PLIK PDF - Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynie

Strategia rozwoju
Miejskiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie
na lata 2015–2020
Strategia rozwoju
Miejskiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie
na lata 2015–2020
I. Wprowadzenie
Spis treści
II. Metodologia prowadzenia prac nad Strategią rozwoju Biblioteki
III.Charakterystyka funkcjonowania MBP w Olsztynie
III.1 Podstawy prawne
III.2 Otoczenie Biblioteki
III.3 Sieć placówek
III.4 Kadra biblioteczna
III.5 Działalność
III.6 Analiza SWOT
IV. Wizja i Misja
V. Cele strategiczne i szczegółowe
VI.Wdrażanie i monitorowanie oraz ewaluacja strategii
I.
Wprowadzenie
Strategia rozwoju Miejskiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie na lata 2015 – 2020,
powstała jako odpowiedź na przeobrażenia dokonujące się w ostatnich latach w zakresie
zadań oraz funkcji jakie powinna pełnić i pełni biblioteka publiczna. Wyznaczając kierunki
działalności biblioteki, w perspektywie najbliższej przyszłości należy mieć świadomość
jej ogromnego znaczenia dla społeczności lokalnej, bowiem jako instytucja ułatwiająca
dostęp do wiedzy i kultury, odgrywa ona kluczową role w budowaniu kapitału kulturowego
i intelektualnego społeczeństwa.
W chwili obecnej Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynie stara się
w codziennej pracy na rzecz mieszkańców wykorzystywać nowe, atrakcyjne metody oraz formy
w zakresie zadań z obszaru edukacji kulturalnej, informacyjnej i czytelniczej, przy jednoczesnym
zapewnieniu łatwego dostępu do zasobów materialnych oraz intelektualnych, które są
w jej posiadaniu. Biblioteka, dzięki swojej aktywności stała się miejscem, które postrzegane
jest, jako atrakcyjne, otwarte na współpracę, przyjazne mieszkańcom, do którego warto przyjść
i z którego watro skorzystać. Jednak chcąc podtrzymać taki stan rzeczy, instytucja musi reagować na
ciągłe zmiany, jakie dokonują się we współczesnym społeczeństwie oraz samym bibliotekarstwie,
a zarazem rozwijać działania na rzecz ochrony dziedzictwa narodowego, lokalnego folkloru,
wspomagać swoich klientów w ich samorealizacji, ale przede wszystkim rozbudzać więzi społeczne
m.in. poprzez obcowanie z literaturą regionu.
Działania podejmowane w następnych latach, muszą podtrzymać dotychczasową
pozycję Biblioteki, aby nie straciła ona na znaczeniu, a jednocześnie rozwijała się w kierunku
wyznaczonym przez nowe rozwiązania w bibliotekarstwie publicznym. Skuteczność działania
Biblioteki będzie zależeć od jej sprawnego funkcjonowania, współpracy ze środowiskiem
lokalnym, zorientowania na właściwą promocję wydarzeń oraz projektów wzmacniających
przyjazne relacje z otoczeniem, a przede wszystkim znajomości potrzeb czytelniczych
i informacyjnych mieszkańców. Ostatnim niezbędnym gwarantem osiągnięcia pożądanych
rezultatów w ramach planowanych celów, jest wspólny wysiłek organizatora Biblioteki, jej
kierownictwa oraz pracowników, wspierających założenia zaproponowane w strategii rozwoju
Miejskiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie.
II.
Metodologia prowadzenia prac nad Strategią rozwoju Biblioteki
Pierwszym krokiem przyczyniającym się do powstania niniejszego dokumentu
było powołanie przez dyrektora Biblioteki, Zespołu do opracowania Strategii rozwoju MBP
w Olsztynie.
W skład zespołu weszły osoby reprezentujące najważniejsze obszary działalności
Biblioteki, kierownicy wybranych filii i działów. Następnie odbyła się seria spotkań, podczas
których dyrekcja wraz z powołanym zespołem opracowała dane niezbędna do stworzenia
poszczególnych elementów strategii. Uzupełnieniem materiałów przygotowanych przez
zespół były także informacje pozyskane od kierowników filii bibliotecznych zaznajomionych
z oczekiwaniami czytelników. W procesie tworzenia dokumentu uwzględniono również wnioski
będące wynikiem prac miasta nad budowaniem strategii rozwoju kultury Olsztyna.
Istotnym wsparciem były również rozmowy zarówno z organizatorem, jak i innymi
instytucjami kultury oraz organizacjami pozarządowymi pozostającym w stałej współpracy
z Biblioteką.
III.
Charakterystyka funkcjonowania MBP w Olsztynie
III.1 Podstawy prawne
W latach 1992 – 1999 biblioteki publiczne utrzymywane przez samorząd miasta
Olsztyna wchodziły w skład Miejskiego Ośrodka Kultury. Jako samodzielna instytucja
kultury Miejska Biblioteka Publiczna powstała dnia 1 stycznia 2000 roku na mocy uchwały
Nr XIV/152/99 Rady Miejskiej w Olsztynie z dnia 25 czerwca 1999 r. w sprawie podziału Miejskiego
Ośrodka Kultury w Olsztynie i utworzenia instytucji kultury.
Zgodnie ze statutem, Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynie (MBP) realizuje
zadania własne gminy i należące do miasta na prawach powiatu w zakresie działalności
kulturalnej. Zadaniem statutowym Biblioteki jest zaspokajanie i rozwijanie potrzeb
edukacyjnych, kulturalnych i informacyjnych oraz uczestnictwo w upowszechnianiu wiedzy
i kultury. W szczególności do zadań statutowych Biblioteki należy:
»» gromadzenie i opracowywanie materiałów bibliotecznych ze szczególnym uwzględnieniem
materiałów dotyczących Olsztyna oraz dokumentujących jego dorobek kulturalny, naukowy
i gospodarczy,
»» udostępnianie zbiorów bibliotecznych na miejscu, wypożyczanie do domu oraz prowadzenie
wypożyczeń międzybibliotecznych,
»» zaspokajanie potrzeb informacyjnych, opracowywanie i publikowanie zestawień
bibliograficznych, a także innych materiałów informacyjnych,
»» organizowanie czytelnictwa i udostępnianie materiałów bibliotecznych ludziom chorym,
starszym i niepełnosprawnym,
»» otaczanie szczególną opieką czytelniczą dzieci i młodzieży,
»» współdziałanie z bibliotekami innych sieci, instytucjami kultury instytucjami naukowymi,
oświatowo-wychowawczymi, stowarzyszeniami w zakresie współtworzenia i promowania
działań służących kształtowaniu i zaspokajaniu potrzeb czytelniczych, upowszechnianiu
wiedzy i kultury, tworzeniu warunków do rozwijania twórczości artystycznej, zwłaszcza
literackiej oraz aktywności zawodowej,
»» udzielanie bibliotekom pomocy instrukcyjno-metodycznej i szkoleniowej,
»» współpraca z bibliotekami, instytucjami kultury i stowarzyszeniami z miast bliźniaczych
miasta Olsztyna i innymi ośrodkami z krajów nadbałtyckich.
III.2 Otoczenie Biblioteki
Olsztyn jest miastem z ponad 660 letnią tradycją, zajmuje obszar około 90 km2
i liczy ponad 175 tys. mieszkańców. Liczba mieszkańców wzrasta bardzo powoli, zwłaszcza
w ostatnich latach, z powodu malejącego przyrostu naturalnego i niewielkiej migracji ludności.
Miasto, będąc stolicą województwa Warmińsko – Mazurskiego spełnia różnorodne funkcję
wykraczające poza jego obszar administracyjny. Przypisywane Olsztynowi zadania wynikające
z rangi miasta i jego formalno-administracyjnego charakteru to przede wszystkim funkcję:
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
ośrodka polityczno-społecznego i administracyjnego województwa,
ośrodka usługowego i kulturalnego regionu,
ośrodka naukowego o znaczeniu ponadregionalnym,
ośrodka obsługi ruchu turystycznego,
ośrodka przemysłowego o znaczeniu ponadregionalnym,
węzła infrastruktury technicznej,
ośrodka rozwoju przedsiębiorczości, innowacji i nowych technologii.
Zróżnicowane funkcje Olsztyna decydują o różnorodności podmiotów oraz organizacji realizujących
poszczególne zadania. Dotyczy to także bibliotek, wielorakich pod względem funkcji społecznych,
zakresu tematycznego zbiorów, powszechności udostępniania oraz formalnoprawnych
i finansowych podstaw działalności.
III.3 Sieć placówek
Strukturę Miejskiej Biblioteki Publicznej w Olsztynie tworzy sieć 16 filii bibliotecznych:
»»
»»
»»
»»
»»
»»
9 filii obsługujących wszystkie grupy użytkowników (nr: 1, 2, 4, 5, 6, 9, 12, 13, 15).
1 multimedialnej filii dziecięcej – Abecadło
1 multimedialnej filii dla młodzieży – Planeta11
2 filii publiczno-szkolnych (nr 16 i 18)
2 filii specjalnych – Biblioteka Ekonomiczno-Techniczna oraz Multicentrum
1 filii dla dorosłych i młodzieży od lat 14 (nr 7)
Dodatkowo obsługiwani są za pośrednictwem 4 punktów bibliotecznych umiejscowionych
w Szpitalu Miejskim, Domu Dziennego Pobytu MOPS, Zespole Szkół Chemicznych i Ogólnokształcących
oraz w DPS „Kombatant”. Sytuacja lokalowa Miejskiej Biblioteki Publicznej nie zmienia się od kilku
lat, tzn. nie przybyło nowych miejsc czytelniczych, a także dodatkowej przestrzeni przeznaczonej na
działalność kulturalną. Rozmieszczenie filii bibliotecznych zapewnia sprawną obsługę mieszkańców
większości osiedli. Jednakże nie wszędzie są jednakowo dobre warunki korzystania z zasobów
bibliotecznych. Dotyczy to zarówno warunków lokalowych, jak i zakresu usług oraz zabiorów.
Ponadto spośród 16 bibliotek tylko 12 ma wejście ułatwiające dostęp osobom niepełnosprawnym,
jednak nie wszystkie filie z dogodnym dostępem dla niepełnosprawnych posiadają udogodnienia
dla tej grupy użytkowników wewnątrz budynku (9 filii posiada).
Poniższa tabela przedstawia podstawowe informacje o wielkości i wyposażeniu
poszczególnych filii bibliotecznych oraz ich dostępności dla czytelników
Udogodnienia dla
niepełnosprawnych
Filia
Adres
Powierz.
użytkowa
w m2
wejście do
Miejsca
Czytelniane budynku
wewnątrz
tak
nie
tak
nie
Oddziały Punkty
dla
Bibliodzieci
teczne
Liczba godzin
Pracy w tygodniu
ogółem
w tym
w soboty
Nr 1
Nr 2
Nr 3
Nr 4
Nr 5
Nr 6
Nr 7
Nr 9
Nr 10
Nr 11
Nr 12
Nr 13
Nr 15
Nr 16
Nr 18
BET
ul. Smętka 28 A
ul. Świtezianki 4
ul. Limanowskiego 8
al. Przyjaciół 15
ul. Orłowicza 27
ul. Jarocka 65
ul. Kołobrzeska 5
ul. Żołnierska 47
al. Piłsudskiego 16
al. Piłsudskiego 38
ul. Hanki Sawickiej 2
ul. Sikiryckiego 9
ul. Obr. Tobruku 15
ul. Bałtycka 145
ul. Żytnia 71
ul. Smętka 28 A
65
146
157
55
186
135
154
168
400
420
100
226
150
90
311
104
3
22
56
6
15
24
9
14
24
64
21
30
14
17
30
15
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
-
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
-
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
-
1
1
1
1
-
40
46
56
29,5
46
46
46
46
47
51
46
46
40
39,5
51
46
0
6
6
0
6
6
6
6
6
6
6
6
0
6
6
6
Razem
2014 r.
2867
364
13
3
9
7
3
4
722
78
III.4 Kadra biblioteczna
Zasoby osobowe, to jej najwartościowszy kapitał Biblioteki, zapewniający jej dynamiczny
rozwój i ciągłe podnoszenie jakości usług zgodnie z oczekiwaniami czytelników.
Kadra pracownicza MBP, to personel liczący łącznie 93 osoby zatrudnione na 86,25 etatach,
w tym 66 bibliotekarzy na 64 etatach. 86,36 % osób zatrudnionych na stanowiskach bibliotekarskich
posiada wykształcenie wyższe. Kwalifikacje bibliotekarskie wyższe lub średnie posiadają 52 osoby,
co stanowi 78 % bibliotekarzy.
Stanowisko
Liczba osób
Etat
Zarządz. zakł. pr.
Obsługa
Administracja
Bibliotekarze
Razem:
3
11
13
66
93
3
8
12,25
64
86,25
III.6 Działalność
Zbiory zgromadzone w filiach MBP liczą ogółem 356 325 jednostek (stan na koniec 2014
r.), w tym:
»» 329313 woluminów książek (92%)
»» 1702 roczników czasopism (1 %)
»» 25310 jednostek zbiorów specjalnych (7%).
W strukturze księgozbioru 41 % stanowi beletrystyka, 22% książki dla dzieci oraz 37%
książki z różnych dziedzin.
Czytelnicy Miejskiej Biblioteki Publicznej to dzieci, młodzież, społeczność akademicka oraz
inni mieszkańcy Olsztyna i regionu. Na koniec 2014 r. liczba użytkowników Biblioteki wyniosła 45 171
osób. Dane statystyczne gromadzone przez MBP wskazują na dosyć stały poziom czytelnictwa
oscylujący w granicach ok. 800 tys. wypożyczeń na zewnątrz rocznie.
Biblioteka poza realizacją swojej głównej misji związanej z udostępnianiem
zbiorów, posiada bardzo szeroką ofertę działań o charakterze szkoleniowym, edukacyjnym
i kulturalnym, skierowaną do społeczności lokalnej, jak również do środowiska bibliotekarskiego.
Działania te, mają coraz większe znaczenie w funkcjonowaniu nowoczesnej biblioteki. Wiąże się to
zarówno z tworzeniem atrakcyjnych dla mieszkańców form spędzania czasu wolnego i realizacją idei
„trzeciego miejsca”, jak również wykorzystywaniem tych działań, jako mechanizmów promujących
czytelnictwo, które w sposób mniej lub bardziej bezpośredni, nakłaniają użytkowników biblioteki do
korzystania z księgozbioru. Liczba form pracy nieustannie rośnie dzięki kreatywności bibliotekarzy,
starających się coraz skuteczniej odpowiedzieć na zainteresowania i potrzeby mieszkańców.
Rozmaite działania wchodzące w skład oferty zajęć proponowanych przez bibliotekę można
podzielić na kilka ogólnych kategorii:
1) Szkolenia biblioteczne użytkowników.
Bibliotekarze przeprowadzają grupowe szkolenia w zakresie korzystania z: biblioteki,
zbiorów i usług biblioteczno-informacyjnych, źródeł informacji i obsługi systemu
bibliotecznego. Zajęcia te mogą być realizowane, jako szkolenia oparte na określonym
programie instruktażowym, ale również jako mniej formalne zwiedzanie biblioteki.
2) Szkolenia studentów bibliotekoznawstwa i bibliotekarzy z innych bibliotek.
Biblioteka publiczna na poziomie miejskim nie posiada nałożonych na siebie
obowiązków organizacji szkoleń dla pracowników innych bibliotek (jak to jest
w przypadku bibliotek wojewódzkich), lecz w ramach współpracy środowiska
zawodowego, realizowane są szkolenia i spotkania tematyczne, służące rozwojowi
kompetencji i poszerzaniu wiedzy zawodowej. Wybrane filie MBP w Olsztynie,
są
odwiedzane
przez
bibliotekarzy
z
Polski
i
z
zagranicy
w ramach poznawania dobrych praktyk i wymiany doświadczeń. Realizowane są
również
staże
i
praktyki
dla
studentów
bibliotekoznawstwa.
3) Imprezy organizowane przez bibliotekę dla użytkowników.
W tej kategorii mieszczą się wszelkie imprezy biblioteczne o charakterze
środowiskowym, okolicznościowym lub literackim. Uwzględnia się tu spotkania
autorskie, zajęcia literackie, teatralne, wystawy (tradycyjne i wirtualne), konkursy,
debaty, festiwale, imprezy przeprowadzane poza murami bibliotek (np. pikniki),
a także realizowane w formie on-line, etc.
4) Inne szkolenia i zajęcia edukacyjne.
Biblioteka jest miejscem edukacji nieformalnej, gdzie zarówno z inicjatywy bibliotekarzy
jak i podmiotów współpracujących, organizowanych jest wiele działań pozwalających
uczestnikom na poszerzenie wiedzy i nabycie nowych umiejętności. Wśród najczęściej
organizowanych są m. in.: kursy komputerowe, zajęcia językowe, warsztaty umiejętności
interpersonalnych, warsztaty planowania kariery zawodowej, kluby zainteresowań,
warsztaty rękodzielnicze.
Charakteryzując najważniejsze elementy działalności kulturalnej Miejskiej Biblioteki
Publicznej w Olsztynie należy wspomnieć o kampanii „Olsztyn czyta”, realizowanej od 2012
r. Olsztyńska Biblioteka podpisała wtedy porozumienie z Książnicą Polską, zawierając swoisty
sojusz we wspólnych działaniach na rzecz promocji czytelnictwa. Przedsięwzięcie z roku na rok
jest rozwijane i stanowi centrum działalności kulturalnej MBP spajając ze sobą wiele inicjatyw.
Poza spotkaniami miłośników książek, głośnym czytaniem, zajęciami dla najmłodszych i tych
nieco starszych, poza specjalnymi ofertami na ferie czy rok szkolny, bibliotekarze pojawiali się
z książkowymi inicjatywami nawet w parkach, nad jeziorem czy na ulicy, czyli wszędzie tam, gdzie są
potencjalni miłośnicy czytania. Pod hasłem „Olsztyn czyta” stale organizowane są wydarzenia takie
jak: spotkania autorskie, gry miejskie, pikniki, warsztaty, konkursy literackie, publikacje książkowe,
przedstawienia teatralne i wiele innych.
Wymienione formy działalności biblioteki docierają do bardzo dużej liczby odbiorców,
która nie jest tożsama z grupą tzw. użytkowników, czyli klientów zarejestrowanych
w systemie bibliotecznym. Suma uczestników wszystkich działań w 2014 r. to 55 383 osób
i znacznie wzrosła w stosunku do lat wcześniejszych. Są to dane, które potwierdzają
realną funkcje biblioteki jako „trzeciego miejsca” i skłaniają do zaangażowania
się w rozwój atrakcyjnej i wartościowej oferty kulturalnej biblioteki publicznej.
III.6 Analiza SWOT
mocne strony
»» rozbudowana sieć filii na terenie miasta
»» wysoka ocena MBP w polskim środowisku
bibliotekarskim
»» posiadanie nowoczesnych, modelowych
placówek: Planety 11, Abecadło,
MultiCentrum
»» innowacyjność i gotowość do zmian
»» stały wzrost liczby użytkowników
»» pełna komputeryzacja czynności
bibliotecznych
»» dostępność usług zdalnych
»» rozbudowana i ciekawa oferta kulturalna
i edukacyjna
»» wykształcona i ustabilizowana kadra
»» umiejętność pozyskiwania środków
pozabudżetowych
»» umiejętność pozyskiwania partnerów
zewnętrznych
»» niestandardowe usługi: CITiB, MultiCentrum
»» dostępność dla czytelników: komputerów,
hot-spot, xero
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
»»
szanse
duża dynamika zmian i rozwoju biblioteki
niskie dochody klientów ograniczające
dostęp do dóbr kultury
rosnąca w społeczeństwie potrzeba
umacniania więzi lokalnych
rosnące zapotrzebowanie na profesjonalną
informację
umiejętność reagowania na zmieniające się
potrzeby lokalnej społeczności
możliwość pozyskania dodatkowych funduszy
na działalność i rozwój biblioteki
pozyskiwanie partnerów do współpracy
stworzenie lobby bibliotekarskiego,
prowadzenie działań rzeczniczych
wzrost poziomu zaangażowania
i profesjonalizmu wśród pracowników
promocja poprzez kreowanie mody,
rozbudzanie potrzeb, informowanie
wzmocnienie roli animatora czytelnictwa
usługi specjalistyczne
zwiększenie zasięgu na nowe grupy
odbiorców
zaufanie społeczne (pozyskanie sponsorów)
słabe strony
»» uboga oferta dla seniorów 50 +
»» niedostateczne rozeznanie rynku / potrzeb
społeczności lokalnej
»» rozmieszczenie sieci bibliotecznej
»» niewystarczająca przestrzeń dla czytelników
»» niski standard lokali i wyposażenia
»» brak udogodnień dla niepełnosprawnych
»» brak parkingów i stojaków rowerowych
»» brak środków na:
- nowości,
- edukację literacką, kulturalną, czytelniczą
i informacyjną
- promocję
- płace, system motywacyjny
»» brak standardów pracy bibliotekarzy
»» niewystarczająca oferta szkoleń dla
pracowników
»» niedostateczna promocja:
- za mała obecność (portale, blogi, czasopisma
fachowe, media)
- brak spójności systemu identyfikacji
wizualnej (logo, strona www)
»» brak systemu informacji / komunikacji
wewnętrznej
»» atomizacja sieci
»» brak świadomości pracy w sieci, poczucia
wspólnego interesu
»»
»»
»»
»»
»»
zagrożenia
niedoinwestowanie
nieprzewidywalność zmian
malejąca rola tradycyjnych usług
bibliotecznych
niekorzystne decyzje samorządu
niekorzystne zmiany w prawie
IV.
Wizja i Misja
Wizja
Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynie jako sieć nowoczesnych bibliotek zmieniających się stale
zgodnie z najlepszymi trendami w bibliotekarstwie światowym, dopasowująca się do potrzeb
społeczności lokalnej w zakresie edukacji, informacji i kultury, wspierająca aktywność w zdobywaniu
wiedzy oraz informacji.
Misja
Zaspokajanie kulturowych, edukacyjnych i informacyjnych potrzeb społeczności lokalnej poprzez
zapewnienie powszechnego dostępu do różnorodnych zbiorów bibliotecznych oraz dostarczanie
wysokiej jakości usług skierowanych do różnorodnych grup społecznych. Dążenie do pozyskiwania
nowych grup użytkowników oraz przewidywanie potencjalnych odbiorców usług bibliotecznych
w przyszłości.
V.
Cele strategiczne i szczegółowe
Cele strategiczne i szczegółowe wyznaczają najważniejsze kierunki rozwoju Miejskiej
Biblioteki Publicznej w Olsztynie. Mapa tych kierunków zawiera działania oparte na kontynuacji
dobrych i sprawdzonych w realizacji inicjatyw, jak również plan wprowadzenia zmian i innowacji
w celu podniesienia jakości funkcjonowania Biblioteki. Obszarem, który jest największym źródłem
dobrych praktyk, są działania kulturalne realizowane w ramach akcji „Olsztyn czyta”, przedsięwzięcia
festiwalowe, wydawnicze i literackie oraz działania edukacyjne. Ponieważ działania te spotkały się
z bardzo pozytywnym odbiorem czytelników planujemy je rozwijać i kontynuować.
Obszarem wymagającym zmian, jest natomiast z pewnością sfera technologiczna. Planujemy
zakup nowego systemu bibliotecznego SOWA2SQL/MARC21, który gwarantuje szereg praktycznych
udogodnień związanych z bezpieczeństwem i spójnością danych, skalowalnością, co jest bardzo ważne
przy wielu jednoczesnych połączeniach z katalogiem oraz dużo większą efektywnością wyszukiwania
informacji przez czytelników. Biblioteki, które będą korzystały ze standardu SQL (ang. Structured
Query Language) uzyskują możliwości całkowicie nowych funkcji w katalogach OPAC, tzn. takich które
np. umożliwią drenowanie systemu przez wyszukiwarki typu Google. W najbliższych latach zakup
nowego systemu będzie korzystny zarówno dla użytkowników, jak i bibliotekarzy. Jeśli MBP ma być
w czołówce innowacyjnych bibliotek w zakresie OPAC i jego możliwości, będzie musiało we współpracy
z konsorcjum SOWA zmodernizować obecny system do standardu SQL przynajmniej dla 50
stanowisk z modułem zarządzania w czytelni.
System biblioteczny musi również zostać dostosowany do potrzeb użytkowników
urządzeń mobilnych, jak smart fony i tablety. Poprzez rozmowy i negocjacje cenowe
z producentem wykorzystywanego przez MBP systemu bibliotecznego, należy pozyskać nową
funkcję oprogramowania, dostosowującą katalog biblioteczny do urządzeń mobilnych.
Dużym wyzwaniem w przyszłości i jednocześnie zadaniem na nadchodzące lata
będzie poszerzenie zbiorów zdalnie dostępnych. W chwili obecnej są to kolekcje książek
elektronicznych, z których korzystają czytelnicy dzięki uczestnictwie biblioteki w konsorcjum
z innymi ośrodkami. Czytelnicy Miejskiej Biblioteki Publicznej posiadają aktualnie dostęp do
ponad 1200 publikacji elektronicznych. Wraz z rozwojem nowych technologii ułatwiających
dostęp do treści rekreacyjnych, np. filmy lub gry komputerowe, biblioteka chcąc konkurować
na rynku kultury musi poszerzyć ofertę o tego typu wydawnictwa. Taki kierunek działań
jest zgodny z oczekiwaniami czytelników, którzy w coraz większym stopniu chcą korzystać
z biblioteki w dowolnym czasie i miejscu za pomocą sieci internetowej.
Ważnym zadaniem będzie również ścisła współpraca z portalem w.bibliotece.pl. Dzięki
tej witrynie w katalogu pojawi się możliwość dokonywania oceny i recenzowania zbiorów przez
czytelników. Bardzo istotnym elementem tego przedsięwzięcia jest również fakt, że biblioteka
będzie mogła informować użytkowników o najważniejszych imprezach przez nią organizowanych.
Koniecznym krokiem podyktowanym potrzebami współczesnego klienta biblioteki
jest rozbudowa oferty usług dostępnych za pośrednictwem Internetu. W tym celu MBP
w Olsztynie planuje swoje uczestnictwo w Warmińsko-Mazurskiej Bibliotece Cyfrowej, gdzie
wprowadzi swoje zbiory cyfrowe i zajmie się również digitalizacją cennych z punktu widzenia
czytelników materiałów. Ważnym projektem rozbudowującym zdalne usługi MBP, będzie stworzenie
oferty szkoleń dostępnych poprzez platformę e-lerningową.
Zaspokajanie potrzeb czytelników wiąże się również z koniecznością podnoszenia
kompetencji bibliotekarzy. Oprócz stałego rozwoju wiedzy i umiejętności związanych
z merytoryczną działalnością personelu Biblioteki, nowością będzie wprowadzenie standardów
obsługi klienta.
Ostatnim celem strategicznym są zmiany infrastrukturalne. Planowanie rozwoju
w tym obszarze, jest szczególnie trudne ze względu na konieczne do tego duże środki finansowe.
W niniejszej strategii planowane są zmiany w minimalnym zakresie, który jest warunkowany
obecnym budżetem biblioteki. Jednocześnie Biblioteka będzie poszukiwać środków zewnętrznych,
dzięki którym będzie możliwe bardziej zaawansowane rozwinięcie infrastruktury bibliotecznej.
Cel strategiczny I: Rozpoznawanie i zaspokajanie potrzeb czytelniczych, informacyjnych, edukacyjnych i rekreacyjnych.
Cel szczegółowy I.1: Stałe monitorowanie potrzeb aktualnych
i potencjalnych użytkowników biblioteki.
Projekt
Wskaźniki
realizacji
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Projekt I.1.1:
Badanie potrzeb
czytelników
z wykorzystaniem
ankiet i wywiadów
Dane pozyskane
z ankiet
i wywiadów.
2016 – 2020
Filie MBP
Budżet MBP
Projekt I.1.2:
Badanie potrzeb
odbiorców poprzez
analizę sprawozdań
filii bibliotecznych.
Opracowana
analiza.
2015 - 2020
Dyrekcja, Dział
promocji, Filie
MBP
Budżet MBP
Cel szczegółowy I.2: Zapewnienie najwyższych standardów świadczonych usług.
Projekt
Wskaźniki
realizacji
Projekt I.2:
Zapewnienie
najwyższych
standardów
świadczonych
usług.
Wyniki ankiet,
wyniki wywiadów,
wnioski
z opracowanej
analizy
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
2016 – 2020
Dyrekcja, Filie MBP,
Dział promocji,
Dział Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów.
Budżet MBP
Cel szczegółowy I.3: Podnoszenie jakości zbiorów bibliotecznych zgodnie ze zdiagnozowanymi potrzebami czytelników.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Projekt I.3:
Aktualizacja
zbiorów
Biblioteki
Liczba zakupionych
książek, periodyków,
zbiorów specjalnych oraz
licencji.
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
2015 – 2020
Dyrekcja, Filie MBP,
Dział promocji,
Dział Gromadzenia
i Opracowania Zbiorów.
Budżet MBP,
programy
MKiDN,
sponsoring,
Fundraising.
Cel szczegółowy I.4: Atrakcyjna i adekwatna wobec potrzeb czytelników oferta kulturalna.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Projekt I.4.1:
Kontynuacja
działań
kulturalnych
w ramach akcji
„Olsztyn czyta”
Liczba inicjatyw.
2015 – 2020
Dyrekcja, Filie MBP,
Dział promocji.
Budżet MBP,
sponsoring,
Fundraising.
Projekt I.4.2:
Kontynuacja
działalności
festiwalowej
– SOFFA,
Planetafest.
Liczba inicjatyw
Projekt I.4.3:
Organizacja
działań
kulturalnych
w filiach MBP
Liczba spotkań
autorskich, debat, zajęć
literackich, teatralnych,
wystaw (tradycyjnych
i wirtualnych),
konkursów.
Projekt I.4.4:
Organizacja
działań
kulturalnych
poza murami
bibliotek.
Projekt I.4.5:
Organizacja
zewnętrznych
imprez
rodzinnych
o charakterze
piknikowym.
Liczba inicjatyw.
Liczba inicjatyw.
2015 -2020
2015 – 2020
2015 – 2020
2015 – 2020
Filia Planeta 11, Dział
promocji.
Budżet MBP,
dotacje
Urzędu Miasta,
sponsoring,
Fundraising
Filie MBP, Dział
promocji.
Budżet MBP,
dotacje
Urzędu Miasta,
sponsoring,
Fundraising
Dział promocji, Filie
MBP
Budżet MBP,
dotacje
Urzędu Miasta,
sponsoring,
Fundraising
Dział promocji, Filie
MBP
Budżet MBP,
dotacje
Urzędu Miasta,
sponsoring,
Fundraising
Cel szczegółowy I.5: Promocja czytelnictwa.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Projekt I.5.1:
Kontynuacja
działań
promujących
czytelnictwo
w ramach akcji
„Olsztyn czyta”
Liczba inicjatyw.
2015 – 2020
Dyrekcja, Filie MBP,
Dział promocji.
Budżet MBP,
sponsoring,
Fundraising.
Projekt I.5.2:
Kontynuacja
projektu
„Miejsce
przyjazne
czytaniu”
Liczba przyznanych
certyfikatów.
2015 - 2020
Dział promocji, Filie
MBP, Dyrekcja.
Budżet MBP
Projekt I.5.3:
Poszukiwanie
partnerów do
współpracy.
Liczba podpisanych
porozumień.
2015 – 2020
Dyrekcja, Dział
Promocji, Filie MBP
Budżet MBP,
Fundraising.
Cel szczegółowy I.6 Działalność edukacyjna.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Projekt I.6.1:
Szkolenia
biblioteczne
użytkowników
Liczba godzin.
Liczba uczestników.
2015 – 2020
Filie MBP
Budżet MBP
Projekt I.6.2:
Wymiana
doświadczeń
z bibliotekarzami
z innych bibliotek.
Liczba uczestników.
Liczba bibliotek.
2015 – 2020
Filie MBP,
Dyrekcja
Budżet MBP
Projekt I.6.3:
Realizacja oferty
edukacyjnej
w porozumieniu
i współpracy
ze szkołami
i przedszkolami.
Liczba godzin,
liczba uczestników,
liczba szkół
i przedszkoli.
2015 – 2020
Filie MBP
Budżet MBP,
sponsoring,
Fundraising.
Projekt I.6.4:
Realizacja działań
z zakresu edukacji
nieformalnej: kursów
komputerowych,
zajęć językowych,
warsztatów
umiejętności
interpersonalnych.
Liczba godzin,
liczba uczestników.
2015 - 2020
Filie MBP
Budżet MBP,
sponsoring,
Fundraising.
Projekt I.6.5:
Organizacja
poradnictwa
zawodowego.
Liczba godzin, liczba
uczestników
2015 – 2020
Filia Planeta11
Budżet MBP
Projekt I.6.6:
Organizacja klubów
zainteresowań
i warsztatów
rękodzielniczych
Liczba godzin, liczba
uczestników
2015 - 2020
Filie MBP
Budżet MBP,
sponsoring,
Fundraising.
Cel strategiczny II: Wprowadzenie innowacji w zakresie oferty usług
adresowanych do mieszkańców.
Cel szczegółowy II.1: Wyposażenie Biblioteki w nowy system biblioteczny SOWA 2 SQL.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Projekt II.1 Zakup
oprogramowania
SOWA2SQL
Zakupione
i wprowadzone
do użytku
oprogramowanie
SOWA2SQL/MARC21
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
2016 – 2020
Dyrekcja,
Specjaliści ds.
komputeryzacji,
Dział Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów.
Budżet MBP,
Programy
MKiDN,
Fundraising,
Dotacja Urzędu
Miasta
Cel szczegółowy II.2 : Rozbudowa oferty usług dostępnych za pośrednictwem Internetu.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Projekt II.2.1:
Zwiększenie liczby
e-booków.
Liczba dostępnych
publikacji
elektronicznych.
Projekt II.2.2:
Współpraca
z portalem
w.bibliotece.pl
Synchronizacja
systemu
bibliotecznego
z portalem i liczba
udostępnianych
informacji.
Projekt II.2.3:
Uczestnictwo
w WrmińskoMazurskiej
Bibliotece Cyfrowej
Liczba
dokumentów
elektronicznych
udostępnionych
w W-M BC przez
MBP
Projekt II.2.4:
Stworzenie
oferty szkoleń
poprzez platformę
e-lerningową.
Liczba dostępnych
szkoleń.
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
2016 - 2020
Dyrekcja, Dział
Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów
Budżet MBP
2015 - 2020
Dział Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów, Dział
Promocji
Budżet MBP
2016 - 2020
Dział Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów, Filie
biblioteczne.
Budżet MBP
2016 - 20120
Dyrekcja,
Specjaliści ds.
komputeryzacji,
Filie biblioteczne,
Dział Promocji.
Budżet MBP
Cel szczegółowy II.3: Dostosowanie interfejsu katalogu bibliotecznego
do potrzeb użytkowników urządzeń mobilnych.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Projekt II.3:
Uruchomienie
mobilnej wersji
katalogu OPAC
Aktualizacja
systemu
bibliotecznego.
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
2016 - 2017
Dyrekcja, Dział
Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów
Budżet MBP
Cel strategiczny III: Pielęgnacja i ochrona lokalnego dziedzictwa kulturowego.
Cel szczegółowy III.1: Rozbudowa zasobu zbiorów regionalnych.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Projekt III.1.1:
Uzupełnianie
zasobów
w najważniejsze
wydawnictwa
regionalne.
Liczba woluminów
2016 - 2020
Dział Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów
Budżet MBP
Projekt III.1.2:
Stworzenie
w wybranych
filiach „Bibliotek
Literatury
Regionalnej”
Liczba placówek
z wydzielonym
księgozbiorem
regionalnym.
2016 - 2020
Dyrekcja, Dział
Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów, Filie
biblioteczne.
Budżet MBP
Cel szczegółowy III.2: Digitalizacja zbiorów regionalnych.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Projekt III.2.1:
Digitalizacja
unikalnych
zbiorów MBP
Liczba
zdigitalizowanych
dokumentów.
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
2016 - 2020
Dział Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów, Filie
biblioteczne
Budżet MBP
Projekt III.2.2:
Digitalizacja
materiałów
traktujących
o działalności
MBP w Olsztynie
Liczba
zdigitalizowanych
dokumentów.
Projekt III.2.3:
Pozyskanie
i digitalizacja
dokumentów
z zasobów Urzędu
Miasta
Liczba pozyskanych
i zdigitalizowanych
dokumentów.
Projekt III.2.4:
Pozyskanie
materiałów
regionalnych od
mieszkańców
Olsztyna i ich
digitalizacja.
Liczba pozyskanych
i zdigitalizowanych
dokumentów.
2016 - 2020
Dział Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów, Filie
biblioteczne
Budżet MBP
2016 - 2020
Dyrekcja, Dział
Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów
Budżet MBP
2016 - 2020
Dział Promocji,
Dział Gromadzenia
i Opracowania
Zbiorów
Budżet MBP,
Fundraising,
Dotacja Urzędu
Miasta
Cel szczegółowy III.3 Działalność wydawnicza.
Projekt
Projekt III.3:
Wydawanie
dzieł pisarzy
regionalnych
Wskaźniki realizacji
Liczba wydawnictw.
Termin
2016 - 2020
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Dyrekcja, dział
promocji
Budżet MBP,
Programy MKiDN,
Fundraising,
Dotacja Urzędu
Miasta
Cel strategiczny IV: Doskonalenie organizacji pracy i zarządzania.
Cel szczegółowy IV.1 Rozwój kompetencji pracowników.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Projekt IV.1.1:
Współpraca
z WBP w Olsztynie
w sprawie
organizacji szkoleń
dla bibliotekarzy.
Liczba
przeszkolonych
pracowników.
2015 - 2020
Dyrekcja, Filie
biblioteczne.
Budżet MBP
Projekt IV.1.2:
Monitorowanie
rynku szkoleń
w celu znalezienia
atrakcyjnych dla
bibliotekarzy
ofert.
Liczba
przeszkolonych
pracowników.
2015 - 2020
Dyrekcja, Dział
promocji, Filie MBP
Budżet MBP
Projekt IV.1.3:
Realizacja
systemu szkoleń
wewnętrznych.
Liczba
przeszkolonych
pracowników.
2015 - 2020
Dyrekcja, Dział
promocji, Filie MBP
Budżet MBP
2016 - 2020
Dyrekcja
Budżet MBP
Projekt IV.1.4:
Opracowanie
i wdrożenie
standardów
obsługi klienta.
Zestaw
opracowanych
standardów.
Liczba
przeszkolonych
pracowników.
Cel szczegółowy IV.2: Zarządzanie kompetencjami pracowników.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Projekt IV.2.1:
Stworzenie
elektronicznej
bazy kompetencji
pracowników.
Liczba pracowników
ujętych w bazie.
2016 - 2020
Dyrekcja, Dział
kadr.
Budżet MBP
Projekt IV.2.1:
Zarządzanie
kompetencjami
pracowników
przez
delegowanie
do realizacji
odpowiednich
zadań.
Liczba
oddelegowanych
pracowników.
2016 - 2020
Dyrekcja.
Budżet MBP
Cel strategiczny V: Promocja Biblioteki.
Cel szczegółowy V.1 Działania zapewniające widoczność biblioteki.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Projekt V.1.1:
Współpraca
z mediami.
Liczba informacji
w mediach
2015 - 2020
Dział promocji
Budżet MBP
Projekt V.1.2:
Wykorzystanie
mediów
społecznościowych
Liczba czytelników
korzystających
z profili
społecznościowych
2015 - 2020
Dział promocji
Budżet MBP
Projekt V.1.3:
Uobecnianie
w przestrzeni
publicznej logotypów
Biblioteki
Liczba wydarzeń,
liczba stron
internetowych,
liczba materiałów
promocyjnych.
2015 - 2020
Dział promocji
Budżet MBP
Dział promocji
Budżet MBP,
Programy MKiDN,
fundraising,
sponsoring,
dotacja Urzędu
Miasta
Projekt V.1.4:
Działalność
wydawnicza.
Liczba wydawnictw
2015 - 2020
Cel szczegółowy V.2 Działania na rzecz pozytywnego wizerunku biblioteki.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Projekt V.2.1:
Współpraca z innymi
instytucjami.
Liczba działań
2015 - 2020
Dyrekcja, Dział
promocji, Filie
MBP
Budżet MBP
Projekt V.2.2
Prowadzenie
rzecznictwa
Liczba informacji
2015 - 2020
Dyrekcja, Dział
promocji
Budżet MBP
Projekt V.2.3
Przeszkolenie
bibliotekarzy
z budowania
pozytywnego
wizerunku instytucji.
Liczba bibliotekarzy
2016
Dział promocji
Budżet MBP
Projekt V.2.4:
Współpraca
z czasopismami
branżowymi.
Liczba artykułów
2015 - 2020
Dyrekcja, Dział
promocji, Filie
MBP
Budżet MBP
Projekt V.2.5:
Współpraca z innymi
bibliotekami
Liczba przedsięwzięć
2015 - 2020
Dyrekcja, Dział
promocji, Filie
MBP
Budżet MBP
Cel szczegółowy V.3 Wizualizacja i materiału promocyjne.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Projekt V.3.1:
Opracowanie
kompletnego
systemu identyfikacji
wizualnej.
Dokument
z opracowaniem
2016 - 2020
Dyrekcja, Dział
promocji
Budżet MBP
2016 - 2020
Dyrekcja, Dział
promocji
Budżet MBP,
Fundraising,
Dotacja Urzędu
Miasta
Projekt V.3.2: Projekt
i zakup materiałów
promocyjnych
obrendowanych
znakami MBP
Liczba materiałów
Cel strategiczny VI: Dostosowanie infrastruktury technicznej
i technologicznej.
Cel szczegółowy VI.1: Prace remontowe i modernizacyjne.
Projekt
Wskaźniki realizacji
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
Projekt VI.1.1
Zamontowanie
monitoringu
zewnętrznego w filii
Planeta 11
Instalacja
monitorująca
2016 - 2020
Dyrekcja, Dział
administracji
Budżet MBP
Projekt VI.1.2: Naprawa
i malowanie sufitów
oraz ścian w filiach
bibliotecznych.
Wykonane prace
malarskie
2016 – 2020
Dział administracji
Budżet MBP,
Fundraising
Projekt VI.1.3:
Wykonanie termo
i hydroizolacji połaci
dachu oraz remont
pomieszczeń parteru
budynku administracji.
Wykonane prace
remontowe
2016 – 2020
Dział administracji
Budżet MBP.
Fundraising
Cel szczegółowy VI.2: Zakup sprzętu potrzebnego do realizacji działań.
Projekt
Wskaźniki
realizacji
Projekt VI.2.1
Wyposażenie filii
w katalogi biblioteczne
z ekranami dotykowymi.
Liczba zestawów
komputerowych
Termin
Odpowiedzialni
Źródło
finansowania
2016 - 2020
Dyrekcja, Dział
administracji,
Specjaliści ds.
komputeryzacji,
Budżet MBP,
Fundraising
Projekt VI.2.2:
Wymiana najstarszych
komputerów i urządzeń
peryferyjnych, których
okres eksploatacji
przekroczył 10 lat.
Projekt VI.2.3:
Rozbudowa macierzy
dyskowej serwera
internetowego i serwera
plików.
Projekt VI.2.4:
Zakup zestawu
komputerowego
do obsługi systemu
kadrowo-płacowego
Liczba
wymienionego
sprzętu.
Zakup sprzętu
Zakup sprzętu
2016 – 2020
Dyrekcja, Dział
administracji,
Specjaliści ds.
komputeryzacji
Budżet MBP,
Fundraising
2016 – 2020
Dyrekcja, Dział
administracji,
Specjaliści ds.
komputeryzacji
Budżet MBP,
Fundraising
2016 – 2020
Dyrekcja, Dział
administracji,
Specjaliści ds.
komputeryzacji
Budżet MBP,
Fundraising
VI. Wdrażanie, monitorowanie oraz ewaluacja strategii.
Plan strategiczny będzie wdrażany zgodnie z przyjętym harmonogramem w okresie od 2015 do 2020
r. Realizacja poszczególnych projektów, będzie poprzedzona staraniami o pozyskanie niezbędnych do tego
celu środków finansowych. Osoby odpowiedzialne za wdrożenie poszczególnych działań będą przydzielane
z działów przypisanych do każdego z projektów. Każdy projekt będzie miał swojego koordynatora, który
dobierze sobie potrzebnych współpracowników.
Monitoringiem realizacji strategii zajmie się dyrekcja Biblioteki, a na poziomie poszczególnych
projektów także ich koordynatorzy. Głównym miernikiem stopnia realizacji poszczególnych
działań zaplanowanych w strategii, będą wskaźniki realizacji poszczególnych projektów oraz ich
ramy czasowe. Informacje o stopniu realizacji strategii będą podsumowywana na poziomie roku,
i włączone do sprawozdania rocznego z działalności Biblioteki.
Po zakończeniu realizacji strategii Dyrektor MBP utworzy zespół ds. ewaluacji strategii, który
w sposób szczegółowy przeanalizuję stopień realizacji zaplanowanych działań. Efektem pracy zespołu
ewaluacyjnego będzie raport końcowy zawierający wnioski pozyskane w wyniku analizy.