Metody posługiwania się środkami i narzędziami TI

Metody posługiwania się środkami i narzędziami TI

Materiał opracowany na podstawie podręcznika „Technologia informacyjna” autor: Grażyna Koba wyd. Migra
Temat: Metody posługiwania się środkami i narzędziami TI.
1. Jak dbać o sprzęt komputerowy?
Aby komputery działały prawidłowo, trzeba systematycznie wykonywać podstawowe
czynności profilaktyczne - podobnie jak wykonuje się okresowe przeglądy samochodu,
dokonuje regulacji i konserwacji jego mechanizmów, wymienia zużywające się części.
Niewykonanie tych czynności w odpowiednim czasie powoduje, że działają wadliwie,
częściej zawodzą.
W miarę upływu czasu okazuje się, że komputer zaczyna pracować wolniej, częściej się
zawiesza, na dysku zaczyna brakować miejsca, pojawiają się też problemy z instalowaniem
nowego sprzętu i nowych programów. To sygnały, że najwyższy czas zabrać się za porządki.
Nawet bardzo zdyscyplinowani użytkownicy komputera nie unikną sytuacji, w których
nastąpi „zaśmiecenie" dysku twardego. To naturalne następstwo pracy programów,
instalowania i od-instalowywania kolejnych aplikacji, nieuniknionych zawieszeń systemu,
niewłaściwego kończenia pracy z komputerem czy awarii zasilania.
Często na dysku twardym są zainstalowane programy, z których od dawna się nie korzysta, np. stare
gry. Zajmują one niepotrzebnie miejsce na dysku. Warto przejrzeć jego zawartość i usunąć zbędne
programy.
Usunięcie programu polega na jego odinstalowaniu.
Skasowanie ikony programu z Pulpitu nie jest równoznaczne z usunięciem programu.
Usunięcie plików programu również nie powoduje całkowitego skasowania programu i nie
powinno się tego robić.
Ikony na pulpicie są najczęściej tylko skrótami do programów. Same programy są zainstalowane w folderze Program Files lub [w folderach własnych.
W trakcie odinstalowywania mogą nie zostać usunięte wszystkie pliki danego programu. W
takim przypadku należy w folderze głównym odszukać folder Program Files i skasować je
ręcznie. Zwykle występują pod nazwą programu. Należy jednak bardzo uważać, aby nie
skasować jakichś ważnych elementów.
Narzędzia porządkowe:
-scandisk chkdsk/f
-defragmentator dysku
- porządkowanie dysku
Scandisk sprawdza dysk twardy pod względem logicznej spójności plików, wykrywa i
naprawia większość błędów oraz wykrywa fizyczne uszkodzenia powierzchni dysku.
- standardowy – pozwala na szybkie wykrycie podstawowych błędów w logicznym układzie
plików
- gruntowny – skanuje również całą powierzchnię dysku i wykrywa jej fizyczne uszkodzenia
1
Materiał opracowany na podstawie podręcznika „Technologia informacyjna” autor: Grażyna Koba wyd. Migra
ScanDisk to program do szukania błędów na dysku. Uruchamia się on również wtedy, gdy
nieprawidłowo wyłączysz komputer (jak np. naciśniesz RESET). W tym artykule wyjaśnię
jak działa ten program, ta wiedza pozwoli Tobie na nielekceważenie tego ważnego programu
(dużo osób go wyłącza gdy się włącza po nieprawidłowym zamknięciu systemu).
Porównam dane zapisywane na dysku twardym do zeszytu. Każdy plik zajmuje 1 klaster
(klaster to jest 1 kartka papieru). Jeśli plik zajmuje np. pół klastra to i tak cały klaster jest
zużywany na ten jeden plik. Jeden plik może zajmować więcej miejsca niż jest na 1 kartce
papieru (zawsze on zajmuje pełną wielokrotność kartki papieru, nigdy nie ma dwóch plików
na 1 kartce papieru). Aby się połapać na jakiej kartce jaki jest plik, kilka pierwszych kartek
tworzy spis treści w którym pisze np.: plik1 - kartka 1,2,3 i 5. plik 2: kartka 4,6. Plik 3: kartka
8.
Podczas zapisywania danych na dysku najpierw jest zapisywana jakaś wolna kartka a później
w spisie treści jest zaznaczone, że ta kartka została zapisana (albo odwrotnie: najpierw jest
aktualizowany spis treści a potem są zapisywane wolne kartki). Jeśli w trakcie zapisu na dysk
wyłączysz komputer (np. naciśniesz RESET, albo nagle braknie prądu) to może się okazać, że
jakaś kartka została zapisana, ale spis treści nie został zaktualizowany, albo spis treści został
zaktualizowany, ale kartka jest pusta.
Tego typu nieprawidłowości wyszukuje program ScanDisk. Gdybyś nie uruchamiał programu
ScanDisk to z biegiem czasu mogły by się pojawić jakieś dziwne pliki, jakieś pliki mogłyby
znikać itp. Dlatego warto jest używać program ScanDisk po każdym nieprawidłowym
wyłączeniu komputera i raz na dwa tygodnie tak profilaktycznie
Klaster dyskowy (ang. cluster, allocation unit) - zwykle 4KB w systemach plików (np. FAT,
NTFS), określona dla danego nośnika podstawowa jednostka przechowywania danych,
składająca się z jednego lub kilka sektorów nośników danych komputerowych. Obszar
jednego klastra można wypełnić tylko jednym plikiem, nawet jeśli będzie on wypełniał
klaster tylko w niewielkiej części.
Kolejnym klastrom nadaje się numery, maksymalną liczbę klastrów w partycji określa
stosowany system plików co określa maksymalną wielkość partycji, przy zadanej wielkości
klastra. Klastry wprowadzono, aby zwiększyć wielkość przestrzeni nośnika dla systemu
plików. Podczas formatowania dysku system plików dobiera wielkość klastra stosownie do
systemu plików oraz wielkości partycji, tak by nie przekroczyć maksymalnej liczby klastrów
dostępnej w danym systemie plików.
W nowoczesnych systemach operacyjnych istnieje możliwość definiowania klastrów o
zróżnicowanej wielkości, przechowując w inny sposób pliki małe jak i duże. Przewidując
procentowy udział plików małych i dużych, wyznacza część małych klastrów jak i dużych.
Takie rozwiązanie umożliwia większą efektywność wykorzystania powierzchni nośnika.
NTFS (New Technology File System)
Maksymalny rozmiar pliku to:
Teoretycznie: 16 EB - 1 KB (264 B - 1 KB)
W implementacji: 16 TB - 64 KB (244 B - 64 KB)
Maksymalny rozmiar partycji to:
Teoretycznie: 264 klastrów - 1 klaster
W implementacji: 256 TB - 64 KB (232 klastrów - 1 klaster)
FAT – File Allocation Table fat12, fat16,fat32
fat64-vista sp1
2
Materiał opracowany na podstawie podręcznika „Technologia informacyjna” autor: Grażyna Koba wyd. Migra
Porządkowanie dysku - przeszukuje dysk twardy i wyświetla liczbę znalezionych plików
tymczasowych, w tym internetowych, oraz nie używanych plików programów. Wszystkie te
pliki można bezpiecznie usunąć. (pliki internetowe, śmieci w temp, )
Defragmentator dysku - porządkuje dane na dysku, przesuwając je tak aby zapisane
obszary były zwarte, a kolejno czytane dane znajdowały się w blisko siebie położonych
sektorach. W wyniku tej operacji programy uruchamiają się szybciej, odwołania do dysku
zajmują mniej czasu.
Fragmentacją określa się także zapisywanie poszczególnych plików na oddalonych od siebie
sektorach, co powoduje duże opóźnienia w czasie ich odczytu lub zapisu. Najpoważniejszym
skutkiem fragmentacji systemu plików jest spadek wydajności operacji na plikach. Duża
fragmentacja zmusza do częstej kalibracji głowicy dysku twardego, co jest czasochłonne.
Każdy plik zapisywany na dysku w postaci sektorów o ściśle określonym rozmiarze. Czasem
zdarza się tak, że kolejne części pliku są zapisywane w oddalonych od siebie sektorach, mówi
się że pliki ulegają fragmentacji. Można temu zaradzić dokonując defragmentacji co nie tylko
poprawi rozmieszenie danych na dysku, ale przy okazji przyspieszy działanie całego
komputera. Wbudowany w system program do defragmentacji to Defrag.exe, który choć
dobrze spełnia powierzoną rolę, całą operację wykonuje bardzo długo, a ważne opcje ma
ukryte przed niedoświadczonym użytkownikiem. Do defragmentacji polecam program
Diskeeper. Aby przyspieszyć defragmentacje najlepiej wyłącz wszystkie działające programy
zainstalowane na dysku, który jest defragmentowany.
Co można zrobić aby przyspieszyć działanie komputera:
Gdy uruchamiamy program jego kopia jest wczytywana z dysku twardego do pamięci RAM i
w niej wykonywana.
Bywa że niektóre moduły programu oraz chwilowe pliki wynikowe działania programu nie
mieszczą się w pamięci RAM. System operacyjny przesuwa je wtedy na dysk twardy,
traktując go jak naturalne rozszerzenie obszaru pamięci. Na dysku tworzy się tzw. plik
wymiany pagefile.sys
Mój komputer/właściwości/zaawansowane/wydajność/ustawienia/zaawansowane/zmień/
3