Mozliwosci zastosowania biomasy alg w rolnictwie

Mo2liwoScizastosowaniabiomasyalg w rolnictwie
(o
,v,
f
CI
- WydzialChemiczny,
KatarzynaCHOJNACKA,
AgnieszkaSAEID,lzabelaMICHALAK
Politechnika
Wroclawska,
Wnoclaw
Prosimycytowad jako: CHEMIK2012, 66, 11, 1235-124A
WstQp
domowe karmiono algami w celu zwigkzenia wano5ci od2yweei
Wykorzystanie
biomasy
alg,kt6rastanowiodnawialne
2r6dfowielu paszy[9, | 0]. W 2004 r. wykorzystanie alg jako paszydla zwierz4t stacennychsubstancji
aktywnych(maj4cych
szerokiespektrumzasroso- nowilo 196globalnejwarto5ci przemysfu bazujqcegona wodorostach
waniaw rolnictwiem.in.zr6wnowaionymrolnictwiei przetw6rsrwie), morskich (10 mln USD w USA, gt6wnie Ascophyllum
nodosum)fl ll.
spefnia
obokcel6wekonomicznych,
r6wnie2ekologiczne,
rozumtane, W przypadku mikroalg jako dodatkow paszowych,wartoS€przemyslu
jako ochronaprzedska2eniami
i zagroieniamize stronydziafalnoici w ryrn samFn roku w USA wyriosla 300 mln USD [| 2]. lstniejeokolo
rolniczej.Algi s4 organizmami
fotosyrtetyzuj4cymi,
wigc do wzrostu dziesiq<tpiq<7 zidentyfikowanych gatunk6w glon6w i okolo 506 jest
wykorzystuj4
Swiatlosloneczne
i ditlenekwqglai jednoczeinie
skladni- wykorzystpvane jako pokarm dla ludzi lub zwierz4t.
ki pokarmowetakiejaknp.:N i f, kt6res4gl6vm4prtyayn4zakwit6w
RozporzqdzenieMinistra Rolnicnyai Rozwoju Wsi dopuszca stow6d i niepo24danej
eutrofizacji.
sowanie glon6w jako materiafu paszoweSo[| 3]. W wykazie mareriaWielko6€
produktyrvnoici
biomasymikroalgokre3lasiq obecnie f6w paszowych,kt6re zostaty dopuszczonedo obrotu na podstawie
na5 tys.Ur.(suchamasa),
co dajewarto5irynkow4500mlnUSDfl , 21. przepis6wUnii Europejskiej,glony zostalywymienionejako material
Ze wzglgdunate warto6ciodiywee, a tym samymwalorypaszowe, paszowy
fl41.
mikroalgimog4bydwl4czonedo 2ywieniar62norodnych
W literaturze opisywano wla5ciwo3ci odiyarcze alg, bior4c pod
zwierz4t,poczynaj4c
od rybpoprzezzwierzqta
domowe,a koficz4cnazwierzqtach uwage zi$tosowanie w lywieniu zwierz4t morskich m.in. ostryg, ryb
hodowlanych
(m.in.dorodo- gatunekrybyzaliczanejdo rodzinypraimowatych) [3 + 5,
[3+5].
Wykorzystanie
algjako materiaf6wpaszowychdla zwierz4tjest | 5 + | 71.W iywieniu r tien:4t gospodarskichgf6wn4 grup4 docelowq
popularne
bardziej
nii ichzastosowanie
w diecieczfowieka.
Duia licz- stanowi dr6b, przede wszystkim z powodu dawek glonow w diecie
baoceniywieniowychi tokykologicznych
wykazalaprzydatnoSi
bio- drobiu, kt6ra stanowi najbardziejobiecui4c4perspektpvq dla ich hanmasyglon6wjakocennegosuplementupasry kt6ry z powodzeniem dlowego zastosowania.Kolejnym rozwijai4cymsiq rynkiem jest wykomo2ezast4pi(konwencjonalne
2r6dlabialka(soja,m4czkarybna,otre- rzystaniealg w 2ywieniu zwierz4t wodnych. Szacujesiq, 2e okolo 307o
by ryiowe, itp.) [6]. Wodorostymorskies4r6wnie22r6dlemw diecie obecnej produkcji iwiatowej glon6w jest sprzedawanajako materiaf
skladnik6w
mineralnych
takichiak:s6d,potas,jod orazdodatkowo paszowy.W Tablicy I przytoczono doswiadczeniaiywieniowe z wykoblonnika.Innypotencjalny
obszar,w kt6r7mwykorzystanie
wodoro- rzystaniemmikro- i makroalgjako dodatk6w do pasztradycyjnych.
jest ich dodawaniew celu poprawytekstury
st6w nabieraznaczenia
Algi mogEpelnid wiele funkcji odlywczych. Dodatkowo wiadomo,
produkt6wspoiywczych.
2e wybrane rodziny alg morskich produkuj4r62norodnemetabolity
wt6rne, kt6re tworz4 bazqdla obrony przed licznymiro6linoiercami.
Mikro. imakroalgi
Hardt i wsp. ( 1996)przedstawil wyniki badahnadodstraszaj4cymi
wfaWir6d algmoinawyr6inii dwiegrupy:mikroalgii makroalgi(wo- sciwoiciami akutilolu produkowanego przez Dictyotoocutilobomai4ceR62ni4
pozyskania. go na celu odstraszenieryby stref tropikalnychi umiarkowanych1471.
dorosty).
siqm.in.:wartoSci4
od2yrvcz4
i metodami
podzialalg.
Na RysunkuI przedstawiono
W pracy Sheihi wsp. (2009) pokazano,ie tani odpad biafkaz alg
PROKANIOTA
ZlliLDt',rC[
BRl,ltlATNlCE
kLSNOROSTY
rotllnwianie z ndrz
'hodowla w latu mlnychzblonrlkrct
. Hodoir'law :
.foroblorcaktomch
rstawrch
.pollsachalydy
.blnlko
.wielonienasyconelwasy tlnszczowe
.bsruniki
.chlorc0l
.karot noldy
.fikobilisomy
.pollfenole
.nlinemly
.stymulatory wzrostu rcSIln:
.cytokiniry
'polisacharydy
4rlalko
,wlelonlenasyconckwarsythrszczowe
.hamnikl
.chlomfll
.karute noidy
.fikoblltsdny
.polifcnole
.mlnemly
.stymrlatory wrustu rcSIIn:
.cylokinlny
Rys.l. Podzialalgna dwiegrupy:mikroalgii makroalgip, 8l
mo2e byi now4 alternatyw4 do produkcji peptyd6w o wlaiciwo6ciach
antyoksydacyjnych.Odpadowe biafkaz alg, kt6re s4 zwykle stosowane jako paszadla zwierz4t, s4 produktem ubocznymprzy produkcji
ekstrakt6w z mikroalg Chlorellovulgaris.Odpadowe bialkaz alg mog4
zostacpoddanehydrolizie przy uiyciu np. pepsyny.Odpady poekstrakcyjne zawieraj4cepowyzej 50olobialka, maj4 niskqwartogi handlow4,
ale nadaf mog4 stanowit cenne 2r6dlo bialka w iywieniu tlierz4t.
Przeprowadzonebadaniawskazui4,ie odpady z alg mog4 staCsiq nowym 2r6dlem antyoksydant6w [48].
Wlkazano, 2e dwa produkty bogate w wielonienasyconekwasy
tluszczowe o-3 (typ Aquagrow-DHA i typ TV-20 C. cohnii)uzyskane z jadafnych alg, hamuj4 produkcjq metanu pnez pne2uwacze.
Od dawna wiadomo, ie produkcja metanu (CH.) przez przeiuwacze
obnii:aefektywno6i energetyczn4produkcji mleka i miqsawolowego.
obni2eniem
Dodatkowo, w ostatnimczasiewzrosfo zainteresowanie
produkcji metanu przez prze2uwaczejako jedn4 ze strategii redukcji
emisjigaz6w cieplarnianych
[49].
Makroalgi s4 2r6dlem zwi4zk6w polifenolowych, kt6re maj4
dobrze udokumentowane wlaiciwo$ci przeciwutleniaj4cei anty-
bakteryjne.Dziqki tym cechom znajduj4zastosowaniejako dodatki
Algi w i1'wieniu zwiez4t
jakopaszadlazwie- do 2ywno6cimajqcena celu przeciwdziafanieniepoi4danemupsuciu
W Europiewodorostybylywykorzystywane
.z4tiu2w czasach
W lslandii,Francjii Norwegiizwierzeta siq produkt6w miqsnych.
rzymskich.
CHEMIK nn11/2012 otom 66
.1235
o
-v
T.h
I
Zastorowanfcalg w iywieniu zwiezlt (M - Mikroalga,Makroalgi:Z-Zielenica, B - Brunatnica, K - Krasnorost)
f
o
c
H$* 1\+:. ,:-lHh:
1,i
ffil*ur
':ilr,;.:,;
1js1
ffiffi
d''-
Scftizochytrium
sp. (M)
Kwesdokozahckaanorry
(DHA)
Trzodachlewna
0.25%-0,5%
lstotnywzrost zawanoJciDHA.
Hemotocx,cusplwolis(M\
Astaksantym
Broilery
0, 350,| 800i I
950mg/kg
Antybakteryjnedzialanieastakantyny wobec Copyloboctet
i Closttidium
Perfrringens.
':'
IIEI
ltel
Chlwcllosp.(M)
Bialka
Pisklqtai broilery
6Voi t 5 %
NottochloroPsicoculoto(M)
Kwasy
tluszczovc
i karotenoidy
Kury nioski
20Eo
cdnii (M\
Cryptheodiniun
Biomasa
Kaczki
(Coirinomoschoto
0,5%
Dodatekmikroalgnie wplyn4lna przyrostmasycialai skladodchod6wonz
naskladchemiczny,
barwq,pH, okresprzydatno3ci
do spoiycia,wlaSciwoici
zapachowemiq6nipiersiowych,
[20]
na masQ,skladi histopatologiQ
Dodatekmikroalginie wplyn{ niekorzystnie
miqsanie uleglazmianie.Odnotowanobardzielintensywny
organ6w.JakoSd
kolor.
a22l
domcsticoL)
wplywu na przyrostbiomasy.
Dodatekalgnie mialniekorrystnego
Dodatek mikroalg zwiqkszyl zawano{C nienasyconych kwa6w
tluszczowych i karotenoid6w w i6kkach iaj.
[20]
t2tl
Spidino plaensis(M)
Biomasa
Broilery
t4 l 7 %
Chlaclfosp. (M)
Biomasa
Kurynioski
t2%
Dodatek120g mikroalg/kgpaszynie wplyntrlnajako3dskorupiai,
wykorrystanie paszy.Duie stqienie alg w paszyspowodowalo
intenqa,,rniejszy
i6lty kolor i6ltek.
[23]
&hizochytriumsp. (M)
Kwasy
tluszczowc
Kurynioski
296
Algi,iakoir6dlo n-3 PUFApodawaneprzez8 tygodninie mialy
niekorzystnego
wplywu nawla3ciwoiciorganoleptyczne.
l21l
(B\,
Lonlmriocligitoto
Lnircrio lryperbono
lBl,
rntcstino,is(Z)
Enacrno4ho
Biomasa
O,vCe
3-5 kgmasy
mokrej(m.m.)
dziennie
Owce dobrzesiqrozwijaly,w zwi4zkuz tym makroalgimogestanowid
alternatylilneir6dlo poiyrienia.
t25l
[26]
Sliqnasa
Kozy
BD(Bnk
Danych)
W badaniach
iywieniowychoszacowano
wano3dodiywczl makroalgi
poprzezbadaniastrawno3cimasyorganicznej
metodqin vitrooraz
rozkladuivaczowego masyorganiczneji bialkaog6lnegometod4in socco
z wykor4ctaniemk6z. Na rozkladiwaczowy bylo podame8596materii
makroalgi.ZawanoSdenergiiu makroalgi(10,2MJ/kgs.m.)iest
organicznej
por6wnywalnado energetycznej
wartoJciu sianao trednieijako6ci.
|Arkorlt (t* wrbzrm
trtrrrk6r)
Elb.nesr
Jagn,Cte
| 95 suchejmasy
(s.m.)
Zwierzqtakarmionepasz4z dodatkiemmakroalg,spoiywalywiqcej
parzylkgmasycialajednakprryrost masybyl mniejszynii w grupie
kontrolnej.Dodatekmakroalgwplynqlnawzrost masytuszycieple,.
t24
Utvoluuxo@
8li<xnesl
Evrry
2096s.m.
i bogataw azotmakroalgamoie stanowid
Uho jakonisko-energetyczna
sktadnikpaszy,skladailcelsiqze zb6i, kt6re sewysokoenergetyczne
i o niskieizawartogciazotu.
l28l
lAto lruri
(Z)
lanimrio digitoto(Bl
Pithophorosp. @
Bioman
Biomasa
I
jodu z makroalgiorazz Kl (podanych
przyswaialnoid
w takich
Por6nrnano
Obserwowanoznacznywzrost zawartodciiodu
samychilo$ciach).
) , 1 2i 0 , 1 9 %s . m w organach(miqinie,wqtroba,nerki,serce)w przypadkuzastosowania
okazalasiq byClepieiprzyswajalna
dla6wii nii
makroalgi.Formaorganiczna
formanieorganiczna.
t2el
t,s%
MieszaninaHydrillovcrticillotoRichi makroalgiPithophorosp. wplyngla
pozytpvnienawzrostzabarwienia
i6ltek jaj,lednakienie obsenrrowano
r6inic w produkcjijaj,w pzemianiepaszy,wzro3ciemasyiledziony,
w por6wnaniuz paszlkukurydzowo-sojowlkt6ra bylasto3owana
iako
odnoJnik.
t30l
1596
s.m.
Dodatekmakroalgdo paszyspowodowalwzrost stQieniametabolit6w
fukoksantyny
o | 5-20% w i6hkach jaj.
1096
s.m.
Dodatekalginie wplywal na nie{noSi,pobraniepaszy,masqiajaigrubo{C
byla
skorupjaj.ZawartoiCcholesteroluw jajachw grupiedoSwiadczalnel
o 596niiszanii w grupiekontrolnej.
Dr6b
10,20,30%s.m.
Wraz ze wzrostem zawarto3cimakroalgw paszy,pobraniepaszyoraz
szybko3Cwzrostu malaly.
Kurczqabrollery
t0,20
i3096
m.m.
Najlepszewynikizanotowanow grupiez | 096dodatkiemalg,w kt6rei
obserwowanonajwiqkszyprzyrostmasyciala,spadekzawarto{citluszczu,
wzrostzawartoSci
bialkawe krwi i wqtrobiew por6wnaniuz grupq
kontrolna.
Pro6iQta
Kurynioski
i
A
f
Fxusscrotus(B),
(B)
Frrusesiculosur
Fukokrantyna
Enre'rlntotqhosp.e)
Kwasy
tluszczowc
omcga-3
Utuori,Eido
@
Biomasa
fncornorphointcrainolit
@\
Utwloctxo@,
atra.a,nktu(Z),
@'!utifdioz),
6nfieckatn@,
CfrmiFtgti(4,
Htuwn(4,
,tlt4lrocttuufZ'1,
Ca*paxafr{fozrts (Zt
i235.
Biomasa
Kurynioski
Kurynioski
t3tl
:r
132l
PI
r}{t
GHEMIKnn11/2012 otomi'
c
V
Ulvosp.(Q,
Hypneochoroides(Kl,
(B),
Colpomenio
sinuoso
Sorgossum
hcmphyllum(B)
Biomasa
Porphyotenuo (K),
Undoriopinnotifido(B\
Biomasa
Szczury
1596
s.m.
Porphyotenerc(K).
Lominoriodigitoto(B)
Biomasa
Szczury
796s.m.
Szczury
Makroalginie mialy negatpmego wptyrru m wzrost saczurow- masa
cialai agan6w, z wyi4tkiern C gnuoso.hora vryiynqtaztta<zni€na wzrost
masynerek. Pmadto u n<zrrow kanrlor/ch aJpni ob6e \owano wzron
pozbmu lipoprotein o duiei gestoki (HDL) i Ertlicerydod. U,\mso. i H
choroideszredukowaly poziom cholestrofu cJkortqo.
596s.m.
psl
C
Undoriowptynglaznaczniena wost nusy cialaszczrra-Faare€! mo'S1 ,
r6wniei sanowidboSateir6dlo blonnikapokznrorqo r srCao&tr
mineralnych.
:35:
U szczur6wkarmionychdodatkiem algowymobserv'orano lepae
wchlanianie
skladnik6wmlneralnychnii w grupiekonaolnq. Nle
obserwowanowptyrru alg na masqorgarrcw.
34
Lominorio ongustoto(B)
Biomasa
Szczury
2096s.m.
Nie obsemowano r6inic w pobraniu pasty przez szczuryz 8rury kdF
trolneiigrupy karmioneialgami.Jednakiemasamokraodchod6wgera
z drugiejgrupyby'aznaczniewiqkszanii w przypadkugrupykonaolng. |
co iestzwiezanez wiqkszympoboremblonnikapokarmowegozaranego I
w algach.Obserwowanor6wniei wzrost masyjelitaSlepego,
cienkiego I
i grubegou szczur6wkarmionychalgami.
Ulvoreticulato(Z\
Kwxy tluszczowe
Myszy
5 i 1096s.m,
Dodatekmakroalgispowodowalwzrost zawarto3cikwas6wtluszcorv)rch
w surowicyiw4trobie. Wnz ze wrostem zawartoscialgiw paszy
(od 0,5 do | 0% s.m)obserwowanoznacznyspadekstqieniatriglicerydu
w wqtrobiei surowicy.
pel
Dodatekka2dejz makroalgnie mialnegatpvnegowplywu na szybko3i
wzrostuorazwykorrystanieskladnik6wodiywcrych.Obserwowano
wewnqtrznych
wzrostzawartoSci
bialka,lipid6woraz popioluw narzEdach
t40l
Ulvarigido(Z),
(K),
Gacilario burso-postoris
Grocildriocorneo(K)
glomercto(Q
Clodophoro
(81
Ascophyllum
Bialko
Bialko
Biomasa
UIvopertuso
@)
Undoriopenotifdo(B),
(B)
nodosum
Ascophyllum
Kwasy
tluizczowe
Ryby- labrak (Dicentrorchuslobrox)
1096
s.m.
^g-
i
I
Makroalgastanowilabogateir6dlo bialkaw paszydla ryb. Wraz ze wzro-
Ryby- tilapia
(Sorotherodon
niloticus)
5 , t 0 ,t 5 , 2 0 , stemzawartogcialgiw paszy,wzrastalwsp6lczynnikpokarmowy,jednakie
2596s.m. malalprzyrostmasylednostkowei.Obserwowanowzrost zawano3cibialka
Ryby- leszcz
(Pogrusmojor)
2,5i5% s.m.
Obserwowanowzrost zawartoicibialkaog6lnegou ryb karmionych
dodatkiemalg.
l47J
Ryby- leszcz
(Pogrusmojor)
596s.m.
wzrostui efektywnoic
Dodatekmakroalgi,kt6D,nie wplynelnaszybko3€
spadekpoziomu
paszy.W surowicykrwi zaobserwowano
wykorzystania
kwas6wtluszczowych,lipid6worazcukr6w.
niezestryfikowanych
[43]
Ryby- leszcz
(Chrysophrys
major)
o
-:z
-t
o
[4t]
og6lnegow miqsieryb.
Naiwigkszqszybkoidwzrostui wydainoii paszyobserwowanow przypadi nakot'rcu
ku dodmia596U. penotifdo,596A. nodosum,1096U. penotifido
s.m.
5 i 1096
W prrypadkutrzechpierwszychdodatk6wobsemowanc
1096A. nodosum.
wzrostzawarto$cilipid6ww miqiniach.
t44l
Rybymorskieokonialr<rnltnp
Enteromupho
sp.(Z)
Biomasa
Clodophoro gJnt er ota (Z)
Karotenoidy
/(ioanur
conoliculotus\
myklss)
Ryby- pstrqg
tQczowy
(Oncorhynchus)
10,20,30%s.m.
Swie a biomxa mekroalsi wolvnela oozvtrallnie na orzeivcie. wzrost
[4s]
ciala,zuiyciepaszy,wzrost zawartoicibialkasurowegoi tluszcz6wu ryby,
0,00045 \nalizachemicznamiqsawykazalaznacznywzrost zawartoscikarotenoid6v
(luteinyi zeaksantyny).
s.m.
i0,0009%
146l
glon6w.Wodorostymorskie oraz ekstraktyglonowewPtywaiE
r6wnie2 pozytywniena stan gleby poprzez PoPrawgzdolno5d
wzrostu
zatrzymywaniawilgoci [54] oraz PoPrzezwsPomaganie
glebowych
bardzo
doAlgi
poiytecznychmikroorganizm6w
[52].
huminowymi,
z
kwasami
brze wsp6ldzialai4zizolowanymi Sleby
stosujesiqw malychdawkachi z dui4 czqstotli'
kt6re najczq$ciej
wpl-yw
woSci4(3-6 zabieg6w)
[55].Lichneri wsP.(20l2) zbadali
gleby
z
skfadai4cei
siQ trzech
biologicznejwierzchniejwarstwy
subti,ei Tribonemo
minor,Klebsormidium
gatunk6walg:Choricystis
gleby
piaszczyste,.
Wykazano
minusna hydrofizyczneparametry
gleby
kontrolnej,
glebyw Por6wnaniu
do
wiqksz4hydrofobowo6d
gleby,wzrostzawar'
przewodnoiChydrauliczn4
wodochlonnoSC,
oraz wzrost czasuPenetracji
toSciw glebiewqglaorganiczneSo
kropliwody [56].W badaniach
PrzezHaslarn
PrzeProwadzonych
digitotc
algiLaminorio
ie zastosowanie
i Hopkins(1996)pokazano,
poro'*'
(pociqtejw drobnekawafki) powodowalowzrostobiQtoSci
glebowych
or-a:
agregacii,
biomasymikroorganizm6w
stabilnoSci
{ptyw alg na glebQ
i l:.:r.e':(oddychanie
glebypiaszczystej
aktywno6ci
W rolnictwie ekologicznymProPonowaneiest popr3wia- biologicznei
) a C a ^ *: : " ^
" e iyzno6ciglebyPoPrzeznawoieniekompostemz dodatkiem l i z a c j a a z o t [u5)7 ] . W p r a c y C a i o z izwi s p . ( 1 9 6 8 b
Algijako nawozy
ekstrakt6wz alg iako
W ostatnichlatachro3niezastosowanie
'rawoz6ww rolnictwieekologicznym.
Ekstraktyglonowezawieraie
logatyzestawfitohormon6waminokwas6wkwas6wtluszczowych
za sterowaniewzrostemi rozmikroelement6w,
odpowiedzialnych
dojemroslinorazzwiQkszai4cych
odpornosdna patogeny[50].W liwPlyvrglon6w
dostqpnes4danePotwierdzai4ce
:efirtunze
Pozytywny
ekstrakt6wglonowychnawzrostwattz)rt/,owoc6w i innychupraw
nasion,
stosowane
s4zar6wnodo kondycionowania
ikstraktyglonowe
rk i doglebowolub dolistniew okresiewegetaciii kwitnienia.Stymu:iq kielkowanienasion,wzrost oraz plonyr6inych uPraw[5 | +53].
roSliny
-czbazabieg6wuzaleinionaiestod indywidualnei
Podatno5ci
-rrawnei- zabiegimoina wykon)ffaCkilkakrotniew qzasiesezonu
^egetacyineSo.
CzaspomiqdzykoleinymizabietaminiepowinienbyC
nii l4 dni[53].
dlu2szy
ednak
CHEMIKnr 11/2012 otom66
a
1:
g
=
o
c
wodorost6wna Poziomfosforu i azotu w glebachwapiennych, Przykladybadaripzeprowadzonych na ro5linach
w por6wnaniudo KNO, i KH2PO..Po 2l dniachobserwowano zwykorzystaniemekstrakt6wglonowych
wzrost zawartoicifosforu w glebie z dodatkiemwodorost6w,
W badaniach
przeprowadzonych
przez Dobrzariskiego
i
w przeciwieistwie
do glebyz dodatkiemKH'PO..Moie to su- (2008)wykazano,
ie kondycjonowanie
nasionmarchwii pi
gerowaC,2e przyswajalny
fosforwystqpui4cyw algachjest w in- ki w 0,5oloroztworze biostymulatoraAlgaminoPlant poprawb
nymstaniechemicznym
ni2w zwi4zkach
nieorganicznych.
Forma zdolno5i kielkowania.Odnotowano r6wnie2 tendencjqdo wzrog
wystQpowania
mo2e powodowai, 2e jest ona slabiejpobierana plonu handlowegokorzeni marchwi oraz zwiqkszeniaudziafuplqrr
przezro6liny,
lub tei mikroorganizmy
gleboweimmobilizuj4
go- handlowegow plonie og6lnym na skutek czterokrotnego zirstaD
rzei ten makroskladnik.
lstniejemo2liwo6i,2e fosforwystQpui4cy wania AlgaminoPlantpo siewie i wcze6niepo wschodachmardnr
w gfonachtworzyzwi4zkitrudno degradowane
przezmikroorga- w odstqpachco 7-14 dni ( | dmr/ha w kaidym zabiegu).Zaznaqb
nizmy.Zwi4zkite tworz4 rozpuszczalne
kompleksyz gl6wnymi siq r6wniei tendenciazmniejszeniazawartoSciazotan6w i wzrd,
pierwiastkami
glebowymi(Ca, Fe, Al), utrudniaj4c
rym samym zawartoii karotenoid6w [6 l]. Kumar i Sahoo(20 | l) badaliwp]yl
wi4zanieP(V) przez glebq.Spadekzawarrosciazotu byl praw- ekstraktuglonowego przygotowanegoz brunatnicySorgossum
rth
dopodobniespowodowanytransformacj4do formy organicznej tii na wzrost i plon pszenicyzwyczajnej(Triticumoestivum)ua^vrgF
przezmikroorganizmy.
Zjawiskoimmobilizacji
azotuiest wspo- r62nychstqiefi ekstrakt6w:5, 10,20, 30,40,50 i l00o/o.Najlepc
maganeprzezobecno$C
w glebiematerialuz nisk4zawarto3ciE wyniki uzyskanodla stq2enia20o/o,zai najgorszedla 100%.6
azotu,jak np.:algi[58].
serwowano korzystny wpfyw ekstraktu glonowego na kielko*
nie, dfugo6dkorzeni, dlugo3i pad6w liczbq rozgalqzieri,dlugrft
ziarna, such4 masq nasion [63]. Wyniki badari przeprowadzoqd
przez Matysiakai wsp. (20 10) wskazuj4 na stymuluj4cywpt),w
t
AIgi j oko fl zjo olctVvotory
morskich (produkty: Kelpak SL - Eckloniomaximo i Algamb
Wieloletnia
wsp6fpraca
firmyGoEmarz francuskimi
instytutami Pfant - Sorgossurnspp.) na kiefkowanie rzepdku ozimego, g
z\
:t
'21
'7
t.'a
-a
Wptfw alg na roSliny
naukowymi(np.INM - NarodowyInstytutBadariRolniczych,
uni- czym ni2sza dawka ekstrakt6w z alg wykazywafa lepsze dzieb
wersytetyw Rennes,
Bordeauxi Marsylii)potwierdzifypozytywny nie na tg cechq, w por6wnaniu do dawki wyiszej: dla prodr.lc
wplyw ekstrakt6wz Ascophyllum
nodosum
na wzrost i plonowanie Kelpak optymalna dawka to 1,5 cm3/200 cm3 HrO, dla prodr.b
roilin. Tq grupqprodukt6wokre6lonomianemfizjoaktywator6w AlgaminoPlant- 0,5 cm3i200 cm3 HrO [64]. Literatura donosi. r
opartychnatechnologii
PAT(PhysioActivatorrM
Technology),
gdyi ekstrakty glonowe (U/vo sp. (35o/o),Codiumspp. (l8olo) i Dicryur
pobudzaj4
one wzrost i rozw6j ro3lin.Mechanizm
dzialania
fizjo- sp. (l7olo)) wytworzone na drodze kompostowaniazostaly pr>
aktywator6wwynikaz ich r6wnolegfego
wplywu na kilkaproce- testowane w ocenie szybkosciwzrostu pomidor6w, uprawianycfi
s6w: aktywacjiodiywianiamineralnego
ro6linpoprzezstymulacjq na 162nychpodfo2ach:piasek,gleba piaszczysto-gliniasta
oraz gleba
aktywnoicienzym6wodgrywaj4cych
kluczow4rolq w pobieraniu piaszczysto-gliniasta
z nawozami nieorganicznymi,do kt6rych b),ty
skfadnik6wpokarmowychi enzym6w(m.in.:reduktazyazotano- dodawane r6ine dawki kompost6w glonowych. Wyniki wykazaty.
wej i fosfataz);aktywacjifotosyntezypoprzezwzrost aktywno6ci 2e we wszystkichprzypadkachdodanie kompoStuzwiqkszalomatchlorofilui jegozawartoiciw li6ciach;
aktywacjiprzyrostubiomasy symaln4pojemnoSi wodn4 i wzrost roSlin.Wzrost roSlinpomidora
ro6lin(zar6wnoczq6cinadziemnej,
jak i systemukorzeniowego) (Licopersicumesculentumvor.P/otense)byf proporcjonalnydo dawi w efekcieichlepszego
odiywieniamineralnego
(m.in.:w N, B K, ki kompostu [65]. Rathore i wsp. (2009) zbadali efekt dolistnego
Mg, Mn i Fe)orazzwiqkszenia
wydajnoSci
fotosyntezy;
aktywacji stosowaniar62nych stQ2eriekstrakt6w glonowych (wytworzonycfr
kwitnieniai wi4zaniaowoc6w poprzezstymulacjqsyntezypolia- zKoppaphycus
olvorezii)o stQ2eniach
0; 2,5; 5; 7,5; l0; 12,5i l5%
min, zwi4zkowodpowiedzialnych
za obfite kwitnienie,efektywne v/v na pobieranie skladnik6w pokarmowych, wzrost i plonowanie
zapylanie
oraz zawiqzywanie
owoc6w.Wy2szestQieniepoliamin soi (Glycinemox (L.) Merr.) Uprawy byfy prowadzone bez stosowestymuluje
takie intensywnoS€
podzialowkom6rkowych,
co prowa- nia nawoz6w Najlepszewyniki otrzymano w przypadku zastosodzido wzrostuichliczbyi w efekcie- masyowoc6w[59].Skfadniki wania l57o ekstraktu glonowego, dla kt6rego plon soi byl o 57%
aktnvnealgmog4srymulowa€
reduktazqazotanow4i inneenzy- wiqkszy ni2w przypadkugrupy kontrolnej [56].
my ro3linne
odpowiedzialne
za pobieranie
skfadnik6w
mineralnych
orazich przemiany
w ro(linie,a wiqc dzialaj4jakofizjoaktywatory. Algijako Srodki ochrony ro6lin
BezpoSrednim
efektemichdzialania
mog4wiqcby€zmianyskladu
We wsp6lczesnym rolnictwie wykorzystuje siq wiele r6inochemicznego
ro$lin[60].
rodnych chemicznych Srodk6w ochrony roSlin w celu zwalczanh
AIgi j ako biostl mulatory
Warunkiwzrosturo$lin,a tym samymich plonowanie,
mo2na poprawidpoprzezstosowanier6inych naturalnych
dodatkow,
wzbogacaj4cych
glebq,wytwarzanychna bazienaturalnych
substancjiznajduj4cych
siq w materialachbiologicznych,
takich jak
np,algi,kt6rewykazuj4
bardzosilnedziafanie
biostymuluj4ce
[5l].
Biostymulatory
z alg stosujesiq przedewszystkimpo wykiefkowaniu ro3lin,w formie kilkakrotnegoopryskiwania,
chocia2nie
wykluczasiq,ie ich stosowaniedoglebowetei moie dawai pozytylvnewyniki[6 1]. Niekt6renaturalnebiostymulatory
wzrostu
s4 wymienionew ,Wykazienawoz6wi irodk6w poprawiaj4cych
wla{ciwo3ciglebyzakwalifikowanych
do stosowania
w rolnictwie
przezInstytutUprawy,Nawoienia
ekologicznym",
zatwierdzonym
i Gleboznawstwa
w Pufawach
[62].Znajduj4siqw nimAlgaminoPfant (15% ekstraktuz alg morskichz rodzaiuSorgossum
i l0olo
a-aminokwas6w).
1238.
chorob i szkodnik6w. Zapobiega sig w ten sposob czqsto dufi
stratom, a umo2liwia uzyskaniewyiszych, dobrej jakoSciplon6w.
Jednakw rolnictwie ekologicznym nale2ystosowa€ Srodki oparte
na naturalnychsubstancjach,
np. wyci4giroSlinne.Dzialanieich nie
jest tak natychmiastowei plonotw6rcze, ale stwarza mniejszez*.
gro2eniedla Srodowiskanaturalnego.
W walcez chorobamii szko4
nikami stosowanodawniej wyci4gi z ro6lin np. ze skrzypu polnego,
pokrzywy, czosnku, mniszka lekarskiego,rumianku itp, [50]. Dzii
do wytwarzaniapreparat6w stymuluj4cychodporno6i na patogeny
mog4 byi wykorzystywanewodorosty. Jednymz takich preparatdw
jest biostymulator Vacciplant dostqpny w kilku krajach Unii Europejskiej oraz w StanachZjednoczonych, produkowany na bazic
wyci4gu z listownicy palczastej(Laminoriodigitoto).Stymulujem
mechanizmy odpornoSciowe roSlin, dzialaj4cna zasadzie,,szczs
pionki" zabezpieczaj4cejro6linq przed chorobami. Podczasataku
patogen wytwarza substancie uszkadzaj4ceSciany kom6rkorre
ro6liny (np. oligoglukany).Wszystkie szkodliwe substancjewytwa-
CHEMIK nn11/2012 . tom6t
a?a
en
.^l
-vl r
-^t,
8el
[6{
ka
bic
mi
gie
ntc
ga
wa
)ot
by
mo
Mo
QA
ze
sto
szk
gYn
lier
mo
T
Po
me
'6v
Jla
co(
il8.
zwi
dg,
1at
'.7
CYI
cbi
c
rzanepodczasatakuprzezgrzybynosz4og6lnenazwQelicytor6w, substraty dla koleinego, tworz4c gospodarstwo prawie samowystaro
czyliczynnik6wstresowych
stymuluj4cych
odpowied2obronn4ro- czalne.Stawy hodowlanez mikroalgamizasilaneodpadamizwierzQ- . z
f
5lin.Odpowiedzi4roSlinyna atak patogenai dziafanieelicytorow cymi pelni4 funkcjq staw6w utleniajqcych.Algi pelni4 funkcjg
wiq(It
wytwarzanie
przez
kolejnekom6rkisygnafudo obrony,kt6ra zania wolnych skfadnik6w od2ywczych do biomasy,a tym samym c
iest
objawiasiq m.in.:lignifikacj4
Sciankom6rkowych
oraz produkcjq oczyszcz.ai4
wodq, produkuj4tlen, ktOry iest niezbgdnydo wzrostu
zwi4zk6wtoksycznych
dla czynnikachorobotw6rczego
(np.:fito- bakteriiaerobowychi innychorganizm6wwodnych.jeieli w stawach
aleksyn,
zwi4zk6wfenolowych).
Vacciplant
dziafawigc jakelicytor, hodowlanychs4 ryby, algi stanowi4po2ywieniei wvorzAoptymalne
czyliudajedziafanie
substancji
wytwarzanejpodczasatakupatoge- irodowisko dla hodowli ryb. Mikroalgi odpowiedzialnes4 za biolona.W krajach,
w kt6rychzostafzarejestrowany
jestwykorzysrpva- giczn4 transformacjqenergii slonecznej i skladnik6w odiywczych
ny,m.in.,jakoSrodekzapobiegawczy
przedinfekcjami
m4czniaka rakie odpadowychw biomasgmikroalg, ktora poddanafermentacii
prawdziwego
na plantacjach
truskawekorazprzedzaraz4ogniow4 beztfenowejdaje metan (ok. 60%) a takie, CO, (ok. 40Vo),kt6ry
w sadach
z gatunkami
ziarnkowymiowoc6w [59].
z kolei mo2e byc zawrocony do hodowli mikroalg jako ir6dlo wqW pracyHoroszkiewicz-Janka
i Jajor(2006)zbadanowpfyw gla. Literaturaprzedstawiarownie2 nowe mo2liwo5cizastosowania
zaprawiania
nasionna zdrowotnoS€
ro5linjqczmienia,
pszenicy alg w 2ywieniu zwierzet. Por6wnujqc zawartoic mikroelement6w
i rzepakuw pocz4tkowych
fazachrozwoju.Jednymze stosowanych w konwencionalnychpaszachze skladembiomasymikroalgokazuje
(rodk6w byl Kelpak, bqd4cywyci4giemz alg morskichEcklonia siq, 2e zawartoii mikroelementow
w biomasiealg po wzbogaceniu
moximawydobywanych
u wybrzeiy Pofudniowej
Afryki. Srodek iest wielokrotnie wyzsza,ni2w jqemieniu, kukurydty,owsie,pszenistymuluiewzrost roSlini poprawiailoSi oraz jako6Cplonu.Pozy- cy,2ycie,ziemniakachlub droidiach paszowych
119,74).Miejscealg
tywne dziafanie
jest szerokowykorzystylvane w nowoczesnymrolnictwie przedstawionona Rysunku2.
tego bioregulatora
w uprawiewinoro6lii owoc6wcytrusowych,
uprawachrolniczych
oraz ro6linozdobnych.
Wykazano,
2e zaprawianie
rzepakujarego
ffi
smrr#
SrodkiemKelpakspowodowafo
zmniejszenie
procentupora2onych
roSlino okoto 50% [67]. Podobnymbiopreparatem
jest Bioalge,;t I
en S 90 Plus 2, bqd4cyr6wniei wyci4giemz alg morskich.Jego
aplikacjasprzyjarozbudowiesystemukorzeniowego,wiqkszej
odporno5ci
na stresorazzwiqkszeniu
odporno3cina atakpatogei €nn.w---1*
n6w. Lepiejrozbudowany
systemkorzeniowy,wpfywana lepsz4 ,nffinu + rnunu* .--.:C_
-{
--.9*
toleranciqstres6wpowodowanychprzezchorobotw6rczepato|lg&Elt
geny i szkodnikioraz zwiqkszenieplonu i poprawQjego jako6ci
W
badaniach
przeprowadzonych
przez Horoszkiewicza-Jan[68].
ka i Michalskiego
(2006)okreilonowplyw dolistnegostosowania
Rys.2. Miejscealgw nowoczesnym
rolnictwie
biostymulatora:
Bioalgeen
S 90 Plus2 najakoS€orazwystqpowanie
jqczmienia,
mikroflorTnaziarnie
owsaoplewionego
orazowsanagiego.Wykazano,
ie stosowanie
tegoSrodkaochronyroSlinograLiteratura
opisujepr6bywzbogacenia
plotensis
biomasy
Spirulino
niczyfowystQpowanie
grzyb6wpatogennych
na ziarniebadanych w selen,jod [75, 76], kt6re zakohczylysiq otrzymaniemSrodk6w
gatunk6wzb6i [68]. Sultanai wsp. (2005)wykazali,ie zastoso- farmaceutycznych,
jako suplementydiety czfowiestosowanych
waniealg:brunatnic:Stokeyio
indico,Padinopovoniai krasnorostu: ka. Takiepreparatydostarczaj4
organizmowi
skladnik6w,
w kt6re
Solieria
robustojako preparat6wpoprawiaj4cych
wfaSciwo6ci
gle- biomasazostafawzbogacona,
w lepiejprzyswajalnei
formie.Trend
by wpfynqfopozytywniena redukcjqinfekcjikorzeni okry (Abel- wzbogacania
organizm6wo dobrychwlaSciwo6ciach
odiywczych
moschus
esculentus
(1.) Moench.)wywofywanejprzez patogeny: nadrodzebiosorpcji
i bioakumulacji
stajesiQfaktem,co porwierdzaie
Mocrophomino
phaseolino,
Rhizoctonio
solonii Fusorium
soloni[69]. doniesienia
literaturowe
o dro2diachwzbogaconych
w miedi,kt6re
R6wnie2
w pracyEhteshamul-Haque
i wsp6fpr.(1996)wykazano, maj4rozwi4za€
problemniedoborumikroelement6w
w diecieludzi
2e brunatnice:
Stoechospermum
morginotum
i Sorgossum
tenerrimum izwien4tl77l.
jakoSrodkipoprawiaj4ce
stosowane
strukturqglebyw warunkach
szklarniowych, znacz4cozredukowaly populacjq guzaka(MeloidoPodsumowanie
gynejovonica)oraz grzyb6wwywofuj4cychinfekcjekorzenia[70].
W przedstawionej
pracy opisanoalgi (mikro- i makroalgi)iako
W literaturzewykazanor6wnie2,ie zastosowanie
krasnorostu
So- nowy surowiecdla rolnictwa,kt6rego potencjafnie zostaljeszcze
lieriorobusto
dziafalolepieiprzeciwkozgnili2nie
korzenisoi(Glycine do korlcawykorrystany.
AlgistanowiQ
wyzwaniedlazr6wnowaionemox(1.) Merrill.)wywolywanejprzezFusorium
solonini2 fungicyd go rolnictwa;znanezbogactwaskladnik6wodlywczychs4stosowane
- Topsin-M
jakosuplementydiety.W nowoczesnym
rolnictwiemog4zostadwy[71].
korzystane
w irpvieniuzwierzqtjakonoinikimikroelement6w,
a takie
Potencialalg
w nawoieniugleb.DodatkowoproponujesiQz.rstosowanie
procesu
Rolnictwozr6wnowaioneto prowadzenieprodukcjirolnej biosorpcjijako metodywiqlaniajon6w metaliz biomas4.Wprowametodamipnyiaznymidla Srodowiska
naturalnego.
Poszukuje
siq dzeniedodatk6wmineralnychwyprodukowanych
na baziebiomasy
r6wnie2nowych,bardzieiproekologicznych
i wydajnych
jon6w mikroelement6w
rozwiElari alg zmniejszy
niekontrolowan4
akumulacjq
dlahodowlialgpoprzezzamkniqcie
obieg6wprodukcyjnych,
gdzie w $rodowisku.
odchodyzwierzqcestosowanes4jako po2ywkadla wzrostumikrolstniejetakie mo2liwo3ewykorzystania
wydalonychskfadnik6w
alg.W ten spos6bskladnikiodiywczeniezwi4zane
przezorganizm mineralnych
w odchodachzwierzqcychw zintegrowanych
gospodarzwierzqcymog4zostaCwykorzystanedo wzrostu biomasymikro- stwach,gdzieodpadyhodowlanemogtybyzostadwykorzystane
jako
alg,kt6ranastqpnie
mo2ebyddodawana
do paszdlazwierz4t,jako poiywkado hodowlimikroalg.
naturalna
biomasa
lub jako biomasawzbogacona
w mikroelementy
1.72,
731.Wprowadzaj4c
produk- Podziqkowania
dodatkoweogniwodo laricucha
jakim
cyjnego
w rolnictwie,
s4 mikroalgimo2liwebqdzieuzyskanie
Pracazostalasfinansowana
z grantuMinisterstwa
Naukii Szkolnic^z
cbieguzamkniqtego,
w kt6rymodpadyz jednegoprocesustanowi4 Wy2szego
Nr N R0500l4 | 0.
Ir
CHEMIKnr 11/2t-1a otom66
o
ll
f
o
c
Uteratura
28. ArieliA., SklanD., KissilG.: A noteon thenutritivevolueof Ulvoloctucn
AnimalProduction1993,57, 329-33l.
f . SpolaoreP, Joannis-Cassan
C,, Duran E., lsambertA.: Commerciol
opfot ruminonts.
He
M.1.,
Hollwich
W., RambeckW.A.:Supplementotion
plicotions
29.
of olgoeto tlr
of microolgoe,
of
Bioscience
2006,
and
Bioengineering
Journal
diet of pigs:o newpossibi,itlto improvethe iodinecontentin the meor
t0t.87-96.
andAnimalNutrition2002,86, 97-lU.
2. Muffer-Feuga
A.: Theroleof microolgoe
in oquoculture:
situotionondtrends.
Journalof AnimalPhysiology
30.
McDowell
L.R.,
Lizama
L.C.,
MarionJ.E.,WilcoxCJ; Uailizotion
of oqtof
Applied
Phycology
2000,
12,
527-534.
Journal
otic PlontsElodeoconodensis
ond Hydrillovetticillotoin dietsfor loyi|
pro3. BrownM.R.,JeffreyS.W.,VolkmanJ.K.,DunstanG.A.:Nutritiono,
hens.PoultryScience1990,69, 673-678.
pcrticsofmicroolgoe
Aguaculture1997,l5l, 3 l5-331.
for moriculturc.
S,:Fucoxonthin
metobolites
in eg
4. NavarroN., Y0feraM., Garcla-Gallego
M.: Useof freeze-dried
microol- 3 |. StrandA., HerstadO., Liaaen-Jensen
.
yolksof loyinghens.ComparativeBiochemistryand PhysiologyPan
gocfor rcoringgiltheodseobreom,
SporusourotoL, lorvoe.ll. Biochemicol
A 1998,| 19,96J-974.
comqosition.
Hydrobiologia2001, 452, 69-77.
M.M.AvilaE.,CastilloR.M.,CarrancoM.E.,
5. Martlnez-Fernlndez
E..Acosta-Salm6n
H., SouthgatePC.:Ihe nutritio- 32. CarrilloS.,L6pezE.,Casas,
CafvoC., Pdrez-GilE: Potentioluseofseoweeds
in the loyinghenrotion
nol volucof serenspccicsd tropicol microolgocfor block-lippeoil oystel
(Pinctodo
to improvethe quolityof n-3fotty ocid enriched
eggs.Journalof Applied
morgor itifeto, L.) lorvoc.Aquaculture 2006,257, 49 | -503.
Phycology
2008,20, 721-728.
6. BeckerE.W: Micro-olgoe
oso soutccof protcin.Biotechnology
Advances
33. VenturaM.R.,Castafion
volueof sewrc2007,25,207-2t0.
J.l.R.,McNabJ.M.:Nutritionol
ed (Ulvorigido)for poultry.Animal FeedScienceand Technology1994,
7. ZielifskaA.: Pracadoktorska;Oprocowonie
metodyprodukcjiminerolnych
49.87-92.
dodotk6wposzowych
nowejgenerocji
no boziemikroolg.
Wroclaw20| 0
os component
of poultryfeed.
8. Michalakf.: Pracadoktorska:Nowogenerocjo
biologicznych
dodotkfwpo- 34. ZahidPB.,AishaK., Ali A.: 6reenseoweeds
Bangladesh
szowych
z mikroclcmentomi
no bozic mokroolg.Wroclaw 20 | 0
Journalof Botany1995,24,| 46- | 53.
in lipidW
9. Cqnningham
S.,JoshiL. In: KoleC, Ed.Ironsgenic
ctopplonts.Springer- 35. WongK.H.,SamS.W.,CheungPC.K.,Ang PO.:Chonges
diets. Nutrition Research199'!1.
VerlagBcrlinHeidelberg
20| 0, pp. 343-357.
fles of rots fed with seoweed-bosed
t9, t5t9-t527.
10, SwansonA.K., Druehl L.D.: lnduction,exudotionond the UV protective
36. Urbano M.G., Gofri l.: Bioovoilobility
of nutrientsin rotsfed on edibh
roleofkelpphlorotonnins.
AquaticBotany2002,73, 241-253.
Nori (Porphyrotenero)ond Wokome(UndariaPinnotifrdo),
seoweeds,
6
ll. ChopinI, SawhneyM. In: SteeleJH,ThorpeSA,TurekianKK., Eds,
o sowceof dietoryfibre.FoodChemistry7002,76, 28| -286.
Enqclopedioof
oceonsciences.
Elsevier,Oxford 2009,pp.44774487.
A., Nieto A., BlasB., SAnchez-Muniz
EJ.:Diets contoit4
f 2. Pulz O., GrosstN.: VoluobleProducts
of microolgoe, 37. Bocanegra
from biotechnology
o highpercentoge
of Nori or Konbuolgoeorc well-occepted
ond cfick*
AppliedMicrobiology
andBiotechnology
2004,65, 635-648.
tly utilizedby growingrots but inducedifferentdegreesof histotogid
t 3 .Dz.U.Nr 14,poz.I l9 z dnia | 3 stycznia2005r.
- UE.Pasze
in the liver ond bowel.Food Chemistryand Toxicology2(tr1,
chonges
prowne:Polsko
t 4 . KorolW.:l,fincrolncdodotkipaszowe+cgulocje
4t, t473-t480.
Przemyslowe
2002,4, 18.
of tht 5 .Martlnez-Fernilndez
E.,SouthgatePC.:Useof tropicolmicrcolgoe
osfood 38. SuzukiT, NakaiK., YoshieY., ShiraiT, HiranoT.: Digestibility
rots.
tory
in
brown
olgo,
Kombu,
by
Nippon
Suisan
Gakkaishi
1991.
peoil
ionoe
of
the
block-lip
oyster
Pinctoda
morgoritifero.
Aguaculture
fiber
for
59, 879-884.
2007,263, 22V226,
| 6. AbrilR.,GarrettJ.,ZellerS.G.,Sander
WJ.,MastR.W: Sofet/ossessment 39. HongD.D., HienH.M.,SonPN.:Seoweeds
fromVietnamusedfor firtionolfood,medicineondbiofertilizer.
2@7
ofDHA+ichmicroolgoe
sp.PortV:torgetonimolsofetyl
Journalof AppliedPhycology
fromSchizochytrium
t9.817-826.
toxicitl studyin gowingswine.Regulatory
Toxicologyand Pharmacology
40. ValenteL.M.P,GouveiaA., RemaP, MatosJ., GomesE.F.,Pinto152003.37, 73-82.
Grocilorioburso-postoris,
Evoluotion
ofthreeseoweeds
UlvorigidoondCt>
f7. PonisE.R.R.,ParisiG.: Nutritionolvolucof freshond concentroted
olgol
in Europeon
ciloriocorneoos dietaryingredients
seoboss(Dicentrordgigos).
Pocificoysters(Crossostreo
Aquaculture
dietsfor lonol ondjuvenile
Aquaculture
2006,252, 85-91.
lobrox)juveniles.
2 @ 3 ,2 2 t , 4 9 t - 5 0 5 .
izotionof o filomentous
greenolgo(Clob
4
|
.
Appler
H.
N.,
au
ncey
K:
T
he
util
18. Sardi1., MartelliG., Lambertini1., ParisiniP, MordentiA.: Efects
J
photoglomeroto(L) Kutzin)oso prcteinsoutce
in pelletedfeedsfor Sorotheof o dietarysupplement
of DHA-richmorineolgaeon ltolionheorypigptoAquaculture1983,30, 2 l -30.
rodon(Tilopio)niloticusfi ngerlings.
ductionporcmeters.
LivestockScience2006, | -2, 95- | 03.
19. Wafdenstedt
L., InborrJ.,Hansson1.,ElwingerK.: Efect of ostoxonthin
- richolgolmcal(Hoemotococcus
pluvolis)
ongrowthperfornonce.
Animal
FeedScience
andTechnology
2003,108, I l9-132.
20. UpsteinB., HunrvitzS.: Ihc nutritionalvolueof olgoefor poultrydried
in broilcrdiets,BritishPoultryScience| 980,2 | , 9-2 | .
Chlorello
S.,ElwingerK., PickovaJ.:
Fattyocidondcorotenoid
composi2 | . Frcdriksson
odditionto feedformulofor loying
ton of eggyolkosoneffcctof microolgoc
hcnr.FoodChemistry
2006,99, 53G537.
12. Crist R.H.:Noturcof BondingbetweenMetoliclonsond AlgolCellWolls.
1981,5, l2l2-1217.
Erwironmental
Science
andTechnology
betwcencopper
of differences
2J. lGdukowaJ., VircikovaE.; Comporison
tie,umulotion ond biosotbtion.EnvironmentalInternational 2005,
3 r. 227-232.
evoG.P,MeluzziA., SirriF, TallaricoN., VersariA.: Sensory
ia Prrprincllo
w]fft of eg prcductsond eggsloidfromhcnsfed dietswith differentfotty
with ontioxidonts.
Food ResearchInood conpositionond supplemented
:crn*iond 2006,39, 47-52,
i5 sitrnrcnH.R, Hector B.L., Feldmannl.; A quolitotiveond quontitotive
sheep.Animal Feed
crdr,otbn 4 tle sea*eeddiet of North Ronoldsoy
2003,105,2l-28.
Sccrc endTcchnologr
'*enc-n H.R.,C:safi6n
(UlvoloctuIt
J.l.R.:fhe nutiltivcvolueof seoweed
= fr grtr 9nall RrminantResearch1998,29, 325-327.
SA, AlhedramiG.A., Jamalil.A.: Effect of feedingdiets
l' r-irqcor
'r.criFf rearccd o ve$ht goinond corcasschorocteristicsof indigero45 c r :ic Uqrted,uobEnirotes.SmallRuminant
Research
2001,
a N _3Jts-_!
')'l
o
42. Nakagawa
H., UminoT, TasakaY.:
Usefullness
meolosofed
of Ascophyllum
odditive
us mojor.Aquaculture| 997,,S l, 275-28| .
for red seobreom,Pogr
43. NakagawaH., Kasahara
S.:Effectof Ulvomeolsupplement
to diet on thc
lipid metobolism
ofRed SeoBreom.Bulletinof the Japanese
Societyof
Fisheries
1986,52, 1887-1893.
Scientific
44. YoneY.,FuruichiM., Urano K.: Effectof dietoryWokomeUndoriopenotinodosum
supplements
on growth,feedeftciencyol
fidoond Ascophyllum
prcximatecompositions
of liverond muscleof RedSeo8reom.Bulletind
Societyof Scientific
Fisheries
1986,52,1465-1468.
theJapanese
45. YousifO.M.,OsmanM.F.,AnwahiA.R.,ZarouniM.A.,Cherian
T: 6rorrl
(W!
of tobbitfish,
response
ondcorcosscomposition
Sigonus
conoliculotus
with dehydrcted
seoweed,
Enteromorpho
sp. Er|}
fed dietssupplemented
ratesJournalof Agricultural
Sciences
2004,| 6, | 8-26.
46. Welker C., De Negro P, Sarti M.: Greenolgolcorctenoids
ond felb
pigmentotion
of roinbowtrout fsh. AquacultureInternational
2(Fl.
9.87-93.
potenthelbia
47. Hardt 1.H.,FenicalW., CroninG., Hay M.E.:Acutilols,
feedingdeterrents
from the tropicolbrownolgo,Dictyotoocutilobo.Ptryo.
chemistry| 996,43, 7 | -73.
48. Sheihl.-Ch.,Wu T.-K.,FangT.).'.Antioxidontproperties
of o newont*
in differentoxi&tdotivepeptidefrom olgoeproteinwostehydrolysote
Technology
2009,I 00, 34| 9-3425.
systems.
Bioresource
49. FievezV, BoeckaertC., VlaeminckB., Mestdagh
J.,DemeyerD.: In p
of DHA-ediblemicro-olgoe:
2. Effecton rumenmctlurr
tro exominotion
ptoductionond opporcntdegrodobility
of hoy.Animal FeedSciencerc
Technology
2007,136, 80-95.
GHEMIKnn11/2C-12otomE:
50
5l
>2
53
56
57
59
50
5l
dt
63
65
66
67
o6.
59
70
50.PiefeszA.: Algi i olginy- leczenie,zdrowiei urodo.Wydawnictwo
I
I
F
I
l
t
7 | . SultanaV, Baloch G.N., Ambreen, Ara J., RaiputTariq M., EhteshamulHaque S.: Comporotiveeficoq of o red olgo Solieriorobusto,chemicolfer-
internetowe
e-bookowo.20| 0.
5 t . HongD.D.,HienH.M.,SonPN.:Seoweeds
fromVietnomusedfor func7007,
tionolfood,medicine
ond fertilizer.
Journalof AppliedPhycology
72.
t9,8t7-826.
P, Hod52 KhanW., Rayirath
U.P,Subramanian
S.,JitheshM.N.,Rayorath
gesD.M.,CritchleyA.I, CraigieJ.S.,NorrieJ., PrithiviraiB.: Seoweed
extrocts
osbiostimulonts
ofplont{owth onddevelopment.
Journalof Plant 73.
200928, 386-399.
GrowthRegulation
53 MatysiakK., AdamczewskiK.: Regulotorfwzrostui rozwojuroilin- kierunkibodohw po,scei no Jwiecie.Progressin Plant Protection2009, 74.
4 9 ,t 8 t 0 - t 8 t 6 .
plonts.BioCycle 75.
Moore K.K.:Usingseoweed
compostto growbedding
2004.45.4344.
seoweedond humic ocid
55. Zhang X., Ervin E.H:. Cytokinin-contoining
with (j.eeping
leof cytokinins
onddroughtreextroctsossocioted
bentgross
sistonce.
CropScience
2004,44,l7J7-1745.
56. LichnerL., HallettPD., Drongovi2, CzachorH., KovacikL., Mata- 76.
porometerc
ix-SoleraJ., Homol{k M.: Algoeinfluencethe hydrophysicol
77.
2012,doi:10.l0l6/l.catena.20l2.02.0l6.
of o sondy
soil.Catena
ondbiologicol
effectsoFke,p(seowe57. HaslamS.El.,HopkinsD.W.:Physicol
.
ed)oddedto soil.AppliedSoilEcology1996,3,257-261
P,Rauch8.,ZuninoH.:Effectofseoweedonthelevels
58. CaiozziM.,Peirano
soil.AgronomyJournal,
of ovoiloblephosphorus
ond nitrogenin colcoreous
1968,60, 324-326.
dataweiolg.2011,5. www.sadinfo.pl,
59. GorkaW.: No boziemorskich
l2
Scia:
| 5.06.20
phltostirnuronts
recent
in ogriculture:
60. JoubertJ.M.,LefrancG.; Seoweed
studieson modeof octiontwo typesof ptoductsfrom olgoe:growthond
nuvitionstimu,ontsond stimulontsof plont defencercoctions.Book of
Warsaw7-8 February
Biostimulators
in modernagriculture.
abstracts:
2008,16.
pono ekstrokty
marchwi
A., Anyszka
2., ElknerK.: Reokcjo
61. Dobrzahski
- Algominoplont
i z Lenoturolnego
chodzenio
z olgz rodzojuSorgossurn
- HumiPlont.
andApplicationsin Agricultuonordytu
Journalof Research
ral Engineering
2008,53, 3, 53-58.
glebyzakwalifiwla5ciwo$ci
62. Wykaznawoz6wi Srodk6wpoprawiaj4cych
www.iung.pulawy.
w rolnicwvie
ekologicznym.
kowanych
do stosowania
pUodpady
I wykzz.htm,datawej6cia:| 3.06.20| 2
liquidextractongowth ondyield
63. KumarG., SahooD.: Effectof seoweed
vor.PusoGold.Journalof AppliedPhycology20| | ,
of Triticumoestivurn
23, 25| -255.
S., KierzekR., KardaszP.;Ocenodziolonioeks64. MatysiakK., Kaczmarek
i fulwowych
kwosiwhuminowych
oroz mieszoniny
trakt6wz olg morskich
nopusL.).
wzrostrzepokuozimego(Brossico
i poczqtkowy
no kielkowonie
2010,
in
Agricultural
Engineering
Research
and
Applications
of
Journal
55,4, 28-32.
ofseoweevoluotion
G.E: Biological
C.M.,Defoss6
65. EyrasM.C.,Rostagno
& Utilization| 998,6, 4, 74-8 l .
CompostScience
ed composting.
G.N.,GhoshA., BhattB.P,Zo'
Chaudhary
D.R.,Boricha
66. Rathore
S.S.,
extrdcton the growth,yieldond
dapeS.I, PatoliaJ.S.:Effectof seoweed
(Glycinemox)underrcinfedconditions.
The
nutrientuptokeof soybeon
SouthAfricanJournalof Botany2009,75, 35l-355.
nosionno zdrowot67. Horoszkiewicz-Janka
J.,JaiorE.: WplW zoprowionio
nol1 rollin jgczmienio,pszenicyi rzepokuw poczqtkowych
fozochron'roju'
2006,
Engineering
in Agricultural
andApplications
Journalof Research
5 t, 2, 47-53.
ochrcnYrotlin
68. Horoszkiewicz-Janka
J., MichalskiT: Wptywzobieg6w
no wyksztolcenie
ziorno,zdolnot( kielkowoniooroz sklodgotunkowygrzy'
z ziornojjczmienioi owso.Progressin PlantProtecb6wwyizolowonych
tion2006,46, |,4'|7423.
eficoS.,Ara J.,Athar M.: Comporotive
V, Ehteshamul-Haque
69. Sultana
in the controlof root infectingfungi
cy of brown,greenondred seoweeds
andTechnology
Science
ondokro.International
Journalof Environmental
2 0 0 5 , 2 r, 2 9 - 1 3 2 .
V, AraJ.,GhaffarA.'.Useof or'
S.,Abid M., Sultana
70. Ehteshamul-Haque
ogentsin thecontrolof root
gonicomendments
of biocontrol
on the effrcocy
rct ond rcot knot diseosecomplexof okro. NematologiaMediterranea
1996,24,t3-16.
CHEMIKnr 11/2012 otom66
tilizers ond pesticidesin monogingthe root diseosesond grorth of soybeon.
P a k i s t a n J o u r noaf B
l o a n y 2 0 1l , 4 3 , l , l - 6 .
TraviesoL., BenitezE, Sinchez E., Borja R., Manin A.. ColmenareioM.E:
Batch mixed culture of Chlorellowlgoris usrngsett/edand diluted piggery
o
-v
f
(I]
c
gm 6 . 2 8 , 1 5 8 - 1 6 5 .
w o s t e .E c o l o S i c aEl n g i n e e r i n 2
ol manurenuMulbry W, Westhead E.K., Pizarro C.. Sikora l-.: Recyc/rng
trientst use of olgol biomossfrom dotry monurc tlecln.ent ds e s/ow releose
-a5E
fertilizer.BioresourceTechnology2005, 96, 45 |
'i'
Lipstein B., Hurwitz S.: fhe nutritionol volue of ctgce
r,-:1 a'ec
Chlorelloin broilerdiets. British Poultry Science| 98C 2 | . 9-2 i
Mosulishvili L.M., Kirkesali E.1., Belokoby'sky A.i.. (l:zanrsrv'. A
Frontasyeva 1"1.Y.:Experimentolsubstontiotionof the poss'tr'.:r it 7erc;cping selenium- and iodine - contoiningPhormoceuticolsbcsedor !i"efeen olgoe Spirulinoplotensis.Journal of Pharmaceuticaland Biomec caAnalysis2002, 30,87-97 .
LiZ.Y.,GuoS.Y.,Li L.:8ioe/ftctsofseleniteongrowthofSpiruhnoploters's
BioresourceTechnology(2003) 89: | 7 | - | 76.
ond its biotronsformotion.
Mrvcic J., Stanzer D., Stehlik-TomasV, Skevin D., Grba S.: Opornrzction of bioprocessfor production of copper-enrichedbiomossof industrnltl
important microorgonismSocchoromycescerevisioe.Journal of Bioscience
and Bioengineering2007, | 03, 33 | -337.
Chemicznei
l0O8r.uuzyskalastopieri
W-r:,oclarysNiei;
w lnsty-