instrukcja - Politechnika Warszawska

Politechnika Warszawska
Wydział Elektryczny
Laboratorium Teletechniki
Skrypt do ćwiczenia LAN3
Dial-Up i modemy.
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
1. Wstęp
Największą wadą popularnych sieci LAN opartych na standardzie Ethernet 10/100 BaseT
jest ograniczenie długości przewodu łączącego urządzenia sieciowe do ok. 100m. Wadę tę
doskonale uzupełnia modem będąc najtańszym, najbardziej dostępnym i rozpowszechnionym
rozwiązaniem tego problemu. Połączenie modemowe realizowane przez rozległą sieć
telefoniczną, której schemat przedstawiono na rys. 1 dociera niemal wszędzie, jest łatwe do
zrealizowania, nie wymaga skomplikowanej konfiguracji, obsługi i posiada względnie niskie
koszty niezbędnych urządzeń oraz ich późniejszej eksploatacji. Choć nie pozwala on na
osiąganie dużych prędkości przesyłu to nadal pozostaje najpopularniejszym sposobem
korzystania z sieci. Jego podstawową wadą jest mała szybkość transmisji, niska
niezawodność oraz fakt zajęcia linii telefonicznej podczas połączenia modemowego. Opłata
za połączenie jest zależna od czasu jego trwania i wynosi zazwyczaj tyle samo, ile lokalna
rozmowa telefoniczna. Największą prędkością, jaką można przy wykorzystaniu tego rodzaju
połączenia uzyskać, jest teoretycznie 56 kb/s, ale praktycznie prędkość transmisji rzadko
przekracza 40 kb/s.
Pomimo swych wad rozwiązanie takie może być stosowane do połączenia z Internetem
nie tylko pojedynczych komputerów ale również małych sieci lokalnych (do 3 lub 4
komputerów) przy założeniu, że nie wszystkie komputery będą jednocześnie z połączenia
tego korzystać (gdyż znacznie spadnie jego wydajność w przeliczeniu na jeden komputer).
Jeśli chodzi o sprzęt to poza komputerem i modemem potrzebny jest jedynie dostęp do
sieci telefonicznej (stacjonarnej lub komórkowej).
Rys. 1 Schemat połączenia modemowego.
1 - modem wewnętrzny; 2 - modem zewnętrzny; 3 - gniazdko telefoniczne; 4 - linia telefoniczna; 5 - węzły
telekomunikacyjne; 6 - połączenie telefoniczne; 7 - sieć telekomunikacyjna; 8 - łącze RS232; 9 – serwer dialup; 10 – switch; 11 – sieć LAN
3
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
2. Transmisja z wykorzystaniem RS-232
Komunikacja pomiędzy modemem i komputerem jest realizowana z wykorzystaniem
standardu RS-232. Choć istnieją liczne inne zalecane standardy, bez wątpienia
najważniejszym w świecie technologii modemów jest właśnie interfejs RS-232. Istnieje kilka
wersji tego interfejsu, a każda z nich jest wyróżniona literą występującą po oznaczeniu RS232. Najpowszechniejszą implementacją standardu interfejsu RS-232 jest wersja RS-232C.
Standard RS wykorzystuje komunikację asynchroniczną, która ma format danych z bitami
startu i stopu. Każdy znak jest transmitowany oddzielnie, pomiędzy transmisją
poszczególnych znaków wprowadzane jest opóźnienie. Opóźnienie to nazywane jest czasem
bezczynności i odpowiada ustawieniu poziomu logicznego wysokiego. Nadajnik przesyła bit
startu w celu poinformowania odbiornika, że z ustaloną wcześniej szybkością będzie
przesyłany znak. Bitem startu jest ‘0’. Następnie 5,6 lub 7 bitów jest przesyłanych jako 7bitowy znak ASCII, po nich bit parzystości i na końcu 1; 1,5 albo dwa bity stopu. Nadajnik,
jak i odbiornik wymagają ustawienia identycznych parametrów transmisji.
RS-232 i jego odpowiedniki zapewniają szeregową transmisję danych przez interfejs. W
interfejsie szeregowym bity tworzące dane są wysyłane bit po bicie, synchronicznie lub
asynchronicznie.
Główną wadą interfejsu RS-232 jest ograniczenie odległości do 15 metrów. Większość
producentów modemów zaleca stosowanie kabla RS-232 o długości 4m lub krótszego.
Oprócz RS-232 występuje również szereg innych standardów - RS-422, RS-423, RS-449 i
RS-530. Nie będą one jednak tutaj szczegółowo opisywane.
2.1 Transmisja asynchroniczna
Komunikacja asynchroniczna jest najbardziej rozpowszechnioną formą stosowaną w
konwencjonalnych modemach. W takiej komunikacji informacja (znak, litera, liczba,
symbol) przesyłane z jednego urządzenia do drugiego jest przedstawiana jako strumień
bitów. Każdy strumień bitów jest oddzielony od innych bitem startu i bitem stopu. Dzięki
stosowaniu bitu startu i bitu stopu dla każdego transmitowanego znaku, urządzenie wie,
kiedy wysyła lub odbiera znak, i nie są potrzebne zewnętrzne sygnały taktujące, które
sterowałyby przepływem danych. Jednym z zastrzeżeń wobec komunikacji asynchronicznej
jest to, że około 20 do 25 procent przesyłanych danych służy jako informacja sterująca do
„synchronizowania” konwersacji między urządzeniami.
2.2 Transmisja synchroniczna
Alternatywą dla komunikacji asynchronicznej jest komunikacja synchroniczna. W
komunikacji synchronicznej musi występować sygnał taktujący, sterujący transmisją bloków
znaków, zwanych „ramkami”. W transmisji nie używa się bitów startu i stopu. Znaki
synchronizacji służą do rozpoczęcia transmisji oraz sprawdzania jej dokładności. Protokoły
wykorzystywane w transmisjach synchronicznych spełniają funkcje nieobecne w protokołach
asynchronicznych. Przykładami takich funkcji mogą być: kontrolowanie dokładności
wysyłania informacji, formatowanie danych w ramki, dodawanie informacji sterujących.
Protokoły synchroniczne są używane w środowiskach cyfrowych.
Świat analogowy zwykle wykorzystuje komunikację asynchroniczną.
4
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
3. Pętle abonenckie - zasada działania
Pętlą abonencką lub łączem abonenckim nazywane jest analogowe zakończenie linii
telefonicznej, będącej końcówką systemu telekomunikacyjnego. Pętla abonencka posiada
ściśle określone parametry elektryczne oraz zasadę działania. Od strony abonenta widziana
jest jako źródło napięciowe o wartości 66V (najczęściej ok. 54V) i rezystancji wewnętrznej
ok. 900Ω. Wszystkie sygnały pojawiające się na linii, tak niosące informację słowną, jak i
komunikaty w rodzaju zajętości linii, wybierania numeru itd. są sygnałami prądowymi. W
celu przedstawienia zasady działania pętli abonenckiej oraz wprowadzenia terminów
przydatnych przy określaniu parametrów elektrycznych łącza zostanie najpierw opisana
przykładowa sesja telefoniczna.
Jej rozpoczęcie związane jest z podniesieniem słuchawki telefonu co powoduje przepływ
prądu w linii, który jest interpretowany przez centralę jako sygnał rozpoczęcia pracy.
Wartość prądu jest określona normą i może być różna w różnych krajach. Zwykle prąd ten
jest wymuszany przez specjalny rezystor lub układ symulujący rezystancję ok. 200Ω.
Sprawa ustalenia właściwej wartości prądu stałego jest bardzo istotna, ponieważ to on jest
modulowany prądem przemiennym niosącym informacje lub sygnał głosu i w przypadku
jego niewłaściwej wartości może dojść do jego zniekształceń objawiających się mniejszą
zrozumiałością mowy lub zerwaniem połączenia przez modemy.
Po rozpoczęciu pracy centrala wysyła do abonenta sygnał zgłoszenia mający formę
ciągłego prądu przemiennego o częstotliwości 400Hz. Sygnał ten informuje go o możliwości
wybrania numeru.
I
sygnał rozpoczęcia
sesji
czas zwarcia i
sygnał zgłoszenia
czas przerwy
centrali
przerwa
międzyseryjna
pierwsza
cyfra
druga t
cyfra
tz
tp
Rys. 2 Wykres czasowy prądu w linii przy wybieraniu impulsowym
Obecnie znane są dwa rodzaje wybierania:
- wybieranie tonowe oraz
- wybieranie impulsowe
Pierwszy z nich (wybieranie tonowe) polega na przesyłaniu do centrali sumy sygnałów o
częstotliwościach określanych mianem wysokich i niskich. W tablicy 1 zaprezentowano
przyporządkowanie wybieranym cyfrom i znakom specjalnym odpowiednich par
częstotliwości.
Tablica 1 Wybieranie tonowe
Częstotliwość
697Hz
770Hz
852Hz
941Hz
1209Hz
1
4
7
*
1336Hz
2
5
8
0
1477Hz
3
6
9
#
1633Hz
A
B
C
D
5
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
(Na przykład wybranie cyfry "1" wiąże się z przesłaniem nałożonych na siebie
częstotliwości 697 i 1209Hz)
Drugi sposób (wybieranie impulsowe) polega na zwieraniu i rozwieraniu linii. Zwieranie
linii następuje zwykle przez wspomniany rezystor wymuszający prąd stały. W tym
przypadku wybieranej cyfrze odpowiada liczba przerw w przepływie prądu. Z punktu
widzenia centrali telefonicznej istotnymi parametrami tego rodzaju wybierania są czasy
wspomnianych zwarć oraz przerw. Ich suma powinna wynosić ok.10ms (±0.5ms), a
stosunek czasu przerwy do czasu zwarcia, który zależy od rodzaju centrali, może zawierać
się w przedziale (1...4) (zwykle równa się 3).
Czas między wybieraniem kolejnych cyfr nie powinien przekraczać 400-600ms. Na
rysunku 2 przedstawiono przykładowy wykres czasowy prądu w linii przy wybieraniu
impulsowym.
Po wybraniu numeru centrala wysyła zwrotnie sygnały informujące o stanie
realizowanego połączenia. Są to sygnały zmiennoprądowe, przerywane, o częstotliwości
400Hz i ściśle określonych czasach występowania i zaniku. Tablica 2 przedstawia znaczenie
i parametry tych sygnałów.
Tablica 2 Sygnały wysyłane przez centralę
Czas występowania Czas zaniku
[ms]
[ms]
50
500
250
1000
50
500
250
4000
Znaczenie
marszrutowanie
zajętość
zajętość drogi połączeniowej
zwrotny sygnał potwierdzający fakt uruchomienia dzwonka u
wybieranego abonenta
W przypadku zestawienia połączenia u wybieranego abonenta pojawia się sygnał
wywołania, który powoduje reakcję dzwonka. Jest to sygnał napięciowy o czasie trwania 1s,
czasie przerwy 4s, częstotliwości 25 lub 50Hz i napięciu 65-85V. Fakt podniesienia
słuchawki przez wybieranego abonenta powoduje wysłanie do abonenta wywołującego
sygnału rozpoczęcia połączenia, którym często jest odwrócenie polaryzacji linii. Po
rozpoczęciu połączenia rozpoczyna się zliczanie impulsów taryfikujących rozmowę. Na
prośbę abonenta impulsy te mogą być wysyłane na linię w postaci sygnału o częstotliwości
16kHz.
stan nieaktywny
I
wywołanie centrali
rozmowa
sygnał zgłoszenia centrali
wybieranie
numeru
zestawianie
połączenia
rozłączenie
stan nieaktywny
t
Rys. 3 Wykres czasowy prądu w linii w czasie rozmowy telefonicznej
Po zakończeniu rozmowy abonent wywołujący odkłada słuchawkę powodując przerwę w
przepływie prądu polaryzacyjnego. Po czasie 400ms od momentu zmniejszenia wartości
6
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
prądu poniżej 0.5mA centrala rozłącza połączenie. Przebieg prądu w linii telefonicznej w
czasie zestawiania, trwania i rozłączenia połączenia przedstawiony został na rys. 3.
Jak wspomniano parametry elektryczne sygnałów wstępujących na łączu abonenckim są
ściśle określone. Na początku rozdziału podano wymagania odnoszące się do napięć,
prądów i rezystancji wprowadzających określony stan polaryzacji linii. Polaryzacja ta ma
charakter stałonapięciowy w odróżnieniu od sygnałów niosących informacje, które jak
opisano są sinusoidalnie zmienne.
Z punktu widzenia centrali telefonicznej, pętla abonencka nie stanowi więc tylko obwodu
stałonapięciowego - rezystora, ale posiada również oporność pozorną, tworzącą ze
wspomnianą opornością pewną impedancję. Wymogiem określanym przez normy opisujące
pętlę abonencką jest, aby była ona równa 600Ω w całym zakresie częstotliwości 3003400Hz lub równa impedancji równoważnika linii, złożonego z dwóch rezystorów i jednej
pojemności, których wartości nie są jednoznacznie określone, lecz arbitralnie ustalane w
poszczególnych krajach.
Poza impedancją, znormalizowaniu podlegają także poziomy prądów. Przy ich określaniu
stosowana jest miara decybelowa, zgodnie z którą amplitudy wyrażane są za pomocą
logarytmu stosunku mocy wytracanej przez nie na impedancji 600Ω do mocy odniesienia
wynoszącej 1mW. Dla przykładu poziom sygnału wytracającego moc 1mW na impedancji
600Ω, czyli prąd o amplitudzie 1.29mA wynosi 0dbm.
W tablicy 3 przedstawiono znormalizowane poziomy sygnałów wraz z opisem ich
przeznaczenia.
Tablica 3 Znormalizowane poziomy sygnałów
Poziom [dbm]
- 10
-6
-8
- 10
Rodzaj sygnału
marszrutowanie, zajętość, zajętość drogi połączeniowej, zwrotny sygnał potwierdzający
fakt uruchomienia dzwonka u wybieranego abonenta
wybieranie tonowe - wysokie częstotliwości
wybieranie tonowe - niskie częstotliwości
głos, transmisja danych
7
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
4. Budowa i działanie modemu
Modemy służą do przesyłania danych pomiędzy komputerami za pomocą linii
telefonicznych. Aby transmisja poprzez łącza telefoniczne była możliwa, konieczne jest
przekształcenie sygnału cyfrowego w analogowy, który musi mieścić się w przedziale
częstotliwości przenoszonych przez linię telefoniczną tj. pomiędzy 300 Hz i 3,4 kHz. Proces
ten nazywamy modulacją. Działanie odwrotne polegające na wychwyceniu w odbieranym
sygnale analogowym zakodowanych bitów przesyłanego sygnału cyfrowego nazywamy
demodulacją. Modem więc jest to urządzenie, które dzięki procesowi modulacji i
demodulacji sygnału umożliwia przesyłanie danych pomiędzy dwoma terminalami
oddalonymi od siebie na znaczną odległość. Zadania modemu nie sprowadzają się jednak
tylko do samej modulacji i demodulacji. Modem musi jeszcze przyjąć do bufora
wejściowego dane przesyłane z komputera, zestawić żądane połączenie (wybrać numer),
zdecydować co zrobić gdy numer jest zajęty, wreszcie zadbać o taką prędkość transmisji aby
nie występowała nadmierna liczba błędów. Do zadań modemu należy więc m.in. ocena
jakości zestawionego połączenia i uzgodnienie z modemem znajdującym się na drugim
końcu linii optymalnej prędkości transmisji. Proces ten nazywany jest negocjacją protokołu i
realizowany jest zawsze na początku każdego połączenia.
4.1 Budowa modemu
Modem jest jednym z bardziej skomplikowanych urządzeń peryferyjnych, którego jednostką
centralną jest tzw. Data Pump, czyli specjalizowany układ scalony odpowiadający za
modulację i demodulację transmitowanych sygnałów. Układ ten wyposażony jest we własny
procesor sygnałowy DSP (ang. Digital Signal Procesor) charakteryzujący się dużą mocą
obliczeniową. Pamięć ROM zawarta w układzie Data Pump zawiera procedury obsługi
modulacji zgodnych ze standardami ITU-T (CCITT – ang. Consultative Committee on
International Telegraphy and Telephony) stosowanych w modemach. Interfejsem łączącym
modem i linię telefoniczną jest tzw. układ styku, który odpowiedzialny jest za galwaniczne
izolowanie modemu od linii telefonicznej oraz jest tym elementem urządzenia, który
realizuje dekadowe wybieranie numeru telefonicznego. Przekaźnik jako element składowy
układu styku pełni w modemie taką samą rolę jak "widełki" w aparacie telefonicznym. Z
uwagi na funkcję układu styku, który jest interfejsem liniowym modemu, musi on spełniać
określone wymogi dotyczące współpracy z siecią telekomunikacyjną danego operatora
telekomunikacyjnego. Schemat blokowy modemu został przedstawiony na rysunku 4.
Rys. 4 Schemat budowy modemu; opracowano wg [1]
8
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
W skład kontrolera modemu wchodzi drugi, pracujący niezależnie procesor, który
odpowiedzialny jest za komunikację modemu ze współpracującym komputerem PC,
interpretację komend AT Hayes1 oraz zestawianiem połączenia (ang. call progress).
Procedury programu zapisanego w pamięci ROM tego procesora gwarantują rozpoznawanie
sygnałów generowanych przez współpracującą z modemem centralę telefoniczną, a więc:
sygnału zgłoszenia centrali, sygnału zajętości oraz prądu dzwonienia. Zadaniem kontrolera
jest również korekcja, kompresja i dekompresja przesyłanych danych w czasie rzeczywistym,
którą można przeprowadzić dzięki wbudowanej pamięci RAM spełniającej rolę bufora
wejścia/wyjścia.
4.2 Możliwości modemów
Poniżej wyszczególniono funkcje spotykane w modemach. Są to:
- automatyczne wybieranie (ang. Auto-dial) numeru odległego modemu (zarówno
częstotliwościowe jak i impulsowe),
- automatyczne przyjmowanie zgłoszeń (ang. Auto-answer) i nawiązywanie sesji
połączeniowej z innym modemem,
- rozłączenie połączenia telefonicznego po przesłaniu danych lub po wystąpieniu błędu,
- automatyczna negocjacja szybkości połączenia,
- konwersja bitów do postaci odpowiedniej dla linii telefonicznej (modulator),
- konwersja odebranych sygnałów na bity (demodulator),
- niezawodny transfer danych z poprawną sekwencją wymiany.
4.3 Stany modemu
Poniżej przedstawiono stany pracy w których może znaleźć się modem. Są to:
- stan poleceń (ang. command state) – modem interpretuje wszystkie nadchodzące z
komputera znaki, wykonując każde zawarte w nich polecenie,
- stan połączeń (ang. on-line) – wszystkie odbierane znaki modem przekazuje
drugiemu modemowi, w tym także polecenia,
- stan wybieranie numeru (ang. originate) i automatycznej odpowiedzi (ang. autoanswer) – stany pośrednie między stanem poleceń i połączenia.
4.4 Modulacja w modemach
Modulacją nazywamy proces nałożenia sygnału niosącego informację na falę nośną. Gdy
sygnałem niosącym informacje jest sygnał binarny, wtedy mamy do czynienia z
kluczowaniem. Większość modemów pracuje na zasadzie ciągłej emisji sinusoidalnej fali
nośnej, której parametry są modyfikowane odpowiednio do wartości przesyłanych danych.
Wartość chwilowa każdego z tych parametrów lub ich kombinacji jest uzależniona od
wejściowego sygnału cyfrowego. Modyfikacja informacji jednego z trzech parametrów
opisujących podstawową i harmoniczne nośnej (A –amplitudy, f – częstotliwości oraz Θ fazy sygnału nośnej), umożliwia uzyskanie odpowiednio trzech typów modulacji.
4.4.1 Modulacja amplitudy AM
W transmisjach cyfrowych wartość amplitudy przebiegu nośnej ulega zmianom zgodnie ze
stanem cyfrowego sygnału wejściowego. Przełączanie między dwoma poziomami amplitudy
w zależności od stanu sygnału cyfrowego (0 lub 1) określa się skrótem ASK, jako
kluczowanie amplitudy. Modulacja ASK jest rzadko stosowana do przesyłania danych, gdyż
transmitowany sygnał jest podatny na tłumienie, co pogarsza warunki demultipleksacji w
modemie odległym po drugiej stronie łącza. Modulacja AM w połączeniu z modulacją fazy
1
Komendy AT zostały opisane w rozdziale 5.2
9
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
jest stosowana w modemach szybkich (powyżej 4,8 kb/s), umożliwiając uzyskanie wysokiej
przepływności binarnej dzięki wielowartościowemu kodowaniu sygnału wejściowego.
4.4.2 Modulacja częstotliwości FM
Modulacja częstotliwości fali nośnej za pomocą sygnałów binarnych nosi nazwę
kluczowania częstotliwości FSK. W najprostszym przypadku używane są tylko dwie
częstotliwości: fL (ang. low) – zwykle do przedstawienia stanu logicznej „jedynki” oraz fH
(ang. high) – przy interpretacji stanu „zera” sygnału wejściowego poddawanego modulacji.
Przy stosowaniu wyłącznie modulacji FSK można uzyskać jedynie niewielkie szybkości
transmisji: 300b/s lub 600 b/s w trybie pracy dupleksowej, a 1,2 kb/s już tylko w pracy
naprzemiennej (półdupleks). Praca przy większych szybkościach transmisji nie jest możliwa
i wymaga stosowania bardziej wydajnych i złożonych metod modulacji. Sygnały
modulowane częstotliwościowo charakteryzują się zadowalającą odpornością, a dewiacja
(rozsunięcie) częstotliwości może być zawarta w szerokich granicach w obrębie dostępnego
pasma kanału informacyjnego.
4.4.3 Modulacja fazy PM
Modulacja fazy fali nośnej za pomocą sygnałów cyfrowych nosi nazwę modulacji z
kluczowaniem fazy PSK i ma kilka wariantowych rozwiązań używanych powszechnie w
modemach o średniej szybkości od 1,2 kb/s 4,8 kb/s, a także w połączeniu z innymi
rodzajami modulacji. W modulacji PSK stany charakterystyczne nośnej uzyskuje się przez
przesunięcie fazy nośnej w zależności od wartości sygnału wejściowego. Podstawową
korzyścią w stosunku do FSK jest to, że PSK dopóki wykorzystuje pojedynczą częstotliwość,
potrzebuje znacznie mniejsze pasmo. Jest ona dodatkowo mniej czuła na zakłócenia. PSK ma
także taką przewagę nad ASK, że informacja nie jest zawarta w amplitudzie nośnej, w
związku z czym jest bardziej odporna na zakłócenia.
Niezależnie od sposobu podłączenia modemu do komputera PC jest on widziany przez
oprogramowanie jako urządzenie podłączone do portu szeregowego komputera.
5. Sterowanie modemem
Komputer korzystający z modemu musi mieć możliwość nadzorowania jego pracy i
sterowania nim oraz przesyłania danych. Używanych do tego celu jest 10 linii
połączeniowych przedstawionych w tabl. 4.
Tablica 4. Linie sterujące modemu
Linia V.24
Nazwa ang.
FG
Frame Ground
TD
103
Transit Data
RD
104
Recive Data
RTS
105
Ready To Send
CTS
106
Clear To Send
DSR
107
Data Set Ready
SG
102
Signal Ground
kier.
do
DCE
DTE
DCE
DTE
DTE
DB25
1
2
3
4
6
5
7
DB9
3
2
7
6
8
5
CD
109
Carier Detect
DTE
8
1
DTR
RI
108
125
Data Terminal Ready
Ring Indicator
DCE
DTE
20
22
4
9
Opis
Masa elektryczna
Dane z komputera
Dane z modemu do komputera
Sprzętowe sterowanie przepływem danych
Sprzętowe sterowanie przepływem danych
DCE pracuje i jest w trybie on-line
Masa sygnałowa
Wykrycie nośnej-modemy nawiązały
połączenie
DTE włączony i jest w trybie danych
Sygnał dzwonka
10
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
Sterowanie przebiegiem transmisji odbywa się za pomocą potwierdzeń. Komputer musi
zostać poinformowany o dostępności modemu, natomiast modem, który zrealizował
połączenie musi przekazać komputerowi, że nawiązał połączenie z innym systemem
komputerowym. Sposób nawiązywania połączenia komputera A z komputerem B (z
wykorzystaniem modemu) przebiega w następujący sposób:
1. Komputer A sprawdza czy linia DSR (ang. Data Set Ready) jest aktywna (to znaczy,
czy modem jest włączony i gotowy do pracy). Jeżeli nie - błąd, nie można
kontynuować połączenia.
2. Komputer A ustawia linię RTS (ang. Ready To Send) sygnalizując modemowi, że
chce rozpocząć komunikację.
3. Komputer wydaje polecenie wybrania numeru.
4. Modem A ,,podnosi słuchawkę'' i sprawdza czy jest sygnał centrali; jeżeli jest wybiera numer.
5. W przypadku gdy nie ma odpowiedzi w zadanym czasie - modem sygnalizuje to
komputerowi jako błąd, procedura musi rozpocząć się od nowa.
6. Jeżeli modem B odpowie - rozpoczyna się procedura nawiązania połączenia i
ustalenia parametrów transmisji. Jeżeli nie powiedzie się ona w zadanym czasie błąd.
7. Gdy modemy ustalą szczegóły protokołu przesyłania informacji - A ustawia linię CD
(ang. Carier Detect) informując komputer o nawiązaniu połączenia. Rozpoczyna się
przesyłanie danych.
8. Jeżeli komputer wyłączy linię DTR (ang. Data Terminl Ready) jest to sygnałem dla
modemu do przerwania połączenia (,,odłożenia słuchawki''). Gdy modem A
przestanie słyszeć nośną z modemu B - wyłącza linię CD informując komputer A o
przerwaniu połączenia.
5.1 Sterowanie szybkością przepływu danych
Jeśli szybkość transmisji między komputerem a modemem jest inna niż między
obydwoma modemami, jedno z tych urządzeń nie nadąża z odbiorem wszystkich
otrzymanych znaków; istnieją dwa sposoby przeciwdziałania przepełnieniu buforów
odbiorczych i ochrony danych:
- programowe (XON/XOFF; cross on – sygnał początku transmisji danych, cross off –
sygnał przerwania transmisji danych ) – gdy bufor zostaje wypełniony w określonym
stopniu, urządzenie odbierające dane wysyła znak XOFF przez co przerywa
transmisję do czasu wysłania przez urządzenie odbierające znaku XON,
informującego urządzenie nadające, że może ono przystąpić do wysyłania kolejnych
danych
- sprzętowe (znacznie wydajniejsze, bardziej niezawodne) – komunikacja między
obydwoma urządzeniami odbywa się poprzez korzystanie z dwóch linii sterujących:
- RTS (ang. Ready To Send) – ustawiana przez komputer - zeruje ją wówczas, gdy
nie jest w stanie przyjmować kolejnych danych, ustawia ją w stan jedynki
logicznej, gdy wznowienie transmisji jest możliwe
- CTS (ang. Clear To Send) – wykorzystywana w analogiczny sposób przez modem,
sygnalizuje komputerowi gotowość lub brak gotowości do odbierania danych.
11
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
5.2 Komendy sterujące modemem
Większość modemów jest kompatybilna z modemami Hayesa. Hayes to firma, która była
pionierem budowy modemów i zdefiniowała standardową metodę programowania trybów
pracy modemów z wykorzystaniem komend AT - polecenia zestawu ,,Hayes AT”
rozpoczynają się od sekwencji znaków AT (od angielskiego słowa attention - uwaga).
Przykładowe komendy AT zawarte zostały w tablicy 5. Możliwe jest sterowanie modemem,
lub zmiana jego parametrów konfiguracyjnych za pomocą przesłania komendy AT. Każde
polecenie musi być zakończone naciśnięciem klawisza Enter. Można grupować kompletne
polecenia po kilka w jednym wierszu, ale niektóre, tańsze modemy mają bardzo niewielki
bufor w którym zapisują polecenie przed analizą.
Po każdym poleceniu (lub ich ciągu) modem udziela odpowiedzi informującej o tym czy
jego wykonanie zakończyło się poprawnie. Odpowiedź ma postać „OK” w przypadku
poprawnego wykonania albo „ERROR” w przypadku błędu.
Tablica 5 Wybrane komendy AT
Komenda
ATDT12345
ATPT12345
ATS0=2
ATH
Opis
wybór numeru telefonicznego 12345 z wykorzystaniem
sygnalizacji impulsowej; przecinek (,) wewnątrz
numeru telefonicznego reprezentuje pauzę, (W)
oczekiwanie na następny sygnał z centrali, (@)
oczekiwanie 5 sekund
wybór numeru telefonicznego 12345 z wykorzystaniem
sygnalizacji częstotliwościowej
automatyczne „podniesienie słuchawki”; rejestr S0
zawiera liczbę sygnałów wywołania (ring), po których
nastąpi „podniesienie słuchawki”; w tym przypadku po
dwóch sygnałach wywołania „słuchawka zostanie
podniesiona”; jeśli S0 jest zerem, to modem nie będzie
odbierać wywołań
rozłączenie połączenia „odłożenie słuchawki”
+++
przejście do przyjmowania i interpretacji linii komend
(w czasie realizacji połączenia)
ATA
ręczne wymuszenie podniesienia słuchawki
(nieautomatyczne)
komendy nie będą zwrotnie przesyłane do komputera
(echo), ATE1 - komendy po odebraniu przez modem są
zwrotnie przesyłane do komputera
ATE0
ATL0
ATM0
ATQ0
ATV0
niski poziom głośności wbudowanego głośnika
modemu; ATL1 - średni poziom, ATL2 - wysoki
poziom
wyłączony głośnik wewnętrzny modemu; ATM1 –
głośnik wewnętrzny włączony do momentu wykrycia
sygnału nośnej, ATM2 – głośnik wewnętrzny zawsze
włączony, ATM3 – głośnik włączony do momentu
wykrycia sygnału nośnej i w czasie wybierania numeru
modem przesyła odpowiedzi, ATQ1 - modem nie
przesyła odpowiedzi
modem przesyła odpowiedzi w postaci numerycznej,
ATV1 przesyłanie odpowiedzi w postaci słów
Czasami zamiast odpowiedzi słownych modem udziela ich w postaci liczbowej („0” dla
„OK.” lub „1” w przypadku błędu). Czasami odpowiedź jest nieco bardziej komunikatywna:
12
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
„CONNECT, NO DIALTONE, BUSY, NO CARIER”. Przykładowe odpowiedzi modemu
zawarte są w tabl.6.
Początkowo, modem jest w trybie przyjmowania komend z komputera. Komendy
przesyłane są albo z szybkością 300 b/s albo 1,2 kb/s (modem automatycznie wykrywa, która
z szybkości jest aktualnie wykorzystywana). Po każdej komendzie występuje znak powrotu
karetki (znak ASCII o kodzie dziesiętnym 13). Komenda, która nie zostanie zakończona
znakiem powrotu karetki jest ignorowana (po upływie wyznaczonego czasu). Komendy
mogą być przesyłane zarówno w postaci małych jak i dużych liter.
Tablica 6 Przykładowe odpowiedzi modemu oraz ich opis
Wiadomość
Liczba
Opis
OK
0
komenda wykonana, linia komend bez błędów
CONNECT
1
połączenie zestawione
RING
2
wykryto wywołanie w linii abonenckiej
NO CARRIER
3
nie wykryto sygnału fali nośnej
ERROR
4
niepoprawna komenda
CONNECT1200
5
połączenie zestawione z prędkością 1,2 kb/s
NO DIALTONE
6
brak sygnału zgłoszenia z centrali telefonicznej obsługującej macierzysty
modem
BUSY
7
numer wywoływany zajęty
NO ANSWER
8
brak odpowiedzi od numeru wywoływanego („niepodniesiona słuchawka ”)
CONNECT 600
9
połączenie w łączu telefonicznym z prędkością 600 b/s (V.23)
CONNECT
1200/75
48
połączenie w łączu telefonicznym z prędkością 1,2 kb/s; w kanale
powrotnym 75 b/s (V.23)
CONNECT 2400
10
połączenie w łączu telefonicznym z prędkością 2,4 kb/s (V.26 bis)
CONNECT 4800
11
połączenie w łączu telefonicznym z prędkością 4,8 kb/s (V.32)
CONNECT 9600
13
połączenie w łączu telefonicznym z prędkością 9,6 kb/s (V.32)
CONNECT 14400
15
połączenie w łączu telefonicznym z prędkością 14,4 kb/s (V.32 bis)
CONNECT 19200
61
połączenie w łączu telefonicznym z prędkością 19,2 kb/s (V.34)
CONNECT 28800
65
połączenie w łączu telefonicznym z prędkością 28,8 kb/s (V.34)
CONNECT 33600
połączenie w łączu telefonicznym z prędkością 33,6 kb/s (V.34+)
CONNECT 57600
połączenie w łączu telefonicznym z prędkością 57,6 kb/s (V.90)
Jeżeli nawiązano połączenie modem zwraca odpowiedź o połączeniu, np. CONNECT 9600
(13). Od tego momentu dane mogą być transmitowane pomiędzy modemami z przypisaną
szybkością (w tym przypadku 9,6 kb/s). Gdy komputer chce rozłączyć połączenie, przełącza
modem do trybu nasłuchu komend, przesyłając do modemu trzy razy co pewien czas znak
plus (+ + +). Następnie modem przechodzi do stanu oczekiwania na komendę z komputera.
W tym przypadku jest to komenda rozłączenia połączenia (ATH). Następnie, w przypadku
poprawnego rozłączenia połączenia, modem odsyła do komputera odpowiedź OK.
13
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
6. Protokoły transmisji danych
Przekazywanie plików danych, poprzez modem, z jednego komputera na drugi, jest
jednym z najbardziej częstych i popularnych zadań. Przekazywane dane weryfikuje protokół,
będący zbiorem zasad, według których komputery, nadawczy i odbiorczy, zgadzają się
wymieniać dane, wykrywać i poprawiać błędy transmisji, uruchamiać i zatrzymywać
transmisję itd.
6.1 Protokół PPP
Protokół PPP (ang. Point to Point Protocol) to standardowy protokół typu punkt-punkt
warstwy sieciowej Internetu, gwarantujący niezawodną transmisję w komutowanych lub
stałych łączach szeregowych bez ograniczania szybkości, jeden z dwóch datagramowych
protokołów IP (SLIP, PPP). PPP może obsługiwać zarówno bitowo zorientowaną transmisję
synchroniczną, jak też zorientowaną bajtowo asynchroniczną transmisję danych. Za pomocą
protokołu PPP możliwe są przekazy datagramowe zarówno przez sieć IP, jak też transmisje
innych protokołów. Istotną cechą w protokole PPP jest wykorzystywanie informacji
adresowych w datagramach IP z możliwością obsługi stacji zdalnych (przenośnych),
włączających się do sieci w dowolnych punktach infrastruktury.
Tablica 7 Protokoły używane w PPP
Warstwa modelu ISO/OSI
Nazwa i przykład protokołu
3 Warstwa Sieci
Protokół warstwy sieciowej (np. IP, IPX, Apple Talk)
2 Warstwa Łącza Danych
NCP - protokół sterowania siecią (np. IPCP, IPXCP)
LCP - protokół sterowania łączem
HDLC - protokół wysoko-poziomowego sterowania łączem danych
1 Warstwa Fizyczna
Protokoły warstwy fizycznej (np. RS232, V.34, ISDN )
W warstwie fizycznej protokół PPP współpracuje z urządzeniami DTE i DCE,
określonymi przez specyfikacje interfejsowe toru: niesymetrycznego EIA/TIA 232C (RS232C), różnicowego EIA/TIA 422 (RS-422) i zmodyfikowanego symetrycznego EIA/TIA
423 (RS-423) dla synchronicznych i asynchronicznych łączy dupleksowych (dedykowanych
i komutowanych).
W warstwie łącza danych protokół PPP korzysta z zasad terminologii i struktury ramek
wspólnych z procedurami definiowanymi przez ISO dla protokołu HDLC (ang. High Data
Link Control) według specyfikacji ISO 3309-1979, z późniejszą modyfikacją 1984/PDAD1
dotyczącą działania w środowisku asynchronicznym. Procedury kontrolne określające
zawartość pól sterujących ramek protokołu PPP zdefiniowano w specyfikacji ISO 43351979, również z późniejszą modyfikacją 1979/Addendum1.
Podstawowe funkcje protokołu PPP są realizowane w warstwie łącza danych za pomocą
protokołu LCP, który stanowi zasadniczą część protokołu PPP. Protokół LCP ustanawia i
utrzymuje połączenie dwupunktowe między dwiema stacjami, specyfikuje metody
kapsułkowania i wymiarowania pakietów oraz zapewnia kontrolę prawidłowego
funkcjonowania łącza.
Wyróżnia się cztery fazy protokołu LCP:
1. Konfigurowanie łącza - przed wymianą jakichkolwiek pakietów danych (np. datagramów
IP) protokół LCP wysyła pakiety sterujące w celu określenia rozmiaru pakietów, znaków
kontrolnych i protokołów weryfikacji (identyfikator użytkownika i hasło), a system
odbiorczy, wysyłając inne pakiety sterujące LCP, potwierdza lub odrzuca proponowane
warunki współpracy.
2. Utrzymanie łącza - zapewnia obsługę błędów i utrzymanie łącza na odpowiednim
poziomie jakości przekazu. Pakiety z uszkodzoną lub nieznaną informacją podlegają
zwrotowi z określeniem rodzaju uszkodzenia. Faza ta jest implementowana opcjonalnie.
14
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
3. Negocjowanie sieciowe - negocjowanie parametrów konfiguracyjnych z protokołami
warstwy sieciowej przez odpowiednie protokoły NCP. Przy likwidacji łącza przez LCP
pakiety protokołu NCP informują warstwę sieciową (protokoły warstwy sieciowej) o nowej
sytuacji w łączu.
4. Zakończenie połączenia - końcowa faza protokołu LCP zapewniająca normalne
zakończenie połączenia lub likwidację łącza z przyczyn technicznych.
W każdej fazie protokołu LCP są potrzebne trzy typy ramek niezbędne do
skompletowania i przeprowadzenia połączenia: ustawienia, zakończenia i zarządzania
łączem (sterowanie i diagnoza).
Zaraz po nawiązaniu połączenia przez LCP, następuje opcjonalna faza sprawdzenia
tożsamości użytkownika. Istnieje możliwość wykorzystania co najmniej dwóch protokołów:
PAP i CHAP. Każda implementacja PPP powinna najpierw żądać sprawdzenia użytkownika
według bardziej zaawansowanego protokołu CHAP, a dopiero następnie, jeśli druga strona
nie zna tego protokołu, próbować wykorzystać prostszy PAP.
Protokół PAP (ang. Password Authentication Protocol, RFC 1332) używa jawnie
przesłanej (w kodach ASCII) nazwy użytkownika i hasła. Jedna strona wysyła te dane, a
druga sprawdza, czy dany użytkownik podał dobre hasło i następnie rozłącza połączenie w
przypadku błędnych danych lub odsyła potwierdzenie, że identyfikacja przebiegła
pomyślnie. To rozwiązanie jest nieodporne na próby podsłuchania - każdy może zobaczyć,
jakie jest hasło.
Protokół CHAP (ang. Challenge-Handshake Authentication Protocol,
RFC1332) jest bardziej rozbudowany - wykorzystuje on szyfrowanie MD5. Zaraz po
nawiązaniu połączenia LCP, klient wysyła zapytanie w postaci pewnej liczby do serwera.
Serwer przekształca przysłaną mu liczbę przy pomocy tajnego klucza - innej liczby i zwraca
wynik przekształcenia do klienta. Klient sam także dokonuje przekształcenia i porównuje
własny wynik z tym, co przesłał mu serwer. Jeśli wartości się zgadzają, to klient wysyła
potwierdzenie pozytywnego sprawdzenia tożsamości, zaś w przeciwnym wypadku rozłącza
połączenie. Powyższa sekwencja jest także inicjowana przez serwer, może być także
przeprowadzana już w trakcie normalnej pracy protokołu PPP - np. dla sprawdzenia, czy
druga strona nie została podmieniona. Zastosowanie losowych zapytań utrudnia próby
nieautoryzowanego dostępu.
Po zainicjowaniu połączenia wymieniane są pakiety NCP (ang. Network Control
Protocols) warstwy sieciowej ustalające typ protokołu, następnie rozpoczyna się właściwa
wymiana datagramów.
Protokół PPP hermetyzuje pakiety protokołów wysokiego poziomu i przesyła je poprzez
łącze w ramkach. Na rysunku 5 przedstawiono format ramki PPP. Składa się ona
z następujących pól:
• Pola o nazwie „Flaga” wskazują położenie początku i końca ramki, jej wartość to
0x7E.
• W polu „Adres” zawsze przenoszona jest wartość 0xFF.
• Pole „Kontrola” określa sposób sterowania; dla usług bezpołączeniowych jest to
LLC.
• Pole „Protokół” identyfikuje protokół zawarty w ramce (dla protokołu IP wartość w
tym polu to 0x0021, wartość 0xC021 oznacza, że w polu informacji znajdują się
dane kontrolne łącza. Jeśli pole protokołu ma wartość 0x8021, to przesyłanymi
danymi są dane kontroli sieci).
• Pole „Dane” zawiera dane. Długość tego bloku może być zmienna.
• W polu „FCS” zawarta jest suma kontrolna ramki wykorzystywana do wykrywania
przekłamań transmisji.
1
Flaga
1
Adres
1
Kontrola
2
Typ protokołu
zmienny
Dane
2
FCS
1
Flaga
15
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
Rys. 5 Ramka danych protokołu PPP
Rozmiar maksymalnego pakietu MTU (ang. Maximal Transmision Unit) jaki obie strony
zgadzają się wymieniać. Dla łączy punkt-punkt wynosi 296 bajtów (dla porównania FDDI4352, Ethernet-1500). Tak mała wartość nie wynika z fizycznego ograniczenia medium lecz
jest określona tak, by gwarantowała odpowiedni dla aplikacji interaktywnych czas
odpowiedzi.
7. Technologia Dial-Up
Dial-Up to tzw. dostęp "wdzwaniany" do sieci oparty na modelu klient-serwer i
umożliwiający utworzenie połączenia punkt-punkt. W celu korzystania z zasobów sieci
komputer-klient musi być wyposażony w modem (zewnętrzny lub wewnętrzny), który w
tradycyjny sposób wybiera numer dostępowy drugiego modemu
podłączonego do
komputera-serwera (operatora), identyfikuje użytkownika poprzez login i hasło, a następnie
włącza się do zasobów sieci (komutacja łączy). Dostęp Dial-Up występuje zarówno w
telefonii stacjonarnej (linie analogowe i cyfrowe ISDN), jak i komórkowej. Dial-Up
Networking jest jednym z komponentów systemu Windows umożliwiający łatwe łączenie się
z siecią komputerową (Internetem) za pośrednictwem modemu.
7.1. Konfiguracja połączenia Dial-Up
Konfiguracja połączenia typu Dial-Up jest procesem złożonym z czterech elementów:
instalacji i konfiguracji niezbędnych urządzeń w tym urządzeń wirtualnych, konfiguracji
modemów, serwera Dial-Up oraz klienta Dial-Up.
7.2. Instalacja karty Dial-Up
Pierwszym etapem konfigurowania połączenia będzie sprawdzenie, czy w systemie mamy
zainstalowaną wirtualną kartę sieciową Dial-Up Networking. Aby tego dokonać, otwieramy
folder "Mój komputer", gdzie wymieniona karta powinna się znajdować. Jeżeli jest, to
możemy od razu przejść do akapitu "Tworzenie nowego połączenia", gdy jej tam nie
znajdziemy należy ją doinstalować. Po jej wybraniu zobaczymy listę składników systemu.
Wybieramy pozycję "Komunikacja" i naciskamy przycisk "Szczegóły". Spowoduje to
otworzenie kolejnego okna "Komunikacja", zawierającego m.in. poszukiwany przez nas
element "Dial-Up Networking". Zaznaczamy go i zatwierdzamy wszystko klikając
dwukrotnie przycisk OK. Wybrany składnik zostanie skopiowany z krążka i zainstalowany w
systemie.
Następnym krokiem jest zainstalowanie sterownika karty Dial-Up. W "Panelu
sterowania" uruchamiamy ikonę "Sieć", a następnie klikamy na przycisk "Dodaj" znajdujący
się w zakładce "Konfiguracja". Wybieramy pozycję "Karta", następnie "Dodaj". Z listy
producentów wybieramy "Microsoft", a w sąsiadującym okienku "Karta Dial-Up". Wybór
zatwierdzamy klikająca przycisk OK.
Teraz należy dodać obsługę protokołu TCP/IP. Postępujemy podobnie jak w przypadku karty
"Dial-Up". W "Panelu sterowania" uruchamiamy ikonę "Sieć", przycisk "Dodaj".
Wybieramy "Protokół" i przycisk "Dodaj". Z listy producentów wybieramy "Microsoft" oraz
protokół "TCP/IP" i zatwierdzamy klawiszem OK.
7.3. Konfiguracja modemu
Pierwszym etapem zestawienia połączenia Dial-Up jest konfiguracja modemu. Należy
ustawić modem tak aby mógł odbierać połączenia. Wykonuje się to po przestawieniu
modemu w tryb przyjmowania poleceń za pomocą odpowiednich komend AT.
16
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
7.4. Konfiguracja Serwera Dial-Up
Komputer-serwer musi posiadać zainstalowane specjalne oprogramowanie zwane serwerem
zdalnego dostępu (ang. Remote Access Server), które po zestawieniu przez modemy
połączenia zweryfikuje nazwę użytkownika i jego hasło dostępu, a następnie obsługując
protokoły warstw wyższych umożliwi korzystanie z zasobów sieci. W systemie Windows 98
rolę tę pełni Serwer Dial-Up. Konfigurację Serwera Dial-Up rozpoczyna się od sprawdzenia
czy jest on zainstalowany w systemie Windows 98. W tym celu kliknąć na ikonie Mój
komputer i sprawdzić czy w otwartym oknie znajduje się folder Dinal-Up Networking. Jego
obecność świadczy o poprawnie zainstalowanej karcie dial-up. Na pasku opcji otwartego
folderu Dial-Up Networking kliknąć Połączenia i z menu wybrać Serwer Dial-Up co
spowoduje otwarcie okna, w którym istnieje możliwość włączenia i konfiguracji serwera. W
zakładce Modem standardowy zaznaczyć opcję Dozwolony dostęp dla wywołującego oraz
kliknąć przycisk Zmień hasło aby zabezpieczyć serwer przed nieautoryzowanym dostępem.
Po potwierdzeniu zmian konfiguracja serwera zdalnego dostępu zostaje zakończona.
7.5. Konfiguracja klienta Dial-Up
Konfigurację komputera-klienta rozpoczyna się od utworzenia nowego połączenia. W tym
celu należy wybrać z menu: START/Programy/Akcesoria/Komunikacja/Dial-Up Networking.
Następnie trzeba kliknąć na ikonie Utwórz nowe połączenie co spowoduje otwarcie kreatora
który pomoże poprawnie skonfigurować połączenie. W pierwszym oknie kreator poprosi o
wpisanie nazwy nowego połączenia. Po przejściu do następnego okna należy wypełnić pole
Numer telefonu i Numer kierunkowy podając numer telefoniczny do modemu komputera na
którym zainstalowano serwer zdalnego dostępu. W folderze Dial-Up Networking pojawi się
ikona symbolizująca utworzone połączenie. Konfiguracja klienta zostaje zakończona.
7.6. Połączenie Dial-Up
Realizację połączenia Dial-Up rozpoczynamy od kliknięcia ikony utworzonego połączenia.
Spowoduje to otworzenie okna Połącz z.. gdzie znajduje się pole, w którym należy wpisać
hasło dostępu po czym należy kliknąć przycisk Połącz. Jeśli utworzone połączenie Dial-Up
zostało poprawnie skonfigurowane modemy zestawią połączenie, natomiast serwer zdalnego
dostępu zweryfikuje nazwę użytkownika i hasło oraz zezwoli na zalogowanie do sieci. Po tej
operacji zostaje utworzone połączenie przez które przechodzą pakiety IP.
17
Skrypt do ćwiczenia LAN3 – Dial-Up i modemy.
Spis treści:
1. Wstęp ................................................................................................................................ 3
2. Transmisja z wykorzystaniem RS-232 ............................................................................. 4
2.1 Transmisja asynchroniczna......................................................................................... 4
2.2 Transmisja synchroniczna........................................................................................... 4
3. Pętle abonenckie - zasada działania.................................................................................. 5
4. Budowa i działanie modemu............................................................................................. 8
4.1 Budowa modemu ........................................................................................................ 8
4.2 Możliwości modemów................................................................................................ 9
4.3 Stany modemu ............................................................................................................ 9
4.4 Modulacja w modemach ............................................................................................. 9
5. Sterowanie modemem..................................................................................................... 10
5.1 Sterowanie szybkością przepływu danych................................................................ 11
5.2 Komendy sterujące modemem.................................................................................. 12
6. Protokoły transmisji danych ........................................................................................... 14
6.1 Protokół PPP ............................................................................................................. 14
7. Technologia Dial-Up ...................................................................................................... 16
7.1. Konfiguracja połączenia Dial-Up ............................................................................ 16
7.2. Instalacja karty Dial-Up........................................................................................... 16
7.3. Konfiguracja modemu ............................................................................................. 16
7.4. Konfiguracja Serwera Dial-Up ................................................................................ 17
7.5. Konfiguracja klienta Dial-Up .................................................................................. 17
7.6. Połączenie Dial-Up .................................................................................................. 17
Spis rysunków:
Rys. 1 Schemat połączenia modemowego................................................................................ 3
Rys. 2 Wykres czasowy prądu w linii przy wybieraniu impulsowym...................................... 5
Rys. 3 Wykres czasowy prądu w linii w czasie rozmowy telefonicznej .................................. 6
Rys. 4 Schemat budowy modemu; opracowano wg [1] ........................................................... 8
Rys. 5 Ramka danych protokołu PPP ..................................................................................... 16
Spis tablic:
Tablica 1 Wybieranie tonowe ................................................................................................... 5
Tablica 2 Sygnały wysyłane przez centralę .............................................................................. 6
Tablica 3 Znormalizowane poziomy sygnałów ........................................................................ 7
Tablica 4 Linie sterujące modemu .......................................................................................... 10
Tablica 5 Wybrane komendy AT............................................................................................ 12
Tablica 6 Przykładowe odpowiedzi modemu oraz ich opis.................................................... 13
Tablica 7 Protokoły używane w PPP ...................................................................................... 14
18