Teleskop

T
E
L
E
S
K
O
P
TELESKOP
Szkolna e-gazetka Zespołu Szkół w Piotrowie
2015
1
T
E
L
E
S
K
O
P
P
rzygotowaliśmy numer wiosenny Teleskopu znajdziecie w nim
wiadomości związane Wielkanocą. Z okazji 8 marca przytoczyliśmy ciekawostki
z życiorysów wyjątkowych kobiet, które miały wpływ na historię nie tylko
Polski. Tym samym zachęcamy do sięgnięcia po książkę Polki na tronach Europy
autorstwa Iwony Kienzler oraz Marka Ruszczyca Niepospolite kobiety. Legenda
i historia. W tym wydaniu odszukacie także informacje o ważnych datach
w zbliżającym się okresie.
Redakcja
https://www.google.com/imghp?hl=pl&gws_rd=ssl
2
T
E
L
E
S
K
O
P
Wiosna tuż, tuż…
M
imo, że do astronomicznej i kalendarzowej wiosny jest jeszcze daleko, to
przyroda budzi się do życia z zimowego snu. W ogrodach pojawiły się pierwsze
zwiastuny wiosny- przebiśniegi, krokusy. Na wierzbach rozwinęły się srebrzyste
bazie. Na niebie możemy zaobserwować powroty ptaków.
Początek wegetacji roślin, kwitnienie przebiśniegów i krokusów przyjmuje się
za początek tzw. wiosny fenologicznej. Początek astronomicznej wiosny
przypada 20 marca. Słońce wejdzie w znak Barana o godzinie 23.45. Wiosna
kalendarzowa rozpoczyna się 21 marca.
Symbolem odchodzącej zimy jest słomiana kukła zwana Marzanną. Wyniesienie
jej poza wiejskie zabudowania, utopienie lub spalenie było gwarantem nadejścia
wiosny. Prawdopodobnie zwyczaj ten przywędrował z Norymbergii. O topieniu
słomianej maszkary pisał już Jan Długosz. Obecnie obyczaj ten ma charakter
zabawy. W pierwszy dzień kalendarzowej wiosny, czyli 21 marca uczniowie
a nawet przedszkolacy topią lub palą szmaciane i słomiane Marzanny. W ten
sposób przywołują wiosnę.
Źródło: Kopaliński Władysław, Słownik mitów i tradycji, Warszawa PIW 1991,s.665
3
T
E
L
E
S
K
O
P
8 marca Dzień Kobiet
Z
okazji Dnia Kobiet wszystkim Paniom życzymy dużo zdrówka i miłości,
moc uśmiechu i słodkości, mało smutku oraz pełni szczęścia.
Redakcja
4
T
E
L
E
S
K
O
P
Wielkanoc
W
tym roku Święta wielkanocne przypadają 5 i 6 kwietnia.
Wielkanoc kojarzy się nam z pisankami, zajączkiem, koszyczkiem ze
święconką.
Pamiętajcie, że do wielkanocnego koszyczka wkładamy: chleb, jajka, pieprz
i sól, plasterek wędliny, baranka oraz babeczkę. Dekorujemy barwinkiem.
Nie wkładajcie bananów ani innych cytrusów!
Na wielkanocnym stole króluje niepodzielnie jajko. Od wieków jest ono
uważane za źródło życia. Tradycja dzielenia się świeconym jajkiem sięga
odległych czasów. Prawdopodobnie już w starożytności, wiosną Persowie
obdarowywali swoich bliskich jajkami w kolorze czerwonym.
Wierzono przez wiele dziesiątek lat, że pisanki w kolorze czerwonym mają
odpędzają złe duchy.
Na wsiach panował zwyczaj obdarowywania bliskich kolorowymi jajkami.
W XVIII wieku wytworne towarzystwo obdarowywało się jajkami wykonanymi
z czekolady lub marcepana. Natomiast w XIX wieku na zamówienie cara
Aleksandra III , a później jego syna Mikołaja w pracowni Petera, Cala Fabergĕ
robiono jajka ze złota, srebra, drogich kamieni, kości słoniowej i masy perłowej.
Dawniej robiono pisanki, kraszanki, gdyż wierzono w ich magiczną moc.
Obecnie razem z zajączkiem są wielkanocną dekoracją. To szare, sprytne
zwierzątko w wielu kulturach jest
symbolem odradzającej się przyrody.
5
T
E
L
E
S
K
O
P
Lany poniedziałek
P
olewanie się wodą sięga do dawnych pogańskich praktyk łączonych
z symbolicznym budzeniem się przyrody do życia. Lany poniedziałek był zwany
również Dniem św. Lejka. Najchętniej oblewano ładne i lubiane dziewczyny.
Dzisiaj te najładniejsze są najbardziej mokre.
Śmigus – dyngus – to wspaniała zabawa w ciepłą słoneczną, pogodę. Mamy
nadzieję, że w tym roku taka będzie…
6
T
E
L
E
S
K
O
P
Prima Aprilis 1 kwietnia
T
o dzień wzajemnego oszukiwania się dla żartu. Z tym dniem związana jest
legenda dotycząca porwania Prozerpiny. Pewnego dnia, gdy zrywała narcyzy na
Polach Elizejskich, Pluton uprowadził ją do Hadesu. Cerera, jej matka, gdy
usłyszała wołanie córki, pospieszyła z pomocą. Kierowała się stronę krzyków ,
echa głosu swojej córki. Niestety została wyprowadzona w pole. Tyle dowiemy
się z legendy. Współcześnie to dzień żartów. Wypada jednak pamiętać
o kulturze i właściwym zachowaniu.
Źródło: Kopaliński Władysław, Słownik mitów i tradycji, Warszawa PIW 1991, s. 930
7
T
E
L
E
S
K
O
P
Czy wiesz, że …
Świętosława, polska księżniczka, zasiadała na tronie Szwecji, Danii i Norwegii.
„Córka księcia Polan Mieszka I i jego pierwszej żony (oczywiście
chrześcijańskiej) Dobrawy (lub Dąbrówki), a młodsza siostra późniejszego króla
Polski Bolesława I, zwanego Chrobrym z racji swej tężyzny fizycznej, została
królową Szwecji, Danii, Anglii i Norwegii. Ponadto weszła na stałe do literatury
skandynawskiej, jako bohaterka pięknych sag (…) Opowieści te przedstawiają
ją, jako matkę i żonę królów, bowiem zarówno jej dwaj mężowie, jak i synowie
swymi czynami zapisali się w historii Europy, jako wybitni władcy i
wojownicy.”
Źródło: Kienzler Iwona, Polki na tronach Europy, Warszawa 2014, s. 20
Cymbarka, mazowiecka księżniczka, córka Siemowita, siostrzenica
Władysława Jagiełły to prababka wszystkich Habsburgów i kobiet z rodu
Jagiellonów.
„ O jej dzieciństwie niewiele wiadomo, ale gdy dziewczyna dorosła, budziła
powszechny zachwyt nie tylko oryginalną urodą, ale też niezwykłą siłą. Ponoć
do jej popisowych numerów zaliczało się wbijanie dłonią gwoździ w ścianę,
łamanie podków i rozbijanie orzechów (…)” Władysław Jagiełło był wujkiem
Cymbarki, i postanowił wydać ją za owdowiałego Ernesta Żelaznego z domu
Habsburgów. „ Bez wątpienia można ją nazwać matką przyszłej potęgi
Habsburgów, bowiem 21 września 1415 roku, a więc już dziewięć miesięcy po
ślubie, wydała na świat chłopca, któremu na chrzcie dano na imię Fryderyk. To
właśnie on w 1452 roku ozdobił swe skronie tak upragnioną przez Habsburgów
koroną cesarską (…) Według niektórych historyków ród Habsburgów
„zawdzięcza” Cymbarce jeszcze jedno: prognatyzm żuchwy, a więc ową
nieszczęsną „ wargą habsburską” (…)”
Źródło: Kienzler Iwona, Polki na tronach Europy, Warszawa 2014, s. 143, 146
8
T
E
L
E
S
K
O
P
Magdalena Łuszczewska nazywana Niną, matka Deotymy, prowadziła wraz
małżonkiem salon literacki w dziewiętnastowiecznej Warszawie.
„Pani Nina była też inicjatorką… pierwszego polskiego przekładu dzieła
Kopernika O obrocie ciał niebieskich. Rzecz się miała następująco. W salonie
Łuszczewskich wystawiono kilka scen z Fausta, do którego muzykę
skomponował słynny meloman, książę Antoni Radziwiłł. Wtedy zaprzyjaźnieni
artyści i literaci z Józefem Minasowiczem na czele postanowili wydać na cześć
pani Łuszczewskiej bankiet. Ta zaproponowała, aby uzbierane na bankiet
pieniądze przeznaczyć na tłumaczenie dzieła Kopernika,. Zrealizowano tę
inicjatywę w 1854 roku (przekładu dokonał dziekan Szkoły Głównej, Jan
Baranowski) i zasługa pani Niny dla polskiej nauki pozostaje niepodważalna.”
Źródło: Ruszczyc Marek, Niepospolite kobiety. Legenda i historia, Katowice 1986, s. 338-339
9
T
E
L
E
S
K
O
P
Ważne daty!
Nie zapomnijcie o ważnych wiosennych świętach i dniach wolnych od zajęć:
 2-7 kwietnia przerwa świąteczna
 15-17 marca Rekolekcje Wielkopostne w Parafii Pamięcin
21-23 KWIETNIA EGZAMINY
ŻYCZYMY WSZYSTKIM ŁATWYCH TESTÓW, LOTNYCH
MYŚLI, TRAFNYCH WNIOSKÓW, UŚMIECHNIĘTEJ KOMISJI
A PRZEDE WSZYSTKIM REWELACYJNYCH WYNIKÓW 
https://www.google.com/imghp?hl=pl&gws_rd=ssl
10
T
E
L
E
S
K
O
P
Wielkanocne propozycje
11
T
E
L
E
S
K
O
P
Źródła grafiki
Zdjęcia pochodzą z prywatnego domowego archiwum oraz ze strony
https://www.google.com/imghp?hl=pl&gws_rd=ssl
12
T
E
L
E
S
13
K
O
P