górnicza sztafeta dla jana pawła ii pod patronatem kompanii węglowej

górnicza sztafeta dla jana pawła ii pod patronatem kompanii węglowej

G
A
Z
E
T A
F I R M O W A
n r 4 ( 2 6 ) | k w i e c i e ń 2 011
„CHWAŁOWICE” SCHODZĄ NA POZIOM 700 METRÓW
ZDECYDOWANE DZIAŁANIA
JAK PODNIEŚĆ AUTORYTET DOZORU
GÓRNICZA SZTAFETA DLA JANA PAWŁA II
POD PATRONATEM KOMPANII WĘGLOWEJ
W W W. K W S A . P L
G
A
Z
E
T A
F
NASZA KOMPANIA
R
M O W A
D
KWIECIEŃ
W KOMPANII
rodzy Czytelnicy!
Minęły Święta Wielkanocne i poprzedzający je czas triduum paschalnego. Prze-
żywaliśmy mrok męki Pańskiej i radowaliśmy się
ze zmartwychwstania Jezusa odkupującego nasze grzechy. Wielkanoc w tym roku zbliżyła się do
majowego weekendu, kiedy to bardziej myślimy
o ciele niż o duszy, choć wymiar religijny pozostał
w nas z pewnością za sprawą beatyfikacji Ojca
Świętego Jana Pawła II.
Kiedy ten numer Waszej gazety trafi do kopalń,
wielu górników będzie odpoczywać na działce,
korzystając z promieni majowego słońca. Weekend, jaki by nie był długi, kiedyś się jednak kończy i nadchodzi pora powrotu do rzeczywistości.
Zanim po okresie świętowania i odpoczynku
wrócicie do codziennych obowiązków, polecamy lekturę „Kompanii Węglowej”. Tym razem
więcej uwagi niż zazwyczaj poświęcamy sprawom technicznym, ważnym dla przyszłości
funkcjonowania naszych kopalń. Piszemy o inwestycjach w nowe pokłady węgla, w stacje odmetanowania, w nowe szyby. Górnictwo to taka
gałąź gospodarki, w której aby myśleć o zyskach
za 10–15 lat, inwestować trzeba już dziś.
Relacjonujemy pierwszą Olimpiadę Wiedzy Górniczej. Młodzi adepci z Rybnika wygrali to współzawodnictwo, wykazując się głęboką wiedzą.
Piszemy także o finale konkursu na pamiętniki rodzin, które straciły bliskich w wypadkach
górniczych. Te wspomnienia są inne od wszystkich. Są prawdziwe, do bólu szczere, pełne
emocji, żalu, ale i nadziei…
Warto czytać, ale warto także słuchać. Potrafią to
górnicy z KWK „Bobrek-Centrum”, którzy nagrali niezwykłą płytę. Każde uruchomienie maszyny,
naciśnięcie przycisku, każdy sygnał – to kolejny
akord tego niecodziennego koncertu. O „muzyce
z węgla” także piszemy w tym numerze.
Mam nadzieję, że jak zawsze każdy znajdzie coś
interesującego dla siebie i swojej rodziny.
Redakcja.
KO M PA N I A W Ę G L OWA
Ga zeta f ir mowa
Redakcja:
Biuro Komunikacji KW SA
Redaktor naczelny:
Jan Czypionka
[email protected]
Adres redakcji:
40-039 Katowice
ul. Powstańców 30, p. 64
tel. 032 7572025
I
Wydawca:
Kompania Węglowa SA
40-039 Katowice
ul. Powstańców 30
Druk:
Tolek,
drukarnia im. K. Miarki
3 Rudzcy górnicy uczcili beatyfikację Jana Pawła II
4 FAKTY LICZBY WYDARZENIA
6 Bliskie spotkania z innowacyjnością
Marek Uszko, wiceprezes zarządu Kompanii
Węglowej SA
7 Rozpoczęto budowę stacji odmetanowania
Wzrost zagrożenia metanowego w kopalni
„Knurów-Szczygłowice”
8 „Chwałowice” schodzą na poziom 700 metrów
Kopalniany szyb to arteria łącząca poziomy
wydobywcze z powierzchnią
10 Zdecydowane działania
Koniec ubiegłego i początek tego roku był
feralny w kopalni „Knurów-Szczygłowice”
12 Jak podnieść autorytet dozoru?
Rozmowa z Mirosławem Pajorem, głównym inżynierem ds. bhp i szkolenia w kopalni „Ziemowit”
W YDARZENIA
14 Młodzi adepci z Rybnika wygrali olimpiadę górniczą
Uczniowie specjalności górniczych jak co roku
mieli okazję, aby wykazać się swą głęboką wiedzą
16 Marek Stańczyk prezentuje panoramy
18 Ich życie po wypadku
Te wspomnienia są inne od wszystkich
19 Zanim młody pracownik trafi na przodek
Rozmowa z Piotrem Gembalą, kierownikiem
zespołu ds. szkolenia i adaptacji zawodowej
w kopalni „Brzeszcze”
20 Jak zostać górnikiem
Górnictwo i szkolnictwo – te dwa słowa
bez wątpienia się łączą
22 Wzbogacony łatwiej sprzedać
Zakład Wzbogacania Węgla „Julian” to jedna
ze spółek zależnych Kompanii Węglowej
LUDZIE I MIEJSCA
24 Ratują życie
„Nie czujemy się bohaterami”
26 W hołdzie Ojcu Świętemu
Górnicy kopalni „Knurów-Szczygłowice” uczcili
rocznicę śmierci Jana Pawła II
27 Muzyka z węgla
Dla postronnych jest to zgiełk, kakofonia,
trudny do zniesienia hałas
28 „Korona Gór Polski” prawie dla każdego
Rozmowa z Arturem Braszkiewiczem, górnikiem
KWK „Halemba-Wirek”, przewodnikiem górskim,
alpinistą
31 Na s z e Ś w ię te B a rba r y
32 Galeria
Zdjęcie na okładce: Rudzcy górnicy w sztafecie dziękczynnej za dar beatyfikacji Jana Pawła II
Fot.: Jan Czypionka
Oddano do druku: 29.04.2011
W K O M PA N I I
Zdjęcie: Jan Czypionka
Pamiątkowe zdjęcie uczestników sztafety wraz z Grażyną Dziedzic, prezydent Rudy Śląskiej
Rudzcy górnicy uczcili
beatyfikację Jana Pawła II
Mówią o sobie, że to dar od Boga, iż swoje dorosłe życie mieli szczęście
przeżywać w czasie pontyfikatu papieża Polaka
S
tarali się być blisko Niego w czasie ko-
zamieściliśmy w lutowym numerze naszego
do wspólnego biegu, do którego można się
lejnych rocznic wyniesienia Karola
miesięcznika), powiedział, że beatyfikacja
dołączyć na każdym etapie, pod jednym wa-
Wojtyły na stolicę Piotrową. Po Jego
wielkiego Polaka, która będzie miała miejsce
runkiem – trzeba utrzymać tempo dyktowa-
śmierci, w dniu wyboru, 16 października co
1 maja 2011 roku w Watykanie, nie może się
ne przez uczestnika sztafety.
roku pokonują biegiem trasę z Rudy Śląskiej
odbyć bez nich – górników z Rudy Śląskiej.
Uczestnikami tego niezwykłego wotum
do Wadowic.
Podobnie jak w czasie wszystkich poprzed-
w dniach 26.04 – 1.05. 2011 roku z okazji
W tym roku okazja jest szczególna – bea-
nich sztafet i tym razem pobiegnie w niej
beatyfikacji Jana Pawła II po Placu Jana
tyfikacja Ojca Świętego Jana Pawła II. Tuż
12 zawodników (wszyscy jej uczestnicy to
Pawła II w Rudzie Śląskiej, której współ-
po Wielkanocy, we wtorek 26 kwietnia od
górnicy). Trasa wiedzie dookoła Placu Jana
organizatorem jest Kompania Węglowa SA
mszy świętej w kościele pw. św. Pawła Apo-
Pawła II w Rudzie Śląskiej. Zawodnicy po-
byli: August Jakubik, Zbigniew Fijałkow-
stoła w Nowym Bytomiu o godzinie 7.30
konają odległość dzielącą Rudę Śląską od
ski, Mirosław Połeć, Jarosław Węgler, Ma-
rozpoczęła się szczególna sztafeta – bieg
Placu Świętego Piotra w Watykanie wyno-
rek Szeszko, Grzegorz Wójcik, Jerzy Połeć,
ciągły do Watykanu bez wybiegania z Rudy
szącą 1498 km. Tak więc sportowcy prze-
Marian Górski, Ireneusz Krzon, Bogdan
Śląskiej.
biegną plac 5992 razy. Sztafeta dziękczynna
Cebula, Marian Stefański, Stanisław Jurek.
Ojciec chrzestny przedsięwzięcia – Au-
za dar beatyfikacji Jana Pawła II trwała bez
gust Jakubik, emeryt górniczy, znany ul-
przerwy do 1 maja, do godziny 9.00, i miała
tramaratończyk (obszerny wywiad z nim
charakter otwarty. Jej uczestnicy zapraszali Jerzy Raducki
|3
W K O M PA N I I
FAKTY • LICZBY • WYDARZENIA
RADA NADZORCZA
wystarczy tylko do 2035 roku. Bezpieczeń-
A4 na Śląsku spowodowała, że dużą część
PRZESŁUCHAŁA KANDYDATÓW
stwu dostaw zagraża nieracjonalne, niekie-
możliwych do wydobycia zasobów utraciła ko-
W siedzibie centrali Kompanii Węglowej
dy rabunkowe wydobycie przez firmy. Kon-
palnia „Halemba” w Rudzie Śląskiej.
odbyły się 27 kwietnia 2011 roku przesłu-
trola objęła lata 2007 – 2009.
– Nikt nie uwzględnił tego, że tam jest
chania kandydatów na członków zarządu
Spółki węglowe nie zgadzają się z konkluzjami
węgiel i nie da się go przenieść, ale jakoś
spółki. Zgodnie z ustalonym terminem do
NIK po kontroli bezpieczeństwa zaopatrze-
nikt nie chce o tym dyskutować. Podobnie
22 kwietnia wpłynęło 18 aplikacji na człon-
nia Polski w węgiel kamienny. Według nich,
nie chce się dyskutować o ochronie zaso-
ków zarządu, w tym dwa na prezesa zarzą-
niektóre zasoby węgla muszą być wyłączane
bów złóż przy tworzeniu nowego Prawa
du. Na to stanowisko kandydują: obecna
z eksploatacji m.in. z przyczyn technicznych
geologicznego i górniczego. Chodzi o takie
wiceminister gospodarki, Joanna Strzelec
i związanych z bezpieczeństwem pracy.
regulacje, aby zawczasu nie blokować złóż
-Łobodzińska i Jacek Korski, wiceprezes
Z większością zarzutów dotyczących go-
nadmierną rozbudową na powierzchni –
spółki, koordynujący pracę jej zarządu.
spodarki kopalinami, zawartych w rapor-
powiedział wiceprezes Korski.
Rada Nadzorcza w wydanym komunikacie
cie NIK, nie zgadza się także Ministerstwo
WYCENA „BOLESŁAWA ŚMIAŁEGO”
stwierdziła, iż „po jedenastu godzinach
Środowiska – poinformował wiceminister
Od wielkości wyceny aktywów będzie zale-
pracy przerwała posiedzenie i ostateczne
środowiska Jacek Jezierski.
żało, czy KW ostatecznie zdecyduje się na
decyzje o wyborze członków zarządu spół-
Kompania Węglowa, w której kopalniach
wniesienie kopalni do PKW, a następnie
ki podejmie w drugiej części obrad”. Do
znajduje się duża część krajowych zasobów
zbycie posiadanych akcji tego koncernu
momentu zamknięcia tego numeru gazety
węgla, wniosła – podobnie jak inne górni-
Tauronowi, w zamian za akcje tej giełdowej
firmowej termin tego posiedzenia nie był
cze spółki – zastrzeżenia do protokołu po-
spółki – poinformował wiceprezes Kompa-
jeszcze znany.
kontrolnego NIK. W ocenie koordynujące-
nii, koordynujący prace jej zarządu Jacek
PISALI O NAS – LEPSZY WYNIK KOMPANII
go prace zarządu KW SA wiceprezesa Jacka
Korski.
Z danych po audycie wynika, że mieliśmy
Korskiego, wnioski Izby mówiące o rabun-
– Wyznaczyliśmy sobie pewien próg opła-
30,9 mln zł zysku netto w 2010 r. – po-
kowej gospodarce i związanej z tym utracie
calności tego przedsięwzięcia. Jeżeli wyce-
wiedział „Rzeczpospolitej” Jacek Korski, zasobów węgla są zbyt daleko idące.
na pokaże, że ten próg nie zostanie osiąg-
p.o. prezesa Kompanii Węglowej. Wcześnie
– Nie można zapominać o tym, że zasoby
nięty, zastanowimy się, co dalej z tym
największa spółka górnicza w Europie pro-
są wyłączane z przyczyn technicznych oraz
projektem. Sądzę, że będziemy decydować
gnozowała 8 mln zł zysku netto.
z przyczyn bezpieczeństwa, a przedsiębior-
w tej sprawie na przełomie kwietnia i maja
Jak czytamy w dzienniku, lepszy wynik jest
ca górniczy powinien prowadzić swoją dzia-
– powiedział Korski, uczestniczący w fo-
związany m.in. ze sprzedażą w grudniu ko-
łalność efektywnie ekonomicznie. Od 20 lat
rum „Polski węgiel 2011” w Katowicach.
palni „Silesia” czeskiemu koncernowi EPH.
mówi się o tym, że górnictwo ma być efek-
Wiceprezes dodał, że kopalnia „Bolesław Śmia-
W związku z tą transakcją Kompania mogła
tywne, a jednocześnie – jak wskazuje ra-
ły” w Łaziskach Górnych co roku przynosi sta-
rozwiązać rezerwy na „Silesia”, które prze-
port – chcielibyśmy wybrać każdą drobinę
bilny zysk. Dlatego, jeżeli wycena jej wartości
łożyły się na wynik netto.
węgla, która jest zgromadzona w górotwo-
okaże się zbyt niska, zarząd Kompanii będzie
SPÓŁKI WĘGLOWE NIE ZGADZAJĄ SIĘ Z NIK
rze – powiedział Jacek Korski, wskazując na
musiał przeanalizować, na ile pozbywanie się
Najwyższa Izba Kontroli napisała w komu-
sprzeczność w tym zakresie.
zakładu jest dla spółki opłacalne.
nikacie, że przy obecnym tempie wydobycia
Wiceprezes przypomniał, że zasoby są wyłą-
Wiceprezes Korski poinformował także, że
węgla kamiennego w Polsce, złóż eksploa-
czane także z przyczyn niezależnych od spółek
obecnie, we współpracy z przedstawicielami
towanych i wytypowanych do eksploatacji
węglowych, np. decyzja o przebiegu autostrady
Grupy Tauron, weryfikowane są parametry
Z danych po audycie wynika, że Kompania Węglowa osiągnęła w 2010 r. 30,9 mln zł zysku netto
4
|
ewentualnej transakcji. Przypomniał, że
wstępne założenia w tym zakresie (potrzebne
np. do przygotowania „zamiany” akcji PKW
na akcje Tauronu) były przyjmowane jeszcze
przed giełdowym debiutem tej grupy energetycznej. Teraz dane te wymagają aktualizacji.
WYBÓR W WĘGLOZBYCIE
Stanisław Łyda pozostanie prezesem zarządu Centrali Zbytu Węgla Węglozbyt, spółkicórki Kompanii Węglowej, po zakończonym
18 kwietnia postępowaniu kwalifikacyjnym.
Nie wyłoniono natomiast wiceprezesa zarządu Węglozbytu.
Stanisław Łyda jest magistrem inżynierem górnikiem, absolwentem Politechniki Śląskiej w Gliwicach z 1974 r. Cała jego
zawodowa biografia jest wypełniona pracą
górnictwie. Zaczął ją jako stażysta w kopalni „Knurów”, gdzie przeszedł wszystkie szczeble profesjonalnej hierarchii po
kierownika robót górniczych. Następnie
dyrektorował „Sośnicy”, „Szczygłowicom”,
„Wieczorkowi” i „Mysłowicom-Wesołej”.
W menedżerskich rolach był prezesem zarządu Bytomskiej Spółki Węglowej SA,
wiceprezesem zarządu Węglokoksu SA ds.
handlowych oraz wiceprezesem zarządu
Katowickiego Holdingu Węglowego SA ds.
handlowo-rynkowych.
Kopalnia „Bolesław Śmiały” w Łaziskach Górnych co roku przynosi stabilny zysk
Stanisław Łyda po raz pierwszy stanowisko
najmniej kilku budynkach na powierzch-
użyteczności publicznej. Wszystkie zgło-
prezesa zarządu Węglozbytu objął 1 lipca
ni – wynika z sygnałów docierających do
szenia zostaną rozpatrzone zgodnie z obo-
2009 roku. Jest żonaty, ma dorosłych córkę
Kompanii Węglowej.
wiązującą w takich przypadkach procedu-
i syna. Grywa w tenisa, uprawia turystykę.
Informacje o szkodach docierają również
rą. Rocznie firma wydaje na naprawę szkód
POTOK BIELSZOWICKI NIE BĘDZIE JUŻ GROŹNY
do organów nadzoru górniczego. Wstrząs,
górniczych blisko 200 mln zł.
22 marca 2011 r. w siedzibie Kompanii Wę-
którego siła oceniana jest na ok. 3,2 stopnia
Kopalnia „Rydułtowy-Anna” należy do
glowej SA podpisano umowę pomiędzy Kom-
w skali Richtera, nie spowodował żadnych
najbardziej narażonych na wstrząsy w pol-
panią Węglową SA, a Przedsiębiorstwem Bu-
skutków w podziemnych wyrobiskach ani
skim górnictwie. Już kilkakrotnie docho-
dowy Dróg „DROGOPOL-ZW” sp. z o.o.
perturbacji w wydobyciu węgla. Był nato-
dziło tam do śmiertelnych wypadków. Spe-
Przedmiotem umowy jest „Podniesienie
miast silnie odczuwalny na powierzchni,
cjaliści podkreślają, że wstrząsów nie da
nawierzchni i infrastruktury technicznej
nie tylko w Rydułtowach, ale i okolicznych
się uniknąć, chodzi tylko o to, by nie były
ulicy Bielszowickiej wraz z przyporami –
miejscowościach.
one niebezpieczne dla górników oraz zabu-
przeciwdziałanie zalaniu wodami Potoku
Do Kompanii Węglowej napłynęły zgłosze-
dowań na powierzchni. Stąd konieczność
Bielszowickiego – Etap I robót dla potrzeb
nia szkód, m.in. pęknięć w budynkach i in-
określenia odporności budowli na wstrząsy
KW SA Oddział KWK Bielszowice.”
nych uszkodzeń. Dotyczy to także obiektów
i ewentualne działania zapobiegawcze.
Wartość umowy netto: 13, 82 mln zł. Termin
realizacji przedmiotu umowy: 26 miesięcy od
Kopalnia „Rydułtowy-Anna” należy do najbardziej narażonych na wstrząsy w polskim górnictwie
daty przekazania wykonawcy placu budowy.
Wykonawca został wyłoniony w ramach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego.
W imieniu Kompanii Węglowej Umowę
podpisali wiceprezesi zarządu Włodzimierz
Mikoda i Zbigniew Paprotny, w imieniu
PBD „Drogopol-ZW” – Andrzej Zygmunt, prezes zarządu.
ZIEMIA DRŻY W RYDUŁTOWACH
Silny wstrząs, do którego doszło w środę 20
kwietnia 2011 nad ranem w kopalni „Rydułtowy-Anna” spowodował szkody w co
|5
W K O M PA N I I
Bliskie spotkania
z innowacyjnością
Fot. Jarosław Galusek
Marek Uszko, wiceprezes zarządu Kompanii Węglowej SA
i uruchomieniu skutecznych procedur,
staną się impulsem do pobudzenia inno-
w krótkim czasie firma ta pozyskała
wacyjności. Każdy z nas decyduje o swojej
i wdrożyła w życie setki nowych pomysłów
dodatkowej aktywności. Należy stworzyć
i rozwiązań. Z relacji pana Zdzisława Arle-
warunki, aby aktywność ta ujawniła się na
ta, dyrektora zakładu, wynika, że udało się
polu innowacyjności. W tym celu wyzna-
pobudzić w załodze niewyczerpane rezerwy
czona grupa inicjatywna, złożona z pra-
pomysłowości, owocujące zarówno całkiem
cowników kopalń, Centrów Wydobywczych
drobnymi usprawnieniami, jak i bardzo po-
i Centrali, skupiła się na razie na zdiag-
ważnymi
poprawiającymi
nozowaniu sytuacji, tj na określeniu prze-
bezpieczeństwo pracy, przynoszącymi nieba-
szkód w istniejącym systemie, powodują-
gatelne oszczędności oraz optymalizującymi
cych obecny stan rzeczy, aby w następnym
procesy produkcyjne.
etapie wytyczyć kierunki skutecznego dzia-
Należy podkreślić, że zakład w Tychach jest
łania. Już pierwsze analizy wykazały wy-
największą fabryką Fiata w Europie i drugą
stępowanie szeregu utrudnień formalnych,
co do wielkości na świecie, po brazylijskiej
wśród których są niestety niektóre zapisy
fabryce w Betim. W 2007 r. zakład Fiat Auto
obowiązującego obecnie „Regulaminu po-
Poland w Tychach dołączył do prestiżowego
stępowania z projektami wynalazczymi
rozwiązaniami
grona przedsiębiorstw „Word Class Manufac-
w Kompanii Węglowej SA.”
owszechnie wiadomo, że potencjał
turing”, tj. posiadających i stosujących najlep-
Najważniejsze są jednak nowe propozycje
intelektualny jest największą war-
sze i najskuteczniejsze metody zarządzania
na przyszłość. Poza uproszczeniem pro-
tością firm. Oczywiście koniecznym
systemem produkcyjnym w skali światowej.
cedur, znaczącym wydaje się wyłonienie
jest, aby potencjał ten przekładał się na kon-
W zakładzie zatrudnionych jest ponad 5 700
moderatorów tej działalności, ludzi, któ-
kretne korzyści. W naszej firmie, Kompanii
pracowników. W roku 2010 w zakładzie wy-
rzy wyposażeni w stosowną wiedzę i ar-
Węglowej, posiadamy pracowników o wyso-
produkowano 533 455 samochodów, z czego
gumenty
kich kwalifikacjach i dużym doświadczeniu,
97 % produkcji wyeksportowano do ponad
o celowości angażowania się w działania
zdolnych do podejmowania trudnych zadań
68 krajów świata. Wartość sprzedaży FAP
proinnowacyjne. Oczekuję, że przyjęcie
i tworzenia nowych rozwiązań technicznych
w roku 2010 była na poziomie 4,03 mld euro.
określonych zasad i nowych rozwiązań or-
i organizacyjnych. Niestety w ostatnich la-
Pod względem wielkości produkcji FAP był
ganizacyjnych podniesie w naszej firmie
tach da się zauważyć znaczny spadek ak-
jedną z największych
tywności racjonalizatorskiej i wynalazczej.
fabryk motoryzacyj-
Chcąc jednak zachować pozycję rynkową
nych w Europie oraz
naszej firmy oraz dalszy jej rozwój, należy
jednym z najwięk-
w sposób ciągły doskonalić i optymalizować
szych
procesy produkcyjne, między innymi po-
w Polsce.
przez działalność innowacyjną.
malna zdolność pro-
O dużych efektach działalności innowa-
dukcyjna
cyjnej można mówić w firmie Fiat Auto
wynosi 2 320 samo-
Poland SA w Tychach, gdzie udało się uru-
chodów/dobę, a obecna dzienna produkcja to
rej odnotowywane będą pomysły, propozy-
chomić „myślenie i aktywność proefek-
ponad 2 200 samochodów.
cje, inspiracje (zapewne czasem ilustrowane
tywnościową”. Poinformował mnie o tym,
Oszczędności wynikające z działalności
szkicami i rysunkami), a także punkty dla
znany w środowisku gospodarczym z ta-
innowacyjnej w tym zakładzie sięgają kil-
ich autorów. Regulamin takiej „Księgi” bę-
kich właśnie inicjatyw były Minister Prze-
kunastu milionów złotych rocznie. Chociaż
dzie powiązany z odpowiednim systemem
mysłu i Handlu, obecny wiceprzewodni-
przemysł motoryzacyjny oraz wydobywczy
motywacyjnym.
czący rady nadzorczej Kompanii Węglowej
to dwa różne światy, to warto podglądać
Propozycje konkretnych działań zostaną
SA, pan Klemens Ścierski. Przekonałem
najlepszych. Taki był też cel mojej kilkugo-
poddane szerokim konsultacjom w celu
się o tym osobiście, kiedy złożyłem ostat-
dzinnej wizyty w tyskim Fiacie.
wprowadzenia optymalnych rozwiązań.
nio wizytę w tym zakładzie. Dzięki odpo-
Warto zatem również u nas, w Kompanii
Oczekuję również na propozycje i sugestie
wiedniemu zmotywowaniu pracowników
Węglowej, wprowadzić działania, które
od naszych pracowników.
P
6
|
eksporterów
Maksyzakładu
rozpowszechnią
Propozycje konkretnych działań zostaną poddane szerokim konsultacjom w celu
wprowadzenia optymalnych
rozwiązań. Oczekuję również
na propozycje i sugestie
od naszych pracowników
przekonanie
innowacyjność
na
właściwy poziom.
Zakładam, że instrumentem
wykonaw-
czym działań proinnowacyjnych
„Księga
będzie
impulsów”,
prowadzona na każdym oddziale, w któ-
Prace przygotowawcze przed budową stacji odmetanowania w kopalni „Knurów-Szczygłowice” już się rozpoczęły. Fot. Stefan Rusinowski
Rozpoczęto budowę
stacji odmetanowania
Sięgnięcie do zasobów poniżej poziomu 850 m w obszarze górniczym „Knurów”
kopalni „Knurów-Szczygłowice” powoduje znaczący wzrost zagrożenia metanowego, związany z dużą metanonośnością pokładów głębiej zalegających
A
naliza zagrożenia wskazuje na ko-
metan z sieci rurociągów odmetanowania
elektrycznej może być wykorzystane do
nieczność prowadzenia intensyfika-
na dole kopalni do powierzchniowej sta-
produkcji chłodu dla klimatyzacji central-
cji procesu odmetanowania. Podjęto
cji
nej bądź do zasilania instalacji sanitarno-
odmetanowania,
wykonanie
dwóch
zatem decyzję o budowie powierzchniowej
wnęk technologicznych o długościach ok. bytowych Ruchu Knurów.
stacji odmetanowania oraz agregatu prądo-
10 m, z przekopów głównych na poziomach Przedsięwzięcie podniesie poziom bezpie-
twórczego zasilanego metanem ujmowanym
550 m i 650 m w celu podłączenia sieci ru-
czeństwa eksploatacji pokładów metanowych
ze złoża.
rociągów odmetanowania na poziomach do
oraz przyniesie wymierne korzyści związane
W projekcie przyjęto rozwiązania bazujące
rurociągu wyprowadzającego metan na po-
z gospodarczym wykorzystaniem metanu.
na doświadczeniach istniejącej stacji odme-
wierzchnię oraz wybudowanie powierzch-
tanowania wraz agregatem prądotwórczym
niowej stacji odmetanowania.
w Ruchu Szczygłowice. Realizacja przedsię-
Realizacja inwestycji wpłynie na poprawę
wzięcia nastąpi w latach 2011 – 2013.
bezpieczeństwa załogi pracującej w polach
ETAP I o wartości kosztorysowej 15,7 mln zł,
metanowych oraz skuteczniejsze zwalcza-
zawiera budowę w latach 2011 – 2012 po-
nie zagrożenia metanowego.
wierzchniowej stacji odmetanowania z in-
ETAP II przedsięwzięcie będzie reali-
cji odmetanowania, umożliwiająca
frastrukturą techniczną. Zadania pierwsze-
zowane w latach 2012 – 2013, kosztem jej pracę w ruchu ciągłym, wynosi
go etapu to przygotowanie wielobranżowej
9 mln zł. Zostanie wtedy zabudowany agre-
7,0 m3/min (2,8 m3/min CH4 przy
dokumentacji technicznej, przygotowanie
gat prądotwórczy o mocy 2,5 MW, zasilany
terenu pod budowę stacji, wykonanie otwo-
gazem z odmetanowania, który umożliwi
ru z powierzchni do poziomu 650 m z za-
wykorzystanie metanu do produkcji ener-
budowaniem w nim rurociągu o średnicy
gii elektrycznej, przez co ograniczy koszty
wewnętrznej minimum 380 mm, z odcze-
energii kupowanej od dostawców. Ciepło
pem na poziomie 550 m, doprowadzającym
uzyskane w procesie wytwarzania energii
(opr. JC),
PARAMETRY WYDAJNOŚCIOWE
STACJI
•minimalna wydajność ruchowa sta-
koncentracji 40% CH 4),
•maksymalna
wydajność
rucho-
wa stacji odmetanowania wynosi
80,0 m3/min (32,0 m3/min CH4 przy
koncentracji 40% CH 4).
|7
W K O M PA N I I
„Chwałowice” schodzą
na poziom 700 metrów
Kopalniany szyb to arteria łącząca
poziomy wydobywcze z powierzchnią.
Od jego przepustowości i wydajności
zależy rytmiczność pracy kopalni.
To prawdy znane każdemu górnikowi
Mirosław Patas, nadsztygar oddziału szybowego, jest tu gospodarzem. W tle szyb II i prowadniki przygotowane do montażu
8
|
Udostępnienie poziomu 700 m to zwiększenie zasobów operatywnych kopalni „Chwałowice” o 41 mln t
W
kopalni „Chwałowice” szyb II
W związku z wydłużeniem górniczego wy-
w kopalni „Chwałowice” stanowi element
– zjazdowo-materiałowy – zgłę-
ciągu szybowego w przedziale A do pozio-
większego zadania pod nazwą „Udostęp-
biony do poz. 700 m od pewnego
mu 700 m należy także wydłużyć górni-
nienie i przygotowanie do eksploatacji no-
czasu zaczął stawać się „wąskim gardłem”.
czy wyciąg szybowy w przedziale B szybu
wych zasobów węgla poprzez budowę poz.
Z uwagi na konieczność udostępnienia no-
II do poziomu 550 m, w celu umożliwienia
700 m, rozbudowę infrastruktury oraz za-
wego poziomu wydobywczego – 700 m, nie-
niezależnego prowadzenia ruchu (jazdy
kup maszyn i urządzeń niezbędnych dla
zbędna stała się modernizacja tej arterii.
ludzi i transportu materiału) pomiędzy
zapewnienia wydobycia celem uzyskania
Konstrukcja szybu II jest podzielona na
powierzchnią a poziomem 550 m. Bez tej
produktu wykorzystywanego na obszarze
przedziały A i B. Transport przedziałem
modernizacji wydajność szybu zmniejszy-
Wspólnoty na cele produkcji energii elek-
A sięga obecnie do poziomu 550 m, nato-
łaby się znacząco.
trycznej”, objętego dotacją budżetową do
miast przedziałem B – do poziomu 390 m.
Roboty w szybie prowadzi firma PPG ROW- inwestycji początkowych, na które otrzy-
Zakres prac inwestycji pod nazwą „Moderni-
-JAS sp. z o.o., z którą w dniu 6.08.2010 r.
mano z budżetu państwa 9,4 mln zł.
zacja transportu pionowego KW SA Oddział
zawarto umowę o wartości 20,4 mln zł, z ter-
Budowa poziomu 700 m umożliwi udostęp-
KWK «Chwałowice»” jest następujący:
minem realizacji wynoszącym 43 miesiące
nienie 41 mln t zasobów operatywnych ko-
– wydłużenie górniczego wyciągu szybo-
od przekazania rejonu robót, które nastąpiło
palni „Chwałowice”.
wego w przedziale A z poz. 550 m do poz.
w dniu 11.10.2010 r. W roku 2010 kopalnia
700 m, wraz z udostępnieniem klatki wie-
poniosła nakłady w wysokości ok. 3,1 mln zł.
lofunkcyjnej na poz. 390 m;
Modernizacja
transportu
Tekst, zdjęcia i infografika: Jan Czypionka
pionowego
– wydłużenie górniczego wyciągu szybowego
w przedziale B z poz. 390 m do poz. 550 m.
Modernizacja
stanowi
kontynuację
za-
dania z lat poprzednich i jest kolejnym
etapem przyjętego do realizacji modelu
docelowego kopalni, opartego na funkcjonowaniu
jednego
szybu
wydobywczego
– szybu VIII (skipowego), zgłębionego do
poziomu 700 oraz jednego szybu zjazdowo- -materiałowego do poz. 390 m, 550 m i 700 m – szybu II, które zapewnią utrzymanie
wyznaczonych zadań produkcyjnych kopalni.
W związku z planowaną intensyfikacją
robót górniczych mających na celu budowę nowego poziomu kopalni, konieczna
jest wspomniana modernizacja przedziału A szybu II, która umożliwi zjazd załogi
na poziom 700 m, transport materiałów na ten poziom oraz wydawanie urobku
z robót górniczych związanych z wykonaniem kolejnych wyrobisk na podszybiu
i przekopów udostępniających pokłady węgla na poz. 700 m.
|9
W K O M PA N I I
Skumulowanie nieszczęśliwych zdarzeń i aż trzech wypadków śmiertelnych nakazuje bardziej wnikliwe przyjrzenie się sytuacji w kopalni
„Knurów-Szczygłowice”
Zdecydowane działania
Koniec ubiegłego i początek tego roku był feralny w kopalni
„Knurów-Szczygłowice”
W
tym czasie wydarzyły się trzy
działań przez służby bhp Kompanii Węglo-
analizy potencjału kadrowego, wykona-
wypadki śmiertelne: 26 paź-
wej, niezależnie od zaleceń WUG.
nej przez Centrum Innowacji, Transferu
dziernika i 25 listopada 2010 r.
Powołano specjalny zespół pod przewod-
Technologii i Rozwoju Fundacji Uniwer-
oraz 24 stycznia br. Ponadto odnotowano
nictwem
Romana
sytetu Śląskiego oraz opiniami dyrektora w ubiegłym roku pięć wypadków ciężkich
Centrum
Wydobywczego
i dwa pożary endogeniczne. Takie skumulo-
ry przeprowadził ocenę kompetencyjną
z pracowników.
wanie tragicznych zdarzeń wzbudziło duże
osób kierownictwa i dozoru ruchu kopalni
Na podstawie przyjętych kryteriów, spo-
zaniepokojenie służb odpowiedzialnych za
„Knurów-Szczygłowice”. Zespół ten w swo-
śród kierownictwa i dozoru ruchu wy-
bezpieczeństwo pracy w górnictwie. Pre-
jej ocenie i zaleceniach uwzględnił wyniki
łoniono 18 osób, z których 14 poddano
zes Wyższego Urzędu Górniczego uznał,
ostatniego audytu stanowiskowego oraz
analizie psychologicznej. Analizę przepro-
że niezbędne jest przeprowadzenie w try-
wnioski z okresowej oceny pracowników
wadziła kierownik Zespołu Psychologów bie nadzwyczajnym przeglądu wszystkich
etatowych i wyłaniania kadry rezerwowej.
KWK ,,Knurów-Szczygłowice”.
stanowisk pracy w tej kopalni, a w oparciu
W pierwszym etapie dokonano oceny 23
Analiza
o uzyskane wyniki podjęcie zdecydowanych
pracowników Ruchu Knurów oraz 18 pra-
badań kadry kierowniczej testami diag-
działań naprawczych.
cowników Ruchu Szczygłowice. Zapoznano
nostycznymi, mającymi na celu określe-
Sytuacja w kopalni „Knurów-Szczygłowi-
się z analizą oceny kadry zarządzającej, do-
nie charakterystycznych cech osobowoś-
ce” spowodowała podjęcie zdecydowanych
konaną w 2010 r. w pionie pracy, z wynikami
ciowych, stylów zachowania, sposobów
10
|
Waltera,
dyrektora
Zachód,
któ-
CW Zachód i dyrektorów kopalni o każdym
polegała
na
przeprowadzeniu
motywacyjny badanego w życiu zawodowym. Ponadto analizowano opinię badanego na temat wpływu czynnika ludzkiego na
występowanie błędów w pracy oraz możliwości wprowadzenia zmian i usprawnień
w celu polepszania warunków bezpieczeństwa i higieny pracy w kopalni. W badaniu
zostały wykorzystane testy: opisowy, indywidualnych postaw, uzupełniania zdań
oraz zarządzania czasem.
W kolejnym etapie zespół zapoznał się
z wynikami oceny psychologicznej osób
i biorąc pod uwagę ocenę kompetencyjną
przeprowadzoną na podstawie wcześniej
ustalonych kryteriów zdecydował, że należy przeprowadzić dodatkowe rozmowy z 5 pracownikami.
W trakcie tych rozmów byli oni pytani
o bieżące działania podejmowane w zakresie bhp w kierowanych przez siebie komórkach organizacyjnych, jak również o plany,
mające służyć poprawie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy.
W wyniku przeprowadzonej oceny kompetencyjnej osób kierownictwa i dozoru ruchu KWK „Knurów-Szczygłowice”, zespół
określił przydatność poszczególnych pracowników ruchu oraz sformułował wnioski
z oceny, dotyczące integracji służb bhp obu
ruchów kopalni.
Dla zwiększenia skuteczności działań na
rzecz poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy postanowiono powołać z dniem
Człowiek zbyt często prowokuje naturę
1 kwietnia 2011 r. koordynatora ds. bhp
reagowania na stres, zarządzania czasem.
na podstawie doświadczenia i wiedzy za-
Podjęto również próbę stworzenia profilu
wodowej badanego, który rozwiązywał
kandydata do pracy w kopalni, w którym
specjalnie stworzony na potrzeby badania
określono zespół cech, jakimi powinien
kwestionariusz diagnostyczny. Przepro-
się on charakteryzować. Profil tworzono
wadzone testy oceniały również system
Centrum Wydobywczego Zachód.
Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka
OD REDAKCJI
W środowisku górniczym panuje opinia, że proces łączenia
jakim jest WUG, ale zrobiły dużo więcej.
kopalń może powodować czasowe obniżenie standardów
Tragiczne wypadki w tej kopalni wynikały głównie z przy-
bezpieczeństwa pracy w łączonych zakładach. Ma to pod-
czyn leżących po stronie pracowników. Stąd też ogrom-
łoże psychologiczne i nie wynika z uwarunkowań systemo-
ne znaczenie ma powołanie koordynatora bhp dla całego
wych. Czy w kopalni „Knurów-Szczygłowice” mieliśmy do
CW Zachód.
czynienia z takim właśnie przypadkiem? Skumulowanie
Będziemy się przyglądać, jakie efekty przyniosą wprowa-
nieszczęśliwych zdarzeń i aż trzech wypadków śmiertel-
dzone zmiany, bo wszak to natura stanowi największe za-
nych nakazuje przyjrzeć się sytuacji w tej kopalni bardziej
grożenie na dole, ale niestety nadal zbyt często człowiek
wnikliwie. Służby bhp Kompanii Węglowej nie ograniczy-
prowokuje ją swymi poczynaniami…
ły swoich działań jedynie do zaleceń organu kontrolnego,
Redakcja
| 11
W K O M PA N I I
Mirosław Pajor, główny inżynier ds. bhp i szkolenia w kopalni „Ziemowit”
Jak podnieść autorytet dozoru?
Rozmowa z Mirosławem Pajorem, głównym inżynierem ds. bhp i szkolenia
w kopalni „Ziemowit”
•
Jest Pan jednym z inicjatorów cyklu szko-
wymiana pokoleniowa w tej grupie zawo-
wśród uczestników wiedzy dotyczącej za-
leń osób dozoru o krótkim stażu pracy – do
dowej. Należy nadmienić, iż odpowiednio
gadnień związanych z powierzonym zakre-
trzech lat – oraz stażystów w kopalni „Ziemo-
przeprowadzony proces adaptacji zawodowej
sem obowiązków, odpowiedzialności oraz
wit”. Czemu były poświęcone te spotkania?
w środowisku pracy ma kluczowe znaczenie
uprawnień. Miał również na celu poszerzenie
– Bezpieczeństwo pracy w każdym zakładzie
i rzutuje na dalszy prze-
górniczym jest ściśle związane z odpowied-
bieg kariery zawodowej
nim przygotowaniem zarówno kadry inży-
pracownika.
nieryjno-technicznej, jak i pracowników na
•
stanowiskach robotniczych. Dlatego w KWK
temu przedsięwzięciu?
„Ziemowit” kładzie się tak duży nacisk na
– Cykl przeszkoleń osób
prawidłowy przebieg procesu adaptacji za-
dozoru o krótkim sta-
wodowej i odpowiednie przygotowanie do
żu pracy oraz stażystów
wykonywania czynności przez pracowników.
zatrudnionych
Impulsem do przeprowadzenia dodatkowego
SA KWK „Ziemowit” miał na celu przedsta-
nościami, zdrowiem oraz motywacją, które
cyklu przeszkolenia osób dozoru o krótkim
wienie w sposób przystępny Polityki Zinte-
mają określoną wartość i stanowią źródło
stażu pracy oraz stażystów zatrudnionych
growanego Systemu Zarządzania Kompanii
przyszłych dochodów firmy. Przeszkole-
w Ziemowicie była ponad 25-procentowa
Węglowej SA, sprawdzenie i poszerzenie
nie miało również na celu uświadomienie
12
|
Jaki cel przyświecał
wiedzy na temat
Należy wpoić młodej kadrze
kierującej zespołami pracowniczymi budowanie zdrowych relacji pomiędzy przełożonym a podwładnym
w KW
zagadnień
z za-
kresu zarządzania
kapitałem
ludz-
kim, a w szczególności
zagadnie-
niami związanymi
z wiedzą, umiejętnościami, zdol-
PROF. DR HAB. MAREK S. SZCZEPAŃSKI
– Wyniki badań pokazują, że obecnie na dole kopalń mamy
do czynienia z nową generacją pracowników. Dominuje u nich
wykształcenie średnie zawodowe i policealne, tak podało 44,5
proc. respondentów, dystansując wyraźnie wykształcenie zasadnicze zawodowe, którym legitymuje się 28,5 proc. badanych.
Trzeba podkreślić, że teraz aż 82,1 proc. nowo przyjętych do pracy górników chce podnosić swe kwalifikacje zawodowe. A zatem pracodawca powinien mieć na uwadze ich aspiracje oraz
stwarzać możliwość ich realizacji.
uczestnikom bardzo ważnej roli, jaką od-
naturalny, stopniowy proces przekazywania
możliwość wywierania wpływu i podporząd-
grywa w zarządzaniu zespołami ludzkimi
wiedzy i umiejętności kierowania zespoła-
kowania sobie innych pracowników, wynika-
budowanie nieformalnego autorytetu osoby
mi pracowniczymi uległ zaburzeniu. Należy
jące z predyspozycji wewnętrznych osoby do-
dozoru. Bardzo ważne było przedstawienie
w tym miejscu podkreślić, że wiedza „książ-
zoru. Należy dążyć do uświadomienia młodej
współzależności poszczególnych ogniw pro-
kowa” to za mało, aby efektywnie zarządzać
kadrze, że autorytet nieformalny nie jest
dukcyjnych w aspekcie podejmowanych de-
pracownikami, należy pamiętać o wiedzy
związany z przynależnością do instytucji czy
cyzji, a także wpływ błędnych decyzji bądź
ukrytej, niezapisanej, którą należy umiejęt-
grupy społecznej, lecz wynika bezpośrednio
nieprawidłowo sformułowanych raportów
nie wydobyć od doświadczonej kadry zarzą-
z wiedzy, czyli autorytetu merytorycznego,
na pracę innych ogniw w procesie produkcji
dzającej oraz przodowych brygad i zespołów
sposobu zachowania, stylu działania i podej-
oraz przybliżenie prawidłowych metod orga-
roboczych. Dlatego wysoce zasadnym jest
mowania decyzji, sposobów argumentacji,
nizacji pracy w sposób zapewniający bezpie-
organizowanie dodatkowych przeszkoleń,
stylu kierowania, czy konkretnego układu
czeństwo i efektywność z zachowaniem sza-
gdzie możliwe jest spotkanie młodych adep-
cech charakterologicznych danej osoby, to
cunku dla podwładnych.
tów dozoru z doświadczoną kadrą zarządza-
znaczy autorytetu osobistego.
• Jakie wnioski wypływają z tych szkoleń?
jącą i przekazanie tej wiedzy, niezapisanej
Zadanie to należy realizować poprzez od-
– KWK „Ziemowit” od przełomu lat 2007
w żadnym podręczniku czy instrukcji oraz
powiednią
i 2008 do chwili obecnej dzięki odpowied-
spojrzenie z innej perspektywy na zagad-
z podstawowymi zasadami zarządzania, to
niej strategii zatrudnienia KW SA pozy-
nienia związane z zarządzaniem procesami
jest planowaniem, organizowaniem, mo-
skała w procesie adaptacji zawodowej za-
produkcji, widzianej okiem doświadczonych
tywowaniem i kontrolą. Należy kłaść duży
łogę o dużym potencjale intelektualnym,
osób kierownictwa kopalni.
nacisk na podejmowanie racjonalnych de-
który będzie w miarę nabywania kwalifi-
Należy wpoić młodej kadrze kierującej zespo-
cyzji w celu uniknięcia wydawania poleceń
kacji i doświadczenia odpowiednio wyko-
łami pracowniczymi budowanie zdrowych re-
niewykonalnych lub takich, które w konse-
rzystywany dla dobra całej firmy.
lacji pomiędzy przełożonym a podwładnym,
kwencji prowadzą do sytuacji niebezpiecz-
Luka pokoleniowa, która występuje nie
a także umiejętność budowania autorytetu
nych.
tylko w KWK „Ziemowit”, sprawiła, że
nieformalnego jako źródła władzy, dającej
• Dziękuję za rozmowę.
organizację
pracy,
zgodnie
Należy wpoić młodej kadrze kierującej zespołami pracowniczymi budowanie zdrowych relacji pomiędzy przełożonym a podwładnym
| 13
W Y DA R ZEN I A
Najlepsza okazała się drużyna z Zespołu Szkół Technicznych im. Stanisława Staszica, w składzie Sebastian Ciemięga i Michał Solich
Młodzi adepci z Rybnika
wygrali olimpiadę górniczą
Uczniowie specjalności górniczych jak co roku mieli okazję, aby wykazać
się swoją wiedzą. Tym razem impreza, która odbyła się w Bieruniu, nosiła
zaszczytne miano Olimpiady Wiedzy Górniczej o „Złotą Lampkę”
F
inał rozegrał się tradycyjnie w auli
Patronat naukowy nad olimpiadą sprawo-
od uczestników doskonałego przygoto-
Powiatowego Zespołu Szkół w Bieru-
wała Politechnika Śląska, a medialny Try-
wania. Dwuosobowe ekipy biorące udział
niu i jak zwykle dostarczył widzom
buna Górnicza i jej portal nettg.pl.
w finale olimpiady nie szły na jakiekolwiek
i uczestnikom wielu emocji.
Od ponad pół roku uczniowie przygoto-
kunktatorstwo. Wszyscy solidarnie prosili
Patronat nad olimpiadą objęli śląski kura-
wywali się solidnie do startu w tych za-
o najtrudniejsze pytania, za które można
tor oświaty, zarząd powiatu bieruńsko-lę-
wodach, studiując wnikliwie podręczniki
było otrzymać po trzy punkty.
dzińskiego oraz Kompania Węglowa i Ka-
i inne źródła. Tematyka zawarta w pyta-
W
towicki Holding Węglowy.
niach była niezwykle szeroka i wymagała
sześć zespołów szkolnych – z Ostrowa
14
|
rozgrywce
finałowej
znalazło
się
Lubelskiego, Brzeszcz, Jastrzębia-Zdroju,
Trud poświęcony na przygotowanie się do
Ekipa z Rybnika została ponadto uhonoro-
Pawłowic, Katowic i Rybnika.
olimpiady opłacił się, ponieważ laureaci i fi-
wana specjalną nagrodą, jaką jest wyjazd
Rywalizacja była pełna emocji, a konkurs
naliści zwolnieni zostaną z etapu pisemne-
do Strasburga na zaproszenie europosła
stał na najwyższym poziomie. W pierwszym
go egzaminu potwierdzającego kwalifikacje
Adama Gierka.
etapie odpadły drużyny z Ostrowa, Brzeszcz
zawodowe. Po zdaniu matury będą mieć
Laureaci olimpiady – Sebastian Ciemięga
i Pawłowic. Po drugim etapie do ścisłego fi-
również zagwarantowane indeksy Wydziału
i Michał Solich – planują podjęcie pracy
nału awansowały ekipy z Jastrzębia i Ryb-
Górnictwa i Geologii Politechniki Śląskiej.
w kopalni „Jankowice”, gdzie odbywali już
nika. Walka trwała do przedostatniego
Dla zdobywców trzech pierwszych miejsc
praktyki zawodowe. Chcą pogłębiać swą
pytania. Z minimalną przewagą zwycięży-
sponsorzy – zarząd Kompanii Węglowej SA
wiedzę górniczą na studiach wieczorowych.
ła drużyna z Zespołu Szkół Technicznych oraz zarząd powiatu bieruńsko-lędzińskiego – Zwycięzcom gratulujemy i życzymy dal-
im. Stanisława Staszica, w składzie Seba-
– ufundowali cenne nagrody, m.in. wysokiej
szych sukcesów!
stian Ciemięga i Michał Solich. Tym samym
klasy laptopy, cyfrowe aparaty fotograficzne
uczniowie z Rybnika podtrzymali świetną
oraz miniwieże.
passę, ponieważ w poprzednich edycjach
Wszyscy uczestnicy olimpiady otrzymali
także triumfowali ich koledzy z tej samej
„Zbiór przepisów prawa górniczego” oraz
szkoły.
pamiątkowe dyplomy.
Tekst i zdjęcia: Jan Czypionka
TERESA HORST, DYREKTOR ZESPOŁU SZKÓŁ POWIATOWYCH W BIERUNIU:
– Ponad półtora tysiąca uczniów kształ-
ki Konkursu Wiedzy Górniczej o „Złotą
ci się obecnie w kierunkach górniczych.
Lampkę”. W tym roku po raz pierwszy
Większość korzysta z gwarancji zatrud-
miał on charakter olimpiady. Taką de-
nienia, które dają im spółki węglowe.
cyzję podjęło Ministerstwo Edukacji
Jednak z roku na rok wśród absolwen-
Narodowej. Powiatowy Zespół Szkół
tów techników rośnie zainteresowa-
w Bieruniu otrzymał status organiza-
nie studiami wyższymi. Przepustką na
tora tej imprezy. Mamy oczywiste po-
uczelnię są bardzo dobre wyniki w na-
wody do radości, ponieważ konkurs
uce. Najambitniejsi próbują zawczasu
o „Złotą Lampkę” zyskał na prestiżu,
zapewnić sobie indeks, stając w szran-
stając się ogólnopolską olimpiadą.
Finał I Olimpiady Wiedzy Górniczej o „Złotą Lampkę” rozegrał się tradycyjnie w auli Powiatowego Zespołu Szkół w Bieruniu i jak zwykle
dostarczył widzom i uczestnikom wielu emocji
| 15
MAREK STAŃCZYK PREZENTUJE PANORAMY
Kolejny zestaw imponujących zdjęć panoramicznych... Tym razem Autor prezentuje prace wykonane na terenie kopalni „Nowy Wirek” – panoramę
od strony zakładu przeróbki węgla i widok z szybu
„Maciej” na szyby i zakład przeróbki węgla.
Autor urodził się w roku 1979 w Siemianowicach
Śląskich i cała jego twórczość związana jest ze Śląskiem. Specjalizuje się w wykonywaniu zdjęć panoramicznych, które powstają po sklejeniu kilku lub
kilkunastu ujęć. Marek nie używa statywu. Wszystkie kadry wykorzystywane następnie do stworzenia panoram fotografuje „z ręki”!
e-mail:
[email protected]; [email protected]
Link do publikacji autorskich:
http://fredmentor.deviantart.com
Kanał publikacji filmowych:
http://pl.youtube.com/fredmentor
16
|
| 17
W Y DA R ZEN I A
Ich życie po wypadku
Te wspomnienia są inne od wszystkich. Są prawdziwe, do bólu szczere,
pełne emocji, żalu, ale i nadziei
D
la autorów znaczą o wiele więcej niż
56 prac, skierowany był do wdów i dzieci
prace zostaną wydane w formie książkowej.
spisane na papierze słowa, wygrze-
pracowników, którzy zginęli podczas pracy
Bogdan Ćwięk, prezes Fundacji Rodzin
bane z zakamarków pamięci. To
w przedsiębiorstwach górniczych.
Górniczych, zaproponował uczestnikom
swoiste katharsis po ogromnej traumie, jaką
Laureatami konkursu zostali: Lucyna Be-
konkursu udział w specjalnym spotkaniu
jest śmierć bliskiej osoby w kopalni.
kier, Małgorzata Brokos, Zdzisława Holona,
integracyjnym, na którym będą mogli po-
W czwartek, 24 marca br., w Centralnej
Dawid Kubiak, Anna Niczyporuk, Krzysztof
dzielić się ref leksjami związanymi ze swoi-
Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu,
Niemczyk, Patrycja Partyka, Teresa Sewina,
mi próbami literackimi.
odbyła się uroczystość zakończenia kon-
Przemysław Wardęga, Adrian Włodarczyk.
Konkurs realizowany był w ramach pro-
kursu literackiego „Moje życie po wypad-
Przewodniczący komisji konkursowej, prof.
jektu „Bezpieczna praca – bezpieczna
ku”. Konkurs zorganizowany został przez
Wojciech Świątkiewicz, uważa, że mamy do
rodzina. Promocja Społecznej Odpowie-
zarząd krajowy Związku Zawodowego Ra-
czynienia z wyjątkowym wydarzeniem so-
dzialności Przedsiębiorstw w aspekcie
towników Górniczych w Polsce, Główny
cjologicznym, a przedstawione jury do oce-
bezpieczeństwa i higieny pracy” i dofinan-
Instytut Górnictwa oraz Fundację Rodzin
ny pamiętniki stanowią ważne źródło wie-
sowany przez Unię Europejską ze środków
Górniczych.
dzy o rodzinie górniczej i społeczeństwie.
Europejskiego Funduszu Społecznego.
W gronie laureatów konkursu znalazło się
Piotr Luberta, przewodniczący ZZRG, po-
dziesięć osób. Konkurs, na który wpłynęło
informował uczestników konkursu, że ich
Pamiątkowe zdjęcie uczestników konkursu i organizatorów
18
|
Tekst i zdjęcie: Jan Czypionka
Zanim młody pracownik
trafi na przodek
Rozmowa z Piotrem Gembalą, kierownikiem zespołu ds. szkolenia i adaptacji
zawodowej w kopalni „Brzeszcze”
lub instruktora praktycznej nauki zawodu. Drugi etap to adaptacja zawodowa
w środowisku pracy. W etapie tym proces adaptacji zawodowej nowo przyjętych
pracowników, zarówno na dole, jak i na
powierzchni odbywa się na stanowiskach
wyznaczonych przez dozór oddziałowy,
pod nadzorem opiekuna, który wdraża nowego pracownika w całokształt czynności
zawodowych. Okres adaptacji kończy się
komisyjną oceną procesu adaptacji nowo
przyjętych pracowników. Ocenie podlegają
takie aspekty, jak nabyta wiedza zawodowa
z naciskiem na kształtowanie bezpiecznych
metod pracy i bezpiecznych zachowań pracownika, wiedza o poszczególnych elementach organizacji i regułach funkcjonowania Kompanii Węglowej, stopień integracji
• Na jakie elementy chciałby Pan zwrócić uwa-
niosącej największe ryzyko utraty zdrowia,
z zespołem. Istotna jest również analiza
gę jako szczególnie istotne w prawidłowym
a niekiedy nawet i życia.
i ocena wydajności pracy oraz ocena moc-
przebiegu procesu adaptacji zawodowej?
• Czy sprecyzowany został zakres wiedzy
nych i słabych stron pracownika.
– Konieczność zatrudniania nowych pra-
zawodowej, wymaganej od nowo przyjęte-
• Górnictwu węgla kamiennego przypisane
cowników generuje ryzyko, ponieważ dość
go pracownika?
są znamienne zagrożenia związane ze spe-
często są to osoby bez doświadczenia oraz
– Szczegółowe zasady mające na celu wpro-
cyfiką tej branży. Nie sposób całkowicie wy-
odpowiedniego przygotowania zawodowe-
wadzenie pracownika nowo przyjętego do
eliminować ryzyka z nimi związanego, ale
go. W specyficznych warunkach pracy, któ-
pracy w kopalni „Brzeszcze” określa za-
można i trzeba je ograniczać…
re stwarza górnictwo, niedostatku wiedzy
twierdzony przez dyrektora technicznego
– Tak, walka o bezpieczeństwo pracow-
nie da się zastąpić intuicją. Mało znaczące
„Program adaptacji zawodowej”, zgodnie
ników zatrudnionych w kopalni toczy się
wydaje się również doświadczenie zawo-
z którym nowo przyjęty pracownik podlega
na wielu płaszczyznach. Jednakże nawet
dowe zdobyte w innych zakładach pracy.
dwuetapowej adaptacji zawodowej. Pierw-
najlepsze zabezpieczenia, najnowsze wy-
Co więcej, początek pracy w kopalni jest
szy etap to szkolenie wstępne, które składa
posażenie oraz najbardziej zrozumiałe in-
trudnym i stresującym dla młodej osoby
się z instruktażu ogólnego i stanowisko-
strukcje okazują się bezużyteczne, jeśli nie
okresem przystosowania się do warunków
wego. Instruktaż ogólny ma na celu zapo-
zostaną zastosowane w praktyce. W wielu
pracy i nowego środowiska społeczne-
znanie pracownika z podstawowymi prze-
przypadkach dochodzi do zdarzeń wypad-
go. Nie znając dobrze swojej pracy, nowo
pisami bhp zawartymi w kodeksie pracy,
kowych z powodu niezachowania należytej
przyjęty nie zna także związanych z nią
w układzie zbiorowym pracy, z przepisami
ostrożności, wykonywania prac w sposób
zagrożeń albo też zna teoretycznie i nie
oraz zasadami bhp obowiązującymi w ko-
niezgodny z instrukcjami, regulaminami
jest oswojony ze sposobami ich unikania.
palni „Brzeszcze”, a także z zasadami udzie-
i technologią. A zatem trzeba podnosić
Tym większego znaczenia nabiera właściwe
lania pierwszej pomocy w razie wypadku
świadomość pracowników w zakresie bez-
przygotowanie i wprowadzenie młodego
lub zachorowania. W okresie instrukta-
piecznego wykonywania robót, tak by bez-
człowieka w realia pracy w kopalni. Dla-
żu stanowiskowego osoba nowo przyję-
pieczeństwo było na pierwszym miejscu
tego adaptacja zawodowa i szkolenie nowo
ta pracuje pod nadzorem wyznaczonego
w hierarchii ich wartości.
przyjętych pracowników mają duże zna-
opiekuna, posiadającego kwalifikacje in-
• Dziękuję za rozmowę.
czenie w aspekcie przygotowania do pracy
struktora szkolenia wewnątrzzakładowego Maria Domżał
| 19
W Y DA R ZEN I A
Krzysztof Adamczyk wyjaśnia uczniom działanie urządzeń zapewniających bezpieczeństwo pracy
Jak zostać górnikiem
Górnictwo i szkolnictwo – te dwa słowa bez wątpienia się łączą
2
1 marca 2011 roku po raz kolejny od-
oprócz uczniów, nauczycieli i dyrektorów
naboru, ale również udział w procesie
były się Rybnickie Targi Edukacyj-
szkół uświetnili przedstawiciele władz sa-
dydaktycznym, w szczególności w proce-
ne. W sali gimnastycznej Zespołu
morządowych i rybniccy parlamentarzyści.
sie praktycznej nauki zawodu. Jednym
Szkół Ekonomiczno-Usługowych swoją ofer-
Kilka dni później, 23 marca 2011 roku,
z ważnych etapów tego procesu są prak-
tę przedstawiły szkoły ponadgimnazjalne,
w Gimnazjum nr 7 w Rybniku-Boguszowi-
tyki zawodowe w kopalni. Praktyki roz-
w tym Zespół Szkół Technicznych w Rybni-
cach odbyło się spotkanie przedstawicieli
poczynają się dwudniowym szkoleniem,
ku, wraz z przedstawicielem Kompanii Wę-
szkół średnich z gimnazjalistami. W spot-
celem którego jest zapoznanie z przepi-
glowej – kopalnią „Jankowice”. Na wspól-
kaniu wzięli udział również przedstawiciele
sami z zakresu bhp, regulaminami, za-
nym stanowisku, przy dźwiękach muzyki
ZST oraz kopalni „Jankowice”. Uczniowie
rządzeniami obowiązującymi w kopalni
klubowej, został pokazany sprzęt górniczy
Zespołu Szkół Technicznych przedstawili
i zagrożeniami występującymi w zakła-
stanowiący wyposażenie każdego pracowni-
młodzieży ofertę nauki w popularnym „ty-
dzie górniczym oraz sposobami ich zwal-
ka kopalni. Stoisko cieszyło się dużym powo-
glu”, a przedstawiciel kopalni zaznajamiał
czania. Po przydziale szafek, ubrań, iden-
dzeniem wśród młodzieży, a przedstawiciel
gimnazjalistów z trudną, lecz niosącą wiele
tyfikatorów, następuje dzień spotkania
kopalni dokładnie tłumaczył zainteresowa-
satysfakcji pracą górnika. O zainteresowa-
na cechowni z instruktorami praktycznej
nym uczniom budowę i zastosowanie sprzę-
niu gimnazjalistów połączoną ofertą ZST
nauki zawodu, w czasie którego omawiany
tu górniczego oraz wszelkie aspekty trudnej,
i kopalni mogą świadczyć tłumy młodzieży
jest opracowany haromonogram przebie-
a jednak cieszącej się dużą popularnoś-
przy wspólnym stoisku „tygla” i kopalni.
gu praktyki, dokonuje się wtedy również
cią pracy górnika. Targi swoją obecnością,
Współpraca ze szkołami to nie tylko etap
przedstawienia uczniów i instruktorów,
20
|
Andrzej Sączek i Krzysztof Adamczyk z Zespołu Szkoleń kopalni „Jankowice” na targach
z jednoczesnym przeprowadzeniem po-
pracownik Zespołu Szkoleń i Adaptacji Za-
praktycznie wszystkie wymagane kursy
działu uczniów.
wodowej, psycholog i sztygar oddziałowy.
i szkolenia dla pracowników chcących
Następnym krokiem jest instruktaż na sta-
Prowadzona jest wówczas rozmowa ocenia-
podnosić swoje kwalifikacje zawodowe
nowisku pracy. Uczniowie, już w wyrobi-
jąca dotychczasowy przebieg pracy zawo-
i przykładają wagę do wykorzystania mul-
skach górniczych, zostają zapoznani z za-
dowej nowo przyjętego pracownika.
timediów oraz różnorodnych pomocy szko-
grożeniami, uczą się poruszać „po dole”,
A co ze świadczeniami socjalnymi oraz
leniowych niezbędnych w przyswajaniu
a instruktorzy rzetelnie tłumaczą zawiłości
z pomocą związaną z dalszą nauką (stu-
wiedzy.
sztuki górniczej. W celu utrwalenia zdobytej
dia, szkoły średnie) dla nowych adeptów
Tytuł artykułu nasuwa pytanie: Jak to jest
wiedzy uczniowie otrzymują broszurki o te-
sztuki górniczej już po ukończeniu szkoły
w górnictwie z szeroko pojętym szkolni-
matyce bhp oraz „Vademecum Górnika”. Po
średniej i procesie zatrudnienia i adaptacji
ctwem? Otóż od kilku lat widzimy inten-
przejściu wszystkich stanowisk przychodzi
w nowym środowisku pracy?
sywny rozwój szkolnictwa zawodowego,
ostatni dzień, w którym przeprowadza się
Jeżeli chodzi o pomoc finansową dla pra-
a w szczególności kształcenia w zawodach
podsumowanie praktyki oraz dopełnia for-
cowników podejmujących studia w syste-
górniczych. Potrzeba uzupełnienia kadr
malności związanych z jej zakończeniem.
mie zaocznym, pracownicy kopalni rów-
w kopalniach węgla kamiennego skutkowa-
Ukończenie szkoły to nie koniec „górni-
nież mogą liczyć na przychylność.
ła zawarciem stosownych umów, podpisa-
ctwa-szkolnictwa”.
pracy
Student, jeżeli jego wyniki w nauce są za-
nych przez Kompanię Węglową z organami
absolwenta ZST również rozpoczyna się
dawalające, może ubiegać się o refundację
prowadzącymi szkoły i władzami samorzą-
dwudniowym szkoleniem. Następnie nowo
poniesionych kosztów oraz po wyrażeniu
dowymi. Zawarte umowy dają gwarancję
zatrudniony pracownik odbywa dziesięcio-
zgody przez Kompanię Węglową na pod-
pracy osobom kończącym szkoły średnie
dniowy instruktaż na stanowisku pracy pod
noszenie kwalifikacji pracownika, w ostat-
i zawodowe o specjalnościach górniczych.
okiem instruktora szkolenia praktycznego
nim roku nauki może liczyć na urlop szkol-
W związku z tym zaistniała konieczność
lub praktycznej nauki zawodu. Pracownicy
ny. Kopalnia kładzie coraz większy nacisk
i potrzeba uczestnictwa w naborze do tych
w okresie pierwszych trzech miesięcy przy-
na rozwój zawodowy pracowników. Nacisk
szkół, która ma wspierać w tym działaniu
chodzą na minimum trzy rozmowy adapta-
na odpowiedni poziom kwalifikacji wymu-
ich przedstawicieli. Następnie konieczne
cyjne, prowadzone przez pracowników ze-
sza rozwój nowych technologii, zastosowa-
jest współdziałanie w kształceniu prak-
społu szkoleń. Po trzech miesiącach od daty
nie nowych maszyn i urządzeń wymagają-
tycznym oraz zapewnienie dalszego rozwo-
przyjęcia pracownika odbywa się spotkanie
cych od pracownika z jednej strony innej
ju już zatrudnionym absolwentom.
kończące trzymiesięczny okres adaptacji
kultury pracy, a z drugiej pewnego zaso-
zawodowej. W spotkaniu tym biorą udział
bu wiedzy. Ośrodki szkolenia organizują
Przyjęcie
do
Krzysztof Adamczyk
| 21
W Y DA R ZEN I A
Wzbogacony łatwiej sprzedać
Zakład Wzbogacania Węgla „Julian” to jedna ze spółek zależnych Kompanii Węglowej
T
a nowoczesna placówka mieści się
na terenie Zakładu Górniczego „Piekary” i ściśle z nim współpracuje. Do „Juliana” trafia ok. 50 proc. wydobycia z ZG „Piekary”. Zakład wzbogaca ok. 600 – 800 tys. t miałów rocznie.
ZWW „Julian” od chwili rozpoczęcia swojej działalności produkcyjnej usilnie dąży
do sprostania wymogom rynku pod względem zapewnienia satysfakcjonującej kontrahentów jakości oferowanego produktu.
Od wielu lat prowadzone są tu prace badawcze, mające na celu skuteczne reagowanie na wymogi odbiorców. ZWW „Julian”
ściśle współpracuje z instytucjami naukowymi takimi, jak Politechnika Śląska oraz
Główny Instytut Górnictwa. Na podstawie
własnych doświadczeń, osiągnięć placówek naukowo-badawczych i producentów
urządzeń przeróbczych możliwe stało się
wdrożenie kilku bardzo istotnych dla działalności zakładu projektów innowacyjnych. Jednym z nich było przeprowadzenie
w latach 1999 – 2006 modernizacji pras
filtracyjnych w węźle odwadniania mułów
węglowych, co wpłynęło na zwiększenie
wydajności układu oraz zmniejszenie zawartości wilgoci produktu odwadnianego.
Obecnie trwają przygotowania do realizacji kolejnego projektu modernizacyjnego,
mającego na celu zastosowanie wirówek
wysokoobrotowych typu pionowego do
odwadniania ziaren drobnych. Wdrożenie
tego projektu obniży wilgotność produktu,
a tym samym spowoduje wzrost jego wartości opałowej.
PARAMETRY
PRODUKOWANEGO WĘGLA
– wartość opałowa – 21000 – 24000 kJ/kg,
– zawartość popiołu – do 18%,
– części lotne – powyżej 28%,
– zawartość siarki – do 0,8%,
– temp. topnienia popiołu – 1340 ˚C,
– wilgotność całkowita – 12%,
– typ węgla – 32.1,
– granulacja – 0 – 20 mm (miał II A).
Krzysztof Molęda, kierownik produkcji ZWW „Julian”, prezentuje próbkę wzbogaconego miału
22
|
NA CZYM POLEGA WZBOGACANIE
HISTORIA ZAKŁADU
RATOWNICTWO GÓRNICZE
W PRAWIE POLSKIM
Technologia wzbogacania miałów energetycznych
W 1992 r. KWK „Julian“ w Piekarach Śląskich wraz z Zespołem
w ZWW „Julian” oparta jest na wzbogacaniu mia-
Elektrociepłowni w Łodzi SA przystąpiły do realizacji wspólnej
łu węglowego we wzbogacalniku typu Barrela oraz
koncepcji stworzenia zakładu produkującego miał węglowy
w hydrocyklonach wodnych. Całość koncentratów
o wysokich parametrach jakościowych.
jest stopniowo odwadniana na sitach łukowych,
15.10.1992 r. została podpisana umowa o utworzeniu spółki i Za-
przesiewaczach wibracyjnych, a w końcowej fazie
kład Wzbogacania Węgla „Julian” sp. z o.o. został zarejestrowa-
w wirówkach. Moc elektryczna zainstalowanych
ny w Sądzie Rejonowym Wydział VIII Gospodarczo-Rejestrowy
urządzeń wynosi 1280 kW.
w Katowicach. Z dniem 01.05.1993 r., z uwagi na reorganizację
Frakcja mułowa poniżej 0,5 mm jest filtrowana na
struktury organizacyjnej górnictwa i powołanie do życia spółek
ośmiu w pełni zautomatyzowanych, małogabaryto-
węglowych, Bytomska Spółka Węglowa SA stała się wspólnikiem
wych prasach filtracyjnych.
Zakładu Wzbogacania Węgla „Julian” sp. z o.o.
Linia filtracji w 100 proc. zamyka cały obieg wodno-
Od 29.10.2004 r. Kompania Węglowa SA stała się współwłaści-
mułowy nowej płuczki miałowej oraz płuczki ziarno-
cielem ZWW „Julian” sp. z o.o.
wej Dissa.
KRYSTIAN KOZAKOWSKI, WICEPREZES ZARZĄDU DS. MARKETINGU:
– Nasza współpraca z Kompanią Wę-
Lata pracy z klientami przyniosły
glową to wzorcowa symbioza. Zakład
efekt w postaci płynnej, równej sprze-
ma utrwaloną pozycję na rynku śred-
daży przez okrągły rok. Odbieramy
nich odbiorców komunalnych, więc
z ZG „Piekary” ok. 50 proc. wydobycia,
nie wchodzimy w drogę spółce-mat-
ale nasz zakład jest tak skonstruowany
ce. Pomagamy za to sprzedać węgiel
i zorganizowany, że jesteśmy w stanie
trudno zbywalny, po jego uprzednim
wzbogacić węgiel z każdej kopalni
wzbogaceniu. U nas nie występuje
Kompanii Węglowej.
coś takiego jak sprzedaż sezonowa.
ZWW „Julian” jest w stanie dostarczyć miał o parametrach dostosowanych do wymagań każdego odbiorcy z każdej z kopalń Kompanii Węglowej SA
| 23
LU DZI E I M I EJSCA
Niejednokrotnie wystawiany na próbę profesjonalizm ich pracy przynosi satysfakcję, gdy w sytuacjach, wydawałoby się, beznadziejnych ratują ludzkie życie
Ratują życie
„Nie czujemy się bohaterami – bohaterem był ten ratownik górniczy, który
świadomie w kapsule ratunkowej zjechał do nas”
T
ak na pytanie, jak czują się bohate-
zapisem przywołują wspomnienia. Jedne
i odwagę służb ratowniczych. Niejedno-
rowie zakończonej po 69 dniach suk-
niosą radość, inne smutek. Są wśród nich
krotnie wystawiany na próbę profesjona-
cesem akcji uwolnienia uwięzionych
tacy, którzy mają wieloletni staż pracy pod
lizm ich pracy (podczas katastrof) przynosi
pod ziemią górników chilijskiej kopalni,
ziemią, oraz zupełnie młodzi adepci sztu-
satysfakcję, gdy w sytuacjach, wydawało-
odpowiedział jeden z 33 uratowanych. Nie
ki górniczej. Podkreślają, że łączenie roz-
by się, beznadziejnych ratują ludzkie życie.
zawsze heroizm bezimiennych ratowników
sądku i doświadcze-
górniczych niosących pomoc jest docenia-
nia z jednej strony,
ny. Każdorazowo wyratowani z opresji gór-
a siły i spontanicz-
nicy podkreślają, że wiara w profesjonalną
ności z drugiej daje
pomoc, która na pewno nadejdzie, trzyma-
dobre rezultaty. Mó-
ła ich przy życiu. Nasi ratownicy (w roku
wiąc o rutynie, któ-
2010 w Kompanii Węglowej SA zatrudnio-
ra jest jedną z przy-
nych było 3150 ratowników) nie czują się
czyn wypadków, podkreślają rolę dobrych
ności i wiedzę. Powtarzane niezliczoną
bohaterami, są na ogół skromni i pracowi-
wzorców i autorytetów oraz wpływu uda-
ilość razy czynności związane ze sposobem
ci, nieśmiało opowiadają o trudach akcji
nych akcji ratunkowych, które pozytywnie
posługiwania się aparatami ratowniczy-
ratunkowych, w których brali udział. Ksią-
wpływają nie tylko na ich psychikę, ale tak-
mi, urządzeniami i sprzętem ratowniczym, żeczki tych akcji, które są swoistym pasz-
że na psychikę całego środowiska górnicze-
w powiązaniu z litrami potu wylanymi
portem ich ratowniczego życia, z każdym
go, ufnego w kompetencje, dyspozycyjność
podczas ćwiczeń w sytuacjach zbliżonych 24
|
Wśród walorów dobrego
ratownika ważna jest umiejętność kontrolowania emocji, wytrwałość i odporność
na sytuacje ryzykowne
Za sprawą cyklicznych spotkań (ćwiczeń praktycznych),
określonych przepisami ratowniczymi,
regularnie
podno-
szą swoje umiejęt-
do mogących mieć miejsce podczas akcji na
niejednokrotnie o ich codziennej trudnej
dole kopalni na zawsze wpisują się w ich za-
pracy, która stanowi gros działań i związa-
wodowstwo. Fantomy najnowszej generacji
na jest z profilaktyką pożarową, metano-
pozwalają nie tylko do perfekcji opanować
wą, wodną czy też innymi pracami na rzecz
sztukę udzielania pierwszej pomocy, ale
bezpieczeństwa kopalni. Ratownictwo gór-
także pomagają w sytuacjach krytycznych
nicze w Polsce dysponuje najnowocześniej-
podejmować adekwatne decyzje. Podobnie
szym sprzętem wykorzystywanym w ak-
– w sprawie ratownictwa gór-
jak sportowcy przekonani są, że „trening
cjach. Ratownicy żywią nadzieję, że choć
niczego,
czyni mistrza” i gdy przychodzi im pod-
jeszcze nie wszystkie nowinki technicz-
– w sprawie zasad stwierdzania
ne z dziedziny ra-
kwalifikacji osób kierownictwa
townictwa, z uwagi
oraz
na rygory związa-
nych w podmiotach zawodowo
ne z pracą pod zie-
trudniących się wykonywaniem
mią, posiadają sto-
czynności w zakresie ratowni-
czas akcji na leżąco,
w aparatach, z mozołem przebierać kolejne metry skalnowęglowego rumoszu
najeżonego pajęczy-
Zawsze akcjom ratowniczym
towarzyszy dodatkowo
ogromny stres, z którym
uczymy się walczyć podczas
rutynowych ćwiczeń
ną stali i k abli, wierzą, sowne
certyfikaty,
to wkrótce będzie je
Kwestie ratownictwa górniczego
ujęte są w ustawie Prawo geologiczne i górnicze oraz w dwóch
rozporządzeniach:
specjalistów
zatrudnio-
ctwa górniczego.
że akcja skończy się powodzeniem. Mówią,
można w pełni wykorzystać. Podkreślają,
że inaczej idzie się do akcji, która zwią-
że hierarchiczność, pole kompetencji i od-
zana jest z ratowaniem ludzi, a inaczej do
powiedzialność poszczególnych osób bio-
ratownika, podkreślają, że oprócz jego kom-
mającej na celu ratowanie mienia. Zainte-
rących udział w akcjach ratowniczych są
petencji w dziedzinie, którą reprezentuje on
resowanie społeczeństwa akcjami ratowni-
jednoznaczne i niepodważalne. Po wyczer-
w zastępie, ważna jest umiejętność kontro-
czymi związanymi z ratowaniem ludzi jest
pujących akcjach nie wszystkie szczegó-
lowania emocji, wytrwałość i odporność na
zrozumiałe. Zawsze akcjom takim towa-
ły z nimi związane przekazują rodzinom,
sytuacje ryzykowne i tak potrzebna, syste-
rzyszy dodatkowo ogromny stres, z którym
a o niektórych, tych najcięższych, z uwagi
matycznie kontrolowana kondycja fizyczna,
uczą się walczyć podczas rutynowych ćwi-
na ich drastyczne momenty są w stanie opo-
której brak dyskredytuje ratownika. Stan
czeń. Ratownicy zdają sobie sprawę z pre-
wiadać jedynie w gronie kolegów, kiedy dają
zdrowia ratowników górniczych oraz ich pre-
sji czasu, ważnej przy ratowaniu ludzi, ale
upust przeżyciom, które im towarzyszyły. Po-
dyspozycje psychologiczne muszą być po-
to odpowiedzialność i rozsądek zawsze mu-
magają im także rozmowy z psychologami.
nadprzeciętne.
szą wygrać i tylko one pozwalają wrócić do
Cenią fachowość, spokój i opanowanie kieru-
czekających rodzin, mówią. Zapomina się
jących akcjami. Wymieniając walory dobrego
BOGUSŁAW STUDENCKI, ZASTĘPCA KIEROWNIKA KSRG, STAŻ W RATOWNICTWIE – 19 LAT
Jerzy Raducki
SŁAWOMIR DROBNY, I MECHANIK KSRG,
STAŻ W RATOWNICTWIE – 20 LAT
Zdarza się, co jest
W czasie ostat-
skrajnym
nich
brakiem
lat
widać
odpowiedzialności,
zdecydowany
a o czym, jeżdżąc na
postęp w nowej
pogotowia i uczest-
generacji
nicząc
tu ratowniczego,
w akcjach
ratowniczych
różnych
oraz
np.
pracach
tu
sprzę -
wymienić
można
apa-
profilak t ycznych,
raty
powietrzne
mówi się, że dyżu-
PSS-7000,
rujące zastępy nie są
działają w nad-
niepodzielne, bo ich
ciśnieniu
członkowie pracują
wietrza, co daje
w swoich oddziałach, a figurują w zastępie. Gdy docho-
zdecydowanie większy komfort pracy w akcji ra-
dzi do tragedii, wtedy wszyscy cenią ratowników, ale jest
towniczej, czy zestawy Holmatro (podnośniki hy-
i tak, że niektóre media jak hieny wypytują niejedno-
drauliczne, poduszki powietrzne, zestaw do cięcia
krotnie o drastyczne przeżycia z akcji, w czasie gdy po-
lin, zestaw do cięcia nakrętek), przyrządy pomia-
trzebujemy wypoczynku i rozmowy z psychologiem. Pa-
rowe X AM 5600, X AM 5000, X AM 7000 oraz pul-
miętajmy, że ludzie będący w służbie ratowniczej Krzyż
sometry do badania ciśnienia i tętna podczas akcji
Maltański noszą nie tylko na koszulce, ale przede wszyst-
ratowniczej.
które
po-
kim w sercu, i są takimi samymi ludźmi jak inni.
| 25
Pamiątkowe zdjęcie pod ołtarzem św. Barbary
W hołdzie Ojcu Świętemu
Górnicy kopalni „Knurów-Szczygłowice” uczcili rocznicę śmierci Jana Pawła II
2
kwietnia o godzinie 7.30 sprzed
Biegacza Endurance Solidarni Knurów,
miasta, kierownictwa kopalni i NSZZ Soli-
cechowni Ruchu Knurów nastąpił
a współorganizatorem NSZZ Solidarność
darność Ruch Knurów złożyli kwiaty i zapa-
start biegaczy zrzeszonych w Klu-
KWK „Knurów-Szczygłowice” Ruch Knu-
lili znicze przed mozaiką św. Barbary oraz
bie Biegacza Endurance Solidarni Knurów
rów. Patronat honorowy nad biegiem objął
odmówili modlitwę w intencji szczęśliwego
w ramach drugiej pielgrzymki biegowej
prezydent Knurowa Adam Rams. Szcze-
przebiegu pielgrzymki.
z okazji szóstej rocznicy śmierci Jana Pa-
gólnie uroczystym akcentem dla biegaczy
Biegaczom na trasie towarzyszyli knurow-
wła II. W biegu na trasie Knurów – Kraków
była audiencja w Krakowie u kardynała
scy motocykliści.
wzięli udział pracownicy i emeryci KWK
Stanisława Dziwisza.
„Knurów-Szczygłowice” Ruch Knurów.
Przed startem biegacze w towarzystwie
Organizatorem
księdza Jana Buchty, przedstawicieli władz
pielgrzymki
Ekipa górników tuż po starcie
26
|
był
Klub
Tekst i zdjęcia: Stefan Rusinowski
Janusz Lihs, sztygar oddziału szybowego (w głębi), i Piotr Doleżyk, operator maszyny wyciągowej z zakładu „Bobrek- Centrum”, słyszą
tę muzykę każdego dnia
Muzyka z węgla
Dla postronnych jest to zgiełk, kakofonia, trudny do zniesienia hałas. Jednak
dla tych, którzy pracują w kopalni na co dzień, otaczające ich dźwięki mogą
być prawdziwą, wspaniałą muzyką
J
anusz Lihs, sztygar oddziału szybowe-
płyta „Pocztówki dźwiękowe z Bytomia”. Je-
wystąpić. I nie mylą się w tym nigdy.
go, i Piotr Doleżyk, operator maszy-
den z 22 nagranych tam naturalnych utwo-
Inicjatorem i duchowym twórcą tej nie-
ny wyciągowej z zakładu „Bobrek-Cen-
rów akustycznych powstał tu, w maszynow-
codziennej płyty jest Marcin Dymiter,
trum”, słyszą tę muzykę każdego dnia. Ba,
ni szybu kopalni „Bobrek-Centrum”.
bytomski muzyk i performer, ale nie po-
w dużej mierze powstaje ona właśnie dzię-
Wprawne ucho usłyszy trzask zamykanej
wstałaby ona bez udziału Lihsa i Doleżyka,
ki ich pracy. Każde uruchomienie maszyny,
klatki, szum maszyny wyciągowej, niski,
którzy nie tylko „zagrali” na obsługiwa-
naciśnięcie przycisku, każdy sygnał – to ko-
ciągły dźwięk tarczy ciernej, czyste uderze-
nych przez siebie urządzeniach, ale także
lejny akord tego niecodziennego koncertu.
nia gongu, charakterystyczny odgłos uru-
służyli objaśnieniami, co w danym mo-
Kompozytorem jest życie i codzienna prak-
chomienia hamulca bezpieczeństwa i wiele
mencie słychać. Wydobyli z węgla wartość,
tyka, wykonawcami – urządzenia, maszyny,
innych wydarzeń akustycznych. Obsługują-
której pewnie nikt by się nie spodziewał
systemy sygnalizacyjne.
cy maszynę wyciągową mają niezwykle wy-
– naturalną przestrzeń dźwięków budują-
Ludzie spoza kopalni nie znają tej tonacji,
czulony słuch. Na podstawie odgłosów pracy
cych industrialny koncert.
obce są im instrumenty, które grają w tej or-
urządzeń są w stanie określić ich stan tech-
kiestrze. To właśnie z myślą o nich powstała
niczny albo usterkę, która może lada chwila
„POCZTÓWKI DŹWIĘKOWE Z BYTOMIA”
Jan Czypionka
EMITER – MARCIN DYMITER
Projekt poświęcony jest fenomenowi miejsc wy-
Muzyk, improwizator, artysta dźwiękowy. Emiter działa
jątkowych, naturalnych zjawisk akustycznych. Stu-
w obszarze elektroniki, muzyki improwizowanej i elektro-
diowanie dźwięku przestrzeni miejskiej, przyro-
akustycznej. Eksperymentuje z brzmieniem, przetwarzaniem
dy, parków oddaje dźwiękowy fenomen Bytomia.
dźwięków towarzyszących naszemu życiu. Tworzy instalacje
Na akustyczną mapę miasta złożyły się zapisy
dźwiękowe, słuchowiska radiowe, muzykę do filmów, spek-
dźwiękowe zarejestrowane w ważnych dla miesz-
takli, przestrzeni publicznych. Prowadzi autorskie warsztaty
kańców Bytomia miejscach.
dźwiękowe. Jest też producentem muzycznym.
| 27
Na szczycie Elbrusa – 5642 m n.p.m.
„Korona Gór Polski” prawie
dla każdego
Rozmowa z Arturem Braszkiewiczem, górnikiem KWK „Halemba-Wirek”,
przewodnikiem górskim, alpinistą
• Piotr Pustelnik, zdobywca korony Himala-
spotykając nikogo. Wtedy człowiek może
taką osobę, która dobrze nas wprowadzi
jów (czternastu ośmiotysięczników), powie-
dużo się dowiedzieć o samym sobie, o nie-
w ten świat. Ważne jest, aby się nie zniechę-
dział, że sukces bierze się z uporczywego
znanych nam do tej pory własnych cechach
cić po pierwszym czy drugim wyjściu w góry,
dążenia do celu, a góry dają mu też poczu-
charakteru. W spokoju, podczas drogi lub
gdy np. trafimy na złą pogodę lub gdy twój
cie, że samotność nie jest złem.
na biwaku przemyśleć można swoje sprawy
partner całą drogę zbyt szybko prowadzi – Racja, trzeba bardzo chcieć i gdy się już
i wypocząć psychicznie.
i nie daje odpocząć.
czegoś podejmujemy, to ważne, aby „do-
• Jak człowiek zaraża się bakcylem miłości do
• Każda wyprawa to przygotowania kondy-
ciągnąć” to do końca, jest tak ze wszyst-
gór, który nie dość, że wymaga wielu wyrze-
cyjne, zakupy, planowanie tras, dobór to-
kim, ale w górach przeszkodzić nam może
czeń, wyczerpuje ekonomicznie, to doprowadza
warzyszy i w końcu wędrówka. Który z tych
tylko pogoda. Wiele razy wędrowałem sa-
niekiedy do skrajnego wyczerpania fizycznego?
etapów jest najtrudniejszy?
motnie po naszych Beskidach, czasami nie
– Bakcylem zarażają inni, trzeba tylko znać
– Kondycją nie powinniśmy się martwić,
28
|
gdy podtrzymujemy ją cały rok. Oczywi-
miejscowi tragarze niosą ci wszystko przez
oraz że należy wspierać ludzi z pasją.
ście przed wyjazdem w wyższe góry tre-
6 dni wędrówki, przygotowują posiłki • Jak wygląda menu podczas wyprawy, jaka
nuję intensywniej. Zakupy to przyjemna
w obozach, a nawet przynoszą misecz-
jest Twoja ulubiona potrawa przed atakiem
część programu, ale kosztowna i uzależ-
ki z ciepłą wodą i mydełkiem. Jesteśmy
na szczyt?
niona od tego, co chcemy robić w tych gó-
przyzwyczajeni do noszenia dużych, cięż-
– Menu jest uzależnione od tego, gdzie, na
rach. Swój sprzęt kolekcjonowałem latami
kich plecaków. W Afryce nie da sie inaczej ile i na jaką wyprawę jedziemy. W większo-
przy dużej pomocy rodziców. Trasy do-
wejść na „Kili”, jak poprzez wynajętą agen-
ści są to wysokokaloryczne produkty, pro-
bieram stosownie do swoich możliwości. cję, która zapewni ci przewodnika, jego po-
ste w przygotowaniu. Np. w Alpy na tydzień
W moim przypadku są to drogi zróżnico-
mocnika, kucharza i „portersów”. Elbrus to
zabiorę: chleb, ser żółty, jakąś wędlinę, wane, tzn. prowadzą przez pola śnieżno-
jakby góra-śmietnik. Zarówno w wioskach
trzy czekolady, jakieś prince polo, suszone
lodowe, lodowce i skały, gdzie trzeba uży-
Terskol, jak i Azau dużo śmieci leży w przy-
owoce, orzechy, mleczko w tubce, no i oczy-
wać różnego rodzaju zabezpieczeń.
drożnych rowach, a na stokach, po sam
wiście zupy chińskie czy gorące kubki. Za-
• Jakie znaczenie ma dobór partnera na taką
Prjut 11 (schron), można znaleźć dużo róż-
wsze zabieram ze sobą, obojętnie gdzie jadę,
wyprawę?
nego rodzaju żelastwa, pojemników, desek mój przysmak, tzn. podpieczony w piekar-
– Towarzyszy wypraw szuka się latami,
itp. Same wioski z niemalowanymi chyba
niku boczek w plastrach. Przed samym
a ich wybór jest zawsze najtrudniejszy,
od 30 lat wysokimi blokami i niedokoń-
atakiem na szczyt, na wieczór zjadamy nor-
szczególnie na te ambitne, jak np. wyjazd czonym budynkami wyglądają obskurnie.
malną kolację, przygotowujemy herbatę do
w Alpy. Partner musi być osobą, z którą czu-
No i rosyjska biurokracja. Oczywiście, że
termosów, a po obudzeniu się w nocy lub
jemy się bezpiecznie i wiemy, że na pewno
Aconcagua, Elbrus, Kilimandżaro to kolej-
nad ranem, piję tylko herbatę i jem jakie-
pomoże w razie jakiegoś przykrego zda-
ne szczyty do „Korony Ziemi”.
goś batona. Później dojadamy po drodze,
rzenia. Od niego może zależeć nawet życie.
• Jak zdobywa się fundusze na wyprawy?
jeśli są takie możliwości. Na pewno jeżeli
Musimy rozumieć się czasami bez słów, nie
Trzeba mieć przede wszystkim oszczędności
chodzi o kuchnię, to staram się wybrać coś
musimy mówić, co trzeba robić, aby osiąg-
własne, ale ile można zaoszczędzić w ro-
z miejscowego menu. Z Argentyny na pew-
nąć cel.
dzinnym budżecie, jeśli planuje się w ciągu
no zapamiętam wspaniały smak steków,
• Podobno Kilimandżaro i Elbrus to wyprawy
roku zdobyć trzy góry z „Korony Ziemi”?
szczególnie w Mendozie. Jeżeli ktoś się tam
z zupełnie innych bajek. Czy tak je odbierasz?
– Oczywiście nie pojechałbym na te wy-
znajdzie, powinien koniecznie spróbować
Na czym te różnice polegają? Czy tak jak w przy-
prawy, gdyby nie pomoc z zewnątrz, ro-
steku i wina, z którego ta prowincja sły-
padku naszego poprzedniego rozmówcy, Zbi-
dziny i przyjaciół. To jest właśnie najtrud-
nie na całym świecie. Afryka to duża ilość
gniewa Nowackiego, szczyty te to kolejne etapy
niejszy moment organizacyjny wyprawy owoców i warzyw, jednak tam zaskoczyła
w Twojej drodze do zdobycia „Korony Ziemi”?
w moim przypadku. Przekonać ludzi, że to,
mnie kolejność ich podawania. Mianowicie
– Na pewno, podczas wyprawy na Kiliman-
co robimy, jest słuszne i potrzebne, a nie
każdy posiłek rozpoczyna się właśnie od
dżaro pierwszy raz spotkałem się z tym, że
jest tylko zaspokojeniem własnych ambicji
nich, a później podawane są dania główne.
W labiryncie szczelin lodowych
| 29
Zdjęcia: Artur Braszkiewicz
Zimowe wejście na Kozi Wierch
Kaukaz to menu przypominające nasze
załamanie pogody, wtedy ważna jest od-
wspólnie zdobywać najwyższe wzniesienia
potrawy z gór, a w szczególności potrawy
porność na sytuacje niebezpieczne i umie-
wszystkich pasm górskich w Polsce. Liczę
mięsne, jak np. baraninę. W Rosji, w Kra-
jętność oceny ryzyka. Olbrzymie znaczenie
na duże zainteresowanie, frekwencję i za-
ju Kabardyno-Bałkarskim z racji bliskości
ma także zmysł orientacji w terenie.
praszam wszystkich chętnych do aktyw-
z Osetią jadłem osetnickiego pieroga wiel-
• Czy odczuwasz strach? Boisz się śmierci,
nego wypoczynku. Latem, oczywiście, za-
kości pizzy, który jest wypełniony mięsem
czy może bardziej niepowodzenia na nie-
witamy gdzieś w Alpy, aby wejść na jakiś
mielonym z cebulką i innymi dodatkami.
udanej wyprawie?
piękny i w miarę odludny szczyt.
• Jak takich „wariatów” traktują napotykani
– Naturalnie, że odczuwam strach i boję się
tubylcy, a jak rodziny?
śmierci. Gdy twój partner wpada do szczeliny
– Tubylcy są przyzwyczajeni do widoku
lub zsuwa się po zboczu, to jak się nie bać?
obładowanych, maszerujących alpinistów
• Czy są jakieś maskotki, talizmany, które
i często nas pozdrawiają, pytają, skąd je-
zabierasz ze sobą na kraniec świata?
steśmy, uśmiechają się. Gdy mówimy, że
– Niestety, maskotek ze sobą nie zabieram,
jesteśmy z Polski, to w większości koja-
ale jedyną rzeczą, jaką zawsze mam przy
rzą nasz kraj z Janem Pawłem II. Rodziny
sobie, jest różaniec, podarowany mi przez
Ar tur Braszkiewicz, 33-latek,
z czasem przyzwyczajają się do wyjazdów,
moją żonę Marlenę.
mieszkaniec Rudy Śląskiej,
dłuższych nieobecności i nie zawsze śpią
• Co w kolejnych planach?
górnik z K WK „Halemba-
spokojnie.
– Z „Korony Ziemi” dopiero w roku 2012
• Co tam, wysoko w górach, liczy się najbar-
chcę polecieć na Alaskę, aby wejść na
-Wirek”, przewodnik górski,
dziej: kondycja, psychika, umiejętność kon-
najwyższy szczyt Ameryki Północnej –
trolowania emocji, wytrwałość, czy może
McKinley (6194 m n.p.m.) na Alasce. Przez
odporność?
cały rok odwiedzać będę naszego bliskiego
(6962
– Oczywiście wszystkie te cechy są ważne.
znajomego, który jest kierownikiem „Bet-
ka
Gdy nie mamy kondycji, to nie mamy się
lejemki”, czyli miejsca w Tatrach, na Hali
(5642
co wybierać w Tatry, a nawet i na niektóre
Gąsienicowej, gdzie szkoli się przyszłych
i afr ykańskiego Kilimandżaro
szlaki w Beskidach lub Sudetach. Pozostałe
wspinaczy. Na Beskidy znajdzie się zawsze
cechy to „jedno”, czyli psychika. W górach,
jakiś weekend w miesiącu, a teraz dojdą
(5895 m n.p.m.). Propaga-
gdzie niejednokrotnie balansuje się pomię-
jeszcze comiesięczne wyjazdy z pracowni-
dzy życiem a śmiercią, psychika może oka-
kami i ich rodzinami. Postanowiłem zor-
zać się nawet ważniejsza od przygotowa-
ganizować w naszej kopalni cykl wyjazdów
nia kondycyjnego, a gdy dochodzi do tego
o nazwie „Korona Gór Polski”, będziemy
30
|
Rozmawiał: Jerzy Raducki
ARTUR BRASZKIEWICZ
zdoby wca
m.in.
szczy tów
„Korony Ziemi”: Aconcagui
m
n.p.m.,
Południowa),
m
n.p.m.,
Amer yElbrusa
Europa)
tor projek tu „Korona Gór
Polski”, do k tórego zaprasza naszych pracowników.
N A S Z E ŚGWAILĘETRE I A
BA R BA RY
Ołtarz św. Barbary w kopalni „Ziemowit”
| 31
GALERIA
PSZOWSKA MADONNA
Historia tego obrazu zaczęła się od pielgrzymki do Częstochowy w roku 1722.
się przed obrazem pogodnej Madonny. Konieczne stało się wybu-
Parafianie z Pszowa postanowili zakupić dla swojego kościoła pamiątkową ko-
dowanie nowej, większej świątyni, którą poświęcono w roku 1747.
pię jasnogórskiej ikony. Zgodnie z ówczesnym obyczajem, postarali się o po-
Cudowny wizerunek umieszczono w głównym ołtarzu.
święcenie tej kopii przez nałożenie na oryginalny obraz częstochowski.
Cały urok obrazu kryje się w tajemniczym uśmiechu Maryi. Artysta
W drodze powrotnej do Pszowa obraz uległ uszkodzeniu. Oddano go
namalował go bardzo delikatnie. Pochodzący z Pszowa ks. Jerzy
do renowacji artyście Fryderykowi Siedleckiemu z pobliskiego Wo-
Szymik mówi: „Starzy parafianie mawiają, że nie każdy ten uśmiech
dzisławia Śląskiego. Malarz nie tyle go odnowił, ile właściwie prze-
dostrzega i w zależności od stanu ducha i serca patrzącego uśmiech
malował. Zachowując charakterystyczny układ jasnogórskiej ikony,
ten bywa różny: bardziej lub mniej wyraźny, radosny lub melancho-
dał zupełnie nowe, rozjaśnione oblicze Maryi i Dzieciątku. Na twarzy
lijny, łaskawy, a nawet sceptyczny... Pszowska Pani się uśmiecha, ale
Maryi można było dostrzec delikatny uśmiech.
uśmiech ten jakby nie był namalowany, jakby błąkał się gdzieś mię-
Wizerunek zawieszono w bocznym ołtarzu. Wkrótce Madonnę
dzy obrazem a osobą patrzącą. Zobaczyć i zrozumieć ten uśmiech –
z Pszowa zaczęto nazywać Matką Bożą Uśmiechniętą. Rozwinął się
– to wejść w krainę nadziei".
kult. Pojawiły się cudowne uzdrowienia, ludzie coraz liczniej modlili
ks. Tomasz Jaklewicz