"Zawód: dziennikarz" - raport

Transkrypt

Studio Badań
Marketingowych
Profile
Kraków, styczeń 2011
CELE ANALIZY
Analizę zebranych ankiet przeprowadzono na zlecenie Stowarzyszenia
Dziennikarzy Polskich. Jej celem było uzyskanie odpowiedzi na następujące
pytania:
Jaka jest aktualna sytuacja zawodowa
dziennikarzy polskich pod względem
prawnym, materialnym i społecznym?
Jakie są podstawowe problemy, potrzeby,
oczekiwania i priorytety polskiego środowiska
dziennikarskiego?
Jakie postawy mają polscy dziennikarze
wobec swego zawodu i warunków jego
uprawiania?
2
SBM Profile, analiza ankiet dla SDP, I 2011
METODOLOGIA
W badaniach zastosowano metodę indywidualnej ankiety kwestionariuszowej.
Kwestionariusz ankiety został przygotowany przez SBM Profile w styczniu 2010 r. i
zatwierdzony przez Zleceniodawcę. SDP przeprowadziło badania własnymi staraniami,
używając różnych kanałów kontaktu z respondentami. Następnie SBM Profile
przeprowadziło analizę zebranych ankiet.
Zasadnicze wątki ankiety są następujące:
 FILTR: wskaźniki selekcjonujące właściwych respondentów ankiety
 OPIS SYTUACJI ZAWODOWEJ respondenta: staż pracy w zawodzie,
aktualne miejsce zatrudnienia, status zatrudnienia, wynagrodzenie
 IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW środowiska dziennikarskiego
 IDENTYFIKACJA PRIORYTETÓW środowiska
 DANE SOCJO-DEMOGRAFICZNE respondentów
3
PRÓBA
W sumie na ankietę odpowiedziało 830 respondentów. Filtrujące pytanie,
którego użyto do podstawowego opisu wyników, to pyt. 2: Czy utrzymujesz
się z zawodu dziennikarza?
„NIEDZIENNIKARZE”
„DZIENNIKARZE”
76,5%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
23,50%
DODATKOWE ŹRÓDŁO
Ponad ¾ badanej próby zadeklarowało, iż praca w zawodzie dziennikarza
stanowi ich główne źródło utrzymania, a jedynie ¼ - że jest to źródło dodatkowe.
W raporcie zachowano powyższe kolory dla odróżnienia wyników tych dwóch
zasadniczych podprób oraz skrótowe określenia grupy, zapisane na wykresie.
4
5
RODZAJ MEDIÓW – I cz.
pyt. 3 – rozkład odp. w %, Dla jakich mediów pracujesz?
36,5%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
28,0%
26,1%
25,0%
25,8%
RAZEM
24,9%
28,3%
24,5%
19,8%
4,0%
3,8%
4,6%
9,9% 5,9%
3,8%
4,7%
Prasa informacyjna Prasa informacyjna
krajowa
regionalna
Prasa
samorządowa
3,4%
2,1%
Prasa lokalna
Prasa branżowa
Agencja
informacyjna
Prasę najliczniej reprezentują dziennikarze prasy branżowej, informacyjnej
krajowej i regionalnej.
6
RODZAJ MEDIÓW – II cz.
pyt. 3 – rozkład odp. w %, Dla jakich mediów pracujesz?
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
9,6%
5,1%
4,0%
,5%
Radio
krajowe
9,6%
8,8%
38,5%
29,2%
26,3%
8,1%
6,3%
2,6% 2,2%
1,0%
3,1%
Radio
regionalne
Radio lokalne
TV krajowa
4,2%
3,0%7,8%
3,0% 3,1% 2,2%
1,7%
3,1%
,0%
TV regionalna
TV lokalna
Portal
internetowy
inne
Pozostałe media to przede wszystkim dziennikarze mediów internetowych.
7
ILOŚĆ ODBIORCÓW MEDIUM
pyt. 4 – rozkład odp. w %
Ilu przeciętnie odbiorców ma medium, dla którego pracujesz najczęściej?
40,5%
35,5%
35,5%
25,5%
22,2%
18,2%
1,8%
24,9%
23,0%
13,9%
13,7%
19,1%
13,1%
9,3% 3,6%
Do 1000 odbiorców Od 1001 do 10 tys.
odbiorców
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
Od 10 tys. do 50
tys. odbiorców
Od 50 tys. do 100
tys. odbiorców
DODATKOWE ŹRÓDŁO
Powyżej 100 tys.
odbiorców
RAZEM
Najliczniej reprezentowane są media o największym zasięgu,
najsłabiej – te o najmniejszym zasięgu.
8
TEMATYKA MEDIÓW
pyt. 5 – rozkład odp. w %, Czym zajmują się media, dla których najczęściej pracujesz?
52,2%
48,0%
44,9% 43,8%
40,1%
38,5%
34,9%
29,6%
26,8%
34,4%
25,4%
22,8% 22,3%
22,5%
20,8%
15,4% 15,6%
16,1%
7,0%
6,6%
8,3%
5,4%
4,8%
7,3%
informacje
kultura
religia
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
sport
obyczaje
DODATKOWE ŹRÓDŁO
branża
fachowa
treści
mieszane
inne
RAZEM
Badane osoby najczęściej pracują w mediach informacyjnych, kulturalnych
i fachowych. Duży odsetek „innych” to najczęściej informacyjne, kulturalne
i fachowe media, ściślej dookreślone przez respondentów jako media internetowe.
9
SIEDZIBA MEDIÓW
pyt. 6 – rozkład odp. w %, Gdzie mieści się siedziba mediów, dla których najczęściej
pracujesz?
52,3%
51,4%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
48,7%
34,6%
33,6%
37,7%
12,5%
12,2%
11,0%
Warszawa
miasto
wojewódzkie
miasto powiatowe
,8% ,5% ,7%
,5% 1,0% ,6%
,3% 1,0% ,5%
małe miasto
wieś
za granicą kraju
Najczęściej odpowiadali na ankietę dziennikarze pracujący w wielkich ośrodkach.
Jednak połowa badanej grupy to dziennikarze działający w samej stolicy.
10
11
STAŻ W ZAWODZIE DZIENNIKARZA
pyt. 22 – rozkład odp. w %, Ile lat pracujesz w sumie jako dziennikarz?
36,3%
35,2%
33,0%
29,8%
31,4%
19,1%
5,5%
13,0%
12,4%
14,9%
6,2%
12,0%
11,4%
13,8%
8,5%
mniej niż 2 lata
3-10 lat
11-20 lat
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
21-30 lat
DODATKOWE ŹRÓDŁO
31-40 lat
12,2%
3,8%
1,3%
powyżej 41 lat
RAZEM
Najliczniejszą grupę stanowią dziennikarze o krótkim stażu pracy – do 10 lat.
Najliczniejsza grupa respondentów traktujących dziennikarstwo jako dodatkowe
zajęcie, czyli niedziennikarzy, także ma krótki staż, w starszych grupach jest
ponad połowę mniejsza, ale utrzymuje się na podobnym poziomie.
12
TYP MIEJSCA ZATRUDNIENIA
pyt. 25 – rozkład odp. w %, Wskaż miejsce swego stałego głównego zatrudnienia
25,8%
22,5%
21,5%
20,7%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
18,5%
18,1%
16,2%
13,2%
11,5%
8,0%
9,1%
8,6%
2,7% 2,2%
5,9%
1,6%
12,9%
12,9%
6,8%
5,2%5,0%
11,8%
6,3% 7,5%
6,6%
,5%
7,0%
2,9%
1,9%
,7%
,7%
,5%
,3%
1,6% ,3%
2,2%
Dziennikarze zatrudnieni są głównie w dziennikach i czasopismach, zaś
niedziennikarze – w czasopismach, własnej firmie i innych miejscach.
13
FUNKCJA KIEROWNICZA
pyt. 7 – rozkład odp. w %, Czy kierujesz pracą innych w swoim medium?
72,1%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
60,8%
57,3%
42,7%
39,2%
27,9%
pełnię funkcję kierowniczą
nie pełnię funkcji kierowniczej
Dziennikarze częściej kierują zespołem niż niedziennikarze, co pewnie jest
uzasadnione powszechną prawidłowością, iż pełnienie stanowiska kierowniczego
wskazuje, jakie zajęcie pracownik wybiera jako główne zajęcie zawodowe,
wskazuje na główny wybór ścieżki zawodowej.
14
FORMA ZATRUDNIENIA
pyt. 8 – rozkład odp. w %, Na jakich zasadach jesteś zatrudniony w 3 mediach, w
których najczęściej pracujesz?
64,1%
58,9%
52,4%
32,3%
24,6%
12,2%
6,3%
6,1%
6,7%
pełny etat
16,1%
8,5%
6,3%
1,8%
częśd etatu
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
5,6%
12,5%
11,3%
16,7%
2,6%
ryczałt
umowa o dzieło
DODATKOWE ŹRÓDŁO
umowa zlecenie
samozatrudnienie
RAZEM
Dziennikarze zatrudnieni są głównie na pełnym etacie, zaś niedziennikarze
– w formie umowy o dzieło. Mało popularna jest forma ryczałtu i części etatu.
15
PRACA NA WYŁĄCZNOŚĆ
pyt. 9 – rozkład odp. w %, Czy zobowiązałeś się wobec swego medium do pracy na
wyłączność (klauzula konkurencyjności)?
84,8%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
61,5%
54,4%
45,6%
38,5%
15,2%
tak
nie
Niemal połowa dziennikarzy zobligowana została do pracy na wyłączność
zatrudniającego ich medium. W grupie niedziennikarzy jest to stosunkowo
niewielki procent.
16
RODZAJ PRACY
pyt. 10 – rozkład odp. w %, Na czym polega twoja praca w 3 mediach, w których
najczęściej pracujesz?
74,3%
74,2%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
73,8%
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
62,5%
58,7%
46,1%
27,2%
25,8%
21,5%
19,4%
10,8%
6,8%
5,8%
2,6%
5,1%5,8%5,3%
redaktor
dziennikarz
reporter
researcher
13,1%
12,8%
fotoreporter
prezenter
4,5%
6,5%
inne
Najpopularniejsze funkcje pełnione przez badanych, to dziennikarz i redaktor,
rzadziej są to reporterzy czy fotoreporterzy.
17
MIESIĘCZNE ZAROBKI
pyt. 11 – rozkład odp. w %, W jakich granicach mieszczą się twoje przeciętne
miesięczne zarobki na rękę we wszystkich mediach, dla których pracujesz?
53,7%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
41,2%
34,8%
24,7%
17,0%
17,7%
20,8%
19,4%
16,9%
13,7%
8,4%
5,8%
do 1000 zł
4,2%
od 1001-2000 zł
od 2001-4000 zł
od 4001-6000 zł
7,0%
2,6%
od 6001-8000 zł
6,0%
4,8%
1,1%
powyżej 8000 zł
Najczęściej wskazywany przedział miesięcznego wynagrodzenia netto w grupie
dziennikarzy to przedział od 2 do 4 tys. zł, 1/5 zarabia od 4 do 6 tys. zł. W grupie
niedziennikarzy – jest to najniższy przedział zarobków – do 1 tys. zł.
18
FORMA PŁATNOŚCI
pyt. 12 – rozkład odp. w %, W jaki sposób media, dla których pracujesz, wypłacają ci
wynagrodzenie?
72,0%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
60,0%
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
58,2%
41,8%
40,2%
39,8%
33,3%
34,7%
20,6%
11,9%
10,4%
10,5%12,2% 10,9%
5,3%
stała pensja
wierszówka
wynagrodzenie z
tytułu umowy o
dzieło/zlecenie
premia
inne
Dziennikarze najczęściej opłacani są stałą pensją, a także wierszówką.
Niedziennikarze – otrzymują wynagrodzenia z tytułu umowy i również wierszówkę.
19
PLANY ZAWODOWE
pyt. 27 – rozkład odp. w %, Czy zamierzasz pozostać w zawodzie dziennikarza?
55,5%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
49,2%
49,1%
38,2%
34,9%
28,3%
17,3%
8,1%
4,3%
Tak, będę nadal głównie
dziennikarzem
Tak, będę nadal także
dziennikarzem
5,2%
4,5%
Nie, zamierzam zmienid
zawód
5,3%
Nie wiem
Blisko połowa dziennikarzy zamierza pozostać w zawodzie, podobnie jak
połowa niedziennikarzy. Ta druga grupa wykazuje mniej pewności co do
swoich planów w zawodzie dziennikarza – prawie 1/5 nie wie, czy pozostanie
przy tym zajęciu.
20
21
ROZUMIENIE ZAWODU DZIENNIKARZA
pyt. 13 – rozkład odp. w %, Jak spostrzegasz zawód dziennikarza?
70,7%
66,6%
67,5%
33,1%
28,8%
pasja, powołanie
32,1%
zawód jak każdy inny
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
Obie grupy podobnie patrzą na zawód dziennikarza i raczej spostrzegają go
jako zawód oparty na pasji i powołaniu. 1/3 uważa dziennikarstwo za zawód taki,
jak każdy inny.
22
ROZUMIENIE ZAWODU DZIENNIKARZA A PLANY
pyt. 27 – rozkład odp. w %, Czy zamierzasz pozostać w zawodzie dziennikarza?
25,1%
35,5%
54,3%
47,8%
74,4%
64,5%
45,7%
Tak, będę nadal głównie
dziennikarzem
Tak, będę nadal także
dziennikarzem
PASJA
Nie, zamierzam zmienid
zawód
50,7%
Nie wiem
ZAWÓD JAK INNE
Szczególnie traktują dziennikarstwo jako pasję i powołanie ci dziennikarze,
którzy nie zamierzają zmieniać zawodu. Można też powiedzieć, że pasja, jaką
jest uprawianie tego zawodu, zatrzymuje w nim dziennikarzy i wiąże ich na
przyszłość, nawet jeśli warunki uprawiania zawodu są mniej zadowalające.
23
ROZUMIENIE ZAWODU DZIENNIKARZA A WIEK
pyt. 21 – rozkład odp. w %, Ile masz lat?
11,8%
23,4%
39,4%
36,1%
27,0%
28,7%
88,2%
73,4%
mniej niż 25 lat
60,6%
63,9%
26-35 lat
36-45 lat
PASJA
72,4%
71,3%
46-55 lat
56-65 lat
powyżej 65 lat
ZAWÓD JAK INNE
Największymi pasjonatami zawodu są najstarsi, a zaraz potem – najmłodsi
dziennikarze. Osoby startujące w zawodzie po zdobyciu wykształcenia (grupa
od 26 do 35 lat) mają bardziej prozaiczne wyobrażenie o zawodzie.
24
DROGOWSKAZY W PRACY
pyt. 14 – rozkład odp. w %, Jak sądzisz, czym przede wszystkim, kierują się dzisiaj
polscy dziennikarze w swojej pracy?
72,9%
72,1%
75,4%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
15,1%
,3%
,5%
zasadami z kodeksów
stowarzyszeo
dziennikarskich
14,9%
14,2%
,4%
poleceniami swoich
szefów
DODATKOWE ŹRÓDŁO
zasadami wynikającymi
z regulaminów redakcji
RAZEM
11,6%
,8% 1,1%
,9%
opinią kolegów
11,0%
8,7%
własnym sumieniem
Podstawowego czynnika wpływu na pracę badani upatrują w swoim
zwierzchnictwie. Dużo mniej ważny czynnik to regulaminy redakcyjne,
a w trzeciej kolejności – własne sumienie. Kodeksy dziennikarskie i opinie
kolegów praktycznie nie są brane pod uwagę.
25
POŻĄDANE DROGOWSKAZY W PRACY
pyt. 15 – rozkład odp. w %, Jak sądzisz, czym przede wszystkim, powinni kierować się
dzisiaj polscy dziennikarze w swojej pracy?
61,4%
60,3%
64,7%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
27,5%
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
27,3%
26,7%
8,7%
3,4%
zasadami z kodeksów
stowarzyszeo
dziennikarskich
3,2%
3,3%
poleceniami swoich
szefów
7,9%
5,3%
zasadami wynikającymi
z regulaminów redakcji
,2%
,0%
,1%
opinią kolegów
własnym sumieniem
Własne sumienie powinno być zdecydowanie podstawową wytyczną w pracy,
a w drugiej kolejności – kodeksy dziennikarskie. Zatem, dwa czynniki, które
aktualnie praktycznie nie mają znaczenia, powinny być wiodące, zdaniem badanych.
26
ZMIANY OSTATNICH LAT
pyt. 16 – rozkład odp. w %, Jakie zasadnicze zmiany dostrzegasz w pracy dziennikarza
w ostatnich latach (po 2000 r.)?
pogoń za sensacją
15,8% komercjalizacja
6,1%
konformizm wobec
wydawców, właścicieli,
rynku
nierzetelność, niska jakość
5,8%
pauperyzacja zawodu
12,9% brak granic zawodu, każdy
może być dziś
dziennikarzem
11,6% niskie kwalifikacje i
kompetencje
11,1% niestabilne warunki
zatrudnienia, gorsze
traktowanie przez
pracodawcę
11,1% inne, m.in. :
mniej profesjonalizmu
10,3% mniej pracy, mniejszy rynek pracy; nieobiektywność, stronniczość; naruszanie dobrych
upadek, deprecjacja
zawodu
coraz więcej pracy,
większe tempo
powierzchowność, błahe
tematy, spłycanie
informacji, brak refleksji
duże znaczenie i wpływ
internetu
upadek etosu,
nieodpowiedzialność
upolitycznienie mediów
27
9,7%
8,2%
7,4%
6,7%
6,3%
5,8%
5,0%
Jak łatwo zauważyć, prawie
każda zmiana zauważana przez
badanych, w zasadzie zawsze
jest zmianą na gorsze.
Bardzo wiele uwag to krytyka
pracy swoich kolegów po fachu.
55,4%
obyczajów, brak kultury; poczucie omnipotencji, bezwzględność; gorsze warunki pracy (czas,
technika); postępujące podziały i zróżnicowanie środowiska; za dużo dyskusji, za mało faktów;
brak własnego zdania, sztampa, standaryzacja, brak samodzielności; pogoń za zarobkiem;
manipulacja informacją; większa dyspozycyjność; większe możliwości, demokracja; brak cenzury,
swoboda wypowiedzi, niezależność; trudniej skrytykować władzę; postępująca specjalizacja;
coraz więcej profesjonalizmu; różnorodne formy zatrudnienia; duże znaczenie i wpływ internetu;
dziennikarz musi dziś wszystko umieć, ma dodatkowe zajęcia (łamanie, reklamy); coraz większa
konkurencja i rywalizacja; starsi nie uczą młodszych, zanik relacji mistrz-uczeń; kilka postaci
rzutuje na obraz grupy zawodowej; nieuczciwe rozliczenia; wszędzie cenzura, mniej swobody;
ważna społeczna funkcja informowania; coraz więcej młodych bez etosu i kompetencji; głównie o
polityce; zawodem rządzą nieprofesjonaliści; niestabilność zawodu; coraz więcej pracy, większe
tempo; łatwy dostęp do informacji; rozwija się dziennikarstwo obywatelskie; dużo agresji,
drapieżności; gwiazdorstwo, zawód, żeby zdobyć rozgłos; mało solidarności zawodowej; małe
zaufanie społeczne do zawodu; lepsze warunki techniczne pracy.
ZADOWOLENIE Z PRACY W ZAWODZIE
pyt. 17 – rozkład odp. w % i średnie (skala 1-7), Na ile jesteś zadowolony, że uprawiasz
zawód dziennikarza?
100%
90%
80%
39,70%
47,40%
49,7%
70%
60%
50%
40%
30%
56%
48,70%
46,4%
20%
10%
0%
3,8%
4,20%
4%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
odp. 1-2
28
odp. 3-5
odp. 6-7
Średnia dla
próby wynosi
5,2.
Badani
dziennikarze są
zadowoleni i
bardzo
zadowoleni z
uprawiania tego
zawodu.
Bardzo
zadowolona jest
blisko połowa
dziennikarzy oraz
niespełna 40 %
niedziennikarzy.
OPINIE O PRZECIĘTNYM DZIENNIKARZU
pyt. 18a – średnie (skala 1-7, gdzie 1= maximum, 7= minimum),
Jak sądzisz, jaki dzisiaj jest przeciętny polski dziennikarz?
RAZEM
średnia
4,8
mediana
5,0
PROFESJONALNY (1)
– NIEPROFESJONALNY (7)
Przeciętny dziennikarz, zdaniem badanych, raczej
nie jest profesjonalny. Także nie można o nim
powiedzieć, że jest uczciwy.
RAZEM
29
średnia
4,7
mediana
5,0
UCZCIWY (1)
– NIEUCZCIWY (7)
pyt. 18a – średnie (skala 1-7, gdzie 1= maximum, 7= minimum),
RAZEM
średnia
4,2
mediana
4,0
ZADOWOLONY
Z SIEBIE (1)
– NIEZADOWOLONY
Z SIEBIE (7)
Przeciętny dziennikarz jest wedle respondentów
średnio zadowolony z siebie i raczej nie czuje się w
zawodzie bezpiecznie.
RAZEM
30
średnia
5,3
mediana
5,0
CZUJE SIĘ
BEZPIECZNIE (1)
– NIE CZUJE SIĘ
BEZPIECZNIE (7)
pyt. 18a – średnie (skala 1-7, gdzie 1= minimum, 7= maximum),
RAZEM
średnia
3,4
mediana
3,0
ŹLE WYKSZTAŁCONY
– DOBRZE (1)
WYKSZTAŁCONY (7)
Respondenci uważają, że przeciętny dziennikarz jest
raczej średnio lub słabo wykształcony i raczej uprawia
zawód z przypadku.
RAZEM
31
średnia
3,3
mediana
3,0
UPRAWIA ZAWÓD
Z PRZYPADKU (1)
– UPRAWIA ZAWÓD
Z WYBORU (7)
pyt. 18a – średnie (skala 1-7, gdzie 1= minimum, 7= maximum),
RAZEM
średnia
2,6
mediana
2,0
ŹLE WYNAGRADZANY
– DOBRZE (1)
WYNAGRADZANY (7)
Zdecydowanie jest źle wynagradzany. Przeciętny
dziennikarz, w opinii badanych, raczej nie zachowuje
obiektywizmu.
RAZEM
32
średnia
2,9
mediana
3,0
NIE ZACHOWUJE
OBIEKTYWIZMU (1)
– ZACHOWUJE
OBIEKTYWIZM (7)
NAJWAŻNIEJSZE PROBLEMY ŚRODOWISKA – I cz.
pyt. 19 – rozkład odp. w %, Co jest twoim zdaniem najważniejszym problemem środowiska
dziennikarskiego w kraju?
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
49,6% 49,9%
DODATKOWE ŹRÓDŁO
50,8%
RAZEM
38,5%
25,5% 25,6%
36,2%
28,6%
25,9%
14,9% 15,4%
16,9%
33
13,6% 13,1%
15,9%
9,7%
7,9%
11,1%
16,2% 15,3%
12,2%
NAJWAŻNIEJSZE PROBLEMY ŚRODOWISKA – II cz.
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
43,3% 44,6%
34,5% 35,2%
25,5% 25,6%
20,2% 18,5%
48,7%
37,6%
8,7%
25,9%
4,0% 4,1%
4,2%
34
8,5%
7,9%
5,3%
12,7%
3,2% 3,8%
5,8%
8,6%
9,0%
NAJWAŻNIEJSZE PROBLEMY ŚRODOWISKA – III cz.



Najważniejsze problemy środowiska
dziennikarskiego są w zasadzie podobnie
spostrzegane przez dziennikarzy i niedziennikarzy.
Najistotniejsze jest wejście do zawodu
nieprofesjonalistów, następnie upolitycznienie
mediów, obniżenie zarobków i manipulowanie
mediami.
Gdyby potraktować upolitycznienie i manipulowanie
jako bliskie sobie kwestie, wtedy wpływ wywierany
na media wysuwałby się na czoło listy
podstawowych problemów środowiska.
35
TRUDNE SYTUACJE
pyt. 20 – rozkład odp. w %, Czy pracując jako dziennikarz zdarzyło ci się doświadczyć
na własnej osobie następujących sytuacji?
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
57,2%
54,1%
52,1%
51,1%
42,1%
47,6%
41,4%
43,5%
38,8%
23,7%
22,4%
21,6%
22,0%
23,5%
18,2%
próba
skorumpowania
10,9%
naciski z
zewnątrz
naciski z
wewnątrz
presja rynku,
odbiorców
mobbing,
nadużywanie
pracownika
10,7%
10,0%
1,6%7,6%3,0%
zastraszanie,
groźby, szantaż
inne
Naciski z wewnątrz własnego medium lub spoza niego, by manipulować treścią,
to najczęściej spotykana zła praktyka. Widać też z powyższego, że rynek
również często „ingeruje” w pracę dziennikarzy.
Ponad 1/5 badanych donosi o nadużyciach personalnych w miejscu pracy.
36
UWAGI DODATKOWE
pyt. 30 – rozkład odp. w %, Jeśli masz jakieś dodatkowe uwagi związane z tematem
badania, zapisz je.
skłócenie środowiska
20,8% konformizm dziennikarzy; postępujące
podziały w środowisku; upadek
8,1% społeczny zawodu; duża fluktuacja w
zawodzie; stałe zmiany, trzeba się
6,0% dostosowywać; nie wierzę w wartość
tych badań; dziennikarzem powinno
5,4% się być z drugiego wykształcenia;
mało atrakcyjna produkcja
5,4% dziennikarska; nikt nie myśli o
emerytach; nie wiadomo jak się
4,0% rozwijać w zawodzie; organizacje
dziennikarskie są ważne, mają ważne
3,4% zadanie; dziennikarze są skrzywdzeni;
wszechobecna protekcja; trzeba
3,4% pracować nad młodzieżą; niski poziom
kształcenia w zawodzie.
3,4%
inne, m.in.:
42,7%
uwagi do konstrukcji ankiety
dobrze, że odbywa się to
badanie
pauperyzacja zawodu
upadek społeczny zawodu
jest smutno, spada
zadowolenie, coraz gorzej
niedobre warunki prawne i
praktyki wobec zawodu
dużo reklamy, mało
dziennikarstwa
zbytnie upolitycznienie
37
Nastroje wyrażone
w dodatkowych uwagach,
są raczej posępne.
Powtarzają się podobne
oceny jak w pyt. 16: o
pauperyzacji, o upolitycznieniu, o upadku
społecznym zawodu.
38
WIEK I PŁEĆ BADANYCH
pyt. 21 I 23 – rozkłady odp. w %, Ile masz lat?, Zaznacz swoją płeć
35,9%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
32,6%
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
22,4%
19,9%
21,7%
8,2%
8,2%
19,1%
18,6%
20,6%
23,8%
16,1%
13,8%
13,8%
11,6%
4,1%
8,5%
1,1%
mniej niż 25 lat
26-35 lat
36-45 lat
46-55 lat
56-65 lat
54,4%
53,4%
57,5%
46,6%
45,5%
41,9%
kobieta
39
mężczyzna
powyżej 65 lat
WYKSZTAŁCENIE BADANYCH
pyt. 24 – rozkład odp. w %, Jakie masz wykształcenie?
61,3%
62,5%
66,3%
29,8%
28,1%
22,6%
wyższe dziennikarskie
(magisterskie,
podyplomowe)
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
8,3%
8,2%
8,9%
,5% 1,1% ,6%
średnie
niższe niż średnie
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
,3% 1,1%
wyższe
niedziennikarskie
(magisterskie,
inżynierskie,
podyplomowe
,5%
dodatkowe
Zdecydowana większość badanych, zarówno spośród dziennikarzy, jak i
niedziennikarzy, nie ma wykształcenia dziennikarskiego. Niespełna 1/3
dziennikarzy ma takie wykształcenie, zaś w grupie niedziennikarzy – tylko 1/5.
40
STAN RODZINNY
pyt. 26 – rozkład odp. w %, Czy masz rodzinę?
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
47,7%
47,7%
RAZEM
47,9%
25,8%
21,5%
21,3%
22,3%
24,5%
20,2%
6,2%
5,3%
9,0%
Nie, jestem sam/a
Nie mam partnera/partnerki,
Tak, mam
Tak, mam partnera/partnerkę
mam dziecko/dzieci
partnera/partnerkę, ale nie
i dziecko/dzieci
mam dzieci
Prawie połowa badanych ma pełne rodziny, 1/5 to single lub osoby w związkach,
ale bez dzieci.
41
MIEJSCE ZATRUDNIENIA
pyt. 28 – rozkład odp. w %, Czy pracujesz jako dziennikarz na terenie województwa, w
którym mieszkasz?
93,7%
91,8%
85,4%
6,3%
tak
8,1%
14,1%
nie
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
DODATKOWE ŹRÓDŁO
RAZEM
Zdecydowana większość badanych pracuje w tym samym województwie,
w którym mieszka. Nieco więcej niedziennikarzy pracuje i mieszka w różnych
województwach.
42
WOJEWÓDZTWO ZAMIESZKANIA
pyt. 29 – rozkład odp. w %, W jakim województwie obecnie mieszkasz?
43,1%
GŁÓWNE ŹRÓDŁO
7,1% 4,7% 3,1%
4,9% 5,3%
1,5% 1,8%
1,1%
DODATKOWE ŹRÓDŁO
3,7% 4,4% 4,7%
1,3% 2,1%
3,9%
1,2%
mieszkam za granicą
zachodniopomorskie
wielkopolskie
warmiosko-mazurskie
świętokrzyskie
śląskie
pomorskie
podlaskie
podkarpackie
opolskie
mazowieckie
małopolskie
łódzkie
lubuskie
lubelskie
kujawsko-pomorskie
dolnośląskie
Dla jasności wykazano liczbowo tylko % dla całej próby
6,1%
RAZEM
Prawie połowa wszystkich respondentów to mieszkańcy województwa mazowieckiego. Najsłabiej reprezentowane jest województwo lubuskie i świętokrzyskie
43
WNIOSKI Z BADAŃ
Z badań wyłania się obraz
środowiska dziennikarskiego
pesymistycznie nastawionego do
rzeczywistości swego zawodu i
bardzo samokrytycznego.
Jednocześnie, poziom
zadowolenia z uprawiania
zawodu jest średni.
Zmiany z ostatnich lat są zdaniem
badanych zmianami na gorsze. Znacząco
podupadają standardy pracy dziennikarza,
jak również jego warunki pracy i płacy.
Spadają kompetencje i wykształcenie,
zawód traci swój prestiż, zalewa go fala
niskiej jakości nieprofesjonalistów, głównie
z młodego pokolenia.
Wyobrażenie przeciętnego
dziennikarza jest w oczach
respondentów dosyć negatywne: nie
cechuje go zbytni profesjonalizm ani
uczciwość, nie solidaryzuje się ze
środowiskiem, ma raczej słabe
wykształcenie, niezbyt bezpiecznie czuje
się w zawodzie. Za to jest umiarkowanie
zadowolony z siebie.
W badanej grupie dosyć powszechna
jest opinia o wyraźnym upolitycznieniu
mediów, rozumianym jako naciski
polityczne na media. Odbierane jest to
negatywnie, jako utrudnienie w realizacji
zawodu oraz jego standardów
merytorycznych i etycznych.
44
WNIOSKI Z BADAŃ
Badani spostrzegają swój zawód raczej
jako oparty na pasji i powołaniu, niż
jako zawód jak każdy inny. Dlatego też
odsetek osób, które deklarują odejście z
zawodu jest stosunkowo niewielki.
To, czym na co dzień kierują się badani
w pracy, są polecenia szefów i
regulaminy redakcji. Chcieliby jednak
zdecydowanie zamienić te
drogowskazy na zawodowe kodeksy
etyczne i własne sumienie.
Wielokrotnie przewija się popularna
opinia, iż zawód dziennikarza traci
status społeczny, zaufanie, prestiż.
Dzieje się tak za sprawą wielu
czynników. Jednym z najważniejszych
jest wchodzenie do zawodu
nieprofesjonalistów i rozmyte granice
zawodu.
Najpopularniejsza forma zatrudnienia i
opłacania dziennikarzy to pełen etat i
stała pensja oraz wierszówka, zaś
niedziennikarzy – umowa o dzieło,
wynagrodzenie z tego tytułu i
wierszówka. Najwięcej dziennikarzy
zadeklarowało zarobki w przedziale od 2
do 4 tys. zł, zaś dziennikarzy – do 1 tys.
Powszechna jest opinia o pauperyzacji
zawodu.
45

"Zawód: dziennikarz" - raport

Transkrypt

Podobne dokumenty

katalog Budownictwo

forum przyjaznego sąsiedztwa

Wiązarka stolikowa SBM 4400

Generuj PDF - Urząd Gminy Poświętne - Bip-e.pl

Otrzęsiny 2013 - III Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w