Szkoła Podstawowa nr 42 w Lublinie

Transkrypt

Szkoła Podstawowa nr 42 w Lublinie
Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI
PROBLEMOWEJ
Szkoła Podstawowa nr 42
Lublin
Kuratorium Oświaty w Lublinie
Wstęp
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów
do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej
wymagań państwa.
Ewaluacja
zewnętrzna
polega
na zbieraniu
i analizowaniu
informacji
na temat
funkcjonowania
szkoły
w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa:
1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów.
2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.
3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
4. Uczniowie są aktywni.
5. Respektowane są normy społeczne.
6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji.
7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych.
8. Promowana jest wartość edukacji.
9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki.
10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju.
11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu,
egzaminu
gimnazjalnego,
egzaminu
maturalnego,
egzaminu
potwierdzającego
kwalifikacje
zawodowe
i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych.
12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi.
Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu
Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te
wymagania na pięciu poziomach:
●
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
●
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
Szkoła Podstawowa nr 42
2/51
Opis metodologii
Badanie zostało zrealizowane w dniach 07-01-2015 - 13-01-2015 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji,
w skład którego weszli: Bożena Ćwiek, Beata Filipowska. Badaniem objęto 65 uczniów (ankieta i wywiad
grupowy),
84
rodziców
(ankieta
i wywiad
grupowy)
i 28
nauczycieli
(ankieta
i wywiad
grupowy).Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły, wywiad grupowy z nauczycielami,
uczniami,rodzicami, partnerami szkoły, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na
podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły.
Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi:
OZ - Arkusz obserwacji zajęć
AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły
AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli
AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców
AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień"
AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła"
APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora
ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych"
WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami
WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami
WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami
WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły
WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji
WP - Scenariusz wywiadu z partnerami
WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale
Szkoła Podstawowa nr 42
3/51
Obraz szkoły
Zapraszamy Państwa do zapoznania się z raportem z ewaluacji zewnętrznej problemowej przeprowadzonej
w Szkole Podstawowej nr 42 w Lublinie. Jest to szkoła publiczna prowadzona przez Miast Lublin. Uczęszcza
do niej 304 uczniów. Mieści się w
niedużym, ale przestronnym i funkcjonalnym budynku, wtopionym
w krajobraz osiedla. Do dyspozycji uczniów, rodziców i nauczycieli jest ogrodzony plac wokół szkoły, na który
składają się: teren zielony, patio, gdzie dzieci mogą bezpiecznie wychodzić z budynku podczas zajęć oraz
przerw, parking samochodowy oraz zespół boisk Orlik. Po lekcjach dzieci mogą korzystać z nich pod opieką
trenerów- animatorów Szkoła posiada także duży i nowoczesny plac zabaw, dostępny nie tylko dla uczniów,
ale także mieszkańców osiedla.
Do nauki zachęcają uczniów duże – znacznie większe niż w typowej szkole - ładnie urządzone sale lekcyjne,
wyposażone w pomoce dydaktyczne, w tym sprzęt audiowizualny oraz komputerowy. Trzy sale lekcyjne mają
pełne wyposażenie multimedialne: komputer dla nauczyciela i każdego ucznia, tablica interaktywna, projektor,
głośniki, dodatkowe wyposażenie, które szkoła zdobyła poprzez udział w programie "Cyfrowa szkoła". W całej
szkole funkcjonuje sieć informatyczna Wi-Fi.
Do dyspozycji uczniów jest także biblioteka szkolna, posiadająca ponad 20 tys. książek, filmów, gier
dydaktycznych i logicznych, płyt z muzyką oraz programów komputerowych, w tym programów dla uczniów.
Pracownicy biblioteki ponadto organizują pomoc dla dzieci w zakresie doskonalenia umiejętności czytania
i pisania i odrabiania zadań domowych.Świetlica szkolna otwarta w godz. 7:30–17:30 zapewnia opiekę oraz
pomoc dydaktyczną wszystkim potrzebującym uczniom. Wychowawcy świetlicy prowadzą zajęcia z języka
angielskiego, zajęcia czytelnicze, gimnastykę korekcyjno-kompensacyjną, zajęcia rekreacyjno-sportowe oraz
pomagają uczniom w odrabianiu zadań domowych.
Szkoła prowadzi również stołówkę szkolną, z której korzysta większość uczniów. Każdy uczeń ma zapewnioną
pomoc psychologiczno-pedagogiczną zarówno ze strony pedagoga szkolnego, jak i wykwalifikowanej kadry
nauczycielskiej.
Prawie
wszyscy
nauczyciele
mają
przynajmniej
dwie
specjalności,
3
nauczycieli
ma
jednocześnie uprawnienia do kształcenia zintegrowanego i języka angielskiego, a wszyscy zostali przeszkoleni
w zakresie
pierwszej
i zainteresowań,
pomocy.Oferta
lecz
przede
edukacyjna
wszystkim
umożliwia
do sprawdzianu. Służą temu zarówno lekcje jak i
szkoły
pozwala
realizację
uczniom
podstawy
na odkrywanie
programowej
talentów
i przygotowanie
zajęcia pozalekcyjne prowadzone w formie kółek
zainteresowań oraz zajęcia wyrównawcze, wspomagające rozwój dzieci.
Poza widoczną aktywnością na lekcjach uczniowie Szkoły Podstawowej nr 42 charakteryzują się dużą
aktywnością społeczną i samorządnością kształtowaną m.in. poprzez pracę w Samorządzie Uczniowskim. Na
uwagę zasługuje działalność charytatywna na rzecz osób potrzebujących, prowadzona poprzez udział
w ogólnopolskich akcjach charytatywnych oraz podejmowanie działań lokalnych tj. pomoc dla Hospicjum im.
Małego Księcia.Aby zachęcić uczniów do podejmowania codziennego wysiłku na rzecz własnego rozwoju,
nauczyciele stosują nowoczesne pomoce dydaktyczne i aktywizujące metody nauczania oraz formy pracy
motywujące uczniów do samodzielnego uczenia się, m. in. umożliwiają im branie udziału w różnych konkursach,
w których
uczniowie
tej
szkoły
często
zdobywają
laury. Szkoła
aktywnie
współpracuje
z instytucjami
i organizacjami działającymi w środowisku lokalnym, ciesząc się bardzo dobrą opinią. Partnerzy szkoły
podkreślają wysoki poziom nauczania oraz ocenianie adekwatne do potencjału uczniów.
W myśl przyjętej koncepcji pracy celem edukacji prowadzonej w Szkole Podstawowej nr 42 jest wspieranie
wszechstronnego rozwoju każdego dziecka zgodnie z jego potrzebami oraz zapewnienie możliwości zdobycia
Szkoła Podstawowa nr 42
4/51
wiedzy i umiejętności potrzebnych do kontynuowania edukacji na poziomie gimnazjalnym i funkcjonowania we
współczesnym świecie.
Szkoła Podstawowa nr 42
5/51
Informacja o placówce
Nazwa placówki
Patron
Szkoła Podstawowa nr 42
Konstanty Ildefons Gałczyński
Typ placówki
Szkoła podstawowa
Miejscowość
Lublin
Ulica
Rycerska
Numer
9
Kod pocztowy
20-552
Urząd pocztowy
Lublin
Telefon
0815360110
Fax
0815360116
Www
sp42.lublin.pl
Regon
00021994500000
Publiczność
publiczna
Kategoria uczniów
Dzieci lub młodzież
Charakter
brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze
304
Oddziały
13
Nauczyciele pełnozatrudnieni
29.00
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
10.00
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
5.00
Średnia liczba uczących się w oddziale
23.38
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
10.48
Województwo
LUBELSKIE
Powiat
Lublin
Gmina
Lublin
Typ gminy
gmina miejska
Szkoła Podstawowa nr 42
6/51
Poziom spełniania wymagań państwa
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej
B
W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z
poprzedniego etapu edukacyjnego (D)
Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji
(D)
W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego
możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D)
Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów
uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów,
w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych
działań dydaktyczno-wychowawczych (B)
Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B)
Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji
B
W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia
się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D)
Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne
organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy
psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie
do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D)
W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły
lub placówki (D)
Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami
świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D)
W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w
odniesieniu do każdego ucznia (B)
W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B)
Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników
sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego
kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych
D
W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i
wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje
się i podejmuje działania (D)
Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby
modyfikowane (D)
W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B)
W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć
uczniów i losów absolwentów (B)
Szkoła Podstawowa nr 42
7/51
Wnioski
1. Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 42 w Lublinie nabywają wiadomości i umiejętności
określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla I i II etapu edukacyjnego,
a wyniki sprawdzianu zewnętrznego na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat mieszczą się
w grupie wyników wysokich oraz bardzo wysokich.
2. Szkoła
prowadzi
badania
wewnętrzne,
dotyczące
efektów
pracy
dydaktyczno
-
wychowawczej i są one adekwatne do jej potrzeb, ponieważ przekładają się na wysoki
poziom
zajęć
edukacyjnych,
skuteczność
udzielanej
uczniom
pomocy
psychologiczno-pedagogicznej oraz różnorodne osiągnięcia uczniów.
3. Szkoła zbiera informacje o losach absolwentów, jednak działań nauczycieli w tym zakresie
nie można określić jako badanie, ponieważ nie mają one cech właściwych badaniom: nie są
zaplanowane, opisane, nastawione na realizację określonego celu oraz nie prowadzą
do wniosków i rekomendacji do dalszej pracy szkoły.
4. Nauczyciele sporadycznie sięgają po opracowania badań zewnętrznych, co powoduje iż w
planowaniu
działań
służących
doskonaleniu
procesów
edukacyjnych
nie
uwzględniają
wniosków z analiz danych pochodzących z różnego rodzaju badań edukacyjnych.
5. W szkole w sposób systemowy przeprowadza się rozpoznanie potrzeb uczniów, w wyniku
czego
każdy
uczeń
ma
psychologiczno-pedagogiczną
nauczania
oraz
sukcesy
zapewnioną
i wsparcie
uczniów
odpowiednią
edukacyjne,
w konkursach
co potwierdzają
wiedzy
opiekę,
pomoc
wysokie
i artystycznych,
wyniki
zawodach
sportowych czy działalności społecznej.
Szkoła Podstawowa nr 42
8/51
Wyniki ewaluacji
Wymaganie:
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej
Stan oczekiwany:
Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do
nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice
powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one
nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o
osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego.
Poziom spełnienia wymagania: B
Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:
W szkole w sposób zaplanowany i systematyczny prowadzone są badania i analizy osiągnięć
uczniów z klas I-III, a sformułowane na tej podstawie wnioski i rekomendacje wykorzystywane są
do planowania pracy z uczniami klas 4-6. Także w ciągu całego drugiego etapu edukacyjnego,
nauczyciele systematycznie monitorują i prowadzą analizy nabywania kluczowych umiejętności oraz
osiągnięć edukacyjnych uczniów. Podejmowane działania, w których uwzględniane są uprzednio
zdiagnozowane potrzeby i możliwości psychofizyczne uczniów oraz zalecane warunki i sposoby
realizacji
podstawy
programowej,
i umożliwienie osiągania
wielu,
ukierunkowane
różnorodnych
są
sukcesów
na podniesienie
efektów
kształcenia
edukacyjnych
uczniów
widocznych
z perspektywy badanej klasy jak i całej szkoły. Szkoła podejmuje działania w ramach zajęć
obowiązkowych jak i licznych dodatkowych, które kształtują umiejętności przydatne w gimnazjum,
a później na rynku pracy i są to działania skuteczne.
Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając
osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego
Na podstawie "analizy danych zastanych" oraz wypowiedzi dyrektora szkoły można stwierdzić, że w szkole
realizuje się ofertę edukacyjną spójną z podstawą programową, modyfikowaną w celu umożliwienia
uczniom pełniejszego rozwoju. W szkole przeprowadza się:
●
Badanie gotowości szkolnej w oddziale "O" 2013/2014. Badanie przeprowadzono na podstawie " Kart
do diagnozowania gotowości szkolnej" wyd. Nowa Era.
Szkoła Podstawowa nr 42
9/51
●
Badanie gotowości szkolnej w klasie 1. Powstaje na podstawie: wnikliwej analizy " Informacji
o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej" – " Kart pracy do diagnozy wstępnej
w klasie I" wyd. Nowa Era, rozmowy z rodzicami i spostrzeżeń związanych z bieżącą obserwacją ( we
wrześniu trwa okres adaptacyjny dzieci).
●
Ogólnopolski Sprawdzian Kompetencji Trzecioklasisty Operon ( j. polski i matematyka).
●
Ogólnopolskie
Badanie
Umiejętności
Trzecioklasistów
OBUT
w roku
szkolnym
2013/2014
(matematyka). Należy zauważyć, że poza rekomendacjami przysłanymi przez CKE nauczyciele
opracowują raport, który zawiera wnikliwą analizę arkusza zarówno OBUT jak i OPERON.
●
Indeks sprawności fizycznej K. Zuchory – prowadzony co roku od klasy 4 do 6.
●
Diagnozę klasy na "zebraniu zespołu klasowego" (zawsze w pierwszym tygodniu września klasy
czwartej). Na zebraniu obecni są wszyscy uczący oraz były wychowawca klasy. Diagnoza zawiera
analizę testów OBUT i OPERON, charakterystykę klasy podawaną przez byłego wychowawcę,
wskazanie uczniów chętnie biorących udział w konkursach, wskazanie potrzeb wszystkich uczniów –
przez wychowawcę ( charakterystyka każdego dziecka), zwrócenie uwagi na uczniów z dysfunkcjami,
analizę opinii ppp.
Wnioski z przeprowadzonych analiz są wykorzystywane przez nauczycieli, między innymi:
●
planowania zajęć pozalekcyjnych np. w roku szkolnym 2014/2015:
- sportowych (7 grup SKS),- kół zainteresowań (15 grup, np. koło dziennikarskie, informatyczne, muzyczne, j.
polskiego,
"Potrafię
więcej",
religijne,
matematyczne),-
zajęć
wyrównawczych
(20
grup,
np.
zajęcia
na koncentrację, zajęcia z matematyki, j. angielskiego, zespół ćwiczeń z grafomotoryki, j. polskiego),
●
modyfikacji planów pracy dydaktycznej w celu:
- dostosowania treści kształcenia w zależności od zdiagnozowanego potencjału uczniów, - doskonalenia tych
umiejętności, z którymi uczniowie radzą sobie najsłabiej po II etapie edukacji.
●
planowanie indywidualizacji pracy z uczniami zarówno na lekcjach jak i zajęciach dodatkowych.
Na podstawie przeprowadzonego badania stwierdzono, że w szkole diagnozuje się osiągnięcia
uczniów z pierwszego etapu edukacyjnego, a wnioski wykorzystuje się do realizacji
podstawy programowej w klasie czwartej. Diagnozy te są celowe ponieważ pozwalają
nauczycielom
planować
pracę
z uczniami
w celu
realizacji
podstawy
programowej
w klasach 4-6.
Szkoła Podstawowa nr 42
10/51
Obszar badania:
Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych
warunków i sposobów jej realizacji
Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są spójne z podstawą programową i są realizowane
z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. W ankiecie nauczyciele wskazują, iż
kształtują
(z
różną
częstotliwością)
uzyskiwane
w procesie
uczenia
się,
niezbędne
w społeczeństwie
i gospodarce opartej na wiedzy kompetencje kluczowe takie jak:
●
czytanie (23 z 28), umiejętność uczenia się (22 z 28), umiejętność komunikowania się w języku
ojczystym (26 z 28), odkrywania swoich zainteresowań (20 z 28), umiejętność pracy zespołowej (18
z 28) na wszystkich zajęciach,
●
myślenie
naukowe,
matematyczne
czy
posługiwania
się
technologiami
informacyjno-
komunikacyjnymi na większości zajęć.
Obserwacja zajęć potwierdza kształtowanie najważniejszych umiejętności kluczowych, opisanych w podstawie
programowej dla I i II etapu edukacyjnego.
●
Na wszystkich lekcjach kształtowano: czytanie, umiejętność pracy zespołowej, umiejętność uczenia
się,
●
na 5 z 6 obserwowanych lekcji - myślenie naukowe, umiejętność komunikowania się w języku
ojczystym i w języku obcym, zarówno w mowie, jak i piśmie,
●
na 4 z 6 obserwowanych lekcji- umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami
informacyjno-komunikacyjnymi, w tym także dla wyszukiwania i korzystania z informacji,
●
na 3 z 3 myślenia matematycznego.
Ankietowani nauczyciele wskazali, które z zalecanych sposobów i warunków realizacji podstawy programowej
wykorzystują systematycznie (wyk. 1o) co potwierdziły obserwacje lekcji (tab.1). Podczas obserwacji zajęć dało
się zauważyć, że na wszystkich z nich występuje spójność działań nauczycieli z zalecanymi warunkami
i sposobami realizacji podstawy programowej oraz celowość zastosowanych pomocy dydaktycznych, metod
i form pracy. Obserwowane lekcje odbywały się w salach gdzie przestrzegane są warunki organizacyjne oraz
bazowe dotyczące prowadzenia zajęć np. sale do nauczania klas I-III są podzielona na dwie części, każda sala
wyposażona
jest
w tablicę
interaktywna
z projektorem
multimedialnym,
w szkole
jest
50
laptopów
wykorzystywanych podczas lekcji w razie potrzeby. Nauczyciele stosują w nauczaniu pomoce dydaktyczne (np.
komputer z projektorem multimedialnym, odpowiednie oprogramowanie, plansze poglądowe, mapy, materiały
pomocnicze, płyty CD, prezentacje multimedialne), komunikują się w języku obcym, prowadzą dialogi, słuchają
i komunikują się w sytuacjach życia codziennego (język angielski), posługują się pojęciami matematycznymi,
pracują w zespole, uzasadniają i sprawdzają rozwiązania, dyskutują, uczestniczą w pokazie z objaśnieniem
(przyroda), pracują metodami aktywnymi, analizują przypadki, odwołują się do wcześniej nabytych wiadomości,
planują pracę w celu wykonania przydzielonych zadań. Na większości obserwowanych lekcjach główny obszar
aktywności uczniów dotyczył stawianych pytań i pozyskiwania na nich odpowiedzi. Kształcono umiejętności
krytycznego i twórczego podejścia do rzeczywistości ( np. przyrodniczej poprzez realizację celu ogólnego lekcji).
Na lekcji przyrody proces edukacyjny został zorganizowany w sposób sprzyjający uczeniu się w formule
"uczniowie uczą się od siebie nawzajem". Po przeprowadzeniu badania można stwierdzić, ze działania
podejmowane przez nauczycieli potwierdzają spójność procesu edukacyjnego w szkole z zalecanymi
Szkoła Podstawowa nr 42
11/51
warunkami
a nauczyciele
i sposobami
mają
realizacji
świadomość,
podstawy
że właściwa
programowej
realizacja
z poszczególnych
podstawy
przedmiotów
programowej
wpływa
na nabywanie przez uczniów określonych kompetencji kluczowych.
Wykres 1o
Szkoła Podstawowa nr 42
12/51
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Które z zalecanych sposobów i warunków realizacji podstawy programowej wykorzystał/a Pan/i
podczas tej lekcji? [WNPO] (7650)
Tab.1
Numer Treść odpowiedzi
1
Cytaty
Główny obszar aktywności uczniów na lekcji dotyczył
stawianych pytań i pozyskiwania na nich odpowiedzi.
2
Kształcenie umiejętności krytycznego i twórczego
podejścia do rzeczywistości przyrodniczej poprzez
realizację celu ogólnego lekcji
3
Proces edukacyjny na lekcji został zorganizowany w
Uczniowie pracując w grupach korzystali ze swoich
sposób sprzyjający uczeniu się w formule „uczniowie
talentów i wiedzy, brali odpowiedzialność za pomoc
uczą się od siebie nawzajem” .
kolegom a także rozwijali społeczną umiejętność
twórczej kooperacji.
4
czynny udział w zdobywaniu wiedzy matematycznej
przybliżanie ucznia do matematyki, rozwijanie
kreatywności, umożliwianie samodzielnego odkrywania
związków i zależności
5
indywidualizacja procesu nauczania
danie możliwości osiągnięcia sukcesu uczniom mających
trudności w nauce matematyki, a także rozwijanie
umiejętności uczniom zdolnym.
6
Rozwijanie ciekawości świata.
7
Motywowanie ucznia do aktywnego poznawania
rzeczywistości, uczenia się i komunikowania, w tym
także do samodzielnego docierania do informacji.
8
odpowiednio wyposażona sala, korzystanie z pomocy
dydaktycznych jak słowniki, pomoce wizualne,
odtwarzacz płyt CD, komplet płyt do nauczania, dostęp
do komputerów z łączem internetowym
Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia,
uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz
W szkole monitorowane i analizowane są osiągnięcia każdego ucznia, a wdrażanie działań
podjętych na podstawie formułowanych wniosków jest powszechne. Odpowiedzi ankietowanych
nauczycieli pozwalają stwierdzić, że prawie wszyscy nauczyciele monitorują osiągnięcia uczniów: sprawdzając,w
jaki sposób uczniowie wykonują zadania, czy uczniowie właściwie zrozumieli omawiane kwestie, zadając
pytania, prosząc uczniów o podsumowanie ćwiczenia, zbierając informacje zwrotne. Prawie wszyscy stosują
ocenianie bieżące i podsumowujące, co obrazuje wykres (1w). Ankietowani nauczyciele wykorzystują w swojej
pracy wnioski z analizy osiągnięć uczniów do:
●
modyfikacji
zakresu
wprowadzanego
materiału,
wyboru
zagadnień,
które
sprawiają
uczniom
trudności,
●
modyfikacji warsztatu pracy,
Szkoła Podstawowa nr 42
13/51
●
modyfikacji dotychczasowych metod pracy,
●
indywidualizacji nauczania,
●
oraz ćwiczenia strategii rozwiązywania testów i zadań egzaminacyjnych,
●
dodatkowo nauczyciele kierują uczniów na zajęcia dodatkowe,
●
motywują do zwiększania indywidualnego zaangażowania uczniów.
Częstotliwość działań nauczycieli w tym zakresie przedstawia wykres (1o). Należy zauważyć, że tylko czterech
nauczycieli wykorzystuje wnioski z analiz osiągnięć uczniów do modyfikacji kryteriów z oceniania, a nikt nie
zaznaczył, ze zwiększa nacisk na rozwiązywanie zadań praktycznych . Dane z ankiety dla nauczycieli zostały
w większości potwierdzone wynikami obserwacji zajęć, podczas których wszyscy nauczyciele (6 z 6) na bieżąco
monitorowali proces uczenia się uczniów poprzez: sprawdzanie, czy uczniowie właściwie zrozumieli treści lekcji
i w jaki sposób wykonują zadania, zadawanie pytań, stwarzanie uczniom możliwości zadawania pytań, zwracali
uwagę na odpowiedzi lub działania niewłaściwe w każdej sytuacji. 5 z 6 obserwowanych nauczycieli prosiło
uczniów o podsumowanie lekcji ale tylko jeden pytał uczniów, co sądzą na temat ich pracy. Nauczyciele uczący
w klasie piątej podczas wywiadu podali sposoby monitorowania osiągnięć uczniów oraz wykorzystania wniosków
z analiz uczniów co obrazuje tab.1. Są one zbieżne z informacjami podanymi w ankiecie oraz spostrzeżeniami
z obserwacji. Na podstawie przeprowadzonego badania można stwierdzić, że w szkole monitoruje się
i diagnozuje osiągnięcia uczniów oraz wdraża wnioski z tych analiz wykorzystując je
do modyfikowania procesu nauczania i jest to praktyka powszechna.
Szkoła Podstawowa nr 42
14/51
Wykres 1o
Szkoła Podstawowa nr 42
15/51
Wykres 1w
Szkoła Podstawowa nr 42
16/51
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: W jaki sposób wykorzystują Państwo w swojej pracy wnioski z analizy osiągnięć uczniów?
[WNO] (9904)
Tab.1
Numer Treść odpowiedzi
1
kierowanie na zespoły wyrównawcze
2
kierowanie na koła zainteresowań
3
objęcie pomocą uczniów mających problemy w nauce
4
wybór metod i form pracy
5
systematyczne i planowe ćwiczenie z uczniami tych
umiejętności, które wypadły w stopniu
niezadawalającym podczas analizy wyników próbnych
egzaminów, sprawdzianów zewnętrznych i sumujących
6
modyfikowanie planów dydaktycznych
7
indywidualizacja pracy z uczniami
8
korzystam z pomocy dydaktycznych wielu wydawnictw,
co daje uczniom możliwość zetknięcia się z wielorakimi
zadaniami i daje im wielopłaszczyznowe spojrzenie na
zagadnienia;
9
organizujemy wyjścia do teatru, kina, projekcje filmów w
szkole, zajęcia pozaszkolne
10
dzieci uzdolnione kierujemy na zajęcia specjalistyczne w
klubach sportowych, w szkole muzycznej,
11
upowszechnianie dorobku uczniów na terenie szkoły
Obszar badania:
przyczyniają
się
Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów
do
wzrostu
efektów
uczenia
się
i
osiągania
różnorodnych
sukcesów
edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany
etap
edukacyjny,
potwierdzają
skuteczność
podejmowanych
działań
dydaktyczno-wychowawczych
W
szkole
wdrożone
wnioski
z monitorowania
i analizowania
osiągnięć
uczniów
przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów
edukacyjnych uczniów. Z wypowiedzi dyrektora wynika, że działania podjęte przez szkołę w wynikających
z bieżących analiz przyczyniły się do wzrostu wyników kształcenia oraz do osiągnięcia innych sukcesów
edukacyjnych uczniów. Dyrektor stwierdza, że są to następujące działania:
●
modyfikowanie planów dydaktycznych: zwiększenie liczby godzin na powtórzenie treści słabo
opanowanych przez uczniów,
●
rozszerzanie zakresu źródeł informacji (szukanie przez dzieci informacji z różnych źródeł),
Szkoła Podstawowa nr 42
17/51
●
organizowanie dodatkowych zajęć dla uczniów w zakresie najsłabiej opanowanych umiejętności ( są
to zajęcia indywidualne i zespołowe ( 2-3 uczniów) prowadzone przez nauczycielki pracujące
na co dzień w bibliotece szkolnej mające także kwalifikacje do nauczania j. polskiego i nauczania
początkowego),
●
odpowiedni dobór metod i form pracy, włączanie dodatkowych kart pracy,
●
organizowanie zajęć wyrównawczych.
Wszystkie te działania w roku szkolnym 2013/2014 spowodowały wzrost wyników nauczania w II semestrze
w stosunku do semestru I, wzrosła też średnia ocen klas 4-6 i tak w I półroczu wyniosła 4,03, natomiast średnia
roczna - 4,15 dodatkowo poprawiła się frekwencja, np. I półrocze 311 godzin nieusprawiedliwionych w klasach
4-6, natomiast w II półroczu było tych godzin tylko 136. Dodatkowo dyrektor podaje, iż działania wychowawcze
takie jak:
●
organizowanie zajęć dotyczących przeciwdziałaniu agresji,
●
organizowanie zajęć dla klas IV integrujących grupę,
spowodowały, że w roku 2013/14 zwiększyła się ilość wyższych ocen zachowania, np. półrocze - 7 ocen
wzorowych, 64-bdb, 27-db, 18-pop, 4 ndp na koniec roku: 26-wz, 45-bdb, 36-db, 7-pop , 1-ndp., zauważono
też poprawę atmosfery pracy na zajęciach w klasach II i IV.Zdaniem dyrektora pozytywne efekty nauczania
osiągane przez szkołę są także wynikiem formułowania i realizacji wniosków z nadzoru pedagogicznego
sprawowanego przez dyrektora szkoły(tab.1). Nauczyciele uczący w klasie piątej podali liczne przykłady
sukcesów edukacyjnych uczniów, wskazując działania, które przyczyniły się do osiągania tych wyników (tab.2).
Patrząc z perspektywy szkoły, na podstawie danych zastanych można zauważyć, że w szkole podejmowane są
liczne działania, które pozwalają osiągać uczniom sukces na miarę swoich możliwości. W roku szkolnym
2013/2014:
●
troje uczniów jest finalistami konkursów przedmiotowych.
●
w Międzynarodowym Konkursie Matematycznym "Kangur 2014" uczniowie I i II etapu edukacyjnego
otrzymali wyróżnienia ( 7 osób),
●
uczniowie uczestniczyli w 8 konkursach ogólnopolskich, gdzie zdobywali tytuł laureata ( np.
Ogólnopolska Olimpiada z j. angielskiego "Olimpusek" czy Ogólnopolska Stypendiada Wczesnoszkolna
dla klas 2 i 3 ),
●
brali udział w 4 wojewódzkich i miejskich konkursach ( np. Miejski konkurs dla szkół miasta Lublina
"Mali kulturalni w Kozim Grodzie - VII wieków kultury i historii miasta Lublina" II miejsce w finale),
●
uczestniczyli w 19 konkursach międzyszkolnych gdzie zdobywali czołowe miejsca lub wyróżnienia
●
w szkole zorganizowano 16 konkursów wewnętrznych.
●
uczniowie szkoły osiągają bardzo dobre wyniki w turniejach, zawodach i igrzyskach sportowych. w 13
imprezach osiągali czołowe lokaty ( np. w "IV Turnieju Orlika o Puchar Premiera Tuska" II i III
miejsce). Podobnie jak w roku szkolnym 2013/2014 przedstawiają się dane dotyczące laureatów
konkursów w latach 2012/2013 i 2011/2012. ). Należy zauważyć, iż w szkole uczniowie już
na pierwszym etapie edukacyjnym osiągają znaczące sukcesy.
Analiza wyników ankiety skierowanej do uczniów wskazuje, że wszyscy ankietowani uczniowie odnieśli sukces.
Najwięcej wskazań było na wyniki w nauce oraz dobre oceny (64,7%), następnie uczniowie za sukces uważają
Szkoła Podstawowa nr 42
18/51
osiągnięcia w konkursach, olimpiadach ( 23,5%), zdobycie lub podniesienie umiejętności (17,7%), sukcesy
artystyczne(8,8%).
Każdego roku w szkole analizuje się wyniki sprawdzianu. Na podstawie analizy danych zastanych stwierdza się,
że wynik szkoły na przestrzeni ostatnich 10 lat utrzymuje się w grupie wyników wysokich: szkoła dwa razy
osiągnęła stanin 9, sześć razy stanin 8 i dwa razy stanin 7. W ostatnich trzech latach wynik staninowy
przedstawia się następująco: 2012- 8 stanin, 2013- 9 stanin, 2014- 7 stanin. Na spadek wyniku sprawdzianu
do staniunu 7 według dyrektora i pedagoga szkolnego, miała wpływ wzrastająca z roku na rok liczba dzieci
z opiniami z ppp. Analiza raportu sprawdzianu klas VI wskazuje, iż na 33 uczniów 17 uczniów posiadało opinie
ppp co stanowi 51,5%. (2012/2013 na 42 zdających 13 uczniów było z opiniami ( 30%). Należy zauważyć,
że mimo braku widocznego trendu wzrostu w ostatnich trzech latach, wynik sprawdzianu od wielu lat jest
zawsze wyższy niż w województwie lubelskim i w Polsce i utrzymuje się w grupie wyników wysokich. Analizując
"zrównane średnie wyniki sprawdzianu" publikowane przez IBE, od roku 2005 do 2013, szkoła zanotowała
średni wynik egzaminacyjny w sposób istotnie statystycznie wyższy od średniej ogólnopolskiej z roku 2012 ze
średnim odchyleniem standardowym o 2/3. Rok 2006, 2009 jest jednocześnie rokiem, w którym szkoła
zanotowała najsłabszy wynik w całym rozważanym okresie 10 lat, ale i tak jest to wynik istotnie statystycznie
wyższy od wyniku ogólnopolskiego i wojewódzkiego (odchylenie standardowe o 1/3). Można zauważyć,
że wspomniany powyżej trend spadkowy jest zgodny z trendem wyników egzaminacyjnych dla całego
województwa i kraju. Nie można przeprowadzić badań za 2014 r, ponieważ IBE nie opublikowało jeszcze
danych. Na podstawie analizy spójnych wszystkich danych (danych zastanych, wypowiedzi dyrektora,
nauczycieli i uczniów), można stwierdzić, że w szkole wdraża się wnioski z monitorowania i analizowania
osiągnięć uczniów, wprowadzając odpowiednie działania, a te przyczyniają się do wzrostu efektów
uczenia
się
i osiągania
wielu,
różnorodnych
sukcesów
edukacyjnych
uczniów
widocznych
z perspektywy badanej klasy jak i całej szkoły.
Szkoła Podstawowa nr 42
19/51
Wykres 1o
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Proszę podać w jaki sposób wdrażanie wniosków z nadzoru wpłynęło na efekty uczenia się
uczniów? [WD] (7063)
Tab.1
Numer Analiza
1
utrzymywanie przez wiele lat poziomu nauczania, który
wyniki sprawdzianu szóstoklasistów naszej szkoły mieścił
w 8 staninie (sporadycznie – dwukrotnie – wynik szkoły
mieścił się w 7 lub 9 staninie) — wysokie wyniki uczniów
naszej szkoły w sprawdzianach OBUT, OPERON i DUMA
— osiągnięcia w różnych konkursach pozaszkolnych
nawet na poziomie ogólnopolskim w bieżącym roku
szkolnym (2014/2015) mamy finalistów w 3 konkursach
przedmiotowych
Szkoła Podstawowa nr 42
20/51
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Proszę wymienić sukcesy edukacyjne uczniów tej klasy związane z podnoszeniem kompetencji
opisanych w podstawie programowej. Które z Państwa działań pozwoliły osiągnąć uczniom te sukcesy? [WNO]
(7658)
Tab.2
Numer Treść odpowiedzi
1
Cytaty
Udział i sukcesy w konkursach
Kangur matematyczny – (wyróżnienie), laureat konkursu
"Stypendiada matematyczna "- Jeden z dziesięciu
(matematyczny), Ogólnopolska Olimpiada z języka
polskiego OLIMPUS (5 uczniów- dyplomy uznania),
Konkurs diecezjalny wiedzy religijnej – Jan Paweł II
papież dialogu – II miejsce Jesień w obiektywie –
konkurs fotograficzny – 1 wyróżnienie
2
zawody sportowe
biegi przełajowe –IX m. na etapie miejskim Drużynowy
tenis stołowy dziewcząt- II miejsce w grupie Igrzyska
Młodzieży Szkolnej Miasta Lublin w gimnastyce
sportowej dziewcząt – IX m.
3
stypendia
stypendium szkolne oraz tytuł "Najlepszy z najlepszych
w klasach 4"( 2 uczniów)- konkurs wynikający z tradycji
szkoły
4
konkursy plastyczne
w jednym 7 uczniów otrzymało wyróżnienie, w kolejnym
4 osoby, w trzecim 1 osoba Szkolny konkurs plastyczny
– 5 wyróżnień
5
sukces chłopców na lekcji techniki w wykonywaniu
wyszywanie ściegów podstawowych i artystycznych-
ćwiczenia
zmotywowanie, uświadomienie ze nie ma damskich i
męskich czynności
6
wzrost ilości uczniów uczęszczających w zajęciach koła
historycznego
7
duża grupa uczniów wykonuje zdania dla chętnych
Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku
pracy
Działania
szkoły
efektywnie
przygotowują
uczniów
do funkcjonowania
na kolejnym
etapie
kształcenia oraz rynku pracy. Dyrektor i nauczyciele zadeklarowali, że szkoła rozwija u uczniów umiejętności
kluczowe (tab.1), które są szczególnie niezbędne do samorealizacji i rozwoju osobistego oraz umiejętności
niezbędnych do nauki w gimnazjum. Za najbardziej efektywne działania uznano między innymi:
●
systematyczna kontrola i ocena wykonywanych przez uczniów zadań,
●
praca w grupach,
●
udział w różnorodnych i licznych akcjach charytatywnych ( „Pomóż dzieciom przetrwać zimę” od 10
lat, „Góra grosza”, zbierania nakrętek i pieniędzy na rzecz Hospicjum Małego Księcia),
Szkoła Podstawowa nr 42
21/51
●
działalność wolontariatu- praca na rzecz drugiego człowieka- np. „tydzień seniora” polegał na: udziale
w marszu
solidarności
międzypokoleniowej,
opracowaniu
i realizacji
dwóch
przedstawień
dla
pensjonariuszy BTS Betania, opracowaniu i wykonaniu kartek świątecznych z życzeniami dla
seniorów, wizycie w domu seniora,
●
realizacja programu wychowawczego i profilaktyki,
●
działanie samorządu szkolnego - zbieranie makulatury, (z pieniędzy z jej sprzedaży kupowane są
nagrody na koniec roku szkolnego,) lubelska akcja "hura makulatura" szkoła zajęła drugie miejsce,
zbiórka odzieży używanej dla fundacji uśmiechu,
●
działalność koła TDP w ramach którego co roku zbierano pieniądze (wśród rodziców) i art.
spożywczych - na paczki dla dzieci ze szkoły (około 25- 30),
●
udział w licznych konkursach i olimpiadach - np. na poziomie klas 1-3 konkursy „poprawnego
pisania", „konkurs czytania ze zrozumieniem”, oraz konkursy konkurs na najpiękniejszy zeszyt,
konkursy ortograficzne w klasach IV-VI, konkursy piosenki angielskiej, "my albums", "mini theather"
●
zajęcia wyrównawcze jak i zajęcia dla uczniów zdolnych,
●
działalność koła dziennikarskiego - wydawana jest gazetka szkolna „Nowinki szkolnej rodzinki sp.
42”,
●
w ramach akcji „szkoła z klasą” projekt kodeksu 2.0 korzystania z Internetu,
●
współpraca z ppp i fundacją AGAPE– warsztaty dla rodziców i uczniów ( psycholog, prawnik
i informatyk) w ramach programu nie daj się wkręcić- korzystania z komputera I bezpiecznego
Internetu,
●
umiejętność dbania o własne zdrowie- projekt "Czyste ręce"- konkurs na pracę klas, programy;
"Problem z głowy”, „Jedz z głową” międzynarodowy program TAFISA, program "Nie pal przy mnie
proszę", "Spójrz inaczej",
●
jasełka, akademie, przedstawienia teatralne one szczególnie kształcą umiejętność autoprezentacji.
Zdaniem nauczycieli, ich działania w tym zakresie są efektywne, a świadczą o tym:
●
wyniki konkursów - liczne sukcesy uczniów,
●
wyniki próbnych sprawdzianów zewnętrznych czy wyniki badań zewnętrznych np. OBUT, OPERON,
●
wyniki sprawdzianu 6- klasistów,
●
wypracowane materiały które funkcjonują w szkole jako dekoracje lub pomoce dydaktyczne np.
gazeta szkolna,
●
dzieci rozbudzone muzycznie zapisują się do szkół muzycznych (w poprzednim roku zapisało się 3
uczniów),
●
wysoka frekwencja szkoły,
●
chętny udział dzieci w akcjach, kołach, imprezach,
●
wysoki
stopień
zaangażowania
rodziców
i uczniów
w działaniach
szkoły
(przygotowywanie,
opiekowanie).
Bogata oferta edukacyjna w postaci zajęć dodatkowych: artystycznych, przedmiotowych i sportowych pomaga
uczniom realizować zainteresowania oraz służy wyrabianiu potrzeby ustawicznego doskonalenia umiejętności.
Szkoła buduje w uczniach wiarę we własne możliwości i wprowadza system wartości uniwersalnych, np.
tolerancja, uczciwość, prawda, nauka, praca. Podsumowując, można uznać, że szkoła podejmuje działania
Szkoła Podstawowa nr 42
22/51
w ramach zajęć obowiązkowych jak i licznych dodatkowych, które kształtują umiejętności przydatne
w gimnazjum a później na rynku pracy i są to działania skuteczne.
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Jakie umiejętności przydatne na kolejnym etapie kształcenia i/lub rynku pracy rozwija u
uczniów Państwa szkoła? [WN] (7069)
Tab.1
Numer Treść odpowiedzi
1
Czytanie i pisanie,
2
posługiwanie się TIK
3
umiejętność uczenia się
4
miejętność pracy zespołowej
5
planowania czasu pracy
6
planowania uczenia się
7
umiejętności interpersonalne
8
kompetencje społeczne
9
posługiwanie się językiem obcym i ojczystym
Cytaty
umiejętność współpracy dzieci ze starszymi uczniami jak
i osobami( nauczycielami)
10
umiejętność funkcjonowania w cyberprzestrzeni
11
umiejętność definiowania i rozwiązywania problemów
12
kompetencje ekologiczne
13
przedsiębiorczość
umiejętność autoprezentacji, empatii
( np. ginie czapka czy rękawiczki, posiadanie wiedzy do
kogo się zwrócić),
Szkoła Podstawowa nr 42
(SKO)
23/51
Wymaganie:
Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji
Stan oczekiwany:
W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji
podejmuje się różnorodne działania, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska. Powinny być
one
oparte
na
diagnozie,
a
ich
skuteczność
poddawana
refleksji.
Ich
elementem
jest
przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują
nauczanie i wspierają uczniów.
Poziom spełnienia wymagania: B
Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:
W szkole w sposób systemowy przeprowadza się rozpoznanie potrzeb uczniów, na podstawie
którego organizuje się adekwatne do nich zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia
dydaktyczno
-
wyrównawcze
i specjalistyczne,
tworzy
warunki,
aby
każdy
z uczniów
mógł
dokonywać postępów na miarę swoich możliwości. W szkole reaguje się na zdarzające się przypadki
dyskryminacji, podejmując różnorodne działania, jednocześnie nauczyciele świadomie podejmują
działania w ramach profilaktyki antydyskryminacyjnej. Szkoła prowadzi we współpracy z różnymi
instytucjami wspierającymi uczniów oraz innymi podmiotami środowiska lokalnego liczne działania
wynikające z diagnozy potrzeb uczniów i ich sytuacji społecznej. Uczniowie otrzymują wsparcie
w trudnych sytuacjach i jest ono adekwatne do ich potrzeb.
Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby
rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia
Na podstawie danych z dokumentacji szkoły oraz wypowiedzi dyrektora, nauczycieli oraz rodziców
stwierdzono, że w szkole diagnozuje się potrzeby rozwojowe i możliwości oraz sytuację społeczną
każdego ucznia. W tym celu przeprowadza się takie działania jak:• badanie umiejętności uczniów po klasie
trzeciej oraz formułowanie na ich podstawie wniosków do planowania pracy w klasach czwartych
• obserwacje uczniów w różnych sytuacjach: na lekcji, podczas przerw, imprez szkolnych,wyjść poza szkołę
i wycieczek pod kątem ich radzenia sobie z trudnościami oraz ze stresem (np. podczas pisania sprawdzianów
i odpowiedzi ustnych), oceny aktywności, stopnia zaangażowania oraz wyboru odpowiednich metod motywacji•
rozmowy z uczniami, rodzicami, innymi nauczycielami ( w ramach zespołu klasowego nauczycieli), a także
pracownikami szkoły pod kątem gromadzenia informacji o potrzebach i zachowaniu uczniów, w tym potrzebach
materialnych, sytuacji społecznej, rodzinnej i zdrowotnej dzieci
• analiza opinii poradni psychologiczno - pedagogicznej
• analiza oraz ocena prac pisemnych, odpowiedzi ustnych i innych działań uczniów
• współpraca z pedagogiem szkolnym pod kątem np. opracowywania indywidualnych i grupowych programów
pomocy psychologicznej i pedagogicznej
Szkoła Podstawowa nr 42
24/51
• wielospecjalistyczna ocena funkcjonowania uczniów z orzeczeniami.
Z informacji uzyskanych od dyrekcji i nauczycieli wynika, że w
roku 2012/2013 na podstawie badań
wewnętrznych rozpoznano potrzebę wsparcia u 59 uczniów (w tym 1 osoba nauczanie indywidualne), w roku
2013/2014 u 61 uczniów (w tym 2 osoby nauczanie indywidualne), natomiast w roku 2014/2015 wsparcia
psychologiczno - pedagogicznego udzielono 92 uczniom (w tym 3 osobom w formie nauczania indywidualnego).
Uczniowie ci wymagają wsparcia z powodu występowania u nich specyficznych trudności w uczeniu się,
problemów logopedycznych, opóźnień w nauce albo potrzeby rozwijania indywidualnych zainteresowań
i uzdolnień.
W
szkole
opracowano
dla
wszystkich
zdiagnozowanych
uczniów
programy
pomocy
psychologiczno-
pedagogicznej i udzielono im wsparcia w formie:
• zajęć wyrównawczych
• kół zainteresowań
• terapii logopedycznej
• dostosowania wymagań edukacyjnych
• nauczania indywidualnego
• pomocy materialnej
• zajęć rewalidacyjnych i innych ( tabela 1)
Zdecydowana większość ankietowanych rodziców (75 z 84) potwierdza, że szkoła pozyskuje od nich informacje
o potrzebach ich dzieci, oraz że nauczyciele rozmawiają z nimi na temat możliwości rozwojowych uczniów kilka
razy do roku lub przynajmniej raz. 9 rodziców jest odmiennego zdania (wyk. 1j). Podczas wywiadu nauczyciele
uczący w klasie piątej wskazali najistotniejsze potrzeby rozwojowe (poznawcze, społeczne, emocjonalne) swoich
uczniów, wskazując sposoby ich zaspokajania (tab. 2). Większość ankietowanych rodziców (66 z 84) stwierdziła,
że nauczyciele wskazują im możliwości rozwoju ich dzieci, jednak 18 rodziców stwierdziło, że nauczyciele uczący
ich dziecko raczej nie rozmawiają z nimi na ten temat (wyk. 2j).
Na podstawie przeprowadzonego badania można stwierdzić, iż w szkole w sposób systemowy
przeprowadza się rozpoznanie potrzeb uczniów.
Szkoła Podstawowa nr 42
25/51
Wykres 1j
Szkoła Podstawowa nr 42
Wykres 2j
26/51
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Dla ilu z nich uruchomiono program wspierania uczniów ze względu na specjalne potrzeby
edukacyjne? [AD] (7289)
Tab.1
Numer Analiza
1
zajęcia rewalidacyjne dla ucznia klasy II a (orzeczenie o
kształceniu specjalnym – słabo widzący) w roku
szkolnym 2013/2014 i 2014/2015 [2] — indywidualny
program nauczania z matematyki dla ucznia klasy IV b w
roku szkolnym 2012/2013 realizowany w roku szkolnym
2012/2013 kontynuacja w roku szkolnym 2013/2014 [2]
— nauczanie indywidualne (realizacja podstawy
programowej) [6] — zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze
(wyrównanie braków z różnych przedmiotów) [107] —
zajęcia korekcyjno-kompensacyjne (korygowanie wad i
usprawnianie) [77] — zajęcia logopedyczne (korekcja
wad wymowy) [9] — koła zainteresowań (rozwijanie
zainteresowań i uzdolnień uczniów) [601] — nauka
pływania (we współpracy ze Spa Orkana) [1968] —
nauka pływania (program miejski) [69] — zajęcia
indywidualne i zespołowe dla ćwiczenia konkretnych
sprawności (np. płynność czytania, czytelność pisma,
sprawność rachunkowa), rozwijania zainteresowań (np.
lektura książek i rozmowy o nich, gry i zabawy językowe
z języka angielskiego), rozwijania sprawności
intelektualnej (np. rozwiązywanie łamigłówek
logicznych) [210]
Szkoła Podstawowa nr 42
27/51
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Jakie są najważniejsze potrzeby rozwojowe (społeczne, poznawcze, emocjonalne) Państwa
uczniów? [WNO] (7779)
Tab.2
Numer Treść odpowiedzi
1
Cytaty
poznawcze
Zdobywanie wiedzy i zastosowanie jej w praktyce, w tym
zdobywanie wiedzy o otaczającym świecie, zaspokajanie
ciekawości, doskonalenie umiejętności uczenia się i
korzystania z rożnych źródeł informacji. W tym celu
nauczyciele prowadzą lekcje, zajęcia dodatkowe,
wyrównawcze, organizują konkursy, wycieczki, zajęcia
pozaszkolne, stosują różnorodne metody i formy pracy,
indywidualizują proces nauczania i motywowania.
2
społeczne
potrzeba przynależności do grupy rówiesniczej, potrzeba
komunikowania się w grupie i akceptacji, wyrażania
swoich oczekiwań, potrzeb, pomagania sobie, udzielania
pomocy słabszemu koledze
3
emocjonalne
potrzeba bezpieczeństwa, akceptacji, tolerancji,
osiągania sukcesów, poznania swoich możliwości,
autoprezentacji, pochwały, zabawy,
4
materialne
ponad 60 uczniów otrzymało paczki mikołajkowe,
kilknaście osób otrzymuje obiady finansowane z MOPR-u
Obszar
badania:
Zajęcia
dydaktyczno-wyrównawcze
i
rozwijające
specjalistyczne
zainteresowania
organizowane
dla
i
uzdolnienia,
uczniów
zajęcia
wymagających
szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia
rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb
każdego ucznia
Jak podaje dyrektor w ankiecie, szkoła, tworząc ofertę, bierze pod uwagę zainteresowania,
potrzeby i możliwości (uzdolnienia) uczniów, które są określane na podstawie ankiety diagnozującej
zapotrzebowanie na określone zajęcia dodatkowe. Ponadto wychowawcy klas na zebraniach klasowych
z rodzicami zasięgają ich opinii, wysłuchują propozycji, które później są brane pod uwagę podczas tworzenia
oferty szkoły. Nauczyciele uczący w jednym oddziale w wywiadzie podali liczne wnioski, płynące z rozpoznania
przez nich potrzeb jak i możliwości uczniów badanej klasy, m.in. takie, że:
• Uczniowie mają różnorodne uzdolnienia, co przekłada się na
zróżnicowane możliwości i
potrzeby oraz
zainteresowania
• Uczniowie mają różne style uczenia się
W związku z tym zarekomendowano, aby działania zespołu nauczycieli uczących w tej klasie prowadziły do:
• stworzenia każdemu uczniowi możliwości osiągnięcia sukcesu w różnych obszarach
• budowania w dzieciach poczucia własnej wartości;
Szkoła Podstawowa nr 42
28/51
• rozpoznania słabych i mocnych stron uczniów i dania każdemu szansy rozwoju;
• angażowania w działania na rzecz szkoły i własnego rozwoju, np. w redagowanie gazetki szkolnej, udział
w uroczystościach szkolnych, konkursach, akcjach charytatywnych itp.
• pokazywania na forum szkoły dorobku artystycznego uczniów ( galerie);
• przekazywania rzetelnej informacji zwrotnej, np. poprzez omawianie z uczniami każdego sprawdzianu
i wyjaśnianie zadań, z którymi uczniowie mieli problem, a także umożliwienie poprawy oceny
• dopasowanie metod i form pracy pod kątem indywidualizacji nauczania
Na podstawie badania można stwierdzić, że szkoła dwutorowo prowadzi zaplanowane działania w ramach
wspierania uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi. Z jednej strony są to działania wspierające
uczniów zdolnych takie jak: koła zainteresowań, organizacja konkursów, turniejów sportowych, uczestnictwo
w projektach
edukacyjnych.
z trudnościami
i są
to:
Z drugiej
zajęcia
strony
szkoła
wyrównawcze,
prowadzi
zajęcia
również
specjalistyczne(
działania
np.
wspierające
logopedyczne),
uczniów
warsztaty
z psychologiem. Nauczyciele w wywiadzie po obserwowanych lekcjach podali przykłady działań, które wynikały
z rozpoznania potrzeb i możliwości poszczególnych uczniów, co potwierdziły obserwacje lekcji.
Według dyrektora część uczniów nie uczestniczy w zajęciach dodatkowych, a wynika to różnych przyczyn (w
ofercie szkoły brak zajęć, którymi zainteresowani są niektórzy uczniowie i ich rodzice, część uczniów uczestniczy
w zajęciach poza szkołą, ważniejszych dla nich (i ich rodziców); część rodziców kontakty ze szkołą ogranicza
jedynie do "realizacji obowiązku szkolnego" przez ich dzieci; zajęcia pozalekcyjne są formą zajęć szkolnych (nie
zabawą), więc część dzieci rezygnuje po pewnym czasie (cyt. "bo trzeba się uczyć").
Według większości ankietowanych rodziców (70 z 84) zajęcia pozalekcyjne są dostosowane do potrzeb dzieci,
10 z 84 rodziców uważa, że zajęcia są raczej niedostosowane, a 4 nie ma na ten temat wiedzy (wyk. 1j).
Większość uczniów klasy szóstej w ankiecie stwierdza, że oferta szkoły pozwala im wybrać zajęcia pozalekcyjne,
które są dla nich interesujące (wyk. 2j), jednocześnie, że zajęcia te pomagają im w nauce (wyk 3j). Po
przeprowadzonym badaniu można stwierdzić, że w szkole podejmowane są różnorodne działania
w oparciu
o wyniki
systemowego
rozpoznania
potrzeb
i sytuacji
uczniów,
oraz
że są
one
dostosowane do zdiagnozowanych potrzeb każdego ucznia i realizowane zarówno na zajęciach
obowiązkowych jak i dodatkowych.
Szkoła Podstawowa nr 42
29/51
Wykres 1j
Wykres 2j
Wykres 3j
Szkoła Podstawowa nr 42
30/51
Obszar badania: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne
obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki
W szkole powszechnie podejmuje się działania antydyskryminacyjne wynikające z jej specyfiki.
Rodzice, nauczyciele jak i uczniowie biorący udział w wywiadzie dostrzegają przypadki nietolerancji wśród
uczniów, a nawet dyskryminacji. W zgodnej opinii wszystkich respondentów przekazanej podczas wywiadów,
występujące w szkole problemy to wyśmiewanie się uczniów ze swoich kolegów i wykluczanie danej osoby ze
względu na niższy status materialny jej rodziny lub słabe wyniki w nauce. Uczniowie dodatkowo podali przykład
dyskryminacji ze strony nauczycieli, polegającej na lepszym traktowaniu uczniów, których rodzice są w szkole
znani oraz uczniów utalentowanych ( nierówność w tym przypadku polega na tym, że tylko uczniowie, którzy
już dali się poznać jako utalentowani, są wybierani do konkursów, natomiast pozostałym takiej szansy
nauczyciele
nie
dają).
Jednocześnie
uczniowie
podali
przykłady
skutecznych
i nieskutecznych
działań
antydyskryminacyjnych nauczycieli. Część uczniów biorących udział w wywiadzie uważa, że w szkole nie ma
problemów o charakterze dyskryminacyjnym. Informacje przekazane przez uczniów częściowo znajdują
potwierdzenie w opinii dyrektora oraz nauczycieli, a także rodziców. Różnice w wypowiedziach respondentów
dotyczą niezgodności przykładów dyskryminacji. Zdaniem dyrektora w szkole występują problemy wynikające
z nierówności i różnorodności społecznej uczniów i rodziców, jednak są podejmowane odpowiednie działania
antydyskryminacyjne, np. w ramach zajęć wychowawczych, wychowawcy prowadzili i prowadzą dla swoich
oddziałów zajęcia antydyskryminacyjne, będące reakcją na sporadyczne incydenty (np. problem ubiorów);
niektórzy nauczyciele realizują w kilku klasach program "Spójrz inaczej"; w roku szkolnym 2013/2014 (21 i 22
X 2013 r.) odbyły się pogadanki pt. "Poznać, zrozumieć, zaakceptować" dla uczniów klasy IV i VI
przeprowadzone przez Stowarzyszenie na Rzecz Osób Upośledzonych Umysłowo, poświęcone funkcjonowaniu
dzieci upośledzonych umysłowo. Nauczyciele w wywiadzie (tabela1) oraz w ankiecie ( wykres 1o) podali
przykłady działań podejmowanych w szkole w ramach profilaktyki antydyskryminacyjnej. Mimo występujących
w szkole problemów o charakterze dyskryminacyjnym zakomunikowanych przez wszystkich respondentów,
w zgodnej opinii rodziców, nauczycieli, dyrektora i uczniów nauczyciele podejmują działania adekwatne
do problemów i specyfiki szkoły, z których większość jest skuteczna. W ocenie uczniów i rodziców działania
nauczycieli przynoszą pozytywne skutki wychowawcze nawet wtedy, gdy nie prowadzą do całkowitego
rozwiązania problemu.
reaguje
Na podstawie przeprowadzonego badania można stwierdzić, że w szkole
się
na zdarzające
jednocześnie
nauczyciele
się
przypadki
świadomie
dyskryminacji,
podejmują
podejmując
działania
różnorodne
w ramach
działania,
profilaktyki
antydyskryminacyjnej.
Szkoła Podstawowa nr 42
31/51
Wykres 1o
Szkoła Podstawowa nr 42
32/51
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Czy dostrzegają Państwo w szkole jakieś przypadki dyskryminacji wśród uczniów, dotyczące
zamożności, pochodzenia, płci, innej( jakiej?)? Jeśli tak, to czy podejmuje się jakieś zorganizowane działania
(zajęcia, projekty, itd.), mające na celu zmianę tej sytuacji? Proszę wymienić te działania. [WN] (6545)
Tab.1
Numer Treść odpowiedzi
1
Cytaty
odrębność religijna
Wśród małych dzieci, nie ma dyskryminacji , jedynym
przykładem jest różnica religijna- podjęliśmy działania:
rozmowy z mamą z dziećmi, postanowiliśmy, że dzieci
innej wiary same zaprezentowały na czym polega inność
religijna, problem został rozwiązany
2
różnice w zamożności rodziny dziecka
Problem zamożności – jedna jest biedna w klasie 3 – ale
jest natychmiastowa reakcja nauczycieli, pedagog,
nauczyciela religii, scenki rodzajowe, Prowadzimy
rozmowy z uczniami na godzinach wychowawczych,
pogadanki, zdarzają się sytuacje ale natychmiast
problem jest rozwiązywany. Nasza szkoła jest mała i
żadne dziecko nie jest anonimowe, rozmowy z dzieckiem
, rodzicem, wszystko rozwiązujemy natychmiast.
Zachowania uczniów są monitorowane, a szkoła jest
bardzo bezpieczna.
Obszar
badania:
Szkoła
lub
placówka
współpracuje
z
poradniami
psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc
uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną
Szkoła współpracuje z osobami i instytucjami wspierającymi ją w realizacji procesu edukacyjnego,
a charakter tej współpracy wynika z rozpoznanych potrzeb uczniów i ich sytuacji społecznej.
Dyrektor szkoły podczas wywiadu wymienił instytucje, podał liczne przykłady działań wynikających ze
współpracy z nimi oraz wskazał korzyści, jakie odnosi szkoła i uczniowie np.:
• Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna nr 3 w Lublinie - diagnoza w kierunku opinii lub orzeczeń, warsztaty,
w szkole działał 2013/14 punk konsultacyjny dla rodziców, gdzie mogli oni uzyskać pomoc w rozwiązywaniu
problemów związanych z funkcjonowaniem w szkole ich dzieci, a także uczniowie mogli skorzystać z badań,
w tym badań logopedycznych, które przeprowadzane są co roku na początku września; zajęcia dla naszych
uczniów w poradni, terapia; poradnia pomaga nauczycielom pracować z dziećmi z opiniami i orzeczeniami,
współpraca ta odpowiada na potrzeby dzieci i rodziców;
• Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie - 12% wszystkich uczniów korzystających ze stołówki szkolnej ma obiady
finansowane przez MOPR, 2 rodziny korzysta z pomocy asystentów rodziny, w szkole organizowane są prelekcje
na temat niepełnosprawności oraz osób wykluczonych społecznie;
• Parafia pw. św. Franciszka - uczniowie mają możliwość zaprezentowania się w środowisku społecznym
dzielnicy Czuby poprzez udział w konkursach oraz jasełkach wystawianych w kościele; organizowanie działań
na rzecz integracji społecznej całych rodzin np. Piknik rodzinny; organizowanie pomoicy materialnej dla dzieci
z uboższych rodzin w formie paczek mikołajkowych;
Szkoła Podstawowa nr 42
33/51
• Miejska Biblioteka Publiczna, Filia nr 24 i Filia nr 32 „Biblio”- lekcje biblioteczne, prelekcje, np. nt. powstania
styczniowego, uczniowie uczestniczą w spotkaniach z autorami książek oraz w różnych konkursach związanych
z czytelnictwem.
• Rada Dzielnicy Czuby Północ - poprawa estetyki terenu wokół szkoły poprzez nasadzenie drzewek;
• Komenda Miejska Policji w Lublinie, Sekcja Prewencji - prelekcje na temat bezpieczeństwa oraz zachowań
w razie niebezpieczeństwa;
• UMCS, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Wydział Humanistyczny - praktyki studenckie, wyjścia na Lubelski
Festiwal Nauki, pokazy fizyczne i chemiczne, organizowanie na terenie szkoły badań z zakresu pedagogiki
i metodyki oraz udostępnianie nauczycielom wyników badań w formie narzędzi pomocnych w nauczaniu;
• Bank Spółdzielczy w Radzyniu Podlaskim, Oddział w Lublinie - we współpracy z bankiem od roku szk. 2014/15
w szkole działa SKO;
•
Sąd
Rejonowy
Lublin-Zachód,
Wydział
Rodzinny
i Nieletnich
-
współpraca
z pedagogiem
szkolnym
i wychowawcami ( w sprawie dzieci funkcjonujących w rodzinach zastępczych), spotkania z uczniami pod kątem
rozwiązywania problemów wychowawczych i udzielenia im odpowiedniej pomocy;
• Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny - zajęcia z nauki pierwszej pomocy (2013 – klasy
IV-VI, w 2014 – klasy III - IV) oraz warsztaty nt. zdrowego odżywiania (w 2014 – klasy IV-VI);
• Centrum Zaburzeń Odżywiania - warsztaty psychoedukacyjne „Lubię siebie”
• Katolickie Stowarzyszenie Pomocy Osobom potrzebującym „Agape” - warsztaty dla uczniów i rodziców „Nie
daj się wkręcić” (klasa VI) i „Teraz już sobie poradzę” (klasa V);
• Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym — warsztaty dla uczniów IV-VI „Poznać,
zrozumieć, zaakceptować” (2013);
• Powiatowy Inspektorat Sanitarny- realizacja programów profilaktycznych: „Czyste powietrze wokół nas”
(oddz. przedszk.), „Nie pal przy mnie, proszę”” (klasy II-VI), Moje dziecko idzie do szkoły” (klasa I);
• Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych UM Lublin - realizacja programu „Spójrz inaczej”
• Spa Orkana - nauka pływania dla dzieci (nauczyciele świetlicy sprawują nieodpłatnie opiekę nad dziećmi z klas
1-3 - zaprowadzają dzieci do SPA, dzieci uczestniczą w zajęciach opłacanych przez rodziców);
• Agencja Rynku Rolnego (przekazywanie szkole nieodpłatnie owoców i warzyw, mleko w ramach programów
rządowych: „Szklanka mleka” oraz „Owoce i warzywa w szkole”;
• Kino Bajka – uczniowie chodzą na filmy, kino jest sponsorem nagród, szkoła zapraszana jest na premiery,
dzieci biedne mają wejścia za darmo;
• Miejski oddział TPD- szkoła cieszy się wieloletnią współpracą z TPD, ma odznakę „Przyjaciel dziecka”;
Zdaniem dyrektora działania prowadzone we współpracy z wymienionymi instytucjami odpowiadają na potrzeby
uczniów zgłaszane przez rodziców podczas spotkań klasowych oraz spotkań z dyrektorem szkoły.
Nauczyciele oraz partnerzy w wywiadzie potwierdzili informacje, które przekazał dyrektor szkoły, podając liczne
przykłady działań opartych na współpracy, adekwatnych do potrzeb uczniów, wskazując korzyści, jakie odnosi
szkoła oraz uczniowie.
Na podstawie przeprowadzonego badania można stwierdzić, że szkoła prowadzi we współpracy
z podmiotami wspierającymi uczniów oraz innymi podmiotami środowiska lokalnego liczne działania
wynikające z diagnozy potrzeb uczniów i ich sytuacji społecznej.
Szkoła Podstawowa nr 42
34/51
Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające
indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia
Zdecydowana większość ankietowanych uczniów klas piątych (29 z 34 ) zadeklarowała, że może uczestniczyć
we wszystkich zajęciach, na których chcą być (wyk. 1j). Obserwacje zajęć pozwoliły stwierdzić, że wszyscy
nauczyciele motywowali w różny sposób ( tabela1) wszystkich uczniów do angażowania się w proces uczenia
się. Jednocześnie nauczyciele indywidualizowali proces edukacyjny poprzez dostosowanie tempa pracy
do możliwości ucznia, udzielanie każdemu uczniowi odpowiedzi na jego pytanie, różnicowanie zadań, dbanie,
aby żaden uczeń nie marnował czasu na lekcji, dbanie, aby każdy uczeń czuł się zauważony i potrzebny
na lekcji, poprzez właściwy dobór metod pracy, ocenianie za zaangażowanie, stosowanie różnych sposobów
zachęcania,
stwarzanie
warunków
do uczenia
się
na błędach,
przekazywanie
uczniom
odpowiednich,
przyjaznych komunikatów oceniajacych ( werbalne i pozawerbalne), dostosowanie treści do możliwości
i zainteresowań, organizowanie pracy uczniów w sposób adekwatny do ich potrzeb. Sposoby indywidualizacji
procesów edukacyjnych wskazane przez nauczycieli uczących w jednym oddziale podczas wywiadu, (tab. 2)
były widoczne na obserwowanych lekcjach. Po przeprowadzeniu badania, można stwierdzić, że w szkole
są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu
do każdego ucznia i jest to praktyka powszechna.
Wykres 1j
Szkoła Podstawowa nr 42
35/51
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Opisz, w jaki sposób nauczyciel motywuje uczniów do aktywnego uczenia się? Jakie przynosi to
rezultaty? W jakim stopniu działania nauczyciela są skuteczne? [OZ] (7762)
Tab.1
Numer Analiza
1
- zaciekawia informacjami o tym czego i po co będą się
uczyć? - stosuje odpowiednie metody pracy (
aktywizujące) oraz pomoce dydaktyczne ( podręczniki,
tablica interaktywna, tablica normalna, karty pracy) dostosowuje treści do możliwości i zainteresowań, odpowiednio organizuje pracę uczniów, - stosuje metody
wzajemnego uczenia się od siebie, - umożliwia uczniom
podsumowanie lekcji - stwarza sytuacje, w których
uczniowie dzielą się swoimi wrażeniami na temat lekcji,
wypowiadają swoje opinie, prezentują umiejętności,
dzielą się wiedzą nabyta podczas lekcji j. polskiego oraz
wynikającą z innych przedmiotów i doświadczeń
życiowych uczniów, uczą się na błędach oraz od siebie
wzajemnie, samodzielnie wykonują zadania.
Motywowanie stosowane przez nauczyciela było
skuteczne.stosuje różnorodne pomoce dydaktyczne:
mapa polski, karty pracy, w tym nowoczesne środki
audiowizualne 9 komputer, monitor do wizualizacji, film
prezentujący przemysłowy krajobraz Wyżyny Sląskiej,
zachęca werbalnie poprzez bezpośrednie zwroty do
uczniów, stosuje pochwały słowne oraz pozawerbalne,
pomaga w odpowiedzi, pozawala uczniom na
wypowiedzenie własnej opinii, stwarza sytuacje w
których uczniowie uczą się na błędach i poszukują
rozwiązania.
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: W jaki sposób indywidualizują Państwo proces nauczania? Proszę podać przykłady. [WNO]
(7960)
Tab.2
Numer Treść odpowiedzi
1
opracowywanie zadań o różnym poziomie trudności
2
wydłużanie czasu lub zmniejszanie liczby zadań
3
umożliwianie uczniom zdolnym wykonywania
dodatkowych zadan
4
dostosowywanie form, metod i treści nauczania
5
dostosowanie sposobu i metod oceniania
Szkoła Podstawowa nr 42
36/51
Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce
odpowiada ich potrzebom
W opinii zdecydowanej większości ankietowanych uczniów klas piątych ( 30 z 34 ) nauczyciele na wszystkich
lekcjach i na większości wierzą w ich możliwości ( wykres 2j) oraz udzielają im wsparcia, mówiąc, że potrafią
nauczyć się nawet trudnych rzeczy ( 31z 34 badanych uczniów), co ilustruje wykres 3j.
Opinii uczniów klas piątych nie potwierdzają uczniowie klas szóstych, odpowiadając na analogiczne pytanie
z punktu widzenia dnia badania (wykres 1j). W opinii tylko 14 z 37 zapytanych uczniów nauczyciele podczas
wszystkich i większości lekcji prowadzonych danego dnia dawali mi do zrozumienia, że wierzą w ich możliwości.
Większość ankietowanych rodziców (59 z 84) potwierdza opinie uczniów, stwierdzając, że nauczyciele
odpowiadają na ich potrzeby, służąc im radą oraz udzielając im różnorodnego wsparcia zawsze, gdy jest taka
potrzeba, 11 z 84 rodziców zauważa, że jest tak od czasu do czasu (wyk. 4j). Zdecydowana większość rodziców
pozytywnie wypowiedziała się na temat wsparcia otrzymywanego od wychowawcy (wyk. 5j).
Po
przeprowadzeniu
badania,
można
stwierdzić,
że
z
punktu
widzenia
całego
procesu
edukacyjnego szkoła udziela uczniom odpowiedniego wsparcia i jest ono adekwatne do ich potrzeb
oraz potrzeb rodziców, jednak należy zauważyć, że z perspektywy poszczególnych lekcji, czyli
bieżących działań nauczycieli składających się na przebieg procesu nauczania podczas jednostki
lekcyjnej wsparcie udzielane uczniom jest w ich odczuciu niewystarczające.
Wykres 1j
Szkoła Podstawowa nr 42
Wykres 2j
37/51
Wykres 3j
Wykres 4j
Wykres 5j
Szkoła Podstawowa nr 42
38/51
Wymaganie:
Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników
sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego
kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych
Stan oczekiwany:
Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół są niezbędnym elementem
zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych
szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie
udostępniając
dane
służące
refleksji
nad
efektywnością
i
planowaniem
dalszych
działań.
Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych
źródeł.
Poziom spełnienia wymagania: D
Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania:
W szkole analizuje się wyniki sprawdzianu po klasie szóstej i wyniki ewaluacji wewnętrznej.
W rezultacie
tych
analiz
nauczyciele
formułują
wnioski
i rekomendują
działania
edukacyjne. Działania podejmowane przez szkołę w wyniku realizacji wniosków z analizy wyników
sprawdzianów, diagnoz, ewaluacji wewnętrznej oraz bieżących osiągnięć uczniów są monitorowane
i modyfikowane pod kątem ich użyteczności, a procesy te zachodzą na poziomie poszczególnych
klas. Nauczyciele sporadycznie korzystają z wyników badań zewnętrznych i nie planują działań
w oparciu o te badania w celu doskonalenia procesów edukacyjnych. Nauczyciele prowadzą badania
wewnętrzne dotyczące efektów dydaktyczno - wychowawczej pracy szkoły i są one adekwatne
do jej potrzeb. Większość tych badan ma charakter cykliczny i wynika z przyjętego w szkole
rozwiązania systemowego. Szkoła nie bada jednak losów absolwentów. Działania nauczycieli w tym
zakresie prowadzą do gromadzenia informacji na temat losów absolwentów i
mają charakter
okazjonalny oraz statystyczny.
Szkoła Podstawowa nr 42
39/51
Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz
wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i
rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania
W szkole analizuje się wyniki sprawdzianu oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej . Analizy prowadzą
do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania.
Zdaniem dyrektora szkoły wnioski z tych analiz wykorzystuje się do:
●
modyfikacji
planów
pracy
(zwiększenie
liczby
ćwiczeń
z umiejętności,
które
słabo
wypadły
na sprawdzianie),
●
zwiększenia liczby sprawdzianów próbnych (przywrócono sprawdzian próbny w V klasie),
●
położenia nacisku na promowanie w środowisku dobrych wyników sprawdzianu po VI klasie.
Według dyrektora podejmowane działania są monitorowane a wyniki monitorowania pozwalają na :
●
modyfikację doboru odpowiednich zadań, ćwiczeń (poprawiających lub utrwalających),
●
zwiększenie liczby ćwiczeń kształcących umiejętności, które słabo wypadły na sprawdzianie,
●
zwiększenie liczby sprawdzianów próbnych, by nauczyć uczniów planować czas i zmniejszyć poziom
stresu (grudzień CKE, styczeń OPERON, luty WSiP w klasie VI),
●
zwiększenie rekrutacji dzieci do szkoły (przekonanie rodziców do zapisania dzieci do szkoły).
Informacje te częściowo potwierdzają ankietowani nauczyciele. Zdecydowana większość z nich stwierdza,
że wyciąga i wdraża wnioski z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej przez zespoły przedmiotowe lub inne zespoły
nauczycielskie, większość nauczycieli z danych z egzaminów zewnętrznych, ale tylko połowa z ewaluacji
wewnętrznej prowadzonej na poziomie całej szkoły (wyk. 1w). Analizy sprawdzianu prowadziły do:
●
m.in. określenia umiejętności i standardów, z którymi uczniowie mieli trudności (standard III, IV i V),
●
skupienia się na ćwiczeniu umiejętności sprawdzanych na sprawdzianie szóstoklasisty: np. lepszego
wykorzystania wiedzy w praktyce, rozumowania, czytania ze zrozumieniem, poprawnego pisania,
właściwego interpretowania treści zadań czy ćwiczeniu prawidłowego odczytywania danych z tabeli,
●
zachęcenia rodziców do intensywniejszej pracy z dzieckiem w domu, wspierania go i chwalenia za
najmniejsze nawet sukcesy,
Wnioski z analizy wyników sprawdzianu posłużyły, zdaniem nauczycieli, do:
●
dostosowania formy i metody nauczania w zakresie poszczególnych przedmiotów,
●
modyfikacji planów pracy np. wprowadzenie więcej ćwiczeń w rozwiązywaniu zadań z treścią
z wykorzystaniem różnych źródeł informacji, czytania ze zrozumieniem, poprawnego pisania.
●
częstego sprawdzania umiejętności poprzez krótkie kartkówki i utrwalanie,
●
systematycznego
i planowego
ćwiczenia
z uczniami
tych
umiejętności,
które
wypadły
słabiej
na egzaminie zewnętrznym,
Jako wnioski z ewaluacji nauczyciele podali np:
Szkoła Podstawowa nr 42
40/51
●
kontrolować informacje o postępach uczniów,
●
wyłaniać uczniów z trudnościami,
●
rozwijać zainteresowania uczniów zdolnych,
●
uwzględniać jak najlepszą dostępność zajęć dodatkowych dla wszystkich uczniów przy planowaniu
zajęć,
●
motywować
uczniów
do systematycznego
udziału
w zajęciach
dodatkowych,
w szczególności
w zajęciach dla uczniów z trudnościami,
●
zamieszczać informacje o zajęciach dodatkowych na stronie internetowej szkoły,
●
włączać rodziców w działania związane z organizacją imprez szkolnych,
●
zauważać i doceniać pozytywne postawy i zachowania uczniów oraz starać się niwelować negatywne
(zrównoważone stosowanie systemu nagród i kar),
●
współpracować
z innymi
nauczycielami
pedagogiem
i psychologiem
szkolnym
w zakresie
rozwiązywania problemów edukacyjno – wychowawczych.
Posłużyły one do:
●
do podniesienia jakoœci pracy szko³y,
●
podniesienia poziomu nauczania, poprzez dostosowanie form i metod pracy,
●
modyfikacji planów pracy,
●
usprawnienia komunikacji z rodzicami,
●
planuj¹c zajêcia dodatkowe uwzglêdnia siê ich jak najlepsz¹ dostêpnoœæ ich dla wszystkich uczniów,
●
sprawdzania stopnia aktywnoœci uczniów na zajêciach pozalekcyjnych.
Zespół klasowy nauczycieli klasy 5 w wywiadzie podaje przykład
wniosków z analizy
sprawdzianu kompetencji trzecioklasisty oraz przykłady ich wykorzystania z klasą. (tab.1). Analiza
danych zastanych dotyczących sprawdzianu
pozwala na stwierdzenie, iż dyrektor szkoły prowadzi
zestawienie statystyczne dotyczące sprawdzianu po VI klasie, brak jest zbiorczych analiz jakościowych
dotyczących całej szkoły, co utrudnia wypracowanie strategii analizy sprawdzianu oraz opracowania wniosków
i rekomendacji. Natomiast poszczególni wychowawcy klas prowadzą analizy ilościowe i jakościowe sprawdzianu
w swoich klasach. Analizy te zawierają: opis organizacji i przebiegu egzaminu, opis arkusza, ogólną
charakterystykę klasy z uwzględnieniem posiadanych opinii, średniej ocen na koniec roku szkolnego, średniej
ocen klasy, wyniki sprawdzianu, analiza w rozbiciu na poszczególne standardy, wskaźnik sukcesu zadań, analizę
porównawczą wyniku sprawdzianu właściwego do trzech sprawdzianów próbnych ( jeden OPERON). Wnioski
z 2014 r z tych raportów to:
●
kontynuować pisanie sprawdzianów próbnych,
●
powrócić do prób pisania sprawdzianu próbnego przez 5 klasistów,
●
szczególny
nacisk
położyć
na rozwijanie
umiejętność
wykorzystania
wiedzy
rozumowania,
●
omawiać napisane sprawdziany ze wskazaniem mocnych i słabych stron każdego ucznia,
w praktyce,
●
dokonać modyfikacji planów pracy – aby dobierać, teksty, na podstawie których ćwiczy się czytanie ze
zrozumieniem o różnorodnej tematyce( szeroko rozumiana kultura, przyroda, historia),
●
zwiększyć ilość zadań wymagających wykorzystania wiedzy w praktyce ( np. tabele, przekazy
ikoniczne)
Analiza raportu z ewaluacji wewnętrznej w roku szkolnym 2013/2014, która prowadzona była w trzech
wymaganiach MEN: 12, 7, 5. pozwala stwierdzić, że raport zawiera mocne i słabe strony szkoły oraz wnioski
i rekomendacje do poszczególnych wymagań. Duża liczba tych wniosków powoduje, że nie wszystkie znalazły
odzwierciedlenie w wypowiedziach ankietowych nauczycieli. Z powyższych informacji uzyskanych na podstawie
ankiet i wywiadów od nauczycieli i dyrektora szkoły oraz analizy danych zastanych wynika, że prawie wszyscy
mają wiedzę na temat prowadzonych w szkole analiz wyników sprawdzianu formułowania wniosków i ich
wdrażania, ale informacje te są częściowo niespójne (informacje przekazane przez nauczycieli nie potwierdzają
wszystkich przykładów wykorzystania wniosków podanych przez dyrektora (tzn. w zakresie współpracy ze
środowiskiem lokalnym, w celu promocji szkoły oraz zwiększenia liczby sprawdzianów próbnych, przywrócenia
sprawdzian próbnego w V klasie). Dodatkowo z przeprowadzonego badania wynika, że nauczyciele mają
problem
z zdefiniowaniem
ewaluacji
wewnętrznej
prowadzonej
na poziomie
całej
szkoły
a ewaluacji
wewnętrznej prowadzonej przez zespoły przedmiotowe. Nauczyciele, mimo widocznych problemów znają
wnioski badań ewaluacyjnych prowadzonych w szkole a działania podejmowane przez nich w dużym stopniu
wynikają ze sformułowanych wniosków.Na podstawie całego materiału badawczego można stwierdzić,
że zdecydowana większość nauczycieli zna i wykorzystuje wnioski z badania wyników sprawdzianu
i ewaluacji wewnętrznej oraz, że wnioski te i podjęte działania są spójne.
Wykres 1w
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Jakie wnioski z analizy egzaminów przeprowadzanych na zakończenie etapu edukacyjnego
wyciągnięto w odniesieniu do tej klasy? Proszę podać przykłady ich wykorzystania w pracy z klasą. [WNO]
(7608)
Tab.1
Szkoła Podstawowa nr 42
42/51
Numer Treść odpowiedzi
1
Wnioski ze sprawdzianu kompetencji trzecioklasisty
Cytaty
1. J. polski Podczas realizacji treści polonistycznych
należy doskonalić umiejętności z zakresu : a) czytanie –
wyszukiwanie informacji w tekście i wnioskowanie na
podstawie tekstu, b) pisanie na zadany temat, c)
dobieranie wyrazów o znaczeniu przeciwnym do
podanych, d) wskazywanie części mowy. Wykorzystanie:
Na lekcjach języka polskiego uczniowie realizują plan
naprawczy, który uwzględnia diagnozę umiejętności po
klasie III. Obejmuje on między innymi rozwiązywanie na
lekcjach testów doskonalących czytanie ze
zrozumieniem, rozwiązywanie zadań typu prawda –
fałsz,usprawnianie wnioskowania na podstawie
przesłanek z tekstu np. poprzez zadawanie dodatkowych
pytań. 2. Matematyka Usprawniając wiedzę i
umiejętności matematyczne uczniów należy zwrócić
uwagę na doskonalenie umiejętności wykonywania
obliczeń (dodawanie odejmowanie, mnożenie, dzielenie),
rozwiązywania zadań tekstowych oraz umiejętności
praktycznych (posługiwanie się kalendarzem,
odczytywanie liczb w systemie rzymskim, wykonywanie
obliczeń zegarowych ,dotyczących długości i wagi). Jak
wykorzystałam to w pracy: - stosowałam różnorodne
ćwiczenia doskonalące sprawność rachunkową,
dodatkowe zadania, karty pracy trenujące sprawność
rachunkową, - wykorzystywałam codzienne okazje do
utrwalania tabliczki mnożenia w zakresie 100, wykorzystywałam gry i zabawy oraz program
komputerowego "Matematyka 2000" do doskonalenia
sprawności rachunkowej, - stwarzałam sytuacje, które
ukazywały użyteczność matematyki w życiu codziennym,
często nawiązywałam do matematyki w życiu
praktycznym – np. kalendarz, system rzymski, zegar,
jednostki długości, masy, obliczenia pieniężne). 3. j.
angielski • powtórzyć i utrwalić niektóre słowa i
wyrażenia oraz zwroty służące do codziennej
komunikacji • wzbogacać słownictwo uczniów oraz
doskonalić umiejętności czytania ze zrozumieniem (
zwiększenie liczby ćwiczeń, ćwiczenia z książeczki do
sprawdzianu szóstoklasisty z j. ang., koło dla uczniów z
trudnościami w nauce z j. ang . w kl. IV, koło językowe
w kl. V) 4. Przyroda : test diagnozujący po klasie trzeciej
– na początku klasy 4 przyroda 1. uczniowie rozpoznają
na fotografiach[...]
Szkoła Podstawowa nr 42
43/51
Obszar badania:
Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i
analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane
Na podstawie dokonanej analizy można stwierdzić, że działania podejmowane przez szkołę
w wyniku realizacji wniosków z analizy wyników sprawdzianów, diagnoz, ewaluacji wewnętrznej
oraz
bieżącej
analizy
osiągnięć
uczniów
są
monitorowane
i modyfikowane
pod kątem
ich
użyteczności.
Z wypowiedzi dyrektora szkoły wynika, że najważniejszymi efektami monitorowania działań podejmowanych
w wyniku realizacji wniosków z analizy wyników sprawdzianu, prowadzonych diagnoz, monitorowania bieżącego
i ewaluacji wewnętrznej są:
• organizacja zajęć dydaktyczno-wyrównawczych dla klasy VI, zgodnie z potrzebami uczniów;
•
oraz
zmiana
form
i metod
pracy
na lekcjach
polegająca
m.in.
na położeniu
większego
nacisku
na samodzielność myślenia i analizę zadań, zwiększenie liczby ćwiczeń kształcących umiejętności, które słabo
wypadły na sprawdzianie, modyfikacje w zakresie doboru odpowiedniejszych treści nauczania;
• wprowadzenie zmin organizacyjnych, np. zwiększenie ilosci sprawdzianów próbnych, by nauczyć uczniów
rozplanowywać czas i zmniejszyć poziom stresu (grudzień CKE, styczeń OPERON, luty WSiP w klasie VI);
• modyfikacja planów dydaktycznych, dostosowywanie treści w celu uzupełnienia zdiagnozowanych braków oraz
planowanie sposobów indywidualizacji pracy z uczniami w klasie 4 w oparciu o wnioski z badania efektów
nauczania na I etapie edukacyjnym;
• promocja szkoły widoczna np. w przekonaniu rodziców do zapisania dzieci do naszej szkoły.
Nauczyciele potwierdzili informacje, przekazane przez dyrektora i jako przykład efektów prowadzonego
monitorowania działań podali:
1. W zakresie efektów z analizy egzaminów zewnętrznych:
• poprawa jakości pracy szkoły widoczna w lepszych wynikach sprawdzianów zewnętrznych, widocznym
przyroście wiedzy u uczniów objętych pomocą psychologiczno – pedagogiczną; zmniejszaniu się ilości uczniów
ze słabymi wynikami, wzroście umiejętności czytania ze zrozumieniem oraz analizowania i rozwiązywania zadań
tekstowych, a także odczytywania danych z tabelek i rysunków schematycznych, osiąganiu przez uczniów
sukcesów
w konkursach
przedmiotowych
i wewnętrznych,
chętnym
uczęszczaniu
uczniów
na zajęcia
dodatkowe;
• sukcesy absolwentów potwierdzone faktem, że są przyjmowani do wybranych przez siebie gimnazjów;
• chętna współpraca rodziców z nauczycielami;
• systematyczna współpraca nauczycieli pod kątem doskonalenia pracy z uczniami i podwyższania efektów
nauczania polegająca m.in. na przekazywaniu wyników testów prowadzonych na zakończenie nauki w klasie
trzeciej nauczycielom klas IV i zespołowa analiza wyników oraz formułowanie wniosków do planowania pracy
w klasach czwartych; aktywnej współpracy pedagoga i nauczycieli uczących w danym oddziale; organizowaniu
działań
w celu
wyrównywania
szans
edukacyjnych
wszystkich;
zaangażowaniu
wszystkich
nauczycieli
w monitorowanie osiągnięć uczniów i skuteczności podjętych działań dydaktycznych
• dokonywanie przez nauczycieli weryfikacji metod nauczania w celu dostosowania ich do potrzeb uczniów
• dostosowywanie treści kształcenia w zależności od zdiagnozowanego potencjału uczniów (podstawowe
i ponadpodstawowe);
• modyfikowanie przedmiotowych planów pracy na podstawie diagnozy wstępnej (dobór treści kształcenia,
przydzielenie odpowiedniej liczby godzin do poszczególnych zagadnień)
Szkoła Podstawowa nr 42
44/51
2. W zakresie efektów wynikających z monitorowania działań wdrożonych w wyniku realizacji wniosków z
ewaluacji wewnętrznej na poziomie szkoły:
• zwiększenie promocji szkoły
• wsparcie uczniów zdolnych
• poszerzenie oferty zajęć pozalekcyjnych
• zintensyfikowanie pracy z uczniami zdolnymi
• modyfikowanie sposobów udzielania pomocy psychologiczno - pedagogicznej uczniom potrzebującym wsparcia
• wprowadzenie wspólnego frontu działań dla konkretnego ucznia z uwzględnieniem wskazań psychologa
i pedagoga szkolnego przez wszystkich nauczycieli danego oddziału
• pozyskanie informacji na temat bezpieczeństwa oraz przyjętych w szkole zasad współżycia
• sukcesy uczniów na miarę ich możliwości.
3. W zakresie efektów wynikających z monitorowania działań wdrożonych w wyniku realizacji wniosków z
ewaluacji wewnętrznej na poziomie zespołów
• praca na lekcji z wykorzystaniem TIK ( nowe formy pracy z uczniem)
• wyrównywanie szans edukacyjnych, poprawa jakości pracy szkoły
• aktywny udział uczniów w zajęciach zespołu wyrównawczego; stosowanie indywidualizacji nauczania;
• ścisła współpraca nauczycieli w ramach zespołu klasowego
• doskonalenie warsztatu pracy, poszukiwanie skuteczniejszych form i metod pracy, w tym dzielenia się wiedzą
i doświadczeniem
• usprawnienie sposobów komunikacji i przepływu informacji między nauczycielami i rodzicami,
• utrzymanie dobrego poziomu opieki wychowawczej i bezpieczeństwa w szkole.
Na postawie danych z ankiety skierowanej do nauczycieli można stwierdzić, że monitorowanie działań
podejmowanych w szkole prowadzi do zamian, których rodzaj ilustruje wykres 1o.
Uwagę w tym zestawie odpowiedzi zwraca duży procent wskazań na udział nauczycieli w doskonaleniu
zawodowym, co świadczy o tym, że kadra pedagogiczna ma świadomość potrzeby doskonalenia się i udział
różnych jego formach postrzega jako pozytywną zmianę w swojej pracy. Należy jednocześnie zauważyć,
że w ślad za tym nie idą informacje o sposobach praktycznego zastosowania wiedzy i umiejętności zdobytych
podczas szkoleń. Także duży procent ankietowanych nauczycieli wskazuje ogólnie na zmiany w zakresie metod
i form, natomiast tylko pojedyncze osoby odpowiedziały konkretnie, jakie zmiany wprowadziły w metodyce
i organizacji warsztatu swojej pracy.
Z powyższego zestawienia wynika, że w szkole monitoruje się i analizuje podejmowane działania, oraz
że
analizy te prowadzą nauczycieli do refleksji nad metodami pracy i warsztatem zawodowym, jednak procesy te
zachodzą na poziomie poszczególnych klas, a nie w szerszej perspektywie np. etapów kształcenia lub całej
szkoły.
W odpowiedziach
zarówno
dyrektora
szkoły
jak
i nauczycieli
widoczny
jest
brak
refleksji
nad możliwościami pełnego zagospodarowania wiedzy i umiejętności nauczycieli zdobytych na wcześniejszych
szkoleniach
i popartych
wieloletnim
doświadczeniem
w pracy
pedagogicznej
w celu
zaplanowania
i wdrożenia zmian przydatnych szkole.
Szkoła Podstawowa nr 42
45/51
Wykres 1o
Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych
Nauczyciele sporadycznie wykorzystują w swojej pracy badania zewnętrzne. Jak podaje dyrektor
w badaniu ankietowym, w szkole wykorzystywane są badania zewnętrzne:
●
w klasie III jest to Ogólnopolski Sprawdzian Kompetencji Trzecioklasisty "Operon” ,
●
Ogólnopolskie Badanie Umiejętności Trzecioklasistów OBUT,
●
diagnoza Umiejętności Matematycznych DUMa w klasie 5.
Według dyrektora badania te skutkują działaniami takimi jak:
●
modyfikacją planów wynikowych w klasie III i IV,
●
kierowaniem uczniów na zajęcia wyrównawcze,
●
zachęcaniem uczniów do uczestnictwa w kołach zainteresowań,
●
modyfikacją planów wynikowych z matematyki oraz modyfikacją metod i form pracy na lekcjach
matematyki (zwiększenie liczby godzin na modelowanie matematyczne, rozumowanie i tworzenie
strategii rozwiązań).
Szkoła Podstawowa nr 42
46/51
Na podstawie materiału badawczego należy zauważyć, że szkoła we współpracy z wydawnictwem OPERON, czy
IBE, dokonuje badań osiągnięć uczniów, jednak w większości skupia się na wynikach i wnioskach do pracy
z własnymi uczniami, nie korzysta z raportów dotyczących osiągnięć wszystkich badanych na tle kraju. Należy
zauważyć też, że wymienione przez dyrektora przykładowe działania podjęte na podstawie tych badań, nie
odnoszą się do żadnych konkretnych analiz, raportów, opracowań a wynikają z analizy osiągnięć uczniów
szkoły. Do podobnych wniosków skłania analiza wypowiedzi ankietowanych nauczycieli. W badaniu ankietowym
respondenci wskazali na badania zewnętrzne jako badania z których korzystają w swojej pracy (wyk. 1w)
jednakże
zdecydowana większość
do planowania
konkretnych
nauczycieli
działań
większości
ankietowani
nauczyciele
nauczyciele
w badaniu
ankietowym
nie
służących
doskonaleniu
wskazywali
nie
wskazała
jakich
odnieśli
się
w jaki
sposób
procesów
wykorzystuje
edukacyjnych
(
wyniki
badań
w zdecydowanej
informacji
dostarczają
im
badania)
do żadnych
konkretnych
badań, analiz,
dodatkowo
raportów,
opracowań.
Reasumując można stwierdzić, że w szkole nie wykorzystuje się wyników
badań zewnętrznych
do planowania działań nauczycieli.
Wykres 1w
Szkoła Podstawowa nr 42
47/51
Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły
lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów
W szkole prowadzi się badania wynikające z jej potrzeb, w tym badania osiągnięć uczniów oraz gromadzi się
informacje na temat losów absolwentów . Dzięki nim pracownicy szkoły otrzymują informacje, które
wykorzystują do planowania i modyfikowania procesu edukacyjnego. Taki wniosek wypływa z odpowiedzi
ankietowej dyrektora szkoły, której treść przedstawiają zamieszczone poniżej tabele 1 i 2 oraz z informacji
uzyskanych od ankietowanych nauczycieli, które zostały szczegółowo omówione w poprzednim obszarze.
Badania wewnętrzne prowadzone w szkole odpowiadają, ogólnie rzecz ujmując, na takie jej potrzeby jak:
• rozwoju szkoły w kierunku dostosowania jej oferty edukacyjnej do potrzeb dzieci i środowiska
• modyfikacji procesu edukacyjnego w celu uzyskiwania coraz lepszych efektów nauczania i wychowania
Wyniki tych badań i formułowane na ich podstawie wnioski szkoła wykorzystuje do:
1. Poprawy efektywności nauczania i wychowania poprzez:
• określenie mocnych i słabych stron nowo przyjętych uczniów,
• dobór podręczników
• stosowanie odpowiednich metod pracy,
• modyfikację planów nauczania
• organizację różnych form udzielania uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej
(dostosowanie wymagań, organizowanie zajęć wyrównawczych i rozwijających
zainteresowania)
• wzbogacanie bazy dydaktycznej,
• planowanie i prowadzenie odpowiednich działań antydyskryminacyjnych
2. Organizowania adekwatnych do potrzeb uczniów form opieki, np.
• wnioskowania o przyznanie pomocy socjalnej, dofinansowania do obiadów, dofinansowanie
do podręczników w ramach programu "Wyprawka szkolna",
• umożliwienie nadrobienia zaległości uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji rodzinnej;
3. Planowania oferty szkoły
4. Modyfikowania form współpracy z rodzicami
5. Modyfikowania sposobów przekazywania rodzicom i uczniom informacji o wynikach nauczania i o zachowaniu
8. Monitorowania procesu edukacyjnego.
Są to badania o różnym stopniu powszechności, np.:
a/ prowadzone na poziomie całej szkoły, obejmujące wszystkich uczniów, np. badanie ankietowe dotyczące
bezpieczeństwa w szkole, badanie wyników klasyfikacji uczniów 2 razy w roku;
b/ badania prowadzone przez zespoły nauczycieli dotyczące określonej grupy uczniów, np. badania ankietowe
kierowane do uczniów klas IV-VI, sprawdziany przedmiotowe dla uczniów poszczególnych roczników, analiza
wyników sprawdzianu po klasie szóstej, diagnoza wiadomości i umiejętności „na wejściu” dla uczniów klas I;
diagnoza potrzeb i możliwości obejmująca uczniów posiadających opinię i orzeczenia PPP, badanie sytuacji
materialnej i rodzinnej uczniów klas pierwszych oraz cyklicznie w pozostałych latach nauki;
c/ mikrobadania prowadzone na poziomie klasy przez pojedynczych nauczycieli, np. badanie wyników próbnych
sprawdzianów, wyników sprawdzianów i prac klasowych; badanie potrzeb i zainteresowań uczniów danej klasy,
Badanie losów absolwentów odbywa się głównie okazjonalnie i polega na:
• wywiadach ustnych wychowawców klas,
• zapisach w księdze uczniów dot. wyboru gimnazjum, co potwierdzają informacje uzyskane od nauczycieli
podczas badania ankietowego (tabela 3).
W rezultacie szkoła dysponuje danymi ilościowymi,
Szkoła Podstawowa nr 42
dotyczącymi kontynuacji nauki i wyboru gimnazjum,
48/51
natomiast nie posiada opracowanych danych jakościowych, którymi mogłaby się posłużyć np. do oceny
efektywności pracy oraz planowania rozwoju. Przykładem może być np. informacja na temat absolwentów tej
szkoły uzyskana podczas wywiadu od dyrektora jednego z gimnazjów, do którego dostają się, spełniając
wysokie wymagania rekrutacyjne. Dyrektor gimnazjum, jako partner szkoły, podkreślił, że absolwenci tej
podstawówki bardzo dobrze radzą sobie w ich gimnazjum, a oceny wystawiane uczniom na świadectwie
ukończenia szkoły pokrywają się z wynikami sprawdzianu i wynikami osiąganymi podczas nauki w gimnazjum,
co wymownie świadczy o adekwatności oceniania względem możliwości uczniów. Takich informacji o swoich
absolwentach jednak nauczyciele i dyrekcja SP nr 42 nie podali ani w ankietach, ani podczas wywiadów.
Podsumowując można stwierdzić, że szkoła prowadzi badania wewnętrzne dotyczące efektów
dydaktyczno - wychowawczej pracy szkoły i są one adekwatne do jej potrzeb. Większość tych badan
ma charakter cykliczny i wynika z przyjętego w szkole rozwiązania systemowego, natomiast szkoła
nie bada losów absolwentów. Działania nauczycieli w tym zakresie wymieniane w ankiecie
i wywiadzie są gromadzeniem informacji o losach absolwentów, natomiast nie można ich określić
jako badanie, ponieważ nie mają cech właściwych badaniom: nie są zaplanowane, nastawione
na realizację określonego celu, nie są opisane, nie prowadzą do wniosków i rekomendacji do dalszej
pracy szkoły.
Gromadzenie informacji na temat losów absolwentów ma charakter okazjonalny oraz ilościowy
i realizowane jest według pomysłu danego wychowawcy klasy 6. Sądząc po liczbie uczniów w szkole
można uznać, że ten styl działania zaspokaja jej bieżące potrzeby w zakresie funkcjonowania
w środowisku, jednak należy się zastanowić, czy służy rozwojowi szkoły w dalszej perspektywie.
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Jakie badania wewnętrzne prowadzone są w szkole? Jaki mają zakres? [AD] (7633)
Tab.1
Numer Analiza
1
— diagnoza na rozpoczęcie nauki (oddziały przedszkolne
oraz klasy I i IV) — sprawdziany roczne z podstawy
programowej (przedmiotowe) – klasy IV-VI
(sprawdziany z nauczanych przedmiotów) —
sprawdziany opracowywane przez nauczycieli edukacji
wczesnoszkolnej – klasy I-III — ankieta wśród rodziców
dzieci z oddz. przedszk. i klas I-VI (oferta zajęć
pozalekcyjnych i pozaszkolnych organizowanych na
terenie szkoły i Spa Orkana) — potrzeby edukacyjne
uczniów (uczniowie klas I-VI) — analiza opinii poradni
psychologiczno-pedagogicznych na poziomie klas (zespół
klasowy nauczycieli) (uczniowie z opiniami ppp.) —
ankieta wśród rodziców, dzieci i nauczycieli
(bezpieczeństwo w szkole)
Szkoła Podstawowa nr 42
49/51
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania: Do czego wykorzystują Państwo wyniki tych badań? [AD] (9892)
Tab.2
Numer Analiza
1
- modyfikacja planów wynikowych — dobór metod i form
pracy w oddziałach — organizacja zajęć zgodnie z
zainteresowaniem uczniów i ich rodziców — rozmowa z
rodzicami o konieczności badań w poradni
psychologiczno-pedagogicznej — dobór form pomocy
uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Typ pytania: Pytanie otwarte
Treść pytania:
Czy zbierają Państwo informacje o losach swoich absolwentów? Jeżeli tak, to jak są
wykorzystywane? [WN] (8481)
Tab.3
Numer Treść odpowiedzi
Cytaty
1
zapisy w Księdze uczniów dot. wyboru gimnazjum
Księga uczniów- podane gimnazjum,
2
gromadzenie informacji ustnych przez wychowawców
Wychowawcy zbierają informacje ustne od rodziców,
uczniów,
3
brak systemu zbierania informacji o losach absolwentów
Przychodzą uczniowie i prezentujemy ich jako przykład,
nie ma systemu gromadzenia informacji,
Szkoła Podstawowa nr 42
50/51
Raport sporządzili
●
Bożena Ćwiek
●
Beata Filipowska
Kurator Oświaty:
........................................
Data sporządzenia raportu:
12.02.2015
Szkoła Podstawowa nr 42
51/51

Podobne dokumenty