Położenie i powierzchnia

Transkrypt

PLAN ROZWOJU LOKALNEGO
GMINY TŁUSZCZ
NA LATA 2008 – 2015
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY TŁUSZCZ NA LATA 2008 – 2015
Spis treści
Spis treści
2
I.
Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego
4
II.
Aktualna
sytuacja
społeczno-gospodarcza
na
obszarze
objętym
6
wdrażaniem Planu
Podstawowe dane
6
a. Położenie i powierzchnia
6
b. Środowisko przyrodnicze
9
c. Historia
10
d. Kultura i sport
11
Zagospodarowanie przestrzenne
16
a. Infrastruktura techniczna
b. Własności nieruchomości
16
c. Obiekty dziedzictwa kulturowego
19
d. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego
21
Strefa społeczna
24
a. Sytuacja demograficzna i społeczna
24
b. Warunki i jakość życia mieszkańców
32
c. Oświata i edukacja
34
d. Opieka zdrowotna
35
e. Opieka społeczna
36
f. Organizacje pozarządowe i współpraca zagraniczna
39
g. Rynek pracy
43
47
a.
Sfera ekonomiczna
Gospodarka
b.
Turystyka
52
5.
Identyfikacja problemów
52
III.
Cele ogólne i szczegółowe rozwoju Gminy
59
IV.
Zadania polegające na poprawie sytuacji na danym obszarze
63
1.
Zmiany w sposobie użytkowania terenu
63
2.
Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury
63
3.
Poprawa stanu środowiska
64
4.
65
5.
Poprawa stanu środowiska kulturowego
Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców
67
1.
Realizacja zadań
Planowane zadania inwestycyjne w latach 2008 - 2013
1.
2.
3.
4.
V.
19
47
65
67
2
2.
VI.
Planowane zadania inwestycyjne po roku 2013
91
Powiązanie zadań realizowanych w ramach Planu Rozwoju Lokalnego z
97
innymi
działaniami
realizowanymi
na
terenie
gminy,
powiatu,
województwa
1.
Powiązanie z Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007 - 2013
97
2.
Powiązanie z Narodową Strategią Spójności
98
3.
Powiązanie
z
Regionalnym
Programem
Operacyjnym
Województwa
99
Mazowieckiego
4.
Powiązanie ze Strategią Rozwoju Województwa Mazowieckiego
99
5.
Strategia Rozwoju Gminy
101
VII.
Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego
102
VIII.
Plan finansowy
106
IX.
System wdrażania
119
X.
Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej
120
1.
Monitorowanie wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego
120
2.
Narzędzia
służące
zbieraniu
informacji
zaproponowane
w
czasie
122
opracowania Planu Rozwoju Lokalnego
3.
Ocena i komunikacja społeczna
123
I. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju
Lokalnego
Plan Rozwoju Lokalnego to dokument, który przedstawia zintegrowane i kompleksowe działania
będące realizacją Strategii Rozwoju Gminy Tłuszcz do 2020 roku. Strategia ta jest definiowana
jako stan gotowości Gminy do kreowania społecznych programów rozwoju i przyjmowania
programów strukturalnych Unii Europejskiej. Plan Rozwoju Lokalnego określa nie tylko ogólne
cele (jak ma to miejsce przy tworzeniu strategii), lecz konkretne zadania, terminy ich realizacji oraz
sposoby finansowania. Poszerza to możliwości inwestycyjne, umożliwia koncentrację inwestycji,
a tym samym zwiększa szybkość ich realizacji, jednocześnie zmniejszając koszty.
3
Czas realizacji zadań, o których mowa w Planie Rozwoju Lokalnego zawiera się w latach
2008 – 2016. Rezultaty i oddziaływania niektórych zadań, szczególnie tych rozpoczętych w latach
2010 – 2013, obejmą także następny okres programowania.
Dokument jest spójny z następującymi rozporządzeniami:
o Rozporządzeniem Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 roku ustanawiającym
przepisy
ogólne
dotyczące
Europejskiego
Funduszu
Rozwoju
Regionalnego,
Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności,
o Rozporządzeniem (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca
2006 roku w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,
o jak również - pod względem celów i priorytetów - z Narodowym Planem Rozwoju na lata
2007 - 2013, a także z Narodową Strategią Spójności, horyzontalnymi Programami
Operacyjnymi oraz Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Mazowieckiego.
Plan Rozwoju Lokalnego:
o przedstawia sytuację społeczno – ekonomiczną Gminy Tłuszcz,
o diagnozuje najważniejsze problemy/bariery oraz szanse rozwoju Gminy,
o
formułuje cele,
o
zawiera opis, szacunkowy koszt oraz przewidywany termin podjęcia działań zmierzających
do osiągnięcia rozwoju społecznego i gospodarczego.
W Planie oszacowane zostały także spodziewane efekty planowanych interwencji i ich wpływ na
przebieg
procesów
rozwojowych;
wskazano
kierunki
zaangażowania
środków
funduszy
strukturalnych oraz środków własnych Gminy.
Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Tłuszcz na lata 2008 - 2015 będzie służył jako punkt
odniesienia dla działań o charakterze rozwojowym, podejmowanych wyłącznie z zasobów środków
własnych, jak również pozwoli określić wysokość interwencji z funduszy unijnych.
Metodologia opracowania Planu opiera się na zasadzie zrównoważonego rozwoju, jednakże
poszczególne fazy jej wdrożenia uzależniono w głównej mierze od uwarunkowań lokalnych. Na
tych filarach (zrównoważony rozwój, uwarunkowania lokalne) opierają się bowiem wszystkie
innowacyjne strategie zrównoważonego rozwoju w krajach UE. Tworząc taki rodzaj strategii należy
przede wszystkim założyć, iż „gospodarka nie może rozwijać się kosztem ludzi i przyrody, a także
przyroda nie może być ważniejsza niż człowiek i gospodarka”.
4
Państwa członkowskie UE uważają, iż to dwa elementy – społeczeństwo i środowisko
naturalne, podniesione do rangi równorzędnej z dominującą dotychczas w strategiach rozwoju
Unii Europejskiej – gospodarką, utworzyły triadę trzech dominant strategii rozwoju, która zyskała
miano strategii zrównoważonej. Przyjęcie takiej metodologii gwarantuje, iż jest ona nie tylko
przeniesieniem na grunt Gminy Tłuszcz obowiązującej w UE wizji planowania, ale jest ona również
z nią kompatybilna.
Strategie bądź plany rozwoju mogą przyjmować różne formy w zależności od problemów, które
chce się rozwiązać. Generalnie, dotyczą one różnych dziedzin życia społeczno – gospodarczego.
Jest jednak cecha, która wyróżnia plany rozwoju lokalnego na tle innych strategii gospodarczych.
Jest nią lokalny punkt odniesienia, ograniczający się do określanej jednostki terytorialnego
podziału kraju, będącej lokalnym, odrębnym systemem społecznym i gospodarczym. W tym
kontekście Plan Rozwoju Gminy Tłuszcz ma być nie tylko narzędziem polityki samorządu
lokalnego, umożliwiającym wspieranie procesów rozwojowych, lecz również wyrazem
aspiracji społeczności Gminy i woli osiągnięcia wspólnych celów.
„Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tłuszcz na lata 2008 – 2015” jest kontynuacją „Planu
Rozwoju Lokalnego Gminy Tłuszcz na lata 2004 – 2006” i uzupełnieniem opracowanej
w roku 2003 „Strategii Rozwoju Gminy Tłuszcz do 2020 roku”.
II. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza
na obszarze objętym wdrażaniem Planu
1. Podstawowe dane
a) Położenie i powierzchnia
Gmina Tłuszcz to gmina miejsko – wiejska położona w powiecie wołomińskim, w północno –
wschodniej części województwa mazowieckiego. Powiat wołomiński bezpośrednio graniczy ze
stolicą państwa. W latach 1975 – 1998 Gmina administracyjnie należała do województwa
ostrołęckiego. Siedzibą Gminy jest Miasto Tłuszcz.
5
W skład Gminy wchodzi 28 sołectw: Białki, Brzezinów, Chrzęsne, Dzięcioły, Franciszków, Grabów,
Jadwinin, Jarzębia Łąka, Jasienica, Jaźwie, Kozły, Kury, Lysobyki, Miąse, Mokra Wieś, Pawłów,
Postoliska, Pólko, Rudniki, Rysie, Stasinów, Stryjki, Szczepanek, Szymanówek, Wagan, Waganka,
Wólka Kozłowska, Zalesie.
Powiat Wołomiński
Mapa: Województwo mazowieckie
Gmina Tłuszcz
6
Mapa: Powiat Wołomiński
Przez Gminę przebiegają liczne połączenia kolejowe i drogowe, m.in. z Warszawą, Ostrołęką,
Białymstokiem, Legionowem i Pilawą. Czas dojazdu do centrum Warszawy samochodem lub
pociągiem nie przekracza godziny. Odległość do centrum Warszawy wynosi 50 km, a do miasta
powiatowego Wołomin – 18 km.
Miasto Tłuszcz przecina droga wojewódzka nr 634 z Warszawy do Jadowa. Przez północną część
Gminy przebiega także droga wojewódzka nr 636. Przez Gminę nie przebiegają natomiast drogi
krajowe. Dużym atutem Gminy jest węzeł kolejowy. Realizowane są także połączenia autobusowe
z sąsiednimi gminami, powiatem, województwem, Warszawą.
Linie kolejowe łączą Tłuszcz z następującymi miastami:
•
Tłuszcz - Małkinia Górna - Białystok,
•
Tłuszcz - Wołomin - Warszawa
Wschodnia/Warszawa Wileńska,
•
Tłuszcz - Wyszków - Ostrołęka,
•
Tłuszcz - Radzymin - Legionowo/Zegrze (kursuje
tu pociąg "Zegrzyk" oraz pociągi towarowe),
•
Tłuszcz - Mińsk Mazowiecki - Pilawa (ruch
towarowy),
Dworzec kolejowy w Tłuszczu
•
Tłuszcz - Sierpc.
Gmina Tłuszcz jest regionem zdecydowanie wiejskim. Obecnie Gmina zajmuje powierzchnię
10301 ha (103 km²), z czego 780 ha zajmuje Miasto Tłuszcz, a 9521 ha to obszar wiejski Gminy.
Gmina stanowi 10,80% powierzchni powiatu wołomińskiego.
Struktura użytkowania terenu w Gminie Tłuszcz
Rodzaj użytku
Powierzchnia w ha
Użytki rolne
6912
Lasy
1522
Pozostałe grunty
1867
Łącznie
10301
Źródło: GUS
Struktura w %
67,10
14,77
18,13
100,00
Struktura użytkowania terenu w Gminie Tłuszcz
7
Pozostałe
grunty
18,13%
Lasy
14,77%
Użytki rolne
67,10%
Źródło: GUS
Gmina Tłuszcz charakteryzuje się znaczną powierzchnią gruntów rolnych (ok. 67%) i średnią
powierzchnią lasów (ok. 15%).
Gmina Tłuszcz sąsiaduje z następującymi gminami:
•
Dąbrówka – od północnego zachodu,
•
Jadów - od wschodu,
•
Klembów – od zachodu,
•
Poświętne – od południa,
•
Strachówka - od wschodu,
•
Zabrodzie – od północy.
b) Środowisko przyrodnicze
Gmina Tłuszcz to niewątpliwie region o dużych walorach przyrodniczych. Atutem Gminy jest czyste
powietrze, wolne od zanieczyszczeń przemysłowych.
Ukształtowanie terenu
8
Prawie cały teren Gminy to rozległe równiny należące do Równiny Wołomińskiej, wchodzącej
w skład Niziny Środkowo – Mazowieckiej. Teren Gminy urozmaicają licznie występujące kępy
leśne, łąkowa dolina rzeki Cienkiej, mozaika pól uprawnych oraz łąki.
Lasy
Wśród obszarów leśnych dominują kompleksy drzewostanów sosnowych i brzozowych, młodszych
wiekowo. Miejscami zachowały się fragmenty starych drzewostanów naturalnego pochodzenia
(Chrzęsne, Jasienica, Rudniki). Lasy, położone w części wschodniej i południowo – wschodniej,
stanowią podstawową wartość przyrodniczą Gminy.
Poza kompleksami leśnymi występują pojedyncze twory przyrody żywej, o szczególnych walorach
krajobrazowych (sędziwe drzewa m.in. w miejscowościach Chrzęsne, Miąse, Ołdaki).
Wody
Przez znaczną część Gminy przepływa rzeka Cienka, z dopływami w II klasie czystości (z jej wód
korzysta głównie rolnictwo).
Dolina rzeki Cienkiej i jej liczne zagłębienia to tereny bardzo podmokłe, będące siedliskiem wielu
gatunków ptaków i zwierząt, w tym także bobrów.
Zasoby wód podziemnych na terenie Gminy występują w obszarze doliny rzeki Cienkiej i jej
bezimiennych dopływach, naturalnych zbiornikach wodnych (Mokra Wieś, Chrzęsne, Kozły,
Rudniki, Ołdaki, Jasienica, Franciszków) oraz ciekach sztucznych, związanych z melioracją pól.
Wody te, w przeważającej mierze, są zanieczyszczone bakteriologicznie i chemicznie – nie nadają
się do konsumpcji w stanie naturalnym. Ze względu na specyficzną budowę geologiczną Gminy,
dyspozycyjność wód zarówno podziemnych jak i powierzchniowych jest niewielka.
Surowce naturalne
Gmina Tłuszcz nie posiada zbyt wielu bogactw naturalnych. Na terenie Gminy występują jedynie
surowce ilaste i okruchowe – piaski, żwiry (w przeważającej ilości drobnoziarniste i różnoziarniste).
Największa ilość tego surowca występuje w okolicach miejscowości Grabów i Łysobyki
(przeważnie w formie wydm).
Klimat
Rejon Gminy należy do wschodniej, chłodniejszej części środkowego Mazowsza. Jest to obszar
o najmniejszych w Polsce opadach rocznych. Liczba dni mroźnych w roku wynosi od 30 do 50.
Okres wegetacyjny trwa ok. 220 dni. Średnia temperatura roczna wynosi 7,2o C.
9
c) Historia
Początki Tłuszcza sięgają roku 1477, kiedy w lesistej i podmokłej okolicy powstała wieś królewska
o nazwie Tłuściec. Wchodziła ona w skład obszernej dzierżawy Chrzęsne, należała zaś do
powstałej po 1531 roku parafii Postoliska. Według lustracji z XVI w. Wieś Tłuściec obejmowała
około 400 ha ziemi zagospodarowanej. We wsi znajdowały się trzy młyny zbożowe oraz czwarty,
przerabiający miejscową darniową rudę żelaza o niskiej zawartości metalu. Prowadzona
działalność przynosiła, jak na owe czasy, dość pokaźne dochody.
Po rozbiorach Polski Tłuszcz znalazł się w granicach zaboru austriackiego, a po wojnie
w 1809 roku – w Księstwie Warszawskim. Po uchwałach kongresu wiedeńskiego Tłuszcz znalazł
się w granicach Królestwa Polskiego, miniaturowego państewka pod berłem cara. Jak wynika
z
mapy
Księstwa
Warszawskiego
z
1810
roku
Tłuszcz
miał
połączenie
drogowe
z Warszawą – przez Klembów, Wołomin, Turów i ówczesną wieś Targówek. Leżał na rozległym
terenie rolniczym, otoczonym ze wschodu, południa i zachodu wielkimi lasami. Decydujący wpływ
na rozwój Tłuszcza wywarła budowa linii kolejowych. W 1862 roku uruchomiona została kolej
warszawsko – petersburska. W Tłuszczu powstała stacja kolejowa oraz warsztaty kolejowe.
W 1897 roku przez Tłuszcz poprowadzono linię z Pilawy do Ostrołęki. Rozpoczął się napływ
ludności z okolicznych wsi, a także Żydów, którzy ożywili handel i rzemiosło. W 1884 roku Tłuszcz
miał już 400 mieszkańców, a miejscowość posiadała walory letniskowe. Powstało dużo domów
letniskowych i prywatny folwark wraz z osiedlem Pólko. W 1906 roku uruchomiono hutę szkła,
działającą do 1923 roku. Wieś przekształciła się w osadę typu miejskiego.
Na początku XX wieku Tłuszcz stał się znaczącym ośrodkiem nielegalnego jeszcze ruchu
ludowego. Tutaj w latach 1906 – 1908 mieściła się redakcja radykalnego chłopskiego czasopisma
„Siewba”. Inicjatorem założenia czasopisma był rolnik z Chrzęsnego – Jan Kielak. Wokół niego
skupiło się grono miejscowych rolników i inteligentów.
W czasie I wojny światowej Kielak wstąpił do założonej przez Józefa Piłsudskiego Polskiej
Organizacji
Wojskowej,
został
prezesem
na
powiat
radzymiński
Centralnego
Komitetu
Narodowego, integrującego stronnictwa niepodległościowe.
W 1916 roku, dekretem generalnego gubernatora von Bessellera, szefa administracji niemieckich
władz okupacyjnych, Tłuszcz został podniesiony do rangi Gminy, którą utworzono z części Gminy
Klembów i Międzyleś. W sierpniu 1920 roku Polacy stoczyli w okolicach Tłuszcza bitwę
z nacierającą na osadę 21 Dywizją Strzelców Armii Czerwonej. Już 19 sierpnia Polacy odbili osadę
z rąk nieprzyjaciela.
W czasach II Rzeczypospolitej Tłuszcz przechodził intensywny rozwój. W 1921 roku uruchomiono
hutę szkła „Przyszłość”, a w 1936 roku linię kolejową do Radzymina i Legionowa. Powstała także
samodzielna parafia. W 1932 roku zbudowano murowany kościół p.w. Przemienienia Pańskiego.
Znaczną część spośród mieszkańców stanowili Żydzi, którzy mieli tu swoją bożnicę. W latach
10
okupacji Żydzi z Tłuszcza podzielili los swych rodaków – zginęli podczas powstania w getcie.
W czasie okupacji Tłuszcz był znaczącym ośrodkiem ruchu oporu. Powstał tu ośrodek III Obwodu
„Rajski Ptak” Armii Krajowej, obejmujący Klembów, Międzyleś, Strachówkę, Jadów i Tłuszcz. Jego
komendantem był por. Stanisław Cybulski, a następnie por. Wacław Wierzba „Odrowąż”. Działała
tu również placówka Batalionów Chłopskich dowodzona przez Stanisława Ołdaka z Wólki
Kozłowskiej. Po wyzwoleniu i zakończeniu wojny wznowiła działalność huta "Przyszłość”,
parowozownia, węzłowa stacja kolejowa oraz szkoła podstawowa. Zelektryfikowano linie kolejowe
do Warszawy, Małkini, Wyszkowa i Radzymina. Powstał także nowoczesny dworzec kolejowy,
szkoła zawodowa, nowy budynek szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego. W 1967 roku
Tłuszcz uzyskał prawa miejskie. Od 1983 roku w Gminie aktywnie działa Towarzystwo Przyjaciół
Ziemi Tłuszczańskiej, inicjator utworzenia Społecznego Muzeum Ziemi Tłuszczańskiej, pełniącego
funkcje naukowe, dydaktyczne i oświatowe.
d) Kultura i sport
Ziemia Tłuszczańska bogata jest w tradycje kulturalne, a i sama w sobie kryje tysiące zabytków
kultury materialnej i duchowej. To tu w przeszłości przebywali, żyli i tworzyli swe dzieła
najwybitniejsi przedstawiciele polskiej i światowej kultury: C.K. Norwid, W. Podkowiński i inni.
Obecnie w Tłuszczu potrzeby kulturalne mieszkańców realizowane są w oparciu o Centrum
Kultury, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Tłuszczańskiej (Społeczne Muzeum Ziemi Tłuszczańskiej)
oraz stosunkowo gęstą sieć bibliotek publicznych. Działalność tych placówek dostosowana jest
w głównej mierze do aktualnych potrzeb mieszkańców.
Centrum Kultury
Centrum Kultury zlokalizowane jest w Tłuszczu przy ul. Szkolnej 1. Centrum Kultury organizuje
szereg kół zainteresowań mających na celu wypełnienie czasu wolnego dzieciom i młodzieży.
Wszyscy uczestniczący w zajęciach mogą realizować siebie poprzez twórczość, gry, zabawy oraz
relaks.
Centrum Kultury proponuje następujące zajęcia stałe odbywające się w siedzibie CK:
11
o Nauka języka angielskiego,
o Próby zespołów rockowych,
o Nauka języka niemieckiego,
o Zajęcia zespołów tanecznych,
o Zajęcia w kole teatralnym,
o Zajęcia w kole plastycznym,
o Nauka gry na instrumentach,
o Klub Seniora,
o Zajęcia z aerobiku,
o Zajęcia dla członków orkiestry dętej,
o Próby chóru.
Zajęcia te cieszą się dużą popularnością i wciąż wzrasta liczba zainteresowanych. Dzieci
i młodzież, którzy nie mają sprecyzowanych zainteresowań mogą korzystać z zajęć świetlicowych.
W pomieszczeniach Centrum Kultury w Tłuszczu schronienie znalazło Środowiskowe Ognisko
TPD, którego członkowie mogą nieodpłatnie korzystać z całego wyposażenia placówki.
Środowiskowe Ognisko Wychowawcze posiada 2 komputery i sprzęt audio – video, częściowo
sprzęt sportowy oraz gry dydaktyczne. Do placówki tej kierowane są dzieci przez pedagoga
szkolnego, wychowawców klas, dyrekcje szkoły oraz opiekę społeczną. Ognisko pełni funkcję
dydaktyczną,
wychowawczą
i opiekuńczą.
Prowadzi
dożywianie
dzieci oraz
organizuje
wychowankom wypoczynek letni, wyjazdy weekendowe oraz dłuższe wycieczki. Pracownicy
pedagogiczni ogniska współpracują z domami rodzinnymi wychowanków.
Biblioteki
Gmina Tłuszcz ma doskonale rozwiniętą sieć biblioteczną. Biblioteka Publiczna mieści się w
budynku Muzeum Ziemi Tłuszczańskiej i od roku 2008 jest samodzielną placówką. Gmina posiada
też biblioteki w następujących miesjcowościach: w Jasienicy, Chrzęsnem, Miąsem, Postoliskach,
Kurach, Kozłach oraz Mokrej Wsi. Biblioteki posiadają 80 396 księgozbiorów (stan na dzień
21.06.2006) i korzysta z nich ok. 3200 czytelników rocznie. Biblioteki nie są niestety przystosowane
dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich.
Muzeum
W strukturze organizacyjnej Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Tłuszczańskiej bardzo prężnie działa
Społeczne Muzeum Ziemi Tłuszczańskiej. W muzeum oprócz stałych wystaw prezentujących
bogatą tradycję i kulturę regionu organizowane są czasowe wystawy (minimum raz w miesiącu)
12
popularyzujące regionalną twórczość jak i umożliwiające mieszkańcom kontakt ze sztuką
profesjonalną.
Tłuszczańskie Muzeum opracowuje katalogi zbiorów i wydaje przewodniki po wystawach.
Działalność popularyzatorską prowadzi poprzez organizacje: wystaw czasowych, prelekcji
naukowych, sesji popularno – naukowych, oprowadzanie po wystawach oraz współudział
w realizacji amatorskich filmów dokumentalnych. Dzięki różnorodności form pracy tłuszczańskie
muzeum pełni funkcję ośrodka naukowo – dydaktyczno – oświatowego. Można je zaliczyć do
muzeów wielodziałowych, ponieważ obok zbiorów etnograficznych, zgromadzono w nim również
eksponaty historyczne, a także malarstwo, rzemiosło artystyczne, ryciny, ikonografię, okazy
numizmatyczne, sztukę ludową, militaria, eksponaty z różnych dziedzin techniki, najrozmaitsze
narzędzia pracy, wytwory miejskich artystów, budownictwo drewniane i stroje ludowe.
Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Tłuszczańskiej
Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Tłuszczańskiej powstało w 1983 roku. Towarzystwo liczy obecnie
130 członków. Praca zorganizowana jest w komisjach:
o Twórczej - sekcja plastyczna i literacka,
o Historycznej - sekcja dokumentacji miasta i wsi oraz sekcja zabytków,
o Kulturalno – Oświatowej, Muzealnej – Społeczne Muzeum Ziemi Tłuszczańskiej.
Zadaniem TPZT jest, między innymi, ocenianie dziedzictwa kulturowego ziemi tłuszczańskiej,
popularyzacja wiedzy o regionie, promocja Tłuszcza i okolic, wzmacnianie więzi międzyludzkich
społeczności lokalnej, współudział w imprezach koordynowanych przez Centrum Kultury,
organizowanie spotkań z ciekawymi ludźmi, prowadzenie prac badawczych, wydawanie publikacji
własnych oraz współpraca przy wydawnictwach zbiorowych.
TPZT upowszechnia swe idee w środkach masowego przekazu, organizuje spotkania swych
członków z młodzieżą w szkołach, opracowuje koncepcje i podejmuje działania zmierzające do
tworzenia regionalnych zespołów ludowych, sporządza dokumentację wszystkich imprez,
systematycznie prowadzi Kronikę Ziemi Tłuszczańskiej.
TPZT, wspólnie z Centrum Kultury, organizuje życie kulturalne i wprowadza w rodzimą
obrzędowość dawną tradycję poprzez: inicjowanie cyklicznych spotkań ludzi starszych, urządzanie
spotkań wigilijnych, organizowanie wycieczek, upamiętnianie mieszkańców zasłużonych dla ziemi
tłuszczańskiej. TPZT inicjuje również różne formy pomocy, szczególnie dla ludzi samotnych
i chorych. Wraz z Centrum Kultury otacza opieką uzdolnioną młodzież.
Przy Towarzystwie samodzielnie działają:
 Koło Żołnierzy AK,
13
 Sekcja Emerytów i Rencistów Nauczycieli,
 terenowe Koło Polskiego Związku Pszczelarzy.
Prasa
Na terenie Gminy wydawana jest przez Puławski PPHU bezpłatna gazeta - miesięcznik „Stacja
Tłuszcz”.
Imprezy kulturalne
W Gminie Tłuszcz nie odbywają się imprezy o znaczeniu krajowym, ale organizowane są liczne
imprezy regionalne i okolicznościowe:
o Tłuszczańskie Biesiady z Książką,
o Dni Tłuszcza (w tym Święto Pieśni Ludowej),
o Dożynki,
o
Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy,
o
Jasełka,
o Przegląd robótek kobiecych – coroczna wystawa prac w różnych, tematycznie
zgrupowanych dziedzinach, impreza towarzysząca Dniu Kobiet,
o
Obrzędowe powitanie wiosny,
o
Powiatowy konkurs o powiecie wołomińskim i Wielkiej Brytanii (w języku angielskim),
o
Obchody kolejnej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja,
o Powiatowy konkurs ortograficzny "Dyktando Ibisa",
o
Regionalny Przegląd Zespołów Artystycznych, Kół Gospodyń Wiejskich,
o
Uroczyste obchody rocznicy Cudu nad Wisłą 1920 roku,
o
Obchody Dnia Edukacji Narodowej,
o Powiatowy konkurs recytatorski "Twórcy naszej ziemi i poezji ludowej",
o
Rocznica odzyskania niepodległości,
o
Turniej piłki siatkowej o Puchar Burmistrza,
o
Konkurs literacki "Liryki o naszej Ziemi",
o
Obchody 50-lecia pożycia par małżeńskich w Gminie Tłuszcz,
o
Hufcowy Festiwal Piosenki Zuchowej i Harcerskiej,
o Spotkania opłatkowe w Centrum Kultury, TPZT i w szkołach,
o
Zawody wędkarskie w Mokrej Wsi i Wólce Kozłowskiej,
o
Obchody rocznicowe rozpoczęcia II wojny światowej.
Szczególną imprezą są Tłuszczańskie Biesiady z Książką. Jest to unikalna impreza masowa, nie
mająca swego odzwierciedlenia na Mazowszu, w której, w ciągu dwóch dni, uczestniczy zwykle
14
ok. 700 – 1000 osób. W imprezie biorą udział zarówno oficyny wydawnicze jak i pojedynczy
wydawcy, którzy prezentują kilkaset książek, zarówno nowości wydawniczych jak i klasykę.
Biesiadom towarzyszą imprezy: spotkania z autorami książek, krytykami literackimi, aktorami,
piosenkarzami – wykonawcami poezji śpiewanej.
Młodzieżowa Orkiestra Dęta OSP w Tłuszczu
W roku 2001 powstała Młodzieżowa Reprezentacyjna Orkiestra Dęta OSP działająca przy Centrum
Kultury w Tłuszczu.
Do orkiestry należą młodzi muzycy amatorzy, którzy pomimo iż nie uczęszczają do szkół
muzycznych, świetnie sobie radzą z grą na wybranych instrumentach. Od początku istnienia
orkiestra zagrała już ponad 30 koncertów. Pierwszy z nich miał miejsce w czerwcu 2002 roku
podczas dorocznych "Dni Tłuszcza".
Od tego czasu Orkiestra Reprezentacyjna OSP koncertowała m.in. w Jasienicy – z okazji Dnia
Strażaka, w Szkole Integracyjnej w Wołominie – na otwarciu paraolimpiady, na gminnych
dożynkach "Kozły 2003", na festynie rekreacyjno – integracyjnym "Bawimy się bez barier"
w Ząbkach, na uroczystości przy pomniku powstańców w Boruczy, w Wołominie – na zaproszenie
chóru Skok do wspólnego muzykowania z chórem Alma College z Michigan USA (6 maja
2004 roku) i z chórem McDonogh School Koncert Choir z Maryland USA (17 czerwca 2004 roku),
a także na okolicznościowych świętach w Tłuszczu.
Sport
Tradycje ruchu sportowego na terenie Gminy sięgają czasów zaborów. Na początku XX wieku
w Tłuszczu i okolicy paramilitarne organizacje sportowe, obok działalności czysto sportowej,
przygotowywały młodzież do obrony ojczyzny oraz rozwijały uczucia patriotyczne. Na początku
1993 roku po wielu perturbacjach, na bazie dotychczasowego LZS-u, zawiązało się stowarzyszenie
sportowe pod nazwą Tłuszczański Klub Sportowy "BÓBR". Aktualnie jest to organizacja sportowa,
składająca się z dwóch sekcji: piłki nożnej i piłki siatkowej. Siedzibą klubu jest Centrum Kultury
w Tłuszczu. Działalność członków zarządu jest społeczna.
Na terenie Gminy działa także Stowarzyszenie Kultury Fizycznej "Eskimo” w Chrzęsnem.
Baza sportowa Gminy jest dość skromna:
 boisko sportowe o pow. 1,80 ha przy ul. Polnej w Tłuszczu,
 ogólnodostępne boisko sportowe w Postoliskach,
15
 sale gimnastyczne przy szkołach podstawowych w Tłuszczu, Postoliskach, Jasienicy, Miąsem,
Stryjkach, Mokrej Wsi,
 boiska przyszkolne,
 boiska osiedlowe i wiejskie.
2. Zagospodarowanie przestrzenne
a) Infrastruktura techniczna
Układ drogowy
Jakość i przepustowość sieci drogowej Gminy nie jest dostosowana do obecnych i
przewidywanych potrzeb. Rosnąca stale ilość pojazdów osobowych i ciężarowych oraz związany z
tym rosnący ruch, wymaga dróg o odpowiednim stanie technicznym.
Powiązania drogowe zewnętrzne realizowane są przez drogi wojewódzkie: Radzymin – Jadów
oraz Wołomin – Wólka Kozłowska. Dogodnością jest także bliskość obwodnicy radzymińskiej jako
ważnego węzła transportowego o znaczeniu międzynarodowym.
Drogi gminne poza granicami administracyjnymi miasta
długość dróg
drogi lokalne
drogi dojazdowe
mosty żelbetowe
gruntowe
204 km
74 km
130 km
2 szt.
Źródło: Urząd Miejski
Długość dróg ogółem poza granicami administracyjnymi miasta wynosi 204 km. Długość dróg
lokalnych wynosi 74 km, w tym dróg o nawierzchni twardej bitumicznej - 57 km, a dróg o
nawierzchni wzmocnionej żwirem i dróg gruntowych - 17 km.
Drogi gminne w granicach administracyjnych miasta
długość dróg
drogi lokalne
mosty żelbetowe
58
58
1 szt.
Źródło: Urząd Miejski
Długość dróg ogółem w granicach administracyjnych miasta wynosi 58 km, w tym dróg o
nawierzchni twardej bitumicznej - 43 km, dróg o nawierzchni wzmocnionej żwirem – 4 km, a dróg
gruntowych - 11 km.
Sieć wodociągowa
16
Sieć wodociągowa w Gminie Tłuszcz w 2006 roku
połączenia
Jednostka terytorialna
prowadzące do
woda
ludność
długość czynnej
budynków
dostarczona
korzystająca z
sieci rozdzielczej
mieszkalnych i
gospodarstwom
sieci
zbiorowego
domowym
wodociągowej
[km]
Tłuszcz - miasto
Tłuszcz - obszar wiejski
Razem
20,5
12,3
32,8
zamieszkania
2006
[szt.]
539
267
806
Źródło: GUS
[dam³]
85,9
32,4
118,3
[osoba]
2 724
1 070
3 794
Na terenie miasta funkcjonują dwie stacje uzdatniania wody, w tym: jedna o wydajności 24 m3/ h
z rozprowadzoną siecią wodociągową i druga kontenerowa o wydajności 5 m3/h dla potrzeb
budownictwa komunalnego.
Do wodociągu wiejskiego podłączone są częściowo dwie wsie (Postoliska i Chrzęsne) ze stacji
uzdatniania wody w Postoliskach o wydajności 25 m3/h. W zdecydowanej większości woda do
spożycia pobierana jest z indywidualnych ujęć wody.
Sieć kanalizacyjna
Około 80% wody podziemnej, wykorzystywanej na cele gospodarcze, powraca do wód
powierzchniowych w postaci ścieków. Niewielkie odcinki kanalizacji znajdują się wyłącznie na
terenie miasta. Teren wiejski w ogóle nie posiada kanalizacji. Miasto Tłuszcz posiada
oczyszczalnię biologiczną przy ul. Wiejskiej o przepustowości 800 m3/d wraz ze zlewnią ścieków
dowożonych ze zbiorników bezodpływowych.
Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rzeka Cienka. Miasto Tłuszcz posiada również niewielką
oczyszczalnię kontenerową o wydajności 50 m3/d, wykorzystywaną dla potrzeb budownictwa
komunalnego. W mieście nie występują zanieczyszczenia ściekami na większą skalę.
W przeprowadzanych badaniach wody w rzece nie stwierdza się naruszeń obowiązujących
parametrów.
Sieć kanalizacyjna w Gminie Tłuszcz w 2006 roku
17
długość
połączenia prowadzące do
Jednostka
czynnej sieci
budynków mieszkalnych i
terytorialna
kanalizacyjnej
zbiorowego zamieszkania
2006
[km]
2006
[szt.]
Tłuszcz - miasto
6,7
111
ludność
ścieki
korzystająca z
odprowadzone
sieci
2006
[dam³]
136,0
kanalizacyjnej
2006
[osoba]
1 669
Źródło: GUS
Łączność
Szybko rozwijający się w drugiej połowie lat 90–tych system telefonii komórkowej spowodował, iż
stale rośnie liczba jej abonentów. Bliskość stolicy sprawia, że proces ten przebiega w Gminie
z dość dużym nasileniem. Słabą stroną jest niestety brak szerokopasmowego Internetu.
Gospodarka odpadami
Odpady komunalne zebrane w 2006 roku w Gminie Tłuszcz
Odpady ogółem
Z gospodarstw
Odpady zdeponowane na
zebrane w ciągu
domowych (w
składowiskach w %
roku (w tonach)
tonach)
zebranych
1 517,90
1 154,51
100,00
Źródło: GUS
Obecnie na terenie Gminy wywozem nieczystości stałych zajmują się następujące firmy:
o JURANT (Zielonka),
o
MPK SP. Z O.O (Ostrołęka),
o UT i KK. GRZYBOWSKI (Wyszków).
b) Własność nieruchomości
18
Na terenie Gminy Tłuszcz występuje budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne i wielorodzinne.
Dominującą
formą
zabudowy
jest
budownictwo
jednorodzinne.
W
skład
budownictwa
wielomieszkaniowego na terenie Miasta Tłuszcz wchodzą budynki komunalne oraz spółdzielcze.
Zasoby gmin
Zasoby spółdzielni mieszkaniowych
Zasoby zakładów pracy
Zasoby osób fizycznych
Zasoby pozostałych podmiotów
Ogółem
Mieszkania
118
400
43
4594
6
5161
Powierzchnia
3 754
19 023
1 779
379 259
567
404 382
Źródło: GUS
Na terenie Gminy Tłuszcz znajduje się 5.161 mieszkań. Powierzchnia użytkowa wszystkich
mieszkań w Gminie wynosi 404.382 m². 89% mieszkań w Gminie należy do osób fizycznych,
ok. 8% mieszkań należy do spółdzielni mieszkaniowych, a ok. 2% jest własnością Gminy.
c) Obiekty dziedzictwa kulturowego
Zabytki na terenie Gminy to:
o neogotycki kościół parafialny p.w. Św. Stanisława Biskupa w Postoliskach,
o
późnorenesansowy pałac w Chrzęsnem,
o
zabytkowa wieża ciśnień w Tłuszczu,
o kościół parafialny p.w. Przemienienia Pańskiego w Tłuszczu,
o cmentarz poległych obrońców Ojczyzny z 1920 roku w Tłuszczu
o grobowiec założyciela „Siewby” na cmentarzu w Postoliskach,
o pomnik nagrobny Jana Adamowicza Pilińskiego dłuta Xawerego Dunikowskiego,
o przydrożne kapliczki wybudowane w XVIII i XIX wieku w różnych stylach m.in.
w miejscowości Miąse, Mokra Wieś oraz w Mieście Tłuszcz,
o pomnik upamiętniający walki żołnierzy Armii Krajowej z obwodu "Rajski Ptak".
Kościół p.w. Św. Stanisława Biskupa
19
Kościół p.w. Św. Stanisława Biskupa zbudowany został w
latach 1913 –1919 według projektu Henryka Kudery. Kościół
posiada barokowe ołtarze, chrzcielnicę i konfesjonał z XVIII
wieku. W kościele znajduje się rokokowa monstrancja i
kielich
gładki
również
z
XVIII
wieku.
Na
plebani
przechowywane są natomiast księgi metrykalne od 1651
roku.
Na
cmentarzu
znajdują
się
zabytkowe
nagrobki
klasycystyczne z XIX wieku.
Pałac w Chrzęsnem
Późnorenesansowy
pałac
wzniesiono
w
1635 roku. Zbudowany został dla Stefana
Dobrogosta
Grzybowskiego,
starosty
warszawskiego oraz kasztelana lubelskiego.
W XVIII wieku wnętrza zostały częściowo
przebudowane.
Pałac
jest
budowlą
jednopiętrową, z grubymi murami i dwiema
basztami. Pomieszczenia na parterze mają
kolebkowe sklepienia z lunetami. Na piętrze
zachowały się belkowe stropy z XVIII wieku
oraz dwa rokokowe kominki z piaskowca.
Obok dworu znajduje się budynek administracyjny i spichlerz. Budowla związana była z takimi
znamienitymi rodami szlacheckimi, jak Kotarbińscy, Karscy, Maszyńscy, Koskowscy. Pałac był
wyjątkowym wśród dworów szlacheckich na Mazowszu również ze względu na jego bywalców.
Niemal od początku istnienia pałacu, Chrzęsne zamieszkiwali i odwiedzali malarze, pisarze,
rysownicy, nauczyciele. Jego właściciele zawsze związani byli ze środowiskiem warszawskich
artystów. Do 1944 roku pałac należał do właścicieli folwarku Chrzęsne – rodziny Karskich. Po
wojnie, odkąd władze komunistyczne odebrały go właścicielom, budynek niszczał. Służył jako
ośrodek wychowawczo – oświatowy, zakład poprawczy, szkoła, internat.
W pobliżu pałacu znajdują się resztki parku krajobrazowego z I połowy XIX wieku.
Wieża ciśnień
20
Zabytkowa wieża ciśnień w Tłuszczu została
wybudowana
dla
potrzeb
kolei
żelaznej
warszawsko – petersburskiej.
d) Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego
Ze względu na małe uprzemysłowienie Gmina nie należy do obszarów ekologicznego zagrożenia.
Gmina Tłuszcz znajduje się poza systemem przyrodniczych obszarów chronionych. Nie występują
tu parki narodowe, krajobrazowe czy obszary chronionego krajobrazu. Od strony wschodniej
Gmina przylega do obszaru „Zielonych Płuc Polski”, a od strony zachodniej do rezerwatu „Dębina”
(w Gminie Klembów).
Na terenie Gminy znajduje się kilkanaście pojedynczych drzew objętych ochroną jako pomniki
przyrody oraz kilka grup drzew na terenach tzw. „podworskich”. Są to głównie dęby szypułkowe,
lipy drobnolistne, jesiony, rosnące w miejscowościach: Ołdaki, Chrzęsne, Miąse i Tłuszcz. Na
uwagę zasługuje również jałowiec pospolity, rosnący w grupie 6 sztuk we wsi Łysobyki oraz
skupienie drzew lipowych, tworzących aleję lipową w ilości 123 sztuk we wsi Jasienica.
Kilkadziesiąt z nich to sędziwe drzewa okazałych rozmiarów. Aleja jest przykładem XVIII
i XIX–wiecznego założenia parkowego krajobrazowego na Mazowszu.
Swoisty rezerwat przyrody może stanowić teren wchodzący w skład gruntów wsi Jaźwie i Rudniki
z trzema oczkami wodnymi i przyległymi torfowiskami oraz lasami. W krajobrazie Gminy obecny
jest bocian szary oraz siedliska bobrów.
Ochrona wód powierzchniowych
21
Teren w przeważającej części odwadniany jest przez rzekę Cienką, która przecina Gminę ze
wschodu na zachód. Rzeka Cienka jest dopływem rzeki Rządzy, wpadającej do wód Zalewu
Zegrzyńskiego. Występują też liczne dopływy rzeki Cienkiej, większe to Rynia i Boruczanka.
W części północnej płynie niewielka rzeka Fiszor, powstała z połączenia rowów melioracyjnych
oraz małych cieków naturalnych.
Wody gruntowe Gminy charakteryzują się zwierciadłem swobodnym. W Gminie przeważają tereny
z płytko występującym poziomem wód, przeważnie na głębokości od 0,5 do 1,5 m. Zasoby wód są
skromne. Woda z zasobów powierzchniowych używana jest dla celów rolnictwa, leśnictwa oraz
z zasobów podziemnych dla celów gospodarki komunalnej – przez gospodarstwa domowe
podłączone do sieci wodociągowej, jak również korzystające z własnych ujęć - studni. Z racji
ukształtowania terenu, woda nie zawsze jest najwyższej jakości, zawiera bowiem znaczne ilości
związków manganu i żelaza. Na terenie Gminy nie działają podmioty gospodarcze, które
powodowałyby zatruwanie wód podziemnych. Głównym źródłem złego stanu wód jest brak
kanalizacji i funkcjonowanie szamb ściekowych.
Gospodarka odpadami
Wysypisko śmieci w Wólce Kozłowskiej z którego korzystała Gmina do tej pory jest już zamknięte i
poddawane rekultywacji. Obecnie na terenie Gminy wprowadzany jest system segregacji śmieci.
Śmieci są odbierane przez 2 firmy zewnętrzne (jest ok. 3000 indywidualnych umów).
Najwięcej odpadów powstaje na terenach zwartej zabudowy mieszkaniowej i usługowej. Ilość ta
maleje na terenach peryferyjnych. W ogólnej masie coraz większy udział mają odpady tworzyw
sztucznych. Stwarza to problemy przy ich gromadzeniu, transporcie i składowaniu.
Odpady komunalne ciekłe kierowane są do miejskiej oczyszczalni ścieków.
Ochrona powietrza
Powietrze atmosferyczne, oprócz wód powierzchniowych, jest najbardziej wrażliwym na
zanieczyszczenia
komponentem
środowiska,
a
jednocześnie
bezpośrednio
decydującym
o warunkach życia człowieka, zwierząt i roślin.
Na podstawie danych WIOŚ, dotyczących wartości opadu pyłu, ołowiu i kadmu w Gminie Tłuszcz,
można stwierdzić, że nie przekraczają one wartości dopuszczalnych.
Głównym źródłem emisji zanieczyszczeń do powietrza są procesy spalania paliw dla
indywidualnego ogrzewania jednorodzinnych budynków mieszkalnych. Szacuje się, że ponad 90%
emisji dwutlenku siarki i tlenku azotu pochodzi właśnie z takiego procesu spalania.
22
W mieście Tłuszcz oraz miejscowościach Jasienica, Miąse i Jadwinin, poprzez inwestycje
rozprowadzenia gazu, wyeliminowano w dużej mierze zanieczyszczenia węglowe. Również
w obiektach szkolnych zmodernizowano kotłownie mające na celu zmianę czynnika grzewczego
i eliminację zanieczyszczeń. Stan powietrza w Gminie ocenia się jako dobry. Nie występują obiekty
o znacznej emisji zanieczyszczeń do powietrza.
Na końcowy efekt stanu zanieczyszczenia powietrza istotny wpływ mają również emisje
niekontrolowane, m.in. pochodzące ze spalin samochodowych, które z uwagi na zwiększony ruch
samochodowy w ostatnich latach znacznie się nasiliły.
Ochrona przed hałasem
Jedynym znaczącym źródłem hałasu jest linia kolejowa i stacja postojowa. Na terenie Gminy
występuje niskie zagrożenie hałasem komunikacyjnym. Hałas przemysłowy związany jest głównie
z niekorzystną lokalizacją i emisją dźwięku ze stolarni, warsztatów samochodowych, hurtowni,
lokali rozrywkowych itp.
Zagrożenia nadzwyczajne
Zagrożenia nadzwyczajne mogą występować w wyniku ewentualnego wycieku z rurociągu
„Przyjaźń”. Pewnym zagrożeniem może być sąsiedztwo bazy paliwowej w Emilianowie.
Zagrożenia
nadzwyczajne
mogą
występować
także
w
obszarze
przewozu
ładunków
niebezpiecznych szlakami kolejowymi lub poprzez transport kołowy. Wielość kolizyjnych
przejazdów kolejowych na skrzyżowaniu z drogami komunikacyjnymi powoduje zagrożenie
powstawania zbiorowych wypadków komunikacyjnych.
3. Strefa społeczna
a) Sytuacja demograficzna i społeczna
23
Zasadniczy wpływ na kształt polityki społecznej w całym województwie mazowieckim jak
i w Gminie Tłuszcz będą miały procesy demograficzne, które uwidoczniły się i nasiliły w ostatnich
latach. Do tych procesów zaliczamy:
•
zmieniony model rodziny (małodzietność rodzin, samotne rodzicielstwo),
•
opóźnianie wieku zawierania małżeństw i rodzenia pierwszego dziecka,
•
migracje wewnętrzne i zagraniczne.
Liczba ludności
Stan ludności wg stałego miejsca zameldowania w Gminie Tłuszcz
Stan ludności
Rok
Ogółem
Mężczyźni
Kobiety
1995
17571
8736
8835
1996
17652
8770
8882
1997
17760
8793
8967
1998
17888
8861
9027
1999
18085
8973
9112
2000
18158
9003
9155
2001
18269
9044
9225
2002
18188
8988
9200
2003
18224
8998
9226
2004
18316
9048
9268
2005
18460
9115
9345
2006
18557
9164
9393
2007
18673
9246
9427
Źródło: GUS
W porównaniu z rokiem 1995 liczba ludności w Gminie zwiększyła się o 1102 osoby. Stosunek
liczby kobiet do liczby mężczyzn w Gminie w ciągu ostatnich lat wynosił ok. 50%. Wzrost liczby
ludności na terenie Gminy był systematyczny, z wyjątkiem roku 2002.
Stan ludności w poszczególnych latach w Gminie Tłuszcz
24
19000
2005
18500
2000
18000 1995
17500
17000
Lata
Źródło: GUS
W 2007 roku liczba mieszkańców Gminy wynosiła 18 673 osoby, w tym 7 408 osób to mieszkańcy
Miasta Tłuszcz, a 11 265 osób to mieszkańcy obszaru wiejskiego Gminy. Ok. 60% mieszkańców
Gminy zamieszkuje tereny wiejskie.
Ludność na obszarze wiejskim i miejskim Gminy Tłuszcz - stan na 31.12.2007 r.
39,68%
60,32%
Ludność na obszarze wiejskim
Ludność na obszarze miejskim
Źródło: GUS
Struktura ludności
W strukturze wieku ludności można wyróżnić trzy podstawowe kategorie, które są istotne
z punktu widzenia rynku pracy i zasobów siły roboczej:
25
•
ludność w wieku przedprodukcyjnym tj. w wieku od 0 do 17 lat,
•
ludność w wieku produkcyjnym, w tym: kobiety od 18 do 59 lat, a mężczyźni od 18
do 64 lat,
•
ludność w wieku poprodukcyjnym, w tym: kobiety od 60 lat i więcej,
a mężczyźni od 65 lat i więcej.
Struktura ludności wg ekonomicznych grup wieku w Gminie Tłuszcz
Lata
2003
2004
2005
4565
4480
4409
Ludność w wieku
2006
4314
2007
4272
przedprodukcyjnym
Ludność w wieku
11397
11583
11750
11918
12034
produkcyjnym
Ludność w wieku
2320
2308
2292
2304
2317
poprodukcyjnym
Źródło: GUS
Od roku 2003 liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym zmniejszyła się o 293 osoby, liczba
ludności w wieku produkcyjnym wzrosła o 637 osób, a liczba ludności w wieku poprodukcyjnym
zmniejszyła się o 3 osoby.
•
Ludność w wieku przedprodukcyjnym
W Gminie Tłuszcz liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym na przestrzeni lat 2003 – 2007
zmniejszyła się o 293 osoby. Zniżkowa tendencja w liczbie ludności w wieku przedprodukcyjnym
w miarę upływu czasu determinować będzie liczebność oraz strukturę ludności w wieku
produkcyjnym.
Zmniejszająca się liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym, generalnie postrzegana jako
zjawisko negatywne, posiada również pozytywne aspekty, które dają możliwość wykorzystania
istniejącej infrastruktury i bazy dydaktycznej prowadząc do rozwoju bogatej oferty edukacyjnej
zarówno dla dzieci, które wymagają dodatkowej pomocy w nauce i chcą rozwijać swoje
umiejętności, jak również dla dorosłych, którzy stoją obecnie przed koniecznością udoskonalania
swoich umiejętności poprzez kształcenie ustawiczne i szkolenia. Sytuacja taka może stać się
szansą dla systemu edukacji, gdyż łatwiej będzie podołać obowiązkom kształcenia i opieki nad
dziećmi przy mniejszej populacji.
•
Ludność w wieku produkcyjnym
26
Ludność
w
wieku
produkcyjnym
jest
ważnym
czynnikiem
determinującym
rozwój
społeczno – ekonomiczny regionu. Zjawiska demograficzne najsilniej oddziaływają na gospodarkę
właśnie poprzez liczbę oraz strukturę ludności w tym wieku. Zbiorowość ta określa wielkość
potencjalnych zasobów pracy, te zaś z kolei rozmiary zatrudnienia. W efekcie ludność w wieku
produkcyjnym jest istotnym elementem siły produkcyjnej społeczeństwa. W Gminie Tłuszcz liczba
ludności w wieku produkcyjnym w latach 2003 – 2007 zwiększyła się o 637 osób.
Warto zauważyć, że o wielkości przyrostu lub ubytku liczby ludności w wieku produkcyjnym
w danym okresie rozstrzygają: liczebność młodej generacji wstępującej w wiek produkcyjny, liczba
osób wychodzących z wieku produkcyjnego (a także wstępujących w wiek poprodukcyjny),
a ponadto poziom zgonów i rozmiary migracji wewnętrznych oraz zagranicznych w danej populacji.
•
Ludność w wieku poprodukcyjnym
Od roku 2003 do 2007 liczba ludności w wieku poprodukcyjnym w Gminie Tłuszcz zmniejszyła się
nieznacznie – o 3 osoby, Jednakże wg danych Głównego Urzędu Statystycznego liczba osób
wieku poprodukcyjnym w Polsce będzie przyrastać już w latach 2008 – 2013. W kraju liczba osób
w wieku poprodukcyjnym w porównaniu z początkiem lat 90–tych, wzrosła prawie o milion. Wobec
szybko rosnącej liczby ludności w wieku poprodukcyjnym poważnym problemem społecznym
pozostaje konieczność lepszego wykorzystania wiedzy, kwalifikacji i doświadczenia życiowego
osób w starszym wieku, cieszących się niejednokrotnie dobrym zdrowiem i chęcią do aktywnego
działania. Włączanie ludzi w podeszłym wieku do czynnego życia społecznego i zawodowego,
dającego im satysfakcje i pełniejsze zadowolenie z życia, chronić ich będzie od samotnej
bezczynności, która niekorzystnie wpływa na stan psychiczny i fizyczny. Przyrost ludności w wieku
poprodukcyjnym będzie powodował także silną presję na system emerytalny oraz na system opieki
zdrowotnej. Dlatego też jednym z obszarów zainteresowania Gminy powinno być wspieranie
aktywnej starości.
Struktura ludności w Gminie Tłuszcz w 2007 roku
27
12,46%
22,93%
64,61%
Ludność w wieku przedprodukcyjnym
Ludność w wieku produkcyjnym
Ludność w wieku poprodukcyjnym
Źródło: GUS
Podobnie jak w poprzednich latach tak i w 2007 roku najliczniejszą grupą ludności w Gminie
Tłuszcz była grupa osób w wieku produkcyjnym – ok. 64% całej społeczności.
Przyrost naturalny
Przyrost naturalny to różnica pomiędzy liczbą urodzeń żywych a liczbą zgonów. Wartość dodatnia
oznacza liczbę urodzeń przewyższającą liczbę zgonów ujemna – odwrotnie.
Przyrost naturalny w latach 2001 – 2007 w Gminie Tłuszcz
Tłuszcz
Przyrost naturalny
2001
2002
2003
53
14
23
Ogółem
2004 2005
25
15
2006
2007
23
35
Źródło: GUS
Urodzenia żywe w latach 2001 – 2007 w Gminie Tłuszcz
28
Tłuszcz
Urodzenia żywe
2001
2002
2003
212
185
178
Ogółem
2004 2005
205
179
2006
2007
212
226
Źródło: GUS
W Gminie Tłuszcz w latach 2001 – 2007 obserwujemy dodatnie wartości wskaźnika przyrostu
naturalnego. Jest to pozytywne zjawisko demograficzne. Najwyższą wartość (+53 osoby) wskaźnik
przyrostu naturalnego osiągnął w 2001 roku. W latach 2005 – 2007 wartość wskaźnika przyrostu
naturalnego jak i liczba urodzeń żywych systematycznie rosną.
Przyrost naturalny w latach 2001 – 2007 w Gminie Tłuszcz
60
2001
50
40
2007
30
2003
20
2004
2006
2005
2002
10
0
Lata
Źródło: GUS
Migracje
Migracja to przemieszczanie się mieszkańców kraju lub regionu. Migracja jest czułym miernikiem
zmian sytuacji społeczno – gospodarczej. Ludzie osiedlają się na terenach, których perspektywy
rozwojowe postrzegają z optymizmem, natomiast spontaniczna emigracja z danego terenu jest
zawsze sygnałem zagrożenia zapaścią rozwojową.
Migrację możemy podzielić:
•
wg kryterium czasu na stałe, okresowe, wahadłowe,
29
•
wg
zasięgu
na
zewnętrzne
(międzykontynentalne,
międzynarodowe)
i wewnętrzne (międzywojewódzkie, wewnątrzwojewódzkie),
•
wg rodzaju jednostek osadniczych: miasto – miasto, miasto – wieś,
wieś – miasto,
•
wg przyczyny: ekonomiczne (możliwość zatrudnienia), polityczne, społeczne
(zawieranie małżeństw), religijne, przyrodnicze (kataklizmy naturalne) oraz inne.
Saldo migracji zagranicznych w Polsce jest w ostatnich latach ujemne. Od czasu integracji Polski
z Unią Europejską i dzięki otwarciu rynków pracy dla Polaków, z naszego kraju wyjechało już
prawdopodobnie około miliona osób. Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że sondaże wskazują na
duże saldo migracji wśród dobrze wykształconej polskiej młodzieży.
Saldo migracji w Gminie Tłuszcz w latach 2001 – 2006
saldo migracji w ruchu wewnętrznym ogółem
2001
Tłuszcz – cała gmina
Tłuszcz - miasto
Tłuszcz - obszar wiejski
58
51
7
2002
-95
-55
-40
Źródło: GUS
2003
2004
[osoba]
13
68
34
38
-21
30
2005
130
35
95
2006
77
45
32
Na przestrzeni lat 2003 – 2006 wskaźnik salda migracji w Gminie Tłuszcz posiadał wartości
dodatnie. Od roku 2004 wartości te są bardzo duże. Najwyższą wartość wskaźnik salda migracji
osiągnął w 2005 roku (+130 osób). Jest to sytuacja odwrotna do sytuacji panującej w wielu
gminach województwa mazowieckiego.
W badanych latach na obszarze wiejskim Gminy jedynie dwa razy odnotowano ujemne saldo
migracji, a w mieście jedynie w roku 2002 wskaźnik salda migracji był ujemny.
Dodatnie, bardzo wysokie saldo migracji w Gminie Tłuszcz, jest spowodowane bliskością
Warszawy. Wiele osób wyprowadza się w spokojniejsze okolice stolicy, ale też nie za daleko, aby
odległość do pracy (szkoły) nie była na co dzień uciążliwością. Również osoby poszukujące pracy
w stolicy często osiedlają się w okolicach Warszawy. Gmina Tłuszcz doskonale się do tego nadaje.
Saldo migracji w latach 2001 – 2006 w Gminie Tłuszcz
30
150
2005
100
2006
2004
2001
50
2003
0
-50
-100
2002
Lata
Źródło: GUS
Wykształcenie
Poziom wykształcenia w Gminie Tłuszcz w 2002 roku1
Wykształcenie
Gmina
Stan
Miasto
Stan
Obszar
Stan
Wyższe
Policealne
Średnie razem
Zasadnicze
Tłuszcz
640
309
3504
4490
procentowy
4,28
2,06
23,45
30,05
Tłuszcz
428
223
1968
1553
procentowy
7,16
3,73
32,95
26,00
wiejski
212
86
1536
2937
procentowy
2,36
0,95
17,12
32,74
zawodowe
Podstawowe
5316
35,57
1647
27,58
3669
40,90
ukończone
Podstawowe
682
4,56
152
2,54
530
5,90
nieukończone i bez
wykształcenia
szkolnego
Źródło: GUS
Największa liczba osób (ok. 35% ludności Gminy) posiada wykształcenie podstawowe ukończone.
Wykształcenie zasadnicze zawodowe posiada ok. 30% mieszkańców Gminy, a wykształcenie
wyższe tylko ok. 4%. Ogólnie poziom wykształcenia w Gminie jest niski. Porównując obszar wiejski
1
Ostatnie dostępne dane
31
i miejski Gminy zaobserwować można wyższy poziom wykształcenia w mieście. Ok. 7%
mieszkańców Miasta Tłuszcz posiada wykształcenie wyższe, natomiast na obszarze wiejskim
Gminy wykształcenie wyższe posiada zaledwie ok. 2% mieszkańców.
Poziom wykształcenia w Gminie Tłuszcz w 2002 roku
Podstawowe
nieukończone i bez
wykształcenia
szkolnego
4,56%
Wyższe
4,28%
Policealne
2,06%
Średnie razem
23,45%
Podstawowe
ukończone
35,57%
Zasadnicze
zawodowe
30,05%
Źródło: GUS
b) Warunki i jakość życia mieszkańców
Bezpieczeństwo
Za zapewnienie porządku publicznego, bezpieczeństwa obywateli, ochronę przeciwpożarową,
zapobieganie nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska odpowiada
Starosta Powiatu Wołomińskiego, Komendant Powiatowy Policji oraz Komendant Powiatowy
Państwowej Straży Pożarnej.
Dominująca przestępczość w Gminie to: kradzieże, kradzieże z włamaniem, niszczenie mienia,
rozboje.
Na
przestrzeni
ostatnich
lat
odnotowuje
się
nieznaczny
spadek
przestępstw
stwierdzonych.
Gmina Tłuszcz jest terenem bardzo rozległym i przy istniejącym stanie liczebnym policji nie ma
pełnego zabezpieczenia prewencyjnego. Na nocnej służbie pracuje najczęściej jeden patrol, który
nie jest w stanie zabezpieczyć podległego mu terenu.
32
Na terenie Gminy Tłuszcz działa 5 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej: w Tłuszczu, Kozłach,
Jasienicy, Dzięciołach i Chrzęsnem.
Poziom zamożności społeczeństwa w powiecie wołomińskim i Gminie Tłuszcz
Wskaźniki dochodów podatkowych dla poszczególnych gmin wiejskich powiatu wołomińskiego
Wskaźnik G
Gmina
2005
2006
2007
Kobyłka – Gmina miejska
747,77
785,81
852,69
Marki– Gmina miejska
938,50
1 014,22
1 135,31
Ząbki – Gmina miejska
773,59
858,69
977,56
Zielonka – Gmina miejska
1 209,93
1 145,09
1 180,98
Dąbrówka – Gmina wiejska
423,01
412,16
489,45
Jadów – Gmina wiejska
375,96
393,80
413,38
Klembów – Gmina wiejska
483,99
494,69
605,41
Poświętne – Gmina wiejska
266,10
286,22
346,58
Radzymin – Gmina miejsko- wiejska
863,20
913,15
1 037,29
Strachówka – Gmina wiejska
354,54
368,90
398,23
Tłuszcz – Gmina miejsko- wiejska
427,63
429,15
487,55
Wołomin– Gmina miejsko- wiejska
650,61
696,02
808,97
Źródło: Ministerstwo Finansów
Z danych z 2007 roku wynika, że dochód podatkowy Gminy Tłuszcz na 1 mieszkańca wynosił
487,55 zł.2 Jest to dość niski poziom dochodu podatkowego w porównaniu z innymi gminami
miejsko – wiejskimi województwa mazowieckiego. Należy jednak zauważyć, że dochód podatkowy
na 1 mieszkańca w Gminie w roku 2007, w porównaniu z rokiem poprzednim, znacznie wzrósł.
Rozwój działalności pozarolniczej, tworzenie wiejskich wielofunkcyjnych ośrodków usługowych,
tworzenie szeregu wyspecjalizowanych grup producenckich, odtworzenie prawidłowo działającej
2
Źródło: wskaźniki dochodów podatkowych w przeliczeniu na jednego mieszkańca dla poszczególnych gmin
(wskaźniki G), Źródło: Ministerstwo Finansów
33
spółdzielczości wiejskiej, czy też utworzenie grupy marketingowo – logistycznej działającej na
rzecz i korzyść producentów, to szanse na zwiększenie dochodów mieszkańców Gminy.
c) Oświata i edukacja
W Gminie Tłuszcz funkcjonują następujące placówki edukacyjne:
o Przedszkole Samorządowe "Baśniowa Kraina" w Tłuszczu,
o Przedszkole Samorządowe "Baśniowa Kraina" Oddział w Kozłach,
o Przedszkole Samorządowe w Jasienicy,
o Przedszkole Niepubliczne Zgromadzenia Sióstr od Aniołów w Tłuszczu,
o Zespół Szkół w Miąsem im. Zofii Solarzowej (Szkoła Podstawowa i Gimnazjum),
o Zespół Szkół w Mokrej Wsi im. Władysława Podkowińskiego (Szkoła Podstawowa i
Gimnazjum),
o Zespół Szkół w Postoliskach im. Jana Kielaka (Szkoła Podstawowa i Gimnazjum),
o Zespół Szkół w Stryjkach im. Jana Twardowskiego (Szkoła Podstawowa i Gimnazjum),
o Zespół Szkół w Jasienicy (Szkoła Podstawowa i Gimnazjum),
o Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Tłuszczu,
o Szkoła Podstawowa w Kozłach im.Wacława Sieroszewskiego,
o Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Tłuszczu,
o Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Tłuszczu: Liceum Ogólnokształcące o kierunku
ogólnym i informatycznym, Liceum profilowane o profilu usługowo - gospodarczym i
ekonomiczno
–
administracyjnym,
Technikum
Mechaniczne,
Zasadnicza
Szkoła
uczniowie
absolwenci
[osoba]
1 501
923
[osoba]
293
278
Zawodowa – wielozawodowa.
Przedszkola w Gminie Tłuszcz w 2006 roku
Przedszkola
ogółem oddziały miejsca
dzieci
ogółem
2006
[ob.]
[oddział] [miejsce] [osoba]
Gmina Tłuszcz
2
11
273
288
Źródło: GUS
Szkoły w Gminie Tłuszcz w 2006 roku
ogółem
Szkoły
Podstawowe
Gimnazjalne
[ob.]
7
6
szkoły podstawowe
pomieszczenia
oddziały w
szkolne
szkołach
ogółem
2006
[pom.]
[oddział]
62
74
41
37
Źródło: GUS
34
Zauważyć należy brak oferty oświatowej w zakresie szkół prywatnych w Gminie.
W związku z bliskością Warszawy młodzież zdobywa również wykształcenie w licznych
tamtejszych szkołach ponadgimnazjalnych i ośrodkach akademickich.
Komputeryzacja w szkołach w Gminie Tłuszcz w 2006 roku
komputery w
szkole
Szkoły
Razem
Podstawowe
Gimnazjalne
[szt]
213
131
82
pracownie
komputerowe
ogółem
2006
[izba]
13
8
5
Źródło: GUS
komputery
podłączone do
Internetu
[szt]
195
118
77
Z wyjątkiem jednej szkoły podstawowej i jednej gimnazjalnej, wszystkie szkoły w Gminie posiadają
pracownie komputerowe. Zarówno w szkołach podstawowych jak i gimnazjalnych na 1 komputer
podłączony do Internetu przypada ok. 12 uczniów.
d) Opieka zdrowotna
Ochrona zdrowia w Gminie Tłuszcz dobrze wypełnia swoje zadania. Cechuje ją łatwość dostępu,
specjalistyczna kadra, wysoki poziom opieki. Dane statystyczne w pełni odpowiadają średnim
powiatowym.
Zadania z zakresu lecznictwa szpitalnego i klinicznego realizowane są w Wołominie oraz
Warszawie. Zadania usług pogotowia ratunkowego realizowane są w Tłuszczu.
Na terenie Gminy Tłuszcz zlokalizowane są 3 apteki: przy ul. Kościuszki 7 i Warszawskiej 25 w
Tłuszczu oraz apteka w Postoliskach.
Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej w Gminie Tłuszcz
Ośrodek zdrowia
Tłuszcz
Właściciel
NZOZ „BIOS”
Rodzaj poradni
Dermatologiczna
Laryngologiczna
Pediatryczna
Ginekologiczna
35
Internistyczna
Okulistyczna
Chirurgiczna
Postoliska
Laboratorium
Internistyczna
NZOZ „ZDROWIE”
Pediatryczna
Ginekologiczna
Laboratorium
Dane: Urząd Gminy Tłuszcz
e) Opieka społeczna
Na terenie Gminy działa Ośrodek Pomocy Społecznej zlokalizowany w budynku Urzędu Miejskiego
w Tłuszczu (ul. Warszawska 10). Ośrodek powstał 27 lutego 1990 roku. Dokumenty regulujące
pracę Ośrodka to: Statut OPS oraz Regulamin organizacyjny. Obecnie Ośrodek zatrudnia 17
pracowników. Ośrodek Pomocy Społecznej realizuje zadania zlecone Gminie zgodnie z
ustaleniami przekazanymi w tej sprawie przez wojewodę i zadania własne Gminy zgodnie z
ustaleniami Rady Gminy.
Zakres i rodzaj pomocy społecznej świadczonej przez OPS w Gminie Tłuszcz:
o
zasiłki stałe,
o
zasiłki rodzinne,
o
zasiłki pielęgnacyjne,
o
zasiłki z tyt. macierzyństwa,
o
zasiłki okresowe,
o
zasiłki celowe,
o
dożywianie dzieci w szkole,
o
wydatki na świadczenia lecznicze,
o
usługi opiekuńcze,
o pomoc rzeczowa.
Powody przyznawania pomocy w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Tłuszczu w 2003
oraz 2007 roku
POWÓD TRUDNEJ SYTUACJI ŻYCIOWEJ
2003 ROK
2007 ROK
36
ROK
LICZBA RODZIN
UBÓSTWO
SIEROCTWO
BEZDOMNOŚĆ
POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA
BEZROBOCIE
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ
DŁUGOTRWAŁA LUB CIĘŻKA CHOROBA
BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEK WYCH. I PROWADZENIA
GOSPODARSTWA DOMOWEGO
PRZEMOC W RODZINIE
ALKOHOLIZM
TRUDNOŚCI W PRZYSTOSOWANIU DO
ŻYCIA PO OPUSZCZENIU ZAKŁADU
KARNEGO
ZDARZENIE LOSOWE
SYTUACJA KRYZYSOWA
RAZEM
LICZBA
OSÓB W
RODZINACH
OGÓŁEM
OGÓŁEM
W TYM
NA WSI
580
309
208
7774
0
0
0
0
0
3
2
3
52
28
17
131
338
229
156
877
239
143
95
346
248
222
145
579
172
57
41
248
0
1
0
9
54
18
9
36
8
7
5
7
0
1
1
1
0
0
0
0
1 691
1 076
720
10 265
Źródło: GOPS w Tłuszczu
Na podstawie danych zawartych w powyższej tabeli można zaobserwować, że najczęstszym
powodem trudnej sytuacji życiowej rodzin w Gminie Tłuszcz w 2007 roku było ubóstwo.
Badania poziomu ubóstwa prowadzone w latach dziewięćdziesiątych przez różne ośrodki naukowe
jednoznacznie wskazują, iż zagrożenie ubóstwem najsilniej koreluje ze względnie młodym
wiekiem, niskim poziomem wykształcenia, miejscem zamieszkania w małym mieście i na wsi oraz
z wielkością gospodarstwa domowego. Najwyższe zagrożenie ubóstwem istnieje w rodzinach
wielodzietnych. W Gminie Tłuszcz w 2007 roku, z powodu ubóstwa, aż 309 rodzin objętych zostało
37
pomocą OPS. Ubóstwo było także najczęstszym powodem trudnej sytuacji życiowej rodzin
w Gminie w 2003 roku.
Kolejnym powodem trudnej sytuacji życiowej rodzin w Gminie jest bezrobocie. W 2007 roku
bezrobocie było problemem 229 rodzin, a w roku 2003 aż 338 rodzin.
Liczba rodzin korzystających z pomocy OPS w Tłuszczu zmniejszyła się jednak znacznie na
przestrzeni lat 2003 – 2007. Prawie o połowę spadła liczba rodzin korzystających z pomocy
ośrodka z powodu ubóstwa. Zmniejszył się także problem bezrobocia i alkoholizmu.
Udzielone świadczenia przez GOPS w Tłuszczu w 2007 roku
Rodzaj pomocy
2007 rok
Kwota
Liczba osób
Liczba
świadczeń
którym
świadczeń
przyznano
Zasiłki okresowe ogółem
w tym przyznane z powodu:
bezrobocia
długotrwałej choroby
niepełnosprawności
Zasiłki stałe ogółem
w tym przyznane dla osoby:
samotnie gospodarującej
pozostającej w rodzinie
Posiłek
Usługi opiekuńcze ogółem
Zasiłek celowy na pokrycie wydatków
16 450
świadczenie
14
53
3 510
12 640
900
150 755
4
10
1
47
12
38
3
438
131 105
19 650
73 001
144 266
3 000
33
25
327
60
1
321
117
45 221
23 727
1
293
x
powstałych w wyniku zdarzenia losowego
Pozostałe zasiłki celowe
159 958
Dane: OPS w Tłuszczu
Analizując powyższą tabelę zauważyć można, że najwięcej środków pieniężnych w roku 2007
przeznaczonych zostało na świadczenia z zakresu zasiłku stałego (koszt świadczeń wynosił
150.755,00 zł) oraz na usługi opiekuńcze (144.266,00 zł).
Wydatki na pomoc społeczną w Gminie Tłuszcz kształtują się na poziomie średnio wysokim
w stosunku do gmin podobnych.
Typy rodzin objętych pomocą społeczną przez OPS w Tłuszczu w 2007 roku
2007 rok
Liczba rodzin
Liczba osób w
rodzinach
Ogółem
W tym: na wsi
38
Rodziny ogółem
W tym:
660
Rodziny z dziećmi
390
Rodziny emerytów i rencistów
185
Rodziny niepełne
98
Dane: OPS w Tłuszczu
445
2 067
287
129
75
1 722
374
322
f) Organizacje pozarządowe i współpraca zagraniczna
Wykaz ważniejszych organizacji pozarządowych na terenie Gminy Tłuszcz:
1) Ochotnicza Straż Pożarna w miejscowości Dzięcioły,
2) Ochotnicza Straż Pożarna w Chrzęsnem,
3) Ochotnicza Straż Pożarna w Jasienicy,
4) Ochotnicza Straż Pożarna w Kozłach,
5) Ochotnicza Straż Pożarna w Tłuszczu,
6) Gimnazjalny Klub Sportowy „FAIR PLAY”,
7) Gimnazjalny Klub Sportowy „TŁUSZCZ”,
8) Tłuszczański Klub Sportowy „Bóbr”,
9) Uczniowski Klub Sportowy przy Zespole Szkół w Tłuszczu,
10) Uczniowski Klub Sportowy „ISKRA”,
11) Uczniowski Klub Sportowy „LWY”,
12) Uczniowski Klub Sportowy „OLIMP”,
13) Uczniowski Klub Sportowy „ORŁY”,
14) Uczniowski Klub Sportowy „SOKOŁY”,
15) Uczniowski Klub Sportowy „UŚMIECH”,
16) „ESKIMO CHRZĘSNE”,
17) Stowarzyszenie Aktywności Lokalnej „DZIAŁAJ”,
18) Stowarzyszenie „KASTOR - INICJATYWA DLA ROZWOJU”,
19) Stowarzyszenie Rodu Kielaków „SIEWBA”,
20) Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci Niepełnosprawnych „NADZIEJA”,
21) Stowarzyszenie „AXA”,
22) „Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Tłuszczańskiej”,
39
23) Koło Żołnierzy AK,
24) Sekcja Emerytów i Rencistów Nauczycieli,
25) Terenowe Koło Polskiego Związku Pszczelarzy,
26) Tłuszczański Klub Abstynencki „Przystań”,
27) Towarzystwo Przyjaciół Dzieci,
28) Koło Łowieckie „Czajka”,
29) Koło Łowieckie „Trop”,
30) Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów,
31) ZHP,
32) Koło Wędkarskie „Ciernik”,
33) Koła Gospodyń Wiejskich z terenu Gminy Tłuszcz.
Demokratyczna Unia Kobiet
W 2001 roku powstał w Tłuszczu Klub Demokratycznej Unii Kobiet. DUK jest stowarzyszeniem
które zrzesza osoby fizyczne, reprezentujące ruchy kobiece nie mające osobowości prawnej.
Celem DUK jest:
o
ochrona interesów i praw kobiet oraz równości szans w każdej dziedzinie życia,
o
walka ze społeczną, zawodową, obyczajową i polityczną dyskryminacją kobiet,
o
rozwój aspiracji materialnych i zawodowych kobiet,
o
reprezentowanie praw i interesów kobiet wobec władz państwowych, administracyjnych,
samorządowych, organizacji społecznych, politycznych oraz podmiotów gospodarczych
i zrzeszeń,
o
utrzymanie łączności z rodaczkami mieszkającymi poza granicami kraju.
40
Demokratyczna Unia Kobiet prowadzi działalność kulturalną i oświatową (wystawy,
odczyty, festyny, kursy, szkolenia) oraz współpracuje m. in.: z Mazowieckim Centrum
Polityki
Społecznej
w Warszawie, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Wołominie, a także innymi
organizacjami pozarządowymi, stowarzyszeniami i instytucjami. Środki na działalność
DUK
pochodzą
głównie
z programów celowych dla organizacji pozarządowych oraz od prywatnych
darczyńców.
Tłuszczański Klub Abstynencki ,,Przystań''
Tłuszczański Klub Abstynencki ,,Przystań'' działa od 1996 roku. Klub jest dobrowolnym
samorządowym stowarzyszeniem o celach niezarobkowych. Terenem działania Klubu jest obszar
Gminy Tłuszcz. Siedzibą Klubu jest lokal Ośrodka Zdrowia w Tłuszczu przy ul. Powstańców 24.
Celem Tłuszczańskigo Klubu Abstynenckiego jest:
o
dawanie dobrego przykładu innym i tworzenie w społeczeństwie wzorców zdrowego życia,
o
niesienie wszechstronnej pomocy ludziom uzależnionym w kształtowaniu własnego
rozwoju i odzyskanie właściwej postawy,
o
współpraca z organizacjami i instytucjami rządowymi w zakresie niesienia pomocy
rodzinom, w których występuje przemoc pod wpływem alkoholu.
W chwili obecnej klub liczy 46 członków. Członkowie klubu organizują bezalkoholowe bale
sylwestrowe, ogniska, wyjazdy terapeutyczne oraz inne formy spędzania wolnego czasu.
Stowarzyszenie AXA
Stowarzyszenie AXA istnieje od 2005 roku. Celem Stowarzyszenia jest:
o działanie na rzecz zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich,
o wspomaganie rozwoju wspólnot i społeczności lokalnych,
o wspieranie społecznej, edukacyjnej, charytatywnej aktywności środowisk lokalnych,
o propagowanie czynnego i twórczego sposobu życia mieszkańców społeczności lokalnych
w zgodzie z naturą, tradycją i współczesnością,
o inspirowanie i wspieranie innowacyjnych form funkcjonowania lokalnych instytucji
publicznych i pozarządowych,
o wspieranie działań w zakresie komunikacji społecznej w środowisku lokalnym,
o rozwijanie
uczestnictwa
mieszkańców
w
życiu
publicznym
ze
szczególnym
uwzględnieniem grup bezrobotnych i młodzieży,
41
o działalność pożytku publicznego nieodpłatnie na rzecz środowiska wiejskiego,
o umożliwianie i ułatwianie dostępu do zdobyczy nowoczesnej nauki i techniki.
Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci Niepełnosprawnych "Nadzieja"
Stowarzyszenie powstało w 2005 roku z samoczynnie podjętej inicjatywy Kierownika Ośrodka
Pomocy Społecznej oraz 28 rodziców dzieci niepełnosprawnych. Stowarzyszenie realizuje zadania
z zakresu rehabilitacji społecznej i fizycznej dla dzieci i młodzieży z terenu Gminy Tłuszcz.
Celem działalności statutowej stowarzyszenia jest szeroko rozumiana integracja społeczna
i zawodowa dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz pomoc ich rodzicom oparta na zasadzie
samopomocy, poprzez m.in.:
o
podnoszenie kondycji psychicznej i fizycznej dzieci niepełnosprawnych oraz ich rodzin,
o
tworzenie warunków do integracji dzieci niepełnosprawnych,
o
włączenie w akcje związane z profilaktyką i diagnostyką, mające na celu podnoszenie
świadomości społecznej oraz uwrażliwienie na problemy osób niepełnosprawnych,
o
nawiązanie partnerstwa z instytucjami umożliwiającymi wsparcie działań na rzecz osób
niepełnosprawnych,
o
organizowanie spotkań „problemowych”, towarzyskich, imprez kulturalnych i turystycznych
dla członków Stowarzyszenia,
o
organizowanie szkoleń oraz spotkań z profesjonalistami w zależności od potrzeb,
o współpracę z instytucjami, stowarzyszeniami i fundacjami działającymi na rzecz chorych
i niepełnosprawnych,
o
gromadzenie środków umożliwiających realizację prowadzenia gabinetów terapeutycznych
i organizowanie klas integracyjnych.
Działania placówki przebiegają dwutorowo:
o pomoc psychoterapeutyczna dla rodziców osób niepełnosprawnych – stworzenie
działania grupy samopomocy,
o pomoc terapeutyczna – rehabilitacyjna (usprawniająca i aktywizująca) dla dzieci oraz
młodzieży niepełnosprawnej: zajęcia plastyczno – ceramiczne, teatralne, biblioterapia,
zajęcia rehabilitacyjne, hipoterapia (jazda konna w siodle), wyjazdy do kina, teatru
i muzeum.
Współpraca zagraniczna
24 stycznia 2008 roku Gmina Tłuszcz zawarła porozumienie o partnerstwie i współpracy z miastem
Kazan w Turcji. Współpraca miedzy miastami polegać będzie przede wszystkim na wymianie
kulturalnej, gospodarczej, oświatowej i społecznej.
42
g) Rynek pracy
Rynek pracy tworzony jest przez następujące elementy:
•
zasoby kapitału ludzkiego i jego wykorzystanie,
•
podział pracowników wg pracujących w poszczególnych sektorach gospodarki
narodowej,
•
wielkość i strukturę bezrobocia.
Rynek pracy pełni dwie zasadnicze funkcje w gospodarce. Dla ludzi występujących z podażą pracy
stwarza on możliwość otrzymania dochodów, a dla firm zgłaszających popyt na pracę jest on
źródłem tego podstawowego czynnika wytwórczego. Płace otrzymywane ze sprzedaży pracy
stanowią źródło utrzymania dla ogromnej większości ludzi.
Do najczęściej spotykanych barier społecznych wejścia na rynek pracy tak w Gminie Tłuszcz jak
i w całym kraju jest:
•
brak wyuczonego zawodu,
•
niskie kwalifikacje,
•
dezaktualizacja zawodu,
•
niedopasowanie posiadanego wykształcenia i przygotowania zawodowego do potrzeb
lokalnych pracodawców.
Poziom zatrudnienia
Jednym z ważnych czynników wpływających na rynek pracy jest poziom zatrudnienia.
Liczba osób pracujących w Gminie Tłuszcz
Liczba osób
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
zatrudnionych
ogółem
mężczyźni
kobiety
1343
746
597
1357
710
647
1657
1606
909
905
748
701
Źródło: GUS
1183
593
590
1267
640
627
1312
655
657
1207
606
601
Na przestrzeni lat 2000 – 2007 liczba osób pracujących w Gminie Tłuszcz ulegała dużym
wahaniom. W latach 2000 – 2002 ilość mieszkańców Gminy posiadających prace zwiększyła się aż
o 314 osób. W kolejnych dwóch latach liczba ta drastycznie zmniejszyła się. W 2004 roku na
terenie Gminy pracę posiadały tylko 1183 osoby. W kolejnych dwóch latach liczba osób
43
zatrudnionych systematycznie rosła, ale już w 2007 roku odnotowano kolejny spadek. W 2007 roku
1207 mieszkańców Gminy posiadało pracę, w tym 924 osoby to mieszkańcy Miasta Tłuszcz,
natomiast 283 – to mieszkańcy obszaru wiejskiego Gminy. Mieszkańcy obszaru wiejskiego
stanowili zatem tylko ok. 24% wszystkich osób pracujących.
Liczba osób pracujących w Gminie Tłuszcz w latach 2000 – 2007
2002
1800
1600
2000
2003
2001
2006
2005
1400
2007
2004
1200
1000
800
600
400
200
0
Lata
Źródło: GUS
Bezrobocie
Bezrobocie
jest
jednym
z
największych
zagrożeń
o
charakterze
ekonomicznym
i społecznym, jakie towarzyszą okresom dekoniunktury w gospodarce rynkowej. Wśród najbardziej
groźnych skutków bezrobocia należy wymienić:
•
destabilizację rynku pracy,
•
zmniejszenie wpływów budżetowych (zarówno do budżetu centralnego jak i lokalnego),
•
emigrację kadr, zwłaszcza wysokokwalifikowanych,
•
zmniejszenie atrakcyjności regionu i zniechęcenie inwestorów.
Wysoki poziom bezrobocia to nadal jeden z najważniejszych problemów polskiego rynku pracy,
choć w ostatnich latach bezrobocie dynamicznie spada.
44
Mapa: Stopa bezrobocia według województw – stan na 31.01.2008
Bezrobocie jest niezmiernie uciążliwym problemem społecznym i gospodarczym w Polsce.
W styczniu 2008 roku w województwie mazowieckim stopa bezrobocia wynosiła 9,3%.
Bezrobocie w Gminie Tłuszcz w poszczególnych latach
Bezrobotni
2003
2004
2005
2006
2007
ogółem
1771
1660
1488
1289
849
mężczyźni
928
913
819
665
430
kobiety
843
747
669
624
419
Źródło: GUS
W roku 2007 było 849 osób bezrobotnych na terenie Gminy – czyli 7,05% wszystkich osób
w wieku produkcyjnym. Więcej bezrobotnych było mężczyzn niż kobiet. Od roku 2003 liczba osób
bezrobotnych na terenie Gminy zmniejszyła się o 922 osoby.
Bezrobocie w Gminie Tłuszcz w poszczególnych latach
45
2003
2004
1800
2005
1600
2006
1400
1200
2007
1000
800
600
400
200
0
Lata
Źródło: GUS
4. Sfera ekonomiczna
a) Gospodarka
Gospodarka lokalna to całokształt działalności gospodarczej prowadzonej w Gminie. Celem
przeprowadzonej poniżej analizy jest określenie dynamiki rozwoju Gminy i wskazanie tych
obszarów, które mogą decydować o przyszłej dynamice rozwoju gospodarczego. Ważnym
elementem będzie wskazanie instrumentów i narzędzi dostarczanych przez Gminę lub inne
podmioty, działające na rzecz intensyfikacji działalności gospodarczej prowadzonej w Gminie,
opierającej się w szczególności na wypracowanych przez wiele lat przewagach konkurencyjnych,
w branżach kojarzonych z regionem i Gminą Tłuszcz.
Wg danych statystycznych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny, w dniu 31 grudnia
2007 roku w Gminie Tłuszcz zarejestrowanych było 1175 podmiotów gospodarki narodowej.
Zdecydowaną większość tych podmiotów stanowiły jednostki prywatne – 97,19%. Do zakładów
sektora publicznego należały 33 podmioty (ok. 3% wszystkich podmiotów w Gminie).
Dane dotyczące ilości oraz struktury podmiotów w Gminie Tłuszcz w 2007 roku
Jednostka miary
2007
46
JEDNOSTKI ZAREJESTROWANE WG SEKTORÓW
Ogółem
ogółem
Sektor publiczny
jednostki ogółem
jednostki prawa budżetowego państwowe i komunalne ogółem
Sektor prywatny
jednostki ogółem
osoby fizyczne
spółki prawa handlowego
spółki z udziałem kapitału zagranicznego
spółdzielnie
jed.gosp.
1175
jed.gosp.
jed.gosp.
33
30
jed.gosp.
jed.gosp.
jed.gosp.
jed.gosp.
jed.gosp.
1142
1022
31
3
5
Źródło: GUS
Biorąc pod uwagę branże, w których funkcjonują przedsiębiorstwa zlokalizowane na terenie Gminy
Tłuszcz, zauważyć można zdecydowaną przewagę sektora handlu i napraw (ok. 31%). Kolejnymi,
najbardziej aktywnymi sektorami w gospodarce Gminy jest budownictwo (ok. 21%) oraz transport
(ok. 9%).
Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane według sekcji PKD w 2007 roku w Gminie
Sekcja
A
B
C
D
E
F
G
Nazwa sekcji
Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo
Rybołówstwo i rybactwo
Górnictwo i kopalnictwo
Działalność produkcyjna
Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
Budownictwo
Handel hurtowy i detaliczny; naprawy pojazdów mechanicznych,
Ilość podmiotów
razem
23
0
0
103
0
248
367
motocykli oraz artykułów przeznaczenia osobistego i użytku
H
domowego
Hotele, motele, gospodarstwa agroturystyczne, restauracje, bary,
23
I
J
K
puby, inne obiekty gastronomiczne
Transport, gospodarka magazynowa i łączność
Pośrednictwo finansowe
Obsługa nieruchomości, wynajem i działalność związana z
109
52
101
L
prowadzeniem interesów
Administracja publiczna i obrona narodowa; gwarantowana
7
M
N
O
prawnie opieka socjalna
Edukacja
Ochrona zdrowia i opieka socjalna
Pozostała działalność usługowa komunalna, socjalna i
32
23
87
P
Q
RAZEM
indywidualna
Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników
Organizacje i zespoły międzynarodowe
0
0
1175
Źródło: GUS
Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane według sekcji PKD w 2007 roku w Gminie
47
Pozostała
działalność
7,40%
Edukacja
2,72%
Administracja
publiczna i
obrona
narodowa
0,59%
Rolnictwo,
łowiectwo i
leśnictwo
1,95%
Ochrona zdrowia
1,95%
Działalność
produkcyjna
8,76%
Obsługa
nieruchomości
8,59%
Budownictwo
21,10%
Pośrednictwo
finansowe
4,42%
Transport
9,27%
Hotele i
restauracje
1,95%
Handel
31,23%
Źródło: GUS
Ilość podmiotów gospodarczych w Gminie Tłuszcz w poszczególnych latach
Rok
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Ilość podmiotów
Ilość podmiotów
Ilość podmiotów
gospodarczych w całej
gospodarczych w
gospodarczych na
gminie
425
631
662
750
848
858
915
983
1060
1057
1097
1118
1175
mieście
298
214
436
480
559
541
555
596
628
628
655
657
673
obszarze wiejskim
127
217
226
270
289
317
360
387
432
429
442
461
502
Źródło: GUS
Na przestrzeni lat 1995 – 2007 w Gminie Tłuszcz nastąpił wzrost ilości podmiotów gospodarczych.
Ich liczba zwiększyła się o 750 pomiotów. Liczba podmiotów gospodarczych rosła systematycznie
z wyjątkiem roku 2004 w którym odnotowano niewielki spadek. W roku 2007 liczba podmiotów
gospodarczych w mieście stanowiła ok. 57% wszystkich podmiotów w Gminie.
48
Ilość podmiotów gospodarczych w Gminie Tłuszcz w poszczególnych latach
2007
1200
2002
1000
1999 2000
2003 2004 2005
2006
2001
1998
800
1996
1997
600
1995
400
200
0
Lata
Źródło: GUS
Poziom aktywizacji gospodarczej w gminach miejsko – wiejskich powiatu wołomińskiego
Gmina miejsko - wiejska
Radzymin
Tłuszcz
Wołomin
2003
880
577
1068
2004
923
594
1095
2005
921
602
1106
2006
953
629
1121
Opracował: Firma Bajor Consulting na podstawie danych GUS
W latach 2003 – 2007 poziom wskaźnika aktywizacji gospodarczej w Gminie Tłuszcz zwiększył się
o 52 punkty. Jest to bardzo pozytywne zjawisko gospodarcze występujące także w innych gminach
powiatu wołomińskiego. Na terenie powiatu znajdują się 3 gminy typu miejsko – wiejskiego
(Tłuszcz, Radzymin i Wołomin). Poziom wskaźnika aktywizacji gospodarczej w 2007 roku
w Gminie Tłuszcz był zdecydowanie niższy niż dwóch pozostałych gminach miejsko – wiejskich
położonych w powiecie wołomińskim. Poziom wskaźnika aktywizacji gospodarczej w Gminie należy
uznać za przeciętny.
Jednak poziom aktywizacji gospodarczej jest tylko jednym ze wskaźników obrazujących aktywność
biznesową populacji. Ważnym wskaźnikiem dodatkowym jest tzw. indeks PEAI (Present Economic
49
Activity Index – wskaźnik aktualnej aktywności gospodarczej), obliczamy jako procentową zmianę
ilości firm na 10 tys. mieszkańców w ostatnich trzech latach. PEAI powyżej 9% oznacza pomyślną
koniunkturę, a powyżej 15% gwałtowny rozwój.
Warto zauważyć, że nie ma prostej korelacji między poziomem aktywizacji gospodarczej
a indeksem PEAI. Należy to interpretować następująco: poziom aktywizacji to skumulowany przez
wiele lat dorobek aktywności lokalnego sektora gospodarczego, natomiast PEAI obrazuje aktualną
dynamikę.
Okres od roku 2004 jest okresem bardzo dużego wzrostu gospodarczego w całym kraju.
W gminach wiejskich wskaźnik PEAI bardzo często jest większy niż 4% a gminach
wiejsko – miejskich często przekracza 9%.
Wskaźnik PEAI w gminach wiejskich powiatu wołomińskiego w 2006 roku
Gmina miejsko - wiejska
Radzymin
Tłuszcz
Wołomin
Przyrost procentowy PEAI
+8,29
+9,01
+4,96
Opracował: Firma Bajor Consulting na podstawie danych GUS
Choć poziom wskaźnika aktywizacji gospodarczej w Gminie Tłuszcz w 2007 roku należy uznać za
przeciętny, to wskaźnik PEAI pokazuje jak szybko rozwija się gospodarka w Gminie. Poziom
wskaźnika PEAI w 2007 roku był najwyższy właśnie w Gminie Tłuszcz.
Rolnictwo
Gmina Tłuszcz zaliczana jest do gmin typowo rolniczych pomimo że, produkcja rolna pozostaje
stale zmniejszającą się orientacją działalności gospodarczej w Gminie.
Prawie całą przestrzeń rolniczą charakteryzują na ogół gleby mało urodzajne. Gleby klasy V i VI
stanowią ponad 80% gruntów rolnych. Są to kompleksy gleb bielicowych i brunatnych,
wytworzonych z piasków słabogliniastych. Lepsze gleby – klas IV a i IV b, występują jedynie
w okolicach miejscowości Postoliska.
Użytki rolne stanowią 67,10% ogólnego obszaru Gminy i wynoszą 6912 ha. Struktura użytków
rolnych w Gminie w 2006 roku przedstawiała się następująco:
•
grunty orne – 5076 ha,
•
sady – 32 ha,
•
łąki –1272 ha,
•
pastwiska – 532 ha.
50
Struktura użytków rolnych w Gminie Tłuszcz w 2006 roku
pastwiska
7,69%
łąki
18,40%
sady
0,46%
grunty orne
73,43%
Źródło: GUS
W Gminie dominuje rolnictwo indywidualne z przewagą niewielkich gospodarstw. Główne kierunki
rolnictwa w Gminie to produkcja mleka, a w mniejszym stopniu ziemniaka i mięsa.
b) Turystyka
Pod względem turystycznym Gmina Tłuszcz odgrywa raczej rolę tranzytu z centralnej Polski do
atrakcyjniejszych turystycznie i krajobrazowo terenów Polski północno – wschodniej. Gmina
posiada jednak duże możliwości rozwoju agroturystyki (Gmina należy do obszarów ekologicznie
czystych). Dziedzictwo kultury Gminy, bogata historia, dobre położenie oraz obecność zabytków,
stanowią pomyślne warunki do rozwoju wszelkich form wypoczynku dla mieszkańców Gminy oraz
Warszawy. W Gminie brak jest jednak odpowiedniej infrastruktury turystycznej (gastronomicznej,
noclegowej).
Od
połowy
roku
2003
czynny
jest
obiekt
noclegowy
„Dwór
we
Franciszkowie”
z 40 miejscami noclegowymi. W Tłuszczu funkcjonuje też Centrum Konferencyjno-Bankietowe
„Batory”. Hotel posiada 29 pokoi (w tym pokoje 1,2 i 3-osobowe oraz apartamenty) – łącznie 70
miejsc noclegowych.
Przez Gminę przebiega szlak turystyki pieszej „Rodzinne strony C.K. Norwida”. Przez Gminę nie
przebiegają niestety szlaki rowerowe.
51
5. Identyfikacja problemów
Główne problemy Gminy przedstawiają się następująco:
1) W sferze społecznej:
o
Niski poziom wykształcenia mieszkańców.
o
Niski poziom dochodu podatkowego.
o
Problem bezrobocia.
2) W sferze zagospodarowania przestrzennego:
o
Zły stan techniczny dróg.
o
Na obszarze wiejskim dużo dróg o nawierzchni gruntowej.
o Brak chodników i przystanków autobusowych w niektórych częściach Gminy.
o
Występowanie
obszarów
o
niedostatecznie
wykształconym
układzie
komunikacyjnym.
o Słabo rozbudowana sieć wodociągowa. W 2006 roku jedynie 20,31% ludności
Gminy korzystało z sieci wodociągowej.
o
Słabo rozbudowana sieć kanalizacyjna w Mieście Tłuszcz. W 2006 roku z sieci
kanalizacyjnej w mieście korzystało tylko 22,52% mieszkańców.
o Brak sieci kanalizacyjnej na obszarze wiejskim Gminy.
3) W sferze ekonomicznej:
o
Niezbyt wysoki wskaźnik aktywizacji gospodarczej.
o
Niska opłacalność produkcji rolnej.
Poniżej przedstawiona została analiza SWOT. Analiza uwarunkowań wewnętrznych (mocne i słabe
strony) stanowi pierwszą cześć analizy SWOT. Jej celem jest zidentyfikowanie atutów i słabości
Gminy Tłuszcz w aspekcie życia społecznego. Uwarunkowania wewnętrzne stanowią te czynniki,
na które gmina ma wpływ, a zatem analiza taka jest szczególnie cenna, ponieważ na jej podstawie
można ustalić właściwe kierunki działania. Druga część analizy SWOT polega na zidentyfikowaniu
tendencji występujących w otoczeniu, które mogą sprzyjać rozwiązywaniu kryzysów (szanse), bądź
spowolnić te procesy (zagrożenia). Na uwarunkowania te Gmina nie ma możliwości wpływu.
POŁOŻENIE, ŚRODOWISKO NATURALNE
Mocne strony
Słabe strony
POŁOŻENIE
ŚRODOWISKO NATURALNE
•
Położenie w centralnej Polsce,
52
•
Bliskość Warszawy,
•
Słabe gleby,
•
Mała powierzchnia lasów,
•
Niska świadomość mieszkańców
o potrzebie ochrony środowiska
•
Występowanie rzeki na terenie Gminy,
•
Czyste powietrze,
•
Występowanie surowców naturalnych,
•
Pomniki przyrody,
naturalnego,
Szanse
POŁOŻENIE
•
Zagrożenia
POŁOŻENIE
•
Położenie w województwie dynamicznie
rozwijającym się,
Bliskość większych ośrodków miejskich
może spowodować odpływ młodych ludzi
z terenu Gminy,
•
Wykorzystanie walorów naturalnych: lasów,
•
czystego powietrza,
•
Zagrożenie
zanieczyszczeniami
spowodowanymi przez słabo rozwiniętą
Wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów,
sieć kanalizacyjną i stosowanie szamb,
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA, GOSPODARKA KOMUNALNA
Mocne strony
Słabe strony
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I
GOSPODARKA KOMUNALNA
GOSPODARKA KOMUNALNA
•
• Brak drogi krajowej która przebiegałaby przez
Niskie, konkurencyjne ceny nieruchomości
budowlanych, inwestycyjnych, działek
rekreacyjno – wypoczynkowych,
• Liczne połączenia drogowe (2 drogi
wojewódzkie),
•
Węzeł kolejowy,
•
Połączenia autobusowe,
•
Oczyszczalnia ścieków,
Gminę,
• Zły stan techniczny dróg (dużo dróg
o nawierzchni gruntowej),
•
Występowanie obszarów o niedostatecznie
wykształconym układzie komunikacyjnym.
• Brak chodników i przystanków w niektórych
częściach Gminy,
• Słabo rozwinięta sieć wodociągowa w Gminie,
•
Słabo rozwinięta sieć kanalizacyjna w mieście,
53
• Brak sieci kanalizacyjnej na obszarze wiejskim
Gminy,
•
Brak szerokopasmowego Internetu,
•
Brak składowiska odpadów,
Szanse
Zagrożenia
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
I GOSPODARKA KOMUNALNA
I GOSPODARKA KOMUNALNA
•
• Braki w gospodarce komunalnej i technicznej
Znaczny potencjał terenów
niezagospodarowanych,
powodują niższe ceny terenów pod zabudowę,
• Wzrost dochodów budżetu Gminy,
• Rozbudowa
sieci
kanalizacyjnej
• Braki w infrastrukturze technicznej hamują
i
dalszy rozwój Gminy i możliwość
wykorzystania dogodnego położenia
wodociągowej,
geograficznego i komunikacyjnego Gminy,
GOSPODARKA, ROLNICTWO
Mocne strony
ROLNICTWO
•
Znaczne kompetencje zasobów ludzkich
•
Gospodarstwa rolne o małych rozmiarach,
w sektorze rolniczym,
•
Niska opłacalność produkcji,
•
Brak przetwórstwa rolno – spożywczego,
•
Brak punktów skupu zwierząt
GOSPODARKA
•
Słabe strony
ROLNICTWO
hodowlanych,
Skłonność mieszkańców Gminy do
•
Brak punktów skupu płodów rolnych,
podejmowania działalności gospodarczej –
wzrost poziomu wskaźnika aktywizacji
GOSPODARKA
gospodarczej w ostatnich latach,
•
Wysoka wartość wskaźnika PEAI,
•
Wzrost liczby podmiotów gospodarczych,
•
Przeciętny poziom wskaźnika aktywizacji
gospodarczej na tle innych Gmin,
•
Niski dochód podatkowy Gminy,
Szanse
ROLNICTWO
Zagrożenia
ROLNICTWO
•
Niewykorzystanie możliwości jakie daje
54
•
Rozwój specjalizacji w rolnictwie,
•
Wprowadzenie nowych technologii
członkowstwo w UE, niedostateczna
wiedza rolników w tej dziedzinie,
w rolnictwie,
•
Bezzwrotna pomoc dla rolników ze środków
•
Silne tradycje rolnicze,
•
Nieuregulowany stan prawny części
gruntów,
UE,
•
Zwiększanie areału gospodarstw,
GOSPODARKA
GOSPODARKA
•
Duża wiedza mieszkańców Gminy
•
Brak promocji przedsiębiorczości,
•
Duża
wśród
Gmin
o pozyskanie funduszy europejskich,
o możliwości pomocy z UE,
•
konkurencja
Rozwój doradztwa,
•
Niestabilny system prawny,
•
Brak efektywnego systemu pożyczkowo –
kredytowego,
KULTURA, SPORT, TURYSTYKA
Mocne strony
Słabe strony
KULTURA, SPORT I TURYSTYKA
•
•
Działalność: Centrum Kultury, Jednostek
OSP, Orkiestry Dętej, Społecznego Muzeum
•
Brak odpowiedniej bazy noclegowej i
gastronomicznej,
Ziemi Tłuszczańskiej, Klubu Sportowego
• Brak szlaków rowerowych,
Gęsta sieć bibliotek,
•
Skromna baza sportowa,
• Działalność Ośrodków Zdrowia,
•
Bogate tradycje kulturowe,
•
Liczne imprezy kulturowe,
•
Dużo zabytków,
•
Szlak pieszy,
Szanse
Zagrożenia
•
Pozyskanie funduszy unijnych,
• Brak szerokich działań na rzecz promocji
•
Rozwój infrastruktury turystycznej,
•
Współpraca z innymi gminami,
• Wzrost liczby turystów,
Gminy i regionu,
•
Brak inwestorów chętnych do rozbudowy
infrastruktury turystycznej,
55
WARUNKI SOCJALNO – BYTOWE, POTENCJAŁ LUDZKI
Mocne strony
Słabe strony
WARUNKI SOCJALNO – BYTOWE
• Szkoły wyposażone w komputery podłączone
• Pogłębiające się różnice dochodów
do Internetu,
•
w poszczególnych grupach społecznych,
•
Działalność GOPS,
Problem bezrobocia,
• Zaangażowanie pracowników GOPS,
• Znajomość problemów społecznych przez
POTENCJAŁ LUDZKI
pracowników GOPS,
•
Spadek liczby osób bezrobotnych,
•
Duża liczba stowarzyszeń,
•
Rozbudowana baza szkolna (dostęp do szkół
•
ponadgimnazjalnych),
Niski poziom wykształcenia mieszkańców,
• Mało osób z wykształceniem wyższym na terenie
wiejskim,
POTENCJAŁ LUDZKI
•
Rosnąca
w
świadomości
społeczeństwa
potrzeba aktywnego stylu życia,
•
Zwiększająca się liczba ludności,
•
Dodatni
wskaźnik
przyrostu
naturalnego
w ostatnich latach,
•
Dodatnia migracja,
•
Rosnące
ambicje
młodych
ludzi
do
podwyższania kwalifikacji zawodowych,
•
Rosnące
zainteresowanie
uczestnictwem
świadczące
w
o
mieszkańców
procesie
rozwoju
decyzyjnym,
społeczeństwa
obywatelskiego,
Szanse
Zagrożenia
•
Korzystanie
z
Europejskiego
Funduszu
Społecznego,
•
Wzrost
środków
społeczną,
• Nie wywiązywanie się państwa z własnych
zobowiązań,
finansowych
na
pomoc
• Utrzymująca
się
rozbieżność
pomiędzy
kwalifikacjami, a potrzebami rynku pracy,
56
• Wzrost
ilości
instrumentów
finansowych
wspierających tworzenie miejsc pracy na POTENCJAŁ LUDZKI
obszarach wiejskich,
•
Zwiększenie dostępu do Internetu,
•
Postępująca degradacja wartości rodziny,
•
Rozwój gospodarczy całego kraju,
•
Postępująca
apatia
i
zniechęcenie
oraz
upowszechnienie się postawy roszczeniowej,
POTENCJAŁ LUDZKI
•
Wzrost poziomu wykształcenia społeczeństwa
w kraju,
• Współpraca
ponadlokalna
przeciwdziałania
na
rzecz
uzależnieniom
i przestępczości,
• Poszerzenie
procesów
dydaktycznych
o technologie informatyczne,
•
Rozwój zainteresowań młodego pokolenia,
•
Chęć
zdobywania
młodzież
która
wykształcenia
rozumie
przez
zachodzące
przemiany,
• Niż demograficzny w Europie Zachodniej,
57
III. Cele ogólne i szczegółowe rozwoju Gminy
CEL
Głównym celem rozwoju Gminy Tłuszcz, jest:
Zapewnienie mieszkańcom Gminy wysokiego poziomu życia poprzez rozwój
GŁÓWNY
przedsiębiorczości, turystyki, tworzenie przyjaznych warunków zamieszkania.
Cel główny przekłada się na cele strategiczne, a te na cele cząstkowe. Cele strategiczne:
•
Cel strategiczny I – Poprawa warunków życia mieszkańców oraz stworzenie
możliwości realizacji ich ambicji.
•
Cel strategiczny II - Utrzymywanie i rozbudowa ekologicznych standardów rozwoju
Gminy w oparciu o zasady rozwoju zrównoważonego.
•
Cel strategiczny III - Poprawa atrakcyjności inwestycyjnej, osadniczej i turystycznej
Gminy.
•
Cel strategiczny IV - Aktywizacja przedsiębiorczości dla zwiększenia podaży miejsc
pracy i wpływów budżetowych Gminy.
•
Cel strategiczny V - Stymulowanie przemian w rolnictwie dla przyspieszenia
procesów dostosowawczych do wymogów Unii Europejskiej.
•
Cel strategiczny VI - Odtworzenie wizerunku Gminy jako lokalnego centrum
administracyjnego i komunikacyjnego.
Cele strategiczne będą realizowane poprzez następujące cele cząstkowe:
Cel strategiczny I – Poprawa warunków życia mieszkańców oraz stworzenie możliwości realizacji ich
ambicji poprzez:

pomoc w tworzeniu organizacji pozarządowych na terenie Gminy,

tworzenie warunków absorpcji ruchów migracyjnych na teren Gminy,
 doskonalenie zawodowe i przekwalifikowanie mieszkańców,

rozwój szkolnictwa wyższego na terenie Gminy,

rozwój działalności i bazy sportowej oraz rekreacyjnej,
 zagospodarowanie czasu wolnego młodzieży,

prewencja w zakresie bezpieczeństwa,
 rozwój budownictwa komunalnego w tym społecznego,
 kultywowanie tradycji wydawniczych Tłuszcza,
 przeciwdziałanie patologiom społecznym,
 rozwój społeczeństwa informatycznego,

poprawę zakresu usług służby zdrowia,
 rozwój bazy oświatowej,

promocja historii i tradycji Gminy,
 profilaktykę zdrowotną.
Cel strategiczny II - Utrzymywanie i rozbudowa ekologicznych standardów rozwoju Gminy w oparciu
o zasady rozwoju zrównoważonego:
 opracowanie lokalnej AGENDY 21,
 opracowanie i wdrożenie gminnego programu gospodarki odpadami,

ciągła edukacja ekologiczna mieszkańców,

modernizacja oczyszczalni ścieków,

rozbudowa sieci wodno – kanalizacyjnej,
 pozyskiwanie środków na ochronę środowiska z funduszy ogólnopolskich i europejskich,

identyfikacja i likwidacja zagrożeń ekologicznych,

współpraca z samorządami zagranicznymi,

rehabilitacja nieczynnych obiektów przemysłowych,

rozbudowa obiektów małej architektury,
 estetyzacja miejsc publicznych,
 modernizacja systemu ogrzewania na terenie Gminy,
 wykorzystanie alternatywnych źródeł energii.
Cel strategiczny III - Poprawa atrakcyjności inwestycyjnej, osadniczej i turystycznej Gminy:

ciągła promocja Gminy,

poprawa pracy urzędu Gminy,
 przygotowanie terenów pod osadnictwo,
 przygotowanie (uzbrojenie) terenów pod inwestycje osadnicze,
59
 rozwój infrastruktury turystycznej,
 opracowanie i wdrożenie programu rozwoju szlaków pieszych i rowerowych itp.,
 rozwój systemu informacji gospodarczej i turystycznej,

poprawa stanu opieki medycznej.
Cel strategiczny IV - Aktywizacja przedsiębiorczości dla zwiększenia podaży miejsc pracy i wpływów
budżetowych gminy:
 stworzenie programu rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości,

zmiana prawa lokalnego na przyjazne przedsiębiorcom,
 wdrożenie szybkiego procesu wydawania decyzji budowlanych dla inwestorów,
 poradnictwo prawne dla osób prowadzących działalność gospodarczą,
 wprowadzenie ulg podatkowych dla inwestorów i MSP,
 aktywowanie samodzielności gospodarczej,
 rozwój informacji gospodarczej,
 pomoc w zakresie poręczeń kredytowych,
 przedstawienie bogatej oferty szkoleniowej dla przedsiębiorców.
Cel strategiczny V - Stymulowanie przemian w rolnictwie dla przyspieszenia procesów
dostosowawczych do wymogów Unii Europejskiej:
 rozwój agroturystyki,

szkolenia dla samorządowców, w tym sołtysów,
 tworzenie nowych, pozarolniczych miejsc pracy na terenach wiejskich,

rozbudowa ośrodków kultury na wsiach,
 rozwój własnych systemów sprzedaży produktów rolnych,
 ułatwienia w handlu produktami rolnymi w Tłuszczu,
 poradnictwo prawne dla mieszkańców wsi,
 pomoc w tworzeniu grup producenckich i specjalizacji gospodarstw rolnych,
60

ochrona gleb klasy III i IV przed urbanizacją,
 rozwój gospodarstw ekologicznych,
 wdrażanie programu zalesień.
Cel strategiczny VI - Odtworzenie wizerunku Gminy jako lokalnego centrum administracyjnego i
komunikacyjnego:

poprawa komunikacji drogowej w regionie,
 rozbudowa połączeń komunikacyjnych północ – południe,
 udrożnienie przejazdów przez tory PKP,

intensywne wykorzystanie środków UE dla rozwoju Gminy,
 kształtowanie centrum miasta,

wzrost bezpieczeństwa na terenie Gminy i na przejazdach kolejowych,

przejmowanie przez Gminę niechcianej infrastruktury kolejowej,

rozbudowa zaplecza obsługi lotniska,
 ułatwienia w połączeniach telekomunikacyjnych,

powołanie regionalnych instytucji kultury,
 rozwój szerokopasmowego Internetu.
61
IV. Zadania polegające na poprawie
sytuacji na danym obszarze
1. Zmiany w sposobie użytkowania terenu
W ramach zmiany sposobu użytkowania terenu przewidziano następujące inwestycje:
•
Rekultywacja składowiska odpadów w msc. Wólka Kozłowska.
•
Budowa skweru miejskiego w Tłuszczu.
•
Zagospodarowanie terenu przyległego do składowiska odpadów w msc. Wólka
Kozłowska. – Projekt przewiduje budowę kompostowni odpadów i sortowni surowców
wtórnych.
2. Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury
W ramach rozwoju systemu komunikacji i infrastruktury przewidziano następujące inwestycje:
•
Przebudowa drogi gminnej z msc. Jasienica do msc. Tuł w gm. Klembów – Jest to
droga gruntowa o dł. 6 km. Przebudowa polegać będzie na poszerzeniu pasa
drogowego.
•
Budowa drogi gminnej – ul. Tłuszczańska w msc. Chrzęsne. - Po wykupie gruntu
powstanie droga o długości 2 km.
•
Przebudowa drogi gminnej z msc. Chrzęsne do msc. Kury. - Jest to droga gruntowa o
dł. 3 km.
•
Budowa wodociągu – osiedle „Długa” w Tłuszczu - etap I i etap II.
62
•
Budowa wodociągu - ul. Zakrzewie w Tłuszczu. – Projekt posiada opracowaną
dokumentację projektową.
•
Budowa wodociągu – osiedle
„Borki” w Tłuszczu. - Projekt posiada opracowaną
•
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej – osiedle „Słoneczna” w Tłuszczu. – Projekt
posiada opracowaną dokumentację projektową.
•
Budowa wodociągu – w msc. Postoliska - etap końcowy inwestycji.
•
Budowa wodociągu – w msc. Jarzębia Łąka. – Projekt posiada opracowaną
•
Budowa parkingu przy dworcu kolejowym w Tłuszczu w systemie „parkuj i jedź”.
•
Budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej – osiedle „Klonowa – Norwida” w
Tłuszczu.
•
Budowa wodociągu w msc. Jasienica łącznie z SUW.
•
Budowa wodociągu w msc. Miąse, Jadwinin, Łysobyki.
•
Budowa wodociągu w msc. Zalesie.
•
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w msc. Jasienica.
•
Budowa wodociągu w msc. Kozły, Wólka Kozłowska, Rysie łącznie z SUW w msc.
Kozły.
•
Budowa wodociągu w msc. Mokra Wieś i Szymanówek.
•
Budowa wodociągu – Marianów, Brzezinów, Waganka, Wagan.
•
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej – osiedle „Długa”w Tłuszczu.
•
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej na osiedlu „Borki’ i osiedlu „Kolejowa” w Tłuszczu.
•
Budowa nowych odcinków oświetlenia ulicznego.
•
Budowa mostu i modernizacja jazu w Stryjkach na rzece Cienkiej.
•
Budowa wodociągu na terenie sołectw Dzięcioły – Pólko.
•
Modernizacja stacji uzdatniania wody w Tłuszczu ul. Wąska.
3. Poprawa stanu środowiska
W ramach poprawy stanu środowiska przewidziano następujące inwestycje:
•
Modernizacja oczyszczalni ścieków – ul. Wiejska w Tłuszczu. – Projekt posiada
opracowaną dokumentację projektową.
63
•
Rozbudowa oczyszczalni ścieków w Tłuszczu ul. Wiejska 56. Rozbudowa będzie
polegała na dobudowaniu trzeciego ciągu technologicznego.
•
Budowa przyszkolnych oczyszczalni ścieków w msc. Jasienica, Stryjki, Postoliska,
Miąse. – Projekt posiada opracowaną dokumentację projektową.
•
Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na terenach wiejskich w gm. Tłuszcz.
•
Budowa oczyszczalni ścieków w msc. Jasienica.
•
Rozbudowa kontenerowej oczyszczalni ścieków. – Projekt przewiduje modernizację
istniejącej oczyszczalni kontenerowej oraz rozbudowę tej oczyszczalni o kolejny
kontener.
•
Budowa zbiornika retencyjnego na rzece Cienkiej w msc. Jasienica.
•
Rewitalizacja małych zbiorników wodnych w msc. Balcery, Chrzęsne, Postoliska,
Mokra Wieś.
•
Termomodernizacja budynku komunalnego Tłuszcz ul. Parkowa 1. – Jest to budynek
dwukondygnacyjny, jednospadowy, murowany. Projekt przewiduje przebudowę
więźby dachowej na dwuspadową z utworzeniem lokali na poddaszu, wymianę
stolarki okiennej i drzwiowej, termomodernizację budynku oraz remont klatek
schodowych.
•
Termomodernizacja budynku komunalnego w Tłuszczu: ul. Parkowa 5. – Jest to
budynek trzykondygnacyjny, murowany, kryty eternitem. Projekt przewiduje wymianę
poszycia dachowego, przebudowę kominów, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej,
termomodernizację budynku oraz remont klatek schodowych.
•
Termomodernizacja budynków komunalnych w Tłuszczu: ul. Grzelaka 5, ul.
Warszawska 7, ul. Mickiewicza 12 wraz z zagospodarowaniem terenów przyległych
do budynków.
•
Termomodernizacja budynku hali sportowej w Miąsem.
4. Poprawa stanu środowiska kulturowego
W ramach poprawy stanu środowiska kulturowego przewidziano następujące inwestycje:
•
Adaptacja budynku OSP w msc. Dzięcioły na świetlicę wiejską wraz z małą
architekturą.
•
Rewitalizacja najstarszego budynku w Tłuszczu stanowiącego poprzednią siedzibę.
•
Rewitalizacja parku Tłuszcz ul. Parkowa Urzędu Miejskiego. Projekt przewiduje
utworzenie alejek spacerowych, odtworzenie oczka wodnego, utworzenie placów
zabaw, wybudowanie świetlicy środowiskowej oraz monitoring osiedla komunalnego.
64
5. Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców
W ramach poprawy warunków i jakości życia mieszkańców przewidziano następujące inwestycje:
•
Budowa hali sportowej przy Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Tłuszczu.
•
Budowa gimnazjum w msc. Jasienica oraz Budowa łącznika przy gimnazjum w msc.
Jasienica.
•
Budowa budynku szatni i boiska przy zespole Szkół im. ks. Jana Twardowskiego w
Stryjkach.
•
Budowa boiska wielofunkcyjnego w msc. Miąse.
•
Budowa boiska wielofunkcyjnego w Tłuszczu.
•
Budowa łącznika przy Zespole Szkół im. W. Podkowińskiego w Mokrej Wsi i
rozbudowa szkoły.
•
Budowa boiska sportowego i świetlicy w msc. Jarzębia Łąka.
•
Budowa boiska sportowego w Mokrej Wsi.
•
Budowa budynku komunalnego Tłuszcz
ul. Szeroka. – Projekt przewiduje
wybudowanie dwukondygnacyjnego budynku komunalnego z 40 mieszkaniami,
rozbiórkę dwóch budynków komunalnych parterowych nie nadających się do dalszego
użycia oraz zagospodarowanie terenu wokół nowego budynku.
•
Budowa targowiska miejskiego.
•
Rozbudowa bazy Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tłuszczu ul.
Wiejska 56. Inwestycja polega na rozbudowie budynku biurowca (pomieszczenia
biurowe, sala konferencyjna, szatnie i pomieszczenia dla pracowników fizycznych)
oraz budowie wiat garażowych i pomieszczeń gospodarczych.
•
Plac zabaw w Mokrej Wsi.
•
Plac zabaw na osiedlu Długa w Tłuszczu.
•
Plac zabaw na osiedlu Kolejowa w Tłuszczu.
•
Budowa wielofunkcyjnego budynku pełniącego funkcje świetlicy środowiskowej,
biblioteki z czytelnią, miejsca spotkań zespołów i stowarzyszeń, punktu medycznego.
65
V. Realizacja zadań
1. Planowane zadania inwestycyjne w latach 2008 - 2013
Rekultywacja składowiska odpadów w msc. Wólka
Tytuł projektu
We wdrażaniu przewidziany
Kozłowska
jest udział następujących
Instytucji i Podmiotów
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.600.000 PLN
1.360.000 PLN środki UE
240.000 PLN środki własne
0 PLN inne środki
Realizacja projektu przewidziana jest na lata 2008-2011
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
66
na poziomie produktu
Ilość zrekultywowanych składowisk odpadów
komunalnych
OCZEKIWANE REZULTATY
na poziomie rezultatów
Powierzchnia zrekultywowanych składowisk odpadów
komunalnych
Budowa skweru miejskiego w Tłuszczu
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
500.000 PLN
425.000 PLN środki UE
0 PLN inne środki
Realizacja projektu przewidziana jest na rok 2010
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Ilość zagospodarowanych terenów
Powierzchnia zagospodarowanych terenów
Tytuł projektu
Zagospodarowanie terenu przyległego do
67
składowiska odpadów w msc. Wólka Kozłowska
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.300.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Przebudowa drogi gminnej z msc. Jasienica do msc.
Tytuł projektu
Tuł w gm. Klembów
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
5.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Długość przebudowanych dróg gminnych
Ograniczenie liczby wypadków drogowych
Przebudowa drogi gminnej z msc. Chrzęsne do msc.
Tytuł projektu
Kury
Gmina Tłuszcz
68
CAŁKOWITY KOSZT
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
2.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Budowa wodociągu – osiedle „Długa” w Tłuszczu
Tytuł projektu
etap I i etap II
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
4.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Długość wybudowanej sieci wodociągowej
Liczba osób korzystających z podłączenia do sieci wodociągowej
Tytuł projektu
Budowa wodociągu - ul. Zakrzewie w Tłuszczu
Gmina Tłuszcz
69
CAŁKOWITY KOSZT
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.500.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Tytuł projektu
Budowa wodociągu – osiedle „Borki” w Tłuszczu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
3.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Liczba osób korzystających z podłączenia do sieci
wodociągowej
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej – osiedle
„Słoneczna” w Tłuszczu
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
REALIZACJI PROJEKTU
Gmina Tłuszcz
8.000.000 PLN
70
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.200.000 PLN środki własne
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej
kanalizacyjnej
Budowa wodociągu – w msc. Postoliska
Etap końcowy inwestycji
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.500.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
wodociągowej
Budowa wodociągu – w msc. Jarzębia Łąka
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
4.000.000 PLN
0 PLN inne środki
71
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
wodociągowej
Budowa parkingu przy dworcu kolejowym w Tłuszczu w
systemie „parkuj i jedź”
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
500.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Liczba wybudowanych innych obiektów infrastruktury drogowej
Oszczędność czasu w przewozach pasażerskich
Budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej – osiedle
„Klonowa – Norwida” w Tłuszczu
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
12.000.000 PLN
0 PLN inne środki
Zgodny
72
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Długość wybudowanej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej
Liczba osób korzystających z podłączenia do sieci wodociągowej i
kanalizacyjnej
Budowa wodociągu w msc. Jasienica łącznie z SUW
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
6.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Długość wybudowanej sieci wodociągowej,
Liczba wybudowanych stacji uzdatniania wody
Budowa wodociągu w msc. Miąse, Jadwinin, Łysobyki
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
9.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
73
Budowa wodociągu w msc. Zalesie
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
3.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Budowa wodociągu w msc. Kozły, Wólka Kozłowska, Rysie
łącznie z SUW w msc. Kozły
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
6.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
74
Liczba wybudowanych stacji uzdatniania wody
Tytuł projektu
Budowa wodociągu na terenie sołectw Dzięcioły – Pólko
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
3.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Tytuł projektu
Modernizacja stacji uzdatniania wody w Tłuszczu ul. Wąska
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1 500 000 PLN
1 275 000 PLN środki UE
225 000 PLN środki własne
0 PLN inne środki
Realizacja projektu przewidziana jest na lata 2008 - 2009
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Liczba zmodernizowanych stacji uzdatniania wody
Liczba osób korzystających ze stacji uzdatniania wody
75
Modernizacja oczyszczalni ścieków – ul. Wiejska w
Tytuł projektu
Tłuszczu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Liczba przebudowanych oczyszczalni ścieków
Przepustowość zmodernizowanej oczyszczalni ścieków
Rozbudowa oczyszczalni ścieków w Tłuszczu ul.
Tytuł projektu
Wiejska 56
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.500.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Przepustowość rozbudowanej oczyszczalni ścieków
Budowa przyszkolnych oczyszczalni ścieków w msc.
Tytuł projektu
Jasienica, Stryjki, Postoliska, Miąse
76
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
241.000 PLN
0 PLN środki UE
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Liczba wybudowanych oczyszczalni ścieków
Przepustowość wybudowanej oczyszczalni ścieków
Budowa oczyszczalni ścieków w msc. Jasienica
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
10.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Rozbudowa kontenerowej oczyszczalni ścieków
Tytuł projektu
Gmina Tłuszcz
77
CAŁKOWITY KOSZT
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
800.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Budowa zbiornika retencyjnego na rzece Cienkiej
Tytuł projektu
w msc. Jasienica
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
4.500.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Pojemność wybudowanych zbiorników retencyjnych
Powierzchnia terenu zabezpieczona przed powodzią
Rewitalizacja małych zbiorników wodnych w msc.
Tytuł projektu
Balcery, Chrzęsne, Postoliska, Mokra Wieś
CAŁKOWITY KOSZT
REALIZACJI PROJEKTU
Gmina Tłuszcz
800.000 PLN
78
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Pojemność zrewitalizowanych zbiorników
Powierzchnia terenu zabezpieczona przed powodzią
Termomodernizacja budynku komunalnego Tłuszcz
Tytuł projektu
ul. Parkowa 1
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
600.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Liczba obiektów objętych termomodernizacją
Liczba zlikwidowanych źródeł niskiej emisji
Tytuł projektu
Termomodernizacja budynku komunalnego Tłuszcz ul. Parkowa 5
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
800.000 PLN
0 PLN inne środki
79
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Termomodernizacja budynków komunalnych w Tłuszczu: ul.
Grzelaka 5, ul. Warszawska 7, ul. Mickiewicza 12 wraz z
Tytuł projektu
zagospodarowaniem terenów przyległych do budynków
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
800 000 PLN
680 000 PLN środki UE
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Tytuł projektu
Termomodernizacja budynku hali sportowej w Miąsem
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
200 000 PLN
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
80
Adaptacja budynku OSP w msc. Dzięcioły na świetlicę wiejską
Tytuł projektu
wraz z małą architekturą
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
700.000 PLN
0 PLN inne środki
(TYŚ.)
HARMONOGRAM REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Liczba nowych obiektów infrastruktury kulturalnej
Liczba nowych ofert programowych w zakresie kultury
Liczba osób korzystająca z infrastruktury kulturalnej
Rewitalizacja najstarszego budynku w Tłuszczu stanowiącego
Tytuł projektu
poprzednią siedzibę Urzędu Miejskiego
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
800.000 PLN
0 PLN inne środki
(TYŚ.)
HARMONOGRAM REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Liczba zrewitalizowanych obiektów
Powierzchnia zrewitalizowanych obiektów
81
Tytuł projektu
Rewitalizacja parku Tłuszcz ul. Parkowa
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
500.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Liczba zrewitalizowanych obiektów
Powierzchnia zrewitalizowanych obiektów
Budowa hali sportowej przy Szkole Podstawowej im. Jana
Tytuł projektu
Pawła II w Tłuszczu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
6.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Liczba zbudowanych obiektów sportowych
Liczba osób korzystających z infrastruktury sportowej
Tytuł projektu
Budowa gimnazjum w msc. Jasienica –
82
Budowa łącznika przy gimnazjum w msc. Jasienica
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.500.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Powierzchnia zbudowanych obiektów infrastruktury służącej
edukacji
Liczba osób korzystających z infrastruktury edukacyjnej
Budowa budynku szatni i boiska przy zespole Szkół im.
Tytuł projektu
We
wdrażaniu
Tytuł
projektu przewidziany
jestwdrażaniu
udział następujących
We
przewidziany
ks. Jana Twardowskiego w Stryjkach
Budowa boiska wielofunkcyjnego w msc. Miąse
Gmina Tłuszcz
Instytucji
jest udziałi Podmiotów
następujących
CAŁKOWITY KOSZT
REALIZACJI
CAŁKOWITY PROJEKTU
KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
270.000
850.000 PLN
PLN środki
środki własne
UE
0
PLN
inne
środki
Realizacja projektu
przewidziana
0 PLN
inne środki jest na lata 2009-2010
REALIZACJI
HARMONOGRAM
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
REALIZACJI
ZAGOSPODAROWANIA
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
PRZESTRZENNEGO
ZAGOSPODAROWANIA
Zgodny
PRZESTRZENNEGO
OCZEKIWANE
REZULTATY
1.800.000
1.000.000 PLN
Zgodny
na
poziomie
produktu
Liczba
zbudowanych
obiektów sportowych
na
poziomie
rezultatów
Liczba
zbudowanych
obiektów sportowych
Liczba
osób korzystających
na poziomie
rezultatów z infrastruktury sportowej
Tytuł projektu
Budowa boiska wielofunkcyjnego w Tłuszczu
83
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.000.000. PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Liczba zbudowanych obiektów sportowych
Budowa łącznika przy Zespole Szkół im. W. Podkowińskiego w
Tytuł projektu
Mokrej Wsi i rozbudowa szkoły
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
950.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Powierzchnia zbudowanych obiektów infrastruktury służącej edukacji
Liczba osób korzystających z infrastruktury edukacyjnej
Tytuł projektu
Budowa boiska sportowego i świetlicy w msc. Jarzębia Łąka
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
1.500.000 PLN
84
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
i obiektów sportowych
Liczba osób korzystających z infrastruktury edukacyjnej i sportowej
Tytuł projektu
Budowa boiska sportowego w Mokrej Wsi
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1 000 000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
i obiektów sportowych
Liczba osób korzystających z infrastruktury edukacyjnej i sportowej
Tytuł projektu
Budowa budynku komunalnego Tłuszcz ul. Szeroka
CAŁKOWITY KOSZT
REALIZACJI PROJEKTU
Gmina Tłuszcz
1.300.000 PLN
85
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Ilośc wybudowanych obiektów
Liczba osób korzystających wybudowanego obiektu
Tytuł projektu
Budowa targowiska miejskiego
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.400.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Rozbudowa bazy Zakładu Gospodarki Komunalnej i
Tytuł projektu
Mieszkaniowej Tłuszcz ul. Wiejska 56
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
700 000 PLN
0 PLN inne środki
86
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Ilość dobudowanych pomieszczeń
Powierzchnia dobudowanych pomieszczeń
Tytuł projektu
Plac zabaw w Mokrej Wsi
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
30 000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Ilość osób korzystająca z powstałej infrastruktury
Tytuł projektu
Plac zabaw na osiedlu Długa w Tłuszczu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
100 000 PLN
0 PLN inne środki
Realizacja projektu przewidziana jest na lata 2009 -2010
Zgodny
ZAGOSPODAROWANIA
87
PRZESTRZENNEGO
Tytuł projektu
Plac zabaw na osiedlu Kolejowa w Tłuszczu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
50 000 PLN
0 PLN inne środki
Realizacja projektu przewidziana jest na lata 2009 -2010
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
2. Planowane zadania inwestycyjne po roku 2013
Gmina Tłuszcz posiada dwie inwestycje które w całości przewidziane są do realizacji po roku 2013. Są
to inwestycje pod nazwą: budowa sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości Jasienica oraz budowa
wodociągu Marianów, Brzezinów, Waganka, Wagan.
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w msc. Jasienica
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
REALIZACJI PROJEKTU
Gmina Tłuszcz
10.000.000 PLN
88
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Długość wybudowanej sieci kanalizacyjnej
kanalizacyjnej
Budowa wodociągu Marianów, Brzezinów, Waganka,
Wagan
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
4 000 000 PLN
0 PLN inne środki
Realizacja projektu przewidziana jest na lata 2014- 2016
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
89
wodociągowej
Gmina posiada natomiast kilka inwestycji których realizacja rozpocznie się przed rokiem 2013,
natomiast zakończenie tych inwestycji jest planowane po roku 2013. Inwestycje te zostały
przedstawione poniżej.
Budowa
Tytuł projektu
przydomowych
oczyszczalni
ścieków
na
terenach wiejskich w Gm. Tłuszcz
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
10.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
90
Budowa drogi gminnej – ul. Tłuszczańska w msc.
Tytuł projektu
Chrzęsne
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
4.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Długość wybudowanych dróg gminnych
Liczba osób korzystających wybudowanego obiektu
Budowa wodociągu w msc. Mokra Wieś i Szymanówek
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
3.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
91
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej – osiedle „Długa”w Tłuszczu
Tytuł projektu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
11.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Liczba osób korzystających z podłączenia do sieci kanalizacyjnej
Budowa sieci kanalizacji sanitarnej na osiedlu „Borki’ i
Tytuł projektu
osiedlu „Kolejowa” w Tłuszczu
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
12.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
kanalizacyjnej
92
Tytuł projektu
Budowa nowych odcinków oświetlenia ulicznego
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.500.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Liczba wybudowanych innych obiektów infrastruktury
drogowej
Tytuł projektu
Budowa mostu i modernizacja jazu w Stryjkach na rzece Cienkiej
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
1.000.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Liczba wybudowanych estakad/mostów/tuneli wiaduktów
Budowa wielofunkcyjnego budynku pełniącego funkcje
świetlicy środowiskowej, biblioteki z czytelnią miejsca
Tytuł projektu
spotkań zespołów i stowarzyszeń, punktu medycznego
93
CAŁKOWITY KOSZT
Gmina Tłuszcz
REALIZACJI PROJEKTU
(TYŚ.)
HARMONOGRAM
REALIZACJI
ZGODNOŚĆ Z PLANEM
270.000 PLN
0 PLN inne środki
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
Zgodny
Ilość wybudowanych obiektów infrastruktury społecznej
Ilość osób korzystająca z infrastruktury społecznej
VI.
Powiązanie
zadań
realizowanych
w ramach Planu Rozwoju Lokalnego z innymi
działaniami realizowanymi na terenie gminy,
powiatu, województwa
Niniejszy Plan Rozwoju Lokalnego to dokument programowy, który w swoich ustaleniach jest
komplementarny do dokumentów planistycznych, będących podstawą polityki regionalnej zarówno na
poziomie
wojewódzkim,
krajowym,
europejskim.
Zgodność
Planu
Rozwoju
Lokalnego
ze
strategicznymi dokumentami planistycznymi wyższego rzędu jest bowiem warunkiem koniecznym jego
skutecznej realizacji. Poniżej wykazano zgodność zakładanych kierunków rozwoju Gminy Tłuszcz z
założeniami niektórych dokumentów.
1. Powiązanie z Narodowym Planem Rozwoju na lata
2007 – 2013
94
Podstawą opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Tłuszcz w zakresie metodycznym jest
Narodowy Plan Rozwoju na lata 2007 – 2013. Diagnoza stanu Gminy, prognozy trendów
demograficznych i gospodarczych oraz sformułowane na ich podstawie cele są spójne z założeniami i
celami NPR. Należy podkreślić, iż diagnoza aktualnego stanu Gminy w dziedzinie gospodarczej i
społecznej ujawniła oraz potwierdziła występowanie na terenie Gminy problemów i negatywnych
tendencji opisywanych także w analizie stanu kraju zawartej w NPR. Chodzi tu m.in. o:
o
słabe wykorzystanie szans wynikających z rozwoju turystyki w Polsce,
o
zły stan infrastruktury technicznej, w tym kanalizacyjnej, szczególnie na obszarach wiejskich,
o
trudną sytuację na rynku pracy - niski poziom wskaźników aktywności zawodowej i
zatrudnienia,
o
niewystarczająca ilość miejsc pracy poza rolnictwem,
o
duże zróżnicowanie między dochodami gospodarstw domowych,
o zbyt niską aktywność społeczną Polaków,
o
brak innowacyjnych przedsięwzięć.
W związku z tym cele strategiczne obu dokumentów są ze sobą powiązane. Dotyczy to głownie
następujących celów NPR:
o
Wzmocnienie konkurencyjności regionów i przedsiębiorstw oraz wzrost zatrudnienia.
o
Podniesienie poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej.
2. Powiązanie z Narodową Strategią Spójności
Zapisy Narodowej Strategii Spójności w zakresie identyfikacji problemów na obszarze Polski oraz
zamierzonych do osiągnięcia celów są tożsame z celami stawianymi przed władzami
i społecznością Gminy Tłuszcz. Dotyczy to przede wszystkim następujących celów horyzontalnych:
a) Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej,
o Wzrost poziomu edukacji oraz poprawa jakości kształcenia,
o Tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi przedsiębiorczości,
o
Przeciwdziałanie ubóstwu i zapobieganie wykluczeniu społecznemu,
o
Wzmocnienie potencjału zdrowotnego kapitału ludzkiego.
b) Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej, mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu
konkurencyjności Polski i jej regionów, m. in. poprzez:
95
o Zapewnienie i rozwój infrastruktury ochrony środowiska,
o Wsparcie podstawowej infrastruktury społecznej.
c) Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora
wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług,
o Wspieranie działalności wytwórczej przynoszącej wysoką wartość dodaną,
o
Rozwój sektora usług,
o Poprawa otoczenia funkcjonowania przedsiębiorstw i ich dostępu do zewnętrznego
finansowania,
o
Społeczeństwo informacyjne.
d) Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej,
gospodarczej i przestrzennej,
o
Przeciwdziałanie marginalizacji i peryferyzacji obszarów problemowych.
e) Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich.
o
Wyrównywanie szans rozwojowych na obszarach wiejskich.
Założenia Planu Rozwoju Lokalnego odnoszą się także do celu głównego NSS, określonego jako:
tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości
zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i
przestrzennej.
3. Powiązanie z Regionalnym Programem Operacyjnym
Województwa Mazowieckiego
Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego przewiduje działania mające służyć
rozwiązywaniu zdiagnozowanych problemów regionu oraz wyznacza kierunki rozwoju na lata 2007 –
2013. Niniejszy dokument pełni taką samą rolę, jednakże działania w nim przewidziane mają
charakter lokalny. Realizacja działań zapisanych w obu dokumentach sprawi, że będą na siebie
oddziaływać. Dla uzyskania większych efektów działania te muszą być ze sobą spójne.
Niniejszy dokument realizuje postulaty strategii, szczególnie w następujących dziedzinach:

Oś priorytetowa I „Tworzenie warunków dla rozwoju potencjału innowacyjnego i
przedsiębiorczości na Mazowszu”,
 Osi priorytetowej VI „Wykorzystanie walorów naturalnych i kulturowych dla rozwoju
turystyki i rekreacji”,
96
 Osi priorytetowej VII „Tworzenie i poprawa warunków dla rozwoju kapitału ludzkiego”.
4.
Powiązanie
ze
Strategią
Rozwoju
Województwa
Mazowieckiego
Misja strategiczna województwa mazowieckiego na lata 2007 – 2015 brzmi następująco: „Mazowsze
jako najbardziej rozwinięty gospodarczo region w Polsce podejmuje uczestnictwo w rywalizacji z
innymi rozwiniętymi regionami, poprzez eliminowanie dysproporcji rozwojowych, rozwój nowoczesnej
gospodarki opartej na wiedzy oraz zapewnienie mieszkańcom Mazowsza optymalnych warunków do
rozwoju jednostki, rodziny, jak i całej społeczności, przy jednoczesnym zachowaniu spójnego i
zrównoważonego rozwoju.”
Za nadrzędny cel rozwoju Mazowsza przyjmuje się wzrost konkurencyjności gospodarki i
równoważenie rozwoju społeczno-gospodarczego w regionie jako podstawę poprawy jakości
życia mieszkańców.
Realizacja celu nadrzędnego będzie realizowana poprzez następujące trzy cele strategiczne.
Cel
strategiczny - Budowa społeczeństwa informacyjnego
i poprawa jakości
życia
mieszkańców województwa.
W dobie cywilizacji informacyjnej i gospodarki opartej na wiedzy istotnym elementem przewagi
konkurencyjnej Mazowsza będzie dobrze wyedukowane społeczeństwo. W ten sposób zgromadzony
kapitał społeczny stanie się ważnym zasobem gospodarczym regionu.
Dlatego też tak ważnym czynnikiem warunkującym powodzenie Planu Rozwoju Lokalnego Gminy
Tłuszcz jest wzmocnienie bazy edukacyjnej. Kapitał ludzki jest najcenniejszym zasobem Gminy.
Cel strategiczny - Zwiększanie konkurencyjności regionu w układzie międzynarodowym.
Optymalne
wykorzystanie
potencjałów
rozwojowych
województwa
pozwoli
na
zwiększenie
konkurencyjności regionu w układzie europejskim i globalnym. Zdolność do szybkiego wprowadzania
nowoczesnych rozwiązań technologicznych, technicznych, menedżerskich i organizacyjnych stanowić
będzie podstawę sukcesów gospodarczych oraz wzmocni pozycję regionu w kraju i na rynkach
światowych.
97
Działania Gminy Tłuszcz muszą być więc również ukierunkowane na wzrost konkurencyjności lokalnej
gospodarki
poprzez
aktywizacje
postaw
przedsiębiorczych
i
wzmocnienie
innowacji
w
przedsiębiorstwach już istniejących. Niezbędne jest również wyposażenie lokalnej gospodarki w
infrastrukturę warunkującą jej dostępność komunikacyjną. Niezbędne są inwestycje w lokalny układ
transportowy (głównie drogowy).
Cel strategiczny – Poprawa spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej regionu w
warunkach zrównoważonego rozwoju.
Istotnym problemem rozwoju Mazowsza jest konieczność pogodzenia szybkiego tempa rozwoju
metropolii warszawskiej z jednoczesną potrzebą zwiększenia spójności regionu, modernizacji i
rozbudowy
sieci
komunikacyjnej
oraz
poprawy
warunków
życia
mieszkańców
obszarów
pozametropolitalnych. Brak odpowiednio zaprogramowanych kompleksowych działań w tej sytuacji
grozić może nawet zapaścią społeczno-gospodarczą obszarów peryferyjnych. Dualizm Mazowsza,
przy braku równowagi potencjałów rozwojowych Warszawy i terenów sąsiednich skutkuje obecnie
przewagą migracji z terenów uboższych nad procesami „rozprzestrzeniania” rozwoju z Warszawy na
otoczenie.
Na terenie Gminy Tłuszcz obserwowany jest szybki wzrost liczby ludności. Niezbędne są inwestycje w
infrastrukturę (edukacyjną, sportową, drogową) która będzie zaspokajała potrzeby mieszkańców
Gminy.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tłuszcz na lata 2008 – 2015 jest więc spójny ze Strategią Rozwoju
Województwa Mazowieckiego. Niezbędne jest jednak ściśle współdziałanie władz wojewódzkich,
powiatowych i gminnych w celu realizacji wszystkich postawionych celów.
5. Strategia Rozwoju Gminy
Strategia Rozwoju Gminy Tłuszcz do 2020 roku zakłada modyfikację wyznaczonych w niej celów w
zależności od zmian zachodzących w otoczeniu. Strategia określa zasoby i środki niezbędne do
realizacji wyznaczonych celów. Wykazuje także sposoby postępowania zapewniające optymalne
rozmieszczenie tych środków.
Cele wyznaczone w Strategii Rozwoju Gminy Tłuszcz do 2020 roku oraz Planie Rozwoju Lokalnego
Gminy Tłuszcz na lata 2008 – 2015 są tożsame. Oba dokumenty są więc zgodne.
98
VII. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu
Rozwoju Lokalnego
Ścisły
monitoring
projektów
finansowanych
ze
środków
Unii
Europejskiej
jest
jednym
z podstawowych warunków ich właściwej i efektywnej realizacji. W Planie Rozwoju Lokalnego
znaczny nacisk kładzie się na ocenę przewidywanych efektów realizacji działań proponowanych w tym
99
Planie. Podstawą takiej oceny będzie szacunek przewidywanych efektów realizacji proponowanych
działań.
Zasadnicze znaczenie wśród metod oceny przewidywanych efektów, obok standardowych raportów
i opisów poszczególnych projektów, mają ilościowe metody oceny. Stanowią one standardowe
narzędzie stosowane w UE, pozwalające na usystematyzowane oceny i porównywanie realizacji
działań. W ostatnich latach europejski system ocen ilościowych podlegał dynamicznemu rozwojowi,
zmierzając w stronę zwiększenia przejrzystości procesu oceny. W związku z powyższym, obecnie
mniejszy nacisk kładzie się na dane finansowe. Zamiast tego większą uwagę przywiązuje się do
korzyści dla konsumentów, mierzone w jednostkach naturalnych.
Najważniejszym elementem jest dostęp pracowników Gminy do miar wskaźników, co umożliwi
skuteczną realizację Planu. Istotną rolą wskaźników monitoringu oraz ewaluacji jest wskazywanie
odstępstw w realizacji programu od zakładanej sytuacji modelowej, a przez to - identyfikowanie jego
słabych i mocnych punktów, co umożliwia podejmowanie działań zaradczych. Wskaźniki monitoringu i
ewaluacji, poprzez swój wymiar statystyczny, mają równocześnie za zadanie wskazanie stopnia
skuteczności władz zarządzających programem w rozwiązywaniu problemów rozwoju danego
obszaru.
Realizacja Planu Rozwoju Lokalnego będzie poddawana sprawdzeniu na poszczególnych etapach
oraz na koniec okresu programowania. Zaleca się również kontrolę wskaźników co 2 lata. Kontroli
podlegać będzie stopień realizacji poszczególnych celów, monitorowanie postępu wdrażania
zaplanowanych działań, ich zgodności z harmonogramem, sposób finansowania oraz rezultaty.
W wyniku wdrożenia działań zaplanowanych w Planie Rozwoju Lokalnego przewiduje się osiągnięcie
następujących wskaźników ogólnych:
•
wzrost ilości terenów wyposażonych w infrastrukturę techniczną,
•
wzrost poziomu zwodociągowania i skanalizowania Gminy,
•
polepszenie stanu dróg gminnych,
•
zwiększenie długości dróg o nawierzchni ulepszonej,
•
poprawa dostępności i jakości obiektów oświatowo – kulturalnych,
•
poprawa stanu środowiska przyrodniczego.
Każde działanie będzie podlegać kontroli i ocenie. Stopień realizacji poszczególnych działań zostanie
określony przy pomocy wskaźników produktu, rezultatu i oddziaływania. Dodatkowo zaleca się aby
każdy projekt był oceniany wg dodatkowego wskaźnika, jakim jest wskaźnik wkładu.
100
Komisja, począwszy od początku okresu programowania 1993 – 1999, zaleca konsekwentnie jednolity
system czterech wskaźników służących ocenie i monitorowaniu projektów współfinansowanych
w ramach polityki strukturalnej Wspólnot. Istotna jest logiczna kolejność prezentowania
wskaźników:
1) Wskaźniki wkładu,
2) Wskaźniki produktu,
3) Wskaźniki rezultatu,
4) Wskaźniki oddziaływania.
Dwa ostatnie wskaźniki łącznie bywają określane jako wskaźniki celów projektu.
W poniższej tabeli zestawiono proponowane rodzaje wskaźników dla różnych rodzajów zadań oraz
sposób ich pomiaru. Wskaźniki oddziaływania możemy podzielić na rozproszone i odroczone
w czasie. Rozproszone, to oddziaływanie na sfery nie objęte bezpośrednio projektem. Odroczone
w czasie to te, które będą mierzalne za kilka lub kilkanascie lat. Zaleca się szczegółowy pomiar
wskaźników oddziaływania, choć są one trudno mierzalne. To wskaźnik oddziaływania mierzony po
kilku latach określa skuteczność projektu dla rozwoju lokalnego.
Szczegółowe wskaźniki mogą być określane dopiero na poziomie poszczególnych projektów. Na
poziomie planu możemy podać jedynie listę przewidzianych wskaźników, spośród których będą
wybierane konkretne wskaźniki dla każdego projektu.
Produkt, to bezpośredni, materialny efekt realizacji przedsięwzięcia, mierzony konkretnymi
wielkościami.
Podane poniżej wskaźniki nie należy traktować jako dokładaną miarę. Mogą zaistnieć odchylenia.
Plan ma charakter strategiczny i określą projekty do realizacji. Dokładne wskaźniki można podać po
stworzeniu projektów architektonicznych.
NAZWA WSKAŹNIKA
JEDNOSTKA
ROK
ROK 2015
KM
2008
31
56
Długość wybudowanych dróg gminnych
KM
87
(31+25)
128
(87+41)
101
Długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej
SZT
Liczba przebudowanych /wybudowanych obiektów sportowych
Liczba projektów z zakresu edukacji
Ilość zrekultywowanych składowisk odpadów komunalnych
KM
0
0
6,2
2
1
44,816
KM
35,4
(6,2+ 38,616)
103,328
SZT
0
(35,4+ 67,928)
5
SZT
0
0
2
1
SZT
SZT
Rezultat można zdefiniować jako korzyści, jakie wynikną dla beneficjenta bezpośrednio po
zakończeniu
projektu
w
związku
ze
zrealizowanymi
działaniami,
tj.
dostarczonymi
mu
usługami/dostawami, inwestycjami.
NAZWA WSKAŹNIKA
JEDNOSTKA
ROK
ROK 2015
Liczba osób korzystających z podłączenia do wybudowanej sieci
Osoba
2008
3800
5203
wodociągowej
Liczba osób korzystających z podłączenia do wybudowanej sieci
Osoba
2347
(3800+1403)
3750
kanalizacji sanitarnej
Liczba dzieci i młodzieży korzystających z infrastruktury
Osoba
2500
(2347+732)
3500
edukacyjnej
Liczba dzieci i młodzieży korzystających z infrastruktury
Osoba
2020
3100
sportowej
Oddziaływanie (ang. impact), to konsekwencje wynikające z realizacji projektu, które wystąpią jakiś
czas po zakończeniu projektu (mogą być obserwowane lub zmierzone). Efekty te mogą dotyczyć nie
tylko beneficjenta, ale również innych podmiotów, które odniosły jakieś korzyści lub poniosły straty
w wyniku realizacji projektu.
Oddziaływania
Wskaźnik
1. Ilość osób korzystających z sieci wodociągowej, kanalizacyjnej
Jednostka
Źródło
miary
szt.
Statystyka gminna
%
Statystyka gminna
szt.
Statystyka gminna
2. Polepszenie stanu środowiska naturalnego (ilość odprowadzanych i
oczyszczanych ścieków, zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza
atmosferycznego)
3. Wielkość migracji
102
4. Wzrost poziomu życia mieszkańców
%
Badania ankietowe
%
Statystyka szkolna
%
Statystyka gminna
%
Badanie ankietowe
mg/m3
Badania
%
Badania
5. Zwiększenie aktywności pozalekcyjnej uczniów w postaci ilości kółek
zainteresowań
6. Zwiększenie aktywności rekreacyjnej mieszkańców
7. Wskaźnik poprawy jakości dróg w wyniku przeprowadzonej ich
modernizacji i ulepszenia nawierzchni
8. Spadek emisji niebezpiecznych związków - CO2, SO2, NO2
9. Polepszenie stanu środowiska naturalnego
VIII. Plan finansowy
Plan finansowy dla inwestycji planowanych do realizacji w latach 2008-2013.
103
104
Planowana inwestycja
rok 2008
razem
Rekultywacja składowiska
odpadów w msc. Wólka
Kozłowska
Budowa skweru miejskiego w
Tłuszczu
Zagospodarowanie terenu
przyległego do składowiska
Kozłowska
Przebudowa drogi gminnej z
msc. Jasienica do msc. Tuł w
gm. Klembów
msc. Chrzęsne do msc. Kury
„Długa” w Tłuszczu
etap I i etap II
Budowa wodociągu - ul.
Zakrzewie w Tłuszczu
400.000
środki
własne
60.000
rok 2009
środki
zewnętrzne
w tym UE
340.000
razem
400.000
środki
własne
60.000
rok 2010
środki
zewnętrzne
w tym UE
340.000
razem
środki
własne
środki
zewnętrzne
w tym UE
400.000
60.000
340.000
500.000
75.000
425.000
440.000
66.000
374.000
440.000
66.000
374.000
1.000.000
150.000
850.000
1.000.000
150.000
850.000
1.000.000
150.000
850.000
1.000.000
150.000
850.000
2.000.000
300.000
1.700.000
2.000.000
300.000
1.700.000
750.000
112.500
637.500
750.000
112.500
637.500
1.500.000
225.000
1.275.000
1.500.000
225.000
1.275.000
4.000.000
600.000
3.400.000
4.000.000
600.000
3.400.000
750.000
112.500
637.500
750.000
112.500
637.500
„Borki” w Tłuszczu
Budowa sieci kanalizacji
sanitarnej – osiedle
Budowa wodociągu – w msc.
Postoliska
Jarzębia Łąka
2.000.000
300.000
1.700.000
2.000.000
300.000
1.700.000
500.000
75.000
425.000
Budowa parkingu przy
dworcu kolejowym w
Tłuszczu w systemie „parkuj i
jedź”
Budowa sieci wodociągowej i
kanalizacyjnej – osiedle
„Klonowa – Norwida” w
Tłuszczu
2.000.000
300.000
1.700.000
2.000.000
300.000
1.700.000
2.000.000
300.000
1.700.000
1.500.000
225.000
1.275.000
1.500.000
225.000
1.275.000
2.250.000
337.500
1.912.500
2.250.000
337.500
1.912.500
Budowa wodociągu w msc.
Jasienica łącznie z SUW
Miąse, Jadwinin, Łysobyki
Zalesie
Kozły, Wólka Kozłowska,
Rysie łącznie z SUW w msc.
Kozły.
Budowa wodociągu na
terenie sołectw Dzięcioły –
Pólko
Modernizacja stacji
uzdatniania wody Tłuszcz ul.
Wąska
Modernizacja oczyszczalni
ścieków – ul. Wiejska w
Tłuszczu
1.500.000
225.000
1.275.000
1.500.000
225.000
1.275.000
1.200.000
180.000
1.020.000
1.200.000
180.000
1.020.000
1.200.000
180.000
1.020.000
750.000
112.500
637.500
750.000
112.500
637.500
750.000
112.500
637.500
500.000
75.000
425.000
500.000
75.000
425.000
750.000
112.500
637.500
Rozbudowa oczyszczalni
ścieków Tłuszczu ul. Wiejska
56
Budowa przyszkolnych
oczyszczalni ścieków w msc.
Jasienica, Stryjki, Postoliska,
Miąse
Budowa oczyszczalni
ścieków w msc. Jasienica
241.000
241.000
500.000
75.000
425.000
270.000
40.500
229.500
1.500.000
225.000
1.275.000
270.000
40.500
229.500
0
Rozbudowa kontenerowej
oczyszczalni ścieków
Budowa zbiornika
retencyjnego na rzece
Cienkiej
w msc. Jasienica
Rewitalizacja małych
zbiorników wodnych w msc.
Balcery, Chrzęsne,
Postoliska, Mokra Wieś
Termomodernizacja budynku
komunalnego Tłuszcz ul.
Parkowa 1
Parkowa 5
Termomodernizacja
budynków komunalnych w
Tłuszczu ul. Grzelaka 5,
ul. Warszawska 7, ul.
Mickiewicza 12 wraz z
zagospodarowaniem terenów
przyległych do budynków
Termomodernizacja
budynku hali sportowej w
Miąsem
1.500.000
225.000
1.275.000
1.500.000
225.000
1.275.000
150.000
225.000
127.500
150.000
225.000
127.500
200.000
30.000
170.000
200.000
30.000
170.000
300.000
45.000
255.000
300.000
45.000
255.000
100.000
15.000
85.000
Adaptacja budynku OSP w
msc. Dzięcioły na świetlicę
wiejską wraz z małą
architekturą
Rewitalizacja najstarszego
budynku w Tłuszczu
stanowiącego poprzednią
siedzibę Urzędu Miejskiego
Rewitalizacja parku Tłuszcz
ul. Parkowa
Budowa hali sportowej przy
Szkole Podstawowej im.
Jana Pawła II w Tłuszczu
Budowa gimnazjum w msc.
Jasienica –
Budowa łącznika przy
gimnazjum w msc. Jasienica
Budowa budynku szatni i
boiska przy zespole Szkół im.
ks. Jana Twardowskiego w
Stryjkach
Budowa boiska
wielofunkcyjnego w msc.
Miąse
Budowa boiska
wielofunkcyjnego w Tłuszczu
Zespole Szkół im. W.
Podkowińskiego w Mokrej
Wsi i rozbudowa szkoły
Budowa boiska sportowego i
świetlicy w msc. Jarzębia
Łąka
250.000
37.500
212.500
250.000
37.500
212.500
200.000
30.000
170.000
270.000
40.500
229.500
125.000
18.750
106.250
125.000
18.750
106.250
2.000.000
300.000
1.700.000
2.000.000
300.000
1.700.000
2.000.000
300.000
1.700.000
500.000
75.000
425.000
500.000
75.000
425.000
500.000
75.000
425.000
900.000
135.000
765.000
900.000
135.000
765.000
1.000.000
150.000
850.000
1.000.000
150.000
850.000
475.000
71.250
403.750
475.000
71.250
403.750
375.000
56.250
318.750
375.000
56.250
318.750
Budowa boiska sportowego
w Mokrej Wsi
Budowa budynku
Szeroka
Budowa targowiska
miejskiego
Rozbudowa bazy Zakładu
Gospodarki Komunalnej i
Mieszkaniowej w Tłuszczu ul.
Wiejska 56
325.000
48.750
276.250
500.000
75.000
425.000
500.000
75.000
425.000
300.000
45.000
255.000
200.000
30.000
170.000
30 000
4 500
25 500
Plac zabaw na osiedlu
Długa w Tłuszczu
50 000
7 500
42 500
50 000
7 500
42 500
25 000
3 750
21 250
25 000
3 750
21 250
Kolejowa w Tłuszczu
rok 2011
razem
Rekultywacja składowiska
Kozłowska
400.000
środki
własne
60.000
rok 2012
środki
zewnętrzne
w tym UE
340.000
razem
środki
własne
rok 2013
środki
zewnętrzne
w tym UE
razem
środki
własne
środki
zewnętrzne
w tym UE
razem
1.600.000
Budowa skweru miejskiego w
Tłuszczu
Zagospodarowanie terenu
przyległego do składowiska
Kozłowska
msc. Jasienica do msc. Tuł w
gm. Klembów
msc. Chrzęsne do msc. Kury
„Długa” w Tłuszczu
etap I i etap II
Budowa wodociągu - ul.
Zakrzewie w Tłuszczu
500.000
1.300.000
420.000
63.000
357.000
1.000.000
150.000
850.000
1.000.000
150.000
850.000
1.000.000
150.000
850.000
5.000.000
2.000.000
4.000.000
1.500.000
„Borki” w Tłuszczu
3.000.000
8.000.000
Postoliska
1.500.000
Jarzębia Łąka
4.000.000
Budowa parkingu przy
dworcu kolejowym w
Tłuszczu w systemie „parkuj i
jedź”
500.000
Budowa sieci wodociągowej i
kanalizacyjnej – osiedle
„Klonowa – Norwida” w
Tłuszczu
12.000.000
2.000.000
300.000
1.700.000
2.000.000
300.000
1.700.000
Jasienica łącznie z SUW
300.000
1.700.000
6.000.000
1.500.000
225.000
1.275.000
1.500.000
225.000
1.275.000
Miąse, Jadwinin, Łysobyki
9.000.000
2.250.000
337.500
1.912.500
2.250.000
337.500
1.912.500
Zalesie
Kozły, Wólka Kozłowska,
Rysie łącznie z SUW w msc.
Kozły.
Budowa wodociągu na
terenie sołectw Dzięcioły –
Pólko
Modernizacja stacji
uzdatniania wody Tłuszcz ul.
Wąska
Modernizacja oczyszczalni
ścieków – ul. Wiejska w
Tłuszczu
Rozbudowa oczyszczalni
ścieków Tłuszczu ul. Wiejska
56
Budowa przyszkolnych
oczyszczalni ścieków w msc.
Jasienica, Stryjki, Postoliska,
Miąse
2.000.000
3.000.000
6.000.000
1.200.000
180.000
1.020.000
1.200.000
180.000
1.020.000
3.000.000
750.000
112.500
637.500
750.000
112.500
637.500
1.500.000
1.000.000
1.500.000
500.000
75.000
425.000
500.000
75.000
425.000
241.000
Budowa oczyszczalni
ścieków w msc. Jasienica
10.000.000
10.000.000
Rozbudowa kontenerowej
oczyszczalni ścieków
Termomodernizacja
budynku hali sportowej w
Miąsem
Adaptacja budynku OSP w
msc. Dzięcioły na świetlicę
wiejską wraz z małą
architekturą
Rewitalizacja najstarszego
budynku w Tłuszczu
stanowiącego poprzednią
8.500.000
800.000
270.000
Budowa zbiornika
retencyjnego na rzece
Cienkiej
w msc. Jasienica
Rewitalizacja małych
zbiorników wodnych w msc.
Balcery, Chrzęsne,
Postoliska, Mokra Wieś
Parkowa 1
Parkowa 5
Termomodernizacja
budynków komunalnych w
Tłuszczu ul. Grzelaka 5,
ul. Warszawska 7, ul.
Mickiewicza 12 wraz z
zagospodarowaniem terenów
przyległych do budynków
1.500.000
40.500
229.500
260.000
39.000
221.000
4.500.000
800.000
270.000
40.500
229.500
260.000
39.000
221.000
600.000
150.000
225.000
127.500
150.000
225.000
127.500
800.000
200.000
30.000
170.000
200.000
30.000
170.000
800.000
200.000
30.000
170.000
200.000
100.000
15.000
85.000
700.000
270.000
40.500
229.500
260.000
39.000
221.000
800.000
siedzibę Urzędu Miejskiego
Rewitalizacja parku Tłuszcz
ul. Parkowa
500.000
125.000
18.750
106.250
125.000
18.750
106.250
Budowa hali sportowej przy
Szkole Podstawowej im.
Jana Pawła II w Tłuszczu
Budowa gimnazjum w msc.
Jasienica –
gimnazjum w msc. Jasienica
Budowa budynku szatni i
boiska przy zespole Szkół im.
ks. Jana Twardowskiego w
Stryjkach
Budowa boiska
wielofunkcyjnego w msc.
Miąse
Budowa boiska
wielofunkcyjnego w Tłuszczu
Zespole Szkół im. W.
Podkowińskiego w Mokrej
Wsi i rozbudowa szkoły
Budowa boiska sportowego i
świetlicy w msc. Jarzębia
Łąka
Budowa boiska sportowego
w Mokrej Wsi
6.000.000
1.500.000
1.800.000
1.000.000
1.000.000
950.000
1.500.000
375.000
318.750
375.000
56.250
318.750
1.000.000
500.000
Budowa budynku
Szeroka
56.250
75.000
425.000
500.000
75.000
425.000
1.300.000
325.000
48.750
276.250
325.000
48.750
276.250
325.000
48.750
276.250
Budowa targowiska
miejskiego
1.400.000
400.000
Rozbudowa bazy Zakładu
Gospodarki Komunalnej i
Mieszkaniowej w Tłuszczu ul.
Wiejska 56
60.000
340.000
700.000
200.000
30.000
170.000
30.000
Długa w Tłuszczu
100.000
Kolejowa w Tłuszczu
50.000
Plan finansowy dla inwestycji których zakończenie jest planowane po roku 2013.
rok 2008
rok 2009
rok 2010
rok 2011
rok 2012
razem
środki
własne
środki
zew.
w tym
UE
razem
środki
własne
środki
zew.
w tym UE
razem
środki
własne
środki
zew.
w tym UE
razem
środki
własne
środki
zew.
w tym UE
razem
środki
własne
środki
zew.
w tym UE
sanitarnej w msc. Jasienica
Budowa wodociągu
Marianów, Brzezinów,
Waganka, Wagan
Budowa przydomowych
oczyszczalni ścieków na
terenach wiejskich w gm.
Tłuszcz
Budowa drogi gminnej – ul.
Tłuszczańska w msc.
Chrzęsne
1.700.000
255.000
1.445.000
1.700.000
255.000
1.445.000
1.700.000
255.000
1.445.000
1.700.000
255.000
1.445.000
800.000
120.000
680.000
800.000
120.000
680.000
800.000
120.000
680.000
800.000
120.000
680.000
430.000
64.500
365.500
430.000
64.500
365.500
430.000
64.500
365.500
2.200.000
330.000
1.870.000
2.200.000
330.000
1.870.000
2.200.000
330.000
1.870.000
2.400.000
360.000
2.040.000
2.400.000
360.000
2.040.000
220.000
27.000
187.000
220.000
250.000
27.000
37.500
187.000
212.500
Budowa wodociągu w
msc. Mokra Wieś i
Szymanówek
„Długa”w Tłuszczu
sanitarnej na osiedlu
„Borki’ i osiedlu „Kolejowa”
w Tłuszczu
Budowa nowych odcinków
oświetlenia ulicznego
Budowa mostu i
220.000
27.000 187.000
220.000
27.000
187.000
220.000
27.000
187.000
modernizacja jazu w
Stryjkach na rzece Cienkiej
Budowa
wielofunkcyjnego
budynku pełniącego
funkcje świetlicy
środowiskowej, biblioteki
z czytelnią miejsca
spotkań zespołów i
stowarzyszeń, punktu
medycznego
67.500
rok 2013
razem
środki
własne
rok 2014
środki
zew.
w tym UE
razem
środki
własne
10.125
57.375
rok 2015
środki
zew.
w tym UE
razem
środki
własne
67.500
10.125
57.375
rok 2016
środki
zew.
w tym UE
razem
środki
własne
środki
zew.
w tym UE
razem
sanitarnej w msc. Jasienica
10.000.000
1.500.000
8.500.000
1.500.000
225.000
1.275.000
10.000.000
Budowa wodociągu
Marianów, Brzezinów,
Waganka, Wagan
Budowa przydomowych
oczyszczalni ścieków na
terenach wiejskich w gm.
Tłuszcz
Budowa drogi gminnej – ul.
Tłuszczańska w msc.
Chrzęsne
1.500.000
225.000
1.275.000
1.000.000
150.000
850.000
4.000.000
1.700.000
255.000
1.445.000
1.500.000
225.000
1.275.000
10.000.000
400.000
60.000
340.000
400.000
60.000
340.000
4.000.000
Mokra Wieś i Szymanówek
430.000
64.500
365.500
430.000
64.500
365.500
2.200.000
330.000
1.870.000
2.200.000
330.000
1.870.000
2.400.000
360.000
2.040.000
2.400.000
360.000
2.040.000
Budowa nowych odcinków
oświetlenia ulicznego
220.000
27.000
187.000
180.000
27.000
153.000
Budowa mostu i
modernizacja jazu w
Stryjkach na rzece Cienkiej
250.000
37.500
212.500
250.000
37.500
212.500
67.500
10.125
57.375
67.500
10.125
57.375
430.000
64.500
365.500
420.000
63.000
357.000
3.000.000
sanitarnej – osiedle „Długa”w
Tłuszczu
sanitarnej na osiedlu „Borki’ i
osiedlu „Kolejowa” w
Tłuszczu
Budowa wielofunkcyjnego
budynku pełniącego
funkcje świetlicy
środowiskowej, biblioteki z
czytelnią miejsca spotkań
zespołów i stowarzyszeń,
punktu medycznego
11.000.000
2.400.000
360.000
2.040.000
12.000.000
1.500.000
250.000
37.500
212.500
1.000.000
270.000
IX. System wdrażania
Plan
Rozwoju
Lokalnego
jest
dokumentem
ponadkadencyjnym,
określającym
cele
oraz programy działań na kilka lat oraz wymagającym ciągłej pracy nad podnoszeniem jego jakości.
Proces jego wdrażania jest złożonym przedsięwzięciem, wymagającym dobrego przygotowania
informacyjnego i stałej komunikacji z otoczeniem. Wdrożeniu Planu towarzyszyć będzie jego
ewaluacja, która będzie się opierać na pozyskiwaniu obiektywnej informacji o jego przebiegu,
skutkach i publicznym odbiorze.
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy jest warunkiem koniecznym rozwoju danej jednostki terytorialnej.
Sam dokument nie jest jednak receptą na sukces. Aby mógł przynieść zaplanowane efekty,
konieczne jest sukcesywne jego wdrażanie, czuwanie nad jego realizacją i kontrolowanie przebiegu.
Właściwy proces wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego wymaga połączenia wysiłków wielu instytucji,
organizacji i osób. Przedkładany Plan Rozwoju Lokalnego jest "własnością" społeczności lokalnej i
przede wszystkim dla niej był budowany. Udział lokalnych liderów i lokalnej społeczności będzie
czynnikiem
wspierającym
procesy
implementacyjne.
Niezwykle
istotne
jest
partnerstwo
ponadgminne. Wdrażanie wytyczonych planów zakłada potrzebę animacji niemalże od podstaw,
która wiąże się z głębszymi kwestiami, takimi jak: zmiana mentalności, stosunki społeczne, kultura
lokalna, których ewolucja jest procesem rozłożonym na wiele lat.
Realizacja Planu Rozwoju Gminy Tłuszcz uzależniona jest od wysokości pozyskanych środków
zarówno krajowych jak i z funduszy strukturalnych. Biorąc pod uwagę prognozę dopuszczalnej
wysokości zobowiązań w poszczególnych latach i wysokość środków, jakie mogą być wydatkowane
bezpośrednio z budżetu, możliwości finansowe Gminy wskazują, że na realizację przyjętych celów
zabezpieczą 15% wkładu w stosunku do uzyskanych środków wspólnotowych.
Za wdrażanie Planu Rozwoju Lokalnego odpowiedzialny będzie Urząd Miejski w Tłuszczu.
Urząd Miejski w Tłuszczu, jako Instytucja Wdrażająca Plan, odpowiedzialny będzie za:
•
opracowanie i złożenie wniosków o finansowanie zewnętrzne,
•
bezpośrednią realizację działań przewidzianych w Planie w zakresie przygotowania
przetargów, gromadzenia dokumentacji bieżącej, nadzoru nad wykonawcą pod kątem
terminowości i jakości wywiązania się ze zobowiązania,
•
zapewnienie informowania o współfinansowaniu przez UE realizowanych projektów.
W przypadku Planu Rozwoju Lokalnego kluczową postacią w procesie jego realizacji i monitoringu
jest Burmistrz. Kierując bieżącą działalnością, ma największy wpływ, zarówno na sam proces
opracowywania Planu, jego wdrażania, jak również oceny realizacji. Najważniejszym zadaniem
Burmistrza w zakresie wdrażania będzie bezpośredni nadzór nad wdrażaniem Planu Rozwoju
Lokalnego.
X.
Sposoby
monitorowania,
oceny
i komunikacji społecznej
1. Monitorowanie wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego
Monitorowanie jest procesem, który ma na celu analizowanie stanu zawansowania projektu oraz jego
zgodności z postawionymi celami. Istotą monitorowania jest wyciąganie wniosków z tego, co zostało i
nie zostało zrobione. Jest nią także modyfikowanie dalszych poczynań w taki sposób, aby osiągnąć
zakładany cel w przyszłości. Istotnym elementem monitorowania jest wypracowanie technik zbierania
informacji oraz opracowanie odpowiednich wskaźników, które będą odzwierciedlały efektywność
prowadzonych działań.
Monitorowania wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego oraz jego poszczególnych elementów
dokonywać będzie Urząd Miejski w Tłuszczu (Burmistrz, Skarbnik, Przedstawiciele Rady Gminy
Tłuszcz). System monitorowania odbywać się będzie w oparciu o roczne sprawozdania z realizacji
zadań inwestycyjnych, stanowiące integralną część sprawozdania z wykonania budżetu tworzonego
po zakończeniu roku kalendarzowego.
W procesie monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego przewidziano następujące fazy:

Ocenę wstępną
Rozpoczęcie każdego programu i wchodzących w jego skład projektów poprzedzone zostanie
ustaleniem wszelkich parametrów ilościowych i jakościowych (wskaźniki określające wyniki
realizowanych
zadań).
Zostaną
również
wyraźnie
określone
etapy
cząstkowe
realizacji
poszczególnych zadań (termin rozpoczęcia i zakończenia). Przyjęte raz parametry powinny być
stosowane przez cały okres realizacji programów i projektów.

Monitoring sterujący
Dotyczy całego okresu wdrażania projektu. Zadaniem prowadzonego monitorowania będzie wykrycie
wszelkich odchyleń, jakie mają miejsce w trakcie realizacji projektu.
 Kontrolę końcową - ewaluację efektów
Ewaluacja zaczyna się w już procesie planowania/programowania. Można powiedzieć, że planowanie
ukierunkowuje ewaluację i ewaluacja ukierunkowuje planowanie przyszłych działań. Jest to bardzo
120
ważna funkcja ewaluacji, gdyż pozwala na zbadanie wewnętrznej logiki programu/projektu. Logika
programu/projektu opisuje relacje pomiędzy wszystkimi jego elementami: potrzebami, strategią,
celami, nakładami, działaniami, produktami, rezultatami i wpływem. Ewaluacja, badając wewnętrzną
spójność programu/projektu, weryfikuje w jaki sposób nakłady programu przekształcane są
w produkty, jak produkty prowadzą do uzyskania rezultatów i oddziaływania, a więc i zaspokojenia
potrzeb grup docelowych.
Ogólnym celem ewaluacji jest podwyższanie stopnia adekwatności, efektywności i znaczenia
rezultatów wynikających z programów finansowanych przez Unię Europejską. Głównym zadaniem jest
dążenie do stałego ulepszania skuteczności i efektywności interwencji publicznej, rozumiane nie tylko
jako pozytywne efekty społeczne lub gospodarcze, związane bezpośrednio z programem, lecz także
jako zwiększenie przejrzystości i promowania działań podejmowanych przez władze publiczne.
Główne zastosowania ewaluacji:
•
identyfikacja słabych i mocnych stron,
•
oszacowanie możliwości i ograniczeń,
•
usprawnienie zarządzania,
•
wskazanie kierunków rozwoju i priorytetów działalności sektora publicznego,
•
poprawianie błędów,
•
dla celów odpowiedzialności,
•
wsparcie alokacji zasobów finansowych,
•
ulepszenie procesu decyzyjnego.
W szczególności zadaniem ewaluacji jest dostarczenie odpowiednim odbiorcom dokładnych ocen
stanu wdrożenia programów w zakresie:
•
działania programów,
•
wydajności i trwałości w stosunku do założonych celów,
•
wpływu na problemy, do których odnoszą się programy,
•
wyciągniętych wniosków w celu poprawy wdrożenia programów i projektowania
nowych programów,
•
identyfikacji dobrych praktyk o potencjalnym szerszym zastosowaniu.
121
Jednym z celów ewaluacji jest również zapewnienie przejrzystości wykorzystania środków publicznych
poprzez przekazywanie i upowszechnianie informacji o powodzeniu lub niepowodzeniu przedsięwzięć
finansowanych z programów pomocowych. Ewaluacja ma również wymiar edukacyjny. Uczy bowiem
rejestrować i stymulować zmianę, analizować i rozumieć złożoność zjawisk.
Ocena końcowa powinna określić na ile zakładane w Planie Rozwoju Lokalnego cele zostały
osiągnięte oraz ustalić przyczyny wszelkich odchyleń w realizacji. Ewaluacja posłuży za podstawę
sprawdzenia, czy planowane efekty są zgodne z przyjętymi celami i ich miarami. W trakcie ewaluacji
zostanie również dokonana analiza podejmowanych działań korygujących. Wnioski z ewaluacji
zostaną wykorzystane w trakcie realizacji kolejnych, podobnych projektów w przyszłości. Są one
również kluczowe dla prawidłowego planowania kolejnych edycji Planu Rozwoju Lokalnego Gminy.
2. Narzędzia służące zbieraniu informacji zaproponowane
w czasie opracowania Planu Rozwoju Lokalnego
Zapewnienie informacji zwrotnej jest jednym z kluczowych elementów gwarantujących efektywne
wdrażanie Planu Rozwoju Lokalnego.
Miary wykonania projektów
Nie we wszystkich projektach obecnego PRL dało się ustalić miary wyjściowe. W celu rzetelnego
monitorowania wdrażania ważne jest ustalenie mierzalnych celów i zadań, najlepiej opisanych przez
dane ilościowe o charakterze statystycznym, które po przetworzeniu powinny zostać ujęte w serie
wskaźników.
Dla każdego z projektów zaproponowano odpowiednie miary wykonania. Pozwolą one w przyszłości
ocenić stopień zaawansowania projektu i sukces w jego realizacji. Pomiar osiąganych wyników
pozwala odróżnić powodzenie od porażki. Wyniki zapisane w postaci wskaźników czy bezwzględnych
informacji statystycznych mają także ważne znaczenie w procesie uzyskiwania poparcia społecznego
dla prowadzonych zmian czy świadczenia usług. Dają one czytelny i jednoznaczny obraz sytuacji.
Należy jednak pamiętać, że muszą być one interpretowane łącznie. Pojedynczy wskaźnik czy liczba
może dawać mylne, zbyt optymistyczne lub zbyt pesymistyczne wrażenie o stopniu zaawansowania
wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego. Analiza wartości poszczególnych wskaźników pozwala ocenić
na ile podejmowane działania zgodne są z zakładanymi celami. Zaproponowane miary umożliwiają
bezstronną ocenę osiąganych efektów.
122
Porównywanie wskaźników
Jednym z podstawowych narzędzi służących do oceny efektów realizowanego Planu Rozwoju
Lokalnego jest również porównanie osiąganych wyników pomiędzy jednostkami samorządu
terytorialnego. Odniesienie efektów własnej pracy do osiągnięć innych przy pomocy porównywalnych
wskaźników, pozwala na obiektywną ocenę postępu i skali zachodzących zmian. Może jednocześnie
prowadzić do zidentyfikowania najlepszych wzorów działania (tzw. dobrych praktyk), których
wspólnym mianownikiem jest wydajność.
3. Ocena i komunikacja społeczna
Władze samorządowe Gminy Tłuszcz, w trakcie wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego, muszą znaleźć
skuteczną metodę przekazywania informacji do otoczenia. Powinny także zwrócić baczną uwagę na
sprawny system przyjmowania informacji z otoczenia, od partnerów społecznych.
Możemy wyróżnić dwa główne typy otoczenia społecznego, z którym władze Gminy muszą się
komunikować. Po pierwsze jest to otoczenie wewnętrzne, obejmujące pracowników urzędu, którzy
uczestniczą bezpośrednio w administrowaniu gminą, ich wiedzę, motywację, umiejętności praktyczne,
kompetencje interpersonalne lecz także technologię i zasoby organizacji. Jest również otoczenie
zewnętrzne. Otoczenie zewnętrzne bliższe obejmuje przede wszystkim ogół mieszkańców Gminy,
w którym jednak można wyróżnić szereg grup, organizacji, stowarzyszeń i instytucji czy
przedsiębiorstw. Otoczenie zewnętrzne dalsze jest to faktyczne otoczenie Gminy jako wspólnoty
terytorialnej – sąsiednie gminy, struktury powiatowe, wojewódzkie i ogólnopaństwowe.
Obszary działań w zakresie komunikacji dwustronnej i współpracy władz Gminy Tłuszcz ze
społecznością lokalną to:
o
podjęcie współpracy z mediami lokalnymi - podawanie informacji o wdrażanych projektach
w mediach lokalnych,
o
podawanie informacji o wdrażanych projektach lokalnych na stronie www.
Instytucja Zarządzająca (Urząd Miejski w Tłuszczu) zapewnia środki informacyjne i promocyjne
w zakresie udzielonej pomocy z funduszy strukturalnych. Wykorzystywane środki informacyjne oraz
123
promocyjne będą miały na celu przede wszystkim informowanie potencjalnych i faktycznych
odbiorców pomocy o możliwościach wsparcia ze strony UE oraz informowanie opinii publicznej
o zakresie i wymiarze pomocy unijnej dla poszczególnych projektów i rezultatach tych działań.
Promocja
Gmina Tłuszcz będzie upowszechniać informacje o projektach i jego efektach przede wszystkim na
obszarze jego realizacji oraz na ogólnodostępnej stronie internetowej. Informacje o projektach i Planie
Rozwoju Lokalnego będą również upowszechniane na terenie Polski. Celem takiego działania jest
szeroka promocja projektów oraz zachęcanie do współpracy na terenie Polski i Europy.
Zapewnienie informacji zwrotnej jest jednym z kluczowych elementów zapewniających efektywne
wdrażanie Planu Rozwoju Lokalnego oraz ocena działań promocyjnych. Również systematyczne
zbieranie danych i gromadzenie ich w istniejących bazach danych jest elementem ułatwiającym
późniejsze prace działania promocyjne. Celem ewaluacji działań promocyjnych jest odpowiedź na
pytania: Czy wszyscy mieszkańcy regionu mają wystarczającą wiedzę o działaniach realizowanych
przez Urząd Gminy? W przypadku problemów z promocją działania powinny być korygowane w miarę
zapisów projektu. Innym celem jest zapewnienie efektywnej promocji przy jednoczesnym obniżeniu jej
kosztów.
W prasie lokalnej i regionalnej oraz w Internecie podawane będą systematycznie informacje na temat
zaangażowania finansowego UE w realizację projektów oraz stanie zaawansowania realizacji zadań
i ich efektów w ramach Planu.
Działania promocyjne będą zgodne z wymogami Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8
grudnia 2006 roku.
124

Położenie i powierzchnia

Transkrypt

Podobne dokumenty

ST 6-7/2011