Historia - Strona główna

Transkrypt

Historia - Strona główna
Internet
strona 1
Historia
Historia Internetu zaczęła się 29.9.1969 roku, kiedy to na
Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles (UCLA), zainstalowano
w ramach eksperymentu finansowanego przez zajmującą się
koordynowaniem badań naukowych na potrzeby wojska agencją
ARPA (Advanced Research Project Agency), pierwsze węzły sieci
ARPANET.
Pierwsza próba (uniwersytety w Los Angeles i Stanford) była
raczej nieudana. Przesyłane było słowo (polecenie) „login”, przy
literze „g” jeden z komputerów się zawiesił.
Eksperyment miał zbadać możliwość zbudowania sieci
komputerowej bez wyróżnionego punktu centralnego. Taka sieć
mogłaby funkcjonować pomimo uszkodzenia pewnej jej części.
Wszystkie istniejące do tej pory sieci zarządzane były przez jeden
główny komputer, jego awaria pozbawiała możliwości pracy całą
sieć. Sieć taka nie nadawała się do dowodzenia armią podczas
wojny, gdyż taki główny węzeł sieci byłby oczywiście pierwszym
celem ataku przeciwnika. Postanowiono więc wypróbować
zaproponowaną kilka lat wcześniej przez RAND Corporation
(instytucja związana z badaniami wojskowymi) koncepcję sieci
rozproszonej.
W ciągu dwóch następnych lat sieć była rozbudowywana, w
pracach nad nią brała udział coraz większa liczba naukowców z
różnych ośrodków. Trzeba było opracować konkretne aplikacje,
umożliwiające wykorzystanie możliwości komunikacyjnych
dawanych przez sieć. Jednym z pierwszych zastosowań było zdalne
wykonywanie obliczeń na komputerach dużej mocy znajdujących się
w innych ośrodkach.
Sieć ta korzystała z protokołu TCP (Transmission Control Protocol)
Wysyłane dane są rozbijane u nadawcy na pakiety, każdy pakiet
zawiera identyfikator odbiorcy (adres IP) oraz kolejny numer
pakietu, odbiorca składa otrzymane pakiety w całość. Pakiety mogą
wędrować różnymi drogami, nie muszą docierać do odbiorcy w
Internet
strona 2
kolejności wysyłania.
Usługę polegającą na przesyłanie wiadomości tekstowych
pomiędzy komputerami wymyślił w roku 1971 Ray Tomlinson,
wybrał on również znak @ do rozdzielania nazwy użytkownika od
nazwy komputera. Językoznawcy za poprawne uznają formy e-mail
oraz mejl.
W 1973 został opracowany protokół FTP (File Transfer Protocol)
służący do przesyłania plików.
Agencja ARPA, która w 1972 roku zmieniła nazwę na DARPA
(Defence Advanced Reseach Project Agency), zajmowała się
(pośrednio, przez finansowanie) łączeniem mniejszych sieci
o różnych sposobach przesyłania informacji. Rozwiązaniem były
tzw. bramy sieciowe (gateway). Bramy sieciowe mogą pośredniczyć
również między sieciami o różnych protokołach, obecnie są to
protokoły IPv4 i IPv6. W protokole IPv4 adresy są 32 bitowe, na 32
32
bitach można zapisać 2 = 4 294 967 296 liczb, a protokole IPv6
adresy są 128 bitowe. Protokół opisujący współpracę różnych typów
sieci nazwano internet (od internetworking). Powstała sieć łącząca
uczelnie i ośrodki badawcze na całym świecie, w roku 1978 zmieniła
ona nazwę na Internet.
W 1989 roku fizyk i programista Tim Berners-Lee pracujący jako
konsultant w Europejskim Centrum Badań Jądrowych (CERN)
w Genewie zaproponował ogólnoświatowy projekt oparty na idei
hypertekstu, nazwał go World Wide Web. Krótko potem stworzył
pierwszą przeglądarkę, pierwszy serwer i pierwszą stronę WWW.
http://info.cern.ch/
Ogólne zasady działania Internetu
Internet to sieć ogólnoświatowa (metasieć) połączonych między
sobą sieci korzystających z protokołu TCP/IP. Internet łączy
używające różnych systemów operacyjnych komputery na całym
świecie za pośrednictwem komputerów nazywanych ruterami
(routers).
Internet
strona 3
Z Internetu możemy korzystać dzięki pośrednictwu dostawców
usług internetowych (ISP – Internet Serwice Provider).
Internet składa się z miliardów komputerów połączonych
w sieci lokalne na całym świecie. Taka struktura ma wady i zalety.
Zalety:
• Niemożliwe jest załamanie całej sieci.
• Niski koszt przyłączenia nowych użytkowników.
Wada:
• Przesyłane dane mogą „utknąć” na którymś z wielu węzłów,
przez które przechodzą.
Sposób przesyłania informacji:
• Bloki informacji przesyłanych przez Internet są dzielone na
wiele małych pakietów zaopatrzonych w adres odbiorcy i
numer kolejny. Jeżeli odbiorca i nadawca są w tej samej sieci
lokalnej, pakiet jest przesyłany bezpośrednio. W przeciwnym
wypadku pakiet przechodzi przez lokalną bramę.
• Pakiety danego bloku przesyłane są różnymi drogami.
• Trafiająca do odbiorcy informacja jest rekonstruowana
przez ponowne połączenie w całość pojedynczych pakietów na
podstawie ich numeracji.
• Protokół jest zbiorem konwencji określających sposób
przesyłania danych między różnymi programami m. in. zasady
wysyłania i odbierania pakietów danych oraz obsługę błędów.
Protokół IPv4 wymaga, by każdy węzeł w sieci miał jednoznaczny
i niepowtarzalny identyfikator (adres). Adres jest 32 - bitową liczbą
zapisywaną jako cztery (ośmiobitowe) oddzielone kropkami liczby z
zakresu 0 – 255, np. 128.114.143.4 zawierającą informacje o tym,
do jakiej sieci włączony jest dany komputer oraz jego jednoznaczny
adres w tej sieci.
Wszystkie adresy w Internecie muszą być uzgodnione i
zarejestrowane w Network Information Center (NIC) – w jednostce
panującej nad porządkiem w światowej numeracji.
Ponieważ nie przewidziano eksplozji liczby hostów w Internecie,
Internet
strona 4
przestrzeń adresowa protokołu IPv4 została wykorzystana do tego
stopnia, że szybko zdano sobie sprawę z konieczności jej
zastąpienia.
Rozwiązaniem problemu braku wolnych adresów IP jest protokół
IPv6 (nie jest on zgodny z IPv4).
Rozmiar adresu w protokole IPv6 wynosi 128 bitów i umożliwia
utworzenie
2
128
= 340 282 366 920 938 463 463 374 607 431 768 211 456 ∼ 3,4×10
38
adresów.
Adresy IPv4 są zazwyczaj zapisywane w postaci 23.107.77.19 –
cztery liczby z przedziału [0, 255] oddzielone kropkami. Adresy IPv6
są zapisywane w postaci 21DA:D3:0:2F3B:2AA:FF:FE28:9C5A –
osiem liczb z przedziału [0,65535] zapisanych w układzie
szesnastkowym oddzielonych dwukropkami.
Ponieważ adresy IP są trudne do spamiętania, wprowadzono tzw.
nazwy domenowe. Składają się one z ciągu słów rozdzielonych
kropkami (może to być od 2 do 7 słów). Nazwy domenowe też
mogą być trudne do spamietania:
http://www.llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogog
ogochuchaf.eu/
Obsługą tych nazw zajmuje się DNS (Domain Name Service)
zamieniający nazwy domenowe na adresy IP.
Adresy w Internecie mają postać: nazwa.com.pl
pl – domena główna kraju,
com – domena, do której należy komputer,
nazwa – nazwa komputera unikalna w danej domenie.
Zasady adresowania:
• Adres musi być unikalny wewnątrz domeny głównej.
• Adres nie musi być niepowtarzalny wśród wielu domen
głównych (mogą istnieć serwery www.nazwa.com, www.nazwa.pl).
• Adres wewnętrzny jest zależny tylko od serwera i może być
powielany wewnątrz danej domeny (np. www.news.serwer.pl
www.news.radio.pl).
Internet
strona 5
• Nazwy nie mogą zawierać innych znaków niż litery alfabetu
angielskiego oraz cyfr. Nazwa nie może zawierać spacji i musi być
krótsza niż 22 znaki.
• W adresie nie rozróżnia się dużych i małych liter.
Domeny główne dzielą się na:
• Państwowe - dwuliterowe skróty od angielskiej nazwy państwa
np. pl. Jest ich 240).
• Podstawowe - organizacyjne.
Obecnie istnieją między innymi następujące globalne domeny
organizacyjne:
com – organizacja komercyjna
edu – instytucje naukowe i akademickie
gov – organizacje rządowe
int – organizacje międzynarodowe
mil – instytucje wojskowe
net – wszystko związane z samą siecią
org – inne organizacje.
Polska ma przydzieloną tylko jedną domenę pl, a jej jedynym
właścicielem i zarządcą jest NASK (Naukowa i Akademicka Sieć
Komputerowa – www.nask.pl).
Usługi w Internecie
Podstawowe usługi dostępne za pośrednictwem Internetu to:
• WWW – (ang. web service) usługa polegająca na umożliwianiu
użytkownikowi przeglądania dokumentów hipertekstowych
sporządzonych w standardzie HTML.
• Poczta elektroniczna (e-mail i grupy dyskusyjne).
• FTP – protokół umożliwiający przesyłanie plików między
komputerami.
Internet
strona 6
• Telnet – zdalne sterowanie komputerem.
• Komunikatory internetowe (Gadu-Gadu, Tlen, IRC) – usługa
umożliwiająca rozmowy między użytkownikami sieci „na żywo”.
WWW to rozproszony system dostępu do dokumentów działający
w sieci Internet. Powstał w 1991 r. w CERN (Europejskie Centrum
Badań Jądrowych).
WWW umożliwia dostarczanie i wyświetlanie hipertekstów tzn.
dokumentów zawierających adnotacje będące łącznikami do innych
dokumentów pomagających w zrozumieniu dokumentu
macierzystego.
Dokumenty WWW (strony) to pliki tekstowe, których zawartość
jest interpretowana i udostępniana przez przeglądarki WWW.
Do przeglądania WWW używany jest protokół HTTP (HyperText
Transfer Protocol).
Do tworzenia i łączenia dokumentów wykorzystywany jest język
HTML (HyperText Markup Language).
Przeglądarka – to zainstalowana na komputerze aplikacja, która
jest wykorzystywana do wyświetlania stron WWW.
Adresem dokumentu WWW jest tzw. URL (Uniform Resource
Locator) np. http://bogdan.students.wmi.amu.edu.pl:80
lub file:///C:/strony%20html/students/public_html/index.html
URL składa się z kilku części:
• Pierwsza część (http, ftp, file) informuje przeglądarkę, jakiego
użyć protokołu (rodzaj serwera).
• Druga część identyfikuje serwer, na którym znajduje się
wskazywany przez URL dokument.
• Trzecia część (:80), to numer portu. Dla protokołu http numer
można pominąć, domyślna wartość, to 80.
• Czwarta część zawiera opcjonalną ścieżkę określającą jakiś
konkretny zasób (plik). Serwer na ogół uzupełnia wpisany przez nas
adres. Po adresie może jeszcze wystąpić tzw. referencja #chapter3.
Zasada działania:
• Adres URL wpisuje się w polu tekstowym przeglądarki.
Internet
strona 7
• Przeglądarka wysyła go do serwera DNS, który odsyła adres IP.
• Serwery DNS są zorganizowane hierarchicznie, zapewne
pierwszy odpytany serwer nie będzie znał adresu IP, będzie
natomiast wiedział dokąd przekierować pytanie. Po odpytaniu kilku
serwerów DNS poszukiwany adres IP dotrze do przeglądarki.
• Dane trafiające do przeglądarki są zapisane w języku HTML.
Przeglądarka przekłada ten język na wyświetlaną zawartość.
Poczta elektroniczna.
Najpopularniejsza chyba usługa w Internecie. Przyczyny tej
popularności:
• Niski koszt przesłania wiadomości.
• Możliwość przesłania załączników.
• Adresat nie musi być obecny w sieci.
• Szybkość docierania wiadomości do adresata.
Do wymiany poczty elektronicznej konieczne jest posiadanie
skrzynki pocztowej (konta pocztowego). Adres poczty
elektronicznej ma postać: nazwa_użytkownika@adres_serwera.
Nazwa może składać się z kilku słów oddzielonych kropkami,
a adres serwera może zawierać nazwy kilku domen np.
[email protected]
Spam – niechciana przez adresata wiadomość elektroniczna,
rozsyłana masowo do przypadkowych odbiorców.
Aby uniknąć spamu:
• Nie należy publikować adresu e-mail bez potrzeby.
• Przesyłając adres, można stosować opisowy format adresu
użytkownik (at) domena.
Za pośrednictwem listów elektronicznych przesyłane jest również
złośliwe oprogramowanie (malware).
Grupy dyskusyjne.
Internet
strona 8
Grupa dyskusyjna to zbiór wiadomości ogłaszanych przez
użytkowników na serwerze grupy. Nadawca wysyła swoją
wiadomość określonej grupie, gdzie wiadomość ta jest ogólnie
dostępna.
Wiadomości składowane są na dysku serwerów grup
dyskusyjnych.
Aby je odczytać, należy połączyć się z tymi serwerami za pomocą
specjalnego programu - klienta tzw. czytnika grup dyskusyjnych
(newsreader).
Opisy polskich grup dyskusyjnych można znaleźć na serwerze
http://www.usenet.info.pl/
Podstawowe grupy systemu Usenet:
• comp – tematy związane z komputerami
• sci - poświęcone dyskusjom naukowym
• rec – wszystko, co dotyczy spędzania czasu wolnego,
• soc – grupy poruszające tematy społeczne
• news – tematyka z zakresu funkcjonowania systemu Usenet
• talk – grupy debat na kontrowersyjne tematy
• misc – cała reszta.
Niektóre grupy są moderowane tzn., że wiadomości wysyłane do
grupy są w niej umieszczane dopiero przez osobę zarządzającą
grupą – moderatora.
Wiadomości grupy dyskusyjnej łączone są w wątki. Wątek to ciąg
wiadomości powiązanych ze sobą na zasadzie dołączania głosu do
dyskusji na dany temat.
Odpowiedź na czyjąś wiadomość można wysłać na grupę lub
Internet
strona 9
prywatny adres autora.
Aby przeglądać wiadomości interesującej nas grupy, musimy ją
subskrybować. Subskrypcją nazywa się dodanie grupy do grup
monitorowanych przez program obsługi grup.
Komunikatory internetowe.
Komunikatory internetowe pozwalają prowadzić rozmowy na
żywo, wysyłać krótkie wiadomości oraz śledzić obecność
rozmówców w sieci.
Do najpopularniejszych komunikatorów internetowych należą:
• Gadu-Gadu
• Tlen.pl
• Skype
• Czaty na stronach WWW.
W każdym systemie istnieje wydzielony serwer, niejawny protokół
i związany z nim na stałe program użytkowy.
Konkurencją dla tradycyjnych komunikatorów staje się Jabber –
uniwersalny protokół wymiany wiadomości między dwoma
dowolnymi punktami w Internecie w czasie rzeczywistym.
FTP (File Transfer Protokol) to protokół do przesyłania plików.
Adres FTP ma postać: ftp://adres_serwera
Niektóre przeglądarki mają wbudowane funkcje „ściągania”
plików z serwerów. Natomiast aby umieścić dane na serwerze,
konieczne jest użycie specjalnego programu.
Przyjazne programy obsługujące protokół FTP, to FileZilla i
WinSCP.
Telnet.
Telnet służy do zdalnego sterowania komputerem. Łączymy się z
Internet
strona 10
Internetem i możemy pracować w zdalny sposób na komputerze
znajdującym się w innej części świata.
Przeglądarki zwykle nie mają wbudowanego programu obsługi
tego protokołu. Trzeba więc dysponować oddzielnym programem,
np. telnet lub putty.
Portale – wprowadzenie.
Portal internetowy to rodzaj serwisu informacyjno-usługowego
udostępniony użytkownikom przez Internet. Serwis kierowany jest
do szerokiego grona odbiorców. Ma zapewnić dostęp do wielu usług
internetowych z jednego adresu. Ma to zachęcić użytkowników,
by ustawiali portal jako stronę startową w przeglądarce.
Terminu „portal” używa się najczęściej w odniesieniu do platformy
zdolnej zapewnić przez przeglądarkę łatwy dostęp do informacji w
Internecie przez połączenie danych z wielu źródeł.
Przykłady portali:
• Yahoo!
• AOL
• MSN
• Wirtualna Polska
• Interia.pl
Wortale.
Idea kierowania aktualnych i pełnych informacji do szerokiego
grona odbiorców nie zawsze się sprawdza.
Był to jeden z powodów powstania wortali – czyli portali
wyspecjalizowanych w jednej dziedzinie np. wortale filmowe,
muzyczne, dotyczące gier, sprzętu RTV-AGD, udostępniające
multimedia czy wyszukiwarki cenowe. Nazwa wortal (portal
wertykalny, vertical portal) nie zdobyła popularności.
Przykłady wortali:
• filmweb.org – wortal o filmach,
Internet
strona 11
• youtube – umożliwiający użytkownikom dzielenie się filmami,
• dailymotion – jw.,
• codeguru – oferuje użytkownikom artykuły i rozwiązania
programistyczne,
• allegro – wortal aukcyjny,
• e-bay – jw.,
• ceneo - umożliwia znalezienie określonego produktu oraz
sprawdzenie jego cen w różnych sklepach jednocześnie.
Możliwości portali
Portal daje zazwyczaj następujące możliwości dostępu do danych:
• przeszukiwanie zasobów Internetu – wyszukiwarki
przeszukujące dane zgromadzone w bazach portalu lub
w dostępnych bazach przeglądarek,
• obsługa poczty elektronicznej – proste programy stworzone
na stronach www umożliwiające dostęp do konta pocztowego,
• serwisy informacyjne – podają bieżące informacje z różnych
dziedzin: aktualności z kraju i świata, prognozę pogody, notowania
giełdowe, informacje kulinarne itp.,
• chat – pozwala na rozmowy on-line pomiędzy użytkownikami,
• fora dyskusyjne – głosy w dyskusji przechowywane są w bazie
danych, która ułatwia ich organizowanie (np. łączenie w wątki).
By zachęcić użytkowników, portale oferują często również
zarejestrowanym użytkownikom dodatkowe usługi: miejsce na
własną stronę www, pobieranie plików, telewizję internetową.
Budowa portali
• Portal internetowy składa się z aplikacji portal i bazy danych.
• Aplikacja portal ma wyświetlać informacje przechowywane w
bazie danych oraz innych źródłach.
• Portale zbudowane są modułowo w oparciu o technologię
WebParts.
Internet
strona 12
• Technologia ta służy do tworzenia stron, które umożliwiają
użytkownikom modyfikacje zawartości, wyglądu i zachowania
strony z poziomu przeglądarki.
• Baza danych portalu wykorzystywana jest również do
przechowywania informacji o dokonanych przez użytkownika
zmianach w sposobie wyświetlania informacji (personalizacja
portali), dzięki temu po zalogowaniu się aplikacja portal jest
w stanie odtworzyć (spersonalizowane) ustawienia użytkownika.
Portale edukacji zdalnej
Portale e-learningowe to systemy LMS wykorzystywane w
procesie nauczania zdalnego przez Internet. LMS = Learning
Management System (system zarządzania nauczaniem).
Portale e-learningowe są aplikacjami sieci Web tzn., że są
uruchomione na serwerze znajdującym się w jednostce
edukacyjnej, a potencjalny uczeń, by z nich korzystać, musi
posiadać komputer z dostępem do Internetu i zainstalowaną
przeglądarką internetową.
LMS są w większości produktami Open Source, co oznacza, że
można z nich korzystać za darmo, a ich kod źródłowy jest
udostępniany osobom zarządzającym platformą.
Możliwości, jakie daje Open Source:
• możliwość przeglądnięcia kodu (dzięki czemu można wykryć i
usunąć błędy lub sprawdzić poprawność zastosowanych
algorytmów),
• możliwość poszerzenia funkcjonalności portalu, dostosowania go
do własnych potrzeb,
• możliwość szybszego i tańszego rozwoju oprogramowania,
• uniezależnienie od jednego dostawcy oprogramowania.
Obecnie istnieje wiele portali edukacji zdalnej i wciąż powstają
nowe. Zapewniają one różne funkcjonalności i dążą do spełnienia
jak najszerszych wymagań użytkowników.
Popularne portale edukacji zdalnej to:
• Moodle
Internet
strona 13
• Ilias
• Caroline
• Fle3
• LearnLoop
• Genesha
• LRN
• Olat (Online Learning And Traning)
Olat został napisany i jest rozwijany przez Uniwersytet w
Zurychu. Olat jest darmowy, otwarty (open source) i
wieloplatformowy (został napisany w wieloplatformowej Javie).
Olat jest używany na Wydziale Matematyki i Informatyki UAM,
jego adres internetowy to
http://olat.dzienne.fmcs.amu.edu.pl:7080/dmz/.
Wyszukiwanie informacji
W Internecie istnieją trzy podstawowe narzędzia do wyszukiwania
dokumentów i stron WWW:
• Wyszukiwarki – programy pozwalające na wyszukanie
potrzebnych informacji przy użyciu słów kluczowych. Materiał jest
prezentowany w postaci hiperłączy do zasobów. Termin
wyszukiwarka oznacza również strone internetową serwisów
wyszukujących, czyli pośrednika między oprogramowaniem
wyszukującym a użytkownikiem. Kilka bardziej znanych
wyszukiwarek:
Yahoo! 1994 http://pl.yahoo.com/,
AltaVista 1995 http://www.altavista.com/ nie ma (już) wersji
polskiej,
Google 1996 http://www.google.pl/,
Baidu 2000 http://www.baidu.com/ chińska wyszukiwarka,
Szukacz 2001 http://www.szukacz.pl/ przestała działać w roku
2011,
Bing 2009 (wcześniej MSN Search i Windows Live Search),
www.bing.com/ nie ma wersji polskiej.
Internet
strona 14
• Multiwyszukiwarki – nowe narzędzia do wyszukiwania informacji
w Internecie. Korzystając ze specjalnego oprogramowania,
multiwyszukiwarka „zatrudnia” kilka wyszukiwarek i przeszukuje
kilka katalogów tematycznych. Ponieważ multiwyszukiwarki
korzystają z różnych wyszukiwarek nie jest możliwe formułowanie
w nich bardziej złożonych zapytań.
• http://razdwatrzy.com/,
• http://www.dogpile.com/info.dogpl.t3.2/search/home ,
• http://www.search.com/,
• http://www.all4one.com/,
• http://lookahead.surfwax.com/index-2011.html.
• Katalogi tematyczne – katalogi stron WWW. Podobnie jak
wyszukiwarki składają się z bazy danych oraz programu
wyszukującego. Różnica polega na sposobie gromadzenia
informacji. Katalogi tematyczne są zarządzane przez ludzi, którzy
decydują o umieszczeniu danych informacji w którejś z kategorii
tematycznej.
• http://hoga.pl/,
• http://www.dmoz.org/ (dmoz=Directory Mozilla).
Zasady formułowania zapytań:
• Podawanie większej liczby słów kluczowych, które tematycznie
związane są z wyszukiwanym zagadnieniem.
• Stosowanie wyrażeń, czyli kilkuwyrazowych grup wyrazów
ujętych w cudzysłów np. „modele samochodów”.
• Poprzedzanie wyrazów lub fraz znakiem +, gdy muszą pojawić
się na szukanej stronie lub - , gdy nie powinny np. +ryby
-słodkowodne. Powyższą informację można znaleźć np. w
wyszukiwarce Google http://www.google.pl/advanced_search.
Wyszukiwanie hasła ryby lub +ryby daje około 49 500 000
wyników, wyszukiwanie hasła +ryby -słodkowodne daje około 57
600 000 wyników, wyszukiwanie hasła +ryby -ryby daje 0 wyników.
• Operatory logiczne:
• podatek AND rodzina, strony zawierające oba słowa
równocześnie,
• podatek OR rodzina, strony zawierające jeden lub drugi wyraz,
• „jednorazowe opakowania” NEAR ekologiczne - strony
zawierające pierwsze wyrażenie blisko drugiego, co dokładnie
Internet
strona 15
znaczy „blisko” zależy od wyszukiwarki,
• (systemowe OR narzędziowe) AND oprogramowanie - strony
zawierające wyrazy oprogramowanie oraz jedno słowo spośród
systemowe, narzędziowe.
Operatory szukania zaawansowanego w wyszukiwarce Google:
• link: wyświetlenie listy stron zawierających linki do wskazanej
strony, przykład link:www.google.com,
• related: wyświetlenie listy stron „podobnych” do wskazanej,
przykład related:www.google.com,
• info: wyświetlenie informacji o danej stronie,
• intitle: wyświetlenie stron, które szukane słowo zawierają w
tytule, intitle:wyszukiwarka google, słowo wyszukiwarka musi być
w tytule, słowo google gdziekolwiek,
• allintitle: wszystkie podane słowa muszą być w tytule,
• inurl: podane słowo musi być w adresie zamieszczonym na
stronie,
• allinurl: wszystkie słowa muszą być w adresach,
• intext: szukane słowo musi być w tekście strony,
• allintext: wszystkie szukane słowa muszą być w tekście.

Podobne dokumenty