BEZPIECZEŃSTWO W ASPEKCIE ZAGROśENIA LEGIONELLOZĄ

BEZPIECZEŃSTWO W ASPEKCIE ZAGROśENIA LEGIONELLOZĄ,
WŁAŚCIWE UśYTKOWANIE WODY CIEPŁEJ
Bezpieczeństwo zdrowotne wody to również zadbanie o właściwe utrzymanie oraz eksploatację
instalacji ciepłej wody użytkowej w budynkach. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29
marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. nr 61, poz.
417 z późn. zm.) w załączniku 1 D określa wymagania mikrobiologiczne, jakim powinna
odpowiadać ciepła woda. Wymagania te odnoszą się do bakterii Legionella sp. Bakterie
z rodzaju Legionella są wszechobecne w środowisku, ale ich stężenia w warunkach naturalnych
są tak niewielkie, że nie stanowią one żadnego zagrożenia dla zdrowia ludzkiego. Legionelle
mogą jednak gwałtownie się namnożyć w wodzie o temperaturze 30-45°C i tym samym stwarzać
zagrożenie dla zdrowia, jeśli zostaną wchłonięte do układu oddechowego razem z powietrzem
w postaci małych kropel wody (aerozoli). Zagrożenia dla zdrowia pojawiają się np. podczas
korzystania z prysznica. Zakażenia pałeczkami z rodzaju Legionella wywołują 3 postaci
Legionellozy: zapalenie płuc tzw. „chorobę legionistów”, gorączkę Pontiac oraz postać
pozapłucną u chorych w immunosupresji i po przeszczepieniu narządów.
Oprócz sprzyjającej temperatury ciepłej wody zbliżonej do 40°C ryzyko występowania
i namnożenia bakterii z rodzaju Legionella sp w instalacjach wodociągowych związane jest
z brakiem recyrkulacji, obecnością osadów oraz biofilmu. Główne miejsca występowania tych
mikroorganizmów to zbiorniki akumulacyjne ciepłej wody, osady w separatorach i odmulaczach,
ślepe odcinki sieci, elementy instalacji pokryte osadem wapiennym, kamieniem kotłowym, takie
jak: prysznice, wylewki oraz nasadki sitkowe baterii.
Zapobieganie namnożeniu pałeczek Legionella w systemach wodociągowych zależy przede
wszystkim od zastosowania właściwych rozwiązań technicznych.
Bezpieczeństwo zdrowotne wody w tym zakresie zapewnia również przestrzeganie
obowiązującego prawa, a w szczególności § 120 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury
z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać
budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75, poz. 690 z późn. zm.) o treści „ Instalacja wodociągowa
ciepłej wody powinna umożliwiać uzyskanie w punktach czerpalnych wody o temperaturze nie
niższej niż 55°C i nie wyższej niż 60°C” oraz § 120 ust. 3, w myśl którego „Instalacja
wodociągowa ciepłej wody powinna umożliwiać przeprowadzanie ciągłej lub okresowej
dezynfekcji metodą chemiczną lub fizyczną (w tym okresowe stosowanie metody dezynfekcji
cieplnej) bez obniżania trwałości instalacji i zastosowanych w niej wyrobów.
Do przeprowadzenia dezynfekcji cieplnej niezbędne jest zapewnienie uzyskania w punktach
czerpalnych temperatury wody nie niższej niż 70°C i nie wyższej niż 80°C”. Ograniczenia
temperatury ciepłej wody w punktach czerpalnych dotyczą budynków przeznaczonych na
zbiorowy pobyt dzieci i osób niepełnosprawnych, gdzie w instalacji ciepłej wody powinny być
stosowane termostatyczne zawory mieszające z ograniczeniem maksymalnej temperatury do
43°C, a w instalacjach prysznicowych do 38°C, zapobiegające poparzeniu (§ 302 cytowanego
wyżej rozporządzenia Ministra Infrastruktury).