WYROK UZASADNIENIE

Sygn. akt IV U 524/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 5 listopada 2015r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący
SSO Elżbieta Wojtczuk
Protokolant
st. sekr. sądowy Małgorzata Wierzbicka
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 listopada 2015r. w S.
odwołania J. O.
od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
z dnia 31 marca 2014 r. Nr (...)
w sprawie J. O.
przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
o prawo do renty rolniczej
oddala odwołanie.
Sygn. akt IV U 524/14
UZASADNIENIE
Decyzją z 31 marca 2014 r. znak: (...)Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, działając na podstawie art.
21 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników odmówił J. O. prawa do renty
rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym wskazując, iż Komisja Lekarska Kasy w orzeczeniu z
dnia 27 marca 2014 r. nie stwierdziła u ubezpieczonej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.
Odwołanie od w/w decyzji złożyła J. O.. Podniosła, że stan jej zdrowia nie pozwala jej na pracę w gospodarstwie
rolnym. Wskazała, iż w 2007 r. przeszła, ze względu na chorobę nowotworową, operację usunięcia jednej piersi i
węzłów chłonnych. J. O. podkreśliła, iż razem z mężem prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni ok. 11 ha, które
jest tylko częściowo zmechanizowane, wobec czego praca w nim wymaga znacznych nakładów sił. W jej ocenie, organ
rentowy stwierdzając jej zdolność do pracy nie wziął pod uwagę zdolności do pracy konkretnie w gospodarstwie
rolnym, którego jest właścicielką (odwołanie k. 3-6).
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując się na argumentację wyrażoną w
zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k. 1).
Sąd ustalił, co następuje:
J. O., ur. (...), jest rolnikiem i podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników. Jest właścicielką gospodarstwa rolnego
o powierzchni 11 ha, w którym pracuje (okoliczności bezsporne).
W dniu 4 lutego 2014 r. J. O. wystąpiła do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z nowym wnioskiem o
ustalenie prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (wniosek k. 121 akt organu
rentowego). Poprzednio do dnia 28 lutego 2014 r. ubezpieczona była uprawniona do pobierania renty rolniczej z
tytułu całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (odpis prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w
Siedlcach z dnia 7 listopada 2012 r. w sprawie IV U 458/12 k. 120 akt organu rentowego).
Rozpoznając wniosek, organ rentowy skierował ubezpieczoną na badanie przez Lekarza Rzeczoznawcę Kasy, który
w orzeczeniu z 28 lutego 2014 r. nie uznał ubezpieczonej za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym
(wypis z orzeczenia k. 129-132v akt organu rentowego). Na skutek złożonego sprzeciwu (k. 133 akt organu rentowego),
ubezpieczona została zbadana przez Komisje Lekarską Kasy, która w orzeczeniu z dnia 27 marca 2014 r. uznała, iż nie
jest ona całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym (wypis z orzeczenia k. 135-138v akt organu rentowego).
Powyższe stanowiło podstawę do wydania zaskarżonej decyzji z dnia 31 marca 2014 r., w której organ rentowy odmówił
J. O. prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy (k. 139 akt organu rentowego).
Biegli lekarze o specjalizacjach: ortopeda, neurolog, urolog, diabetolog oraz chirurg-onkolog w opinii sporządzonej na
zlecenie Sądu rozpoznali u ubezpieczonej raka lewej piersi- stan po mastektomii oraz pobraniu węzła wartowniczego
SNB poszerzone do limfadenektomii lewej pachy w kwietniu 2007 r., stan po leczeniu uzupełniającym chemioterapii
Hereptyną w 2007-2008, stan po częściowym wycięciu tarczycy z powodu wola, kamicę nerkową lewej nerki, chorobę
wieńcową, osteoporozę, zespół bólowy kręgosłupa, zaburzenia poziomu glikemii regulowane dietą oraz żylaki podudzi.
Biegli uznali, iż badana nie jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym (opinia k. 35-36).
W opinii uzupełniającej biegły lekarz chirurg-onkolog podtrzymał stwierdzenia zawarte w opinii zasadniczej
i ponownie ocenił, iż ubezpieczona nie jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym (opinia
uzupełniająca k.53-55).
W sporządzonej opinii biegły lekarz kardiolog rozpoznał u ubezpieczonej niedomykalność zastawki dwudzielnej
niewielkiego stopnia bez znaczenia hemodynamicznego oraz łagodne zaburzenia rytmu serca. Powyższe schorzenia,
zdaniem biegłego, nie powodują, by J. O. była całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym (opinia k. 68).
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie J. O. nie jest zasadne i podlega oddaleniu.
Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 i 2 pkt 5 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t. j. Dz.
U. z 2013 r. 1403) renta rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki: podlegał
ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres, o którym mowa w ust. 2 wskazanego przepisu – w przypadku
ubezpieczonego, który ukończył 30 lat – przez okres co najmniej 5 lat, jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny
do pracy w gospodarstwie rolnym, a całkowita niezdolność do pracy powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu
emerytalno-rentowemu lub w okresach, o których mowa w art. 20 ust. 1 i 2 ustawy, lub nie później niż w ciągu 18
miesięcy od ustania tych okresów. W myśl art. 21 ust. 5 przywołanej ustawy za całkowicie niezdolnego do pracy w
gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił osobistą
zdolność do wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym. Stosownie do treści art. 22 ust. 2 wymienionej wyżej ustawy,
prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, które ustało z powodu ustąpienia całkowitej niezdolności
do pracy w gospodarstwie rolnym, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od dnia ustania prawa do renty
ubezpieczony ponownie stał się całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym.
Kluczowym dla wydania rozstrzygnięcia było ustalenie, czy ubezpieczona, po 28 lutego 2014 r. była nadal całkowicie
niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym.
W celu ustalenia powyższej okoliczności Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy: ortopedy, neurologa,
urologa, diabetologa oraz chirurga-onkologa. Stwierdzili oni, iż ubezpieczona nie jest całkowicie niezdolna do
pracy w gospodarstwie rolnym. Uzasadniając powyższe, biegły urolog wskazał, że kamica nerki lewej ma łagodny
przebieg nie wymagający do tej pory interwencji zabiegowych, przebieg schorzeń urologicznych jest stabilny,
a stopień zaawansowania schorzeń i ich przebieg u badanej nie powoduje całkowitej niezdolności do pracy w
rolnictwie. Biegły lekarz diabetolog stwierdził, że nieprawidłowe poziomy glikemii na czczo wymagają wykonania
poszerzonej diagnostyki, przebieg schorzenia jest łagodny, bez powikłań. Biegła lekarz diabetolog stwierdziła, iż
schorzenia o charakterze diabetologicznym występujące u ubezpieczonej ich przebieg i brak powikłań nie powodują
całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Występujący u ubezpieczonej zespół bólowy kręgosłupa,
z największym nasileniem dolegliwości bólowych w odcinku lędźwiowym według biegłych lekarzy ortopedy oraz
neurologa ma przebieg stabilny z okresowymi zaostrzeniami wymagającymi leczenia farmakologicznego. Zespół
bólowy kręgosłupa nie współistnieje z ubytkami neurologicznymi i nie upośledza w stopniu istotnym sprawności
ubezpieczonej, w związku z czym nie jest ona całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym. Biegły
lekarz onkolog stwierdził, iż zastosowane u J. O. leczenie operacyjne oraz uzupełniające w postaci chemioterapii
wymaga stałej kontroli onkologicznej, jednakże nie sprowadza całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie
rolnym. Aktualnie ubezpieczona nie ma objawów czynnej choroby nowotworowej, bez objawów wznowy lub progresji
choroby nowotworowej. W badaniu fizykalnym biegły potwierdził zniekształcenie lewej połowy klatki piersiowej,
niewielkie opadanie lewej łopatki oraz niewielkiego stopnia obrzęk limfatyczny lewego ramienia i stwierdził, że
są to skutki przebytego leczenia raka piersi lewej wymagające rehabilitacji ruchowej. Biegły stwierdził również,
że wskazane zmiany nie powodują znacznego upośledzenia sprawności ubezpieczonej i w jego ocenie przebyte
leczenie raka piersi lewej obecnie nie skutkuje całkowitą niezdolnością do pracy w gospodarstwie rolnym. W opinii
uzupełniającej biegły lekarz onkolog rozszerzył swoje stanowisko dotyczące braku podstaw uznania ubezpieczonej
za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym. Wskazał ponadto, iż wydając opinię dokonał dokładnej
analizy m. in. stopnia zaawansowania choroby ubezpieczonej, zastosowanego leczenia, uciążliwości leczenia dla
ubezpieczonej oraz jej stanu zdrowia. Dostarczone zaś przez ubezpieczoną zaświadczenie lekarskie z dnia 13 maja
2015 r. nie zawiera żadnych nowych treści, rozpoznań oraz informacji o ewentualnych zmianach przebiegu jej
schorzeń, których nie było w czasie sporządzania zasadniczej opinii. Odnosząc się do zawartego w wyżej wymienionym
zaświadczeniu stwierdzenia lekarzy opiekujących się ubezpieczoną, którzy stwierdzili, iż J. O. nie wolno dźwigać
ciężarów powyżej 2 kg, gdyż grozi to połamaniem kości, biegły wskazał, iż jest to jedynie indywidualne stwierdzenie
lekarzy wystawiających zaświadczenie nie poparte żadnymi względami medycznymi, a biegłemu nie jest znane żadne
merytoryczne udokumentowanie i sposób, w jaki powyższe 2 kg zostało oszacowane.
W sporządzonej opinii, biegła kardiolog nie uznała ubezpieczonej za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie
rolnym. Wskazała przy tym, iż przedstawione wyniki badań EKG mieszczą się w granicach normy, zaś w badaniu
echo serca nie stwierdzono zmian patologicznych poza śladową niedomykalnością zastawki mitralnej. Również
przeprowadzone przez kardiolog badanie nie wykazało żadnych odchyleń od stanu prawidłowego w zakresie układu
krążenia.
W ocenie Sądu, sporządzone opinie główne oraz opinia uzupełniająca stanowi wiarygodny i miarodajny dowód
w sprawie obrazujący stan zdrowia ubezpieczonej. Opinie zostały sporządzone przez osoby posiadające stosowne
wykształcenie oraz specjalistyczną wiedzę z zakresu schorzeń zdiagnozowanych u J. O.. Przygotowanie opinii zostało
poprzedzone analizą zebranej dokumentacji medycznej, w tym uzupełnionej w trakcie niniejszego postępowania,
oraz przedmiotowym badaniem ubezpieczonej. Wnioski wyrażone przez biegłych są logiczne, jasne i konsekwentne.
Dlatego też Sąd podzielił wnioski wyrażone przez biegłych. Ubezpieczoną badało sześciu lekarzy specjalistów i każdy
z nich stwierdził, iż brak jest podstaw do uznania ubezpieczonej za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie
rolnym. Obdarzając wiarygodnością opinie biegłych przeprowadzone w niniejszej sprawi i konsekwentne wnioski
biegłych Sąd uznał okoliczność dotyczącą niezdolności do pracy ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym za
dostatecznie wyjaśnioną i oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii lekarza medycyny pracy oraz wniosek o
dopuszczenie dowodu z zeznań świadka.
Warto wskazać, iż, jak stwierdził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z 13 października 1987 r., sygn. akt. II
URN 228/87, PiZS 1988/7/62, przy ocenie opinii biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż
wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego.
Wobec powyższego stwierdzić należało, że J. O. nie spełnia podstawowej, wyrażonej w art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy o
ubezpieczeniu społecznym rolników, przesłanki do ustalenia prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy,
a mianowicie nie jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym.
Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 47714 § 1 kpc orzekł jak w wyroku.