Pobierz jako PDF

Transkrypt

Pobierz jako PDF

Rocznik Wydanie 8/2014
Przegląd Medyczny
Wydanie podsumowujące Sympozjum Naukowe CKR z 7.11.2014 r.:
•Rehabilitacja w chorobach układu naczyniowego
•Leczenie ogniskowych ubytków chrząstki stawowej – nowe metody
W Centrum Kompleksowej Rehabilitacji otoczymy Państwa
kompleksową i profesjonalną opieką oraz zapewnimy
konieczną diagnostykę.
Specjalizujemy się w rehabilitacji narządu ruchu
(np.: kolana, biodra), rehabilitacji kręgosłupa,
rehabilitacji neurologicznej oraz w operacjach
ortopedycznych i chirurgii kręgosłupa.
Diagnostyka
Zapraszamy do naszych placówek w Konstancinie-Jeziornie, Warszawie i we Wrocławiu.
Usługi medyczne świadczymy zarówno w ramach NFZ, jak i odpłatnej opieki medycznej.
Podnosimy jakość
Twojego życia!
22 703 08 88
Informacja dla Pacjentów
zainteresowanych odpłatnymi
świadczeniami medycznymi
Rehabilitacja
Operacje
www.ckr.pl
Centrum Kompleksowej Rehabilitacji
Zarząd Centrum Kompleksowej Rehabilitacji
•Mgr Jerzy Karwowski – Prezes Zarządu
•Dr n. med. Leszek Krzyżosiak – V-ce Prezes Zarządu
Przegląd Medyczny
Spis treści
ds. Leczniczo-Rehabilitacyjnych
Rada Naukowo-Konsultacyjna Centrum
Kompleksowej Rehabilitacji
•Prof. zw. dr hab. n. med. Jan Haftek
-- Doktor Honoris Causa Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi
-- Honorowy Członek Polskiego Towarzystwa Neurochirurgów
-- Honorowy Członek Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji
-- Członek Komitetu Rehabilitacji, Kultury Fizycznej
i Integracji Społecznej Polskiej Akademii Nauk
•Prof. zw. dr hab. n. med. Walerian Staszkiewicz
-- Kierownik Kliniki Chirurgii Naczyniowej i Angiologii Centrum
Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
•Prof. dr hab. n. med. Jarosław Deszczyński
-- Kierownik Kliniki Ortopedii i Rehabilitacji II Wydziału
Lekarskiego Akademii Medycznej Wojewódzkiego
Szpitala Bródnowskiego w Warszawie
-- Wojewódzki Konsultant ds. Ortopedii
i Traumatologii Narządu Ruchu
wydanie 8/2014
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Jerzy Karwowski
Objawy kliniczne, diagnostyka i metody terapii
najczęstszych chorób tętnic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
prof. zw. dr hab. n. med. Walerian Staszkiewicz
Rozpoznanie różnicowe chorób naczyniowych i chorób narządu ruchu . . . . . . . . . 8
dr Aleksandra Kaniak
Współczesne możliwości rehabilitacji
w chorobach układu naczyniowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
mgr Urszula Lach, mgr Justyna Żyłka
Implant na miarę - innowacje w planowaniu przedoperacyjnym . . . . . . . . . . . . . . . 14
lek. med. Robert Jopowicz1,3 lek. med. J. Michał Deszczyński1,2,3 prof. dr hab. n. med. Jarosław Deszczyński1,2,3
Rehabilitacja po zabiegach operacyjnych z użyciem małych implantów . . . . . 16
mgr Joanna Jaczewska
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
dr n. med. Leszek Krzyżosiak
•Dr n. med. Marek Krasuski
-- Kierownik Kliniki Rehabilitacji Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego
•Prof. zw. dr hab. Marek Woźniewski
-- Kierownik Katedry Fizjoterapii i Terapii Zajęciowej w Medycynie
Zachowawczej i Zabiegowej AWF we Wrocławiu
-- Przewodniczący Komitetu Rehabilitacji, Kultury Fizycznej
i Integracji Społecznej Polskiej Akademii Nauk
Przegląd Medyczny wydanie 8/2014
3
Leczenie ogniskowych ubytków
chrząstki stawowej – nowe metody
Patron naukowy:
Patron honorowy:
Sponsor złoty:
Partner:
Sympozjum realizowane
przy wsparciu:
Sponsor srebrny:
Sponsor brązowy:
Patronat medialny:
4
Wstęp
Jerzy Karwowski
Prezes Zarządu Centrum Kompleksowej Rehabilitacji Sp. z o.o.
Szanowni Państwo!
Centrum Kompleksowej Rehabilitacji dużą wagę przywiązuje do organizacji sympozjum, wybierając, przy wsparciu Rady
Naukowej, tematykę najbardziej nam bliską – związaną z naszą działalnością.
Chciałbym podkreślić, iż tegoroczna tematyka:
„Rehabilitacja w chorobach układu naczyniowego” oraz „Leczenie ogniskowych ubytków chrząstki stawowej –
nowe metody”,
pokazuje jak szerokim i kompleksowym zagadnieniem jest rehabilitacja oraz jakie możliwości rozwoju stoją przed tą dziedziną
medycyny i przed naszym ośrodkiem.
Sympozjum Naukowe CKR 2014 odbyło się w roku jubileuszu 25-lecia wolności Rzeczpospolitej Polski – nasze Centrum wpisało
się w ten jubileusz.
Jestem przekonany, że wykorzystaliśmy daną nam szansę już we wrześniu 1989 roku. Będąc ówcześnie Ośrodkiem Kształcenia
Inwalidów zmieniliśmy kierunki kształcenia, wprowadzając jako pierwsi w Polsce zawody informatyczne.
Badania losów absolwentów potwierdziły skuteczność prowadzonej przez nas kompleksowej Rehabilitacji.
Rok 2000 to początek spółki z udziałem pracowników i dynamiczny rozwój działalności rehabilitacyjnej. W kolejnych latach
powstawały nowe zakresy usług i stopniowo rosła liczba Pacjentów.
Dzisiaj możemy śmiało powiedzieć, że jesteśmy modelowym ośrodkiem rehabilitacyjno – ortopedycznym z komplementarnymi
usługami.
Naszą misją jest podnoszenie jakości życia Pacjentów! Liczne rekomendacje jakie otrzymujemy od naszych Pacjentów
są dowodem wypełniania tej misji . Przez wiele kolejnych lat ciężko pracowaliśmy aby dziś móc pochwalić się naszym skarbem –
znakomitą, specjalistyczną kadrą lekarzy i rehabilitantów, a nasza baza zarówno w Konstancinie-Jeziornie jak i czterech naszych
filiach przekształciła się w nowoczesną, spełniającą europejskie kryteria placówkę ochrony zdrowia zapewniającą pacjentowi
kompleksowość świadczeń medycznych.
To jest dorobek 25-lecia wolnej Polski. My nie zmarnowaliśmy tej, danej nam, szansy.
Miedzy innymi dzięki takim wydarzeniom jak sympozjum chcemy podzielić się z innymi naszym dorobkiem i doświadczeniem.
Zapraszam do zapoznania się z podsumowaniem tegorocznego sympozjum zawartym w kolejnym wydaniu PRZEGLĄDU
MEDYCZNEGO CKR. Zachęcam także do odwiedzenia naszej witryny www.ckr/sympozjum-naukowe-2014 , na której znajdą
Państwo pełen zapis filmowy z przebiegu Sympozjum, który zarejestrowaliśmy dzięki transmisji on-line.
Jerzy Karwowski
5
Objawy kliniczne, diagnostyka i metody terapii najczęstszych
chorób tętnic
prof. zw. dr hab. n. med. Walerian Staszkiewicz
Klinika Chirurgii Naczyniowej i Angiologii
Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego
Zaburzenia ukrwienia kończyn są wyrazem
ogólnoustrojowego procesu chorobowego miażdżycy
tętnic – arteriosclerosis. Przewlekły, postępujący
proces zapalny jakim jest miażdżyca prowadzi do
tworzenia blaszek miażdżycowych pogarszających
funkcję śródbłonka i ograniczających napływ krwi do
dystalnych części układu naczyniowego. Powstanie zmian
zakrzepowych na blaszkach miażdżycowych prowadzi
do niedrożności tętnicy. Innym następstwem zmian
zachodzących w blaszce miażdżycowej jest jej rozpad
z wytworzeniem tzw. owrzodzenia miażdżycowego
i mikrozatorowością dystalnie od zwężenia. Tego rodzaju
proces jest szczególnie wyraźny w naczyniach szyjnych
i wieńcowych powodując objawy przemijającego
niedokrwienia mózgu bądź niedokrwienia mięśnia
sercowego.
Rozwój zmian miażdżycowych przez długi czas może
przebiegać bezobjawowo, jednak od wystąpienia objawów
niedokrwienia – wyczerpania rezerwy w układzie
naczyniowym – do rozwoju zaawansowanych form
niedokrwienia, zwykle upływa niewiele czasu. Powstanie
objawów krytycznego niedokrwienia – owrzodzenia lub
martwicy, bólów nocnych i spoczynkowych jest wyrazem
bardzo zaawansowanych zaburzeń ukrwienia
i prowadzi często do amputacji kończyny.
Około 20 – 30% pacjentów z tak zaawansowaną miażdżycą
nie przeżywa roku.
Do najczęstszych czynników ryzyka rozwoju miażdżycy
należą: nikotynizm, nie kontrolowane nadciśnienie
tętnicze, zaburzenia gospodarki lipidowej, cukrzyca,
zaawansowany wiek. Większość pacjentów z objawami
choroby wieńcowej, czy zaburzeniami ukrwienia mózgu
ma również zaawansowane zmiany zwężające w tętnicach
kończyn.
Jednym z pierwszych objawów niedokrwienia kończyn
dolnych jest chromanie przestankowe. Objaw polegający
na konieczności zatrzymania się podczas marszu z powodu
bólu łydki, stopy, bądź uda, czy pośladków. Zwykle
objawy te występują, gdy duże zwężenia lub niedrożności
naczyń występują w kilku miejscach np. w tętnicach
biodrowych i udowych lub udowych i podudzia.
Niezbędnym warunkiem leczenia jest wyeliminowanie
lub zmniejszenie czynników ryzyka. Całość postępowania
terapeutycznego stanowi leczenie rehabilitacyjne,
farmakologiczne i zabiegowe.
Upośledzone ukrwienie prowadzi do szybszego rozwoju
zmian zwyrodnieniowych, szczególnie w obrębie
powierzchni stawowych na skutek pogorszenia
warunków naturalnego procesu regeneracji tych struktur.
Diagnostyka chorób tętnic składa się z badania klinicznego
obejmującego również badanie tętna, ocieplenie
kończyny, zaników owłosienia i mięśni, występowanie
owrzodzeń i modzeli.
Wiarygodnym, nieinwazyjnym badaniem jest badanie
ultrasonograficzne z określeniem drożności naczyń,
prędkości przepływu i morfologii ściany naczynia,
czy obecnie określenie wirtualnej struktury blaszki
miażdżycowej (GSM). Badanie to pozwala w większości
przypadków na ustalenie postępowania terapeutycznego.
W celu dokładnego obrazowania naczyń w planowaniu
leczenia zabiegowego wykonywane są badania
tomografii komputerowej, czy rezonansu magnetycznego
6
z podaniem kontrastu. Badanie arteriograficzne,
do niedawna „złoty środek”, obecnie jest rezerwowane
do badań śródoperacyjnych.
Leczenie farmakologiczne polega na stosowaniu
leków ograniczających adhezję i agregację płytek krwi
(kwas salicylowy, clopidogrel, prasugrel) lub leków
zmniejszających opór obwodowy i sprzyjających
regeneracji śródbłonka. Leczenie zabiegowe klasyczne
(operacje, udrożnienia i przeszczepy omijające) jest
coraz częściej zastępowane przez małoinwazyjne różne
techniki wewnątrznaczyniowe polegające na udrożnieniu
naczynia z zastosowaniem balonów ciśnieniowych
(niekiedy balonów pokrytych lekiem) lub wszczepieniem
tzw. stentów mających na celu utrzymanie drożności
naczynia w miejscu powstałej niedrożności lub zwężenia.
Leczenie rehabilitacyjne może być stosowane w każdym
okresie zaawansowania choroby niedokrwiennej
jako leczenie z wyboru w chromaniu przestankowym
lub jako uzupełnienie i utrzymanie efektów leczenia
operacyjnego. Niezbędnym warunkiem skuteczności tego
leczenia jest zrozumienie i akceptacja przez pacjenta oraz
ciągłość prowadzenia ćwiczeń. Leczenie to, prowadzone
równolegle z postępowaniem mającym na celu
wyeliminowanie czynników ryzyka, jest podstawowym
leczeniem u pacjentów z dystansem chromania
przestankowego dłuższym niż 200 m.
W badaniach doświadczalnych udowodniono,
że niedokrwienie jest głównym czynnikiem sprzyjającym
wytworzeniu krążenia obocznego. Ćwiczenia fizyczne –
trening marszowy – mają na celu, poprzez wytworzenie
kontrolowanego niedokrwienia, stymulowanie rozwoju
krążenia obocznego.
Tak więc, głównymi celami ćwiczeń są:
1. Wytworzenie i usprawnienie krążenia obocznego.
2. Rozszerzenie naczyń krwionośnych.
3. Obniżenie tonusu mięśniowego.
4. Złagodzenie dolegliwości bólowych.
5. Poprawa ogólnej sprawności psychofizycznej.
6. Poprawa wydolności wysiłkowej.
W licznym pracach klinicznych udowodniono,
że systematycznie wykonywane ćwiczenia prowadzone
pod nadzorem terapeuty są w stanie usprawnić krążenie
w kończynie bez konieczności interwencji chirurgicznej.
Co więcej, uzyskane wyniki są porównywalne z zabiegami
przezskórnej angioplastyki zwężonej lub niedrożnej na
krótkim odcinku tętnicy udowej powierzchownej.
Piśmiennictwo
American College of Sports Medicine ACM’s quidlines for exercise testing and prescription 7-th edition 2006.
Olin J.W., Allie DE, Belkin M I wsp. 2010 rerformance measures for adults with peripherial artery disease J.Am.Coll.Cardial 2012.56.
Wind J., Koelemacy A.J.W. Exercise therapy and rhe additional effect of supervision on exercise therapy in patients with intermittent claudication.
Systemic revier of randomized controlled trials. Eur.J. of Vase & Endovasc. Surg. 34(10:1-9,2007.
Parkins JMT, Collin J., Creasy TS I wsp. Exercise training versus angioplasty for atabile claudication. Eur.J. of Vase & Endovasc. Surg. 1996: 11: 409-413.
Podręcznik angiologii pod red. A. Sieronia, L. Cierpki, Z. Rybaka, A. Stanek & Medical Press 2009.
7
Rozpoznanie różnicowe chorób naczyniowych i chorób narządu
ruchu
dr Aleksandra Kaniak
Choroby naczyniowe
Objawy : manifestują się dolegliwościami bólowymi
wynikającymi z niedokrwienia
BADANIE PRZEDMIOTOWE:
1. Ocena wzrokowa:
- przy niedokrwieniu tętniczym: zmiany
skórne ( bladość/zasinienie/ścieńczenie/ zanik owłosienia,
zmiany troficzne paznokci , obrzęk oraz zmiany martwicze lub/i
owrzodzeniowe części dystalnych
- przy niedokrwieniu żylnym ( brunatne
zabarwienie skóry, ścieńczenie, suchość, łuszczenie, z często
towarzyszącym włóknieniem tk . podskórnej)
Żródło: Żródło: Zanna Fiodorenko-Dumas , Artur Pupka
MedPharm 2011 Rehabilitacja w chorobach naczyń
obwodowych
Chromanie przestankowe (intermittent claudication)
Choroby naczyniowe
1. Ocena wzrokowa:
- przy niedokrwieniu tętniczym: zmiany
skórne ( bladość/zasinienie/ścieńczenie/ zanik owłosienia,
zmiany troficzne paznokci , obrzęk oraz zmiany martwicze lub/i
owrzodzeniowe części dystalnych
- przy niedokrwieniu żylnym ( brunatne
zabarwienie skóry, ścieńczenie, suchość, łuszczenie, z często
towarzyszącym włóknieniem tk . podskórnej)
Żródło: Zanna Fiodorenko-Dumas , Artur Pupka MedPharm 2011 Rehabilitacja w chorobach
naczyń obwodowych
8
Choroby naczyniowe
2. Pomiary obwodów:
-niewydolność żylna: obrzęk miękki i plastyczny
-niewydolność limfatyczna : twardy , sprężysty z
Próby czynnościowe:
1. Próba dystansu chromania
<60 rż 120 kroków / min
>60 r.ż 60 kroków / min
2. Próba Ratschowa
3. Próba Allena
towarzyszącą bladością i suchością skóry
Żródło: http://www.leksykonmasazu.pl
3. Ocena ucieplenia:
obszary niedokrwienne ulegają ochłodzeniu ( przy stanach
zapalnych żył wzmożone ucieplenie)
4. Ocena tętna : osłabione lub brak
:
7. 6-min test marszowy ( Six minute walk test) (Guyatt et al., 1985,
Montgomery and Gardner 1998)
Żródło:http://www.insightsonpah.com/Living_with_PAH/Quality_of_Life/
8. Stopniowany wahadłowy test chodu (Shuttle Walk Test
(
Singh et al., 1992, Zwierska et al., 2004)
4. Test Adsona
5. Próba Kwaśniewskiego
6. Wskaźnik kostka-ramię ( ABI )
Żródło: http://nosorowski.blogspot.com
Żródło:http://www.archbronconeumol.org/en/optimizing-exercise-performance-with-continuously
Inne:
9. Four-meter walking velocity
 10. Standing Balance Test
 11. Repeated Chair Rise

Kwestionariusze ogólne
 SF – 36
 SIP ( Sickness Impact Profile)
 Funcional Status Questionnaie
Kwestionariusze szczegółowe
 Walking Impairment Questionnaire (WIQ)
Peripheral Artery Questionnaire (PAQ)
Wascular Quality of Life Questionnaire (VascuQol)
 Low Level Physical Activity Recall Questionnaire
9
Stan
chorobowy
Umiejsc Cechy
Zależnoś
owienie charakter ć od
objawó ystyczne wysiłku
w
Wpływ
Wpływ
odpoczyn pozycji
ku
ciała
Inne cechy
CHROMANIE
PRZESTANKO
WE
Pośladek
, udo,
podudzie
( rzadko
stopa)
Ból
skurczowy,
męczliwość
, osłabienie,
ból
Po wysiłku
ból o
podobnym
nasileniu
Szybkie
ustąpienie
objawów
-
powtarzalny
UCISK
KORZENIA N.
Ból o
charakte
rze
korzenio
wym
Ostry,
tnący
Natychmia
st/szybko
po
rozpoczęci
u
Ustępuje
niezbyt
szybko (
często
występuje
w
spoczynku)
Można
złagodzić
przez
zmianę
pozycji
ciała
W
przeszłości
podobny
charakter
bólu
Żródło: Opracowanie własne na podstawie. Żródło: Zanna Fiodorenko-Dumas , Artur Pupka MedPharm 2011 Rehabilitacja w chorobach naczyń
obwodowych
Stan
chorobowy
Umiejsc
owienie
objawów
CHOROBA
St
ZWYRODNIEN biodrowy,
IOWA ST
udo,
BIODROWEGO
pośladek
OBJAWOWA
TORBIEL
BAKERA
ZESP.
CIASNOTY
KANAŁU
KRĘGOWE
GO
STAN
ZAPALNY
STAWÓW
Cechy
charakter
ystyczne
Zależność Wpływ
od wysiłku odpoczyn
ku
Wpływ
pozycji
ciała
Inne cechy
St
Osłabienie
biodrowy,
siły mm >
pośladek,
ból
udo ( wg
dermatomó
w)
Po ruchu (
spacer) , po
dłuższym
staniu o
różnym
czasie
trwania
Zmniejsza
się po
zaprzestani
u ruchu
pod
warunkiem
zmiany
pozycji
Zmniejsza
się w
pozycji
zgięciowej
kręgosłupa
(pochylenie
, siadanie)
Dolegliwośc
i związane
przez
zwiększenie
ciśnienia j
brzusznej
Dot. stawu i ból
okolic
Zazwyczaj
wysiłek
nasila
dolegliwości
Ustępuje
niezbyt
szybko/
również w
spoczynku
Odciążenie
łagodzi ból
Zmienny
zależny od
stopnia
aktywności
Żródło: Opracowanie własne na podstawie (Żródło: Zanna Fiodorenko-Dumas , Artur Pupka MedPharm 2011 Rehabilitacja w chorobach naczyń
obwodowych
Stan
chorobowy
Umiejsco Cechy
Zależnoś
wienie
charakter ć od
objawów ystyczne wysiłku
Pozycja
siedząca
oraz
odciążenie
zmienny
zależny od
stopnia
aktywności
CHROMANIE
ŻYLNE
Cała
kończyna
dolna,
zazwyczaj
najsilniejszy
w okolicy
uda i
pachwiny
Uczucie
ciasnoty, ból
rozpierający
brak
Nie ma
charakteru
przestanko
wego
PRZEWLEKŁY
ZESP
CIASNOTY
PRZEDZIAŁÓW
POWIEZIOWY
CH
Mięśnie
podudzia (
łydki)
Uczucie
ciasnoty, ból
rozpierający
Wpływ
Wpływ
odpoczyn pozycji
ku
ciała
Ogranicz
one do
danej
okolicy (
udo,
pośladek,
st
biodrowy
)
Ustępuje
niezbyt
szybko/
może
występowa
ć po
wysiłku
Występuje
w
spoczynku
Dół
Obrzęk,
Wraz z
podkolano tkliwość, wysiłkiem
wy, wzdłuż bolesność
podudzia (
pow tylna)
Umiejsco
wienie
objawów
Inne
cechy
Cechy
Zależnoś
charakte ć od
rystyczn wysiłku
e
Po wysiłku
o
zmiennym
nasileniu
Stan
chorobow
y
Wpływ
Wpływ
odpoczyn pozycji
ku
ciała
Inne
cechy
Po
chodzeniu
Ustępuje
powoli
Uniesienie
kończyny
przyspiesza
ustępowanie
bólu
Przebyta
zakrzepica
żył
głębokich w
odc.
biodrowoudowym,
objawy
zastoju
żylnego,
obrzęki
Po
znacznym
wysiłku ( np
bieg)
Ustępuje
bardzo
powoli
Uniesienie
kończyny
przyspiesza
ustępowanie
bólu
Zazwyczaj u
sportowcó
wo
atletycznej
budowie
Żródło: Opracowanie własne na podstawie (Zanna Fiodorenko-Dumas , Artur Pupka MedPharm 2011 Rehabilitacja w chorobach naczyń obwodowych
Żródło: Opracowanie własne na podstawie (Zanna Fiodorenko-Dumas , Artur Pupka MedPharm 2011 Rehabilitacja w chorobach naczyń obwodowych
.)
.)
Bibliografia

Fibak J (red.): Chirurgia. Warszawa: PZWL, 1996.

Morgan MB, Crayford T, Murrin B, Fraser SC. Developing the Vascular Quality
of Life Questionnaire: a new deseas- specyficquality of life measure for use in
lower limb ischemia. J Vasc Surgery 2001 Apr; 33 (4) 678-687

Noszczyk W : Chirurgia repetytorium. Warszawa: PZWL, 2009.

Regensteiner JG, Steiner JF, Hiatt WR : Excercise training improves functional
status in patients with peripheral arterial disease. J Vasc Surg 1996 :23:104-115

Spertus J, Jones P, Poler S , Rocha- Singh K : The peripheral artery
questionaire a new desease –specific health status measures for patients with
peripheral atrerial desease. AM Heart J 2004 Feb; 147 (2) 301-308

Szczeklik A (red.): Choroby wewnętrzne. Kraków: Wydawnictwo Medycyna
Praktyczna, 2010.

Zanna Fiodorenko-Dumas , Artur Pupka MedPharm 2011 Rehabilitacja w
chorobach naczyń obwodowych
10
Współczesne możliwości rehabilitacji w chorobach układu
naczyniowego
mgr Urszula Lach, mgr Justyna Żyłka
Oddział Rehabilitacji Neurologicznej Centrum Kompleksowej Rehabilitacji Konstancin
Objawy zaburzeń krążenia w obrębie kończyn
dolnych wiążą się z upośledzeniem funkcji ruchowych
w następstwie czego dochodzi do ogólnego ograniczenia
sprawności chorego i znacznego pogorszenia jakości życia.
Głównym
objawem
niedokrwienia
kończyn
dolnych jest chromanie przestankowe czyli ból
mięśni kończyny o natężeniu zmuszającym do
zatrzymania, wywołany chodzeniem i ustępujący
podczas przerwy. Ból powraca przy kontynuacji
marszu po pokonaniu odcinka o podobnej odległości.
Chromanie przestankowe w sposób umiarkowany
do znacznego ogranicza możliwość lokomocji,
a także utrudnia pacjentowi pełne, aktywne
uczestnictwo w życiu osobistym, społecznym
i zawodowym. Postępowanie zachowawcze czyli
kompleksowa rehabilitacja jest dedykowane chorym
z przewlekłym niedokrwieniem kończyn dolnych
w stadium bezobjawowym oraz przede wszystkim chorym
z bólami wysiłkowymi kończyn dolnych (chromaniem
przestankowym).
Rehabilitacja pacjentów leczonych z powodu PNKD jest
działaniem kompleksowym, wymagającym współpracy
interdyscyplinarnej zespołu specjalistów w skład
którego wchodzą: lekarz, fizjoterapeuta, pielęgniarka
i psycholog. Rehabilitacja powinna być zapoczątkowana
jak najwcześniej, czyli od razu po ustaleniu rozpoznania
i dobrana indywidualnie do potrzeb i możliwości pacjenta.
Kompleksowa rehabilitacja pacjentów w PNKD obejmuje:
•ocenę stanu klinicznego
•leczenie farmakologiczne
•fizjoterapię
•eliminację czynników ryzyka
•edukację pacjentów i ich rodzin
•monitorowanie efektów kompleksowej rehabilitacji.
W Polsce poważnym utrudnieniem rehabilitacji
i aktywizacji pacjentów z PNKD jest brak dostępu do
nadzorowanego treningu marszowego, który nie został
ujęty jako procedura i nie jest finansowany ze środków
Narodowego Funduszu Zdrowia.
Ze względu na nikłe szanse skierowania chorego
na nadzorowany trening marszowy niezwykle istotna jest
potrzeba edukacji, która powinna stanowić bodziec do
podjęcia wysiłków ze strony chorego dla poprawy stanu
jego zdrowia. Według Raportu Światowej Organizacji
Zdrowia z 1997 r. „Edukacja terapeutyczna jest procesem
ciągłym, stanowiącym integralną część leczenia,
której podmiotem jest chory”.
W praktyce jednak zdecydowana większość chorych,
zamiast szczegółowego instruktażu na temat codziennego
treningu marszowego, otrzymuje zalecenie „proszę dużo
spacerować”. Aktywność fizyczna stanowi integralną
część leczenia ogólnego, dlatego niezwykle ważne
jest zarówno przekonanie pacjentów co do celowości
treningów marszowych, jak i umiejętne wprowadzenie
ich w codzienny trening. Realizacja tego zakresu edukacji
przygotowuje pacjenta i jego rodzinę do zrozumienia
istoty choroby oraz umożliwia pozyskanie umiejętności
dbania o własne zdrowie w celu powstrzymania progresji
choroby i utrzymania optymalnej jakości życia.
W skład postępowania fizjoterapeutycznego u pacjentów
z PNKD wchodzą zabiegi z zakresu: kinezyterapii,
11
fizykoterapii, balneoterapii i masażu leczniczego.
Cele fizjoterapii w chorobach układu tętniczego:
•poprawa i kompensacja krążenia obwodowego poprzez
tworzenie się krążenia obocznego
•zwiększenie ukrwienia w obszarze niedokrwionym kończyny
•wydłużenie dystansu chromania przestankowego
•poprawa siły mięśni niedokrwionych
•poprawa sprawności ogólnej i mechanizmów adaptacyjnych
do wysiłku fizycznego
•poprawa parametrów hemodynamicznych układu krążenia
i układu oddechowego
•poprawa koordynacji nerwowo-mięśniowej warunkującej
efektywny chód
•łagodzenie dolegliwości związanych z chorobą (chromanie
przestankowe, subiektywna tolerancja bólu, zaburzenie
czucia powierzchownego)
•odroczenie leczenia inwazyjnego; u chorych poddanych
leczeniu zapobieganie powikłaniom pooperacyjnym oraz
konieczności ponownej operacji
•zapobieganie następstwom ograniczonej aktywności
ruchowej
•poprawa jakości życia.
Podstawą do programowania usprawniania w PNKD jest
badanie fizjoterapeutyczne, składające się z wywiadu
i badania przedmiotowego. Badanie podmiotowe
powinno być ukierunkowane na identyfikację czynników
ryzyka miażdżycy oraz uzyskanie szczegółowych
informacji o subiektywnych objawach choroby.
W badaniu przedmiotowym ocenie poddawany jest układ
ruchu oraz obwodowy układ krążenia. Fizjoterapeuta
wyznacza względny i bezwzględny dystans chromania
przestankowego.
Preferowaną metodą określenia dystansu chromania
jest wykonanie testu marszowego na bieżni ruchomej.
Najczęściej stosowane są protokoły o wzrastającym
obciążeniu (zmienna prędkość i/lub kąt nachylenia
bieżni), wśród których najpopularniejszy jest protokół
Gardnera. Najważniejszym elementem fizjoterapii
pacjentów z PNKD jest kinezyterapia. W tym zakresie
u pacjentów z PNKD stosowane są przede wszystkim:
trening marszowy, trening na ergometrze, ćwiczenia
Burgera-Ratshowa oraz ćwiczenia oporowe kończyn
dolnych. Te formy kinezyterapii uzupełniane są
ćwiczeniami ogólnousprawniającymi, rozciągającymi,
oddechowymi i przeciwzakrzepowymi. Największą
skuteczność w wydłużaniu dystansu chodu u pacjentów
z objawową PNKD wykazuje nadzorowany trening
marszowy, polegający na marszu do wystąpienia
wysiłkowego bólu kończyn dolnych o lekkim lub
umiarkowanym natężeniu. Marsz jest wznawiany po
2-3 minutowej przerwie wypoczynkowej, a cykl pracaodpoczynek powtarzany jest kilkakrotnie w jednej sesji
terapeutycznej.
Zgodnie z zaleceniami ACC AHA ten rodzaj treningu
powinien być stosowany 3 razy w tygodniu przez 3
do 6 miesięcy, a pojedyncza jednostka treningowa
powinna trwać 30-45 minut. Inną formą kinezyterapii
dedykowaną pacjentom z PNKD są ćwiczenia BurgeraRatshowa, angażujące dystalne części kończyn dolnych.
Ćwiczenia te stanowią swoisty trening naczyniowy,
polegający na naprzemiennym wywoływaniu
niedokrwienia i przekrwienia kończyn. Ze względu na
stwierdzane w PNKD zaburzenia biomechaniki chodu,
a także zmiany w strukturze i funkcji mięśni objętych
niedokrwieniem, u pacjentów z tym schorzeniem stosuje
się również trening oporowy kończyn dolnych. Ćwiczenia
oporowe mają na celu poprawę siły mięśniowej oraz
lokalnego metabolizmu mięśniowego. Ponieważ nie ma
dostatecznych dowodów, iż ten rodzaj ćwiczeń powoduje
wydłużenie dystansu chodu u pacjentów z chromaniem
przestankowym, trening oporowy powinien stanowić
uzupełnienie, a nie substytut treningu marszowego.
Współcześnie trwają poszukiwania innych metod
kinezyterapii, które mogłyby stanowić alternatywę
dla tradycyjnego treningu marszowego. Istnieją
doniesienia wskazujące, iż trening tlenowy kończyn
12
górnych czy też Nordic Walking wykazują skuteczność
w wydłużaniu bezwzględnego i względnego
dystansu chromania przestankowego. W leczeniu
pacjentów z PNKD zastosowanie znajduje również
fizykoterapia. Na wczesnym etapie choroby zabiegi
fizykalne mają na celu przede wszystkim złagodzenie
dolegliwości bólowych oraz poprawę ukrwienia
kończyn dolnych. W niwelowaniu objawów PNKD
najczęściej stosowana jest elektroterapia w postaci
galwanizacji podłużnej kończyn dolnych, jonoforezy (np.
z histaminą, siarczanem magnezu, pastą borowinową),
jak i zabiegów z użyciem prądów diadynamicznych
czy też interferencyjnych. Obok tradycyjnych metod
elektroterapii coraz częściej wykorzystywana jest terapia
energotonowa. Oddziaływanie terapeutyczne w PNKD
wykazuje również laseroterapia, ultrasonoterapia
(metoda
segmentarna)
i magnetoterapia.
W ramach leczenia uzdrowiskowego wykonywane są
m.in. kąpiele radonowe, kwasowęglowe i siarczkowosiarkowodorowe. Szereg metod fizykalnych znajduje
również zastosowanie w terapii ran i owrzodzeń, które
występują w bardziej zaawansowanych stadiach PNKD.
Wspomagająca ukrwienie przerywana kompresoterapia
pneumatyczna jest stosowana u osób, które z uwagi na
nasilone objawy niedokrwienia mają przeciwskazania do
innych zabiegów z zakresu fizykoterapii oraz do aktywności
fizycznej, jakkolwiek może być wykorzystywana również
na wcześniejszych etapach choroby.
Piśmiennictwo
Anderson JL, Halperin JL, Albert NM, et al. Management of patients with peripheral artery disease (compilation of 2005 and 2011 ACCF/AHA guideline recommendations):
a report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines. Circulation. 2013;127(13):1425-43
Berthon BS, Carpentier PH, Quere I, Satger B. Partnering with patients to reflect on the conceptual design of a therapeutic patient education programme. Sante Publique
2007; 19: 313-322.
Bulińska K, Kropielnicka K, Jasiński T, et al. Kompleksowa rehabilitacja pacjentów z chromaniem przestankowym w przewlekłym niedokrwieniu kończyn dolnych.
Fizjoterapia 2012; 20(4):3-16
Bulmer AC, Coombes JS. Optimising exercise training in peripheral arterial disease. Sports Med. 2004;34(14):983-1003
Fiodorenko-Dumas Ż, Pupka A. Rehabilitacja w chorobach naczyń obwodowych. MedPharm Polska, Wrocław 2011
Haas TL, Lloyd PG, Yang HT, et al. Exercise training and peripheral arterial disease. Compr Physiol. 2012;2(4):2933-3017
Imfeld S, Sinder L, Degischer S, et al. Quality of life improvement after hospital based rehabilitation or home based physical training in intermittent claudication.
Vasa 2006; 35: 178-184.
Olin JW, Sealove BA. Peripheral artery disease: current insight into the disease and its diagnosis and management. Mayo Clin Proc. 2010;85(7):678-92
Spannbauer A, Jaworek J, Mika P, et al. Czy chorzy z chromaniem przestankowym znają zasady leczenia treningiem marszowym? Pielęgniarstwo Chirurgiczne
i Angiologiczne 2011; 3: 159-164
Sztuce S. Zasady fizykoterapii u pacjentów z miażdżycą kończyn dolnych. Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja 2012; 27:60-63
Tatoń J. Edukacja terapeutyczna osób z cukrzycą – fundament metodologiczny leczenia. W: Tatoń J, Czech A (red.). Diabetologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2001; 217-232.
Watson L, Ellis B, Leng GC. Exercise for intermittent claudication. Cochrane Database Syst Rev. 2008 Oct 8;(4):CD000990
Willigendael EM, Bendermacher BL, van der Berg C, et al. The devepopment and implementation of a regional network of physiotherapists for exercise therapy
in patients with peripheral arterial disease, a preliminary repart BMC. Haelth Serv Res 2005; 5: 49-47.
13
Implant na miarę - innowacje w planowaniu przedoperacyjnym
lek. med. Robert Jopowicz1,3 lek. med. J. Michał Deszczyński1,2,3 prof. dr hab. n. med. Jarosław Deszczyński1,2,3
Katedra i Klinika Ortopedii i Rehabilitacji Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Mazowiecki Szpital Bródnowski w Warszawie
Centrum Medyczne LEKMED w Warszawie
Planowanie przedoperacyjne jest obecnie dynamicznie
rozwijającym się obszarem w dziedzinie ortopedii
i traumatologii. Podstawowe narzędzie planowania
przedoperacyjnego takie jak np. folie przymiarowe, lub
najprostsze narzędzie jak kartka i długopis, ustępują
miejsca nowoczesnym technikom informatycznym.
danego pacjenta razem z elementami instrumentarium
potrzebnego dla idealnego umiejscowienia implantu.
W swojej praktyce wykorzystujemy już małe, idealnie
zaprojektowane „implanty na miarę” stosowane
do leczenia ogniskowych ubytków chrząstki stawu
kolanowego
Najprostsze
programy
do
planowania
przedoperacyjnego znajdują się już nawet w smartfonach
ortopedów. Jednym z nich jest program służący do
szybkiej oceny kątów kości stopy na podstawie zdjęcia
rentgenowskiego, który usprawni kwalifikację pacjenta
do określonego rodzaju techniki operacyjnej palucha
koślawego [1, 2].
Planowanie przedoperacyjne zaczyna się od kwalifikacji
pacjenta do danego rodzaju zabiegu operacyjnego po
szczegółowym badaniu klinicznym. Następnym etapem
planowania przedoperacyjnego w chirurgii stawów
jest wykonanie badań obrazowych, czyli rezonansu
magnetycznego (MRI) lub tomografii komputerowej
(CT). Pracownie MRI i CT są wcześniej skalibrowane
z oprogramowaniem konkretnej firmy produkującej
implant. Zeskanowane badania wysyłane są do firmy,
gdzie najpierw ocenione są pod względem wymaganej
jakości. Następnie tworzony jest trójwymiarowy model
stawu. Niektóre firmy dołączają do modelu 3D mapę
grubości chrząstki wraz z jej ubytkami. Propozycja
rozmiaru i położenia implantu standardowego lub
tworzonego na miarę zostaje wysłana w celu weryfikacji
do specjalisty ortopedy. Konfrontuje on ją z danymi
klinicznymi jak np. obraz artroskopowy stawu pacjenta.
Oprogramowanie komputerowe pozwala ortopedzie na
wirtualne dopasowanie wielkości i położenia implantu na
modelu przestrzennego stawu. Produkcja przymiarów do
odpowiedniego umiejscowienia implantu, a w przypadku
tworzenia „implantu na miarę”, również produkcja
i dostosowanie powierzchni samego implantu rozpoczyna
się po akceptacji planu przedoperacyjnego przez lekarza
ortopedę. Po dostarczeniu przymiarów do implantacji,
W życiu często stajemy przed wyborem zakupu produktu
standardowego lub dostosowanego do naszych potrzeb,
nawet wykonanego idealnie na miarę. W przypadku
produktów takich jak np. odzież w przypadku
niedopasowania możemy wykonać niewielkie poprawki
lub wymienić produkt. W chirurgii ortopedycznej brak
dokładności dopasowania może, prędzej czy później,
wiązać się z operacją rewizyjną i wymianą części lub
całego implantu.
Istnieje pełna gama produktów standardowych.
Jednak wymagają one przymiarowania, co w chirurgii
ortopedycznej można wykonać śródoperacyjnie lub dzięki
planowaniu przedoperacyjnemu. Rozwój technologii
informatycznej i druku trójwymiarowego (3D) pozwolił na
powstanie przymiarów projektowanych przedoperacyjnie
a wykorzystywanych śródoperacyjnie do prawidłowego
umieszczenia implantu [3]. Powstają innowacyjne
„implanty na miarę” - tworzone od początku dla
14
ewentualnie z wykonanym już „implantem na miarę”
można przystąpić do zabiegu operacyjnego. W przypadku
śródoperacyjnej konieczności wykonania niewielkich
zmian ortopeda powinien mieć zapewnione standardowe
instrumentarium operacyjne.
Powierzchnię
stawów
cechuje
indywidualne
zróżnicowanie. Toczy się dyskusja na ile różnice pomiędzy
implantami w rozmiarach i kształtach standardowych
a implantami wykonywanymi „na miarę” mają znaczenie
kliniczne. Przedmiotem badań naukowych jest również
wpływ przymiarów – instrumentarium indywidualnego
i instrumentarium standardowego na czas zabiegu oraz
dokładność implantacji [4-6]. Pojawienie się implantów
„na miarę” z dopasowaniem ich kształtu do powierzchni
chrząstki oraz instrumentarium indywidualnego
stworzyło nowe możliwości leczenia ubytków chrząstki
stawów [7].
Prof. Jarosław Deszczyński z zespołem jako pierwszy
w Polsce wykonał zabieg operacyjny wszczepienia
„implantu na miarę” (Episealer) w celu leczenia ubytku
chrząstki stawowej stawu kolanowego [8]. Nasz Zespół
posiada doświadczenie w zaawansowanym planowaniu
przedoperacyjnym i protezoplastyce stawów kolanowych.
Prowadzimy również badania dotyczące zastosowania
planowania przedoperacyjnego w kapoplastyce stawu
biodrowego.
Piśmiennictwo
Walter, R., J.D. Kosy, and R. Cove, Inter- and intra-observer reliability of a smartphone application for measuring hallux valgus angles. Foot Ankle Surg, 2013. 19(1):
p. 18-21.
Ege, T., et al., Use of the iPhone for radiographic evaluation of hallux valgus. Skeletal Radiol, 2013. 42(2): p. 269-73.
Thienpont, E., et al., Patient-specific instruments: industry’s innovation with a surgeon’s interest. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc, 2013. 21(10): p. 2227-33.
Abane, L., et al., A comparison of patient-specific and conventional instrumentation for total knee arthroplasty: a multicentre randomised controlled trial. Bone Joint
J, 2015. 97-b(1): p. 56-63.
Sassoon, A., et al., Systematic Review of Patient-specific Instrumentation in Total Knee Arthroplasty: New but Not Improved. Clin Orthop Relat Res, 2015. 473(1):
p. 151- 8.
Renson, L., P. Poilvache, and H. Van den Wyngaert, Improved alignment and operating room efficiency with patient-specific instrumentation for TKA. Knee, 2014. 21(6):
p. 1216-20.
Martinez-Carranza, N., et al., Focal knee resurfacing and effects of surgical precision on opposing cartilage. A pilot study on 12 sheep. Osteoarthritis Cartilage, 2013.
21(5): p. 739-45.
2014; Available from: http://www.mynewsdesk.com/se/serendipity-innovations-ab/pressreleases/inslag-om-episurfs-implantat-i-polsk-riksmedia-951757.
15
Rehabilitacja po zabiegach operacyjnych z użyciem małych
implantów
mgr Joanna Jaczewska
Klinika Ortopedii i Rehabilitacji Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Po operacji z wykorzystaniem małych implantów,
takiej jak endoprotezoplastyka jednoprzedziałowa
stawu kolanowego (UKA), podobnie jak w przypadku
endoprotezoplastyki całkowitej (TKA) stawu, fizjoterapia
jest niezbędna w celu odzyskania prawidłowego stanu
funkcjonalnego stawu [1]. Według większości publikacji
w bazie Pub Med program rehabilitacji po UKA i TKA
wygląda podobnie
jednak po UKA poszczególne etapy usprawniania są
osiągane szybciej [1,2,3,4].
W literaturze autorzy dostrzegają przewagę UKA nad TKA.
U pacjentów, u których wykonano UKA udokumentowano
większy zakres ruchu po 6-12 miesiącach od operacji,
mimo że wyniki między poszczególnymi pracami różnią
się od siebie. W badaniu Banks’a [1] średni zakres ruchu
wynosił 135° (UKA) i 123° (TKA), w badaniu Sun’a [11]
117° (UKA) i 115° (TKA), natomiast w badaniu Newman’a
[12] 109° (UKA) i 102° (TKA). Według wielu publikacji
pacjenci po UKA skarżą się na mniejszą sztywność
i obrzęk stawu oraz odzyskują szybciej funkcję stawu
kolanowego [2,5,6,7,8,9,10]. Przewaga UKA nad TKA jest
związana również z szybszym odzyskiwaniem ogólnej
sprawności ruchowej [13,14], z koniecznością mniejszej
liczby spotkań z fizjoterapeutą [15,16] oraz z szybszym
powrotem do aktywności sportowej [17,18].
Wiik dokonał analizy chodu pacjentów po UKA i TKA
wykorzystując platformę badającą siły reakcji podłoża.
Zbadał 22 pacjentów po UKA, 21 pacjentów po TKA, 12
miesięcy po operacji. Wyniki porównał z analizą chodu 14
osób zdrowych. Okazało się, że prędkość chodu była o 10%
większa, długość kroku o 5% większa, a faza podporu
o 7% krótsza u pacjentów po UKA [19].
Zanasi udowodnił, że wprowadzając intensywny program
rehabilitacji po UKA pacjenci średnio po 15 dniach (1245 dni) mogą całkowicie obciążać osiowo operowaną
kończynę dolną chodząc bez kul, po 30 dniach (20-80 dni)
są w stanie wrócić do pracy, a po 2 miesiącach (30-85 dni)
wracają do aktywności sportowej [2].
Program fizjoterapii po operacji stawu kolanowego
z wykorzystaniem implantów powinien uwzględniać
między innymi: terapię tkanek miękkich w celu
zapobiegania adhezji, poprawę zakresu ruchu, techniki
zmniejszające ból poprzez wpływ na mechanoreceptory
i termoreceptory, ćwiczenia oddechowe, profilaktykę
przeciwzakrzepową, poprawę krążenia, działania
przeciwobrzękowe. Ponadto fizjoterapia powinna
uwzględniać torowanie prawidłowego wzorca chodu,
zarówno fazy podporu, jak i przenoszenia, ćwiczenia
poprawiające stabilność i propriocepcję, ćwiczenia
zwiększające siłę mięśniową w obrębie miednicy, stawu
biodrowego, stawu kolanowego i stawu skokowego.
Należy pamiętać o tym, że mięsień powinien być
wydolny zarówno w trakcie skurczu koncentrycznego,
ekscentrycznego, jak i izometrycznego. Trening
zatem powinien obejmować wszystkie trzy rodzaje
pracy mięśniowej. Warto również wprowadzać naukę
wykonywania prawidłowego wzorca rekrutacji mięśni,
czyli torować kontrolę nerwowo-mięśniową, stosując
w tym celu na przykład proprioceptywne torowanie
nerwowo-mięśniowe. Dobre wyniki przynosi również
trening funkcjonalny oraz przygotowanie pacjenta do
czynności dnia codziennego. Uzupełnieniem fizjoterapii
16
może być trening na basenie, na schodach i na rowerze.
Zawsze jednak fizjoterapeuta powinien kontrolować
ustawienie osiowe kończyny i prawidłowe relacje
biomechaniczne między poszczególnymi stawami
w trakcie aktywności ruchowych [2,3,4,20].
Dokonano analizy przypadku pacjenta, u którego
wykonano UKA wykorzystując proces indywidualnego
komputerowego projektowania implantu dla danego
pacjenta. Pacjent miał 78 lat. Przed operacją dolegliwości
bólowe przyśrodkowego przedziału stawu kolanowego
w skali VAS (0-10) wynosiły 10, a w kwestionariuszu
WOMAC pacjent uzyskał 49 punktów na 96. Oznacza to,
że sprawność pacjenta w czynnościach dnia codziennego
przed operacją wynosiła 49%. Pacjent rozpoczął
fizjoterapię w drugiej dobie po operacji. Odbył 16 spotkań
z fizjoterapeutą w ciągu 8 tygodni. Każda wizyta trwała
90 minut. Program fizjoterapii obejmował terapię tkanek
miękkich, mobilizację rzepki, przywracanie zakresu
ruchu, wzmacnianie mięśni, normalizację napięcia
mięśniowego, techniki poprawiające propriocepcję
i stabilność oraz stymulowanie prawidłowego wzorca
chodu wykorzystując metodę proprioceptywnego
torowania nerwowo mięśniowego. Po 6 miesiącach od
operacji ból stawu kolanowego zmniejszył się do 1 w skali
VAS. Wynik kwestionariusza WOMAC wyniósł 28 punktów
na 96. Oznacza to, że sprawność w czynnościach dnia
codziennego wzrosła do 71%.
Pomimo publikacji promujących przewagę UKA nad
TKA, jest wiele prac potwierdzających porównywalne
wyniki między tymi dwiema operacjami. Efekty operacji
z wykorzystaniem implantów stawu kolanowego
istotnie różnią się między poszczególnymi badaniami,
dlatego wydaje się, że dużą rolę w procesie leczenia
pełni odpowiednio dobrany program fizjoterapii. Należy
zatem dążyć do ulepszania protokołów usprawniania po
operacji z użyciem implantów stawu kolanowego i starać
się zwiększać dostępność fizjoterapii dla tych pacjentów.
Piśmiennictwo
Banks SA, Fregly BJ, Boniforti F, Reinschmidt C, Romagnoli S. Comparing in vivo kinematics of unicondylar and bi-unicondylar knee replacements. Knee Surg Sports
Traumatol Arthrosc. 2005 Oct; 13(7):551-6
Zanasi Stefano. Innovations in total knee replacement: new trends in operative treatment and changes in peri-operative management. Eur Orthop Traumatol. 2011 July;
2(1-2): 21–31
Minns Lowe C J, Barker K L, Dewey M, Sackley C M. Effectiveness of physiotherapy exercise after knee arthroplasty for osteoarthritis: systematic review and metaanalysis of randomised controlled trials. BMJ. 2007 October 20; 335(7624): 812.
Hertog A, Gliesche K, Timm J, Mühlbauer B, Zebrowski S. Pathway-controlled fast-track rehabilitation after total knee arthroplasty: a randomized prospective clinical
study evaluating the recovery pattern, drug consumption, and length of stay. Arch Orthop Trauma Surg. 2012 August; 132(8): 1153–1163
Griffin T, Rowden N, Morgan D, Atkinson R, Woodruff P, Maddern G. Unicompartmental knee arthroplasty for the treatment of unicompartmental osteoarthritis:
a systematic study. ANZ J Surg. 2007;77:214–221.
Hollinghurst D, Stoney J, Ward T, Gill HS, Newman JH, Murray DW, Beard DJ. No deterioration of kinematics and cruciate function 10 years after medial unicompartmental
arthroplasty. Knee. 2006;13:440–444
Hopper GP, Leach WJ. Participation in sporting activities following knee replacement: total versus unicompartmental. Knee Surg Sports Traumatol Arthrosc. 2008;16:973–
979
Isaac SM, Barker KL, Danial IN, Beard DJ, Dodd CA, Murray DW. Does arthroplasty type influence knee joint proprioception? A longitudinal prospective study comparing
total and unicompartmental arthroplasty. Knee. 2007;14:212–217
Jahromi I, Walton NP, Dobson PJ, Lewis PL, Campbell DG. Patient-perceived outcome measures following unicompartmental knee arthroplasty with mini-incision. Int
Orthop. 2004;28:286–289
Lombardi A V, Keith R. Berend, Christopher A.Walter, Jorge Aziz-Jacobo, Nicholas A. Cheney Is Recovery Faster for Mobile-bearing Unicompartmental than Total Knee
Arthroplasty? Clin Orthop Relat Res. 2009 June; 467(6): 1450–1457
17
Sun PF, Jia YH. Mobile bearing UKA compared to fixed bearing TKA: a randomized prospective study. Knee. 2012 Mar;19(2):103-6.
Newman JH, Ackroyd CE, Shah NA J. Unicompartmental or total knee replacement? Bone Joint Surg Br. 2001;80:862–865
Price AJ, Webb J, Topf H, Dodd CA, Goodfellow JW, Murray DW Rapid recovery after oxford unicompartmental arthroplasty through a short incision. Oxford Hip and Knee
Group J Arthroplasty. 2001 Dec; 16(8):970-6.
Hassaballa MA, Porteous AJ, Newman JH. Observed kneeling ability after total, unicompartmental and patellofemoral knee arthroplasty: perception versus reality. Knee
Surg Sports Traumatol Arthrosc. 2004 Mar; 12(2):136-9.
Stig Munk, Jesper Dalsgaard, Karin Bjerggaard, Ina Andersen, Torben Bak Hansen, Henrik Kehlet. Early recovery after fast-track Oxford unicompartmental knee
arthroplasty: 35 patients with minimal invasive surgery. Acta Orthop. 2012 February; 83(1): 41–45.
Willis-Owen CA, Brust K, Alsop H, Miraldo M, Cobb JP. Unicondylar knee arthroplasty in the UK National Health Service: an analysis of candidacy,outcome and cost
efficacy. Knee. 2009 Dec; 16(6):473-8.
N. Fisher, M. Agarwal, S.F. Reuben, D.S. Johnson, P.G. Turner. Sporting and physical activity following Oxford medial unicompartmental knee arthroplasty. Knee, 13 (4)
(Aug 2006), pp. 296–300
N.P. Walton, I. Jahromi, P.L. Lewis, P.J. Dobson, K.R. Angel, D.G. Campbell. Patient-perceived outcomes and return to sport and work: TKA versus mini-incision
unicompartmental knee arthroplasty. J Knee Surg, 19 (2) (Apr 2006), pp. 112–116
Wiik AV1, Manning V, Strachan RK, Amis AA, Cobb JP. Unicompartmental knee arthroplasty enables near normal gait at higher speeds, unlike total knee arthroplasty.
J Arthroplasty. 2013. Oct;28(9 Suppl):176-8
Buck M, Beckers D, Adler S. PNF w praktyce. DB Publishing, wyd IV, 2014
18
Podsumowanie
V-ce Prezes Zarządu ds. Leczniczo-Rehabilitacyjnych Centrum Kompleksowej Rehabilitacji Sp. z o.o.
Szanowni Państwo!
W dniu 7 listopada 2014 r. w Centrum Kompleksowej Rehabilitacji w Konstancinie-Jeziornie odbyło się coroczne sympozjum
naukowe z udziałem blisko 250 uczestników. Przebieg sympozjum, śladem dużego, ubiegłorocznego zainteresowania,
transmitowany był także za pośrednictwem platformy on-line. W dwóch sesjach tematycznych dotyczących wciąż aktualnych,
ważkich problemów zdrowotnych przedstawiono kompleksowe podejście do leczenia schorzeń cywilizacyjnych znajdujących się
w pierwszej trójce problemów zdrowotnych w Polsce.
W sesji pierwszej prof. zw. dr hab. n. med. Walerian Staszkiewicz z zespołem przedstawił problematykę schorzeń
największej statystycznie grupy, a mianowicie schorzeń układu krążenia. Pojęcie to powszechnie ograniczane jest do schorzeń
kardiologicznych, natomiast znaczną jej sferą są schorzenia układu krążenia obwodowego – zarówno żylnego jak i tętniczego.
Przedstawienie procesu terapeutycznego zarówno w aspekcie leczenia chirurgicznego, jak i nieodłącznego procesu rehabilitacji
dopełniło kompleksowego podejścia do tego tak trudnego tematu i spełniło oczekiwania uczestników Sympozjum. Brakuje w
Polsce, a wręcz można zdecydowanie stwierdzić, iż nie ma ośrodków specjalizujących się w tym zagadnieniu. Zarząd CKR wraz
z Radą Naukową nie wyklucza podjęcia się tematu rehabilitacji w schorzeniach naczyń obwodowych w przyszłości w Centrum
Kompleksowej Rehabilitacji.
Bardzo nowatorskie podejście do problemu zmian zwyrodnieniowych stawów kolanowych, trzecim po schorzeniach kręgosłupa i
stawów biodrowych problemie schorzeń układu ruchu przedstawił zespół prof. dra hab. n. med. Jarosława Deszczyńskiego.
Podjęcie bowiem leczenia w początkowym etapie choroby zwyrodnieniowej, w tzw. ogniskowych ubytkach chrząstki
stawowej i zastąpienie ich „małymi implantami” („small implants”) wydaje się być w wybranych przypadkach przyszłością
dla Pacjentów młodych i aktywnych fizycznie. Rehabilitacja jako nieodłączny element powrotu Pacjenta do pełnej sprawności,
także i w tej sesji stanowiła znamienną część.
Dobór tematów na tegoroczną sesję jak co roku wynikał z analizy i wsłuchiwania się w potrzeby zdrowotne naszego społeczeństwa.
Jako ośrodek rehabilitacyjno-ortopedyczny zawsze podchodzimy do problemów schorzeń narządu ruchu kompleksowo i w
pełni holistycznie, albowiem tylko takie podejście stanowi gwarancję i poczucie naszego zespołu o wykorzystaniu wszelkich
dostępnych środków zapewniających powrót Pacjenta do zdrowia.
CKR jako wiodący ośrodek schorzeń narządu ruchu, w swej szeroko rozumianej misji podnoszenia jakości życia naszych pacjentów
dąży także do propagowania i niejednokrotnie wyznaczania nowoczesnych metod leczenia w naszym kraju zarówno schorzeń
układu naczyniowego jak i kostno-stawowego, uwzględniając szeroki aspekt rehabilitacji.
Mimo, iż jesteśmy kilka dni po zakończeniu tegorocznego sympozjum naukowego, wysoko ocenianego przez uczestników oraz
różne ośrodki (nie tylko medyczne) już zastanawiamy się nad tematyką sympozjum w roku 2015, gdyż wiemy, że progres firmy
spowodowany jest wieloma aspektami, ale motorem rozwoju tego typu ośrodków jak CKR jest skuteczna i nowoczesna medycyna
w nich oferowana.
Do realizacji tych zadań zobowiązuje nas świadomość podejmowanego, niejednokrotnie skomplikowanego procesu
terapeutycznego oraz olbrzymie zainteresowanie pacjentów oferowanymi świadczeniami, co wyraża się w liczbie około 42.000
Pacjentów leczonych w CKR rocznie.
19
Zapraszamy na naszą stronę internetową www.ckr.pl/sympozjum-naukowe-2014. Za sprawą zamieszczonej tam galerii
wybranych zdjęć oraz dwóch filmów, na których zarejestrowaliśmy cały przebieg naszego wydarzenia będą mogli Państwo
uczestniczyć w naszym SYMPOZJUM NAUKOWYM CKR 2014 r. ponownie i wielokrotnie. Już wkrótce zamieścimy także dla
Państwa kolejny „Przegląd Medyczny”, podsumowujący wszystkie, tegoroczne prelekcje zaprezentowane podczas Sympozjum.
Zarząd CKR oraz Rada Naukowa dziękuje wszystkim uczestnikom sympozjum i osobom zaangażowanym w rozwój naszego
ośrodka. Szczególne podziękowania kierujemy do Patronów naukowych i medialnych, Partnerów oraz Sponsorów sympozjum,
dzięki którym tak ważne wydarzenie naukowe po raz kolejny udało nam się zorganizować i przeprowadzić z powodzeniem, na
najwyższym z możliwych poziomie.
mgr Jerzy Karwowski
Prezes „CKR Sp. z o.o.”
V-ce Prezes „CKR Sp. z o.o.”
20
System terapii zaburzeń mowy - vocaSTIM®
Innowacyjna terapia przyśpieszająca regenerację w porażeniach fałdów
głosowych, zastosowanie również w dyzartrii i dysfagii.
POPRAWA JAKOŚCI GŁOSU W DYSFONII
PORAŻENNEJ.
Znacząco lepsze efekty w porównaniu do
terapii konwencjonalnej.
Efekty
fizjologiczne
potwierdzone
klinicznie, udokumentowane w licznych
publikacjach.
Aparat wykorzystuje metodę elektrostymulacji w formie ćwiczeń zamiarowych
z
artykulacją
wg
prof.
Pahn’a
(Artykulacyjna Elektrostymulacja NerwowoMięśniowa, ang. NMEAS). Umożliwia
szybką, automatyczną diagnostykę, zabiegi
w oparciu o gotowe programy z indywidualnie dobranymi parametrami i kontrolę
postępów.
Wyłączny przedstawiciel handlowy PHYSIOMED® ELEKTROMEDIZIN w Polsce
Ponad 20 lat doświadczenia na rynku medycznym i rehabilitacyjnym
Nowoczesne technologie dla szpitali, placówek rehabilitacyjnych, uzdrowisk i SPA
• Doświadczeni specjaliści
• Wysoki standard usług
• Przyjazna atmosfera
• Kompleksowa oferta
Centrum Kompleksowej Rehabilitacji zapewnia świadczenia medyczne zarówno w systemie
ambulatoryjnym (we wszystkich przychodniach i filiach), jak i w systemie stacjonarnym w Szpitalu
Wielospecjalistycznym CKR w Konstancinie-Jeziornie.
Oferujemy szeroki wachlarz świadczeń, dzięki czemu w jednym miejscu, w sprawny sposób
i w krótkim czasie Pacjent może wykonać niezbędne badania, skorzystać ze specjalistycznych porad
lekarskich oraz z pełnego cyklu leczenia dostosowanego do indywidualnych potrzeb.
Zapraszamy również na pływalnię i do kompleksu odnowy biologicznej.
CKR Konstancin-Jeziorna
ul. Gąsiorowskiego 12/14
05-510 Konstancin-Jeziorna
Tel.: 22 703 00 00, 22 703 01 00
Fax: 22 754 71 87
Diagnostyka
Rehabilitacja
Operacje
Filie CKR
Filia nr 2 CKR
Przychodnia Rehabilitacyjna
Warszawa Śródmieście
Adres: ul. Gałczyńskiego 4, 00-362 Warszawa
Tel. : 22 826 63 18
e-mail: [email protected]
Filia nr 5 CKR
Przychodnia Ortopedyczno-Rehabilitacyjna
Warszawa Ursynów
Adres: ul. KEN 93, 02-777 Warszawa
Tel. : 22 335 07 30
Filia nr 3 CKR
Przychodnia Rehabilitacyjna
Wrocław Centrum
Adres: ul. Krasińskiego 29/31, 50-450 Wrocław
Tel. : 71 798 49 29
Filia nr 7 CKR
Przychodnia Ortopedyczno-Rehabilitacyjna
Warszawa Ursynów
Adres: ul. Surowieckiego 8, 02-783 Warszawa
Tel. : 22 749 18 45
Filia nr 4 CKR
Zakład Rehabilitacyjny
Warszawa Praga Południe „Majdańska Team”
Adres: ul. Majdańska 12, 04-088 Warszawa
Tel. : 22 612 02 01
Podnosimy jakość
Twojego życia!
22 703 08 88
Informacja dla Pacjentów
zainteresowanych odpłatnymi
świadczeniami medycznymi
www.ckr.pl

Pobierz jako PDF

Transkrypt

Podobne dokumenty

przekrój

W jakim stopniu rehabilitacja wspomaga u chorego efekt leczenia