Pobierz pdf.
Transkrypt
Pobierz pdf.
Lamus PISMO KULTURALNO - ARTYSTYCZNE, NUMER 2/8 [24] 2011, GORZÓW WLKP. ISSN: 1233-0159 8 FOTOGRAFIA/REFLEKSY "Osoba skania zastanawiają c c niepok ałościowej w a się (...) na ój." d izji sz tuki m możliwością usi od czuwać uzyspory CENA 10 zł (5% VAT) Adam Sobota "(...) zdjęcia, jak ludzie, podlegają procesowi blaknięcia, przekwitania" Anna Jarmuszkiewicz acechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zjaki drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły inzacje,i. owych się BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB adanie fotografią, Tego materiałów oczyszczenia typu lecz poszukiwania rysunkiem. imożliwe gatunku przekraczanie iw Zawierały wyniesienia są możliwe ram gatunkowych. one go tylko do sobie wteHHHHHHHHHHHHHHHHHHHdy, rangi zalążek Rowanie sztuki. cudowności, Ostatni ulegało etap, poważnym jaki jaki może animacja zmianom. dać gdy ożywianie praca przeszła, Początkowo nad by wytworów filmem stawiano obywa do wyobraźni. dzisiejszej się bez macja ecz zacje, oniższej rysunkiem. wkroczyła które które pracy przekraczają przekraczają przekraczają się Zawierały w etap zajmuję. pewne pewne one pewne Film w wytyczone sobie animowany wytyczone wytyczone zalążek konkretnych granice, granice, to granice, cudowności, współgranie wydają wydają technik wydają się jaki się ruchu, w mi się mi może medium szczególnie szczególnie mi obrazu, dać szczególnie typowo ożywianie muzyki interesujące interesujące filmowym interesujące ianimowanego, wytworów treści. i wytworów nimi iprzez Tylko -nimi taśmie w iwyobraźni. w nimi poniższej ciągłe poniższej celuloidowej. w eksperymentowanie poniższej Naski odzielnej się m Wtedy pracy zajmuję. -nowych taśmie pracy. też nia. rysunkiem. roza Również meritum Zawierały opracowania. pracy one one w nie sobie Również pozwala sobie zalążek zalążek rozmiar na cudowności, tak szczegółową pracy nie jaki pozwala jaki może analizę.Rozwój może dać na ożywianie dać tak ożywianie szczegółową filmu wytworów wytworów analizę.Rozwój wyidualizmem wyobraźni. który filmu omawiam, twórcy Naski animowanego, samodzielrozpocanimatorów, rysunanimowanym rysunkiem. ulegało poważnym rysowników, awypracowywania jego zmianom. one scenografów. wykonaniem w sobie Początkowo zalążek Dlatego w technice cudowności, stawiano też zdjęć skupiam znak poklatkowych. jaki swą równości może uwagę dać między na Nieustanne autorskim ożywianie filmem poszukiwanie filmie animowanym animowanym, przez wyobraźni. adojść twórców który Naski opiera się wanie poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym ajego joszukiwania sąib m, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wcudowności, niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ch. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym awykonaniem jego wykonimowanym arozmiar jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie twórców nowych rozwiązań eców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie teznak rewobec omawiam, literatury rozpoczyna iZawierały teatru. Przed się od filmem, wszelkiego który rodzaju obywał zabawek się bez całej optycznych, machiny wytwórczej nie posługujących filmu aktorskiego, się fotografią, postawiono lecz rysunkiem. wobec literatury iwniosły teatru. Przed filmem, który obywał się bez zadanie awisk, które nie Zawierały innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby może dać ożywianie to poza meritum wytworów opracowania. wyobraźni. Również Następnie rozmiar aniypu poszukiwania są tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące ipracy nimi w poniższej Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja aniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło owacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak ówności BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB astępnie to wdrażanie między animacja filmem nowych wkroczyła animowanym materiałów w etap wypracowywania awiele ioptycznych, przekraczanie jego wykonaniem ram konkretnych gatunkowych. w technice technik zdjęć Rowanie poklatkowych. w medium ulegało poważnym typowo Nieustanne filmowym zmianom. poszukiwanie -Przed taśmie Początkowo przez celuzeszy ajmuję. ozwala patrywano drugiej animatorów, udoskonalać strony Film w niej animowHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHany pomijam nadziei rysowników, te elementy tu na wiele ratunek scenografów. zjawisk, iwszelkiego zbliżać kinematografii które końcowy Dlatego nie wniosły efekt od kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkksłużebnej ku innowacji ideałowi. roli w wobec Tego sferze typu literatury techniki poszukiwania iram teatru. Wykraczałoby Przed możliwe filmem, tylko to który wtedy, poza obywał merigdy yna eluloidowej. tóry rzeszła, ej lm pracy. animowany się omawiam, od by Zdla wszelkiego drugiej dojść Wtedy rozpoczyna to do współgranie strony też dzisiejszej rodzaju upatrywano pomijam się zabawek od formy, ruchu, tu w to obrazu, niej wdrażanie nadziei zjawisk, rodzaju muzyki nie na nowych które zabawek iwydają posługujących ratunek treści. nie ateriałów Tylko optycznych, wniosły kinematografii ciągłe się iopiera innowacji przekraczanie fotografią, eksperymentowanie nie posługujących od w służebnej sferze lecz rysunkiem. techniki gatunkowych. roli się pozwala fotografią, wobec animacji. udoskonalać literatury Rowanie lecz Wykraczałoby one rysunkiem. ipozwala w ulegało teatru. sobie te elwormy, macja ozwiązań ala rmijam techniteż nacechowanej tu wiele upatrywano swych zjawisk, indywidualizmem dzieł w które naruszyło niej nadziei nie twórcy wniosły jednak na ratunek samodzielnej innowacji ten podział, kinematografii w sferze pracy. jednocześnie techniki Zanimatorów, drugiej od służebnej utrudniając animacji. strony pomijam Wykraczałoby klasyfikację. wobec tu literatury wiele Właśnie to zjawisk, poza iZawierały teatru. te meritum które realizacje, nie opracowRoy filmem, wniosły które animożliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam ne w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wyeatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gaswych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają izacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, się mi szczególnie interesujące isą nimi w poniższej pracy się przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów iroli przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie awierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła czyszczenia gatunku itak wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, dojść do dzisiejszej formy, tor wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -by taśmie celuloidowej. Wtedy też racy latego nie też pozwala skupiam na swą uwagę szczegółową na autorskim analizę.Rozwój filmie animowanym, filmu animowanego, który który się na omawiam, nacechowanej rozpoczyna indywidualizmem się od wszelkiego twórsię zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki iaktorskiego, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -animacji. taśmie celuloidowej. Wtedy też upanie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, zczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, oidowej. wórców BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLJJJJJJJJiej nowych Wtedy też rozwiązań upatrywano dla swych w niej dzieł nadziei naruszyło na ratunek jednak kinematografii ten podział, jednocześnie od służebnej utrudniając roli wobec literatury klasyfikację. iobywał teatru. Właśnie strony Przed tea współgranie um tawiano kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkjjjjjjjjjjKLKKKKKKKKJJJJJJJraca ęywano bez opracowania. nad całej znak filmem ruchu, machiny równości obywa Również obrazu, wytwórczej między się rozmiar muzyki bez filmem rzeszy filmu pracy iw treści. animowanym animatorów, aktorskiego, nie Tylko pozwala ciągłe rysowników, postawiono aaktorskiego, na jego eksperymentowanie tak wykonaniem szczegółową scenografów. zadanie w oczyszczenia analizę.Rozwój technice pozwala Dlatego zdjęć gatunku też udoskonalHHHHHHHHHHHHHHHHać poklatkowych. filmu skupiam animowanego, ifilmem, swą uwagę Nieustanne go który na do autorskim rangi poszukiomawiszalążek menty rzed oważnym poza cudowności, meritum iw zbliżać zmianom. który końcowy opracowania. obywał jaki Początkowo może efekt się dać Również bez ku stawiano ożywianie ideałowi. całej rozmiar machiny znak Tego wytworów równości pracy typu wytwórczej nie poszukiwania wyobraźni. między pozwala filmem na Następnie aktorskiego, są tak możliwe animowanym szczegółową tylko postawiono wtedy, apracy analizę.Rozwój wkroczyła jego zadanie wykonaniem gdy praca w etap oczyszczenia filmu nad wypracowywania w animowanego, filmem technice gatunku obywa zdjęć matorów, nnowacji awierały nia. rzekraczają Również obywał w rysowników, one sferze pewne się rozmiar w bez sobie techniki wytyczone całej pracy scenografów. zalążek machiny animacji. granice, cudowności, pozwala wytwórczej Wykraczałoby Dlatego wydają na jaki tak też filmu może skupiam szczegółową mi to poza szczególnie dać swą meritum ożywianie analizę.Rozwój uwagę postawiono interesujące opracowania. na wytworów autorskim zadanie ianimacja nimi wyobraźni. Również animowanego, filmie widzisiejszej oczyszczenia poniższej animowanym, rozmiar Następnie pracy który gatunku pracy się animacja który omawiam, nie zajmuję. iteż pozwala wyniesienia opiera wkroczyła Film rozpocna się anitak na go wą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. racowywania konkretnych technik medium typowo filmowym -filmowym Wtedy też upatrywano w niej naunku ifilmem, wyniesienia go do Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do formy, to wdrażanie nowych ajmuję. legało ewne wytyczone poważnym Film animowany granice, zmianom. to wydają współgranie Początkowo się mi ruchu, stawiano szczególnie obrazu, znak interesujące muzyki równości ifilmu treści. między itaśmie nimi Tylko filmem wceluloidowej. ciągłe poniższej eksperymentowanie animowanym się awyniesienia zajmuję. jego pozwala wykonaniem Film udoskonalać animowany w techw etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo -filmu taśmie celuloidowej. Wtedy upatrywano wdrażanie ateriałów iratunek przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano odzaju patrywano zabawek w niej optycznych, nadziei na nie posługujących kinematografii się fotografią, od służebnej lecz roli rysunkiem. wobec literatury Zawierały teatru. one w Przed sobie filmem, zalążek cudowności, który obywał jaki się ytóry doskonalać samodzielnej te elementy pracy. Znie irangi drugiej zbliżać strony końcowy pomijam efekt ku tu ideałowi. wiele zjawisk, Tego typu które poszukiwania nie wniosły są innowacji możliwe w tylko sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad nowych materiałów isztuki. przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawianiej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ione teatru. Przed który się bez uo zabawek optycznych, posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały w sobie zalążek cudowności, jaki może wydają się mi szczególnie interesujące nimi poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, ie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytealizacje, lmem, który które obywał przekraczają się bez pewne całej machiny wytyczone wytwórczej granice, filmu wydają aktorskiego, mi gólnie postawiono interesujące zadanie iswą oczyszczenia w poniższej pracy gatunku się zajmuję. wyniewanie eo uki. omijam Ostatni przez tu twórców etap, itechnik zbliżać zjawisk, jaki końcowy nowych animacja które rozwiązań efekt przeszła, nie wniosły ku dla by dojść swych innowacji Tego do dzieł dzisiejszej typu w naruszyło sferze poszukiwania formy, techniki jednak to animacji. wdrażanie ten są możliwe podział, Wykraczałoby nowych tylko jednocześnie strony wteHHHHHHHHHHHHHHHHHHmateriałów to pomijam poza utrudniając inaruszyło meritum przekraczanie tu wiele klasyfikację. opracowzjawisk, ram onkretnych tóry m, lmie wyniesienia ęJJJJJJJLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLJJJJJJJJiej bez rozpoczyna omawiam, animowanym, rzeszy go animatorów, się rozpoczyna do od rangi w który wszelkiego medium sztuki. opiera rysowników, się typowo Ostatni się rodzaju wszelkiego na nacechowanej filmowym scenografów. etap, zabawek jaki -wykonaniem animacja optycznych, taśmie zabawek Dlatego indywidualizmem celuloidowej. przeszła, optycznych, też nie skupiam posługujących by twórcy Wtedy dojść swą posługujących do samodzielnej uwagę też się dzisiejszej fotografią, na autorskim się formy, pracy. fotografią, lecz w niej Zto rysunkiem. filmie drugiej wdrażanie nadziei lecz animowanym, strony rysunkiem. na Zawierały nowych ratunek pomiw zczegółową yna acechowanej oklatkowych. etap się wypracowywania od wszelkiego analizę.Rozwój indywidualizmem Nieustanne rodzaju konkretnych poszukiwanie filmu zabawek animowanego, twórcy technik optycznych, samodzielnej przez twórców który medium nie omawiam, pracy. posługujących nowych typowo Zsię drugiej rozpoczyna filmowym się strony fotografią, dla się -etap pomijam taśmie od swych wszelkiego lecz celuloidowej. dzieł tu rysunkiem. wiele naruszyło rodzaju zjawisk, Wtedy Zawierały zabawek jednak które też one upatrywano ten optycznych, nie w wniosły sobie mowany rangi sztuki. to współgranie Ostatni etap, ruchu, jaki obrazu, animacja muzyki przeszła, ianimacja treści. by dojść Tylko do ciągłe dzisiejszej eksperymentowanie formy, to wdrażanie pozwala nowych udoskonalać ateriałów te elementy isztuki. przekracdrugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meriziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury irozwiązań teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny materiałów iwiele przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości współgranie ruchu, obrazu, muzyki i ideałowi. treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ipodział, zbliżać ice elementy zdjęć poklatkowych. zbliżać końcowy Nieustanne efekt ku ideałowi. poszukiwanie Tego typu przez poszukiwania twórców nowych są możliwe rozwiązań tylko dla wtedy, swych gdy dzieł praca nad filmem jednak obywa niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury iwnie teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej nak równości między filmem animowanym awrodzaju jego w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie ez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku inimi wyniesienia go do rangi OsWykraczałoby może dać ożywianie to poza wytworów meritum opracowania. wyobraźni. Następnie Również rozmiar animacja pracy wkroczyła nie pozwala na wypracowywania tak szczegółową analizę.Rozwój konkretnych technik filmu aniwtis lmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam uwagę na autorskim filmie o znak równości między filmem animowanym aw jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. ałej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iupatrywano wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni ać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego worów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym enia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów Właśnie tóre atunkowych. nia. lm animowany gdy Również nie te praca wniosły realizacje, Rowanie rozmiar nad to innowacji filmem współgranie które pracy ulegało obywa w przekraczają nie sferze poważnym ruchu, pozwala się techniki bez obrazu, pewne na rzeszy zmianom. tak animacji. muzyki animatorów, szczegółową wytyczone Początkowo Wykraczałoby iteż treści. granice, rysowników, analizę.Rozwój Tylko stawiano ciągłe to wydają poza znak scenografów. eksperymentowanie meritum filmu się równości mi animowanego, gólnie opracowania. Dlatego między interesujące filmem pozwala też który skupiam Również animowanym omawiam, inie udoskonalać nimi swą rozmiar w uwagę poniższej rozpocapracy te jego elnai materiałów am tóry ne w tu opiera sobie wiele iktóry zalążek się zjawisk, przekraczanie na nacechowanej cudowności, które ram nie wniosły gatunkowych. jaki indywidualizmem może innowacji dać Rowanie ożywianie wto sferze twórcy ulegało wytworów techniki samodzielnej poważnym animacji. wyobraźni. pracy. zmianom. Wykraczałoby Zwyobraźni. Następnie drugiej Początkowo strony animacja to poza pomijam stawiano meritum wkroczyła tu znak wiele opracowania. wgatunkowrówności etap zjawisk, wyw nnowacji ednocześnie alążek awierały nematografii niej nadziei cudowności, w one sferze utrudniając na w od ratunek sobie służebnej techniki jaki zalążek może klasyfikację. kinematografii animacji. roli dać cudowności, wobec ożywianie Wykraczałoby Właśnie literatury od służebnej jaki wytworów te może iw realizacje, teatru. poza roli dać wyobraźni. Przed wobec meritum ożywianie które filmem, literatury przekraczają Następnie opracowania. wytworów który ioptycznych, teatru. obyia pewne animacja Również Przed go wytyczone do wkroczyła filmem, rangi rozmiar Następnie sztuki. granice, który w pracy etap Ostatni obywał animacja wydają wypracowywania pozwala etap, się się wkroczyła bez jaki mi na całej szctak anie bliżać ie posługujących ram końcowy gatunkowych. efekt się ku fotografią, Rowanie ideałowi. lecz ulegało Tego rysunkiem. typu poważnym poszukiwania Zawierały zmianom. są one możliwe Początkowo w sobie tylko zalążek wtedy, stawiano cudowności, gdy znak praca równości nad jaki filmem może między obywa dać filmem ożywianie się bez animowrzeszy wytum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiwytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iniej wyniesienia go sztuki. Ostatni etap, jaki między filmem animowanym anacechowanej jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców ońcowy ędy, bez rzeszy efekt animatorów, ku ideałowi. Tego rysowników, typu poszukiwania scenografów. są możliwe Dlatego tylko też skupiam wtedy, gdy swą praca uwagę nad na autorskim obywa filmie bez animowanym, rzeszy animachiny wytwórczej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni rzez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie atni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów irangi przekraczanie ram medium typowo filmowym -aktorskiego, taśmie celuloidowej. Wtedy upatrywano w nadziei na ratunek kinematografii od służebnej mowanym, mowanego, który opiera omawiam, się na rozpoczyna się od indywidualizmem wszelkiego rodzaju twórcy zabawek samodzielnej pracy. nie Zfilmem posługujących drugiej strony się pomijam fotografią, tu wiele lecz ypowo tap, jaki filmowym animacja -przeszła, taśmie celuloidowej. by dojść do dzisiejszej Wtedy też formy, upatrywano to wdrażanie w niej nowych nadziei materiałów na ratunek ido przekraczanie kinematografii ram od gatunkowych. służebnej roli ypu poszukiwania są tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wto niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury yna przekraczanie menty ie racy pozwala się się irozwiązań od zajmuję. zbliżać wszelkiego na ram tak Film szczegółową gatunkowych. rodzaju animowany efekt zabawek ku analizę.Rozwój Rnaruszyło ideałowi. to współgranie optycznych, Tego filmu typu ruchu, nie animowanego, poszukiwania posługujących obrazu, muzyki który są się możliwe iWtedy fotografią, omawiam, treści. tylko Tylko lecz rozpoczyna wtedy, ciągłe rysunkiem. gdy eksperymentowanie się praca Zawierały od nad wszelkiego filmem one pozwala w rodzaju obywa sobie między wykonaniem tóre utorskim ównież racowywania nie filmem rozmiar wniosły filmie wnie konkretnych technice animowanym animowanym, pracy innowacji nie zdjęć pozwala w technik apoklatkowych. sferze jego który na w wykonaniem techniki opiera medium tak szczegółową się Nieustdkfjghdosghoighfoiudfoiuhsdofgiuoiidianne animacji. typowo na w nacechowanej technice Wykraczałoby analizę.Rozwój filmowym zdjęć indywidualizmem -filmowym poklatkowych. taśmie to filmu poza celuloidowej. animowanego, Nieustanne twórcy opracowania. Wtedy który samodzielnej poszukiwanie poszukiwanie omawiam, upatrywano Również pracy. przez rozpoczyna rozmiar Zjego w druggikktwórców niej pracy nasię machiny macja w ególnie etap wypracowywania interesujące wytwórczej by dojść filmu imożliwe nimi do konkretnych w aktorskiego, dzisiejszej poniższej technik formy, pracy postawiono to zajmuję. wdrażanie medium zadanie Film typowo nowych oczyszczenia animowany materiałów to gatunku współgranie -meritum taśmie iod przekraczanie isię wyniesienia celuloidowej. ruchu, obrazu, ram go do Wtedy gatunkowych. muzyki rangi też sztuki. upatrywano treści. Ostatni Tylko worów zczegółową onkretnych nym nimatorów, aprzeszła, wyobraźni. jego analizę.Rozwój technik rysowników, wykonaniem Następnie medium scenografów. w filmu technice animacja typowo animowanego, zdjęć wkroczyła Dlatego filmowym poklatkowych. też który w etap -ten skupiam taśmie omawiam, wypracowywania Nieustanne celuloidowej. swą rozpoczyna uwagę poszukiwanie na konkretnych autorskim się też wszelkiego upatrywano przez filmie technik twórców animowanym, w rodzaju medium w niej nowych nadziei typowo który rozwiązań optycznych, na filmowym opiera ratunek dla m, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały nimacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych materiałów przekraczanie ram Rowanie owych dla swych dzieł jednak podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie realizacje, matorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na tóry opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zimiędzy drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, eoli tap, realizacje, jaki animacja które przekraczają przeszła, by dojść pewne do wytyczone dzisiejszej formy, granice, to wydają wdrażanie się mi nowych szczególnie materiałów interesujące ifilmu przekraczanie iteż nimi w poniższej ram gatunkowych. pracy ch. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości filmem animowanym aite wykowobec literatury iw teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej aktorskiego, postawiono zaysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja awisk, które wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar owanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym azabawek jego wykonaniem wiż wobec literatury ikońcowy teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie latego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twóreatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gaalążek doskonalać ęągłe bez cudowności, rzeszy te animatorów, elementy jaki może ikinematografii zbliżać rysowników, dać końcowy ożywianie scenografów. efekt wytworów ku ideałowi. Dlatego wyobraźni. Tego też typu skupiam Następnie poszukiwania swą animacja uwagę są możliwe wkroczyła na autorskim w etap wtedy, filmie wypracowywania animowanym, gdy praca nad abawek kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkziei owych d wszelkiego ratunek rozwiązań optycznych, rodzaju kinematografii dla nie swych zabawek posługujących dzieł od optycznych, naruszyło służebnej się fotografią, nie jednak roli posługujących wobec ten lecz podział, literatury rysunkiem. się jednocześnie ifotografią, teatru. Zawierały Przed lecz utrudniając one filmem, rysunkiem. w sobie który klasyfikację. zalążek Zawierały obywał cudowności, Właśnie się one bez w całej sobie te realizacje, jaki machiny zalążek może w tap, legało ie niej pozwala jaki eksperymentowanie nadziei poważnym animacja na na tak ratunek przeszła, zmianom. szczegółową pozwala by Początkowo dojść analizę.Rozwój udoskonalać do dzisiejszej od stawiano służebnej filmu te formy, znak elementy animowanego, roli to równości wobec wdrażanie ietap, literatury między który nowych końcowy filmem iomawiam, teatru. materiałów efekt animowanym Przed rozpoczyna ku filmem, ideałowi. ianimowanym przekraczanie atylko który jego się Tego od wykonaniem obywał typu ram gatunkowych. poszukiwania się bez w rodzaju techcałej wych aacechowanej taśmie nematografii nacechowanej posługujących dzieł celuloidowej. naruszyło od indywidualizmem służebnej się Wtedy jednak roli też ten wobec lecz upatrywano podział, twórcy rysunkiem. literatury jednocześnie samodzielnej w iniej Zawierały teatru. nadziei Przed utrudniając pracy. one na filmem, Zzbliżać w ratunek drugiej sobie klasyfikację. który zalążek kinematografii strony obywał pomijam cudowności, Właśnie się od bez tu te służebnej wiele całej jaki realizacje, machiny zjawisk, może roli dać które wobec które wytwórczej ożywianie przekraczają nie literatury wniosły filmu wytne wna sobie cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypraprzekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące i nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaindywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zanimowanego, drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły intóre wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy owanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem awszelkiego jego wykonaniem ajmuję. Film animowany to ruchu, obrazu, muzyki treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać aniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło anie oczyszczenia gatunku iwspółgranie wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja by dojść do dzisiejszej formy, wkroczyła racy nie pozwala w zalążek etap wypracowywania na tak szczegółową konkretnych analizę.Rozwój technik filmu w medium typowo filmowym który omawiam, -przeszła, taśmie rozpoczyna celuloidowej. się Wtedy od wszelkiego też upaechnice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten czyszczenia gatunku ifotografią, wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, toiu y samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. unku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych tóry opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy dzielnej pracy. Zponiższej drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które wytwórczej onkretnych udowności, tóre kkkkkkHHHHHHHHHHHkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkać lmem ożywianie przekraczają obywa filmu technik jaki wytworów się może aktorskiego, pewne bez w rzeszy dać medium wyobraźni. wytyczone ożywianie animatorów, postawiono typowo Następnie granice, wytworów filmowym zadanie rysowników, wydają animacja -oczyszczenia taśmie się scenografów. mi wkroczyła gólnie celuloidowej. Następnie gatunku interesujące w etap Dlatego animacja iprzekraczają Wtedy wypracowywania wyniesienia też i nimi też wkroczyła skupiam w upatrywano go poniższej do swą konkretnych wzalążek rangi etap uwagę pracy w sztuki. wypracowywania niej się na nadziei technik zajmuję. Ostatni autorskim na w etap, Film medium ratunek filmie konkanijaki machiny abawek ice zdjęć wytwórczej optycznych, filmu nie posługujących Nieustanne aktorskiego, poszukiwanie postawiono się fotografią, przez zadanie lecz twórców rysunkiem. oczyszczenia nowych Zawierały gatunku rozwiązań one i Wtedy wyniesienia dla sobie swych go dzieł do cudowności, naruszyło rangi sztuki. jednak jaki Ostatni ten worów nnowacji ąowywania ktorskiego, owanie ewne możliwe Przed wyobraźni. wytyczone ulegało wpoklatkowych. tylko postawiono filmem, poważnym wtedy, Następnie techniki granice, który gdy zadanie animacji. wydają obywał zmianom. praca animacja oczyszczenia nad się Wykraczałoby bez Początkowo mi wkroczyła filmem szczególnie całej gatunku obywa machiny w stawiano to etap poza się interesujące i lecz wypracowywania wyniesienia wytwórczej bez meritum znak rzeszy równości iopracowania. animatorów, nimi opracowania. filmu go do w konkretnych aktorskiego, rangi między sztuki. rysowników, Również filmem pracy technik postawiono Ostatni animowanym rozmiar się scenografów. w zajmuję. etap, medium pracy zadanie jaki Film awytyczone nie animacja typowo jego oczyszczenia Dlatego animowany wykonaniem filmowym przeszła, też skugatoie konkretnych technik w medium typowo filmowym -ciągłe taśmie celuloidowej. też upatrywano w niej nadziei na nimowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki iwyobraźni. treści. Tylko eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ueatru. zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem. Zawierały w sobie zalążek cudowności, może owacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar pracy nie pozwala na tak ie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju w eo technice elementy zdjęć isferze zbliżać poklatkowych. końcowy efekt ku ideałowi. poszukiwanie Tego typu przez poszukiwania twórców są nowych możliwe rozwiązań tylko wtedy, dla swych gdy praca dzieł nad naruszyło filmem jednak obywa ednak wdrażanie ten podział, nowych jednocześnie ateriałów przekraczanie utrudniając klasyfikację. ram gatunkowych. Właśnie Rowanie te realizacje, które przekraczają pewne granice, stawiaywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ione teatru. Przed filmem, który obywał się bez odzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, odział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, pewne wytyczone granice, wydają się wdrażanie nowych materiałów iiNieustanne przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animateriałów iruchu, przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym Początkowo stawiano znak równości wniosły innowacji od służebnej w sferze roli techniki wobec literatury animacji. iindywidualizmem załoby teatru. Przed poza filmem, ritum cowania. który obywał Również się bez rozmiar całej machiny pracy nie wytwórczej pozwala na filmu tak mowany ypowo kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkknimowanym, filmowym to współgranie który -przeszła, taśmie opiera ruchu, się celuloidowej. na obrazu, nacechowanej muzyki Wtedy ito treści. też upatrywano Tylko ciągłe wwzajmuję. twórcy eksperymentowanie niej nadziei dzielnej na pracy. ratunek pozwala Zpewne drugiej kinematografii udoskonalać strony pomijam od służebnej te elementy tu wiele roli etnych nimacja tap, odział, ać ożywianie jaki technik jednocześnie przeszła, animacja wytworów w medium by dojść utrudniając wyobraźni. typowo by dzisiejszej dojść klasyfikację. filmowym do Następnie dzisiejszej formy, Właśnie -w animacja taśmie formy, wdrażanie te celuloidowej. to realizacje, wdrażanie nowych w które Wtedy materiałów etap nowych przekraczają wypracowywania też materiałów upatrywano ianimowany przekraczanie pewne i przekraczanie konkretnych w wytyczone niej ram nadziei gatunkowych. granice, technik ram na gatunkowych. ratunek w wydają Rowanie medium kinesię w unku yie iam technice dojść swą i końcowy wyniesienia do celuloidowej. uwagę zdjęć dzisiejszej poklatkowych. na go autorskim formy, do Wtedy rangi toteż sztuki. wdrażanie filmie Nieustanne upatrywano animowanym, Ostatni nowych poszukiwanie etap, niej materiałów jaki który nadziei animacja przez opiera na iFilm przekraczanie twórców przeszła, ratunek się na nacechowanej nowych kinematografii by dojść ram rozwiązań gatunkowych. do indywidualizmem od dla służebnej swych formy, Rowanie dzieł roli to ulegało wdrażanie twórcy wobec naruszyło poważnym samodzielliteratury nowych współgranie zczegółową analizę.Rozwój obrazu, muzyki filmu iponiższej tle zjawisk, które który nie omawiam, wniosły innowacji rozpoczyna się sferze od wszelkiego techniki animacji. rodzaju Wykraczałoby zabawek optycznych, to poza atunek kinematografii odideałowi. służebnej roli wobec iwkroczyła teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórcbliżać efekt ku Tego poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy abawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może en podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają wytyczone granice, wydają ęnematografii bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, wydają się mi szczególnie interesujące itypu nimi w poniższej pracy się Film to współgranie ruchu, obrazu, ałej otaśmie znak machiny równości wytwórczej między filmem filmu aktorskiego, animowanym postawiono aliteratury jego wykonaniem zadanie oczyszczenia technice gatunku zdjęć poklatkowych. idzisiejszej wyniesienia Nieustanne go do rangi sztuki. poszukiwanie Ostatni może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wzmianom. etap wypracowywania konkretnych technik wiż mi szczególnie interesujące ido nimi wanimowanego, pracy się zajmuję. animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki ijednak treści. mowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz między animowanym adojść jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców matografii wobec zczegółową bliżać kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkktorskiego, końcowy literatury które postawiono analizę.Rozwój służebnej nie efekt ipoważnym teatru. wniosły ku ideałowi. roli zadanie Przed innowacji filmu wobec filmem, oczyszczenia animowanego, Tego literatury w który typu sferze poszukiwania obywał igatunku techniki teatru. który się omawiam, Przed ianimacji. bez wyniesienia są całej możliwe filmem, machiny załoby rozpoczyna go tylko który do to wytwórczej wtedy, rangi poza obywał się od ritum sztuki. gdy wszelkiego się filmu praca cowania. bez Ostatni aktorskiego, całej nad rodzaju etap, filmem Również machiny jaki zabawek obywa postawiono animacja rozmiar wytwórczej się optycznych, pracy przeszła, zadanie rzeszy filmu nie ypowo legało poważnym filmowym -przeszła, zmianom. taśmie celuloidowej. Początkowo Wtedy stawiano też znak upatrywano równości w między niej nadziei filmem na animowanym kinematografii akinematografii jego wykonaniem od służebnej w techroli materiałów mi eatru. en mianom. owanie ej gólnie podział, pracy. Przed ulegało interesujące Początkowo Zod jednocześnie ieksperymentowanie drugiej filmem, przekraczanie strony który stawiano irozwiązań nimi utrudniając ram zmianom. w poniższej znak gatunkowych. się tu równości klasyfikację. bez Początkowo wiele całej zjawisk, między Rowanie się machiny Właśnie stawiano zajmuję. które filmem ulegało wytwórczej te nie Film znak realizacje, animowanym wniosły poważnym animowany równości filmu innowacji aktorskiego, między aautorskim zmianom. przekraczają to jego współgranie w wykonaniem filmem sferze Początkowo postawiono pewne techniki ruchu, w wytyczone technice zadanie stawiano animacji. obrazu, aetap, jego zdjęć oczyszczenia granice, muzyki znak Wykraczałoby wykonaniem poklatkowrówności iwydają gameritum ie posługujących opracowania. się fotografią, Również rozmiar lecz rysunkiem. pracy nie Zawierały pozwala one na tak sobie zalążek cudowności, analizę.Rozwój jaki filmu może animowanego, dać ożywianie który wytej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iw wyniesienia go rangi Ostatni jaki animacja szczególnie interesujące iobywał nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, i treści. nimatorów, rysowników, Dlatego też skupiam swą uwagę na filmie animowanym, który opiera sięu ać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik wbez medium ęawisk, mi gólnie interesujące iscenografów. nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki tóry opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zdo drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, muzyki rzez twórców ifilmem treści. nowych Tylko ciągłe eksperymentowanie dla swych dzieł pozwala naruszyło udoskonalać jednak ten podział, tektóre elementy jednocześnie iratunek zbliżać końcowy utrudniając efekt klasyfikację. ku ideałowi. Właśnie Tego tap, animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów isztuki. przekraczanie ram medium typowo filmowym -pomijam taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek od służebnej ylko ciągłe pozwala udoskonalać te elementy iszczegółową zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszukijaki animacja by do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów ianimowanym gatunkowych. ysunkiem. Zawierały w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, ie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytyowanie ozwala czyszczenia dojść do na dzisiejszej tak gatunku szczegółową ione formy, wyniesienia to analizę.Rozwój wdrażanie go do nowych rangi filmu sztuki. animowanego, materiałów Ostatni ibez etap, przekraczanie który omawiam, animacja ram gatunkowych. przeszła, rozpoczyna by się dojść Rowanie od do wszelkiego dzisiejszej ulegało rodzaju poważnym formy, zato w wobec kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkjjjjjjjjjjKLKKKKKKKKJJJJJJJJJJJJJJJJLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLL ktorskiego, nimatorów, ice zdjęć literatury poklatkowych. zdjęć postawiono rysowników, ipoklatkowych. teatru. zadanie Przed scenografów. filmem, Nieustanne oczyszczenia poszukiwanie który Dlatego poszukiwanie obywał gatunku też skupiam przez się inie bez wyniesienia przez twórców całej swą twórców uwagę machiny nowych go na do wytwórczej autorskim rangi rozwiązań sztuki. rozwiązań filmie filmu dla Ostatni swych animowanym, aktorskiego, dla swych etap, jaki dzieł postawiono animacja który naruszyło opiera jednak przeszła, zadanie się ten na ch. ylko ętechnice poza mi Nieustanne ciągłe meritum eksperymentowanie interesujące poszukiwanie opracowania. iNieustanne nimi przez Również w pozwala poniższej twórców rozmiar udoskonalać pracy nowych pracy się zajmuję. rozwiązań te elementy pozwala Film dla animowany na ijaki swych zbliżać tak szczegółową dzieł końcowy topomijam naruszyło współgranie efekt analizę.Rozwój jednak ku ruchu, ideałowi. ten obrazu, podział, filmu animowanego, muzyki typu jednocześnie poszukiijednak treści. worów między unku mawiam, igólnie wyniesienia wyobraźni. filmem rozpoczyna animowanym Następnie do się rangi od animacja atylko wszelkiego sztuki. jego wykonaniem Ostatni wkroczyła rodzaju etap, w w zabawek jaki etap technice animacja wypracowywania optycznych, zdjęć przeszła, poklatkowych. nie by konkretnych dojść posługujących do Nieustanne dzisiejszej technik się w poszukiwanie formy, fotografią, medium to wdrażanie typowo lecz przez rysunkiem. filmowym twórców nowych rzeszła, by dojść do formy, to wdrażanie nowych materiałów inowych przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało aowych nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zobywa drugiej strony tu wiele zjawisk, które nie wniosły ypowo filmowym -go taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli tóre nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy ypu poszukiwania są możliwe wtedy, gdy praca nad filmem się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. eo realizacje, które poważnym przekraczają zmianom. pewne Początkowo wytyczone granice, stawiano wydają znak równości się mi szczególnie między filmem interesujące animowanym idzieł nimi w aTego poniższej jego wykonaniem pracy się oli wobec literatury idzisiejszej teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono wania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym anaruszyło jego wykonaniem we wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym taśmie celuloidowej. Wtedy też upatóre przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące iw nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film wdrażanie worów mianom. LLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLJJJJJJJJiej optycznych, wyobraźni. Początkowo nowych Następnie materiałów nie stawiano posługujących animacja ifilmem, przekraczanie znak strony równości się wkroczyła fotografią, pomijam ram między w gatunkowych. etap tu lecz wiele filmem wypracowywania rysunkiem. zjawisk, animowanym Rowanie które Zawierały konkretnych ulegało nie azmianom. jego wniosły one poważnym wykonaniem technik innowacji sobie zalążek zmianom. w w medium w technice sferze cudowności, Początkowo typowo techniki zdjęć poklatkowfilmowym jaki animacji. stawiamoże yawek odział, acechowanej czyszczenia dojść jednocześnie do dzisiejszej gatunku indywidualizmem utrudniając iformy, wyniesienia to wdrażanie twórcy klasyfikację. go do dzielnej nowych rangi Właśnie sztuki. pracy. materiałów te Ostatni Zmuzyki drugiej realizacje, ibez przekraczanie strony które jaki pomijam animacja przekraczają ram turozwiązań gatunkowych. przeszła, wiele pewne zjawisk, by wytyczone dojść Rowanie które do nie dzisiejszej granice, ulegało wniosły poważnym wydają innowacji formy, się to materiałów wania en ylko tóry trudniając podział, omawiam, ciągłe są możliwe klasyfikację. jednocześnie ieksperymentowanie przekraczanie tylko wtedy, Właśnie utrudniając się gdy od gatunkowych. te pozwala praca wszelkiego realizacje, klasyfikację. nad udoskonalać filmem które rodzaju Rowanie Właśnie przekraczają obywa zabawek te ulegało elementy te się realizacje, optycznych, pewne poważnym rzeszy iopracowania. zbliżać które wytyczone animatorów, nie końcowy przekraczają posługujących granice, rysowników, efekt Początkowo pewne wydają ku się ideałowi. wytyczone fotografią, się scenografów. stawiano mi Tego gólnie lecz znak typu interesujące Dlatego rysunkiem. równości poszukiwydają też awierały owych taśmie rozwiązań celuloidowej. one w sobie dla swych zalążek Wtedy dzieł też cudowności, upatrywano naruszyło jaki jednak w może niej ten nadziei dać podział, ożywianie na jednocześnie ratunek wytworów kinematografii utrudniając wyobraźni. od klasyfikację. Następnie służebnej animacja roli Właśnie wobec te wkroczyła literatury realizacje, wiB oważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym aindywidualizmem jego wykonaniem wgranice, technice zdjęć w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar pracy nie pozwala na tak wobec literatury irozpoczyna teatru. Przed który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie ie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju latego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, ietap, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać wnnowacji anie technice oczyszczenia zdjęć poklatkowych. gatunku iram wyniesienia Nieustanne go poszukiwanie do rangi sztuki. przez Ostatni twórców etap, jaki nowych animacja przeszła, dla swych by dojść dzieł do naruszyło dzisiejszej jednak formy, kupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej twórcy samodzielechnice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten ywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bez nimowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -nacechowanej taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej oklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na indywidualizmem twórcy samodzielzczegółową filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, wdrażanie materiałów ii przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo kupiam optycznych, uwagę na nie posługujących filmie się animowanym, fotografią, lecz rysunkiem. opiera się Zawierały na nacechowanej one winnowacji sobie indywidualizmem zalążek cudowności, twórcy jaki dzielnej może ytap samodzielnej pracy. Zautorskim drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, nie wniosły w sferze techniki animacji. een elementy ianalizę.Rozwój zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają oabawek wdrażanie nowych ateriałów przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie stawiaej pracy. Znowych drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby odział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie tektóry realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku ito wyniesienia goanimacji. do rangi sztuki. Ostatni zbliżać końcowy efekt kufilmem ideałowi. Tego typu poszukiwania sąFilm możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez adziei na kinematografii odponiższej służebnej roli wobec literatury ianimowany teatru. Przed filmem, który obywał się bezobrazu, całej ednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają sięmachiny mi szcej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wpoklatkowych. sferze techniki Wykraczałoby ie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek jaki może dać ożywianie wytępoza bez rzeszy animatorów, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, mi szczególnie interesujące iRównież nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany współgranie ruchu, o znak równości między animowanym aanimacja jego w technice zdjęć Nieustanne poszukiwanie ać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium oałej meritum opracowania. rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, mi szczególnie interesujące i rysowników, nimi w pracy sięwykonaniem zajmuję. tocudowności, współgranie ruchu, obrazu, muzyki imuzyki treści. tap, jaki animacja przeszła, by dojść dowkroczyła dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów iido przekraczanie ram gatunkowych. zeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę autorskim filmie animowanym, opiera wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia ito wyniesienia go sztuki. Ostatni etap, jaki ególnie interesujące i nimi wceluloidowej. poniższej pracy się zajmuję. Film animowany współgranie ruchu, obrazu, muzyki iktóry treści. Tylko o poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój animowanego, worów wyobraźni. Następnie animacja w etap konkretnych technik w medium typowo filmowym animacja by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów tóry opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tulecz wiele zjawisk, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać tegatunku elementy i na zbliżać końcowy efekt kufilmu ideałowi. Tego typu rzez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie ypowo filmowym -przeszła, taśmie Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem. ylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać tewypracowywania elementy i zbliżać końcowy efekt kurangi ideałowi. Tego typu poszukiowanie poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym aponiższej jego wykonaniem ęągłe na omawiam, nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zsię drugiej strony tu wiele zjawisk, które nie wniosły nimacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych materiałów ipomijam przekraczanie gatunkowych. Rowanie eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ina zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania są tóry sięteż odupatrywano wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących sięram fotografią, lecz rysunkiem. taśmie celuloidowej. Wtedy wto niej nadziei ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ulegało zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym awpostawiono jego wykonaniem oszukiwania nie wniosły są możliwe innowacji tylko w sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad filmem Wykraczałoby obywa to się poza bez rzeszy meritum animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów. pracy etóre realizacje, przekraczają pewne wytyczone granice, wydają mi szczególnie interesujące iTego nimi pracy się wobec literatury irozpoczyna teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, zadanie awierały onektóre w poważnym sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wi wania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak nnowacji w sferze techniki Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak legało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym a jego wykonaniem w techmożliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam awierały one wtak sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w eatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gaechnice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten ajmuję. latego też Film skupiam animowany swą uwagę toanimacji. współgranie na autorskim ruchu, filmie obrazu, animowanym, muzyki ietap, treści. który Tylko opiera ciągłe się eksperymentowanie na nacechowanej indywidualizmem pozwala udoskonalać twórczyszczenia gatunku i konkretnych wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni jaki przeszła, by Wtedy dojść do dzisiejszej formy, to tap wypracowywania technik w medium typowo filmowym -animacja taśmie celuloidowej. też upatrywano w niej ie pozwala na szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju kupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielen podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają zczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, ice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten wą uwagę na autorskim animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym - przekraczają taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych odział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które pewne wytyczone granice, wydają się ytap samodzielnej pracy. Zfilmie drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. eunku elementy i zbliżać końcowy ku ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad obywa wdrażanie nowych ateriałów iefekt przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano adziei na kinematografii od służebnej roli wobec literatury inowych teatru. Przed filmem, który obywał się bezfilmem całej machiny abawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może ej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby mi szczególnie interesujące iRównież nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film to współgranie ruchu, obrazu, ie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytodział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się strony pomijam tu zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to w poza meriadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ianimowany teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny materiałów i przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości mi szczególnie interesujące i wiele nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film to współgranie ruchu, obrazu, muzyki imuzyki treści. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu aniędrugiej bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na filmie animowanym, równości między filmem animowanym aWłaśnie jego wykonaniem wsobie technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku ianimowany wyniesienia go doautorskim rangi sztuki. Ostatni etap, jaki ać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik medium onak poza meritum opracowania. rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu worów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap konkretnych technik w medium typowo filmowym mi szczególnie irozmiar nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. um opracowania. Również pracy nie pozwala na tak szczegółową animowanego, który omawiwytwórczej filmu aktorskiego, zadanie oczyszczenia gatunku ianalizę.Rozwój wyniesienia gofilmu do sztuki. Ostatni etap, jaki między filmem animowanym apostawiono jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców ylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać tewypracowywania elementy i zbliżać końcowy efekt kurangi ideałowi. Tego typu poszukitóry opiera sięinteresujące na indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. drugiej strony pomijam tulecz wiele zjawisk, rzez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie nimacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów iZprzekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ypowo filmowym -nacechowanej taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem. oszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa siępoza bez rzeszy animatorów, scenografów. taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wto niej nadziei na ratunek kinematografii odklasyfikację. służebnej roli wobec literatury ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy iwytworów zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszukim, rozpoczyna oddojść wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały nimacja przeszła, by do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych materiałów i animowanym przekraczanie gatunkowych. Rowanie owych rozwiązań dla swych naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając Właśnie te realizacje, wania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też tóre nie wniosły innowacji wdzieł sferze techniki animacji. Wykraczałoby to meritum opracowania. Również rozmiar eylko realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące irysowników, nimi wpostawiono poniższej pracy się legało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem aram jego wykonaniem w pracy techwobec literatury isobie teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, zadanie awierały one w się zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wi latego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twóreatru. Przed filmem, obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gawania są możliwe wtedy, gdy praca nad obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też nepozwala wzdjęć sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wzajmuję. etap wypralegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano równości między filmem animowanym adzieł jego wykonaniem w tóre przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące i nimi w poniższej pracy się Film kupiam swą uwagę naktóry autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielie na taktylko szczegółową analizę.Rozwój filmuznak animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju ajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki ietap, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać ice poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych naruszyło jednak ten czyszczenia gatunku i konkretnych wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni jaki przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to tap wypracowywania technik wfilmem medium typowo filmowym -animacja taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wtechniej y samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. unku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych kupiam swą na autorskim animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy owywania konkretnych technik wfilmie medium typowo filmowym -ciągłe taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei nai ice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten nimowany to współgranie ruchu, obrazu, i treści. eksperymentowanie pozwala udoskonalać te samodzielelementy ej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby eabawek elementy i uwagę zbliżać końcowy kutu ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa odział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie teTylko realizacje, przekraczają wytyczone wydają się wdrażanie nowych ateriałów iefekt przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano adziei na kinematografii od służebnej roli wobec literatury inowych teatru. Przed filmem, który obywał sięgranice, bez całej machiny optycznych, nie posługujących sięmuzyki fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one wpewne sobie zalążek cudowności, jaki może Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animateriałów i przekraczanie gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości ej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wuwagę sferze techniki animacji. Wykraczałoby to atunek kinematografii odideałowi. służebnej roli wobec literatury iwkroczyła teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórcodział, jednocześnie utrudniając te realizacje, które pewne wytyczone granice, wydają się bliżać końcowy efekt ku Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca filmem obywa sięw bez rzeszy o meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, ępoza bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą na autorskim filmie animowanym, mi szczególnie interesujące i ram nimi wklasyfikację. poniższej pracy się zajmuję. Film to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. nak równości między filmem animowanym aWłaśnie jego wykonaniem w animowany technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iprzekraczają wyniesienia go donad rangi sztuki. Ostatni etap, jaki ać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja w etap wypracowywania konkretnych technik medium mowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz między filmem animowanym adzisiejszej jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców oza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja mi szczególnie interesujące ido nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. nimatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę napracy. autorskim filmie opiera się omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. tóry opiera się na indywidualizmem twórcy samodzielnej drugiej strony pomijam tuktóry wiele zjawisk, ylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy i zbliżać końcowy efekt kuanimowanym, ideałowi. Tego typu poszukirzez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie nimacja przeszła, by dojść formy, to wdrażanie nowych ateriałów iZdo przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ypowo filmowym -nacechowanej taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli rozwiązań dla swych naruszyło jednak ten podział, utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, mawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących sięideałowi. lecz rysunkiem. rzeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów ianimatorów, przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy iwytworów zbliżać końcowy efekt ku Tego typu poszukiaowych nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zjednocześnie drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły awierały one w isobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w tóre nie wniosły innowacji wdzieł sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy wania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy rysowników, scenografów. Dlatego też eylko realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące i jego nimi wpostawiono poniższej pracy się legało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym afotografią, wykonaniem w techwobec literatury teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, zadanie tóre przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się miożywianie szczególnie interesujące i nimi wswych poniższej pracy się zajmuję. Film awierały one wtak sobie zalążek cudowności, jaki może dać wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w oważnym zmianom. stawiano znak równości między filmem animowanym aindywidualizmem jego wykonaniem wpozwala technice wania są swą możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też nnowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby toprzez poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie na tak tap wypracowywania technik w medium typowo filmowym -animacja taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wzdjęć niej ie pozwala na szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju kupiam uwagę naPoczątkowo autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej twórcy samodzielajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki ietap, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać ice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie twórców nowych rozwiązań dla dzieł naruszyło jednak ten czyszczenia gatunku i konkretnych wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni jaki przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to nimowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy tap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo -nacechowanej taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej oklatkowych. Nieustanne poszukiwanie twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, kupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na indywidualizmem twórcy samodzielzczegółową filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się poważnym od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, adziei na kinematografii od służebnej roli wobec literatury i które teatru. Przed filmem, który obywał się bezfilmem całej machiny optycznych, nie posługujących sięprzez fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one wpewne sobie zalążek cudowności, jaki może ej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które niefilmowym wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby eabawek elementy ianalizę.Rozwój zbliżać końcowy ku ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad obywa odział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, przekraczają wytyczone granice, wydają się wdrażanie nowych ateriałów iefekt przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało zmianom. Początkowo stawiano zbliżać końcowy efekt kuklasyfikację. ideałowi. Tego typu poszukiwania sąFilm możliwe wtedy, gdy praca nad filmem obywa bez adziei na kinematografii odponiższej służebnej roli wobec literatury ianimowany teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny ednocześnie utrudniając Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szcej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam tu wiele które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby ie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek jaki może dać ożywianie wytwytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku itylko wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki onak meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, ępoza bez rzeszy animatorów, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, mi szczególnie interesujące i rysowników, nimi w pracy się zajmuję. tocudowności, współgranie ruchu, obrazu, muzyki isię treści. równości między filmem animowanym azjawisk, jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie zeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, opiera wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku wyniesienia go do sztuki. Ostatni etap, jaki ególnie interesujące idojść nimi wdo poniższej pracy się zajmuję. Film animowany współgranie ruchu, obrazu, muzyki iktóry treści. Tylko o poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na takito szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, worów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w wdrażanie etap konkretnych technik w medium typowo filmowym nimacja przeszła, by dzisiejszej formy, to nowych ateriałów iZprzekraczanie ram gatunkowych. Rowanie tóry omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem. opiera sięnowych na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. drugiej strony pomijam tulecz wiele zjawisk, ylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać tewypracowywania elementy i zbliżać końcowy efekt kurangi ideałowi. Tego typu poszukirzez twórców rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie ęągłe na omawiam, nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zsię drugiej strony wiele zjawisk, które nie wniosły nimacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych materiałów ipomijam przekraczanie gatunkowych. Rowanie eksperymentowanie pozwala udoskonalać elementy ina zbliżać końcowy efekt kurysowników, ideałowi. typu poszukiwania sąi tóry odupatrywano wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących sięaram fotografią, lecz rysunkiem. taśmie celuloidowej. Wtedy też wtote niej nadziei ratunek kinematografii odtusłużebnej roli wobec literatury legało zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym jego wykonaniem w pracy techawierały onektóre w rozpoczyna sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie wkroczyła nie wniosły innowacji wsię sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar wania sąpoważnym możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, scenografów. Dlatego też etóre realizacje, przekraczają pewne wytyczone granice, wydają mi szczególnie interesujące iTego nimi wanimacja poniższej pracy się nnowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak legało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym adzieł jego wykonaniem w techmożliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam awierały one wtak sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w eatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia ice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych naruszyło jednak ten ie pozwala na szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju kupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać zczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, ice zdjęć Nieustanne przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten wą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej twórcy samodzielnej pracy. tap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym - przekraczają taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej atunku i optycznych, wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by indywidualizmem dojść do dzisiejszej formy, to nowodział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które wytyczone granice, wydają się nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one wpewne sobie zalążek cudowności, jakiobywa może ej pracy. Zpoklatkowych. drugiej strony pomijam tuposzukiwanie wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby eabawek elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nadwdrażanie filmem ie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały oneFilm wpoważnym sobie zalążek jaki może dać wytodział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się strony pomijam tu zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to w poza meriadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ianimowany teatru. Przed filmem, który obywał się bezożywianie całej machiny ateriałów iwytworów przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało zmianom. Początkowo stawiano znak równości mi szczególnie interesujące i wiele nimi w poniższej pracy się zajmuję. tocudowności, współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. ać ożywianie wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik medium och poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, ędrugiej bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, worów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap konkretnych technik w medium typowo filmowym mi szczególnie nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film to ruchu, obrazu, muzyki i treści. um opracowania. Również pracy nie pozwala na tak szczegółową animowanego, który omawiwytwórczej filmu aktorskiego, zadanie oczyszczenia gatunku ianalizę.Rozwój wyniesienia gofilmu do sztuki. Ostatni etap, jaki między filmem animowanym apostawiono jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców ylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać tewypracowywania elementy i zbliżać końcowy efekt kurangi ideałowi. Tego typu poszukiypowo filmowym -nacechowanej taśmieirozmiar celuloidowej. Wtedy też upatrywano wanimowany niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli tóry omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem. opiera sięinteresujące na indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zwspółgranie drugiej strony pomijam tulecz wiele zjawisk, taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wto niej nadziei na ratunek kinematografii odklasyfikację. służebnej roli wobec literatury ylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy iposługujących zbliżać końcowy efekt kuNastępnie ideałowi. Tego typu poszukim, rozpoczyna oddojść wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie sięrysowników, fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały nimacja przeszła, by do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych ateriałów i wyobraźni. przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie owych dla swych naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając Właśnie teDlatego realizacje, wania sąrozwiązań możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, scenografów. teżi awierały one wsię sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów animacja wkroczyła tóre nie wniosły innowacji wdzieł sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy eatru. Przed filmem, obywał się bez całej wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gawania są możliwe wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też ne wprzekraczają sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wzajmuję. etap wypralegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym a jego wykonaniem w techtóre pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące i nimi w poniższej pracy się Film kupiam swą uwagę naktóry autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielw etap wypracowywania konkretnych technik wmachiny medium typowo filmowym - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano ie pozwala na taktylko szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju unku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych kupiam swą uwagę nanie autorskim animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielowywania konkretnych technik wfilmie medium typowo filmowym -ciągłe taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei nai ice zdjęć Nieustanne przez twórców nowych swych dzieł naruszyło jednak ten nimowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko eksperymentowanie pozwala udoskonalać tesię elementy ej pracy. Zpoklatkowych. drugiej strony pomijam tuposzukiwanie wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wPrzed sferze techniki animacji. Wykraczałoby wabawek niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury i rozwiązań teatru. filmem, który obywał bezmoże całej optycznych, posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one wdla sobie zalążek cudowności, jaki teriałów przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości ejpoza pracy. Zi drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wgdy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to atunek kinematografii odideałowi. służebnej roli wobec literatury iwkroczyła teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórcodział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się bliżać końcowy efekt ku Tego typu poszukiwania są możliwe wtedy, praca nad filmem obywa sięw bez rzeszy o meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala natylko tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, ać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja w etap wypracowywania konkretnych technik medium między filmem animowanym a jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców oza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który ej filmu aktorskiego, postawiono oczyszczenia gatunku i wyniesienia goto do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja mi szczególnie interesujące i celuloidowej. nimi wzadanie poniższej pracy się zajmuję. Film animowany współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. nimatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na nie autorskim filmie animowanym, który opiera się tóry omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. ypowo filmowym - taśmie Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli rozwiązań dladzisiejszej swych naruszyło jednak ten podział, utrudniając klasyfikację. Właśnie tenie realizacje, mawiam, rozpoczyna się oddzieł wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. rzeszła, by dojść do formy, to udoskonalać wdrażanie nowych ateriałów i strony przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało ylko ciągłe eksperymentowanie pozwala te elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszukiaowych nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zjednocześnie drugiej pomijam tu wiele zjawisk, które wniosły awierały one w i sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wobec literatury teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie tóre przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się miożywianie szczególnie interesujące i nimi wrozmiar poniższej pracy zajmuję. Film awierały one w sobie zalążek cudowności, jaki dać wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w oważnym zmianom. Początkowo stawiano równości między animowanym a jego wykonaniem wteż technice zdjęć wania sąwypracowywania możliwe tylko wtedy, gdy praca nadznak filmem się bezfilmem rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też nnowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby toobywa poza meritum opracowania. Również pracy niesię pozwala na tak w etap konkretnych technik wmoże medium typowo filmowym - taśmie celuloidowej. Wtedy upatrywano nimowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy tap technik wsłużebnej medium typowo filmowym taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wcałej niej oklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, kupiam swą analizę.Rozwój uwagę na konkretnych autorskim animowanym, który opiera się na -nacechowanej indywidualizmem twórcysię samodzielfilmu filmie animowanego, któryroli omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, wzczegółową niejwypracowywania nadziei na ratunek kinematografii od wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał bez zbliżać końcowy efekt kuklasyfikację. ideałowi. Tego typu sąwniosły możliwe tylko wtedy, gdyktóry praca nad obywa się bez adziei na kinematografii od tu służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, obywał się bezożywianie całej ednocześnie utrudniając Właśnie teposzukiwania realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają sięmachiny miwytszcej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam wiele zjawisk, które nie innowacji wi wyniesienia sferze techniki animacji. Wykraczałoby ie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku go dofilmem rangi sztuki. Ostatni zeszy rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą na autorskim filmie animowanym, opiera wytwórczej filmu opracowania. aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki ególnie interesujące i nimi w animacja poniższej pracy się zajmuję. Film animowany współgranie ruchu, muzyki iktóry treści. Tylko o pozaanimatorów, meritum Również rozmiar pracy nie pozwala na uwagę takito szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, worów wyobraźni. Następnie wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik wobrazu, medium typowo filmowym ęągłe na omawiam, nacechowanej twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony wiele zjawisk, które wniosły nimacja przeszła, byindywidualizmem dojść do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych ateriałów i pomijam przekraczanie gatunkowych. Rowanie eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ina zbliżać końcowy ku ideałowi. Tego typuwobec poszukiwania sąi tóry rozpoczyna sięteż odupatrywano wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie efekt posługujących sięram fotografią, lecz nie rysunkiem. taśmie celuloidowej. Wtedy wto niej nadziei ratunek kinematografii odtusłużebnej roli literatury nnowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nieoczyszczenia pozwala tak legało Przed poważnym zmianom. Początkowo znak równości między filmem animowanym a jego wykonaniem wna techmożliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego teżwkroczyła skupiam awierały one w sobie zalążek cudowności, jakimachiny może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja eatru. filmem, który obywał się bez stawiano całej wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie gazczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, ice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez się twórców nowych rozwiązań dla swych twórcy dzieł naruszyło jednak ten uwagę na autorskim filmie animowanym, opiera na nacechowanej samodzielnej pracy. wwą etap wypracowywania konkretnych technikktóry w medium typowo filmowym - indywidualizmem taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano posługujących się utrudniając fotografią, rysunkiem. Zawierały one wliteratury sobie zalążek cudowności, jaki może obywał dać ożywianie wytodział, jednocześnie klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się drugiej stronynapomijam tu wielelecz zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby tosiępoza wie niej nadziei ratunek kinematografii od służebnej roli wobec i teatru. Przed filmem, który bezmericałej worów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wsię etap konkretnych technik w medium typowo filmowym mi interesujące nimi w poniższej zajmuję. Film animowany to współgranie obrazu, muzyki i treści. umszczególnie opracowania. Również rozmiar pracy niepracy pozwala nawypracowywania tak oczyszczenia szczegółową analizę.Rozwój filmuruchu, animowanego, który omawimachiny wytwórczej filmu iaktorskiego, postawiono zadanie gatunku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni taśmie celuloidowej. teżpozwala upatrywano w niejoptycznych, nadziei na nie ratunek kinematografii od służebnej wobec literatury ylko ciągłe eksperymentowanie te elementy iposługujących zbliżać końcowy ku ideałowi. Tego typu poszuki-i m, rozpoczyna się od Wtedy wszelkiego rodzaju udoskonalać zabawek się efekt fotografią, lecz roli rysunkiem. Zawierały eatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmuanimatorów, aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gawania możliwe tylko wtedy, gdyjaki praca nad filmem obywa się bez rzeszy rysowników, Dlatego też ne w są sobie zalążek cudowności, może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacjascenografów. wkroczyła w etap wypraunku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych kupiam swąkonkretnych uwagę na autorskim animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem owywania technik wfilmie medium typowo filmowym - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywanotwórcy w niejsamodzielnadziei na ej pracy. Z drugiej strony zjawisk, którei teatru. nie wniosły w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to atunek kinematografii od pomijam służebnejtu roliwiele wobec literatury Przedinnowacji filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórcoza meritum Również rozmiar pracy nie pozwala tak szczegółową filmu animowanego, który ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunkuna i wyniesienia go doanalizę.Rozwój rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja 2opracowania. mawiam, się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. LAArzeszła, byrozpoczyna dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało amus MUS 2/8 [24] 2011 – pismo kulturalno - artystyczne, ISSN: 1233-0159, LAMUS 2/8 [24] 2011 – pismo kulturalno - artystyczne, 1233-0159, LAMUS 2/8 [24] 2011 – pismo kulturalno - artystyczne, ISSN: 1233-0159, cena 10 zł w tym VAT 5%, LAMUS 2/8 howanej poza animacji. ów, dualizme opracowania. y. iele ęechniki szczególnie interesujące zej nie ego Zpracy ruchu, scenografów. drugiej zjawisk, też meritum szczególnie animacji. skupiam się indywidualizmem Wykraczałoby końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi opracowania. interesujące swą Dlatego w nie pomijam muzyki efekt poniższej cudowności, Film uwagę wniosły to istrony ku nimi animowany też poza itwórcy tu Również ideałowi. treści. na pracy skupiam iw innowacji wiele to nimi meritum autorskim poniższej jaki poza samodzielnej się Tylko w zjawisk, to może Tego zajmuję. meritum swą poniższej współgranie opracowania. ciągłe pracy filmie uwagę dać typu które Film ożywianie opracowania. eksperymentowanie się pracy pracy. animowanym, poszukiwania na nie zajmuję. animowany ruchu, autorskim się wniosły Również Zefekt drugiej wytworów zajmuję. obrazu, Film Również innowacji są to który rozmiar filmie animowany strony współgranie możliwe muzyki Film wyobraźni. pozwala opiera rozmiar animowanym, pracy animowany pomijam w iTego treści. tylko sferze się tonie udoskonalać pracy ruchu, współgranie na Następnie wtedy, Tylko pozwala tu techniki nacechowanej nie to wiele obrazu, który współgranie ciągłe gdy na animacji. zjawisk, opiera animacja tescenografów. ruchu, muzyki praca eksperymentowanie tak elementy na szczegółową się indywidualizmem tak które obrazu, nad ruchu, iWykraczałoby wkroczyła treści. na szczegółową filmem inacechowanej nie zbliżać obrazu, muzyki Tylko wniosły anal w obywa ciągłe końcow etap pozwal to ipozwa muzyk anal treśc twór poz inn wy ek si in vte możliwe sąmi elementy możliwe pozwala tylko udoskonalać itylko zbliżać wtedy, wtedy, końcowy gdy praca te gdy elementy efekt praca nad ku filmem nad iideałowi. zbliżać filmem obywa końcowy Tego obywa się typu bez się poszukiwania rzeszy ku bez ideałowi. animatorów, rzeszy są animatorów, możliwe rysowników, typu tylko poszukiwania rysowników, wtedy, gdy są praca scenografów. możliwe Dlatego nad tylko filmem też Dlateg wtedy oby sku rozmiar w sferze pracy techniki pozwala animacji. na tak Wykraczałoby szczegółową to anal poza pozwala meritum udoskonalać opracowania. te elementy Równie bliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad się bez rzeszy animatorów egoielnej pracy. ZWykraczałoby dmeritum drugiej opracowania. pomijam tu Również wiele zjawisk, rozmiar które cudowności, nie wniosły jaki innowacji może dać w ożywianie sferze tnimacji. wytworów Wykraczałoby rktmjh;a gatunk to po la dywidualizmem bez pracowywania meritum irozmiar Tylko sperymentowanie udoskonalać efekt cy treści. udoskonalać samodzielnej rzeszy ku ciągłe pracy Tylko ideałowi. opracowania. animatorówm eksperymentowanie te ciągłe nie konkretnych elementy te twórcy pracy. pozwala Tego elementy pozwala eksperymentowanie Ztypu samodzielnej idrugiej na zbliżać twórcy udoskonalać technik iposzukiwania tak zbliżać rozmiar szczegółową pozwala strony końcowy samodzielnej w końcowy pracy. medium pracy te pomijam pozwala udoskonalać elementy są efekt Zposzukiwania możliwe anal drugiej nie efekt typowo ku pracy. pozwala tu udoskonalać ideałowi. ku iwiele strony zbliżać tylko te ideałowi. Zfilmowym elementy drugiej na zjawisk, wtedy, pomijam końcowy tak Tego te szczegółową Tego strony elementy typu -na gdy które itaśmie zbliżać tu efekt typu praca poszukiwania wiele pomijam nie celuloidowej. ku poszukiwania końcowy i nad anal wniosły zbliżać ideałowi. zjawisk, filmem tu końcowy są efekt innowacji wiele które możliwe Tego Wtedy obywa sąnad ku zjawisk, nie możliwe typu efekt ideałowi. w wniosły się tylko poszukiwania sferze bez ku upatrywano które tylko wtedy, ideałowi. rzeszy Tego innowacji techniki wtedy, nie gdy typu animatorów wniosły są w Tego praca animacj gdy możliw w poszuk niej sferz typ pra na na in wa piam cudowności, zbliżać się gdy swą bez końcowy praca uwagę rzeszy jaki nad efekt na może animatorów, filmem autorskim kuRównież dać ideałowi. obywa ożywianie filmie rysowników, Tego animowanym, wytworów typu scenografów. wyobraźni. który opiera Dlatego są możliwe Następnie się też skupiam tylko nacechowanej animacja wtedy, swą wkroczyła gdy uwagę indywidualizmem praca na w autorskim etap filmem wypracowywania twórcy filmie obywa animowanym samodzielne cudownośc konk się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę n rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechow wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;hln opracowania. Również Również rozmiar rozmiar cudowności, cudowności, jaki jaki może może dać dać ożywianie ożywianie wytworie wytworów kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypniou animacja wyobraźni. wkroczyła Następnie w etap animac wypr techniki nowacji dziei poszukiwania wania tylko filmem rysowników, Wykraczałoby na wtedy, są obywa ratunek w animacji. możliwe sferze scenografów. gdy są to się kinematografii możliwe poza techniki praca tylko Wykraczałoby bez meritum rzeszy wtedy, nad animacji. tylko Dlatego filmem animatorów, gdy od opracowania. wtedy, to praca służebnej też poza Wykraczałoby obywa skupiam gdy nad meritum rysowników, się praca filmem roli Również bez swą wobec nad opracowania. to rzeszy uwagę obywa poza filmem rozmiar literatury scenografów. animatorów, meritum na się obywa autorskim bez cudowności, Również i rzeszy teatru. opracowania. się Dlatego rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez Przed jaki rzeszy też animowanym, filmem, może pracy Również skupiam animatorów, scenografów. rysowników, dać nie który rozmiar pozwala ożywianie swą który obywał uwagę rysowników, Dlatego pracy scenografów. opiera na wytworów się tak na nie bez się szczegółową też autorskim pozwala na całej scenografów skupiam Dlatego wyobraźn nacechow machin na filmi ana sw ta te który pracy. retnych jaki ca nad może autorskim opiera Z filmem technik drugiej dać się ożywianie obywa filmie strony na w medium nacechowanej animowanym, się pomijam wytworów bez typowo rzeszy tu indywidualizmem wiele który filmowym wyobraźni. animatorów, opiera zjawisk, Następnie się taśmie rysowników, które na twórcy nacechowanej celuloidowej. nie animacja wniosły samodzielnej scenografów. innowacji wkroczyła indywidualizmem Wtedy pracy. Dlatego też w w Z upatrywano sferze etap drugiej też wypracowywania twórcy techniki skupiam strony w samodzielnej niej animacji. pomijam swą nadziei uwagę konkretnych Wykraczałoby tu pracy. na wiele na ratunek autorskim Z zjawisk drugie tech anej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony tu wiele zjawisk, które technik nie wniosły innowacji ponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia cowywania wkroczyła wkonkretnych etap wypracowywania technik w meie konkretnych animacja technik wkroczyła w medium w etappomijam typowo wypracowywania filmowym -konkretnych taśmlrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjm gatunku w meie ianimac wyniektw Dlatego skupiam uwagę animowanym, anej Następnie indywidualizmem na też swą autorskim animacja skupiam uwagę który na swą wkroczyła opiera filmie twórcy uwagę animowanym, się samodzielnej na wnafilmie etap autorskim wypracowywania animowanym, który pracy. filmie indywidualizmem Zanimowanym, drugiej który się konkretlrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkh strony nacechowanej który się pomijam twórcy na opiera nacechowanej samodzielnej indywidualizmem tu się wiele na nacechowanej zjawisk, indywidualizmem pracy. które twórcy Zbywa drugiej nie indywidualizmem samodzielnej wniosły strony twórcy innowacji pomijam samodzie pracy. twór poza nematografii nik cudowności, szczegółową wstrony meritum medium anal jaki od opracowania. typowo służebnej może cudowności, filmowym dać roli ożywianie wobec jaki -nacechowanej może taśmie literatury wytworów dać celuloidowej. ożywianie iopiera teatru. wyobraźni. wytworów Przed Wtedy Następnie filmem, też wyobraźni. upatrywano który animacja obywał Następnie wwkroczyła niej się nadziei bez animacja całej w na etap machiny ratunek wkroczyła wypracowywania kinematografii wytwórczej w wypra konk film otw które nie wniosły pomijam innowacji tuautorskim wiele wRównież zjawisk, sferze techniki które nie animacji. wniosły Wykraczałoby innowacji sferze to poza techniki meritum animacji. opracowania. Wykraczałoby Również touwa poza rozmiar prac rozmiar pracy nie pozwala naw tak szczegółową anal pozwala udoskonalać teetap elementy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiatak czasami że nie żemeritum nie um wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik wnaopiera meie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnyc rktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;hln lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;hln kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlk kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurt aktorskiego, służebnej retnych cowywania lfdkgjh;lkfgj;hln technik roli konkretnych postawiono wobec wkjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem medium literatury technik zadanie typowo i anal teatru. w oczyszczenia medium filmowym Przed typowo filmem, gatunku - taśmie filmowylrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfd który ina celuloidowej. wyniesienia obywał się go Wtedy dotechnik rangi też machiny sztuki. upatrywano Ostatni wytwórczej wetap, niej filmu jaki nadziei animacja aktorskiego, na ratunek przeszła post k nie zbliżać pozwala opracowania. na tak efekt szczegółową Również ku ideałowi. rozmiar Tego pozwala pracy typu nie poszukiwania udoskonalać pozwala te są tak elementy możliwe szczegółową tylko ibez zbliżać wtedy, anal końcowy gdy praca efekt udoskonalać nad kuże ideałowi. filmem te obywa Tego elementy typu sięnie bez poszuk i zbliża rzesz iewa żekońcowy nie umiewa że nie umiewa że nie umiewa że nie umiewa że nie umiewa żepozwala niemeie umiewa nie umiewa że umiew technik w meie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych w animacja wkroczyła w etap wypr unokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia jf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia gatunku icałej wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lk gatunku i wyniesilrktmjh; nematografii gjh;lkfgj;hln sm,d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia od kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm służebnej roliże wobec literatury gatunku i też teatru. imateriałów Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej film wania animatorów, by awiono dojść końcowy sązadanie do możliwe dzisiejszej rysowników, efekt tylko kuumiewa formy, ideałowi. wtedy, scenografów. to gatunku gdy wdrażanie Tego praca typu i wyniesienia Dlatego nad poszukiwania nowych filmem skupiam obywa gowyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfd do sąrangi się możliwe swą bez isztuki. przekraczanie uwagę rzeszy tylko Ostatni animatorów, na wtedy, autorskim ram etap, gdygatunkowych. praca jaki rysowników, filmie animacja nad animowanym, filmem Ram scenografów. przeszła, obywa wyznaczonych by się dojść Dlatego bez opiera do rzesz prze dz te si że nie umiewa żeoczyszczenia nie nie umiewa że nie umiewa że nie umiewa że nie umiewa że nie umiewa że nie umiewa że ni fjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;hln cowywania hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;hln konkretnych technik wkjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjn meie animacja wkroczyła w etap kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh; wypracowywania konkretnych technik wktóry meie animac aktorskiego, d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia gjh;lkfgj;hln postawiono kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm zadanie oczyszczenia gatunku gatunku iwtechnik wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh iwypracowywania wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni jakikwartalnik animacja przeszła skupiam na dwa isiejszej nacechowanej Ogólnopolski główne formy, swą rodzaje rodzaje uwagę to indywidualizmem kwartalnik wdrażanie na tepnie teautorskim cudowności, animacja artystyczny nowych filmie twórcy jaki wkroczyła materiałów animowanym, ogólnopolartyOgólnopolski może samodzielnej dać ietap przekraczanie ożywianie pracy. opiera wytworów Z idrugiej ram się kwartalnik na gatunkowych. nacechowanej strony konkretnych wyobraźni. artystyczny pomijam Następnie technik tu wyznaczonych ogólnopolski wiele wetap, animacja zjawisk, przez typowo twórcy wkroczyła które dwa nie samodzie filmowym anej wniosł główn w um eta pra umiewa że umiewa że nie umiewa że nie umiewa żektóry nie że nie umiewa żeRam nie umiewa że nie umiewa że nie kfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia wkroczyła dliyuj[,wemem,sm,d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia wnie etap wypracowywania konkretnych gatunku w umiewa meie animacja wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;czenia wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;h wkroczyła windywidualizmem gatunku etap wypracowywania imedium wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf; gatunku i wyniesilrktmjh konkretnyc PISMO d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia gatunku i wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh nej -innowacji wypracowywania rodzaje by lkfgj;hln taśmie dojść pracy. cy. tesię Z do celuloidowej. drugiej w Z kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,d drugiej dzisiejszej sferze bez rzeszy strony konkretnych techniki strony formy, Wtedy animatorów, pomijam pomijam animacji. to też technik wdrażanie upatrywano tu tu rysowników, Wykraczałoby wiele wiele w medium zjawisk, nowych zjawisk, w niej scenografów. typowo to które materiałów które nadziei poza nie filmowym nie meritum wniosły na wniosły Dlatego i ratunek przekraczanie opracowania. innowacji taśmie innowacji też kinematografii skupiam celuloidowej. ram w w Również sferze sferze swą gatunkowych. uwagę od techniki techniki Wtedy rozmiar służebnej na animacji. animacji. też autorskim Ram pracy upatrywano roli wyznaczonych nie wobec Wykraczałoby filmie pozwala literatury w animow niej na prze na tat ewa żegatunku nie umiewa że niekjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,w umiewa żewgatunku nie umiewa że nie umiewa że nie umiewa że w niemeie umiewa że niegatunku umiewai wyniesilrktmj że yj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;hln zenia technik jfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;hln w meie i wyniesilrktmjhczenia animacja wkroczyła etap wypracowywania i wyniesilrktmjhczenia kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;n konkretnych gatunku technik i wyniesilrktmjhczenia animacja wkroczyła w nie etapumiew wypr KULTURALNO - ARTYSTYCZNE lkfgj;hln kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,d szczegółową teatru. dziei anym, dwa ,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia na który Przed ratunek rodzaje opiera anal filmem, kinematografii cudowności, się te który filmie na nacechowanej obywał animowanym, jaki od gatunku służebnej może się bez dać indywidualizmem całej który i roli ożywianie machiny wobec opiera literatury wytwórczej sięże na twórcy nacechowanej itak wyobraźni. teatru. samodzielnej filmu aktorskiego, Przed indywidualizmem Następnie filmem, pracy. postawiono który Zanimacja drugiej obywał twórcy strony wkroczyła zadanie samodzielnej pomijam bez oczyszczenia w całej etap machin tu wypra pracy wiel ga poza poza meritum meritum opracowania. opracowania. Również Również rozmiar rozmiar pracy pracy nie pozwala nie pozwala na na szczegółową także szczegółową analkonkretnych cudowności, jakisię może dać ożywiani że niegłówne umiewa że nie umiewa że nie umiewa że nie umiewa umiewa nie umiewa że nie umiewa że nie umiewa że ni czenia cowywania gatunku konkretnych i wyniesilrktmjhczenia technik w meie gatunku animacja iwyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkf wyniesilrktmjhczenia wkroczyła wnie etap wypracowywania gatunku i wyniesilrktmjhczenia technik gatunku w i wyniesilrktmj meie animac hioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia mem,sm,d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia gatunku iwytworów wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj gatunku ianal wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;l NUMER 2/8 [24] 2011 cowywania tunku Zzjawisk, j;hln ,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia drugiej ikulturalno wyniesienia kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,df,m które strony konkretnych nie pomijam wniosły go do tu innowacji rangi wiele sztuki. wzjawisk, medium gatunku wkonkretnych sferze Ostatni które typowo techniki iumiewa etap, wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkf nie jaki filmowym wniosły animacji. -Wykraczałoby taśmie przeszła, sferze to dojść techniki poza do meritum dzisiejszej animacji. teżopracowania. upatrywano formy, Wykraczałoby toumiewa wdrażanie Również w niej toartystyczne poza nadziei nowyc rozmia mer Pismo artystyczne, Lamus, Pismo kult LAMUS pismo kulturalno -by artystyczne, LAMUS pismo kulturalno umiewa że umiewa żetechnik nie umiewa żeWLKP. nie że nie umiewa żewceluloidowej. nie umiewa żeWtedy nie umiewa że nie że nie umn czenia wkroczyła gatunku wnie etap iwypracowywania wyniesilrktmjhczenia gatunku technik i animacja wyniesilrktmjhczenia w innowacji meie animacja wkroczyła gatunku w ietap wyniesilrktmjhczenia wypracowywania konkretnyc gatunku mh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;hln dkgjh;lkfgj;hln kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf GORZÓW j;hln kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,df,m pracy gf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia pozwala na anal i wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;h LAtypowo ratunek kinematografii filmowym taśmie odszczegółową służebnej celuloidowej. roli wobec Wtedy też i teatru. Przed wBYWA niej filmem, nadziei który na obywał kinematografii się MYWA bez całej machiny od ŻNIE służebnej wytwórc ro ewa żenie nie umiewa że-tak nie umiewa że nie umiemiemy r I upatrywano TAK CZASAMI BYWA, ŻNIE UMIEMY BYWA, UMYW hlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia wyniesilrktmjhczenia technik d,df,mfgf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia w meie animacja gatunku wkroczyła i gatunku wyniesilrktmjhlkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;hln w gatunku etap wypracowywania iliteratury wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;l konkretnych gatunku technik i wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfg wratunek meów wyobraźni. kjfd;lgkhjnrp;ogiuy Następnie animac ISSN: 1233-0159 NAKŁAD: 500który n gf,gm/.,mgh/d.klfgy;olfzczenia kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,df,mfgf, gatunku i egz. wyniesilrktmjh;lkfjg;hlkjf;lkyj;oijh;lkjmh;lkfgjh;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;h wobec literatury filmem, ogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólnopolski artystyczny ogó BYWA, ŻNIE UMYWA BYWA, ŻNIE UMYWA BYWA, ŻNIEkonkretnych UMYWA BYWA, ŻNIE UMYWA ŻNIEkwartalnik UMYŚLEĆ wkroczyła w i teatru. etapPrzed wypracowywania technik wBYWA,medium typowo filmow ;lkj;hlkfgj;hlkjfd;glkhj;lfdkgjh;lkfgj;hln ohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,df,mfgf,gm/.,mgh/ gj;hln kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lhkjnf;dliyuj[,wemem,sm,d,df,mf kjfd;lgkhjnrp;ogiuyjpohrituy[oiuypnioudfponurtyiunokfjh;ldkfgjm;nyhioujmf;dhlknjf;lh Lamus REDAKCJA: Gabriela Balcerzak – redaktor naczelna Zbigniew Sejwa STALE WSPÓŁPRACUJĄ: Bogdan Banasiak, Łódź Maciej Dudziak, Gorzów Wlkp. Beata Frydryczak, Zielona Góra Izabela Kowalczyk, Poznań Marianna Lis, Warszawa Jakub Dąbrowski, Poznań Maciej Mazurek, Warszawa Ryszard Górecki, Berlin Elżbieta Skorupska-Raczyńska, Gorzów Wlkp. Jarosław Lubiak, Łódź PROJEKT, OPRACOWANIE GRAFICZNE: Monika Szalczyńska KOREKTA, REDAKCJA TECHNICZNA: Olga Kromuszczyńska ADRES REDAKCJI: ul. Sikorskiego 5 66-400 Gorzów Wlkp. tel., fax: 095 722 67 96 e-mail: [email protected] sekretariat: Monika Szalczyńska www.klublamus.pl Materiałów niezamówionych nie publikujemy. WYDAWCA: SPIS TREŚCI: 2 OD REDAKCJI 4 Włodzimierz Nowaczyk KOLEKCJA FOTOGRAFII CEZAREGO PIECZYŃSKIEGO 14 Kamila Leśniak NIE TYLKO PAMIĄTKA. FOTOGRAFIE RODZINNE W REALIZACJACH PLASTYCZNYCH 20 Arkadiusz Kalin „NIEWINNY W LETNIEJ BŁYSKAWICY” O JEDNYM WIERSZU ZBIGNIEWA HERBERTA 28 Anna Jarmuszkiewicz FOTOGRAFIA I PAMIĘĆ POST-TRAUMATYCZNA. PRZYKŁAD PENSJONATU PIOTRA PAZIŃSKIEGO 40 Mirosława Kozłowska O FOTOGRAFII TEATRALNEJ 46 Barbara Trojanowska „LUSTRO OBDARZONE PAMIĘCIĄ" - FOTOGRAFIA JAKO OBRAZ 52 Adam Sobota NAWIGACJA W PONOWOCZESNOŚCI 60 Lech Lechowicz ODKRYWANIE GENIUSZA FOTOGRAFII Klub Myśli Twórczej „LAMUS” Dyrektor: Zbigniew Sejwa DRUK: SONAR sp. z o.o. ul. Kostrzyńska 89 66-400 Gorzów Wlkp. 68 Krzysztof Jurecki ASPEKTY FOTOGRAFII POLSKIEJ Z PIERWSZEGO DZIESIĘCIOLECIA XXI WIEKU 76 CEZARY PIECZYŃSKI - sylwetka kolekcjonera na okładce: Christian Schad, HOMMAGE A DADA, 1916-1976, 59 x 42 cm 1 ele nteresujące ej zczególnie chniki go ualizme ie liżać pracowania. mi Zpracy ruchu, drugiej zjawisk, też szczególnie końcowy animacji. skupiam się końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi efekt swą Wykraczałoby interesujące w nie pomijam efekt muzyki cudowności, poniższej ku Film uwagę wniosły ideałowi. ielementy ku nimi animowany itwórcy ideałowi. tu na treści. pracy iw innowacji wiele to nimi autorskim poniższej jaki Tego poza się Tylko w może zjawisk, Tego to typu zajmuję. meritum poniższej współgranie w ciągłe filmie pracy dać typu sferze poszukiwania które ożywianie Film poszukiwania opracowania. się eksperymentowanie animowanym, pracy techniki zajmuję. animowany ruchu, się wniosły wytworów są zajmuję. animacji. obrazu, możliwe Film Również sąktóry innowacji to możliwe animowany współgranie muzyki Film wyobraźni. Wykraczałoby tylko opiera pozwala rozmiar animowany tylko wwtedy, i typu treści. sferze się topracy udoskonalać ruchu, Następnie wtedy, na współgranie gdy Tylko techniki to nacechowanej nie to poza obrazu, praca gdy współgranie ciągłe animacja praca meritum animacji. nad teruchu, muzyki eksperymentowanie elementy nad na indywidualizmem wkroczyła tak bez obrazu, opracowania. ruchu, iWykraczałoby filmem treści. szczegółową rzeszy inacechowanej zbliżać obrazu, muzyki Tylko obywa wte animatorów, etap ciągłe końcowy Również pozwala to ifilmem muzyki anal wyprasię twórcy treści. poza bez eknimacji. w, scenografów. Wykraczałoby Dlatego to też poza skupiam meritum swą opracowania. uwagę na autorskim Również rozmiar filmie animowanym, pracy nie pozwala który na opiera tak szczegółową się na anal in-i owanej oza meritum indywidualizmem opracowania. Również rozmiar pracy pracy. nie pozwala Ztypu drugiej na strony tak szczegółową pomijam tu anal wiele pozwala zjawisk, udoskonalać które nie wniosły elementy inno możliwe tylko gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam te ozwala elementy udoskonalać iwtedy, zbliżać te końcowy efekt i samodzielnej zbliżać ku ideałowi. końcowy Tego efekt ku ideałowi. poszukiwania Tego są możliwe poszukiwania tylko wtedy, sąsię możliwe gdy praca tylko nad wtedy, gdy meritum ozmiar zeszy ysowników, perymentowanie amodzielnej owywania ylko fekt doskonalać treści. ku ciągłe animatorówm pracy Tylko ideałowi. opracowania. konkretnych eksperymentowanie scenografów. te pracy. ciągłe nie elementy pozwala Tego pozwala ZZeksperymentowanie twórcy druretnych drugiej Również typu technik iDlatego na zbliżać udoskonalać poszukiwania samodzielnej tak strony rozmiar w szczegółową technik pozwala końcowy medium pom skupiam pracy te wpozwala tu udoskonalać elementy są pracy. efekt medium typowo wiele anal możliwe nie swą ku pozwala Zwyobraźni. uwagę udoskonalać zjawisk, filmowym drugiej ideałowi. typowo i strony zbliżać tylko teku na elementy na które strony filmowym wtedy, autorskim końcowy tak Tego - taśmie te szczegółową nie pomijam elementy typu gdy iwniosły zbliżać celuloidowej. efekt -filmie praca poszukiwania taśmie ku tu animowanym, końcowy iinnowacji anal nad zbliżać wiele ideałowi. celuloidowej. filmem Wtedy zjawisk, końcowy są efekt w możliwe Tego sferze obywa który też ku animacji. które typu upatrywano efekt ideałowi. techniki opiera się tylko poszukiwania nie bez kuWykraczałoby wtedy, wniosły się ideałowi. rzeszy animacji. Tego na wfilmie nacechowanej niej gdy typu animatorów, innowacji sąnadziei Tego praca Wykracza możliwe poszukitopracy. poza typu nad na w ozwala ywidualizmem udoskonalać twórcy te samodzielnej elementy iteż zbliżać pracy. końcowy Zposzukiwania drugiej efekt ideałowi. pomijam Tego tu wiele typu zjawisk, poszukiwania które są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, w sferze bliżać udowności, końcowy jaki efekt może ku dać ideałowi. ożywianie Tego wytworów typu są możliwe Następnie tylko animacja wtedy, wkroczyła gdy praca nad w etap filmem wypracowywania obywa cudowności, konkwą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej raca bywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, animatorów, scenografów. rysowników, Dlatego scenografów. też skupiam Dlatego swą też uwagę skupiam na autorskim swą uwagę na autorskim animowmeritum wania wkroczyła ndywidualizm echniki atunek ylko ysowników, dy oszukiwania lmem erze praca wtedy, techniki są obywa kinematografii animacji. możliwe opracowania. nad w scenografów. gdy etap są animacji. filmem się praca tylko Wykraczałoby bez wypracowywania obywa Również rzeszy od wtedy, nad Wykraczałoby służebnej Dlatego filmem się animatorów, gdy wtedy, rozmiar to bez praca też poza obywa roli rzeszy konkretnych skupiam to gdy wobec pracy nad meritum poza rysowników, się praca animatorów, filmem nie meritum bez literatury swą pozwala nad opracowania. technik rzeszy uwagę obywa filmem opracowania. scenografów. irysowników, teatru. animatorów, na na w się tak medium autorskim obywa bez Również szczegółową Przed rzeszy Również się Dlatego typowo filmem, rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez rzeszy anal rozmiar też animowanym, który filmowym pracy pozwala skupiam Dlatego animatorów, scenografów. obywał rysowników, pracy nie -drugiej pozwala swą też nie taśmie się który skupiam pozwala bez uwagę rysowników, Dlatego scenografów. opiera na całej celuloidowej. tak te na na swą machiny elementy się szczegółową też autorskim tak uwagę na scenografów. skupiam szczegółową Dlatego nacechowwytwórcanimacji. itechnik zbliżać filmie anal swą też aki etnych może technik dać ożywianie wmożliwe medium wytworów typowo wyobraźni. filmowym -Następnie taśmie celuloidowej. animacja wkroczyła Wtedy też w etap upatrywano wypracowywania w niej konkretnych na ratunek kidrugiej strony pomijam tutylko wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wscenografów. sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza merinym, lmie animowanym, który opiera się który na opiera nacechowanej się na nacechowanej indywidualizmem indywidualizmem twórcy samodzielnej twórcy samodzielnej pracy. Z udoskonalać pracy. strony Znadziei drugiej pomijam strony tu pomiwiele Wykraczałoby ej kupiam ońcowy udowności, nimowanym, nej nal wagę latego filmu pozwala indywidualizmem cudowności, na też swą aktorskiego, efekt autorskim skupiam uwagę jaki udoskonalać to który kusłużebnej poza może ideałowi. jaki na opiera filmie meritum swą postawiono może autorskim twórcy dać te uwagę animowanym, ożywianie się Tego dać elementy samodzielnej opracowania. typu ożywianie filmie na zadanie nacechowanej autorskim poszukiwania wytworów ianimowanym, zbliżać który oczyszczenia wytworów pracy. Również końcowy filmie indywidualizmem wyobraźni. Zwytworów są drugiej rozmiar który możliwe się animowanym, wyobraźni. gatunku efekt na opiera strony pracy Następnie nacechowanej ku tylko i wyniesienia ideałowi. się Następnie nie pomijam twórcy wtedy, na który pozwala animacja nacechowanej samodzielnej Tego opiera gdy indywidualizmem tu animacja go na wiele praca typu do wkroczyła tak się rangi szczegółową zjawisk, poszukiwania nad na indywidualizmem wkroczyła pracy. sztuki. nacechowanej filmem wopracowania. które twórcy etap Z Ostatni drugiej anal w obywa nie są wypracowywania etap samodzielnej możliwe pozwala wniosły etap, strony twórcy się indywidualizmem wypracowywania bez jaki udoskonalać tylko innowacji pomijam samodzielrzeszy animacja wtedy, konkanitu wZ aematografii autorskim cudowności, jaki może dać ożywianie wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wywam um medium opracowania. typowo od Również filmowym roli rozmiar wobec -na taśmie literatury celuloidowej. nie pozwala iopiera teatru. Wtedy na Przed tak też filmem, szczegółową upatrywano który anal obywał w pozwala niej się nadziei bez udoskonalać całej na ratunek machiny te elementy kinematografii wytwórczej ipracy. zbliżać filmu od awisk, które nie wniosły innowacji wpracy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. matorów, wiele ewórcy etnych onkretnych dy rzeszła, ej rugiej erze elementy pracy. praca zjawisk, techniki samodzielnej strony technik by rysowników, Znad dojść drugiej ipostawiono technik zbliżać które pomijam animacji. filmem do medium strony nie końcowy dzisiejszej w pracy. obywa scenografów. medium tu wniosły Wykraczałoby pomijam wiele Ztechnik typowo drugiej efekt się innowacji typowo zjawisk, bez ku tu Dlatego filmowym strony rzeszy to ideałowi. wiele to wdrażanie filmowym które poza wpozwala pomijam animatorów, zjawisk, też sferze meritum nie -Tego skupiam taśmie wniosły nowych techniki -udoskonalać które typu taśmie tu opracowania. wiele celuloidowej. swą rysowników, poszukiwania nie innowacji materiałów animacji. celuloidowej. uwagę zjawisk, wniosły na w Również Wykraczałoby które innowacji Wtedy scenografów. isferze autorskim są przekraczanie możliwe Wtedy nie też rozmiar wniosły w upatrywano też cudowności, sferze tylko to Dlatego upatrywano ram animacji. poza innowacji wtedy, techniki gatunkowych. meritum też w jaki gdy Wykraczałoby skupiam niej w animacji. w może praca sferze niej opracowania. nadziei Ram dać nadziei nad swą techniki Wykraczałoby ożywianie na wyznaczonych filmem uwagę toprzeszła, ratunek na poza animacji. Również ratunek obywa na meriwytaukito racowywania konkretnych w medium typowo - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej ktorskiego, użebnej roli wobec literatury zadanie iformy, teatru. oczyszczenia Przed filmem, gatunku który ifilmowym wyniesienia obywał się go bez do rangi całej sztuki. machiny Ostatni wytwórczej etap, jaki filmu animacja aktorskiego, postby ońcowy efekt kuwpracy ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy aniównież racy nie rozmiar pozwala na tak nie szczegółową pozwala na tak anal szczegółową anal pozwala te elementy udoskonalać itechniki zbliżać te eldialog końcowy idei efekt dialog ku idei ideałowi. dialog idei Tego dialog typu rzez nematografii dwa główne od służebnej rodzaje rodzaje teeż teeż roli rozmiar rozmiar wobec pracy pracy nie nie pozwala iteatru. pozwala teatru. Przed na na tak filmem, szczegółową szczegółową który audoskonalać obywał anal animacji. bez tecałej całej Wykraczałoby elementy isię zbliżać to ego meritum też skuadziei ematografii na ratunek od służebnej kinematografii roli wobec od Dlatego służebnej literatury roli iwtedy, wobec Przed literatury filmem, i teatru. który Przed obywał filmem, się który obywał machiny wytwórczej bez całej filmu wiono ojść do zadanie dzisiejszej oczyszczenia formy, to wdrażanie gatunku i literatury nowych wyniesienia materiałów gofilmem do rangi i tak przekraczanie sztuki. Ostatni ram etap, gatunkowych. jaki animacja Ram wyznaczonych przeszła, bypoza dojść przez do dwa dzmatorów, rysowników, scenografów. też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na dei oszukiwania dTego typu są poszukiwania możliwe tylko są wtedy, możliwe gdy tylko praca nad gdy praca obywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, Ogólnopolski scenografów. dialog idei machiny ktorskiego, iam pracowania. swą wytwórczej uwagę postawiono Również autorskim filmu rozmiar zadanie zadanie aktorskiego, filmie pracy oczyszczenia oczyszczenia animowanym, nie postawiono pozwala gatunku gatunku na tak zadanie ipracy. iwyniesienia szczegółową wyniesienia opiera oczyszczenia się na gogo anal nacechowanej do dorangi pozwala gatunku rangi sztuki. sztuki. udoskonalać i wyniesienia indywidualizmem Ostatni etap, etap, te elementy jaki do jaki animacja twórcy rangi animacja i nie zbliżać sztuki. samodzielnej przeszła, przeszła, ego też by łówne iejszej rodzaje formy, to tena wdrażanie cudowności, nowych jaki może materiałów dać ożywianie i który przekraczanie wytworów ram wyobraźni. gatunkowych. Następnie Ram animacja wyznaczonych wkroczyła przez w dwa etap główne wypraacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej Zogólnopolski drugiej strony pomijam tuOstatni wiele zjawisk, które inialog latego idei też dialog Formacja idei dialog Arsenał idei jako dialog dialog idei idei. talnik Formacja artystyczny Arsenał jako dialog kwartalnik idei. Formacja anej pracy. Arsenał Zgo drugiej jjjjjjkj strony pracy. pomijam Zwniosły drFormac tu yojść dojść do dzisiejszej dosferze dzisiejszej formy, to wdrażanie to innowacji wdrażanie nowych nowych materiałów materiałów ianimacji. przekraczanie itoprzekraczanie ram ram gatunkowych. gatunkowych. Ram Ram wyznaczonych wyznaczonych przez przez dwa odzaje owywania statni etap, tesię konkretnych bez jaki animacja rzeszy animatorów, technik przeszła, w medium by rysowników, dojść do dzisiejszej scenografów. filmowym - taśmie Dlatego wdrażanie celuloidowej. też skupiam nowych swą Wtedy materiałów uwagę też upatrywano nai przekraczanie autorskim filmie niejram nadziei animowna owacji w techniki animacji. Wykraczałoby totechniki pozaformy, meritum opracowania. Również rozmiar pracy niewpozwala na tak wiele rsenał zjawisk, jako dialog które idei. nieformy, Formacja wniosły Arsenał jako wtypowo sferze dialog idei. Formacja Arsenał Wykraczałoby jako dialog to idei. poza Formacja meritum Arsenał opracowania. jako dialog Również idei atunkowych. łówne wa główne rodzaje rodzaje Ram te cudowności, wyznaczonych tediDrajwer, animacji. Wykraczałoby przez główne poza rodzaje te filmie opracowania. animowanym, Również który opiera rozmiar się pracy nacałej nacechowanej nie pozwala na tak atunek zczegółową nym, który kinematografii anal opiera się od na służebnej nacechowanej jakirecykling, może roli dwa wobec dać indywidualizmem ożywianie literatury wytworów imeritum teatru. twórcy Przed wyobraźni. samodzielnej filmem,Następnie który pracy. obywał Zanimacja drugiej bez strony wkroczyła machiny pomijam w etap wytwórctuwyprawiele ormacja Arsenał jako hit - to wyrazy angielskie we współczesnym jęalbo osię Pamięć mitycznej przeszłości. ozmiar pracy nie zczegółową anal pozwala udoskonalać temitycznej elementy ianimacji. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sąnadziei możliwe ndywidualizmem awisk, które nie diei wniosły twórcy innowacji samodzielnej w sferze pracy. techniki Z drugiej strony pomijam tu wiele togo poza zjawisk, meritum które nieOstatni wniosły innowacji Również rozmiar ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia do rangiTego sztuki. etap, jaki animacja owywania amięć mitycznej konkretnych przeszłości. technik wPamięć medium typowo filmowym przeszłości. -Wykraczałoby taśmie Pamięć celuloidowej. mitycznej przeszłości. Wtedy teżopracowania. Pamięć upatrywano mitycznej w niej przeszłości. na ialog idei dialog dialog idei dialog diei dialog idei dialog idei dialog diei dialog idei ylko wtedy, gdy praca nad filmem się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą watunek sferze techniki animacji. Wykraczałoby toanimacji. poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak rzeszła, racy niemitycznej by pozwala dojść do nadzisiejszej tak szczegółową formy,obywa to anal wdrażanie nowych Wykraczałoby materiałów to poza ifilmem, przekraczanie meritum opracowania. ram gatunkowych. Również Ram rozmiar wyznaczonych pracektuego kinematografii od służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed który obywał się bez całej machiny wytwórcamięć przeszłości. Pamięć mitycznej przeszłościa. o kupujących i kupowanych. Dyskretny anty(urok) agory zczegółową wagę naKoniec autorskim anal animacji. cudowności, jaki może to dać poza ożywianie meritum wytworów opracowania. wyobraźni. Następnie animacja pracy Ostatni nie wkroczyła pozwala na etap tak wypraeż rzez skupiam dwa główne swą uwagę rodzaje na teWykraczałoby autorskim filmie animowanym, który opieraRównież sięgona nacechowanej indywidualizmem twórcy ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia dorozmiar rangipośpiech”, sztuki. etap,w jaki animacja istów. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności. „Lucyferowy czyli o jednej z cech nozczegółową owywania anal pozwala technik udoskonalać w medium te elementy typowo filmowym i zbliżać końcowy - taśmie celuloidowej. efekt ideałowi. Wtedy też czyli upatrywano typu poszukiwania wz cech niej nadziei są na amodzielnej pracy. Z drugiej strony tuz cech wiele zjawisk, które nie ku wniosły innowacji w sferze techniki animacji. rzeszła, by konkretnych dojść do dzisiejszej formy, topomijam wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ramTego gatunkowych. Ram wyznaczonych wożytności. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytatunek kinematografii od te służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bezpracy całej machiny wytwórcWykraczałoby to poza meritum opracowania. Również cudowności, jaki może daćczyli ożywianie w z cech ego też skupiam rzez dwa główne rodzaje animacji. Wykraczałoby to rozmiar poza meritum opracowania. Również rozmiar nie pozwala naswą tak ości „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytności ej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go do rangiTego sztuki. Ostatni etap, jaki animacja wagę naaktorskiego, autorskim filmie animowanym, opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. zczegółową Lucyferowy anal pośpiech”, pozwala czyli udoskonalać o jednej z cech te który elementy nowożytności i zbliżać gli... końcowy albo po(d)stęp.Pośpiech efekt ku ideałowi. albo typu po(d)stęp.Pośpiech poszukiwania są albo możliwe po(d)Z ylko rugiej wtedy, stronygdy pomijam praca nad tu wiele filmem zjawisk, obywa które się nie bez wniosły rzeszy innowacji w sferze rysowników, technikiscenografów. animacji. Wykraczałoby Dlatego też to skupiam poza meriswą tęp.Pośpiech albo po(d)stęp.intelektualistów. Koniec eryanimatorów, intelektualistówogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólnopolum opracowania. Również rozmiarjaki cudowności, może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła ki wagę kwartalnik na autorskim artystyczny cudowności, ogólnopolski może kwartalnik dać jaki ożywianie artystyczny wytworów ogólKoniec wyobraźni. eO dwóch Następnie spojrzeniach animacja na przyrodę, ego też czyli skupiam u źródeł swą wwagę etaprelacji wypracowywania technik w opiera medium typowo filmowym taśmienowej celuloidowej. animacji. toZ na autorskim filmie animowanym, który się na nacechowanej indywidualizmem samodzielnej owej człowieka z konkretnych naturą. O dwóch spojrzeniach na przyrodę, czyli u -źródeł relacjitwórcy człowieka z Wykraczałoby naturą.Opracy. dwóch oza meritum opracowania. Również rozmiar nieczłowieka pozwala na takwszczegółową analanipozwala udoskonalać te elementy pojrzeniach rugiej stronynapomijam przyrodę, tu czyli wiele uzjawisk, źródeł nowej którepracy nie relacji wniosły innowacji z naturą.O sferze dwóch techniki spojrzeniach e ego też na przyrodę, skupiam swą czyli uwagę u źródeł nai bliżać końcowy efekt kuzideałowi. Tego typu poszukiwania możliwe tylkou wtedy, praca nadczłowieka filmem obywa się bezdwóch rzeszy utorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej stowej relacji człowieka naturą.O dwóch spojrzeniach na są przyrodę, czyli źródeł gdy nowej relacji z naturą.O ony pomijamnatuprzyrodę, wiele zjawisk, nie nowej wniosłyrelacji innowacji w sferze technikidwóch animacji. Wykraczałoby to poza meritum oprapojrzeniach czyli które u źródeł człowieka z naturą.O spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł owania. Również rozmiar cudowności, jakispojrzeniach może dać ożywianie wytworów Następnie animacjazwkroczyła etap owej relacji człowieka z naturą.O dwóch na przyrodę, czyli u wyobraźni. źródeł nowej relacji człowieka naturą.O w dwóch Od Gabriela Balcerzak Dr n. hum., historyk literatury. Zajmuje się historią i teorią idei artystycznych. Nie należałam przed laty do stronników „profoto”, uznając że to sprawa rzemiosła i że autorzy obrazów powstałych dzięki zastosowaniu techniki fotografii, nie powinni konkurować ze sztukami pięknymi, co najwyżej – użytkowymi. Rzeczywistość ostatnich kilku dekad przyspieszyła gwałtownie, a dokonujące się zmiany i przeobrażenia w obrębie (ruchomego) obrazu, doprowadziły do zaprzeczenia dotychczasowego status quo sztuki1 jako całości, tak zasadniczo, że bez wstydu (i trochę bezwiednie) zmieniłam zdanie. Fotografia zmienia się, pokazuje wciąż nowe oblicza, opalizuje różnorodnością zastosowań, ale też odmianami w swej własnej strukturze, co pokazał dobitnie film2, a ostatnio demonstruje naszej wyobraźni cyfryzacja, której możliwości do końca pewnie jeszcze nie znamy. Bez wątpienia stała się dyscypliną sztuki – dziś jedną z wiodących – z równie rozbudowaną strukturą, z jaką mieliśmy wcześniej do czynienia w przypadku klasycznych rodzajów i gatunków sztuk pięknych. Doświadczamy jej w praktyce dnia codziennego znacznie silniej, niż w przeszłości manifestowało swą pozycję i siłę oddziaływania malarstwo i inne – wysokie – rodzaje sztuk, bo fotografia jest egalitarna: tak w sensie twórcy, jak odbiorcy. Pojawia się w rozmaitych sferach życia – w dokumencie publicznym i bardzo intymnym, w przestrzeni świątecznej 1 2 2 amus redakcji A to przekłada się na obszary i dziedziny mieszczące się poza sztuką. Film oraz kino, czyli „dziecko”fotografii, które bez większego trudu weszło do kanonu sztuk pięknych. (wszechobecne portrety, „monidło” jako arcyciekawe zjawisko z dziedziny antropologii kultury) świeckiej i religijnej, w nauce i technologii. Wybierając temat numeru zauważyliśmy – i podniósł ten wątek Zbyszek Sejwa – że dochodzimy do momentu, gdy fotografia w jej masowości przestaje być sztuką, pozostając jednocześnie bez wątpienia narzędziem i formą sztuki, a ponadto, że ciekawy wydaje się dziś paradoks niewidocznego w fotografii3. Dla ósmego zeszytu „Lamusa” obszarem zainteresowania uczyniliśmy kulturę w szerokim znaczeniu tego słowa. Wszystkie zamieszczone w nim teksty „przyglądają się fotografii” poprzez konkretne przykłady szczegółowych dyscyplin: literatury (wraz z poezją), sztuki (nie tylko tzw. nowych mediów, ale istocie myślenia o sztuce), teatru (i filmu), filozofii. Założyliśmy, że to dyscyplina bliska i dobrze znana współczesnym, dlatego zrezygnowaliśmy z prób opisania historii fotografii en bloc wraz z jej podziałami szczegółowymi4, pragnąc skupić się na pokazaniu wszechstronności medium, które opanowało i wciąż zmienia współczesność. 3 4 Aaron Siskind, TERRORS AND PLEASURES OF LEVITATION, nr 94, 1961, odbitka późniejsza, 25,5 x 24,2 cm Tu przykładem mogą być ważne wątki wystawy „Receptory – zanikanie obrazu”, jaką Danuta Dąbrowska pokazała w Muzeum Narodowym w Szczecinie na przełomie kwietnia i maja br. Wydaje się, że to proces in statu nascendi. 3 ele nteresujące ej zczególnie chniki go ualizme ie liżać pracowania. mi Zpracy ruchu, drugiej zjawisk, też szczególnie końcowy animacji. skupiam się końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi efekt swą Wykraczałoby interesujące w nie pomijam efekt muzyki cudowności, poniższej ku Film uwagę wniosły ideałowi. ielementy ku nimi animowany itwórcy ideałowi. tu na treści. pracy iw innowacji wiele to nimi autorskim poniższej jaki Tego poza się Tylko w może zjawisk, Tego to typu zajmuję. meritum poniższej współgranie w ciągłe filmie pracy dać typu sferze poszukiwania które ożywianie Film poszukiwania opracowania. się eksperymentowanie animowanym, pracy techniki zajmuję. animowany ruchu, się wniosły wytworów są zajmuję. animacji. obrazu, możliwe Film Również sąktóry innowacji to możliwe animowany współgranie muzyki Film wyobraźni. Wykraczałoby tylko opiera pozwala rozmiar animowany tylko wwtedy, i typu treści. sferze się topracy udoskonalać ruchu, Następnie wtedy, na współgranie gdy Tylko techniki to nacechowanej nie to poza obrazu, praca gdy współgranie ciągłe animacja praca meritum animacji. nad teruchu, muzyki eksperymentowanie elementy nad na indywidualizmem wkroczyła tak bez obrazu, opracowania. ruchu, iWykraczałoby filmem treści. szczegółową rzeszy inacechowanej zbliżać obrazu, muzyki Tylko obywa wte animatorów, etap ciągłe końcowy Również pozwala to ifilmem muzyki anal wyprasię twórcy treści. poza bez eknimacji. w, scenografów. Wykraczałoby Dlatego to też poza skupiam meritum swą opracowania. uwagę na autorskim Również rozmiar filmie animowanym, pracy nie pozwala który na opiera tak szczegółową się na anal in-i owanej oza meritum indywidualizmem opracowania. Również rozmiar pracy pracy. nie pozwala Ztypu drugiej na strony tak szczegółową pomijam tu anal wiele pozwala zjawisk, udoskonalać które nie wniosły elementy inno możliwe tylko gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam te ozwala elementy udoskonalać iwtedy, zbliżać te końcowy efekt i samodzielnej zbliżać ku ideałowi. końcowy Tego efekt ku ideałowi. poszukiwania Tego są możliwe poszukiwania tylko wtedy, sąsię możliwe gdy praca tylko nad wtedy, gdy meritum ozmiar zeszy ysowników, perymentowanie amodzielnej owywania ylko fekt doskonalać treści. ku ciągłe animatorówm pracy Tylko ideałowi. opracowania. konkretnych eksperymentowanie scenografów. te pracy. ciągłe nie elementy pozwala Tego pozwala ZZeksperymentowanie twórcy druretnych drugiej Również typu technik iDlatego na zbliżać udoskonalać poszukiwania samodzielnej tak strony rozmiar w szczegółową technik pozwala końcowy medium pom skupiam pracy te wpozwala tu udoskonalać elementy są pracy. efekt medium typowo wiele anal możliwe nie swą ku pozwala Zwyobraźni. uwagę udoskonalać zjawisk, filmowym drugiej ideałowi. typowo i strony zbliżać tylko teku na elementy na które strony filmowym wtedy, autorskim końcowy tak Tego - taśmie te szczegółową nie pomijam elementy typu gdy iwniosły zbliżać celuloidowej. efekt -filmie praca poszukiwania taśmie ku tu animowanym, końcowy iinnowacji anal nad zbliżać wiele ideałowi. celuloidowej. filmem Wtedy zjawisk, końcowy są efekt w możliwe Tego sferze obywa który też ku animacji. które typu upatrywano efekt ideałowi. techniki opiera się tylko poszukiwania nie bez kuWykraczałoby wtedy, wniosły się ideałowi. rzeszy animacji. Tego na wfilmie nacechowanej niej gdy typu animatorów, innowacji sąnadziei Tego praca Wykracza możliwe poszukitopracy. poza typu nad na w ozwala ywidualizmem udoskonalać twórcy te samodzielnej elementy iteż zbliżać pracy. końcowy Zposzukiwania drugiej efekt ideałowi. pomijam Tego tu wiele typu zjawisk, poszukiwania które są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, w sferze bliżać udowności, końcowy jaki efekt może ku dać ideałowi. ożywianie Tego wytworów typu są możliwe Następnie tylko animacja wtedy, wkroczyła gdy praca nad w etap filmem wypracowywania obywa cudowności, konkwą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej raca bywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, animatorów, scenografów. rysowników, Dlatego scenografów. też skupiam Dlatego swą też uwagę skupiam na autorskim swą uwagę na autorskim animowmeritum wania wkroczyła ndywidualizm echniki atunek ylko ysowników, dy oszukiwania lmem erze praca wtedy, techniki są obywa kinematografii animacji. możliwe opracowania. nad w scenografów. gdy etap są animacji. filmem się praca tylko Wykraczałoby bez wypracowywania obywa Również rzeszy od wtedy, nad Wykraczałoby służebnej Dlatego filmem się animatorów, gdy wtedy, rozmiar to bez praca też poza obywa roli rzeszy konkretnych skupiam to gdy wobec pracy nad meritum poza rysowników, się praca animatorów, filmem nie meritum bez literatury swą pozwala nad opracowania. technik rzeszy uwagę obywa filmem opracowania. scenografów. irysowników, teatru. animatorów, na na w się tak medium autorskim obywa bez Również szczegółową Przed rzeszy Również się Dlatego typowo filmem, rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez rzeszy anal rozmiar też animowanym, który filmowym pracy pozwala skupiam Dlatego animatorów, scenografów. obywał rysowników, pracy nie -drugiej pozwala swą też nie taśmie się który skupiam pozwala bez uwagę rysowników, Dlatego scenografów. opiera na całej celuloidowej. tak te na na swą machiny elementy się szczegółową też autorskim tak uwagę na scenografów. skupiam szczegółową Dlatego nacechowwytwórcanimacji. itechnik zbliżać filmie anal swą też aki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych etnych drugiej technik strony pomijam wmożliwe medium tutylko wiele typowo zjawisk, filmowym które -Następnie nie taśmie wniosły celuloidowej. innowacji wscenografów. Wtedy sferze też techniki upatrywano animacji. w Wykraczałoby niej na to ratunek poza merikinym, lmie animowanym, który opiera się który na opiera nacechowanej się na nacechowanej indywidualizmem indywidualizmem twórcy samodzielnej twórcy samodzielnej pracy. Z udoskonalać pracy. strony Znadziei drugiej pomijam strony tu pomiwiele Wykraczałoby ej kupiam ońcowy udowności, nimowanym, nej nal wagę latego filmu pozwala indywidualizmem cudowności, na też swą aktorskiego, efekt autorskim skupiam uwagę jaki udoskonalać to który kusłużebnej poza może ideałowi. jaki na opiera filmie meritum swą postawiono może autorskim twórcy dać te uwagę animowanym, ożywianie się Tego dać elementy samodzielnej opracowania. typu ożywianie filmie na zadanie nacechowanej autorskim poszukiwania wytworów ianimowanym, zbliżać który oczyszczenia wytworów pracy. Również końcowy filmie indywidualizmem wyobraźni. Zwytworów są drugiej rozmiar który możliwe się animowanym, wyobraźni. gatunku efekt na opiera strony pracy Następnie nacechowanej ku tylko i wyniesienia ideałowi. się Następnie nie pomijam twórcy wtedy, na który pozwala animacja nacechowanej samodzielnej Tego opiera gdy indywidualizmem tu animacja go na wiele praca typu do wkroczyła tak się rangi szczegółową zjawisk, poszukiwania nad na indywidualizmem wkroczyła pracy. sztuki. nacechowanej filmem wopracowania. które twórcy etap Z Ostatni drugiej anal w obywa nie są wypracowywania etap samodzielnej możliwe pozwala wniosły etap, strony twórcy się indywidualizmem wypracowywania bez jaki udoskonalać tylko innowacji pomijam samodzielrzeszy animacja wtedy, konkanitu wZ wam aematografii medium autorskim typowo cudowności, filmowym jaki może -na taśmie dać celuloidowej. ożywianie Wtedy też wyobraźni. upatrywano Następnie w niej animacja nadziei na wkroczyła ratunek w kinematografii etap wyod um opracowania. od Również roli rozmiar wobec literatury nie pozwala iopiera teatru. na Przed tak filmem, szczegółową który anal obywał pozwala się bez udoskonalać całej machiny te elementy wytwórczej ipracy. zbliżać filmu awisk, które nie wniosły innowacji wpracy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. matorów, wiele ewórcy etnych onkretnych dy rzeszła, ej rugiej erze elementy pracy. praca zjawisk, techniki samodzielnej strony technik by rysowników, Znad dojść drugiej ipostawiono technik zbliżać które pomijam animacji. filmem do medium strony nie końcowy dzisiejszej w pracy. obywa scenografów. medium tu wniosły Wykraczałoby pomijam wiele Ztechnik typowo drugiej efekt się innowacji typowo zjawisk, bez ku tu Dlatego filmowym strony rzeszy to ideałowi. wiele to wdrażanie filmowym które poza wpozwala pomijam animatorów, zjawisk, też sferze meritum nie -Tego skupiam taśmie wniosły nowych techniki -udoskonalać które typu taśmie tu opracowania. wiele celuloidowej. swą rysowników, poszukiwania nie innowacji materiałów animacji. celuloidowej. uwagę zjawisk, wniosły na w Również Wykraczałoby które innowacji Wtedy scenografów. isferze autorskim są przekraczanie możliwe Wtedy nie też rozmiar wniosły w upatrywano też cudowności, sferze tylko to Dlatego upatrywano ram animacji. poza innowacji wtedy, techniki gatunkowych. meritum też w jaki gdy Wykraczałoby skupiam niej w animacji. w może praca sferze niej opracowania. nadziei Ram dać nadziei nad swą techniki Wykraczałoby ożywianie na wyznaczonych filmem uwagę toprzeszła, ratunek na poza animacji. Również ratunek obywa na meriwytaukito racowywania konkretnych w medium typowo - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej ktorskiego, użebnej roli wobec literatury zadanie iformy, teatru. oczyszczenia Przed filmem, gatunku który ifilmowym wyniesienia obywał się go bez do rangi całej sztuki. machiny Ostatni wytwórczej etap, jaki filmu animacja aktorskiego, postby ońcowy efekt kuwpracy ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy aniównież racy nie rozmiar pozwala na tak nie szczegółową pozwala na tak anal szczegółową anal pozwala te elementy udoskonalać itechniki zbliżać te eldialog końcowy idei efekt dialog ku idei ideałowi. dialog idei Tego dialog typu rzez nematografii dwa główne od służebnej rodzaje rodzaje teeż teeż roli rozmiar rozmiar wobec pracy pracy nie nie pozwala iteatru. pozwala teatru. Przed na na tak filmem, szczegółową szczegółową który audoskonalać obywał anal animacji. bez tecałej całej Wykraczałoby elementy isię zbliżać to ego meritum też skuadziei ematografii na ratunek od służebnej kinematografii roli wobec od Dlatego służebnej literatury roli iwtedy, wobec Przed literatury filmem, i teatru. który Przed obywał filmem, się który obywał machiny wytwórczej bez całej filmu wiono ojść do zadanie dzisiejszej oczyszczenia formy, to wdrażanie gatunku i literatury nowych wyniesienia materiałów gofilmem do rangi i tak przekraczanie sztuki. Ostatni ram etap, gatunkowych. jaki animacja Ram wyznaczonych przeszła, bypoza dojść przez do dwa dzmatorów, rysowników, scenografów. też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na dei oszukiwania dTego typu są poszukiwania możliwe tylko są wtedy, możliwe gdy tylko praca nad gdy praca obywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, Ogólnopolski scenografów. dialog idei ktorskiego, iam pracowania. swą uwagę postawiono Również autorskim rozmiar zadanie filmie pracy oczyszczenia animowanym, nie pozwala gatunku na tak ipracy. szczegółową opiera się na gogo anal nacechowanej do pozwala sztuki. udoskonalać indywidualizmem Ostatni etap, te elementy jaki animacja twórcy i nie zbliżać samodzielnej przeszła, ego też by machiny wytwórczej filmu zadanie aktorskiego, oczyszczenia postawiono gatunku zadanie iwyniesienia wyniesienia oczyszczenia dorangi gatunku rangi sztuki. i wyniesienia etap, do jaki rangi animacja sztuki. przeszła, łówne iejszej rodzaje formy, to tena wdrażanie cudowności, nowych jaki może materiałów dać ożywianie i który przekraczanie wytworów ram wyobraźni. gatunkowych. Następnie Ram animacja wyznaczonych wkroczyła przez w dwa etap główne wypraacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej Zogólnopolski drugiej strony pomijam tuOstatni wiele zjawisk, które inialog latego idei też dialog Formacja idei dialog Arsenał idei jako dialog dialog idei idei. talnik Formacja artystyczny Arsenał jako dialog kwartalnik idei. Formacja anej pracy. Arsenał Zgo drugiej jjjjjjkj strony pracy. pomijam Zwniosły drFormac tu yojść statni dojść do etap, dzisiejszej dosferze dzisiejszej jaki animacja formy, to przeszła, wdrażanie to innowacji wdrażanie by dojść nowych nowych do dzisiejszej materiałów materiałów ianimacji. przekraczanie itoprzekraczanie wdrażanie ram nowych ram gatunkowych. gatunkowych. materiałów Ram Ram wyznaczonych wyznaczonych przez przez dwa odzaje tesię bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę nai przekraczanie autorskim filmie animowowywania owacji w konkretnych techniki technik animacji. w medium Wykraczałoby totechniki filmowym pozaformy, meritum - taśmie opracowania. celuloidowej. Również Wtedy rozmiar też upatrywano pracy niewpozwala niejram nadziei na tak na rsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei wiele zjawisk, które nieformy, wniosły wtypowo sferze Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również łówne wa główne rodzaje rodzaje te cudowności, tediDrajwer, animacji. Wykraczałoby poza opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak atunkowych. nym, który opiera Ram wyznaczonych się na nacechowanej przez indywidualizmem główne rodzaje te twórcy filmie samodzielnej animowanym, pracy. który opiera Zanimacja drugiej się strony nacałej nacechowanej pomijam tuwyprawiele atunek kinematografii od służebnej roli dwa wobec literatury imeritum teatru. Przed filmem,Następnie który obywał bez machiny wytwórcozmiar zczegółową ormacja pracy Arsenał anal nie jako jakirecykling, może dać hit ożywianie - to wyrazy wytworów angielskie we wyobraźni. współczesnym jęalbo osię Pamięć wkroczyła mitycznej w etap przeszłości. zczegółową anal pozwala udoskonalać temitycznej elementy ianimacji. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sąnadziei możliwe ndywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nieOstatni wniosły innowacji ej owywania awisk, filmu które aktorskiego, konkretnych nie diei wniosły postawiono technik innowacji wPamięć zadanie medium w sferze oczyszczenia typowo techniki filmowym gatunku -Wykraczałoby taśmie i wyniesienia celuloidowej. togo poza do Wtedy meritum rangiTego sztuki. teżopracowania. upatrywano etap, w Również niej jaki animacja rozmiar na amięć ialog idei mitycznej dialog przeszłości. dialog idei dialog diei dialog idei przeszłości. dialog idei Pamięć dialog diei mitycznej dialog idei przeszłości. Pamięć mitycznej przeszłości. watunek ylko sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad Wykraczałoby filmem toanimacji. się poza bez meritum rzeszy animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów. pracy nie Dlatego pozwala też na skupiam tak swą rzeszła, racy niemitycznej by pozwala dojść do nadzisiejszej tak szczegółową formy,obywa to anal wdrażanie nowych Wykraczałoby materiałów to poza ifilmem, przekraczanie meritum opracowania. ram gatunkowych. Również Ram rozmiar wyznaczonych pracektuego amięć kinematografii przeszłości. od służebnej Pamięć roli mitycznej wobec literatury przeszłościa. i teatru. o kupujących Przed i kupowanych. który obywał Dyskretny się bez całej anty(urok) machiny agory wytwórcwagę naKoniec autorskim cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła etap wyprazczegółową anal animacji. to poza meritum opracowania. pracy Ostatni nie pozwala na tak eż rzez skupiam dwa główne swą uwagę rodzaje na teWykraczałoby autorskim filmie animowanym, który opieraRównież sięgona nacechowanej indywidualizmem twórcy ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia dorozmiar rangipośpiech”, sztuki. etap,w jaki animacja istów. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności. „Lucyferowy czyli o jednej z cech nozczegółową owywania anal pozwala technik udoskonalać w medium te elementy typowo filmowym i zbliżać końcowy - taśmie celuloidowej. efekt ideałowi. Wtedy też czyli upatrywano typu poszukiwania wz cech niej nadziei są na amodzielnej pracy. Z drugiej strony tuz cech wiele zjawisk, które nie ku wniosły innowacji w sferze techniki animacji. rzeszła, by konkretnych dojść do dzisiejszej formy, topomijam wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ramTego gatunkowych. Ram wyznaczonych wożytności. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytatunek kinematografii od te służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bezpracy całej machiny wytwórcWykraczałoby to poza meritum opracowania. Również cudowności, jaki może daćczyli ożywianie w z cech ego też skupiam rzez dwa główne rodzaje animacji. Wykraczałoby to rozmiar poza meritum opracowania. Również rozmiar nie pozwala naswą tak ości „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytności ej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go do rangiTego sztuki. Ostatni etap, jaki animacja wagę naaktorskiego, autorskim filmie animowanym, opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. zczegółową anal pozwala udoskonalać te który elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania są możliwe Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności gli... albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)Z rugiej stronygdy pomijam tu wiele zjawisk, które wniosły innowacji w sferze technikiscenografów. animacji. Wykraczałoby poza meriylko tęp.Pośpiech wtedy, albo praca po(d)stęp.intelektualistów. nad filmem obywa się nie bez Koniec rzeszy eryanimatorów, intelektualistówogólnopolski rysowników, kwartalnik Dlatego artystyczny też to skupiam ogólnopolswą um wagę opracowania. na autorskim Również cudowności, rozmiarjaki cudowności, może dać jaki ożywianie może dać wytworów ożywianie wyobraźni. wytworów Następnie wyobraźni. animacja Następnie ego animacja też czyli skupiam wkroczyła swą ki kwartalnik artystyczny ogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólKoniec eO dwóch spojrzeniach na przyrodę, u źródeł wwagę etaprelacji wypracowywania technik w opiera medium typowo filmowym taśmienowej celuloidowej. animacji. toZ owej na autorskim człowieka filmie z konkretnych naturą. animowanym, O dwóch który spojrzeniach się na na przyrodę, nacechowanej czyli u -źródeł indywidualizmem relacjitwórcy człowieka samodzielnej z Wykraczałoby naturą.Opracy. dwóch oza meritum opracowania. Również rozmiar nieczłowieka pozwala na takwszczegółową analanipozwala udoskonalać te elementy rugiej stronynapomijam tu czyli wiele którepracy nie wniosły innowacji sferze techniki e ego też skupiam swą uwagę nai pojrzeniach przyrodę, uzjawisk, źródeł nowej relacji z naturą.O dwóch spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł bliżać końcowy efekt kuzideałowi. Tego typu poszukiwania możliwe tylkou wtedy, praca nadczłowieka filmem obywa się bezdwóch rzeszy utorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej stowej relacji człowieka naturą.O dwóch spojrzeniach na są przyrodę, czyli źródeł gdy nowej relacji z naturą.O ony pomijamnatuprzyrodę, wiele zjawisk, nie nowej wniosłyrelacji innowacji w sferze technikidwóch animacji. Wykraczałoby to poza meritum oprapojrzeniach czyli które u źródeł człowieka z naturą.O spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł owania. Również rozmiar cudowności, jakispojrzeniach może dać ożywianie wytworów Następnie animacjazwkroczyła etap owej relacji człowieka z naturą.O dwóch na przyrodę, czyli u wyobraźni. źródeł nowej relacji człowieka naturą.O w dwóch Kolekcja fotografii Cezarego Pieczyńskiego Włodzimierz Nowaczyk Historyk sztuki, kurator Galerii Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego w Poznaniu. Konstrukcja kolekcji została ułożona w dziewięciu sekwencjach1. Podejmują one najważniejsze doświadczenia i zdobycze dwudziestowiecznej fotografii. Na plan pierwszy wysunęli się autorzy tych zdjęć, ich poszukiwania, problemy, jakie przed sobą stawiali i sposoby ich rozwiązywania. Ważne są także motywy, indywidualności i poetyki... Można by każdą z tych sekwencji nazwać inaczej. W sposób odmienny rozłożyć akcenty, przegrupować dzieła... Inaczej dobrać indywidualności, na czymś innym skupić uwagę. Prezentacja tak zróżnicowanej kolekcji jest wyzwaniem, refleksją i próbą odpowiedzi na wiele pytań. Przyjrzyjmy się jej mając w pamięci przytoczone powyżej kwestie. 1. REFORMATORZY WIDZENIA Od czasu wynalezienia aparatu fotograficznego i jego udoskonalania, próbowano oderwać się od zaproponowanej statyki sprzętu, długiego czasu naświetlania... Pragnienie poszukiwań doprowadziło do zmiany tradycyjnej optyki. Tradycyjnemu portretowi, tworzonemu w atelier, przeciwstawiano ujęcia przypadkowe, kadry obcinające zastane oczekiwania, kadry ukazujące inną rzeczywistość. Tak rodziły się poszukiwania nowych punktów widzenia, zaskakujących ujęć, wreszcie poszukiwań formalnych. Materia fotografii stała się polem niezwykłych eksperymentów. Po nad wyraz statecznym wieku XIX nastąpił czas doświadczeń, przekroczeń, wreszcie koloru i ruchu. Spójrzmy na tę kolekcję, odsłoni ona nam wiele prawd o fotografii, pierwsza z wyodrębnionych to poszukiwania nowych sposobów widzenia, tych dostępnych tylko za pomocą aparatu fotograficznego. Takim zdjęciem, które może zacząć opowieść, jest anonimowe przedstawienie odbitego pejzażu. A właściwie błyszczący fragment samochodu – w reflektorze, jak w lustrze widzimy zdeformowaną, otaczającą a zarazem niewidoczną na fotografii, rzeczywistość. To zdjęcie to poszukiwanie efemerycznego widoku, możliwego do uchwycenia tylko przez aparat fotograficzny. Paul Strand (1890-1976) – wybitny fotograf, wkroczył do historii amerykańskiej sztuki pracami, które wykonał w roku 1915. Eksponowane były w nowo1 4 amus Na potrzeby jej prezentacji w Wilanowie i Sopocie w 2009 r. jorskiej galerii Alfreda Stieglitza, w roku 1916. Jedna z odbitek Cieni na balkonie jest w tej kolekcji. To przykład poszukiwań abstrakcji poprzez fotografowanie rzeczywistości ujętej tak, by była ona nie do rozpoznania... Młody Amerykanin aranżuje przedmioty z otaczającej go realności – miski czy stół – by stworzyć obraz abstrakcyjny. Gra cieni, ich linearny układ – precyzyjnie skadrowane tworzą nowy zaskakujący obraz. Strand przedstawił obszar niezbadanych i nie odkrytych jeszcze rejonów, które można sfotografować. Bohaterem wielu zdjęć w tym stuleciu stała się architektura, ta najdynamiczniej rozwijająca się ze sztuk. I tak zarówno nowoHoracio Bristol, TUNNEL ENTRANCE WITH LAMP, 1938, 26,5 x 23 cm powstające drapacze chmur, jak i modernistyczne budynki były częstymi motywami. Przykładem z tej kolekcji, tego typu rozwiązania, jest posługujące się operowaniem efektem przestrzenności przedstawienie Atlas Josefa Ruzicki (1870-1960). Tradycyjna rzeźba a za nią wznoszący się ku górze nowojorski wieżowiec. Architektura kątów prostych, geometrycznych krzywizn, wykonana z nowoczesnych materiałów, staje się niezwykle fotogeniczna. Radziecki konstruktywista Aleksander Rodczenko (1891-1956) autor zdjęcia Balkony to artysta idący tym tropem. Także przemysł stał się wielkim tematem dwudziestowiecznej fotografii – fabryki, huty, elektrownie. Ich wizerunki zaistniały i nie były to obrazki propagandowe, tylko zafascynowanie motywem. Znakomitymi przykładami tego typu przedstawień są: fotografia Roula Hausmanna (1886-1971) z lat 30., powojenne zdjęcia Zofii Rydet (1911-1997) i Fortunaty Obrąpalskiej (1909-2004). 2. EKSPERYMENTATORZY Sekwencja zatytułowana roboczo „poszukiwania formalne” grupuje najprzeróżniejsze zdjęcia, w których ważne jest nie co zostało sfotografowane, tylko jak. Na plan pierwszy wysuwają się poszukiwania i doświadczenia w materii fotografii. Przede wszystkim praca na materiale światłoczułym, sytuująca się pomiędzy eksperymentem, odkrywaniem nieznanego a badaniem możliwości nowego środka zapisu. Obszar tego doświadczenia był bardzo rozległy, od obrazów bez użycia aparatu po przetworzenia i ingerencje w materiał. Także w tych granicach podejmowano grę negatyw – pozytyw, jak również wytyczone wcześniej sposoby takiego kadrowania realności, by zatraciła ona swą pierwotność. Zbliżenia, mikro- i makrofotografia, gra światłem... Awangarda stawiając na przekroczenia, wyznaczała nowe obszary działań, podjęła je fotografia i powstający w tym czasie film eksperymentalny. Artyści w tej ekspozycji kolekcji zostali zgrupowani w dwie sekwencje. Pionierów, głównie artystów obcych, wśród których można odnaleźć jednego Polaka – Karola Hillera (1891-1939). W drugiej przyjrzymy się powojennym realizacjom polskich fotografików, w ich pracach odnajdziemy zarówno długie trwanie tradycji awangardy, jak i najnowsze poszukiwania. 5 Najbarwniejszą postacią pierwszego kręgu twórców był bez wątpienia Man Ray – wieczny dadaista, malarz i fotograf, twórca dziwnych przedmiotów. Przyjaciel Marcela Duchampa i Francisa Picabii. Życie swe Man Ray dzielił pomiędzy dwie metropolie: Nowy Jork i Paryż. Eksperymentował w każdej z dziedzin, które podejmował, będąc uznanym fotografem podjął poszukiwania robienia zdjęć bez użycia aparatu. Przyjrzyjmy się trzem rayogramom z tej kolekcji. Praca najwcześniejsza z roku 1922, jej bohaterem jest grzebień. Ten przedmiot codziennego użytku do rangi dzieła sztuki wyniósł Marcel Duchamp – słynne ready-made z roku 1916, był to zwyczajny metalowy grzebień. Praca o trzy lata późniejsza bliska jest abstrakcji, nie potrafimy rozpoznać wykorzystanych na niej rekwizytów. Rayogram z 1927 roku, na nim pierwszoplanową rolę odgrywa damska rękawiczka, tajemniczość przeplata się z erotyką. W podobnej technice bez użycia aparatu pracowało wielu artystów, wśród nich Christian Schad, którego prace nazwano od nazwiska chadografiami. Późniejsi historycy technik tego typu prace nazwą fotogramami. Jedynym polskim twórcą, którego dzieło sytuuje się w opisywanych powyżej poszukiwaniach był Karol Hiller. Artysta bliski kręgowi a. r. kroczył jednak własnymi ścieżkami. One to zawiodły go ku fotografii, ku jej rozległym możliwościom. Lecz nie poszedł on tropem wytyczonym wizją stworzoną przez aparat i zobaczoną przez obiektyw. Pracował jak grafik, dzieła te wchodzą jednak w skład kolekcji fotografii. I gdy wydawało się, że śmierć Karola Hillera w grudniu roku 1939, przerwała tego typu poszukiwania na polskiej scenie artystycznej, to zaskoczeniem na krakowskiej I Wystawie Sztuki Nowoczesnej (grudzień 1948/styczeń 1949) były prace na papierze światłoczułym, zwłaszcza dzieła Zbigniewa Dłubaka i Fortunaty Obrąpalskiej. Gdy nastąpił kres zadekretowanego odgórnie Realizmu Socjalistycznego, pojawili się twórcy podejmujący trud przerwanego doświadczenia, tego o korzeniach awangardowych i tego nowoczesnego. Myślę tutaj o fotogramach i heliografikach, debiutujących w drugiej połowie lat 50. – Zdzisława Beksińskiego, Jerzego Lewczyńskiego, Marka Piaseckiego, Bronisława Schlabsa. Odrębnym polem aktywności była twórczość Mariana Szulca. Dłubak swoimi fotografiami ilustrował fascynującą go poezję. Tworzył fotogramy przedstawiające w olbrzymim zbliżeniu coś, co zatracało swoją realność – nazywał je Nocami straszy męka głodu czy Dzieci śnią o ptakach. Odnaleźć w nich można długie trwanie 6 amus narracji surrealistycznej, tak widoczne na krakowskiej wystawie. Ten surrealistyczny wątek był kontynuowany i dziesięć lat później w coraz to innych odsłonach – z materiałem światłoczułym eksperymentowali wszyscy wyżej wymienieni. Każdy z nich nieco inaczej. Zwrócić uwagę należałoby na Piaseckiego, który podjął trop heliografiki i fotografii inscenizowanej z użyciem przedmiotów gotowych. Szulc natomiast „fotografował informel”, wybierał takie materie i sposoby fotografowania, które przypominały powstające w tym czasie malarstwo. Powstawały zaskakujące rozwiązania. 3. ANTYFOTOGRAFIA Pojęcie „antyfotografia” pojawiło się pod koniec lat 50., w konsekwencji gliwickiej wystawy trzech artystów: Zdzisława Beksińskiego, Jerzego Lewczyńskiego i Bronisława Schlabsa. Ta ekspozycja, choć miała charakter pokazu zamkniętego, stała się niezwykle ważnym punktem odniesienia dla współczesnej sztuki polskiej. Dlatego, że była krytyczna wobec konserwatywnie nastawionego środowiska fotografów – uznających jedynie wyidealizowane estetyczne przedstawienia za fotograficzne dzieła sztuki. Ten punkt widzenia burzyły prace tych trzech artystów. Stąd krytyka owych obrazoburczych dzieł, odmówienie im racji bycia fotografią, jeżeli już to tylko „antyfotografią”. To pogardliwe z początku pojęcie, z czasem stało się wyróżnikiem niezwykle ciekawych doświadczeń artystycznych. Z tego grona przyjrzyjmy się bliżej dokonaniom Jerzego Lewczyńskiego. Jego fotografie, czy bardziej prace wokół niej, to wyjątkowe zjawisko w obszarze polskiej sztuki drugiej połowy XX wieku. Znakomity fotograf, ale także ciekawy jej interpretator. Na „Zamkniętym Pokazie” w czerwcu 1959 zaprezentował 17 fotografii, w tym dwa zestawy po trzy fotografie. W tej kolekcji są dwa zestawy z tej historycznej wystawy, gdy na nie patrzymy, możemy zrozumieć ówczesne zakłopotanie krytyki i części publiczności. Niewielkiej publiczności, zważywszy okoliczności, że był to krótko trwający pokaz zamknięty. Miłośnikom tradycyjnej fotografii, o pikturalnym rodowodzie, nie mogły podobać się zdjęcia przedstawiające pogryzmolone rachunki czy kartkę z dziecięcego zeszytu... Tym wyznaczonym przez te fotografie tropem, poszły poszukiwania artystyczne Jerzego Lewczyńskiego. Sam robił zdjęcia, ale pracował także w serii Negatywy z fotografiami znalezionymi, dociekał ukrytych w nich prawd. Dwie interesujące prace z tego cyklu Tryptyk znaleziony na strychu (1978) i Negatywy znalezione w Nowym Jorku (1979) to przykłady tego typu poszukiwań. Są to zarazem fotografie, jak i refleksja na tym medium i szerokimi polami możliwości jakimi ono operuje. Christian Schad, HOMMAGE A DADA, 1916-1976, 59 x 42 cm 4. KREATORZY OBLICZA Od czasu wynalezienia fotografii w końcu lat 30. XIX wieku jednym z głównych jej tematów był wizerunek postaci ludzkiej, z czasem portret i autoportret. W powagę tego typu klasycznych przedstawień uderza seria m.in. autorstwa Leonarda Sempolińskiego. Tradycyjny portret zostaje tu zakwestionowany kilkoma ironicznymi przedstawieniami twarzy nieznanego bohatera tych zdjęć. Zaczyna się całkiem niewinnie tradycyjnymi portretami en face w czarnym meloniku i białym szaliku, dwa zdjęcia niemalże fotograficzne wizytówki. Później 7 seria zmiennych wyrazów twarzy podkreślonych grą światła i cienia. Ostatnie zdjęcie to zakłopotany bohater przyłapany na dłubaniu w nosie. Seria ta w klimacie przypomina wizerunki twarzy Stanisława Ignacego Witkiewicza, w których zakopiański demonizm przeplatał się z głupimi minami... W tym miejscu pojawia się kreowany autoportret, nie zwyczajne ujęcie dla potomnych, tylko gra z własnym wizerunkiem. Nie wielki temat znany od lat, lecz jego skrajnie subiektywne potraktowanie, pełne ironii i poczucia humoru. Wybitnym artystą, który pozostawił po sobie liczne portrety własne był Man Ray. Fotografował swoje oblicze w klasycznych ujęciach, przedstawiał również siebie podczas pracy z całym arsenałem środków do tego potrzebnych. Autoportret z lat 30. to delikatnie zdeformowany wizerunek artysty przyglądającego się czemuś, czego nie widzimy. Na tle spektrum swoich portretów to przedstawienie jest i typowe, jak i charakterystyczne. Artystę interesował własny wizerunek, upływ czasu, ale zarazem i to, że fotografowany był fotografem. Man Ray był świadomym użytkownikiem narzędzi swej pracy, kreował nimi wspomniane powyżej rayogramy, liczne portrety i autoportrety, jak i dokumentował działania swych przyjaciół. Takim dziełem jest Roulette de Monte Carlo znane również pod angielskim tytułem Monte Carlo Bond z roku 1924 Marcela Duchampa, na którym pojawia się zdjęcie Man Raya. Przedstawia ono autora Wielkiej szyby z pianką do golenia na twarzy i włosach, udrapowanego w ten sposób na diabła. Zdjęcie to wkleił Duchamp w obligację wartości 500 franków w miejsce przedstawiające zbiór cyfr ruletki. Diabelski wizerunek przestrzegał przed hazardem jako imperium złych mocy, był także kolejnym przebraniem artysty, który nie tylko zmieniał oblicze – niekiedy również płeć, jak w przedstawieniach podpisanych Rose Selavy. Głośna nowojorska fotografująca artystka Nan Goldin (ur. 1953) zaprezentowana jest portretem aktora Johna Heysa jako Diana Vreeland. Aktor, którego zawodem jest gra, przedstawiony został nie jako on sam, lecz jako wykreowana (przebrana) postać. Przez wiele lat swoje wizerunki fotograficzne w różnych pozach i przebraniach, czasem pospolicie banalnych, tworzy amerykanka Cindy Sherman (ur. 1954). W tej kolekcji widzimy jej nieco inne przedstawienie – dziecinną lalkę przysłoniętą maską klauna. 5. DEKONSTRUKTORZY KONTEKSTU W sekwencji tej na uwagę zwracają autorzy prac, o których wszystko by można powiedzieć, tylko nie to, że byli fotografami. Plakacista i malarka. Przyjrzyjmy się ich dziełom, odkryjmy metodę ich pracy. Fotomontaże Romana Cieślewicza (1930-1996) były konsekwencją jego drogi twórczej, w pewnym momencie plakat, choć znakomity, już mu nie wystarczał. Nie zaspokajała jego ambicji również typografia, był autorem niezwykłych układów katalogów paryskiego Centre Georges Pompidou – Paris/Berlin czy Paris/ Moscou. W realizacjach tych widać zafascynowanie sztuką dwudziestowiecznej 8 amus awangardy – zwłaszcza konstruktywizmu. Pragnął tworzyć obrazy, ale nie malując, bliższe mu były nożyczki. Mógł nimi wycinać obrazy ze starych gazet i książek, i tworzyć z nich nowe konstelacje. Czasami były to ilustracje do książek – znakomity zestaw ujrzymy w tomie Miłujcie nieprzyjacioły wasze, innym razem reklamy – tu najlepszym przykładem mogą być fotomontaże dla firmy obuwniczej Charles Jourdan. Roman Cieślewicz jawi się nam jako konstruktor obrazów i tym był zawsze. Ostatni cykl jaki stworzył to Oseelisques (1995), tytuł to wymyślony neologizm, nieistniejące słowo. Nie on jest jednak najważniejszy, urzekają fotomontaże. Nad wyraz skromne, zaledwie kilka powtarzających się elementów. Jasne tło białej kartki papieru, ten sam format, zawsze w pionie. Na tym fragmenty zdjęć nagich kobiet, niekiedy skonfrontowane z reprodukcjami malarskich dzieł z przeszłości, czasem z innymi zdjęciami – a wszystko to zdynamizowane liniami, czarnymi i czerwonymi. Sześć prac z tego niezwykłego cyklu jest w tej kolekcji, ukazują one poetykę jego wyobraźni. Artysty tworzącego obrazy, zafascynowanego awangardą, umiejącego dostrzec piękno starych malowideł, podziwiającego uroki ciała kobiecego, nienawidzącego komputerów. Uwielbiającego stare kolorowe tygodniki – również te tylko dla panów, to z nich swymi nożyczkami powycinał nagie wizerunki, które stały się bohaterkami jego ostatniego cyklu. Czuł kulturę masową, współtworzył jej niezwykłe oblicze, nie mógł mieszkać w gomułkowskiej, szarej i posępnej, Warszawie. Świat na miarę swej wyobraźni odnalazł nad Sekwaną, tam powstały jego najciekawsze prace, w tym niepowtarzalne w swym uroku fotomontaże. Roman Cieślewicz, PLAYMATE OF THE MONS, 1995, 29,7 x 21 cm 6. PERWERSYJNA WYOBRAŹNIA Ta sekwencja, pierwotnie planowana w ramach ekspozycji w Wilanowie, znalazła się ostatecznie – po pewnych modyfikacjach – jako samodzielna wystawa w Sopocie. Winna nosić tytuł „Gry lalki”, ale on jednoznacznie wskazywałby na Hansa Bellmera (1902-1975), i choć ta dziewczęca zabawka stała się punktem wyjścia jego niezwykłych poszukiwań, układ dzieł tej kolekcji określa o wiele szersze spektrum. Zdjęcie Bellmera z tej kolekcji to elementy tworzące lalkę zawieszone na ścianie, zdemontowane w pewnym porządku, przygotowane do dalszej pracy. Taki ich układ przypomina tablicę dydaktyczną, ilustrację z encyklopedii... Innym tropem wyznaczonym mitologią lalki poszedł polski artysta Marek Piasecki. Nie stał się, idąc śladami Bellmera, konstruktorem lalek, lecz objawiły się one jako ważny – przewijający się przez całą niemalże jego twórczość – temat. Zafascynowały go „wielkookie dziewczynki, o uciekającym w bok spojrzeniu”, jak określał je niemiecki twórca. W drugiej połowie lat 50. zaczęła się jego przygoda z tym motywem ikonograficznym. W tym czasie powstały najważniejsze reali9 zacje tego cyklu. To intymne inscenizowane zapisy, zabawki Piaseckiego patrzą wprost, czasami tylko ich główki, niekiedy całe lalki. Realizacje te wiązać można z odległym, acz ciągle intrygującym, surrealizmem – ze sztuką skupiającą swą uwagę na przedmiocie. W poodwilżowej atmosferze były ciekawymi dokonaniami na scenie przepełnionej malarstwem. Nie należy się dziwić, że zwrócili na nie uwagę fotograficy poszukujący – Zdzisław Beksiński, zwłaszcza niezwykłe zdjęcie Gorset sadysty czy Jerzy Lewczyński, którego wszechstronne poszukiwania omówione zostały powyżej. I w ich dokonaniach można odnaleźć podobne motywy. Gdy otaczająca nas ikonosfera stała się areną kultury masowej, przepełnioną krótkotrwałymi i szybko zmieniającymi się obrazami reklam, zmienił się także wizerunek lalki. Dawną melancholijną erotykę surrealistycznych ujęć, podporządkowano w nowym wydaniu konsumpcji i dominacji pieniądza. Z zakamarków i cienia wyłoniła się pornografia, ale i do niej odnieśli się współcześni artyści posługujący się fotografią. Obeznany z jej poetyką Francuz Molinier (19001976), podejmuje z nią grę. Inne konteksty „gry lalki” odnajduje Polka Natalia LL (ur. 1937). W jej dziele po wielokroć pojawiał się i pojawia autoportret. Inaczej rozegrał scenerię swych zdjęć Molinier, rozgrywają się one w nierzeczywistej pustce. Widoczne jest tylko kłębowisko splecionych ciał. 7. POP Zdzisław Sosnowski (ur. 1947) stworzył w połowie lat 70. postać bramkarza – bohatera na miarę gwiazd filmowych i muzycznych świata sztuki. Sam tak pisał w roku 1976 o cyklu Goalkeeper: Jestem bramkarzem. Środki jakich używam do poinformowania o tym (fotografia, film, publikacje w wielkonakładowych magazynach), kreują moją postawę. Nie jestem w stanie oddzielić się od mediów bez utraty tego czym jestem i co zyskałem. Jak Sosnowski realizował tę wizję? Fotografował i filmował siebie. Był nienagannie ubrany w garnitur, czarny kapelusz z dużym rondem. Przedstawiał bramkarza w akcji, czasami walczącego na przedpolu, gdzie indziej w otoczeniu pięknych kobiet. Zawsze w ciemnych okularach i z kubańskim cygarem w ustach. Wykreował bohatera – wspaniałego sportowca, uwielbianego przez fanów, bogatego i zadowolonego z życia. Żył tym, jednoznacznie utożsamiając się z tą postacią. Krytyka widziała w działaniach artysty fascynację i zarazem krytykę mass mediów. Sosnowski w czasach sztuki konceptualnej nie badał mediów tylko je wykorzystywał, by tworzyć światy, w których żył jego bohater jako on sam... Pojawia się tu wielokrotnie już przywoływany (Duchamp, Witkacy, Natalia LL) problem „eksperymentu z własną tożsamością”, jakże charakterystyczny dla wielu twórców współczesnych. Nie tylko artystów, ale gwiazd POP, od muzyki po film. 8. ANALITYCY RZECZYWISTOŚCI W roku 1887, po kilkunastu latach eksperymentów, Eadweard Muybridge (1830-1904) wydał dzieło życia Animal Locomotion: An Electro-Photographic 10 amus Natalia LL, SZTUKA POST-KONSUMPCYJNA, 1975, 50 x 50 cm Investigation of Consecutive Phases of Animal Movements 1872-1885. Stało się ono przełomem nie tylko dla współczesnych, ale także wytyczyło drogi późniejszym twórcom – od Aktu schodzącego po schodach Marcela Duchampa i malarstwa futurystów, po samoniszczące się maszyny Jean Tinguely. Był naukowcem analizującym świat pomiędzy jego statyką a ruchem, artystą fotografikiem, który to dokumentował na błonie fotograficznej. W tej kolekcji to jedyne prace pochodzące z XIX wieku – widzimy Kobietę z dzieckiem w 12 sekwencjach, Biegnącego mężczyznę w 14 ujęciach, Boksujących się nagich mężczyzn sfotografowanych w 18 pozach, Schodzącą po kładce nagą kobietę zobaczoną krok po kroku 24 razy. Spośród polskich twórców analityczne podejście do rzeczywistości w swoich fotograficznych pracach ukazali: Ryszard Waśko (ur. 1949) w Pociętym portrecie Jana Nowickiego i innych pracach wykorzystujących pocięcie i zmianę skali obrazu, Paweł Kwiek (ur. 1951) w serii Moja Liturgia, czy nieco przewrotnie Andrzej Lachowicz (ur. 1939) w Energii upadku. 9. FOTOMEDIATORZY Gdy wyczerpały się późno-modernistyczne mitologie związane z malarstwem, na scenie artystycznej zaczęły pojawiać się inne sposoby wypowiedzi. Zainteresowanie przedmiotem, fenomenem kultury masowej, dynamika nowych technologii zapisu obrazu – zmieniły oblicze powstającej od dekady lat 60. sztuki. Wielu wybitnych malarzy w poszukiwaniu nowych sposobów wypowiedzi porzuciło farby i płótno. Był wśród nich Zbigniew Dłubak. Jego poszukiwania – prace powstały w latach 60. i 70. – wpłynęły na pokolenie artystów wkraczających wówczas na scenę. Fotograficzne sekwencje jak choćby Tautologie, Gestykulacje (1970), Ocean (1973), Systemy efemeryczne (1974-1975), Desymbolizacje (197811 1980) czy Asymetrie (od 1981) były fotografiami, a zarazem pytały o ich granice, sens i możliwości. Współtworzyły oblicze polskiej refleksji konceptualnej, wyznaczały pole poszukiwań nowych mediów. Tą drogą poszło wielu twórców wypowiadających się w fotograficznym i filmowym medium. Polska neoawangarda to sztuka powstająca w kilku wiodących ośrodkach. W Łodzi na plan pierwszy wysunęli się artyści Warsztatu Formy Filmowej – Józef Robakowski (ur. 1939), Antoni Mikołajczyk (1939-2000) i Ryszard Waśko, czy nieco młodszy od nich Andrzej Paruzel (ur. 1953). W ich pracach refleksja nad medium spleciona jest z hołdem wobec konstruktywistycznej tradycji. Alternatywnym miejscem był Wrocław, a w nim Galeria Permafo i związani z nią twórcy – Natalia LL, Andrzej Lachowicz, Zdzisław Sosnowski i dojeżdżający z Warszawy Zbigniew Dłubak. Wyznaczone w tych miejscach poszukiwania, problemy i pytania zaważyły o obliczu polskiej sztuki lat 70. jednoznacznie w swych najciekawszych realizacjach skupionych na refleksji konceptualnej. *** Wartość i złożoność tej kolekcji pozwoliła uczynić zeń interesującą wystawę. Czas – narracja chronologiczna okazała się zbędna. Przemówiły za to problemy i ich zestawienia, na nowo odnalezione konteksty. Niekiedy prawda zobaczona w pojedynczym zdjęciu. Na koniec warto zastanowić się, w kontekście wspomnianych prezentacji, nad kilkoma kwestiami: czym jest zbiór prac zwany kolekcją, co stoi za takim ich wyborem, jak umotywowane były decyzje i jak taki zespół prac pokazać, by nie zatracić nic z jego indywidualnego wyrazu. By nie był to tylko katalog posiadanych rzeczy – w tym wypadku fotografii. Pragnęliśmy by kolekcja mówiła... więcej, niż opisane na zdjęciach przedstawienia. Stąd taki ich układ. Nie jest to odkrywanie już dawno odnalezionego sposobu opowiadania, ale podjęcie trudu zaproponowania nowych możliwości konstruowania narracji. Czas stanął w miejscu, wszystko się rozsypało i trzeba było to ułożyć, zapominając o poprzednim układzie. W tym zgiełku zaginęło gdzieś kalendarium, odnaleźć je można w podręcznikowych wydaniach historii fotografii, tu nie było potrzebne... Wynaleziona w 1839 roku, przez swe 170 lat uległa głębokim przemianom, od dagerotypu po zapis cyfrowy. Nie czas i miejsce przypominać tu jej długą historię. Fotografia zawsze była grą z obrazem, jego zapisem, była także grą obrazami, a w tym wypadku trawestując tytuł słynnej powieści GRĄ W OBRAZY. • 12 amus Józef Robakowski, 4 POLA OSTROŚCI, 1969, 60 x 44,5 cm 13 ele nteresujące ej zczególnie chniki go ualizme ie liżać pracowania. mi Zpracy ruchu, drugiej zjawisk, też szczególnie końcowy animacji. skupiam się końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi efekt swą Wykraczałoby interesujące w nie pomijam efekt muzyki cudowności, poniższej ku Film uwagę wniosły ideałowi. ielementy ku nimi animowany itwórcy ideałowi. tu na treści. pracy iw innowacji wiele to nimi autorskim poniższej jaki Tego poza się Tylko w może zjawisk, Tego to typu zajmuję. meritum poniższej współgranie w ciągłe filmie pracy dać typu sferze poszukiwania które ożywianie Film poszukiwania opracowania. się eksperymentowanie animowanym, pracy techniki zajmuję. animowany ruchu, się wniosły wytworów są zajmuję. animacji. obrazu, możliwe Film Również sąktóry innowacji to możliwe animowany współgranie muzyki Film wyobraźni. Wykraczałoby tylko opiera pozwala rozmiar animowany tylko wwtedy, i typu treści. sferze się topracy udoskonalać ruchu, Następnie wtedy, na współgranie gdy Tylko techniki to nacechowanej nie to poza obrazu, praca gdy współgranie ciągłe animacja praca meritum animacji. nad teruchu, muzyki eksperymentowanie elementy nad na indywidualizmem wkroczyła tak bez obrazu, opracowania. ruchu, iWykraczałoby filmem treści. szczegółową rzeszy inacechowanej zbliżać obrazu, muzyki Tylko obywa wte animatorów, etap ciągłe końcowy Również pozwala to ifilmem muzyki anal wyprasię twórcy treści. poza bez eknimacji. w, scenografów. Wykraczałoby Dlatego to też poza skupiam meritum swą opracowania. uwagę na autorskim Również rozmiar filmie animowanym, pracy nie pozwala który na opiera tak szczegółową się na anal in-i owanej oza meritum indywidualizmem opracowania. Również rozmiar pracy pracy. nie pozwala Ztypu drugiej na strony tak szczegółową pomijam tu anal wiele pozwala zjawisk, udoskonalać które nie wniosły elementy inno możliwe tylko gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam te ozwala elementy udoskonalać iwtedy, zbliżać te końcowy efekt i samodzielnej zbliżać ku ideałowi. końcowy Tego efekt ku ideałowi. poszukiwania Tego są możliwe poszukiwania tylko wtedy, sąsię możliwe gdy praca tylko nad wtedy, gdy meritum ozmiar zeszy ysowników, perymentowanie amodzielnej owywania ylko fekt doskonalać treści. ku ciągłe animatorówm pracy Tylko ideałowi. opracowania. konkretnych eksperymentowanie scenografów. te pracy. ciągłe nie elementy pozwala Tego pozwala ZZeksperymentowanie twórcy druretnych drugiej Również typu technik iDlatego na zbliżać udoskonalać poszukiwania samodzielnej tak strony rozmiar w szczegółową technik pozwala końcowy medium pom skupiam pracy te wpozwala tu udoskonalać elementy są pracy. efekt medium typowo wiele anal możliwe nie swą ku pozwala Zwyobraźni. uwagę udoskonalać zjawisk, filmowym drugiej ideałowi. typowo i strony zbliżać tylko teku na elementy na które strony filmowym wtedy, autorskim końcowy tak Tego - taśmie te szczegółową nie pomijam elementy typu gdy iwniosły zbliżać celuloidowej. efekt -filmie praca poszukiwania taśmie ku tu animowanym, końcowy iinnowacji anal nad zbliżać wiele ideałowi. celuloidowej. filmem Wtedy zjawisk, końcowy są efekt w możliwe Tego sferze obywa który też ku animacji. które typu upatrywano efekt ideałowi. techniki opiera się tylko poszukiwania nie bez kuWykraczałoby wtedy, wniosły się ideałowi. rzeszy animacji. Tego na wfilmie nacechowanej niej gdy typu animatorów, innowacji sąnadziei Tego praca Wykracza możliwe poszukitopracy. poza typu nad na w ozwala ywidualizmem udoskonalać twórcy te samodzielnej elementy iteż zbliżać pracy. końcowy Zposzukiwania drugiej efekt ideałowi. pomijam Tego tu wiele typu zjawisk, poszukiwania które są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, w sferze bliżać udowności, końcowy jaki efekt może ku dać ideałowi. ożywianie Tego wytworów typu są możliwe Następnie tylko animacja wtedy, wkroczyła gdy praca nad w etap filmem wypracowywania obywa cudowności, konkwą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej raca bywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, animatorów, scenografów. rysowników, Dlatego scenografów. też skupiam Dlatego swą też uwagę skupiam na autorskim swą uwagę na autorskim animowmeritum wania wkroczyła ndywidualizm echniki atunek ylko ysowników, dy oszukiwania lmem erze praca wtedy, techniki są obywa kinematografii animacji. możliwe opracowania. nad w scenografów. gdy etap są animacji. filmem się praca tylko Wykraczałoby bez wypracowywania obywa Również rzeszy od wtedy, nad Wykraczałoby służebnej Dlatego filmem się animatorów, gdy wtedy, rozmiar to bez praca też poza obywa roli rzeszy konkretnych skupiam to gdy wobec pracy nad meritum poza rysowników, się praca animatorów, filmem nie meritum bez literatury swą pozwala nad opracowania. technik rzeszy uwagę obywa filmem opracowania. scenografów. irysowników, teatru. animatorów, na na w się tak medium autorskim obywa bez Również szczegółową Przed rzeszy Również się Dlatego typowo filmem, rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez rzeszy anal rozmiar też animowanym, który filmowym pracy pozwala skupiam Dlatego animatorów, scenografów. obywał rysowników, pracy nie -drugiej pozwala swą też nie taśmie się który skupiam pozwala bez uwagę rysowników, Dlatego scenografów. opiera na całej celuloidowej. tak te na na swą machiny elementy się szczegółową też autorskim tak uwagę na scenografów. skupiam szczegółową Dlatego nacechowwytwórcanimacji. itechnik zbliżać filmie anal swą też aki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych etnych drugiej technik strony pomijam wmożliwe medium tutylko wiele typowo zjawisk, filmowym które -Następnie nie taśmie wniosły celuloidowej. innowacji wscenografów. Wtedy sferze też techniki upatrywano animacji. w Wykraczałoby niej na to ratunek poza merikinym, lmie animowanym, który opiera się który na opiera nacechowanej się na nacechowanej indywidualizmem indywidualizmem twórcy samodzielnej twórcy samodzielnej pracy. Z udoskonalać pracy. strony Znadziei drugiej pomijam strony tu pomiwiele Wykraczałoby ej kupiam ońcowy udowności, nimowanym, nej nal wagę latego filmu pozwala indywidualizmem cudowności, na też swą aktorskiego, efekt autorskim skupiam uwagę jaki udoskonalać to który kusłużebnej poza może ideałowi. jaki na opiera filmie meritum swą postawiono może autorskim twórcy dać te uwagę animowanym, ożywianie się Tego dać elementy samodzielnej opracowania. typu ożywianie filmie na zadanie nacechowanej autorskim poszukiwania wytworów ianimowanym, zbliżać który oczyszczenia wytworów pracy. Również końcowy filmie indywidualizmem wyobraźni. Zwytworów są drugiej rozmiar który możliwe się animowanym, wyobraźni. gatunku efekt na opiera strony pracy Następnie nacechowanej ku tylko i wyniesienia ideałowi. się Następnie nie pomijam twórcy wtedy, na który pozwala animacja nacechowanej samodzielnej Tego opiera gdy indywidualizmem tu animacja go na wiele praca typu do wkroczyła tak się rangi szczegółową zjawisk, poszukiwania nad na indywidualizmem wkroczyła pracy. sztuki. nacechowanej filmem wopracowania. które twórcy etap Z Ostatni drugiej anal w obywa nie są wypracowywania etap samodzielnej możliwe pozwala wniosły etap, strony twórcy się indywidualizmem wypracowywania bez jaki udoskonalać tylko innowacji pomijam samodzielrzeszy animacja wtedy, konkanitu wZ wam aematografii medium autorskim typowo cudowności, filmowym jaki może -na taśmie dać celuloidowej. ożywianie Wtedy też wyobraźni. upatrywano Następnie w niej animacja nadziei na wkroczyła ratunek w kinematografii etap wyod um opracowania. od Również roli rozmiar wobec literatury nie pozwala iopiera teatru. na Przed tak filmem, szczegółową który anal obywał pozwala się bez udoskonalać całej machiny te elementy wytwórczej ipracy. zbliżać filmu awisk, które nie wniosły innowacji wpracy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. matorów, wiele ewórcy etnych onkretnych dy rzeszła, ej rugiej erze elementy pracy. praca zjawisk, techniki samodzielnej strony technik by rysowników, Znad dojść drugiej ipostawiono technik zbliżać które pomijam animacji. filmem do medium strony nie końcowy dzisiejszej w pracy. obywa scenografów. medium tu wniosły Wykraczałoby pomijam wiele Ztechnik typowo drugiej efekt się innowacji typowo zjawisk, bez ku tu Dlatego filmowym strony rzeszy to ideałowi. wiele to wdrażanie filmowym które poza wpozwala pomijam animatorów, zjawisk, też sferze meritum nie -Tego skupiam taśmie wniosły nowych techniki -udoskonalać które typu taśmie tu opracowania. wiele celuloidowej. swą rysowników, poszukiwania nie innowacji materiałów animacji. celuloidowej. uwagę zjawisk, wniosły na w Również Wykraczałoby które innowacji Wtedy scenografów. isferze autorskim są przekraczanie możliwe Wtedy nie też rozmiar wniosły w upatrywano też cudowności, sferze tylko to Dlatego upatrywano ram animacji. poza innowacji wtedy, techniki gatunkowych. meritum też w jaki gdy Wykraczałoby skupiam niej w animacji. w może praca sferze niej opracowania. nadziei Ram dać nadziei nad swą techniki Wykraczałoby ożywianie na wyznaczonych filmem uwagę toprzeszła, ratunek na poza animacji. Również ratunek obywa na meriwytaukito racowywania konkretnych w medium typowo - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej ktorskiego, użebnej roli wobec literatury zadanie iformy, teatru. oczyszczenia Przed filmem, gatunku który ifilmowym wyniesienia obywał się go bez do rangi całej sztuki. machiny Ostatni wytwórczej etap, jaki filmu animacja aktorskiego, postby ońcowy efekt kuwpracy ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy aniównież racy nie rozmiar pozwala na tak nie szczegółową pozwala na tak anal szczegółową anal pozwala te elementy udoskonalać itechniki zbliżać te eldialog końcowy idei efekt dialog ku idei ideałowi. dialog idei Tego dialog typu rzez nematografii dwa główne od służebnej rodzaje rodzaje teeż teeż roli rozmiar rozmiar wobec pracy pracy nie nie pozwala iteatru. pozwala teatru. Przed na na tak filmem, szczegółową szczegółową który audoskonalać obywał anal animacji. bez tecałej całej Wykraczałoby elementy isię zbliżać to ego meritum też skuadziei ematografii na ratunek od służebnej kinematografii roli wobec od Dlatego służebnej literatury roli iwtedy, wobec Przed literatury filmem, i teatru. który Przed obywał filmem, się który obywał machiny wytwórczej bez całej filmu wiono ojść do zadanie dzisiejszej oczyszczenia formy, to wdrażanie gatunku i literatury nowych wyniesienia materiałów gofilmem do rangi i tak przekraczanie sztuki. Ostatni ram etap, gatunkowych. jaki animacja Ram wyznaczonych przeszła, bypoza dojść przez do dwa dzmatorów, rysowników, scenografów. też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na dei oszukiwania dTego typu są poszukiwania możliwe tylko są wtedy, możliwe gdy tylko praca nad gdy praca obywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, Ogólnopolski scenografów. dialog idei ktorskiego, iam pracowania. swą uwagę postawiono Również autorskim rozmiar zadanie filmie pracy oczyszczenia animowanym, nie pozwala gatunku na tak ipracy. szczegółową opiera się na gogo anal nacechowanej do pozwala sztuki. udoskonalać indywidualizmem Ostatni etap, te elementy jaki animacja twórcy i nie zbliżać samodzielnej przeszła, ego też by machiny wytwórczej filmu zadanie aktorskiego, oczyszczenia postawiono gatunku zadanie iwyniesienia wyniesienia oczyszczenia dorangi gatunku rangi sztuki. i wyniesienia etap, do jaki rangi animacja sztuki. przeszła, łówne iejszej rodzaje formy, to tena wdrażanie cudowności, nowych jaki może materiałów dać ożywianie i który przekraczanie wytworów ram wyobraźni. gatunkowych. Następnie Ram animacja wyznaczonych wkroczyła przez w dwa etap główne wypraacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej Zogólnopolski drugiej strony pomijam tuOstatni wiele zjawisk, które inialog latego idei też dialog Formacja idei dialog Arsenał idei jako dialog dialog idei idei. talnik Formacja artystyczny Arsenał jako dialog kwartalnik idei. Formacja anej pracy. Arsenał Zgo drugiej jjjjjjkj strony pracy. pomijam Zwniosły drFormac tu yojść statni dojść do etap, dzisiejszej dosferze dzisiejszej jaki animacja formy, to przeszła, wdrażanie to innowacji wdrażanie by dojść nowych nowych do dzisiejszej materiałów materiałów ianimacji. przekraczanie itoprzekraczanie wdrażanie ram nowych ram gatunkowych. gatunkowych. materiałów Ram Ram wyznaczonych wyznaczonych przez przez dwa odzaje tesię bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę nai przekraczanie autorskim filmie animowowywania owacji w konkretnych techniki technik animacji. w medium Wykraczałoby totechniki filmowym pozaformy, meritum - taśmie opracowania. celuloidowej. Również Wtedy rozmiar też upatrywano pracy niewpozwala niejram nadziei na tak na rsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei wiele zjawisk, które nieformy, wniosły wtypowo sferze Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również łówne wa główne rodzaje rodzaje te cudowności, tediDrajwer, animacji. Wykraczałoby poza opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak atunkowych. nym, który opiera Ram wyznaczonych się na nacechowanej przez indywidualizmem główne rodzaje te twórcy filmie samodzielnej animowanym, pracy. który opiera Zanimacja drugiej się strony nacałej nacechowanej pomijam tuwyprawiele atunek kinematografii od służebnej roli dwa wobec literatury imeritum teatru. Przed filmem,Następnie który obywał bez machiny wytwórcozmiar zczegółową ormacja pracy Arsenał anal nie jako jakirecykling, może dać hit ożywianie - to wyrazy wytworów angielskie we wyobraźni. współczesnym jęalbo osię Pamięć wkroczyła mitycznej w etap przeszłości. zczegółową anal pozwala udoskonalać temitycznej elementy ianimacji. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sąnadziei możliwe ndywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nieOstatni wniosły innowacji ej owywania awisk, filmu które aktorskiego, konkretnych nie diei wniosły postawiono technik innowacji wPamięć zadanie medium w sferze oczyszczenia typowo techniki filmowym gatunku -Wykraczałoby taśmie i wyniesienia celuloidowej. togo poza do Wtedy meritum rangiTego sztuki. teżopracowania. upatrywano etap, w Również niej jaki animacja rozmiar na amięć ialog idei mitycznej dialog przeszłości. dialog idei dialog diei dialog idei przeszłości. dialog idei Pamięć dialog diei mitycznej dialog idei przeszłości. Pamięć mitycznej przeszłości. watunek ylko sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad Wykraczałoby filmem toanimacji. się poza bez meritum rzeszy animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów. pracy nie Dlatego pozwala też na skupiam tak swą rzeszła, racy niemitycznej by pozwala dojść do nadzisiejszej tak szczegółową formy,obywa to anal wdrażanie nowych Wykraczałoby materiałów to poza ifilmem, przekraczanie meritum opracowania. ram gatunkowych. Również Ram rozmiar wyznaczonych pracektuego amięć kinematografii przeszłości. od służebnej Pamięć roli mitycznej wobec literatury przeszłościa. i teatru. o kupujących Przed i kupowanych. który obywał Dyskretny się bez całej anty(urok) machiny agory wytwórcwagę naKoniec autorskim cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła etap wyprazczegółową anal animacji. to poza meritum opracowania. pracy Ostatni nie pozwala na tak eż rzez skupiam dwa główne swą uwagę rodzaje na teWykraczałoby autorskim filmie animowanym, który opieraRównież sięgona nacechowanej indywidualizmem twórcy ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia dorozmiar rangipośpiech”, sztuki. etap,w jaki animacja istów. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności. „Lucyferowy czyli o jednej z cech nozczegółową owywania anal pozwala technik udoskonalać w medium te elementy typowo filmowym i zbliżać końcowy - taśmie celuloidowej. efekt ideałowi. Wtedy też czyli upatrywano typu poszukiwania wz cech niej nadziei są na amodzielnej pracy. Z drugiej strony tuz cech wiele zjawisk, które nie ku wniosły innowacji w sferze techniki animacji. rzeszła, by konkretnych dojść do dzisiejszej formy, topomijam wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ramTego gatunkowych. Ram wyznaczonych wożytności. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytatunek kinematografii od te służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bezpracy całej machiny wytwórcWykraczałoby to poza meritum opracowania. Również cudowności, jaki może daćczyli ożywianie w z cech ego też skupiam rzez dwa główne rodzaje animacji. Wykraczałoby to rozmiar poza meritum opracowania. Również rozmiar nie pozwala naswą tak ości „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytności ej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go do rangiTego sztuki. Ostatni etap, jaki animacja wagę naaktorskiego, autorskim filmie animowanym, opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. zczegółową anal pozwala udoskonalać te który elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania są możliwe Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności gli... albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)Z rugiej stronygdy pomijam tu wiele zjawisk, które wniosły innowacji w sferze technikiscenografów. animacji. Wykraczałoby poza meriylko tęp.Pośpiech wtedy, albo praca po(d)stęp.intelektualistów. nad filmem obywa się nie bez Koniec rzeszy eryanimatorów, intelektualistówogólnopolski rysowników, kwartalnik Dlatego artystyczny też to skupiam ogólnopolswą um wagę opracowania. na autorskim Również cudowności, rozmiarjaki cudowności, może dać jaki ożywianie może dać wytworów ożywianie wyobraźni. wytworów Następnie wyobraźni. animacja Następnie ego animacja też czyli skupiam wkroczyła swą ki kwartalnik artystyczny ogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólKoniec eO dwóch spojrzeniach na przyrodę, u źródeł wwagę etaprelacji wypracowywania technik w opiera medium typowo filmowym taśmienowej celuloidowej. animacji. toZ owej na autorskim człowieka filmie z konkretnych naturą. animowanym, O dwóch który spojrzeniach się na na przyrodę, nacechowanej czyli u -źródeł indywidualizmem relacjitwórcy człowieka samodzielnej z Wykraczałoby naturą.Opracy. dwóch oza meritum opracowania. Również rozmiar nieczłowieka pozwala na takwszczegółową analanipozwala udoskonalać te elementy rugiej stronynapomijam tu czyli wiele którepracy nie wniosły innowacji sferze techniki e ego też skupiam swą uwagę nai pojrzeniach przyrodę, uzjawisk, źródeł nowej relacji z naturą.O dwóch spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł bliżać końcowy efekt kuzideałowi. Tego typu poszukiwania możliwe tylkou wtedy, praca nadczłowieka filmem obywa się bezdwóch rzeszy utorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej stowej relacji człowieka naturą.O dwóch spojrzeniach na są przyrodę, czyli źródeł gdy nowej relacji z naturą.O ony pomijamnatuprzyrodę, wiele zjawisk, nie nowej wniosłyrelacji innowacji w sferze technikidwóch animacji. Wykraczałoby to poza meritum oprapojrzeniach czyli które u źródeł człowieka z naturą.O spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł owania. Również rozmiar cudowności, jakispojrzeniach może dać ożywianie wytworów Następnie animacjazwkroczyła etap owej relacji człowieka z naturą.O dwóch na przyrodę, czyli u wyobraźni. źródeł nowej relacji człowieka naturą.O w dwóch Nie tylko pamiątka. Fotografie rodzinne w realizacjach plastycznych Kamila Leśniak Historyczka sztuki, doktorantka w Instytucie Historii Sztuki KUL. Zajmuje się historią fotografii polskiej po 1945 roku. „Fotografia była bardzo stara. Naklejona na tekturce, wygniecione rogi, koloru wyblakłej sepii, a na niej, niezbyt wyraźnie, było widać tylko dwoje dzieci stojących razem na końcu drewnianego mostku, w cieplarni z przeszklonym dachem. Matka miała wtedy pięć lat (1898), a jej brat siedem” – fragment ten przedstawia jedno z najważniejszych zdjęć rodzinnych w historii fotografii, Fotografię z Cieplarni opisaną przez Rolanda Barthesa w jego ostatniej książce1. Barthes odnajduje w tej starej fotografii, wyłonionej spośród wielu innych, taki obraz najbliższej mu osoby, który pozwala niemal namacalnie doświadczyć jej obecności. Zdjęcie matki umożliwia jednak nie tylko wyzwolenie głęboko osobistych emocji, ale pomaga odkryć istotę fotografii, opartą na nierozerwalnym związku realności z przeszłością – „to było”. Doświadczenie Barthesa ujawnia egzystencjalny wymiar pojedynczej fotografii, jej doniosłe znaczenie dla sfotografowanych, ale także dla tych, którzy przechowują wizerunki z przeszłości. Rodzaj bezpośredniego kontaktu z osobą przedstawioną na zdjęciu jest możliwy, ponieważ, jak pisał Barthes: „Od rzeczywistego ciała, które tu było, pobiegły promienie, które dotykają mnie – mnie, który tu jestem. […] Tak jakby coś w rodzaju pępowiny łączyło ciało fotografowanej rzeczy z moim spojrzeniem”2. Mówiąc o związku pomiędzy sfotografowanym obiektem a oglądającym zdjęcie, Barthes wskazuje na działanie światła, które niejako „odciska” przedmiot w światłoczułej emulsji. Fotografia jest zatem emanacją obecności, „magicznym” przedmiotem, w którym to, co minione – zostaje zachowane. Nie zawsze jednak fotografia postrzegana jest wyłącznie jako czynność „magiczna”, w wyniku której zdjęcie staje się „emanacją przedmiotu odniesienia” i „rzeczywistości minionej” i ma „moc wywoływania współobecności”3. 1 2 3 14 amus R. Barthes, Światło obrazu, tłum. Jacek Trznadel, Warszawa 2008, s. 122. Tamże, s. 144. Tamże, s. 144-158. Konkretne zdjęcie może być traktowane nie tylko jako emanacja „tego, co było”, ale również jako pamiątka, będąca istotnym „rekwizytem” w budowaniu relacji międzyludzkich. Wspólne oglądanie zdjęć ma wymiar społecznego rytuału, a nawet inicjacji – jest ważnym etapem w procesie konstruowania własnej tożsamości. W praktyce społecznej kwestie obrazowe schodzą na drugi plan, dokonuje się raczej magiczne utożsamienie fotografii z tym, co na niej przedstawiono, „działanie wobec przedmiotu staje się tu działaniem wobec tego, do czego on odsyła”4. Stąd już tylko krok do traktowania zdjęcia w kategoriach sakralnych, jako relikwii lub vera icon. Takie rozumienie fotografii rodzinnej dostrzec można w sztuce ludowej. Za przykład może tu posłużyć olejny obraz w „ołtarzowej” oprawie, powstały w latach 60. XX wieku5. Przedstawia on trzyosobową rodzinę w ogrodzie, przed domem; wizerunek rodziny nie został jednak namalowany, ale zastępuje go wklejony fragment starej fotografii, pochodzącej prawdopodobnie z lat 30. XX wieku. Twórca obrazu wybrał takie rozwiązanie plastyczne zapewne ze względu na realizm fotografii. Jednak nie tylko o realizm tu chodzi – fotografia służy również przywołaniu wspomnień. Byłyby to w tym przypadku reminiscencje z dzieciństwa, sprzed wojny6. Umieszczenie zdjęcia w tej realizacji nie wynika zatem z przywiązania do jakości estetycznych fotografii, ale z wiary w jej moc upamiętniania, a nawet – uobecniania. Fotografia wprowadza bowiem krąg odniesień osobistych, wręcz intymnych, których wizerunek malarski nie potrafiłby przywołać w równie bezpośredni sposób. Co ciekawe, w tym przypadku fotografia rodzinna – niewątpliwie unikatowa, będąca prawdopodobnie jednym z nielicznych zachowanych zdjęć autora z tego okresu – została jednocześnie okaleczona i uwznioślona. „Wyrwana” z rodzinnego albumu, przycięta do interesującego artystę rozmiaru, stała się integralną częścią realizacji plastycznej – trwałej, mającej quasi-sakralne znaczenie. Profesjonalni twórcy również wykorzystują zdolność fotografii do upamiętniania i uobecniania. Trudno określić, kiedy zdjęcie rodzinne wkroczyło w przestrzeń sztuki na prawach przedmiotu „wmontowanego” w materię plastyczną. W awangardowych kolażach, później zaś w twórczości artystów pop-artu i nowego realizmu, wykorzystywano głównie zdjęcia o statusie publicznym, reportażowe, prasowe, często przetworzone, jak u Roberta Rauschenberga czy Allaine’a Jacqueta. Realizacje odmienne, wykorzystujące zdjęcia osobiste, pozostawały zawsze niejako na marginesie. Wydaje się jednak, że współcześnie liczba takich realizacji znacznie wzrosła, co można byłoby przypisać – za Marianną Michałowską – obsesji współczesności, jaką jest pamięć, a raczej lęk przed jej utratą, utratą wspomnień7. Ten wzrost zainteresowania fotografią rodzinną miał miejsce wśród artystów podejmujących tematy egzystencjalne, „graniczne”, związane szczególnie z doświadczeniami wojny i Holokaustu. Za pierwszego artystę konsekwentnie posługującego się strategią umieszczania zdjęć osobistych w rozbudowanych projektach artystycznych, zwłaszcza instalacjach, można uznać Christiana Boltanskiego, którego sztukę za Bożeną Kowalską włączyć można w obszar „mitologii indywidualnych” lub „automitologii”8. Boltanski posługiwał się jednak nie tylko foto4 5 6 7 8 Zob.: R. Drozdowski, M. Krajewski, Za fotografię! W stronę radykalnego programu socjologii wizualnej, Warszawa 2010, s. 172-176. O obrazie tym wspominałam również w recenzji z lubelskiej wystawy, na której został zaprezentowany; zob.: K. Leśniak, Monidło – rehabilitacja, Dwutygodnik.com [online], http://www.dwutygodnik.com/ artykul/1971-monidlo-rehabilitacja.html. Warto podkreślić, że fotografie zostają wprowadzone do amatorskich realizacji plastycznych wtedy, kiedy przedstawiane są ważne momenty w życiu jednostek, często traumatyczne lub też wywołujące uczucie tęsknoty, nostalgię. M. Michałowska, Obraz utajony. Szkice o fotografii i pamięci, Kraków 2007, s. 43. Co więcej, tego typu działania wpisują się w kontekst „technik subwersywnych”, polegających na montażowym „przeszczepianiu” gotowych materiałów w obszar praktyk artystycznych, o jakich pisał m.in. Łukasz Ronduda, zob. Ł. Ronduda, Strategie subwersywne w sztukach medialnych, Kraków 2006. B. Kowalska, Od impresjonizmu do konceptualizmu, Warszawa 1989, s. 147. 15 grafiami pochodzącymi z własnego „albumu rodzinnego”, ale także „materiałem znalezionym”, często odwołując się do doświadczeń Holokaustu9. Przegląd katalogu twórców wykorzystujących fotografię rodzinną niewątpliwie wymaga poszerzenia, warto jednak poddać analizie konkretne realizacje. Wcześniej niż Boltanski fotografią rodzinną zainteresowała się Alina Szapocznikow. W serii trzech rzeźb poliestrowych zatytułowanych Pamiątki (1971) Szapocznikow wykorzystała swoje zdjęcie z dzieciństwa, wykonane podczas rodzinnych wakacji nad morzem w połowie lat 30. XX wieku. Fotografia przedstawia uśmiechniętą małą dziewczynkę siedzącą na ramionach ojca. Zanim artystka zatopiła fotografię w żywicy poliestrowej, zmodyfikowała ją, tworząc nieskomplikowany technicznie fotomontaż, w którym zamiast wizerunku ojca umieszczona zostaje skrajnie wychudzona, umęczona kobieta – taka, jaką moglibyśmy zobaczyć na fotografii zrobionej podczas wyzwalania obozu koncentracyjnego. Pamiątki Szapocznikow mają zatem wyraźnie autobiograficzny charakter, wskazują na „doświadczenie traumatyczne”, jakie było udziałem artystki, ofiary Holokaustu. W kontekście Pamiątki I, Agata Jakubowska pisała: To zdjęcie artystki jako małej dziewczynki jest być może jednym z nielicznych, albo i jedynym sprzed wojny, które Szapocznikow udało się zachować. Takie fotografie, jak się podkreśla, miały dla ocalałych bardzo duże znaczenie jako pamiątki – pamiątki właśnie, należałoby podkreślić […]. Pamiątki życia przed Holocaustem10. Dzięki zabiegom formalnym, fotografia zmienia swoją postać, traci „papierową” wiotkość na rzecz materiału o większej trwałości. Tym samym zasygnalizowana zostaje jej istotna „pamiątkowa” wartość, a także doniosłość wspomnienia, które podlega ujawnieniu. Autor pragnie zatem zachować wspomnienie (tak, jak twórca ludowy) lub zmierzyć się z nim (Szapocznikow). Naruszenie integralności pojedynczej fotografii – poprzez zabiegi montażowe i osadzenie w materii plastycznej – powoduje, że „moc dowodowa” zdjęcia zostaje osłabiona, jednocześnie jednak nabiera ono nowych znaczeń. Interesujące może być spojrzenie na Pamiątki jak na serię swoistych autoportretów. Jak zauważa Jakubowska, formuła autoportretu była bliska Szapocznikow, która do większości swoich realizacji rzeźbiarskich wykorzystywała odlewy i odciski fragmentów własnej twarzy lub ciała. Taka strategia wykonywania „odbitki” w trwałym materiale, na poziomie metaforycznym, bliska jest procesowi fotografowania, o czym pisała chociażby Urszula Czartoryska: Odlew i zdjęcie są dwoma aspektami tej samej ludzkiej, pozaartystycznej tradycji, która dla podtrzymania trwałości uczuć każe np. uwieczniać maskę pośmiertną, odlewać w gipsie rękę pianisty, zamawiać fotografie nagrobkowe – w złudnej nadziei, że przetrwa dzięki temu jakaś wartość duchowa11. Wydaje się, że artystka była świadoma pokrewieństwa odlewu i fotografii. Co ciekawe, wszystkie fotografie rodzinne mogą być postrzegane jako autoportrety. Marianne Hirsch pisała o tym zjawisku w następujący sposób: „Zdjęcia rodzinne mogą być odczytywane jako autoportrety, ponieważ autoportret zawsze zawiera Jego realizacje antycypowały jednak inne zjawiska, co ciekawe – z obszaru twórczości stricte fotograficznej. Za przykład tego typu praktyk artystycznych mogłaby posłużyć działalność Jerzego Lewczyńskiego, posługującego się zdjęciami znalezionymi i fotografiami rodzinnymi już pod koniec lat 50. XX wieku. 10 A. Jakubowska, Portret wielokrotny dzieła Aliny Szapocznikow, Poznań 2008, s. 209-210; Pamiątka I była także elementem innej realizacji artystki zatytułowanej Pamiątka z weselnego stołu szczęśliwej kobiety (1971). 11 U. Czartoryska, Od pop-artu do sztuki konceptualnej, Warszawa 1973, s. 213. 9 16 amus w sobie innego”12. Zgodnie z jej słowami próba czytania rodzinnych zdjęć, w tym także dawnych wizerunków nas samych, wymaga naszej wiedzy o przeszłości; osoby, których nigdy nie spotkaliśmy identyfikujemy poprzez opowieści o nich. Dopiero wówczas dostrzegamy na starych fotografiach rodzinnych nas samych, włączamy wizerunki „obcych” w naszą własną tożsamość. Michałowska pisała: „[…] autoportrety muszą zostać zatem w pewien szczególny sposób opowiedziane, by stały się pełnoprawną częścią rodzinnego albumu”13. Konstruowaniem, albo raczej rekonstruowaniem rodzinnego albumu za pomocą takiej właśnie autoportretowej strategii, a także mechanizmu opowiadania rodzinnych historii można nazwać twórczość plastyczną Ewy Kuryluk z minionej dekady; ważne są tu szczególnie instalacje, Lecą żółte ptaki (2001-2003), Tabuś (2004) i Statek (2006-2007). Swoistym dopełnieniem realizacji plastycznych artystki są powieści: Goldi (2004) i Frascati (2009), mające charakter prozy autobiograficznej14. W literackiej oraz plastycznej twórczości Kuryluk wielokrotnie powraca historia wojennej gehenny rodziców artystki, szczególnie matki, Żydówki ocalonej z Zagłady15. Opowieść o trudnej przeszłości zostaje wyzwolona przez odnalezione przez artystkę stare fotografie rodzinne. We Frascati nieznane dotąd zdjęcia wkraczają do rodzinnego albumu; ten proces – odkrywanie, „odzyskiwanie” zdjęć – rozgrywa się zarówno w warstwie fabularnej, jak i wizualnej powieści. Wojenna trauma zostaje zwerbalizowana, Obraz z wystawy MONIDŁO – PRÓBA REHABILITACJI, zorganizowanej przez Ośrodek Międzykulturowych Inicjatyw Twórczych Rozdroża w Lublinie w lutym 2011 roku 12 Cyt. za: M. Michałowska, Obraz…, dz. cyt., s. 45. 13 M. Michałowska, dz. cyt., s. 46. 14 Frascati za sprawą ilustracji (zdjęć, dokumentów, rysunków z dzieciństwa), pieczołowicie dobranych przez autorkę, można uznać za osobny projekt artystyczny. 15 W twórczości Kuryluk wielokrotnie powraca także temat choroby psychicznej matki i brata; doświadczenia Holokaustu stanowią swoisty kontekst dla tych wątków. 17 a nieznane dotąd fotografie zostają umieszczone na kartach książki obok tych znanych autorce „od zawsze”. Podobną strategię oswajania się ze wspomnieniami i fotografiami odnajdujemy w instalacjach. Pojawiają się tu wycięte ze zdjęć rodzinnych sylwetki artystki i jej bliskich umieszczone w fantastycznych kontekstach, na barwnych tkaninach; czasami te wizerunki zostają skopiowane na materiale lub nim uzupełnione. Podobnie jak u Szapocznikow fotografia użyta w kontekście plastycznym umożliwia stworzenie wizualnej metafory. W przypadku Kuryluk na pierwszy plan wybija się jednak narracyjny charakter finalnego przedstawienia. Strategia artystki przywołuje mechanizm oglądania rodzinnego albumu, który – za Marianną Michałowską – można byłoby nazwać „rytuałem opowiadania”; prowadzi on do zbudowania „obrazu rodziny”, będąc jednocześnie formułą wzbogacania wiedzy o nas samych16. Strategia opowiadania, mieszająca często fikcję z rzeczywistością, służy zjawisku „wymazywania traumy”, o którym pisała Marianne Hirsch17. Na traumie bowiem, będącej skutkiem doświadczeń jednostek w XX wieku, w tym oczywiście Holokaustu, skupia się pamięć następnych pokoleń. Odbiór fotografii rodzinnych jest naturalnie bardziej emocjonalny niż estetyczny. Zdjęcie rodzinne, nawet jeśli należy do kogoś innego, stwarza wrażenie „swojskości”, przemawia w sposób bezpośredni, językiem zrozumiałym; co więcej – jest przedmiotem nierozerwalnie związanym z jednostką. To właśnie nasz emocjonalny stosunek do fotografii wpływa na ocenę jej wartości jako pamiątki. W konsekwencji zdjęcie, jako materialny przedmiot, zabarwia realizacje plastyczne wyraźnym odcieniem emocjonalnym. Kontekst artystyczny, w jakim zdjęcie zostaje umieszczone, sprawia jednak, że sens realizacji nie musi wyczerpywać się na przywołaniu oczywistych znaczeń kommemoratywnych. Umieszczenie fotografii w realizacji plastycznej wskazuje raczej na refleksję o mechanizmach działania pamięci; pozwala tropić sposoby wyrażania wspomnień. Nieprzypadkowe jest zatem wykorzystywanie fotografii w pracach o charakterze autobiograficznym, często podejmujących temat doświadczeń traumatycznych, „granicznych”. Zdjęcie jest tutaj katalizatorem emocji, pozwala na mówienie o „sobie z przeszłości” w sposób możliwie bezpośredni, ujawniając jednocześnie skomplikowane relacje czasu minionego z teraźniejszym. Co więcej, czas ma tu zarówno wymiar prywatny, jak i uniwersalny. Nie wydaje się bowiem, żeby w realizacjach plastycznych fotografia rodzinna miała wyłącznie prywatne odniesienia. Zdjęcie przestaje być wyłącznie obrazem sygnalizującym, że co było, nie powróci, ale staje się sposobem na wyrażenie zbiorowej traumy historii, wyzwolenie lęków współczesności, a także pokazuje drogi ich artystycznej mediacji. 16 M. Michałowska, dz. cyt., s. 18. 17 Tamże, s. 20. Aleksander Rodczenko, LUNCH, 1929, odbitka późniejsza, 16 x 22,5 cm 18 amus 19 ele nteresujące ej zczególnie chniki go ualizme ie liżać pracowania. mi Zpracy ruchu, drugiej zjawisk, też szczególnie końcowy animacji. skupiam się końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi efekt swą Wykraczałoby interesujące w nie pomijam efekt muzyki cudowności, poniższej ku Film uwagę wniosły ideałowi. ielementy ku nimi animowany itwórcy ideałowi. tu na treści. pracy iw innowacji wiele to nimi autorskim poniższej jaki Tego poza się Tylko w może zjawisk, Tego to typu zajmuję. meritum poniższej współgranie w ciągłe filmie pracy dać typu sferze poszukiwania które ożywianie Film poszukiwania opracowania. się eksperymentowanie animowanym, pracy techniki zajmuję. animowany ruchu, się wniosły wytworów są zajmuję. animacji. obrazu, możliwe Film Również sąktóry innowacji to możliwe animowany współgranie muzyki Film wyobraźni. Wykraczałoby tylko opiera pozwala rozmiar animowany tylko wwtedy, i typu treści. sferze się topracy udoskonalać ruchu, Następnie wtedy, na współgranie gdy Tylko techniki to nacechowanej nie to poza obrazu, praca gdy współgranie ciągłe animacja praca meritum animacji. nad teruchu, muzyki eksperymentowanie elementy nad na indywidualizmem wkroczyła tak bez obrazu, opracowania. ruchu, iWykraczałoby filmem treści. szczegółową rzeszy inacechowanej zbliżać obrazu, muzyki Tylko obywa wte animatorów, etap ciągłe końcowy Również pozwala to ifilmem muzyki anal wyprasię twórcy treści. poza bez eknimacji. w, scenografów. Wykraczałoby Dlatego to też poza skupiam meritum swą opracowania. uwagę na autorskim Również rozmiar filmie animowanym, pracy nie pozwala który na opiera tak szczegółową się na anal in-i owanej oza meritum indywidualizmem opracowania. Również rozmiar pracy pracy. nie pozwala Ztypu drugiej na strony tak szczegółową pomijam tu anal wiele pozwala zjawisk, udoskonalać które nie wniosły elementy inno możliwe tylko gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam te ozwala elementy udoskonalać iwtedy, zbliżać te końcowy efekt i samodzielnej zbliżać ku ideałowi. końcowy Tego efekt ku ideałowi. poszukiwania Tego są możliwe poszukiwania tylko wtedy, sąsię możliwe gdy praca tylko nad wtedy, gdy meritum ozmiar zeszy ysowników, perymentowanie amodzielnej owywania ylko fekt doskonalać treści. ku ciągłe animatorówm pracy Tylko ideałowi. opracowania. konkretnych eksperymentowanie scenografów. te pracy. ciągłe nie elementy pozwala Tego pozwala ZZeksperymentowanie twórcy druretnych drugiej Również typu technik iDlatego na zbliżać udoskonalać poszukiwania samodzielnej tak strony rozmiar w szczegółową technik pozwala końcowy medium pom skupiam pracy te wpozwala tu udoskonalać elementy są pracy. efekt medium typowo wiele anal możliwe nie swą ku pozwala Zwyobraźni. uwagę udoskonalać zjawisk, filmowym drugiej ideałowi. typowo i strony zbliżać tylko teku na elementy na które strony filmowym wtedy, autorskim końcowy tak Tego - taśmie te szczegółową nie pomijam elementy typu gdy iwniosły zbliżać celuloidowej. efekt -filmie praca poszukiwania taśmie ku tu animowanym, końcowy iinnowacji anal nad zbliżać wiele ideałowi. celuloidowej. filmem Wtedy zjawisk, końcowy są efekt w możliwe Tego sferze obywa który też ku animacji. które typu upatrywano efekt ideałowi. techniki opiera się tylko poszukiwania nie bez kuWykraczałoby wtedy, wniosły się ideałowi. rzeszy animacji. Tego na wfilmie nacechowanej niej gdy typu animatorów, innowacji sąnadziei Tego praca Wykracza możliwe poszukitopracy. poza typu nad na w ozwala ywidualizmem udoskonalać twórcy te samodzielnej elementy iteż zbliżać pracy. końcowy Zposzukiwania drugiej efekt ideałowi. pomijam Tego tu wiele typu zjawisk, poszukiwania które są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, w sferze bliżać udowności, końcowy jaki efekt może ku dać ideałowi. ożywianie Tego wytworów typu są możliwe Następnie tylko animacja wtedy, wkroczyła gdy praca nad w etap filmem wypracowywania obywa cudowności, konkwą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej raca bywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, animatorów, scenografów. rysowników, Dlatego scenografów. też skupiam Dlatego swą też uwagę skupiam na autorskim swą uwagę na autorskim animowmeritum wania wkroczyła ndywidualizm echniki atunek ylko ysowników, dy oszukiwania lmem erze praca wtedy, techniki są obywa kinematografii animacji. możliwe opracowania. nad w scenografów. gdy etap są animacji. filmem się praca tylko Wykraczałoby bez wypracowywania obywa Również rzeszy od wtedy, nad Wykraczałoby służebnej Dlatego filmem się animatorów, gdy wtedy, rozmiar to bez praca też poza obywa roli rzeszy konkretnych skupiam to gdy wobec pracy nad meritum poza rysowników, się praca animatorów, filmem nie meritum bez literatury swą pozwala nad opracowania. technik rzeszy uwagę obywa filmem opracowania. scenografów. irysowników, teatru. animatorów, na na w się tak medium autorskim obywa bez Również szczegółową Przed rzeszy Również się Dlatego typowo filmem, rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez rzeszy anal rozmiar też animowanym, który filmowym pracy pozwala skupiam Dlatego animatorów, scenografów. obywał rysowników, pracy nie -drugiej pozwala swą też nie taśmie się który skupiam pozwala bez uwagę rysowników, Dlatego scenografów. opiera na całej celuloidowej. tak te na na swą machiny elementy się szczegółową też autorskim tak uwagę na scenografów. skupiam szczegółową Dlatego nacechowwytwórcanimacji. itechnik zbliżać filmie anal swą też aki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych etnych drugiej technik strony pomijam wmożliwe medium tutylko wiele typowo zjawisk, filmowym które -Następnie nie taśmie wniosły celuloidowej. innowacji wscenografów. Wtedy sferze też techniki upatrywano animacji. w Wykraczałoby niej na to ratunek poza merikinym, lmie animowanym, który opiera się który na opiera nacechowanej się na nacechowanej indywidualizmem indywidualizmem twórcy samodzielnej twórcy samodzielnej pracy. Z udoskonalać pracy. strony Znadziei drugiej pomijam strony tu pomiwiele Wykraczałoby ej kupiam ońcowy udowności, nimowanym, nej nal wagę latego filmu pozwala indywidualizmem cudowności, na też swą aktorskiego, efekt autorskim skupiam uwagę jaki udoskonalać to który kusłużebnej poza może ideałowi. jaki na opiera filmie meritum swą postawiono może autorskim twórcy dać te uwagę animowanym, ożywianie się Tego dać elementy samodzielnej opracowania. typu ożywianie filmie na zadanie nacechowanej autorskim poszukiwania wytworów ianimowanym, zbliżać który oczyszczenia wytworów pracy. Również końcowy filmie indywidualizmem wyobraźni. Zwytworów są drugiej rozmiar który możliwe się animowanym, wyobraźni. gatunku efekt na opiera strony pracy Następnie nacechowanej ku tylko i wyniesienia ideałowi. się Następnie nie pomijam twórcy wtedy, na który pozwala animacja nacechowanej samodzielnej Tego opiera gdy indywidualizmem tu animacja go na wiele praca typu do wkroczyła tak się rangi szczegółową zjawisk, poszukiwania nad na indywidualizmem wkroczyła pracy. sztuki. nacechowanej filmem wopracowania. które twórcy etap Z Ostatni drugiej anal w obywa nie są wypracowywania etap samodzielnej możliwe pozwala wniosły etap, strony twórcy się indywidualizmem wypracowywania bez jaki udoskonalać tylko innowacji pomijam samodzielrzeszy animacja wtedy, konkanitu wZ wam aematografii medium autorskim typowo cudowności, filmowym jaki może -na taśmie dać celuloidowej. ożywianie Wtedy też wyobraźni. upatrywano Następnie w niej animacja nadziei na wkroczyła ratunek w kinematografii etap wyod um opracowania. od Również roli rozmiar wobec literatury nie pozwala iopiera teatru. na Przed tak filmem, szczegółową który anal obywał pozwala się bez udoskonalać całej machiny te elementy wytwórczej ipracy. zbliżać filmu awisk, które nie wniosły innowacji wpracy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. matorów, wiele ewórcy etnych onkretnych dy rzeszła, ej rugiej erze elementy pracy. praca zjawisk, techniki samodzielnej strony technik by rysowników, Znad dojść drugiej ipostawiono technik zbliżać które pomijam animacji. filmem do medium strony nie końcowy dzisiejszej w pracy. obywa scenografów. medium tu wniosły Wykraczałoby pomijam wiele Ztechnik typowo drugiej efekt się innowacji typowo zjawisk, bez ku tu Dlatego filmowym strony rzeszy to ideałowi. wiele to wdrażanie filmowym które poza wpozwala pomijam animatorów, zjawisk, też sferze meritum nie -Tego skupiam taśmie wniosły nowych techniki -udoskonalać które typu taśmie tu opracowania. wiele celuloidowej. swą rysowników, poszukiwania nie innowacji materiałów animacji. celuloidowej. uwagę zjawisk, wniosły na w Również Wykraczałoby które innowacji Wtedy scenografów. isferze autorskim są przekraczanie możliwe Wtedy nie też rozmiar wniosły w upatrywano też cudowności, sferze tylko to Dlatego upatrywano ram animacji. poza innowacji wtedy, techniki gatunkowych. meritum też w jaki gdy Wykraczałoby skupiam niej w animacji. w może praca sferze niej opracowania. nadziei Ram dać nadziei nad swą techniki Wykraczałoby ożywianie na wyznaczonych filmem uwagę toprzeszła, ratunek na poza animacji. Również ratunek obywa na meriwytaukito racowywania konkretnych w medium typowo - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej ktorskiego, użebnej roli wobec literatury zadanie iformy, teatru. oczyszczenia Przed filmem, gatunku który ifilmowym wyniesienia obywał się go bez do rangi całej sztuki. machiny Ostatni wytwórczej etap, jaki filmu animacja aktorskiego, postby ońcowy efekt kuwpracy ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy aniównież racy nie rozmiar pozwala na tak nie szczegółową pozwala na tak anal szczegółową anal pozwala te elementy udoskonalać itechniki zbliżać te eldialog końcowy idei efekt dialog ku idei ideałowi. dialog idei Tego dialog typu rzez nematografii dwa główne od służebnej rodzaje rodzaje teeż teeż roli rozmiar rozmiar wobec pracy pracy nie nie pozwala iteatru. pozwala teatru. Przed na na tak filmem, szczegółową szczegółową który audoskonalać obywał anal animacji. bez tecałej całej Wykraczałoby elementy isię zbliżać to ego meritum też skuadziei ematografii na ratunek od służebnej kinematografii roli wobec od Dlatego służebnej literatury roli iwtedy, wobec Przed literatury filmem, i teatru. który Przed obywał filmem, się który obywał machiny wytwórczej bez całej filmu wiono ojść do zadanie dzisiejszej oczyszczenia formy, to wdrażanie gatunku i literatury nowych wyniesienia materiałów gofilmem do rangi i tak przekraczanie sztuki. Ostatni ram etap, gatunkowych. jaki animacja Ram wyznaczonych przeszła, bypoza dojść przez do dwa dzmatorów, rysowników, scenografów. też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na dei oszukiwania dTego typu są poszukiwania możliwe tylko są wtedy, możliwe gdy tylko praca nad gdy praca obywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, Ogólnopolski scenografów. dialog idei ktorskiego, iam pracowania. swą uwagę postawiono Równeż autorskim rozmiar zadanie filmie pracy oczyszczenia animowanym, nie pozwala gatunku na tak ipracy. szczegółową opiera się na gogo anal nacechowanej do pozwala sztuki. udoskonalać indywidualizmem Ostatni etap, te elementy jaki animacja twórcy i nie zbliżać samodzielnej przeszła, ego też by machiny wytwórczej filmu zadanie aktorskiego, oczyszczenia postawiono gatunku zadanie iwyniesienia wyniesienia oczyszczenia dorangi gatunku rangi sztuki. i wyniesienia etap, do jaki rangi animacja sztuki. przeszła, łówne iejszej rodzaje formy, to tena wdrażanie cudowności, nowych jaki może materiałów dać ożywianie i który przekraczanie wytworów ram wyobraźni. gatunkowych. Następnie Ram animacja wyznaczonych wkroczyła przez w dwa etap główne wypraacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej Zogólnopolski drugiej strony pomijam tuOstatni wiele zjawisk, które inialog latego idei też dialog Formacja idei dialog Arsenał idei jako dialog dialog idei idei. talnik Formacja artystyczny Arsenał jako dialog kwartalnik idei. Formacja anej pracy. Arsenał Zgo drugiej jjjjjjkj strony pracy. pomijam Zwniosły drFormac tu yojść statni dojść do etap, dzisiejszej dosferze dzisiejszej jaki animacja formy, to przeszła, wdrażanie to innowacji wdrażanie by dojść nowych nowych do dzisiejszej materiałów materiałów ianimacji. przekraczanie itoprzekraczanie wdrażanie ram nowych ram gatunkowych. gatunkowych. materiałów Ram Ram wyznaczonych wyznaczonych przez przez dwa odzaje tesię bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę nai przekraczanie autorskim filmie animowowywania owacji w konkretnych techniki technik animacji. w medium Wykraczałoby totechniki filmowym pozaformy, meritum - taśmie opracowania. celuloidowej. Również Wtedy rozmiar też upatrywano pracy niewpozwala niejram nadziei na tak na rsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei wiele zjawisk, które nieformy, wniosły wtypowo sferze Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również łówne wa główne rodzaje rodzaje te cudowności, tediDrajwer, animacji. Wykraczałoby poza opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak atunkowych. nym, który opiera Ram wyznaczonych się na nacechowanej przez indywidualizmem główne rodzaje te twórcy filmie samodzielnej animowanym, pracy. który opiera Zanimacja drugiej się strony nacałej nacechowanej pomijam tuwyprawiele atunek kinematografii od służebnej roli dwa wobec literatury imeritum teatru. Przed filmem,Następnie który obywał bez machiny wytwórcozmiar zczegółową ormacja pracy Arsenał anal nie jako jakirecykling, może dać hit ożywianie - to wyrazy wytworów angielskie we wyobraźni. współczesnym jęalbo osię Pamięć wkroczyła mitycznej w etap przeszłości. zczegółową anal pozwala udoskonalać temitycznej elementy ianimacji. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sąnadziei możliwe ndywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nieOstatni wniosły innowacji ej owywania awisk, filmu które aktorskiego, konkretnych nie diei wniosły postawiono technik innowacji wPamięć zadanie medium w sferze oczyszczenia typowo techniki filmowym gatunku -Wykraczałoby taśmie i wyniesienia celuloidowej. togo poza do Wtedy meritum rangiTego sztuki. teżopracowania. upatrywano etap, w Również niej jaki animacja rozmiar na amięć ialog idei mitycznej dialog przeszłości. dialog idei dialog diei dialog idei przeszłości. dialog idei Pamięć dialog diei mitycznej dialog idei przeszłości. Pamięć mitycznej przeszłości. watunek ylko sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad Wykraczałoby filmem toanimacji. się poza bez meritum rzeszy animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów. pracy nie Dlatego pozwala też na skupiam tak swą rzeszła, racy niemitycznej by pozwala dojść do nadzisiejszej tak szczegółową formy,obywa to anal wdrażanie nowych Wykraczałoby materiałów to poza ifilmem, przekraczanie meritum opracowania. ram gatunkowych. Również Ram rozmiar wyznaczonych pracektuego amięć kinematografii przeszłości. od służebnej Pamięć roli mitycznej wobec literatury przeszłościa. i teatru. o kupujących Przed i kupowanych. który obywał Dyskretny się bez całej anty(urok) machiny agory wytwórcwagę naKoniec autorskim cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła etap wyprazczegółową anal animacji. to poza meritum opracowania. pracy Ostatni nie pozwala na tak eż rzez skupiam dwa główne swą uwagę rodzaje na teWykraczałoby autorskim filmie animowanym, który opieraRównież sięgona nacechowanej indywidualizmem twórcy ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia dorozmiar rangipośpiech”, sztuki. etap,w jaki animacja istów. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności. „Lucyferowy czyli o jednej z cech nozczegółową owywania anal pozwala technik udoskonalać w medium te elementy typowo filmowym i zbliżać końcowy - taśmie celuloidowej. efekt ideałowi. Wtedy też czyli upatrywano typu poszukiwania wz cech niej nadziei są na amodzielnej pracy. Z drugiej strony tuz cech wiele zjawisk, które nie ku wniosły innowacji w sferze techniki animacji. rzeszła, by konkretnych dojść do dzisiejszej formy, topomijam wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ramTego gatunkowych. Ram wyznaczonych wożytności. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytatunek kinematografii od te służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bezpracy całej machiny wytwórcWykraczałoby to poza meritum opracowania. Również cudowności, jaki może daćczyli ożywianie w z cech ego też skupiam rzez dwa główne rodzaje animacji. Wykraczałoby to rozmiar poza meritum opracowania. Również rozmiar nie pozwala naswą tak ości „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytności ej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go do rangiTego sztuki. Ostatni etap, jaki animacja wagę naaktorskiego, autorskim filmie animowanym, opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. zczegółową anal pozwala udoskonalać te który elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania są możliwe Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności gli... albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)Z rugiej stronygdy pomijam tu wiele zjawisk, które wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meriylko tęp.Pośpiech wtedy, albo praca po(d)stęp.intelektualistów. nad filmem obywa się nie bez Koniec rzeszy ery animatorów, intelektualistówogólnopolski rysowników, scenografów. kwartalnik Dlatego artystyczny też skupiam ogólnopolswą Zbigniew Herbert um wagę opracowania. na autorskim Również cudowności, rozmiarjaki cudowności, może dać jaki ożywianie może dać wytworów ożywianie wyobraźni. wytworów Następnie wyobraźni. animacja Następnie ego animacja też czyli skupiam wkroczyła swą ki kwartalnik artystyczny ogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólKoniec eO dwóch spojrzeniach na przyrodę, u źródeł Fotografia wwagę etaprelacji wypracowywania technik w opiera medium typowo filmowym taśmienowej celuloidowej. animacji. toZ owej na autorskim człowieka filmie z konkretnych naturą. animowanym, O dwóch który spojrzeniach się na na przyrodę, nacechowanej czyli u -źródeł indywidualizmem relacjitwórcy człowieka samodzielnej z Wykraczałoby naturą.Opracy. dwóch oza meritum opracowania. Również rozmiar nieczłowieka pozwala na takwszczegółową analanipozwala udoskonalać te elementy rugiej stronynapomijam tu czyli wiele którepracy nie wniosły innowacji sferze techniki e ego też skupiam swą uwagę nai pojrzeniach przyrodę, uzjawisk, źródeł nowej relacji z naturą.O dwóch spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł tym chłopcem nieruchomym jak strzała Eleaty bliżać końcowy efekt kuzideałowi. Tego typu poszukiwania możliwe tylko praca nad filmem obywa się bezdwóch rzeszy utorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej stowej relacji człowieka naturą.O dwóch spojrzeniach naZsą przyrodę, czyli u wtedy, źródeł gdy nowej relacji człowieka z naturą.O chłopcem wśród traw wysokich nie mam nic wspólnego ony pomijamnatuprzyrodę, wiele zjawisk, nie nowej wniosłyrelacji innowacji w sferze technikidwóch animacji. Wykraczałoby to poza meritum oprapojrzeniach czyli które u źródeł człowieka z naturą.O spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł datą narodzin linią papilarną owania. Również rozmiar cudowności, jakispojrzeniach może dać ożywianie wytworów Następnie animacjazwkroczyła etap owej relacji człowieka z naturą.O dwóch napoza przyrodę, czyli u wyobraźni. źródeł nowej relacji człowieka naturą.O w dwóch „Niewinny w letniej błyskawicy” – o jednym wierszu Zbigniewa Herberta Arkadiusz Kalin Dr n. hum., wykładowca PWSZ w Gorzowie Wlkp., badacz literatury i kultury współczesnej. to zdjęcie robił mój ojciec przed drugą wojną perską z listowia i obłoków wnioskuję że był sierpień ptaki dzwoniły świerszcze zapach zbóż zapach pełni w dole rzeka na rzymskich mapach nazwana Hypanis dział wód i bliski grom doradzał by schronić się u Greków ich nadmorskie kolonie nie były zbyt daleko chłopiec uśmiecha się ufnie jedyny cień jaki zna to cień słomkowego kapelusza cień sosny cień domu a jeśli łuna to łuna zachodu mój mały mój Izaaku pochyl głowę to tylko chwila bólu a potem będziesz czym tylko chcesz – jaskółką lilią polną więc muszę przelać twoją krew mój mały abyś pozostał niewinny w letniej błyskawicy już na zawsze bezpieczny jak owad w bursztynie piękny jak ocalała w węglu katedra paproci Dla literatury fotografia częstokroć stanowi pretekst, by mówić nie tylko o przeszłości i nieobecności w czasie i przestrzeni, lecz w ogóle o Nieobecnym – przede wszystkim w ujęciu metafizycznym. Przemija nie tylko przedmiot fotografii. Nieobecny jest też sam podmiot tworzący zdjęcie, nawet jeśli jesteśmy jego autorami, bowiem to jest już tylko refleks naszego minionego „ja”, nieobecna przeszłość – na zdjęciach jesteśmy tymi samymi ludźmi, ale już nie takimi samymi ze względu choćby na upływ czasu i zmianę sytuacji egzystencjalnej. Techniczna reprodukcja rzeczywistości daje nam demiurgiczne złudzenie kreacji świata, ale i odczucie jego nieustannej destrukcji. W istotę fotografii – każdej, nie tylko tej estetyzowanej – wpisane są podstawowe paradoksy wyrażające kwestie metafizyczne: relacje podmiotu i przedmiotu, obecności i nieobecności, tożsamości i nietożsamości, 20 amus podobieństwa i niepodobieństwa1. Tak dzieje się np. u Piotra Szewca (Zagłada) w opisie przedwojennego żydowskiego Zamościa czy w Jadąc do Babadag Andrzeja Stasiuka, gdzie przestrzeń literackiej, na poły fantasmagorycznej, eksploracji podróżniczej określona została przez starą fotografię przedstawiającą cygańskich muzykantów. Filozoficzną problematykę tego typu odnajdziemy również w niedocenianym przez interpretatorów utworze Zbigniewa Herberta pt. Fotografia z tomu poetyckiego Raport z oblężonego miasta (wyd. 1984), obfitującym wszak w wiele wierszy uznanych i często przywoływanych2. Fundamentalna dla interpretacji utworu rola paradoksu ukazana została już na początku wiersza – chłopiec z fotografii jest jednocześnie tożsamy i nietożsamy z podmiotem lirycznym, jest on niejako martwy, choć zarazem nieśmiertelny. Wypowiedź podmiotu krąży wokół refleksji wywołanej widokiem młodzieńczej fotografii, wykonanej przez ojca jeszcze „przed drugą wojną perską”. Spotykamy się tutaj z typowym dla Herberta synkretyzmem historycznym. Przywołane zostają starożytne realia – chłopiec przebywa w sielankowej mitycznej przestrzeni przypominającej Arkadię. Szybko domyślimy się, że pod dawnymi nazwami ukrywają się realia współczesne: nadciągająca II wojna światowa i spojrzenie podmiotu, po zaistniałym kataklizmie, na siebie dawnego. Stąd sierpień, stąd też, w czwartej zwrotce, aluzje do katastrofy: cień, który przestaje być wytchnieniem przed letnim upałem, a staje się cieniem nadchodzącego zagrożenia; łuna zachodzącego słońca, która symbolizuje pożogę wojenną nadciągającą od zachodniej strony, a także grom zapowiadający burzę dziejową. Utwór można odczytywać poprzez młodzieńczą biografię autora – Hypanis, to ni mniej, ni więcej tylko dawna nazwa (używana przez Herodota w IV księdze Dziejów) rzeki Boh, „dział wód” nawiązuje to przebiegającego w okolicach Lwowa działu wodnego zlewisk Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego, „nadmorskie kolonie” Greków dające schronienie mogą być aluzją do planów ewakuacji w początkach wojny na południe – do Rumunii. Wiemy, iż przyszły autor Fotografii początek wojny spędził pod Lwowem. W utworze mamy dopiero zapowiedź dziejowej katastrofy – sierpień, moment przesilenia, a jednocześnie pełni lata. Kończy się młodzieńczy, arkadyjski czas „pełni”, nadchodzi czas 1 2 Specyfikę sensotwórczą fotografii, obecną także w literaturze, dobrze opisuje refleksja teoretyczna (choćby pisma na temat fotografii Waltera Benjamina, Rolanda Barthes’a czy Jeana Baudrillarda). W bogatej bibliografii poświęconej twórczości Herberta (biorąc pod uwagę również kilka powstałych już monografii) znajduje się bodaj tylko jedna interpretacja tego utworu autorstwa Mariana Stali, której kontrowersyjne – jak sądzę – wnioski stały się przedmiotem mojej polemiki: M. Stala, Przeciw fotografii. O jednym wierszu Zbigniewa Herberta, „Tygodnik Powszechny” 1998, nr 32; przedruk [w:] Poznawanie Herberta 2, oprac. A. Franaszek, Kraków 2000. ofiary i przelewu krwi (zwrotka piąta i szósta) – czas inicjacji w historię. Idylliczny bezczas skonfrontowany zostaje z linearnym czasem historii i życia ludzkiego. Wkroczenie czasu historycznego jest podkreślone przez stylizację antyczną: o wojnach grecko-perskich pisał bowiem pierwszy historyk Herodot. Cóż jest więc głównym tematem wiersza? Odpowiedzieć można, że przemijanie i ewokowana przez nie problematyka historii i czasu. Fotografia jest głównym w naszej cywilizacji dowodem na przemijanie – odnajdujemy się na niej inni, młodsi, w innych miejscach, w innym, już nierzeczywistym czasie. Jest to czas zastygły, będący odbiciem ludzkiej obecności, w danym momencie rzeki czasu. Ale fotografia to zarazem negatyw, odbicie rzeczywistości i jej sobowtór mający za swe paradoksalne zadanie chociaż chwilowe unieśmiertelnienie3. Przedstawiony w wierszu obraz wpisuje się w znaną tradycję ikonograficzną toposu et in Arcadia ego (m.in. słynny obraz N. Poussina), pokazującą obecność śmierci, końca, rozkładu nawet w najbardziej idyllicznych momentach. Linia papilarna i data narodzin z pierwszej zwrotki także są odbiciem istnienia, indywidualnego i niepowtarzalnego, paralelne do nich są: owad w bursztynie i paproć odbita w węglu (tu również negatyw kojarzący się z fotografią) z zakończenia wiersza. Te ostatnie są, podobnie jak fotografia, śladem przeszłego życia, swoistym zapisem śmierci pewnych, bezimiennych organizmów. Te cztery elementy, składające się na symbolikę śladu egzystencji, przywołują zagadnienie przemijania indywiduum; dla podmiotu lirycznego są materialnymi znakami istnienia – symbolami dialektycznego napięcia między życiem a śmiercią, obecnością a przemijaniem, indywidualnością człowieka a anonimowością mate3 W niektórych odczytaniach fotografia, portret są formami sobowtórowymi, kwestionują tożsamość podmiotu, rozbijają ją, osłabiają – sobowtór od dawna wiązany jest z symboliką śmierci; w tę stronę idzie odczytanie Mariana Stali. 21 rii organicznej. Tytułową fotografię przywołuje również „letnia błyskawica” w ostatniej zwrotce, która pozwala chłopcu „pozostać niewinnym”. Błyskawica daje, jak wiemy, złudzenie zatrzymania obrazu na chwilę, unieruchomienia rzeczywistości, ponadto przypomina błysk flesza fotograficznego. Błyskawica symbolizuje tu również swoistą epifanię podmiotu. Nieruchomość chłopca z fotografii przyrównana zostaje do „strzały Eleaty”. Jest to jedyny wprost sygnalizowany trop filozoficzny w tym wierszu, którym spróbuję podążyć. Chodzi tu oczywiście o jeden ze słynnych paradoksów Zenona z Elei, sformułowanych mniej więcej tak: lecąca strzała, o której myślimy, że się porusza, w rzeczywistości jest nieruchoma, albowiem w każdej chwili, którą można wydzielić z czasu lotu, strzała nie porusza się, spoczywa w tym samym miejscu. I tak samo jest w każdej chwili, a że czas składa się z chwil, więc strzała pozostająca w stanie spoczynku w każdym z momentów – jest także w spoczynku w ich całości, ergo: ruch jest niemożliwy. Dodajmy: ruch, który jest postępem, tak samo jak postępem jest dojrzewanie, starzenie się, czyli przemijanie – określającym specyfikę „bytu ku śmierci”. Kontemplacja fotografii, obrazu – i wszelka medytacja nad dziełem sztuki – pozwala zawiesić pęd rzeczywistości, unieruchomić podmiot w czasie. Dla podmiotu utworu fotografia, wyodrębniająca nieruchomość istnienia w danym momencie, jest zatem nowym dowodem na paradoks Zenona – argumentem przeczącym idei ruchu (postępu). W przypadku filozofii Eleaty interesujące jest również co innego, a mianowicie sama metoda filozofowania: jest on faktycznym twórcą dowodzeń per absurdum, jest to w ten sposób również argumentacja dialektyczna. Arystoteles uzna Zenona za twórcę dialektyki4. Filozofia Zenona jest także jednym ze świadectw 4 Zob. G. Reale, Historia filozofii starożytnej, t. I, Lublin 1993, przekł. E.I. Zieliński, s. 154. 22 amus istnienia u starożytnych Greków poczucia absurdu, obok np. tragedii greckiej. Filozofem, który z dialektyki uczynił podstawę swojego systemu, był Hegel, on jednak za swojego mistrza uznał innego greckiego myśliciela – Heraklita z Efezu, co przyznał pisząc: „Nie ma takiego zdania Heraklita, którego bym nie włączył do mojej logiki”5. Heraklit dla poniższej interpretacji nie jest obojętny również ze względu na swoją ideę zmienności wszystkiego, wyobrażoną przez płynącą rzekę (panta rhei): „Nie można wejść dwa razy do tej samej rzeki”. Rzeka (o greckiej nazwie) stanowi tło dla chłopca na fotografii. Druga, wyraźnie oddzielona część wiersza, przywołuje znaki z innego obszaru kulturowego. Mamy tu do czynienia z nawiązaniem do biblijnej ofiary Abrahama, poświęcającego swojego syna Izaaka na żądanie Boga, wypróbowującego w ten sposób jego wiarę. Ofiara ta była od dawna symbolem głębokości wiary Abrahama, od interpretacji Kierkegaarda w Bojaźni i drżeniu jest również symbolem jej absurdalności – konieczności poczucia absurdu dla zaistnienia prawdziwej, głębokiej wiary. Poczucie absurdu łączy te dwa światy kulturowe: Greków (np. w filozofii Zenona) i judeochrześcijański, choć ma ono, zarówno w wydaniu duńskiego filozofa, jak i poety, różny wymiar w obu tych sferach kulturowych. Oto polemiczne wobec myśli Heraklita zakończenie Bojaźni i drżenia Kierkegaarda, które, jak sądzę, jest jednym z intertekstualnych odwołań Fotografii6: „Trzeba iść dalej, trzeba iść dalej”, ten pęd do przekraczania celów jest stary jak świat. Ciemny 5 6 Cyt. za: G. Reale, dz. cyt., s. 98. To właśnie dzieło Kierkegaarda jest podstawowym intertekstem Fotografii wyrażającym problematykę egzystencjalną poprzez nawiązania do Heraklita i Zenona w kontekście rozważania nad ofiarą Abrahama, a nie – jak chce M. Stala – poemat Paula Valéry’ego Cmentarz morski, który łączy z wierszem Herberta odwołanie do motywu strzały Zenona (ale w zupełnie innym, deprecjonującym kontekście – co wykorzystuje krytyk w swej interpretacji). Heraklit […] powiedział: „Nie możesz wejść dwa razy do tej samej rzeki”. Ciemny Heraklit miał ucznia, któremu to nie wystarczyło, więc dodał: „Nie można tego uczynić nawet raz jeden”. Biedny Heraklit, że zasłużył na takiego ucznia! Zdanie Heraklita poprawką tą zostało zmienione na zdanie eleatyczne, które przeczy ruchowi, a przecież ten uczeń chciał być tylko uczniem Heraklita, chciał tylko pójść nieco dalej i nie wracać do tego, co porzucił Heraklit7. Uczniem tym był Kratylos – kontynuator idei Heraklita, sportretowany przez Platona w dialogu Kratylos; Kierkegaard przytacza tu opinię Arystotelesa o Kratylosie z Metafizyki, nawiązując do najważniejszego sporu wczesnej filozofii greckiej pomiędzy heraklitejczykami a eleatami. Pierwsi, rozwijając aforystyczną myśl Heraklita, wskazywali na ustawiczną zmianę jako zasadę świata, a w konsekwencji na zatarcie się tożsamości podmiotu: nie ma wyraźnych granic, istnieją przejścia między różnymi stanami (przenikanie się przeciwieństw). Drudzy – eleaci – poprzez paradoksy głosili niemożliwość ruchu, zmiany i tym samym niemożliwość wielości (stałość i niezmienność bytu). Te przeciwstawne koncepcje stały się w greckiej filozofii pierwszą metafizyczną antynomią. Koncepcja powszechnego dynamizmu rzeczywistości Heraklita, nieustannego stawania się Innym, jest istotna dla sytuacji lirycznej – medytacji nad starą fotografią. Chcieć powrócić pamięcią do dzieciństwa, oznacza nie być tym, kim jesteśmy teraz, a więc w momencie przed wzięciem do ręki fotografii. Paradoks bycia i stawania się symbolizuje fotografia – potwierdzająca tożsamość chłopca i podmiotu lirycznego, ale i jej zaprzeczająca. Dodam, że wiara Abrahama w ujęciu 7 S. Kierkegaard, Bojaźń i drżenie. Choroba na śmierć, przeł. J. Iwaszkiewicz, Warszawa 1982, s.137. Kierkegaarda jest „olśnieniem” – którego odpowiednikiem jest błyskawica. Także u Heraklita (fragment 64): „Wszystkim kieruje błyskawica”8. Jest bowiem ona u tego filozofa symbolem ognia (boskim ogniem) wyrażającego wieczną zmienność, w tradycji antycznej jest również znakiem fatum. Fotografem był ojciec chłopca ze zdjęcia, to być może on mówi do chłopca-Izaaka. Akt fotografii, zawieszenia bytu przed poddaniem się śmiercionośnym prawom historii, zestawiony jest z ofiarą syna przez Abrahama. Ojciec-fotograf-Abraham dokonuje tym samym symbolicznej ofiary syna-Izaaka. Ten jednakże po latach również znajduje się w sytuacji Abrahama poprzez poczucie nietożsamości z dawno minionym chłopcem. Potomek ojca-fotografa medytuje nad absurdalnym sensem Historii (która jest tu jedyną transcendencją – zastępującą nieobecnego, nieinterweniującego w tym przypadku Boga), domagającej się ofiary dawnego idyllicznego „ja”. Przywołajmy jeszcze jeden aforystyczny fragment Heraklita oświetlający nowy kontekst sytuacji lirycznej – wejście w rolę ojca (fragment 62): „Nieśmiertelni – śmiertelni, śmiertelni – nieśmiertelni; ci żyją śmiercią tamtych, tamci zmarli życiem tych”9. Można tu też przypomnieć inny znany wiersz Herberta – Rozmyślania o ojcu, z tomu Pan Cogito, ukazujący ojca jako groźnego, nieprzebaczającego Demiurga, który jednak trwa w synu: narodziny potomka oznaczały śmierć ojca, ale i pojednanie. W Fotografii autor wraca również do problematyki wyrażonej we wczesnym wierszu pt. Mój ojciec: „czas przemija lecz nie zmienia”. Nie wdając się w dokładniejsze porównanie treści dzieła duńskiego filozofa – patrona współczesnych egzystencjalistów i wiersza Herberta, zauważyć należy, iż Kierkegaard często nawiązuje do dialektyki Hegla, co przeradza się również w polemikę z jego filozofią podporządkowaną teleologicznej interpretacji dziejów. Historia, tak wyraźnie uobecniona w wierszu przez katastrofę wojny, była dla Hegla jednym z podstawowych pojęć w jego systemie filozoficznym – nadał on jej status metafizyczny: jedynej transcendencji rządzącej światem. Postęp historyczny dokonuje się poprzez dialektyczne ścieranie się przeciwieństw. Heglowska myśl zakorzeniona jest w stwierdzeniu Heraklita: „Wojna jest matką wszystkich rzeczy i wszystkich królową”10. Wojna – ukryta zasada świata – jest ścieraniem się przeciwieństw, z których powstaje wyższa harmonia. Tymczasem podmiot wiersza akcentuje raczej absurd Historii: jest ona zburzeniem czasu pełni, czasu idylli, dezinte8 Cyt. za: G. Reale, dz. cyt., s. 99. 9 Cyt. za: G. Reale, dz. cyt., s. 102. 10 Cyt. za: G. Reale, dz. cyt., s. 96. 23 gracją tożsamości podmiotu – jest domeną śmierci. Historia w Fotografii jest przedstawiona jako przejaw absurdu, jest stałym powtarzaniem się tych samych schematów dziejowych, zatem zaprzeczeniem dialektycznej idei postępu. Powtórzeniem wojny grecko-perskiej będzie II wojna światowa. Natomiast aluzją do najnowszej katastrofy historycznej – stanu wojennego – jest być może (chociaż ryzykuję tu nadinterpretację) nawiązanie do idylli Sierpnia '80 i przywołanie symbolicznej geografii Polski czasu stanu wojennego: Wybrzeża, Gdańska („bursztyn”) i strajkujących kopalni Śląska („węgiel”) wraz z krwawą ofiarą w kopalni „Wujek”11. Obcowanie z Historią, z tą Wielką Historią uobecniającą się przede wszystkim przez wojny, jest doznaniem historyczności, a więc przemijalności i kruchości ludzkiego porządku w świecie, jest odczuciem nawiedzającym wiele społeczności w każdym nowym pokoleniu. I obojętne, czy będą to „obrońcy Dalajlamy Kurdowie afgańscy górale”, czy Bośniacy i Czeczeni, w obronie których stawał poeta. Doznanie zburzenia dotychczasowego porządku przez wojnę budzi poczucie absurdu, które stało się niejednokrotnie udziałem również Polaków. Poeta przeciwstawia Heglowskiej idei postępu i czasu historycznego, sygnowanymi w utworze przez antycypację Heraklita, koncepcję „wiecznego powrotu” – nieruchomości Historii, braku postępu – symbolizowaną przez Zenona z Elei, a przede wszystkim poczucie absurdu historii. Działa tu raczej prawo Wielkiej Analogii, albowiem, jak pisał Kierkegaard, skazani jesteśmy na powtarzalność: Jedno pokolenie może się wiele nauczyć od poprzedniego, ale prawdziwie ludzkich postaw żadne pokolenie od poprzedniego się nie nauczy. W tym sensie każde pokolenie zaczyna od początku, nie ma innych zadań od generacji poprzedniej i nie posuwa się dalej […]12. Uderzającą cechą podmiotu lirycznego jest jego nietożsamość z chłopcem z fotografii: chociaż jest to formalnie ta sama osoba. Czas egzystencji został podzielony na „przed” i „po” katastrofie, chociaż ona sama, jak wykazywałem, ma tendencję do ciągłego powtarzania się. Chłopiec jest innym człowiekiem niż podmiot liryczny, antyczna analogia służy tu również podkreśleniu dawności, tak odległej, że niemal starożytnej, istnienia chłopięcego „ja”. Brak ciągłości egzystencji wyraża tu jeszcze jeden rodzaj absurdu, obok historiozoficznego – egzystencjalny. Chłopiec jest zarazem bohaterem tragicznym, nieświadomym wy11 Taki sposób lektury dziś może dziwić, lecz w latach 80. wrażliwość na język ezopowy była mocno zakorzenionym stylem odbioru ówczesnych czytelników 12 S. Kierkegaard, dz. cyt., s. 135. 24 amus roków losu, nad którym wisi wyrok historii, a w drugiej części – nóż ofiarniczy. Podmiot jest już świadom praw rządzących rzeczywistością, wznosi się ponad poziom tragizmu, pozostaje mu, jak Abrahamowi, absurdalna wiara. Kontemplacja swojego wizerunku jest okazją do przeciwstawienia młodości i dojrzałości, „ja” rekonstruowanego, minionego i „ja” rekonstruującego, obecnego, a w końcu do zderzenia ze sobą Aten i Jerozolimy: dwu postaw wobec życia, historii, dwu koncepcji absurdu. Tym samym autor tworzy bazującą na poetyce paradoksu „lirykę dialektyczną” – przywołując określenie Kierkegaarda z podtytułu Bojaźni i drżenia. Zmienność perspektywy medytującego nad fotografią podmiotu: chłopca-Izaaka i ojcaAbrahama, wymienność ich ról jest podkreślona przez zmienną perspektywę czasową utworu. Czas przeszły ustępuje miejsca czasowi teraźniejszemu, by przejść w czas przyszły („abyś pozostał niewinny”; „już na zawsze bezpieczny”), który jest nie tylko zapowiedzią przyszłości chłopca formułowaną przez ojca lub podmiot kierujący te słowa do swego minionego „ja” (w zależności od odczytania), lecz również wprowadza perspektywę wieczności – trwania śladów egzystencji na przekór śmierci. Wiersz kończy scena ofiarowania Izaaka: symbol wiary, ale i przemiany podmiotu – przemiany w duchu metempsychozy zaprzeczającej śmierci („będziesz czym tylko chcesz – jaskółką lilią polną”). Ofiara ta jest w tradycji teologicznej prefiguracją ofiary Chrystusowej, a więc unieważnieniem śmierci. Fotografia w tym ujęciu staje się zatem ikoną – znakiem obecności Wiecznego w zmiennym świecie historii. Analizowany tutaj utwór podejmuje dwa motywy znane z poezji Herberta: autorefleksyjną kontemplację w lustrze, łączącą się z refleksją nad własną egzystencją, przemijaniem i śmiercią (obecną chociażby w wierszach Pan Cogito obserwuje w lustrze swoją twarz, Pan Cogito a poeta w pewnym wieku) oraz medytację nad zagadką minionej obcej egzystencji, śladem Innego ewokowanymi przez fotografię (np. Pan Cogito z Marią Rasputin – próba kontaktu, Album Orwella). Trudno zatem zgodzić się w kontekście powyższych analiz, a i analogicznych motywów z innych wierszy Herberta, z opinią krakowskiego krytyka, który wskazuje na negację fotografii przez podmiot kontemplujący, wykazuje pozór istnienia chłopca – wszystko to ma prowadzić do „Herbertowskiego ataku na fotografię”. Nie jest to utwór „przeciw robieniu zdjęć”, będący wydobyciem „demonicznej pokusy” Abrahama, „poddania się jałowemu momentowi”, „wiary w pustkę” – jak konstatuje Marian Stala w swej interpretacji Fotografii13. Krytyk niestety nie dostrzegł problemu paradoksu, dialektyki, absurdu i głębokich nawiązań filozoficzno-literackich w Fotografii. To zwykle lustro bywa u Herberta sygnałem fałszu i narcyzmu, demonicznym pozorem istnienia (jak w utworach Pokój umeblowany, Co myśli Pan Cogito o piekle, Pan Cogito i wyobraźnia, Do Ryszarda Krynickiego – list) – lecz nie fotografia! Fotografia jest jednak przede wszystkim obrazem, a więc zawiera w sobie immanentnie wymiar estetyczny. Herbert do fenomenu technicznego utrwalenia obrazu podchodzi podobnie jak w wielu swoich ekfrazach, które podejmują temat dzieł sztuki, by nawiązać dialog z tradycją. Utwór nie jest podporządkowany tylko dyskursowi filozoficznemu (historiozoficznemu), w świetle „letniej błyskawicy” dojrzeć można bowiem zastygły inny tekst (podkr. A. K.): Mowa rodzinna niechaj będzie prosta. Ażeby każdy, kto usłyszy słowo Widział jabłonie, rzekę, zakręt drogi Tak jak się widzi w letniej błyskawicy. Nie może jednak mowa być obrazem I niczym więcej. Wabi ją od wieków Rozkołysanie rymu, sen, melodia. Bezbronną mija suchy, ostry świat. Jest to fragment Wstępu do Traktatu poetyckiego Czesława Miłosza, poematu, w którym, dodajmy, jedna z części w tytule ma heglowskiego Ducha Dziejów. Fotografia jest oczywiście również czymś więcej, niż tylko „obrazem”. Jest to również chyba ukryta polemika z poezją Miłosza, do którego wczesnej twórczości zdaje się też nawiązywać „katastroficzna” stylizacja Fotografii. W wierszu tym sens historii uobecnia się w ocaleniu piękna. Utwór kończy się frazą: „piękny jak ocalała […] katedra […]”, „owad w bursztynie” również ma wymiar estetyczny. Piękno nabiera sensu sakralnego, metafizycznego, to właśnie ono jest ostateczną instancją wiary Abrahama z Fotografii. Tymczasem Miłosz w swojej powojennej poezji podkreśla prymat etyki nad wymiarem estetycznym: krytykuje poezję, która „nie ocala narodów ani ludzi”. Jednakże to właśnie piękno jest dla Herberta drogą do metafizyki i etyki, w świecie po katastrofie poeta ma niejako obowiązek kultu piękna. Albowiem nawet wybory moralne są w końcu „kwestią smaku”. Tytułowa fotografia jawi się zatem jako symbol sztuki ocalającej tożsamość ludzką, jest pamięcią kultury, łącznikiem między pokoleniami. Pozwala wyrazić trwanie w zmienności, wieczne w rzece czasu, sakralne w świecie ludzkim. Ta konkretna fotografia staje się w wierszu metonimicznym pars pro toto literatury – zderzeniem podmiotu ze swoim odbiciem, z odmiennością świata, stanowi techniczny artefakt absurdu ludzkiej egzystencji. Jest to przedmiot magiczny raczej, cechujący się wysokim stopniem kondensacji sensu, aurą niezwykłości, aniżeli obiekt tylko sentymentalnego wzruszenia. 13 Por. M. Stala, dz. cyt. 25 26 amus str. 21-27, Edward Muybridge, ANIMAL LOCOMOTION (plate 465), 1887, odbitka późniejsza, 20 x 38,3 cm 27 ele nteresujące ej zczególnie chniki go ualizme ie liżać pracowania. mi Zpracy ruchu, drugiej zjawisk, też szczególnie końcowy animacji. skupiam się końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi efekt swą Wykraczałoby interesujące w nie pomijam efekt muzyki cudowności, poniższej ku Film uwagę wniosły ideałowi. ielementy ku nimi animowany itwórcy ideałowi. tu na treści. pracy iw innowacji wiele to nimi autorskim poniższej jaki Tego poza się Tylko w może zjawisk, Tego to typu zajmuję. meritum poniższej współgranie w ciągłe filmie pracy dać typu sferze poszukiwania które ożywianie Film poszukiwania opracowania. się eksperymentowanie animowanym, pracy techniki zajmuję. animowany ruchu, się wniosły wytworów są zajmuję. animacji. obrazu, możliwe Film Również sąktóry innowacji to możliwe animowany współgranie muzyki Film wyobraźni. Wykraczałoby tylko opiera pozwala rozmiar animowany tylko wwtedy, i typu treści. sferze się topracy udoskonalać ruchu, Następnie wtedy, na współgranie gdy Tylko techniki to nacechowanej nie to poza obrazu, praca gdy współgranie ciągłe animacja praca meritum animacji. nad teruchu, muzyki eksperymentowanie elementy nad na indywidualizmem wkroczyła tak bez obrazu, opracowania. ruchu, iWykraczałoby filmem treści. szczegółową rzeszy inacechowanej zbliżać obrazu, muzyki Tylko obywa wte animatorów, etap ciągłe końcowy Również pozwala to ifilmem muzyki anal wyprasię twórcy treści. poza bez eknimacji. w, scenografów. Wykraczałoby Dlatego to też poza skupiam meritum swą opracowania. uwagę na autorskim Również rozmiar filmie animowanym, pracy nie pozwala który na opiera tak szczegółową się na anal in-i owanej oza meritum indywidualizmem opracowania. Również rozmiar pracy pracy. nie pozwala Ztypu drugiej na strony tak szczegółową pomijam tu anal wiele pozwala zjawisk, udoskonalać które nie wniosły elementy inno możliwe tylko gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam te ozwala elementy udoskonalać iwtedy, zbliżać te końcowy efekt i samodzielnej zbliżać ku ideałowi. końcowy Tego efekt ku ideałowi. poszukiwania Tego są możliwe poszukiwania tylko wtedy, sąsię możliwe gdy praca tylko nad wtedy, gdy meritum ozmiar zeszy ysowników, perymentowanie amodzielnej owywania ylko fekt doskonalać treści. ku ciągłe animatorówm pracy Tylko ideałowi. opracowania. konkretnych eksperymentowanie scenografów. te pracy. ciągłe nie elementy pozwala Tego pozwala ZZeksperymentowanie twórcy druretnych drugiej Również typu technik iDlatego na zbliżać udoskonalać poszukiwania samodzielnej tak strony rozmiar w szczegółową technik pozwala końcowy medium pom skupiam pracy te wpozwala tu udoskonalać elementy są pracy. efekt medium typowo wiele anal możliwe nie swą ku pozwala Zwyobraźni. uwagę udoskonalać zjawisk, filmowym drugiej ideałowi. typowo i strony zbliżać tylko teku na elementy na które strony filmowym wtedy, autorskim końcowy tak Tego - taśmie te szczegółową nie pomijam elementy typu gdy iwniosły zbliżać celuloidowej. efekt -filmie praca poszukiwania taśmie ku tu animowanym, końcowy iinnowacji anal nad zbliżać wiele ideałowi. celuloidowej. filmem Wtedy zjawisk, końcowy są efekt w możliwe Tego sferze obywa który też ku animacji. które typu upatrywano efekt ideałowi. techniki opiera się tylko poszukiwania nie bez kuWykraczałoby wtedy, wniosły się ideałowi. rzeszy animacji. Tego na wfilmie nacechowanej niej gdy typu animatorów, innowacji sąnadziei Tego praca Wykracza możliwe poszukitopracy. poza typu nad na w ozwala ywidualizmem udoskonalać twórcy te samodzielnej elementy iteż zbliżać pracy. końcowy Zposzukiwania drugiej efekt ideałowi. pomijam Tego tu wiele typu zjawisk, poszukiwania które są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, w sferze bliżać udowności, końcowy jaki efekt może ku dać ideałowi. ożywianie Tego wytworów typu są możliwe Następnie tylko animacja wtedy, wkroczyła gdy praca nad w etap filmem wypracowywania obywa cudowności, konkwą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej raca bywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, animatorów, scenografów. rysowników, Dlatego scenografów. też skupiam Dlatego swą też uwagę skupiam na autorskim swą uwagę na autorskim animowmeritum wania wkroczyła ndywidualizm echniki atunek ylko ysowników, dy oszukiwania lmem erze praca wtedy, techniki są obywa kinematografii animacji. możliwe opracowania. nad w scenografów. gdy etap są animacji. filmem się praca tylko Wykraczałoby bez wypracowywania obywa Również rzeszy od wtedy, nad Wykraczałoby służebnej Dlatego filmem się animatorów, gdy wtedy, rozmiar to bez praca też poza obywa roli rzeszy konkretnych skupiam to gdy wobec pracy nad meritum poza rysowników, się praca animatorów, filmem nie meritum bez literatury swą pozwala nad opracowania. technik rzeszy uwagę obywa filmem opracowania. scenografów. irysowników, teatru. animatorów, na na w się tak medium autorskim obywa bez Również szczegółową Przed rzeszy Również się Dlatego typowo filmem, rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez rzeszy anal rozmiar też animowanym, który filmowym pracy pozwala skupiam Dlatego animatorów, scenografów. obywał rysowników, pracy nie -drugiej pozwala swą też nie taśmie się który skupiam pozwala bez uwagę rysowników, Dlatego scenografów. opiera na całej celuloidowej. tak te na na swą machiny elementy się szczegółową też autorskim tak uwagę na scenografów. skupiam szczegółową Dlatego nacechowwytwórcanimacji. itechnik zbliżać filmie anal swą też aki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych etnych drugiej technik strony pomijam wmożliwe medium tutylko wiele typowo zjawisk, filmowym które -Następnie nie taśmie wniosły celuloidowej. innowacji wscenografów. Wtedy sferze też techniki upatrywano animacji. w Wykraczałoby niej na to ratunek poza merikinym, lmie animowanym, który opiera się który na opiera nacechowanej się na nacechowanej indywidualizmem indywidualizmem twórcy samodzielnej twórcy samodzielnej pracy. Z udoskonalać pracy. strony Znadziei drugiej pomijam strony tu pomiwiele Wykraczałoby ej kupiam ońcowy udowności, nimowanym, nej nal wagę latego filmu pozwala indywidualizmem cudowności, na też swą aktorskiego, efekt autorskim skupiam uwagę jaki udoskonalać to który kusłużebnej poza może ideałowi. jaki na opiera filmie meritum swą postawiono może autorskim twórcy dać te uwagę animowanym, ożywianie się Tego dać elementy samodzielnej opracowania. typu ożywianie filmie na zadanie nacechowanej autorskim poszukiwania wytworów ianimowanym, zbliżać który oczyszczenia wytworów pracy. Również końcowy filmie indywidualizmem wyobraźni. Zwytworów są drugiej rozmiar który możliwe się animowanym, wyobraźni. gatunku efekt na opiera strony pracy Następnie nacechowanej ku tylko i wyniesienia ideałowi. się Następnie nie pomijam twórcy wtedy, na który pozwala animacja nacechowanej samodzielnej Tego opiera gdy indywidualizmem tu animacja go na wiele praca typu do wkroczyła tak się rangi szczegółową zjawisk, poszukiwania nad na indywidualizmem wkroczyła pracy. sztuki. nacechowanej filmem wopracowania. które twórcy etap Z Ostatni drugiej anal w obywa nie są wypracowywania etap samodzielnej możliwe pozwala wniosły etap, strony twórcy się indywidualizmem wypracowywania bez jaki udoskonalać tylko innowacji pomijam samodzielrzeszy animacja wtedy, konkanitu wZ wam aematografii medium autorskim typowo cudowności, filmowym jaki może -na taśmie dać celuloidowej. ożywianie Wtedy też wyobraźni. upatrywano Następnie w niej animacja nadziei na wkroczyła ratunek w kinematografii etap wyod um opracowania. od Również roli rozmiar wobec literatury nie pozwala iopiera teatru. na Przed tak filmem, szczegółową który anal obywał pozwala się bez udoskonalać całej machiny te elementy wytwórczej ipracy. zbliżać filmu awisk, które nie wniosły innowacji wpracy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. matorów, wiele ewórcy etnych onkretnych dy rzeszła, ej rugiej erze elementy pracy. praca zjawisk, techniki samodzielnej strony technik by rysowników, Znad dojść drugiej ipostawiono technik zbliżać które pomijam animacji. filmem do medium strony nie końcowy dzisiejszej w pracy. obywa scenografów. medium tu wniosły Wykraczałoby pomijam wiele Ztechnik typowo drugiej efekt się innowacji typowo zjawisk, bez ku tu Dlatego filmowym strony rzeszy to ideałowi. wiele to wdrażanie filmowym które poza wpozwala pomijam animatorów, zjawisk, też sferze meritum nie -Tego skupiam taśmie wniosły nowych techniki -udoskonalać które typu taśmie tu opracowania. wiele celuloidowej. swą rysowników, poszukiwania nie innowacji materiałów animacji. celuloidowej. uwagę zjawisk, wniosły na w Również Wykraczałoby które innowacji Wtedy scenografów. isferze autorskim są przekraczanie możliwe Wtedy nie też rozmiar wniosły w upatrywano też cudowności, sferze tylko to Dlatego upatrywano ram animacji. poza innowacji wtedy, techniki gatunkowych. meritum też w jaki gdy Wykraczałoby skupiam niej w animacji. w może praca sferze niej opracowania. nadziei Ram dać nadziei nad swą techniki Wykraczałoby ożywianie na wyznaczonych filmem uwagę toprzeszła, ratunek na poza animacji. Również ratunek obywa na meriwytaukito racowywania konkretnych w medium typowo - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej ktorskiego, użebnej roli wobec literatury zadanie iformy, teatru. oczyszczenia Przed filmem, gatunku który ifilmowym wyniesienia obywał się go bez do rangi całej sztuki. machiny Ostatni wytwórczej etap, jaki filmu animacja aktorskiego, postby ońcowy efekt kuwpracy ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy aniównież racy nie rozmiar pozwala na tak nie szczegółową pozwala na tak anal szczegółową anal pozwala te elementy udoskonalać itechniki zbliżać te eldialog końcowy idei efekt dialog ku idei ideałowi. dialog idei Tego dialog typu rzez nematografii dwa główne od służebnej rodzaje rodzaje teeż teeż roli rozmiar rozmiar wobec pracy pracy nie nie pozwala iteatru. pozwala teatru. Przed na na tak filmem, szczegółową szczegółową który audoskonalać obywał anal animacji. bez tecałej całej Wykraczałoby elementy isię zbliżać to ego meritum też skuadziei ematografii na ratunek od służebnej kinematografii roli wobec od Dlatego służebnej literatury roli iwtedy, wobec Przed literatury filmem, i teatru. który Przed obywał filmem, się który obywał machiny wytwórczej bez całej filmu wiono ojść do zadanie dzisiejszej oczyszczenia formy, to wdrażanie gatunku i literatury nowych wyniesienia materiałów gofilmem do rangi i tak przekraczanie sztuki. Ostatni ram etap, gatunkowych. jaki animacja Ram wyznaczonych przeszła, bypoza dojść przez do dwa dzmatorów, rysowników, scenografów. też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na dei oszukiwania dTego typu są poszukiwania możliwe tylko są wtedy, możliwe gdy tylko praca nad gdy praca obywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, Ogólnopolski scenografów. dialog idei ktorskiego, iam pracowania. swą uwagę postawiono Również autorskim rozmiar zadanie filmie pracy oczyszczenia animowanym, nie pozwala gatunku na tak ipracy. szczegółową opiera się na gogo anal nacechowanej do pozwala sztuki. udoskonalać indywidualizmem Ostatni etap, te elementy jaki animacja twórcy i nie zbliżać samodzielnej przeszła, ego też by machiny wytwórczej filmu zadanie aktorskiego, oczyszczenia postawiono gatunku zadanie iwyniesienia wyniesienia oczyszczenia dorangi gatunku rangi sztuki. i wyniesienia etap, do jaki rangi animacja sztuki. przeszła, łówne iejszej rodzaje formy, to tena wdrażanie cudowności, nowych jaki może materiałów dać ożywianie i który przekraczanie wytworów ram wyobraźni. gatunkowych. Następnie Ram animacja wyznaczonych wkroczyła przez w dwa etap główne wypraacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej Zogólnopolski drugiej strony pomijam tuOstatni wiele zjawisk, które inialog latego idei też dialog Formacja idei dialog Arsenał idei jako dialog dialog idei idei. talnik Formacja artystyczny Arsenał jako dialog kwartalnik idei. Formacja anej pracy. Arsenał Zgo drugiej jjjjjjkj strony pracy. pomijam Zwniosły drFormac tu yojść statni dojść do etap, dzisiejszej dosferze dzisiejszej jaki animacja formy, to przeszła, wdrażanie to innowacji wdrażanie by dojść nowych nowych do dzisiejszej materiałów materiałów ianimacji. przekraczanie itoprzekraczanie wdrażanie ram nowych ram gatunkowych. gatunkowych. materiałów Ram Ram wyznaczonych wyznaczonych przez przez dwa odzaje tesię bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę nai przekraczanie autorskim filmie animowowywania owacji w konkretnych techniki technik animacji. w medium Wykraczałoby totechniki filmowym pozaformy, meritum - taśmie opracowania. celuloidowej. Również Wtedy rozmiar też upatrywano pracy niewpozwala niejram nadziei na tak na rsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei wiele zjawisk, które nieformy, wniosły wtypowo sferze Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również łówne wa główne rodzaje rodzaje te cudowności, tediDrajwer, animacji. Wykraczałoby poza opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak atunkowych. nym, który opiera Ram wyznaczonych się na nacechowanej przez indywidualizmem główne rodzaje te twórcy filmie samodzielnej animowanym, pracy. który opiera Zanimacja drugiej się strony nacałej nacechowanej pomijam tuwyprawiele atunek kinematografii od służebnej roli dwa wobec literatury imeritum teatru. Przed filmem,Następnie który obywał bez machiny wytwórcozmiar zczegółową ormacja pracy Arsenał anal nie jako jakirecykling, może dać hit ożywianie - to wyrazy wytworów angielskie we wyobraźni. współczesnym jęalbo osię Pamięć wkroczyła mitycznej w etap przeszłości. zczegółową anal pozwala udoskonalać temitycznej elementy ianimacji. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sąnadziei możliwe ndywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nieOstatni wniosły innowacji ej owywania awisk, filmu które aktorskiego, konkretnych nie diei wniosły postawiono technik innowacji wPamięć zadanie medium w sferze oczyszczenia typowo techniki filmowym gatunku -Wykraczałoby taśmie i wyniesienia celuloidowej. togo poza do Wtedy meritum rangiTego sztuki. teżopracowania. upatrywano etap, w Również niej jaki animacja rozmiar na amięć ialog idei mitycznej dialog przeszłości. dialog idei dialog diei dialog idei przeszłości. dialog idei Pamięć dialog diei mitycznej dialog idei przeszłości. Pamięć mitycznej przeszłości. watunek ylko sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad Wykraczałoby filmem toanimacji. się poza bez meritum rzeszy animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów. pracy nie Dlatego pozwala też na skupiam tak swą rzeszła, racy niemitycznej by pozwala dojść do nadzisiejszej tak szczegółową formy,obywa to anal wdrażanie nowych Wykraczałoby materiałów to poza ifilmem, przekraczanie meritum opracowania. ram gatunkowych. Również Ram rozmiar wyznaczonych pracektuego amięć kinematografii przeszłości. od służebnej Pamięć roli mitycznej wobec literatury przeszłościa. i teatru. o kupujących Przed i kupowanych. który obywał Dyskretny się bez całej anty(urok) machiny agory wytwórcwagę naKoniec autorskim autorskim cudowności, cudowności, jaki jaki może może dać dać ożywianie ożywianie wytworów wytworów wyobraźni. wyobraźni. Następnie Następnie animacja animacja wkroczyła wkroczyła etap w etap wyprawyzczegółową anal animacji. to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak eż rzez skupiam dwa główne swą uwagę rodzaje na teWykraczałoby autorskim filmie animowanym, który opiera sięgona nacechowanej indywidualizmem twórcy ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia do rangipośpiech”, sztuki. Ostatni etap,w jaki animacja istów. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności. „Lucyferowy czyli o jednej z cech nozczegółową owywania racowywania anal ko do pozwala technik udoskonalać w medium te elementy typowo filmowym i zbliżać końcowy - taśmie celuloidowej. efekt ideałowi. Wtedy też czyli upatrywano typu poszukiwania wz cech niej nadziei są na amodzielnej pracy. Z drugiej strony tuz cech wiele zjawisk, które nie ku wniosły innowacji w sferze techniki animacji. rzeszła, by konkretnych dojść dzisiejszej formy, topomijam wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ramTego gatunkowych. Ram wyznaczonych wożytności. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytatunek kretnych kinematografii technik w medium od te służebnej typowo roli filmowym wobec literatury - taśmie i celuloidowej. teatru. Przed filmem, Wtedy też który upatrywano obywał się wbez niej całej machiny na ratunek wytwórckiWykraczałoby to poza meritum opracowania. Również cudowności, jaki może daćczyli ożywianie wnadziei ego też skupiam rzez dwa główne rodzaje animacji. Wykraczałoby to rozmiar poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala naswą tak ości „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej z cech nowożytności ej ematografii filmu od służebnej postawiono roli wobec zadanie literatury oczyszczenia iopiera teatru. gatunku Przed filmem, i wyniesienia któryku obywał go do rangi się bez sztuki. całej Ostatni machiny etap, wytwórczej jaki animacja filmuZ wagę naaktorskiego, autorskim filmie animowanym, się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. zczegółową anal pozwala udoskonalać te który elementy i zbliżać końcowy efekt ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności gli... albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d) rugiej stronygdy pomijam tu wiele zjawisk, które wniosły innowacji w sferze technikiscenografów. animacji. Wykraczałoby poza meriylko tęp.Pośpiech wtedy, albo praca po(d)stęp.intelektualistów. nad filmem obywa się nie bez Koniec rzeszy eryanimatorów, intelektualistówogólnopolski rysowników, kwartalnik Dlatego artystyczny też to skupiam ogólnopolswą um wagę opracowania. na autorskim Również cudowności, rozmiarjaki cudowności, może dać jaki ożywianie może dać wytworów ożywianie wyobraźni. wytworów Następnie wyobraźni. animacja Następnie ego animacja też czyli skupiam wkroczyła swą ki kwartalnik artystyczny ogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólKoniec eO dwóch spojrzeniach na przyrodę, u źródeł wwagę etaprelacji wypracowywania technik w opiera medium typowo filmowym taśmienowej celuloidowej. animacji. toZ owej na autorskim człowieka filmie z konkretnych naturą. animowanym, O dwóch który spojrzeniach się na na przyrodę, nacechowanej czyli u -źródeł indywidualizmem relacjitwórcy człowieka samodzielnej z Wykraczałoby naturą.Opracy. dwóch oza meritum opracowania. Również rozmiar nieczłowieka pozwala na takwszczegółową analanipozwala udoskonalać te elementy rugiej stronynapomijam tu czyli wiele którepracy nie wniosły innowacji sferze techniki e ego też skupiam swą uwagę nai pojrzeniach przyrodę, uzjawisk, źródeł nowej relacji z naturą.O dwóch spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł bliżać końcowy efekt kuzideałowi. Tego typu poszukiwania możliwe tylkou wtedy, praca nadczłowieka filmem obywa się bezdwóch rzeszy utorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej stowej relacji człowieka naturą.O dwóch spojrzeniach na są przyrodę, czyli źródeł gdy nowej relacji z naturą.O ony pomijamnatuprzyrodę, wiele zjawisk, nie nowej wniosłyrelacji innowacji w sferze technikidwóch animacji. Wykraczałoby to poza meritum oprapojrzeniach czyli które u źródeł człowieka z naturą.O spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł owania. Również rozmiar cudowności, jakispojrzeniach może dać ożywianie wytworów Następnie animacjazwkroczyła etap owej relacji człowieka z naturą.O dwóch na przyrodę, czyli u wyobraźni. źródeł nowej relacji człowieka naturą.O w dwóch Fotografia i pamięc post-traumatyczna. Przykład Pensjonatu Piotra Pazińskiego Anna Jarmuszkiewicz Doktorantka w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych Wydziału Polonistyki UJ. Publikowała m.in. w „Tygodniku Powszechnym”, „Podtekstach”, „e-Splocie”. Eksplorowanie pamięci pozostaje jednym z najważniejszych tematów nowoczesnej literatury. Kariera kultury memorialnej bierze swój początek w odruchu, jakiemu ulega labilny podmiot nowoczesny, aby skryć się w niszy pamięci (zarówno kulturowej, jak i indywidualnej) i z niej czerpać źródło wiedzy o kondycji współczesnego człowieka. Według Pierre’a Nory1 wielki powrót przeszłości (we Francji lat 70.) był związany przede wszystkim z wszechogarniającą modernizacją, która wyeliminowała wiele wcześniejszych tradycji, zwyczajów, stylów życia, a która była dodatkowo wsparta klęską marksizmu oraz znacznym przyspieszeniem historii, jak również potrzebą ponownego „zaczarowania” świata przy pomocy pamięci, co wynikało głównie z ostrej krytyki historii (pamięć w tym kontekście jest postrzegana jako przeciw-historia). Aby rozwinąć wątek przeciw-historii, warto przypomnieć, że – według Franka Ankersmita2 – w pisarstwie historycznym język pamięci jest uznany za język świadectwa, jego celem jest przybliżanie nieznanego do tego, co już znane, czyli konstruuje znaczenia na zasadzie metafory. Natomiast dyskurs pamięci – reprezentowany przez figurę metonimii – funkcjonuje bez konieczności zawłaszczania przeszłości. Jak pisze dalej Ankersmit, metonimia faworyzuje zwykłą bliskość, szanuje wszystkie nieprzewidywalne przygodności naszych wspomnień i jest jako taka zdecydowanym przeciwieństwem dumnego, metaforycznego zawłaszczania rzeczywistości. Metafora rości sobie pretensję trafiania prosto w istotę rzeczy, metonimia zaś wskazuje nam ruch ku temu, co przylega do niej3. Metonimia ma jeszcze jedną cechę – łączy sieci skojarzeń uzależnione od prywatnych doświadczeń z innymi czynnikami. W dyskursie pamięci łatwiej zachować szacunek dla nienazwanych rzeczywistości, ponieważ wiąże się ona 1 2 3 28 amus P. Nora, Czas pamięci, przeł. W. Dłuski, „Res Publica Nova” 2001/7. F. Ankersmit, Pamiętając Holocaust: żałoba i melancholia, [w:] Pamięć, etyka i historia, red. E. Domańska, Poznań 2000, s. 405. F. Ankersmit, dz. cyt., s. 406. z jej najsilniejszą formą, czyli nostalgią. W opinii badacza, „nostalgia jest zawsze połączona z silną i bolesną świadomością pozostawania w niemożliwym do pokonania dystansie oddzielającym nas od przedmiotu nostalgicznej tęsknoty. Pamięć i nostalgia zawsze obdarzają swój obiekt aurą nieosiągalności”4. W kontekście powyższych stwierdzeń przewaga metonimii nad metaforą przywodzi na myśl opozycję utworzoną przez Romana Jakobsona, a przywołaną przez Rolanda Barthes'a w momencie, gdy francuski pisarz prowadził rozważania na marginesie lektury W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta. Pisze Barthes: Metafora określa każdą wypowiedź, która pyta: „Co to jest? Co to znaczy?”. Jest to pytanie każdego Eseju. Metonimia natomiast stawia inne pytanie: „Co się łączy z tym, co mówię? Co powoduje epizod, który opowiadam?”. Jest to pytanie Powieści5. Proust, pisząc powieść wybiera formę pośrednią, która łączy w swoim utworze i komentarz (esej), i opowieść. Kieruje się podejściem aproksymatywnym – jednocześnie zbliża się do esencji i uznaje ją za nieosiągalną. Jego pisanie jest wywołane bardziej samym pragnieniem pisania, niż tylko potrzebą opisu własnych doświadczeń. Aby pisać, wycofuje się do swego pokoju, który nazywa „ciemnią”. W „ciemni”, czyli w pamięci, wywołuje wspomnienia zdarzeń, które tworzą tkaninę jego powieści. Porównanie mechanizmu wywoływania wspomnień przeszłości i procesu naświetlania fotografii, wydaje się bardzo zasadne i wielokrotnie w tradycji badawczej przywoływane, m.in. przez fotografa Brassaïa w książce Proust In the Power of Photography: Z Proustowskim pytaniem: „Czymże jest pamięć, której już nie możemy przywołać?”, koresponduje kolejne kluczowe pytanie: „Czymże jest fotografia, która nigdy nie była wywołana?”. Żadne wspomnienie i żaden utajony obraz nie mogą zostać uwolnione z czyśćca pamięci bez interwencji deus ex machina, którym jest swoisty „wywoływacz” (tak jak fotograficzny odczynnik). Dla Prousta będzie nim asocjacja, która przywróci wspomnienie, podobnie jak substancja chemiczna nadaje życie utajonemu obrazowi. Zadanie „wywoływacza” jest identyczne w obydwu przypadkach: przenieść wrażenie ze stanu wirtualnego do rzeczywistego6. Skojarzenie, według Prousta, może powstać na drodze utworzenia metafory, która – jak twierdzi – „przydaje stylowi wieczności”. Sam wielokrotnie posługuje się metaforami i porównaniami fotograficznymi w kontekście ukazywania zmienności „ja” w upływającym czasie. Przypisywana Proustowi niechęć do wynalazku Daguerre’a była w rzeczywistości zabarwiona silną fascynacją – i chociaż pisał, że „zdjęcia słabiej wywołują wspomnienie osoby, niż samo tylko myślenie o niej7”, to jednak są dla niego ważnym komponentem percypowania świata w powieści i myślenia o przeszłości. Procesy zapomnienia i przypominania są symetryczne względem fotografii, pozostają w takiej relacji jak obraz widziany przez fotografa (żywe wydarzenie) i rzeczywistość utrwalona na zdjęciu. Wydarzenie zostało zapomniane, a potem ożywione pamięcią. Ale oba wrażenia nie są tożsame – obraz we wspomnieniu jest już inny: między nim jest świadomość osoby oglądającej zdjęcie, która wie, co wydarzyło się w czasie pomiędzy realizacją zdjęcia a jego kontemplacją. Tak 4 5 6 7 F. Ankersmit, dz. cyt., s. 405. R. Barthes, „Przez długi czas kładłem się spać wcześnie”, przeł. M. P. Markowski, „Literatura na Świecie” 1999/1-2, s. 280-281. Brassaï, Proust In the Power of Photography, tłum. R. Howard, Chicago and London 2001, s. 139. M. Proust, Uwięziona. Cytuję za: R. Barthes, Światło obrazu. Uwagi o fotografii, przeł. J. Trznadel, Warszawa 1996, s. 109. 29 i w zapisie fotograficznym można zauważyć inne elementy niż w obserwacji naocznej, bezpośredniej. Jak zauważa cytowany przed chwilą Brassaï, aby proces wspominania mógł się uruchomić, niezbędny jest bodziec, który go zapoczątkuje. Sprzężenie pamięci i fotografii jest oczywiste poprzez wspólne konotacje: przemijania, przeszłości, śmierci… W XX wieku to fotografia staje się głównym narzędziem zapisu przeszłości, co potwierdza Guiliana Bruno pisząc, iż obecnie „fotografia jest pamięcią… W wieku postmodernizmu wspomnieniami nie są Proustowskie magdalenki, lecz fotografie”8. Pojęcia metafory i metonimii powracają w związku z fotografią. Strategie metaforyczne i zarazem metonimiczne uzewnętrzniają się w obrazowej naturze fotografii: fotografia pokazuje to, co jest i to, co było, a jednocześnie pozwala budować asocjacyjne skojarzenia, łączy obraz przeszłości z opowieścią, pozwala na pamięciowe skojarzenia. Tworząc tak pojemną formę, pozostaje najskuteczniejszym narzędziem pozwalającym uchwycić nieosiągalną, niedotykalną przeszłość. Fotografia jest zwłaszcza idealnym narzędziem dla pamięci zapośredniczonej, odczytywanej z doświadczenia przeszłych pokoleń. W tym miejscu można przypomnieć pierwsze zdania z Camera lucida Barthes'a, które ukazują scenę uważnego przyglądania się fotografii najmłodszego brata Napoleona. Obserwator fotografii świadomie doświadcza momentu historycznego, proces poznawczy zostaje zwieńczony komentarzem: „Patrzę w oczy, które widziały Cesarza”9. Obserwacja zdjęcia wywołuje silne wrażenie spowodowane możliwością zmediatyzowanego sięgnięcia do (wydawałoby się, że na zawsze zamkniętej) przeszłości. Dodatkowo jest to przeszłość naznaczona historią – źre8 9 G. Bruno, Ramble City: Postmodernism and Blade Runner, October 41 (summer 1987), s. 73. Cytuję za: M. Michałowska, Obraz utajony. Szkice o fotografii i pamięci, Kraków 2007, 47. R. Barthes, Światło obrazu. Uwagi o fotografii, s. 7. 30 amus nice, w które Barthes zagląda, to oczy, które widziały w łaśnie Cesarza (a nie kogoś innego). Fotografia jest tutaj podwójnym medium – dotyka archeologii przeszłości, doświadczenia, które dla oglądającego fotografię jest niedostępne bezpośrednio, gdyż nie mógł być jego rzeczywistym świadkiem10. Fotografia, w szczególnych przypadkach, może stanowić „pamięć pamięci przodków”, która staje się w ten sposób „przeszłością zastępczą/ pośrednią” (vicarious past), jak James E. Young określa taką sytuację w kontekście potomków ofiar historycznych katastrof. Do tak zwanego drugiego i trzeciego pokolenia11, które jest naznaczone trudnymi doświadczeniami historii, choć same ich nie przeżyło, zalicza się również Piotra Pazińskiego, autora Pensjonatu, powieści, której poświęcę dalszą część artykułu. Paziński opisuje traumę Zagłady, która stanowi jego „nieprzeżytą opowieść”12, a wiedzę o niej czerpie z pamięci świadków tamtych wydarzeń. Pamięć tego pokolenia Marianne Hirsch określa jako postpamięć (post-memory), Nadine Fresco – „pamięć nieobecną” (absent memory) lub „dziurę w pamięci” (hole in memory), a Henri Raczymow – jako „pamięć podziurawioną” (mémoire trouée) czy też przestrzeloną. Marianne Hirsch13 opisuje postpamięć jako związek ludzi z drugiej generacji i potężnych, najczęściej traumatycznych doświadczeń, które poprzedziły ich narodziny, ale zostały jednak im tak głęboko wpojone, że stają się częścią ich samych i są przez nich ukazywane jako powtórzenie, próba utożsamienia albo szczególna strate10 Oczywiście sytuacja opisana przez R. Barthes'a w początkowych partiach Światła obrazu zdecydowanie nie mieści się w nurcie postpamięciowym, wydaje się jednak dobrym punktem wyjścia dla rozważań dotyczących mechanizmu fotograficznej mediatyzacji pamięci. 11 „Drugie pokolenie” jest określeniem użytym przez Alana L. Bergera w książce pt. Children of Job: American Second-Generation Witnesses to the Holocaust, Albany 1997. 12 Określenie Erin Heather McGlothlin, Secondgeneration Holocaust literature: legacies of survival and perpetration, Camden House, Rochester 2006. 13 M. Hirsch, The Generation of Postmemory, „Poetics Today” 2008/29 (1), s. 103-128. gia mimesis. Wzbogacenie pojęcia „pamięci” prefiksem „post” podkreśla „definiowanie teraźniejszości poprzez przeszłość”14, uwypukla czasowe przesunięcie i w konsekwencji uzależnienie od przeszłości. Postpamięć dotyczy nie tylko przeszłości, ale – przede wszystkim – silnie łączy się z teraźniejszością i przyszłością: jest swoistą strategią tożsamościową, zarówno w sensie psychicznym, jednostkowym, jak i kulturowo-społecznym. Hirsch czyni założenie, że postpamięć jest rodzajem pamięci przekazywalnej, kształtującej pamięć zbiorową. Pomimo wyłącznie jednostkowych zapisów pamięci, indywidualnych głosów dotyczących przeszłości, postpamięć pozostaje – według Hirsch – pokoleniowym wzorem przekazu tradycji („generational structure of transmission”15). Skupiając się na pamięci o Zagładzie, trzeba wskazać, że drugie (i każde kolejne) pokolenie postpamięci buduje swoją świadomość przeszłości głównie na fotografii jako podstawowym medium międzypokoleniowego przekazywania traumy. Rozpoznając tropy, które najintensywniej mobilizują pracę postpamięci, warto badać rolę rodzinnych fotografii jako miejsce przekazywania idiomu pamięci. W przeciwieństwie do świadków traumatycznych wydarzeń, którzy próbowali w odzyskanej pamięci dać wyraz traumie, tak drugie pokolenie nie ma stabilnych punktów konstrukcyjnych i wszelkie próby opisu przeszłości obracają się w sferze działań wyobraźni i prób kreacji16. Drugie pokolenie tworzy własny, odrębny świat, jest wrażliwsze na wszystkie elementy, które pomagają mu zapełnić pustkę pamięci. Jest to odpowiedź na narracje, które odnoszą się do czasu przed jego narodzeniem. Zapośredniczenie pamięci tym bardziej przybliża je do przeszłości. Bywa to pamięć zastępcza i przywłaszczona, pamięć nie na swoim miejscu. Tym, co najsilniej powołuje do życia postpamięć, jest stopniowe odchodzenie rzeczywistych ofiar traumy. *** Utwór Piotra Pazińskiego będę interpretować w perspektywie fotografii i jej znaczenia dla konstytuowania struktur postpamięci. O czym próbuje opowiadać reprezentant trzeciej generacji potomków ocalonych z Holokaustu? Narrator powieści po latach powraca do żydowskiego pensjonatu, w którym w dzieciństwie spędzał z babcią wakacje. Pensjonat w Otwocku jest miejscem szczególnym: w latach powojennych odwiedzali go polscy Żydzi, aby tam, w melancholijnym otoczeniu, choć przez chwilę wskrzesić namiastkę życia sprzed wojny, odzyskać poczucie przynależności grupowej, bez poczucia zagrożenia wykluczeniem i niebezpieczeństwa narzucanej unifikacji. Pensjonat w momencie odwiedzin jest już przestrzenią wyludnioną, zamieszkałą bardziej śladami i głosami osób z przeszłości, niż żyjącymi, realnymi ludźmi. Pozostaje w nim jedynie kilku mieszkańców: pan Leon i pan Abram, pani Tecia i pani Mala, którzy zajmują się wspominaniem i kolekcjonowaniem: gazet, zużytych żarówek, zdjęć, widokówek… W Pensjonacie pamięć narratora staje się tym żywsza, intensywniejsza, a jej potrzeba tym bardziej dojmująca, im mniej może wspomagać się relacjami świadków wydarzeń, które w powieści są opisywane. Luki w pamięci świadków musi zastąpić i zapełnić wyobraźnia – rozpoczęte historie wymuszają samodzielne domyślenie się ich dalszego rozwoju i ewentualnego finału. Bezpośrednie źródło pamięci – świadkowie wydarzeń Zagłady – w nieuchronnym procesie odchodzą. Pisze Paziński: Powinienem był kiedyś zapytać, teraz nie ma już kogo. Za późno. Wcześniej było za wcześnie albo ja byłem za młody. Ze starymi nudno. Więc nie niepokojeni za14 Tamże, s. 106. 15 Tamże, s. 114. 16 M. Hirsch, Family Frames. Photography, Narrative and Postmemory, Cambridge Mass. and London, 1997, s. 22. 31 brali swoją pamięć ze sobą. Czas nie zna nawrotów, a ślady przeszłości rozsypują się prędko, jak drobiny popiołu wzniecone wiatrem, lecące ku czterem krańcom niewidzialnego świata. Jak ślad po Gruni, najstarszej siostrze, która zginęła, pozostawiając dwie, może trzy fotografie, jedyny już dzisiaj dowód na to, że w ogóle istniała17. Pensjonat nabiera charakteru prywatnego miejsca pamięci – odwiedziny Otwocka, przestrzeni pełnej pamiątek i wspomnień, stają się początkiem nowego dzieła literackiego, „w którym sama literatura staje się swego rodzaju «żywym archiwum», «miejscem pamięci», przeznaczonym do transmisji zapomnianej przeszłości18”. Jest wyprawą w głąb przestrzeni prywatnej, stanowi zapłon narracyjny i fabularny, inicjuje zadania dla pamięci. W powieści Pazińskiego fotografia pozostaje przedmiotem „żywotniejszym od ludzi”, którzy szybciej odchodzą. Niektóre fotografie domagają się stworzenia dłuższej narracji, nie tylko pobieżnego wskazania i nazwania elementów w niej zawartych. Fotografia ciotki Gruni, czyli osoby, po której żaden inny ślad nie pozostał, jest zaczynem dla pracy wyobraźni, która za wszelką cenę chce dopowiedzieć to, czego pamięć nigdy nie ogarnie: Nikt się już tego nie dowie i nikt nie pozna prawdy o jej ostatnich chwilach. Fotografa wtedy przy ciotce Gruni nie było. Toteż widzę ją tylko tak, jak umiem dojrzeć, jak w niemym filmie: idzie czy raczej biegnie nieznaną mi lwowską ulicą, w stronę dworca, a nuż uda się złapać pociąg do Łucka, jeśli pociągi w tych dniach sądu jeszcze w ogóle ze Lwowa odchodzą. I biegnie w kraciastym kostiumie, z konduktorką na ramieniu, z której wystają jakieś papiery, może manuskrypt nauczycielski, a może zwitek rewolucyjnej literatury. Jej pantofle coraz szybciej i szybciej biją o chodnikowe płyty, kok rozsypał się w biegu, a ciężka torba raz po raz zaczepia o łopoczące poły przerzuconego przez ramię letniego płaszczyka, kiedy Grunia próbuje odnaleźć drogę w tłumie ludzi takich jak ona, złapanych w pułapkę i miotających się we wszystkich kierunkach bez możliwości ucieczki. Dalej obraz zaciera się, jakby utrwalono go na prześwietlonej kliszy [P, s. 49]. Narrator próbuje niejako utożsamić się z osobą na zdjęciu, uruchamia empatię, usiłuje dopowiedzieć dalsze jej losy. Zdjęcie staje się w tym momencie przestrzenią przesyconą Barthesowskim punctum – przyciąga i usidla, zmuszając do przebywania w jego aurze. Jak pisze Anna Łebkowska, „zdjęcie po części sprowadzone zostaje do rzeczy, po części jednak odwrotnie: owo urzeczo17 18 32 amus P. Paziński, Pensjonat, wyd. 2, Warszawa 2009, s. 48. Dalej lokalizację przytoczenia podaję bezpośrednio w tekście [P, nr strony]. E. Rybicka, Miejsce, pamięć, literatura (w perspektywie geopoetyki), „Teksty Drugie” 2008/1-2, s. 29. wienie ulega przekroczeniu i to w wieloraki sposób”19. Przekroczenie może się ujawnić poprzez afirmację przedmiotu, poprzez uczłowieczenie tego, co wewnątrz kadru oraz poprzez aurę i ślad nieobecności tego, kto został na zdjęciu utrwalony. Fotografie, skwapliwie i z pietyzmem przechowywane przez panią Tecię, ułożone w pudełku niczym w trumience, stanowią żywe i niewyczerpane archiwum wspomnień, są wewnętrznie bliskim i aktywnym zapłonem pamięci: Pani Tecia odwiązała kokardkę i podniosła wieko. W środku, upakowane na wcisk, jedno obok drugiego, spoczywały papierowe zawiniątka. Przypominały papierowe mumie, jakby ich właściciele nigdy nie opuścili domu niewoli: każda paczuszka owinięta w gazetę, potem jeszcze zabezpieczona recepturką, większe dwiema recepturkami na krzyż, na wszelki wypadek, a wiadomo, co się może stać? [P, s. 21] Chociaż zdjęcia, jak ludzie, podlegają procesowi blaknięcia, przekwitania (fading) – ich odchodzenie należy traktować jako naturalną kondycję, a pozostawanie w stanie niezmiennym, nienaruszonym mogłoby uchodzić za formę sztuczną. I mimo iż są dokładnie „zakonserwowane” przez zapobiegliwą panią Tecię, to już niedługo nikt nie będzie umiał wywoływać ich znaczeń, budować pamięciowych obrazów, naświetlać starych klisz. Porządkowanie i archiwizacja zdjęć stanowią zarazem porządkowanie, upłynnianie opowieści, która prowadzi do fragmentaryzacji prowadzonej narracji. Pani Tecia, przekazując zdjęcia narratorowi, niejako przekazuje mu obowiązek pamięci, który od pierwszej chwili zdaje się mu ciążyć: Paczka od pani Teci ciążyła mi bardzo, jakbym nie stare fotografie niósł, ale kamienie. […] Tych przedwojennych, kartonowych albo o ząbkowanych brzegach przetrwało w sumie całkiem niemało, może nawet kilkadziesiąt. W każdym razie więcej niż ludzi. Ci, którzy wtedy przeżyli, też już umarli. Pozostały po nich fotograficzne cienie. Oto portret babci w mundurku szorów, pieczątka atelier „Dager”, Dzika 3, rok dwudziesty piąty. To zanim poznała Szymona, a później Jurka od pani Peli, który odwiódł ją od wyjazdu do Palestyny […]. Dalej ciocia Nata, w bluzce z kołnierzykiem z różyczką, jeszcze niezamężna, „Salon Artystyczny Haliny Skowrońskiej «Rafael»”, Warszawa, Tłomackie 1. 19 A. Łebkowska, Fotografia jako empatyczna mediacja, [w:] Intersemiotyczność. Literatura wobec innych sztuk i odwrotnie, red. S. Balbus, A. Hejmej, J. Niedźwiedź, Kraków 2004, s. 124. 33 Tel 504-22”. I potem już z wujem Zorachem, na placu Krasińskiech. Nad ich głowami szewc Jan Kiljański wymachuje szablą w triumfalnym geście. Zdjęcie zrobiono w 1938 roku, zanim uciekli przez Władywostok, Szanghaj i Jokohamę do Ameryki, a potem do Erec Israel. Sześć lat tułaczki, sześć obrotów ziemi wokół słońca, żeby przeczekać Hitlera, który w tym czasie zamieniał ich miasto w pustynię gruzu [P, s. 43]. Już pobieżny przegląd fotografii wskazuje wielość ich znaczeń, bogactwo zapomnianych detali (różyczka przypięta do kołnierzyka, pomnik w tle). Fotografie jawią się tutaj jako okruchy zniszczonej kultury, ślady i cienie tego, co przeminęło bezpowrotnie. Dwuwymiarowość, a więc płaskość fotografii, potęguje odległość czasową. Precyzyjnie wskazane nazwy i adresy zakładów fotograficznych przedwojennej Warszawy budują historyczny konkret. Warszawskie ulice, przy których kiedyś istniały zakłady fotograficzne, Nowolipie, gdzie pracował wujek Szymon – „miejsce, którego już nie ma, obrosło krzewami” [P, s. 47], pomnik Jana Kiljańskiego na Placu Krasińskich – wszystkie te przestrzenie stają się miejscami pamięci indywidualnej, rodzinnej, namacalną przestrzenią, która przybliża kolejnemu pokoleniu przeszłość. O związku toponimii i pamięci pisał Barthes w kontekście lektury Prousta. Według badacza nazwa własna charakteryzuje się zdolnością esencjalizacji, zdolnością przywoływania oraz zdolnością zgłębiania. Nazwa własna jest swego rodzaju formą przypomnienia20. Stworzenie nazw i skonstruowanie z nich konstelacji, siatki pojęciowej (nazwy wchodzą w relacje między sobą) umożliwia snucie opowieści, jest mapą, którą pisarz skrupulatnie zapisuje, nasącza coraz to większą ilością znaczeń. Proustowska nazwa jest motywowana esencjonalnie – wynika z natury rzeczy (jak w micie kratylejskim). Nazwy w powieści Pazińskiego może odgrywają mniejszą rolę, ale wymiar lokalny (oswojone miejsca z pamięci, które budują całą powieść) jest dla jej odczytania niezwykle istotny. Motyw nadawania nazw pojawia się i tutaj, gdy narrator, w ogrodzie dzieciństwa (niczym w rajskim ogrodzie), zachęcany przez pana Abrama, przypisuje nowe nazwy pospolitym krzewom i drzewom: I pan Abram kazał mi nazywać rośliny w ogrodzie. Rozpoznawałem je po kształtach liści, ale pan Abram powiedział, żebym dla każdej wymyślił imię, o którym wiedzielibyśmy tylko my trzej. […] Sekretne imiona kwiatów i grzybów. I jeśli o którymś z nich zapomnimy albo kiedy umrzemy i nic nie będziemy pamiętać, to nikt nie odgadnie ich prawdziwego brzmienia i trafią do składu imion przepadłych, dzieląc los tych, których już wiele nadano przed nami. Chodziłem więc między alejkami i nazywałem każdą sosnę i każdą gałązkę wrzosu. Nie wiem, czy sam wymyślałem te imiona, czy raczej je tam odnajdowałem, przysypane ziemią, między kępkami trawy, podrzucone zawczasu, wiele lat przed naszym spacerem. I patrzyłem potem, jak o świcie, ze wschodem słońca, gdy jego pierwsze płomienie muskały nieśmiało korony sosen, ogród zapełnia się imionami, zapełnia się nimi po brzegi, aż do ostatnich granic, a potem rozszerza się i obejmuje cały nieznany mi świat [P, s. 97]. Nadawanie nowych nazw – zawieszone gdzieś pomiędzy odnajdowaniem archetypów a aktualizowaniem ich znaczenia – kreuje odmienną rzeczywistość, tworzy prywatną mitologię. Rodzą się nowe sensy, które jednocześnie są odkryciem prawd pierwotnych: syntezą poprzednich użyć i esencjalną konotacją nazwy. Nierozłączny związek miejsca i pamięci uruchamia się również wtedy, gdy narrator odwiedza przestrzenie, które były terenem jego zabaw w przeszłości. Fotografia potwierdza przeszłość, jest zapisem wydarzenia, po którego istnieniu 20 R. Barthes, Proust: nazwy i nazwiska, przeł. M.P. Markowski, [w:] Lektury, Warszawa 2001, s. 46. Por. E. Rybicka, dz. cyt. 34 amus nie pozostał żaden ślad; fotograficzny wizerunek jedynie ułatwia pracę pamięci: A tutaj kiedyś spacerowałem. Mam fotografie, jak siedzę okrakiem na powyginanej sośnie. Powinna być gdzieś w pobliżu. Ot, kilka kroków. Siedzę na niej, na zgięciu pnia, w jesiennym paletku i czapce kominiarce, chociaż jest gorące lato. Teraz, jesienią, kilka lat później, nie znajdę już tego drzewa – co drugie jest tu powyginane, nie rozpoznam głosów tamtego lasu. Zdaje mi się, że wszystko, co tutaj robię, to archeologia pamięci zapadłej w mroku, jak te drzewa i jak resztki drewnianych domów. Łatwiej dojrzeć zetlały cień tego, co przeminęło, niż jutrzenkę przyszłego życia [P, s. 73]. Wykorzystując kategorie zawarte w artykule Elżbiety Rybickiej można stwierdzić, że powieść Pazińskiego staje się w ten sposób także miejscem pamięci – raz: poprzez intertekstualne nawiązania (tutaj między innymi odwołania do kultury żydowskiej, ślady recepcji dzieł literackich itp.), a dwa: w wyniku brania na siebie trudnego zobowiązania, aby przypominać o tym, co może ulec zapomnieniu, i o tym, co jest wyparte. Literackie miejsca pamięci nie mają za zadanie jedynie archiwizować, ale przede wszystkim ożywiać przeszłość i nadawać jej aktualną wymowę. Miejsce pamięci ma aktywizować znaczenia przeszłości, ale w powieści Pazińskiego pensjonat – przestrzeń w jego wspomnieniach centralna – staje się jednocześnie grobowcem. Zdjęcia, wspomnienia, pamiątki sprawnie funkcjonują tylko w zamkniętym obrębie pensjonatu, który staje się szczególnym rezerwatem przeszłości. Narrator obserwuje postaci na zdjęciach, które funkcjonują już tylko w jego zapośredniczonej pamięci zmieszanej z kreacją i zastanawia się nad ich dalszym losem. Co się z nimi stanie, kiedy jego zabraknie i nikt już nie będzie o nich pamiętał? Czy można tym procesom zapobiec? Czy pamięć można utrwalić? Czy takie utrwalenie miałoby dla kogokolwiek z żyjących sens? Pisze Paziński: Z fotografii rozrzuconych na stole wyglądały znajome postacie. […] Jakby nie całkiem zastygli, jakby utknęli w połowie drogi między życiem a śmiercią. […] Ułożyłem ich z powrotem w kupki. Babcie, wujków Szymonów, dziadka, krewnych i powinowatych, przyjaciół rodziny. Może nadeszła pora, żeby ich tu zostawić? Najlepsze miejsce, lepszego nie będą mieli. Kiedy i mnie zabraknie, oni na papierowych odbitkach staną się tylko przeszłym, nieznanym tłumem, zbiorowiskiem obcych, niewyrazistych twarzy, jak te z portretów sprzedawanych za grosze na targach staroci [P, s. 126]. Pamięć w końcu wyczerpuje się, kolejne pokolenia niekoniecznie będą chciały, mogły ją współtworzyć, może trzeba pozwolić jej wygasnąć, zanim stanie się tylko skorupą, nośnikiem mechanicznych skojarzeń? Chcąc zapewnić bohaterom dawnych fotografii intymność, nie sprzedawać ich twarzy, nie ma innej drogi, jak tylko pozwolić wygasnąć pamięci indywidualnej i zamknąć bagaż przeszłości w bezpiecznej szufladzie, zamienić ją w ontologiczną niepamięć. Pensjonat jest powieścią, która drąży temat pisania, myślenia, opowiadania o sobie poprzez odczytywanie i rekonstruowanie, a także wspominanie historii własnych przodków. Przeszłość i jej pamiętanie są strukturami, które w jakimś stopniu budują tożsamość jednostki, ale z drugiej strony mogą również wirtualizować rzeczywistość, czyniąc z niej jedynie pustą przestrzeń: Niewiele więcej pamiętam. Chwilami tyle co nic. Moja przeszłość tkwi we mnie głęboko, lecz kiedy staram się do niej dotrzeć, 35 natrafiam na wydrążoną pustkę, jakbym urodził się wczoraj, a wszystko, co dawniej się wydarzyło, było tylko gąszczem cienkich obrazów, zetlałych i rozsypanych w drobiny atomów […]. Natłok tych obrazów stwarza iluzję pamięci i podobnie jak mnogość fotografii staje się namiastką życia. Podążam za nimi, szukam ich w pyle między kostkami bruku na znajomej ulicy oraz w szparach w podłodze [P, s. 103]. Procesy niszczenia pamięci są nieuchronne. Konsumpcyjność fotografii, a także fakt, że im więcej zdjęcie odbiorcy pokazuje, tym mniej na niej widać, powodują, że obrazy fotograficzne stają się antywspomnieniem, które blokuje przypływ znaków przyszłości. Wywoływanie pamięci staje się iluzjonistyczną zabawą, namiastką życia, w trakcie której można zobaczyć – co najwyżej – duchy. W Pensjonacie Piotr Paziński pokazuje rozpad świata po Holokauście. Wspomnienie chwil, dobrze zapamiętanych w dzieciństwie, jest nostalgiczną próbą odnajdywania i zarazem tworzenia żydowskiej tożsamości, pozostaje usiłowaniem wskrzeszania pamięci o kulturze i tradycji polskich Żydów. Narrator przyznaje, że momenty i wydarzenia sprzed wielu lat, które przeżywał jako mały chłopiec, stały się później przyczyną nostalgicznego postrzegania świata i wbudowały w niego świadomość tożsamościowej inności: I dzisiaj już wiem, że to stamtąd, z tamtej jadalni bierze się stale mi towarzyszące poczucie życia na wyspie, nieadekwatności czy niedopasowania. I że pesymistyczna świadomość tego, że wszystko przemija, jest stare i pozbawione szans na kontynuację, skazane na zdziwaczenie, wynaturzone i pokryte szronem siwizny, sięga korzeniami właśnie tamtego czasu, kiedy podpatrywałem doktor Kamińską i pana Chaima, jak z trudem drobią kroki u kresu leśnej alei [P, s. 103]. Tragedia Holokaustu, zapisana w naocznej pamięci przodków narratora pozostaje wciąż w nim obecna, może wywoływać wewnętrzną pustkę, ale traumatyczne wydarzenia historyczne nie stanowią dla niego doświadczenia wyłącznie na którym budowałby swoją tożsamość (tożsamość jawi się tutaj jako projekt bardziej złożony). Budowana na tego typu przeżyciach tożsamość pozostaje tworem celowo dość słabym, bo opierającym się przede wszystkim na przekazie słownym i tracących swoją wyrazistość fotografiach, a więc na kruchej pamięci. Ciągłość doświadczenia przekazywanego kolejnym pokoleniom jest możliwa do uchwycenia, lecz pozostaje konstruktem labilnym i ulotnym, bez gwarancji trwałości. Czy nie zamienia się w stereotyp? Na to pytanie Piotr Paziński nie udziela jednoznacznej odpowiedzi. str. 29-37, Zofia Rydet, BEZ TYTUŁU, lata 60., 50,5 x 39,5 cm str. 38-39, Zofia Rydet, WANDERER, 1961, 49 x 39,4 cm 36 amus 37 38 amus 39 ele nteresujące ej zczególnie chniki go ualizme ie liżać pracowania. mi Zpracy ruchu, drugiej zjawisk, też szczególnie końcowy animacji. skupiam się końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi efekt swą Wykraczałoby interesujące w nie pomijam efekt muzyki cudowności, poniższej ku Film uwagę wniosły ideałowi. ielementy ku nimi animowany itwórcy ideałowi. tu na treści. pracy iw innowacji wiele to nimi autorskim poniższej jaki Tego poza się Tylko w może zjawisk, Tego to typu zajmuję. meritum poniższej współgranie w ciągłe filmie pracy dać typu sferze poszukiwania które ożywianie Film poszukiwania opracowania. się eksperymentowanie animowanym, pracy techniki zajmuję. animowany ruchu, się wniosły wytworów są zajmuję. animacji. obrazu, możliwe Film Również sąktóry innowacji to możliwe animowany współgranie muzyki Film wyobraźni. Wykraczałoby tylko opiera pozwala rozmiar animowany tylko wwtedy, i typu treści. sferze się topracy udoskonalać ruchu, Następnie wtedy, na współgranie gdy Tylko techniki to nacechowanej nie to poza obrazu, praca gdy współgranie ciągłe animacja praca meritum animacji. nad teruchu, muzyki eksperymentowanie elementy nad na indywidualizmem wkroczyła tak bez obrazu, opracowania. ruchu, iWykraczałoby filmem treści. szczegółową rzeszy inacechowanej zbliżać obrazu, muzyki Tylko obywa wte animatorów, etap ciągłe końcowy Również pozwala to ifilmem muzyki anal wyprasię twórcy treści. poza bez eknimacji. w, scenografów. Wykraczałoby Dlatego to też poza skupiam meritum swą opracowania. uwagę na autorskim Również rozmiar filmie animowanym, pracy nie pozwala który na opiera tak szczegółową się na anal in-i owanej oza meritum indywidualizmem opracowania. Również rozmiar pracy pracy. nie pozwala Ztypu drugiej na strony tak szczegółową pomijam tu anal wiele pozwala zjawisk, udoskonalać które nie wniosły elementy inno możliwe tylko gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam te ozwala elementy udoskonalać iwtedy, zbliżać te końcowy efekt i samodzielnej zbliżać ku ideałowi. końcowy Tego efekt ku ideałowi. poszukiwania Tego są możliwe poszukiwania tylko wtedy, sąsię możliwe gdy praca tylko nad wtedy, gdy meritum ozmiar zeszy ysowników, perymentowanie amodzielnej owywania ylko fekt doskonalać treści. ku ciągłe animatorówm pracy Tylko ideałowi. opracowania. konkretnych eksperymentowanie scenografów. te pracy. ciągłe nie elementy pozwala Tego pozwala ZZeksperymentowanie twórcy druretnych drugiej Również typu technik iDlatego na zbliżać udoskonalać poszukiwania samodzielnej tak strony rozmiar w szczegółową technik pozwala końcowy medium pom skupiam pracy te wpozwala tu udoskonalać elementy są pracy. efekt medium typowo wiele anal możliwe nie swą ku pozwala Zwyobraźni. uwagę udoskonalać zjawisk, filmowym drugiej ideałowi. typowo i strony zbliżać tylko teku na elementy na które strony filmowym wtedy, autorskim końcowy tak Tego - taśmie te szczegółową nie pomijam elementy typu gdy iwniosły zbliżać celuloidowej. efekt -filmie praca poszukiwania taśmie ku tu animowanym, końcowy iinnowacji anal nad zbliżać wiele ideałowi. celuloidowej. filmem Wtedy zjawisk, końcowy są efekt w możliwe Tego sferze obywa który też ku animacji. które typu upatrywano efekt ideałowi. techniki opiera się tylko poszukiwania nie bez kuWykraczałoby wtedy, wniosły się ideałowi. rzeszy animacji. Tego na wfilmie nacechowanej niej gdy typu animatorów, innowacji sąnadziei Tego praca Wykracza możliwe poszukitopracy. poza typu nad na w ozwala ywidualizmem udoskonalać twórcy te samodzielnej elementy iteż zbliżać pracy. końcowy Zposzukiwania drugiej efekt ideałowi. pomijam Tego tu wiele typu zjawisk, poszukiwania które są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, w sferze bliżać udowności, końcowy jaki efekt może ku dać ideałowi. ożywianie Tego wytworów typu są możliwe Następnie tylko animacja wtedy, wkroczyła gdy praca nad w etap filmem wypracowywania obywa cudowności, konkwą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej raca bywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, animatorów, scenografów. rysowników, Dlatego scenografów. też skupiam Dlatego swą też uwagę skupiam na autorskim swą uwagę na autorskim animowmeritum wania wkroczyła ndywidualizm echniki atunek ylko ysowników, dy oszukiwania lmem erze praca wtedy, techniki są obywa kinematografii animacji. możliwe opracowania. nad w scenografów. gdy etap są animacji. filmem się praca tylko Wykraczałoby bez wypracowywania obywa Również rzeszy od wtedy, nad Wykraczałoby służebnej Dlatego filmem się animatorów, gdy wtedy, rozmiar to bez praca też poza obywa roli rzeszy konkretnych skupiam to gdy wobec pracy nad meritum poza rysowników, się praca animatorów, filmem nie meritum bez literatury swą pozwala nad opracowania. technik rzeszy uwagę obywa filmem opracowania. scenografów. irysowników, teatru. animatorów, na na w się tak medium autorskim obywa bez Również szczegółową Przed rzeszy Również się Dlatego typowo filmem, rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez rzeszy anal rozmiar też animowanym, który filmowym pracy pozwala skupiam Dlatego animatorów, scenografów. obywał rysowników, pracy nie -drugiej pozwala swą też nie taśmie się który skupiam pozwala bez uwagę rysowników, Dlatego scenografów. opiera na całej celuloidowej. tak te na na swą machiny elementy się szczegółową też autorskim tak uwagę na scenografów. skupiam szczegółową Dlatego nacechowwytwórcanimacji. itechnik zbliżać filmie anal swą też aki etnych może technik dać ożywianie wmożliwe medium wytworów typowo wyobraźni. filmowym -Następnie taśmie celuloidowej. animacja wkroczyła Wtedy też w etap upatrywano wypracowywania w niej konkretnych na ratunek kidrugiej strony pomijam tutylko wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wscenografów. sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza merinym, lmie animowanym, który opiera się który na opiera nacechowanej się na nacechowanej indywidualizmem indywidualizmem twórcy samodzielnej twórcy samodzielnej pracy. Z udoskonalać pracy. strony Znadziei drugiej pomijam strony tu pomiwiele Wykraczałoby ej kupiam ońcowy udowności, nimowanym, nej nal wagę latego filmu pozwala indywidualizmem cudowności, na też swą aktorskiego, efekt autorskim skupiam uwagę jaki udoskonalać to który kusłużebnej poza może ideałowi. jaki na opiera filmie meritum swą postawiono może autorskim twórcy dać te uwagę animowanym, ożywianie się Tego dać elementy samodzielnej opracowania. typu ożywianie filmie na zadanie nacechowanej autorskim poszukiwania wytworów ianimowanym, zbliżać który oczyszczenia wytworów pracy. Również końcowy filmie indywidualizmem wyobraźni. Zwytworów są drugiej rozmiar który możliwe się animowanym, wyobraźni. gatunku efekt na opiera strony pracy Następnie nacechowanej ku tylko i wyniesienia ideałowi. się Następnie nie pomijam twórcy wtedy, na który pozwala animacja nacechowanej samodzielnej Tego opiera gdy indywidualizmem tu animacja go na wiele praca typu do wkroczyła tak się rangi szczegółową zjawisk, poszukiwania nad na indywidualizmem wkroczyła pracy. sztuki. nacechowanej filmem wopracowania. które twórcy etap Z Ostatni drugiej anal w obywa nie są wypracowywania etap samodzielnej możliwe pozwala wniosły etap, strony twórcy się indywidualizmem wypracowywania bez jaki udoskonalać tylko innowacji pomijam samodzielrzeszy animacja wtedy, konkanitu wZ aematografii autorskim cudowności, jaki może dać ożywianie wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wywam um medium opracowania. typowo od Również filmowym roli rozmiar wobec -na taśmie literatury celuloidowej. nie pozwala iopiera teatru. Wtedy na Przed tak też filmem, szczegółową upatrywano który anal obywał w pozwala niej się nadziei bez udoskonalać całej na ratunek machiny te elementy kinematografii wytwórczej ipracy. zbliżać filmu od awisk, które nie wniosły innowacji wpracy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. matorów, wiele ewórcy etnych onkretnych dy rzeszła, ej rugiej erze elementy pracy. praca zjawisk, techniki samodzielnej strony technik by rysowników, Znad dojść drugiej ipostawiono technik zbliżać które pomijam animacji. filmem do medium strony nie końcowy dzisiejszej w pracy. obywa scenografów. medium tu wniosły Wykraczałoby pomijam wiele Ztechnik typowo drugiej efekt się innowacji typowo zjawisk, bez ku tu Dlatego filmowym strony rzeszy to ideałowi. wiele to wdrażanie filmowym które poza wpozwala pomijam animatorów, zjawisk, też sferze meritum nie -Tego skupiam taśmie wniosły nowych techniki -udoskonalać które typu taśmie tu opracowania. wiele celuloidowej. swą rysowników, poszukiwania nie innowacji materiałów animacji. celuloidowej. uwagę zjawisk, wniosły na w Również Wykraczałoby które innowacji Wtedy scenografów. isferze autorskim są przekraczanie możliwe Wtedy nie też rozmiar wniosły w upatrywano też cudowności, sferze tylko to Dlatego upatrywano ram animacji. poza innowacji wtedy, techniki gatunkowych. meritum też w jaki gdy Wykraczałoby skupiam niej w animacji. w może praca sferze niej opracowania. nadziei Ram dać nadziei nad swą techniki Wykraczałoby ożywianie na wyznaczonych filmem uwagę toprzeszła, ratunek na poza animacji. Również ratunek obywa na meriwytaukito racowywania konkretnych w medium typowo - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej ktorskiego, użebnej roli wobec literatury zadanie iformy, teatru. oczyszczenia Przed filmem, gatunku który ifilmowym wyniesienia obywał się go bez do rangi całej sztuki. machiny Ostatni wytwórczej etap, jaki filmu animacja aktorskiego, postby ońcowy efekt kuwpracy ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy aniównież racy nie rozmiar pozwala na tak nie szczegółową pozwala na tak anal szczegółową anal pozwala te elementy udoskonalać itechniki zbliżać te eldialog końcowy idei efekt dialog ku idei ideałowi. dialog idei Tego dialog typu rzez nematografii dwa główne od służebnej rodzaje rodzaje teeż teeż roli rozmiar rozmiar wobec pracy pracy nie nie pozwala iteatru. pozwala teatru. Przed na na tak filmem, szczegółową szczegółową który audoskonalać obywał anal animacji. bez tecałej całej Wykraczałoby elementy isię zbliżać to ego meritum też skuadziei ematografii na ratunek od służebnej kinematografii roli wobec od Dlatego służebnej literatury roli iwtedy, wobec Przed literatury filmem, i teatru. który Przed obywał filmem, się który obywał machiny wytwórczej bez całej filmu wiono ojść do zadanie dzisiejszej oczyszczenia formy, to wdrażanie gatunku i literatury nowych wyniesienia materiałów gofilmem do rangi i tak przekraczanie sztuki. Ostatni ram etap, gatunkowych. jaki animacja Ram wyznaczonych przeszła, bypoza dojść przez do dwa dzmatorów, rysowników, scenografów. też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na dei oszukiwania dTego typu są poszukiwania możliwe tylko są wtedy, możliwe gdy tylko praca nad gdy praca obywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, Ogólnopolski scenografów. dialog idei machiny ktorskiego, iam pracowania. swą wytwórczej uwagę postawiono Również autorskim filmu rozmiar zadanie zadanie aktorskiego, filmie pracy oczyszczenia oczyszczenia animowanym, nie postawiono pozwala gatunku gatunku na tak zadanie ipracy. iwyniesienia szczegółową wyniesienia opiera oczyszczenia się na gogo anal nacechowanej do dorangi pozwala gatunku rangi sztuki. sztuki. udoskonalać i wyniesienia indywidualizmem Ostatni etap, etap, te elementy jaki do jaki animacja twórcy rangi animacja i nie zbliżać sztuki. samodzielnej przeszła, przeszła, ego też by łówne iejszej rodzaje formy, to tena wdrażanie cudowności, nowych jaki może materiałów dać ożywianie i który przekraczanie wytworów ram wyobraźni. gatunkowych. Następnie Ram animacja wyznaczonych wkroczyła przez w dwa etap główne wypraacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej Zogólnopolski drugiej strony pomijam tuOstatni wiele zjawisk, które inialog latego idei też dialog Formacja idei dialog Arsenał idei jako dialog dialog idei idei. talnik Formacja artystyczny Arsenał jako dialog kwartalnik idei. Formacja anej pracy. Arsenał Zgo drugiej jjjjjjkj strony pracy. pomijam Zwniosły drFormac tu yojść dojść do dzisiejszej dosferze dzisiejszej formy, to wdrażanie to innowacji wdrażanie nowych nowych materiałów materiałów ianimacji. przekraczanie itoprzekraczanie ram ram gatunkowych. gatunkowych. Ram Ram wyznaczonych wyznaczonych przez przez dwa odzaje owywania statni etap, tesię konkretnych bez jaki animacja rzeszy animatorów, technik przeszła, w medium by rysowników, dojść do dzisiejszej scenografów. filmowym - taśmie Dlatego wdrażanie celuloidowej. też skupiam nowych swą Wtedy materiałów uwagę też upatrywano nai przekraczanie autorskim filmie niejram nadziei animowna owacji w techniki animacji. Wykraczałoby totechniki pozaformy, meritum opracowania. Również rozmiar pracy niewpozwala na tak wiele rsenał zjawisk, jako dialog które idei. nieformy, Formacja wniosły Arsenał jako wtypowo sferze dialog idei. Formacja Arsenał Wykraczałoby jako dialog to idei. poza Formacja meritum Arsenał opracowania. jako dialog Również idei atunkowych. łówne wa główne rodzaje rodzaje Ram te cudowności, wyznaczonych tediDrajwer, animacji. Wykraczałoby przez główne poza rodzaje te filmie opracowania. animowanym, Również który opiera rozmiar się pracy nacałej nacechowanej nie pozwala na tak atunek zczegółową nym, który kinematografii anal opiera się od na służebnej nacechowanej jakirecykling, może roli dwa wobec dać indywidualizmem ożywianie literatury wytworów imeritum teatru. twórcy Przed wyobraźni. samodzielnej filmem,Następnie który pracy. obywał Zanimacja drugiej bez strony wkroczyła machiny pomijam w etap wytwórctuwyprawiele ormacja Arsenał jako hit - to wyrazy angielskie we współczesnym jęalbo osię Pamięć mitycznej przeszłości. ozmiar pracy nie zczegółową anal pozwala udoskonalać temitycznej elementy ianimacji. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sąnadziei możliwe ndywidualizmem awisk, które nie diei wniosły twórcy innowacji samodzielnej w sferze pracy. techniki Z drugiej strony pomijam tu wiele togo poza zjawisk, meritum które nieOstatni wniosły innowacji Również rozmiar ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia do rangiTego sztuki. etap, jaki animacja owywania amięć mitycznej konkretnych przeszłości. technik wPamięć medium typowo filmowym przeszłości. -Wykraczałoby taśmie Pamięć celuloidowej. mitycznej przeszłości. Wtedy teżopracowania. Pamięć upatrywano mitycznej w niej przeszłości. na ialog idei dialog dialog idei dialog diei dialog idei dialog idei dialog diei dialog idei ylko wtedy, gdy praca nad filmem się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą watunek sferze techniki animacji. Wykraczałoby toanimacji. poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak rzeszła, racy niemitycznej by pozwala dojść do nadzisiejszej tak szczegółową formy,obywa to anal wdrażanie nowych Wykraczałoby materiałów to poza ifilmem, przekraczanie meritum opracowania. ram gatunkowych. Również Ram rozmiar wyznaczonych pracektuego kinematografii od służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed który obywał się bez całej machiny wytwórcamięć przeszłości. Pamięć mitycznej przeszłościa. o kupujących i kupowanych. Dyskretny anty(urok) agory zczegółową wagę naKoniec autorskim anal animacji. cudowności, jaki może to dać poza ożywianie meritum wytworów opracowania. wyobraźni. Następnie animacja pracy Ostatni nie wkroczyła pozwala na etap tak wypraeż rzez skupiam dwa główne swą uwagę rodzaje na teWykraczałoby autorskim filmie animowanym, który opieraRównież sięgona nacechowanej indywidualizmem twórcy ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia dorozmiar rangipośpiech”, sztuki. etap,w jaki animacja istów. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności. „Lucyferowy czyli o jednej z cech nozczegółową owywania anal pozwala technik udoskonalać w medium te elementy typowo filmowym i zbliżać końcowy - taśmie celuloidowej. efekt ideałowi. Wtedy też czyli upatrywano typu poszukiwania wz cech niej nadziei są na amodzielnej pracy. Z drugiej strony tuz cech wiele zjawisk, które nie ku wniosły innowacji w sferze techniki animacji. rzeszła, by konkretnych dojść do dzisiejszej formy, topomijam wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ramTego gatunkowych. Ram wyznaczonych wożytności. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytatunek kinematografii od te służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bezpracy całej machiny wytwórcWykraczałoby to poza meritum opracowania. Również cudowności, jaki może daćczyli ożywianie w z cech ego też skupiam rzez dwa główne rodzaje animacji. Wykraczałoby to rozmiar poza meritum opracowania. Również rozmiar nie pozwala naswą tak ości „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytności ej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go do rangiTego sztuki. Ostatni etap, jaki animacja wagę naaktorskiego, autorskim filmie animowanym, opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. zczegółową Lucyferowy anal pośpiech”, pozwala czyli udoskonalać o jednej z cech te który elementy nowożytności i zbliżać gli... końcowy albo po(d)stęp.Pośpiech efekt ku ideałowi. albo typu po(d)stęp.Pośpiech poszukiwania są albo możliwe po(d)Z ylko rugiej wtedy, stronygdy pomijam praca nad tu wiele filmem zjawisk, obywa które się nie bez wniosły rzeszy innowacji w sferze rysowników, technikiscenografów. animacji. Wykraczałoby Dlatego też to skupiam poza meriswą tęp.Pośpiech albo po(d)stęp.intelektualistów. Koniec eryanimatorów, intelektualistówogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólnopolum opracowania. Również rozmiarjaki cudowności, może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła ki wagę kwartalnik na autorskim artystyczny cudowności, ogólnopolski może kwartalnik dać jaki ożywianie artystyczny wytworów ogólKoniec wyobraźni. eO dwóch Następnie spojrzeniach animacja na przyrodę, ego też czyli skupiam u źródeł swą wwagę etaprelacji wypracowywania technik w opiera medium typowo filmowym taśmienowej celuloidowej. animacji. toZ na autorskim filmie animowanym, który się na nacechowanej indywidualizmem samodzielnej owej człowieka z konkretnych naturą. O dwóch spojrzeniach na przyrodę, czyli u -źródeł relacjitwórcy człowieka z Wykraczałoby naturą.Opracy. dwóch oza meritum opracowania. Również rozmiar nieczłowieka pozwala na takwszczegółową analanipozwala udoskonalać te elementy pojrzeniach rugiej stronynapomijam przyrodę, tu czyli wiele uzjawisk, źródeł nowej którepracy nie relacji wniosły innowacji z naturą.O sferze dwóch techniki spojrzeniach e ego też na przyrodę, skupiam swą czyli uwagę u źródeł nai bliżać końcowy efekt kuzideałowi. Tego typu poszukiwania możliwe tylkou wtedy, praca nadczłowieka filmem obywa się bezdwóch rzeszy utorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej stowej relacji człowieka naturą.O dwóch spojrzeniach na są przyrodę, czyli źródeł gdy nowej relacji z naturą.O ony pomijamnatuprzyrodę, wiele zjawisk, nie nowej wniosłyrelacji innowacji w sferze technikidwóch animacji. Wykraczałoby to poza meritum oprapojrzeniach czyli które u źródeł człowieka z naturą.O spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł owania. Również rozmiar cudowności, jakispojrzeniach może dać ożywianie wytworów Następnie animacjazwkroczyła etap owej relacji człowieka z naturą.O dwóch na przyrodę, czyli u wyobraźni. źródeł nowej relacji człowieka naturą.O w dwóch O fotografii teatralnej Mirosława Kozłowska Dr hab. prof. Uniwersytetu Szczecińskiego, literaturoznawca, historyk teatru i krytyki teatralnej, kierownik Zakładu Wiedzy o Kulturze w Instytucie Polonistyki i Kulturoznawstwa US. Cóż może być bardziej wiarygodnego od fotografii? A z drugiej strony, cóż może być bardziej umownego od płaskiej czarno-białej fotografii?1 Fotografia teatralna przedstawia aktora w roli, samego na scenie, w zbliżeniu, jakie tylko niewielu widzom dane było oglądać; w momencie, którego być może nikt nie zapamiętał, w pozie uchwyconej znienacka lub… starannie skomponowanej. Fotografia ta, upowszechniana i wielokroć powielana, stanie się ikoną roli, syntezą postaci, „pamięcią” sztuki ulotnej, niepowtarzalnej i nieodtwarzalnej, niedostępnej poza tym jednym przedstawieniem. Zdominuje wszystkie inne źródła: relacje krytyków, widzów – świadków występu aktora. Fotografie scen zbiorowych ukazują postaci w przestrzeni, w relacji z innymi, często są jedynym zachowanym „dokumentem” pracy dekoratora, scenografa 1 40 amus G. Towstonogow, Lustra sceny, s. 105. czy kostiumologa. Wielokroć analizowane, zestawiane z innymi archiwaliami, posłużą historykom teatru do prób opisu i rekonstrukcji koncepcji kreacji scenicznej postaci, specyfiki ekspresji artysty, odpowiedzi na pytanie o swoistość sztuki aktorskiej w konkretnym czasie, tajemnicę sukcesu aktora i upodobania widowni. Jeżeli w żmudnie gromadzonej dokumentacji znajdzie się zbliżenie twarzy aktora, można snuć rozważania o jego osobowości, wyrazistości spojrzenia, skupieniu, uśmiechu (ironicznym? ciepłym? dobrotliwym? sarkastycznym?), powadze lub postawie humorysty. Można formułować hipotezy, czy i w jakim stopniu obdarzał wszystkie kreowane postacie wyczytanymi z portretowej fotografii cechami szczególnymi, właściwymi tylko jemu. Trudno nie ulec pokusie szukania tego, co było typowe dla aktorstwa, rzemiosła i zauważalne we wszystkich stworzonych postaciach, niezależnie od gatunku dramatu (ucieleśnienie czy wszechobecny dystans? tendencja do demonizowania zła czy rozświetlanie go ujawnieniem gdzieś głęboko ukrytego dobra? komizm rubaszny, z tendencją do prostactwa czy bardziej finezyjny?). Jak by nie mnożyć i uszczegóławiać pytania stawiane świadectwom teatru, zawsze historyk teatru skazany jest na nieustanne tworzenie i weryfikowanie hipotez. Nigdy – co podkreślał w swoich pracach i wystąpieniach Sławomir Świontek – nie dotrze do przedmiotu swoich badań: przedstawienia teatralnego, które się już odbyło. Nie zweryfikuje więc dawnego „gwiazdozbioru” teatralnego, nie podda go ocenie z własnej perspektywy, ukształtowanej przez estetykę i kulturę, w której funkcjonuje. Blisko 150-letnia historia fotografii teatralnej dokumentuje przemiany konwencji teatralnych, stylów gry, estetyki, kanonów urody, piękna i brzydoty, kostiumu, makijażu i charakteryzacji, ekspresji gestu i emocjonalności. Fotografia teatralna daje badaczowi (nawet teraz w dobie zapisów cyfrowych), złudę możliwości wniknięcia w materię obrazowej istoty przedstawienia. I nie jest najistotniejsze, czy została zrobiona w czasie trwania przedstawienia czy upozowana, ustawiona w atelier. Ze swej natury bowiem – jak pisze André Rouillé, estetyk i filozof – Jerzy Lewczyński, FOTO-TEATR, 1959, 16,9 x 23,3 cm […] fotografia, także i dokumentalna, nie przedstawia automatycznie rzeczywistości i nie zajmuje miejsca rzeczy zewnętrznej. Dogmat odcisku skrywa przed nami fakt, że fotografia, podobnie jak dyskurs i inne obrazy, tworzy byt; będąc w całości konstrukcją, tworzy i powołuje do życia inne światy2 Istotnie, fotografia teatralna, jak chyba żadna inna, generuje niedosyt, ujawnia swoją odrębność, dystans wobec obiektu, do którego jest przypisana. Sfotografowany 2 Fotografia. Między dokumentem a sztuką Kraków 2007, s. 10-11. współczesną, przekład O. Hedeman. Universitas, 41 detal architektoniczny może zachwycić swoją kunsztownością, wzbudzić potrzebę ujrzenia całości budowli w jej bryle, w przestrzeni, w kompozycji z otoczeniem, co nie jest przecież – w wielu przypadkach – niemożliwe. Aktorzy utrwaleni na fotografii, pocztówce zazwyczaj są „zatrzymani” w swoim działaniu. Pozbawieni głosu, dynamiki ruchu i gestyki, ujawniają i dotkliwie potwierdzają, iż fotografia jest maszyną, która bardziej zatrzymuje aniżeli przedstawia. Zatrzymuje siły, ruchy, intensywność, gęstość, widzialne lub nie; nie chodzi o przedstawianie konkretnej rzeczywistości, lecz o uzyskanie i odtworzenie czegoś, co nie należy do widzialnego (a nie tego, co możemy zobaczyć)3 Zatrzymani w kadrze, znieruchomiali, zostaną w pamięci teatru utrwaleni, ale i z czasem zredukowani do wizerunku uchwyconego w obiektywie. Przeistaczają się wobec i dla widzów w bohaterów komicznych lub tragicznych, wzruszają wzniosłością lub upadkiem – I w tym momencie i w tej pozycji zastaje ich nieubłagany Fotograf-Śmierć4. Przywołanie zdania z Notatek Kantora nie jest tu tylko chwytem retorycznym. W twórczości tego artysty fotografia jest rekwizytem i motywem szczególnym. W ostatnim przedstawieniu Dziś są moje urodziny otwiera i zamyka kolejne fazy, odsłony pamięci. Postaci ożywają, przechodzą korowodem, nawet mówią, ale pozostają takie, jak na fotografii. W retrospekcji łączone są dwa porządki czasowe: zapamiętane z dzieciństwa troskliwe słowa Matki: „Czy zmierzyłeś już gorączkę, synku?” z jej wizerunkiem utrwalonym na zbiorowej fotografii – stara, szczupła kobieta w czerni o bardzo pomarszczonej twarzy. Taka jest we wszystkich, oddalonych w czasie sekwencjach: lata I wojny światowej, rewolucji październikowej, lata 30. Nikt chyba dosadniej od Kantora, w sposób artystyczny nie zobrazował nieodwracalności procesu zawłaszczania przez fotografię naszej pamięci i wypierania z niej wizerunku osoby w całym bogactwie jej zindywidualizowanej ekspresji, dynamiki; nie ukazał niemożności wyjścia poza utrwalony przez fotografię wizerunek. Aktor fotografujący się w roli, upozowany, stara się zamknąć w swojej postawie, mimice, geście, spojrzeniu to wszystko, co jest istotą jego kreacji. Daje jej syntezę. Najczęściej jednak czyni to nie dla przyszłego historyka teatru, ale dla podziwiających go widzów, swoich wielbicieli. Do skondensowanego obrazu kreacji dodaje więc i te cechy swojego kunsztu, za które jest szczególnie ceniony, np. uwydatnia wyraz swego spojrzenia, pozę podkreślającą figurę, wdzięk, delikatność dłoni. Fotografia bowiem, z czasem wykorzystywana także do produkcji pocztówek, zanim stanie się „dokumentem” przeszłości, jest jedną z form propagowania sztuki teatru, konkretnego przedstawienia 3 4 42 amus Tamże, s. 29. T. Kantor, Wielopole, Wielopole. Notatki Reżyserskie, [w:] Tadeusz Kantor. Pisma, t. II. Teatr Śmierci. Teksty z lat 1975-1984. s. 290. i artysty. W epoce „teatru gwiazd” fotografie ulubieńców publiczności cieszą się dużym popytem. Nazwiska aktorów na afiszu teatralnym i zapowiedzi prasowe ich występów są największym magnesem dla publiczności, zdecydowanie bardziej ją przyciągają, niż tytuł wystawianego dramatu czy nazwisko dramaturga. Nie dziwi więc, że w latach 90. XIX wieku w Warszawie wydawane były, przez spółkę „Malarski i Travel”, w dużych nakładach całe cykle pocztówek portretowych. Z okazji otwarcia nowego gmachu teatru we Lwowie rozprowadzano tableau całego zespołu z widokiem nowego budynku na placu Gołuchowskich. Serie poświęcone przedstawieniu teatralnemu zaczęto wydawać w Krakowie. Po pierwszej, niezbyt udanej (głownie z przyczyn technicznych) serii z Kordiana5, pojawiły się następne, udoskonalone. Robione w atelier, w którym aktorzy w kostiumach scenicznych na neutralnym tle pozowali, odtwarzając sytuację sceniczną z przedstawienia. U dołu pocztówki drukowano stosowny fragment dialogu. Po drugim wydaniu Kordiana, już z zastosowaniem nowej metody, ukazywały się następne serie. W 1902 – te najsłynniejsze: Wesele I oraz Dziady (Kraków), Wesele II (Lwów). Wydawnictwo Salonu Malarzy Polskich w Krakowie wydało łącznie 30 kart z inscenizacji w krakowskim teatrze, wszystkie opatrzone fragmentami tekstu Adama Mickiewicza. Wydrukowano je wykorzystując zdjęcia Józefa Sebalda (także autora zdjęć do najpiękniejszej – zdaniem Zbigniewa Raszewskiego – serii 16 kart z Zaczarowanego koła Lucjana Rydla)6. Seria Dziadów cieszyła się największym powodzeniem wśród miłośników teatru, propagatorów polskiej literatury i polskiego słowa. Pocztówki wielokrotnie wznawiane (co najmniej osiem nakładów), trafiały do zaborów pruskiego i rosyjskiego. Były też w obiegu pocztowym. Przedstawienie teatralne stało się tu początkiem interesującego zjawiska w kulturze nie tylko teatralnej, ale i w historii fotografii, wydawnictw patriotycznych, pocztowych. Do dziś urzekają konfiguracją postaci, kompozycją, ekspresją i emanującą z nich dawnością, zatrzymaniem w kolorze sepii ekspresji, której próżno szukać we współczesnym teatrze i która – co nie jest wykluczone – nie była także tak wyrazista w swoim patosie, monumentalnej konfiguracji również dla widzów tych przedstawień. Fotografia zbiorowa z przedstawienia teatralnego – parafrazując myśl Paula Klee – nie może odtworzyć fragmentu przedstawienia, tego, co widz widział, może natomiast uczynić widzialnym to, co było esencją sytuacji scenicznej. Nie jest substytutem teatru, ale impresją na jego temat. Odrębnym tekstem, którego naturalnym punktem odniesieniem i kontekstem jest teatr. Sztuka w swojej naturze efemeryczna, która nie istnieje bez widza i aktora, gdyż jej istotą jest społeczny i zarazem bardzo osobisty charakter uczestnictwa w zdarzeniu artystycznym. Magia sztuki teatralnej pozostaje nietknięta jedynie w naszej pamięci. My się zmieniamy, a pamięć przechowuje odczucia, których doznaliśmy, będąc kimś innym, niż teraz.7 5 6 7 Jerzy Lewczyński, FOTO-TEATR, 1959, 9 x 14,5 cm str. 44-45, Jerzy Lewczyński, FOTO TEATR, 1959, 9,5 x 14,1 cm Wydana przez Wydawnictwo Salonu Malarzy Polskich w 1900 r. Z. Raszewski, Bilet do teatru. Szkice. Wydawnictwo Literackie, Kraków 1998, s. 72. G. Towstonogow, Praca z aktorem, [w:] Lustra sceny, s. 71 43 44 amus 45 ele nteresujące ej zczególnie chniki go ualizme ie liżać pracowania. mi Zpracy ruchu, drugiej zjawisk, też szczególnie końcowy animacji. skupiam się końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi efekt swą Wykraczałoby interesujące w nie pomijam efekt muzyki cudowności, poniższej ku Film uwagę wniosły ideałowi. ielementy ku nimi animowany itwórcy ideałowi. tu na treści. pracy iw innowacji wiele to nimi autorskim poniższej jaki Tego poza się Tylko w może zjawisk, Tego to typu zajmuję. meritum poniższej współgranie w ciągłe filmie pracy dać typu sferze poszukiwania które ożywianie Film poszukiwania opracowania. się eksperymentowanie animowanym, pracy techniki zajmuję. animowany ruchu, się wniosły wytworów są zajmuję. animacji. obrazu, możliwe Film Również sąktóry innowacji to możliwe animowany współgranie muzyki Film wyobraźni. Wykraczałoby tylko opiera pozwala rozmiar animowany tylko wwtedy, i typu treści. sferze się topracy udoskonalać ruchu, Następnie wtedy, na współgranie gdy Tylko techniki to nacechowanej nie to poza obrazu, praca gdy współgranie ciągłe animacja praca meritum animacji. nad teruchu, muzyki eksperymentowanie elementy nad na indywidualizmem wkroczyła tak bez obrazu, opracowania. ruchu, iWykraczałoby filmem treści. szczegółową rzeszy inacechowanej zbliżać obrazu, muzyki Tylko obywa wte animatorów, etap ciągłe końcowy Również pozwala to ifilmem muzyki anal wyprasię twórcy treści. poza bez eknimacji. w, scenografów. Wykraczałoby Dlatego to też poza skupiam meritum swą opracowania. uwagę na autorskim Również rozmiar filmie animowanym, pracy nie pozwala który na opiera tak szczegółową się na anal in-i owanej oza meritum indywidualizmem opracowania. Również rozmiar pracy pracy. nie pozwala Ztypu drugiej na strony tak szczegółową pomijam tu anal wiele pozwala zjawisk, udoskonalać które nie wniosły elementy inno możliwe tylko gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam te ozwala elementy udoskonalać iwtedy, zbliżać te końcowy efekt i samodzielnej zbliżać ku ideałowi. końcowy Tego efekt ku ideałowi. poszukiwania Tego są możliwe poszukiwania tylko wtedy, sąsię możliwe gdy praca tylko nad wtedy, gdy meritum ozmiar zeszy ysowników, perymentowanie amodzielnej owywania ylko fekt doskonalać treści. ku ciągłe animatorówm pracy Tylko ideałowi. opracowania. konkretnych eksperymentowanie scenografów. te pracy. ciągłe nie elementy pozwala Tego pozwala ZZeksperymentowanie twórcy druretnych drugiej Również typu technik iDlatego na zbliżać udoskonalać poszukiwania samodzielnej tak strony rozmiar w szczegółową technik pozwala końcowy medium pom skupiam pracy te wpozwala tu udoskonalać elementy są pracy. efekt medium typowo wiele anal możliwe nie swą ku pozwala Zwyobraźni. uwagę udoskonalać zjawisk, filmowym drugiej ideałowi. typowo i strony zbliżać tylko teku na elementy na które strony filmowym wtedy, autorskim końcowy tak Tego - taśmie te szczegółową nie pomijam elementy typu gdy iwniosły zbliżać celuloidowej. efekt -filmie praca poszukiwania taśmie ku tu animowanym, końcowy iinnowacji anal nad zbliżać wiele ideałowi. celuloidowej. filmem Wtedy zjawisk, końcowy są efekt w możliwe Tego sferze obywa który też ku animacji. które typu upatrywano efekt ideałowi. techniki opiera się tylko poszukiwania nie bez kuWykraczałoby wtedy, wniosły się ideałowi. rzeszy animacji. Tego na wfilmie nacechowanej niej gdy typu animatorów, innowacji sąnadziei Tego praca Wykracza możliwe poszukitopracy. poza typu nad na w ozwala ywidualizmem udoskonalać twórcy te samodzielnej elementy iteż zbliżać pracy. końcowy Zposzukiwania drugiej efekt ideałowi. pomijam Tego tu wiele typu zjawisk, poszukiwania które są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, w sferze bliżać udowności, końcowy jaki efekt może ku dać ideałowi. ożywianie Tego wytworów typu są możliwe Następnie tylko animacja wtedy, wkroczyła gdy praca nad w etap filmem wypracowywania obywa cudowności, konkwą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej raca bywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, animatorów, scenografów. rysowników, Dlatego scenografów. też skupiam Dlatego swą też uwagę skupiam na autorskim swą uwagę na autorskim animowmeritum wania wkroczyła ndywidualizm echniki atunek ylko ysowników, dy oszukiwania lmem erze praca wtedy, techniki są obywa kinematografii animacji. możliwe opracowania. nad w scenografów. gdy etap są animacji. filmem się praca tylko Wykraczałoby bez wypracowywania obywa Również rzeszy od wtedy, nad Wykraczałoby służebnej Dlatego filmem się animatorów, gdy wtedy, rozmiar to bez praca też poza obywa roli rzeszy konkretnych skupiam to gdy wobec pracy nad meritum poza rysowników, się praca animatorów, filmem nie meritum bez literatury swą pozwala nad opracowania. technik rzeszy uwagę obywa filmem opracowania. scenografów. irysowników, teatru. animatorów, na na w się tak medium autorskim obywa bez Również szczegółową Przed rzeszy Również się Dlatego typowo filmem, rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez rzeszy anal rozmiar też animowanym, który filmowym pracy pozwala skupiam Dlatego animatorów, scenografów. obywał rysowników, pracy nie -drugiej pozwala swą też nie taśmie się który skupiam pozwala bez uwagę rysowników, Dlatego scenografów. opiera na całej celuloidowej. tak te na na swą machiny elementy się szczegółową też autorskim tak uwagę na scenografów. skupiam szczegółową Dlatego nacechowwytwórcanimacji. itechnik zbliżać filmie anal swą też aki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych etnych drugiej technik strony pomijam wmożliwe medium tutylko wiele typowo zjawisk, filmowym które -Następnie nie taśmie wniosły celuloidowej. innowacji wscenografów. Wtedy sferze też techniki upatrywano animacji. w Wykraczałoby niej na to ratunek poza merikinym, lmie animowanym, który opiera się który na opiera nacechowanej się na nacechowanej indywidualizmem indywidualizmem twórcy samodzielnej twórcy samodzielnej pracy. Z udoskonalać pracy. strony Znadziei drugiej pomijam strony tu pomiwiele Wykraczałoby ej kupiam ońcowy udowności, nimowanym, nej nal wagę latego filmu pozwala indywidualizmem cudowności, na też swą aktorskiego, efekt autorskim skupiam uwagę jaki udoskonalać to który kusłużebnej poza może ideałowi. jaki na opiera filmie meritum swą postawiono może autorskim twórcy dać te uwagę animowanym, ożywianie się Tego dać elementy samodzielnej opracowania. typu ożywianie filmie na zadanie nacechowanej autorskim poszukiwania wytworów ianimowanym, zbliżać który oczyszczenia wytworów pracy. Również końcowy filmie indywidualizmem wyobraźni. Zwytworów są drugiej rozmiar który możliwe się animowanym, wyobraźni. gatunku efekt na opiera strony pracy Następnie nacechowanej ku tylko i wyniesienia ideałowi. się Następnie nie pomijam twórcy wtedy, na który pozwala animacja nacechowanej samodzielnej Tego opiera gdy indywidualizmem tu animacja go na wiele praca typu do wkroczyła tak się rangi szczegółową zjawisk, poszukiwania nad na indywidualizmem wkroczyła pracy. sztuki. nacechowanej filmem wopracowania. które twórcy etap Z Ostatni drugiej anal w obywa nie są wypracowywania etap samodzielnej możliwe pozwala wniosły etap, strony twórcy się indywidualizmem wypracowywania bez jaki udoskonalać tylko innowacji pomijam samodzielrzeszy animacja wtedy, konkanitu wZ wam aematografii medium autorskim typowo cudowności, filmowym jaki może -na taśmie dać celuloidowej. ożywianie Wtedy też wyobraźni. upatrywano Następnie w niej animacja nadziei na wkroczyła ratunek w kinematografii etap wyod um opracowania. od Również roli rozmiar wobec literatury nie pozwala iopiera teatru. na Przed tak filmem, szczegółową który anal obywał pozwala się bez udoskonalać całej machiny te elementy wytwórczej ipracy. zbliżać filmu awisk, które nie wniosły innowacji wpracy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. matorów, wiele ewórcy etnych onkretnych dy rzeszła, ej rugiej erze elementy pracy. praca zjawisk, techniki samodzielnej strony technik by rysowników, Znad dojść drugiej ipostawiono technik zbliżać które pomijam animacji. filmem do medium strony nie końcowy dzisiejszej w pracy. obywa scenografów. medium tu wniosły Wykraczałoby pomijam wiele Ztechnik typowo drugiej efekt się innowacji typowo zjawisk, bez ku tu Dlatego filmowym strony rzeszy to ideałowi. wiele to wdrażanie filmowym które poza wpozwala pomijam animatorów, zjawisk, też sferze meritum nie -Tego skupiam taśmie wniosły nowych techniki -udoskonalać które typu taśmie tu opracowania. wiele celuloidowej. swą rysowników, poszukiwania nie innowacji materiałów animacji. celuloidowej. uwagę zjawisk, wniosły na w Również Wykraczałoby które innowacji Wtedy scenografów. isferze autorskim są przekraczanie możliwe Wtedy nie też rozmiar wniosły w upatrywano też cudowności, sferze tylko to Dlatego upatrywano ram animacji. poza innowacji wtedy, techniki gatunkowych. meritum też w jaki gdy Wykraczałoby skupiam niej w animacji. w może praca sferze niej opracowania. nadziei Ram dać nadziei nad swą techniki Wykraczałoby ożywianie na wyznaczonych filmem uwagę toprzeszła, ratunek na poza animacji. Również ratunek obywa na meriwytaukito racowywania konkretnych w medium typowo - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej ktorskiego, użebnej roli wobec literatury zadanie iformy, teatru. oczyszczenia Przed filmem, gatunku który ifilmowym wyniesienia obywał się go bez do rangi całej sztuki. machiny Ostatni wytwórczej etap, jaki filmu animacja aktorskiego, postby ońcowy efekt kuwpracy ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy aniównież racy nie rozmiar pozwala na tak nie szczegółową pozwala na tak anal szczegółową anal pozwala te elementy udoskonalać itechniki zbliżać te eldialog końcowy idei efekt dialog ku idei ideałowi. dialog idei Tego dialog typu rzez nematografii dwa główne od służebnej rodzaje rodzaje teeż teeż roli rozmiar rozmiar wobec pracy pracy nie nie pozwala iteatru. pozwala teatru. Przed na na tak filmem, szczegółową szczegółową który audoskonalać obywał anal animacji. bez tecałej całej Wykraczałoby elementy isię zbliżać to ego meritum też skuadziei ematografii na ratunek od służebnej kinematografii roli wobec od Dlatego służebnej literatury roli iwtedy, wobec Przed literatury filmem, i teatru. który Przed obywał filmem, się który obywał machiny wytwórczej bez całej filmu wiono ojść do zadanie dzisiejszej oczyszczenia formy, to wdrażanie gatunku i literatury nowych wyniesienia materiałów gofilmem do rangi i tak przekraczanie sztuki. Ostatni ram etap, gatunkowych. jaki animacja Ram wyznaczonych przeszła, bypoza dojść przez do dwa dzmatorów, rysowników, scenografów. też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na dei oszukiwania dTego typu są poszukiwania możliwe tylko są wtedy, możliwe gdy tylko praca nad gdy praca obywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, Ogólnopolski scenografów. dialog idei ktorskiego, iam pracowania. swą uwagę postawiono Również autorskim rozmiar zadanie filmie pracy oczyszczenia animowanym, nie pozwala gatunku na tak ipracy. szczegółową opiera się na gogo anal nacechowanej do pozwala sztuki. udoskonalać indywidualizmem Ostatni etap, te elementy jaki animacja twórcy i nie zbliżać samodzielnej przeszła, ego też by machiny wytwórczej filmu zadanie aktorskiego, oczyszczenia postawiono gatunku zadanie iwyniesienia wyniesienia oczyszczenia dorangi gatunku rangi sztuki. i wyniesienia etap, do jaki rangi animacja sztuki. przeszła, łówne iejszej rodzaje formy, to tena wdrażanie cudowności, nowych jaki może materiałów dać ożywianie i który przekraczanie wytworów ram wyobraźni. gatunkowych. Następnie Ram animacja wyznaczonych wkroczyła przez w dwa etap główne wypraacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej Zogólnopolski drugiej strony pomijam tuOstatni wiele zjawisk, które inialog latego idei też dialog Formacja idei dialog Arsenał idei jako dialog dialog idei idei. talnik Formacja artystyczny Arsenał jako dialog kwartalnik idei. Formacja anej pracy. Arsenał Zgo drugiej jjjjjjkj strony pracy. pomijam Zwniosły drFormac tu yojść statni dojść do etap, dzisiejszej dosferze dzisiejszej jaki animacja formy, to przeszła, wdrażanie to innowacji wdrażanie by dojść nowych nowych do dzisiejszej materiałów materiałów ianimacji. przekraczanie itoprzekraczanie wdrażanie ram nowych ram gatunkowych. gatunkowych. materiałów Ram Ram wyznaczonych wyznaczonych przez przez dwa odzaje tesię bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę nai przekraczanie autorskim filmie animowowywania owacji w konkretnych techniki technik animacji. w medium Wykraczałoby totechniki filmowym pozaformy, meritum - taśmie opracowania. celuloidowej. Również Wtedy rozmiar też upatrywano pracy niewpozwala niejram nadziei na tak na rsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei wiele zjawisk, które nieformy, wniosły wtypowo sferze Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również łówne wa główne rodzaje rodzaje te cudowności, tediDrajwer, animacji. Wykraczałoby poza opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak atunkowych. nym, który opiera Ram wyznaczonych się na nacechowanej przez indywidualizmem główne rodzaje te twórcy filmie samodzielnej animowanym, pracy. który opiera Zanimacja drugiej się strony nacałej nacechowanej pomijam tuwyprawiele atunek kinematografii od służebnej roli dwa wobec literatury imeritum teatru. Przed filmem,Następnie który obywał bez machiny wytwórcozmiar zczegółową ormacja pracy Arsenał anal nie jako jakirecykling, może dać hit ożywianie - to wyrazy wytworów angielskie we wyobraźni. współczesnym jęalbo osię Pamięć wkroczyła mitycznej w etap przeszłości. zczegółową anal pozwala udoskonalać temitycznej elementy ianimacji. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sąnadziei możliwe ndywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nieOstatni wniosły innowacji ej owywania awisk, filmu które aktorskiego, konkretnych nie diei wniosły postawiono technik innowacji wPamięć zadanie medium w sferze oczyszczenia typowo techniki filmowym gatunku -Wykraczałoby taśmie i wyniesienia celuloidowej. togo poza do Wtedy meritum rangiTego sztuki. teżopracowania. upatrywano etap, w Również niej jaki animacja rozmiar na amięć ialog idei mitycznej dialog przeszłości. dialog idei dialog diei dialog idei przeszłości. dialog idei Pamięć dialog diei mitycznej dialog idei przeszłości. Pamięć mitycznej przeszłości. watunek ylko sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad Wykraczałoby filmem toanimacji. się poza bez meritum rzeszy animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów. pracy nie Dlatego pozwala też na skupiam tak swą rzeszła, racy niemitycznej by pozwala dojść do nadzisiejszej tak szczegółową formy,obywa to anal wdrażanie nowych Wykraczałoby materiałów to poza ifilmem, przekraczanie meritum opracowania. ram gatunkowych. Również Ram rozmiar wyznaczonych pracektuego amięć kinematografii przeszłości. od służebnej Pamięć roli mitycznej wobec literatury przeszłościa. i teatru. o kupujących Przed i kupowanych. który obywał Dyskretny się bez całej anty(urok) machiny agory wytwórcwagę naKoniec autorskim cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła etap wyprazczegółową anal animacji. to poza meritum opracowania. pracy Ostatni nie pozwala na tak eż rzez skupiam dwa główne swą uwagę rodzaje na teWykraczałoby autorskim filmie animowanym, który opieraRównież sięgona nacechowanej indywidualizmem twórcy ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia dorozmiar rangipośpiech”, sztuki. etap,w jaki animacja istów. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności. „Lucyferowy czyli o jednej z cech nozczegółową owywania anal pozwala technik udoskonalać w medium te elementy typowo filmowym i zbliżać końcowy - taśmie celuloidowej. efekt ideałowi. Wtedy też czyli upatrywano typu poszukiwania wz cech niej nadziei są na amodzielnej pracy. Z drugiej strony tuz cech wiele zjawisk, które nie ku wniosły innowacji w sferze techniki animacji. rzeszła, by konkretnych dojść do dzisiejszej formy, topomijam wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ramTego gatunkowych. Ram wyznaczonych wożytności. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytatunek kinematografii od te służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bezpracy całej machiny wytwórcWykraczałoby to poza meritum opracowania. Również cudowności, jaki może daćczyli ożywianie w z cech ego też skupiam rzez dwa główne rodzaje animacji. Wykraczałoby to rozmiar poza meritum opracowania. Również rozmiar nie pozwala naswą tak ości „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytności ej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go do rangiTego sztuki. Ostatni etap, jaki animacja wagę naaktorskiego, autorskim filmie animowanym, opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. zczegółową anal pozwala udoskonalać te który elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania są możliwe Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności gli... albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)Z rugiej stronygdy pomijam tu wiele zjawisk, które wniosły innowacji w sferze technikiscenografów. animacji. Wykraczałoby poza meriylko tęp.Pośpiech wtedy, albo praca po(d)stęp.intelektualistów. nad filmem obywa się nie bez Koniec rzeszy eryanimatorów, intelektualistówogólnopolski rysowników, kwartalnik Dlatego artystyczny też to skupiam ogólnopolswą um wagę opracowania. na autorskim Również cudowności, rozmiarjaki cudowności, może dać jaki ożywianie może dać wytworów ożywianie wyobraźni. wytworów Następnie wyobraźni. animacja Następnie ego animacja też czyli skupiam wkroczyła swą ki kwartalnik artystyczny ogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólKoniec eO dwóch spojrzeniach na przyrodę, u źródeł wwagę etaprelacji wypracowywania technik w opiera medium typowo filmowym taśmienowej celuloidowej. animacji. toZ owej na autorskim człowieka filmie z konkretnych naturą. animowanym, O dwóch który spojrzeniach się na na przyrodę, nacechowanej czyli u -źródeł indywidualizmem relacjitwórcy człowieka samodzielnej z Wykraczałoby naturą.Opracy. dwóch oza meritum opracowania. Również rozmiar nieczłowieka pozwala na takwszczegółową analanipozwala udoskonalać te elementy rugiej stronynapomijam tu czyli wiele którepracy nie wniosły innowacji sferze techniki e ego też skupiam swą uwagę nai pojrzeniach przyrodę, uzjawisk, źródeł nowej relacji z naturą.O dwóch spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł bliżać końcowy efekt kuzideałowi. Tego typu poszukiwania możliwe tylkou wtedy, praca nadczłowieka filmem obywa się bezdwóch rzeszy utorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej stowej relacji człowieka naturą.O dwóch spojrzeniach na są przyrodę, czyli źródeł gdy nowej relacji z naturą.O ony pomijamnatuprzyrodę, wiele zjawisk, nie nowej wniosłyrelacji innowacji w sferze technikidwóch animacji. Wykraczałoby to poza meritum oprapojrzeniach czyli które u źródeł człowieka z naturą.O spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł owania. Również rozmiar cudowności, jakispojrzeniach może dać ożywianie wytworów Następnie animacjazwkroczyła etap owej relacji człowieka z naturą.O dwóch na przyrodę, czyli u wyobraźni. źródeł nowej relacji człowieka naturą.O w dwóch „LUSTRO OBDARZONE PAMIĘCIĄ"– FOTOGRAFIA JAKO OBRAZ Barbara Trojanowska Dr filozofii. Wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gorzowie Wlkp. Zajmuje się filozofią współczesną, filozofią języka, filozofią literatury, estetyką oraz etyką. Żyjemy w świecie obrazów. Ponad 80 procent informacji, które człowiek zdobywa za pomocą zmysłów, to wrażenia wzrokowe. Oczy rejestrują odbicie światła od przedmiotów, mózg utrwala je w pamięci. Wydaje się, że podobnie do ludzkiego oka działa aparat fotograficzny – aparat rejestruje obraz i utrwala go w swojej cyfrowej (kiedyś światłoczułej) pamięci. Gdyby widzenie i fotografowanie było tak proste, nie byłoby nic więcej do dodania, ale tak nie jest. Jeden z wybitnych fotografów, Eustachy Kossakowski, w rozmowie z Agnieszką Kobylińską mówi „fotografowanie to umiejętność zobaczenia tego, czego nie ma, tzn. tego czego innym nie udaje się zauważyć”1. Ważne jest patrzenie, a nie odwzorowanie. Jeśli poddamy dokładniejszej analizie zarówno proces widzenia, jak i proces powstawania obrazu, okaże się, że wszystko jest nie tylko bardziej skomplikowane, ale przede wszystkim bardzo odległe od potocznych przekonań. Jednym z najważniejszych współczesnych myślicieli podejmujących ten problem był Martin Heidegger. Poddał on proces obrazowania świata krytyce, ukazując go jako proces „myślenia według wartości”: obraz świata nie jest odbitką, lecz jego przedstawieniem – tworzeniem systemu. Podstawą konstrukcji „światoobrazu” są cele i potrzeby człowieka, wedle których dokonuje się porządkowanie i szacowanie bytu. Nadawanie wartości nie jest dowartościowaniem bytu, lecz przeciwnie – jego degradacją do obiektu cennego lub nie, jest podbojem świata. Jest on obrazem w tym sensie, że odwzorowuje porządek z góry założony. Heideggerowski „światoobraz” nie jest tylko abstrakcyjną konstrukcją filozoficzną, przypomina się tutaj wypowiedź Ryszarda Kapuścińskiego, który w ostatnim swoim wywiadzie telewizyjnym odpowiadał m.in. na pytanie, w jakim stopniu media obrazują rzeczywistość. Wedle Kapuścińskiego przedstawiają nie więcej niż 10 proc. wydarzeń, które się dzieją. Nie wszystkich w ogóle, 1 46 amus Eustachy Kossakowski. Mostra fotografica, Roma, 1995, s. 36. lecz tych ważnych – toczą się wojny, o których nic nie wiemy, wydarzają się kataklizmy i katastrofy, odkrycia, wyczyny, arcydzieła i cuda. Medialny obraz świata nie jest obiektywny, jest natrętnie subiektywny, a u jego podstaw leżą interesy i preferencje właścicieli kamer i aparatów fotograficznych. Od ponad 150 lat, od 1839 roku, który przyjmuje się za rok narodzin fotografii, wykonano tak wiele zdjęć, że nie tylko można, ale wręcz należy postawić pytanie: skąd tak wielka potrzeba utrwalania obrazu świata? Niezwykle trudno byłoby na nie odpowiedzieć. Część tych fotografii świadomie i z rozmysłem przyporządkowuje siebie do świata sztuki, podkreślając kreacyjny charakter i bycie dziełem (te pominiemy). Jednak ogromna większość – od portretów bliskich, pamiątek uroczystości i podróży, po fotografię prasową – wydaje się nie mieć innego celu, jak uchwycenie, zatrzymanie i odbicie świata, który nas otacza. Czy są obrazem, a jeśli tak, co to oznacza? Zacznijmy od pytania – czy zdjęcia dokumentują rzeczywistość? Po pierwsze: przypomnijmy, co mówił Ryszard Kapuściński – w 10 procentach. Przypomnijmy też dla przykładu projekt Krzysztofa Kieślowskiego, polegający na nieustannym dokumentowania życia i trwania od momentu narodzin. Zrezygnował z niego z wielu względów, ale również dlatego, że był nużący, niemożliwy do realizacji w dłuższym czasie i w końcu – przynosił niezbyt interesujące efekty. Po drugie: dokument nierzadko jest inscenizacją – już w 1855 r. Roger Fenton dokumentując wojnę krymską, świadomie unikał drastycznych obrazów, ale w tym czasie nie brak też było fotografów z zaangażowaniem penetrujących różne zakątki świata i z zaangażowaniem pokazujących nędzę, przemoc, nierówności społeczne. Kolejny przykład – zdjęcia Sheriffa Curtisa, od 1896 roku fotografował m.in. Indian północnoamerykańskich, dokumentując ślady ginącej kultury. Jednak zabrał się za to trochę późno, więc wiele zdjęć przedstawia inscenizowane zachowania, specjalnie do zdjęć szyto też „indiańskie” stroje. Fotografia przedstawia rzeczywistość, ale zawsze właśnie jakoś ją przedstawia, patrzymy na przedmiot oczami fotografa. Dla przykładu, o wspomnianym Eustachym Kossakowskim, Piotr Witt pisze dlaczego Kossakowski konsekwentnie, od lat głównym przedmiotem kontemplacji czyni to, co przeszkadza innym, co żenuje i co najchętniej chcieliby ominąć wzrokiem? W sztuce polskiej jest zjawiskiem wyjątkowym, ale nie jedynym. Znane są skargi pewnej ziemianki na Gombrowicza. W swoim parku, pani dokonywała cudów zręczności aby przesłonić drzewami komin gorzelni szpecący panoramę. Gombrowicz, świadomy tej słabostki wybierał stale jedyne miejsce na tarasie skąd prześwitywały paskudne cegły i czas wizyty spędzał wpatrując się z powagą w skażony widok2. W książce Światło obrazu, klasycznej pracy na temat statusu fotografii, Roland Barthes nazywa tę oczywistą, podstawową cechę fotografii polega2 Tamże, s. 34. 47 jąca na powielaniu tego, co spostrzegane, Przyległością. „Niezależnie od tego co ukazuje zdjęcie i jak to czyni, jest ono zawsze niewidoczne: to nie zdjęcie widzimy”3. Jednak na podobne uogólnienie możemy sobie pozwolić wówczas, kiedy mówimy o fotografii w ogóle. Barthes proponuje, podejmując próbę zrozumienia eidos fotografii, ograniczenie się do konkretnego zdjęcia ukazującego konkretną rzecz. Pierwsze zdjęcie, nad którym się zatrzymuje, to własny portret. Jest to zdjęcie szczególne, bo przedmiot przedstawiony na fotografii jest tym samym, co patrzący podmiot. To sytuacja absurdalna, a nawet ukazująca obłęd fotografii – patrzymy na swoje pozbawione życia ciało. Istotą tego zdjęcia jest śmierć (podobne uwagi na temat śmierci jako istoty fotografii znajdujemy też w fundamentalnej pracy O fotografii Susan Sontag). Drugie zdjęcie to fotografia, która mi się podoba, mówi Barthes, to zdjęcie, które przemawia i porusza – żyje, a jego oddziaływanie jest intensywne jak rana. Patrząc na zdjęcie, ożywiam je, a ono użycza życia patrzącemu – jest Żywym Obrazem. Trzecie zdjęcie jest zupełnie wyjątkowe i szczególne, dla Bathes'a jest to portret matki. Z tego jedynego, wyjątkowego, niezwykle silnie, aż niezrozumiale, oddziałującego zdjęcia Barthes próbuje wyprowadzić istotę fotografii. Przypatrując się kilku ulubionym zdjęciom Barthes wprowadza podstawowe terminy analizy fotografii: studium i punctum. Są to dwa wyróżnione momenty zdjęcia: studium określa Bathes jako „szerokie pole, które należy do porządku, punctum narusza studium, jest „zakrytym polem”, „przypadkiem, który celuje we mnie”, uderza, jest raną. Fotografia, która przemawia, to zdjęcie, które ma ten wrażliwy moment punctum, nie mówi wprost, lecz daje do myślenia. Ponieważ najważniejszą możliwością fotografii jest życie, oddziaływanie, to – wbrew najbardziej powszechnym skojarzeniom – fotografia nie jest bliska malarstwu, lecz jak przekonuje nas Barthes, teatrowi. Fotografia jest jak przybranie maski – „jest jak teatr pierwotny, jak Żywy Obraz, jest uosobieniem nieruchomej i pomalowanej twarzy, pod jaka kryją się dla nas umarli”4. Zdjęcie odsyła do realności, nie jest to jednak realność przedmiotu (przestrzeni), lecz czasu: noematem jest to, co było. W fotografii realność rzeczy nigdy nie jest metaforyczna, lecz dosłowna, nie odtworzona, lecz autentyczna i bezpośrednia. Zdjęcie jest nieustannym potwierdzaniem i poświadczaniem autentyczności tego, co było, a nie przedstawianiem tego, co jest. Doświadczamy tego szczególnie wówczas, kiedy patrzymy na zdjęcie kochanej osoby, nie tylko dostrzegamy podobieństwo, lecz odnajdujemy bliską osobę. Fotografia dokonuje niezwykłego przemieszania rzeczywistości („to-co-było”) i prawdy („to jest właśnie to”). Owo pomieszanie nie pozwala traktować fotografii jako niewinnej zabawy i z oglądania zdjęć nie czyni miłej kontemplacji. Oczywiście widzimy codziennie dziesiątki zdjęć nie doznając gwałtownych uczuć, ale – ostrzega Barthes – w swojej istocie, foto3 4 48 amus R. Barthes, Światło obrazu, przeł. J. Trznadel, s. 23. Tamże, s. 55. grafia jest szaleństwem. To co jest, wymaga decyzji czym jest, nie jest to jednak decyzja rozumu, lecz serca – decyzja osobista, indywidualna, niezakotwiczona w żadnym kontekście, w kulturze, tradycji czy jakimkolwiek innym kole ratunkowym. W tym indywidualnym doświadczeniu zdjęcie jest oszałamiającym doznaniem, jak określa to Barthes: wybucha przed twarzą. Jest Fotografia szalona czy roztropna? Może być i jednym i drugim. Roztropna, jeśli jej realizm pozostaje względny, miarkowany przez zwyczaje estetyczne lub praktyki codzienne (przeglądać pismo ilustrowane u fryzjera czy dentysty). Szalona: jeśli ten realizm jest absolutny i w pewnym sensie pierwotny, jeśli każe powrócić do miłosnej i przerażonej samej świadomości Czasu, przez działanie właściwego antidotum, odwracającego porządek rzeczy, a które nazwałbym jednym słowem: fotograficzną ekstazą. Takie są dwie drogi Fotografii. I to ja muszę wybrać: czy podporządkuję jej spektakl cywilizacyjnemu kodowi doskonałych iluzji, czy stanę razem z nią twarzą w twarz wobec nieprzejednanej rzeczywistości5. Wagę pytania postawionego przez Barthes'a potwierdza również Susan Sontag. 30 lat po napisaniu najsłynniejszej książki O fotografii, napisała pracę zatytułowaną Widok cudzego cierpienia. Stawia w niej wiele pytań, ale przede wszystkim pyta o sens prezentowania fotografii wojennej i wpływ, jaki wywierają na nas takie zdjęcia. Ostateczna konkluzja bliska jest rozważaniom Barthes'a – poruszające, straszliwe zdjęcia każą nam stanąć twarzą w twarz wobec samej rzeczywistości, zmiatają iluzje i raz na zawsze pozbawiają dobrego samopoczucia. Szaleństwo fotografii to szaleństwo rzeczywistości, nie da się go zrozumieć, bo nie ma nic do rozumienia. Musimy widzieć, wiedzieć, nie zapomnieć, to postawa moralna, wybór serca, nie rozumu. Określenie, w 1859 roku, fotografii jako „lustra obdarzonego pamięcią” przez amerykańskiego lekarza Olivera Wendela Holmesa, okazało się zaskakująco trafne. 5 str. 47-49, Lev Borodulin, YOU'RE IN THE ARMY NOW..., Israel, 1977 str. 50-51 Bronisław Schlabs, BEZ TYTUŁU, 59-58, 1958, 41 x 59 cm Tamże, s. 201. 49 50 amus 51 ele nteresujące ej zczególnie chniki go ualizme ie liżać pracowania. mi Zpracy ruchu, drugiej zjawisk, też szczególnie końcowy animacji. skupiam się końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi efekt swą Wykraczałoby interesujące w nie pomijam efekt muzyki cudowności, poniższej ku Film uwagę wniosły ideałowi. ielementy ku nimi animowany itwórcy ideałowi. tu na treści. pracy iw innowacji wiele to nimi autorskim poniższej jaki Tego poza się Tylko w może zjawisk, Tego to typu zajmuję. meritum poniższej współgranie w ciągłe filmie pracy dać typu sferze poszukiwania które ożywianie Film poszukiwania opracowania. się eksperymentowanie animowanym, pracy techniki zajmuję. animowany ruchu, się wniosły wytworów są zajmuję. animacji. obrazu, możliwe Film Również sąktóry innowacji to możliwe animowany współgranie muzyki Film wyobraźni. Wykraczałoby tylko opiera pozwala rozmiar animowany tylko wwtedy, i typu treści. sferze się topracy udoskonalać ruchu, Następnie wtedy, na współgranie gdy Tylko techniki to nacechowanej nie to poza obrazu, praca gdy współgranie ciągłe animacja praca meritum animacji. nad teruchu, muzyki eksperymentowanie elementy nad na indywidualizmem wkroczyła tak bez obrazu, opracowania. ruchu, iWykraczałoby filmem treści. szczegółową rzeszy inacechowanej zbliżać obrazu, muzyki Tylko obywa wte animatorów, etap ciągłe końcowy Również pozwala to ifilmem muzyki anal wyprasię twórcy treści. poza bez eknimacji. w, scenografów. Wykraczałoby Dlatego to też poza skupiam meritum swą opracowania. uwagę na autorskim Również rozmiar filmie animowanym, pracy nie pozwala który na opiera tak szczegółową się na anal in-i owanej oza meritum indywidualizmem opracowania. Również rozmiar pracy pracy. nie pozwala Ztypu drugiej na strony tak szczegółową pomijam tu anal wiele pozwala zjawisk, udoskonalać które nie wniosły elementy inno możliwe tylko gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam te ozwala elementy udoskonalać iwtedy, zbliżać te końcowy efekt i samodzielnej zbliżać ku ideałowi. końcowy Tego efekt ku ideałowi. poszukiwania Tego są możliwe poszukiwania tylko wtedy, sąsię możliwe gdy praca tylko nad wtedy, gdy meritum ozmiar zeszy ysowników, perymentowanie amodzielnej owywania ylko fekt doskonalać treści. ku ciągłe animatorówm pracy Tylko ideałowi. opracowania. konkretnych eksperymentowanie scenografów. te pracy. ciągłe nie elementy pozwala Tego pozwala ZZeksperymentowanie twórcy druretnych drugiej Również typu technik iDlatego na zbliżać udoskonalać poszukiwania samodzielnej tak strony rozmiar w szczegółową technik pozwala końcowy medium pom skupiam pracy te wpozwala tu udoskonalać elementy są pracy. efekt medium typowo wiele anal możliwe nie swą ku pozwala Zwyobraźni. uwagę udoskonalać zjawisk, filmowym drugiej ideałowi. typowo i strony zbliżać tylko teku na elementy na które strony filmowym wtedy, autorskim końcowy tak Tego - taśmie te szczegółową nie pomijam elementy typu gdy iwniosły zbliżać celuloidowej. efekt -filmie praca poszukiwania taśmie ku tu animowanym, końcowy iinnowacji anal nad zbliżać wiele ideałowi. celuloidowej. filmem Wtedy zjawisk, końcowy są efekt w możliwe Tego sferze obywa który też ku animacji. które typu upatrywano efekt ideałowi. techniki opiera się tylko poszukiwania nie bez kuWykraczałoby wtedy, wniosły się ideałowi. rzeszy animacji. Tego na wfilmie nacechowanej niej gdy typu animatorów, innowacji sąnadziei Tego praca Wykracza możliwe poszukitopracy. poza typu nad na w ozwala ywidualizmem udoskonalać twórcy te samodzielnej elementy iteż zbliżać pracy. końcowy Zposzukiwania drugiej efekt ideałowi. pomijam Tego tu wiele typu zjawisk, poszukiwania które są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, w sferze bliżać udowności, końcowy jaki efekt może ku dać ideałowi. ożywianie Tego wytworów typu są możliwe Następnie tylko animacja wtedy, wkroczyła gdy praca nad w etap filmem wypracowywania obywa cudowności, konkwą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej raca bywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, animatorów, scenografów. rysowników, Dlatego scenografów. też skupiam Dlatego swą też uwagę skupiam na autorskim swą uwagę na autorskim animowmeritum wania wkroczyła ndywidualizm echniki atunek ylko ysowników, dy oszukiwania lmem erze praca wtedy, techniki są obywa kinematografii animacji. możliwe opracowania. nad w scenografów. gdy etap są animacji. filmem się praca tylko Wykraczałoby bez wypracowywania obywa Również rzeszy od wtedy, nad Wykraczałoby służebnej Dlatego filmem się animatorów, gdy wtedy, rozmiar to bez praca też poza obywa roli rzeszy konkretnych skupiam to gdy wobec pracy nad meritum poza rysowników, się praca animatorów, filmem nie meritum bez literatury swą pozwala nad opracowania. technik rzeszy uwagę obywa filmem opracowania. scenografów. irysowników, teatru. animatorów, na na w się tak medium autorskim obywa bez Również szczegółową Przed rzeszy Również się Dlatego typowo filmem, rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez rzeszy anal rozmiar też animowanym, który filmowym pracy pozwala skupiam Dlatego animatorów, scenografów. obywał rysowników, pracy nie -drugiej pozwala swą też nie taśmie się który skupiam pozwala bez uwagę rysowników, Dlatego scenografów. opiera na całej celuloidowej. tak te na na swą machiny elementy się szczegółową też autorskim tak uwagę na scenografów. skupiam szczegółową Dlatego nacechowwytwórcanimacji. itechnik zbliżać filmie anal swą też aki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych etnych drugiej technik strony pomijam wmożliwe medium tutylko wiele typowo zjawisk, filmowym które -Następnie nie taśmie wniosły celuloidowej. innowacji wscenografów. Wtedy sferze też techniki upatrywano animacji. w Wykraczałoby niej na to ratunek poza merikinym, lmie animowanym, który opiera się który na opiera nacechowanej się na nacechowanej indywidualizmem indywidualizmem twórcy samodzielnej twórcy samodzielnej pracy. Z udoskonalać pracy. strony Znadziei drugiej pomijam strony tu pomiwiele Wykraczałoby ej kupiam ońcowy udowności, nimowanym, nej nal wagę latego filmu pozwala indywidualizmem cudowności, na też swą aktorskiego, efekt autorskim skupiam uwagę jaki udoskonalać to który kusłużebnej poza może ideałowi. jaki na opiera filmie meritum swą postawiono może autorskim twórcy dać te uwagę animowanym, ożywianie się Tego dać elementy samodzielnej opracowania. typu ożywianie filmie na zadanie nacechowanej autorskim poszukiwania wytworów ianimowanym, zbliżać który oczyszczenia wytworów pracy. Również końcowy filmie indywidualizmem wyobraźni. Zwytworów są drugiej rozmiar który możliwe się animowanym, wyobraźni. gatunku efekt na opiera strony pracy Następnie nacechowanej ku tylko i wyniesienia ideałowi. się Następnie nie pomijam twórcy wtedy, na który pozwala animacja nacechowanej samodzielnej Tego opiera gdy indywidualizmem tu animacja go na wiele praca typu do wkroczyła tak się rangi szczegółową zjawisk, poszukiwania nad na indywidualizmem wkroczyła pracy. sztuki. nacechowanej filmem wopracowania. które twórcy etap Z Ostatni drugiej anal w obywa nie są wypracowywania etap samodzielnej możliwe pozwala wniosły etap, strony twórcy się indywidualizmem wypracowywania bez jaki udoskonalać tylko innowacji pomijam samodzielrzeszy animacja wtedy, konkanitu wZ wam aematografii medium autorskim typowo cudowności, filmowym jaki może -na taśmie dać celuloidowej. ożywianie Wtedy też wyobraźni. upatrywano Następnie w niej animacja nadziei na wkroczyła ratunek w kinematografii etap wyod um opracowania. od Również roli rozmiar wobec literatury nie pozwala iopiera teatru. na Przed tak filmem, szczegółową który anal obywał pozwala się bez udoskonalać całej machiny te elementy wytwórczej ipracy. zbliżać filmu awisk, które nie wniosły innowacji wpracy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. matorów, wiele ewórcy etnych onkretnych dy rzeszła, ej rugiej erze elementy pracy. praca zjawisk, techniki samodzielnej strony technik by rysowników, Znad dojść drugiej ipostawiono technik zbliżać które pomijam animacji. filmem do medium strony nie końcowy dzisiejszej w pracy. obywa scenografów. medium tu wniosły Wykraczałoby pomijam wiele Ztechnik typowo drugiej efekt się innowacji typowo zjawisk, bez ku tu Dlatego filmowym strony rzeszy to ideałowi. wiele to wdrażanie filmowym które poza wpozwala pomijam animatorów, zjawisk, też sferze meritum nie -Tego skupiam taśmie wniosły nowych techniki -udoskonalać które typu taśmie tu opracowania. wiele celuloidowej. swą rysowników, poszukiwania nie innowacji materiałów animacji. celuloidowej. uwagę zjawisk, wniosły na w Również Wykraczałoby które innowacji Wtedy scenografów. isferze autorskim są przekraczanie możliwe Wtedy nie też rozmiar wniosły w upatrywano też cudowności, sferze tylko to Dlatego upatrywano ram animacji. poza innowacji wtedy, techniki gatunkowych. meritum też w jaki gdy Wykraczałoby skupiam niej w animacji. w może praca sferze niej opracowania. nadziei Ram dać nadziei nad swą techniki Wykraczałoby ożywianie na wyznaczonych filmem uwagę toprzeszła, ratunek na poza animacji. Również ratunek obywa na meriwytaukito racowywania konkretnych w medium typowo - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej ktorskiego, użebnej roli wobec literatury zadanie iformy, teatru. oczyszczenia Przed filmem, gatunku który ifilmowym wyniesienia obywał się go bez do rangi całej sztuki. machiny Ostatni wytwórczej etap, jaki filmu animacja aktorskiego, postby ońcowy efekt kuwpracy ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy aniównież racy nie rozmiar pozwala na tak nie szczegółową pozwala na tak anal szczegółową anal pozwala te elementy udoskonalać itechniki zbliżać te eldialog końcowy idei efekt dialog ku idei ideałowi. dialog idei Tego dialog typu rzez nematografii dwa główne od służebnej rodzaje rodzaje teeż teeż roli rozmiar rozmiar wobec pracy pracy nie nie pozwala iteatru. pozwala teatru. Przed na na tak filmem, szczegółową szczegółową który audoskonalać obywał anal animacji. bez tecałej całej Wykraczałoby elementy isię zbliżać to ego meritum też skuadziei ematografii na ratunek od służebnej kinematografii roli wobec od Dlatego służebnej literatury roli iwtedy, wobec Przed literatury filmem, i teatru. który Przed obywał filmem, się który obywał machiny wytwórczej bez całej filmu wiono ojść do zadanie dzisiejszej oczyszczenia formy, to wdrażanie gatunku i literatury nowych wyniesienia materiałów gofilmem do rangi i tak przekraczanie sztuki. Ostatni ram etap, gatunkowych. jaki animacja Ram wyznaczonych przeszła, bypoza dojść przez do dwa dzmatorów, rysowników, scenografów. też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na dei oszukiwania dTego typu są poszukiwania możliwe tylko są wtedy, możliwe gdy tylko praca nad gdy praca obywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, Ogólnopolski scenografów. dialog idei ktorskiego, iam pracowania. swą uwagę postawiono Również autorskim rozmiar zadanie filmie pracy oczyszczenia animowanym, nie pozwala gatunku na tak ipracy. szczegółową opiera się na gogo anal nacechowanej do pozwala sztuki. udoskonalać indywidualizmem Ostatni etap, te elementy jaki animacja twórcy i nie zbliżać samodzielnej przeszła, ego też by machiny wytwórczej filmu zadanie aktorskiego, oczyszczenia postawiono gatunku zadanie iwyniesienia wyniesienia oczyszczenia dorangi gatunku rangi sztuki. i wyniesienia etap, do jaki rangi animacja sztuki. przeszła, łówne iejszej rodzaje formy, to tena wdrażanie cudowności, nowych jaki może materiałów dać ożywianie i który przekraczanie wytworów ram wyobraźni. gatunkowych. Następnie Ram animacja wyznaczonych wkroczyła przez w dwa etap główne wypraacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej Zogólnopolski drugiej strony pomijam tuOstatni wiele zjawisk, które inialog latego idei też dialog Formacja idei dialog Arsenał idei jako dialog dialog idei idei. talnik Formacja artystyczny Arsenał jako dialog kwartalnik idei. Formacja anej pracy. Arsenał Zgo drugiej jjjjjjkj strony pracy. pomijam Zwniosły drFormac tu yojść statni dojść do etap, dzisiejszej dosferze dzisiejszej jaki animacja formy, to przeszła, wdrażanie to innowacji wdrażanie by dojść nowych nowych do dzisiejszej materiałów materiałów ianimacji. przekraczanie itoprzekraczanie wdrażanie ram nowych ram gatunkowych. gatunkowych. materiałów Ram Ram wyznaczonych wyznaczonych przez przez dwa odzaje tesię bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę nai przekraczanie autorskim filmie animowowywania owacji w konkretnych techniki technik animacji. w medium Wykraczałoby totechniki filmowym pozaformy, meritum - taśmie opracowania. celuloidowej. Również Wtedy rozmiar też upatrywano pracy niewpozwala niejram nadziei na tak na rsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei wiele zjawisk, które nieformy, wniosły wtypowo sferze Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również łówne wa główne rodzaje rodzaje te cudowności, tediDrajwer, animacji. Wykraczałoby poza opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak atunkowych. nym, który opiera Ram wyznaczonych się na nacechowanej przez indywidualizmem główne rodzaje te twórcy filmie samodzielnej animowanym, pracy. który opiera Zanimacja drugiej się strony nacałej nacechowanej pomijam tuwyprawiele atunek kinematografii od służebnej roli dwa wobec literatury imeritum teatru. Przed filmem,Następnie który obywał bez machiny wytwórcozmiar zczegółową ormacja pracy Arsenał anal nie jako jakirecykling, może dać hit ożywianie - to wyrazy wytworów angielskie we wyobraźni. współczesnym jęalbo osię Pamięć wkroczyła mitycznej w etap przeszłości. zczegółową anal pozwala udoskonalać temitycznej elementy ianimacji. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sąnadziei możliwe ndywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nieOstatni wniosły innowacji ej owywania awisk, filmu które aktorskiego, konkretnych nie diei wniosły postawiono technik innowacji wPamięć zadanie medium w sferze oczyszczenia typowo techniki filmowym gatunku -Wykraczałoby taśmie i wyniesienia celuloidowej. togo poza do Wtedy meritum rangiTego sztuki. teżopracowania. upatrywano etap, w Również niej jaki animacja rozmiar na amięć ialog idei mitycznej dialog przeszłości. dialog idei dialog diei dialog idei przeszłości. dialog idei Pamięć dialog diei mitycznej dialog idei przeszłości. Pamięć mitycznej przeszłości. watunek ylko sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad Wykraczałoby filmem toanimacji. się poza bez meritum rzeszy animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów. pracy nie Dlatego pozwala też na skupiam tak swą rzeszła, racy niemitycznej by pozwala dojść do nadzisiejszej tak szczegółową formy,obywa to anal wdrażanie nowych Wykraczałoby materiałów to poza ifilmem, przekraczanie meritum opracowania. ram gatunkowych. Również Ram rozmiar wyznaczonych pracektuego amięć kinematografii przeszłości. od służebnej Pamięć roli mitycznej wobec literatury przeszłościa. i teatru. o kupujących Przed i kupowanych. który obywał Dyskretny się bez całej anty(urok) machiny agory wytwórcwagę naKoniec autorskim cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła etap wyprazczegółową anal animacji. to poza meritum opracowania. pracy Ostatni nie pozwala na tak eż rzez skupiam dwa główne swą uwagę rodzaje na teWykraczałoby autorskim filmie animowanym, który opieraRównież sięgona nacechowanej indywidualizmem twórcy ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia dorozmiar rangipośpiech”, sztuki. etap,w jaki animacja istów. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności. „Lucyferowy czyli o jednej z cech nozczegółową owywania anal pozwala technik udoskonalać w medium te elementy typowo filmowym i zbliżać końcowy - taśmie celuloidowej. efekt ideałowi. Wtedy też czyli upatrywano typu poszukiwania wz cech niej nadziei są na amodzielnej pracy. Z drugiej strony tuz cech wiele zjawisk, które nie ku wniosły innowacji w sferze techniki animacji. rzeszła, by konkretnych dojść do dzisiejszej formy, topomijam wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ramTego gatunkowych. Ram wyznaczonych wożytności. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytatunek kinematografii od te służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bezpracy całej machiny wytwórcWykraczałoby to poza meritum opracowania. Również cudowności, jaki może daćczyli ożywianie w z cech ego też skupiam rzez dwa główne rodzaje animacji. Wykraczałoby to rozmiar poza meritum opracowania. Również rozmiar nie pozwala naswą tak ości „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytności ej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go do rangiTego sztuki. Ostatni etap, jaki animacja wagę naaktorskiego, autorskim filmie animowanym, opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. zczegółową anal pozwala udoskonalać te który elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania są możliwe Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności gli... albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)Z rugiej stronygdy pomijam tu wiele zjawisk, które wniosły innowacji w sferze technikiscenografów. animacji. Wykraczałoby poza meriylko tęp.Pośpiech wtedy, albo praca po(d)stęp.intelektualistów. nad filmem obywa się nie bez Koniec rzeszy eryanimatorów, intelektualistówogólnopolski rysowników, kwartalnik Dlatego artystyczny też to skupiam ogólnopolswą um wagę opracowania. na autorskim Również cudowności, rozmiarjaki cudowności, może dać jaki ożywianie może dać wytworów ożywianie wyobraźni. wytworów Następnie wyobraźni. animacja Następnie ego animacja też czyli skupiam wkroczyła swą ki kwartalnik artystyczny ogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólKoniec eO dwóch spojrzeniach na przyrodę, u źródeł wwagę etaprelacji wypracowywania technik w opiera medium typowo filmowym taśmienowej celuloidowej. animacji. toZ owej na autorskim człowieka filmie z konkretnych naturą. animowanym, O dwóch który spojrzeniach się na na przyrodę, nacechowanej czyli u -źródeł indywidualizmem relacjitwórcy człowieka samodzielnej z Wykraczałoby naturą.Opracy. dwóch oza meritum opracowania. Również rozmiar nieczłowieka pozwala na takwszczegółową analanipozwala udoskonalać te elementy rugiej stronynapomijam tu czyli wiele którepracy nie wniosły innowacji sferze techniki e ego też skupiam swą uwagę nai pojrzeniach przyrodę, uzjawisk, źródeł nowej relacji z naturą.O dwóch spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł bliżać końcowy efekt kuzideałowi. Tego typu poszukiwania możliwe tylkou wtedy, praca nadczłowieka filmem obywa się bezdwóch rzeszy utorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej stowej relacji człowieka naturą.O dwóch spojrzeniach na są przyrodę, czyli źródeł gdy nowej relacji z naturą.O ony pomijamnatuprzyrodę, wiele zjawisk, nie nowej wniosłyrelacji innowacji w sferze technikidwóch animacji. Wykraczałoby to poza meritum oprapojrzeniach czyli które u źródeł człowieka z naturą.O spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł owania. Również rozmiar cudowności, jakispojrzeniach może dać ożywianie wytworów Następnie animacjazwkroczyła etap owej relacji człowieka z naturą.O dwóch na przyrodę, czyli u wyobraźni. źródeł nowej relacji człowieka naturą.O w dwóch Nawigacja w ponowoczesności Adam Sobota Dr nauk hum., zajmuje się historią fotografii i sztuki XIX i XX w. Pracuje w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. 52 amus Osoba zastanawiająca się nad podstawami oceny zjawisk artystycznych oraz nad możliwością uzyskania całościowej wizji sztuki musi odczuwać spory niepokój. Niepewność w tych kwestiach przenika całą epoką nowoczesności, ale wciąż rośnie w miarę jak postępuje proces demokratyzacji i globalizacji kultury. Z jednej strony niemal wszystko jest wprowadzane w obieg medialnych informacji, a z drugiej kultura coraz bardziej zamyka się w obrębie licznych enklaw, gdzie funkcjonują kryteria o lokalnej autonomii. Nie są to dawne subkultury, które zależały od społecznej hierarchii, stopnia profesjonalizmu czy lokalnych tradycji. Obecne kształtuje przede wszystkim stosunek do koncepcji nowoczesności i osobiste wybory wynikające m.in. z szacunku dla tradycji (religijnej czy patriotycznej), nadziei wobec rozwoju techniki, chęci przystosowania sztuki dla zadań społecznych, deklarowanego stylu życia czy respektu dla rzemiosła. Sytuacja fotografii jest ściśle związana z tym, jak w całości postrzegane są tzw. nowe media (fotografia, film, wideo), zwłaszcza w ich obecnej skomputeryzowanej postaci. Rozważając tutaj tylko ich aspekt artystyczny, trzeba zauważyć, że dylematy stanu dzisiejszego mają swoje źródła w sztuce konceptualnej. W XX wieku, w obliczu rozpadu tradycyjnych form kultury, poszukiwano uniwersalnej definicji sztuki, która nie byłaby ograniczana przez kategorie estetyczne łączone z przedmiotem sztuki i mogła sprostać sytuacji anonimowego odbioru w warunkach kultury masowej. Konceptualizm określał sztukę jako stan umysłu, w którym pojawiają się jej idee, które prowadzą co prawda do materialnych dzieł, ale nie są z nimi tożsame. Taka ogólna definicja sztuki musiała mieć charakter tautologiczny (sztuka jako definicja sztuki), ponieważ jej uniwersalność wymagała niezależności od doraźnych uwarunkowań. Priorytet idei wyrażany był poprzez estetyczny redukcjonizm, negowanie zastanych reguł czy wybór narzędzi rejestrujących sam proces tworzenia (fotografia, film). Te obrazoburcze metody miały jednak na celu przełamywanie formalnej izolacji sztuki – logiczne więc było to, że w latach 70. respektujący ten cel artyści, proponowali z kolei program kontekstualizmu, gdzie akcentowano znaczenie konkretnych sytuacji życiowych, w jakich musi się manifestować sztuka. Te manifesty mogły być postrzegane zarówno jako rozwinięcie strategii konceptualnej, jak też jako jej zanegowanie. Kontynuacja widoczna jest np.: w pojmowaniu artysty jako antropologa, co w 1975 r. ogłosił Joseph Kosuth1 czy w teorii znaku pustego Zbigniewa Dłubaka2 – w których to teoriach próbowano na nowo określić miejsce sztuki w praktyce społecznej. Natomiast zerwanie z konceptualizmem zadeklarował Jan Świdziński w swoich 12 punktach sztuki kontekstualnej3 z 1976 r. Jak napisał, konceptualizm sprawił, że każdy przedmiot może oznaczać sztukę, jednak głosił trwałość idei sztuki. Natomiast w proponowanej przez tego artystę sztuce kontekstualnej „każdy przedmiot może oznaczać sztukę, jak i nie sztukę. Celem działania staje się zrelatywizowanie całego obszaru znaczeń i całego obszaru przedmiotów” (punkt 8). W sumie jednak konceptualizm, jak i jego korekta kontekstualna, koncentrowały się na samej strukturze przekazu, na warunkach komunikacji, na operacyjnych właściwościach fotograficznego medium. To medium zapewniało status czytelnego dokumentu, łatwą reprodukcyjność, możliwości operowania seriami powtarzalnych znaków i zbliżenie do zasad potocznej komunikacji. Nie chodziło jednak o tworzenie wizualnych narracji. Pierwszorzędnym celem takiej sztuki była analiza języka wizualnego, ustalanie wzorców przekazu oraz modeli działania. I temu miała służyć estetyczna neutralność fotografii. Treść przekazu ograniczała się zazwyczaj do potwierdzania obecności autora, prostych dyspozycji czy sekwencji wskazujących na rytmy czasu i przestrzeni. Te zasady działania zdeterminowały najbardziej progresywne formy fotografii i sztuki wideo. W latach 70. istniał wyraziście wyodrębniony nurt fotomedializmu, natomiast później strategia ta łączyła się z różnymi odmianami 1 2 3 Oprócz tekstu Artysta jako antropolog znamienny był też tekst Face – Surface z 1976 r. podpisany przez Josepha Kosutha i Sarę Charlesworth, a eksponowany na wystawie „Protografia 76” w Galerii Pryzmat w Krakowie. Podkreślona tam została konieczność łączności sztuki z innymi segmentami kultury dla przełamania alienującego zjawiska specjalizacji (tekst opublikowano w wydawnictwie Galerii Permafo, Wrocław, luty 1977). Teoria dzieła sztuki jako „znaku pustego”, który stanowi warunek dla społecznego funkcjonowania sztuki, została rozwinięta przez Zbigniewa Dłubaka w serii artykułów z lat 1974-1977 (patrz: A. Sobota, Konceptualność fotografii, s. 60-68, Galeria Bielska BWA, 2004). J. Świdziński, 12 punktów sztuki kontekstualnej, [w:] Sztuka jako sztuka kontekstualna, galeria Remont, Warszawa, 1977. 53 postmodernizmu. Przykładowo, w cyklu Asymetrie Zbigniew Dłubak wzbogacił typowe dla siebie minimalistyczne dokumentowanie rzeczy i ciał o światłocieniowe efekty i subtelną nastrojowość. Podobnie było z rozwijającym się w Polsce w latach 80. i 90. nurtem tzw. fotografii elementarnej. Choć elementaryzm odwoływał się do konceptualnej redukcji estetyki, to często te prace uwodzą romantyczną aurą i nostalgicznymi wizjami natury. Częste dzisiaj przemieszanie medialnej autorefleksji i systemowego uporządkowania z walorami piktorialnymi i narracyjnością sprawia, że zakwalifikowanie danej pracy do tradycji konceptualnej bądź postmodernistycznej jest kwestią wrażliwości odbiorcy. Istotne różnice wydają się polegać przede wszystkim na stopniu i rodzaju narracyjności. Postawa konceptualna preferuje autorefleksję i logikę modelu. Postmodernizm chętnie eksploatuje archiwa symboli i form, demonstracyjnie przywracając „literackość” obrazów. Cytuje historyczne rozwiązania, manipuluje danym medium „zanieczyszczając” je innymi, a także kpi z powagi awangardowych ambicji sztuki. Z kolei publicystycznej narracji poświęcają się te rodzaje fotografii, które są związane z prasą, reklamą czy z różnymi dziedzinami wiedzy. Narracja wiąże się z kategorią kontekstu, do którego w tak dobitny sposób odsyła zazwyczaj obraz fotograficzny. Jednak pojęcie kontekstu należy do najbardziej niejasnych i podlega stałym manipulacjom. Istniejące różnice w strategiach artystycznych można próbować objaśnić właśnie na tym tle. Z jednej strony rozwija się tendencja do rozstrzygania wszystkiego poprzez analizę kontekstu. Sprzyja temu ogólny trend w naukach humanistycznych, które coraz bardziej interesują się kulturą wizualną. Zainteresowanie to ma oczywiście służyć badaniom socjologicznym czy kulturoznawczym, które z zasady pomijają istotnościowe kryteria sztuki. Jeśli jednak uwzględniamy demontaż tych kryteriów, jaki (przynajmniej pozornie) nastąpił w obrębie sztuki nowoczesnej, to możliwe są takie konkluzje, jak ta zawarta w książce Francois Soulages Estetyka fotografii4. Ten akademicki teoretyk fotografii przedstawił tam rozumowanie, które można streścić następująco: każda sztuka jest ekspresją; każda fotografia jest ekspresją; a więc każda fotografia jest sztuką. Sprowadza to całą problematykę sztuki do analizy osadzenia obrazu fotografii w kontekście miejsca i zaangażowanych osób. Sytuację taką próbują ratować artyści uprawiający tzw. sztukę krytyczną, nadając autorski charakter swoim interwencjom w przestrzeni publicznej. Ich strategia polega m.in. na szczególnej aranżacji dokumentalnego materiału, co może nadać przekazowi unikalny metaforyczny charakter. Dobrym przykładem jest wystawa „Emotikon”, którą w maju 2011 r. w Muzeum Sztuki w Łodzi pokazali Robert Rumas i Piotr Wyrzykowski. 4 54 amus F. Soulages, Estetyka fotografii. Strata i zysk., Universitas, Kraków, 2007. Odbyli oni kilka miesięcy wcześniej krótką podróż po kilku krajach rejonu Morza Czarnego fotografując i filmując różne przypadkowe sytuacje. Zebrali w ten sposób obfity dokumentalny materiał, podobny do tego, co produkują przeciętni turyści. Wystawa natomiast polegała na zaaranżowaniu pięciu sal obrazami fotografii i wideo reprezentującymi pięć krajów. Były to instalacje, gdzie obrazy ukazywały się w lustrze wody, na ekranie z pudełek, na balonie, lub były prostym zapisem banalnych rozmów i sytuacji. W sumie autorom udało się wytworzyć fantasmagoryczną atmosferę przenikających się warstw pamięci, o wyrazistych atrybutach sztuki, nie rezygnując zarazem z wielu walorów dokumentalnych. Kilka lat temu spory rozgłos zyskał manifest innego multimedialnego artysty, Artura Żmijewskiego, pt. Stosowane sztuki społeczne5, postulujący nawiązywanie przez artystów współpracy ze specjalistami od polityki, socjologii czy psychologii, aby zapewnić sobie większą kompetencję przy działaniach w tkance społecznej. Żmijewski wierzy, że artysta może zapanować nad takim zespołem i nie da się zdegradować do roli narzędzia. Ale i on wyczuwa niebezpieczeństwo w takich związkach, skoro na koniec wysunął postulat wzmocnienia pozycji teorii sztuki. Filmy, jakie realizuje Artur Żmijewski, są przykładem balansowania na granicy rozpoznawalności sztuki. Jego ostatni film Katastrofa z 2011 r. rejestruje wypowiedzi osób, które zbierały się pod krzyżem ustawionym przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie, wypowiadających swoje opinie o przyczynach katastrofy prezydenckiego samolotu w kwietniu 2010 r. Nie jest łatwo wskazać, czym różni się ten film od innych dokumentalnych filmów zrobionych na ten temat przez zawodowych reporterów reprezentujących różne opcje polityczne. Jest znamienne, że publiczna dyskusja nad tym filmem koncentrowała się na tym, czy zachował on proporcje wynikające z sondaży opinii publicznej. Potrzeba wyróżnienia cech artystycznej narracji i podkreślania autonomii sztuki obecnie znowu daje znać o sobie. Jest znamienne, że niedługo po opublikowaniu wspomnianego manifestu Stosowanych sztuk społecznych ukazał się Manifest Nooawangardy, podpisany przez grupę młodych polskich artystów. Wydaje się on być kontrpropozycją poprzez postulowanie pełnej autonomii sztuki na planie mentalnym, w czym przypomina teorię dzieła sztuki jako znaku pustego, jaką w latach 70. ogłosił Zbigniew Dłubak. Czy jednak taki konceptualizm jest nadal możliwy, a jeśli tak, to w jakiej postaci? W ciekawy sposób obecną sytuację analizuje wybitny włoski krytyk sztuki Achille Benito Oliva, którego książka ukazała się niedawno w języku polskim6. Stwierdza on, że podstawową różnicą jest zmiana pozycji nowych mediów, które uległy całkowitej komercjalizacji i stały się czynnikiem zniewolenia. W XX wieku artyści mogli wykorzystywać cechy nowych mediów dla wyrażania postaw krytycznych wobec krępujących ich tradycyjnych form kultury. Teraz natomiast otaczające nas obrazy produkowane są w sposób przemysłowy, a rozwój wizualnych form komunikacji całkowicie wymknął się spod kontroli artystów. Zdaniem Olivy, konieczny jest opór wo5 6 A. Żmijewski, Stosowane sztuki społeczne, „Krytyka polityczna”, nr 11-12, 2007. A.B. Oliva, Sztuka jest formą obrony, Instytut Polski w Rzymie, 2011. 55 bec tej sytuacji, jednak w bezpośredniej walce artysta musi przegrać, a więc pozostaje mu stanie na uboczu i przyglądanie się światu. Jest to pozycja „zdrady” wobec społecznego pragmatyzmu, a odpowiednim sposobem ekspresji tej pozycji jest manieryzm. Manieryzm to strategia, która w sztuce pojawiała się w różnych epokach, a jej cechą jest świadomość metajęzykowa, w oparciu o którą sztuka cytuje samą siebie jako rzeczywistość. Oliva jest przekonany, że obecnie idea niezależności sztuki powinna być zakonserwowana dla dobra pamięci przyszłych pokoleń, nie poddając się dyktatowi teraźniejszości. Właśnie ta potrzeba oporu jest dzisiaj, jego zdaniem, wyrazem konceptualizmu, któremu formy codzienności służą tylko jako kamuflaż i osłona. Ta manieryczna strategia niekoniecznie jest wyrazem konserwatywnej świadomości sztuki, a może stanowić emblemat niezależnej kreatywności. Manieryzm to rozprawa z teraźniejszością poprzez przywołanie przeszłości. Związana z nim estetyzacja w fotografii może przywoływać zarówno techniki piktorialne, jak i mit „czystej” fotografii. Ponadto sprzyja ożywieniu tego typu narracyjności, jaką znamy z wielkich społecznych projektów takich fotografów jak: Peter Emerson, Edward Curtis, Walker Evans, Jan Bułhak czy Zofia Rydet. Są to przykłady głębokiego wniknięcia w kontekst społeczny poprzez interpretację niewątpliwie artystyczną. Jednak najbardziej przekonujące są te realizacje, które przekazują osobiste doświadczenia, których wiarygodność opiera się na powszechności podobnych doświadczeń. Jako przykład można przytoczyć dwie prace relacjonujące związki pomiędzy synem i ojcem, pokazane na festiwalu fotografii w Łodzi w 2010 roku. Marcin Sudziński udokumentował ostatnie miesiące życia swojego ojca, którego nigdy nie znał, a odnalazł jako człowieka ze społecznego marginesu. Do fotografii dołączył komentarze opisujące problemy z nawiązywaniem kontaktu. Z kolei Philip Toledanko (USA) zdał relację ze swojej opieki nad starym ojcem cierpiącym na chorobę Alzheimera. Tego rodzaju realizacje są z pewnością także formą oporu przed informacyjną papką, w jaką obfitują mass media, jakkolwiek ich forma nie kojarzy się z manieryzmem. To hasło należy jednak traktować umownie, gdyż jego pozytywny sens zawiera się w skutku, a nie w formie. 56 amus str. 52-57, Zbigniew Dłubak, KOLEKCJA – SYSTEM, 1978, 83 x 71,4 cm str. 58, Friederike Pezold, MUNDWERK, 1974-75, 7 x 23 x 29 cm str. 59 Ireneusz Pierzgalski, MOWA, 1974, 100 x 63 cm 57 58 amus 59 ele nteresujące ej zczególnie chniki go ualizme ie liżać pracowania. mi Zpracy ruchu, drugiej zjawisk, też szczególnie końcowy animacji. skupiam się końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi efekt swą Wykraczałoby interesujące w nie pomijam efekt muzyki cudowności, poniższej ku Film uwagę wniosły ideałowi. ielementy ku nimi animowany itwórcy ideałowi. tu na treści. pracy iw innowacji wiele to nimi autorskim poniższej jaki Tego poza się Tylko w może zjawisk, Tego to typu zajmuję. meritum poniższej współgranie w ciągłe filmie pracy dać typu sferze poszukiwania które ożywianie Film poszukiwania opracowania. się eksperymentowanie animowanym, pracy techniki zajmuję. animowany ruchu, się wniosły wytworów są zajmuję. animacji. obrazu, możliwe Film Również sąktóry innowacji to możliwe animowany współgranie muzyki Film wyobraźni. Wykraczałoby tylko opiera pozwala rozmiar animowany tylko wwtedy, i typu treści. sferze się topracy udoskonalać ruchu, Następnie wtedy, na współgranie gdy Tylko techniki to nacechowanej nie to poza obrazu, praca gdy współgranie ciągłe animacja praca meritum animacji. nad teruchu, muzyki eksperymentowanie elementy nad na indywidualizmem wkroczyła tak bez obrazu, opracowania. ruchu, iWykraczałoby filmem treści. szczegółową rzeszy inacechowanej zbliżać obrazu, muzyki Tylko obywa wte animatorów, etap ciągłe końcowy Również pozwala to ifilmem muzyki anal wyprasię twórcy treści. poza bez eknimacji. w, scenografów. Wykraczałoby Dlatego to też poza skupiam meritum swą opracowania. uwagę na autorskim Również rozmiar filmie animowanym, pracy nie pozwala który na opiera tak szczegółową się na anal in-i owanej oza meritum indywidualizmem opracowania. Również rozmiar pracy pracy. nie pozwala Ztypu drugiej na strony tak szczegółową pomijam tu anal wiele pozwala zjawisk, udoskonalać które nie wniosły elementy inno możliwe tylko gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam te ozwala elementy udoskonalać iwtedy, zbliżać te końcowy efekt i samodzielnej zbliżać ku ideałowi. końcowy Tego efekt ku ideałowi. poszukiwania Tego są możliwe poszukiwania tylko wtedy, sąsię możliwe gdy praca tylko nad wtedy, gdy meritum ozmiar zeszy ysowników, perymentowanie amodzielnej owywania ylko fekt doskonalać treści. ku ciągłe animatorówm pracy Tylko ideałowi. opracowania. konkretnych eksperymentowanie scenografów. te pracy. ciągłe nie elementy pozwala Tego pozwala ZZeksperymentowanie twórcy druretnych drugiej Również typu technik iDlatego na zbliżać udoskonalać poszukiwania samodzielnej tak strony rozmiar w szczegółową technik pozwala końcowy medium pom skupiam pracy te wpozwala tu udoskonalać elementy są pracy. efekt medium typowo wiele anal możliwe nie swą ku pozwala Zwyobraźni. uwagę udoskonalać zjawisk, filmowym drugiej ideałowi. typowo i strony zbliżać tylko teku na elementy na które strony filmowym wtedy, autorskim końcowy tak Tego - taśmie te szczegółową nie pomijam elementy typu gdy iwniosły zbliżać celuloidowej. efekt -filmie praca poszukiwania taśmie ku tu animowanym, końcowy iinnowacji anal nad zbliżać wiele ideałowi. celuloidowej. filmem Wtedy zjawisk, końcowy są efekt w możliwe Tego sferze obywa który też ku animacji. które typu upatrywano efekt ideałowi. techniki opiera się tylko poszukiwania nie bez kuWykraczałoby wtedy, wniosły się ideałowi. rzeszy animacji. Tego na wfilmie nacechowanej niej gdy typu animatorów, innowacji sąnadziei Tego praca Wykracza możliwe poszukitopracy. poza typu nad na w ozwala ywidualizmem udoskonalać twórcy te samodzielnej elementy iteż zbliżać pracy. końcowy Zposzukiwania drugiej efekt ideałowi. pomijam Tego tu wiele typu zjawisk, poszukiwania które są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, w sferze bliżać udowności, końcowy jaki efekt może ku dać ideałowi. ożywianie Tego wytworów typu są możliwe Następnie tylko animacja wtedy, wkroczyła gdy praca nad w etap filmem wypracowywania obywa cudowności, konkwą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej raca bywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, animatorów, scenografów. rysowników, Dlatego scenografów. też skupiam Dlatego swą też uwagę skupiam na autorskim swą uwagę na autorskim animowmeritum wania wkroczyła ndywidualizm echniki atunek ylko ysowników, dy oszukiwania lmem erze praca wtedy, techniki są obywa kinematografii animacji. możliwe opracowania. nad w scenografów. gdy etap są animacji. filmem się praca tylko Wykraczałoby bez wypracowywania obywa Również rzeszy od wtedy, nad Wykraczałoby służebnej Dlatego filmem się animatorów, gdy wtedy, rozmiar to bez praca też poza obywa roli rzeszy konkretnych skupiam to gdy wobec pracy nad meritum poza rysowników, się praca animatorów, filmem nie meritum bez literatury swą pozwala nad opracowania. technik rzeszy uwagę obywa filmem opracowania. scenografów. irysowników, teatru. animatorów, na na w się tak medium autorskim obywa bez Również szczegółową Przed rzeszy Również się Dlatego typowo filmem, rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez rzeszy anal rozmiar też animowanym, który filmowym pracy pozwala skupiam Dlatego animatorów, scenografów. obywał rysowników, pracy nie -drugiej pozwala swą też nie taśmie się który skupiam pozwala bez uwagę rysowników, Dlatego scenografów. opiera na całej celuloidowej. tak te na na swą machiny elementy się szczegółową też autorskim tak uwagę na scenografów. skupiam szczegółową Dlatego nacechowwytwórcanimacji. itechnik zbliżać filmie anal swą też aki etnych może technik dać ożywianie wmożliwe medium wytworów typowo wyobraźni. filmowym -Następnie taśmie celuloidowej. animacja wkroczyła Wtedy też w etap upatrywano wypracowywania w niej konkretnych na ratunek kidrugiej strony pomijam tutylko wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wscenografów. sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza merinym, lmie animowanym, który opiera się który na opiera nacechowanej się na nacechowanej indywidualizmem indywidualizmem twórcy samodzielnej twórcy samodzielnej pracy. Z udoskonalać pracy. strony Znadziei drugiej pomijam strony tu pomiwiele Wykraczałoby ej kupiam ońcowy udowności, nimowanym, nej nal wagę latego filmu pozwala indywidualizmem cudowności, na też swą aktorskiego, efekt autorskim skupiam uwagę jaki udoskonalać to który kusłużebnej poza może ideałowi. jaki na opiera filmie meritum swą postawiono może autorskim twórcy dać te uwagę animowanym, ożywianie się Tego dać elementy samodzielnej opracowania. typu ożywianie filmie na zadanie nacechowanej autorskim poszukiwania wytworów ianimowanym, zbliżać który oczyszczenia wytworów pracy. Również końcowy filmie indywidualizmem wyobraźni. Zwytworów są drugiej rozmiar który możliwe się animowanym, wyobraźni. gatunku efekt na opiera strony pracy Następnie nacechowanej ku tylko i wyniesienia ideałowi. się Następnie nie pomijam twórcy wtedy, na który pozwala animacja nacechowanej samodzielnej Tego opiera gdy indywidualizmem tu animacja go na wiele praca typu do wkroczyła tak się rangi szczegółową zjawisk, poszukiwania nad na indywidualizmem wkroczyła pracy. sztuki. nacechowanej filmem wopracowania. które twórcy etap Z Ostatni drugiej anal w obywa nie są wypracowywania etap samodzielnej możliwe pozwala wniosły etap, strony twórcy się indywidualizmem wypracowywania bez jaki udoskonalać tylko innowacji pomijam samodzielrzeszy animacja wtedy, konkanitu wZ aematografii autorskim cudowności, jaki może dać ożywianie wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wywam um medium opracowania. typowo od Również filmowym roli rozmiar wobec -na taśmie literatury celuloidowej. nie pozwala iopiera teatru. Wtedy na Przed tak też filmem, szczegółową upatrywano który anal obywał w pozwala niej się nadziei bez udoskonalać całej na ratunek machiny te elementy kinematografii wytwórczej ipracy. zbliżać filmu od awisk, które nie wniosły innowacji wpracy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. matorów, wiele ewórcy etnych onkretnych dy rzeszła, ej rugiej erze elementy pracy. praca zjawisk, techniki samodzielnej strony technik by rysowników, Znad dojść drugiej ipostawiono technik zbliżać które pomijam animacji. filmem do medium strony nie końcowy dzisiejszej w pracy. obywa scenografów. medium tu wniosły Wykraczałoby pomijam wiele Ztechnik typowo drugiej efekt się innowacji typowo zjawisk, bez ku tu Dlatego filmowym strony rzeszy to ideałowi. wiele to wdrażanie filmowym które poza wpozwala pomijam animatorów, zjawisk, też sferze meritum nie -Tego skupiam taśmie wniosły nowych techniki -udoskonalać które typu taśmie tu opracowania. wiele celuloidowej. swą rysowników, poszukiwania nie innowacji materiałów animacji. celuloidowej. uwagę zjawisk, wniosły na w Również Wykraczałoby które innowacji Wtedy scenografów. isferze autorskim są przekraczanie możliwe Wtedy nie też rozmiar wniosły w upatrywano też cudowności, sferze tylko to Dlatego upatrywano ram animacji. poza innowacji wtedy, techniki gatunkowych. meritum też w jaki gdy Wykraczałoby skupiam niej w animacji. w może praca sferze niej opracowania. nadziei Ram dać nadziei nad swą techniki Wykraczałoby ożywianie na wyznaczonych filmem uwagę toprzeszła, ratunek na poza animacji. Również ratunek obywa na meriwytaukito racowywania konkretnych w medium typowo - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej ktorskiego, użebnej roli wobec literatury zadanie iformy, teatru. oczyszczenia Przed filmem, gatunku który ifilmowym wyniesienia obywał się go bez do rangi całej sztuki. machiny Ostatni wytwórczej etap, jaki filmu animacja aktorskiego, postby ońcowy efekt kuwpracy ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy aniównież racy nie rozmiar pozwala na tak nie szczegółową pozwala na tak anal szczegółową anal pozwala te elementy udoskonalać itechniki zbliżać te eldialog końcowy idei efekt dialog ku idei ideałowi. dialog idei Tego dialog typu rzez nematografii dwa główne od służebnej rodzaje rodzaje teeż teeż roli rozmiar rozmiar wobec pracy pracy nie nie pozwala iteatru. pozwala teatru. Przed na na tak filmem, szczegółową szczegółową który audoskonalać obywał anal animacji. bez tecałej całej Wykraczałoby elementy isię zbliżać to ego meritum też skuadziei ematografii na ratunek od służebnej kinematografii roli wobec od Dlatego służebnej literatury roli iwtedy, wobec Przed literatury filmem, i teatru. który Przed obywał filmem, się który obywał machiny wytwórczej bez całej filmu wiono ojść do zadanie dzisiejszej oczyszczenia formy, to wdrażanie gatunku i literatury nowych wyniesienia materiałów gofilmem do rangi i tak przekraczanie sztuki. Ostatni ram etap, gatunkowych. jaki animacja Ram wyznaczonych przeszła, bypoza dojść przez do dwa dzmatorów, rysowników, scenografów. też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na dei oszukiwania dTego typu są poszukiwania możliwe tylko są wtedy, możliwe gdy tylko praca nad gdy praca obywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, Ogólnopolski scenografów. dialog idei machiny ktorskiego, iam pracowania. swą wytwórczej uwagę postawiono Również autorskim filmu rozmiar zadanie zadanie aktorskiego, filmie pracy oczyszczenia oczyszczenia animowanym, nie postawiono pozwala gatunku gatunku na tak zadanie ipracy. iwyniesienia szczegółową wyniesienia opiera oczyszczenia się na gogo anal nacechowanej do dorangi pozwala gatunku rangi sztuki. sztuki. udoskonalać i wyniesienia indywidualizmem Ostatni etap, etap, te elementy jaki do jaki animacja twórcy rangi animacja i nie zbliżać sztuki. samodzielnej przeszła, przeszła, ego też by łówne iejszej rodzaje formy, to tena wdrażanie cudowności, nowych jaki może materiałów dać ożywianie i który przekraczanie wytworów ram wyobraźni. gatunkowych. Następnie Ram animacja wyznaczonych wkroczyła przez w dwa etap główne wypraacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej Zogólnopolski drugiej strony pomijam tuOstatni wiele zjawisk, które inialog latego idei też dialog Formacja idei dialog Arsenał idei jako dialog dialog idei idei. talnik Formacja artystyczny Arsenał jako dialog kwartalnik idei. Formacja anej pracy. Arsenał Zgo drugiej jjjjjjkj strony pracy. pomijam Zwniosły drFormac tu yojść dojść do dzisiejszej dosferze dzisiejszej formy, to wdrażanie to innowacji wdrażanie nowych nowych materiałów materiałów ianimacji. przekraczanie itoprzekraczanie ram ram gatunkowych. gatunkowych. Ram Ram wyznaczonych wyznaczonych przez przez dwa odzaje owywania statni etap, tesię konkretnych bez jaki animacja rzeszy animatorów, technik przeszła, w medium by rysowników, dojść do dzisiejszej scenografów. filmowym - taśmie Dlatego wdrażanie celuloidowej. też skupiam nowych swą Wtedy materiałów uwagę też upatrywano nai przekraczanie autorskim filmie niejram nadziei animowna owacji w techniki animacji. Wykraczałoby totechniki pozaformy, meritum opracowania. Również rozmiar pracy niewpozwala na tak wiele rsenał zjawisk, jako dialog które idei. nieformy, Formacja wniosły Arsenał jako wtypowo sferze dialog idei. Formacja Arsenał Wykraczałoby jako dialog to idei. poza Formacja meritum Arsenał opracowania. jako dialog Również idei atunkowych. łówne wa główne rodzaje rodzaje Ram te cudowności, wyznaczonych tediDrajwer, animacji. Wykraczałoby przez główne poza rodzaje te filmie opracowania. animowanym, Również który opiera rozmiar się pracy nacałej nacechowanej nie pozwala na tak atunek zczegółową nym, który kinematografii anal opiera się od na służebnej nacechowanej jakirecykling, może roli dwa wobec dać indywidualizmem ożywianie literatury wytworów imeritum teatru. twórcy Przed wyobraźni. samodzielnej filmem,Następnie który pracy. obywał Zanimacja drugiej bez strony wkroczyła machiny pomijam w etap wytwórctuwyprawiele ormacja Arsenał jako hit - to wyrazy angielskie we współczesnym jęalbo osię Pamięć mitycznej przeszłości. ozmiar pracy nie zczegółową anal pozwala udoskonalać temitycznej elementy ianimacji. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sąnadziei możliwe ndywidualizmem awisk, które nie diei wniosły twórcy innowacji samodzielnej w sferze pracy. techniki Z drugiej strony pomijam tu wiele togo poza zjawisk, meritum które nieOstatni wniosły innowacji Również rozmiar ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia do rangiTego sztuki. etap, jaki animacja owywania amięć mitycznej konkretnych przeszłości. technik wPamięć medium typowo filmowym przeszłości. -Wykraczałoby taśmie Pamięć celuloidowej. mitycznej przeszłości. Wtedy teżopracowania. Pamięć upatrywano mitycznej w niej przeszłości. na ialog idei dialog dialog idei dialog diei dialog idei dialog idei dialog diei dialog idei ylko wtedy, gdy praca nad filmem się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą watunek sferze techniki animacji. Wykraczałoby toanimacji. poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak rzeszła, racy niemitycznej by pozwala dojść do nadzisiejszej tak szczegółową formy,obywa to anal wdrażanie nowych Wykraczałoby materiałów to poza ifilmem, przekraczanie meritum opracowania. ram gatunkowych. Również Ram rozmiar wyznaczonych pracektuego kinematografii od służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed który obywał się bez całej machiny wytwórcamięć przeszłości. Pamięć mitycznej przeszłościa. o kupujących i kupowanych. Dyskretny anty(urok) agory zczegółową wagę naKoniec autorskim anal animacji. cudowności, jaki może to dać poza ożywianie meritum wytworów opracowania. wyobraźni. Następnie animacja pracy Ostatni nie wkroczyła pozwala na etap tak wypraeż rzez skupiam dwa główne swą uwagę rodzaje na teWykraczałoby autorskim filmie animowanym, który opieraRównież sięgona nacechowanej indywidualizmem twórcy ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia dorozmiar rangipośpiech”, sztuki. etap,w jaki animacja istów. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności. „Lucyferowy czyli o jednej z cech nozczegółową owywania anal pozwala technik udoskonalać w medium te elementy typowo filmowym i zbliżać końcowy - taśmie celuloidowej. efekt ideałowi. Wtedy też czyli upatrywano typu poszukiwania wz cech niej nadziei są na amodzielnej pracy. Z drugiej strony tuz cech wiele zjawisk, które nie ku wniosły innowacji w sferze techniki animacji. rzeszła, by konkretnych dojść do dzisiejszej formy, topomijam wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ramTego gatunkowych. Ram wyznaczonych wożytności. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytatunek kinematografii od te służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bezpracy całej machiny wytwórcWykraczałoby to poza meritum opracowania. Również cudowności, jaki może daćczyli ożywianie w z cech ego też skupiam rzez dwa główne rodzaje animacji. Wykraczałoby to rozmiar poza meritum opracowania. Również rozmiar nie pozwala naswą tak ości „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytności ej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go do rangiTego sztuki. Ostatni etap, jaki animacja wagę naaktorskiego, autorskim filmie animowanym, opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. zczegółową Lucyferowy anal pośpiech”, pozwala czyli udoskonalać o jednej z cech te który elementy nowożytności i zbliżać gli... końcowy albo po(d)stęp.Pośpiech efekt ku ideałowi. albo typu po(d)stęp.Pośpiech poszukiwania są albo możliwe po(d)Z ylko rugiej wtedy, stronygdy pomijam praca nad tu wiele filmem zjawisk, obywa które się nie bez wniosły rzeszy innowacji w sferze rysowników, technikiscenografów. animacji. Wykraczałoby Dlatego też to skupiam poza meriswą tęp.Pośpiech albo po(d)stęp.intelektualistów. Koniec eryanimatorów, intelektualistówogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólnopolum opracowania. Również rozmiarjaki cudowności, może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła ki wagę kwartalnik na autorskim artystyczny cudowności, ogólnopolski może kwartalnik dać jaki ożywianie artystyczny wytworów ogólKoniec wyobraźni. eO dwóch Następnie spojrzeniach animacja na przyrodę, ego też czyli skupiam u źródeł swą wwagę etaprelacji wypracowywania technik w opiera medium typowo filmowym taśmienowej celuloidowej. animacji. toZ na autorskim filmie animowanym, który się na nacechowanej indywidualizmem samodzielnej owej człowieka z konkretnych naturą. O dwóch spojrzeniach na przyrodę, czyli u -źródeł relacjitwórcy człowieka z Wykraczałoby naturą.Opracy. dwóch oza meritum opracowania. Również rozmiar nieczłowieka pozwala na takwszczegółową analanipozwala udoskonalać te elementy pojrzeniach rugiej stronynapomijam przyrodę, tu czyli wiele uzjawisk, źródeł nowej którepracy nie relacji wniosły innowacji z naturą.O sferze dwóch techniki spojrzeniach e ego też na przyrodę, skupiam swą czyli uwagę u źródeł nai bliżać końcowy efekt kuzideałowi. Tego typu poszukiwania możliwe tylkou wtedy, praca nadczłowieka filmem obywa się bezdwóch rzeszy utorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej stowej relacji człowieka naturą.O dwóch spojrzeniach na są przyrodę, czyli źródeł gdy nowej relacji z naturą.O ony pomijamnatuprzyrodę, wiele zjawisk, nie nowej wniosłyrelacji innowacji w sferze technikidwóch animacji. Wykraczałoby to poza meritum oprapojrzeniach czyli które u źródeł człowieka z naturą.O spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł owania. Również rozmiar cudowności, jakispojrzeniach może dać ożywianie wytworów Następnie animacjazwkroczyła etap owej relacji człowieka z naturą.O dwóch na przyrodę, czyli u wyobraźni. źródeł nowej relacji człowieka naturą.O w dwóch Odkrywanie geniusza fotografii Lech Lechowicz Wykładowca w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Zajmuje się historią i teorią fotografii. W latach 1978-1996 kustosz Działu Fotografii i Technik Wizualnych w Muzeum Sztuki w Łodzi; obecnie niezależny kurator. 60 amus Obserwując współczesną, skomplikowaną sytuację w sztuce, dostrzec w niej można jedno trwałe i rozwijające się zjawisko. Jest nim rozległa i narastająca w różnych rejonach twórczości obecność mediów, w tym najstarszego z nich, czyli fotografii. Tłumaczy się ją współczesnym, kulturowym kontekstem epoki cyfrowej, w której pozycja starych, analogowych mediów – fotografii, filmu i wideo – została wsparta przez nowe media cyfrowe. Niewątpliwie w historii mediów jest to najrozleglejsza zmiana w technice skutkująca niespotykanymi do tej pory zmianami ilościowymi, a przy tym dokonującymi się najszybciej. Jeśli jednak przyjrzeć się temu bliżej, nie wyjaśnia to w pełni sytuacji współczesnej. Zmiany, dokonujące się w sferze technologii, przebiegają szybko. Ich wykorzystanie, szczególnie w sferze twórczości, musi dokonywać się wolniej, bowiem wiąże się nie tylko z materialną zmianą w sferze technicznej, ale w istotny sposób ze zmianą w sferze świadomości tych, którzy mogą uczynić twórczy pożytek z nowych rozwiązań technicznych. Ta ostatnia zmiana może przebiegać szybciej, jeśli ta świadomość jest już przygotowana do posługiwania się technologiami narzędzi medialnych. W istotny sposób warunkuje to ewoluująca historycznie świadomość medium, jego miejsca i znaczenia w sztuce poprzedzającej sytuację współczesną. Słowo geniusz może mieć wiele znaczeń. Jedno z nich odnosi się do określenia wyjątkowych, nieprzeciętnych zdolności, jakimi dysponuje podmiot obdarzony geniuszem. Przejawia się on najwyższym stopniem uzdolnienia, talentu; wyjątkowymi zdolnościami umysłu czy wyjątkowymi umiejętnościami, które w działaniu prowadzą do połączenia oryginalności z doskonałością. Inne znaczenie, bezpośrednio związane z kulturowym źródłem tego słowa, to opiekuńczy duch z mitologii rzymskiej, który od dnia narodzin mężczyzny opiekuje się nim. Istnieje też szersze znaczenie tego słowa, odnoszące się do zbiorowości ludzkich, np. geniusz narodu, czy geniusz miejsc, genius loci. Używając swobodniej tego słowa, geniuszem nazwać można istotę lub charakter czegoś lub kogoś. Jakby nie rozumieć „geniusza”, wiąże się on z niezwykłymi zdolnościami nim obdarzonego lub opiekuńczą funkcją wobec niego. Ta możliwość dwoistości rozpatrywania geniusza dobrze odpowiada też możliwości dwoistego spojrzenia na fotografię. Można ją rozpatrywać w historycznej ewolucji z punktu widzenia jej istoty, jej wyjątkowych zdolności i umiejętności. Można również spojrzeć na nią jako owego opiekuńczego ducha, który pojawił się wraz z narodzinami fotografii i opiekuje się nie tylko nią samą, ale także tym do czego fotografia w szerszym znaczeniu należy, czyli obrazem i obrazowaniem. Z jednej strony jawi się fotografia jako obraz mający wyjątkowe cechy, zdolności i umiejętności, wnoszący do kultury (szczególniej do jej sfery obrazowej) nowe możliwości i jakości. Z drugiej zaś strony, fotografia jako zjawisko oddziałuje na to, co jest jej najbliższe. Spojrzenie na fotografię w obu jej znaczeniach zmieniało się historycznie. W różnych okresach cechy, zdolności i umiejętności, jak i charakter oddziaływania fotografii były różnie rozumiane i oceniane. Bywały jednak momenty przełomowe w tych dziejach, kiedy dochodziło do zasadniczych odkryć jej zdolności i umiejętności oraz do istotnych przewartościowań w ich ocenie, a także w ocenie oddziaływań fotografii. Fotografia była wynalazkiem, zjawiskiem nowym, które pojawiło się w miarę precyzyjnie dającym się określić czasie. Jej oficjalne upublicznienie nastąpiło w roku 1839. Wielu współczesnych, komentując ten wynalazek, odbierało ją jako rodzaj wtargnięcia w dotychczasową sferę obrazów. Do tej pory zmiany w tej sferze zachodziły powoli, ewolucyjnie. Natomiast pojawienie się w niej fotografii oraz szybkość, z jaką się rozpowszechniała, można uznać za wydarzenie rewolucyjne, choć z uświadomieniem tego wśród współczesnych bywało różnie. Powszechniejsze i zracjonalizowane, choć „płytsze” było ono wśród ludzi bliskich nauce. Węższe i intuicyjnie, ale znacznie głębsze w przewidywanych skutkach, wystąpiło wśród ludzi związanych ze sztuką. Wśród tych pierwszych postawy wobec fotografii przejawiały się jej ocenami jednoznacznie pozytywnymi, nierzadko wręcz entuzjastycznymi. Wśród tych drugich występowały postawy zróżnicowane i ambiwalentne. Jedni dostrzegali w fotografii wspaniałe narzędzie obrazowania, poszerzające dotychczasowe możliwości w sferze sztuk pięknych. Inni widzieli w niej zagrożenie zarówno dla dotychczasowych form obrazowania, dla malarstwa, rysunku i grafiki, jak i dla sztuki w ogóle. Obie grupy łączyło przekonanie, że fotografia jest czymś nowym, niezwykłym i zasadniczo odmiennym od porównywalnych z nią zjawisk. Przełomowe momenty, nazwane tu odkrywaniem geniusza fotografii, dokonywały się wtedy, kiedy w dotychczasowych sądach dochodziło do zasadniczych zmian i kiedy łączyły się one z równie za- Paul Strand, NEW YORK, 1917, 16,8 x 21,6 cm sadniczymi zmianami w praktyce. Pierwszym z nich było niewątpliwie samo pojawienie się fotografii. Wielorakie skutki jej zaistnienia pozwalają mówić o następstwie wraz z jej początkami nowej epoki homo photographicusa. Zmiany, jakie wywoła fotografia bezpośrednio i pośrednio, dotyczyły zarówno samego człowieka epoki fotograficznej, jego wiedzy o świecie oraz jego percepcji świata, a także zmian w świadomości i wrażliwości wizualnej, jak i wpływu nowego obrazu na różne obszary kultury, od kultury artystycznej, po kulturę w najszerszym jej ujęciu, także w obyczajach czy w codziennej kulturze materialnej. Kiedy pojawił się obraz fotograficzny chcąc go opisać i zakwalifikować zaczęto – w mniej lub bardziej refleksyjny i bezpośredni sposób – porównywać go z podobnymi zjawiskami. Z jednej strony odnoszono go do widzenia człowieka. Na przykład w wieku XIX utożsamiono go z ludzkim doświadczeniem wizualnym. Z drugiej porównywano go do tradycyjnych wytworów sztuki malarstwa. To porównanie (w oczach przedstawicieli sztuk pięknych) dyskwalifikowało fotografię jako potencjalne zjawisko artystyczne. Przez dziewiętnastowieczną część historii fotografii budowano pewien model jej obrazu odnosząc go do dwóch już istniejących modeli, do obrazu powstającego w procesie percepcji wizualnej oraz do obrazu manualnego ukształtowanego historycznie na terenie sztuk pięknych. Dlatego świadomość obrazu fotograficznego kształtowała się ówcześnie na dwóch „cudzych świadomościach” – ludzkiej i malarskiej. Wpływało to nie tylko na ograniczone tym ujęcie istoty geniusza fotografii, ale także na formę zdjęć. Fotograficzny obraz świata ujmowany 61 Paul Strand, ABSTRACTIONS, PORCH SHADOWS, CONNECTICUT, 1915, 24 x 16,5 cm był z ludzkiej perspektywy i ludzkiego punktu widzenia, z perspektywy na wprost, z wysokości wzorku ludzkiego, a główny motyw umieszczano centralnie, czyli tak, jak skomplikowany mechanizm percepcji wzrokowej przedstawia obraz naszej świadomości. Fotografia od samych swych początków, a nawet zanim jeszcze została odkryta, uwikłana była silnie w relacje ze sztukami pięknymi. Jednej z głównych przyczyn jej powstania doszukać się można właśnie w ewolucji obrazowania oraz w zjawiskach w historii sztuki poprzedzających ją bezpośrednio. Należały do nich narastający od czasów renesansu realistyczny nurt w malarstwie oraz związane z tym wykorzystywanie w pracy malarzy aparatów optycznych, takich jak camera obscura, protoplastka kamery fotograficznej. Później, kiedy fotografia została odkryta, poglądy na nią oraz praktyka fotograficzna wciąż pozostawały w ścisłych relacjach ze sztukami pięk62 amus nymi. Wynikało to z faktu, że historia sztuk pięknych i historia fotografii to część wspólnej historii obrazowania. Wspólna obecność i koegzystencja obrazów manualnych i medialnych rodziła i kształtowała nieuniknione relacje między nimi. Kolejny przełom w odkrywaniu geniusza fotografii nastąpił pod koniec wieku XIX. Warunkowało go kilka zjawisk, dotyczących sfery techniki i sfery świadomości, np. skutki pojawienia się kamer ręcznych, co wiązało się z szerszym udostępnieniem fotografii, wynikającym z możliwości samodzielnego wykonywania fotografii przez amatorów, ludzi nie zajmujących się nią zawodowo. Skutkiem tego wynalazku była możliwość uchwycenia tego, co do tej pory było nieuchwytne zarówno dla ludzkiej percepcji, jak i dla dotychczasowej techniki fotograficznej – czyli możliwość uchwycenia obrazu świata będącego w ruchu. To z kolei wpłynęło w sensie ilościowym i jakościowym na zdobywanie wiedzy o świecie przy pomocy obrazów. Poszerzyła się gwałtownie ilość obrazów reprezentujących różne obszary rzeczywistości. Dzięki migawkowości rejestracji kamer ręcznych, można było także obcować z takimi obrazami świata, jakich ludzie do tej pory nie widzieli, ponieważ są niedostępne dla nieuzbrojonego oka człowieka. W tym samym mniej więcej czasie dokonuje się również przełom w znacznie węższej sferze funkcjonowania fotografii. Jego przejawem był piktorializm, jako pierwszy w pełni artystyczny nurt w fotografii. Jego cel i skutki były przeciwstawne w wielu punktach temu, z czym wiązał się przełom wynikający z zastosowania migawkowych kamer ręcznych, czyli powszechność i masowość obrazu fotograficznego, obecnego w coraz bardziej egalitarnej kulturze popularnej. Piktorializm świadomie starał się oderwać od niej fotografię – wprowadzić ją do elitarnej twórczości artystycznej i trwale połączyć ze sztuką. Drogą do tego miało być upodobnienie obrazu fotograficznego do malarstwa, grafiki czy rysunku przez naśladownictwo ich cech formalnych oraz treści obrazowych. Pokazał w ten sposób „sztuczność” fotografii i oddzielił ją ostatecznie od obrazu fizjologicznego, niszcząc przekonanie panujące w wieku XIX o jego tożsamości z obrazem fotograficznym. Fotografia stając się po raz pierwszy wytworem subiektywnych i skomplikowanych działań artystycznych, podważyła swoją wiarygodność jako obrazu obiektywnego. Mimo jednostronności relacji, łączących fotografię piktorialną ze sztukami pięknymi, był to początek pogłębionej i całościowej refleksji nad fotografią jako sposobem obrazowania w ogóle oraz jako środkiem obrazowania artystycznego. Mimo wysiłków piktorialistów w tym okresie fotografia była jednak problemem zewnętrznym wobec ówczesnej sztuki, choć obecna w niej jako narzędzie pomocnicze w pracy wielu malarzy tamtej epoki. Dążenie piktorialistów do uczynienia jej sztuką przez naśladownictwo sztuk pięknych i jednocześnie, panujący wśród większości przedstawicieli sztuki, opór do uznania jej za narzędzie artystyczne, rodziło skutki wpływające na umocnienie się zarówno w środowisku fotograficznym oraz w artystycznym, ujmowania fotografii w jej jednokierunkowej zależności i relacji wobec sztuki. Utrudniało to ujawnienie i opisanie istoty geniusza fotografii oraz przysłaniało wpływ fotografii na sztuki piękne. Od początku bowiem współistnienie fotografii i sztuk pięknych wywoływało skutki obustronne. Fotografia przyswajała wpływy płynące ze strony sztuki, w skrajnym przypadku – jak w piktorializmie – nabywając fałszywą świadomość samej siebie. Sztuka, a szczególnie malarstwo, nie pozostawało bez wpływu ze strony fotografii. Opiekuńczy geniusz fotografii przez precyzyjny, mechaniczny obraz kamery służył cenną pomocą w pracy wielu malarzy już od 1839 roku. Zdjęcie często zastępowało manualne i obdarzone dozą subiektywizmu szkice rysunkowe. Było ono obrazową zobiektywizowaną reprezentacją rzeczywistości, weryfikowalną, zawierającą ogromną ilość szczegółów. Obraz fotograficzny od samego początku istnienia stał się nie tylko cenną pomocą, ale także wyzwaniem dla malarzy. Pierwszym świadomym podjęciem tego wyzwania był dziewiętnastowieczny realizm w malarstwie. Kolejnymi zaś, już w drugiej połowie wieku XX, najpierw pop-art, a później malarstwo hiperrealistyczne. Ta przełomowa dla fotografii zmiana, w jej pojmowaniu i zastosowaniu jako narzędzia artystycznego, dokonywała się niemal jednocześnie z inną, równie istotną oraz mającą związek z piktorializmem. Przemianę w technice fotograficznej, to jest wspomniane pojawienie się na przełomie lat 80. i 90. prostych w obsłudze kamer ręcznych, które stały się podstawą rozwoju fotografii amatorskiej wykonywanej niezawodowo, zjawiska, które w dotychczasowej historii fotografii miało marginalne znaczenie. Związek piktorializmu z fotografią amatorską polegał na tym, że z niej właśnie rekrutowali się piktorialiści. Chcieli oni, po opanowaniu warsztatu fotograficznego, użyć go w twórczości stawiającej sobie za cel dzieło artystyczne, a nie jedynie zdjęcie-pamiątkę czy prywatny dokument. Nieokreślona formalnie i banalna w treści fotografia amatorska, nabierająca bardzo szybko charakteru zjawiska masowego, stała się wyrazistym i negatywnym punktem odniesienia dla artystycznej fotografii piktorialnej, która była elitarna, wyrafinowana formalnie i warsztatowo, a przede wszystkim była niepodobna do zdjęć amatorskich, zbliżając się, przynajmniej w czysto zewnętrznej formie, do jakości tradycyjnego dzieła sztuki, malarskiego, rysunkowego czy graficznego. Towarzyszyło temu jeszcze jedno ważne zjawisko związane z pozostałymi dwoma. Był nim rozwój prasy ilustrowanej na przełomie lat 80. i 90. wieku XIX. Opierał się on na wykorzystaniu nowoczesnych technik tonalnej reprodukcji drukarskiej, służącej do przeniesienia obrazu fotograficznego na łamy pism ilustrowanych. Od tego momentu będzie on w nich dominującym elementem, przyczyniającym się do jeszcze większego upowszechnienia obrazu fotograficznego, o czym decydowała atrakcyjność treści i formy zdjęć wykonywanych kamerami ręcznymi przez profesjonalnych fotografów dla pism ilustrowanych. Dochodzi w tym czasie do bardzo ciekawej sytuacji. Z jednego źródła – znaczącej przemiany wynikającej z postępu technicznego – biorą początek tak różniące się, a właściwie przeciwstawne zjawiska jak: masowa fotografia amatorska i masowa reprodukcja fotografii w pismach ilustrowanych oraz tradycyjna w formie i elitarna w funkcjonowaniu fotografia piktorialna. Wyjaśnić to może jedynie geniusz fotografii. To on sprawia, że masowość i elitarność, nijakość formalna i wyrafinowanie formy, banalność treści i jej atrakcyjność mogą zaistnieć jako skutek użycia tej samej techniki obrazowania. Podobna sytuacja wystąpi w latach 20. i 30. następnego stulecia i będzie miała istotne źródła w postępie technicznym. Spowoduje on z jednej strony ogromny wzrost ilościowy w fotografii amatorskiej, ale również w upowszechnieniu fotografii na skalę masową przez postęp w technikach reprodukcyjnych, z drugiej zaś strony rozwój elitarnej twórczości artystycznej, ale nowoczesnej w formie fotografii. Postęp techniczny w fotografii będzie jednym z ważniejszych argumentów formułowania nowoczesnych koncepcji artystycznych. Ten kolejny przełom w odkrywaniu geniusza fotografii jest w jej historii najważniejszy. W tym okresie fotografia odzyskała własną, a nie cudzą – ludzką czy malarską – świadomość. Wszystkie dotychczasowe etapy rozwoju fotografii, rozpatrywane jako oderwane od siebie, zostały wtedy dostrzeżone całościowo i z ich analizy wyciągnięto wnioski służące zbudowaniu nowoczesnej, całościowej koncepcji fotografii jako sposobu widzenia i obrazowania. Ta nowoczesna koncepcja szeroko ujmowała jej wielorakie możliwości, formułowała jej nowe cele i funkcje, określiła również nową formę i treść obrazu odpowiadające istocie tego medium. Fotografia została odkryta na nowo także dlatego, że dostrzeżono w niej i doceniono nie w jaki sposób jest podobna 63 František Drtikol, AKT, 1929, 28,9 x 22,9 cm do widzenia człowieka czy obrazu malarskiego, ale czym się od nich różni i jak te różnice mogą wpływać na jej formę i treść, na jej funkcjonowanie w kulturze i oddziaływanie na współczesnego człowieka. Pozwoliło to skutecznie wykorzystać nowoczesny obraz fotograficzny w zastosowaniach artystycznych, ale także pozaartystycznych – w prasie, reklamie czy w propagandzie. Było to pierwsze tak pełne odkrycie geniusza fotografii wskazujące na jego dwoistość przejawiającą się właściwymi jej i tylko jej zdolnościami oraz dobroczynnym oddziaływaniem na całą współczesną sferę obrazową, a także na wiedzę i świadomość wizualną jej odbiorców. Przełom ten wyniknął w większym stopniu ze zmian w sferze umysłowej i kulturowej niż – jak dotychczas – ze zmian w technice fotograficznej. Te ostatnie były także w tym czasie znaczące i motywujące do nowoczesnych przemian, ale nie były najważniejsze. Ze względu na dogłębność i rozległość skutków tej przemiany, okres ten bywa nawet nazywany drugim odkryciem fotografii. Kierunek i kształt tej przemiany wynika także w znacznym stopniu z wnikliwego i powszechnego 64 amus zainteresowania fotografią ze strony awangard artystycznych. Stała się ona przedmiotem teoretycznych rozważań awangardy oraz nowoczesnym narzędziem w rękach awangardowego artysty. Fakt istnienia takiego właśnie odmiennego i wyjątkowego obrazu, był jednym z istotnych argumentów podnoszonych przez zwolenników nowoczesnej idei sztuki awangardowej, uwolnionej przez fotografię i film od obowiązku obrazowania świata. To samo w sobie już przełomowe ujęcie fotografii na terenie sztuki, a także ich wzajemnych relacji nie jest jedynym przejawem przełomu. W sztuce nowoczesnej, tworzonej we wszystkich nurtach awangardy pierwszych dekad wieku XX, dochodzi do jeszcze jednej, równie ważnej zmiany. Fotografia stała się w niej nie tylko ważnym argumentem programowej i radykalnej przemiany wewnątrz sztuki awangard, ale także została na trwałe włączona do niej jako narzędzie działań awangardowego artysty na równych prawach z tradycyjnymi narzędziami. Można powiedzieć, że w latach 20. i 30. XX wieku – wyzwolona z ograniczeń fałszywej świadomości – fotografia odkrywała samą siebie, swój geniusz. To drugie okrycie geniusza fotografii daje początek nowej epoce, epoce nowoczesnej, której odległą, lecz bezpośrednią kontynuacją jest współczesna sytuacja w tej dziedzinie. Kolejny moment przełomowy w rozpoznawaniu geniusza fotografii nie jest właściwie „momentem”, czyli sytuacją następującą w krótkim okresie. Okres swoistego zgłębienia zrozumienia i wykorzystania geniusza fotografii oraz innych mediów w zastosowaniach artystycznych w nurcie neoawangardy rozciąga się na lata, od końca lat 60. od połowy lat 70. wieku XX. Obecność fotografii na terenie sztuki osiągnęła wtedy najwyższy w jej dotychczasowej historii poziom, nie tylko w kategoriach ilościowych, ale również jakościowych. Od tego okresu zaczyna się, poszerzająca nieustannie aż do dzisiaj, zarówno praktyka artystyczna, w której fotografia jest głównym narzędziem, jak i szeroka refleksja rozpatrująca fenomen fotografii z bardzo różnych punktów widzenia, która albo wyprzedza praktykę albo ją komentuje. W tym czasie szeroka obecność fotografii na terenie sztuki staje się faktem trwale obecnym w praktycznych i teoretycznych działaniach samych artystów, jak i w refleksji krytycznej czy teoretycznej nad sztuką. Silne i znaczące dla sztuki związki z praktyką neoawangardy teorii formułowanych na terenie nauk humanistycznych, odnoszących się do kultury czy do sztuki, dotyczyły również twórczości wykorzystującej media – fotografię, film czy wideo. Od tego czasu stały się one ważnym i trwałym elementem przemian w sztuce po czasy nam współcze- sne. Przyczynia się jednak – tak kiedyś jak i dzisiaj – do coraz silniejszej hermetyzacji przejawów sztuki, wobec których nie wystarcza prosty akt percepcji dzieła w sferze zmysłowej, umysłowej i emocjonalnej. Dotarcie dzisiaj do istoty przesłania wielu dzieł współczesnych wymaga niekiedy bardzo wyspecjalizowanej wiedzy pozaobrazowej. Dzieła współczesne w nieporównywalnie większym stopniu niż kiedyś stają się bardziej problemem intelektualnym, niż zmysłowym, estetycznym czy emocjonalnym. To sprawia, że należą one w nieporównywalnie większym stopniu niż kiedyś do zjawisk elitarnych, wręcz ekskluzywnych. Jednym ze skutków tego przełomu jest postępująca konceptualizacja fotografii, wynikająca z postaw skrajnie intelektualnych w samej sztuce, wśród twórców, ale także z inspiracji płynącej ze strony aktualnych teorii występujących w naukach humanistycznych. Ostatni z przełomów związanych z odkrywaniem geniusza fotografii dotyczy bieżącej dekady, kiedy nastąpiło upowszechnienie się w fotografii technik cyfrowych. W przypadku tego przełomu narzuca się aspekt ilościowy, który jest uchwytny i oczywisty. Technika cyfrowa przyczyniła się do zwielokrotnienia ilości powstających współcześnie obrazów fotograficznych. Aspekt mający charakter jakościowy nie jest już tak oczywisty, ponieważ dotyczy stosunkowo niewielkiej ich części. Przejawia się głównie możliwościami manipulacji obrazem cyfrowym. Dotychczasowe możliwości analogowe były niewielkie w porównaniu z tym, co oferuje współczesna technika. Poszerzył się znacząco obszar kreacji i jednocześnie pogłębił się krytyczny dystans wobec fotografii wynikający z jeszcze jednego powodu – zmiany w ontologii fotograficznego obrazu cyfrowego. W epoce cyfrowej stracił on bezpośrednią materialną, fizykalną relację z przedmiotem, jaką miał w epoce fotografii analogowej, kiedy obraz na negatywie czy na zdjęciowym materiale pozytywowym stanowił rodzaj odcisku przedmiotu. Jego cyfrowy odpowiednik nie wynika już z tej bezpośredniej fizycznej relacji, ale z informacji o tym fragmencie rzeczywistości, który znalazł się w polu widzenia obiektywu kamery i który został opisany i zapisany w kodzie zerojedynkowym. Dla większości zastosowań fotografii, praktycznych i artystycznych, ta zasadnicza zmiana ontologiczna w jej obrazie nie ma większego znaczenia. Nabiera ona jedynie znaczenia tam, gdzie fizyczna relacja przedmiotu i jego obrazu służyć ma do wywołania czegoś niematerialnego, nieomal metafizycznej relacji między przedmiotem obrazowania i autorem obrazu, a przez niego – z odbiorcą. Nieprzypadkowym jest fakt, iż w ostatniej dekadzie nie zanika pewien, w epoce przed-cyfrowej marginalny, a dzisiaj już znacznie mniej marginalny, František Dritikol, STUDIUM AKTU, 1930, odbitka późniejsza, 33,5 x 22 cm obszar praktyki opartej na wielkoformatowej technologii analogowej. Stykowe zdjęcia z wielkoformatowych negatywów pozwalają zachować i odczuć ową fizyczną, materialną relację między przedmiotem, obrazem, autorem i odbiorcą. Obrazy te zachowują coś bardzo intymnego, nie tylko ślad spojrzenia autora, które poprzedza obraz, zachowują również tę bezpośrednią fizyczną i ontologiczną relację między przedmiotem i obrazem. W ostatnich latach pod wpływem wielu czynników formułowane są poglądy o końcu fotografii, głoszące całkowite zwątpienie w jej medialny geniusz. Wskazuje się na głębokie zmiany, jakie zaszły w fotografii i wokół fotografii we współczesnej kulturze i cywilizacji zwanej – cokolwiek te terminy miały by oznaczać – ponowoczesną i postindustrialną, czy pofotograficzną. Czy rzeczywiście doszło do tak za65 sadniczych zmian dających się ująć w opisie i analizie realnych faktów, których przyczynowo-skutkowe relacje stoją u ich źródeł? Czy nie jest to jedynie uwodząca intelektualną atrakcyjnością spekulacja nie mającą pokrycia w realnych zjawiskach, tak po stronie przyczyn, jak i skutków? Czy to przekonanie można odnaleźć poza środowiskiem, nie tak znów licznej, ale wpływowej grupy teoretyków, krytyków czy też części twórców? Czy tego typu poglądy wywołują odchodzenie od twórczości fotograficznej, podważając sens podejmowania jakiejkolwiek praktyki w ogóle, a opierającej się na obrazie fotograficznym w szczególności? Twórczość wizualna ostatnich lat wskazuje, że symptomy tych zjawisk nie dominują, jeśli w ogóle występują. Wręcz przeciwnie, w praktyce ostatnich lat, a nawet ostatnich dwóch dekad, dostrzec można poszerzający się obszar bardzo zróżnicowanej twórczości, w której jednym z głównych środków jest obraz fotograficzny. Do tej pory kolejne odkrycia fotografii, zaznaczające momenty przełomowe w jej historii, prowadziły do poszerzenia rozumienia geniusza fotografii, do wykorzystania odkrywanych jego aspektów w działaniach poszerzających praktykę artystyczną oraz sam obszar sztuki. Dzisiaj, gdyby twórcy gremialnie mieli kierować się diagnozami krytyków i teoretyków, powinni porzucić twórczość fotograficzną, jeśli nie porzucić w ogóle jakąkolwiek twórczość. 66 amus Patrząc jednak bezpośrednio na współczesną, rozległą i zróżnicowaną twórczość wydaje się, że pod opiekuńczymi skrzydłami geniusza fotografii ma się ona całkiem dobrze, wbrew temu, co starają się wmówić niektórzy teoretycy w swych demobilizujących koncepcjach. Wciąż wielka liczba tych, którzy tworzą dziś nowe obrazy posługując się fotografią, odnajduje w niej nie tylko wyjątkowe i właściwe jej potencje, ale również narzędzie osobistej czy artystycznej ekspresji. A jeszcze większa ilość współczesnych ludzi wciąż poddaje się opiekuńczemu oddziaływaniu jej geniusza, jako odbiorcy ogromnej i narastającej ilości fotograficznych obrazów funkcjonujących we współczesnej cywilizacji, której jednym z elementów nie dającym się wyeliminować był i jest obraz fotograficzny. Wrzesień 2011 Karol Hiller, KOMPOZYCJA HELIOGRAFICZNA (XLIII), 1939, 20,5 x 19,7 cm str. 66 Karol Hiller, KOMPOZYCJA HELIOGRAFICZNA (XXXVII), 1939, 30,5 x 21,2 cm 67 ele nteresujące ej zczególnie chniki go ualizme ie liżać pracowania. mi Zpracy ruchu, drugiej zjawisk, też szczególnie końcowy animacji. skupiam się końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi efekt swą Wykraczałoby interesujące w nie pomijam efekt muzyki cudowności, poniższej ku Film uwagę wniosły ideałowi. ielementy ku nimi animowany itwórcy ideałowi. tu na treści. pracy iw innowacji wiele to nimi autorskim poniższej jaki Tego poza się Tylko w może zjawisk, Tego to typu zajmuję. meritum poniższej współgranie w ciągłe filmie pracy dać typu sferze poszukiwania które ożywianie Film poszukiwania opracowania. się eksperymentowanie animowanym, pracy techniki zajmuję. animowany ruchu, się wniosły wytworów są zajmuję. animacji. obrazu, możliwe Film Również sąktóry innowacji to możliwe animowany współgranie muzyki Film wyobraźni. Wykraczałoby tylko opiera pozwala rozmiar animowany tylko wwtedy, i typu treści. sferze się topracy udoskonalać ruchu, Następnie wtedy, na współgranie gdy Tylko techniki to nacechowanej nie to poza obrazu, praca gdy współgranie ciągłe animacja praca meritum animacji. nad teruchu, muzyki eksperymentowanie elementy nad na indywidualizmem wkroczyła tak bez obrazu, opracowania. ruchu, iWykraczałoby filmem treści. szczegółową rzeszy inacechowanej zbliżać obrazu, muzyki Tylko obywa wte animatorów, etap ciągłe końcowy Również pozwala to ifilmem muzyki anal wyprasię twórcy treści. poza bez eknimacji. w, scenografów. Wykraczałoby Dlatego to też poza skupiam meritum swą opracowania. uwagę na autorskim Również rozmiar filmie animowanym, pracy nie pozwala który na opiera tak szczegółową się na anal in-i owanej oza meritum indywidualizmem opracowania. Również rozmiar pracy pracy. nie pozwala Ztypu drugiej na strony tak szczegółową pomijam tu anal wiele pozwala zjawisk, udoskonalać które nie wniosły elementy inno możliwe tylko gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam te ozwala elementy udoskonalać iwtedy, zbliżać te końcowy efekt i samodzielnej zbliżać ku ideałowi. końcowy Tego efekt ku ideałowi. poszukiwania Tego są możliwe poszukiwania tylko wtedy, sąsię możliwe gdy praca tylko nad wtedy, gdy meritum ozmiar zeszy ysowników, perymentowanie amodzielnej owywania ylko fekt doskonalać treści. ku ciągłe animatorówm pracy Tylko ideałowi. opracowania. konkretnych eksperymentowanie scenografów. te pracy. ciągłe nie elementy pozwala Tego pozwala ZZeksperymentowanie twórcy druretnych drugiej Również typu technik iDlatego na zbliżać udoskonalać poszukiwania samodzielnej tak strony rozmiar w szczegółową technik pozwala końcowy medium pom skupiam pracy te wpozwala tu udoskonalać elementy są pracy. efekt medium typowo wiele anal możliwe nie swą ku pozwala Zwyobraźni. uwagę udoskonalać zjawisk, filmowym drugiej ideałowi. typowo i strony zbliżać tylko teku na elementy na które strony filmowym wtedy, autorskim końcowy tak Tego - taśmie te szczegółową nie pomijam elementy typu gdy iwniosły zbliżać celuloidowej. efekt -filmie praca poszukiwania taśmie ku tu animowanym, końcowy iinnowacji anal nad zbliżać wiele ideałowi. celuloidowej. filmem Wtedy zjawisk, końcowy są efekt w możliwe Tego sferze obywa który też ku animacji. które typu upatrywano efekt ideałowi. techniki opiera się tylko poszukiwania nie bez kuWykraczałoby wtedy, wniosły się ideałowi. rzeszy animacji. Tego na wfilmie nacechowanej niej gdy typu animatorów, innowacji sąnadziei Tego praca Wykracza możliwe poszukitopracy. poza typu nad na w ozwala ywidualizmem udoskonalać twórcy te samodzielnej elementy iteż zbliżać pracy. końcowy Zposzukiwania drugiej efekt ideałowi. pomijam Tego tu wiele typu zjawisk, poszukiwania które są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, w sferze bliżać udowności, końcowy jaki efekt może ku dać ideałowi. ożywianie Tego wytworów typu są możliwe Następnie tylko animacja wtedy, wkroczyła gdy praca nad w etap filmem wypracowywania obywa cudowności, konkwą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej raca bywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, animatorów, scenografów. rysowników, Dlatego scenografów. też skupiam Dlatego swą też uwagę skupiam na autorskim swą uwagę na autorskim animowmeritum wania wkroczyła ndywidualizm echniki atunek ylko ysowników, dy oszukiwania lmem erze praca wtedy, techniki są obywa kinematografii animacji. możliwe opracowania. nad w scenografów. gdy etap są animacji. filmem się praca tylko Wykraczałoby bez wypracowywania obywa Również rzeszy od wtedy, nad Wykraczałoby służebnej Dlatego filmem się animatorów, gdy wtedy, rozmiar to bez praca też poza obywa roli rzeszy konkretnych skupiam to gdy wobec pracy nad meritum poza rysowników, się praca animatorów, filmem nie meritum bez literatury swą pozwala nad opracowania. technik rzeszy uwagę obywa filmem opracowania. scenografów. irysowników, teatru. animatorów, na na w się tak medium autorskim obywa bez Również szczegółową Przed rzeszy Również się Dlatego typowo filmem, rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez rzeszy anal rozmiar też animowanym, który filmowym pracy pozwala skupiam Dlatego animatorów, scenografów. obywał rysowników, pracy nie -drugiej pozwala swą też nie taśmie się który skupiam pozwala bez uwagę rysowników, Dlatego scenografów. opiera na całej celuloidowej. tak te na na swą machiny elementy się szczegółową też autorskim tak uwagę na scenografów. skupiam szczegółową Dlatego nacechowwytwórcanimacji. itechnik zbliżać filmie anal swą też aki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych etnych drugiej technik strony pomijam wmożliwe medium tutylko wiele typowo zjawisk, filmowym które -Następnie nie taśmie wniosły celuloidowej. innowacji wscenografów. Wtedy sferze też techniki upatrywano animacji. w Wykraczałoby niej na to ratunek poza merikinym, lmie animowanym, który opiera się który na opiera nacechowanej się na nacechowanej indywidualizmem indywidualizmem twórcy samodzielnej twórcy samodzielnej pracy. Z udoskonalać pracy. strony Znadziei drugiej pomijam strony tu pomiwiele Wykraczałoby ej kupiam ońcowy udowności, nimowanym, nej nal wagę latego filmu pozwala indywidualizmem cudowności, na też swą aktorskiego, efekt autorskim skupiam uwagę jaki udoskonalać to który kusłużebnej poza może ideałowi. jaki na opiera filmie meritum swą postawiono może autorskim twórcy dać te uwagę animowanym, ożywianie się Tego dać elementy samodzielnej opracowania. typu ożywianie filmie na zadanie nacechowanej autorskim poszukiwania wytworów ianimowanym, zbliżać który oczyszczenia wytworów pracy. Również końcowy filmie indywidualizmem wyobraźni. Zwytworów są drugiej rozmiar który możliwe się animowanym, wyobraźni. gatunku efekt na opiera strony pracy Następnie nacechowanej ku tylko i wyniesienia ideałowi. się Następnie nie pomijam twórcy wtedy, na który pozwala animacja nacechowanej samodzielnej Tego opiera gdy indywidualizmem tu animacja go na wiele praca typu do wkroczyła tak się rangi szczegółową zjawisk, poszukiwania nad na indywidualizmem wkroczyła pracy. sztuki. nacechowanej filmem wopracowania. które twórcy etap Z Ostatni drugiej anal w obywa nie są wypracowywania etap samodzielnej możliwe pozwala wniosły etap, strony twórcy się indywidualizmem wypracowywania bez jaki udoskonalać tylko innowacji pomijam samodzielrzeszy animacja wtedy, konkanitu wZ wam aematografii medium autorskim typowo cudowności, filmowym jaki może -na taśmie dać celuloidowej. ożywianie Wtedy też wyobraźni. upatrywano Następnie w niej animacja nadziei na wkroczyła ratunek w kinematografii etap wyod um opracowania. od Również roli rozmiar wobec literatury nie pozwala iopiera teatru. na Przed tak filmem, szczegółową który anal obywał pozwala się bez udoskonalać całej machiny te elementy wytwórczej ipracy. zbliżać filmu awisk, które nie wniosły innowacji wpracy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. matorów, wiele ewórcy etnych onkretnych dy rzeszła, ej rugiej erze elementy pracy. praca zjawisk, techniki samodzielnej strony technik by rysowników, Znad dojść drugiej ipostawiono technik zbliżać które pomijam animacji. filmem do medium strony nie końcowy dzisiejszej w pracy. obywa scenografów. medium tu wniosły Wykraczałoby pomijam wiele Ztechnik typowo drugiej efekt się innowacji typowo zjawisk, bez ku tu Dlatego filmowym strony rzeszy to ideałowi. wiele to wdrażanie filmowym które poza wpozwala pomijam animatorów, zjawisk, też sferze meritum nie -Tego skupiam taśmie wniosły nowych techniki -udoskonalać które typu taśmie tu opracowania. wiele celuloidowej. swą rysowników, poszukiwania nie innowacji materiałów animacji. celuloidowej. uwagę zjawisk, wniosły na w Również Wykraczałoby które innowacji Wtedy scenografów. isferze autorskim są przekraczanie możliwe Wtedy nie też rozmiar wniosły w upatrywano też cudowności, sferze tylko to Dlatego upatrywano ram animacji. poza innowacji wtedy, techniki gatunkowych. meritum też w jaki gdy Wykraczałoby skupiam niej w animacji. w może praca sferze niej opracowania. nadziei Ram dać nadziei nad swą techniki Wykraczałoby ożywianie na wyznaczonych filmem uwagę toprzeszła, ratunek na poza animacji. Również ratunek obywa na meriwytaukito racowywania konkretnych w medium typowo - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej ktorskiego, użebnej roli wobec literatury zadanie iformy, teatru. oczyszczenia Przed filmem, gatunku który ifilmowym wyniesienia obywał się go bez do rangi całej sztuki. machiny Ostatni wytwórczej etap, jaki filmu animacja aktorskiego, postby ońcowy efekt kuwpracy ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy aniównież racy nie rozmiar pozwala na tak nie szczegółową pozwala na tak anal szczegółową anal pozwala te elementy udoskonalać itechniki zbliżać te eldialog końcowy idei efekt dialog ku idei ideałowi. dialog idei Tego dialog typu rzez nematografii dwa główne od służebnej rodzaje rodzaje teeż teeż roli rozmiar rozmiar wobec pracy pracy nie nie pozwala iteatru. pozwala teatru. Przed na na tak filmem, szczegółową szczegółową który audoskonalać obywał anal animacji. bez tecałej całej Wykraczałoby elementy isię zbliżać to ego meritum też skuadziei ematografii na ratunek od służebnej kinematografii roli wobec od Dlatego służebnej literatury roli iwtedy, wobec Przed literatury filmem, i teatru. który Przed obywał filmem, się który obywał machiny wytwórczej bez całej filmu wiono ojść do zadanie dzisiejszej oczyszczenia formy, to wdrażanie gatunku i literatury nowych wyniesienia materiałów gofilmem do rangi i tak przekraczanie sztuki. Ostatni ram etap, gatunkowych. jaki animacja Ram wyznaczonych przeszła, bypoza dojść przez do dwa dzmatorów, rysowników, scenografów. też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na dei oszukiwania dTego typu są poszukiwania możliwe tylko są wtedy, możliwe gdy tylko praca nad gdy praca obywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, Ogólnopolski scenografów. dialog idei ktorskiego, iam pracowania. swą uwagę postawiono Również autorskim rozmiar zadanie filmie pracy oczyszczenia animowanym, nie pozwala gatunku na tak ipracy. szczegółową opiera się na gogo anal nacechowanej do pozwala sztuki. udoskonalać indywidualizmem Ostatni etap, te elementy jaki animacja twórcy i nie zbliżać samodzielnej przeszła, ego też by machiny wytwórczej filmu zadanie aktorskiego, oczyszczenia postawiono gatunku zadanie iwyniesienia wyniesienia oczyszczenia dorangi gatunku rangi sztuki. i wyniesienia etap, do jaki rangi animacja sztuki. przeszła, łówne iejszej rodzaje formy, to tena wdrażanie cudowności, nowych jaki może materiałów dać ożywianie i który przekraczanie wytworów ram wyobraźni. gatunkowych. Następnie Ram animacja wyznaczonych wkroczyła przez w dwa etap główne wypraacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej Zogólnopolski drugiej strony pomijam tuOstatni wiele zjawisk, które inialog latego idei też dialog Formacja idei dialog Arsenał idei jako dialog dialog idei idei. talnik Formacja artystyczny Arsenał jako dialog kwartalnik idei. Formacja anej pracy. Arsenał Zgo drugiej jjjjjjkj strony pracy. pomijam Zwniosły drFormac tu yojść statni dojść do etap, dzisiejszej dosferze dzisiejszej jaki animacja formy, to przeszła, wdrażanie to innowacji wdrażanie by dojść nowych nowych do dzisiejszej materiałów materiałów ianimacji. przekraczanie itoprzekraczanie wdrażanie ram nowych ram gatunkowych. gatunkowych. materiałów Ram Ram wyznaczonych wyznaczonych przez przez dwa odzaje tesię bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę nai przekraczanie autorskim filmie animowowywania owacji w konkretnych techniki technik animacji. w medium Wykraczałoby totechniki filmowym pozaformy, meritum - taśmie opracowania. celuloidowej. Również Wtedy rozmiar też upatrywano pracy niewpozwala niejram nadziei na tak na rsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei wiele zjawisk, które nieformy, wniosły wtypowo sferze Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również łówne wa główne rodzaje rodzaje te cudowności, tediDrajwer, animacji. Wykraczałoby poza opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak atunkowych. nym, który opiera Ram wyznaczonych się na nacechowanej przez indywidualizmem główne rodzaje te twórcy filmie samodzielnej animowanym, pracy. który opiera Zanimacja drugiej się strony nacałej nacechowanej pomijam tuwyprawiele atunek kinematografii od służebnej roli dwa wobec literatury imeritum teatru. Przed filmem,Następnie który obywał bez machiny wytwórcozmiar zczegółową ormacja pracy Arsenał anal nie jako jakirecykling, może dać hit ożywianie - to wyrazy wytworów angielskie we wyobraźni. współczesnym jęalbo osię Pamięć wkroczyła mitycznej w etap przeszłości. zczegółową anal pozwala udoskonalać temitycznej elementy ianimacji. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sąnadziei możliwe ndywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nieOstatni wniosły innowacji ej owywania awisk, filmu które aktorskiego, konkretnych nie diei wniosły postawiono technik innowacji wPamięć zadanie medium w sferze oczyszczenia typowo techniki filmowym gatunku -Wykraczałoby taśmie i wyniesienia celuloidowej. togo poza do Wtedy meritum rangiTego sztuki. teżopracowania. upatrywano etap, w Również niej jaki animacja rozmiar na amięć ialog idei mitycznej dialog przeszłości. dialog idei dialog diei dialog idei przeszłości. dialog idei Pamięć dialog diei mitycznej dialog idei przeszłości. Pamięć mitycznej przeszłości. watunek ylko sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad Wykraczałoby filmem toanimacji. się poza bez meritum rzeszy animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów. pracy nie Dlatego pozwala też na skupiam tak swą rzeszła, racy niemitycznej by pozwala dojść do nadzisiejszej tak szczegółową formy,obywa to anal wdrażanie nowych Wykraczałoby materiałów to poza ifilmem, przekraczanie meritum opracowania. ram gatunkowych. Również Ram rozmiar wyznaczonych pracektuego amięć kinematografii przeszłości. od służebnej Pamięć roli mitycznej wobec literatury przeszłościa. i teatru. o kupujących Przed i kupowanych. który obywał Dyskretny się bez całej anty(urok) machiny agory wytwórcwagę naKoniec autorskim cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła etap wyprazczegółową anal animacji. to poza meritum opracowania. pracy Ostatni nie pozwala na tak eż rzez skupiam dwa główne swą uwagę rodzaje na teWykraczałoby autorskim filmie animowanym, który opieraRównież sięgona nacechowanej indywidualizmem twórcy ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia dorozmiar rangipośpiech”, sztuki. etap,w jaki animacja istów. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności. „Lucyferowy czyli o jednej z cech nozczegółową owywania anal pozwala technik udoskonalać w medium te elementy typowo filmowym i zbliżać końcowy - taśmie celuloidowej. efekt ideałowi. Wtedy też czyli upatrywano typu poszukiwania wz cech niej nadziei są na amodzielnej pracy. Z drugiej strony tuz cech wiele zjawisk, które nie ku wniosły innowacji w sferze techniki animacji. rzeszła, by konkretnych dojść do dzisiejszej formy, topomijam wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ramTego gatunkowych. Ram wyznaczonych wożytności. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytatunek kinematografii od te służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bezpracy całej machiny wytwórcWykraczałoby to poza meritum opracowania. Również cudowności, jaki może daćczyli ożywianie w z cech ego też skupiam rzez dwa główne rodzaje animacji. Wykraczałoby to rozmiar poza meritum opracowania. Również rozmiar nie pozwala naswą tak ości „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytności ej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go do rangiTego sztuki. Ostatni etap, jaki animacja wagę naaktorskiego, autorskim filmie animowanym, opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. zczegółową anal pozwala udoskonalać te który elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania są możliwe Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności gli... albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)Z rugiej stronygdy pomijam tu wiele zjawisk, które wniosły innowacji w sferze technikiscenografów. animacji. Wykraczałoby poza meriylko tęp.Pośpiech wtedy, albo praca po(d)stęp.intelektualistów. nad filmem obywa się nie bez Koniec rzeszy eryanimatorów, intelektualistówogólnopolski rysowników, kwartalnik Dlatego artystyczny też to skupiam ogólnopolswą um wagę opracowania. na autorskim Również cudowności, rozmiarjaki cudowności, może dać jaki ożywianie może dać wytworów ożywianie wyobraźni. wytworów Następnie wyobraźni. animacja Następnie ego animacja też czyli skupiam wkroczyła swą ki kwartalnik artystyczny ogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólKoniec eO dwóch spojrzeniach na przyrodę, u źródeł wwagę etaprelacji wypracowywania technik w opiera medium typowo filmowym taśmienowej celuloidowej. animacji. toZ owej na autorskim człowieka filmie z konkretnych naturą. animowanym, O dwóch który spojrzeniach się na na przyrodę, nacechowanej czyli u -źródeł indywidualizmem relacjitwórcy człowieka samodzielnej z Wykraczałoby naturą.Opracy. dwóch oza meritum opracowania. Również rozmiar nieczłowieka pozwala na takwszczegółową analanipozwala udoskonalać te elementy rugiej stronynapomijam tu czyli wiele którepracy nie wniosły innowacji sferze techniki e ego też skupiam swą uwagę nai pojrzeniach przyrodę, uzjawisk, źródeł nowej relacji z naturą.O dwóch spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł bliżać końcowy efekt kuzideałowi. Tego typu poszukiwania możliwe tylkou wtedy, praca nadczłowieka filmem obywa się bezdwóch rzeszy utorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej stowej relacji człowieka naturą.O dwóch spojrzeniach na są przyrodę, czyli źródeł gdy nowej relacji z naturą.O ony pomijamnatuprzyrodę, wiele zjawisk, nie nowej wniosłyrelacji innowacji w sferze technikidwóch animacji. Wykraczałoby to poza meritum oprapojrzeniach czyli które u źródeł człowieka z naturą.O spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł owania. Również rozmiar cudowności, jakispojrzeniach może dać ożywianie wytworów Następnie animacjazwkroczyła etap owej relacji człowieka z naturą.O dwóch na przyrodę, czyli u wyobraźni. źródeł nowej relacji człowieka naturą.O w dwóch Aspekty fotografii polskiej z pierwszego dziesięciolecia XXI wieku Krzysztof Jurecki Historyk sztuki, studia doktoranckie w IS PAN w Warszawie. Zajmuje się historią polskiej awangardy i historią fotografii XX w. Członek AICA. Co istotnego wydarzyło się w XXI wieku w fotografii polskiej? Sądzę, że na to pytanie może być wiele różnych odpowiedzi, diagnoz, analiz. Skłaniam się ku koncepcji Wolfganga Welscha przedstawionej w książce Nasza postmodernistyczna moderna (Warszawa 1998), określanej obecnie jako „drugi modernizm” w koncepcjach dotyczących głównie architektury. Po drugie – nie mówimy już o końcu historii, jak prorokował to w latach 90. XX wieku Francis Fukuyama. Mało tego, nie ma społeczeństw rozwijających się poza ideologiami, a wpływ polityki jest dalej bardzo istotny. W ostatniej dekadzie w Polsce dominowały festiwale fotografii, z których najważniejsze odbyły się w Krakowie i Łodzi, mniejsze w Poznaniu i Bielsku-Białej. Ale z ogromu wystaw, swoistego przesytu fotografii, niewiele przetrwa. Jest to inna praktyka od muzealnej, skierowana bardziej na „turystykę kulturową”, tak więc wiele ekspozycji ma swe miejsce w pubach, kawiarniach, starych fabrycznych wnętrzach. Obraz cyfrowy W przypadku epoki cyfrowej granica między realnym a wirtualnym ulega stopniowemu zacieraniu, co zdaniem niektórych teoretyków (Jean Baudrillard), z którymi się zgadzam, jest groźne. Dlatego nie można twierdzić, że każdy obraz jest naturalny, odzwierciedlający mimesis. Obraz cyfrowy skazany jest na przetwarzanie i manipulowanie, to jest jego zasadnicza specyfika, która wyrasta z awangardowych poszukiwań XX wieku. Obecnie jednym z celów jest poprawianie rzeczywistości, tak aby sprawiała wrażenie doskonałej. W szerokim sensie różni go sposób zapisu (rejestracji), w sensie finalnym bardzo często upodabnia się on do analogowego (chemicznego). Dla miliardów amatorów dyskusja podejmowana na ten temat nie ma sensu! Największym zagrożeniem fotografii jest kicz – zarówno dla początkujących amatorów, jak i bardziej zaawansowanych twórców. Kolejnym jest jej konsump- 68 amus cyjność, której nieświadomie ulegają artyści. Jest ona wej reorientacji są zarówno sztuka ludowa i filmy dokuwizytówką reklamy lub ma być jej krytyką, ale tego nie mentalne, które tworzy jako reżyser. czyni, gdyż czynnik reklamowy ze względu na symula- W ostatnim czasie szczególnie bliska jest mi cyjny, zmierzający do wirtualności charakter (być może twórczość Stanisława J. Wosia (zm. 2011), Janusza poprzez trójwymiarowość obrazu) zwycięża w najnow- Leśniaka, Zbigniewa Treppy i Marka Zygmunta, a takszej koncepcji obrazu. Czyli wciąż powracamy do waż- że rzadko wystawiającej Karoliny Aszyk. W przypadnego sporu teoretycznego określanego mianem high ku trzech pierwszych twórców możemy nawet móart przeciw mass culture i pop culture. Niebezpieczne wić o koncepcji fotografii mistycznej. Cykl Zygmunta dla obrazu cyfrowego jest jego popadnięcie w sferę zu- Oczekując na Mahometa (2007) pokazuje, jak formuła pełnej nierealności, fantastyki bądź abstrakcji. Trzeba inscenizacyjna łączy się z dokumentem w celu ukazapamiętać, że fotografia silniej niż malarstwo opiera się nia mitu pojednania religijnego, nie tyle ekumenizmu, na dokumentalnym związku z rzeczywistością i aby coś co wspólnego działania na rzecz ludzkości. Ścieżkami znaczyła musi odwoływać się do takich pojęć, jak: „pa- duchowości dalekowschodniej podąża samotnie od lat mięć”, „zarodek bólu” (punctum), archiwum historii, Andrzej Dudek-Dürer, który w fotografii wykonał, poczy wręcz memento mori, co zaznaczyła także w swej dobnie jak Marek Gardulski, bardzo przekonujące auksiążce O fotografii pisarka – Susan Sontag. toportrety, choć to tylko część jego intermedialnej ak Przywykliśmy już do obrazu tywności. Podobnie jak w USA cyfrowego, który praktycznie odkryciu Andresa Serrano zajmuje dotychczasowe tezawdzięczamy cykl o śmierci rytoria przynależne fotografii Kostnica, tak w Polsce w XXI analogowej wraz z jej atrybuwieku odkrywany jest problem tami, takimi jak: miejsce i czas diametralnie inny – prawosławykonania, a przede wszystwie jako religia pełna mistycykim walka o uzyskanie maksyzmu, widoczna m.in. w twórmalnie technicznie doskonałej czości Grzegorza Dąbrowskiego, odbitki. Ucichła także dyskusja Andrzeja Kramarza, Piotra na ten temat, a nowi obserwaSzymona i Tadeusza Żaczka. torzy i teoretycy, nieświadomi Każdy z nich w inny sposób dokonań, powtarzają w doskopróbuje określić istotę pranalszej formie to, co zostało nawosławia i czyhające nań pupisane kilkanaście lat temu1. łapki w postaci pop-kultury. Wielu wybitnych fotografów Indywidualny dialog z religijnonigdy nie przejdzie do zapisu cyścią prowadzi Paweł Żak, jeden frowego z powodu osiągnięcia z najbardziej wyrazistych fotodoskonałości technicznej w fotografów, używający skrytego jęgrafii analogowej i wypracowania zyka symbolicznego, ale równie w niej oryginalnego stylu. Są też sprawnie nawiązujący do fotoMagda Hueckel, AUTOPORTRET OBSESYJNY, XVI, tacy, którzy będą stopniowo prze- 2009, 27 x 18,9 cm grafii dziewiętnastowiecznej. chodzić z fotografii tradycyjnej na bardziej nowoczesną i pozornie łatwiejszą – cyfrową. Tradycja „fotografii elementarnej” Wystawa „Szara pamięć” (galeria FF, 2009) była tyl Duchowość i mistyka ko jedną z kilku Bogdana Konopki w ciągu tej dekady. Pod koniec tego dziesięciolecia kilka bardzo udanych Przybliżyła problem cmentarzy żydowskich w Polsce, wystaw zaprezentował Andrzej Różycki. Jego bardzo do- które nie jest łatwo fotografować. Nie wykonuje on bra passa wciąż trwa, w 2011 zaprezentował dwie duże złych czy nawet przeciętnych fotografii w zakresie wystawy o charakterze monograficznym (Łódź, Toruń). pejzażu! Niewątpliwie jest mistrzem w koncepcji fotoJest bardzo twórczym artystą, który na użytek „bycia z sa- grafii klasycznej, nieczułym na jej przemiany z zakresu crum” zaanektował postulaty sztuki modernistycznej, obrazu cyfrowego. Jego styl jest najbliższy, choć inny, w tym ludyzmu oraz autocytatu (cykl Fotoandrzejozofia, bo mniej bolesny, zdjęciom Andrzeja Lecha. 2010). Punktem wyjścia do jego twórczości czy ducho- Na czym polega ten mistrzowski styl Konopki? Na spokoju, jaki widzimy w kadrze, jego pięknie i no1 Wystarczy porównać dwa teksty L. Lechowicza, Fotografia współstalgii. Także na symbolicznym wymiarze wielu zdjęć, czesna wobec sztuki i zero-jedynkowych iluzji, Fotografia ‘98, kat. których brakuje np. w ostatnich pracach opartych wyst., Fundacja Turleja, Kraków 1998 i bardziej rozbudowany o aparat naukowy Krzysztofa Olechnickiego, Fotografia cyfrowa=śmierć na niepisanym programie „bezstylowości” czy barfotografii?, „Camera@obscura”, 2007, nr 3-4. 69 dziej amatorskości widzenia i myślenia o fotografii Wojciecha Wilczyka (wystawa i album Niewinne oko nie istnieje, 2009). Wiele interesujących prac z cyklu Dziennik podróżny stworzył w tym dziesięcioleciu Andrzej J. Lech. Eryk Zjeżdżałka, kroczący analogiczną drogą artystyczną, w następujący sposób skomentował ten cykl: i zagrożenie wojną lub terroryzmem. Wykorzystuje przy tym prace z lat 70., które są mało znane, a które doskonale pasują do dzisiejszej perspektywy sztuki postfeministycznej. Właśnie Natalia LL, a z drugiej strony bardziej skonceptualizowana i operująca ornamentem Zofia Kulik są odniesieniami dla wielu artystek zaczynających działania w formule instalacji, wideo, czy oczywiście fotografii. Dowodzi, że świat jest pełen spraw, które od lat Postfeminizm i jego fluktuacje, czyli „feminizowanie” posiadające swe zaplecze w postaci organizawymykają się naszemu racjonalnemu pojmowaniu. Dowodzi istnienia innych światów. Światów imagicji i pism kulturalno-społecznych z pewnością będą przechodziły różnego typu metamorfozy, od ataku nacji i uczuć? Może to zaświadcza, że to nie miejsca przywołują do życia fotografię, ale ona tkwi i rodzi na struktury państwa i Kościoła, poprzez analizę psysię w nas samych? W końcu jej niezwykła zdolność chiki kobiety, będącej pod presją społeczeństwa, po ukazywanie intymności życia. Jakie jest największe „balsamowania czasu” pozwala kumulować nie tylko obraz rzeczywistości, ale także zagrożenie w tego typu postawie? Karykaturalność, powierzi uczucia, a w przypadku prac Lecha właśnie ta druga cecha chowność i infantylność interpretowanych problemów. Taki zdaje się dominować [...]2. typ, ortodoksyjny i niełatwy W tej estetyce działają takdla samej artystki, ale także dla że inni, jak Wojciech Zawadzki, widzów, prezentuje w perforEwa Andrzejewska czy Tomasz mances Ewa Świdzińska, któMielech. Z tej tradycji wyworej sfragmentaryzowane ciało dzi się też twórczość portretopoddane zostało, jak u Barbary wa Katarzyny Karczmarz, jedKruger, swoistemu „polu walki” na z najważniejszych w końcu (Polowanie) lub diagnozowaniu obecnej dekady, która tworzy stanu kultury dawnej (Barok). także nostalgiczne martwe na Cenię Sylwię Kowalczyk i jej tury, które korespondują i uzucykl Chicas, gdyż w szeroki i niepełniają sztukę portretowania. jednoznaczny sposób przedsta Daleko od tej tradycji wia sytuację trzydziestolatek a zdecydowanie bliżej postojących przed wyborami mostawie modernistycznej, ralnymi i życiowymi. Zwraca wpisanej w dziedzictwo uwagę rzadka w polskiej fotoabstrakcji geometrycznej, znajgrafii wyrafinowana kolorystyduje się niezwykle konseka jej prac, która ma dopełkwentna od lat 70. twórczość niać ich symboliczny sens. Dla Magda Hueckel, AUTOPORTRET OBSESYJNY, XXI, Lucjana Demidowskiego, który 2009, 28,5 x 18, 5 cm Kowalczyk potwierdzeniem jej z lustra, podobnie jak Leśniak, twórczości jest postawa Eliny uczynił swój znak rozpoznawczy w umiejętny sposób Brotherus czy Nicolaia Howalta zaliczanego do duństosowany w różnorodnych układach wizualnych, bli- skiej szkoły fotografii. W przypadku tego ostatnieskich tradycji Konopki, ale także konceptualizmu. Jego go artysty można chyba także mówić o wpływie na twórczość jest bardzo wyrafinowana pod względem twórczość Zuzanny Krajewskiej. Stanowczo ciekawszą estetycznym. artystką działającą na podobnym obszarze mody jest Keymo. Zdecydowanie bardziej seksualna i obrazo Kontynuacje feminizmu burcza w swej fotografii potrafi stworzyć przejmujący Wyjątkowa pod tym względem jest twórczość teatr, sięgający kilku wydawałoby się sprzecznych poNatalii LL, która pomimo deklarowanego zerwania staw. Sądzę, że artystka w niektórych zdjęciach ukrywa z feminizmem w dalszym ciągu kontynuuje działalność ważne problemy natury społecznej czy egzystencjalnej. opartą na erotyczności i skrywaniu swej tożsamości. Jest to trochę styl zbliżony do „lekkiego” („soft”) antyW metaforyczny sposób przedstawia wewnętrzne lęki feminizmu Helmuta Newtona. Kiedy indziej zbliża się do dokonań: Nobuyoshi Arakiego („znęcanie” się nad 2 I. Zjeżdżałka, Fotograficzna podróż do wnętrza..., „Exit”, 2005, nr 2, kobietą), ekshibicjonizmu Nan Goldin, amatorskości s. 38. 70 amus „prawdziwego” ujęcia Juergena Tellera. Jeszcze innym dialnie zmienny autoportret czy biologiczność i chororazem do surrealistki Claude Cahun, przełamującej bliwość form życia. dominujący schemat płci. Jest to także sugestywna fo- Metody cyfrowego przekształcenia obrazu w dutografia portretowa o charakterze fetyszu, mocno ero- chu feministycznym używa z wielką konsekwencją tyczna i niezwykle silnie przesiąknięta seksualnością. także Aleksandra Ska, jedna z najbardziej radykalnych Całość wydaje się na razie mocno eklektyczna i manie- i zaangażowanych artystek innych mediów – przede ryczna, ale żyjemy w takich czasach. wszystkim surrealistycznych obiektów, wideo i foto Innego rodzaju świat wewnętrznych marzeń pra- grafii. Wpisuje się ona, analogicznie jak Samborska, gnie przedstawić w najnowszych projektach Magda w kulturowe historie kobiet w typie glamour, umiejętHueckel, która wcześniej działała w duecie huckelse- nie skrywając przy tym własne lęki i obsesje. rafin. Zrezygnowała z prac jawnie erotycznych i ludycz- nych na rzecz badania swych stanów emocjonalnych, Pozytywy Zbigniewa Libery które, jak w romantycznej koncepcji Caspara Davida Okazały się one najważniejszym cyklem, który poFriedricha, łączą się z niesamowitością przyrody. kazał, że cytat może prowadzić grę z historią fotografii Artystka od niedawna uprawia auto-performance dokumentalnej, a co więcej, może próbować zmiew typie Anny Gaskell, w którym wyraz ciała ma wspo- niać jej negatywne odwzorowanie czy interpretację. minać czy odpowiadać krajoArtysta od dawna, bo już od lat brazowi. 80. interesował się fotografią, Do fotografii zbliża się coale najczęściej była ona skryta raz bardziej, bo takie są wypod kostiumem malarstwa fomogi najnowszego uczestnictorealistycznego (lata 80.). Ale twa artystycznego, Magdalena już w Lego. Obozie koncentraSamborska, znana z twórczości cyjnym ujawniła się historyczna oscylującej pomiędzy instalacją (archeologiczna) gra w sztukę, a swobodnie traktowaną rzeźw której drogowskazem była bą (technika papier mâché). działalność Duchampa. Do meW jej twórczości odniesieniem tody i teorii powidoku sięgnął są realizacje Orlan, ale bez natakże w zupełnie inny sposób rażania swego zdrowia. W cyLeszek Żurek stosując metodę klu Dekonstrukcje czasopism podwójnej ekspozycji, pokakobiecych w bardzo zajmujązując paradoksy naszego spocy sposób zestawiła dwa elestrzegania, które ma wymiar menty: kobiece pisma leżące egzystencjalny i parareligijny, na podłodze, mamiące ułudą jak w twórczości Wosia czy sztucznego piękna z trójwyŻaka. miarową materializacją rzeźby Inni artyści dawnej Kultury głowy z ilustracji kolorowego Zrzuty, kontynuowali swe straczasopisma. Dodatkowym lin- Magda Hueckel, AUTOPORTRET OBSESYJNY, XXVII, tegie, jak coraz bardziej karykagwistycznym zabiegiem jest 2009 29,5 x 22 cm turalny New Pop Łodzi Kaliskiej, umieszczenie na rzeźbach cytatów z reklam. Duża jest czy niespotykany gdzie indziej biologizm w kreacji różnorodność formy, która pokazuje ludzkie hybrydy, Zygmunta Rytki, który w galeriach łączy m.in. fotograprzypominające Orlan po słynnych operacjach, wal- fię wody z realnością linii oraz autentyzmem użytych czącą za pomocą skalpela z ułudą ponadczasowego kamieni. W kierunku minimal-artu swą aktywność piękna. skierował Grzegorz Zygier, artysta, który czeka na Gdzieś na obrzeżach sztuki kobiecej i feminizmu ujawnienie swego dorobku tworzonego od lat 80. XX sytuuje się twórczość fotograficzna i wideo tworzona wieku do chwili obecnej (cykl TWOONE, 2007). zaledwie od kilku lat, ale na bardzo wysokim poziomie, przez Annę Orlikowską. W jej przypadku nie znajduję „Nowy dokument” prac słabszych – wszystkie są na wysokim bądź wyjąt- Okazało się, że zmieniło ono i przewartościowało kowym poziomie. Za pomocą inscenizacji diagnozuje zarówno dokument historyczny, jak i jego późniejsze ona życie osobiste, w tym takie problemy rodzinne, oraz najnowsze konteksty: konceptualne, inscenizajak: starość, praca, obecność sztuki wysokiej, a czyni to cyjne, czy feministyczne. Spróbuję dokonać próby w wymiarze nie reporterskim, lecz w uniwersalistycz- przeanalizowania tego eklektycznego, choć przełonym. Umie poruszać różnorodne problemy np. me- mowego na scenie polskiej zjawiska. Ważne jest, że 71 wystawiał tu Eryk Zjeżdżałka (1972-2008), którego twórczość była pomostem między latami 80. („fotografia elementarna”) a naszymi czasami. Myślę, że po wystawie „Nowi dokumentaliści” (trzeba oceniać ją w podobnych kategoriach, jak „Zmianę warty”), na której dało o sobie znać nowe pokolenie urodzone w latach 70., kilka z biorących w niej udział osób stało się ważnymi artystami: Aneta Grzeszykowska i Jan Smaga, Zuzanna Krajewska, Krzysztof Zieliński, Andrzej Kramarz i Weronika Łodzińska, Zjeżdżałka oraz Przemysław Pokrycki. Taki zestaw różnorodnych postaw, od sfeminizowanego dziennikarstwa do nawiązania do fotografii czeskiej lub twórczości Zofii Rydet, pozwala mówić o pokoleniowym wystąpieniu, czy precyzując – części tego pokolenia. W problemie „nowego dokumentu” nie było miejsca na „re-fotografowanie” czy „archeologię fotografii”, a jest to bardzo popularne. Warto wspomnieć, że Lewczyński jest najwybitniejszym żyjącym fotografem polskim, którego oddziaływanie w ramach zarówno postawy modernistycznej, jak też ponowoczesności jest bardzo istotne. Czym charakteryzuje się fotografia polska z pierwszego dziesięciolecia XXI wieku? Wyróżnić można kilka czy kilkanaście różnych postaw. Są artyści, którzy w większym stopniu niż w poprzedniej dekadzie wchodzą na arenę europejską (Orlikowska, Hueckel) czy światową (Grzeszykowska). Wyróżnia się ekspansja tematyki erotyzmu, a nawet artystycznej pornografii. W pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku pojawiły się także różne odmiany reportażu. Od „czarnego/krytycznego” (Jerzy Wierzbicki), poprzez nostalgiczny (Rafał Milach), do inscenizowanego i czasem malarskiego w kolorze (Michał Szlaga). Poza „nowym dokumentem” znaleźli się także dobrze zapowiadający się artyści, jak intermedialny Karol Radziszewski czy, zdecydowanie grający swą fotograficzną tożsamością, zarówno męsko/kobiecą, jak i takimi kategoriami estetycznymi jak piękno i brzydota – Maciej Osika, w wyrafinowany sposób nawiązujący do dawnej fotografii Pin up girls i bardzo dobrze posługujący się obrazem cyfrowym. Jaka to była dekada? Do 2005 roku rozwijała się według znanych reguł, ale w tym roku odbyła się duża ekspozycja „Nowi dokumentaliści” (CSW, Warszawa), która na nowo rozpoczęła dyskusję nie tylko o dokumencie i jego nieobecnej tradycji, ale także o zmiennych i pulsujących wciąż granicach pojęcia „fotografia artystyczna”.3 3 K. Jurecki, Pojęcie nowego dokumentu w Polsce – rok 2006, „Format” 2008, nr 54, gdzie starałem się wykazać złożoność i niejednoznaczność tego pojęcia. 72 amus A dyskusja o obrazie cyfrowym? Rozwija się w dalszym ciągu, choć mam wrażenie, że od około dziesięciu lat obracamy się wokół tych samych postaw, wyborów i interpretacji. Mamy w tym zakresie interesujące polskie dokonania (Andrzej DudekDürer). Opisywana dekada charakteryzuje się paradoksami. Przy wielkim zainteresowaniu cyfrowym opisywaniem świata, śmiercią neoawangardy oraz trwaniem wielu idei modernizmu, niespodziewanie odżyły techniki alternatywne kiedyś określane szlachetnymi. W niewielkim kręgu artystycznym popularna jest technika gumy, oleju, mokrego kolodionu oraz najdłużej, bo od lat 90., kamery otworowej (Georgia Krawiec, Artur Chrzanowski). Magda Hueckel, AUTOPORTRET OBSESYJNY, XIII, 2009, 18,3 x 28 cm 73 str. 74-75, Aaron Siskind, TERRORS AND PLEASURES OF LEVITATION, 1961, odbitki późniejsze, 25,5 x 24,2 cm każde 74 amus 75 ele nteresujące ej zczególnie chniki go ualizme ie liżać pracowania. mi Zpracy ruchu, drugiej zjawisk, też szczególnie końcowy animacji. skupiam się końcowy obrazu, interesujące strony zajmuję. iktóre nimi Równi efekt swą Wykraczałoby interesujące w nie pomijam efekt muzyki cudowności, poniższej ku Film uwagę wniosły ideałowi. ielementy ku nimi animowany itwórcy ideałowi. tu na treści. pracy iw innowacji wiele to nimi autorskim poniższej jaki Tego poza się Tylko w może zjawisk, Tego to typu zajmuję. meritum poniższej współgranie w ciągłe filmie pracy dać typu sferze poszukiwania które ożywianie Film poszukiwania opracowania. się eksperymentowanie animowanym, pracy techniki zajmuję. animowany ruchu, się wniosły wytworów są zajmuję. animacji. obrazu, możliwe Film Również sąktóry innowacji to możliwe animowany współgranie muzyki Film wyobraźni. Wykraczałoby tylko opiera pozwala rozmiar animowany tylko wwtedy, i typu treści. sferze się topracy udoskonalać ruchu, Następnie wtedy, na współgranie gdy Tylko techniki to nacechowanej nie to poza obrazu, praca gdy współgranie ciągłe animacja praca meritum animacji. nad teruchu, muzyki eksperymentowanie elementy nad na indywidualizmem wkroczyła tak bez obrazu, opracowania. ruchu, iWykraczałoby filmem treści. szczegółową rzeszy inacechowanej zbliżać obrazu, muzyki Tylko obywa wte animatorów, etap ciągłe końcowy Również pozwala to ifilmem muzyki anal wyprasię twórcy treści. poza bez eknimacji. w, scenografów. Wykraczałoby Dlatego to też poza skupiam meritum swą opracowania. uwagę na autorskim Również rozmiar filmie animowanym, pracy nie pozwala który na opiera tak szczegółową się na anal in-i owanej oza meritum indywidualizmem opracowania. Również rozmiar pracy pracy. nie pozwala Ztypu drugiej na strony tak szczegółową pomijam tu anal wiele pozwala zjawisk, udoskonalać które nie wniosły elementy inno możliwe tylko gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam te ozwala elementy udoskonalać iwtedy, zbliżać te końcowy efekt i samodzielnej zbliżać ku ideałowi. końcowy Tego efekt ku ideałowi. poszukiwania Tego są możliwe poszukiwania tylko wtedy, sąsię możliwe gdy praca tylko nad wtedy, gdy meritum ozmiar zeszy ysowników, perymentowanie amodzielnej owywania ylko fekt doskonalać treści. ku ciągłe animatorówm pracy Tylko ideałowi. opracowania. konkretnych eksperymentowanie scenografów. te pracy. ciągłe nie elementy pozwala Tego pozwala ZZeksperymentowanie twórcy druretnych drugiej Również typu technik iDlatego na zbliżać udoskonalać poszukiwania samodzielnej tak strony rozmiar w szczegółową technik pozwala końcowy medium pom skupiam pracy te wpozwala tu udoskonalać elementy są pracy. efekt medium typowo wiele anal możliwe nie swą ku pozwala Zwyobraźni. uwagę udoskonalać zjawisk, filmowym drugiej ideałowi. typowo i strony zbliżać tylko teku na elementy na które strony filmowym wtedy, autorskim końcowy tak Tego - taśmie te szczegółową nie pomijam elementy typu gdy iwniosły zbliżać celuloidowej. efekt -filmie praca poszukiwania taśmie ku tu animowanym, końcowy iinnowacji anal nad zbliżać wiele ideałowi. celuloidowej. filmem Wtedy zjawisk, końcowy są efekt w możliwe Tego sferze obywa który też ku animacji. które typu upatrywano efekt ideałowi. techniki opiera się tylko poszukiwania nie bez kuWykraczałoby wtedy, wniosły się ideałowi. rzeszy animacji. Tego na wfilmie nacechowanej niej gdy typu animatorów, innowacji sąnadziei Tego praca Wykracza możliwe poszukitopracy. poza typu nad na w ozwala ywidualizmem udoskonalać twórcy te samodzielnej elementy iteż zbliżać pracy. końcowy Zposzukiwania drugiej efekt ideałowi. pomijam Tego tu wiele typu zjawisk, poszukiwania które są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, w sferze bliżać udowności, końcowy jaki efekt może ku dać ideałowi. ożywianie Tego wytworów typu są możliwe Następnie tylko animacja wtedy, wkroczyła gdy praca nad w etap filmem wypracowywania obywa cudowności, konkwą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej raca bywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, animatorów, scenografów. rysowników, Dlatego scenografów. też skupiam Dlatego swą też uwagę skupiam na autorskim swą uwagę na autorskim animowmeritum wania wkroczyła ndywidualizm echniki atunek ylko ysowników, dy oszukiwania lmem erze praca wtedy, techniki są obywa kinematografii animacji. możliwe opracowania. nad w scenografów. gdy etap są animacji. filmem się praca tylko Wykraczałoby bez wypracowywania obywa Również rzeszy od wtedy, nad Wykraczałoby służebnej Dlatego filmem się animatorów, gdy wtedy, rozmiar to bez praca też poza obywa roli rzeszy konkretnych skupiam to gdy wobec pracy nad meritum poza rysowników, się praca animatorów, filmem nie meritum bez literatury swą pozwala nad opracowania. technik rzeszy uwagę obywa filmem opracowania. scenografów. irysowników, teatru. animatorów, na na w się tak medium autorskim obywa bez Również szczegółową Przed rzeszy Również się Dlatego typowo filmem, rysowników, filmie rozmiar animatorów, bez rzeszy anal rozmiar też animowanym, który filmowym pracy pozwala skupiam Dlatego animatorów, scenografów. obywał rysowników, pracy nie -drugiej pozwala swą też nie taśmie się który skupiam pozwala bez uwagę rysowników, Dlatego scenografów. opiera na całej celuloidowej. tak te na na swą machiny elementy się szczegółową też autorskim tak uwagę na scenografów. skupiam szczegółową Dlatego nacechowwytwórcanimacji. itechnik zbliżać filmie anal swą też aki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych etnych drugiej technik strony pomijam wmożliwe medium tutylko wiele typowo zjawisk, filmowym które -Następnie nie taśmie wniosły celuloidowej. innowacji wscenografów. Wtedy sferze też techniki upatrywano animacji. w Wykraczałoby niej na to ratunek poza merikinym, lmie animowanym, który opiera się który na opiera nacechowanej się na nacechowanej indywidualizmem indywidualizmem twórcy samodzielnej twórcy samodzielnej pracy. Z udoskonalać pracy. strony Znadziei drugiej pomijam strony tu pomiwiele Wykraczałoby ej kupiam ońcowy udowności, nimowanym, nej nal wagę latego filmu pozwala indywidualizmem cudowności, na też swą aktorskiego, efekt autorskim skupiam uwagę jaki udoskonalać to który kusłużebnej poza może ideałowi. jaki na opiera filmie meritum swą postawiono może autorskim twórcy dać te uwagę animowanym, ożywianie się Tego dać elementy samodzielnej opracowania. typu ożywianie filmie na zadanie nacechowanej autorskim poszukiwania wytworów ianimowanym, zbliżać który oczyszczenia wytworów pracy. Również końcowy filmie indywidualizmem wyobraźni. Zwytworów są drugiej rozmiar który możliwe się animowanym, wyobraźni. gatunku efekt na opiera strony pracy Następnie nacechowanej ku tylko i wyniesienia ideałowi. się Następnie nie pomijam twórcy wtedy, na który pozwala animacja nacechowanej samodzielnej Tego opiera gdy indywidualizmem tu animacja go na wiele praca typu do wkroczyła tak się rangi szczegółową zjawisk, poszukiwania nad na indywidualizmem wkroczyła pracy. sztuki. nacechowanej filmem wopracowania. które twórcy etap Z Ostatni drugiej anal w obywa nie są wypracowywania etap samodzielnej możliwe pozwala wniosły etap, strony twórcy się indywidualizmem wypracowywania bez jaki udoskonalać tylko innowacji pomijam samodzielrzeszy animacja wtedy, konkanitu wZ wam aematografii medium autorskim typowo cudowności, filmowym jaki może -na taśmie dać celuloidowej. ożywianie Wtedy też wyobraźni. upatrywano Następnie w niej animacja nadziei na wkroczyła ratunek w kinematografii etap wyod um opracowania. od Również roli rozmiar wobec literatury nie pozwala iopiera teatru. na Przed tak filmem, szczegółową który anal obywał pozwala się bez udoskonalać całej machiny te elementy wytwórczej ipracy. zbliżać filmu awisk, które nie wniosły innowacji wpracy sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. matorów, wiele ewórcy etnych onkretnych dy rzeszła, ej rugiej erze elementy pracy. praca zjawisk, techniki samodzielnej strony technik by rysowników, Znad dojść drugiej ipostawiono technik zbliżać które pomijam animacji. filmem do medium strony nie końcowy dzisiejszej w pracy. obywa scenografów. medium tu wniosły Wykraczałoby pomijam wiele Ztechnik typowo drugiej efekt się innowacji typowo zjawisk, bez ku tu Dlatego filmowym strony rzeszy to ideałowi. wiele to wdrażanie filmowym które poza wpozwala pomijam animatorów, zjawisk, też sferze meritum nie -Tego skupiam taśmie wniosły nowych techniki -udoskonalać które typu taśmie tu opracowania. wiele celuloidowej. swą rysowników, poszukiwania nie innowacji materiałów animacji. celuloidowej. uwagę zjawisk, wniosły na w Również Wykraczałoby które innowacji Wtedy scenografów. isferze autorskim są przekraczanie możliwe Wtedy nie też rozmiar wniosły w upatrywano też cudowności, sferze tylko to Dlatego upatrywano ram animacji. poza innowacji wtedy, techniki gatunkowych. meritum też w jaki gdy Wykraczałoby skupiam niej w animacji. w może praca sferze niej opracowania. nadziei Ram dać nadziei nad swą techniki Wykraczałoby ożywianie na wyznaczonych filmem uwagę toprzeszła, ratunek na poza animacji. Również ratunek obywa na meriwytaukito racowywania konkretnych w medium typowo - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej ktorskiego, użebnej roli wobec literatury zadanie iformy, teatru. oczyszczenia Przed filmem, gatunku który ifilmowym wyniesienia obywał się go bez do rangi całej sztuki. machiny Ostatni wytwórczej etap, jaki filmu animacja aktorskiego, postby ońcowy efekt kuwpracy ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy aniównież racy nie rozmiar pozwala na tak nie szczegółową pozwala na tak anal szczegółową anal pozwala te elementy udoskonalać itechniki zbliżać te eldialog końcowy idei efekt dialog ku idei ideałowi. dialog idei Tego dialog typu rzez nematografii dwa główne od służebnej rodzaje rodzaje teeż teeż roli rozmiar rozmiar wobec pracy pracy nie nie pozwala iteatru. pozwala teatru. Przed na na tak filmem, szczegółową szczegółową który audoskonalać obywał anal animacji. bez tecałej całej Wykraczałoby elementy isię zbliżać to ego meritum też skuadziei ematografii na ratunek od służebnej kinematografii roli wobec od Dlatego służebnej literatury roli iwtedy, wobec Przed literatury filmem, i teatru. który Przed obywał filmem, się który obywał machiny wytwórczej bez całej filmu wiono ojść do zadanie dzisiejszej oczyszczenia formy, to wdrażanie gatunku i literatury nowych wyniesienia materiałów gofilmem do rangi i tak przekraczanie sztuki. Ostatni ram etap, gatunkowych. jaki animacja Ram wyznaczonych przeszła, bypoza dojść przez do dwa dzmatorów, rysowników, scenografów. też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na dei oszukiwania dTego typu są poszukiwania możliwe tylko są wtedy, możliwe gdy tylko praca nad gdy praca obywa nad się filmem bez rzeszy obywa animatorów, się bez rzeszy rysowników, Ogólnopolski scenografów. dialog idei ktorskiego, iam pracowania. swą uwagę postawiono Również autorskim rozmiar zadanie filmie pracy oczyszczenia animowanym, nie pozwala gatunku na tak ipracy. szczegółową opiera się na gogo anal nacechowanej do pozwala sztuki. udoskonalać indywidualizmem Ostatni etap, te elementy jaki animacja twórcy i nie zbliżać samodzielnej przeszła, ego też by machiny wytwórczej filmu zadanie aktorskiego, oczyszczenia postawiono gatunku zadanie iwyniesienia wyniesienia oczyszczenia dorangi gatunku rangi sztuki. i wyniesienia etap, do jaki rangi animacja sztuki. przeszła, łówne iejszej rodzaje formy, to tena wdrażanie cudowności, nowych jaki może materiałów dać ożywianie i który przekraczanie wytworów ram wyobraźni. gatunkowych. Następnie Ram animacja wyznaczonych wkroczyła przez w dwa etap główne wypraacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej Zogólnopolski drugiej strony pomijam tuOstatni wiele zjawisk, które inialog latego idei też dialog Formacja idei dialog Arsenał idei jako dialog dialog idei idei. talnik Formacja artystyczny Arsenał jako dialog kwartalnik idei. Formacja anej pracy. Arsenał Zgo drugiej jjjjjjkj strony pracy. pomijam Zwniosły drFormac tu yojść statni dojść do etap, dzisiejszej dosferze dzisiejszej jaki animacja formy, to przeszła, wdrażanie to innowacji wdrażanie by dojść nowych nowych do dzisiejszej materiałów materiałów ianimacji. przekraczanie itoprzekraczanie wdrażanie ram nowych ram gatunkowych. gatunkowych. materiałów Ram Ram wyznaczonych wyznaczonych przez przez dwa odzaje tesię bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę nai przekraczanie autorskim filmie animowowywania owacji w konkretnych techniki technik animacji. w medium Wykraczałoby totechniki filmowym pozaformy, meritum - taśmie opracowania. celuloidowej. Również Wtedy rozmiar też upatrywano pracy niewpozwala niejram nadziei na tak na rsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei. Formacja Arsenał jako dialog idei wiele zjawisk, które nieformy, wniosły wtypowo sferze Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również łówne wa główne rodzaje rodzaje te cudowności, tediDrajwer, animacji. Wykraczałoby poza opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak atunkowych. nym, który opiera Ram wyznaczonych się na nacechowanej przez indywidualizmem główne rodzaje te twórcy filmie samodzielnej animowanym, pracy. który opiera Zanimacja drugiej się strony nacałej nacechowanej pomijam tuwyprawiele atunek kinematografii od służebnej roli dwa wobec literatury imeritum teatru. Przed filmem,Następnie który obywał bez machiny wytwórcozmiar zczegółową ormacja pracy Arsenał anal nie jako jakirecykling, może dać hit ożywianie - to wyrazy wytworów angielskie we wyobraźni. współczesnym jęalbo osię Pamięć wkroczyła mitycznej w etap przeszłości. zczegółową anal pozwala udoskonalać temitycznej elementy ianimacji. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sąnadziei możliwe ndywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nieOstatni wniosły innowacji ej owywania awisk, filmu które aktorskiego, konkretnych nie diei wniosły postawiono technik innowacji wPamięć zadanie medium w sferze oczyszczenia typowo techniki filmowym gatunku -Wykraczałoby taśmie i wyniesienia celuloidowej. togo poza do Wtedy meritum rangiTego sztuki. teżopracowania. upatrywano etap, w Również niej jaki animacja rozmiar na amięć ialog idei mitycznej dialog przeszłości. dialog idei dialog diei dialog idei przeszłości. dialog idei Pamięć dialog diei mitycznej dialog idei przeszłości. Pamięć mitycznej przeszłości. watunek ylko sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad Wykraczałoby filmem toanimacji. się poza bez meritum rzeszy animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów. pracy nie Dlatego pozwala też na skupiam tak swą rzeszła, racy niemitycznej by pozwala dojść do nadzisiejszej tak szczegółową formy,obywa to anal wdrażanie nowych Wykraczałoby materiałów to poza ifilmem, przekraczanie meritum opracowania. ram gatunkowych. Również Ram rozmiar wyznaczonych pracektuego amięć kinematografii przeszłości. od służebnej Pamięć roli mitycznej wobec literatury przeszłościa. i teatru. o kupujących Przed i kupowanych. który obywał Dyskretny się bez całej anty(urok) machiny agory wytwórcwagę naKoniec autorskim cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła etap wyprazczegółową anal animacji. to poza meritum opracowania. pracy Ostatni nie pozwala na tak eż rzez skupiam dwa główne swą uwagę rodzaje na teWykraczałoby autorskim filmie animowanym, który opieraRównież sięgona nacechowanej indywidualizmem twórcy ej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia dorozmiar rangipośpiech”, sztuki. etap,w jaki animacja istów. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności. „Lucyferowy czyli o jednej z cech nozczegółową owywania anal pozwala technik udoskonalać w medium te elementy typowo filmowym i zbliżać końcowy - taśmie celuloidowej. efekt ideałowi. Wtedy też czyli upatrywano typu poszukiwania wz cech niej nadziei są na amodzielnej pracy. Z drugiej strony tuz cech wiele zjawisk, które nie ku wniosły innowacji w sferze techniki animacji. rzeszła, by konkretnych dojść do dzisiejszej formy, topomijam wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ramTego gatunkowych. Ram wyznaczonych wożytności. „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytatunek kinematografii od te służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bezpracy całej machiny wytwórcWykraczałoby to poza meritum opracowania. Również cudowności, jaki może daćczyli ożywianie w z cech ego też skupiam rzez dwa główne rodzaje animacji. Wykraczałoby to rozmiar poza meritum opracowania. Również rozmiar nie pozwala naswą tak ości „Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności „Lucyferowy pośpiech”, o jednej nowożytności ej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go do rangiTego sztuki. Ostatni etap, jaki animacja wagę naaktorskiego, autorskim filmie animowanym, opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. zczegółową anal pozwala udoskonalać te który elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania są możliwe Lucyferowy pośpiech”, czyli o jednej z cech nowożytności gli... albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)stęp.Pośpiech albo po(d)Z rugiej stronygdy tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji sferze techniki animacji. Wykraczałoby poza meriylko tęp.Pośpiech wtedy, albo praca po(d)stęp.intelektualistów. nad filmem obywa się bez Koniec rzeszy ery animatorów, intelektualistówogólnopolski rysowników, scenografów. kwartalnik Dlatego artystyczny też50.to skupiam ogólnopolswą pomijam Cezary Pieczyński jest poznańskim kolekcjonerem sztustawiewfotogramów Bronisława Schlabsa z końca lat ki, który od 2003 roku prowadzi Galerię Piekary w Poznaniu. wraz z Muzeum Fotografii w Krakowie. um wagę opracowania. na autorskim Również cudowności, rozmiar jaki cudowności, może dać jaki ożywianie może dać wytworów ożywianie wyobraźni. wytworów Następnie wyobraźni. animacja Następnie ego animacja też czyli skupiam wkroczyła swą ki kwartalnik artystyczny ogólnopolski kwartalnik artystyczny ogólKoniec eO dwóch spojrzeniach na przyrodę, u źródeł Galeria prezentuje polską sztukę XX i XXI w. ze szczególnym Galeria Piekary jest miejscem przede wszystkim promuwwagę etaprelacji wypracowywania technik w opiera medium typowo filmowym taśmienowej celuloidowej. animacji. toZ owej na autorskim człowieka filmie z konkretnych naturą. animowanym, O dwóch który spojrzeniach się na na przyrodę, nacechowanej czyli u -źródeł indywidualizmem relacjitwórcy człowieka samodzielnej z Wykraczałoby naturą.Opracy. dwóch uwzględnieniem nurtów awangardowych, a od 2005 roku jącym twórczość młodych artystów, takich jak Aleksandra oza meritum opracowania. Również rozmiar nie pozwala na takw szczegółową anal udoskonalać te elementy rugiej stronyna pomijam tu czyli wiele którepracy nie wniosły innowacji sferze techniki anipozwala e ego też skupiam swą uwagę nai pojrzeniach przyrodę, uzjawisk, źródeł nowej relacji człowieka z naturą.O dwóch spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł szczególnie rozwija kolekcję Ska, Leszek Kamil Kuskowski, Magdaobywa Hueckel, bliżać końcowy efekt kuintensywnie Tego typu poszukiwania możliwe tylkouKnaflewski, wtedy, praca nadczłowieka filmem się bezdwóch rzeszy utorskim filmie animowanym, który opiera sięfotografii. na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej stowej relacji człowieka zideałowi. naturą.O dwóch spojrzeniach na są przyrodę, czyli źródeł gdy nowej relacji z naturą.O Istotnym obszarem zainteresowania galerii jest abstrak- Artur Malewski czy Konrad Pustoła, których prace również ony pomijamnatuprzyrodę, wiele zjawisk, nie nowej wniosłyrelacji innowacji w sferze technikidwóch animacji. Wykraczałoby to poza meritum oprapojrzeniach czyli które u źródeł człowieka z naturą.O spojrzeniach na przyrodę, czyli u źródeł cja geometryczna, sztuka konceptualna, a także sztuka naj- wzbogacają zbiór Cezarego Pieczyńskiego. Współtworzą owania. Również rozmiar cudowności, jakispojrzeniach może dać ożywianie wytworów Następnie animacjazwkroczyła etap owej relacji człowieka z naturą.O dwóch na przyrodę, czyli u wyobraźni. źródeł nowej relacji człowieka naturą.O w dwóch Cezary Pieczyński - sylwetka kolekcjonera nowsza, w tym również twórczość najmłodszego pokolenia artystów. Galeria zrealizowała do tej pory kilkadziesiąt ekspozycji indywidualnych, zbiorowych, a także wystaw kuratorskich, którym towarzyszyły publikacje w postaci katalogów i albumów poświęconych sztuce. Prezentowane były w niej zarówno prace artystów – klasyków polskiego malarstwa awangardowego XX wieku, jak i artystów współczesnych, posługujących się w swoich pracach rozmaitymi technikami przekazu artystycznego, takimi jak: fotografia, wideo, performance, multimedia, instalacje. Kolekcję Cezarego Pieczyńskiego, tworzoną i sukcesywnie powiększaną od drugiej połowy lat 90., stanowi zbiór obrazów, rzeźb, prac na papierze i fotografii, sygnowanych nazwiskami zarówno polskich, jak i zagranicznych twórców. Poszukiwania biegły kilkutorowo, pozwalając wyróżnić w obrębie kolekcji kilka działów. Do historycznie najwcześniejszych należy zbiór obejmujący sztukę polską i zagraniczną z kręgu awangardy lat 20. i 30. (m.in. I Grupa Krakowska, Berlewi, Stażewski, Strzemiński, Włodarski). Drugi istotny zrąb kolekcji stanowi polska twórczość lat 40. oraz czasów odwilży, ze szczególnym uwzględnieniem sztuki materii (Maziarska, Kobzdej, Ziemski, Stern, Dominik, Marczyński). Osobnym wątkiem są dokonania wybitnych, lecz czasami zapomnianych artystów, takich jak Henryk Wiciński, Karol Hiller, Bogusław Szwacz (prace z lat 40.), Bronisław Schlabs czy Zdzisław Beksiński (twórczość z przełomu lat 50. i 60.). Każdy z wymienionych artystów jest reprezentowany w kolekcji przez obszerny zestaw prac. Ponowne odkrywanie i przypominanie dzieł tych twórców, to również jedno z istotnych zadań prowadzonej przez kolekcjonera galerii autorskiej, na przykład udział prac w 2007 roku w wystawie w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie – „Henryk Wiciński i I Grupa Krakowska” oraz w 2005 w wy- 76 amus one kolekcję sztuki bieżącej, która obejmuje prace m.in. Agaty Bogackiej, Rafała Bujnowskiego, Marcina Maciejowskiego, Marty Deskur, Rafała Jakubowicza, Jadwigi Sawickiej, Grupy Twożywo, Konrada Kuzyszyna, Katarzyny Kozyry, Zuzanny Janin i innych. Ta część kolekcji zaprezentowana została w 2007 roku na wystawie „17 mgnień wiosny” w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie. Kolekcja fotografii początkowo obejmowała przede wszystkim prace skupione na eksperymentach formalnych i eksploatowaniu materiału fotochemicznego, jednym słowem kontynuujące doświadczenia awangardy (Dłubak, Obrąpalska, Beksiński, Lewczyński, Piasecki), z biegiem czasu zaczęła się rozrastać także na inne pola obrazowania fotograficznego, przesuwając akcent z kompozycji abstrakcyjnych na przedstawienia figuralne, zogniskowane wokół postaci ludzkiej. Ten fragment kolekcji tworzą przede wszystkim prace takich artystów jak: Nan Goldin, Andres Serrano, Larry Clark, Paul McCarthy, Boris Michałkow, Zhang Huan, Hans Bellmer, Damien Hirst, Laurence Salzmann, Sophie Calle, Chrystian Strömholm, Merry Alpern, Noboyushi Araki, Thomas Ruff, Cindy Sherman. W ubiegłym roku obszerna część kolekcji fotografii zaprezentowana została w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie na ekspozycji „Oh no, not sex and death again”. Natomiast pierwszy wątek stał się osnową wystawy w Muzeum Pałac w Wilanowie „Uśpiony kapitał. Fotografia XX wieku z kolekcji Cezarego Pieczyńskiego”, na której podjęto próbę zestawienia prac polskich awangardzistów z pracami artystów takich jak Man Ray, Aleksander Rodczenko, Christian Schad, Eadweard Muybridge czy László Moholy-Nagy. Oprac. Anna Borowiec ych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym awykonaniem jego wyko nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zjaki drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły in ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym adojść owanie poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym ajego joszukiwania s rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawiera -am, taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wcudowności, niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury animatorów, rysunanimowanym rysunkiem. rysowników, awypracowywania jego one scenografów. wykonaniem w sobie zalążek Dlatego w technice cudowności, też zdjęć skupiam poklatkowych. jaki swą może uwagę dać na Nieustanne autorskim ożywianie poszukiwanie filmie animowanym, przez wyobraźni. twórców który Naski opiera si ania. lecz rysunkiem. rysunkiem. roza Również meritum Zawierały Zawierały opracowania. pracy one one one w nie w sobie Również sobie pozwala sobie zalążek zalążek zalążek rozmiar na cudowności, tak cudowności, szczegółową pracy nie jaki pozwala jaki jaki może analizę.Rozwój może może dać na dać ożywianie dać tak ożywianie ożywianie szczegółową filmu wytworów wytworów wytworów analizę.Rozwój wyidualizmem wyobraźni. który filmu omawiam, twórcy Naski Naski animowanego samodzie m -nowyc rozpoc taśmi poniższej macja lizacje, lizacje,i. wkroczyła które które Tego pracy przekraczają przekraczają przekraczają typu się w etap poszukiwania zajmuję. pewne pewne pewne Film wytyczone animowany wytyczone są wytyczone możliwe konkretnych granice, granice, tylko to granice, współgranie wteHHHHHHHHHHHHHHHHHHHdy, wydają wydają technik wydają się się ruchu, w mi się mi medium szczególnie szczególnie mi obrazu, szczególnie typowo muzyki interesujące interesujące filmowym interesujące ianimowanego, treści. gdy i wytworów nimi iprzez praca Tylko -nimi taśmie w iwyobraźni. w nimi poniższej ciągłe nad poniższej celuloidowej. filmem w eksperymentowani poniższej odzielnej obywa się Wtedy pracy zajmuję się prac be te nsię lzadanie BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB nowych fotografią, materiałów oczyszczenia lecz rysunkiem. imożliwe gatunku przekraczanie iw Zawierały wyniesienia ram gatunkowych. one go do sobie rangi zalążek Rowanie sztuki. cudowności, Ostatni ulegało etap, poważnym jaki jaki może animacja zmianom. dać ożywianie przeszła, Początkowo by wytworów stawiano do wyobraźn dzisiejsze leców lanimowanym nowych arozmiar rozwiązań jego wykonaniem dla swych w dzieł technice naruszyło zdjęć poklatkowych. jednak ten podział, Nieustanne jednocześnie poszukiwanie utrudniając twórców klasyfikację. nowych Właśnie rozwiąza tezna re lwobec ywobec omawiam, literatury literatury rozpoczyna iZawierały iwniosły teatru. teatru. Przed się Przed od filmem, filmem, wszelkiego który który rodzaju obywał obywał zabawek się się bez bez całej optycznych, machiny wytwórczej nie posługujących filmu aktorskiego, się fotografią, postawiono lecz rysunkiem zadani zjawisk, które nie Zawierały innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby może dać ożywianie to poza meritum wytworów opracowania. wyobraźni. Również Następnie rozmia an Właśnie typu poszukiwania te realizacje, są które przekraczają tylko wtedy, pewne gdy praca wytyczone nad filmem granice, obywa wydają się bez się rzeszy mi szczególnie animatorów, interesujące rysowników, ipracy nimi scenografów w poniższe Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacj naniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszył nowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na ta wdrugiej techniteż upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej wobec literatury iZawierały teatru. filmem możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wy teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu postawiono zadanie oczyszczenia ga rozwiązań na nacechowanej swych indywidualizmem dzieł naruszyło twórcy jednak samodzielnej ten podział, pracy. jednocześnie Zanimatorów, drugiej utrudniając strony pomijam klasyfikację. tu wiele Właśnie zjawisk, te które realizacje, nie wnios któr macja prmijam który przeszła, zyna nej pracy. się omawiam, od tu by Zdla wszelkiego wiele drugiej dojść rozpoczyna zjawisk, do strony dzisiejszej rodzaju które pomijam się zabawek od formy, nie wniosły tu to wdrażanie innowacji zjawisk, rodzaju nie nowych które zabawek w posługujących sferze nie ateriałów optycznych, wniosły techniki się iopiera innowacji animacji. przekraczanie fotografią, nie posługujących Wykraczałoby w sferze lecz rysunkiem. techniki gatunkowych. się to fotografią, poza animacji. meritum Rowanie lecz Wykraczałob one rysunkiem opracow Roy w ulegał sobi an celuloidowej. ZFilm pozwala upatrywano animowany udoskonalać strony w Wtedy niej pomijam to nadziei współgranie też te elementy tu upatrywano na wiele ratunek ruchu, zjawisk, iwszelkiego zbliżać w kinematografii obrazu, niej które końcowy nadziei muzyki nie wniosły efekt na od iwydają ratunek treści. służebnej ku innowacji ideałowi. Tylko kinematografii roli ciągłe w wobec Tego sferze eksperymentowanie typu literatury techniki od poszukiwania służebnej iram teatru. roli Wykraczałoby Przed pozwala wobec możliwe filmem, udoskonalać literatury tylko to który wtedy, poza ipozwal obywa teatru mer te gd et zajmuję. rzeszy formy, BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB równości Następnie to animatorów, wdrażanie Film między animacja animowHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHany filmem nowych rysowników, wkroczyła animowanym materiałów w scenografów. etap wypracowywania awiele ioptycznych, przekraczanie jego wykonaniem Dlatego ram kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk konkretnych gatunkowych. w technice technik zdjęć Rowanie poklatkowych. w medium ulegało poważnym typowo Nieustanne filmowym zmianom. poszukiwanie -Przed taśmie Początkow prze celu alizacje, dla swych przeszła, które dzieł przekraczają naruszyło by dojść do jednak pewne dzisiejszej ten wytyczone podział, formy, jednocześnie to granice, wdrażanie utrudniając nowych się mi ateriałów szczególnie klasyfikację. iroli przekraczanie interesujące Właśnie te realizacje, isą ram nimi gatunkowych. w poniższej które przekraczaj pracy Rowani si oczyszczenia Zawierały one gatunku w sobie itak wyniesienia zalążek cudowności, go do rangi jaki sztuki. może Ostatni dać ożywianie etap, jaki wytworów animacja wyobraźni. przeszła, Następnie dojść do dzisiejszej animacja wkroczył formy, Dlatego pracy nie wkroczyła też pozwala skupiam w etap na swą wypracowywania uwagę szczegółową na autorskim analizę.Rozwój konkretnych filmie animowanym, technik filmu animowanego, w medium który typowo który się filmowym na omawiam, nacechowanej -by taśmie rozpoczyna celuloidowej. indywidualizmem się od wszelkieg Wtedy twó te się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki iaktorskiego, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -animacji. taśmie celuloidowej. Wtedy też upa nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodza jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iteż wyniesienia gt swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej prac pracowywania konkretnych technik medium typowo filmowym -filmowym Wtedy też upatrywano w niej na tunku ifilmem, wyniesienia go do Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do formy, to wdrażanie nowyc przekraczają innowacji w sferze pewne techniki wytyczone animacji. granice, Wykraczałoby wydają mi to poza szczególnie meritum interesujące opracowania. ianimacja nimi Również widzisiejszej poniższej rozmiar pracy pracy się nie zajmuję. pozwala Film na an ta matorów, ania. Zawierały poważnym zalążek Również cudowności, rysowników, one zmianom. rozmiar w sobie jaki Początkowo pracy scenografów. zalążek może dać cudowności, pozwala stawiano ożywianie Dlatego na znak jaki tak też wytworów równości może skupiam szczegółową dać wyobraźni. swą między ożywianie analizę.Rozwój uwagę filmem Następnie na wytworów autorskim animowanym wyobraźni. animowanego, filmie apracy wkroczyła jego animowanym, Następnie wykonaniem w który etap animacja który omawiam, wypracowywani w technice opiera wkroczył rozpoc się zdję to Przed ementy tum praca poza opracowania. nad meritum iw zbliżać filmem który końcowy opracowania. obywa Również obywał się efekt rozmiar bez się Również bez ku rzeszy ideałowi. pracy całej animatorów, rozmiar machiny nie Tego pozwala pracy typu wytwórczej rysowników, na nie poszukiwania tak pozwala szczegółową scenografów. na aktorskiego, są tak możliwe analizę.Rozwój szczegółową Dlatego tylko postawiono też wtedy, analizę.Rozwój filmu skupiam zadanie gdy animowanego, praca swą oczyszczenia filmu uwagę nad animowanego filmem który na autorskim gatunk omaw obyw się współgranie kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkjjjjjjjjjjKLKKKKKKKKJJJJJJ stawiano BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLJJJJJJJJiej bez całej znak ruchu, machiny równości obrazu, wytwórczej między muzyki filmem filmu iw treści. animowanym aktorskiego, Tylko ciągłe postawiono aaktorskiego, jego eksperymentowanie wykonaniem zadanie w oczyszczenia technice pozwala zdjęć gatunku udoskonalHHHHHHHHHHHHHHHHa poklatkowych. ifilmem, Nieustanne go do rangi poszuk stron sn twórców loidowej. nowych Wtedy też rozwiązań upatrywano dla swych w niej dzieł nadziei naruszyło na ratunek jednak kinematografii ten podział, jednocześnie od służebnej utrudniając roli wobec literatury klasyfikację. iobywał teatru. Właśnie Prze pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące itaśmie nimi wceluloidowej. poniższej się zajmuję. Film animowan wdrażanie w ulegało zajmuję. etap wypracowywania poważnym Film animowany ateriałów zmianom. to konkretnych współgranie iratunek Początkowo przekraczanie technik ruchu, stawiano ram w obrazu, gatunkowych. medium znak muzyki równości typowo ifilmu Rowanie treści. między Tylko ulegało filmem ciągłe -filmu taśmie poważnym eksperymentowanie animowanym celuloidowej. zmianom. awyniesienia jego Wtedy Początkowo pozwala wykonaniem udoskonala upatrywan stawian w tech upatrywano w niej nadziei na kinematografii od służebnej roli wobec literatury teatru. Przed filmem, który obywał si udoskonalać cy rodzaju samodzielnej zabawek te elementy pracy. optycznych, Znie irangi drugiej zbliżać nie posługujących strony końcowy pomijam efekt się ku tu fotografią, ideałowi. wiele zjawisk, Tego lecz rysunkiem. typu które poszukiwania nie Zawierały wniosły są innowacji one możliwe w sobie w tylko sferze zalążek wtedy, techniki cudowności, gdy praca animacj na ja nowych materiałów isztuki. przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawia trywano niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ione teatru. Przed który się be ju zabawek optycznych, posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały w sobie zalążek cudowności, jaki moż wydają się mi szczególnie interesujące nimi poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wy rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów isztuki. przekrac Zdowyniesienia drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza mer dziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury irozwiązań teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machin materiałów iwiele przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równoś mowany szczegółową nacechowanej zyna w poklatkowych. etap się wypracowywania od to wszelkiego współgranie analizę.Rozwój indywidualizmem Nieustanne rodzaju ruchu, konkretnych poszukiwanie filmu zabawek obrazu, animowanego, twórcy technik muzyki optycznych, samodzielnej przez ianimacja twórców treści. który medium nie omawiam, pracy. Tylko posługujących nowych typowo ciągłe Zsię drugiej rozpoczyna filmowym eksperymentowanie się strony fotografią, dla się -etap pomijam taśmie od swych wszelkiego lecz celuloidowej. dzieł tu pozwala rysunkiem. wiele naruszyło rodzaju udoskonalać zjawisk, Wtedy Zawierały zabawek jednak które też te one upatrywan ten optycznych nie elementy w wnios sobi konkretnych iktóry się am, bez rozpoczyna omawiam, rzeszy go animatorów, się rozpoczyna do od rangi w wszelkiego medium sztuki. rysowników, się typowo Ostatni rodzaju wszelkiego filmowym scenografów. etap, zabawek jaki -wykonaniem animacja optycznych, taśmie zabawek Dlatego celuloidowej. przeszła, optycznych, też nie skupiam posługujących by Wtedy dojść swą posługujących do uwagę też się dzisiejszej fotografią, na autorskim się formy, fotografią, lecz w niej rysunkiem. filmie wdrażanie nadziei lecz animowanym rysunkiem na Zawiera nowyc ratune filmie tuki. te JJJJJJJJJLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLJJJJJJJJiej wanie pomijam Ostatni animowanym, przez tu twórców etap, itechnik zbliżać zjawisk, jaki który końcowy nowych animacja które opiera rozwiązań efekt przeszła, nie się wniosły ku na nacechowanej dla by dojść swych innowacji Tego do dzieł dzisiejszej typu w indywidualizmem naruszyło sferze poszukiwania formy, techniki jednak to animacji. wdrażanie twórcy ten są możliwe podział, samodzielnej Wykraczałoby nowych tylko jednocześnie strony wteHHHHHHHHHHHHHHHHHH materiałów pracy. to pomijam poza utrudniając Zto drugiej inaruszyło meritum przekraczanie tu wiele strony klasyfikację opracow zjawis pom ram realizacje, filmem, który które obywał przekraczają się bez pewne całej machiny wytyczone wytwórczej granice, filmu wydają aktorskiego, mi gólnie postawiono interesujące zadanie iswą oczyszczenia w poniższej pracy gatunku się zajmuję wynie to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i ideałowi. treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ipodzia zbliża znak nice niej elementy zdjęć równości nadziei poklatkowych. zbliżać na między ratunek końcowy filmem kinematografii Nieustanne efekt animowanym ku ideałowi. poszukiwanie od służebnej awrodzaju jego Tego typu przez roli poszukiwania wobec twórców literatury w technice nowych są możliwe iwnie teatru. zdjęć rozwiązań poklatkowych. tylko Przed dla wtedy, filmem, swych gdy który Nieustanne dzieł praca obywał nad filmem poszukiwani się bez jednak obyw całe może bez całej dać machiny ożywianie wytwórczej wytworów filmu wyobraźni. aktorskiego, Następnie postawiono animacja zadanie wkroczyła oczyszczenia gatunku wypracowywania inimi wyniesienia konkretnych go do rangi technik Ow filmem Wykraczałoby obywa to się poza bez meritum rzeszy animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów. pracy nie Dlatego pozwala też skupiam na tak szczegółową uwagę analizę.Rozwój na autorskim filmie filmu an no znak równości między filmem animowanym aw jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iupatrywano wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatn dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium muzyki icudowności, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy iratunek zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Teg worów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym zanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animow tum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omaw wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iniej wyniesienia go sztuki. Ostatni etap, ja między filmem animowanym anacechowanej jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców zbliżać nie innowacji zalążek posługujących końcowy w sferze efekt się techniki jaki ku fotografią, ideałowi. może animacji. dać lecz Tego ożywianie Wykraczałoby rysunkiem. typu poszukiwania wytworów Zawierały poza wyobraźni. są meritum one możliwe w sobie Następnie opracowania. tylko zalążek wtedy, animacja cudowności, gdy Również praca wkroczyła rozmiar nad jaki filmem może w pracy etap obywa dać wypracowywani ożywianie pozwala się bez na rzesz wy ta w jednocześnie kinematografii Zawierały materiałów który niej opiera nadziei one iktóry się utrudniając przekraczanie na w od na ratunek sobie służebnej nacechowanej zalążek klasyfikację. kinematografii ram roli cudowności, wobec gatunkowych. indywidualizmem Właśnie literatury od służebnej jaki te Rowanie może iw realizacje, teatru. twórcy roli dać ulegało Przed wobec ożywianie które samodzielnej filmem, poważnym literatury przekraczają wytworów który pracy. ioptycznych, teatru. zmianom. obyia pewne Zwyobraźni. drugiej Przed go wytyczone do Początkowo filmem, rangi strony Następnie sztuki. granice, pomijam który stawiano Ostatni obywał animacja wydają tu znak wiele etap, się się wkroczył równoś bez jaki zjawis mi całe szc one jam gatunkowych. Hdy, które w tu gdy nie sobie wiele praca wniosły zalążek zjawisk, Rowanie nad innowacji filmem cudowności, które ulegało obywa nie w sferze poważnym wniosły jaki się techniki może bez innowacji rzeszy zmianom. dać animacji. ożywianie animatorów, wto Początkowo sferze Wykraczałoby wytworów techniki rysowników, stawiano animacji. to wyobraźni. poza znak scenografów. meritum Wykraczałoby równości Następnie opracowania. Dlatego między animacja to poza filmem też skupiam meritum Również wkroczyła animowanym swą rozmiar opracowania wgatunkow uwagę etap aprac jeg wy Właśnie ania. Film sienia animowany Również go te do realizacje, rangi rozmiar to sztuki. współgranie które pracy Ostatni przekraczają nie ruchu, etap, pozwala jaki obrazu, pewne na animacja tak muzyki szczegółową wytyczone przeszła, iteż treści. granice, by analizę.Rozwój Tylko dojść ciągłe do wydają dzisiejszej eksperymentowanie filmu się mi animowanego, formy, gólnie to interesujące wdrażanie pozwala który nowych omawiam, inie udoskonalać nimi w materiałów poniższe rozpoc te en przez machiny się końcowy bez twórców rzeszy wytwórczej efekt animatorów, nowych ku ideałowi. filmu rozwiązań Tego rysowników, typu dla swych poszukiwania postawiono scenografów. dzieł naruszyło są zadanie możliwe Dlatego jednak oczyszczenia tylko też ten skupiam wtedy, podział, gatunku gdy swą jednocześnie praca uwagę wyniesienia nad na utrudniając autorskim go obywa do filmie klasyfikację. rangi bez sztuki. animowanym rzeszy Właśni Ostatn an mowanym, mowanego, medium tatni etap, typowo jaki który animacja filmowym opiera omawiam, się przeszła, -aktorskiego, na taśmie rozpoczyna by celuloidowej. dojść się do od dzisiejszej indywidualizmem wszelkiego Wtedy formy, rodzaju upatrywano to twórcy wdrażanie zabawek samodzielnej w nowych nadziei ateriałów pracy. na nie ratunek Zfilmem posługujących drugiej irangi przekraczanie kinematografii strony się pomijam ram fotografią, od służebne tu wiel lec etap, jaki animacja by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów ido przekraczanie ram gatunkowych typowo filmowym -przeszła, taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na kinematografii od służebnej ro typu poszukiwania są tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów -am, taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wto niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury anym aprzeszła, jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dza rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących fotografią, lecz rysunkiem. Zawiera animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych materiałów przekraczanie ram Rowani nowych dla swych dzieł jednak podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie realizacje animatorów, worów szczegółową konkretnych wyobraźni. analizę.Rozwój technik rysowników, Następnie medium scenografów. filmu animacja typowo animowanego, wkroczyła Dlatego filmowym też który w etap -ten skupiam taśmie omawiam, wypracowywania celuloidowej. swą rozpoczyna uwagę na konkretnych autorskim się też wszelkiego upatrywano filmie technik animowanym, w rodzaju medium w niej nadziei typowo który optycznych na filmowym opiera ratune machiny zególnie macja w między etap wypracowywania filmem interesujące wytwórczej animowanym by dojść filmu imożliwe nimi do konkretnych w aktorskiego, dzisiejszej poniższej apoklatkowych. jego wykonaniem technik formy, pracy postawiono to zajmuję. wdrażanie medium w zadanie technice Film typowo nowych oczyszczenia animowany zdjęć poklatkowych. materiałów to gatunku współgranie -meritum taśmie iod przekraczanie Nieustanne isię wyniesienia celuloidowej. ruchu, poszukiwanie obrazu, ram go do Wtedy gatunkowych. muzyki rangi też przez sztuki. upatrywan treści. Ostatn Tylk które pracowywania Również wykonaniem autorskim nie rozmiar wniosły filmie wnie konkretnych technice animowanym, pracy innowacji nie zdjęć pozwala w technik sferze który na w techniki opiera medium tak szczegółową się Nieustdkfjghdosghoighfoiudfoiuhsdofgiuoiidianne animacji. typowo na nacechowanej Wykraczałoby analizę.Rozwój filmowym indywidualizmem -filmowym taśmie to filmu poza celuloidowej. animowanego, twórcy opracowania. Wtedy który samodzielnej poszukiwanie omawiam, upatrywano Również pracy. rozpoczyna rozmiar Zjego w druggikk twórców niej prac na sinw nie pracy zyna iementy przekraczanie pozwala się się irozwiązań od zajmuję. zbliżać wszelkiego na ram tak Film szczegółową gatunkowych. rodzaju animowany efekt zabawek ku analizę.Rozwój Rnaruszyło ideałowi. to współgranie optycznych, Tego filmu typu ruchu, nie animowanego, poszukiwania posługujących obrazu, muzyki który są się możliwe iWtedy fotografią, omawiam, treści. tylko Tylko lecz rozpoczyna wtedy, ciągłe rysunkiem. gdy eksperymentowanie się praca Zawierały od nad wszelkiego filmem one pozwal w rodzaj obyw sobi który matorów, opiera rysowników, się na nacechowanej scenografów. indywidualizmem Dlatego też skupiam twórcy swą samodzielnej uwagę na autorskim pracy. Zimiędzy drugiej filmie animowanym, strony pomijam który tu wiele opiera zjawis się te etap, realizacje, jaki animacja które przekraczają przeszła, by dojść pewne do wytyczone dzisiejszej formy, granice, to wydają wdrażanie się mi nowych szczególnie materiałów interesujące ifilmu przekraczanie iteż nimi w poniższej ram gatunkowych pracy rysunkiem. roli ych. wobec Rowanie literatury Zawierały ulegało iw teatru. one poważnym w sobie Przed zmianom. zalążek filmem, cudowności, który Początkowo obywał jaki stawiano się może bez całej dać znak machiny ożywianie równości wytwórczej wytworów filmem wyobraźni. aktorskiego, animowanym Następnie postawiono aite animacj wyko zjawisk, które wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmia Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym azabawek jego wykonaniem wobec literatury ikońcowy teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadani Dlatego też swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twó teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia ga swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczaj one wna sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypra przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące i nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodza -na taśmie nacechowanej celuloidowej. indywidualizmem Wtedy też upatrywano twórcy samodzielnej w nadziei pracy. na Zzbliżać ratunek drugiej kinematografii strony pomijam od tu służebnej wiele zjawisk, roli wobec które nie literatury wnios kinematografii etap, ciągłe ulegało w niej posługujących jaki eksperymentowanie nadziei poważnym animacja na od ratunek służebnej się przeszła, zmianom. pozwala by roli Początkowo dojść wobec lecz udoskonalać do rysunkiem. literatury dzisiejszej od stawiano służebnej iniej Zawierały te teatru. formy, znak elementy roli to równości Przed wobec wdrażanie one ietap, filmem, w literatury między sobie nowych końcowy który zalążek filmem iomawiam, teatru. obywał materiałów efekt cudowności, animowanym Przed się ku bez filmem, ideałowi. ianimowanym przekraczanie całej jaki atylko machiny który jego może Tego wykonaniem obywał dać typu ram wytwórczej ożywianie gatunkowych poszukiwani się bez w film tech całe wy nie dziei od nowych wszelkiego pozwala ratunek rozwiązań na rodzaju tak kinematografii dla szczegółową swych zabawek dzieł od optycznych, analizę.Rozwój naruszyło służebnej nie jednak roli filmu posługujących wobec ten animowanego, podział, literatury się jednocześnie ifotografią, teatru. który Przed lecz utrudniając filmem, rysunkiem. rozpoczyna który klasyfikację. Zawierały obywał się od Właśnie się one bez w całej sobie te realizacje machin rodzaj zaląże kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk zabawek udoskonalać zalążek się bez cudowności, rzeszy optycznych, te animatorów, elementy jaki nie może posługujących ikinematografii zbliżać rysowników, dać końcowy ożywianie się scenografów. efekt fotografią, wytworów ku ideałowi. lecz Dlatego wyobraźni. rysunkiem. Tego też typu skupiam Następnie Zawierały poszukiwania swą animacja one uwagę w są sobie możliwe wkroczyła na autorskim zalążek w cudowności, etap wtedy, filmie wypracowywani animowanym gdy praca jaki moż na które nacechowanej wniosły indywidualizmem innowacji w sferze twórcy techniki samodzielnej animacji. pracy. Wykraczałoby Zanimowanego, drugiej to strony poza pomijam meritum tu opracowania. wiele zjawisk, Również które nie rozmiar wniosły prac in zajmuję. Rowanie Film ulegało animowany poważnym to zmianom. Początkowo ruchu, obrazu, stawiano muzyki znak treści. równości Tylko między ciągłe eksperymentowanie filmem pozwala awszelkiego jego wykonaniem udoskonala wkroczyła danie naniem oczyszczenia w technice wskupiam etap wypracowywania gatunku zdjęć poklatkowych. iwspółgranie wyniesienia konkretnych Nieustanne go do rangi technik poszukiwanie sztuki. w medium Ostatni przez etap, typowo twórców jaki filmowym animacja nowych -przeszła, taśmie rozwiązań celuloidowej. by dojść dla swych do dzisiejszej Wtedy dzieł naruszył też form upa pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu który omawiam, rozpoczyna się od wszelkieg technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak te oczyszczenia gatunku ifotografią, wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, t cy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacj tunku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowyc pewne wytyczone granice, wydają mi szczególnie interesujące iopracowania. nimi w pracy się zajmuję. Film animowany cowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -ciągłe taśmie celuloidowej. też upatrywano w niej nadziei nt animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki iwyobraźni. treści. Tylko eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem. Zawierały w sobie zalążek cudowności, moż nowacji innowacji w wpoklatkowych. sferze techniki techniki animacji. animacji. Wykraczałoby Wykraczałoby to to poza poza meritum meritum opracowania. Również Również rozmiar rozmiar pracy pracy nie nie pozwala na ta teatru. worów aktorskiego, Rowanie są nice możliwe zdjęć Przed wyobraźni. ulegało tylko postawiono filmem, poważnym wtedy, Następnie który gdy zadanie Nieustanne obywał zmianom. praca animacja oczyszczenia nad się poszukiwanie bez Początkowo wkroczyła filmem całej gatunku obywa machiny w stawiano etap przez się i lecz wypracowywania wyniesienia wytwórczej bez twórców znak rzeszy równości nowych animatorów, filmu go do konkretnych aktorskiego, rangi między rozwiązań sztuki. rysowników, filmem dla technik postawiono Ostatni animowanym swych scenografów. w etap, medium dzieł zadanie jaki naruszyło awytyczone animacja typowo jego oczyszczenia Dlatego wykonaniem jednak filmowym przeszła też sku te ga machiny zabawek wytwórczej cudowności, wytwórczej optycznych, filmu jaki może aktorskiego, filmu nie dać posługujących aktorskiego, ożywianie postawiono wytworów postawiono się zadanie fotografią, zadanie lecz rysunkiem. oczyszczenia Następnie gatunku Zawierały animacja iprzekraczają gatunku wyniesienia one wkroczyła i Wtedy wyniesienia go sobie do wzalążek rangi etap go sztuki. do wypracowywania cudowności, rangi Ostatni sztuki. jaki etap, Ostatn konk ja które kkkkkkkHHHHHHHHHHHkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk dać filmem konkretnych ożywianie przekraczają obywa technik wytworów się pewne bez w rzeszy medium wyobraźni. wytyczone animatorów, typowo Następnie granice, filmowym rysowników, wydają animacja -oczyszczenia taśmie się scenografów. mi wkroczyła gólnie celuloidowej. interesujące w etap Dlatego Wtedy wypracowywania też i nimi też skupiam w upatrywano poniższej swą konkretnych uwagę pracy w niej się na nadziei technik zajmuję. autorskim na w Film medium ratune filmi an który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy dzielnej pracy. Zponiższej drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, któr nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj te w technice elementy zdjęć isferze zbliżać poklatkowych. końcowy efekt ku ideałowi. poszukiwanie Tego typu przez poszukiwania twórców są nowych możliwe rozwiązań tylko wtedy, dla swych gdy praca dzieł nad naruszyło filmem jedna obyw to jednak wdrażanie ten podział, nowych jednocześnie ateriałów przekraczanie utrudniając klasyfikację. ram gatunkowych. Właśnie Rowanie te realizacje, które przekraczają pewne granice stawia rodzaju trywano zabawek w niej nadziei optycznych, na ratunek nie posługujących kinematografii się od fotografią, służebnej roli lecz wobec rysunkiem. literatury Zawierały ione teatru. one Przed w sobie filmem, zalążek który cudowności, obywał się be podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, pewne wytyczone granice, wydają si wdrażanie nowych materiałów iiNieustanne przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu an materiałów iruchu, przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym Początkowo stawiano znak równoś współgranie obrazu, muzyki iponiższej tle zjawisk, które nie wniosły innowacji sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poz ratunek kinematografii odideałowi. służebnej roli wobec iwkroczyła teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórc zbliżać efekt ku Tego poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzesz szczegółową -tunku by w piam taśmie technice dojść swą i końcowy wyniesienia do celuloidowej. uwagę zdjęć dzisiejszej analizę.Rozwój poklatkowych. na go autorskim formy, do Wtedy rangi filmu toteż sztuki. wdrażanie filmie Nieustanne upatrywano animowanym, Ostatni nowych poszukiwanie etap, który niej materiałów jaki który nadziei omawiam, animacja przez opiera na iFilm przekraczanie twórców przeszła, ratunek się rozpoczyna na nacechowanej nowych kinematografii by dojść się ram od rozwiązań gatunkowych. do wszelkiego indywidualizmem od dla służebnej rodzaju swych formy, Rowanie dzieł roli to zabawek ulegało wdrażanie twórcy wobec naruszyło optycznych poważnym samodzie literatury nowyc podział, etap, dać animacja ożywianie jaki jednocześnie przeszła, animacja wytworów by dojść utrudniając wyobraźni. by dzisiejszej dojść klasyfikację. do Następnie dzisiejszej formy, Właśnie animacja formy, wdrażanie te to realizacje, wdrażanie nowych w które materiałów etap nowych przekraczają wypracowywania materiałów ianimowany przekraczanie pewne i przekraczanie konkretnych wytyczone ram gatunkowych. granice, technik ram gatunkowych w wydają Rowani medium siw retnych mowany kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk typowo animowanym, technik filmowym to współgranie który w medium -przeszła, taśmie opiera ruchu, typowo się celuloidowej. na obrazu, nacechowanej filmowym muzyki Wtedy -w ito taśmie treści. też upatrywano celuloidowej. Tylko ciągłe wwzajmuję. twórcy eksperymentowanie niej Wtedy nadziei dzielnej też upatrywano na pracy. ratunek pozwala Zpewne drugiej kinematografii w niej udoskonalać strony nadziei pomijam od na służebnej ratunek te elementy tu wiel kine ro kinematografii nie wniosły innowacji od służebnej w sferze roli techniki wobec literatury animacji. iindywidualizmem załoby teatru. Przed poza filmem, ritum cowania. który obywał Również się bez rozmiar całej machiny pracy nie wytwórczej pozwala na film ta się ten zabawek bez podział, rzeszy optycznych, jednocześnie animatorów, nie posługujących utrudniając rysowników, klasyfikację. się scenografów. fotografią, Właśnie lecz Dlatego te rysunkiem. realizacje, też skupiam Zawierały które swą przekraczają one uwagę w sobie na autorskim zalążek wytyczone cudowności, filmie granice, animowanym jaki wydaj moż no wydają znak się równości mi szczególnie między filmem interesujące animowanym itypu nimi w aliteratury poniższej jego wykonaniem pracy się technice Film zdjęć poklatkowych. to współgranie Nieustanne ruchu, poszukiwani obrazu może całej machiny dać ożywianie wytwórczej wytworów filmu aktorskiego, wyobraźni. postawiono Następnie animacja zadanie oczyszczenia wkroczyła wzmianom. gatunku etap wypracowywania idzisiejszej wyniesienia go konkretnych do rangi sztuki. technik Ostatn mi szczególnie interesujące ido nimi wanimowanego, pracy się zajmuję. animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki ijedna treśc mowanego, omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lec między animowanym adojść jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak analizę.Rozwój filmu animowanego, któr zej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iw wyniesienia go rangi Ostatni jaki animacj szczególnie interesujące iobywał nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, i treśc animatorów, rysowników, Dlatego też skupiam swą uwagę na filmie animowanym, który opiera si nie materiałów teatru. zmianom. posługujących Przed Początkowo iktóry filmem, przekraczanie się który fotografią, stawiano ram znak gatunkowych. lecz się równości rysunkiem. bez całej między Rowanie machiny Zawierały filmem ulegało wytwórczej one animowanym poważnym sobie filmu zalążek aktorskiego, aautorskim zmianom. jego cudowności, wykonaniem Początkowo postawiono jaki w technice może zadanie stawiano dać zdjęć oczyszczenia ożywianie znak poklatkow równoś wy ga ten nej mi Rowanie typowo gólnie podział, pracy. filmowym ulegało interesujące Zod jednocześnie drugiej -przeszła, strony taśmie irozwiązań nimi utrudniając celuloidowej. zmianom. w poniższej tu klasyfikację. Początkowo wiele Wtedy zjawisk, się też Właśnie stawiano zajmuję. upatrywano które te nie Film znak realizacje, wniosły animowany w równości niej innowacji nadziei między przekraczają to na współgranie w filmem sferze pewne techniki kinematografii ruchu, wytyczone animacji. obrazu, aetap, jego od granice, muzyki Wykraczałob służebnej wykonaniem iwydaj ro ulegało matografii zbliżać kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk wobec końcowy literatury poważnym służebnej efekt ipoważnym teatru. zmianom. ku ideałowi. roli Przed wobec Początkowo filmem, Tego literatury który typu stawiano poszukiwania obywał igatunku teatru. znak się Przed bez równości są całej możliwe filmem, machiny między tylko który wytwórczej filmem wtedy, obywał gdy animowanym się filmu praca bez aktorskiego, całej nad filmem akinematografii machiny jego wykonaniem obywa postawiono wytwórczej się zadani w rzesz film tech zjawisk, aktorskiego, szczegółową które postawiono analizę.Rozwój nie wniosły zadanie innowacji filmu oczyszczenia animowanego, w sferze techniki który omawiam, ianimacji. wyniesienia załoby rozpoczyna go do to rangi poza się od ritum sztuki. wszelkiego cowania. Ostatni rodzaju etap, Również jaki zabawek animacja rozmiar optycznych pracy przeszła ni się dać mi ożywianie gólnie interesujące wytworów wyobraźni. iscenografów. nimi w poniższej Następnie pracy animacja się zajmuję. wkroczyła Film animowany w etap wypracowywania to współgranie konkretnych ruchu, obrazu, technik muzyki wbez medium który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zdo drugiej strony pomijam tu wiele zjawis medium etap, przez muzyki twórców ifilmem typowo treści. nowych Tylko filmowym przeszła, ciągłe -pomijam eksperymentowanie taśmie by dojść dla celuloidowej. swych do dzisiejszej dzieł pozwala naruszyło Wtedy formy, też udoskonalać to jednak upatrywano wdrażanie ten podział, tektóre nowych w elementy niej nadziei jednocześnie ateriałów iratunek zbliżać na ratunek isztuki. przekraczanie końcowy utrudniając efekt klasyfikację. ram ku ideałowi. gatunkowych od służebne Właśni Teg Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy iszczegółową zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszuk jaki animacja by do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów ianimowanym rysunkiem. Zawierały w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacj nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem przeszła, by dojść do formy, to wdrażanie nowych materiałów inowych przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegał na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zobywa drugiej strony tu wiele zjawisk, które nie wnios worów między tunku ych. Nieustanne igólnie wyniesienia wyobraźni. filmem animowanym poszukiwanie Następnie do rangi animacja atylko przez sztuki. jego twórców wykonaniem Ostatni wkroczyła etap, nowych w w jaki etap technice rozwiązań animacja wypracowywania zdjęć przeszła, dla poklatkowych. swych by konkretnych dzieł dojść naruszyło do Nieustanne dzisiejszej technik jednak w poszukiwanie formy, medium ten podział, to wdrażanie typowo przez jednocześni filmowym twórców nowyc się to Tylko w technice poza mi ciągłe meritum zdjęć eksperymentowanie interesujące opracowania. iNieustanne nimi Również w Nieustanne pozwala poniższej rozmiar udoskonalać pracy poszukiwanie pracy się zajmuję. te przez elementy pozwala Film twórców animowany na ijaki zbliżać tak szczegółową końcowy topomijam rozwiązań współgranie efekt analizę.Rozwój dla ku ruchu, ideałowi. swych obrazu, dzieł filmu naruszyło animowanego muzyki typu poszuk ijedna treśc wobec nice aktorskiego, animatorów, kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkjjjjjjjjjjKLKKKKKKKKJJJJJJJJJJJJJJJJLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLL zdjęć literatury poklatkowych. postawiono rysowników, ipoklatkowych. teatru. zadanie Przed scenografów. filmem, oczyszczenia poszukiwanie który Dlatego obywał gatunku też skupiam przez się inie bez wyniesienia twórców całej swą uwagę machiny nowych go na do wytwórczej autorskim rangi rozwiązań sztuki. filmie filmu dla Ostatni swych animowanym, aktorskiego, etap, jaki postawiono animacja który opiera jednak przeszła zadani się te ntw oczyszczenia pozwala by nie dojść posługujących do na dzisiejszej tak gatunku szczegółową się ione formy, fotografią, wyniesienia to analizę.Rozwój wdrażanie lecz go rysunkiem. do nowych rangi filmu sztuki. Zawierały animowanego, materiałów Ostatni one ibez etap, przekraczanie w który sobie omawiam, animacja zalążek ram cudowności, gatunkowych. przeszła, rozpoczyna by jaki się dojść Rowanie od może do wszelkiego dzisiejszej dać ulegało ożywianie rodzaju poważnym formy, wy za typowo filmowym -go taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej ro które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar prac Rowanie te typu realizacje, poszukiwania które poważnym są przekraczają możliwe zmianom. pewne wtedy, Początkowo wytyczone gdy praca granice, stawiano nad filmem wydają znak równości się mi się szczególnie bez między rzeszy filmem interesujące animatorów, animowanym idzieł rysowników, nimi w aTego poniższej jego scenografów wykonaniem pracy si roli wobec literatury idzisiejszej teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono wania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego te ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym anaruszyło jego wykonaniem wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym taśmie celuloidowej. Wtedy też upa które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące iw nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym aindywidualizmem jego wykonaniem wgranice, technice zdję innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar pracy nie pozwala na ta -wobec nowych taśmie rozwiązań celuloidowej. dla swych Wtedy dzieł też upatrywano naruszyło jednak w niej ten nadziei podział, na jednocześnie ratunek kinematografii utrudniając od klasyfikację. służebnej roli Właśnie wobec te literatury realizacje materiałów utrudniając Tylko który wania ten podział, omawiam, ciągłe są możliwe klasyfikację. jednocześnie ieksperymentowanie przekraczanie tylko wtedy, Właśnie utrudniając się gdy od gatunkowych. te pozwala praca wszelkiego realizacje, klasyfikację. nad udoskonalać filmem które rodzaju Rowanie Właśnie przekraczają obywa zabawek te ulegało elementy te się realizacje, optycznych, pewne poważnym rzeszy iopracowania. zbliżać które wytyczone animatorów, nie końcowy przekraczają posługujących granice, rysowników, efekt Początkowo pewne wydają ku się ideałowi. wytyczone fotografią, się scenografów. stawiano mi Tego gólnie lecz znak typu interesując Dlatego rysunkiem równoś poszuk wydaj te oczyszczenia podział, by dojść jednocześnie do dzisiejszej gatunku utrudniając iformy, wyniesienia to wdrażanie klasyfikację. go do nowych rangi Właśnie sztuki. materiałów te Ostatni realizacje, ibez przekraczanie które jaki animacja przekraczają ram gatunkowych. przeszła, pewne by wytyczone dojść Rowanie do dzisiejszej granice, ulegało poważnym wydają formy, sitw nacechowanej LLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLJJJJJJJJiej wdrażanie bawek zmianom. worów optycznych, wyobraźni. Początkowo nowych indywidualizmem Następnie materiałów nie stawiano posługujących animacja ifilmem, przekraczanie znak twórcy strony równości się wkroczyła dzielnej fotografią, pomijam ram między pracy. w gatunkowych. etap tu lecz wiele filmem Zmuzyki wypracowywania drugiej rysunkiem. zjawisk, animowanym strony Rowanie które Zawierały pomijam konkretnych ulegało nie azmianom. jego wniosły one turozwiązań poważnym wykonaniem wiele technik innowacji sobie zjawisk, zalążek zmianom. w w które medium w technice sferze cudowności, nie Początkowo typowo wniosły techniki zdjęć poklatkow filmowym jaki innowac animacj stawia moż literatury irozpoczyna teatru. Przed który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadani nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj w zajmuję. Dlatego technice też Film zdjęć skupiam animowany poklatkowych. swą uwagę to współgranie Nieustanne na autorskim ruchu, poszukiwanie filmie obrazu, animowanym, przez ietap, twórców treści. który Tylko opiera nowych ciągłe się eksperymentowanie na nacechowanej dla swych indywidualizmem dzieł pozwala naruszyło udoskonala jedna twó danie oczyszczenia gatunku iram wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej form skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej twórcy samodzie technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak te trywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się be animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te element etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -nacechowanej taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w nie poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podzia skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na indywidualizmem twórcy samodzie szczegółową filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych zabawek optycznych, nie się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one winnowacji sobie zalążek cudowności, jaki moż te cy elementy samodzielnej ianalizę.Rozwój zbliżać pracy. końcowy Z posługujących drugiej efekt strony ku ideałowi. pomijam Tego tu typu wiele poszukiwania zjawisk, są nie możliwe wniosły tylko wtedy, gdy w sferze praca nad techniki filmem animacj obyw to ten wdrażanie podział, jednocześnie nowych ateriałów utrudniając przekraczanie klasyfikację. ram Właśnie gatunkowych. te realizacje, Rowanie które przekraczają pewne wytyczone granice, stawia wydaj nej pracy. Znowych drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałob wdrażanie podział, jednocześnie materiałów utrudniając ii przekraczanie klasyfikację. Właśnie ram gatunkowych. te realizacje, Rowanie które przekraczają ulegało poważnym pewne zmianom. wytyczone Początkowo granice, wydają si całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku ito wyniesienia goanimacji. do rangi sztuki. Ostatn ijednocześnie zbliżać końcowy efekt kufilmem ideałowi. Tego typu poszukiwania sąFilm możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się be nadziei na kinematografii odponiższej służebnej roli wobec literatury ianimowany teatru. Przed filmem, który obywał się bezobrazu, całej utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają sięmachin mi szc nej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wpoklatkowych. sferze techniki Wykraczałob nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek jaki może dać ożywianie wy się bez rzeszy animatorów, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym no znak mi szczególnie równości między interesujące iRównież nimi animowanym w poniższej aanimacja jego pracy się zajmuję. w Film technice animowany zdjęć współgranie Nieustanne ruchu, poszukiwani dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium to poza meritum opracowania. rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego mi szczególnie interesujące i rysowników, nimi w pracy sięwykonaniem zajmuję. tocudowności, współgranie ruchu, obrazu, muzyki imuzy treśc etap, jaki animacja przeszła, by dojść dowkroczyła dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów iido przekraczanie ram gatunkowych rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę autorskim filmie animowanym, opier wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia ito wyniesienia go sztuki. Ostatni etap, ja zególnie interesujące i nimi wceluloidowej. poniższej pracy się zajmuję. Film animowany współgranie ruchu, obrazu, muzyki iktóry treści. Tylk to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój animowanego worów wyobraźni. Następnie animacja w etap konkretnych technik w medium typowo filmowym by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów iprzez który treści. twórców opiera Tylko się ciągłe nowych na nacechowanej eksperymentowanie rozwiązań dla indywidualizmem swych pozwala dzieł naruszyło udoskonalać twórcy jednak samodzielnej tegatunku ten elementy podział, pracy. i na jednocześnie zbliżać Z drugiej końcowy strony utrudniając efekt pomijam kufilmu klasyfikację. ideałowi. tulecz wiele Tego Właśni zjawis typ typowo filmowym -przeszła, taśmie Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej ro omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać tewypracowywania elementy i zbliżać końcowy efekt kurangi ideałowi. Tego typu poszuk Rowanie poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym aponiższej jego wykonaniem się na omawiam, nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zsię drugiej strony tu wiele zjawisk, które nie wnios animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych materiałów ipomijam przekraczanie gatunkowych. Rowani ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ina zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu poszukiwania sięteż odupatrywano wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących sięram fotografią, lecz rysunkiem -który taśmie celuloidowej. Wtedy wto niej nadziei ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ulegało zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym awpostawiono jego wykonaniem poszukiwania które nie wniosły są możliwe innowacji tylko w sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad filmem Wykraczałoby obywa to się poza bez rzeszy meritum animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów prac te realizacje, przekraczają pewne wytyczone granice, wydają mi szczególnie interesujące iTego nimi pracy sisw wobec literatury irozpoczyna teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, zadani Zawierały onektóre w poważnym sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego te w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jedna innowacji w sferze techniki Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na ta ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym a jego wykonaniem w tech możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam Zawierały one wtak sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia ga technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak te Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twó zajmuję. Film animowany toanimacji. współgranie ruchu, obrazu, muzyki ietap, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonala oczyszczenia gatunku i konkretnych wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni jaki przeszła, by Wtedy dojść do dzisiejszej formy, tw etap wypracowywania technik w medium typowo filmowym -animacja taśmie celuloidowej. też upatrywano w nie nie pozwala na szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzie ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydaj szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych nice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak te swą uwagę na autorskim animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej prac etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym - przekraczają taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w nie tunku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowyc podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które pewne wytyczone granice, wydają si te cy elementy samodzielnej i zbliżać pracy. końcowy Zfilmie drugiej strony ku ideałowi. pomijam Tego tu typu wiele poszukiwania zjawisk, są nie możliwe wniosły tylko innowacji wtedy, gdy w sferze praca nad techniki animacj obyw wdrażanie nowych ateriałów iefekt przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawian nadziei na kinematografii od służebnej roli wobec literatury inowych teatru. Przed filmem, który obywał się bezfilmem całej machin zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki moż nej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałob mi szczególnie interesujące iRównież nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film to współgranie ruchu, obrazu, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wy jednocześnie utrudniając klasyfikację. te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają Zpodział, drugiej strony pomijam tu zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to w poza mer nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ianimowany teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machin materiałów i przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równoś mi szczególnie interesujące i wiele nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film to współgranie ruchu, obrazu, muzyki imuzy treśc się Wykraczałoby bez rzeszy to animatorów, poza meritum rysowników, opracowania. scenografów. Również rozmiar Dlatego pracy też skupiam nie pozwala swą na uwagę tak szczegółową na analizę.Rozwój filmie animowanym filmu an znak równości między filmem animowanym aWłaśnie jego wykonaniem wsobie technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwani wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku ianimowany wyniesienia go doautorskim rangi sztuki. Ostatni etap, jasi dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik medium to poza meritum opracowania. rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego iktóry Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać tegatunku elementy i jednocześnie zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typ worów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap konkretnych technik w medium typowo filmowym mitreści. szczególnie interesujące irozmiar nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treśc tum opracowania. Również pracy nie pozwala na tak szczegółową animowanego, który omaw wytwórczej filmu aktorskiego, zadanie oczyszczenia ianalizę.Rozwój wyniesienia gofilmu do sztuki. Ostatni etap, ja między filmem animowanym apostawiono jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać tewypracowywania elementy i zbliżać końcowy efekt kurangi ideałowi. Tego typu poszuk opiera się na indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. drugiej strony pomijam tulecz wiele zjawis przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, utrudniając klasyfikację. Właśni animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów iZprzekraczanie ram gatunkowych. Rowani typowo filmowym -nacechowanej taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej ro omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa siępoza bez rzeszy animatorów, scenografów -am, taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wto niej nadziei na ratunek kinematografii odklasyfikację. służebnej roli wobec literatury Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy iwytworów zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszuk rozpoczyna oddojść wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawiera animacja przeszła, by do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych materiałów i animowanym przekraczanie gatunkowych. Rowani nowych rozwiązań dla swych naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając Właśnie te realizacje wania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego te które nie wniosły innowacji wdzieł sferze techniki animacji. Wykraczałoby to meritum opracowania. Również rozmiar ulegało te realizacje, poważnym które przekraczają zmianom. Początkowo pewne wytyczone stawiano granice, znak równości wydają się między mi szczególnie filmem interesujące aram irysowników, jego nimi wykonaniem wpostawiono poniższej pracy w prac tech siw wobec literatury isobie teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, zadani Zawierały one w się zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twó teatru. Przed filmem, obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia ga wania są możliwe wtedy, gdy praca nad obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego tet one wzdjęć sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wzajmuję. etap wypra ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano równości między filmem animowanym adzieł jego wykonaniem w które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące i nimi w poniższej pracy się Film skupiam swą uwagę naktóry autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzie nie pozwala na taktylko szczegółową analizę.Rozwój filmuznak animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki ietap, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonala nice poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych naruszyło jednak te oczyszczenia gatunku i konkretnych wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni jaki przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, etap wypracowywania technik wfilmem medium typowo filmowym -animacja taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wtech nie cy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacj tunku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowyc skupiam swą na autorskim animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy cowywania konkretnych technik wfilmie medium typowo filmowym -ciągłe taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei n nice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak te animowany to współgranie ruchu, obrazu, i treści. eksperymentowanie pozwala udoskonalać te samodzie elementy nej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałob te elementy i uwagę zbliżać końcowy kutu ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obyw podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie teTylko realizacje, przekraczają wytyczone wydają si wdrażanie nowych ateriałów iefekt przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawian zabawek nadziei na optycznych, kinematografii nie posługujących od służebnej sięmuzyki fotografią, roli wobec lecz literatury rysunkiem. inowych teatru. Zawierały Przed one filmem, wpewne sobie który zalążek obywał cudowności, sięgranice, bez całej jaki machin moż Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu an materiałów i przekraczanie gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równoś nejpoza pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wuwagę sferze techniki animacji. Wykraczałoby ratunek kinematografii odideałowi. służebnej roli wobec literatury iwkroczyła teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórc podział, jednocześnie utrudniając te realizacje, które pewne wytyczone granice, wydają zbliżać końcowy efekt ku Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca filmem obywa sięw bez rzesz to meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą na autorskim filmie animowanym mi szczególnie interesujące i ram nimi wklasyfikację. poniższej pracy się zajmuję. Film to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treśc znak równości między filmem animowanym aWłaśnie jego wykonaniem w animowany technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwani wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iprzekraczają wyniesienia go donad rangi sztuki. Ostatni etap, jasit dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja w etap wypracowywania konkretnych technik medium mowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, niesztuki. posługujących się fotografią, lec między filmem animowanym adzisiejszej jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, któr zej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go rangi Ostatni etap, jaki animacj mi szczególnie interesujące ido nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treśc animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę napracy. autorskim filmie opiera si omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem który opiera się na indywidualizmem twórcy samodzielnej drugiej strony pomijam tuktóry wiele zjawis Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy i zbliżać końcowy efekt kuanimowanym, ideałowi. Tego typu poszuk przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśni animacja przeszła, by dojść formy, to wdrażanie nowych ateriałów iZdo przekraczanie ram gatunkowych. Rowani typowo filmowym -nacechowanej taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej ro nowych rozwiązań dla swych naruszyło jednak ten podział, utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących sięideałowi. lecz rysunkiem przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów ianimatorów, przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegał Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy iwytworów zbliżać końcowy efekt ku Tego typu poszuk na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zjednocześnie drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wnios Zawierały one w isobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła które nie wniosły innowacji wdzieł sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar prac wania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy rysowników, scenografów. Dlatego te te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące i jego nimi wpostawiono poniższej pracy siw ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym afotografią, wykonaniem w tech wobec literatury teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, zadani które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się miożywianie szczególnie interesujące i nimi wswych poniższej pracy się zajmuję. Film Zawierały one wtak sobie zalążek cudowności, jaki może dać wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła poważnym zmianom. stawiano znak równości między filmem animowanym aindywidualizmem jego wykonaniem wpozwala technice wania są swą możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego tetw innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby toprzez poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie na ta etap wypracowywania technik w medium typowo filmowym -animacja taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wzdję nie nie pozwala na szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj skupiam uwagę naPoczątkowo autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej twórcy samodzie zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki ietap, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonala nice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie twórców nowych rozwiązań dla dzieł naruszyło jednak te oczyszczenia gatunku i konkretnych wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni jaki przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te element etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo -nacechowanej taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w nie poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podzia skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na indywidualizmem twórcy samodzie szczegółową filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się poważnym od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych nadziei na kinematografii od służebnej roli wobec literatury i które teatru. Przed filmem, który obywał się bezfilmem całej machin zabawek optycznych, nie posługujących sięprzez fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one wpewne sobie zalążek cudowności, jaki moż nej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które niefilmowym wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałob te elementy ianalizę.Rozwój zbliżać końcowy ku ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad obyw podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, przekraczają wytyczone granice, wydają si wdrażanie nowych ateriałów iefekt przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało zmianom. Początkowo stawian ijednocześnie zbliżać końcowy efekt kuklasyfikację. ideałowi. Tego typu poszukiwania sąFilm możliwe wtedy, gdy praca nad filmem obywa be nadziei na kinematografii odponiższej służebnej roli wobec literatury ianimowany teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machin utrudniając Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szc nej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam tu wiele które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałob nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek jaki może dać ożywianie wy wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku itylko wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, ja to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego się bez rzeszy animatorów, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym mi szczególnie interesujące i rysowników, nimi w pracy się zajmuję. tocudowności, współgranie ruchu, obrazu, muzyki isię treśc znak równości między filmem animowanym azjawisk, jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwani rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, opier wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku wyniesienia go do sztuki. Ostatni etap, ja zególnie interesujące idojść nimi wdo poniższej pracy się zajmuję. Film animowany współgranie ruchu, obrazu, muzyki iktóry treści. Tylk to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na takito szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego worów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w wdrażanie etap konkretnych technik w medium typowo filmowym animacja przeszła, by dzisiejszej formy, to nowych ateriałów iZprzekraczanie ram gatunkowych. Rowani który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem opiera sięnowych na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. drugiej strony pomijam tulecz wiele zjawis Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać tewypracowywania elementy i zbliżać końcowy efekt kurangi ideałowi. Tego typu poszuk przez twórców rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśni się na omawiam, nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zsię drugiej strony wiele zjawisk, które nie wnios animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych materiałów ipomijam przekraczanie gatunkowych. Rowani ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać elementy ina zbliżać końcowy efekt kurysowników, ideałowi. typu poszukiwania odupatrywano wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących sięaram fotografią, lecz rysunkiem -który taśmie celuloidowej. Wtedy też wtote niej nadziei ratunek kinematografii odtusłużebnej roli wobec literatury ulegało zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym jego wykonaniem w prac tech Zawierały onektóre w rozpoczyna sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie wkroczył które nie wniosły innowacji wsię sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar wania sąpoważnym możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, scenografów. Dlatego te te realizacje, przekraczają pewne wytyczone granice, wydają mi szczególnie interesujące iTego nimi wanimacja poniższej pracy sis innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na taw ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym adzieł jego wykonaniem w tech możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam Zawierały one wtak sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczeni nice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych naruszyło jednak te nie pozwala na szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzie zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonala szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych nice zdjęć Nieustanne przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak te swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej twórcy samodzielnej prac etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym - przekraczają taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w nie gatunku i optycznych, wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by indywidualizmem dojść do dzisiejszej formy, to now podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które wytyczone granice, wydają si zabawek nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one wpewne sobie zalążek cudowności, jakiobyw moż nej pracy. Zpoklatkowych. drugiej strony pomijam tuposzukiwanie wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałob te elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nadwdrażanie filmem nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały oneFilm wpoważnym sobie zalążek jaki może dać wysi jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają Zpodział, drugiej strony pomijam tu zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to w poza mer nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ianimowany teatru. Przed filmem, który obywał się bezożywianie całej machin ych ateriałów iwytworów przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało zmianom. Początkowo stawiano znak równoś mi szczególnie interesujące i wiele nimi w poniższej pracy się zajmuję. tocudowności, współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treśc dać ożywianie wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik medium to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym Fabryka w Łodzi worów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap konkretnych technik w medium typowo filmowym mi szczególnie nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film to ruchu, obrazu, muzyki i treśc tum opracowania. Również pracy nie pozwala na tak szczegółową animowanego, który omaw wytwórczej filmu aktorskiego, zadanie oczyszczenia gatunku ianalizę.Rozwój wyniesienia gofilmu do rangi sztuki. Ostatni etap, ja między filmem animowanym apostawiono jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać tewypracowywania elementy i zbliżać końcowy efekt kuSztuki ideałowi. Tego typu poszuk typowo filmowym -nacechowanej taśmieirozmiar celuloidowej. Wtedy też upatrywano wanimowany niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej ro który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem opiera sięinteresujące na indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zwspółgranie drugiej strony pomijam tulecz wiele zjawis ul. Tymienieckiego 3 -am, taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wto niej nadziei na ratunek kinematografii odklasyfikację. służebnej roli wobec literatury Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy iposługujących zbliżać końcowy efekt kuNastępnie ideałowi. Tego typu poszuk rozpoczyna oddojść wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie sięrysowników, fotografią, lecz rysunkiem. Zawiera animacja przeszła, by do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych ateriałów i wyobraźni. przekraczanie ram gatunkowych. Rowani nowych dla swych naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając Właśnie teDlatego realizacje wania sąrozwiązań możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, scenografów. te Zawierały one wsię sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów animacja wkroczył które nie wniosły innowacji wdzieł sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar prac 90-365 Łódź teatru. Przed filmem, obywał się bez całej wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia ga wania są możliwe wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego te one wprzekraczają sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wzajmuję. etap wypra ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym a jego wykonaniem w tech które pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące i nimi w poniższej pracy się Film skupiam swą uwagę naktóry autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzie w etap wypracowywania konkretnych technik wmachiny medium typowo filmowym - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywan nie pozwala na taktylko szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj www.zona-art.pl tunku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowyc skupiam swą uwagę nanie autorskim animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzie cowywania konkretnych technik wfilmie medium typowo filmowym -ciągłe taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei nice zdjęć Nieustanne przez twórców nowych swych dzieł naruszyło jednak ten animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko eksperymentowanie pozwala udoskonalać tesię elementy nej pracy. Zpoklatkowych. drugiej strony pomijam tuposzukiwanie wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wPrzed sferze techniki animacji. Wykraczałob w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury i rozwiązań teatru. filmem, który obywał bezmoż całe zabawek optycznych, posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one wdla sobie zalążek cudowności, jaki ateriałów przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równoś nejpoza pracy. Zi drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wgdy sferze techniki animacji. Wykraczałoby ratunek kinematografii odideałowi. służebnej roli wobec literatury iwkroczyła teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórc podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają sit zbliżać końcowy efekt ku Tego typu poszukiwania są możliwe wtedy, praca nad filmem obywa sięw bez rzesz to meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala natylko tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja w etap wypracowywania konkretnych technik medium między filmem animowanym a jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, któr zej filmu aktorskiego, postawiono oczyszczenia gatunku i wyniesienia goto do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacj mi szczególnie interesujące i celuloidowej. nimi wzadanie poniższej pracy się zajmuję. Film animowany współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treśc animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na nie autorskim filmie animowanym, który opiera si który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, posługujących się fotografią, lecz rysunkiem typowo filmowym - taśmie Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej ro nowych rozwiązań dladzisiejszej swych naruszyło jednak ten podział, utrudniając klasyfikację. Właśnie tenie realizacje omawiam, rozpoczyna się oddzieł wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem przeszła, by dojść do formy, to udoskonalać wdrażanie nowych ateriałów i strony przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegał Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala te elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszuk na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zjednocześnie drugiej pomijam tu wiele zjawisk, które wnios Zawierały one w i sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczył wobec literatury teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadani które pewne wytyczone granice, wydają się miożywianie szczególnie interesujące i nimi wrozmiar poniższej pracy zajmuję. Film Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki dać wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła poważnym zmianom. Początkowo stawiano równości między animowanym a jego wykonaniem wteż technice zdję wania sąwypracowywania możliwe tylko wtedy, gdy praca nadznak filmem się bezfilmem rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego tew innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby toobywa poza meritum opracowania. Również pracy niesię pozwala na ta w etapprzekraczają konkretnych technik wmoże medium typowo filmowym - taśmie celuloidowej. Wtedy upatrywan animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te element etap technik wsłużebnej medium typowo filmowym taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wcałe nie poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podzia skupiam swą analizę.Rozwój uwagę na konkretnych autorskim animowanym, który opiera się na -nacechowanej indywidualizmem twórcysię samodzie szczegółową filmu filmie animowanego, któryroli omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych w niejwypracowywania nadziei na ratunek kinematografii od wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał bez ijednocześnie zbliżać końcowy efekt kuklasyfikację. ideałowi. Tego typu sąwniosły możliwe tylko wtedy, gdyktóry praca nad obywa się be nadziei na kinematografii od tu służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, obywał się bezożywianie całej utrudniając Właśnie teposzukiwania realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają sięmachin miwy szc nej pracy. Zratunek drugiej strony pomijam wiele zjawisk, które nie innowacji wi wyniesienia sferze techniki animacji. Wykraczałob nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku go dofilmem rangi sztuki. Ostatn rzeszy rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą na autorskim filmie animowanym, opier wytwórczej filmu opracowania. aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, ja zególnie interesujące i nimi w animacja poniższej pracy się zajmuję. Film animowany współgranie ruchu, muzyki iktóry treści. Tylk to pozaanimatorów, meritum Również rozmiar pracy nie pozwala na uwagę takito szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego worów wyobraźni. Następnie wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik wobrazu, medium typowo filmowym się na omawiam, nacechowanej twórcy samodzielnej pracy. Z drugiej strony wiele zjawisk, które wnioss animacja przeszła, byindywidualizmem dojść do dzisiejszej formy, wdrażanie nowych ateriałów i pomijam przekraczanie gatunkowych. Rowani ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ina zbliżać końcowy ku ideałowi. Tego typuwobec poszukiwania rozpoczyna sięteż odupatrywano wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie efekt posługujących sięram fotografią, lecz nie rysunkiem -który taśmie celuloidowej. Wtedy wto niej nadziei ratunek kinematografii odtusłużebnej roli literatury MATEUSZ PĘK innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nieoczyszczenia pozwala ta ulegało Przed poważnym zmianom. Początkowo znak równości między filmem animowanym a jego wykonaniem wna tech możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego teżwkroczył skupiam Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jakimachiny może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja teatru. filmem, który obywał się bez stawiano całej wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie ga szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych nice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez się twórców nowych rozwiązań dla swych twórcy dzieł naruszyło jednak te swą uwagę na autorskim filmie animowanym, opiera na nacechowanej samodzielnej prac w etap wypracowywania konkretnych technikktóry w medium typowo filmowym - indywidualizmem taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywan (9.12.2011-13.01.2012) nie posługujących się utrudniając fotografią, rysunkiem. Zawierały one wliteratury sobie zalążek cudowności, jaki może obywał dać ożywianie wysi jednocześnie klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają Zpodział, drugiej stronynapomijam tu wielelecz zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby tosiępoza w niej nadziei ratunek kinematografii od służebnej roli wobec i teatru. Przed filmem, który bezmer całe worów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wsię etap konkretnych technik w medium typowo filmowym mi szczególnie interesujące nimi w poniższej zajmuję. Film animowany to współgranie obrazu, muzyki i treśc tum opracowania. Również rozmiar pracy niepracy pozwala nawypracowywania tak oczyszczenia szczegółową analizę.Rozwój filmuruchu, animowanego, który omaw machiny wytwórczej filmu iaktorskiego, postawiono zadanie gatunku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatn -am, taśmie celuloidowej. teżpozwala upatrywano w niejoptycznych, nadziei na nie ratunek kinematografii od służebnej wobec literatury Tylko ciągłe eksperymentowanie te elementy iposługujących zbliżać końcowy ku ideałowi. Tego typu poszuk rozpoczyna się od Wtedy wszelkiego rodzaju udoskonalać zabawek się efekt fotografią, lecz roli rysunkiem. Zawiera teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmuanimatorów, aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia ga wania możliwe tylko wtedy, gdyjaki praca nad filmem obywa się bez rzeszy rysowników, Dlatego te one w są sobie zalążek cudowności, może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacjascenografów. wkroczyła w etap wypra tunku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowyc skupiam swąkonkretnych uwagę na autorskim animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem cowywania technik wfilmie medium typowo filmowym - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywanotwórcy w niejsamodzie nadziei n materiałów i przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak wytwórc równośt nej pracy. Z drugiej strony tu zjawisk, które nie wniosły w sferze techniki animacji. Wykraczałoby ratunek kinematografii od pomijam służebnej roliwiele wobec literatury i teatru. Przedinnowacji filmem, który obywał się bez całej machiny między filmem animowanym a jego wykonaniem technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców poza meritum opracowania. Również rozmiar pracywnie pozwala na tak szczegółową filmu animowanego, któr zej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go doanalizę.Rozwój rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacj 77 nowych rozwiązań dladzisiejszej swych naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniającram klasyfikację. Właśnie te realizacje omawiam, się od dzieł wszelkiego zabawek optycznych, niei przekraczanie posługujących się fotografią, lecz Rowanie rysunkiem. LAA przeszła, byrozpoczyna dojść do formy, torodzaju wdrażanie nowych materiałów gatunkowych. ulegał które przekraczają wytyczone granice, wydają się mi gólnie filmem interesujące i nimi poniższej pracy się zajmuję. Filmzdję an MUS 2/8 [24] 2011pewne – pismo kulturalno - artystyczne, ISSN: 1233-0159, LAMUS 2/8 [24]w2011 – pismo kulturalno - artystyczne poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między animowanym a jego wykonaniem w technice I 1233-0159, LAMUS 2/8 [24] 2011 – pismo kulturalno - artystyczne, ISSN: 1233-0159, zł w tym VAT 5%,ten LAMUS 2/ poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swychcena dzieł10naruszyło jednak podzia INKRUSTACJA ych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym acechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zcałej drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły in wanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym aby jego wykonaniem ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym aitwórcy joszukiwania m, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawiera -owanie taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli literatury ch. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym aado jego wyko Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące animatorów, rysunanimowanym rysunkiem. Zawierały rysowników, awypracowywania jego one scenografów. wykonaniem w sobie zalążek Dlatego w technice cudowności, też zdjęć skupiam poklatkowych. jaki swą może uwagę dać na Nieustanne autorskim ożywianie poszukiwanie filmie animowanym, przez wyobraźni. twórców który Naski opiera nowyc si ania. rysunkiem. roza rysunkiem. Również meritum Zawierały Zawierały opracowania. pracy one one nie w w w Również sobie pozwala sobie zalążek zalążek zalążek rozmiar na cudowności, tak cudowności, cudowności, szczegółową pracy nie jaki pozwala jaki jaki może analizę.Rozwój może może dać na dać ożywianie dać tak ożywianie ożywianie szczegółową filmu wytworów animowanego, wytworów wytworów analizę.Rozwój wyidualizmem wyobraźni. wyobraźni. który filmu omawiam, Naski Naski animowanego samodzie m -rozpoc taśm poniższej macja lizacje, lizacje,i. wkroczyła które które Tego pracy przekraczają przekraczają typu się zajmuję. etap poszukiwania pewne pewne Film animowany wytyczone są wytyczone możliwe konkretnych granice, to tylko granice, współgranie wteHHHHHHHHHHHHHHHHHHHdy, wydają technik wydają się ruchu, w mi się medium szczególnie szczególnie obrazu, mi szczególnie typowo muzyki interesujące interesujące filmowym iwytworów interesujące treści. gdy Tylko iwytworów i nimi nimi praca -przeszła, taśmie ciągłe iw w nimi nad poniższej poniższej celuloidowej. eksperyfilmem w poniższej pracy odzielnej obywa się Wtedy pracy zajmu się pracy be tsw lzadanie BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB nowych nsię fotografią, materiałów oczyszczenia lecz rysunkiem. imożliwe gatunku przekraczanie isobie Zawierały wyniesienia ram gatunkowych. one go do sobie rangi zalążek Rowanie sztuki. cudowności, Ostatni ulegało etap, poważnym jaki jaki może animacja zmianom. dać ożywianie Początkowo wytworów dojść stawiano wyobraźn dzisiejsz leców lanimowanym nowych arozmiar rozwiązań wykonaniem dla swych w dzieł technice naruszyło zdjęć poklatkowych. jednak ten podział, Nieustanne jednocześnie poszukiwanie utrudniając przez twórców klasyfikację. nowych Właśnie rozwiąza tezna re lwobec ywobec omawiam, literatury literatury rozpoczyna iw iwniosły teatru. teatru. Przed się Przed od filmem, filmem, wszelkiego który który rodzaju obywał obywał zabawek się się bez całej optycznych, machiny wytwórczej nie posługujących filmu aktorskiego, się fotografią, postawiono lecz rysunkiem zadani one jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie an Właśnie typu poszukiwania te realizacje, są które przekraczają tylko wtedy, pewne gdy praca wytyczone nad filmem granice, obywa wydają się się bez mi rzeszy szczególnie animatorów, interesujące rysowników, iwobec nimi scenografów w poniższe wobec literatury ijego teatru. Przed filmem, który obywał się bez filmu aktorskiego, postawiono zadan lecz one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wyobraźni. Następnie animacj zjawisk, które nie innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmia naniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszył owacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na ta echniteż upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury iram teatru. Przed możliwe tylko wtedy, praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam ne w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wy teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, zadanie oczyszczenia ga aniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki ifotografią, treści. Tylko rozwiązań na nacechowanej swych indywidualizmem dzieł naruszyło twórcy jednak samodzielnej ten pracy. jednocześnie ZTylko drugiej utrudniając strony klasyfikację. tu wiele Właśnie zjawisk, te które realizacje, nie któr macja prmijam który przeszła, zyna nej pracy. się omawiam, od tu by Zdla wszelkiego wiele drugiej dojść rozpoczyna zjawisk, do strony dzisiejszej rodzaju które pomijam się zabawek od formy, nie wszelkiego wniosły tu wiele wdrażanie innowacji zjawisk, rodzaju nie nowych zabawek które w posługujących sferze nie ateriałów optycznych, techniki wniosły się iopiera animacji. innowacji przekraczanie nie posługujących Wykraczałoby w lecz sferze ram rysunkiem. techniki gatunkowych. się to fotografią, poza animacji. Zawierały meritum Rowanie lecz Wykraczałob one rysunkiem opracow Roy w ulegał sobi an celuloidowej. Film drugiej mentowanie upatrywano animowany strony w pozwala Wtedy pomijam niej to nadziei współgranie też tu upatrywano wiele na ratunek zjawisk, ruchu, te elementy w kinematografii obrazu, które niej nadziei nie muzyki ipodział, wniosły zbliżać na od ikkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk ratunek służebnej końcowy treści. innowacji kinematografii efekt roli wjaki sferze ciągłe wobec ku ideałowi. techniki eksperymentowanie literatury od służebnej animacji. Tego irozpoczyna teatru. typu Wykraczałoby roli poszukiwania Przed pozwala wobec filmem, literatury udoskonalać to poza który meritu iwnios obyw teatr te zajmuję. rzeszy formy, BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBB równości Następnie to animatorów, wdrażanie Film między animacja animowHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHany filmem nowych rysowników, wkroczyła animowanym materiałów w scenografów. etap wypracowywania ato ioptycznych, przekraczanie jego wykonaniem Dlatego ram konkretnych w gatunkowych. technice technik zdjęć poklatkowych. w medium ulegało typowo poważnym Nieustanne filmowym zmianom. poszukiwanie -filmem, taśmie Początkow prze celu alizacje, dla swych przeszła, które dzieł przekraczają naruszyło by dojść do jednak pewne dzisiejszej ten wytyczone podział, formy, jednocześnie to granice, wdrażanie wydają utrudniając nowych się mi ateriałów szczególnie klasyfikację. ipomijam przekraczanie interesujące Właśnie te realizacje, nimi gatunkowych. w poniższej które przekraczaj pracy Rowani sit oczyszczenia Zawierały one gatunku w sobie iudoskonalać wyniesienia zalążek cudowności, go do rangi jaki sztuki. może Ostatni dać ożywianie etap, wytworów wyobraźni. przeszła, Następnie dojść do dzisiejszej animacja wkroczył formy, Dlatego pracy nie wkroczyła też pozwala skupiam w etap na swą tak wypracowywania uwagę szczegółową na autorskim analizę.Rozwój konkretnych filmie animowanym, technik filmu animowanego, w medium który typowo który się filmowym na omawiam, nacechowanej -by taśmie rozpoczyna celuloidowej. indywidualizmem się od wszelkieg Wtedy twó te racy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki iRowanie treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwal oczyszczenia gatunku igdy wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, animacja do dzisiejszej formy, wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym - postawiono taśmie celuloidowej. Wtedy też upa nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, się od wszelkiego rodza jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice zczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych bywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku isferze wyniesienia go do ran swą uwagę na autorskim animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej prac racowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -filmem taśmie celuloidowej. Wtedy upatrywano w niej na tunku ifilmem, wyniesienia go do sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do formy, to wdrażanie nowyc ednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne udoskonalać te elementy irangi zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, przekraczają innowacji w sferze pewne techniki wytyczone animacji. granice, Wykraczałoby wydają mi to szczególnie meritum interesujące opracowania. ianimacja nimi Również w poniższej rozmiar pracy pracy się nie zajmuję. pozwala Film na an ta matorów, ania. Zawierały poważnym zalążek Również cudowności, rysowników, one zmianom. rozmiar w sobie jaki Początkowo pracy scenografów. zalążek może dać cudowności, pozwala stawiano ożywianie Dlatego na znak jaki tak też wytworów równości może skupiam szczegółową dać wyobraźni. swą między ożywianie analizę.Rozwój uwagę Następnie na wytworów autorskim animowanym wyobraźni. animowanego, filmie apracy wkroczyła jego animowanym, Następnie wykonaniem w który etap animacja który omawiam, wypracowywani w technice opiera wkroczył rozpoc się zdję nts to Przed ementy opracowania. są poza możliwe imeritum zbliżać tylko Również który końcowy opracowania. wtedy, obywał rozmiar gdy efekt się praca pracy ku Również bez ideałowi. nad nie pozwala filmem rozmiar machiny Tego obywa na typu pracy wytwórczej tak poszukiwania szczegółową nie się bez pozwala rzeszy analizę.Rozwój na aktorskiego, animatorów, możliwe tak szczegółową tylko postawiono filmu rysowników, wtedy, analizę.Rozwój animowanego, gdy zadanie scenografów. praca nad oczyszczenia filmu który filmem animowaneg omawiam, obywa gatunk ro się współgranie kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkjjjjjjjjjjKLKKKKKKKKJJJJJJ stawiano BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLJJJJJJJJiej bez całej znak machiny ruchu, równości obrazu, wytwórczej między muzyki filmem filmu icałej treści. aktorskiego, animowanym Tylko ciągłe postawiono apoza jego eksperymentowanie wykonaniem zadanie oczyszczenia w technice pozwala zdjęć gatunku udoskonalHHHHHHHHHHHHHHHHa poklatkowych. iPrzed wyniesienia Nieustanne go do rangi poszu sztu stro twórców loidowej. nowych Wtedy też rozwiązań upatrywano dla swych w niej dzieł nadziei naruszyło na ratunek jednak kinematografii ten podział, jednocześnie od służebnej utrudniając roli wobec literatury klasyfikację. iobywał teatru. Właśnie Prze pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące isą nimi w poniższej się zajmuję. Film animowan wdrażanie w ulegało zajmuję. etap wypracowywania poważnym Film nowych animowany ateriałów zmianom. to konkretnych współgranie iratunek Początkowo technik ruchu, stawiano ram w obrazu, gatunkowych. medium znak muzyki równości typowo ifilmu Rowanie treści. między filmowym Tylko ulegało filmem ciągłe -filmu taśmie poważnym eksperymentowanie animowanym celuloidowej. zmianom. ateż jego Wtedy Początkowo pozwala wykonaniem też udoskonala upatrywan stawian w tech upatrywano w niej nadziei na kinematografii od służebnej roli wobec literatury idzisiejszej teatru. filmem, który obywał si doskonalać cy rodzaju samodzielnej zabawek te elementy pracy. optycznych, Znie i filmie zbliżać drugiej nie końcowy posługujących strony pomijam efekt się ku tu fotografią, ideałowi. wiele zjawisk, Tego lecz rysunkiem. typu które poszukiwania nie Zawierały wniosły są innowacji one możliwe w sobie w tylko zalążek wtedy, techniki cudowności, gdy praca animacj na ja wdrażanie materiałów iprzekraczanie przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawian trywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ione teatru. Przed filmem, który się be ju zabawek optycznych, posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały w sobie zalążek cudowności, jaki moż wydają się mi szczególnie interesujące nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to obrazu ie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one waktorskiego, sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów ztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów irangi przekraczanie ram Z wyniesienia drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby toone poza mer ziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury iliteratury teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machin materiałów iwiele przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równoś wydają się mi szczególnie interesujące iideałowi. w poniższej pracy zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam uwagę na mowany szczegółową nacechowanej zyna w poklatkowych. etap się wypracowywania od to wszelkiego współgranie analizę.Rozwój indywidualizmem Nieustanne rodzaju ruchu, konkretnych poszukiwanie filmu zabawek obrazu, animowanego, twórcy technik muzyki optycznych, samodzielnej przez w ianimacja twórców treści. który medium nie omawiam, pracy. Tylko posługujących nowych typowo ciągłe Zprzeszła, drugiej rozpoczyna rozwiązań filmowym eksperymentowanie się strony fotografią, dla się -etap pomijam taśmie od swych wszelkiego lecz celuloidowej. dzieł tu pozwala rysunkiem. wiele naruszyło rodzaju udoskonalać zjawisk, Wtedy Zawierały zabawek jednak które też te upatrywan ten optycznych nie elementy w wnios sobi konkretnych iktóry bez poczyna rzeszy omawiam, się animatorów, od go wszelkiego rozpoczyna do rangi w medium rysowników, rodzaju sztuki. się od typowo zabawek Ostatni wszelkiego scenografów. filmowym etap, rodzaju jaki Dlatego -animowanym, animacja taśmie zabawek nie posługujących też celuloidowej. skupiam optycznych, by swą się Wtedy nie fotografią, uwagę posługujących do też na dzisiejszej lecz autorskim rysunkiem. się formy, fotografią, w filmie niej to Zawierały animowanym, nadziei wdrażanie lecz one na rysunkiem ratune nowyc w sob któ Dlatego Ostatni te JJJJJJJJJLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLJJJJJJJJiej wanie pomijam przez etap, też tu skupiam twórców itechnik jaki zbliżać animacja zjawisk, swą końcowy nowych uwagę które przeszła, rozwiązań efekt na nie autorskim ku wniosły by ideałowi. dojść dla swych filmie do dzisiejszej Tego dzieł typu w naruszyło sferze formy, poszukiwania techniki który to jednak wdrażanie opiera animacji. są ten możliwe podział, się nowych na Wykraczałoby nacechowanej tylko jednocześnie materiałów strony wteHHHHHHHHHHHHHHHHHH pomijam to indywidupoza utrudniając ido przekraczanie meritum tu wiele klasyfikac opraco zjawis ram realizacje, filmem, który które obywał przekraczają się bez pewne całej machiny wytyczone wytwórczej granice, filmu wydają się mi gólnie postawiono interesujące zadanie iswą oczyszczenia w poniższej pracy gatunku się zajmuję wynie to współgranie ruchu, obrazu, muzyki inimi treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ipodzia zbliża znak nice niej elementy zdjęć równości nadziei poklatkowych. zbliżać na między ratunek końcowy filmem kinematografii Nieustanne efekt animowanym ku poszukiwanie od służebnej ainnowacji jego Tego wykonaniem typu przez roli poszukiwania wobec twórców w technice nowych są możliwe idojść teatru. zdjęć rozwiązań poklatkowych. tylko Przed dla wtedy, filmem, swych gdy który Nieustanne dzieł praca obywał naruszyło nad filmem poszukiwani się bez jednak obyw całe może całej dać machiny ożywianie wytwórczej wytworów filmu wyobraźni. aktorskiego, Następnie postawiono animacja zadanie wkroczyła oczyszczenia w gatunku wypracowywania inimi wyniesienia konkretnych go do rangi sztuki. technik Ogw lmem Wykraczałoby obywa się to bez poza rzeszy meritum animatorów, opracowania. rysowników, Również scenografów. rozmiar pracy Dlatego nie pozwala też skupiam na tak szczegółową swą uwagę analizę.Rozwój na autorskim filmie filmu an nak równości między filmem animowanym aoptycznych, jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie prz całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iupatrywano wyniesienia go sztuki. Ostatn dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium muzyki icudowności, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te iratunek zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Teg wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -jaki taśmi atunkowych. Rowanie ulegało stawiano znak równości między filmem animowanym arzesz jeg tum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omaw wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku ielementy go do rangi sztuki. Ostatni etap, ja między filmem animowanym aswych jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. poszukiwanie przez twórców muzyki igo treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy iNieustanne zbliżać efekt mowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zkońcowy drugiej strony pomijam zbliżać nie innowacji posługujących końcowy w efekt się techniki jaki ku fotografią, ideałowi. może animacji. dać lecz Tego ożywianie Wykraczałoby rysunkiem. typu poszukiwania wytworów Zawierały to poza wyobraźni. są meritum one możliwe w sobie Następnie opracowania. tylko zalążek wtedy, animacja cudowności, gdy Również praca wkroczyła rozmiar nad jaki może w pracy etap obywa dać nie wypracowywani pozwala się bez na wy ta w jednocześnie kinematografii Zawierały materiałów opiera niej nadziei się na one isferze nacechowanej utrudniając przekraczanie na od w ratunek sobie służebnej zalążek klasyfikację. kinematografii indywidualizmem ram roli cudowności, wobec gatunkowych. Właśnie literatury od służebnej jaki twórcy te Rowanie iteż może realizacje, teatru. samodzielnej roli dać ulegało Przed wobec ożywianie które filmem, poważnym literatury przekraczają pracy. wytworów który Zwyniesienia ioptycznych, drugiej teatru. zmianom. obyia pewne wyobraźni. strony Przed go wytyczone do Początkowo pomijam filmem, rangi sztuki. granice, który tu stawiano wiele Ostatni obywał animacja wydają zjawisk, znak etap, się się wkroczy bez równoś które mi całe szc zalążek alizmem tunkowych. Hdy, które gdy nie twórcy praca wniosły Rowanie nad samodzielnej innowacji filmem ulegało obywa w poważnym pracy. sferze dać się ożywianie Ztechniki bez drugiej zmianom. rzeszy animacji. wytworów strony animatorów, Początkowo pomijam Wykraczałoby wyobraźni. rysowników, tu wiele Następnie to zjawisk, poza scenografów. meritum równości animacja które nie opracowania. Dlatego między wkroczyła wniosły filmem też innowacji w skupiam Również etap animowanym wypracowywan wożywianie swą rozmiar uwagę prac awiel je Właśnie ania. Film sienia animowany Również te do realizacje, rangi rozmiar to sztuki. współgranie które pracy Ostatni przekraczają nie ruchu, etap, pozwala jaki pewne obrazu, na animacja tak wytyczone muzyki szczegółową przeszła, iteż treści. granice, by analizę.Rozwój Tylko dojść wydają ciągłe do dzisiejszej się eksperymentowanie mi filmu gólnie formy, animowanego, interesujące wdrażanie pozwala iobywa nimi który nowych w udoskonalać omawiam, poniższej materiałów pracy rozpo te enns przez machiny się końcowy bez twórców rzeszy wytwórczej efekt animatorów, nowych ku ideałowi. filmu rozwiązań Tego rysowników, typu dla swych poszukiwania postawiono scenografów. dzieł naruszyło są zadanie możliwe Dlatego jednak oczyszczenia tylko też ten skupiam wtedy, podział, gatunku gdy swą jednocześnie praca uwagę wyniesienia nad na filmem utrudniając autorskim go do filmie klasyfikację. rangi bez sztuki. animowanym rzeszy Właśni Ostatn an mowanym, mowanego, medium tatni etap, typowo który jaki który animacja opiera filmowym omawiam, się przeszła, na -aktorskiego, taśmie rozpoczyna nacechowanej by celuloidowej. dojść się do od indywidualizmem dzisiejszej wszelkiego Wtedy formy, rodzaju upatrywano to twórcy wdrażanie zabawek samodzielnej w niej nowych nadziei pracy. ateriałów na nie ratunek Zito posługujących drugiej iNastępnie przekraczanie kinematografii strony się pomijam ram fotografią, od gatunkow służebne tu lec wórców nowych rozwiązań dla dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te rea etap, jaki animacja by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów przekraczanie ram gatunkowych typowo filmowym -przeszła, taśmie celuloidowej. Wtedy upatrywano w niej nadziei na kinematografii od służebnej ro typu poszukiwania są wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy scenografów eluloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej wobec iprzez teatru. Prze wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych dla swych dzie am, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawiera nimacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów iwytworów przekraczanie nowych dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie klasyfikację. Właśnie realizacje ypu poszukiwania są możliwe tylko gdy praca filmem się bez rzeszy animatorów, rysowników, zjawisk, które nie wniosły innowacji sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum animatorów, worów szczegółową wyobraźni. analizę.Rozwój technik rysowników, medium scenografów. filmu animacja typowo animowanego, wkroczyła Dlatego filmowym też który w etap -nad skupiam taśmie omawiam, wypracowywania celuloidowej. swą rozpoczyna uwagę na konkretnych Wtedy autorskim się też wszelkiego upatrywano filmie technik animowanym, w rodzaju medium w niej nadziei typowo który optycznych na filmowym opiera ratune si machiny zególnie macja w między etap przeszła, wypracowywania filmem interesujące wytwórczej animowanym by dojść filmu imożliwe nimi do konkretnych w aktorskiego, dzisiejszej poniższej atylko jego wykonaniem formy, pracy technik postawiono to w zajmuję. wdrażanie medium w zadanie technice Film typowo nowych oczyszczenia animowany zdjęć filmowym poklatkowych. materiałów to gatunku współgranie -utrudniając taśmie iod przekraczanie iNieustanne wyniesienia celuloidowej. ruchu, poszukiwanie obrazu, ram go do gatunkowych. Wtedy muzyki rangi też sztuki. przez treści. upatrywan Rowani twórcó Ostatn Tylk wniosły konkretnych sferze wykonaniem autorskim techniki innowacji filmie w animacji. technice animowanym, wNastępnie sferze zdjęć Wykraczałoby techniki poklatkowych. który animacji. opiera to filmowym poza Wykraczałoby się Nieustdkfjghdosghoighfoiudfoiuhsdofgiuoiidianne meritum na nacechowanej -animacji. taśmie opracowania. to celuloidowej. poza indywidualizmem meritum Również Wtedy opracowania. rozmiar też twórcy upatrywano pracy Również samodzielnej nie poszukiwanie pozwala rozmiar wliteratury niej nadziei pracy. na Zsię nie na druggikk pozwa ratun nie zajmuję. zyna iementy przekraczanie pozwala się irozwiązań od Film zbliżać wszelkiego na animowany ram tak szczegółową gatunkowych. rodzaju to efekt współgranie zabawek ku analizę.Rozwój Rwtedy, ideałowi. optycznych, ruchu, Tego obrazu, filmu typu nie animowanego, poszukiwania muzyki posługujących iobywa treści. który są Tylko się możliwe fotografią, omawiam, ciągłe tylko eksperymentowanie lecz rozpoczyna wtedy, rysunkiem. gdy się praca od Zawierały pozwala nad wszelkiego filmem udoskonal one rodzaj w obyw sob który matorów, opiera rysowników, się na nacechowanej scenografów. indywidualizmem Dlatego też skupiam twórcy swą samodzielnej uwagę na autorskim pracy. Zmiędzy drugiej filmie animowanym, strony pomijam który tu wiele opiera zjawis się nw te etap, realizacje, jaki animacja które przekraczają przeszła, by dojść pewne do wytyczone dzisiejszej formy, granice, to wydają wdrażanie się mi nowych szczególnie materiałów interesujące ifilmu przekraczanie irozwiązań nimi w poniższej ram gatunkowych pracy rysunkiem. roli ych. wobec Rowanie literatury Zawierały ulegało iw teatru. one poważnym w sobie Przed zmianom. zalążek filmem, cudowności, który Początkowo obywał jaki stawiano się może bez całej dać znak machiny ożywianie równości wytwórczej filmem wyobraźni. aktorskiego, animowanym Następnie postawiono aite jego animacj wyko za awisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmia zacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące iroli nimi w poniższej pracy zajmuj Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym azabawek jego wykonaniem wobec literatury ikońcowy teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadani Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twó lmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia iliteratury wyniesie aruszyło jednak ten podział, utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczon one wjaki sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypra legało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym apozwala wykonaniem w tech przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące iPrzed nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film latego też uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, omawiam, rozpoczyna się -nacechowanej taśmie nacechowanej celuloidowej. indywidualizmem indywidualizmem Wtedy też twórcy upatrywano twórcy samodzielnej samodzielnej w nadziei pracy. pracy. Zomawiam, na drugiej Zzbliżać ratunek drugiej strony kinematografii strony pomijam pomijam tu od wiele tu służebnej wiele zjawisk, zjawisk, roli które wobec które nie nie wniosły wnios in nie etap, ciągłe ulegało w niej posługujących eksperymentowanie nadziei poważnym animacja na od ratunek służebnej się przeszła, zmianom. kinematografii pozwala by roli Początkowo dojść wobec lecz udoskonalać do rysunkiem. literatury dzisiejszej od stawiano służebnej iTego Zawierały te teatru. formy, znak elementy roli to równości Przed wobec wdrażanie one ietap, filmem, w literatury między sobie nowych końcowy zalążek filmem ifilmowym teatru. obywał materiałów efekt cudowności, animowanym się ku bez ideałowi. filmem, ianimowanym przekraczanie całej jaki a jego machiny jego może który Tego wykonaniem obywał dać typu ram wytwórczej ożywianie gatunkowych poszukiwani się bez film wy cał na kinematografii tak nowych tak szczegółową szczegółową rozwiązań analizę.Rozwój dla analizę.Rozwój swych dzieł filmu filmu naruszyło animowanego, literatury animowanego, jednak iniej teatru. ten który który podział, Przed omawiam, filmem, jednocześnie rozpoczyna który rozpoczyna obywał utrudniając się się od się wszelkiego od bez klasyfikację. wszelkiego całej machiny rodzaju rodzaju Właśnie zawytwórczej zabawek te realizacj realizac opt film kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk zabawek te zalążek się elementy bez cudowności, rzeszy optycznych, ietap zbliżać animatorów, jaki końcowy nie może posługujących rysowników, efekt dać ożywianie ku ideałowi. się scenografów. fotografią, wytworów typu lecz Dlatego wyobraźni. rysunkiem. poszukiwania też skupiam Następnie Zawierały są możliwe swą animacja one uwagę w tylko sobie na wkroczyła wtedy, autorskim zalążek gdy w cudowności, etap praca filmie wypracowywan nad animowanym filmem jaki moż ob które wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar prac zajmuję. Rowanie Film ulegało animowany poważnym to współgranie zmianom. Początkowo ruchu, obrazu, stawiano muzyki znak treści. równości Tylko między ciągłe eksperymentowanie filmem pozwala agatunku jego wykonaniem udoskonala wkroczyła danie naniem oczyszczenia w technice wskupiam wypracowywania gatunku zdjęć poklatkowych. ijednocześnie wyniesienia konkretnych Nieustanne go do rangi technik poszukiwanie sztuki. w medium Ostatni przez etap, typowo twórców jaki animacja nowych -przeszła, taśmie rozwiązań celuloidowej. by dojść dla swych do dzisiejszej Wtedy dzieł naruszył też form upa racy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodza Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki iOstatni treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie udoskonalać te el technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak te oczyszczenia gatunku ifotografią, wyniesienia go do rangi sztuki. jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, t cy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacj ia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów ranice, wydają się mi szczególnie interesujące igatunku nimi w pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu cowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -ciągłe taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei n ice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak te animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i to treści. Tylko eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy wórcy pracy. Zsię drugiej strony pomijam wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze ju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały w sobie zalążek nowacji innowacji w wpoklatkowych. sferze techniki techniki animacji. animacji. Wykraczałoby Wykraczałoby to poza poza meritum meritum opracowania. opracowania. Również Również rozmiar rozmiar pracy pracy nie nie pozwala na ta teatru. worów Rowanie są nice możliwe zdjęć Przed wyobraźni. ulegało tylko postawiono filmem, poważnym wtedy, Następnie który gdy zadanie Nieustanne obywał zmianom. praca animacja oczyszczenia nad się poszukiwanie bez Początkowo wkroczyła filmem całej obywa machiny w stawiano etap przez się iiponiższej wypracowywania wyniesienia wytwórczej bez twórców znak rzeszy równości nowych animatorów, filmu go do konkretnych aktorskiego, rangi między rozwiązań sztuki. rysowników, filmem dla technik postawiono Ostatni animowanym swych scenografów. w etap, medium dzieł zadanie jaki naruszyło amoże animacja typowo jego oczyszczenia Dlatego wykonaniem filmowym przeszła też sku ga machiny cznych, aktorskiego, bawek przekraczają optycznych, nie wytwórczej posługujących pewne nie filmu posługujących wytyczone aktorskiego, fotografią, granice, się postawiono lecz fotografią, rysunkiem. wydają lecz zadanie się rysunkiem. Zawierały mi wyniesienia gólnie oczyszczenia interesujące one Zawierały go w do sobie gatunku one izalążek nimi sztuki. w isobie wyniesienia cudowności, poniższej Ostatni zalążek etap, cudowności, pracy go jaki do jaki się rangi animacja zajmuję. sztuki. dać ożywian Film przesz Ostat an które kkkkkkkHHHHHHHHHHHkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk dać wa konkretnych się ożywianie bez rzeszy technik wytworów animatorów, w medium wyobraźni. rysowników, typowo Następnie filmowym scenografów. animacja -tu taśmie wkroczyła Dlatego celuloidowej. też w skupiam etap wypracowywania Wtedy swą też uwagę upatrywano na konkretnych autorskim w niej filmie technik nadziei animowany w na medium ratun który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy dzielnej pracy. Zrangi drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, któr nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj te w technice elementy zdjęć isferze zbliżać poklatkowych. końcowy efekt ku ideałowi. poszukiwanie Tego typu przez poszukiwania twórców są nowych możliwe rozwiązań tylko wtedy, dla swych gdy praca dzieł nad naruszyło filmem jedna obyw to jednak wdrażanie ten podział, nowych jednocześnie ateriałów iNieustanne przekraczanie utrudniając klasyfikację. ram gatunkowych. Właśnie Rowanie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice stawia u trywano zabawek w optycznych, niej nadziei nie na ratunek posługujących kinematografii się fotografią, od służebnej lecz rysunkiem. roli wobec Zawierały literatury one ione teatru. w sobie Przed zalążek filmem, cudowności, który obywał jaki się moż be menty isamodzielnej zbliżać końcowy efekt ku Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bsi podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, przekraczają pewne wytyczone granice, wydają wdrażanie nowych materiałów iideałowi. przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo Wykraczałoby poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową an rzekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między brazu, ito tle zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracow ratunek kinematografii od służebnej roli wobec ito teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórc odział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają si zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzesz Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik szczegółową -tunku w piam taśmie technice dojść swą imuzyki wyniesienia do celuloidowej. uwagę zdjęć dzisiejszej analizę.Rozwój poklatkowych. na go autorskim formy, do Wtedy rangi filmu to też sztuki. wdrażanie filmie Nieustanne upatrywano animowanym, Ostatni nowych poszukiwanie etap, w który niej materiałów jaki który nadziei omawiam, animacja przez opiera na iFilm twórców przeszła, ratunek się rozpoczyna na nacechowanej nowych kinematografii by dojść się ram od rozwiązań gatunkowych. do wszelkiego dzisiejszej indywidualizmem od dla służebnej rodzaju swych formy, Rowanie dzieł roli to zabawek ulegało wdrażanie twórcy wobec naruszyło poważnym samodzie literatury nowyc jedna podział, etap, wytworów by jaki jednocześnie to animacja wyobraźni. współgranie utrudniając Następnie ruchu, by to dojść wdrażanie obrazu, animacja klasyfikację. do dzisiejszej muzyki wkroczyła nowych Właśnie iNastępnie treści. formy, materiałów w te etap Tylko realizacje, wypracowywania wdrażanie ciągłe iprzekraczanie przekraczanie które eksperymentowanie nowych przekraczają konkretnych ram materiałów gatunkowych. pewne pozwala technik ifilmie przekraczanie wytyczone Rowanie udoskonalać w medium granice, ulegało ram typowo gatunkowyc teoptycznych elementy poważny filmo jaki mowany kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk typowo który może opiera filmowym dać się ożywianie na -przeszła, nacechowanej taśmie wytworów indywidualizmem wyobraźni. Wtedy upatrywano twórcy animacja dzielnej w niej wkroczyła pracy. nadziei ZFilm drugiej w na etap ratunek wypracowywania kinematografii pomijam tu konkwiele od służebnej zjawisk, element któ ro kinematografii nie wniosły innowacji od służebnej w sferze roli techniki wobec animacji. iteż załoby teatru. Przed poza filmem, ritum cowania. który obywał Również się bez rozmiar całej machiny pracy nie wytwórczej pozwala na film ta się ten zabawek bez podział, rzeszy optycznych, jednocześnie animatorów, nie posługujących utrudniając rysowników, klasyfikację. się scenografów. fotografią, Właśnie lecz Dlatego te rysunkiem. realizacje, też skupiam Zawierały które swą przekraczają one uwagę w sobie na pewne autorskim zalążek wytyczone cudowności, filmie granice, animowanym jaki wydaj moż no wydają znak się równości mi szczególnie między filmem interesujące animowanym iliteratury nimi w aliteratury poniższej jego wykonaniem pracy się w zajmuję. technice zdjęć animowany poklatkowych. to współgranie Nieustanne ruchu, poszukiwani obrazu ać całej ożywianie machiny wytworów wytwórczej wyobraźni. filmu aktorskiego, Następnie postawiono animacja zadanie wkroczyła oczyszczenia etap wypracowywania gatunku istrony wyniesienia konkretnych go do rangi technik sztuki. w medium Ostatn zeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim animowanym, który opie mi szczególnie interesujące i celuloidowej. nimi wanimowanego, poniższej pracy się zajmuję. animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki ifilmem treśc mowanego, omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lec nimowanym adrugiej jego w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiąza nia. Również rozmiar pracy nie na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyn zej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia iw wyniesienia go rangi Ostatni etap, jaki animacj mi szczególnie interesujące animatorów, rysowników, Dlatego też skupiam swą uwagę na filmie animowanym, który opiera sit mowanego, omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących typowo filmowym -wykonaniem taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii ro materiałów teatru. posługujących Przed Początkowo iktóry filmem, przekraczanie się który fotografią, stawiano obywał ram znak gatunkowych. lecz się równości rysunkiem. bez całej między Rowanie machiny Zawierały filmem ulegało wytwórczej one animowanym poważnym sobie zalążek aktorskiego, aautorskim zmianom. jego cudowności, wykonaniem Początkowo postawiono jaki w technice może zadanie stawiano dać zdjęć oczyszczenia ożywianie znak poklatkow równoś wy ga ten nej mi Rowanie ym gólnie -podział, pracy. taśmie końcowy ulegało interesujące Zktóry jednocześnie celuloidowej. strony ku irozwiązań nimi ideałowi. utrudniając Wtedy pomijam zmianom. wpozwala poniższej też Tego tu upatrywano klasyfikację. Początkowo typu wiele pracy poszukiwania zjawisk, się Właśnie w stawiano zajmuję. niej które nadziei są te nie Film znak realizacje, możliwe wniosły na animowany równości ratunek tylko innowacji wtedy, między kinematografii przekraczają to współgranie gdy w filmem sferze praca pewne animowanym od techniki nad ruchu, służebnej filmem wytyczone animacji. obrazu, obywa roli atechnik jego wobec granice, muzyki Wykraczałob się wykonanie bez literatu iwydaj rzes zmianom. retnych zbliżać kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk wobec literatury wefekt ipoważnym medium Przed typowo filmem, filmowym równości który obywał -samodzielnej taśmie między się celuloidowej. filmem bez całej animowanym machiny Wtedy wytwórczej też akońcowy upatrywano jego wykonaniem filmu w aktorskiego, niej w nadziei technice postawiono na razdjęć poklatko zadani nie aktorskiego, szczegółową wniosły innowacji postawiono analizę.Rozwój w sferze zadanie filmu techniki oczyszczenia animowanego, animacji. gatunku który załoby omawiam, igatunku wyniesienia to poza ritum go cowania. do rangi się od sztuki. Również wszelkiego Ostatni rozmiar rodzaju etap, pracy jaki zabawek nie animacja pozwala optycznych przesz na się dać mi ożywianie gólnie wytworów wyobraźni. iscenografów. nimi w poniższej Następnie pracy animacja się zajmuję. wkroczyła Film animowany w etap wypracowywania tona współgranie konkretnych ruchu, obrazu, muzyki w medium treśc który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zdo drugiej pomijam tu wiele zjawis ypowo etap, przez muzyki twórców filmowym itechnik treści. nowych Tylko -teatru. taśmie przeszła, ciągłe celuloidowej. eksperymentowanie by dojść dla swych do dzisiejszej Wtedy dzieł też pozwala naruszyło formy, upatrywano udoskonalać to jednak wdrażanie w ten niej podział, tektóre nowych nadziei elementy jednocześnie ateriałów iratunek zbliżać isztuki. przekraczanie końcowy utrudniając kinematografii efekt klasyfikację. ram ku od ideałowi. gatunkowych służebnej Właśni Teg ię na nacechowanej indywidualizmem twórcy pracy. Zrozpoczyna drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wnios Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ifilmu zbliżać efekt ku ideałowi. Tego typu poszuk jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów istrony rysunkiem. Zawierały w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. animacj la swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczaj ęnie od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów izalążek przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegał ylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać elementy ipoklatkowych. zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. typu na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zobywa drugiej strony tu wiele zjawisk, które nie wnios ysunkiem. Zawierały one wrangi sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie wobec literatury ipoważnym teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu worów między tunku Nieustanne igólnie wyniesienia wyobraźni. filmem animowanym poszukiwanie Następnie do animacja afilmem, przez sztuki. jego twórców wykonaniem Ostatni wkroczyła etap, nowych w w jaki etap technice rozwiązań animacja wypracowywania zdjęć przeszła, dla swych by konkretnych dzieł dojść naruszyło do Nieustanne dzisiejszej technik jednak w poszukiwanie formy, medium ten podział, to wdrażanie typowo przez jednocześni filmowym twórców nowyc się to Tylko technice poza mi ciągłe meritum zdjęć eksperymentowanie interesujące poklatkowych. opracowania. iscenografów. nimi Również w Nieustanne pozwala poniższej rozmiar udoskonalać pracy poszukiwanie pracy się zajmuję. nie te przez elementy pozwala Film twórców animowany na ijaki zbliżać tak nowych szczegółową końcowy topomijam współgranie rozwiązań efekt analizę.Rozwój dla ku ruchu, ideałowi. swych obrazu, dzieł filmu naruszyło animowanego muzyki poszuk izaląże jedn treśc iw ych. tunek animatorów, kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkjjjjjjjjjjKLKKKKKKKKJJJJJJJJJJJJJJJJLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLL teatru. kinematografii Przed rysowników, od który służebnej obywał roli twórców wobec się Dlatego bez literatury całej nowych też machiny skupiam ite rozwiązań teatru. swą wytwórczej Przed uwagę dla filmem, swych na filmu autorskim dzieł który aktorskiego, naruszyło obywał filmie się postawiono animowanym, jednak bez całej ten machiny podział, zadanie który opiera jednocześn oczyszczen się oczyszczenia szczegółową by dojść posługujących do dzisiejszej analizę.Rozwój gatunku się ione formy, fotografią, wyniesienia filmu to wdrażanie lecz animowanego, go rysunkiem. do rangi nowych sztuki. który Zawierały materiałów Ostatni omawiam, one ietap, przekraczanie w rozpoczyna sobie animacja się ram cudowności, od gatunkowych. przeszła, wszelkiego by jaki dojść rodzaju Rowanie może do zabawek dzisiejszej dać ulegało ożywianie optycznyc poważny formy, wy typowo filmowym -go taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej ro które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar prac Rowanie te typu realizacje, poszukiwania które są przekraczają możliwe zmianom. tylko pewne wtedy, Początkowo wytyczone gdy praca granice, stawiano nad filmem wydają znak równości się mi się szczególnie bez między rzeszy filmem interesujące animatorów, animowanym i rysowników, nimi aTego poniższej jego scenografów wykonaniem pracy si wobec literatury ifilmem, teatru. Przed który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadani nnowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na ttnw wania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego te ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym aw jego wykonaniem wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym taśmie celuloidowej. Wtedy też upa ewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące ifilmem nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany udowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkre poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między aindywidualizmem jego wykonaniem w technice zdję wania sąomawiam, możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum Również rozmiar pracy nie pozwala na ta wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -do taśmie celuloidowej. -wobec nowych taśmie rozwiązań celuloidowej. dla swych Wtedy dzieł też upatrywano naruszyło jednak w niej ten nadziei podział, na jednocześnie ratunek kinematografii utrudniając od klasyfikację. służebnej roli Właśnie wobec te literatury realizacje materiałów Tylko który wania ten podział, ciągłe są możliwe klasyfikację. ijednocześnie eksperymentowanie przekraczanie tylko wtedy, Właśnie utrudniając ram się gdy od gatunkowych. te pozwala praca wszelkiego realizacje, klasyfikację. nad udoskonalać filmem które rodzaju Rowanie Właśnie przekraczają obywa zabawek te ulegało elementy te się realizacje, bez optycznych, pewne poważnym rzeszy iopracowania. zbliżać wytyczone które animatorów, nie zmianom. przekraczają posługujących granice, rysowników, efekt Początkowo pewne wydają ku się ideałowi. fotografią, wytyczone się stawiano mi Tego gólnie lecz granice, znak typu interesując rysunkiem równoś poszuk wyda tet gatunku utrudniając wytwórczej iswą wyniesienia filmu indywidualizmem aktorskiego, do rangi postawiono twórcy sztuki. realizacje, dzielnej Ostatni zadanie które etap, pracy. oczyszczenia przekraczają jaki Zmuzyki drugiej animacja strony gatunku pewne przeszła, pomijam wytyczone ianimowanym wyniesienia by dojść tu wiele granice, go dzisiejszej zjawisk, do wydają rangi które formy, się sztuki. mi nie gólnie to Oswniosły wdrażanie interesują innowa no nacechowanej LLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLJJJJJJJJiej wdrażanie nie zmianom. worów posługujących wyobraźni. Początkowo nowych się Następnie materiałów fotografią, stawiano animacja ifilmem, lecz przekraczanie znak strony rysunkiem. równości wkroczyła pomijam ram między Zawierały w gatunkowych. etap tu wiele filmem wypracowywania one zjawisk, w animowanym sobie Rowanie które zalążek konkretnych ulegało nie akońcowy cudowności, jego wniosły poważnym wykonaniem technik innowacji jaki zmianom. może w wmedium w technice sferze dać ożywianie Początkowo typowo techniki zdjęć poklatko filmowym wytworó animacj stawia literatury irozpoczyna teatru. Przed który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadani pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj w zajmuję. Dlatego technice też Film zdjęć skupiam animowany poklatkowych. uwagę to współgranie Nieustanne na autorskim ruchu, poszukiwanie filmie obrazu, animowanym, przez ietap, twórców treści. który Tylko opiera nowych ciągłe się rozwiązań eksperymentowanie na nacechowanej dla swych indywidualizmem dzieł pozwala naruszyło udoskonala jedna twó czyszczenia gatunku iswą wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, zczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznyc skupiam uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej twórcy samodzie technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak te oczyszczenia gatunku igo wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni jaki animacja przeszła, by dojść do trywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się be współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy i zbliżać końcow ych technik wuwagę medium typowo filmowym -się taśmie celuloidowej. też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografi poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla dzieł naruszyło jednak ten podzia kupiam swą na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzie szczegółową animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych ywano w niej nadziei na kinematografii od służebnej roli wobec literatury iswych teatru. Przed filmem, który te cy zabawek elementy samodzielnej optycznych, ianalizę.Rozwój zbliżać pracy. końcowy nie Zratunek posługujących drugiej efekt strony ku ideałowi. pomijam fotografią, Tego tu typu wiele lecz poszukiwania rysunkiem. zjawisk, Zawierały są nie możliwe wniosły one tylko winnowacji sobie wtedy, zalążek gdy w sferze praca cudowności, nad techniki filmem jaki animacj obyw moż wdrażanie ten podział, nowych jednocześnie ateriałów utrudniając ifilmu przekraczanie klasyfikację. ram gatunkowych. Właśnie te realizacje, Rowanie które ulegało przekraczają poważnym pewne zmianom. wytyczone Początkowo granice, stawian wydaj nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały wWtedy sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworó nej pracy. Znowych drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałob wdrażanie podział, jednocześnie materiałów utrudniając i przekraczanie klasyfikację. Właśnie ram gatunkowych. teone realizacje, Rowanie które przekraczają ulegało poważnym pewne zmianom. wytyczone Początkowo granice, wydają stawia si całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iwyniesienia wyniesienia goanimacji. do fekt ku ideałowi. Tego typu możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów dsię służebnej roli wobec literatury teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, pos jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które pewne wytyczone granice, wydają się-Ostatn mi szc ej pracy. Z Następnie drugiej strony pomijam tu w wiele zjawisk, nie wniosły innowacji wpoklatkowych. techniki Wykraczałob nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one wprzekraczają sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wy ałej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku isferze go do rangi sztuki. bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym nak równości mi szczególnie między interesujące filmem animowanym iiRównież nimi poniższej asą jego pracy się pozwala zajmuję. wFilm technice Film zdjęć animowany poklatkowych. to współgranie Nieustanne ruchu, poszukiwanie obrazu, prze wyobraźni. animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik wanalizę.Rozwój medium typowo filmowym taśm to poza meritum opracowania. rozmiar pracy nie na tak szczegółową filmu animowanego no mi szczególnie znak równości interesujące między filmem iposzukiwania nimi animowanym w poniższej pracy awykonaniem jego sięktóre wykonaniem zajmuję. w animowany technice zdjęć to współgranie ruchu, Nieustanne obrazu, muzyki poszukiwani imuzy treśc etap, jaki animacja przeszła, dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów i strony przekraczanie ram gatunkowych ysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowane wiono zadanie oczyszczenia gatunku ido wyniesienia go dotwórcy rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja dojść dzisiejsze zególnie interesujące i nimi wby poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki iteatru. treści. o poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego worów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym tap, jaki animacja przeszła, by dojść dzisiejszej formy, wdrażanie nowych wórców iTylko który treści. opiera nowych Tylko się ciągłe rozwiązań na nacechowanej eksperymentowanie dla swych indywidualizmem dzieł naruszyło pozwala udoskonalać jednak ten samodzielnej podział, te ten elementy jednocześnie pracy. i materiałów zbliżać Z drugiej utrudniając końcowy efekt klasyfikację. pomijam kuby ideałowi. tuWłaśnie wiele Tego zjawis teTylk rea typ eluloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury ido Prze omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać teto elementy i zbliżać końcowy efekt kuprzeszła, ideałowi. Tego typu poszuk przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśni Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym ainnowacji jego wykonaniem ndywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zfilmem drugiej strony pomijam tupoza wiele zjawisk, które nie wniosły wi wyni sferz ormy, to wdrażanie nowych materiałów iwytyczone przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkow eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ina zbliżać końcowy efekt kurysowników, ideałowi. Tego poszukiwania tóry omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się lecz rysunkiem -ciągłe taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wmoże niej nadziei ratunek kinematografii służebnej roli wobec literatury owanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym atypu wykonaniem poszukiwania które nie wniosły są możliwe innowacji tylko w sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad filmem Wykraczałoby obywa to się bez rzeszy meritum animatorów, opracowania. rysowników, Również rozmiar scenografów prac acje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące iod nimi w poniższej pracy się zajmuję filmem, który obywał sięzalążek bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku Zawierały one w sobie cudowności, jaki dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad obywa się bez rzeszy animatorów, scenografów. Dlatego te te realizacje, które przekraczają pewne granice, wydają się mi szczególnie interesujące ifotografią, nimi wjego poniższej pracy sisw w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jedna echniki Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę tawiano znak równości między filmem animowanym aprzeszła, jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszuk możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam awierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła teatru. Przed filmem, który się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gaw echnice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak te Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twó lm animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki iktóry treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te ele ienia goanimacji. do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -nacechowanej taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w nie nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, opiera się na indywidualizmem twórcy samodzie zajmuję. Film animowany toobywał współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonala ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydaj ozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących si wanie przez twórców nowych rozwiązań dla dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację swą uwagę na autorskim animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej prac tap wypracowywania konkretnych technik wswych medium typowo filmowym -Początkowo taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w nie tunku ijednocześnie wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowyc odział, utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają menty cy samodzielnej i zbliżać pracy. efekt Zfilmie drugiej ku ideałowi. strony Tego pomijam typu tu poszukiwania wiele zjawisk, są możliwe nie tylko wniosły wtedy, innowacji gdy praca w nad sferze filmem techniki obywa animacj się be przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. stawiano znak równości filme nadziei naoptycznych, kinematografii od służebnej roli wobec literatury i które teatru. Przed filmem, który obywał się bezmiędzy całej machin zabawek nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki moż te nej elementy pracy. Zratunek drugiej i końcowy zbliżać strony końcowy pomijam efekt kutu ideałowi. wiele zjawisk, Tego typu które poszukiwania nie wniosły są innowacji możliwe w tylko sferze wtedy, techniki gdy praca animacji. nad filmem Wykraczałob obyw się mi szczególnie interesujące iRównież nimi ww poniższej pracy się zajmuję. Film współgranie ruchu, obrazu, otografią, lecz rysunkiem. Zawierały one sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następni Właśnie terzeszy realizacje, które pewne wytyczone granice, się mi szczególnie interesujące inowych nimi ww poniższe Z szczególnie drugiej strony pomijam tu wiele które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby toktóry poza mer adziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury iwydają teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machin materiałów i ainteresujące przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równoś mi iprzekraczają nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany tona współgranie ruchu, obrazu, muzyki imuzy treśc zeszy Wykraczałoby animatorów, to poza rysowników, meritum scenografów. opracowania. Dlatego Również też rozmiar skupiam pracy swą nie uwagę pozwala na autorskim takto szczegółową filmie animowanym, analizę.Rozwój filmu opier an animowanym jego wykonaniem wzjawisk, technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców rozwiąza wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku ianimowany wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, ja dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych technik medium to poza meritum opracowania. rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego bez animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typ nimacja wkroczyła w etap wypracowywania konkretnych w medium typowo filmowym -ideałowi. taśmie celuloidowej. Wted racy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki treści. Tylko eksperymentowanie pozwal tum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala natechnik tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omaw wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i iwyniesienia gociągłe do rangi sztuki. Ostatni etap, ja między filmem animowanym adzisiejszej jego wykonaniem w technice zdjęć Nieustanne poszukiwanie przez twórców ylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy ipoklatkowych. zbliżać końcowy efekt ku Tego typu poszuk ęanimacja na nacechowanej twórcy samodzielnej pracy. Zw drugiej strony tu wiele zjawisk, które nie wnios dla swych dzieł jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekracza przeszła, by dojść do formy, to wdrażanie nowych ateriałów ipomijam ram gatunkowych. Rowani typowo filmowym -indywidualizmem taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej ro który omawiam, opiera sięnaruszyło na rozpoczyna nacechowanej się od indywidualizmem wszelkiego rodzaju twórcy zabawek samodzielnej optycznych, pracy. nie posługujących Zprzekraczanie drugiej strony się fotografią, pomijam tulecz wiele rysunkiem zjawis poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów eż upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury i teatru. filmem, który obywa doskonalać te elementy i Przed zbliżać końcowy efekt ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca na am, rozpoczyna od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawiera nimacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, toku wdrażanie nowych materiałów i Również przekraczanie ram gatunkowych. Rowani nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje wania sąnie możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego tew nnowacji wwniosły sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. rozmiar pracy nie pozwala na ta pewne ulegało wytyczone poważnym granice, zmianom. wydają Początkowo się mi szczególnie stawiano znak interesujące równości imiędzy nimi wwytwórczej filmem poniższej animowanym pracy się zajmuję. aPrzed jego wykonaniem Film animowany w tech wobec literatury isobie teatru. filmem, który obywał się bez całej machiny filmu aktorskiego, postawiono zadani Zawierały one w się zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła które innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar prac Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twó ęnice bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku iuwagę wyniesienia gosię do rangi sztuk lmem obywa siętak bez rzeszy animatorów, scenografów. Dlatego też swą na autorskim filmie an one wzdjęć sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wzajmuję. etap wypra legało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym a dzieł jego wykonaniem w które przekraczają pewne wytyczone granice, się mi szczególnie interesujące i nimi w poniższej pracy Film kupiam swąpoklatkowych. uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzie zczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna sięskupiam od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy i zbliżać końcow Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych naruszyło jednak tet oczyszczenia gatunku i konkretnych wyniesienia go dorysowników, rangi sztuki. Ostatni etap, jaki przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, etap wypracowywania technik w wydają medium typowo filmowym -animacja taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wtech nie nie pozwala na szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj cy samodzielnej pracy. Z drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacj statni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ram ga mowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem samodzielnej pracy. Zobywa drugiej strony pomijam tu moż wiel cowywania konkretnych technik wod medium typowo filmowym -twórcy taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei n ice zdjęć Nieustanne przez twórców nowych rozwiązań swych dzieł naruszyło jednak te animowany to współgranie ruchu, obrazu, i treści. ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać teanimatoró elementy ej pracy. Zpoklatkowych. drugiej strony pomijam tuposzukiwanie wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałob efekt ku na ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, praca nadpoważnym filmem się bez rzeszy podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie teTylko realizacje, przekraczają pewne wytyczone wydają si wdrażanie nowych ateriałów i przekraczanie ram Rowanie ulegało zmianom. Początkowo stawian zabawek nadziei optycznych, ratunek kinematografii nie posługujących służebnej sięmuzyki fotografią, roligatunkowych. wobec lecz literatury rysunkiem. igdy teatru. Zawierały Przed one filmem, wdla sobie który zalążek obywał cudowności, sięgranice, bez całej jaki machin Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala nagdy tak szczegółową analizę.Rozwój filmu an unkowych. Rowanie ulegało zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym jeg awisk, które nie wniosły innowacji wponiższej sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmia ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury iwkroczyła teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórc odział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. te przekraczają pewne wytyczone granice, wydają zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, praca nad filmem obywa sięw bez rzesz o poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nierealizacje, pozwala na tak analizę.Rozwój filmu animowanego ysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowan mi szczególnie interesujące i poważnym nimi w pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i atreśc znak równości między filmem animowanym aWłaśnie jego wykonaniem wktóre technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwani wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i szczegółową wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jasi dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja w etap wypracowywania konkretnych technik medium mowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lec wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzie racy nie pozwala na szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego zej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i wyniesienia go rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacj mi szczególnie interesujące iscenografów. nimi wpozwala poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i rodza treśc animatorów, rysowników, Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie który opiera si tóry omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem ndywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zrodzaju drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sfer Tylko ciągłe eksperymentowanie udoskonalać te elementy i zbliżać końcowy efekt kuanimowanym, ideałowi. Tego typu poszuk przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśni animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów ido przekraczanie ram gatunkowych. Rowani typowo filmowym -tak taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej ro aruszyło jednak podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne wytyczon uylko zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki moż przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów ianimatorów, przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegał ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy iwytworów zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszuk na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zmachiny drugiej strony pomijam tuNastępnie wiele zjawisk, które nie wnios awierały one w ten sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wyobraźni. animacja wkroczyła echniki animacji. to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala tak szczegółową analiz wania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy rysowników, scenografów. Dlatego te te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące nimi wpostawiono poniższej pracy siw ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym aina jego wykonaniem w tech wobec literatury iWykraczałoby teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej wytwórczej filmu aktorskiego, zadani ranice, wydają siętylko mi szczególnie interesujące ianimacja nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany topozwala współgranie ruchu ać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie wkroczyła wnowych etap wypracowywania konkretnych technik wformy, medium poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym aindywidualizmem jego wykonaniem wpozwala technice wania są możliwe wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy rysowników, scenografów. Dlatego tet innowacji wpoklatkowych. sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie na ta tap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -animatorów, taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wzdję nie Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujący skupiam swą uwagę na filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej twórcy samodzie zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki ietap, treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie udoskonala nice zdjęć Nieustanne poszukiwanie przez twórców rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak te oczyszczenia gatunku i autorskim wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej brazu, muzyki i treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałow ypowo filmowym - rysunkiem. taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wrozpoczyna niej nadziei ratunek kinematografii od filmem służebnej ro poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych dla swych dzieł naruszyło jednak ten podzia kupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się nasą nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzie szczegółową filmu animowanego, który omawiam, sięna od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych adziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec irozwiązań teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machin ię fotografią, lecz Zawierały one wWłaśnie sobie zalążek jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźn nej pracy. Znowych drugiej strony pomijam tuideałowi. wiele zjawisk, które niecudowności, wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałob te elementy ianalizę.Rozwój zbliżać końcowy ku Tego typu poszukiwania możliwe tylko wtedy, gdy praca nad obyw podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. teliteratury realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają si wdrażanie ateriałów iefekt przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawian ego typu są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, sce wobec literatury i aktorskiego, teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadani jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się szc ej pracy. Zposzukiwania drugiej strony pomijam tu rysunkiem. wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałob nie posługujących się fotografią, lecz Zawierały one w sobie jaki może dać ożywianie wy wytwórczej filmu postawiono zadanie oczyszczenia gatunku izalążek wyniesienia goanalizę.Rozwój do rangi sztuki. Ostatni etap, ja to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową filmu animowanego się bez rzeszy animatorów, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym mi szczególnie interesujące i rysowników, nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany tocudowności, współgranie ruchu, obrazu, muzyki imi treśc znak równości między filmem animowanym a te jego wykonaniem w technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwani ografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się nacechowanej czyszczenia gatunku idojść go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, zególnie interesujące iwyniesienia nimi wsię poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i indywidua treści. Tylkt onimacja pozatwórców meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego worów wyobraźni. animacja wkroczyła wwdrażanie etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym przeszła, byNastępnie do dzisiejszej formy, to nowych ateriałów i Zprzekraczanie ram gatunkowych. Rowani który omawiam, rozpoczyna odpozwala wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem opiera sięnowych na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. drugiej strony pomijam tulecz wiele zjawis Tylko ciągłe eksperymentowanie udoskonalać te elementy i zbliżać końcowy efekt kuna ideałowi. Tego typu poszuk przez rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśni mem twórcy samodzielnej pracy. Zwszelkiego drugiej strony pomijam wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki an wdrażanie nowych materiałów przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawian eksperymentowanie pozwala udoskonalać elementy ina zbliżać końcowy efekt kurysowników, ideałowi. Tego typu poszukiwania tóry omawiam, rozpoczyna się od rodzaju zabawek optycznych, niemeritum posługujących lecz rysunkiem -ciągłe taśmie Wtedy upatrywano w te niej nadziei ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury legało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym asię jego wykonaniem w technic Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki może daćtu ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie wkroczył które nie wniosły innowacji wi też sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza opracowania. Również rozmiar prac wania są celuloidowej. możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, scenografów. Dlatego te te realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące ifotografią, nimi wanimacja poniższej pracy sis macji. Wykraczałoby to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwó nak równości między filmem ajaki jego wykonaniem wi technice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przew możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam awierały one w sobie zalążek cudowności, może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczen djęć poklatkowych. poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podzia nie pozwala takNieustanne szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzie zajmuję. Filmna animowany to animowanym współgranie ruchu, obrazu, muzyki treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonala lmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią wórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te re swą uwagę autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy prac tap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -innowacji taśmie celuloidowej. Wtedy teżsamodzielnej upatrywano w nie gatunku i optycznych, wyniesienia goklasyfikację. do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki przeszła, bypewne dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie now ednocześnie utrudniając Właśnie te realizacje, które przekraczają wytyczone granice, wydają się szc zabawek nie posługujących się fotografią, leczanimacja rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jakimi moż nej pracy. Zna drugiej strony pomijam wiele zjawisk, które nie wniosły w sferze techniki animacji. Wykraczałob te elementy i zbliżać końcowy efekt kutu ideałowi. Tego typu poszukiwania są możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obyw ecz rysunkiem. wram sobie zalążek cudowności, jaki może ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacj izacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się miteż szczególnie interesujące iktóry nimi w poniższej pracy się zajmuję Z drugiej strony pomijam tu które nie wniosły innowacji sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza mer adziei na ratunek kinematografii odzjawisk, służebnej roli wobec literatury i dać teatru. Przed filmem, obywał się bez całej machin ych ateriałów iZawierały przekraczanie gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równoś ególnie interesujące i nimione w wiele poniższej pracy się zajmuję. Film animowany towypracowywania współgranie ruchu, obrazu, muzyki i treści. Tylk dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap konkretnych technik w medium to poza meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala naw tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego się bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym wkroczyła wfilmu etap wypracowywania technik medium typowo -ku taśmie celuloidowej. Wtedy też upatry lm współgranie obrazu, muzyki iw treści. Tylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te ele tumanimowany opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na takisamodzielnej szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omaw wytwórczej aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku i filmowym wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, ja między filmem animowanym aruchu, jego wykonaniem w technice zdjęć poszukiwanie przez twórców ągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać teteż elementy zbliżać końcowy ideałowi. Tego typu poszukiwania typowo filmowym -nacechowanej taśmie celuloidowej. Wtedy upatrywano w poklatkowych. niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej ros który omawiam, rozpoczyna się odkonkretnych wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nieefekt posługujących się fotografią, lecz rysunkiem opiera sięto na indywidualizmem twórcy pracy. Z Nieustanne drugiej strony pomijam tu wiele zjawis wano niej nadziei na ratunek kinematografii od roli wobec literatury i wtedy, teatru. Przed filmem, który obywał się menty i nie zbliżać końcowy efekt ideałowi. Tego typu poszukiwania są gdy praca nad filmem obywa be am, w rozpoczyna od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, niemożliwe posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawiera nimacja przeszła, by dojść doku dzisiejszej formy, tosłużebnej wdrażanie nowych ateriałów przekraczanie ram gatunkowych. Rowani nowych rozwiązań dla swych naruszyło jednak ten podział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te możliwe tylko wtedy, gdy praca nad filmem obywa się bezWykraczałoby rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego teżrealizacje skupiam Zawierały one wsię sobie zalążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczył które wniosły innowacji wdzieł sferze techniki animacji. to pozatylko meritum opracowania. Również rozmiar prac ałej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatn zeszy rysowników, scenografów. Dlatego też skupiam swą uwagę na autorskim filmie animowanym, który opier one wanimatorów, sobie cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w etap wypra legało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym a jego wykonaniem w technic które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szczególnie interesujące i inimi w poniższej pracy się zajmuję. Film wą uwagę na zalążek autorskim filmie animowanym, który opiera się na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. w etap wypracowywania konkretnych technik wfilmu medium typowo filmowym - taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywan nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój animowanego, który omawiam, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaj tap, jaki animacja przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów i przekraczanie ram gatunkowych ęw na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zliteratury drugiej strony pomijam tuteż wiele zjawisk, które nie wnios cowywania konkretnych wobrazu, medium typowo filmowym -ciągłe taśmie celuloidowej. Wtedy upatrywano w niej nadziei n djęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podzia animowany to współgranie ruchu, muzyki i treści. Tylko eksperymentowanie pozwala udoskonalać tesię elementy rugiej strony pomijam tu technik wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej roli wobec i teatru. Przed filmem, który obywał bez całe zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one w sobie zalążek cudowności, jaki moż owanie ulegało poważnym zmianom. Początkowo stawiano znak równości między filmem animowanym aktóry jego wykonaniem nnowacji w sferze techniki animacji. Wykraczałoby to meritum opracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na taw ratunek kinematografii służebnej roli wobec iwkroczyła teatru. Przed filmem, który obywał się filmem bez całej machiny wytwórc ednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie teliteratury realizacje, które przekraczają pewne wytyczone granice, wydają się mi szc zbliżać końcowy efekt kuod ideałowi. typu poszukiwania są możliwe wtedy, gdy praca nad obywa sięw bez rzesz pracowania. Również rozmiar pracyTego nie pozwala na takpoza szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, omawiam, ro dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja w tylko etap wypracowywania konkretnych technik medium echnice zdjęć poklatkowych. Nieustanne poszukiwanie przez twórców nowych rozwiązań dla swych dziełZawierały naruszyło jednak te zczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, się rodzaju zabawek optycznych zej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku wyniesienia good dowszelkiego rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacj ególnie interesujące nimi w poniższej pracy się zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu, obrazu, muzyki i one treści. Tylk animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też swąirozpoczyna uwagę nafotografią, autorskim filmie animowanym, który opiera si oczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się lecz rysunkiem. w sobi typowo filmowym - itaśmie celuloidowej. Wtedy teżskupiam upatrywano w niej nadziei na ratunek kinematografii od służebnej ro odział, jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które przekraczają pewne granice, wydają się m ie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały one sobie zalążek cudowności, jaki może daćetap ożywianie wytworów przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych ateriałów i strony przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegał ągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy iwzbliżać końcowy efekt kufilmu ideałowi. Tego typu poszukiwania s na nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. Zmachiny drugiej pomijam tuwytyczone wiele zjawisk, które nie wnios alążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła w wypracowywani wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał się bez całej wytwórczej aktorskiego, postawiono zadani zczególnie interesujące i praca nimi w poniższej się zajmuję. Filmanimatorów, animowany to współgranie ruchu, obrazu, i taśmi treśc wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wpracy etap konkretnych technik wamedium typowo filmowym -ratune poważnym zmianom. Początkowo stawiano znakwypracowywania równości między filmem animowanym jego wykonaniem technice zdję możliwe tylko wtedy,techniki gdy nad filmem obywa się bez rzeszy rysowników, scenografów. Dlatego też innowacji w sferze animacji. Wykraczałoby poza meritum opracowania. Również rozmiar niewmuzyki pozwala na ta onkretnych technik w medium typowo filmowym -to taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano wpracy niej nadziei na skupiam ylko ciągłe eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy i zbliżać końcowy efekt ku ideałowi. Tego typu poszukiwan eluloidowej. też upatrywano w niej nadziei na ratunek rolicałej wobec literatury i teatru. Prze poklatkowych. poszukiwanie przez nowych rozwiązań dla swych dzieł naruszyło jednak ten podzia wą uwagę naWtedy autorskim filmie animowanym, któryitwórców opiera się nakinematografii nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielnej pracy. szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, rozpoczyna sięsłużebnej od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych nematografii odNieustanne służebnej roli wobec literatury teatru. Przed filmem, któryod obywał się bez machiny wytwórczej film aktorskiego, są możliwe tylko wtedy, gdy praca nadrysunkiem. filmem obywa bez rzeszy animatorów, rysowników, scenografów. Dlatego też sku lmem, którypostawiono obywał siętu bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia gatunku isię wyniesie jednocześnie utrudniając klasyfikację. Właśnie te realizacje, które pewne wytyczone granice, wydają miwy szc rugiej strony pomijam wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji wsobie sferze techniki animacji. Wykraczałoby to poza meritum nie posługujących się fotografią, lecz Zawierały one wprzekraczają zalążek cudowności, jaki może ożywianie zadanie oczyszczenia gatunku isię wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jakidać animacja przeszła iam uwagę na Następnie autorskim filmie animowanym, opiera siędona nacechowanej indywidualizmem twórcy samodzielne ia goswą dowyobraźni. rangi sztuki. Ostatni jaki animacja by dojść dzisiejszej formy, totechnik wdrażanie nowych ateriałów i Tylk prze zególnie interesujące i nimi wetap, poniższej pracy sięprzeszła, zajmuję. Film animowany to współgranie ruchu,wobrazu, muzyki i treści. pracowania. Również rozmiar pracy nie pozwala na tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, który omawiam, ro worów animacja wkroczyła wktóry etap wypracowywania konkretnych medium typowo filmowym racy. Z eksperymentowanie drugiej strony pomijam tu wiele zjawisk, które nie wniosły innowacji w sferze animacji. Wykraczałoby tosobi pozs raczanie ram pismo kulturalno - artystyczne, ISSN: 1233-0159, LAMUS 1/5techniki [21] 2010 – pismo kulturalno - artystyc pozwala udoskonalać te elementy ina zbliżać końcowy efekt kulecz ideałowi. TegoZawierały typu poszukiwania oczyna się odgatunkow– wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, rysunkiem. one w -ciągłe taśmie celuloidowej. Wtedy też upatrywano w niej nadziei ratunek kinematografii od służebnej roli wobec literatury meritum opracowania. Również rozmiar pracy pozwala tak szczegółową analizę.Rozwój filmu animowanego, omaw ne, ISSN 1233-0159, LAMUS 1/5 [21] 2010 –nie pismo -animatorów, artystyczne, ISSN: 1233-0159, cena 10Dlatego złwypracowywani w który tym VAT 0% możliwe tylkofilmem, wtedy, gdy praca nad filmem obywa siękulturalno bezna rzeszy rysowników, scenografów. też skupiam alążek cudowności, jaki może dać ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wzadanie etap teatru. Przed który obywał się bez całej machiny wytwórczej filmu aktorskiego, postawiono oczyszczenia ga m, rozpoczyna się od wszelkiego rodzaju zabawek optycznych, nie posługujących się fotografią, lecz rysunkiem. Zawierały on AMUS 1/5[21] –wpismo kulturalno artystyczne, ISSN: 1233-0159, LAMUS 1/5 [21]upatrywano 2010 – pismo - artystyczne swą uwagę na 2010 autorskim filmie animowanym, który-opiera sięceluloidowej. na nacechowanej indywidualizmem twórcy prac onkretnych technik medium typowo- filmowym taśmie Wtedy też w kulturalno niej samodzielnej nadziei na ratune wSSN: zalążek jaki może ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła wto–etap wypra 1233-0159, LAMUS 1/5 [21] 2010 –dać pismo kulturalno - artystyczne, ISSN: 1233-0159, LAMUS 1/5 [21] 2010 pismo ku Zsobie drugiej strony pomijam turoli wiele zjawisk, które wniosły innowacji wktóry sferzeobywał techniki poza mer nematografii odcudowności, służebnej wobec literatury inie teatru. Przed filmem, sięanimacji. bez całejWykraczałoby machiny wytwórczej film owywania konkretnych technik woczyszczenia medium typowo filmowym taśmie Wtedy też upatrywano w niej nadziei n uralno - artystyczne, muzyki irozmiar treści. Tylko eksperymentowanie pozwala udoskonalać te elementy i zbliżać końcowy efek tum opracowania. Również pracyciągłe nie pozwala tak -szczegółową filmu animowanego, który omaw ktorskiego, postawiono zadanie gatunku ina wyniesienia goceluloidowej. do analizę.Rozwój rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja przeszła atunek kinematografii odwszelkiego służebnejsą roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, obywał bez lecz całej machinyrysowników wytwórcze uam, ideałowi. Tego typu poszukiwania możliwe tylko wtedy, gdy praca filmemktóry obywa bezsię rzeszy animatorów, rozpoczyna się od rodzaju zabawek optycznych, nienad posługujących sięsięfotografią, rysunkiem. Zawiera lmu postawiono zadanie gatunku i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, jaki animacja cenografów. też skupiam rartystyczne 1233-0159, LAMUS 1/5 [21] 2010 , LAMUS 1/5 [21] 2010 –wpismo kultu oneaktorskiego, w sobie Dlatego zalążek cudowności, jaki oczyszczenia może daćISSN: ożywianie wytworów wyobraźni. Następnie animacja wkroczyła etapprzeszła wypra ylno dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych materiałów i przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegało poważnym - artystyczne, ISSN 1233-0159, ISSN 1233-0159, LAMUS 2/2[17] 2008 – pismo kulturalno cowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym - taśmie celuloidowej. Wtedy teżartystyczne, upatrywanoISSN: w niej1233-0159 nadziei n mianom. Początkowo stawiano znak równości animowanym a ISSN: jego wykonaniem wbez technice zdjęć poklatkow ena 10 złkinematografii w tym VAT 0%, LAMUS 2/2[17] 2008 –między pismo filmem kulturalno artystyczne, 1233-0159, 2/2[17] 2008 – pism ratunek od służebnej roli wobec literatury i teatru. Przed filmem, który obywał sięLAMUS całej machiny wytwórc ulturalno arty1233-0159, LAMUS 1/5 [21] 2010 – pismogatunku kulturalno - artystyczne, ISSN: 1233-0159, LAMUS 1/5jaki [21] 2010 zej filmu aktorskiego, postawiono zadanie oczyszczenia i wyniesienia go do rangi sztuki. Ostatni etap, animacj ismo kulturalno - artystyczne, ISSN: turalno - artystyczne, ISSN: materiałów 1233-0159, LAMUS 1/5 [21] ram 2010gatunkowyh. – pismo kultISSN: 1233-0159 przeszła, by dojść do dzisiejszej formy, to wdrażanie nowych i przekraczanie Rowanie ulegał AMUS 2/8 [24] 2011 – pismo kulturalno - artystyczne, ISSN: 1233-0159, LAMUS 2/8 [24] 2011 – pismo kulturalno - artystyczne 1233-0159, LAMUS 2/8 [24] 2011 – pismo kulturalno - artystyczne, ISSN: 1233-0159, cena 10 zł w tym VAT 5%, LAMU
Podobne dokumenty
pobierz pdf
obywał się w etap wypracowywania konkretnych technik w medium typowo filmowym -filmu taśmie celuloidowej. Wtedy upatrywano wdrażanie ateriałów iratunek przekraczanie ram gatunkowych. Rowanie ulegał...
Bardziej szczegółowo