Historia działalności Studium Języków Obcych

Historia działalności Studium Języków Obcych

Historia Studium Języków Obcych
Politechniki Białostockiej
w opracowaniu: mgr. Wojciecha Wójcika oraz mgr Wioletty Omelianiuk ( lata współczesne)
************************
Nauka języków obcych znalazła się w programach dydaktycznych Uczelni już
w pierwszych latach istnienia. Początkowo, ze względu na niewielką liczbę studentów,
zatrudniono lektorów języków obcych wyłącznie na godzinach zleconych. W 1964 roku
powołano do życia Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych przy Wyższej Szkole
Inżynierskiej w Białymstoku. Chociaż w pierwszym okresie swego istnienia Studium
organizacyjnie podlegało Wydziałowi Budowlanemu, a później Wydziałowi
Ogólnotechnicznemu, od samego początku miało pełną autonomię. Na stanowisko kierownika
Studium został powołany rusycysta, mgr Aleksander Bołtryk.
XX-LECIE WSI – trzeci od lewej ówczesny kierownik SPNJO mgr Aleksander Bołtryk
Początkowo Studium zatrudniało niewiele osób: w 1965 roku pracowały 2 osoby
na pełnym etacie oraz 4 osoby na godzinach zleconych. Zajęcia językowe były prowadzone
na Wydziale Budownictwa Lądowego, Wydziale Elektrycznym, Wydziale Mechanicznym
i Wydziale Ogólnotechnicznym. W 1969 roku utworzono w Studium dwa zespoły językowe:
Zespół Lektorów Języka Rosyjskiego oraz Zespół Lektorów Języków Zachodnioeuropejskich.
Kierownikiem pierwszego Zespołu została mgr Zinaida Bagniuk (Dziermańska), która pełniła
tę funkcję nieprzerwanie do 1996 roku. Kierownikiem drugiego Zespołu została mgr Irena
Bruzda-Szymaniuk, która pełniła swą funkcję nieprzerwanie do chwili przejścia na emeryturę,
tj. do 1990 roku.
Początkowo Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych miało swoją siedzibę przy
ul. Grunwaldzkiej. Dzięki staraniom władz Uczelni i kierownictwa Studium w roku
akademickim 1968/69 do nauczania języków obcych zostało przekazane laboratorium
językowe. Baza lokalowa Studium poprawiła się znacznie z chwilą oddania do użytku budynku
przy ul. Wiejskiej. Studium otrzymało w nim pomieszczenia dla lektorów, sekretariat, sale
wykładowe, 2 laboratoria językowe oraz studio nagrań, wyposażone m. in. w sprzęt
elektroniczny do sporządzania i kopiowania nagrań językowych.
Laboratorium językowe w SPNJO – lata 70-te
W 1976 roku Zespół Lektorów Języków Zachodnioeuropejskich został podzielony na:
Zespół Lektorów Języka Angielskiego i Zespół Lektorów Języka Niemieckiego, do którego
organizacyjnie włączono również lektora języka francuskiego. Na kierownika Zespołu
Lektorów Języka Angielskiego została powołana Rose Prajs, rodowita Angielka, która pełniła
tę funkcję do 1981 roku. tj. do momentu przejścia na emeryturę. Dynamiczny rozwój Uczelni
znajdował odbicie w zatrudnieniu coraz większej liczby nauczycieli języków obcych. Byli oni
coraz lepiej przygotowani do wykonywanego zawodu. Większość z nich regularnie
uczestniczyła w kursach i stażach zagranicznych, brała udział w konferencjach krajowych oraz
podnosiła kwalifikacje zawodowe na studiach podyplomowych. Praktyczna znajomość
języków obcych zyskiwała coraz wyższą rangę w społeczeństwie. Fakt ten znalazł swój wyraz
we wprowadzeniu języka obcego jako przedmiotu egzaminacyjnego dla kandydatów na I rok
studiów dziennych, a także w rozszerzonych programach nauczania języków obcych. Liczba
godzin lekcyjnych przeznaczonych na nauczanie języków obcych wzrosła w latach 70. i 80.
średnio do 90 (2 godziny tygodniowo przez 3 semestry) dla języka rosyjskiego oraz aż do 210
(2 godziny tygodniowo przez 7 semestrów) dla języka zachodnioeuropejskiego w grupach
zerowych, a w grupach kontynuujących do 180 godzin przez 6 semestrów. Studenci zaczęli się
uczyć nie tylko języka codziennego i literackiego, ale także pracowali na tekstach
specjalistycznych związanych z kierunkiem studiów. Miało to ich należycie przygotować do
samodzielnego korzystania z literatury fachowej, zapewnić pełne uczestnictwo w
zagranicznych konferencjach naukowych oraz ułatwić kontakty zawodowe.
Zespół języka angielskiego, lata 90-te
Wiek XXI przynosi kolejne zmiany w historii Studium. W roku 2002 przechodzi
na emeryturę kierownik SPNJO - mgr Aleksander Bołtryk, który zarządzał Studium przez
niemal 40 lat. Kierowanie jednostką zostaje powierzone dr. hab. Romanowi Hajczukowi,
a następnie od roku 2005, w drodze burzliwego procesu przemian, stanowisko kierownika
SPNJO obejmuje mgr Alina Jabłońska Domurat, wykładowca języka angielskiego.
Kadencja 2005-2008 to czas zmian w podejściu do nauczania języków obcych nie tylko
lektorów i wykładowców, ale przede wszystkim władz Uczelni – owocuje to wprowadzeniem
obowiązkowego egzaminu z języka obcego na zakończenie lektoratu, wówczas na poziomach
B1 i B2, co pozwala na intensywniejszą pracę z językiem specjalistycznym dostosowanym do
specyfiki poszczególnych wydziałów. Zostają opracowane wspólne zasady zaliczania
i egzaminowania, które wprowadziły jednolite reguły zaliczania lektoratu, jednakowe testy
zaliczeniowe i egzaminacyjne dla studentów danego kierunku i poziomu. W 2006 roku na mocy
zarządzenia JM Rektora Studium uzyskało prawo do wydawania Uczelnianych Certyfikatów
Językowych na poziomach odpowiadających skali CEFR. Pojawiają się również nowoczesne
środki dydaktyczne, takie jak programy komputerowe do nauki języków obcych czy
prezentacje multimedialne.
Najważniejszym dokumentem programowym staje się zatwierdzony zarządzeniem
Rektora PB w 2006 roku Regulamin Studium, wprowadzający m. in. funkcję zastępcy
kierownika, Kolegium Studium, komisję egzaminacyjną, a ponadto umożliwiający
prowadzenie działalności komercyjnej.
Istotnym wydarzeniem, podkreślającym zachodzące zmiany w Studium Języków
Obcych PB, staje się od roku 2007 członkostwo w strukturach Stowarzyszenia Akademickich
Ośrodków Nauczania Języków Obcych SERMO – członkostwo integrujące jednostkę
z podobnymi jej na innych uczelniach wyższych w kraju i za granicą.
W tym samym roku następuje kolejna duża zmiana – nazwa jednostki ulega skróceniu
do formy ‘Studium Języków Obcych’ – drobna korekta pozwalająca w pełniejszy sposób oddać
profil działalności: nauczamy nie przebiega już tylko na lektoratach, ale są prowadzone kursy
języków obcych w ramach działalności Polilingua Kursy Językowe (do dzisiaj z kursów
językowych organizowanych przez Studium skorzystało ponad 2000 osób), przeprowadzane są
egzaminy na wewnętrzne (UCJ) i zewnętrzne certyfikaty językowe – TELC (w latach 20052010) i ETS GLOBAL (od 2008 roku do dzisiaj egzamin TOEIC zdawało ok. 670 osób,
zarówno studentów, jak również pracowników Uczelni) oraz egzaminy doktorantów
ze znajomości języków obcych, jak również do roku 2009 egzaminy dla studentów
ubiegających się o stypendium w ramach programu Erasmus, wykonywane są również
tłumaczenia dla społeczności akademickiej.
Wart podkreślenia jest również fakt, iż od
roku 2011 102 pracowników Uczelni uzyskało poświadczenie znajomości języka obcego na
poziomie B2.
Sesja egzaminacyjna Zertifikat Deutsch TELC, 22 luty 2009
Wraz ze zmianami w całym szkolnictwie wyższym hasłem przewodnim w kolejnych
latach działalności Studium staje się skrót KRK – Krajowe Ramy Kwalifikacji. Dla Studium
oznacza to niewielką rewolucję w opracowywaniu programów kształcenia. SJO jest gotowe na
nowe wyzwania: wszyscy nauczyciele przechodzą wewnętrzne i zewnętrzne szkolenia, zostają
powołani koordynatorzy przedmiotów, odpowiedzialni za formułowanie oraz publikację
sylabusów, zespoły dydaktyczne opracowują programy nauczania w oparciu o zakładane efekty
kształcenia zgodne ze studiowanymi kierunkami czy specjalnościami. Dzięki gorącemu
poparciu ówczesnej Prorektor ds. Studenckich i Dydaktyki dr hab. inż. Katarzyny ZabielskiejAdamskiej, prof. PB udaje się przeprowadzić w roku 2010 pierwszy egzamin centralny z
języków obcych na poziomie B2 – ogromne przedsięwzięcie organizacyjne dla wszystkich
pracowników Studium – w jednej sesji brało udział nawet do 1000 studentów. Egzamin
centralny to ciągle poszerzana oferta poświadczania znajomości języka obcego na poziomie B2
– od roku 2012 następuje podział egzaminu z języka angielskiego na trzy profile: ogólny,
techniczny i biznesowy – jest to wyjście naprzeciw potrzebom studentów oraz jeszcze ściślejszy
związek z profilem studiów.
Przy dość nerwowych ruchach kadrowych na wielu uczelniach wyższych w Polsce,
Studium może być usatysfakcjonowane przychylnością władz Uczelni: w roku 2011 zostaje
ustalona minimalna liczba godzin z języka obcego dla studentów studiów stacjonarnych – 150
godzin na studiach pierwszego stopnia oraz 30 godzin na studiach drugiego stopnia; język obcy
jest nauczany również na studiach trzeciego stopnia. Kolejni Rektorzy PB rozpisują konkursy
na stanowiska lektorów i wykładowców języków obcych, nasze szeregi zasilają nowi
pracownicy pionu administracyjno-technicznego – od roku 2011 mamy nowy etat na
stanowisku specjalisty ds. administracyjnych, a od roku 2014 – pół etatu dla pracownika
technicznego ds. informatycznych.
Nie sposób wymienić wszystkich wyróżnień i nagród, które stają się udziałem naszych
pracowników: to m. in. coroczne nagrody Rektora PB, odznaczenia i medale uczelniane,
ministerialne i państwowe, jak również, warte szczególnego podkreślenia, pozytywne
i wyróżniające oceny okresowe pracowników.
Odznaczenia i medale dla pracowników SJO w latach 2005-2010
Studium Języków Obcych to nie tylko praca dydaktyczna i organizacyjna, to również a może przede wszystkim – misja popularyzacji uczenia się języków obcych oraz promowania
marki Studium Języków Obcych i wreszcie Politechniki Białostockiej. SJO organizuje szereg
imprez
kulturalnych
i
dydaktyczno-naukowych.
W
życiu
Uczelni
i środowisku akademickim miasta Studium jest obecne na Dniach Otwartych Politechniki
Białostockiej, podczas kolejnych edycji Podlaskiego Festiwalu Nauki i Sztuki i w Dniu
Akademickim, na Salonie Maturzystów. W latach 2005-2006 SJO organizuje Dni Otwarte
z szeregiem imprez towarzyszących (konkursy wiedzy o krajach anglo-, rosyjskoi niemieckojęzycznych, quizy językowe, wykłady w języku angielskim, niemieckim
i rosyjskim, próbne sesje egzaminów na certyfikaty międzynarodowe). Promowanie uczenia się
języków obcych to również trzy edycje konkursu na prezentację w języku obcym (2011-2013),
coroczna organizacja I etapu olimpiad językowych dla uczelni technicznych z języka
angielskiego i niemieckiego oraz Konkurs Piosenki Rosyjskiej (2011 r.) i Konkurs Piosenki
Obcojęzycznej (2014 r.).
2008 rok - Dzień Otwarty w SJO
6 maja 2014 – Konkurs Piosenki Obcojęzycznej
Dwie pracownice Studium: mgr Alina Jabłońska Domurat oraz mgr Elżbieta Sieńko
rozpisują projekt i organizują od podstaw dwie edycje Intensywnych Kursów Języka Polskiego
EILC. Kursy te cieszą się dużym zainteresowaniem, ich kontynuacją staje się idea
wprowadzenia nauczania języka polskiego jako obcego do oferty edukacyjnej Studium.
Ogromny sukces organizacyjny zostaje doceniony w ubiegłym roku, kiedy zostaje przyznane I
miejsce w kategorii instytucjonalnej dla SJO PB w konkursie EDUinspiracje, organizowanym
przez Fundusz Rozwoju Systemu Edukacji, za projekt Intensywne Kursy Języka Polskiego
EILC. Temat konkursu to: „Historie sukcesu – jak udział w programach edukacyjnych wpłynął
na funkcjonowanie instytucji i nasze życie?” Ceremonia rozdania nagród odbyła się w Pałacu
Prymasowskim 21 listopada 2013 w trakcie Gali z okazji 20-lecia istnienia Fundacji
(http://www.erasmus.org.pl/aktualnosci/konkurs-eduinspiracje-2013-rozstrzygniety).
W roku jubileuszowym Studium organizuje w dniach 30-31 maja we współpracy
ze Stowarzyszeniem SERMO międzynarodową konferencję naukowo-dydaktyczną na temat:
Internacjonalizacja akademickich ośrodków nauczania języków obcych. Konferencja
zakończyła się dużym sukcesem i spotkała się z bardzo pozytywnym odbiorem uczestników
z kraju i zagranicy.
Konferencja SJO PB i SERMO, 30-31 maja 2014 r.
Obecnie Studium Języków Obcych to zespół dydaktyczny składający się z 4 lektorów,
21 wykładowców, 11 starszych wykładowców i 6 pozostałych nauczycieli akademickich oraz
kadra administracyjno- techniczna w liczbie 2,5 etatu. Siedziba SJO mieści się we wnętrzach
Centrum Nowoczesnego Kształcenia PB przy ul. Zwierzynieckiej 16, mając do dyspozycji sale
dydaktyczne wyposażone w nowoczesny sprzęt multimedialny, pracownię komputerową
i gabinety nauczycieli. Kierownikiem SJO jest od roku 2008 mgr Wioletta Omelianiuk,
zastępcą – mgr Halina Bramska.
Kierownik SJO PB mgr Wioletta Omelianiuk
Pierwszy i obecny kierownik SJO PB
mgr Aleksander Bołtryk i mgr Wioletta Omelianiuk
Studium Języków Obcych dzisiaj…