Założenia realizacji Programu Operacyjnego

Założenia realizacji Programu Operacyjnego

Założenia realizacji Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa
1. Perspektywa finansowa 2014-2020
a. Strategia Europa 2020
Przyjęta w 2010 r. Strategia Europa 2020 zawiera 3 powiązane ze sobą priorytety, dotyczące
zapewnienia warunków dla rozwoju:
−
inteligentnego – służącego budowie gospodarki opartej na wiedzy,
−
zrównoważonego – na rzecz gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów, bardziej
przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej,
−
sprzyjającego włączeniu społecznemu – wspierającego rozwój gospodarki o wysokim poziomie
zatrudnienia.
Polska, tak jak wszyscy członkowie UE, zobowiązała się do realizacji celów strategii Europa 2020,
powiązanych z ww. priorytetami. Te cele, to:
−
poprawa warunków do prowadzenia działalności badawczo - rozwojowej,
−
zwiększenie zatrudnienia,
−
zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych,
−
podniesienie poziomu wykształcenia,
−
wspieranie włączenia społecznego, głównie przez ograniczanie ubóstwa.
Głównym instrumentem służącym osiągnięciu priorytetów i celów Strategii Europa 2020 są fundusze
europejskie. Założenie dotyczące powiązania funduszy europejskich z celami Strategii Europa 2020
znalazło swoje praktyczne zastosowanie w projektach rozporządzeń UE na lata 2014-2020. Komisja
Europejska wskazuje w nich katalog 11 obszarów tematycznych, odpowiadających celom strategii
Europa 2020, spośród których państwo członkowskie wybiera te, na które planuje skierować wsparcie
z funduszy unijnych. Niektóre obszary, szczególnie ważne dla osiągnięcia celów Strategii Europa
2020, wymagają od państw członkowskich przeznaczenia określonych, minimalnych poziomów
środków z funduszy unijnych. Dotyczy to np. badań i innowacyjności, technologii informacyjnokomunikacyjnych, gospodarki niskoemisyjnej, czy włączenia społecznego. Ten nowy mechanizm
nazywany jest „koncentracją tematyczną”.
b. Polityka spójności na lata 2014-2020 - nowe rozwiązania
W kolejnej perspektywie finansowej Polska i pozostałe państwa członkowskie UE będą jeszcze
bardziej skrupulatnie rozliczane z efektów wykorzystania funduszy. Niewypełnienie przyjętych
zobowiązań może skutkować zawieszeniem, a nawet cofnięciem płatności.
Nowym rozwiązaniem jest tzw. warunkowość ex-ante. Komisja Europejska, decydując o przyznaniu
środków na określone obszary będzie analizowała spełnienie określonych warunków wstępnych
determinujących prawidłowe i skuteczne wydatkowanie środków, np. w zakresie wypełnienia dyrektyw,
czy posiadania sprecyzowanej i kompletnej wizji reform. Niespełnienie warunków ex-ante lub brak
zadeklarowanych działań w tym zakresie może powodować konsekwencje w postaci zablokowania,
bądź odebrania środków.
W latach 2014-2020 większe znaczenie będzie miał terytorialny wymiar realizacji funduszy
europejskich. Przygotowywane programy operacyjne powinny uwzględniać charakterystyczne
potencjały terytoriów, do których są adresowane. Podejście terytorialne pozwoli na lepsze
wykorzystanie potencjałów obszarów, które często wykraczają poza daną jednostkę administracyjną
i wymagają wspólnego, wielopoziomowego zarządzania.
1
c. Cele rozwojowe Polski do 2020 r.
Cele Polski do 2020 roku zostały sformułowane w średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju. Dotyczą
one zwiększenia konkurencyjności gospodarki, poprawy spójności społecznej i terytorialnej
kraju oraz podnoszenia sprawności i efektywności państwa. Sposób osiągnięcia tych celów
precyzują strategie zintegrowane, w tym np. Strategia Sprawne Państwo.
Jednocześnie kierunki i priorytety rozwojowe na poziomie regionalnym wskazane zostały
w strategiach rozwoju województw. Dla niektórych obszarów, np. Polska Wschodnia, Polska
Zachodnia, przygotowano także strategie ponadregionalne.
Wymienione dokumenty strategiczne stanowią podstawę dla planowania interwencji funduszy unijnych
w nowej perspektywie finansowej. Fundusze unijne będą szczególnie istotnym, choć nie jedynym,
źródłem finansowania zamierzeń określonych w strategiach.
d. Umowa Partnerstwa
Strategię wykorzystania funduszy europejskich w Polsce będzie przedstawiać Umowa Partnerstwa –
dokument, który zostanie przyjęty przez Radę Ministrów i wynegocjowany z Komisją Europejską.
Będzie on obowiązywał zarówno rząd, jak i samorządy województw.
Umowa Partnerstwa określi, które elementy Strategii Rozwoju Kraju oraz strategii zintegrowanych
zostaną objęte finansowaniem z funduszy europejskich. Szczegółowe rozwiązania, dotyczące np.
typów działań, rodzajów projektów, wskaźników, znajdą się w programach operacyjnych.
W celu jak najlepszego przygotowania Polski do perspektywy finansowej 2014-2020, Ministerstwo
Rozwoju Regionalnego opracowało dokument pod nazwą Założenia Umowy Partnerstwa, który
został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 15 stycznia 2013 r. Dokument ten przedstawia wstępną
koncepcję wykorzystania środków, jakie Polska otrzyma z nowego budżetu UE, w tym:
−
liczbę i zakres programów operacyjnych planowanych do realizacji w latach 2014-2020,
−
ramy instytucjonalne systemu wdrażania programów operacyjnych,
−
kluczowe cele i kierunki interwencji finansowanych ze środków unijnych,
−
sposób podziału interwencji pomiędzy programy operacyjne krajowe i regionalne,
−
koncentrację tematyczną, stopień uzupełniania się interwencji finansowanych z polityki
spójności, Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) i Wspólnej Polityki Rybołówstwa (WPRyb),
−
metody zastosowania podejścia terytorialnego w programowaniu i wdrażaniu polityki spójności.
Przyjęcie przez Radę Ministrów Założeń Umowy Partnerstwa formalnie rozpoczęło prace
nad przygotowaniem Umowy Partnerstwa oraz programów operacyjnych na lata 2014-2020.
Obecnie trwają prace nad opracowaniem ostatecznej wersji Umowy Partnerstwa.
e. Strategia wykorzystania funduszy unijnych w Polsce
Strategia wykorzystania funduszy europejskich w latach 2014-2020 w Polsce zakłada, że mają stać
się one kołem zamachowym naszej gospodarki - pobudzić przedsiębiorczość i innowacyjność.
W perspektywie 2014-2020 wsparcie z funduszy UE zostanie w jeszcze większym stopniu powiązane
z działaniami mającymi na celu zapewnienie długookresowego rozwoju kraju. Polska nie będzie
koncentrować się na zaprogramowaniu alokacji ze środków europejskich, ale na wskazaniu
w pierwszej kolejności celów rozwojowych, które będą osiągane dzięki uzupełniającej się
interwencji różnych funduszy europejskich. Należy podkreślić, że wykorzystanie funduszy nie
stanowi celu samego w sobie. Miarą sukcesu będzie osiągnięcie określonych celów rozwojowych
kraju, dzięki połączeniu interwencji środków krajowych, prywatnych i europejskich. Fundusze
2
europejskie nie mogą zastępować inwestycji krajowych, ale powinny stanowić katalizator procesów
rozwojowych Polski.
Cele wykorzystania funduszy europejskich w Polsce będą koncentrować się na dziedzinach istotnych
dla rozwoju kraju, wskazanych w Zaleceniach Rady UE oraz Krajowym Programie Reform. Będą więc
przede wszystkim wspierały innowacyjność gospodarki, konkurencyjność poszczególnych branż
i sektorów, a także będą promowały efektywność energetyczną, wzmacniały aktywność zawodową
społeczeństwa i zapewniały możliwość dokończenia rozpoczętego w ostatnich latach programu
rozwoju infrastruktury transportowej.
2. Przygotowania do realizacji perspektywy finansowej 2014-2020
w Polsce
a.
Porządkowanie strategii - nowe cele i priorytety
Przygotowany przez Zespół Doradców Strategicznych Premiera RP i opublikowany w czerwcu 2009 r.
Raport Polska 2030. Wyzwania rozwojowe przedstawia 10 kluczowych wyzwań oraz towarzyszących
im dylematów, jakie stoją przed Polską w horyzoncie najbliższych 20 lat. Każde z dziesięciu wyzwań
rozwojowych niesie ze sobą wybór między wykorzystaniem szansy wstąpienia na szybką ścieżkę
modernizacji a zagrożeniem dryfem rozwojowym. W obszarze konkurencyjności dryf rozwojowy
oznacza zagrożenie wieloletnią stagnacją, zamiast budowy fundamentów trwałego, szybkiego
wzrostu gospodarczego i dołączenia dzięki temu do grona państw rozwiniętych. Zaniechania
w obszarze gospodarki opartej na wiedzy, kapitału intelektualnego oraz wykorzystywania technologii
informacyjno-komunikacyjnych (TIK) spowodują, że dystans Polski wobec rozwiniętych państw świata
w nauce, kreatywności i innowacyjności będzie się powiększał.
Raport Polska 2030 wskazuje, iż w perspektywie 2030 roku konieczne jest wdrożenie warunków do
uzyskania prorozwojowego impetu cyfrowego, w tym powszechności dostępu i korzystania
z szerokopasmowego Internetu, wykorzystania TIK we wszystkich sektorach gospodarki, stworzenie
warunków dla podaży wysokiej jakości treści publicznych, także poprzez udostępnienie w sieci
otwartych zasobów publicznych oraz wprowadzenie takich regulacji technologii cyfrowych, które
służyć będą rozwojowi sieciowych form życia publicznego i kapitału społecznego.
Najważniejsze cele rozwojowe kraju do 2020 roku zostały sformułowane w średniookresowej Strategii
Rozwoju Kraju 2020: aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka i sprawne państwo (SRK),
przyjętej przez Radę Ministrów w dniu 25 września 2012 r.
Główny cel SRK to wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społecznych
i instytucjonalnych potencjałów zapewniających szybszy i zrównoważony rozwój kraju oraz
poprawę jakości życia ludzi.
SRK będzie realizowana przez 9 zintegrowanych strategii rozwoju. Jedną z nich jest Strategia
Sprawne Państwo przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 17 lutego 2013 r., która wskazuje, że
wyzwaniem dającym impet rozwojowy jest szerokie wykorzystanie nowoczesnych narzędzi
(technologii) informacyjno-komunikacyjnych umożliwiających podniesienie sprawności i efektywności
w różnych obszarach działalności państwa.
3. Wsparcie technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) w latach
2014-2020
TIK są przykładem tzw. technologii ogólnego zastosowania (general purpose technologies). Pojęcie to
zostało wprowadzone w ostatnich latach do dyskursu naukowego w ekonomii i historii gospodarczej
na oznaczenie najbardziej przełomowych innowacji, które w sposób fundamentalny przekształcają
praktycznie wszystkie aspekty funkcjonowania społeczeństw i gospodarek, a w dużej mierze –
również zachowania indywidualnych osób.
3
Jest bardzo prawdopodobne, że możliwości generowania produktów i usług cyfrowych mają przed
sobą jeszcze długą ścieżkę wzrostu. Państwa i gospodarki, które najszybciej i w najwyższym stopniu
wykorzystają impet cyfrowy do trwałego przekształcenia sposobów swego funkcjonowania, uzyskają
długoterminową przewagę konkurencyjną analogiczną do tej, która stała się udziałem pionierów
rewolucji przemysłowej. Państwa, które tego nie zrobią, zostaną w tyle. Zmiany – podobnie jak
w przypadku rewolucji przemysłowej – nie ograniczają się tylko do podaży nowych produktów i usług,
ale obejmują nowe sposoby uczenia się, zarządzania, podejmowania decyzji, dystrybucji wiedzy
i podziału pracy. Procesy cyfryzacji będą zatem w przewidywalnej przyszłości jednym z najsilniejszych
czynników rozwojowych co sprawia, że w polityce rozwoju powinny być traktowane w sposób
priorytetowy i zintegrowany.
Zgodnie z projektem Umowy Partnerstwa celem planowanym do osiągnięcia w ramach nowej
perspektywy finansowej 2014-2020 jest oparcie rozwoju na dalszym (1) zwiększaniu konkurencyjności
gospodarki, (2) poprawie spójności społecznej i terytorialnej i (3) podnoszeniu sprawności
i efektywności państwa. Cel 1 będzie realizowany m.in. przez cel szczegółowy 2. Zwiększenie
wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych. Interwencja związana z rozwiązaniami
informacyjno-komunikacyjnymi wpisuje się w priorytet Strategii Europa 2020 dotyczący inteligentnego
rozwoju oraz zapisy Europejskiej Agendy Cyfrowej dotyczące wsparcia rozwoju sieci
szerokopasmowej i rozwoju e-usług. W wymiarze krajowym, realizacja działań w tym obszarze wpisuje
się w podstawowe dokumenty strategiczne: Strategię Rozwoju Kraju oraz zintegrowane strategie
rozwoju, w szczególności w strategię Sprawne Państwo.
Ww. cel szczegółowy Umowy Partnerstwa będzie realizowany poprzez następujące priorytety:
Zapewnienie pełnego dostępu do sieci szerokopasmowych.
Wzmocnienie zastosowania TIK w usługach publicznych:
•
rozwój e-usług sektora publicznego;
•
tworzenie otwartych zasobów publicznych;
Zwiększenie zastosowania TIK w małych i średnich przedsiębiorstwach:
•
poprawa funkcjonowania i organizacji procesów zarządczych w przedsiębiorstwach;
•
wsparcie zastosowania TIK w produkcji i usługach;
•
wsparcie z zakresu e-handlu;
Wzrost korzystania z TIK w grupach zagrożonych wykluczeniem cyfrowym;
•
wsparcie na rzecz zwiększenia kompetencji cyfrowych;
•
wsparcie e-integracji nakierowane na grupy zagrożone wykluczeniem cyfrowym.
Dostęp do szerokopasmowego internetu stanowi jeden z fundamentów rozwoju gospodarczego kraju,
przyczyniając się również do spójności terytorialnej i społecznej kraju. Infrastruktura dostępu do
internetu powinna umożliwić zbliżenie do poziomu wskazanego w Europejskiej Agendzie Cyfrowej –
30 Mbit/s oraz 100 Mbit/s. Działania będą realizowane w oparciu o inwentaryzację projektów
realizowanych zarówno ze środków unijnych na lata 2007-2013, jak i innych środków publicznych,
a także środków operatorów telekomunikacyjnych. Zidentyfikowane zostaną potrzeby inwestycyjne
wynikające z uwarunkowań poszczególnych terytoriów. Interwencja dotycząca budowy infrastruktury
szerokopasmowego internetu skupiała się będzie głównie, przy zachowaniu neutralności
technologicznej, na rozwoju szybkiej i bardzo szybkiej sieci szerokopasmowej na obszarach, gdzie nie
można zapewnić szerokopasmowego dostępu do internetu na warunkach rynkowych. Rolą środków
europejskich będzie uzupełnianie inwestycji prywatnych i ich pobudzanie. Infrastruktura
telekomunikacyjna powinna również być tworzona w ramach inwestycji liniowych finansowanych
w ramach innych celów tematycznych (np. inwestycje drogowe lub wodociągowe), co pozwoli na
obniżenie kosztów budowy infrastruktury telekomunikacyjnej.
Istotne będą działania na rzecz zwiększenia zastosowania TIK w usługach publicznych. Służyć temu
będzie rozbudowa i dalsza cyfryzacja usług świadczonych przez administrację oraz budowa otwartego
państwa dla obywateli i przedsiębiorców. Cyfryzacja jako skuteczne i efektywne narzędzie przyczyni
4
się do poprawy jakości zarządzania administracją w Polsce. Digitalizacja zasobów publicznych
przyczyni się do zwiększenia dostępności i otwartości zasobów publicznych.
Szerszemu wykorzystaniu technologii cyfrowych w gospodarce służyć będzie wsparcie TIK w małych
i średnich przedsiębiorstwach, jako innowacyjnych rozwiązań elektronicznych. W tym obszarze
wspierane będą procesy zarządcze, produkty i usługi oraz e-handel w małych i średnich
przedsiębiorstwach oraz współpraca między partnerami biznesowymi w modelu B2B. Działania tego
typu zwiększą konkurencyjność przedsiębiorstw, ulepszając oferowane przez nie usługi i produkty
oraz wspomagając procesy decyzyjne w przedsiębiorstwach.
Działania dotyczące kompetencji cyfrowych społeczeństwa i e-integracji zmierzać będą do
zwiększenia popytu na usługi oraz zasoby elektroniczne. Ze względu na zaawansowane działania
związane z cyfryzacją usług sektora publicznego i zasobów publicznych, osoby starsze (50+)
i niepełnosprawne będą objęte szczególnym wsparciem, tak aby umożliwić tym grupom
społeczeństwa swobodne poruszanie się w realiach cyfrowej rzeczywistości.
Zwiększenie dostępności i stopnia wykorzystania TIK będzie miało m.in. wpływ na wzmocnienie
potencjału administracyjnego, poprzez rozwój elektronicznej administracji i zwiększenie partycypacji
społecznej. Dodatkowo realizacja interwencji w tym obszarze, w szczególności w zakresie związanym
ze wsparciem e-gospodarki, przyczyni się do zwiększenia wsparcia dla małych i średnich
przedsiębiorstw.
Działania służące zwiększeniu wykorzystania TIK w głównej mierze skoncentrowane zostaną
na poziomie krajowym (w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa – PO PC), gdyż jak
pokazują doświadczenia perspektywy 2007-2013, w tym obszarze konieczna jest ścisła koordynacja.
Co do zasady dotyczyć to będzie interwencji dotyczących budowy infrastruktury szerokopasmowego
internetu, działań systemowych w odniesieniu do rozwoju e-usług publicznych, działań na poziomie
centralnym wspierających digitalizację zasobów publicznych, czy działań systemowych w zakresie eintegracji i kompetencji cyfrowych. Na poziom regionalny przekazane zostanie wdrażanie działań
dotyczących zastosowania TIK w przedsiębiorstwach, administracji samorządowej, a także zadań
z zakresu rozwoju kompetencji cyfrowych (związanych z edukacją, aktywizacją zawodową oraz
przeciwdziałaniem ubóstwu). W przypadku inwestycji dotyczących cyfryzacji usług świadczonych
przez administrację, przedsięwzięcia realizowane zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym
będą zobligowane do zachowania zasad interoperacyjności systemów teleinformatycznych.
Dodatkowo inwestycje z zakresu e-biznesu powinny wpisywać się w inteligentne specjalizacje
(krajowe i regionalne) oraz wykorzystywać zasady i najlepsze praktyki pozyskane w okresie 20072013.
4. Podstawowe informacje na temat PO PC
Zgodnie z zapisami Założeń Umowy Partnerstwa, przyjętymi przez Radę Ministrów 15 stycznia 2013
r., POPC będzie tylko cel tematyczny (CT) 2. POPC będzie realizował trzy priorytety inwestycyjne
przypisane do tego celu w projekcie rozporządzenia dotyczącego Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego.
Cel tematyczny
CT 2 Zwiększenie
dostępności,
stopnia
wykorzystania i
jakości technologii
informacyjnokomunikacyjnych
Priorytet inwestycyjny
Fundusz
2.1 poszerzanie dostępu do sieci szerokopasmowych, rozwój sieci
o wysokiej przepustowości i wspieranie przyjęcia nowych
technologii i sieci w gospodarce cyfrowej
EFRR
2.2 rozwój produktów i usług opartych na TIK, handlu
zagranicznego oraz zwiększanie zapotrzebowania na TIK
EFRR
2.3 wzmacnianie zastosowania technologii komunikacyjnoinformacyjnych dla e-administracji, e-learningu, e-integracji, ekultury i e-zdrowia
EFRR
5
Ograniczenie POPC do CT2 jest uzasadnione faktem, iż priorytety inwestycyjne tego celu umożliwią
skuteczną i efektywną interwencję ukierunkowaną na zaspokojenie zidentyfikowanych potrzeb oraz
osiągnięcie celów programu. Najsilniejsze powiązania z innymi zakresami interwencji istnieją między
CT2 a CT3 (wsparcie dla MŚP, w tym w zakresie TIK), CT2 a CT1 (B+R związane z TIK) oraz między
CT2 a celami tematycznymi zdefiniowanymi dla EFS. Ponadto związek z upowszechnianiem TIK oraz
CT2 wykażą niektóre projekty wykorzystujące systemy teleinformatyczne jako element inwestycji
infrastrukturalnych w takich obszarach, jak np. smart grid, transport publiczny, monitoring zagrożeń
środowiskowych (cele tematyczne dotyczące transportu, energetyki i ochrony środowiska) oraz
projekty uwzględniające budowę kanalizacji teletechnicznej (tzw. „warstwy 0” umożliwiającej
wykorzystanie danej infrastruktury w celu obniżenia kosztów budowy/rozbudowy/przebudowy sieci
teleinformatycznej), jako element dodatkowy przy innego rodzaju projektach liniowych.
W pełni zasadne jest zatem pozostawienie niektórych zastosowań TIK poza POPC po to, aby
odpowiadały logikom sektorowym wykorzystującym TIK dla osiągnięcia specyficznych celów
zdefiniowanych we właściwych politykach, takich jak polityka badawczo-rozwojowa, edukacyjna, czy
polityka rynku pracy, a także rozwój przedsiębiorczości. W szczególności należy zwrócić uwagę, że
zaprogramowanie wsparcia dla przedsiębiorców w zakresie priorytetu inwestycyjnego (PI) 2.2. rozwój
produktów i usług opartych na TIK, handlu elektronicznego oraz zwiększanie zapotrzebowania na TIK
zostało pozostawione RPO, gdzie możliwe będzie ujęcie tematu TIK zarówno w PI 2.2., jak
i w działaniach wpisujących się w CT3, który dotyczy rozwoju przedsiębiorczości w ogóle. Cyfryzacja
procesów biznesowych oraz rozwój komercyjnych usług, produktów i treści cyfrowych, nawet jeśli nie
będą miały w tych programach wyodrębnionych alokacji, są na tyle perspektywicznymi kierunkami
rozwoju gospodarczego, że należy oczekiwać, iż mechanizmy rynkowe same zapewnią odpowiednią
podaż jakościowych projektów cyfrowych w RPO (a także, do pewnego stopnia, w POIR), ewentualnie
przy pewnych preferencjach w kryteriach wyboru. Ponadto doświadczenia z perspektywy 2007-2013
wskazują, że należy unikać nadmiernej fragmentaryzacji zakresów wsparcia dla przedsiębiorców. Do
negatywnych efektów takiego zjawiska należą m.in. rozproszenie zadań, kompetencji i wiedzy
pomiędzy różne podmioty administrujące środkami, wyższe koszty wdrażania oraz większe obciążenie
dla beneficjentów, związane z koniecznością orientowania się w zasadach „demarkacji” oraz
porównywania zasad wsparcia w ramach różnych instrumentów.
Z dotychczasowych doświadczeń wynika, że aby przyspieszyć procesy budowy sieci
szerokopasmowych, niezbędne jest skoncentrowanie działań na poziomie centralnym. Jest to
podyktowane koniecznością zapewnienia inwestycji wyłącznie na tych obszarach, gdzie sieć jeszcze
nie funkcjonuje wcale, lub tam, gdzie nie spełnia parametrów przewidzianych w EAC. Konieczna jest
również ścisła koordynacja działań prowadzonych na obszarze całego kraju zarówno ze środków
prywatnych, jak i publicznych. W sytuacji ograniczonych środków jakie mogą zostać przeznaczone na
interwencje w szerokopasmową infrastrukturę, mechanizm koordynacji musi pozwalać na bieżący
monitoring potrzeb inwestycyjnych w skali kraju i odpowiednie ukierunkowanie interwencji publicznej
na obszary szczególnie jej potrzebujące.
PI 2.3. w zakresie szeroko rozumianych e-usług publicznych będzie realizowany zarówno na poziomie
krajowym, jak i regionalnym. W POPC będzie skierowany głównie do instytucji centralnych, obejmując
projekty o znaczeniu ogólnopolskim. Takie podejście jest uzasadnione zważywszy na podział
kompetencji między rządem a samorządami regionalnymi oraz fakt, że niektóre projekty będą
dotyczyć usług o znaczeniu lokalnym, a zatem powinny być wybierane do realizacji na poziomie
wdrażania możliwie bliskim lokalnemu (tj. na poziomie regionalnym), z uwzględnieniem standardów
ustalonych na szczeblu krajowym, takich jak np. Krajowe Ramy Interoperacyjności .
Interwencja dotycząca elementu e-integracji w PI 2.3. zostanie zaprogramowana w osobnej osi
priorytetowej. Obejmie finansowanie programów działań aktywizacji cyfrowej oraz prowadzenie
kampanii edukacyjnych i promocyjnych dotyczących korzyści wynikających z użytkowania TIK oraz
udostępnionych e-usług publicznych w ramach PI 2.2.
6
5. Beneficjenci PO PC
Odbiorcami wsparcia w ramach PO PC będą m.in.:
−
jednostki administracji rządowej oraz jednostki im podległe,
−
jednostki naukowe,
−
państwowe organizacje kultury,
−
organizacje pozarządowe.
−
przedsiębiorstwa.
6. Planowany zakres wsparcia PO PC
POPC będzie programem jednofunduszowym, finansowanym wyłącznie ze środków EFRR. POPC
będzie realizowany na obszarze całej Polski – w 15 regionach słabiej rozwiniętych oraz
w województwie mazowieckim, które w perspektywie 2014-2020 zostanie zaklasyfikowane do
kategorii regionu lepiej rozwiniętego. Proponowana w projekcie UP alokacja na PO PC wynosi 1, 97
mld euro. W ramach PO PC planuje się realizację 4 osi priorytetowych:
1. Powszechny dostęp do szybkiego internetu
2. E-Administracja i otwarty rząd
3. E-integracja grup wykluczonych cyfrowo i upowszechnienie TIK
4. Pomoc techniczna
Planowane powiązanie osi priorytetowych PO PC z priorytetami inwestycyjnymi przedstawia tabela
poniżej:
Oś/Działanie
Cele tematyczne
Priorytety Inwestycyjne
I Oś priorytetowa
CT 2
PI 2.1
II Oś priorytetowa
CT 2
PI 2.3
III Oś priorytetowa
CT 2
PI 2.2, 2.3
IV Oś priorytetowa
Nie dotyczy
Nie dotyczy
7. Osie Priorytetowe PO PC
1. Oś Priorytetowa 1 Powszechny dostęp do szybkiego internetu
W ramach Osi Priorytetowej 1 realizowany będzie cel szczegółowy 1 - Ograniczenie terytorialnych
różnic w możliwości dostępu do szerokopasmowego internetu o wysokich i bardzo wysokich
przepustowościach.
W ramach interwencji w tej osi priorytetowej wspierane będą co do zasady – przy zachowaniu
neutralności technologicznej – działania umożliwiające jak najszerszy dostęp do sieci
szerokopasmowych oraz osiągnięcie najdalej idących celów w zakresie parametrów technicznych,
zwłaszcza w zakresie przepustowości sieci szerokopasmowych na obszarach, gdzie nie można
zapewnić szerokopasmowego dostępu do internetu na warunkach rynkowych. Tworzona infrastruktura
powinna umożliwić osiągnięcie nie tylko parametrów sieci szerokopasmowych wskazanych w EAC (30
Mbit/s i 100 Mbit/s), ale także potencjalnie wyższych. Przyjęte rozwiązania technologiczne powinny
7
w przyszłości umożliwić jej dalszą rozbudowę, tj. podnoszenie parametrów przepustowości
i przepływności, przy relatywnie niskim poziomie dodatkowych nakładów. Wsparcie kierowane będzie
na rozwiązania, które zapewnią na wysokim poziomie transmisję w obu kierunkach (pobieranie
i wysyłanie pakietów danych). W uzasadnionych przypadkach – na obszarach szczególnie
zagrożonych trwałym wykluczeniem cyfrowym ze względu na bardzo niskie nasycenie usługami
szerokopasmowego dostępu do internetu lub ich brak, gdzie nie zostanie wykreowana podaż
infrastruktury szerokopasmowej zapewniającej przepustowość co najmniej 30 Mb/s – możliwe będzie
wsparcie
rozwoju
infrastruktury
telekomunikacyjnej
dla
zapewnienia
podstawowego
szerokopasmowego dostępu do internetu
Cel szczegółowy 1 realizowany będzie poprzez obszar wsparcia Rozwój sieci szerokopasmowych.
Interwencja zostanie skierowana do przedsiębiorców telekomunikacyjnych oraz w uzasadnionych
przypadkach do jednostek samorządu terytorialnego i będzie polegać na wsparciu projektów
w zakresie budowy, rozbudowy lub przebudowy sieci i infrastruktury telekomunikacyjnej
zapewniających szerokopasmowy dostęp do internetu (pobieranie i wysyłanie pakietów danych)
o parametrach 30 Mb/s i więcej, a także w uzasadnionych przypadkach, gdzie nie zostanie
wykreowana podaż infrastruktury szerokopasmowej zapewniającej przepustowość co najmniej 30
Mb/s, w zakresie podstawowego dostępu do internetu szerokopasmowego.
2. Oś Priorytetowa 2 e-Administracja i otwarty rząd
Interwencja w ramach osi obejmie:
−
elektronizację usług publicznych i podniesienie poziomu ich „e-dojrzałości” (w tym:
udostępnienie na platformie e-PUAP),
−
zapewnienie wysokiej interoperacyjności systemów informatycznych i rejestrów publicznych,
−
zwiększenie profesjonalnej
wykorzystania,
−
zwiększenie stopnia cyfryzacji wewnętrznych procesów w urzędach
−
poprawę kwalifikacji kadr IT administracji publicznej,
−
budowę i rozbudowę repozytoriów zasobów publicznych,
−
digitalizację i udostępnienie zasobów publicznych.
podaży
informacji
sektora
publicznego
do
ponownego
W ramach Osi Priorytetowej 2 przewidziane są do realizacji następujące cele szczegółowe:
−
Cel szczegółowy 2 Podniesienie jakości i dostępności e-usług publicznych
−
Cel szczegółowy 3 Poprawa cyfrowej efektywności funkcjonowania administracji rządowej
−
Cel szczegółowy 4 Poprawa dostępności informacji sektora publicznego oraz zasobów
publicznych
a. Cel szczegółowy 2 Podniesienie jakości i dostępności e-usług publicznych
W ramach celu przewidziana jest realizacja dwóch obszarów wsparcia: podniesienie jakości
i dostępności e-usług oraz tworzenie usług i aplikacji wykorzystujących otwarte treści i usługi .
−
Interwencja będzie realizowana w obszarze podniesienie jakości i dostępności e-usług
publicznych i będzie polegać na wsparciu jednostek administracji rządowej w tworzeniu
i rozwoju nowoczesnych usług świadczonych drogą elektroniczną, ze szczególnym
uwzględnieniem usług o wysokim poziomie e-dojrzałości oraz integracji tych usług na wspólnej
platformie elektronicznych usług administracji publicznej.
8
Wspierane będą projekty przyczyniające się do zwiększenia interoperacyjności systemów
informatycznych i rejestrów publicznych oraz obejmujące profesjonalne przygotowanie informacji
sektora publicznego do ponownego wykorzystania (np. poprzez udostępnienie interfejsu dla
programistów, tzw. API). W ramach wspieranych projektów dopuszcza się zakup oprogramowania,
sprzętu, budowę infrastruktury (w tym centrów przetwarzania danych), szkolenie kadry urzędniczej
obsługującej wspierane usługi oraz działania informacyjne i promocyjne.
−
Interwencja dotycząca tworzenia usług i aplikacji wykorzystujących otwarte treści i usługi
będzie miała na celu dostarczanie impulsu dla podmiotów spoza administracji publicznej,
zdolnych do wytwarzania usług, treści i aplikacji wykorzystujących otwarte treści i usługi.
Usługi takie będą mogły być oferowane przez różne podmioty, w różnych modelach organizacyjnych
i biznesowych, na różnych typach licencji. Premiowane powinny być projekty realizujące cele
publiczne, rozszerzające funkcjonalności standardowo dostępne w ramach publicznych systemów
teleinformatycznych, zwiększające dostępność (accessibility) treści i usług dla osób
niepełnosprawnych.
b. Cel szczegółowy 3 Poprawa cyfrowej efektywności funkcjonowania administracji
rządowej
W ramach celu szczegółowego będą realizowane dwa obszary wsparcia. Pierwszy z nich będzie
dotyczył awansu cyfrowego urzędów. Drugi obszar obejmie projekt systemowy w zakresie
standaryzacji i podniesienia kompetencji pracowników IT w centralnej administracji rządowej.
−
Interwencja w zakresie cyfrowego awansu urzędów ma na celu podniesienie standardów
instytucji administracji rządowej m.in. w zakresie informatyzacji procedur wewnętrznych
w urzędach, bezpieczeństwa teleinformatycznego, stosowania systemów elektronicznego
zarządzania dokumentacją, interoperacyjności istniejących systemów oraz ich integracji na
wspólnej platformie elektronicznych usług administracji publicznej, otwartości dostępu
(availability) do informacji sektora publicznego, elektronicznej dostępności (accessibility) urzędu
dla osób niepełnosprawnych.
Zainteresowane instytucje przeprowadzą analizę wykazującą m.in. stopień zaawansowania
stosowanych systemów teleinformatycznych oraz poziom współpracy między nimi, aby umożliwić
podjęcie działań w celu ograniczenia ich „silosowości”. Analizy te posłużą także do zidentyfikowania
dysproporcji między poszczególnymi urzędami. Wsparciem będą objęte projekty poszczególnych
urzędów zakładające realizację opracowanych rekomendacji w zakresie cyfrowego urzędu.
−
Interwencja w ramach drugiego obszaru wsparcia będzie miała na celu podniesienie
kompetencji pracowników IT w centralnej administracji rządowej, w celu usprawnienia
zarządzania i realizacji procesów informatyzacji państwa.
Wsparcie będzie miało charakter kompleksowy, obejmujący m.in. studia podyplomowe
(w szczególności dla personelu zarządzającego procesami informatyzacji), warsztaty tematyczne,
implementację profili kompetencyjnych oraz wypracowanie narzędzi współpracy, w tym wymiany
dobrych praktyk. Jednocześnie w celu podnoszenia kompetencji cyfrowych urzędników dla potrzeb
elektronicznej administracji publicznej (finansowane w ramach innych programów), stworzona
zostanie spójna i kompleksowa baza metod i materiałów szkoleniowych spełniająca standardy
dostępności
c. Cel szczegółowy 4 Poprawa dostępności informacji sektora publicznego oraz zasobów
publicznych
W ramach celu przewidziana jest interwencja mająca na celu poprawę dostępności informacji
sektora publicznego oraz zasobów kultury i nauki
−
Wspierana będzie realizacja projektów digitalizacyjnych w instytucjach, które są w posiadaniu
cennych zasobów publicznych, w tym kontynuacja finansowania projektów digitalizacyjnych w
szczególności w polskich instytucjach kultury i nauki. Ponadto możliwa będzie budowa oraz
9
rozwój infrastruktury w celu zapewnienia możliwości przechowywania oraz udostępniania
informacji sektora publicznego oraz zasobów kultury i nauki.
3. Os Priorytetowa 3 E-integracja grup wykluczonych cyfrowo i upowszechnienie TIK
W ramach Osi 3 będzie realizowany cel szczegółowy 5: Eliminowanie barier kompetencyjnych
i mentalnościowych w celu zwiększenia zapotrzebowania społecznego na dostęp
szerokopasmowy, e-treści i e-usługi.
Interwencja obejmie stworzenie warunków dla prowadzenia szeroko zakrojonych działań
szkoleniowych i doradczych dla osób szczególnie zagrożonych wykluczeniem cyfrowym w lokalnych
społecznościach oraz działań popularyzujących korzystanie z technologii cyfrowych, dla wszystkich
zainteresowanych aktywnym uczestnictwem w kulturze cyfrowej. Oferowana będzie pomoc finansowa
dla ponadregionalnych inicjatyw dotyczących podnoszenia kompetencji cyfrowych pod kątem
wspierania e-integracji, a także realizowane będą kampanie medialne upowszechniające korzystanie
z internetu i nowoczesnych technologii.
−
Pierwszym obszarem wsparcia przewidzianym do realizacji w ramach ww. celu szczegółowego
jest e-integracja grup wykluczonych cyfrowo poprzez budowę i rozwój kompetencji
cyfrowych w celu poprawy jakości ich życia.
Interwencja będzie polegać na prowadzeniu działań z zakresu e-integracji (działania szkoleniowe
i doradcze dotyczące budowy i rozwoju kompetencji cyfrowych) skierowanych do osób starszych (50+)
nieaktywnych na rynku pracy, osób niepełnosprawnych (nieaktywnych zawodowo), rencistów oraz
emerytów, zamieszkałych zwłaszcza na terenach wiejskich i małych miast po uprzednim dokładnym
rozpoznaniu potrzeb wymienionych grup społecznych oraz na podstawie opracowanych programów
planowanego doradztwa, w celu poprawy jakości ich życia.
Doradztwo i szkolenia prowadzone będą w sposób spersonalizowany, tj. uwzględniający wszystkie
uwarunkowania wynikające z możliwych dysfunkcji grup, do których skierowane jest bezpośrednie
wsparcie (np. opracowanie odrębnych modułów szkoleniowych dostosowanych do potrzeb osób
starszych i niepełnosprawnych z różnego rodzajami i stopniami niepełnosprawności). Konieczne może
być także prowadzenie przez trenerów doradztwa na miejscu, tj. w domach osób, które z powodów
zdrowotnych nie mogą uczestniczyć w szkoleniach organizowanych w konkretnej lokalizacji.
W zakresie interwencji, w ograniczonym zakresie, przewiduje się możliwość dofinansowania zakupu
urządzeń i oprogramowania umożliwiających osobom starszym oraz niepełnosprawnym korzystanie
z TIK oraz wsparcie trenerów w zakresie nabycia umiejętności interpersonalnych i pedagogicznych,
niezbędnych w prowadzeniu działalności szkoleniowej.
−
Ponadto w ramach Osi 3 przewidziane są działania informacyjno-promocyjne na rzecz
upowszechniania e-umiejętności oraz wykorzystania technologii cyfrowych
Działania będą polegać m.in. na prowadzeniu kampanii medialnych, których celem jest eliminowanie
barier mentalnych przez podniesienie świadomości publicznej na temat korzyści płynących ze
stosowania technologii cyfrowych. Celem działania są nie tylko prezentacje bezpośrednich efektów
realizacji programu lecz również działania informacyjno-promocyjne dotyczące TIK w szerszym
zakresie niż sama interwencja POPC (np. kwestie bezpieczeństwa i ochrony danych w sieci, promocja
przejścia na protokół IPv6, czy też informacja na temat działalności Lidera Cyfryzacji).
4. Oś Priorytetowa 4 Pomoc techniczna
W ramach osi priorytetowej zaplanowano kompleksowe działania dla instytucji uczestniczących
w systemie wdrażania POPC, tj. instytucji zarządzającej, pośredniczących i wdrażających, które
posłużą wsparciu wykonywanych przez nie funkcji w zakresie: zarządzania, wdrażania,
monitorowania, kontroli, ewaluacji oraz informacji i promocji POPC.
10