Plan zadań ochronnych i plan ochrony przyrody obszarów Natura
Transkrypt
Plan zadań ochronnych i plan ochrony przyrody obszarów Natura
Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 Plan zadań ochronnych i plan ochrony przyrody obszarów Natura 2000 Białystok 2012 r. 1 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 Po wyznaczeniu w Polsce Sieci Ekologicznej Natura 2000 trzeba było opracować system skutecznej jej ochrony. Podstawowym dokumentem dla obszaru N2000 jest plan zadań ochronnych. JeŜeli zaistnieje potrzeba uszczegółowienia planowania na tym terenie, sporządza się plan ochrony dla całości lub jego części. W województwie podlaskim jest 18 obszarów Sieci Natura 2000. Obecnie trwają prace nad ustaleniami planu zadań ochronnych dla następujących 15 obszarów: • Dolina Górnej Narwi (PLB00007), • Ostoja w Dolinie Górnej Narwi (PLH200010), • Schrony Brzeskiego Rejonu Umocnionego (PLH200014), • Ostoja Suwalska (PLH200003), • Jeleniewo (PLH2200001), • Przełomowa Dolina Narwi (PLB200008), • Ostoja Narwiańska (PLH200024), • Bagno Wizna (PLB200005), • Pojezierze Sejneńskie (PLH200007), • Ostoja Augustowska (PLH200005), • Dolina Górnego Nurca (PLB200004), • Puszcza Knyszyńska (PLB200003), • Ostoja Knyszyńska (PLH200006), • Ostoja w Dolinie Górnego Nurca (PLH200021), • Dolina Górnej Rospudy (PLH200022). Plany są przygotowywane w ramach projektu dofinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach V Priorytetu Programu Ochrona i Środowisko. Jego głównym beneficjentem jest Generalna Dyrekcja Środowiska w Warszawie, a współbenefincjentami są Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska oraz 7 parków narodowych. Instytucją WdraŜającą jest tu Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych1. 1 Więcej o projekcie na stronie internetowej www.bialystok.rdos.gov.pl 2 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 W celu uregulowania opracowania planów zostały wprowadzone stosowne zapisy w ustawie o ochronie przyrody mówiące, Ŝe: • dla obszaru Natura 2000 sprawujący nadzór nad obszarem sporządza projekt planu zadań ochronnych na okres 10 lat (pierwszy projekt sporządza się w terminie 6 lat od dnia zatwierdzenia obszaru przez Komisję Europejską jako obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty lub od dnia wyznaczenia obszaru specjalnej ochrony ptaków) • dla obszaru Natura 2000 lub jego części moŜna sporządzić na 20 lat plan ochrony2 (PO) • dla obszaru Natura 2000 lub jego części pokrywającej się z krajową formą ochrony przyrody (rezerwat przyrody, park narodowy, park krajobrazowy) plan ochrony dotyczący Natury 2000 moŜna ująć w planie ochrony parku lub rezerwatu • dla nadleśnictwa połoŜonego na obszarze Natura 2000 plan ochrony dotyczący Natury 2000 moŜe być ujęty w planie urządzenia lasu (ta moŜliwość jest tylko teoretyczna, poniewaŜ przepisy o sporządzaniu planu urządzenia lasu nie zostały do niej dostosowane). Przykładowe działania ochronne mogą w szczególności polegać na: 1) ochronie czynnej lub odtwarzaniu siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, będących przedmiotem ochrony; 2) utrzymaniu korytarzy ekologicznych łączących obszary Natura 2000; 3) rozmieszczeniu obiektów i urządzeń słuŜących celom ochrony obszaru Natura 2000; 4) stosunkach wodnych, w tym gospodarowanie wodami; 5) gospodarce rolnej, leśnej i rybackiej, w tym: a) kierunki kształtowania przestrzeni produkcyjnej, b) wskazanie obszarów, które powinny być zalesione, oraz obszarów wyłączonych z zalesiania, 2 Jest to równieŜ dokument sporządzany dla ochrony parków narodowych, parków krajobrazowych, rezerwatów przyrody. 3 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 c) wskazanie śródlądowych wód powierzchniowych płynących, w których powinna być zachowana lub odtworzona moŜliwość wędrówki ryb i innych organizmów wodnych; 6) warunkach zagospodarowania terenów oraz ich uŜytkowania, w tym w zaleŜności od potrzeb wskazanie: a) terenów przeznaczonych pod zabudowę, b) lokalizacji infrastruktury technicznej i komunikacyjnej, c) lokalizacji infrastruktury turystycznej i edukacyjnej. Minister właściwy do spraw środowiska określa, w drodze rozporządzenia, dla obszaru Natura 2000: 1) tryb sporządzania projektu planu zadań ochronnych oraz planu ochrony 2) zakres prac koniecznych dla sporządzenia projektu planu zadań ochronnych oraz planu ochrony, 3) tryb dokonywania zmian w obu planach – kierując się koniecznością/potrzebą ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt i ich siedlisk, uwzględniając ich stan oraz warunki rozwoju społecznego i gospodarczego obszaru objętego planem zadań ochronnych lub planem ochrony. Plan zadań ochronnych oraz plan ochrony dla obszaru Natura 2000 zawiera: 1) opis granic obszaru i mapę obszaru Natura 2000; 2) identyfikację istniejących i potencjalnych zagroŜeń dla zachowania właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt i ich siedlisk będących przedmiotami ochrony; 3) wskazania do zmian w istniejących studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, planach zagospodarowania przestrzennego województw oraz planach zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej dotyczące eliminacji lub ograniczenia zagroŜeń wewnętrznych lub zewnętrznych, jeŜeli są niezbędne dla utrzymania lub odtworzenia właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których wyznaczono obszar Natura 2000. 4 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 Oprócz tego plan zadań ochronnych zawiera: 1) cele działań ochronnych; 2) określenie działań ochronnych ze wskazaniem podmiotów odpowiedzialnych za ich wykonanie i obszarów ich wdraŜania, w tym w szczególności działań dotyczących: a) ochrony czynnej siedlisk przyrodniczych, gatunków roślin i zwierząt oraz ich siedlisk, b) monitoringu stanu przedmiotów ochrony oraz monitoringu realizacji celów, o których mowa w pkt 1, c) uzupełnienia stanu wiedzy o przedmiotach ochrony i uwarunkowaniach ich ochrony; 3) wskazanie terminu sporządzenia, w razie potrzeby, planu ochrony dla części lub całości obszaru. Plan ochrony dla obszaru Natura 2000 dodatkowo zawiera: 1) określenie warunków utrzymania lub odtworzenia właściwego stanu ochrony przedmiotów ochrony obszaru Natura 2000, zachowania integralności obszaru Natura 2000 oraz spójności sieci obszarów Natura 2000, odnoszących się w szczególności do: a) innych form ochrony przyrody, pokrywających się z obszarem Natura 2000, b) zagospodarowania przestrzennego, w tym w szczególności terenów lokalizacji zabudowy moŜliwej bez szkody dla obszaru Natura 2000, infrastruktury technicznej i komunikacyjnej, infrastruktury turystycznej i edukacyjnej, a takŜe obszarów, które powinny być zalesione oraz obszarów wyłączonych z zalesiania, c) zagospodarowania obszarów morskich, d) gospodarowania wodami, e) gospodarki rolnej, leśnej i rybackiej, f) śródlądowych wód powierzchniowych płynących, w których powinna być zachowana lub odtworzona moŜliwość wędrówki ryb i innych organizmów wodnych; 2) określenie działań ochronnych dla utrzymania lub odtworzenia właściwego stanu ochrony przedmiotów ochrony obszaru Natura 2000, ze wskazaniem podmiotów odpowiedzialnych za ich realizację; 3) wskaźniki właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych lub gatunków roślin i zwierząt i ich siedlisk, będących przedmiotami ochrony; 4) określenie sposobów monitoringu realizacji zadań ochronnych oraz ich skutków; 5) określenie sposobów monitoringu stanu ochrony siedlisk przyrodniczych lub gatunków roślin i zwierząt i ich siedlisk, będących przedmiotami ochrony. 5 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 Zakres prac koniecznych do sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru obejmuje: 1) opisanie granic obszaru w formie wektorowej warstwy informacyjnej, w układzie współrzędnych, o którym mowa w § 3 pkt 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 2000 r. w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych (Dz. U. Nr 70, poz. 821); 2) zgromadzenie, zweryfikowanie i uzupełnienie informacji o obszarze i przedmiotach ochrony, istotnych dla ochrony, w tym dotyczących: a) uwarunkowań geograficznych, przyrodniczych, społecznych, gospodarczych i kulturowych, kierunków rozwoju społecznego i gospodarczego, a takŜe uwarunkowań wynikających z istniejących form ochrony przyrody innych niŜ obszar i celów ochrony obszaru, b) występowania przedmiotów ochrony oraz opisu ich stanu, zagroŜeń, wymogów i moŜliwości ochrony, c) istniejących i projektowanych planów, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, strategii i programów dotyczących obszaru lub mogących mieć na niego wpływ; 3) ocenę stanu ochrony przedmiotów ochrony, dokonywaną na podstawie dostępnych informacji i niezbędnych prac terenowych uzupełniających inwentaryzację, charakterystyki jakościowe lub rozpoznanie uwarunkowań funkcjonowania przedmiotów ochrony, polegającą na łącznej ocenie stanu ochrony siedlisk przyrodniczych i gatunków: a) w odniesieniu do siedlisk przyrodniczych: — ustaleniu parametru powierzchni i rozmieszczenia siedliska przyrodniczego w obszarze, z uwzględnieniem jego fragmentacji, trendu zachodzących zmian oraz fragmentacji poszczególnych wydzieleń siedliska przyrodniczego, — ustaleniu parametru struktury poszczególnych wydzieleń siedliska przyrodniczego, z uwzględnieniem stanu ochrony jego typowych gatunków oraz procesów ekologicznych zachodzących w tym wydzieleniu, w porównaniu ze strukturą i procesami typowymi dla właściwego stanu ochrony siedliska, — ocenie parametru szans zachowania siedliska przyrodniczego w przyszłości, b) w odniesieniu do gatunków: 6 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 — ustaleniu parametru stanu populacji, z uwzględnieniem liczebności i rozmieszczenia gatunku w obszarze oraz trendu zachodzących zmian tej liczebności, oszacowaniu, a takŜe uwzględnieniu cech populacji gatunku, właściwych dla danej populacji gatunku, — ustaleniu parametru siedliska gatunku, z uwzględnieniem wielkości i jakości poszczególnych wydzieleń siedliska gatunku w porównaniu z cechami siedliska gatunku typowymi dla właściwego stanu ochrony, — ocenę parametru szans zachowania gatunku w przyszłości; 4) ocenę istniejących i potencjalnych zagroŜeń dla utrzymania lub osiągnięcia właściwego stanu przedmiotów ochrony, z uwzględnieniem oceny, o której mowa w pkt 3. oraz oceny prawdopodobnych kierunków zmian uwarunkowań przyrodniczych, społecznych, gospodarczych i ich moŜliwego wpływu na parametry; 5) ustalenie celów działań ochronnych do osiągnięcia w okresie, na jaki jest sporządzany plan zadań ochronnych, umoŜliwiające monitoring i weryfikację ich osiągnięcia, z uwzględnieniem: a) konieczności utrzymania właściwego stanu ochrony, likwidacji, ograniczenia istniejących lub potencjalnych zagroŜeń dla przedmiotu ochrony lub zapobieŜenia im - jeŜeli obecny stan przedmiotów ochrony w obszarze został oceniony jako właściwy, b) potrzeby osiągnięcia właściwego stanu ochrony, konieczności likwidacji, ograniczenia za istniejących niewłaściwy stan lub ochrony potencjalnych przedmiotu zagroŜeń ochrony lub odpowiedzialnych zapobieŜenia im - jeŜeli obecny stan przedmiotów ochrony w obszarze został oceniony jako niezadowalający lub zły, c) konieczności uzupełnienia stanu wiedzy o przedmiocie ochrony i konieczności likwidacji, ograniczenia zagroŜeń dla przedmiotu ochrony lub zapobieŜenia im - jeŜeli stan ochrony przedmiotu ochrony nie jest moŜliwy do oceny; 6) ustalenie działań ochronnych wynikających z ustalonych celów działań ochronnych, w tym wskazanie: a) działań ochronnych zapewniających monitoring osiągnięcia celów działań ochronnych, a zwłaszcza monitoring przyjętych parametrów stanu ochrony przedmiotów ochrony, b) zakresu prac przewidzianych do realizacji, 7 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 c) terenu lub miejsca realizacji, d) terminu oraz częstotliwości realizacji, e) podmiotu odpowiedzialnego za wykonanie i monitoring, f) szacowanych kosztów realizacji działań, g) technicznych uwarunkowań realizacji działań, h) podmiotów, których współdziałanie przy realizacji działań ochronnych jest niezbędne; 7) ustalenie, w oparciu o analizę obowiązujących studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planów zagospodarowania przestrzennego województw oraz planów zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej, wskazań do zmiany tych studiów lub planów, których realizacja naruszy lub stworzy ryzyko naruszenia zakazu, o którym mowa w art. 33 ustawy; 8) ocenę potrzeby sporządzenia planu ochrony dla części lub całości obszaru oraz określenie terminu jego sporządzenia, z uwzględnieniem konieczności: a) przeprowadzenia inwentaryzacji lub badań przedmiotów ochrony lub b) zaplanowania ochrony w okresie 20 lat, lub c) unormowania zagadnień wchodzących w zakres planu ochrony, a niemieszczących się w zakresie planu zadań ochronnych, lub d) zmiany granic obszaru lub przedmiotu ochrony; 9) sporządzenie dokumentacji projektu planu zadań ochronnych w formie elektronicznej, opracowanej w formie opisu tekstowego, zestawień tabelarycznych, przedstawień graficznych, map, baz danych, w tym cyfrowych warstw informacyjnych. Z uwagi na uspołeczniony charakter planowania przystąpienie do sporządzenia projektu planu powinno zostać poprzedzone poinformowaniem przez sporządzającego (tj. ogłasza o przystąpieniu do sporządzenia planu, przyjmuje i rozwaŜa wnioski i uwagi, ogłasza o sporządzeniu planu) wszystkich potencjalnie zainteresowanych uczestnictwem w procesie planowania - lokalnych jednostek samorządu terytorialnego, Lasów Państwowych, jednostek odpowiedzialnych za gospodarkę wodną w zlewniach i zarządzających obszarami morskimi oraz organizacji pozarządowych zainteresowanych ochroną przyrody, których 8 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 obszary działania obejmują teren objęty projektem planu3. Sporządzający zapewnia moŜliwość udziału społeczeństwa, na zasadach i w trybie określonym w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, w postępowaniu, którego przedmiotem jest sporządzenie projektu. Regionalny dyrektor ochrony środowiska ustanawia, w drodze aktu prawa miejscowego w formie zarządzenia, plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000, kierując się koniecznością utrzymania i przywracania do właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000. Plan zadań ochronnych moŜe być zmieniony, jeŜeli wynika to z potrzeb ochrony tych siedlisk przyrodniczych lub gatunków roślin i zwierząt. Plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 połoŜonego na terenie więcej niŜ jednego województwa ustanawiają wspólnie, w drodze aktu prawa miejscowego w formie zarządzenia, regionalni dyrektorzy ochrony środowiska, na których obszarze działania znajdują się części tego obszaru. Akt prawa miejscowego w formie zarządzenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska traci moc w przypadku ustanowienia planu ochrony. Podstawowe regulacje prawne w zakresie planowania ochrony obszarów Natura 2000 w Polsce wprowadza Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie trybu i zakresu opracowania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. Nr 61, poz. 549), wydane na podstawie art. 30 ust.1 Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880). Rozporządzenie określa: tryb sporządzania projektu planu ochrony przyrody dla obszaru, jego zakres oraz sposoby ochrony siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznacza się obszary Natura 20004. Plan jest ustanawiany przez ministra właściwego do spraw środowiska w drodze rozporządzenia na 20 lat kierując się koniecznością utrzymania i przywracania do właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych, oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których wyznaczono obszar Natura 2000. Plan ochrony moŜe być zmieniony jeŜeli wynika to z potrzeb ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których 3 Ochrona przyrody po europejsku, pod red. A. Jermaczka, Świebodzin 2006, s. 142. 4 Ochrona przyrody po europejsku…, op.cit.,141-142. 9 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 wyznaczono obszar Natura 2000. Projekt planu sporządza sprawujący nadzór nad obszarem5. Uwzględnia ekologiczne właściwości siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony obszar ten został wyznaczony, wykorzystując plany ochrony przyrody obejmujące obszar Natura 2000 ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu przyrody i parku krajobrazowego oraz plany urządzenia lasu6. Podobnie jak w przypadku planu zadań ochronnych sporządzający projekt musi o tym poinformować zainteresowane osoby i podmioty, prowadzące działalność w obrębie siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000, udział w pracach związanych ze sporządzaniem tego projektu. Projekt planu ochrony dla obszaru Natura 2000 lub jego część wymaga zaopiniowania przez: 1) dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, jeŜeli obszar Natura 2000 obejmuje obszar zarządzany przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe; 2) dyrektora urzędu morskiego, jeŜeli obszar Natura 2000 obejmuje obszar morski. Sposoby ochrony są następujące: 1) Przeciwdziałanie zagroŜeniom biotycznym i abiotycznym 2) Zachowanie odpowiednich i poprawa niewłaściwych stosunków wodnych dla siedlisk przyrodniczych 3) Eliminowanie obcych gatunków roślin i zwierząt zagraŜających rodzimym gatunkom 4) Tworzenia dogodnych warunków występowania i rozwoju gatunków roślin i zwierząt 5) Uwzględnianie w gospodarce, w szczególności leśnej, rolnej, wodnej i rybackiej, ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt 6) Inicjowanie procesów regeneracyjnych zniszczonej roślinności 7) Utrzymywanie właściwego składu gatunkowego w ekosystemach łąkowych przez wykaszanie roślinności, wypas zwierząt oraz usuwanie drzew i krzewów 8) Renaturyzacja i odtwarzanie siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt 9) Reintroducja gatunków roślin i zwierząt 10) Tworzenie i utrzymywanie korytarzy umoŜliwiających migracje zwierząt 5 6 B. Wierzbowski, B. Rakoczy, Prawo ochrony środowiska. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 2010, s.266. J. Wiśniewski, D.J. Gwiazdowicz, Ochrona przyrody, Poznań 2009, s. 138-139. 10 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 11) Regulacji liczebności populacji roślin i zwierząt w celu zachowania równowagi wśród gatunków będących przedmiotem ochrony na obszarach Natura 200 12) UmoŜliwianie przebiegu naturalnych procesów przyrodniczych dla utrzymania siedlisk przyrodniczych lub siedlisk roślin i zwierząt we właściwym tanie ochrony siedliska lub gatunku lub dla przywracania ich właściwego stanu 13) Wykonywanie zabiegów ochronnych dla przywrócenia i zachowania właściwego stanu ochrony gatunków roślin i zwierząt 14) Przywrócenie i utrzymanie właściwego składu gatunkowego drzewostanów zgodnego z rodzajem siedliska 15) Prowadzenie gospodarki rolnej metodami sprzyjającymi ochronie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt. Pierwszym i najwaŜniejszym elementem kaŜdego planu ochrony obszarów Natura 2000 powinien być opis i ocena istniejących i potencjalnych zagroŜeń wewnętrznych i zewnętrznych oraz określenie sposobów eliminacji lub ograniczania tych zagroŜeń i ich skutków7. Projekty studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planów zagospodarowania przestrzennego województw oraz planów zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej w części dotyczącej istniejącego lub projektowanego obszaru Natura 2000 wymagają uzgodnienia z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska w zakresie ustaleń tych planów, mogących znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000. Podsumowanie Trzeba mieć nadzieję, Ŝe plany dla województwa podlaskiego zostaną opracowane w sposób jak najbardziej korzystny - zarówno dla ludzi jak i środowiska – i Ŝe będą sprawnym narzędziem do zarządzania ochroną przyrody. Ideałem byłoby, gdyby obszary Natura 2000 były traktowane jako impuls do rozwoju gospodarczego, a nie jego hamulec. Pozytywny efekt powinny dać prowadzone konsultacje społeczne, które wpływają na świadomość mieszkańców obszarów Natura 2000. 7 Ochrona przyrody po europejsku…, op. cit, s. 142. 11 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa Projekt „Partnerski System Zarządzania Zmianą Gospodarczą na Obszarach Natura 2000” nr POKL.08.01.02-20-027/11 Bibliografia Wybór literatury Ochrona przyrody po europejsku, pod red. A. Jermaczka, Świebodzin 2006. Wierzbowski B., Rakoczy B., Prawo ochrony środowiska. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 2010. Wiśniewski J., Gwiazdowicz D.J., Ochrona przyrody, Poznań 2009. Wybór aktów prawnych Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru natura 2000 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie trybu i zakresu opracowania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 2000 r. w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, w postępowaniu, którego przedmiotem jest sporządzenie projektu Wykaz stron internetowych www.bialystok.rdos.gov.pl www.gdos.gov.pl 12 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz BudŜet Państwa