docjak gorące są tu źródła i płomienne noce
download 
Reklamacja Transkrypt
jak gorące są tu źródła i płomienne noce
Praga Top 10 Most Karola Rynek Starego Miasta O Pradze mówi się, że jest „sercem Europy” albo też „matką miast”. Od dawien dawna znajdowano dla niej najróżniejsze określenia: Praga stuwieżowa, Praga złota, Praga magiczna, chcąc w ten sposób podkreślić jej bogactwo architektoniczne i duchowe, wyrazić jej magiczną atrakcyjność. Sławna historia dawnego cesarskiego i królewskiego miasta, które dziś jest pulsującą życiem, nowoczesną metropolią Republiki Czeskiej, widoczna jest w jej ulicach niemal na każdym kroku. Złota Uliczka Z przewodnikiem po Pradze Wybraliśmy najcenniejsze zabytki, miejsca o bogatej historii, poprowadzimy cię śladami sławnych osobistości, opierając się na informacjach profesjonalnych przewodników. Kod QR odsyła do strony internetowej www.Pragawelcome.com, gdzie można zakupić usługę online. 1. Zamek Praski 4. Most Karola Wejdź po Starych Zamkowych Schodach wiodących na Zamek Praski (Pražský hrad), aby zwiedzić dziedzińce i wnętrza Pałacu Królewskiego. Od Katedry św. Wita wybierz się na Złotą Uliczkę, dawnego raju alchemików i szarlatanów. Po średniowiecznym kamiennym moście najlepiej przejść się wczesnym rankiem, zanim jego wspaniałe barokowe rzeźby oblegną tłumy turystów. 2. Wyszehrad Należy pamiętać, że Rynek Starego Miasta (Staroměstské náměstí) jest prawdziwym sercem Pragi. Tutaj na ratuszowym zegarze wieżowym (Orloj) ukazują się co godzina figurki apostołów! Potem warto usiąść przy piwie czy kawie pod arkadami barokowych domów i przyglądać się stąd kłębiącemu się na rynku tłumowi turystów, a także podziwiać wieże Kościoła Tyńskiego. Grodzisko Wyszehrad tchnie duchem czasów, gdzie przed przybyciem chrześcijan modlili się do swych leśnych bożków pogańscy książęta. Dziś na Wyszehradzie znajduje się jedna z najpiękniejszych świątyń Pragi. 3. Ogrody pałacowe Barokowe tarasy ogrodów pod Zamkiem Praskim zachęcają do zatrzymania się. Potem warto pospacerować wąskimi stromymi uliczkami Mniejszego Miasta Praskiego. 5. Rynek Starego Miasta z Zegarem Orloj 6. Żydowskie miasto Josefov Uliczki byłego praskiego getta poprowadzą Cię śladami Franza Kafki i sławnych praskich rabinów. 7. Praskie dzieciątko Jezus 9. Petrzyn Zawitaj do kościoła Panny Marii Zwycięskiej, gdzie pielgrzymi modlą się do sławnego Praskiego Dzieciątka Jezus (Pražské Jezulátko) o ochronę i pomoc. Na wzgórzu Petřín, wśród drzew, zapomnisz o wielkomiejskim zgiełku. 8. Dom Miejski Do Domu Miejskiego (Obecní dům), najokazalszej budowli czeskiej secesji, możesz wybrać się na koncert Mozarta czy Vivaldiego. 10. Teatr Stanowy Wybierz się do Teatru Stanowego (Stavovské divadlo) na operę „Wesele Figara”, którą już w 1787 roku wystawił i osobiście dyrygował jej prapremierę genialny Wolfgang Amadeusz Mozart. Opera ta wystawiana jest w teatrze do dziś. Wieże Kościoła Tyńskiego www.czechtourism.com 1 Praga była zawsze żywym organizmem, a w ciągu stuleci uwidoczniły się tu wszystkie style architektoniczne Europy. Dziś miasto może pochlubić się niepowtarzalnym, rozległym centrum historycznym, które od 1992 roku znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Klejnoty gotyckie i romańskie Najstarszą budowlą sakralną Pragi jest pochodząca z XI wieku Rotunda św. Marcina na Wyszehradzie, której mury obwodowe dochodzą do grubości metra. Jednak najsławniejsza jest Bazylika św. Jerzego, znajdująca się w kompleksie Zamku Praskiego. W jej wnętrzu możemy obejrzeć grobowiec patronki Czech, św. Ludmiły. Praga Architektoniczna Zegar wieżowy 2 Praga Zachęcamy do wycieczki parostatkiem po Wełtawie do Zamku Trojskiego, gdzie możesz zwiedzić jego wspaniały ogród, galerię obrazów i piwnice winne. W bezpośrednim sąsiedztwie zamku znajduje się popularne praskie ZOO i ogród botaniczny. Statek spacerowy kursuje z bulwaru Rašina od końca marca do końca października codziennie o godzinie 9:30, 12:30 i 15:30. Zamek Trojski Największy rozkwit architektury gotyckiej w Pradze przypada na XIV wiek, okres panowania cesarza rzymskiego i króla czeskiego Karola IV. Katedra św. Witai i Stary Pałac Królewski na Zamku Praskim należą do klejnotów architektonicznych Europy. Fotografia Mostu Karola z sylwetką Zamku Praskiego w tle stanowi dziś widoczny symbol miasta. Most ze szpalerem trzydziestu jeden rzeźb i potężnymi wieżami ma długość ponad pół kilometra, a jego najsławniejszą ozdobą jest barokowa rzeźba św. Jana Nepomucena. Na zespół Ratusza Staromiejskiego składają się trzy domy i 70-metrowa wieża, której największą atrakcją jest Zegar Orloj. W jego okienkach pojawia się co godzina procesja drewnianych figurek dwunastu apostołów. Sława praskiego Orloja obiegła całą Europę. Wiele miast pragnęło, aby czeski zegarmistrz Mistrz Hanuš skonstruował dla nich równie doskonałe urządzenie do mierzenia czasu. Prascy rajcy obawiając się straty swego unikatu, pozbawili Mistrza Hanuša wzroku. O Staromiejskim Orloju opowiada się wiele innych legend, na przykład taką, że jeśli zegar stanie, ściągnie to na kraj wojnę. Kościół Matki Boskiej przed Tynem z dwoma 80-metrowymi wieżami był w swoim czasie najwyższą budowlą Pragi. W tym kościele pochowany jest m. in. duński astronom Tycho de Brahe. Renesansowy urok Pragi Jednym z pierwszych praskich obiektów w stylu włoskiego renesansu był imponujący Pałac Schwarzenbergów (Schwarzenberský palác) przy Placu Hradczańskim. Nieopodal stoi Pałac Martiniców (Martinický palác), gdzie kręcono kilka odcinków popularnego serialu historycznego o rodzie Borgiów. Obydwa pałace wyróżniają się cenną dekoracją sgraffitową. Barokowe perły Pragi O kościele św. Mikołaja na Mniejszym Mieście Praskim mówi się, że jest to najcenniejsza budowla barokowa na północ od Alp. Jej wnętrza zdobią Kościół św. Mikołaja olbrzymie freski ze scenami obrazującymi życie św. Mikołaja. Klementinum jest jednym z największych zespołów barokowych w Europie Środkowej. Do jego najciekawszych obiektów należy 68-metrowa Wieża Astronomiczna oraz barokowa Sala Biblioteczna z unikatowymi globusami z XVIII wieku. Znajduje się tu również najstarsza czeska stacja meteorologiczna. Barokowe ogrody rozciągające się na zboczach pod Zamkiem Praskim i na Mniejszym Mieście zachęcają do odpoczynku. Na szczególną uwagę zasługuje tarasowy Ogród Vrtbów (Vrtbovská zahrada) i Ogród Pałacu Wallensteina (zahrada Valdštejnského paláce). W Ogrodzie Królewskim przed Pałacykiem Letnim królowej Anny (Belvedér) napotkamy „Śpiewającą fontannę”. Krople wody spadające na jej brązową misę przypominają dźwięki odległych praskich dzwonów. Spróbuj przyłożyć od spodu ucho do jej dolnej misy i uważnie wsłuchaj się w jej dźwięk. Z przewodnikiem po Pradze Wspaniała szkoła architektury Poznaj najpiękniejsze praskie budowle, słuchając historii o ich powstaniu. www.czechtourism.com 3 Praski kubizm Brama Prochowa i Dom Miejski Ogród Vrtbów Dom Pod Czarną Madonną Wybierz się do Teatru Stanowego na operę Mozarta „Wesele Figara”, wystawianą we włoskim oryginale z angielskimi napisami. Warta zwiedzenia jest willa rzeźbiarza i grafika Františka Bílka położona nieopodal Zamku Praskiego. Secesyjna budowla z elewacją o surowej fakturze miała według autora symbolizować łan zboża (kolumny) i kosę, którą przedstawia nietradycyjne półokrągłe założenie domu. Stała ekspozycja prezentuje dzieła rzeźbiarskie Bílka z okresu rozkwitu jego twórczości. 4 Praga Harmonijny klasycyzm i empire Ostre krawędzie, geometryczne formy, krystaliczne struktury – to charakterystyczne elementy zdobiące fasady i wnętrza domów zbudowanych w oryginalnym stylu czeskiego kubizmu. Teatr Narodowy Punktem wyjścia dla klasycyzmu są czasy antyczne, gdy pomija się cały barokowy przepych ornamentalny, a preferuje prostotę i oszczędność wyrazu. Taki jest np. Teatr Stanowy (Ovocný trh). Teatr ten upodobał sobie W. A. Mozart, który specjalnie dla niego napisał operę „Don Giovanni”, tu też w roku 1787 miała miejsce jej światowa prapremiera. Czeski reżyser Miloš Forman realizował tu sceny oscarowego filmu „Amadeusz”. Kolejnymi przykładami klasycyzmu i empire w Pradze są kościół św. Krzyża (ul. Na Příkopě), dom U Hybernů (nám. Republiky) i willa Kinskich u podnóża Petrzyna. Architektura historyzująca końca XIX wieku Jednym z najważniejszych obiektów tego okresu jest neorenesansowy, monumentalny gmach Muzeum Narodowego, (Národní muzeum), który zamyka górną stronę Placu Wacława (Václavské náměstí) oraz gmach Rudolfinum (nám. Jana Palacha), gdzie odbywają się uroczyste koncerty. Okazały gmach Teatru Narodowego (Národní divadlo) jest reprezentacyjną sceną Republiki Czeskiej i jednym z symboli tożsamości narodowej. Ze względu na złotą dekorację wnętrz ten Willa Kovařoviča leżący nad brzegiem Wełtawy teatr nazywany jest „Złotą Kapliczką”. Z obiektów sakralnych na uwagę zasługuje neogotycki kościół św. Ludmiły (nám. Míru) i Bazylika św. Piotra i Pawła na Wyszehradzie, tworząca jedną z wyrazistych dominant Pragi. Skarby praskiej secesji Architektura secesyjna charakteryzuje się bogatymi ornamentami i obfitością form z motywami roślinnymi, wyrazistymi zdobieniami ceramicznymi, złotem, emalią i szlifowanym kolorowym szkłem. Popularność zdobyła w początkach XX wieku, kiedy to wzniesiona była także imponująca budowla Królewskiego miasta Pragi, Dom Miejski (náměstí Republiky 5). Przepych obiektu koronuje wyjątkowo cenna dekoracja artystyczna będąca dziełem większości wybitnych twórców z tego okresu, np. światowej sławy malarza Alfonsa Muchy. Można tu, podobnie jak w Grand Hotelu Evropa (Václavské náměstí 25–27), podziwiać świetnie zachowaną secesyjną kawiarnię. Cenny jest także budynek zakładu ubezpieczeń Pojišťovna Praha (Národní 7), którego fronton zdobi wielki kolorowy czeski lew, dalej Pałac Przemysłowy na Terenach Wystawowych (Výstaviště) w dzielnicy Holešovice, gdzie od XIX wieku odbywają się wystawy i targi oraz wyniosły gmach Teatru Winogradzkiego (Divadlo na Vinohradech, náměstí Míru), który w swoim czasie był symbolem bogactwa tej dzielnicy. Ceramika kubistyczna – Pavel Janák Na uwagę zasługuje najsławniejszy kubistyczny dom Pod Czarną Czarną Madonną (Ovocný trh 19), dzieło czołowego czeskiego architekta Josefa Gočara. Znajduje się tu stylowa kubistyczna kawiarnia z pięknymi żyrandolami i lampami oraz sklep Kubista, gdzie można nabyć wyroby designerów inspirowanych tym stylem, np. biżuterię, ceramikę i lampy. Zwróć uwagę na umieszczoną na narożu budynku statuetkę czarnej madonny, od której pochodzi jego nazwa. obok linii tramwajowej wiodącej z centrum do Podolí, pod wyszehradzką skałą, znajduje się dwupiętrowy Potrójny Dom (Trojdům). Śladami praskiego kubizmu Obejrzyj trzy najpiękniejsze kubistyczne domy mieszkalne w Pradze pod Wyszehradem (architekt Josef Chochol): blisko przystanku tramwajowego Výtoň znajduje się wystawna willa Kovařoviča (ul. Libušina 3). Na rogu ulic Neklanova i Přemyslova stoi szczytowe dzieło architektonicznego kubizmu – czteropiętrowy dom mieszkalny, a tuż Spacerując po centrum Pragi warto zatrzymać się na placu Jungmanna (Jungmannovo náměstí), aby obejrzeć unikatową kubistyczną lampę ze sztucznego kamienia, metalu i szkła. Uratowanie tej lampy jest zasługą słynnego czeskiego architekta Jana Kaplického, autora m. in. Lord’s Media Centre w Londynie. www.czechtourism.com 5 Zamek Praski 5 6 8 1 2 7 W prastarej siedzibie czeskich królów natrafimy na jedyne w swoim rodzaju budowle w różnych stylach architektonicznych poczynając od średniowiecza aż po XX wiek. Dziś na Zamku Praskim ma swoją rezydencję prezydent Republiki Czeskiej, ale znaczna część kompleksu zamkowego jest ogólnodostępna. Katedra św. Wita (1) jest zarówno jedną z największych jak i najważniejszych świątyń Pragi. Zwróć uwagę na secesyjne okno Alfonsa Muchy, obejrzyj grobowce królów czeskich i Kaplicę św. Wacława, patrona Czech. We wnętrzu ozdobionej kamieniami półszlachetnymi kaplicy znajduje się pomieszczenie, gdzie przechowywane są czeskie insygnia koronacyjne – korona, berło i jabłko. Regalia te wystawiane są tylko okolicznościowo. Nie przeocz cennej mozaiki w górnej części Złotej Bramy znajdującej się tuż obok wejścia na południową wieżę, z której można rozkoszować się wspaniałymi widokami. Zamek Praski Kaplica św. Wacława 6 Praga 3 4 Stary Pałac Królewski (2) służył królom czeskim aż do XVI wieku. Zwiedzając pałac nie zapomnij o Sali Władysławowskiej ze wspaniałym sklepieniem późnogotyckim. Bazylika św. Jerzego (3) uznawana jest za jedną z najstarszych budowli sakralnych w Europie Środkowej. Została założona już w roku 920, a z wyjątkiem frontonu przebudowanego w okazałym stylu barokowym zachowała swój pierwotny romański charakter. Kolorowe domki Złotej Uliczki (4) z małymi oknami i kominami były aż do połowy XX wieku zamieszkiwane przez rzemieślników i artystów. Mieszkał tu też na przykład Franz Kafka. Pałacyk Letni królowej Anny Zmiana warty straży zamkowej Pałacyk Letni królowej Anny (5) w Ogrodzie Królewskim był zaprojektowany tak, aby służył zarówno na uroczystości dworskie jak i dla wypoczynku. W parku przed nim znajduje się „Śpiewająca fontanna”. Wieża Daliborka (6) wchodziła w skład systemu obronnego zamku. Dziś można zobaczyć tu fundamenty wieży głodowej. Z Daliborki rozciąga się piękny widok na zalesiony parów Fosy Jeleniej (7) (Jelení příkop) pod Zamkiem Praskim, gdzie cesarz Rudolf II chodził polować na jelenie. Barokowa Ujeżdżalnia (7) o długości ponad 90 metrów służyła szlachcie do tresury koni. Obecnie jest to miejsce wystaw sztuk plastycznych. Będąc na Zamku Praskim nie przeocz uroczystej ceremonii zmiany warty straży zamkowej z przekazywaniem sztandaru, która odbywa się o godzinie dwunastej na I Dziedzińcu Zamkowym przy dźwiękach fanfar. www.czechtourism.com 7 Zamek Praski i Most Karola Widok z wieży Malostrańskiej Praga panoramiczna Panoramiczne widoki Pragi dosłownie zapierają dech w piersiach. Patrząc na miasto z Zamku Praskiego ujrzysz niezliczone wieże i wieżyczki kościołów oraz innych obiektów. Stąd też bierze się jeden z przydomków miasta – Praga stuwieżowa. Wieża widokowa Petřín Pragę możesz też zwiedzić wirtualnie na stronie internetowej www.stovezata.praha.eu, która pokazuje miasto z praskich wież w zakresie 360°. Na wielkiej mapie szukaj symbolu. Przedstawimy miejsca, które oferują najciekawsze widoki na Pragę. Najwygodniej można dostać się na wieżę Ratusza Staromiejskiego, ponieważ całe wejście jest bezbarierowe. Z wieży o wysokości prawie 60 metrów rozciąga się wspaniały widok na cały Rynek Starego Miasta i dachy okolicznych domów. Najpiękniejszą panoramę Zamku Praskiego łącznie z Mostem Karola fotografuje się z bulwaru Smetany (Smetanovo nábřeží). Najwięcej schodów, bo 299, trzeba pokonać by dostać się na Petrzyńską Wieżę Widokową (Petřínská rozhledna, Petřínské sady), która jest młodszą siostrą paryskiej Wieży Eiffla. Ma wprawdzie tylko 60m wysokości, ale za to doskonałe usytuowanie na przepięknym szczycie wzgórza Petrzyn, które jest ulubionym terenem spacerowym Prażan. Przy dobrej widoczności można stąd dostrzec w oddali górę Říp, legendarne miejsce czeskiej historii. Interesujące są także inne praskie wieże: dzwonnica kościoła św. Mikołaja na Malej Stranie, Wieża Staromiejska, Malostrańska Wieża Mostu Karola czy Brama Prochowa (Prašná brána). Oczywiście nie tylko z praskich wież, ale i z okolicznych wzgórz parkowych jak Wyszehrad, Petrzyn, Hradczany czy Błonia Leteńskie (Letenská pláň) widać Pragę jak na dłoni czy jak kto woli, z lotu ptaka. Z tarasu widokowego najwyższej budowli Pragi, Żiżkowskiej Wieży Telewizyjnej (216 metrów) widać najdalej, bowiem przy dobrej pogodzie można stąd dostrzec szczyty Karkonoszy. Na ścianie wieży rzeźbiarz David Černý umieścił sporych rozmiarów plastyki wspinających się na nią niemowląt. Po pokonaniu 287 schodów na galerię wieży Katedry św. Wita roztoczy się przed Tobą najpiękniejszy widok na kompleks Zamku Praskiego. Wieża ukrywa w swym wnętrzu największy czeski dzwon, Zikmund. Wieże Starego Miasta 8 Praga www.czechtourism.com 9 Praga romantyczna Most Karola Ślub w Pradze Romantyczna Kampa leży na Mniejszym Mieście wprost pod Mostem Karola. Pierwotnie była to wyspa oddzielona od lądu potokiem młyńskim Čertovka (Czarci Potok). Młyńskie koła są tu do dziś, podobnie jak malownicze domki i placyk, z którego można przejść do pięknego parku nad rzeką. Romantyczne są także inne wyspy: można przyjemnie posiedzieć na trawie na Wyspie Strzeleckiej (Střelecký ostrov), a szczególnie pod wieczór przy zachodzie słońca rozciąga się stąd urzekający widok na Teatr Narodowy. Praga jest miastem wręcz stworzonym dla romantyki. Wieczorne wędrówki wąskimi uliczkami w świetle starych lamp, omszałe zaułki Starego Miasta, spacery po kwitnących sadach na Petrzynie, przejażdżki łódką po Wełtawie, piknik na trawie nad brzegiem rzeki – wszystkie te romantyczne pokusy są na wyciągnięcie ręki. 10 Praga Do romantycznych spacerów zachęcają Sady Leteńskie nad Wełtawą czy dawny zwierzyniec Stromovka, popularne tereny piknikowe. W centrum miasta wznosi się wzgórze Petrzyn, gdzie w maju w kwitnących sadach czereśniowych romantyka aż pulsuje. Na szczycie Petrzyna znajduje się wieża widokowa oraz pawilon z Labiryntem Luster. Od ponad stu lat można na wzgórze dotrzeć oryginalną kolejką linową. Warto popatrzeć na przykład z tarasu widokowego na Zamku Praskim, jak Praga rozświetla się po zmierzchu. Jako pierwsze oświetlane są obiekty z X wieku, a co trzy minuty stopniowo obiekty o jedno stulecie młodsze. Kwitnące sady na Petrzynie Skorzystaj z wypożyczalni małych łódek lub rowerów wodnych i obejrzyj Most Karola, galerię Sovovy mlýny i Wyspę Strzelecką tak, jak widzieli je flisacy, którzy całe stulecia spławiali po Wełtawie drewno. Čertovka www.czechtourism.com 11 Praga dla smakoszy Współczesna Praga jest miastem kosmopolitycznym, w którym znajdziemy obok siebie restauracje prowadzące kuchnie całego świata. W tym babilonie smaków i zapachów łatwo rozpoznasz typową czeską restaurację ze świetnymi daniami, piwem z beczki i wybornym winem z południowych Moraw. Na przestrzeni wieków na tradycyjną kuchnię czeską wpływało położenie kraju w centrum Europy. Sama z kolei oddziaływała na kuchnię austriacką i bawarską, zachowując jednak swój narodowy charakter. Popularnymi daniami czeskimi są różne warianty sosów z mięsem i knedlami, pieczony drób, ryby słodkowodne, zawiesiste zupy, słodkie bułeczki drożdżowe (buchty) i zimne dania do piwa. Wielu smakoszy wybiera się do Pragi by delektować się doskonałym czeskim piwem, oferowanym w większości restauracji i barów. Najlepiej jednak wybrać się obecnie na wyśmienite piwo do tzw. domów browarniczych. Są to przestronne, często 12 Praga wielopiętrowe restauracje, gdzie piwo warzone jest na miejscu w mosiężnych kadziach. Do piwa świetnie nadaje się pikantny gulasz, pieczona kaczka, golonka, albo – jeśli nie ściska ci żołądka wielki głód – rodzaj kiełbasek marynowanych w occie („utopenci” czyli dosłownie topielce). Zamów w restauracji popularne czeskie danie – polędwicę na śmietanie (svíčková na smetaně), a na talerzu znajdziesz plaster wyśmienitej wołowiny z knedlami, wszystko podlane delikatnym, ale wyrazistym sosem warzywnośmietanowym. Z gastronomią na najwyższym poziomie spotkasz się w restauracjach Piwo Spotkanie nad hotelem Mandarin Alcron w hotelu Radison Blu (Štěpánská 40) i w La Degustation Bohême Bourgeoise (Haštalská 18), która pyszni się gwiazdką Michelin. Zajrzyj także na praskie targi farmerskie. Farmerzy z czeskiej wsi oferują na nich swoje produkty: domowe sery, kiełbasy, szynkę, przysmaki z ryb, słodycze i wina. W sezonie wielkie targi farmerskie odbywają się na przykład na placu Jiřího z Poděbrad czy nad Wełtawą w pobliżu Mostu Palackiego. Jeżeli poszukujesz dobrej krajowej restauracji, wybierz taką, która oznaczona jest symbolem Czech Specials. Chodzi o certyfikat gwarantujący jakościową czeską gastronomię w przyjemnym otoczeniu. Więcej o kuchni czeskiej na www.czechspecials.com. Praga muzyczna Teatr Stanowy Słysząc określenie „czeska muzyka”, wielu z nas od razu skojarzy to sobie z nazwiskami Antonína Dvořáka i Bedřicha Smetany, dla których to właśnie Praga była inspiracją do skomponowania dzieł, rozsławionych na całym świecie. Z życiem Antonína Dvořáka, którego IX Symfonia „Z Nowego Świata” towarzyszyła Amerykanom gdy po raz pierwszy wylądowali na Księżycu, zapoznasz się bliżej w muzeum w willi Amerika (Ke Karlovu 20). W Muzeum Bedřicha Smetany mieszczącym się w historycznym budynku w pobliżu Mostu Karola (Novotného lávka 1) możesz wsłuchać się w tony jego baśni symfonicznej „Wełtawa”. „Moi Prażanie rozumieją mnie” – tym sławnym zdaniem Wolfgang Amadeusz Mozart wyraził swój stosunek do mieszkańców Pragi. Jego pobyty w Pradze związane są przede wszystkim z Teatrem Stanowym, gdzie miały miejsce prapremiery jego oper, oraz z kościołem św. Mikołaja, gdzie grywał na organach. Nie przeocz praskich festiwali muzycznych Praska Wiosna (Pražské jaro) – festiwal muzyki klasycznej odbywa się w maju i czerwcu w Rudolfinum i w Domu Miejskim. Struny Jesieni (Struny podzimu) tworzą pomost pomiędzy różnymi gatunkami muzyki, a koncerty w jego ramach odbywają się. m. in. w Rudolfinum i w Teatrze Stanowym. Sen nocy letniej (Sen letní noci) ma miejsce pod koniec lata na podiach na Wełtawie niedaleko Mostu Karola. United Islands – multigatunkowy festiwal organizowany w lecie na praskich wyspach. Scena z opery Don Giovanni Zachwycające powiązanie muzyki, wody i efektów świetlnych przynosi Fontanna Křižíka na Terenach Wystawowych w dzielnicy Holešovice. W sezonie letnim warto obejrzeć któryś z występów tanecznych do muzyki z baletów Czajkowskiego „Jezioro Łabędzie” czy „Dziadek do orzechów”. www.krizikovafontana.cz Warto zwiedzić Czeskie Muzeum Muzyki (Karmelitská 2/4), gdzie znajduje się m. in. fortepian Bedřicha Smetany. Można tu posłuchać autentycznych nagrań różnych utworów. Z przewodnikiem po Pradze Wędrówka przez Pragę muzyczną Śladami A. Dvořáka, W. A. Mozarta, B. Smetany aż do ściany Johna Lennona. www.czechtourism.com 13 Wybierz się na jedno z przedstawień teatru Laterna Magika na Nowej Scenie Teatru Narodowego (Národní 4), w których nie używa się słów, lecz pracuje z kombinacją projekcji filmowej, tańca, muzyki, światła i pantomimy. Na przykład w inscenizacji „Legendy magicznej Pragi” na dworze cesarza Rudolfa II pojawiają się alchemicy i Golem. Więcej na www.laterna.cz. Spektakl zespołu teatralnego Laterna Magika Kolumna z rycerzem Bruncvikiem Praga jest miastem legend i niesamowitych historii. Niektóre mają swój początek w czasach średniowiecza, a wiele z nich należy już tylko do świata fantazji. Podczas swych spacerów po Pradze pozwól się oczarować starymi legendami o rycerzach bez głowy, diabłach i czarnoksiężnikach. Obraz „Śmierć św. Ksawerego“ Praga magiczna 14 Praga Najbardziej znaną legendą starej Pragi jest ta o sztucznym człowieku, Golemie. Miał go stworzyć z gliny uczony rabbi Löw, aby mu służył i chronił żydowskie getto. Jak mówi legenda, rabbi ukrywał Golema na strychu Synagogi StaroNowej. Obraz Śmierć św. Ksawerego w kościele św. Mikołaja na Mniejszym Mieście podobno ukrywa tajemnicę, a ten kto uważnie wpatrzy się w to dzieło i dotrze do jej rozwiązania, zostanie obdarzony olbrzymim bogactwem. U stóp Mostu Karola stoi kolumna z rycerzem Bruncvikiem. Według czeskiej średniowiecznej legendy Bruncvik uratował przed smokiem lwa, który później towarzyszył mu w wyprawach. Dlatego lew znalazł się w herbie królów czeskich. Mityczny miecz Bruncvika został po jego śmierci zamurowany w jedym z filarów mostu, a pojawi się w chwili, gdy dla Czechów nadejdą ciężkie czasy. Z przewodnikiem po Pradze Prague by night, czyli w poszukiwaniu legend i straszydeł miasta Rycerz bez głowy, zakopany skarb, płonący człowiek: gdzie w Pradze możesz się z nimi spotkać? www.czechtourism.com 15 W kościele Panny Marii Zwycięskiej można obejrzeć kolekcję ubranek, w które siostry karmelitanki przebierają Praskie Dzieciątko Jezus w zależności od kalendarza liturgicznego. Praga duchowa Praskie Dzieciątko Jezus Na oblicze Pragi przez wieki miała wpływ kultura zarówno chrześcijańska jak i żydowska. Niemymi świadkami jej bogatego życia duchowego są dziesiątki kościołów od romańskich aż po obiekty nowoczesne, podobnie jak cały szereg sławnych synagog. Doniosłym miejscem pielgrzymkowym Pragi jest Loreta – zespół zabytkowy ze Świętym Domkiem i kościołem pielgrzymkowym Narodzenia Pańskiego. Wsłuchaj się w dźwięki niezwykłego carillonu, rozlegające się stąd co godzina. Wielką atrakcją jest też Skarbiec Loretański, którego najcenniejszym eksponatem jest monstrancja ozdobiona 6222 diamentami. Posąg św. Jana Nepomucena na Moście Karola 16 Praga Święty Wacław Znajdująca się w kościele Panny Marii Zwycięskiej (Karmelitská 9) figurka Praskiego Dzieciątka Jezus przyciąga tłumy pielgrzymów z całego świata, którzy modlą się do niego, prosząc o ochronę, uzdrowienie i dar dziecka. Pochodząca z Hiszpanii figurka o wysokości 47 centymetrów przedstawia błogosławiące Dzieciątko Jezus. Czescy Święci Najbardziej znanym czeskim świętym jest święty Jan Nepomucen, jeden z patronów Czech, rozsławiony na całym świecie. Był torturowany i w roku 1393 zrzucono go z Mostu Karola do Wełtawy, gdzie utonął. Pomniki św. Jana Nepomucena należą do tradycyjnych atrybutów czeskiego krajobrazu. Łatwo je poznać przede wszystkim po pięciu gwiazdach nad głową świętego. Loreta Dla uczczenia św. Jana Nepomucena każdego roku w maju wypływają na Wełtawę dziesiątki gondol weneckich i łodzi historycznych z muzykantami – są to Świętojańskie Navalis, urzekające widowisko ze światłem, muzyką i fajerwerkami. Za głównego patrona ziemi czeskiej i symbol czeskiej państwowości uważany jest książę święty Wacław, którego monumentalny pomnik konny znajduje się w górnej części Placu Wacława. www.czechtourism.com 17 Synagoga Staro-Nowa Praga żydowska Turyści na nagrobku rabbiego Löwa zostawiają papierki z tajnymi życzeniami. Mówi się, że rabbi Löw jest w stanie je spełnić. Niedawno uczyniła tak Michelle Obama. Spróbuj i ty. Żydzi zaczęli osiedlać się w Pradze już w XI wieku, a wspaniałe stare synagogi na obszarze dzisiejszego Josefova świadczą o tym, że Praga była zawsze ważnym centrum środkowoeuropejskiej zbiorowości żydowskiej, jej życia religijnego i społecznego. Synagogę Maisela wybudował zamożny rabin praskiej gminy żydowskiej Mordechaj Maisel niemal pięć wieków temu, podobnie jak największą w getcie Synagogę Klausa. W Synagodze Pinkasa czeka na zwiedzających niezwykła wystawa ponad czterech tysięcy rysunków żydowskich dzieci, więzionych i uśmiercanych w leżącym na północy Czech hitlerowskim obozie koncentracyjnym Terezín. Ściany synagogi pokryte są ręcznie wypisanymi nazwiskami 80 tysięcy czeskich Żydów, ofiar nazizmu. Na Starym Cmentarzu Żydowskim wśród 12 tysięcy nagrobków znajdziemy grób rabbiego Löwa, który według prastarej legendy 18 Praga Stary Cmentarz Żydowski miał stworzyć sztuczną istotę ludzką, Golema. Budynek dawnej sali ceremonialnej i kostnicy był wzniesiony na początku XX wieku w stylu pseudoromańskim, a obecnie służy celom wystawienniczym. Najstarszą i najpiękniejszą świątynią żydowską jest Synagoga Staro-Nowa, pyszniąca się potężnymi ceglanymi szczytami. Jak mówi legenda, właśnie na jej strychu spoczywa mityczny Golem. Pomnik Franza Kafki Z przewodnikiem po Pradze Żydowska Praga Jakie było stare żydowskie getto? Losy tych miejsc, ich mieszkańców iwybitnych osobistości. Praska wędrówka śladami Franza Kafki Którędy chodził, gdzie mieszkał i gdzie przeżywał swoje tajne pragnienia. O praskim rodaku Franzu Kafce mówi się, że swych dzieł „Przemiana”, „Zamek” czy „Proces” nie napisałby nigdzie indziej niż w Pradze. Zajrzyj do kawiarni Louvre (Národní 22), do której Franz Kafka chadzał, a podczas swych pobytów w Pradze lubił tu też zaglądać fizyk Albert Einstein. Warto również zajść do kawiarni Slavia, którą lubił nie tylko Franz Kafka, ale później także pisarz Milan Kundera. Wspaniała Synagoga Hiszpańska stoi w miejscu, gdzie osiedlili się Żydzi z Hiszpanii, których w XV wieku wypędziła królowa Izabela I Katolicka. www.czechtourism.com 19 Wspomnienia z Pragi Z wycieczek i podróży przywozimy przeżycia i wspomnienia. Niektóre z nich mają materialną postać. Powiesimy je na ścianie, postawimy na półce albo zjemy lub wypijemy. Możemy też włożyć je na siebie, przeczytać czy wysłuchać... Takich wspomnień możesz zabrać z Pragi całe mnóstwo. Kto chce przywieźć z Pragi coś naprawdę ekskluzywnego, nie może pominąć biżuterii z czeskich granatów. Tradycja obróbki granatów sięga w Czechach XIV wieku; mówi się o nich, że te kamienie szlachetne mają czarodziejską moc i działanie lecznicze. Sklep z gwarantowanymi oryginałami znajduje się przy ulicy Dlouhá 28. Najbardziej tradycyjną i pożądaną gałęzią czeskiego rzemiosła jest produkcja wysoce jakościowego szkła artystycznego. W Pradze niemal na każdym rogu znajdziesz sklepiki z tradycyjnymi ręcznie szlifowanymi wazonami, paterami, kielichami i różnymi figurkami ze szkła. Najbardziej znanymi markami tej branży są Huta Szkła Moser (sklep firmowy 20 Praga Na Příkopě 12) i Preciosa (sklep firmowy Jindřišská 19). Jeżeli poszukujesz cenionych wyrobów z czeskiego szkła w nowoczesnym designie, warto poznać prace czołowych współczesnych artystów tworzących w tej dziedzinie (Rony Plesl, Jiří Pelcl, Bořek Šípek i Olgoj Chorchoj). Zwolennicy nowoczesnego designu nie powinni pominąć Galerii Křehký (Osadní 35), gdzie można obejrzeć i zakupić także mistrzowskie dzieła projektantów z Czech i całego świata. W sklepie Modernista (Celetná 12) można kupić zwłaszcza szkło, porcelanę i biżuterię poczynając od czeskiego kubizmu przez funkcjonalizm aż po dzieła współczesnych designerów czeskich. Warto zajrzeć do galerii handlowej DOX by Qubus Przywieź swoim dzieciom ręcznie wykonaną lalkę czy na przykład figurkę Krecika z popularnego czeskiego serialu animowanego. Wielkim powodzeniem u dzieci cieszą się też drewniane czy blaszane zabawki w stylu retro. Maxim Velčovský – Golden Line (Poupětova 1), która w swej ofercie prezentuje absolutną czołówkę czeskiego designu i twórczości konceptualnej, na przykład prace Studio Qubus (Rámová 3) założonego przez uzdolnionych młodych czeskich designerów Maxima Velčovského i Jakuba Berdycha. Kobiety, które lubią nosić jakościowe i oryginalne kreacje, mogą zaspokoić swoje upodobania na przykład w butiku młodej projektantki Kláry Nademlýnské (ulica Dlouhá 3), oferującej tu luksusową konfekcję damską prêt-à-porter. Pod tym samym adresem ma również swoją siedzibę ekskluzywny butik Beaty Rajské, nastawiony na bardziej konserwatywne miłośniczki mody, jest tu też kolejny butik malarki i projektantki Natalii Ruden. Kolekcje światowych marek luksusowej mody znajdują się przy ulicy Paryskiej (www.parizskaulice.cz), wybiegającej z Rynku Starego Miasta. Czeski granat Propozycja programu Praga jest miastem obfitującym w niespodzianki. Aby dobrze poznać metropolię, jeden dzień to zdecydowanie za mało. Przedstawiamy propozycje, co wybrać podczas jednoczy dwudniowego pobytu. Zaczerpnij inspiracji… Dzień pierwszy Co roku w pierwszym tygodniu października w sklepach i galeriach Pragi odbywa się międzynarodowy przegląd Desingblok, który warto zobaczyć, bowiem wystawcami są czołowi czescy i światowi projektanci mebli, biżuterii, szkła, akcesoriów domowych i innych przedmiotów użytkowych. Trasę rozpocznij od Hradczan. Idąc z Pohořelca miniesz monumentalną budowlę Pałacu Czerninów (Černínský palác), siedzibę Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Po dojściu do Lorety obejrzyj tam Święty Domek i cenny skarbiec, wsłuchując się w melodię jej kurantów. Przejdź koło Strahovskiego Klasztoru (Strahovský klášter) i skieruj się na Petrzyńską Wieżę Widokową. Po wspięciu się na szczyt wieży, która góruje nad miastem na wysokość niemal 300 metrów zobaczysz całą Pragę jak na dłoni. Jeśli wrócisz ponownie na Plac Hradczański, zatrzymaj się przy Mariańskiej Kolumnie Morowej, a potem przy pomniku pierwszego czechosłowackiego prezydenta T. G. Masaryka. Tu przywita cię już Zamek Praski. Na zwiedzenie tego najważniejszego czeskiego zabytku zarezerwuj sobie dostatek czasu. Zwiedź Katedrę świętych Wita, Wacława i Wojciecha oraz Złotą Uliczkę, gdzie dawniej w miniaturowych domkach mieszkali alchemicy. Jeżeli na I Dziedziniec Zamkowy dotrzesz przed godziną dwunastą, staniesz się świadkiem uroczystej zmiany warty przy ciekawym akompaniamencie muzycznym. Od kwietnia do listopada możesz ponadto zwiedzić piękne ogrody Zamku Praskiego. Dzień drugi Drugi dzień w Pradze przeznacz na zwiedzenie podzamcza. Przejdź się po Starym Mieście i malowniczej Malej Stranie. Zacznij od Domu Miejskiego, idąc dalej ulicą Celetną, gdzie mieszkał pisarz Franz Kafka (Celetná 2 i 3), w kierunku Rynku Starego Miasta. Zatrzymaj się pod domem Pod Czarną Madonną (Ovocný trh 19), gdzie możesz Tańczący Dom w tamtejszym sklepiku kupić oryginalną biżuterię czy wazon kubistyczny. Na Rynku Starego Miasta nie przeocz procesji apostołów na Zegarze Orloj Ratusza (co godzina). Obejrzyj też malownicze fasady okolicznych domów, nad którymi góruje Kościół Matki Boskiej przed Tynem. Stąd już blisko na Stare Żydowskie Miasto Josefov. Tu warto zwiedzić Synagogę Staro-Nową i Stary Cmentarz Żydowski. Jeżeli uliczkami tej dzielnicy dojdziesz do skrzyżowania ulic Dušní i Vězeňská, natrafisz na oryginalny pomnik Franza Kafki. Kto miał w planie zakupy, może udać się na pobliską elegancką ulicę Paryską, gdzie swoje sklepy firmowe otworzyło wiele światowych luksusowych marek. Ten kto pragnie w dalszym ciągu wędrować po Pradze, powinien przespacerować się po Moście Karola, który jest najstarszym mostem na Wełtawie i drugim w kolejności najstarszym kamiennym mostem w Czechach. Za mostem zaczyna się już malownicza malownicze Mniejsze Miasto. Zaraz za Mostem Karola zajrzyj do dolnej części Mniejszego Miasta nazywanej Kampa. Znajduje się tu wiele restauracji i kawiarni, rozległy park i galeria sztuki współczesnej. Przez całą Kampę przepływa romantycznymi zaułkami odnoga Wełtawy Čertovka z młynem. Co jeszcze warto zobaczyć Wyszehrad Wyrusz w górę Wełtawy aż do skalistego cypla, nad którym wznosi się najstarsza siedziba królewska, Vyšehrad. Rozciąga się stąd niezwykły widok na Pragę. W miesiącach letnich tętni tu bogate życie kulturalne – pod gołym niebem wystawiane są sztuki i odbywają się koncerty. Tańczący Dom Na bulwarze Rašinovo nábřeží z pewnością zwrócisz uwage na Tańczący Dom (Tančící dům), budowla z lat 90-tych XX wieku. Swoją nazwę zawdzięcza dwóm wieżom, przypominającym postacie tancerzy Ginger (szklana) i Freda (kamienna). Autorem domu jest architekt Frank Gehry, a w projektowaniu wnętrz uczestniczyła czeska architekt Eva Jiřičná. W 1996 roku obiekt zdobył prestiżowe wyróżnienie amerykańskiego czasopisma Time. Wieczorny Petrzyn Wzgórze petrzyńskie jest najbardziej romantyczne przy zachodzie słońca. Po dotarciu na Újezd możesz stamtąd dojść na szczyt krętymi alejkami wśród drzew owocowych lub wyjechać kolejką linową. Tuż pod wieżą widokową znajduje się Labirynt Luster, który z pewnością cię rozweseli. www.czechtourism.com Mapa praskiego metra C Kobylisy A Dejvice Zličín B lky dů Sto k Lu Hů rka ská alo an str M A ice tov e Bu nic vé Jino o N cká ské í o dli éh í Ra íchov draž ažsk stán á Pr ov n m p S ny ži Lu a Ládví Střížkov Letňany Prosek Nádraží á á k Holešovice s sk n ka av dča va ov mor sočan n Vltavská Hra no lm ětí Pa Česko Vy ub lbe Ko Hlo Invalidovna á FLORENC jsk da o Ra ahra MŮSTEK éh a z MUZEUM lF or livsk Že ská á sk ěst rom Sta MŮSTEK stí y mě lik Ná epub R cká St rác ická nk Pa ějov ov d Bu ačer K Ska ly zty Ro Křižíkova FLORENC Hlavní nádraží MUZEUM stí Národní třída I. P. Pavlova ámě d N íru řího ěbra M Anděl Ji Pod z Karlovo náměstí Vyšehrad ni raš ov od Ch lka Depo Hostivař Háje O tov pa C A Dejvice A – Můstek A,B – Muzeum A,C – Depo Hostivař A B Zličín B – Můstek B,A – Florenc B,C – Černý most B C Háje C – Muzeum C,A – Florenc C,B – Letňany C Legenda Kościół-kaplica-synagoga Linie i stacje kolejowe Punkty widokowe Dworzec autobusowy Przystań Stacja metra Granica strefy UNESCO Punkty informacyjne CzechTourism www.czechtourism.com • Staroměstské nám. 5, Praga 1 • Vinohradská 46, Praga 2 Praga Wydawca CzechTourism CzechTourism, Vinohradská 46, 120 41 Praga 2 [email protected] www.czechtourism.com Wydanie I, Praga 2013 © Tekst: Stanislav Škoda i CzechTourism Przekład: Krzysztof Jaxa-Rożen Fotograe: CzechTourism, Libor Sváček, Pavel Hroch, Dagmar Veselková, Ctirad Suchan, Michal Vitásek, Ladislav Renner, Jiří Strašek, Pavel Hron, archiwum Teatru Narodowego i Magistratu st. m. Pragi, PragueWeddings.com, M.I.P. Group, COEX CZ Design, print: Vydavatelství MCU, www.mcumedia.cz Mimo starannego opracowania publikacji nie ponosimy odpowiedzialności za zawarte w niej informacje. www.czechtourism.com Ocjalna prezentacja turystyczna Republiki Czeskiej ISBN: 978-80-87824-49-8 B Černý most Gdybyś wiedział, jak gorące są tu źródła i płomienne noce, pragnąłbyś się cieszyć ich ciepłem. Magiczne połączenie leczniczej mocy gorących źródeł i bogatego życia towarzyskiego od wielu stuleci inspirują do odwiedzenia Karlowych Warów gości z całego świata. Niegdyś można tu było spotkać arystokratów, wielkich rewolucjonistów i przedstawicieli europejskich elit kulturalnych. Wary rozsławił również najważniejszy festiwal filmowy w Europie Środkowej. W okresie festiwalowym w miejscowych salach kinowych i barach spotykają się miłośnicy filmu z gwiazdami Hollywoodu, aby wspólnie poddać się magii ulotności słodkiego życia. www.czechtourism.com Karlowe Wary
