Poradnik Żywienia Bydła Provimi
Transkrypt
Poradnik Żywienia Bydła Provimi
BYDŁO y d o k e now w ó t k rp o du Magia zywienia 21.01.2009r. Dodatkowe aminokwasy, energia, związki mineralne i witaminy zawarte w produktach specjalistycznych, pozwalające zwierzętom na utrzymywanie wysokiej produkcji, dobrej kondycji i zdrowia przy zachowaniu niskich nakładów. Energia i białko zawarte w mieszankach treściwych i koncentratach. Dodatkowe związki mineralne i witaminy wspomagające system reprodukcyjny, wspomagające system odpornościowy, uzupełniające niedobory, wspomagające metabolizm. WSTĘP..................................................................................... str. 2 PRODUKTY PROVIMI POLSKA....................................... str. 4 1. ŻYWIENIE CIELĄT - do 4 miesiąca życia..................... 2. ŻYWIENIE CIELĄT - od 4 miesiąca do wycielenia....... 3. ŻYWIENIE KRÓW MLECZNYCH................................ okres zasuszenia przygotowanie do laktacji 4. ŻYWIENIE W LAKTACJI- pierwsze 100 dni................. 5. ŻYWIENIE W LAKTACJI- powyżej 100 dni.................. 6. ŻYWIENIE BYDŁA OPASOWEGO................................ 7. BILANSOWANIE DAWEK- klucz.................................... str. 5 str. 8 str. 10 WARTOŚCI GWARANTOWANE......................................... PRZYKŁADOWE RECEPTURY.......................................... str. 24 str. 28 str. 11 str. 16 str. 18 str. 20 Wstep Żywienie bydła, tak jak i praca hodowlana ma dla wszystkich hodowców bardzo duże znaczenie. Dzięki prawidłowemu żywieniu możemy zrealizować zapisany genetycznie potencjał zwierząt. Produkowane pasze objętościowe są coraz lepszej jakości, coraz lepiej konserwowane i przechowywane. Dobra pasza objętościowa oznacza większe pobranie składników pokarmowych przez zwierzęta i wyższą produkcję. Pasze treściwe i dodatki są stworzone po to, by pomóc nam i zwierzętom w jak największym stopniu wykorzystać pasze objętościowe, oraz dostarczyć dodatkowych składników pokarmowych niezbędnych do wysokiej produkcji. Koszt wszystkich pasz to zazwyczaj 50 - 60 % całego kosztu produkcji mleka. Bydło należy więc żywić nie tylko dobrze, ale także racjonalnie. Provimi posiada bardzo dużą wiedzę, a także olbrzymie, ponad 30 letnie doświadczenie w zakresie żywienia przeżuwaczy. Posiada własne ośrodki badawcze i szerokie kontakty z placówkami naukowymi i naukowcami na całym świecie. O zmianach i nowościach, które dokonują się w hodowli i żywieniu dowiadujemy się jako jedni z pierwszych i skutecznie wprowadzamy sprawdzone rozwiązania. Żywić najlepiej oznacza dla Provimi żywić bezpiecznie, wydajnie i racjonalnie. W żywieniu bydła, a w szczególności zwierząt wysokowydajnych nie ma kompromisów. Żywienie musi być na najwyższym poziomie, aby było to żywienie racjonalne. Z naszej strony, ze strony wszystkich naszych produktów dla przeżuwaczy otrzymujecie Państwo bezpieczeństwo, wydajność oraz całą najlepszą, najnowszą wiedzę i doświadczenie zebrane na całym świecie. Magia zywienia 3 Dla cieląt: Nazwa Symbol Właściwości i zastosowanie MLEKOTEK PLUS (R-265) PB 400 Najwyższej klasy preparat mlekozastępczy oparty w całości o produkty mleczne. MLEKOTEK (R-266) PB 401 MLEKOTEK (R-267) PB 402 Wysokiej jakości preparat mlekozastępczy, na bazie produktów mlecznych i białka roślinnego. Wysokiej jakości preparat mlekozastępczy, na bazie produktów mlecznych i białka roślinnego.* Starter dla cieląt** FERNANDO (R-250) PB 410 Mieszanka stosowana od 10 dnia do 12 tygodnia życia cieląt. KLASYCZNY * Nie stosować dla cieląt odchowywanych w zimnych pomieszczeniach lub budkach. ** Do produkcji tej mieszanki oferowany jest koncentrat 50% PB 310 (R-160) CIELAK FERNANDO Dla bydła mlecznego i młodzieży hodowlanej: Nazwa Uniwersalna mieszanka dla krów mlecznych i młodzieży hodowlanej Symbol Właściwości i zastosowanie R-277 PB 433 Dostarcza krowom i młodzieży niezbędną energię, białko, minerały, mikroelementy i witaminy. PB 432 Mieszanka treściwa o obniżonym poziomie białka, najlepsza do dawek, gdzie pasze objętościowe wnoszą duże ilości tego składnika (pastwisko lub zielonka z traw). Dostarcza także dodatkowych makro i mikroelementów oraz witamin. PB 430* Dostarcza krowom i młodzieży niezbędną energię, białko, minerały, mikroelementy i witaminy po to, aby podnieść poziom produkcji mleka ponad możliwości jakie daje pasza objętościowa. PB 431 Mieszanka treściwa o podwyższonym poziomie białka z przeznaczeniem dla dawek zawierających duże ilości na przykład. kiszonki i kukurydzy. Uzupełnia niedobory białka. Dostarcza także dodatkowych makro i mikroelementów oraz witamin. PB 440* Wyśmienita pasza dla krów mlecznych. Poprzez zastosowanie różnych źródeł skrobi oraz bufora, sprawia że jest to wspaniały produkt dla krów, u których produkcja mleka stymulowana jest znacznymi ilościami pasz treściwych. PB 441 Wyśmienita pasza dla krów mlecznych. Poprzez zastosowanie różnych źródeł skrobi oraz bufora, sprawia że jest to wspaniały produkt dla krów, u których produkcja mleka stymulowana jest znacznymi ilościami pasz treściwych.Najlepsza dla dawek zawierających większe ilości kukurydzy. UNIMILK EKO UNIMILK KASYCZNY (R-277) Uniwersalna mieszanka dla krów mlecznych i młodzieży hodowlanej UNIMILK LATO (R-279) Uniwersalna mieszanka dla krów mlecznych i młodzieży hodowlanej UNIMILK (R-255) Uniwersalna mieszanka dla krów mlecznych i młodzieży hodowlanej UNIMILK PRO (R-295) Mieszanka dla krów wysokomlecznych MASTERMILK (R-256) Mieszanka dla krów wysokomlecznych MASTERMILK PRO (R-276) Mieszanka dla krów wysokomlecznych 19 STARTER (R-290) Białkowa mieszanka uzupełniająca dla bydła mlecz. i młod. hodowlanej R-290 PB 661 Produkt uzupełniający niedobory białka w paszach objętościowych, a tym samym zwiększający dostępność białka do produkcji mleka. PB 662 Wysoko poziom produkcji mleka wymaga wysokiej koncentracji składników pokarmowych. Aminotek stymuluje optymalnie funkcjonowanie żwacza oraz wysoką produkcję mleka dzięki udostępnieniu właściwych aminokwasów w jelitach. PB 663 Produkt uzupełnia niedobory energii dostępnej w jelitach, przez co powoduje lepsze wykorzystanie białka i zwiększoną produkcję mleka. PB 633 Odpowiedni układ tej mieszanki, powoduje łatwiejsze przestawienie metabolizmu wysokowydajnych krów mlecznych ze stanu zasuszenia do intensywnej produkcji mleka. 33BSA BIAŁKO CHRONIONE- patrz strona 17 i 19. PROMILK (R-257) Białkowa mieszanka uzupełniająca dla krów wysokomlecznych AMINOTEK (R-258) Energetyczna mieszanka uzupełniająca dla krów ENERGOTEK (R-259) Mieszanka dla krów wysokomlecznych na okres okołoporodowy MILKBOOSTER (R-268) PROVILAC (R-999) Specjalistyczna mieszanka dla wysokowyjajnych krów na pierwsze 100 dni laktacji. Dla bydła mięsnego: Nazwa Uniwersalna mieszanka dla bydła opasowego UNIBYK (R-251) PRODUKTY Mieszanka dla bydła opasowego do 350 kg MASTERBYK 1 (R-252) Mieszanka dla bydła opasowego powyżej350 kg MASTERBYK 2 (R-253) Białkowa mieszanka uzupełniająca dla bydła opasowego Symbol Właściwości i zastosowanie PB 420* Mieszanka do produkcji bydła mięsnego, zawierająca wszystkie potrzebne witaminy, mikroelementy oraz energię i białko. PB 520* Wysokobiałkowa mieszanka zapewniająca optymalny przyrost wagi do 350 kg- w produkcji intensywnej. PB 521* Specjalna mieszanka przeznaczona do intensywnej produkcji bydła mięsnego o wadze ponad 350 kg. PB 660 Mieszanka uzupełniająca niedobór białka w dawce podstawowej. PROBYK (R-254) * do produkcji tej paszy PROVIMI POLSKA oferuje koncentrat 10% niepełny i 30% koncentrat pełny. 4 Magia zywienia 1. Zywienie Cielat do 4 miesiaca W życiu naszych zwierząt wszystkie etapy żywienia są bardzo ważne, ale najważniejszy jest okres „dzieciństwa”, kiedy zwierzę jest jeszcze młode. Sposób, w jaki traktujemy cielęta musi być podobny do opieki nad niemowlęciem. Istotne z naszej strony będą obserwacja zachowania, zapewnienie czystości i najwyższej jakości pokarmu, odpowiedniego do wieku zwierzęcia. Wszystkim wiadomo, że o cielęta należy dbać, że dobre i zdrowe ciele to dobra krowa, ale nikt nie zastanawia się dlaczego? W każdym przypadku gdy mówimy TANIO musimy powiedzieć także IDEALNIE. Oszczędzając na cielętach tracimy na krowach. Ilustruje to przykład: Odchów poprawnie przeprowadzony w pierwszych 4 miesiącach życia. Odchów z błędami w pierwszych 4 miesiącach życia. Masa ciała cielęcia 120 dni minimum 120kg Masa ciała 24 miesiące 600 kg Pobranie suchej masy 10,36 kg (z pasz objętościowych) Masa ciała cielęcia 120 dni około 90 kg Masa ciała 24 miesiące 550 kg Pobranie suchej masy 9,55 kg (z pasz objętościowych) ŻYWIENIE CIELĄT -przykład Produkcja mleka 12,9 l Produkcja mleka 14,5 l (z dobrych pasz objętościowych) (z dobrych pasz objętościowych) Różnica 1,6 l mleka każdego dnia 1,6 l x 305 dni laktacji = 488 l 488 l x cena mleka = ........ Straty!!!! 1. Różnica w produkcji może być większa niż 1,6 litra każdego dnia!!! 2. W drugiej laktacji także tracimy!!! 3. Strata w pierwszych 2 laktacjach to równowartość prawidłowego odchowu 3 cieląt. Zadbane cielę to w przyszłości dobra krowa! Magia zywienia 5 Postępowanie z cielęciem 10 podstawowych zasad postępowania z cielęciem. ZASADY postępowania z cielętami CECHY preparatu mlekozastępczego 6 1. Utrzymanie w czystym miejscu, najlepiej z dala od stada, w osobnych pomieszczeniach 2. Stosowanie czystego sprzętu 3. Opieka sprawowana z zachowaniem podstawowych zasad higieny. 4. Po porodzie wysuszyć cielę słomą, czystym ręcznikiem lub kawałkiem płótna. 5. Zdezynfekować pępowinę. 6. Podać siarę (pierwsza do 30 minut po porodzie), przez pierwsze 3 dni podawać siarę w temperaturze ciała, minimum 3 - 4 razy dziennie do 2 litrów jednorazowo. 7. Od 4 dnia woda do woli, preparat mlekozastępczy MLEKOTEK, bardzo dobre siano, pasza typu starter FERNANDO. 8. Unikać przekarmień (problemy strawnościowe). 9. Odsadzenie od preparatu mlekozastępczego gdy spełniony jest przynajmniej jeden z poniższych warunków: - dzienne pobranie starteru powyżej 1 kilograma, - masa ciała powyżej 70 kilogramów, - wiek powyżej 8 tygodni, (najlepiej jeśli spełnione są wszystkie trzy warunki). 10. Zapewnić świeże powietrze, chroniąc przed przeciągami, zmianami temperatur i wysoką wilgotnością. Po okresie odpajania siarą, której znaczenia nie trzeba nikomu przypominać zaczyna się okres podawania preparatu mlekozastępczego. Jest to zazwyczaj 4-7 dzień życia. Każdy preparat mlekozastępczy ma jedną wadę nie jest mlekiem matki. Jest jednak kilka ważnych czynników decydujących o tym, że najlepiej gdyby w odchowie stosowany był dobry, należy to podkreślić, naprawdę dobry preparat mlekozastępczy. Dlaczego? Konieczność uzyskiwania wysokich przyrostów, a także późniejsza wysoka produkcja zwierzęcia wymaga pokrycia wszystkich jego potrzeb pokarmowych wraz z koniecznością tworzenia zapasów. W pierwszych miesiącach życia następuje ogromny wzrost i rozwój narządów wewnętrznych. Organy takie jak płuca, serce i śledziona powiększają się nawet 8-krotnie! Ważne jest by pójło z preparatu było „gęste”, to znaczy zawierało dużo składnika pokarmowego. W wielu przypadkach więcej, niż posiada mleko krowie!!! Zastępując mleko (najlepszą paszę) musimy być pewni, że preparat mlekozastępczy, który wybieramy jest tak samo dobry jak mleko, a nawet lepszy. Istotne są: zawartość i pochodzenie białka oraz tłuszczu, obecność i ilość produktów mlecznych, ilość makro- i mikroelementów, witamin, dodatek zakwaszaczy, ilość popiołu surowego i włókna, oraz możliwość zrobienia pójła o dużej koncentracji składnika pokarmowego. Magia zywienia Preparaty mlekozastępcze i starter PB 400 (R-265) MLEKOTEK PLUS preparat ten wybieramy, gdy nasze cielęta są utrzymywane w szczególnie ciężkich warunkach, gdy mamy do czynienia z częstymi biegunkami. MLEKOTEK PLUS charakteryzuje się praktycznie 100% zawartością produktów mlecznych oraz czynnikiem wspomagającym system odpornościowy organizmu cielęcia. PREPARATY MLEKOZASTĘPCZE MLEKOTEK PLUS PB 401 (R-266) MLEKOTEK preparat sprawdzający się we wszystkich warunkach i systemach odpajania. MLEKOTEK PB 402 (R-267) MLEKOTEK KASYCZNY preparat przeznaczony do odchowu wiosenno-letniego, i jako uzupełnienie mleka, które nie nadaje się do sprzedaży, (a może być użyte jako pójło dla cieląt. MLEKOTEK KLASYCZNY posiada większą zawartość białka w stosunku do tłuszczu. MLEKOTEK KLASYCZNY 55 oC przygotowanie PÓJŁA 40oC PRZYRZĄDZANIE o 1 kg MLEKOTEKU rozpuszczamy w 4 litrach wody o temperaturze 55 C. Mieszamy do całkowitego rozpuszczenia. Dodajemy 3 litry wody, i podajemy cielęciu. Temperatura skarmianego pójła powinna wynosić około 40oC. Stosunek preparatu do wody musi wynosić 1:7. W ten sposób pójło ma najwyższą wartość pokarmową. Nigdy nie rozpuszczaj preparatu w stosunku np. 1:15, wówczas zamiast pójła masz zabarwioną na biało wodę!!! PB 410 (R-250) FERNANDO pasza treściwa typu starter. Jest to mieszanka, która oprócz wysokich zawartości składników pokarmowych potrzebnych w pierwszym okresie, posiada także odpowiedni skład komponentów oraz odpowiednie ich proporcje. Jest mieszanką wybitnie specjalistyczną, wysoko strawną, powodującą przyśpieszony rozwój przedżołądków, przy stosunkowo niskim jej pobraniu przez cielęta. Rozwój kosmków w żwaczu jest zdecydowanie szybszy, aniżeli przy zastosowaniu standardowych komponentów, stosowanych przy produkcji CJ-otki. Na przykład większych ilości śruty sojowej czy otrąb. Fernando warto podawać już od 4 dnia życia, w małych ilościach, możliwie często, do czystego pojemnika po usunięciu resztek nie zjedzonej paszy. starter FERNANDO Mieszankę Fernando można sporządzić w oparciu o 50% koncentrat PB 310 (R-160)- szczególnie polecany do kukurydzy i owsa. Ważne jest by FERNANDO był dostępny zawsze świeży. Ze względu na obecność określonych komponentów, może w wyniku długiego zalegania zmieniać smak i zapach, co ma miejsce szczególnie w wilgotnych pomieszczeniach o zmiennych warunkach środowiskowych. Unikniesz w ten sposób mniejszego pobrania starteru i spadku tempa przyrostów. Magia zywienia 7 SCHEMAT ŻYWIENIA CIELĄT CIELĘTA schemat żywienia Dzienna Ilość odpasów Wielkość odpasów [litry] Produkty pochodzenia mlecznego DZIEŃ 1 4 do 8 2-3 3-4 4-7 2-3 0,8 - 1,5 1-2 1,5 siara siara mleko MLEKOTEK 0,1 2,0 2,5 3,0 3,5 3,0 2,5 2,5 2,0 2,0 1,5 1,5 MLEKOTEK MLEKOTEK MLEKOTEK MLEKOTEK MLEKOTEK MLEKOTEK MLEKOTEK MLEKOTEK MLEKOTEK MLEKOTEK MLEKOTEK 0,2 0,3 0,5 0,7 0,9 1,2 1,5 1,8 2,1 2,2 2,3 FERNANDO SIANO (dziennie) (dziennie) Kiszonka Zielonka [kg] [kg] TYDZIEŃ 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 RAZEM 364 litry 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 1,0 + + + + + + + + + 96,6 kg Ile Mlekoteku ? Jak wynika z powyższej tabeli, na 1 cielę powinniśmy przeznaczyć około 364 litrów pójła opartego na preparacie mlekozastępczym. Taką ilość sporządzimy z niecałych 50 kg MLEKOTEKU. Ile Fernando? Na jedno ciele warto przeznaczyć 100 kg starteru FERNANDO. 1. Przy wcześniejszym odsadzeniu od preparatu mlekozastępczego, pamiętaj o stosowaniu FERNANDO!!! 2. Przy wcześniejszym zastąpieniu Fernando mieszanką UNIMILK (około 8 tygodnia, gdy cielę pobiera około 1,5 kg paszy treściwej), pamiętaj o stosowaniu MLEKOTEKU!!! 3. Odsadzenie od MLEKOTEKU, gdy spełniony jest minimum 1 z warunków: cielę ma ponad 70 kg, pobiera ponad 1 kg FERNANDO, skończyło 8 tydzień życia!!! 4. Najprostszym sposobem sprawdzenia masy ciała jest zmierzenie obwodu klatki piersiowej - w wieku około 90 dni wynosi on min. 90 cm i oznacza min. 90 kg masy ciała!!! 8 Magia zywienia JAŁÓWKI 2. Zywienie Cielat od 4 miesiaca i Jalówek do pierwszego wycielenia Ten dość długi okres można podzielić na krótsze. Pierwszy, są to około 2 miesiące do osiągnięcia wieku 0,5 roku. Jest to ostatni czas na poprawę masy ciała cieląt. Osiąganie wysokich przyrostów w tym okresie jest bardzo proste, jednak należy je kontrolować. Zwierzęta bowiem uzyskują zdolność odkładania tłuszczu. W tym czasie zaczyna się także „dojrzewanie” wymienia. Jeśli żywienie będzie zbyt energetyczne wówczas tkanka gruczołowa będzie się słabo rozwijać. Do około 10 miesiąca życia pamiętajmy o stosowaniu dodatków zawierających mikroelementy na przykład KROWIT, jest to praktycznie jedyne tak bogate źródło mikroskładników. W tym czasie zazwyczaj występuje pierwsza ruja. Od 10 miesiąca do pokrycia czyli do około 15 miesiąca. Przyrosty jałowic nie powinny przekraczać 700 gram na dzień. Zacielenie powinno mieć miejsce przy masie ciała minimum 350 kg. Masa ciała i wielkość zwierząt decydują o późniejszej zdolności pobierania pasz, zdolności produkcji mleka, a także tworzenia rezerw różnych składników i korzystania z tych rezerw. Nadal niezwykle ważne jest stosowanie KROWITU. Od zacielenia do około 2-3 tygodni przed wycieleniem powoli wzrasta zapotrzebowanie jałowic na składniki pokarmowe, młoda krowa jeszcze rośnie, a w niej jeszcze jeden mały, żyjący organizm! Podstawową paszą treściwą w tym czasie powinien być PB 430 (R-255) UNIMILK. Ostatnie 2 tygodnie przed wycieleniem jałowice powinny otrzymywać te same pasze co otrzymują krowy produkujące mleko, dodatkowo stosowany powinien być SPOKOWIT. Magia zywienia CIELĘTA od 4 miesiąca JAŁÓWKI 9 JAŁÓWKI Zastosowanie pasz treściwych w zależności od dostępnych pasz objętościowych. PASZE TREŚCIWE Tabela: żywienie jałówek Masa ciała (kg) Przyrosty (g/dzień) JPM-h w kilogramie suchej masy dawki pasz objętościowych 450 750 850 950 Pasza treściwa 100 850 - 2,0 1,5 1,5 200 850 3,3 1,5 0,2 0 300 675 3,6 1,3 0 0 400 625 4,2 1,5 0 0 500 500 5,1 2,1 0,4 0 JPM-h jednostka produkcji mleka wg systemu holenderskiego. Powyższa tabela prezentuje ilości pasz treściwych jakie powinny być stosowane dziennie na jałówki w zależności od jakości - wartości energetycznej pasz objętościowych. 450 JPM-h jest to energia jaką posiada słoma, w Polsce rzadko stosowa ze względu na wysoki koszt i duże ilości potrzebnej paszy treściwej. 750 JPM-h jest energią słabych pasz objętościowych (złej jakości), średniej jakości kiszonki z lucerny, wartością liści buraczanych (bez główek), resztek pasz pozostawionych przez krowy produkcyjne. 850 JPM-h jest energią, najczęściej spotykaną w naszych gospodarstwach, charakterystyczną dla wszystkich pasz o dobrej i bardzo dobrej jakości. 950 JPM-h jest energią, którą charakteryzują się wszystkie najlepszej jakości pasze objętościowe, prawie nigdy nie uzyskiwana przez lucernę. Taką energię możemy przyjąć podczas pastwiskowania oraz dla wysłodków buraczanych. Przykład Jeśli mamy do dyspozycji kiszonki z traw i kukurydzy. W naszym odczuciu są dobrej jakości. PRZYKŁAD OBLICZEŃ dawki dla jałówek Wówczas według tabeli odczytujemy 850 JPM-h. Jałówki po pokryciu w masie ciała około 370-400 kg nie potrzebują paszy treściwej. Stosujemy w takim przypadku tylko KROWIT w ilości 50-100 g / dzień. Młodzież, która nie osiągnęła jeszcze masy ciała 200 kg będzie potrzebowała nieznaczne ilości paszy treściwej. Jest to jeden z najprostszych i najpewniejszych sposobów regulacji ilości paszy treściwej. Większość makro i mikroelementów oraz witamin zawsze pochodzi z paszy treściwej. Im mniej stosuje się pasz treściwych tym więcej powinno podawać się dodatku mineralnego o bogatym składzie mikroelementów. Wszystkie makro i mikroelementy oraz witaminy są w tym okresie szczególnie ważne. 10 Magia zywienia 3. Zywienie Krów mlecznych Okres zasuszenia Okres zasuszenia nie powinien być krótszy niż 6 tygodni, ani dłuższy niż 8 tygodni. Występują w nim 2 podokresy: ZASUSZENIE - Krowy, które są zasuszone powinny być utrzymywane oddzielnie od krów produkcyjnych. Ich zdolność pobierania paszy jest bardzo duża, a potrzeby pokarmowe niewielkie. Krowy zasuszone powinny jeść to co pozostało po krowach produkujących mleko. Takie pasze niedojady mają zdecydowanie niższą wartość pokarmową i są mniej chętnie pobierane przez krowy, w tym okresie na tym nam zależy. Jeśli z różnych względów takie rozwiązanie nie jest możliwe wówczas pamiętajmy, aby ograniczać ilość pasz jakościowo dobrych. Nadmierny apetyt w tym okresie krowy powinny uzupełniać słomą lub słabszym sianem, które powinny być cały czas dostępne. W wielu przypadkach należy dodatkowo podawać SPOKOWIT. Najlepsze są dawki po 50 gramów dziennie na krowę od pierwszych dni zasuszenia i 100 gramów w ostatnich 2 tygodniach przed wycieleniem. W okresie zasuszenia unikajmy pasz pochodzenia przemysłowego. Na przykład wywaru i wysłodków buraczanych. Unikajmy dużych ilości liści buraczanych i pasz okopowych. PRZYGOTOWANIE DO LAKTACJI-jest to druga faza zasuszania, która powinna trwać 2-3 tygodnie. Dla specjalistów jest to już początek laktacji. Krowy powinny otrzymywać takie pasze jakie otrzymują krowy produkcyjne. Jeśli w żywieniu krów produkcyjnych są stosowane duże ilości bardzo dobrych jakościowo pasz takich jak kiszonka z traw z koniczynami, kiszonka z lucerny, buraki, liście buraczane, zielonki z lucerny lub koniczyny, wówczas może zdarzyć się zablokowanie niektórych mechanizmów pozwalających na przemiany pierwiastków w organizmie. Aby temu zapobiec krowy powinny otrzymywać SPOKOWIT w ilości 100g / dzień do wycielenia!!! W tym samym czasie rozpoczynamy podawanie paszy treściwej. Najlepsze rezultaty uzyskamy podając 1 kg paszy treściwej dziennie na minimum 2 (maksymalnie 3) tygodnie przed wycieleniem i będziemy każdego dnia zwiększać jej ilość by w momencie wycielenia krowa pobierała 3 kg. Krowy, które były zasuszone przez okres dłuższy niż 8 tygodni i pobierały duże ilości pasz słomiastych powinny otrzymywać ilości większe -sięgające 5-6 kg w momencie wycielenia. Podawanie tak dużych ilości pasz treściwych przed wycieleniem ma swoje uzasadnienie, lecz kontrola takiego żywienia jest kłopotliwa. Jeśli w czasie zasuszenia krowy nie miały dostępu do lizawki, nie podawajmy jej także teraz (na wszelki wypadek) -zwiększone pobranie soli może zaszkodzić. Magia zywienia ZASUSZENIE przygotowanie DO LAKTACJI 11 W tym też okresie rozpoczyna się podawanie innych dodatków - np. MILKBOOSTERA- mających pomóc krowom po wycieleniu . 1.Przygotowanie krowy do wycielenia oznacza podawanie tych samych pasz jakie otrzymują krowy po wycieleniu. 2.Podawanie paszy treściwej rozpocznij na 3 do 2 tygodni przed wycieleniem. 3.Ilość paszy treściwej zwiększaj stopniowo do 3 kg w momencie wycielenia. 4.Najlepszym nośnikiem składników mineralnych w tym okresie jest SPOKOWIT . 4. Zywienie w Laktacji -pierwsze 100 dni Żywienie w laktacji można podzielić na kilka okresów. Są one często podstawą do podziału krów na grupy żywieniowe. Dotyczy to głównie większych stad. Najtrudniejszym dla krowy okresem jest pierwsze 60-80 dni laktacji. Dlatego stada często są dzielone na dwie grupy: Pierwsza grupa to krowy do około 100 dni laktacji, druga to krowy powyżej 100 dnia. Najprostszym rozwiązaniem jest stała podstawowa dawka z pasz objętościowych (z zastosowaniem dodatków w zależności od fazy laktacji) oraz stosowanie różnych ilości paszy treściwej w zależności od wydajności mleka. 1. Ustalając dawkę żywieniową zadbaj o dostępność do dobrej jakości siana. Krowa doskonale reguluje nim niedostatki całej dawki. 2. Pobranie suchej masy w stosunku do potrzeb na produkcję mleka wyrównuje się dopiero 70-90 dnia laktacji !!! Biorąc pod uwagę powyższe -szczególną uwagę zwróćmy na krowy w pierwszych 100 dniach laktacji. Przyjrzyjmy się krowom szczególnie w chwili, gdy produkcja mleka (zobrazowana za pomocą krzywej laktacji) przebiega inaczej niż jest to na wykresie poniżej. produkcja mleka STANDARD 0 12 30 60 Magia zywienia 90 120 150 180 210 240 270 305 dni Przy dobrej krzywej laktacji, mamy wyraźny szczyt laktacji pomiędzy 28-60 dniem, później krzywa powoli opada. Są oczywiście krowy, które nigdy nie będą miały poprawnej krzywej laktacji- ponieważ decydować o tym będą jej cechy osobnicze. Rysując krzywą laktacji powinieneś widzieć wyraźny szczyt i utrzymywanie wysokiej produkcji przez krowę przez minimum 100 dni!!! Zwróćmy uwagę na żywienie w pierwszych 100 dniach. Inwestując w pierwsze 100 -będziemy zbierać żniwa przez pozostałe przynajmniej 205 dni. Zobaczmy co można osiągnąć, gdy w czasie szczytu osiągniemy produkcję większą tylko o 2 litry. wyższa produkcja +2 litry dziennie 0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 305 dni Przez pozostałe 200-250 dni mamy możliwość uzyskiwać każdego dnia więcej o 2 litry. Wyższa produkcja w szczycie o 2 litry to dodatkowe 400 -500 litrów mleka w laktacji -prezent !!! PASZE DLA KRÓW Pasze dla krów PB 433 (R-277) UNIMILK KLASYCZNY - mieszanka treściwa przeznaczona dla młodzieży hodowlanej, krów mlecznych o średniej produkcji lub na ostatni okres laktacji. PB 430 (R-255) UNIMILK - podstawowa mieszanka dla młodzieży hodowlanej oraz krów mlecznych. Wnosi odpowiednią ilość składników pokarmowych niezbędną do wytworzenia 2 litrów mleka. Zawiera wszystkie niezbędne makroelementy, mikroelementy oraz witaminy. Przeznaczona jest do wszystkich rodzajów dawek pasz objętościowych. Jej zaletą jest szczególna dbałość o składniki pokarmowe dla żwacza. Można sporządzić ją w warunkach gospodarskich w oparciu o koncentrat 10% PB 130 (R-055) UNIMILK lub koncentrat 30% PB 230 (R-155) UNIMILK. PB 432 (R-279) UNIMILK LATO - podstawowa mieszanka dla młodzieży hodowlanej oraz krów mlecznych do zastosowania w okresie letnim przy żywieniu dużymi ilościami dobrych zielonek. PB 431 (R-295) UNIMILK PRO - mieszanka przeznaczona do dawek zawierających duże udziały kiszonki z kukurydzy lub wysłodków, gdzie zastosowanie korektora wyrównującego niedobory paszy objętościowej jest technicznie trudne. Magia zywienia UNIMILK KLASYCZNY UNIMILK UNIMILK LATO UNIMILK PRO 13 PB 440 (R-256) MASTERMILK - specjalistyczna mieszanka premiująca za wysokie wydajności. Jej szczególną cechą jest kilkuskładnikowy układ buforujący, oraz skrobia pochodząca z różnych źródeł. Podnosi energię mieszanki oraz umożliwia krowie łatwą produkcję glukozy (poprzez wyższą produkcję glukozy pozyskujemy więcej mleka). Składniki pokarmowe, które wnosi 1 kg mieszanki to równowartość 2,2 litra mleka. MASTERMILK Mieszanka przeznaczona jest: - dla krów otrzymujących wysokie ilości paszy treściwej (powyżej 6 kg dziennie), - idealna przy żywieniu pastwiskowym oraz żywieniu zielonkami, - dla krów żywionych dużymi ilościami liści buraczanych lub paszami objętościowymi wątpliwej jakości (dopomaga w trawieniu). MASTERMILK-a można wyprodukować w warunkach gospodarskich na bazie koncentratów PB 140 (R-056) Mastermilk 10% oraz PB 240 (R156) -Mastermilk 30%. PB 441 (R-276) MASTERMILK PRO - wysoce specjalistyczna mieszanka premiująca za wysokie wydajności. Pokrewna mieszance Mastermilk. Jej cechą szczególną obok cech Mastermilka jest wyższy udział białka MASTERMILK docierającego do jelita, a także białka dla mikroorganizmów żwacza. Mieszanka przeznaczona jest : PRO - dla krów bardzo wysoko wydajnych, - dla krów otrzymujących wysokie ilości paszy treściwej, - duże ilości pasz takich jak kiszonka z kukurydzy, wysłodki buraczane, - idealna w pierwszym okresie laktacji. Ze względu na specyfikę MASTERMILKA PRO, jest on produkowany tylko w postaci gotowej mieszanki. Wnosi składniki pokarmowe na produkcję 2,2 litra mleka w energii oraz 2,5 litra mleka w białku. STARTER 19 PASZE DLA KRÓW PB 430 (R-290) STARTER 19 - Specjalistyczna mieszanka dla krów wysokomlecznych przeznaczona na pierwsze tygodnie laktacji. Charakteryzuje się wysokim poziomem białka trawionego jelitowo i energii. Posiada w swoim składzie białko oraz tłuszcz chronione przed rozkładem w żwaczu. Mieszanka przeznaczona jest: - dla krów wysokowydajnych, - dla krów otrzymujących wysokie dawki pasz treściwych, - ze względu na skład i parametry idealna na początku laktacji. 1. Produkując mieszankę w warunkach gospodarskich na bazie koncentratu, masz ograniczone możliwości poprawnego wymieszania składników!!! Dołóż więc wszelkich starań by mieszanka produkowana na bazie koncentratu MASTERMILK była bardzo poprawnie wymieszana. Układ buforujący pracę żwacza działa wtedy znacznie skuteczniej !!! 2. Postaraj się by produkowana przez Ciebie mieszanka, była zgodna z recepturą !!! 14 Magia zywienia Jak podawać paszę treściwą? Pasze treściwe powinno podawać się tak często jak to tylko możliwe, jako dodatek do pasz objętościowych. Należy unikać podawania pasz treściwych na „puste koryto”. „Puste koryto” oznacza, że krowy przez kilka do kilkunastu godzin nie miały żadnej paszy do dyspozycji. W warunkach wysokiej wydajności i podawania dużych ilości pasz objętościowych (dodatkowo siana na zakładkę na noc) koryto już nie jest „puste”. Najlepsze są ilości do 2,5 kg na jeden odpas. Dla krów wysoko wydajnych dopuszczalne są także ilości 3,5 kg na jeden odpas. Większe ilości podane jednorazowo mogą wywołać kwasicę. Jeśli jej nie wywołają to możecie być Państwo pewni, że taka pasza będzie i tak źle wykorzystana. Duże ilości pasz treściwych są bowiem źle trawione. 1 kg paszy treściwej zabezpiecza krowę na 2 litry mleka. PASZA TREŚCIWA -podawanie Najlepiej wykorzystywana jest taka pasza, którą podajesz jednorazowo w ilości do 2,5 kg. „Sterowanie” krzywą laktacji Pierwsze 100 dni laktacji jest okresem najtrudniejszym. Nie sposób opisać na kilku stronach tej broszurki wszystkich złożonych procesów jakie zachodzą w organizmie krowy w tym czasie. Stosując produkty Provimi zmniejszasz ryzyko wystąpienia kłopotów związanych z utratą kondycji, spadkiem odporności, ogromnym wysiłkiem narządów wewnętrznych, brakiem białka i energii, niedoborem makro i mikroskładników, gorszą strawnością pasz. Te elementy będą decydować o: - wielkości produkcji mleka, - jakości mleka (komórki somatyczne), - parametrach mleka (tłuszcz i białko), - przebiegu rui, - możliwości zacielenia w odpowiednim czasie, - występowaniu chorób metabolicznych i strawnościowych (zalegania, porażenia, ropomacicza, kwasice, zasadowica, blokowanie przemian pierwiastków, niedostateczna produkcja hormonów w organizmie itp.), - łatwych infekcjach wirusowych, bakteryjnych itd. sterowanie KRZYWĄ LAKTACJI Dbasz o żywienie krów przez 100 dni a następne ponad 200 dni otrzymasz od nich w prezencie !!! Co robić? Poniżej macie Państwo podanych 6 przypadków, jakie można najczęściej zaobserwować w naszych stadach. Wszelkie działania w stadzie będą ułatwione jeśli krowy podlegają kontroli użytkowości mlecznej. Magia zywienia 15 STEROWANIE KRZYWĄ LAKTACJI w zależności od sytuacji w stadzie SYTUACJA 1 2 Wyraźny szczyt produkcji, 1. Mieszanka treściwa Parametry mleka (w zależności od pasz objętościowych). w normie. 2. OWUWIT po 100 g dziennie, Słaba ruja, aż do zacielenia. słabsze zacielenia. 3 Krótki szczyt 1. Przed wycieleniem: laktacji SPOKOWIT po 50 g 1. Mieszanka treściwa lub jego brak, 2. MILKBOOSTER po 1 kg (w zależności od pasz objętościowych). niższe białko przed wycieleniem 2. AMINOTEK przez 100 dni w mleku. oraz po wycieleniu po wycieleniu. przez 4 tygodnie Widoczne ruje, w ilości 2 kg ale słabe zacielanie. 3. OWUWIT po 50 g do zacielenia. zamiast 2 kg paszy treściwej. Dość dobra kondycja krów. 4 Krótki szczyt laktacji lub jego brak, Bardzo niskie białko w mleku, wysoki tłuszcz. Problemy w rozrodzie. Gwałtowny spadek kondycji krów. 1. MASTERMILK lub MASTERMILK PRO (w zależności od pasz objętościowych). 2. OWUWIT po 100 g do zacielenia. 3. MILKBOOSTER przed i po wycieleniu. 5 Parametry mleka w normie. Szybki spadek kondycji krów. Mogą zdarzać się problemy z rują i zacielaniem. 1. MASTERMILK lub MASTERMILK PRO (w zależności od pasz objętościowych). 2. ENERGOTEK przez 2 miesiące po 1 2 kg. 3. OWUWIT 100 g dziennie. 6 1. MASTERMILK lub MASTERMILK PRO Parametry mleka (w zależności od pasz objętościowych). w normie. 2. SPOKOWIT przed wycieleniem Normalna po 100g. kondycja krów. 3. OWUWIT Częstsze problemy po wycieleniu po 100 g dziennie. dróg rodnych 4. Przed wycieleniem (także ropomacicza, 1 kg MILKBOOSTER brak odejścia z maksymalnie łożyska) 2 kg paszy treściwej. Problemy z rują (MILKBOOSTER lub zacielaniem. utrzymujemy także po wycieleniu). DODATKI do pasz tresciwych sytuacje w trakcie LAKTACJI 16 1. Przed wycieleniem: SPOKOWIT po 50 g 2. Po wycieleniu: OWUWIT 1. Mieszanka treściwa po 50 g (przez około 2 miesiące). (w zależności od pasz objętościowych) 3. ENERGOTEK i AMINOTEK, lub PROVILAC,aby podnieść produkcję mleka w szczycie laktacji. Wyraźny szczyt produkcji, brak problemów w stadzie, parametry mleka w normie Magia zywienia Przed wycieleniem: SPOKOWIT po 50 g 1. Przed wycieleniem: SPOKOWIT po 100 g 2. Po wycieleniu: ENERGOTEK po 1-2 kg 1. Przed wycieleniem: SPOKOWIT po 50g 2. MILKBOOSTER przed i po wycieleniu. Dodatki dla krów na początek laktacji PB 662 (R-258) AMINOTEK - posiada bardzo wysoki poziom aminokwasów, dużą ilość białka „chronionego” dla jelita, wysoką ilość pełnowartościowego białka dla żwacza, dodatkowe mikro i makroelementy oraz witaminy Przeznaczony jest dla krów produkujących 6000 i więcej litrów w laktacji. DAWKOWANIE 0,5 kg przy wydajności 25 litrów 1 kg przy wydajności 30 litrów 1,5 kg przy wydajności 35 litrów 2 kg przy wydajności 40 i więcej litrów KORZYŚCI Lepsza kondycja, lepsze parametry mleka (także białka), wyższa wydajność mleka o 350 litrów przez okres stosowania. 33BSA (R-999) PROVILAC -białko chronione, o optymalnym bilansie aminokwasowym, zawiera 50% białka chronionego dostępnego w jelicie cienkim o bardzo wysokiej wartości biologicznej. Naturalnie uszlachetnione komponenty białkowe bez żadnych chemicznych dodatków, idealny do bilansowania niedoborów białkowych, a także jako dodatek białka dostępnego w jelicie. DAWKOWANIE w zależności od potrzeb (zbilansowanie dawki) najczęściej od 1 do 4 kg. KORZYŚCI Wyższa wydajność (1 kg około 3,5 litra mleka), wyższe parametry mleka, a przede wszystkim białka. Dłuższe utrzymywanie wysokiej produkcji. PB 663 (R-259) ENERGOTEK - wnosi do dawki bardzo wysoki poziom energii, zawiera tłuszcz chroniony, w formie zbliżonej do tłuszczu transportowanego we krwi, nie obciąża żwacza, zawiera dodatkowe mikro, makroelementy i witaminy. Przeznaczony jest dla wysoko i bardzo wysoko wydajnych krów. Idealnie wpasowuje się do dawek posiadających duże ilości białka w jelicie. Przeznaczony także dla stad, gdzie występują kłopoty z zacieleniami a pasze objętościowe są energetycznie słabe. DAWKOWANIE 1 - 4 kg najlepiej w pierwszych 60 - 90 dniach laktacji, w stadach z kłopotami w rozrodzie dobre efekty może przynieść, stosowanie w 1 miesiącu laktacji (największy niedobór energii). KORZYŚCI Lepsza kondycja zwierząt, lepsze parametry mleka, poprawa rozrodu w stadzie, wydajność wyższa o 250 -1200 litrów przez okres stosowania. PB 633 (R-268) MILKBOOSTER - ochrona wątroby jako najważniejszego z punktu widzenia produkcji mleka narządu. Posiada wysoki poziom energii, dodatki biorące udział w przemianach biochemicznych w organizmie krowy (które odciążają jej pracę), dodatkowe mikro makroelementy oraz witaminy. Przeznaczony dla krów w okresie okołowycieleniowym, dla stad o słabych wskaźnikach rozrodu, dla krów tracących zbyt szybko kondycję, i do sytuacji gdzie krowy żywione są słabymi paszami objętościowymi. DAWKOWANIE 1 kg dziennie od 2 tygodni przed wycieleniem, 2 kg przez 4-6 tygodni po wycieleniu. Przy słabych paszach objętościowych a dobrej wydajności u krów warto stosować dłużej- nawet do 60-90 dnia laktacji. KORZYŚCI Lepsza kondycja, lepsze parametry mleka, wyższa zdrowotność krów, wyższa wydajność od 100 do 600 litrów mleka w okresie stosowania. Łatwiejsze zacielenia. Magia zywienia DODATKI dla krów AMINOTEK PROVILAC ENERGOTEK MILKBOOSTER 17 SPOKOWIT OWUWIT PB 671 (R-481) SPOKOWIT - mieszanka mineralno-witaminowa na okres zasuszenia, stosowana do momentu wycielenia. Bilansuje równowagę elektrolitową dawki pokarmowej. Zapobiega problemom okresu okołowycieleniowego. Utrzymuje przemiany pierwiastków w organizmie krowy przygotowując ją do wycielenia. Szczególnie bogata w składniki uruchamiające przemiany wapnia ( np. wit. D3, magnez). DAWKOWANIE 50 -100 g dziennie na krowę przez okres zasuszenia, aż do dnia wycielenia. PB 673 (R-483) OWUWIT - mieszanka mineralno-witaminowa. Zawiera wszystkie pierwiastki i witaminy ważne do prawidłowego przebiegu procesu rozrodu. Wysoki poziom witaminy E , selenu, magnezu, fosforu, karotenów i innych. DAWKOWANIE 50-100 g dziennie na krowę od wycielenia do momentu zacielenia. DODATKI dla krów 5. Zywienie w Laktacji - powyzej 100 dni Jest to okres dość spokojny z punktu widzenia żywienia. Krowy zaczynają pobierać zazwyczaj więcej pasz aniżeli potrzebują na produkcję mleka. Poprawiają swoją kondycję, którą należy kontrolować. Szczególnej kontroli należy poddać krowy w ostatnich dwóch miesiącach laktacji bowiem ich kondycja w momencie zasuszenia nie może być ani zbyt dobra ani zbyt słaba. Najprostszym sposobem sterowania kondycją będą ilości podawanej paszy treściwej. Paszami stosowanymi w tym okresie są mieszanki z serii UNIMILK lub MASTERMILK. Stosuje się także dodatki wyrównawcze w zależności od potrzeb. Może to być PROMILK, PROVILAC lub ENERGOTEK. 1. Wybierając dodatek najpierw musisz zbilansować dawkę. Najprostszy sposób bilansowania podany jest w ostatnim rozdziale. 2. Jeśli masz wątpliwości skontaktuj się z najbliższą wytwórnią Provimi, specjalista żywieniowy zawsze jest do Twojej dyspozycji !!! 18 Magia zywienia Powyżej 100 dnia laktacji, a w szczególności, gdy krowy poddawane są czynnikom stresowym wysoka produkcja, zmienne warunki klimatyczne, nowe osoby w oborze, transport, zmiana żywienia, wskazane jest stosowanie dodatkowych porcji mikroelementów np. KROWITU. PB 670 (R-480) KROWIT - jest uniwersalną mieszanką mineralnowitaminową przeznaczoną dla młodzieży i krów mlecznych. Pomaga uzupełniać niedobory makro i mikroskładników oraz witamin w sytuacjach stresogennych dla zwierząt, oraz po okresie intensywnej produkcji. DAWKOWANIE Krowit podaje się w ilości 50-100 g na krowę dziennie. PB 671 (R-482) SOMATOWIT - jest mieszanką mineralno-witaminową przeznaczoną do pomocy w walce z dużymi ilościami komórek somatycznych w mleku. Somatowit działa w trojaki sposób uzupełniając niedobory składników: - ma wpływ na wzrost odporności zwierząt, - pozwala na szybsze zamykanie ujścia strzyka (utrudniając infekcje), - stabilizuje pracę żwacza (zwiększając wykorzystanie pierwiastków). DAWKOWANIE Somatowit podaje się po 250 g dziennie, aż do ustąpienia problemu. Najczęściej przez 1-4 tygodnie. DODATKI dla krów KROWIT SOMATOWIT 1. Wysoki poziom komórek somatycznych w mleku, najczęściej jest powodowany wadliwie działającymi urządzeniami udojowymi lub złą techniką doju !!! 2. Krowy starsze i pod koniec laktacji mogą mieć podwyższone ilości komórek somatycznych- są podatniejsze na infekcje !!! 3.. Dużych ilości komórek somatycznych nie powinny mieć pierwiastki !!! Dodatki wyrównawcze Są to tzw. korektory dawek. Jeśli w dawce mamy nadmiar energii wówczas musimy uzupełnić go białkiem. Ważne jest jakie ma to być białko dla mikroorganizmów żwacza czy też białko, które nie ulegnie degradacji w żwaczu. Gdy w dawce mamy nadmiar białka, musimy dawkę pokarmową zbilansować dodatkową porcją energii. Korektorami dawek są ENERGOTEK, PROVILAC i PROMILK. DODATKI wyrównawcze -korektory 33BSA (R-999) PROVILAC - białko chronione, bardzo wysoki udział białka trawionego w jelicie umożliwia proste i łatwe bilansowanie niedoborów pasz objętościowych małymi ilościami PROVILACU DAWKOWANIE: jako korektor najczęściej od 0,5 do 2 kg. PROVILAC PB 661 (R-257) PROMILK - zawiera pełnowartościowe białko dla żwacza, a także duża ilość białka „chronionego”. Wnosi także dodatkowe makro i mikroelementy i witaminy. DAWKOWANIE Najczęściej około 1-3 kg dziennie na każdą dojoną krowę. Z 1 kg Promilku równoważącego dawkę pokarmową mamy 2,0 - 3,5 litra mleka więcej od krowy. Wzrost wydajności następuje zazwyczaj już 2-3 dnia i stabilizuje się po 7 dniach. PROMILK PB 663 (R-259) ENERGOTEK - zawiera tłuszcz chroniony, w formie zbliżonej do tłuszczu transportowanego we krwi, nie obciąża żwacza, zawiera dodatkowe mikro, makroelementy i witaminy. DAWKOWANIE 1 - 4 kg - na krowę na 1 dzień. Z 1 kg Energoteku równoważącego dawkę pokarmową uzyskujemy 2,5 do 4,0 litra mleka. Stabilizacja wydajności następuje po okresie około 7 dni. Magia zywienia ENERGOTEK 19 DODATKI wyrównawcze -korektory 1. Jeżeli dasz krowom po 1 kg Promilku i po 7 dniach będziesz miał po 3,5 litra mleka od krowy oznacza to, że następny 1 kg Promilku jest bardzo wskazany !!! 2. Jeżeli po 1 kg Promilku wydajność zwiększy się tylko o 1,5 litra od krowy dojonej oznacza to, że krowie wystarczy około 0,5 kg Promilku dziennie!!! 3. Średnio uzyskujesz od jednej krowy dojonej: PROVILAC 2,5 - 3,5 litra mleka PROMILK 2,0 - 3,5 litra mleka ENERGOTEK 3 - 4 litry mleka 4. Zawsze sprawdzaj, czy ilość mleka w zbiorniku wzrosła zgodnie z oczekiwaniem!!! 5. Jeśli masz wątpliwości skontaktuj się z Twoim żywieniowcem z Provimi. Stosowanie pasz i dodatków - w zaleznosci od dnia laktacji UNIMILK lub MASTERMILK ! lub MASTERMILK PRO ! PROMILK * PROVILAC !* PASZE I DODATKI AMINOTEK ! ENERGOTEK ! * ENERGOTEK ! * MILKBOOSTER !!! SPOKOWIT !!! -60 -30 SOMATOWIT * OWUWIT !!! 0 30 60 KROWIT * 90 120 150 180 210 240 270 300 dni laktacji * - oznaczono pasze i dodatki, które zaleca się stosować w określonych sytuacjach. ! - oznaczono pasze i dodatki, które są szczególnie polecane, lecz są mocno powiązane z całkowitym układem pasz w dawce (należy zbilansować dawkę). !!! - oznaczono pasze i dodatki, które zaleca się stosować i są niezależne od dawki. 20 Magia zywienia 6. Zywienie Bydla Opasowego System utrzymania decyduje o sposobie żywienia. Podstawową prawdą jest to, że jeśli chcemy aby zwierzęta przyrastały intensywnie, musimy im zapewnić bardzo dobrej jakości paszę objętościową. Im gorsza objętościowa tym gorszy przyrost. Pasze treściwe są natomiast w dużej mierze uzupełnieniem pasz objętościowych. Największego znaczenia nabierają jednak przy prowadzeniu opasu intensywnego. Praktycznie do 3-4 miesiąca życia żywienie jest takie samo jak młodzieży hodowlanej. Różnice zaczynają się po tym okresie. Podczas gdy u jałowic żywienie nie może być zbyt intensywne, tak w przypadku opasów zależy nam na najwyższych przyrostach. W zależności od masy ciała do której prowadzimy opas, będziemy stosować różne pasze. Jest to uwarunkowane specyfiką zapotrzebowania na składniki pokarmowe, a przedstawia się ono następująco: OPASY żywienie zapotrzebowanie na białko i energię białko energia Zapotrzebowanie bydła opasowego na białko i energię. Magia zywienia 21 Dobre pasze objętościowe gdy masz DOBRE PASZE objętościowe Jeśli posiadamy dobrej i bardzo dobrej jakości pasze objętościowe, wówczas najlepsze efekty uzyskamy stosując w czasie opasu dwie mieszanki. MASTERBYK -1 PB 520 (R-252) MASTERBYK 1 - specjalistyczna mieszanka na 1 okres opasu od 12 tygodnia życia do masy ciała około 300-350 kg. Szczególny nacisk położony jest na zawartość wysoce strawnego białka docierającego do jelita, a także pełnowartościowego białka dla mikroorganizmów żwacza. MASTERBYK -2 PB 521 (R-253) MASTERBYK 2 - mieszanka treściwa o bardzo wysokim poziomie energii. Stosowana od masy ciała 300 - 350 kg do końca opasu. Stosując te dwie mieszanki w zdecydowanie lepszy sposób wykorzystujemy potencjał tkwiący w dobrych paszach objętościowych. W przypadku kiedy dysponujemy dużymi ilościami kiszonki z kukurydzy lub okopowymi, w pierwszym okresie powinno się stosować dodatkowo mieszankę korygującą PB 660 (R-254) PROBYK w ilości 0,5 do 1 kg dziennie. PROBYK PB 660 (R-254) PROBYK - jest wysoce specjalistyczną mieszanką korygującą niedobory białka w paszach wysoko energetycznych. Pozwala w pierwszym okresie opasu uzyskiwać maksymalne przyrosty, które nie byłyby do osiągnięcia w przypadku stosowania standardowej mieszanki treściwej. Posiada nawet 8 - krotnie więcej pełnowartościowego białka dla mikroorganizmów żwacza aniżeli mieszanki standardowe!!! Słabsze pasze objętościowe gdy masz SŁABSZE PASZE objętościowe Jeśli nasze pasze objętościowe są gorszej jakości, wówczas potencjał energetyczny takich pasz jest zazwyczaj niski. W takim przypadku dobre efekty będziemy uzyskiwać stosując PB 420 (R-251) UNIBYK do masy ciała 300-350 kg i MASTERBYK 2 powyżej tej wagi. Dopuszczalne jest natomiast stosowanie PB 420 (R-251) UNIBYK przez cały okres opasu. Należy być jednak świadomym, że uzyskiwane wówczas przyrosty, szczególnie w drugim okresie opasania, nie będą optymalne. UNIBYK PB 420 (R-251) UNIBYK - uniwersalna mieszanka dla opasów, szczególnie polecana przy opasie półintensywnym i intensywnym przy obecności słabszych pasz objętościowych. Opas ekstensywny i intensywny. na czas opasu BYKWIT 22 Podczas prowadzenia opasu ekstensywnego i intensywnego warto stosować dodatkowo mieszankę mineralno-witaminową BYKWIT. W systemie ekstensywnym zapotrzebowanie zwierząt na związki mineralne jest wyższe aniżeli ich dostępność w paszach objętościowych, a w systemie intensywnym wysoki współczynnik wzrostu zwiększa zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze. PB 674 (R-481) BYKWIT - jest mieszanką mineralno-witaminową przeznaczoną do pokrywania potrzeb mineralnych zwierząt opasanych. Podawana w ilościach 50-150 g dziennie uzupełnia niedobory związków mineralnych i witamin w paszach objętościowych. Magia zywienia 7. Jak w najprostszy sposób Zbilansowac Dawke? Istnieje wiele systemów pozwalających bilansować dawki pokarmowe dla krów. Wszystkie są jednak bardzo skomplikowane i w codziennej pracy, przy braku komputera z odpowiednim oprogramowaniem ich użycie jest bardzo trudne. Poniżej macie Państwo do dyspozycji klucz do bardzo prostego bilansowania dawek. W tabeli podane są pasze i ich wartość pokarmowa. Brane są pod uwagę: Energia i Białko potrzebne do produkcji mleka oraz co najistotniejsze u przeżuwaczy także składniki pokarmowe dla mikroorganizmów w żwaczu. Średnia wartość oznaczona jest małym plusem, wyższa dużym plusem. Bardzo wysoka zawartość składnika pokarmowego oznaczona jest kilkoma plusami. Niedobory składników określane są za pomocą minusów. Trawa Lucerna Koniczyna Rośliny zbożowe Buraki Ziemniaki Liście buraczane Młóto browarniane Wywar gorzelniany Wysłodki Pastwisko Pastwisko w pierwszym okresie Pastwisko pod koniec wypasu Ziarno zbóż ENERGIA BIAŁKO ŻWACZ + + + + + + + + + + + + + + ++ ++ + ŚWIEŻE pasze + + + + + + + +++ + proste BLIANSOWANIE + + Magia zywienia 23 pasze KONSERWOWANE (kiszonki) proste BLIANSOWANIE MIESZANKI TREŚCIWE GOTOWE ORAZ SPORZĄDZONE NA KONCENTRATACH (wg receptur) ORAZ DODATKI KORYGUJĄCE UNIMILK KLASYCZNY krowy mleczne, młodzież hodowlana UNIMILK krowy mleczne, młodzież hodowlana UNIMILK LATO krowy mleczne, młodzież hodowlana UNIMILK PRO krowy mleczne, młodzież hodowlana MASTERMILK krowy mleczne MASTERMILK PRO krowy mleczne STARTER 19 krowy mleczne PROMILK korygująca dla krów mlecznych ENERGOTEK krowy mleczne, opasy PROVILAC białko chronione oraz korektor białkowy UNIBYK uniwersalna dla opasów MASTERBYK 1 opas do masy ciała350 kg MASTERBYK 2 opas powyżej 350 kg PROBYK korygująca dla opasów 24 Magia zywienia + + + + + ++ + ++ + + ++ + ++ + + ++ ++ + + ++ + ++ + +++ + +++ + + +++ + ++ + + + ++ ++ + + + ++ +++ Posiadając powyższe dane spróbujmy policzyć dawkę dla krowy. Rysujemy tabelę, do tabeli wpisujemy wszystkie pasze jakie posiadamy, uzupełniamy ENERGIĘ, BIAŁKO i ŻWACZ (na podstawie powyższych tabel) i sumujemy plusy i minusy. Dwa małe plusy oznaczają jeden duży plus, wykrzyknik przy niektórych plusach oznacza białko lub paszę, która może być niewykorzystana a nawet szkodliwa jeśli podawane ilości są zbyt duże. Przykład bilansowania dawki Krowy otrzymują kiszonkę z kukurydzy, kiszonkę z traw, wysłodki kiszone, siano i paszę UNIMILK. PASZA ENERGIA BIAŁKO ŻWACZ PRZYKŁADY BLIANSOWANIA Kiszonka z kukurydzy Kiszonka z traw Wysłodki kiszone Siano UNIMILK RAZEM Wnioskujemy, że w dawce będzie brakować białka na produkcję mleka, oraz pokarmu dla mikroorganizmów w żwaczu. Możemy spróbować rozwiązać sytuację na dwa sposoby: Zamieniamy UNIMILK na MASTERMILK PRO PASZA ENERGIA BIAŁKO ŻWACZ Kiszonka z kukurydzy SPOSÓB 1 Kiszonka z traw Wysłodki kiszone Siano MASTERMILK PRO RAZEM Praktycznie dawka byłaby zbilansowana, ale brakuje jeszcze trochę składników dla mikroorganizmów żwacza. (Powyższy sposób byłby bardzo dobry w przypadku stosowania dużych ilości paszy treściwej około 7 i więcej kilogramów). Do dawki z UNIMILK-iem dokładamy PROMILK PASZA ENERGIA BIAŁKO ŻWACZ Kiszonka z kukurydzy SPOSÓB 2 Kiszonka z traw Wysłodki kiszone Siano UNIMILK PROMILK RAZEM Magia zywienia 25 Widać bardzo wyraźnie, że nareszcie zadbaliśmy o ŻWACZ, także wartości ENERGII I BIAŁKA wzrosły. Takie rozwiązanie pozwala pozyskać największe ilości mleka. Najlepiej jeśli ENERGIA I BIAŁKO będą miały podobne wartości ale najważniejsze by ŻWACZ miał przynajmniej jednego dużego plusa. W przypadku pasz bardzo dobrej jakości krowy dają więcej mleka. Jeśli w dawce przeważa jedna z pasz objętościowych, wówczas potrzebna jest inna ilość dodatku korygującego (przykładowo: gdy najwięcej jest kiszonki z traw wówczas może nam starczyć 0,5 do 1 kg PROMILKU, gdy kiszonki z traw jest bardzo mało, potrzebujemy PROMIKU nawet 3 kg). Ile dodatku do wyrównania? PROMILK stosuje się najczęściej od 1 do 3 kg na krowę dojoną, ENERGOTEK najczęściej w ilości 1-2 kilogramów na każdą dojoną krowę. PROVILAC od 0,5 do 2 kg na krowę dojoną. Pozostaje tylko jeszcze sprawdzić, czy ilość mleka w zbiorniku zwiększa się z naszym oczekiwaniem. Ilości dodatkowego mleka i wpływ na produkcyjność poszczególnych pasz zostały podane w poprzednim rozdziale. Pasze z wykrzyknikiem BLIANSOWANIE uwagi Stosowanie pasz z „wykrzyknikiem” powinno być kontrolowane przez hodowcę, aby nie spowodować krzywdy zwierzętom i nie narazić się na straty. Ilości „bezpieczne” są orientacyjne i różne dla różnych zwierząt. Większe ilości będą dobre dla dużych krów, o wysokim potencjale produkcyjnym, przy bardzo dobrych jakościowo pozostałych paszach. Będą także zależne od zawartości suchej masy w samej paszy, od kwasowości i struktury paszy. Poniżej macie Państwo podane kilkanaście pasz oraz ich ilości, które można uznać za bezpieczne oraz ilości tych pasz wymagające specjalnej kontroli ze strony hodowcy. BEZPIECZNE ILOŚCI 1. Ilości te są orientacyjne i nie są stałe !!! 2. Gdy w dawce mamy tylko 1 paszę objętościową także może ona być niebezpieczna !!! (nawet, gdy jest dobrej jakości !!!) 3. Kontroluj dawkę. 4. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości skontaktuj się z najbliższym punktem sprzedaży, lub wytwórnią Provimi aby spotkać się ze specjalistą żywieniowym. 26 Magia zywienia Gwarantowany Poziom Wartosci Pokarmowych Oraz Przykladowe Receptury Sporzadzania Mieszanek Paszowych Magia zywienia 27 28 Magia zywienia JPM-h JPŻ-h System holenderski: BTJ-h IBN-h JPM JPŻ System francuski BTJP (INRA) BTJN BTJE Białko ogólne kalkulowane Białko ogólne gwarantowane Ca P Na Wyszczególnienie min. jedn. min. jedn. 1060 900 940 min.% 11,0 8,5 11,0 min.% 1,7 2,9 5,1 min. jedn. min. jedn. 0,96 0,84 0,87 min.% 5,8 4,4 6,8 min.% 11,5 11,6 14,6 min.% 11,2 9,7 11,7 min.% 17,00 16,70 21,00 min.% 16,00 15,70 20,00 min.% 1,0 1,4 1,4 min.% 0,6 0,6 0,6 min.% 0,4 0,7 0,7 1040 8,5 2,0 0,95 4,6 10,7 9,6 15,00 14,00 1,3 0,6 0,7 860 15,0 12,9 0,80 10,5 22,8 14,9 33,00 32,00 1,5 0,8 0,7 880 8,5 3,5 0,90 5,0 12,7 10,4 18,00 17,00 0,7 0,5 0,4 870 7,5 3,0 0,86 3,6 10,20 8,90 16,00 15,00 0,7 0,5 0,4 880 8,0 2,0 0,90 3,10 8,70 7,50 15,00 14,00 0,7 0,5 0,4 880 9,0 4,5 0,87 5,10 13,10 10,10 20,00 19,00 0,7 0,5 0,4 940 9,0 1,3 0,94 4,6 10,6 10,0 15,00 14,00 0,8 0,5 0,4 940 1000 850 855 1320 950 955 10,0 10,5 15,6 18,8 4,5 10,0 23,8 4,0 3,0 13,3 22,0 -1,0 2,0 11,5 0,94 1,0 0,87 0,87 1,32 0,96 0,96 6,1 6,0 10,9 12,6 2,2 5,5 19,50 13,2 13,6 23,6 30,0 5,6 11,5 29,40 11,3 12,8 15,5 16,9 5,6 10,8 23,80 19,00 19,00 34,00 46,50 8,60 17,00 39,00 18,00 18,00 33,00 45,50 7,60 16,00 0,8 1,0 0,9 1,0 0,7 0,7 0,5 0,5 0,5 0,9 0,8 0,5 0,5 0,75 0,4 0,4 0,4 0,4 0,6 0,3 0,05 R-250 R-251 R-252 R-253 R-254 R-255 R-277 R-279 R-295 R-256 R-276 R-290 R-257 R-258 R-259 R-268 R-999 Starter FERNANDO UNIBYK MASTERBYK MASTERBYK PROBYK UNIMILK UNIMILK UNIMILK UNIMILK MASTERMILK MASTERMILK STARTER PROMILK AMINOTEK ENERGOTEK MILK- PROVILAC 1 2 KLASYCZNY LATO PRO PRO 19 BOOSTER NOWE KODY PRODUKTÓW PB 410 PB 420 PB 520 PB 521 PB 660 PB 430 PB 433 PB 432 PB 431 PB 440 PB 441 PB 434 PB 661 PB 662 PB 663 PB 633 33BSA WARTOŚCI GWARANTOWANE MIESZANEK DLA BYDŁA Magia zywienia 29 JPM-h JPŻ-h System holenderski: BTJ-h IBN-h JPM JPŻ System francuski BTJP (INRA) BTJN BTJE Białko ogólne kalkulowane Białko ogólne gwarantowane Ca P Na Wyszczególnienie min. jedn. min. jedn. min.% min.% min. jedn. min. jedn. min.% min.% min.% min.% min.% min.% min.% min.% NOWE KODY PRODUKTÓW PB 230 PB 130 PB 240 PB 140 PB 220 PB 120 900 12,5 8,5 0,85 9,5 19,0 14,0 28,0 27,0 1,9 0,7 0,3 725 10,6 11,3 0,73 7,8 19,8 11,9 28,4 27,4 2,1 1,0 1,2 590 8,8 10,6 0,60 7,0 17,7 10,2 25,2 24,2 5,4 0,8 3,8 735 10,2 10,6 0,73 7,3 18,6 11,3 27,0 26,0 2,4 0,9 1,2 550 8,0 9,9 0,55 6,5 15,8 9,3 23,5 22,5 6,4 0,7 4,3 CIELAK UNIMILK UNIMILK MASTERMILK MASTERMILK FERNANDO 685 10,4 12,0 0,64 7,9 20,0 11,5 28,9 27,9 4,4 0,9 2,2 BYK 420 5,3 6,8 0,36 4,5 11,3 6,5 17,4 16,4 11,9 0,5 6,7 BYK R-160 R-155 R-055 R-156 R-056 R-151 R-051 50% 30% 10% 30% 10% 30% 10% PB 310 WARTOŚCI GWARANTOWANE MIESZANEK UZUPEŁNIAJĄCYCH (KONCENTRATÓW) DLA BYDŁA WARTOŚCI GWARANTOWANE DLA PREPARATÓW MLEKOZASTĘPCZYCH PB 400 MLEKOTEK PLUS (R-265) PB 401 MLEKOTEK (R-266) PB 402 MLEKOTEK KLASYCZNY (R-267)** Białko ogólne pochodzenia mlecznego % 19,00 Białko ogólne pochodzenia mlecznego i roślinnego % 19,00 Białko ogólne pochodzenia mlecznego i roślinnego % 18,00 Tłuszcz surowy % 14,50 Tłuszcz surowy % 14,50 Tłuszcz surowy % 10,20 Popiół % 6,90 Popiół % 6,90 Popiół % 6,90 **) Nie stosować dla cieląt odchowywanych w zimnych pomieszczeniach lub budkach ZAWARTOŚĆ MIKRO I MAKROELEMENTÓW ORAZ WITAMIN W MIESZANKACH MINERALNO-WITAMINOWYCH DLA BYDŁA NOWE KODY PRODUKTÓW R-480 KROWIT Kodl Nazwa mieszanki mieszanka dla krów mlecznych i młodego bydła przeznaczenie dawkowanie Wapń Fosfor Sód Magnez Cynk Mangan Żelazo Miedź Kobalt Jod Selen Witamina A Witamina D3 Witamina E 30 PB 670 g/kg g/kg g/kg g/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg mg/kg jm/kg jm/kg jm/kg PB 671 PB 672 R-481 R-482 SPOKOWIT SOMATOWIT mieszanka dla krów w okresie zasuszenia mieszanka dla krów dojnych pomagająca obniżyć ilość komórek somatycznych PB 673 PB 674 R-483 OWUWIT R-484 BYKWIT mieszanka wspomagająca system reprodukcyjny u krów mlecznych mieszanka dla bydła opasowego 50-100 50-100 250 50-100 100-150 gramów/dziennie gramów/dziennie gramów/dziennie gramów/dziennie gramów/dziennie 130 30 100 125 5.000 3.500 0 2.500 100 150 40 1.000.000 200.000 2.500 180 60 75 70 3.500 4.000 1.500 750 50 50 15 250.000 35.000 1.500 130 0 100 175 5.000 3.500 0 2.000 100 150 20 500.000 100.000 1.000 20 20 50 200 5.000 3.500 0 2.000 50 100 30 500.000 250.000 1.500 Magia zywienia 100 0 110 100 10.000 2.000 0 2.000 75 100 25 250.000 50.000 2.000 PRZYKŁADOWE RECEPTURY SPORZĄDZANIA MIESZANEK PASZOWYCH DLA KRÓW MLECZNYCH I MŁODZIEŻY HODOWLANEJ Z UDZIAŁEM KONCENTRATÓW (mieszanek uzupełniających) 10% PB 130 (R-055) UNIMILK lub 30% PB 230 (R-155) UNIMILK składniki pokarmowe (kg) Pszenica Jęczmień Pszenżyto Żyto Otręby pszenne Śruta rzepakowa 10% PB 130 30% PB 230 I II III IV V VI VII VIII 275 275 200 150 100 - 150 300 300 150 100 - 200 300 250 150 100 - 200 300 100 150 150 100 - 275 275 150 300 150 300 250 300 250 250 200 300 200 300 100 100 300 870 8,5 2,4 913 8,9 1,8 902 8,8 2,4 Wartości pokarmowe system holenderski 840 870 919 902 840 8,8 8,5 8,8 8,8 8,5 3,2 2,4 1,5 2,4 2,4 system francuski (INRA) JPM-h BTJ-h IBN-h jednostki % % JPM BTJP BTJN BTJE jednostki % % % 0,88 4,2 11,2 9,6 0,90 4,4 11,1 9,7 0,93 4,1 10,7 9,8 0,90 4,3 11,2 9,8 0,88 4,2 11,2 9,6 0,90 4,5 11,7 9,7 0,92 4,1 10,8 9,9 0,90 4,3 11,3 9,8 % % % % % 15,0 6,0 0,7 0,6 0,4 17,5 6,0 0,7 0,6 0,4 15,4 6,0 0,7 0,5 0,4 16,5 6,0 0,7 0,5 0,4 15,0 6,0 0,7 0,6 0,4 17,5 6,0 0,7 0,6 0,4 15,8 6,0 0,7 0,5 0,4 16,5 6,0 0,7 0,5 0,4 Białko ogólne Popiół Ca P Na Magia zywienia 31 PRZYKŁADOWE RECEPTURY SPORZĄDZANIA MIESZANEK PASZOWYCH DLA KRÓW WYSOKOMLECZNYCH Z UDZIAŁEM KONCENTRATÓW (mieszanek uzupełniających) 10% PB 140 (R-056) MASTERMILK lub 30% PB 240 (R-156) MASTERMILK składniki pokarmowe (kg) Kukurydza Pszenica Jęczmień Pszenżyto Żyto Otręby pszenne Śruta rzepakowa 10% PB 140 30% PB 240 II III IV V VI VII VIII 200 250 200 50 300 200 250 250 300 300 200 110 90 300 150 250 300 300 940 9,2 1,7 912 8,6 1,6 900 8,8 2,1 940 9,0 1,3 JPM-h BTJ-h IBN-h jednostki % % JPM BTJP BTJN BTJE jednostki % % % 0,94 4,7 10,8 10,1 0,93 4,0 10,3 9,7 0,93 4,0 10,4 9,7 0,94 4,1 10,7 9,8 0,94 4,7 10,8 10,1 0,92 4,0 10,5 9,7 0,90 4,1 10,8 9,7 0,94 4,1 10,7 9,8 % % % % % 15,9 5,5 0,8 0,5 0,4 15,0 5,4 0,8 0,5 0,4 15,3 5,5 0,8 0,5 0,4 15,0 5,4 0,8 0,5 0,4 15,9 5,5 0,8 0,5 0,4 15,2 5,4 0,8 0,5 0,4 16,0 5,5 0,8 0,5 0,4 15,0 5,4 0,8 0,5 0,4 Białko ogólne Popiół Ca P Na 32 I 200 250 250 100 150 260 300 250 200 160 300 250 200 110 60 140 140 140 140 100 100 100 100 Wartości pokarmowe system holenderski 940 928 930 940 8,7 9,2 8,9 9,0 1,4 1,7 1,4 1,3 system francuski (INRA) Magia zywienia PRZYKŁADOWE RECEPTURY SPORZĄDZANIA MIESZANEK PASZOWYCH DLA BYDŁA OPASOWEGO Z UDZIAŁEM KONCENTRATÓW (mieszanek uzupełniających) 10% PB 120 (R-051) BYK lub 30% PB 220 (R-151) BYK składniki pokarmowe (kg) Pszenica Jęczmień Pszenżyto Żyto Otręby pszenne Śruta rzepakowa 10% PB 120 30% PB 220 I II III IV V VI VII VIII 250 250 200 200 100 - 150 250 100 200 200 100 - 200 200 200 100 200 100 - 250 250 200 200 100 - 250 250 200 300 150 250 100 200 300 200 200 200 100 300 250 250 200 300 920 8,6 3,0 946 8,6 3,0 968 8,6 2,6 Wartości pokarmowe system holenderski 920 920 946 968 920 8,6 8,6 8,6 8,6 8,6 3,0 3,0 2,5 2,6 3,0 system francuski (INRA) JPŻ-h BTJ-h IBN-h jednostki % % JpŻ BTJP BTJN BTJE jednostki % % % 0,85 4,4 11,5 9,7 0,85 4,4 11,6 9,7 0,87 4,3 11,3 9,7 0,89 4,2 10,9 9,8 0,85 4,4 11,5 9,7 0,85 4,4 11,6 9,6 0,87 4,3 11,2 9,7 0,89 4,2 10,9 9,8 % % % % % 17,0 8,4 1,4 0,6 0,7 17,0 8,4 1,4 0,6 0,7 16,4 8,4 1,4 0,5 0,7 16,4 8,4 1,4 0,5 0,7 17,0 8,4 1,4 0,6 0,7 17,0 8,4 1,4 0,6 0,7 16,4 8,4 1,4 0,5 0,7 16,4 8,4 1,4 0,5 0,7 Białko ogólne Popiół Ca P Na Magia zywienia 33 PRZYKŁADOWE RECEPTURY SPORZĄDZANIA MIESZANEK PASZOWYCH DLA BYDŁA OPASOWEGO do i powyżej 350 kg Z UDZIAŁEM KONCENTRATÓW (mieszanek uzupełniających) 10% PB 120 (R-051) BYK dla bydła opasowego do 350 kg składniki pokarmowe (kg) Kukurydza Pszenica Jęczmień Pszenżyto Żyto Otręby pszenne Śruta rzepakowa Sruta sojowa 46% 10% PB 120 JPŻ-h BTJ-h IBN-h jednostki % % Białko ogólne Popiół Ca P Na dla bydła opasowego powyżej 350 kg I II III IV I II III IV 200 135 100 150 155 160 100 250 235 100 155 160 100 200 200 185 155 160 100 250 200 135 155 160 100 200 250 175 100 175 100 250 250 225 175 100 280 245 200 175 100 300 300 125 175 100 981 8,7 1,5 935 8,6 2,5 953 8,7 2,3 Wartości pokarmowe system holenderski 955 962 979 944 983 11,2 11,0 11,1 11,1 8,9 5,0 5,0 4,5 5,3 1,7 system francuski (INRA) jednostki % % % 0,88 6,8 14,5 11,7 0,89 6,3 14,4 11,6 0,90 6,2 14,1 11,6 0,86 6,3 14,5 11,5 0,90 4,6 10,8 9,9 0,90 4,0 10,5 9,6 0,86 4,2 11,1 9,6 0,87 4,2 11,0 9,5 % % % % % 21,2 8,7 1,4 0,6 0,7 21,1 8,7 1,4 0,6 0,7 20,6 8,7 1,4 0,6 0,7 21,5 8,7 1,4 0,6 0,7 15,5 7,5 1,4 0,6 0,7 15,2 7,5 1,4 0,6 0,7 16,3 7,5 1,4 0,6 0,7 16,3 7,5 1,4 0,6 0,7 OBJAŚNIENIA OZNACZENIA SYSTEMU HOLENDERSKIEGO JPM-h - jednostka paszowa produkcji mleka, JPŻ-h - jednostka paszowa produkcji żywca, BTJ-h - białko trawione w jelicie cienkim, IBN-h - indeks białka niechronionego. OZNACZENIA SYSTEMU FRANCUSKIEGO (INRA) JPM - jednostka paszowa produkcji mleka, JPŻ - jednostka paszowa produkcji żywca, BTJP - białko trawione w jelicie cienkim pochodzące z paszy, BTJN - białko trawione w jelicie cienkim ze względu na przemiany azotowe, BTJE - białko trawione w jelicie cienkim ze względu na przemiany energetyczne. 34 Magia zywienia TERMINARZ WYCIELEŃ 2009/2010 Magia zywienia 35 czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Styczeń 2009 10.10 11.10 12.10 13.10 14.10 15.10 16.10 17.10 18.10 19.10 20.10 21.10 22.10 23.10 24.10 25.10 26.10 27.10 28.10 29.10 30.10 31.10 1.11 2.11 3.11 4.11 5.11 6.11 7.11 8.11 9.11 data porodu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 Luty nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob 10.11 11.11 12.11 13.11 14.11 15.11 16.11 17.11 18.11 19.11 20.11 21.11 22.11 23.11 24.11 25.11 26.11 27.11 28.11 29.11 30.11 1.12 2.12 3.12 4.12 5.12 6.12 7.12 data porodu nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Marzec 8.12 9.12 10.12 11.12 12.12 13.12 14.12 15.12 16.12 17.12 18.12 19.12 20.12 21.12 22.12 23.12 24.12 25.12 26.12 27.12 28.12 29.12 30.12 31.12 1.01 2.01 3.01 4.01 5.01 6.01 7.01 data porodu śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Kwiecień 8.01 9.01 10.01 11.01 12.01 13.01 14.01 15.01 16.01 17.01 18.01 19.01 20.01 21.01 22.01 23.01 24.01 25.01 26.01 27.01 28.01 29.01 30.01 31.01 1.02 2.02 3.02 4.02 5.02 6.02 data porodu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Maj pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd 7.02 8.02 9.02 10.02 11.02 12.02 13.02 14.02 15.02 16.02 17.02 18.02 19.02 20.02 21.02 22.02 23.02 24.02 25.02 26.02 27.02 28.02 1.03 2.03 3.03 4.03 5.03 6.03 7.03 8.03 9.03 data porodu pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Czerwiec 10.03 11.03 12.03 13.03 14.03 15.03 16.03 17.03 18.03 19.03 20.03 21.03 22.03 23.03 24.03 25.03 26.03 27.03 28.03 29.03 30.03 31.03 1.04 2.04 3.04 4.04 5.04 6.04 7.04 8.04 data porodu TERMINARZ WYCIELEŃ 2009/2010 36 Magia zywienia śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 2009 Lipiec 9.04 10.04 11.04 12.04 13.04 14.04 15.04 16.04 17.04 18.04 19.04 20.04 21.04 22.04 23.04 24.04 25.04 26.04 27.04 28.04 29.04 30.04 1.05 2.05 3.05 4.05 5.05 6.05 7.05 8.05 9.05 data porodu sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Sierpień 10.05 11.05 12.05 13.05 14.05 15.05 16.05 17.05 18.05 19.05 20.05 21.05 22.05 23.05 24.05 25.05 26.05 27.05 28.05 29.05 30.05 31.05 1.06 2.06 3.06 4.06 5.06 6.06 7.06 8.06 9.06 data porodu wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Wrzesień 10.06 11.06 12.06 13.06 14.06 15.06 16.06 17.06 18.06 19.06 20.06 21.06 22.06 23.06 24.06 25.06 26.06 27.06 28.06 29.06 30.06 1.07 2.07 3.07 4.07 5.07 6.07 7.07 8.07 9.07 data porodu czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Październik 10.07 11.07 12.07 13.07 14.07 15.07 16.07 17.07 18.07 19.07 20.07 21.07 22.07 23.07 24.07 25.07 26.07 27.07 28.07 29.07 30.07 31.07 1.08 2.08 3.08 4.08 5.08 6.08 7.08 8.08 9.08 data porodu nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Listopad 10.08 11.08 12.08 13.08 14.08 15.08 16.08 17.08 18.08 19.08 20.08 21.08 22.08 23.08 24.08 25.08 26.08 27.08 28.08 29.08 30.08 31.08 1.09 2.09 3.09 4.09 5.09 6.09 7.09 8.09 data porodu wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw pt sob nd pon wt śr czw 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Grudzień 9.09 10.09 11.09 12.09 13.09 14.09 15.09 16.09 17.09 18.09 19.09 20.09 21.09 22.09 23.09 24.09 25.09 26.09 27.09 28.09 29.09 30.09 1.10 2.10 3.10 4.10 5.10 6.10 7.10 8.10 9.10 data porodu