Bakterie jamy ustnej i ich wpływ na cały organizm

Bakterie jamy ustnej i ich wpływ na cały organizm

Autor: Kamila Stobiecka
Temat: Bakterie jamy ustnej i ich wpływ na cały organizm
Title: The oral bacteria and their impact on the whole body
Key words: tooth decay, plaque, tartar, streptococci, Streptoccocus, focal disease, headaches,
sinusitis, acne, retina, heart and circulatory system, nephritis, glomerulonephritis, rheumatic
diseases, arthritis, premature birth, tubal occlusion
Słowa kluczowe: próchnica, płytka bakteryjna, kamień nazębny, beztlenowce, Streptoccocus,
choroba odogniskowa, bóle głowy, choroby zatok, trądzik, choroby siatkówki oka, choroby serca i
układu krążenia, miedniczkowe, kłębuszkowe zapalenie nerek, choroby reumatyczne, zapalenie
stawów, przedwczesny poród, niedrożność jajowodów.
Streszczenie: Bakterie jamy ustnej mnożą się w zakamarkach zębów, pod nieszczelnymi
wypełnienieniami, protezami oraz w dziąsłach. Jeśli przedostaną się do krwiobiegu, mogą
zaatakować serce, nerki, stawy. Idealnymi dla nich schowkami są płytka nazębna, kamień, ale też
niewidoczne gołym okiem ubytki i kieszonki dziąsłowe. Kryjówkami są także mosty i korony czy
drobne chropowatości, choćby po niedokładnie wypolerowanym lub nieszczelnym wypełnieniu.
Zagrożeniem są też zapalenia spowodowane przez źle wypełnione kanały korzeniowe,
niedokładnie usunięty korzeń, zmiany ropne, torbiele. Zgorzel, czy nawet krwawiące, opuchnięte
dziąsło, to już prawdziwe ognisko buchające żywym ogniem.
Summary: Oral bacteria multiply in the recesses of the teeth, under the leaky fillings, dentures
and in the gums. If they get into the bloodstream they can attack the heart, kidneys, joints. Ideal
compartments for these are plaque, tartar and also invisible to the naked eye cavities and
pockets in the gums. Hideouts are also bridges and crowns or small roughnesses, even
inaccurately polished or leaking fillings. Dangerous is also inflammation caused by a poorly-filled
channel, badly removed root, purulent lesions, cysts. Gangrene or even bleeding, swollen gums
are the real sources of blazing fire.
Od ust się zaczyna. Największym zagrożeniem dla organizmu są bakterie beztlenowe, które
początkowo powodują zapalenie tkanek wokół zęba. Po przedostaniu się do limfy i krwiobiegu
mają prostą drogę do serca, nerek, stawów, gdzie zaczynają siać spustoszenie, które lekarze
fachowo nazywają chorobą odogniskową. Ze statystyk przeprowadzonych na potrzeby badania
"Cisi zabójcy" zorganizowanego przez poznańskie centrum stomatologii Orident
(www.orident.pl), choroba odogniskowa zagraża aż 96 proc. Polaków! Jako najczęstszą (ponad
połowa badanych) przyczynę podaje się nieszczelne wypełnienia pod którymi rozwinęła się
próchnica wtórna. Często próchnica ta "sieje" bakterie po całym organiźmie niewykryta, aż do
czasu wykonania przez nas RTG lub tomografii, które to dopiero jest w stanie unaocznić faktyczny
stan zębów i przyzębia, dlatego tak ważne jest systematyczne robienie prześwietleń,
przynajmniej raz na dwa lata.
Często ignorowane objawy. Niewielka jest świadomość pacjentów dotycząca powagi sytuacji przy
krwawiących podczas szczotkowania zębach. Niepokój powinna też wzbudzić bolesność,
zasinienie i zaczerwienienie dziąseł, jednak niewielu pacjentów szuka wówczas pomocy u
dentysty. Nie zwlekaj z pójściem do dentysty, jeśli: cierpisz na nawracające bóle głowy przy
każdym załamaniu pogody, wieczorami miewasz stany podgorączkowe bez wyraźnego powodu,
przesiębiasz się częściej niż dwa razy w sezonie. Również płaczliwość, nerwowość, bezsenne noce
kilka razy w tygodniu mogą być skutkiem psujących sie zębów. Odnotowuje się też kliniczne
przypadki utraty zdolności widzenia na jedno oko z powodu ropni w dziąśle, czy na wierzchołku
korzenia. Dzieje się tak dlatego, że oko od zeba (szczęki) dzieli niewielka odległość, którą bakterie
z ropnia mogą szybko pokonać, zakażając siatkówkę (wewnętrzną warstwę oka odpowiedzialną
za widzenie) a trwałe jej uszkodzenie może spowodować nawet utratę wzroku. Skóra twarzy
również pozostaje pod szczególnym wpływem flory bakteryjnej jamy ustnej. Rozdygotane nerwy
są katalizatorem dla rozmaitych infekcji. Nawet grzybicą łatwiej się zarazić, nie mówiąc o
bakteryjnych infekcjach rozsiewanych prze tlące się ogniska zapalne w jamie ustnej - tłumaczy
profesor Anna Zalewska-Janowska, dermatolog i alergolog z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Naukowcy zaobserwowali również związek między dziurami w zębach a opryszczką.
Próchnica osłabia serce. Jak udowodniło grono amerykańskich naukowców, te same bakterie
występują w płytce miażdżycowej jak i w kamieniu nazębnym. Mechanizm powstania płytki
miażdżycowej przybliża dr n. med. Jerzy Lech, kardiolog z Centrum Medycznego Enel_Med w
Warszawie, paciorkowce i gronkowce z zainfekowanych zębów i dziąseł migrują do krwi, gdzie je jak każdego intruza - atakuje armia limfocytów i przeciwciał. Oplecione nimi bakterie osadzają się
na ścianach naczyń krwionośnych. Z nich powstają blaszki miażdżycowe, które z czasem jeszcze
się rozrastają, gdy przyklejają się do nich płytki krwi. I światło tętnic się zmniejsza. Przy ostrym
stanie zapalnym dziąseł i zesutych zębach podnosi się poziom tzw. białka ostrej fazy CRP, co
koreluje z tworzeniem się niebezpiecznych minizakrzepów w tętnicach. U ludzi zdrowch CRP
wynosi ok. 1mg/l, u "sercowców" nawet 9 mg/l a przy ostrym stanie zapalnym i zepsutych
zębach wzrasta nawet 1000-krotnie. Niestety często jest tak, że wyłącznie przypadkiem udaje się
ustalić prawdziwą przyczynę problemów z sercem. Do zakarzenia bakteriami z ropnia może też
dojść podczas ekstrakcji zęba i wydobycia ropnia, w skrajnych przypadkach może to skutkować
zapaleniem osierdzia - dusznościami, kołataniem serca, gorączką - w takiej sytuacji trafia się na
OIOM.
Paciorkowiec uszkadza stawy. Tutaj mechanizm jest następujący, najpierw paciorkowiec niszczy
zęby a potem przerzuca się na migdałki podniebienne, a z nich na stawy (schemat
charakterystyczny dla gorączki reumatycznej), lub z pominięciem gardła od razu atakuje kolana i
łokcie, jak w autoimmunologicznym zapaleniu. Kiedy bakterie dostają się do krwi rozpoczyna się
produkcja przeciwciał, a te niestety często mylą paciorkowce z tkankami własnego organizmu i
niszczą stawy. Właściwe jest wtedy, by reumatolog zalecił wykonanie badań krwi, w tym ASO
antystreptolizyn (z łac. paciorkowiec to Streptoccocus). Mocno podwyższony lub stale rosnący w
kolejnych badaniach poziom tych "nieprecyzyjnych" w działaniu przeciwciał potwierdza
zakażenie. Taki "rozhuśtany" system immunologiczny sprowokuje też wysiew łuszczycy, cukrzycę
typu 1 czy autoimmunologiczne zapalenie tarczycy.
Zapalenie pęcherza. Dolegliwość ta latami może przebiegać skrycie niszcząc nerki. Początek może
brać jako angina, lub ból zęba z rozwiniętą próchnica. Paciorkowiec również w tym przypadku
przenosi się poza jamę ustną, w tym przypadku zagnieżdżając się w kłębuszkach nerkowych, lub
sięgając jeszcze głębiej do miedniczek nerkowych. Przeleczone antybiotykiem pozornie
odpuszcza, ale to tylko kwestia czasu nim nastąpi kolejne zapalenie nerek. Doświadczony
nefrolog, przy nawracająch dolegliwościach odeśle do dentysty a warto wiedzieć, że statyski
alarmują: 4 mln Polaków cierpi na przewlekłe zapalenie nerek, z czego mniej niż połowa zdaje
sobie sprawę.
Planując dziecko. Oprócz tego, że paciorkowiec może zająć serce i nerki, zagraża też pochwie. Nie
tylko dziecko może zarazić się nim w łonie, ale infekcje bakteryjne mogą prowadzić do
przewczesnego porodu, co oznacza niską wagę i typowe dla wcześniaków problemy ze zdrowiem.
Zdaniem lekarzy warto zrobić wymaz wykrywający te bakterie i przejść antybiotykoterapię nawet
w drugim czy trzecim trymestrze. Nieleczone zęby i infekcje mogą powodować zapalenie
przydatków i jeśli stan zapalny cały czas się w nich tli, w jajowodach w efekcie mogą powstawać
blizny i zrosty a taka niedrożność może prowadzić do niepłodności. Z polskich statystyk wynika,
że co piąta ciężarna z próchnicą, lub chorobą przyzębia i stanem zapalnym jamy ustnej, rodzi kilka
tygodni przed terminem. Zdaniem lekarza medycyny Jacka Tulimowskiego, ginekologa-położnika,
kobiety nie odwiedzają dentysty przed planowanym macierzyństwem. Wręcz pokutuje przesąd,
że nasilająca się próchnica w stanie błogosławionym jest naturalna. Czasem pytają, czy mogą w
ciąży leczyć zęby, stosować znieczulenie. Mogą! Niestety, nie pytają jakie są skutki zlekceważenia
stanów zapalnych przyzębia i próchnicy dla nich, jak i dla ich dziecka.
Próchnica i choroby przyzębia to w dłuższej perspektywie braki zębowe, a wystarczy brak szóstek,
siódemek, by nie pogryźć dokładnie mięsa, warzyw czy owoców, które w takiej formie trafiwszy
do żołądka, przyklejają się do jego ścian. Zanim zostana strawione, wydzielany kwas solny może
powodować zgagę, odbijanie, czy drobne nadżerki na śluzówce. A to pierwszy krok do wrzodów.
Jak zaobserwowali japońscy naukowcy, 80 proc. mężczyzn i ponad połowa kobiet, którzy połykają
zbyt duże kęsy, ma kłopoty ze zdrwowiem, w tym często wrzody i nadwagę.
Braki zębowe a uroda. O ile dbamy o wygląd zębów widocznych w uśmiechu, to już mniej
zapobiegamy utracie zębów bocznych, a utrata tych (od czwórek do siódemek) przyczynia się do
zapadania policzków na skutek wiotczenia w nich mięśni. Z czase również oczy i brwi przestają
leżeć w jednej linii, z kolei broda niejako wysuwa sie do przodu, co jest nazywane przez
stomatologów profilem Baby-Jagi. Badania pokazują, ze najszybciej psują się szóstki, które
tracimy często jako pierwsze a nieodbudowany brak zębowy prowadzi do osłabienia zębów po
obu stronach braku, oraz zęba który z nim kontaktował a teraz stopniowo wysuwa się ze szczęki,
odsłaniając szyjkę zębową, która staje się łatwym celem dla ataku kwasowogo i próchnicy.
Próchnicą z kolei zarażają się inne zęby i mamy efekt domina. Nie warto zwlekać z uzupełnieniem
protetycznym, gdyż kość w której był on osadzony zaczyna szybko zanikać, a jej odbudowa nie
jest łatwa.
Warto pamiętać, że proteza też może być źródłem zakażenia, gdyż porasta kamieniem nazębnym
tak samo jak własne zęby. Twardy nalot należy z niej usuwać, oddając ją do protetyka na scaling,
oraz rebazowanie, czyli wymianę elementów stykających się z dziąsłami, ponieważ te też mogą
być siedliskiem dla bakterii.
Podsumownie. Należy dbać o zęby i przyzębie nie tylko we własnym zakresie, lecz również nie
zaniedbywać regularnych wizyt kontrolno-higienizacyjnych, oraz wykonywać zdjęcia RTG
przynajmniej raz na dwa lata. Zęby stanowią integralną część organizmu łączącą się z nim
wspólnym układem krwionośnym i mogą mieć wpływ na najważniejsze jego organy.
Bibliografia:
artykuł: Joanna Zagdańska dla czasopisma Claudia, pt. "Tykająca bomba"
artykuły i materiały: Unident Union Dental Spa we Wrocławiu, www.unidentunion.com
artykuły i materiały: Poznańskie Centrum Stomatologii Orident www.orident.pl
"Stomatologia zachowawcza Zarys kliniczny" podręcznik dla studentów stomatologii pod redacją
Zbigniewa Jańczuka