test

Język polski - test dla uczniów klas drugich
gimnazjów w roku szkolnym 2011/2012
Etap szkolny (60 minut)
Dysleksja [suma punktów]
Imię i nazwisko ................................................................................ kl. ...
Tekst do zadań 1-9
Ignacy Krasicki
CESARZ CHIŃSKI I SYN JEGO
z dziejów tamtejszych
Chińczyki mają rozum, choć daleko siedzą,
I bajki wiedzą.
Jeden z nich, a co większa, cesarz tego ludu,
Nie szczędził trudu,
Aby pan syn, następca jego, nie był osłem.
Raz płynął z nim po wodzie, a gdy robił wiosłem
I płynąc nucił,
W brzeg uderzył i łódki ledwo nie wywrócił:
Obadwa się przestraszyli.
Korzystając ojciec z chwili
Rzekł: „Patrz, jak przez niebaczność źlem sobie poradził,
Gdybym nie śpiewał, o brzeg byłbym nie zawadził.
Z mojego czynu
Naucz się synu:
Łódka — tron, lud — jest woda i nosi ją snadno1;
Kiedy sternik niebaczny, łódka idzie na dno."
1
snadno – chętnie, łatwo, dobrze
1
1. Podtytuł utworu sugeruje, że
a. historia o Chinach jest prawdziwa.
b. historia o Chinach jest zmyślona.
c. Chiny leżą daleko od Polski.
d. autor utworu był w Chinach.
2. W utworze władcę symbolizuje
a. łódka.
b. tron.
c. syn.
d. sternik.
3. Czym jest pouczenie ojca?
a. Życzeniem.
b. Naganą.
c. Przestrogą.
d. Rozkazem.
4. Wyjaśnij, po co ojciec pouczył syna.
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
5. Opowieść o zachowaniu cesarza na łodzi ma pokazać, że był on nie tylko władcą, ale
także
a. znakomitym żeglarzem.
b. nieudolnym sternikiem.
c. surowym rodzicem.
d. mądrym ojcem.
2
6. Morał bajki Krasickiego dotyczy uniwersalnych zasad
a. mądrego sprawowania władzy.
b. skutecznego wychowywania dzieci.
c. bezpiecznego podróżowania łodzią.
d. surowego traktowania ludzi.
7. Podaj przykład sytuacji, która może świadczyć o tym, że pouczenie cesarza jest
uniwersalne i ciągle aktualne.
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………….…………………………………………………………………………………………………………………
8. Słowo Chińczyki występuje w utworze w takiej formie, ponieważ autor
a. podkreślił brak szacunku dla mieszkańców Chin.
b. posłużył się w całym utworze językiem potocznym.
c. użył wyrazu w formie wówczas obowiązującej.
d. błędnie odmienił słowo Chińczyk w liczbie mnogiej.
9. Ostatnia część utworu została ujęta w cudzysłów, ponieważ jest to
a. cytat z innego utworu.
b. wypowiedź postaci.
c. tytuł opowieści cesarza.
d. mądrość chińska.
Tekst do zadań 10 - 16
I co było potem? – zapytało zimowe jagnię.
– Potem owcze mamy zabrały jagnięta z dala od tego człowieka z małym psem,
w bezpieczne miejsce. I znalazły… znalazły… - Chmurka, owca o najbujniejszym runie w całym
stadzie, dalej już nie pamiętała.
– Stóg siana – zaproponowała Cordelia. Była owcą nastawioną bardzo idealistycznie.
3
– Właśnie , stóg siana! – powiedziała Chmurka – Owcze mamy jadły, a jagnięta turlały
się po sianie i milczały.
Owce zameczały oczarowane.
Tej jesieni, kiedy liście już pożółkły, ale słońce było jeszcze okrągłe, jasne i ciepłe,
pasterka Rebeka czytała im książkę na głos. Owce nie potrafiły wytłumaczyć, dlaczego wtedy,
w pierwsze zimne i srebrzyste noce jesieni, owa książka napełniała je taką grozą. Jedynie
Biały Wieloryb, gruba owca o świetnej pamięci, przypomniał sobie, że w powieści, jaką
wówczas czytywała im Rebeka na schodkach pasterskiej przyczepy, prawie w ogóle
nie występowały jagnięta i bardzo mało siana.
– Czy to był wielki stóg siana? – zapytała Wrzosowata, która była jeszcze młoda
i nie chciała, żeby opowieść tak po prostu się skończyła.
– Bardzo duży – oznajmiła Chmurka z przekonaniem – Tak duży jak… jak…
Rozejrzała się, szukając czegoś wielkiego. Jak Wrzosowata? Nie. Wrzosowata jak
na owcę nie była szczególnie dużych rozmiarów. Już większy był Biały Wieloryb. No i grubszy.
Z kolei od wszystkich owiec większa była przyczepa stojąca na środku ich pastwiska, jeszcze
większa – szopa na siano, a największy – dąb na skraju lasu.
Na skraju pastwiska, po lewej, mieścił się ogródek warzywny, a po prawej – kozie
pastwisko. Na kozim pastwisku nie było niczego dużego. Tylko kozy. Za dwoma pastwiskami
rósł już las – obcy, szepczący i o wiele za bliski – przed nimi zaś było gospodarstwo ze
stajniami, budynkami mieszkalnymi, z kominami, z których się dymiło, i z ludźmi, którzy
hałasowali. Zaraz potem był zamek, bliski, szary i potężny jak dynia.
– Tak wielka jak zamek! – oznajmiła Chmurka triumfalnie.
Owce się zadziwiły. Zamek był naprawdę duży, wręcz niewypowiedzianie. Miał
spiczastą wieżę, mnóstwo okien i co wieczór o wiele za wcześnie zasłaniał im słońce. Chętnie
zamieniłyby go w wielki stóg siana.
L.Swann, Triumf owiec
10.
Świat przedstawiony w powyższym fragmencie jest ograniczony do tego, co
a. widzą i znają owce.
b. opowiedziała owcom pasterka.
c. zawierają wypowiedzi postaci.
d. mogą zrozumieć czytelnicy.
4
11.
Z tekstu można wywnioskować, że owce myślą przede wszystkim o
a. zaspokojeniu głodu.
b. zyskaniu uznania.
c. relacjach z ludźmi.
d. znalezieniu schronienia.
12.
Pewne elementy świata przedstawionego lub ich brak, wywołują określone uczucia
owiec. Nazwij te uczucia i uzupełnij tabelę według wzoru.
przyczyna uczuć
uczucie
brak siana i jagniąt
groza
stóg siana
las
zamek
13.
Chmurka
porównuje
stóg
siana
do
zamku.
Oceń
prawdziwość
zadań
charakteryzujących porównanie jako środek stylistyczny użyty w tekście. Zaznacz TAK
lub NIE.
Porównanie składa się z dwóch członów połączonych
wyrazami lub wyrażeniami porównującymi, np. jak, jakby, na
kształt.
Porównanie
wskazuje
na
podobieństwo
cech
porównywanych rzeczy.
W porównaniu rzecz porównywana może być zastąpiona
przez rzecz, do której się ją porównuje, bez zmiany sensu
wypowiedzi.
Porównanie służy wyeksponowaniu jakiejś cechy rzeczy
porównywanej.
TAK
NIE
TAK
NIE
TAK
NIE
TAK
NIE
5
14.
Chmurka wybrała zamek spośród wszystkich obiektów ze względu na jego
a. wartość.
b. wielkość.
c. trwałość.
d. dostojeństwo.
15.
Owce z powyższego tekstu zostały uosobione. Ten środek literacki jest
charakterystyczny dla
a. przypowieści.
b. trenów.
c. fraszek.
d. bajek.
16.
Opisując las, narrator mówi, że jest on o wiele za bliski. Ułóż dwa zdania
z przymiotnikiem bliski, w których pokażesz jego dwa różne znaczenia.
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………….………………………………………………………………………………………………..………………
17.
Jeden z internautów napisał na swoim blogu, że korzystanie z Internetu nie powinno
kojarzyć się tylko z wolnością wypowiedzi, ale także z odpowiedzialnością za własne
słowa.
Napisz artykuł do gazetki szkolnej, w którym przedstawisz i uzasadnisz swoje
stanowisko na temat wolności słowa w Internecie.
Pamiętaj, że Twoja praca musi zająć co najmniej połowę wyznaczonego miejsca.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
brudnopis
7
8