapkę” w hotspocie. Anonymous Surfing 2/3 • Anonymous Surfing ukrywa adres IP – wyklucza śledzenie stron, które są oglądane. • Przekierowanie ruchu przez serwer Zone. • Serwery uzbrojone w 128 bitowy SSL. • Torbark – przeglądarka na bazie Firefox’a. Zapewnia anonimowość w systemie TOR (torproject.org), sieć serwerów ukrywających tożsamość w Sieci. Anonimowe przeglądanie 3/3 • The Torpark 1.5.0.7 (oparte na Firefoksie); IE 8 beta2; Google Chrome; Stealther 1.0.6 (dodatek do Firefox 3.0). • Programy anonimizujące, np.: Java Anon Proxy (JAP); The Onion Router (TOR). • Do ukrywania tożsamości stosuje się kaskadę mieszanych proxy składającą się z przynajmniej trzech serwerów: • www.bugmeont.com • „Trasowanie cebulowe” – tor.eff.org/index.html.pl • Przez serwery proxy - www.publicproxyservers.com • JonDo Live-CD 0.9.39 WIRTUALNE SIECI PRYWATNE • Pierwotnie stworzone jako bezpieczna metoda dostępu do sieci korporacyjnych, dziś usługi VPN często służą jako narzędzia anonimizujące. • Inaczej niż w przypadku sieci Tor korzystanie z nich najczęściej jest płatne. CHIP.PL KWIECIEŃ 2015 CHIP.PL KWIECIEŃ 2015 CHIP.PL KWIECIEŃ 2015 Wirtualne sieci prywatne VPN • Strumień danych przesyłanych za pośrednictwem usług VPN przepływa tylko przez jeden serwer, a nie, jak w sieci Tor, przez wiele komputerów - dzięki temu usługi VPN mają teoretyczną przewagę szybkości. • Usługi VPN mają poważną wadę w porównaniu z siecią Tor: ich operatorzy mają dostęp do prawdziwych adresów IP użytkowników CHIP.PL KWIECIEŃ 2015 Proxy • Jest to serwer (lub oprogramowanie) który łączy pośredniczy w połączeniu z zasobami sieci • Można łączyć się przez serwer pośredniczący za pomocą protokołu HTTP, HTTPS. • Serwer pośredniczący ma za zadanie przyśpieszyć proces ładowania się stron www, poprzez trzymanie ich w pamięci. Dzięki temu proces ładowania strony jest przyśpieszony. NSA - TOR • NSA próbuje infiltrować sieć anonimizacyjną Tor. Celem jest prawdziwa tożsamość użytkowników. • Wykorzystują do tego celu podły trik, tak zwane Ouantum Cookies. • Te ciasteczka przypominają pliki stosowane przez strony internetowe takie jak Hotmail, Google itp. Chip.pl STYCZEŃ 2014 Przeglądarki offlinowe • „ekonomiczne czytanie stron offline” • Zasada ich działania polega na sprawnym pobieraniu wskazanych zasobów sieciowych, zapisywaniu ich na dysku, a następnie stwarzaniu możliwości ich przeglądania lokalnie na dysku komputera, także w czasie, gdy internauta nie ma podłączonego komputera do Internetu. • Podstawowe funkcje przeglądarek offline to: automatyczna aktualizacja wcześniej pobranych stron, możliwość ich edycji i kompresji, kontynuacja realizacji przerwanych zadań oraz możliwość wyboru rodzaju i maksymalnego rozmiaru ściąganego pliku, a także obsługa HTTPS i FTP, szperacz wewnętrzny, możliwość określania „głębokości ściągania” i parametryzowania filtrów na „nie”, Local Website Archive - przeglądanie stron offline • Local Website Archive Lite 12.2 • Zapisuje na dysk twardy kompletną stronę WWW. • Zapisywanie stron internetowych jest możliwe z poziomu zwykłej przeglądarki, ale za pomocą prezentowanej aplikacji - zdecydowanie bardziej wydajne. • Wszystkie pliki są zapisywane w jednym łatwo dostępnym miejscu. Pcworld X.2013 Test możliwości przeglądarki czytania HTML5 [VI.2011] http://html5test.com/results.html Testy zgodności kodu z przeglądarkami http://pytlak.pr.radom.pl/html5/zgodnosc.html http://browsershots.org/ Akceleratory i teleportery Akceleratory • Inaczej menedżery pobierania. • Początkowo umożliwiały kontynuowanie pobierania po przerwaniu transmisji. Następnie stworzono wielowątkową technikę pobierania. Przyspieszenie nawet o 100 razy, zależnie od liczby fragmentów równocześnie ściąganych. • Pasmo barierą nie do przebicia. Akceleratory - przykłady • • • • • • • DownThemAll! Download Accelerator Plus 7.4 NetAnts1.25 GetRight 5.2d Mass Downloader 3.1 FlashGet 1.65 LeechGet 2007, Gigaget 9.0 8.8 8.7 8.7 8.4 Pobieranie standardowe Gdy korzystamy tylko z przeglądarki Chip.04/03, PC Word 7/03 Pobieranie z segmentacją Menedżer pobierania przejmuje funkcję przeglądarki. Wielowątkowo kopiuje zbiór w wielu częściach naraz Programy GetRight najpierw uzyskują z serwera informacje o pobieranym zbiorze, korzystając z wyspecjalizowanego serwisu – wyszukują kopie plików. Następnie pobierają go w częściach – każdą z innej lokalizacji. Chip.04/03 PC Word 7/03 Teleportery • Funkcja ściągania na komputer internauty wskazanych stron w całości lub w części. • Dzięki odpowiednim narzędziom programowym, możliwe jest pobranie wyróżnionych/wszystkich zasobów z lokalizacji wskazanej przez internautę. • Skopiowane zasoby mają identyczną, jak oryginał, strukturę i są dostępne na lokalnym komputerze. • Możliwe jest wybieranie pewnych tylko rodzajów pobieranych multimediów, a nawet decydowanie o „głębokości” kopiowania strony. Teleporter - programy • Dla początkujących: WinHTTrack, Offline Commander, Offline Explorer Pro, Advanced Site Crawler 2003. • Dla średnio zaawansowanych: BlackWidow, WebWhacker, WebZip, WebCopier, WebStripper. Ftp • Najpowszechniejszą usługą w Sieci jest komunikacja, która ma wiele form: począwszy od najpopularniejszej – maila, do ftp (file transfer protocol) – usługi mającej charakter „produkcyjny”. • Ftp służy do sprawnej transmisji plików – filmów, tekstów i wszelkich innych zbiorów danych tworzących zasoby Sieci. Podstawowe zastosowania ftp: • Dostęp anonimowy do zasobów (anonymous ftp). Wiele serwerów (uczelnianych, dużych firm) umożliwia odbieranie przez ftp zasobów, np. programy, bez potrzeby jakiejkolwiek rejestracji. • W Polsce przykładami serwerów ftp są: – ftp.tpnet.pl, – ftp.task.gda.pl, – sunsite.icm.edu.pl. • Dostęp z użyciem kont (wymagane jest posiadanie odpowiednich uprawnień) – stosowany najczęściej w połączeniu z kontami WWW dostawców internetowych. Koniec