D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

Sygnatura akt VI Ka 830/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 13 listopada 2015 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący SSO Agata Gawron-Sambura (spr.)
Sędziowie SSO Bożena Żywioł
SSR del. Małgorzata Peteja-Żak
Protokolant Katarzyna Kosmala
po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2015 r.
sprawy G. D. córki W. i H.,
ur. (...) w B.
oskarżonej z art. 212§1 i 2 kk
na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela prywatnego
od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej
z dnia 16 czerwca 2015 r. sygnatura akt II K 451/13
na mocy art. 437 § 1 kpk, art. 636 § 1 i 3 kpk
1) utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
2) obciąża oskarżyciela prywatnego B. S. wydatkami postępowania odwoławczego w kwocie 20 zł (dwudziestu złotych)
i zasądza od niego na rzecz Skarbu Państwa opłatę za II instancję w kwocie 100 zł (sto złotych).
Sygn. akt VI Ka 830/15
UZASADNIENIE
Od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 16 czerwca 2015r., sygn. akt II K 451/13 apelację na niekorzyść
oskarżonej G. D. wywiódł oskarżyciel prywatny B. S., który zaskarżył wyrok w pkt 2 na niekorzyść oskarżonej,
zarzucając orzeczeniu w tym zakresie obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 66 k.k. poprzez przyjęcie, iż
zachodzą przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania wobec oskarżonej. Podnosząc ów zarzut apelujący
wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.
Zarzut postawiony w apelacji należało uznać za chybiony.
Zgodnie z art. 66 § 1 k.k. Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu
nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo
umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że
pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.
Istotą warunkowego umorzenia postępowania, zgodnie z założeniami ustawodawcy, jest likwidowanie konfliktu
wywołanego przestępstwem. Znajduje ono zastosowanie tam, gdzie nie ma potrzeby ze względu na cele kary jej
wymierzenia, a nawet kontynuowania postępowania karnego i doprowadzenia do wyroku skazującego. Podstawowym
celem wyżej wymienionej instytucji jest cel wychowawczy, którego spełnienie oceniane jest poprzez sprawdzenie
funkcjonowania sprawcy w okresie próby. Jest to szansa dana sprawcy, by pomyślnym upływem okresu próby
udowodnił, że zrozumiał naganność swego postępowania i tym samym dał gwarancję akceptowania w przyszłości
obowiązujących norm prawnych. Zastosowanie tego typu instytucji obwarowane jest jednak szeregiem warunków.
Nie każdy sprawca przestępstwa może skorzystać z szansy w postaci zastosowania tego rodzaju środka probacyjnego.
W ocenie Sądu II instancji, z szansy tej niewątpliwie mogła skorzystać oskarżona G. D.. Wszystkie przesłanki
warunkowego umorzenia postępowania odnośnie jej osoby zostały spełnione.
Z analizy sprawy wynika, że okoliczności popełnienia przypisanego oskarżonej czynu nie budzą wątpliwości.
Prawidłowo ustalone zostały przez Sąd Rejonowy i nie były negowane przez żadną ze stron procesu. W pełni podzielić
należy stanowisko Sądu I instancji, iż kwestionowana wypowiedź oskarżonej z dnia 18 marca 2013r. pochodząca z
wywiadu przez nią udzielonego dla TV Sfera bezspornie zawierała treści zniesławiające oskarżycieli prywatnych o
takie zachowanie i właściwości, które mogły narazić ich na utratę zaufania niezbędnego dla wykonywania zawodu i
prowadzonej działalności. W wywiadzie tym oskarżona niezgodnie z prawdą zarzuciła obojgu oskarżycielom utratę
stanowisk z powodu niegospodarności. W tym kontekście wina oskarżonej, jak i okoliczności przypisanego jej
występku z art. 212§ 2 k.k. w zw. z art. 212§ 1 k.k. nie budzą wątpliwości.
W przypadku osoby oskarżonej został spełniony również warunek jej dotychczasowej niekaralności, co potwierdza
stanowczo dołączona do akt niniejszej sprawy informacja z Krajowego Rejestru Karnego.
Także prawidłowo ustalone przez sąd meriti okoliczności odnoszące się do postawy oskarżonej, jej warunków i
właściwości osobistych wskazują bezsprzecznie, iż oskarżona będzie przestrzegała porządku prawnego jako osoba
prowadząca do tej pory nienaganny tryb życia. Za sądem meriti powtórzyć należy, że oskarżona nie jest ona osobą
zdemoralizowaną, przejawiającą lekceważenie dla obowiązującego porządku prawnego, co daje podstawę do przyjęcia,
że w stosunku do oskarżonej istnieje pozytywna prognoza kryminologiczna.
Nadto czyn przypisany oskarżonej zagrożony jest karą nieprzekraczającą jednego roku pozbawienia wolności, co jest
również istotne i pozwala na zastosowanie warunkowego umorzenia postępowania.
W ocenie Sądu Odwoławczego, Sąd I instancji w pisemnych motywach wyroku trafnie ocenił, iż stopień społecznej
szkodliwości czynu przypisanego oskarżonej nie jest znaczny. Sąd Okręgowy po analizie wszystkich okoliczności
sprawy także doszedł do wniosku, że zarówno stopnia winy oskarżonej, jak i stopnia społecznej szkodliwości
zarzucanego jej czynu nie sposób uznać za znaczny. Pomimo że zniesławienie wyczerpało znamiona typu
kwalifikowanego ze względu na użycie środka masowego komunikowania, to jednak nie przybrało rażącej postaci.
Szkalująca wypowiedź nie miała jakiejś szczególnie drastycznej formy. Oskarżyciele prywatni nie zostali wymienieni
przez oskarżoną z imienia i nazwiska, lecz w sposób zawoalowany, co sprawia, że tylko osoby śledzące na bieżąco
sytuację związaną z organizacją referendum i interesujące się lokalną polityką mogły zorientować się o kogo właściwie
tak naprawdę chodzi i do kogo odnosiły się owe nieprawdziwe zarzuty głoszone przez oskarżoną. Oczywistym jest, że
oskarżona nie posiadała uprawnienia do podnoszenia nieprawdziwych informacji na temat oskarżycieli prywatnych
i podjęcie takiego działania nie może być traktowane jako zgodne z prawem, bez względu na to w jakim miejscu jest
czynione i jakiemu celowi służy, niemniej jednak oceniając stopień jej zawinienia nie sposób abstrahować od kontekstu
sytuacyjnego w jakim doszło do wyartykułowania owych zniesławiających słów pod adresem oskarżycieli i atmosfery
towarzyszącej owej wypowiedzi. W tym aspekcie rzeczoną wypowiedź oskarżonej należy potraktować jako swoistą dość niefortunną - próbę obrony przed zarzutami skierowanymi wobec jej osoby przez zwolenników przeprowadzenia
referendum, z którymi się oskarżona nie zgadzała, uznając je za nieprawdziwe i krzywdzące. Jakkolwiek powyższa
okoliczność w żadnym stopniu w/w nie usprawiedliwia, to jednak w realiach niniejszej sprawy zdecydowanie łagodzi
wymowę tejże wypowiedzi, co w konsekwencji musi przekładać się także na ocenę stopnia społecznej szkodliwości
czynu i stopnia zawinienia sprawcy.
Wbrew odmiennym wywodom skarżącego, nie sposób nie odnieść się także do postawy oskarżonej reprezentowanej
w niniejszym procesie.
Wprawdzie oskarżona w trakcie trwającej rozprawy przed sądem konsekwentnie nie przyznała się do winy, to jednak
wyraziła rzeczywisty żal za zaistniałe zdarzenie. Na rozprawie w dniu 16 czerwca 2015r. wyraziła także gotowość
przeproszenia pokrzywdzonych za wypowiedź z dnia 18 marca 2013r., do czego jednak nie doszło z woli samych
oskarżycieli prywatnych. Oskarżona nie prezentowała więc postawy konfrontacyjnej, a koncyliacyjną, co przekonuje
sąd II instancji, iż oskarżona nie jest osobą bezrefleksyjną i potrafi dostrzec niewłaściwość swojego postępowania,
skoro skłonna była do przeproszenia pokrzywdzonych celem zwrócenia im należnej satysfakcji. Jej zachowanie wolne
było zatem od trwania w decyzji o niepogodzeniu się z pokrzywdzonymi wbrew wszelkim moralnym racjom. Te
okoliczności musiały więc wpływać na kształtowanie orzeczenia o karnoprawnych konsekwencjach popełnionego
przez oskarżoną czynu.
W ocenie Sądu Okręgowego tego rodzaju zachowanie oskarżonej w sposób jednoznaczny świadczyło, że zrozumiała
swój błąd i właściwie oceniła potencjalnie grożące jej konsekwencje karne, jak również i to, iż dzięki instytucji
warunkowego umorzenia postępowania jest w świetle prawa nadal osobą niekaraną. Powyższe ma również istotny
wpływ na pełnienie przez nią funkcji publicznej. G. D. jest osobą o ustabilizowanej sytuacji życiowej, jako Prezydent
Miasta R. cieszy się sporym zaufaniem społecznym. Przedmiotowy czyn był incydentem w jej życiu, do tej pory w
swych licznych wypowiedziach na forum publicznym zachowywała dużą powściągliwość i umiar.
To prowadzi do konstatacji, iż jakakolwiek kara byłaby dla niej rażąco surową, a przy tym zupełnie niecelowa.
Z całą pewnością, mając na uwadze niniejsze postępowanie oskarżona zrozumiała, że źle zrobiła i wyciągnie
wnioski na przyszłość z niniejszej sprawy. W ocenie Sądu Okręgowego wymierzenie kary w istocie nie było w tym
przypadku konieczne, a cele postępowania zostaną osiągnięte także poprzez warunkowe umorzenie postępowania, co
w ustalonym rocznym okresie próby, pozwoli sprawdzić przestrzeganie przez oskarżoną norm prawnych w kontekście
postawionej prognozy kryminologicznej.
W tej sytuacji uznać trzeba, iż w stosunku do oskarżonej G. D. zachodzą przesłanki uzasadniające zastosowanie środka
probacyjnego w postaci warunkowego umorzenia postępowania.
Z uwagi na powyższe na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, nie podzielając
w żadnej części apelacji oskarżyciela prywatnego O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono na
podstawie art. 636 k.p.k.