Wiosna 2010 - magazynkielce.pl
Transkrypt
Wiosna 2010 - magazynkielce.pl
> ISSN 1644-289X yesterday today tomorrow .heute .morgen spring .1/2010 gestern information for tourists & businesspeople with map . dziś .jutro . . wczoraj > Urząd Miasta Kielce 25-303, Rynek 1, www.um.kielce.pl, www.itv.kielce.eu Urząd Miasta Kielce > Biuro Obsługi Interesanta tel. 48 41 36 76 009 (099), (509) > Regionalne Centrum Informacji Turystycznej 25-007, ul. Sienkiewicza 29 tel. 41 348 00 60 www.swietokrzyskie.travel e-mail: [email protected] Projektów Strukturalnych > Wydział i Strategii Miasta Urząd Miasta Kielce 25-659, ul. Strycharska 6 tel. 48 41 36 76 553 fax 48 41 36 76 552 > Centrum Obsługi Inwestora Urząd Miasta Kielce 25-659, ul. Strycharska 6 tel/fax. 48 41 36 76 557 tel 48 41 36 76 356 e-mail: [email protected] www.um.kielce.pl/business > Kielce Townhall 25-303, Rynek 1, www.um.kielce.pl, www.itv.kielce.eu > Customer Services phone 48 41 36 76 009 (099), (509) Centre for Tourist > Regional Information 25-007, ul. Sienkiewicza 29 phone 41 348 00 60 www.swietokrzyskie.travel e-mail: [email protected] Project and Urban > Structural Strategy Department Kielce Townhall 25-659, ul. Strycharska 6 phone 48 41 36 76 553 fax 48 41 36 76 552 Services Centre > Investor Kielce Townhall 25-659, ul. Strycharska 6 phone/fax 48 41 36 76 557 phone 48 41 36 76 356 e-mail: [email protected] www.um.kielce.pl/business Szanowni Państwo, Kielce to nowoczesne, dynamicznie rozwijające się miasto, które wykorzystało skok cywilizacyjny, jaki niesie za sobą członkostwo w Unii Europejskiej. W ciągu ostatnich lat, dzięki środkom unijnym, inwestowaniu w placówki kultury, pomoc społeczną, infrastrukturę techniczną i sportową – miasto stało się przyjazne dla swoich mieszkańców, turystów, biznesmenów i osób niepełnosprawnych; dzięki dynamicznemu rozwojowi Targi Kielce od lat stanowią miejsce spotkań największych firm krajowych i zagranicznych, reprezentujących różne dziedziny gospodarki oraz miejsce zawierania wielomilionowych kontraktów. Kielce to również miasto geologicznych osobliwości. Znawcy nazywają stolicę województwa świętokrzyskiego „największym muzeum geologii pod gołym niebem”. Dzięki nowoczesnej bazie, mają też szansę stać się polską stolicą sportów. Ponad 30 tras turystycznych rozpoczyna się, przebiega, bądź kończy właśnie w mieście. Na wielbicieli białego szaleństwa w samych Kielcach oraz najbliższej okolicy czeka sześć nowoczesnych, naśnieżanych stoków z wyciągami, wypożyczalniami sprzętu, zapleczem gastronomicznym i parkingami. Wytyczone są tu także trasy do biegania na nartach. Wśród licznych obiektów polecanych do zwiedzania, szczególne miejsce zajmuje Muzeum Narodowe mieszczące się w Pałacu Biskupów Krakowskich oraz Muzeum Zabawek i Zabawy jedyne tego typu w Polce, posiadające w swych zbiorach około 30 tys. eksponatów. Warto wybrać się też do Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego, Muzeum Wsi Kieleckiej. W zbiorach Galerii Współczesnej Sztuki Sakralnej znajdują się prace wybitnych polskich twórców, takich jak: Tadeusz Kantor, Władysław Hasior czy Jerzy Nowosielski. Wierzę, że czas spędzony w Kielcach będzie dla Państwa wyjątkowy i bogaty w nowe doświadczenia. Wojciech Lubawski Prezydent Kielc Ladies and Gentlemen, Kielce is a modern, dynamically developing city which has used the opportunity for a civilisational leap offered by Poland’s membership in the European Union. In recent years, thanks to EU funds, and investing in institutions of culture, social welfare, as well as technical and sports infrastructure, Kielce has become friendlier to its inhabitants, tourists, businesspeople and those living with disabilities. For years, thanks to Poland’s most rapidly developing Trade Fair Centre (Targi Kielce), the city has been a meeting ground for major Polish and foreign companies representing various branches of economy, and the venue where multi-million contracts have been concluded. Kielce is also a city of geological curiosities. Experts have labelled the Świętokrzyskie voivodeship’s capital “the largest outdoor museum of geology”. Thanks to its state-ofthe-art facilities, Kielce has the opportunity to become Poland’s sports capital. More than thirty tourist routes begin, cross or end within the city limits. In Kielce and its nearest neighbourhood, skiing fans can use six modern ski-slopes complete with snow cannons, lifts, equipment rentals, eating facilities and car parks. Cross-country skiing routes are also available. Among the many attractions recommended to tourists, especially interesting are the National Museum, situated in the Palace of Krakow Bishops, and the Museum of Toys and Games, Poland’s only one in its kind, with ca. 30 thousand exhibits. Worth visiting are also Novelist Stefan Żeromski’s Museum and Tokarnia Heritage Park. The Gallery of Contemporary Ecclesiastical Art holds works by outstanding Polish artists, including Tadeusz Kantor, Władysław Hasior and Jerzy Nowosielski. I believe that your stay in Kielce will be an enjoyable and unforgettable experience. Wojciech Lubawski President of Kielce ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 3 > W numerze: Zabawki dla małych i dużych 6-7 Toys for All Creatures Great and Small 8-9 W Świętokrzyskiem mądrze i skutecznie 10 Świętokrzyskie: Good Sense and Efficiency 11 Facts About Business in Świętokrzyskie 12-13 Tradycja, jubileusz i nowoczesność 14-15 Europejski standard kształcenia 16 European Standards of Education 17 Informacja SIPH 18-19 Pierwsze jaskółki gospodarczej wiosny 20 The First Swallows of the Economic Spring 21 Niecne występki kielczan w końcu XIX w. 22 Villains and Vicious Deeds in Late Nineteenth-Century Kielce 23 Kielecki Park Technologiczny – Park Przyszłości The Kielce Park Of Technology – A Park Of The Future 24 Świętokrzyskie Voivodeship Gość Targowy - Trade Fair Guest 25 Promocja gospodarcza Kielc 26 Business Promotion of Kielce 27 Szanowni Państwo, I znowu okazało się, że Kielce i okolice to naprawdę niezwykłe miejsce na ziemi: dwóch młodych naukowców Grzegorz Niedźwiedzki i Piotr Szrek odkryło, że właśnie tutaj z morza wyszedł pierwszy czworonóg, tetrapod – o czym doniósł „Nature”. To sensacyjne odkrycie, zmieniające dotychczasowe wyobrażenia o powstaniu lądowych kręgowców. Myślę, że to jeszcze jeden dobry argument, aby zwiedzić nasz region. Maria Malinowska Redaktor Naczelna Ladies and Gentlemen, Again it has turned out that Kielce and its neighbourhood are a truly remarkable place on the earth: two young scientists, Grzegorz Niedźwiedzki and Piotr Szrek, have found that it is here that the first quadrupeds, called tetrapods, invaded the land (after: “Nature”). It is a sensational discovery which has changed the previous ideas on the emergence of land quadrupeds. I think this is one more good reason to visit our region. Maria Malinowska Editor-in-Chief Okładka: „Przysięga miłości” – rzeźba Ryszarda Wojciechowskiego (1973), posadowiona przy Źródełku Biruty w okolicach Parku im. S. Staszica w Kielcach. Cover: „The Oath of Love”, a 1973 statue by Ryszard Wojciechowski, situated at the Birute Spring next to the Stanisław Staszic Park in Kielce. fot. Maciej Żórawiecki Tłumaczenie: Magdalena Ożarska Wydawca: Agencja Wydawnicza Akwarela Plus Justyna Żukowska Redaktor naczelna: Maria Malinowska, tel. 601 466 408 Redaguje zespół Adres redakcji: ul. Kościuszki 11, 25-310 Kielce tel./fax 0 41 344 18 06 e-mail: [email protected], [email protected] www.magazynkielce.pl 4 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 Projekt graficzny i skład: Studio Reklamy 300dpi - Rafał Urbański www.300dpi.com.pl Druk: Drukarnia Duet, Kielce, ul. Górna 11a nakład: 15000 egz. Distributed free in Business centres in Kielce (Kielce Trade Fairs); major hotels in Kielce (Świętokrzyski, Uroczysko, Łysogóry, Echo, Leśny Dwór, Pod Złotą Różą, Qubus, Kameralny, Kongresowy, Tęczowy Młyn, Ibis); tourist information offices; Staropolska Chamber of Commerce & Industry, Świętokrzyskie Regional Development Agency; banks; Cultural Centres (Nationa! Museum in Kielce); Świętokrzyskie Province Office, The Jan Kochanowski University, Kielce University of Technology and University of Bremen. Copyright by Agencja Wydawnicza Akwarela Plus Justyna Żukowska. Ali rights reserved Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczanych ogłoszeń. The Publisher takes no responsibility for the content of advertisements. Urząd Marszałkowski Marszałkowski > Urząd Województwa Świętokrzyskiego Województwa 25-516 Kielce Al. IX Wieków Kielc 3 www.sejmik.kielce.pl Świętokrzyskiego > Biuro Obsługi Interesantów tel. 48 41 342 15 30 Polityki Regionalnej > Departament Urząd Marszałkowski Szanowni Państwo, Polska jako pełnoprawny członek Unii Europejskiej od 5 lat pozyskuje środki finansowe z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Dzięki sprawnemu wykorzystaniu funduszy, do tej pory zostało zrealizowanych wiele przedsięwzięć, projektów z zakresu infrastruktury komunikacyjnej (drogi, koleje), infrastruktury ochrony środowiska (oczyszczalnie, kanalizacje, wodociągi), infrastruktury edukacyjnej, sportowej, ochrony zdrowia i turystyczno-kulturowej. Województwa Świętokrzyskiego Al. IX Wieków Kielc 3 25-516 Kielce tel. 48 41 342 10 36 fax 48 41 342 10 38 www.rpo-swietokrzyskie.pl Od 2007 roku programy rozwojowe finansowane z funduszy unijnych wdrażane są w znacznym stopniu na poziomie regionalnym, w związku z czym każde z województw opracowało własny program regionalny. W województwie świętokrzyskim jest to Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007-2013, wdrażany w całości przez Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach. Wysokość środków z Unii Europejskiej przeznaczonych na jego realizację wynosi 725,8 mln Euro. Funduszy > Departament Strukturalnych Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego Al. IX Wieków Kielc 3 25-516 Kielce tel. 48 41 342 14 68 (17 62) fax 48 41 362 55 99 Wszystkie decyzje o wyborze projektów do dofinansowania w ramach programu podejmowane są przez Zarząd Województwa Świętokrzyskiego. W szczególny sposób traktowana jest stolica naszego regionu - Kielce. Zarząd mając świadomość ogromnego znaczenia miasta jako ważnego ośrodka gospodarczego, naukowego, kulturowego i turystycznego decyduje o dofinansowaniu szeregu inwestycji w stolicy województwa. Adam Jarubas Marszałek Województwa Świętokrzyskiego Ladies and Gentlemen, Offices > Marshal’s of Świętokrzyskie Voivodeship 25-516 Kielce Al. IX Wieków Kielc 3 www.sejmik.kielce.pl > Customer Services Centre As a fully-fledged member of the European Union, Poland has for five years been receiving financial resources from EU structural funds. Thanks to efficient use of these resources, until the present, many undertakings and projects have been implemented in the fields of communications infrastructure (roads and railways), environmental protection infrastructure (treatment plants, sewerage networks and water pipelines), as well as education, sports, health care, tourism and culture infrastructure. phone 48 41 342 15 30 for Regional Policy > Department Marshal’s Offices of Świętokrzyskie Voivodeship Al. IX Wieków Kielc 3 25-516 Kielce phone 48 41 342 10 36 fax 48 41 342 10 38 www.rpo-swietokrzyskie.pl Since the year 2007, development programmes financed from EU funds have been implemented to a large extent at the regional level. Consequently, each voivodeship has developed its own regional programme. In the Świętokrzyskie Voivodeship, this is the Regional Operational Programme of the Świętokrzyskie Voivodeship for the Years 2007-2013, which is being implemented entirely by the Marshal’s Offices of the Świętokrzyskie Voivodeship in Kielce. The volume of EU funds allocated for its implementation amounts to Eur 725.8 million. All decisions concerning the selection of projects to be subsidised under the Programme are taken by the Board of the Świętokrzyskie Voivodeship. The capital of our region, Kielce, is receiving special treatment. Bearing in mind the tremendous significance of the city as a centre of business, science, culture and tourism, the Board take decisions to subsidise several investment projects in the Voivodeship’s capital. Adam Jarubas Marshal of Świętokrzyskie Voivodeship for Structural Funds > Department Marshal’s Offices of Świętokrzyskie Voivodeship Al. IX Wieków Kielc 3 25-516 Kielce phone 48 41 342 14 68 (17 62) fax 48 41 362 55 99 www.rpo-swietokrzyskie.pl ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 5 Kielce Zabawki dla małych i dużych Porcelanowe lalki piją herbatkę, misie krzątają się w swoich wiklinowych domkach w lesie, na dużej makiecie jeździ kolejka wycieczkowa, pociąg i kolejka górska. Okręty stoją dumne, jakby na chwilę przed wodowaniem, a samoloty i helikoptery górują nad głowami. Na babcinym strychu zadomowił się duży pająk, który przygląda się lalkom, misiom, okrytemu skórką konikowi bujanemu, projektorom i rzutnikom, a nawet zabawkom. W Muzeum Zabawek i Zabawy fot. Archiwum w Kielcach, największym i najstarszym muzeum zabawek w Polsce, nie nudzą się ani dzieci, ani dorośli. Nie brakuje lalek z całego świata. Na wystawie „Lalki świata – strojni6 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 sie, ikony, fetysze” można obejrzeć ponad 350 lalek z 63. krajów świata. Są dobrze znane kolorowe matrioszki, lale w strojach flamenco, Japonki, Murzynki i Indianki. Wiele intrygujących i mało znanych dam: magiczne bułgarskie martenice, które wróżą świetlaną przyszłość i szczęście w miłości, tradycyjne japońskie jednookie darumy, pozwalające wy- fot. Archiwum Kielecka instytucja istnieje od 1979 roku. Muzeum powstało przy Krajowym Związku Spółdzielni Zabawkarskich, skupiającym wszystkie PRL-owskie spółdzielnie zajmujące się produkcją przedmiotów do zabawy. Dzięki temu to właśnie PRL-owskie zabawki stanowią największą i najcenniejszą część zbiorów. Na czasowej wystawie „Made in Poland” można obejrzeć m.in. kultowe zabawki: rzutnik Ania z bajkami, drewniane klocki ABC, znane chyba wszystkim dzieciom w Polsce, pistolet ze spółdzielni Precyzja, plastikowe zabawki z harmonijkami, piszczałki. Są pieski, kotki, misie, lalki z plastiku, metalowe pojazdy: kombajny, wywrotki i traktorki, bąki i wiaderka, plastikowe bierki, domino i układanki klockowe z kilkunastu spółdzielni zabawkarskich w Polsce. Wiele z nich to wzory wyrobów wdrażanych do produkcji, komisyjnie ocenione i wycenione. Dziś wzbudzają uśmiech na twarzach rodziców, którzy przyszli do muzeum ze swoimi pociechami. trwać w noworocznym postanowieniu, kiwające głową unazukin, które potrafią odpowiedzieć na najtrudniejsze nawet pytania. Są lalki dekoracyjne: piękne gejsze, lale w strojach regionalnych i narodowych, kimonach, arafatkach i w szarawarach, oraz modelki w kostiumach i strojach historycznych. Nie brakuje także lalek rytualnych i obrzędowych, jak kukiełka panny młodej pochodząca z wyspy Anjouan położonej na Oceanie Indyjskim. Wśród pięknych dam są także lalki wykonane z naturalnych materiałów: liści bananowca (Kuba), skóry foki (Eskimos), liści kukurydzy (Meksyk), skór i drewna. Na wystawach historycznych można przyjrzeć się wspaniałym stuletnim porcelanowym i biskwitowym lalkom, szmaciankom i późniejszym lalkom z celuloidu, np. „shirleyce”, wzorowanej na filmowej dziecięcej przedwojennej gwieździe Shirley Temple. Pomiędzy nimi ukryła się niewielka, ale najstarsza i najcenniejsza lalka w zbiorach muzeum: lalka woskowa z końca XVIII wieku, 20-centyme- Kielce Nie brakuje atrakcji dla chłopców: na wystawie modelarskiej mogą z bliska przyjrzeć się m.in. trzem malutkim modelom okrętów autorstwa Władysława Herbusia, wielokrotnego mistrza modelarstwa „ORP Piorun”, „ORP Mazur” i „ORP Orkan”. Na środku sali stoi także pokaźnych rozmiarów akwarium kryjące model wraku okrętu Yamato japońskiej floty wojennej. Muzeum ma także olbrzymi zbiór zabawek etnograficznych. Na razie w salach poświęconych sztuce ludowej można obejrzeć zabawki ludowe z Chorwacji, które przyjechały do Kielc z Muzeum Etnograficznego w Zagrzebiu. Już od czerwca zagoszczą tam na dłużej zabawki ludowe z Kielecczyzny w ciekawej, ludowej aranżacji. Głównymi gośćmi Muzeum Zabawek i Zabawy są dzieci. Aby zwiedzanie wystaw było dla nich niezwykłą przygodą w muzeum ciągle przybywa miejsc, w którym dzieci mogą nie tylko dotknąć zabawki-eksponatu, ale także się pobawić. Na wystawie chorwackich zabawek ludowych maluchy mogą układać duże puzzle i pobawić się zabawkami, które wcześniej widziały w gablotach. W Galerii Dziecięcej Abrakadabra na podłodze panoszy się duża gra planszowa, wyścig, której scenariusz zmieniany jest w zależności od prezentowanej tam wystawy. Dla najmniejszych przygotowano bajkowy kącik zabaw: dżunglę z liśćmi, kwiatami, lianami i dzikimi zwierzętami, pełną klocków, lalek i innych zabawek. W holu Muzeum można pograć we współczesne gry planszowe, a latem pobawić się w gry retro w wersji XXL na muzealnym dziedzińcu. Są metrowe bierki, 16-metrowa szachownica do gry w warcaby, duże domino, są szczudła, obręcze, a nawet 10 metrowa maksiskakanka. Organizowane są lekcje muzealne, warsztaty plastyczne, przeglądy filmowe, festiwale, zawody modelarskie. Codziennie w południe z wieży zegarowej muzeum „wylatuje” świętokrzyska Baba Jaga, wyrzeźbiona przez Arkadiusza Latosa, a zamontowana na wieży przez zegarmistrza Bonifacego Komorowskiego. Na zimę Baba Jaga odlatuje do Egiptu, wiosną, wraz z bocianami, powraca. Może warto ją odwiedzić? Może warto przyjrzeć się zabawkom, którymi bawili się nasi rodzice, dziadkowie i pradziadkowie? www.muzeumzabawek.eu Agnieszka Kozłowska-Piasta fot. Monika Cybulska trowa figurka niemieckiej mieszczki. Są porcelanowe serwisy, miedziane naczyńka, drewniane mebelki, czy zdobione masą perłową instrumenty, a także gry: samotnik ze szklanymi kulkami, domino z drewna i kości bawoła. ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 7 Kielce Toys for All Creatures Great and Small China dolls are having tea; teddy-bears are busy in their forest wicker homes; a parking lot tram, a train and a roller coaster run around an extensive landscaped layout. Ships stand proud, ready for a launch, while planes and helicopters hover above your head. Granny’s Attic is home to a large spider who looks down at the dolls, the teddy-bears, a leather-covered rocking-horse, slide projectors, and other toys. The Kielce Museum of Toys and Games, Poland’s largest and oldest in its kind, provides entertainment to children and adults alike. The Kielce institution has been in operation since 1979. The Museum was established by the Polish Association of Toy Manufacturers, which gathered all co-operatives dealing in toy production in the People’s Republic of Poland. Consequently, it is toys from that period that account for the largest and most valuable part of the collection. The “Made in Poland” temporary exhibition features cult toys, such as the Ania slide projector for fairy-tale cartoons, the wooden ABC building blocks 8 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 known to all Polish children, a gun by Precyzja Co-Op, plastic toys with harmonicas, and whistles. There are dogs, cats, teddy-bears, plastic dolls, metal vehicles (combine harvesters and dumper trucks), whip-tops and beach buckets, plastic pick-up sticks, dominos and block jigsaw puzzles from several Polish manufacturers. Many of these are models approved for production, collectively assessed and priced. Today, they make the parents smile as they bring their offspring to this museum. There are dolls from all over the world aplenty. At the exhibition entitled “Dolls of the World: Fashionistas, Icons and Fetishes”, you can see over 350 dolls from 63 countries. There are familiar colourful Russian nested dolls; flamenco dolls; Japanese, Negro and Indian dolls. Besides, there are those intriguing and less known: magic Bulgarian Martenitzas which express wishes for a bright future and happiness in love; traditional Japanese one-eyed Daruma dolls which help stick to fot. Monika Cybulska New Year resolutions; or the headnodding Unazukin which can answer even the most difficult questions. There are decorative dolls: beautiful geishas; dolls in regional and national costume: kimonos, keffiyehs and salwars; models wearing historical costume. There are also ritual and ceremonial dolls, such as a bridal doll of Anjouan Island in the Indian Ocean. Beautiful are also those made of natural materials, such as banana leaves (Cuba), seal skin (Eskimo), corn leaves (Mexico), leather and wood. Historical exhibitions feature admirable century-old dolls made of china and bisque, rags, and – later – celluloid, including those modelled on the pre-war child movie star, Shirley Temple. Among them, there is a small yet the most valuable, oldest doll in the museum’s collections: it is a late-18th-century wax figure of a German townswoman, 20cm tall. There is china tableware, copper dishes, wooden furniture, mother-ofpearl-decorated musical instruments, as well as games such as the solitaire with glass balls or wood and buffalo bone dominos. There are also attractions for boys. The model exhibition features, for instance, three minute ship models by Władysław Herbuś, a multiple model-building champion. These are the Polish Piorun, Mazur and Orkan warships. In the middle of the room, there is a large aquarium with a model of the Japanese Yamato battleship wreck. The Museum also holds a significant collection of ethno toys. At present, in the folk art rooms, you can see folk toys from Croatia which arrived from the Ethnographic Museum in Zagreb. Starting from June, a permanent exhibition of folk toys from the Kielce region will be opened, in an attractive folk-style arrangement. The majority of visitors to the Museum of Toys and Games are children. In order to make seeing the exhibitions a special adventure for them, more and more space is available for the children to touch toy exhibits as well as play. At the Croatian folk toy exhibition, little ones can arrange large jigsaw puzzles and play with the toys which they have seen in the showcases. The Abracadabra Child Gallery features a floor board game, The Chase, whose scenario changes depending on the exhibition presented. The youngest can enjoy a fairy-tale play corner: a jungle with palm leaves, flowers, lianas and wild animals, full of building blocks, dolls and other toys. In the Museum hall you can play modern board games, and in summer – play XXL retro games at the Museum yard. These include one-metrelong pick-up sticks, a sixteen-metre draughts board, large dominos, stilts, hoops, and even a ten-metre maxiskipping rope. School visits, painting workshops, film viewings, festivals, and model-building competitions are organised at the Museum. Every day at noon, from the Museum clock tower, the Świętokrzyskie Baba Jaga witch flies out. She has been sculpted by Arkadiusz Latos and installed in the tower by clockmaker Bonifacy Komorowski. Baba Jaga winters in Egypt, and returns – together with storks – in spring. Why not visit her? Why not see the toys which your parents, grandparents and great-grandparents used to play with? Agnieszka Kozłowska-Piasta www.muzeumzabawek.eu ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 9 region Regionalny Program Operacyjny W Świętokrzyskiem mądrze i skutecznie Pieniądze z funduszy unijnych to dla wielu Polaków najbardziej odczuwalny efekt naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Ze środków unijnych finansowane są takie projekty jak remonty dróg, kanalizacji, wspierani są przedsiębiorcy i rolnicy. Dzięki tym środkom zmienia się gospodarka, zmienia się poziom życia. O podsumowanie ubiegłego roku w realizacji zadań zapisanych w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007-2013 fot. P. Chruściel poprosiliśmy marszałka ADAMA JARUBASA. Marszałek Adam Jarubas (trzeci z prawej): Zadania, które stawialiśmy sobie u progu 2009 zostały wykonane. – Różne rankingi różnie klasyfikują nasz region – jeśli chodzi o wykorzystanie środków unijnych. Skąd, Panie Marszałku, te różnice wynikają? – Rzeczywiście, tak się dzieje i to zależy od kryteriów, które w danym rankingu bierze się pod uwagę. Pomijając szczegółowe rozważania na ten temat: plasujemy się mniej więcej w pierwszej połowie województw, bez względu na dobór kryteriów; mówimy o wysokości wydanych środków i zadaniach realizowanych w ramach RPO. – Jak Pan ocenia realizację planów związanych z unijnymi środkami? – Zadania, które stawialiśmy sobie u progu 2009 zostały wykonane: mamy bardzo dobre wyniki w wykorzystania funduszy pomocowych z Unii Europejskiej. Jeśli chodzi o zadania realizowane w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego lokujemy się na 3-4 miejscu w Polsce. Łącznie beneficjenci (samorządy, instytucje, firmy) złożyli 1341 wniosków na kwotę ponad 5,7 miliarda złotych; kwota dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wy- niosła ponad 3,1 miliarda złotych. W ubiegłym roku zaplanowaliśmy do wydania 278 mln zł a wydaliśmy ok. 260 mln zł. – Najistotniejsze zadania, Panie Marszałku… – Modernizacja dróg, budowa wodociągów, obiektów sportowych, inwestycje w oświatę i w służbę zdrowia. W ubiegłym roku rozpoczęliśmy m.in. modernizację trasy z Nowej Słupi do Ostrowca Świętokrzyskiego, połączonej z budową obwodnicy Nowej Słupi. W remonty dróg inwestujemy naprawdę duże pieniądze, i jestem przekonany, że za kilka lat po świętokrzyskich drogach będziemy jeździć komfortowo i bezpiecznie. Rozpoczęliśmy również 11 dużych inwestycji w szpitalach podległych samorządowi województwa – planowane tam prace szacujemy na blisko 135 milionów złotych. Pierwsze umowy dotyczyły dużych zadań, mających ogromne znaczenie dla poprawy bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców województwa. Chodzi tu o budowę szpitala kardiochirurgicznego i neurochirurgicznego oraz poprawę warunków funkcjonowania Świętokrzyskiego Centrum Onkologii. – Co się zdarzyło w sprawie oświaty? – To też jeden z priorytetów. Między innymi przy współpracy ze szkołami w regionie realizujemy „Świętokrzyski Program Wspierania Rozwoju Edukacji na Obszarach Wiejskich”. Poprzez wyposażenie w nowoczesny sprzęt i pomoce dydaktyczne szkół wiejskich chcemy wyrównać szanse dzieci z obszarów wiejskich w dostępie do nowoczesnej edukacji – Nasz region jest jednak miejscem, w którym bezrobocie nie jest małe. Czy w związku z tym podejmowane są działania poprawiające tę sytuację? – W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego przeprowadziliśmy dwa konkursy dla przedsiębiorców. Przedstawiciele mikro, małych i średnich firm składali wnioski o dofinansowanie planowanych przez siebie inwestycji. W sumie w obu konkursach udało się rozdzielić 173 mln zł unijnych dotacji. Efektem tych inwestycji będzie stworzenie ponad 1200 nowych miejsc pracy w regionie. – Panie Marszałku, jakie problemy najczęściej hamują realizację tzw. unijnych projektów? – Na początku zasadniczym problemem była, mówiąc najogólniej, niespójność naszego prawa z prawem unijnym. Procedury trwają bardzo długo. Zwłaszcza te związane z ochroną środowiska. Tak czy inaczej działania prowadzone przez władze samorządowe województwa w trakcie realizacji RPO już dziś przynoszą konkretne efekty. I zaczynają być widoczne na co dzień dla każdego mieszkańca, jak i osób odwiedzających ziemię świętokrzyską. – Dziękujemy za rozmowę. …dla rozwoju Województwa Świętokrzyskiego... 10 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 Justyna Żukowska, Paweł Treger region What is your assessment of the projects subsidised from EU funds? The tasks which were defined at the beginning of the year 2009 have been realised: we have achieved very good results in the use of EU aid funds. As for the tasks implemented under the Regional Operational Programme, we come third or fourth in Poland. Altogether, the beneficiaries (self-governments, institutions and companies) have filed 1,341 applications totalling over PLN 5.7 billion; the subsidy from the European Regional Development Fund has exceeded PLN 3.1 billion. Last year, we planned to spend PLN 278 million and we did spend ca. PLN 260 million. What are the most significant objectives? Road modernisation, water pipe and sports facility construction, as well as investment in education and health care. Last year, for instance, we began to modernise the Nowa Słupia-Ostrowiec Świętokrzyski route, which is connected with the construction of the Nowa Słupia ring road. We do put big money in road renovation, and I am convinced that in a few years’ time Świętokrzyskie roads will be comfortable and safe to drive. We have also embarked on eleven large investment projects in the Voivodeship’s self-government hospitals: the scheduled works are estimated at almost PLN 135 million. The first agreements pertained to large tasks of enormous significance for improvement of the Voivodeship inhabitants’ health care: I mean the construction of the cardio- and neurosurgical hospital as well as expansion of the Świętokrzyskie Centrum for Oncology. And what about education? This is also one of our priorities. For example, in co-operation with the region’s schools, we are implementing Regional Operational Programme Świętokrzyskie: Good Sense and Efficiency For many Poles, the money from EU funds is the most immediate result of our membership in the European Union. EU funds are also used to finance projects such as road resurfacing, sewer system refurbishment, or entrepreneur and farmer support, Thanks to them, living standards change alongside the economy. We have asked Marshal ADAM JARUBAS to evaluate last year’s implementation of tasks under the Świętokrzyskie Voivodeship’s Regional Operational Programme for the Years 2007-2013. fot. P. Chruściel Various ranking lists position our region differently in terms of the use of EU funds. Where do the differences come from, Mr Marshal? This is what happens indeed. It depends on the criteria which a given ranking list relies on. Without going into detail, we are more or less in the first half of voivodeships, whatever the criteria: this is about the volume of the funds spent and the tasks implemented under the ROP. the “Świętokrzyskie Programme for Supporting Educational Development in Rural Areas”. By equipping rural schools with modern apparatus and teaching aids, we hope to equalise village children’s opportunities for access to modern education But our region’s unemployment rates are not low. What is being done to remedy the situation? Under the Regional Operational Programme, we have organised two competitions aimed at entrepreneurs. Representatives of micro, small and medium businesses submitted applications for subsidies to finance their planned investment projects. In total, in both of the competitions, we have managed to distribute PLN 173 million of EU funds. The result of these investment projects will be the creation of over 1,200 new workplaces for the region. Mr Marshal, what problems most often impede the implementation of the so-called EU projects? To begin with, the major problem has been, generally speaking, the incompatibility of our law and EU law. Procedures do take long, particularly those related to environmental protection. Anyway, the actions taken by the Voivodeship’s self-government under the ROP are already bringing tangible results. These results begin to be visible to inhabitants and visitors to the Świętokrzyskie land on an everyday basis. Thank you for the interview. Justyna Żukowska and Paweł Treger …for the development of the Świętokrzyskie Voivodeship... ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 11 12 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 13 edukacja Tradycja, jubileusz i nowoczesność W tym roku obchodzimy 65. urodziny Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych, największego w Polsce wydawcy książki edukacyjnej dla każdego poziomu nauczania: od przedszkola po uczelnię. Wprawdzie historia WSiP rozpoczyna się w 1945 roku powołaniem Państwowych Zakładów Wydawnictw Szkolnych, ale tradycją nawiązuje do najwspanialszych idei oświeceniowych Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych. W tę tradycję wpisuje się również najpopularniejszy podręcznik wszech czasów: „Elementarz” Mariana Falskiego, którego pierwsze wydanie miało miejsce równo 100 lat temu. O współczesnym profilu WSiP S.A rozmawiamy z Prezesem, STANISŁAWEM WEDLEREM. Firma Roku 2008 – tym zaszczytnym wyróżnieniem Polski Klub Biznesu uhonorował Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S.A w ub. roku. To pierwsza polska oficyna, która łączy misję wydawnictwa edukacyjnego z regułami firmy notowanej na giełdzie. Od lewej: Dariusz Jagodzik - dyr. handlowy, Roman Ostrowski sekretarz Rady Nadzorczej, Grażyna Chojnowska - wiceprezes, Stanisław Wedler - prezes, Robert Badziak - członek Rady Nadzorczej, Anna ŁaskaGmaj - zastępca redaktora naczelnego WSiP, Iwona Radomska - dyrektor marketingu. – Panie Prezesie, tradycja zobowiązuje… – Istotnie, może właśnie dlatego wciąż otwieramy się na nowe wyzwania, podejmujemy je i szukamy optymalnych rozwiązań. Jako jedni z pierwszych wydawców weszliśmy na rynek edukacyjnych produktów multimedialnych. Nasza oferta to około 2500 tytułów. Ponad połowa dzieci szkół podstawowych nosi w plecaku podręczniki wydane przez WSiP. Za książki do kształcenia zintegrowanego w kl. 1-3 Wesoła szkoła wydawnictwo zostało laureatem nagrody EDUKACJA XXI. Wydany w serii WSiP Europa podręcznik do języka niemieckiego Alles Klar otrzymał na Targach Książki we Frankfurcie wyróżnienie na najlepszy podręcznik 2003 roku. Matematyka 2001 dla gimnazjów została uznana w 2006 roku najlepszym podręcznikiem i otrzymała Srebrny Medal. Co drugi sześciolatek w Polsce rozpoczyna naukę z Wesołą szkołą sześcio14 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 latka, ponad połowa pierwszoklasistów korzysta z podręcznika Wesoła szkoła. Cykl ten został doceniony przez Urząd Integracji Europejskiej i Business Centre Club i uhonorowany nagrodą „EDUKACJA XXI” oraz Medalem Europejskim i nagrodą Kallimacha w ub. roku. WSiP jest liderem na polskim rynku książek edukacyjnych: uzyskał status Założyciela Akademii Marek, a to znaczy, że cieszy się w Polsce dobrą reputacją i zasługuje na miano Firmy Markowej. Może pochwalić się także godłem Programu Firma Przyjazna Klientowi jako firma wyróżniająca się nowoczesną i kompetentną obsługą klienta. Jest również laureatem wielu nagród i wyróżnień przyznawanych m.in. na polskich i międzynarodowych targach książki. WSiP jest Firmą Roku 2008. – A jej Prezes Stanisław Wedler w „Rankingu efektywności zarobków prezesów Tani i efektywni” ogłoszonym przez magazyn Manager (styczeń 2009) zajmuje wysoką, 16. pozycję. – Tak się istotnie wydarzyło, ale trzeba pamiętać, że na dobry wizerunek firmy pracuje nie tylko prezes. Jest bardzo wielu pracowników zasłużonych dla rozwoju wydawnictwa, do wszystkich mam ogromny szacunek; potrafiliśmy pokonać trudny czas. Grupa Kapitałowa WSiP zakończyła z powodzeniem w połowie 2008 roku restrukturyzację, którą prowadziła od początku 2006 roku. Jej efektem jest znaczne zwiększenie przychodów ze sprzedaży produktów i usług, obniżenie kosztów organizacji oraz likwidacja nierentownych biznesów – sprzedaż spółek przynoszących wcześniej straty. Grupa WSiP w 2008 roku rozwijała się dynamicznie – oprócz zwiększenia sprzedaży, dokonała kilku akwizycji – przejęła wydawnictwa Book House (literatura dziecięca) oraz Zielona Sowa (literatura dziecięca i młodzieżowa, lektury szkolne), a także nabyła prawa do tytułu Miś – przyjaciel najmłodszych. Działania te były jednym z elementów przyjętej strategii rozwoju Spółki i Grupy Kapitałowej WSiP S.A na lata 2008-2012. Strategia ta, oprócz wzrostu udziału w rynku poprzez akwizycje, zakłada wzrost organiczny na rynku książki szkolnej, wzrost sprzedaży poprzez wielokrotne wykorzystanie treści edukacyjnych, wzrost przychodów Grupy Kapitałowej poprzez rozwój spółek zależnych. Tworzymy również zaplecze naukowodiagnostyczne dla naszych działań. W ubiegłym roku zostaliśmy dominującymi współwłaścicielami Wyższej Warszawskiej Szkoły Humanistycznej im. Bolesława Prusa. education – Działalność Wydawnictw nie ogranicza się wyłącznie do wydawania różnych produktów edukacyjnych: pamiętam, że pierwszy w kraju gimbus, który został podarowany dzieciom z Bielin koło Kielc był prezentem WSiP… – Nasza misja to „Pomagamy uczyć”, zatem rzeczywiście inicjujemy bądź wspieramy pewne lokalne zdarzenia jeśli tylko mieszczą się one w ramach naszej misji. Tak było w przypadku, który pani wspomina. Oczywiście, nie bez znaczenia jest tu osoba Pana Romana Ostrowskiego (Głównego Specjalisty ds. Promocji i Sekretarza Rady Nadzorczej) związanego z Kielcami. To dobra okazja by przypomnieć, iż był gorącym orędownikiem i współtwórcą Targów Edukacja, które już od 15 lat odbywają się w Kielcach i w tej chwili jest to największa tego typu impreza targowa w kraju. Roman Ostrowski jest laureatem prestiżowej nagrody IKAR 99 za promocję książki i czytelnictwa. Tę nagrodę, w innej kategorii, odbierał wówczas Ryszard Kapuściński za „Heban”. To mój powód do satysfakcji, ale nie jedyny: w Świętokrzyskiem notujemy jedne z najwyższych udziałów w rynku edukacyjnym. Mamy wielu autorów i konsultantów właśnie z Kielc i regionu. W ubiegłym roku narodziła się kolejna inicjatywa, którą realizujemy wspólnie z Radiem Kielce, a mianowicie redaktorzy: Magdalena Sitek-Majewska, Bohdan Gumowski i Norbert Zięba przygotowali cykl 10. audycji Śladami podziemnej armii o bitwach partyzanckich na Kielecczyźnie w latach 1939-45. To niezwykły dokument, również dlatego, że z udziałem świadków tamtych zdarzeń. Wydaliśmy Śladami podziemnej armii w formie publikacji, a precyzyjniej – w formie scenariuszy lekcji historii dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Publikacja uzupełniona jest o nagrania świadków, komentarze historyków i regionalistów zawartych na dwóch płytach CD. Chcemy tę ideę zaprezentować, zainteresować nią szersze grono historyków m.in. z IPN, Biura Bezpieczeństwa Narodowego, Muzeum Powstania Warszawskiego i innych instytucji, odpowiedzialnych za edukację historyczną. Takie spotkanie planowane jest na 22 marca w Kielcach. – Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne działają oczywiście na rzecz szkoły generalnie, podkreślić jednak należy rolę oficyny w podnoszenie kwalifikacji nauczycieli… Society for Elementary School Books. The most popular school book of all time, Marian Falski’s “Elementarz” (“Primer”), first published exactly 100 years ago, is also part of the tradition. WSiP has about 2,500 titles on offer. The publishing house has received the EDUKACJA XXI Award for Years 1-3 integrated education books entitled “Wesoła szkoła” (“The Happy School”). Part of the “WSiP Europa” series, the “Alles Klar” German textbook has received an award at the Frankfurt Book Fair for the best textbook of the year 2003. “Matematyka 2001 dla gimnazjów” (“Mathematics 2001 for Lower Secondary School”) has been voted the best textbook of the year 2006 and received the Silver Medal. Every second six-year-old in Poland begins his or her education with “Wesoła szkoła sześciolatka” (“A Six-Year-Old’s Happy School”), and more than half of primary class one pupils use the “Wesoła szkoła” (“The Happy School”) book. This series has won the recognition of the European Integration Bureau and Business Centre Club, having received the Edukacja XXI Award, the European Medal and the Callimachus Award last year. WSiP is the leader of the Polish market for educational books, having obtained the status of Brand Name Academy Founder, which means that it enjoys a good reputation in Poland and deserves to be called a quality brand name company. It can also boast the logo of the Customer-Friendly Company Programme as it provides state-of-theart and competent customer services. – Istotnie, ważny segment naszych zainteresowań wydawniczych stanowią nauczyciele: im proponujemy wydawnictwa metodyczne, a ponadto organizujemy różnorodne szkolenia, warsztaty, seminaria, konferencje z udziałem niekwestionowanych autorytetów w określonych dziedzinach wiedzy – w ten sposób każdego roku około 70 tys. nauczycieli podnosi swoje kwalifikacje zawodowe. Dla nich i dla uczniów pracujemy także nad nowymi technologiami w języku edukacji: od interaktywnych prezentacji po elektroniczne zeszyty. – W ubiegłym roku na Targach Edukacja po raz pierwszy wręczono nagrodę Filipa Kallimacha; nagrodą uhonorowano cykl Wesoła szkoła. Tegoroczną laureatką jest Pani Maria Nagajowa, wybitna autorka podręczników do języka polskiego It has also received many awards and distinctions at several domestic and international book fairs. WSiP has been voted the Company of the Year 2008. In mid-2008, WSiP Capital Group successfully completed its restructuring process which had been implemented since early 2006. The WSiP Group continued its dynamic development in 2008: apart from a sales increase, it completed several acquisitions, including the takeover of the Book House publishers (children’s literature) and Zielona Sowa publishers (children and adolescents’ literature and school reading list books), as well as purchasing the rights to the “Miś – przyjaciel najmłodszych” children’s monthly. These operations have been an element of the development strategy approved by the Company and WSiP S.A Capital Group for the years 2008-2012. This strategy, apart from the increasing share in the market resulting from the said acquisitions, assumes organic growth in the school book market, a sales increase through multiple use of educational content as well as increasing the Capital Group’s income through development of its subsidiaries. The WSiP Publishing House is also developing a research and testing base for its operations: last year, the Company became the dominant co-owner of the Bolesław Prus School of Humanities in Warsaw. pracująca dla Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych. – To dla nas wielka radość i prestiż. Nagrodę im. Filipa Kallimacha przyznaje redakcja „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI” za wybitne osiągnięcia w sferze edukacji, dla uhonorowania najważniejszych osiągnięć i osobowości w polskiej edukacji. Patronem nagrody wybitny włoski humanista i pisarz (1437-1496), uznawany jest za symbol najlepszych tradycji wychowawczych. Dla każdego wydawcy połączenie dydaktyki i wychowania to najlepszy mariaż dla edukacji. Pani Maria Nagajowa zawsze należała do takich autorów. – Dziękuję za rozmowę. Justyna Żukowska ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 15 edukacja Perspektywy rozwojowe i możliwości rozbudowy infrastruktury szkolnictwa wyższego i nauki są ściśle związane z wykorzystaniem środków fot. Archiwum z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Uniwersytet Jana Kochanowskiego aktywnie korzysta z tych możliwości - łączna Uniwersytet Jana Kochanowskiego Europejski standard kształcenia Największy projekt to Rozbudowa infrastruktury dydaktycznej Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach - II etap budowy Campusu Uczelnianego o wartości 160 mln zł, którego realizacja poprawi jakość kształcenia z jednej strony, z drugiej – znacznie poszerzy ofertę działalności dydaktycznej i naukowej. Nowe obiekty Uniwersytetu o łącznej powierzchni ponad 18 260 m kw. powstaną przy ul. Świętokrzyskiej. Rozbudowany zostanie Wydział Matematyczno-Przyrodniczy wraz z laboratoriami wyposażonymi w najnowszy sprzęt specjalistyczny oraz aparaturę dydaktyczną. Powstaną m.in. laboratoria: mikrobiologii, cytologii i mikroskopii elektronowej; pracownia fizyki jądrowej i medycznej, laboratorium badań geoekosystemów. Nowoczesna aparatura dydaktyczna trafi do 45 laboratoriów na kierunkach biologia, geografia, ochrona środowiska, chemia, fizyka, matematyka, informatyka, ekonometria. Projekt zakłada także budowę Biblioteki Głównej i Uniwersyteckiego Centrum Danych, budowę Centrum Języków 16 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 Obcych, rozbudowę infrastruktury teleinformatycznej oraz wdrożenie zintegrowanego sytemu informatycznego. Biblioteka, rzecz jasna, zostanie wyposażona na miarę XXI wieku, jej rozwój zostanie ukierunkowany na bibliotekę cyfrową. Księgozbiór będzie dostępny tradycyjnie oraz w wersji elektronicznej, wypożyczanie odbywać się będzie poprzez terminale i stanowiska komputerowe do zamawiania książek, odbiór książek – za pomocą urządzeń kopiujących. W tym samym obiekcie będzie mieściło się Uniwersyteckie Centrum Danych – obejmujące bazy danych, sprzęt i rozwiązania programowe zapewniające sprawne gromadzenie, przetwarzanie, zabezpieczanie i udostępnianie strategicznych zasobów informacyjnych uczelni. Nowy wymiar będzie miało też rozwijanie sprawności językowych w Centrum Języków Obcych – z zastosowaniem najnowszych elektronicznych rozwiązań. Rozbudowa infrastruktury teleinformatycznej polegać będzie na wyposażeniu Uczelni w odpowiedniej klasy platformę sprzętową i oprogramowanie wartość realizowanych projektów edukacyjnych, badawczych i inwestycyjnych wynosi 278,2 mln zł. zapewniające szybkie gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie zasobów informacyjnych, administrowanie tymi zasobami za pomocą centralnych aplikacji zarządzających oraz ich zabezpieczenie w oparciu o specjalistyczne zintegrowane rozwiązania sprzętowe klasy UTM (Unified Threat Management). W celu usprawnienia obsługi studentów, optymalizacji procesu dydaktycznego, efektywnego przepływu informacji i administrowania infrastrukturą uczelni zaplanowane zostało wdrożenie zintegrowanego systemu informatycznego (ZSI). Będzie to jakościowo, merytorycznie i technologicznie zaawansowana klasa systemów informatycznych wspomagających zarządzanie w Uniwersytecie. Realizacja projektu pozwoli Uniwersytetowi Jana Kochanowskiego w Kielcach dołączyć do grona uczelni o najnowocześniejszej bazie dydaktycznonaukowej w Polsce. Innowacyjna infrastruktura przełoży się bezpośrednio na podniesienie jakości kształcenia oraz wzmocnienie wizerunku i prestiżu Uczelni na poziomie regionalnym, krajowym i międzynarodowym. Barbara Skuza Dofinansowanie projektu pochodzi ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i budżetu państwa w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013, oś priorytetowa I. Nowoczesna gospodarka, działanie I.1 Infrastruktura Uczelni. education FUNDUSZE EUROPEJSKIE - DLA ROZWOJU POLSKI WSCHODNIEJ The Jan Kochanowski University European Standards of Education Opportunities for development and expansion of higher education and research infrastructure are inseparably connected with the use of resources from EU structural funds. The Jan Kochanowski University makes good use of these opportunities: the total value of implemented educational, research and investment projects amounts to PLN 278.2 million. New facilities of the University, of total area exceeding 18,260 sq. m., will be built in Świętokrzyska Street. The Faculty of Mathematics and Natural Sciences will be expanded to include laboratories equipped with state-of-the-art, specialised research and teaching apparatus. Laboratories for microbiology, cell biology, electron microscopy, nuclear and medical physics, and geosystem research will be opened. Modern teaching apparatus will be installed in forty-five laboratories at the Departments of Biology, Geography, Environmental Protection, Chemistry, Physics, Mathematics, Information Technology and Econometrics. The project also provides for the construction of the Main Library, the University Data Centre and the Language Learning Centre; as well as the expansion of the telecommunications infrastructure, complete with the implementation of an integrated information system. Needless to say, the library will be upgraded to meet 21st-century standards, its expansion geared at the formation of a digital library. Library collections will be accessible to readers fot. Archiwum in traditional and electronic formats; library loans will be processed by terminals and book order computer stations; books will be checked out with the use of copy equipment. The same building will house the University Data Centre to hold databases, hardware and software solutions which enable efficient storage, processing, security and sharing of the University’s strategic information resources. Developing foreign language skills at the Language Learning Centre will also acquire a new dimension through the use of high-tech electronic solutions. hardware security solutions. In order to increase student services efficiency, optimise the teaching process as well as providing for efficient information flow and administration of the University’s infrastructure, an integrated information system (IIS) will be implemented. This will comprise a set of computeraided University management systems of advanced quality, content and technology. The telecommunications infrastructure will be expanded through equipping the University with an appropriate computing platform as well as software providing for rapid storage, processing and sharing of information resources, together with administration thereof by means of central management applications and specialised UTM (Unified Threat Management) integrated The implementation of this project will enable the Jan Kochanowski University to join the ranks of Polish universities with cutting-edge research and teaching facilities. The innovative infrastructure will translate directly into qualitative improvement of educational standards, together with enhancement of the University’s image and prestige at regional, national and international levels. Barbara Skuza fot. Archiwum The largest project is The Expansion of Teaching Infrastructure of the Jan Kochanowski University of Humanities and Sciences in Kielce: the 2nd Stage of University Campus Construction, worth PLN 160 million. Its implementation will improve the quality of education on the one hand, and on the other – considerably expand the research and teaching offer of the University. The project is subsidised from the European Regional Development Fund and the state budget under the Eastern Poland Development Operational Programme 20072013, Priority Axis I: Modern Economy. Action I.1 University Infrastructure. ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 17 region Razem skuteczniej Umowa między Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości i Staropolską Izbą Przemysłowo-Handlową w sprawie realizacji projektu Wsparcie dla tworzenia i rozwoju ŚwiętokrzyskoPodkarpackiego Klastra Budowlanego INNOWATOR, została uroczyście podpisana 18 grudnia 2009 w Kielcach. Przedsięwzięcie otrzyma dofinansowanie ze środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej. Celem klastra jest stworzenie platformy współpracy, która ułatwi transfer wiedzy i nowoczesnych technologii, podnoszenie umiejętności kadr oraz promocję przedsiębiorstw. Efektem ma być wzmocnienie pozycji konkurencyjnej uczestników przedsięwzięcia. – W projekt zaangażowało się dotychczas 19 firm i instytucji, ale lista członków klastra jest otwarta – mówi prezydent SIPH Ryszard Zbróg. – Zarówno świętokrzyskie jak i podkarpackie to województwa o mocnych tradycjach i dużym potencjale w dziedzinie budownictwa i produkcji materiałów budowlanych. Powołanie klastra umożliwi prowadzenie działalności badawczej, mającej na celu zdiagnozowanie potrzeb branży oraz sformułowanie strategii rozwoju klastra. Wytyczone zostaną kierunki działań na rzecz wzmacniania przedsiębiorstw oraz nawiązywania współpracy z ośrodkami naukowo-badawczymi. Umożliwi to prowadzenie zintegrowanych działań, odpowiadających wspólnym potrzebom członków klastra: szkoleń, seminariów, konferencji, jak również zakupu i wdrożeń nowoczesnych technologii, systemów zarządzania, systemów jakości. Ponadto prowadzone będą wspólne działania promocyjne na rynkach krajowych i zagranicznych. Realizacja projektu rozpoczęła się 1 stycznia 2010, a zakończy 31 grudnia 2013 r., jego wartość przekracza 3,5 mln zł. fot. Marcin Marcisz INNOWATOR to klaster współfinansowany z funduszy unijnych, którego zadaniem jest wspieranie rozwoju firm branży budowlanej. Prezydent SIPH Ryszard Zbróg (z prawej) przekazuje umowę dyrektorowi Dariuszowi Szymańczakowi z PARP BENEFICJENCI Województwo świętokrzyskie • Staropolska Izba Przemysłowo-Handlowa • Aluco – System Sp. z o.o. Kielce • BIO-MED Sp. z o.o. Kielce • Dorbud Produkcja Sp. z o.o. Kielce • Fundacja na Rzecz Powstania Uniwersytetu Świętokrzyskiego w Kielcach oraz Rozwoju Nauki i Szkolnictwa Wyższego • GEOLBUD Sp. z o.o. Kielce • Jednostka Innowacyjno-Wdrożeniowa Inwex Sp. z o.o. Kielce • KOMPLEXBUD Kielce • Politechnika Świętokrzyska • Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe Dorbud S.A. Kielce • Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego ,,KARTEL” S.A. Jędrzejów • Zakład Instalacji Sanitarnych G. Świderska & H. Fałdziński Sp. j. Kielce Województwo podkarpackie • Izba Przemysłowo-Handlowa w Rzeszowie • RPIS Sp. z o.o. Rzeszów • ,,INSTALBUD-RZESZÓW” Sp. z o.o. • Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe HAND-BUD Sp. z o.o. Dębica • Zakład Usług Budowlano – Montażowych WODMEL Dębica • ,,WODROL” S.A. Rzeszów • P.P.H. INTEGRAL Sp. z o.o. Rzeszów • ,,INSTALBUD’’ Sp. z o.o. Rzeszów The Staropolska Chamber of Commerce and Industry A mission of our organization is providing support for a company development. The mission is realized through meetings with business people, trainings, gathering business data, official approvals of trade documents, certificates of origin, organizing trade missions and appeals to local and central authorities. We play a vital role in the activity of the region as it was shown while defending the status of our province. SIPH, as the only chamber of commerce in Poland, has obtained the status of Regional Financing Institution, which enables us to help entrepreneurs more effectively. Staropolska Izba Przemysłowo-Handlowa 25-033 Kielce, ul. Sienkiewicza 53 Projekt „Wsparcie dla tworzenia i rozwoju Świętokrzysko-Podkarpackiego Klastra Budowlanego INNOWATOR” współfinansowany jest przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Realizowany w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej Oś Priorytetowa I. Nowoczesna gospodarka Działanie I.4 Promocja i Współpraca Komponent Współpraca, Obszar Tworzenie i rozwój klastrów. 18 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 www.siph.com.pl Kompetencje kluczowe w nowoczesnej szkole„Profesjonalne kadry oświaty” „Przebyłam już kilka tego typu szkoleń i dopiero to szkolenie dało mi prawdziwy obraz pracy jaka czeka zespół powołany do napisania projektu. Jestem bardzo zadowolona z udziału w szkoleniu” „Szkolenie w bardzo wysokim stopniu spełniło oczekiwania uczestników. Osoby prowadzące były zawsze świetnie przygotowane merytorycznie, umiały przekazać posiadaną wiedzę, były także elastyczne, chętnie udzielały odpowiedzi na zadawane dodatkowo pytania. Otrzymywane materiały będą przydatne w naszej pracy nad projektem. Atmosfera na zajęciach była wspaniała” Staropolska Izba Przemysłowo-Handlowa jest od 1 kwietnia 2009 r. realizatorem projektu pn. „Profesjonalne kadry oświaty”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty. Projekt „Profesjonalne kadry oświaty” powstał w odpowiedzi na zapotrzebowanie sektora oświaty w województwie świętokrzyskim Anna Śmiłowska w obszarze wykorzystania środków z funduszy unijnych przeznaczonych Kierownik Projektu na rozszerzenie form kształcenia ustawicznego i zawodowego. W ramach „Profesjonalne projektu planowane jest przeszkolenie 120 osób z zakresu pozyskiwania Kadry Oświaty” środków unijnych na rozwój działań edukacyjnych, głównie na poszerzenie oferty edukacyjnej. Wartością dodaną zrealizowanego projektu będzie zdecydowanie wyższa jakość zajęć dla uczniów prowadzonych przez doskonalących swoje kwalifikacje nauczycieli oraz bogatsza oferta zajęć pozalekcyjnych wspierająca rozwój kompetencji kluczowych uczniów Celem projektu „Profesjonalne kadry oświaty” jest: 1. rozwój kompetencji i dostosowanie kwalifikacji regionalnych kadr oświaty do nowoczesnego systemu kształcenia, 2. zdobycie przez uczestników projektu umiejętności tworzenia i zarządzania projektami, 3. propagowanie nowoczesnych form nauczania, z naciskiem na rozwój kompetencji kluczowych uczniów. Dotychczas w projekcie wzięło udział 75 osób. Szkolenia cieszą się niezwykle pozytywnym odbiorem, świadczącym o ich celowości i wysokiej jakości realizacji. Staropolska Izba Przemysłowo — Handlowa i Starostwo Powiatowe w Kielcach informują, że realizują wspólny projekt pn. „DIAGNOZA POTRZEB EDUKACYJNYCH BRANŻY BUDOWLANEJ W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W ZAKRESIE SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO” Projekt ma na celu ułatwienie lepszego dostosowania szkolnictwa zawodowego w branży budowlanej i branżach pokrewnych do potrzeb przedsiębiorców. W ramach projektu przeprowadzone zostało pierwsze badanie, w którym udział wzięło 300 firm. Wyniki badania dostępne są na stronie internetowej projektu www.dps.siph.com.pl w zakładce Badania. Serdecznie dziękujemy wszystkim przedsiębiorstwom z regionu świętokrzyskiego działającym w branży budowlanej oraz branżach okołobudowlanych za poświęcenie czasu i wypełnienie ankiety. Zapraszamy firmy oraz instytucje szkolące w zakresie praktycznej nauki zawodu do zapoznania się z wynikami badań i wykorzystania ich w swojej działalności edukacyjnej. ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY „Człowiek - najlepsza inwestycja” BIURO PROJEKTU: Staropolska Izba Przemysłowo-Handlowa ul. Sienkiewicza 53, 25-002 Kielce, tel.: 41 344 43 92 [email protected], www.dps.siph.com.pl Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 19 analiza Pierwsze jaskółki gospodarczej wiosny Jedyna zielona wyspa w morzu czerwoności, oznaczającej gospodarczą recesję. Tak wygląda Polska na pokazywanych cyklicznie w telewizji mapach Europy. Wszędzie statystyczne słupki zanurkowały poniżej poziomu zero, a u nas jak rosły, tak rosną. Ostatnio znacznie wolniej niż w szczycie hossy, ale jednak. Krótko mówiąc - sukces. W jakim stopniu świętokrzyska gospodarka przyłożyła się do tych osiągnięć? I na ile mieszkańcy regionu korzystają z owoców wzrostu? Nie ma wątpliwości, że ze spraw gospodarczych ludzi interesuje najbardziej praca. To, jak jest dostępna i jak opłacana, w najbardziej zauważalny sposób przekłada się na poziom życia. A z pracą jest kiepsko, to wiemy wszyscy. Świętokrzyskie, ze stopą bezrobocia na poziomie 14,7 proc. (dane za grudzień 2009 r.) lokuje się pod koniec stawki polskich województw. W ciągu minionego roku liczba osób w rejestrach urzędów pracy regionu zwiększyła się o ponad 6 tysięcy. Nie sposób jednak nie zauważyć, że liczba bezrobotnych jest wciąż o wiele niższa od notowanej kilka lat temu. Jak podaje Wojewódzki Urząd Pracy w Kielcach, stopa bezrobocia w grudniu 2009 r. była najniższa w porównaniu ze wszystkimi końcówkami lat w okresie 1999-2007. Na przełomie lat 2009/2010 w woj. świętokrzyskim było o prawie 48 tys. osób bez pracy mniej niż pod koniec 2002 r. W powodzi powszechnego narzekania nie powinniśmy o tym zapominać. Podobnie jak o tym, że wolno, bo wolno, ale jednak stale rosną nasze zarobki. W 2010 rok mieszkańcy Kielecczyzny weszli ze średnimi pensjami brutto na poziomie 2929 zł. Było to o prawie 4 proc. więcej niż rok wcześniej. Druga strona płacowego medalu jest jednak taka, średnia pensja w świętokrzyskich przedsiębiorstwach wynosi wciąż tylko 80 proc. przeciętnej 20 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 płacy krajowej. W skali kraju zarobki są nie tylko wyższe (w grudniu 2009 r. 3652 zł), ale i szybciej rosną – tylko w ubiegłym roku o 6,5 proc. Można to traktować jako swego rodzaju niesprawiedliwość, ale widać też pewne uzasadnienie: o ile przeciętnie w Polsce w 2009 r. produkcja sprzedana przemysłu (liczona w cenach stałych) spadła o ponad 3 proc., to na Kielecczyźnie – o ponad 9 proc. Na szczęście są też dobre wiadomości. Świętokrzyskie z coraz lepszymi efektami nadrabia dystans do zasobniejszych regionów. Opublikowany przez Główny Urząd Statystyczny „ranking gospodarczy” polskich województw pokazał, że Kielecczyzna jest najzamożniejszym z regionów, zaliczanych do tzw. ściany wschodniej. Produkt krajowy brutto (PKB) w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosi u nas 23 741 zł (GUS brał pod uwagę dane na koniec 2007 r.), co pozwoliło wyprzedzić woj. warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie i podkarpackie. Mało tego. Z porównania tempa wzrostu PKB w poszczególnych regionach wynika, że woj. świętokrzyskie notuje jeden z najwyższych wskaźników rozwoju. W latach 2000-2007 PKB na Kielecczyźnie wzrósł o 57,3 proc., co dało nam czwarte miejsce w kraju. Szy- bciej bogaciły się tylko województwa mazowieckie (68 proc.), dolnośląskie (66 proc.) i łódzkie (62 proc.). Prognozy na 2010 rok mówią o około 3-procentowym wzroście PKB w Polsce. Czy podobne tempo osiągnie kielecka gospodarka – trudno na razie osądzić. Są już jednak pewne jaskółki, zwiastujące poprawę koniunktury także w świętokrzyskim wymiarze. Przygnębiające informacje o bankructwach kolejnych zakładów można bowiem zderzyć z faktem, że np. w dwu świętokrzyskich powiatach bezrobocie w ubiegłym roku… spadło – wbrew wojewódzkiej i krajowej tendencji. W powiecie koneckim liczba bezrobotnych obniżyła się o 899 osób (11,3 proc.), natomiast w kieleckim ziemskim o 686 osób (4,8 proc.). Przybyło też ofert zatrudnienia. W ciągu 2009 roku pracodawcy zgłosili do urzędów pracy regionu 39 753 oferty zatrudnienia o 7 tysięcy więcej niż w 2008 r. Można powiedzieć, że jedna, a nawet kilka jaskółek, wiosny nie czyni. Ale też można to potraktować jako pierwsze, nieśmiałe na razie oznaki wyraźniejszej poprawy koniunktury. I oby tak było. Artur Potaczała analysis The First Swallows of the Economic Spring The only green island in the red sea of economic recession: this is what Poland looks like in maps of Europe, regularly shown on television. Everywhere else, bar charts have dropped below zero levels, but ours continue to grow as before. Recently, this growth has been much slower than at the peak of the bull market, but it has continued. Briefly speaking, this is success. To what extent has the Świętokrzyskie economy contributed to this achievement? And how much do our region’s inhabitants benefit from the fruits of this growth? Undoubtedly, out of economic affairs, people are most concernet about in labour. Its availability and profitability most explicitly translate into living standards. The situation in the labour market is not too good, we all know. The Świętokrzyskie region, with its 14.7 % unemployment rates (December 2009), lags behind the majority of Poland’s voivodeships. In the past year, the region’s job centres registered over six thousand of the unemployed. Yet one cannot fail to observe that the numbers of the jobless are still much lower than a couple of years ago. According to the Kielce Voivodeship Job Centre, the December 2009 unemployment rates were the lowest compared to all Decembers from 1999 to 2007. At the turn of the year 2010, the number of the Świętokrzyskie jobless was almost 48 thousand lower than at the end of 2002. This should not be forgotten in the general flood of dissatisfaction. The same is true for the fact that, however slowly, our earnings continue to rise. The inhabitants of the Kielce region entered the year 2010 with average gross remuneration amounting to PLN 2929, which is almost 4 % more than last year. Yet the other side of the coin is that the average remuneration in Świętokrzyskie companies equals but 80 % of Poland’s average gross remuneration. In other regions, earnings are not only higher (December 2009: PLN 3652), but they also grow faster (last year – by 6.5 %). This may be perceived as unfair, but there is a reason behind it: while Poland’s 2009 average sold industrial production (calculated at fixed prices) dropped by over 3 %, in the Kielce region it decreased by over 9 %. Luckily, there is also good news. At increasingly good results, the Świętokrzyskie region is catching up with richer ones. Published by the Main Statistical Office, the “economic ranking list” of Polish voivodeships has shown that the Kielce region is the wealthiest of eastern Poland. Gross domestic product (GDP) per capita amounts here to PLN 23,741 (Main Statistical Office, end-of-2007 data), which has enabled us to come before the Warmian-Masurian, Podlasie, Lublin and Sub-Carpathian Voivodeships. But that is not all. A comparison of the GDP growth rates in respective regions reveals that the Świętokrzyskie Voivodeship has seen one of the highest development ratios. Over the years 2000-2007, the Kielce region’s GDP has grown by 57.3 %, so we have come fourth in Poland. Only the Mazovian (68 %), Lower-Silesian (66 %) and Łódź (62 %) Voivodeships have been accumulating wealth at a faster rate. The 2010 forecasts assume a ca. 3% GDP growth in Poland. Whether a similar rate will be achieved by the Kielce economy is too early to say. But there have appeared the first swallows heralding an improved conjuncture for the Świętokrzyskie region. Depressing information on company bankruptcies may be opposed to the fact that, for instance, in two Świętokrzyskie poviats unemployment figures dropped last year – contrary to the Voivodeship’s and Poland’s trends. In the Końskie poviat, the number of the jobless decreased by 899 (11.3 %), and in Kielce – by 686 (4.8 %). In addition, more employment also became available. In 2009, employers filed 39,753 job offers with the region’s job centres, which was 7,000 more than in 2008. It may be said that one or a couple of swallows do not make a spring. But all the above may also be seen as the first (tentative, for now) signs of a more obvious improvement in the economy. Let us hope so. Artur Potaczała ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 21 wczoraj fot. Archiwum Niecne występki kielczan w końcu XIX w. Nagminne były kradzieże, uliczne bójki, zatargi na tle narodowościowym. W 1870 r. na ulicy Wesołej (…)przy nowo wznoszącym się domu, baba wiejska zatrzymana została ze skradzioną poduszką przez jej właściciela, biednego Żyda. Na zrobiony z tego powodu hałas zbiegło się więcej współwyznawców poszkodowanego, chcąc sprawę wytoczyć przed magistrat. Doszło do ulicznej awantury, poszkodowanymi zostali Żydzi, a złodziejka ze skradzionym przedmiotem zbiegła. Nie brakowało także spraw obyczajowych o cięższym charakterze gatunkowym. W 1870 r. w kieleckim Sądzie Kryminalnym osądzono sprawę Anny S. i Małgorzaty N., trucicielek swych mężów. Obydwie przyznały, że były nieszczęśliwe w pożyciu małżeńskim i postanowiły pozbyć się mężów znacznie od siebie starszych wiekiem, (…)do związków z którymi, skłonione były przez interes materialny. Obwinione zdobyły podstępem świadectwo na zakupienie trucizny dla wygubienia szczurów. Anna S. dodała 22 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 swojemu mężowi fosfor do mleka, co spowodowało śmierć nieszczęśnika w strasznych męczarniach w ciągu kilku dni. Małgorzata N. nie była tak skuteczna, gdyż jej małżonek poczuł niezwykły zapach przyrządzonego przez żonę masła i zrezygnował z delektowania się śniadaniem. Obrońca Anny S. (…) pozbawiony najwznioślejszej podstawy obrony, niewinności, prosił tylko o przyjęcie okoliczności łagodzących. Natomiast obrońca Małgorzaty N. dowodził, że oskarżona (…)jakkolwiek miała zamiar zabójstwa męża i już dla niego zaprawiła masło trucizną, jednak zdjęta żalem zatrute masło zebrała i usunęła. Mecenas żądał uwolnienia jej od odpowiedzialności z powodu odstąpionego zamiaru, a w najgorszym razie ukarania za przygotowanie trucizny. Kobiety skazano na pozbawienie wszelkich praw i roboty w zakładach fabrycznych na lat 30, a następnie dożywotnie osiedlenie na Syberii. Dochodziło czasami do niezwykłych, tragikomicznych wydarzeń. Pewnego Dziewiętnastowieczne kieleckie kroniki kryminalne pełne są zapisków o wydarzeniach zwracających uwagę opinii publicznej. Kielce w latach 70. XIX w. liczyły około 30 tysięcy mieszkańców, kupców, rzemieślników, urzędników, ogrodników, właścicieli szynków, wojskowych – Polaków, Rosjan i Żydów. razu Sąd Pokoju w Kielcach zarządził dokonanie sekcji zwłok kobiety zmarłej w wyniku pobicia przez męża. W chwili wyjazdu lekarza i urzędnika sądowego pojawił się posłaniec z doniesieniem, że baba ożyła, a jej przedwczesne uśmiercenie nastąpiło przez pomyłkę i zbyt pośpieszny raport do sądu. Nie znamy dalszych losów pary małżonków. Nie brakowało też w mieście nieszczęśliwych wypadków. W marcu 1871 r. w szpitalu św. Aleksandra w Kielcach zmarła służąca, która skutkiem spadnięcia ze strychu w domu Bujnowskiego, gdzie wieszała bieliznę, złamała kości w krzyżu. Całości dopełniała atmosfera kieleckich ulic, która sprzyjała niecnym występkom, mniej i bardziej wyrafinowanym zbrodniczym uczynkom. Jak pisał ówczesny kronikarz, Kielce około godziny 11 wieczorem wyglądają bardzo ponuro (…) księżyc nie rozwidnia panującej ciemności, latarnie też o tym ani myślą, bo zaraz po 10-ej godzinie gasną. Na ulicy spotykać tylko można stróżów nocnych, co kwadrans grzechotkami przeraźliwie oznajmujących ubiegły bezpowrotnie czas i gromady psów różnych ras i wielkości uwijające się i straszące zapóźnionych przechodniów znienacka głośnym szczekaniem a niekiedy nawet i groźbą ukąszenia. dr Jan Główka Muzeum Historii Kielc www.muzeumhistoriikielc.pl yesterday Villains and Vicious Deeds in Late Nineteenth-Century Kielce Nineteenth-century criminal chronicles of Kielce are full of entries concerning incidents which attracted public attention. In the 1870s, Kielce had about 30 thousand inhabitants: merchants, craftsmen, clerks, gardeners, inn-keepers and military men – Poles, Russians and Jews. which she had made and interrupted his breakfast. The defence counsel of Anna S., having no grounds to use the noblest basis for defence, namely innocence, only asked for mitigating circumstances to be taken into consideration. The defence counsel of Małgorzata N. tried to prove that the accused, however intending to murder her husband and having put poison into his butter, felt sorry for her husband and removed the poisoned butter. The attorney demanded that she be let rzata N., who had poisoned their husbands, were tried. Both admitted not having been contented with the state of matrimony and deciding to get rid of their husbands who were much older than themselves, and into marrying whom they had been tempted by material gain. Using a trick, the accused women obtained a licence to purchase rat poison. Anna S. put phosphorus in her husband’s milk, which caused the poor man to die after a few days of terrible pain. Małgorzata N. was not equally effective: her husband smelt something suspicious in the butter off due to giving up her intent, and at the worst – that she be punished for poison preparation. The women were stripped of their rights, sentenced to 30 years labour in factories, and then exiled to Siberia for the rest of their lives. At times, extraordinary and tragicomical incidents occurred. Once, the Kielce Justice of the Peace commissioned a post-mortem of a woman who died as a result of being beaten by her husband. When the doctor and court clerk were about to leave, a messenger arrived saying that the woman had come back to life, and fot. Archiwum Thefts, street fights and ethnic riots were rife. In 1870, in Wesoła Street, next to a house which was being built, a village woman carrying a stolen pillow was captured by the owner of the pillow, a poor Jew. At the resulting commotion, more co-believers of the aggrieved party arrived, and wanted to take the matter to the magistrate court. There was a street brawl, some Jews were hurt, and the thief ran away with her loot. There were also vices of more serious nature. In 1870, at the Kielce Criminal Court, Anna S. and Małgo- her premature death was a mistake – hence the hasty report to the court. What became of the husband and wife afterwards, we do not know. Accidents were also common in town. In March 1871, at St. Alexander’s hospital in Kielce, died a female servant who – in consequence of falling from the attic at Bujnowski’s house, where she was putting laundry on a line – broke her neck. The atmosphere of Kielce streets completed the picture. It fostered wicked deeds, and more or less sophisticated criminal activities. According to a contemporary chronicler, around 11 p.m. Kielce looked very grim: the moon does not brighten the overwhelming darkness, and neither do street lamps which go out right after 10 o’clock. In the street, one can only meet night watchmen who announce – with the sound of their piercing rattles, at quarterly intervals – the inevitable passing of time, as well as hordes of dogs of various breeds and sizes, running around and terrifying belated passers-by with sudden outbursts of loud barking and threatening to bite. Dr Jan Główka The Kielce History Museum www.muzeumhistoriikielc.pl ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 23 Kielce Kielecki Park Technologiczny – Park Przyszłości Kielecki Park Technologiczny (KPT) to jedno z największych przedsięwzięć gospodarczych, realizowanych przez Miasto Kielce, mające na celu stworzenie dogodnych warunków do rozwoju firm technologicznych. Zadaniem KPT jest pomoc nowo utworzonej firmie w osiągnięciu dojrzałości i zdolności do samodzielnego funkcjonowania na rynku. Utworzenie KPT obejmuje budowę dwóch powiązanych ze sobą stref. Strefa I – Inkubator Technologiczny Strefa II – Centrum Technologiczne W ramach zadania zostanie rozbudowany i zmodernizowany budynek o powierzchni 4500 m kw., znajdujący się przy ul. Olszewskiego w Kielcach. Inkubator ma świadczyć kompleksowe i profesjonalne usługi przedsiębiorstwom działającym w oparciu o innowacyjne rozwiązania technologiczne na każdym etapie rozwoju: od idei do samodzielnej ekspansji rynkowej. Swoją siedzibę znajdą tu firmy typu start-up oraz przedsiębiorstwa świadczące usługi w zakresie nowoczesnych technologii. Jedna z kondygnacji budynku zostanie przeznaczona na Laboratoria Design, które w przyszłości będą realizowały kompleksowy program wsparcia wzornictwa w regionie. Druga strefa zostanie wyposażona w obiekt o powierzchni 4000 m. kw. z przeznaczeniem na działalność usługowo-laboratoryjną oraz halę produkcyjną o pow. 8000 m. kw. Centrum będzie świadczyć usługi nie tylko przedsiębiorcom, ale również innym instytucjom wspierającym biznes. Firmy ulokowane w KPT będą miały zapewnione konkurencyjne warunki rozwoju dzięki systemowi preferencyjnych stawek czynszowych za wynajem powierzchni, szerokiemu dostępowi do usług recepcyjno - biurowych oraz usług doradczych i szkoleniowych. Istotnym elementem systemu „inkubacji” firm będzie możliwość korzystania w dalszym etapie ich rozwoju z pozostałych obiektów będących w po- siadaniu KPT. Budowa infrastruktury Kieleckiego Parku Technologicznego zostanie sfinansowana z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej, Działanie 1.3 „Wspieranie innowacji” oraz budżetu państwa. Wartość inwestycji wyniesie ok. 85 mln zł. The Kielce Park Of Technology – A Park Of The Future The Kielce Park of Technology (KPT) is one of the most recent business undertakings of the City of Kielce, geared at the creation of a convenient climate in which high-tech companies can prosper. The objective of the KPT is to assist newly established companies to reach maturity and enable them to operate in the market on their own. The formation of the KPT comprises the construction of two interrelated zones Zone I – Technology Incubator Zone II – Centre for Technology Under this task, the building of 4,500 sq. m. in Olszewskiego Street in Kielce will be expanded and modernised. The Incubator will provide comprehensive, professional services to businesses operating in the field of innovative technological solutions at every stage of development: from the initial idea to independent market expansion. Start-up and high-tech companies will be located here. One of the storeys will house Design Laboratories, which will implement a comprehensive programme of design support in the region. The other zone will receive a 4,000 sq. m. facility dedicated to a services and laboratory base as well as a production hall of 8,000 sq. m. The Centre will provide services not only to entrepreneurs but also to other business-supporting institutions. The companies located at the KPT will enjoy competitive conditions in which to expand thanks to a preferential space rental rates, access to reception and office services, as well as consultancy and training. A major element of the business “incubation” system will be the opportunity to use other facilities of the KPT 24 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 at further development stages. The construction of the Kielce Park of Technology infrastructure will be financed from the European Regional Development Fund under Eastern Poland Development Operational Programme, Action 1.3 “Innovation Support”, as well as the state budget. The value of the investment project shall amount to ca. PLN 85 million. www.inkubator.kielce.pl Świętokrzyskie Voivodeship Gość Targowy Trade Fair Guest Basic Statistical Data Informacja Turystyczna Tourist Information The Voivodeship is divided into 13 districts (poviats) + city of Kielce (city with poviat rights) and 102 municipalities (gminas) 1,271,800 inhabitants (3.4% of Poland’s population) 11,691 km² (3.7% of Poland’s total area) The region’s unemployment rate is 15,5% 180 km away from Warsaw - the capital of Poland The capital of the region is the city of Kielce, located within the distance of 120-180 km from Poland’s other major cities - Kraków, Katowice and Łódź. Regionalne Centrum Informacji Turystycznej 25-007, ul. Sienkiewicza 29 tel. 41 348 00 60 www.swietokrzyskie.travel e-mail: [email protected] Punkt Informacji Turystycznej Świętokrzyski Oddział PTTK 25-008 Kielce, ul. Sienkiewicza 29 tel. 48 41 344 77 43, fax 48 41 344 59 14 www.pttkkielce.pl Punkt Informacji Turystycznej Oddział PTTK im. A. Patkowskiego 27-600 Sandomierz, Rynek 12 tel. 48 15 832 23 05, 832 26 82 www.pttk-sandomierz.pl Kielce (the region’s capital) is inhabited by 200,000 people Punkt Informacji Turystycznej - Dworek Mikołaja Reja Świętokrzyskie Voivodeship Office: 28-362 Nagłowice, ul. Kacpra Walewskiego 7 tel. 48 41 381 45 70 www.naglowice.glt.pl 25-516 Kielce, Al. IX Wieków Kielc 3 phone/fax: +48 41 342 13 33 www.kielce.uw.gov.pl e-mail: [email protected] Municipality of Kielce: Rynek 1, 25-303 Kielce phone +48 41 367 61 06 fax +48 41 344 27 63 www.um.kielce.pl, e-mail [email protected] Marshal’s Offices of Świętokrzyskie Voivodeship: 25-516 Kielce, Al. IX Wieków Kielc 3 phone+48 41 342 18 78 fax +48 41 344 52 65 www.sejmik.kielce.pl Punkt Informacji Turystycznej 26-006 Nowa Słupia, ul. Świętokrzyska 18 tel. 48 41 317 76 26, 317 70 13 www.nowaslupia.pl Centrum Informacji Turystycznej 26-004 Bieliny, ul. Partyzantów 17 tel. 48 41 302 50 89 www.bieliny.pl ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 25 Kielce Promocja gospodarcza Kielc Urząd Miasta wraz z Zarządem Województwa wspólnie zamierzają promować Kielce i Region jako miejsce atrakcyjne dla inwestycji. Projekt pt. Promocja gospodarcza Miasta Kielce i Regionu Świętokrzyskiego jako Centrum Usług Wspólnych złożony w odpowiedzi na konkurs ogłoszony w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego, ma na celu stworzenie i wypromowanie marki Miasta Kielce i Regionu Świętokrzyskiego jako Centrum Usług wśród szerokiego grona potencjalnych inwestorów w kraju i zagranicą, którzy chcieliby właśnie w Kielcach i regionie świętokrzyskim częściowo ulokować swoją działalność o charakterze outsourcingowym. Rozmawiamy z prezydentem miasta Wojciechem Lubawskim. damy szereg uczelni ekonomicznych, uniwersytet, politechnikę – kształcących naprawdę dobrych fachowców. Brakuje nam odpowiedniej klasy biur, jednak i one pojawiają się za moment. Posiadamy także przygotowane tereny inwestycyjne gotowe na przyjęcie takich firm. Panie Prezydencie, dlaczego właśnie outsourcing jest branżą, o którą mają zabiegać Kielce? – Usługi biznesowe są branżą, która jest mniej wrażliwa na kryzys. Firmy usługowe znacznie lepiej sobie radzą z dekoniunkturą od firm produkcyjnych. Usługi dla biznesu dodatkowo generują miejsca pracy o wysokiej jakości, zatrudniają młodych wykształconych ludzi, których nam przecież nie brakuje. Outsourcing pomoże nam zatrzymać młodych i zdolnych kielczan w naszym mieście, da im możliwość rozwoju i awansu. Kielcom sprzyja także fakt, że duże aglomeracje, jak Kraków czy Warszawa, są już przesycone branżą, dlatego centra usług powstawać będą w mniejszych ośrodkach, jak Kielce czy Rzeszów. My już współpracujemy z organizacjami zrzeszającymi inwestorów 26 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 i zaczynamy zauważać ich rosnące zainteresowanie Kielcami. Co daje mieszkańcom Kielc powstanie Centrum Usług Wspólnych? – Kielczanom rozwój centrów usług pozwoli zdobyć dobrze płatną pracę, ale i – na zasadzie synergii – wzmocni lokalnych przedsiębiorców. Osoby zatrudnione w centrach finansowych, czy informatycznych będą przecież musiały kupować ubrania, jedzenie, samochody, mieszkania. I będzie je stać na więcej niż robotnika zatrudnionego w fabryce. Nasi przedsiębiorcy na pewno to odczują. Czy Kielce są przygotowane na takie inwestycje? – Kielce mają duże możliwości, by przekonać do takich inwestycji: posia- Jak będziemy przekonywać inwestorów? - Przygotowany przez Centrum Obsługi Inwestora w Urzędzie Miasta we współpracy z podobną komórką Urzędu Marszałkowskiego projekt zakłada stworzenie programu promocji gospodarczej tworzącego wizerunek Kielc oraz Regionu Świętokrzyskiego jako miejsc sprzyjających lokowaniu centrów usług. Działania promocyjne skupiały się będą na rynkach zagranicznych, w tym w szczególności na największych europejskich lotniskach. Kielce będą brały udział w targach i misjach gospodarczych, ukaże się szereg artykułów w zagranicznej prasie biznesowej w kilku językach. Zwieńczeniem działań będzie międzynarodowa konferencja połączona z misją dziennikarzy zagranicznych. Jestem przekonany, że te działania sprawią, iż Kielce i województwo zaistnieją w świadomości potencjalnych inwestorów jako miejsce naprawdę atrakcyjne do robienia interesów. opr. red. Kielce Mr President, why is outsourcing the branch of economy that Kielce should be soliciting? Business services are a branch which is less sensitive to crisis. Companies working in the service industry are better prepared to deal with recession than manufacturing companies. Services for business additionally generate quality workplaces as well as employing young educated people who we have a lot of. Outsourcing will help us keep young and talented Kielce people in town by giving them opportunities for development and promotion. The advantage of Kielce is that large agglomerations, such as Warsaw or Krakow, are already saturated with this industry, hence service centres appearing in smaller cities such as Kielce or Rzeszów. We are already co-operating with investor organisations and beginning to notice their growing interest in Kielce. What benefits will Kielce inhabitants have from the Shared Services Centre? They will be able to have well-paid jobs, which – according to the principle of synergy – will strengthen local entrepreneurship. Those working at financial or IT centres will need to buy clothing, food, cars and flats. And they will be able to afford more than factory labourers. Our entrepreneurs will surely feel that. Is Kielce ready for this investment project? Business Promotion of Kielce The City Hall, in co-operation with the Voivodeship’s Board, intend to promote Kielce and the Region as a location conducive to investment. The Business Promotion of the City of Kielce and the Świętokrzyskie Region as a Shared Services Centre Project has been filed in response to the competition under the Świętokrzyskie Voivodeship’s Regional Operational Programme. It is aimed at the creation and promotion of the brand of the City of Kielce and the Świętokrzyskie Region as a service centre among broad circles of potential investors home and abroad, who would like to locate their outsourcing operations in Kielce and the Świętokrzyskie Region. We talk to President of the City of Kielce, Wojciech Lubawski. Kielce has a large potential for such investment projects: we have several schools of economics, a university, and a university of technology which educate really good professionals. We lack quality office space, but this will appear shortly. We have investment areas ready to receive these companies. How to attract investors to Kielce? Prepared by the City Hall Investor Assistance Centre, in co-operation with a corresponding unit of the Marshal’s Offices, the Project outlines a programme for business promotion to create the image of Kielce and the Świętokrzyskie Region as conducive to service centre location. Promotional operations will focus on foreign markets, including – in particular – Europe’s largest airports. Kielce will participate in business fairs and missions; articles will be published in foreign business periodicals in several languages. The crowning effort will be an international conference coupled with a foreign journalist mission. I am convinced that these operations will make Kielce and the Voivodeship present in the minds of potential investors as a site truly conducive to business. Editors ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 27 MUZEA/MUSEUMS Muzeum Narodowe w Kielcach Pałac Biskupów Krakowskich (National Museum in Kielce - the Kraków Bishops’ Pałace) Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego (Novelist Stefan Żeromski’s Museum) 25-013 Kielce, ul. Jana Pawła II tel. 41 344 57 92 www.mnki.pl Czynne: wtorek, czwartek, piątek, niedziela 9-15.30, środa 11-17.30 Ceny biletów: normalny 4 zł, ulgowy 2 zł. Dzień wstępu wolnego: niedziela. Ekspozycja stała: Wystawa materiałów biograficznych i literackich z młodzieńczych lat pisarza. Open: Tue, Thu, Fri, Sun 9-15.30, Wed 11-17.30. Admission: adults PLN 4, students PLN 2. Permanent exhibition: Biographical and literary documents of the novelist’s youth. 25-010 Kielce, pl. Zamkowy 1 tel. 48 41 344 40 14 kasa biletowa: tel. 48 41 344 23 18 www.mnki.pl e-mail: [email protected] Od 1 kwietnia 2010 Czynne: wtorek-niedziela 10-18, Ceny biletów: normalny 10 zł, ulgowy 5 zł. Dzień wolnego wstępu na stałe ekspozycje: sobota. Galeria malarstwa polskiego i europejskiej sztuki zdobniczej; Dawne uzbrojenie europejskie i wschodnie; Sanktuarium Marszałka Józefa Piłsudskiego, ogród włoski. 1.04.2010 Open: Tue-Sun 10-18. Admission: adults PLN 10, students PLN 5. and Eastern Armaments. The Sanctuary of Marshal Józef Piłsudski. North Wing - Gallery of Polish Painting and Decorative Art - from the beginning of 17th century to 1939. Italian-style garden. Galeria Współczesnej Sztuki Sakralnej „Dom Praczki” (“Dom Praczki” Gallery of Contemporary Ecclesiastical Art) 25-009, Kielce ul. Zamkowa 5/7 tel. 48 41 360 00 02 www.sacrumkielce.net e-mail: [email protected] Czynne: wtorek- piątek 11-18, sobota-niedziela 10-17. Ceny biletów: normalny 5 zł, ulgowy 2 zł. We wtorki wstęp bezpłatny. W zbiorach galerii znajdują się prace wybitnych polskich twórców, takich jak m.in.: Tadeusz Kantor, Władysław Hasior, Jerzy Nowosielski, Marian Czapla, Adam Myjak. Można tu oglądać rzeźby, obrazy, instalacje i fotografie. Open:Tue-Fri 11-18, Sat-Sun 10-17. Admission: adults PLN 10, students PLN 5. Muzeum Diecezjalne w Kielcach Diocesan Museum in Kielce 25-013 Kielce, ul. Jana Pawła II 3 tel. 41 344 58 20 www.muzeum.kielce.pl Czynne: wtorek, środa, piątek, sobota 9-16 czwartek 12-18. Ceny biletów: normalny-7 zł; grupowe-3 zł Open: Tue, Wed, Fri, Sat 9-16, Thu 12-18. Admission: PLN 7, group tickets PLN 3. 26-004 Bieliny, gm. Nowa Słupia tel. 48 41 317 70 21, www.swietykrzyz.pl Muzeum Zabawek i Zabawy (Museum of Toys and Games) 25-367 Kielce, pl. Wolności 2 tel.: 48 41 34 440 78 tel./fax: 48 41 344 48 19 www.muzeumzabawek.eu e-mail: [email protected] Muzeum czynne wtorek - niedziela w godz. 9-17 Ceny biletów: normalny - 8 zł; ulgowy - 4 zł Rezerwacja dla grup zorganizowanych: tel./fax 48 41 344 40 78, 48 41 344 48 19 Wystawy czasowe Muzeum Zabawek i Zabawy: Lalki świata - strojnisie, ikony, fetysze - maj 2010 r.; Wystawy stałe: Misie w lesie; Wesoła Gromada; Popołudniowa herbatka; Na babcinym strychu; Bohaterowie naszych ulubionych baśni, Teatru Lalki i Aktora „Kubuś”. Open: Tue-Sun 9-17. Admission: adults PLN 8, students PLN 4. 28 Magazyn „Kielce >wczoraj, dziś, jutro” >WIOSNA 2010 Czynne: marzec 9-15, kwiecień 9-16, maj 9-18 poniedziałki nieczynne ceny biletów: 10 zł i 5 zł. Zabytkowa zagroda Czernikiewiczów w Bodzentynie, ul. 3 Maja 13 stała ekspozycja etnograficzna -wnętrza mieszkalne od 1809 do 1920 r., czynna codziennie oprócz poniedziałków i świąt 9-17. Pomnik Mauzoleum w Michniowie (26-130 Suchedniów, tel. 48 41 254 51 62) czynne 10-16, zwiedzanie po uprzedniej rezerwacji telefonicznej. Wstęp bezpłatny. Muzeum Misyjne Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej na Świętym Krzyżu (Oblate Fathers’ Mission Museum at Święty Krzyż) 25-303 KIELCE, ul. Św. Leonarda 4 tel. 48 41 340 55 20 www.muzeumhistoriikielc.pl Open: Tue, Thu, Sat, Sun 9-16, Wed 10-18, Fri 10-21. Admission: adults PLN 6, students PLN 3, family PLN 10. 25-013 Kielce, ul. Jana Pawła II 6 tel. 48 41 344 92 97, 48 41 344 50 06 www.mwk.com.pl, e-mail: [email protected] Park Etnograficzny Muzeum Wsi Kieleckiej Tokarnia 303, 26-060 Chęciny tel. 48 41 315 41 71 The Heritage Park, located in the village of Tokarnia, contains monuments of 18th and 19th century architecture of the Świętokrzyskie Mountains region. Open: March 9-15, April 9-16, May 9-18. Mon - closed Admission: adults PLN 10, students PLN 5. Muzeum Historii Kielc (Kielce History Museum) Czynne: wtorek, czwartek, sobota, niedziela i święta 9-16, środa i piątek 10-18. Ceny biletów: normalny 6 zł, ulgowy 3 zł, rodzinny (do 4 osób) 10 zł. W niedziele wstęp bezpłatny. Wystawa stała: Z dziejów Kielc Muzeum Wsi Kieleckiej i Park Etnograficzny w Tokarni (Tokarnia Heritage Park) Otwarte: poniedziałek - sobota 8-17, niedziela 12.30-17 (nieczynne w czasie nabożeństw). Opłata dobrowolna, bilet wstępu do krypty: normalny 2 zł, ulgowy 1 zł. Open: Mon-Sat 8-17, Sun 12.30-17 (closed during church services). Admission to vault: adults PLN 2, students PLN 1. Muzeum im. Przypkowskich (Muzeum Zegarów) (The Przypkowski Family’s Clock Museum) 28-300 Jędrzejów, ul. Kościuszki 7/8 tel. 41 386 24 45, 41 386 11 56 www. muzeum.jedrzejow.pl [email protected] Czynne: wtorek - niedziela 8-16 Ceny biletów: normalny - 10 zł, ulgowy - 7 zł Open: Tue-Sun 8-16. Admission: adults PLN 10, students PLN 7. Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej (The White Eagle Museum in Skarżysko-Kamienna) 26-100 Skarżysko-Kamienna ul. Słoneczna 90 tel. 48 41 252 0231 www.orzelbialy.skarzysko.org e-amil: [email protected] Czynne: marzec 8-16, kwiecień 8-19, maj 8-20. Ceny biletów: normalny 6 zł, ulgowy 3 zł. SkarżyskoKamienna powstało w latach 20. XX w. z połączenia kilku małych miejscowości, w ramach budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego. Było ośrodkiem przemysłu metalowego i zbrojeniowego. Muzeum obejmuje wystawę z historii regionu w latach II wojny światowej i wyrobów skarżyskich zakładów zbrojeniowych umieszczoną w dawnym budynku dozoru hutniczego w Rejowie. Obok bogata plenerowa wystawa broni i uzbrojenia wojskowego m.in. samoloty i kuter torpedowy, (czas zwiedzania 90 min.). Open: March 8-16, April 8-19, May 8-20. Admission: adults PLN 6, students PLN 3. Kieleckie Centrum Kultury (The Kielce Culture Centre) Galeria czynna: wtorek - sobota 11-17, niedziela 11-15. Ceny biletów: normalny - 3 zt, ulgowy - 2 zł, grupowy - 5 zł. Środa - wstęp wolny. Open: Tue-Sat11-17, Sun 11-15. Admission: adults PLN 3, students PLN 2, group tickets PLN 5, Wed - admission free 25-334 Kielce, pl. St. Moniuszki 2b tel. 48 41 344 40 32 www.kck.com.pl, [email protected] Galeria Sztuki Współczesnej WINDA (“Winda” Gallery of Modern Art) Kielecki Teatr Tańca 25-334 Kielce, pl. St. Moniuszki 2b tel. 48 41 344 40 32 w. 262 www.galeriawinda.pl Czynne: poniedziałek-piątek 10-18, niedziela 12-16 - wstęp wolny Open: Mon - Fri 10-18, Sun 12-16 Admission: free Muzeum Narodowe, Świętokrzyska Galeria Sztuki Współczesnej „Zachęta” (National Museum, “Zachęta” Świętokrzyskie Gallery of Modern Art) 25-334 Kielce, Plac Moniuszki 2 B, www.ktt.pl e-mail: [email protected]; [email protected] tel./fax 48 41 361 27 46, 48 41 341 51 77 25-514 Kielce, ul. Orla 3 tel. 48 41 344 40 14 w. 238 TURYSTYKA Czynna: wtorek-niedziela 10-18, bilet 5 zł, ulgowy 3zł. Open: Tue-Sun 10-18, admission: PLN 5, students PLN 3. TEATR Galeria Biuro Wystaw Artystycznych (Art Exhibition Gallery) Galeria „Na Piętrze” (“Na Piętrze” Gallery) 25-509 Kielce, ul. Leśna 7 www.bwakielce.wici.info, tel. 48 41 344 63 19 Czynna: poniedziatek-piątek 8-15. Ceny biletów: normalny 3 zł, ulgowy 2 zł. Sprzedaż dzieł sztuki codziennie 8-15. Sale of works of arts daily 8-15. Open: Mon-Fri 8-15, Sun 11-15. Admission: adults PLN 3, students PLN 2. Galeria „Piwnice” (“Piwnice” Gallery) 25-509 Kielce, ul. Leśna 7, tel. 41 344 49 42 www.bwakielce.wici.info e-mail: [email protected] Czynna: poniedziałek-piątek 11-17, niedziela 11-15. Ceny biletów: normalny 3 zł, ulgowy 2 zł. Open: Mon-Fri 11-17, Sun 11-15. Admission: adults PLN 3, students PLN 2. Galeria Fotografii ZPAF-BWA (ZPAF-BWA Gallery of Photography) Kielce, ul. Planty 7, tel. 48 41 344 76 36 Czynna: pon. wt. czw. pt. 10-16, środa 11-17, niedziela 11-15, sobota - nieczynne. Wstęp wolny. Open: Mon, Tue, Thu, Fri 10-16, Wed 11-17 Sun 11-15, Sat - closed. Admission: free Galeria Zielona (“Zielona” Gallery) 28-100 Busko-Zdrój, al. Mickiewicza 7 tel. 48 41 378 71 91 e-mail: [email protected] 26-060 Chęciny, tel./fax 48 41 346 55 18 www.jaskiniaraj.pl Czynne: wtorek-niedziela 10-17. Ceny biletów: normalny 11 zł, dzieci poniżej 4 lat bezpłatnie Teatr im. Stefana Żeromskiego (The Stefan Żeromski Theatre) GALERIE Jaskinia „Raj” (“Raj” Cave) Open: Tue-Sun 10-17. Admission: adults PLN 11, children under 4 free. 25-507 Kielce, ul. Sienkiewicza 32 Dyrektor Naczelny i Artystyczny Piotr Szczerski tel. 48 41 344 75 00,48 41 344 47 65 48 41 344 60 48 w. 31- impresariat www.teatr-zeromskiego.com.pl e-mail: [email protected] Ruiny zamku w Chęcinach (Ruins of the Chęciny castle) Czynne: codziennie od 9 do zmierzchu Ceny biletów: normalny 3 zł, ulgowy 2 zł. W cenie biletu zawarta jest obsługa przewodnika oraz wejście na wieżę widokową. Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga (The Oscar Kolberg Świętokrzyskie Music Hall) Open: daily from 9 am until dusk. Admission: adults PLN 3, students PLN 2. A guide’s services and entry to the tower are included in the ticket price. 25-334 Kielce, pl. St. Moniuszki 2b skr. poczt 160 Dyrektor Jacek Rogala tel. 48 41 368 11 40, kasa biletowa 41 365 54 83 www.filharmonia.kielce.com.pl, e-mail: [email protected] Teatr Lalki i Aktora Kubuś (The “Kubuś” Puppet and Actor Theatre) Kryte pływalnie (Swimming Pools) Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji 25-018 Kielce ul. Żytnia 1, tel. 41 344 92 39, 344 05 04, fax 41 344 03 75 www.mosir.kielce.pl Pływalnia “Delfin” 25-029 Kielce, ul. Krakowska 2 tel. 41 366 90 10/11/13, fax 41 366 90 20 Pływalnia “Orka” 25-344 Kielce, ul. Kujawska 18 tel. 41 342 00 50/51/53, fax 41 342 00 60 otwarte: poniedziałek - niedziela 7-22 Pływalnia “Mors” 25-549 Kielce, ul. Toporowskiego 96 tel. 41 362 74 71 Open: Mon-Sun 7-22. 25-304 Kielce, ul. Duża 9 tel. 48 41 344 58 36, 48 41 368 02 93 Dyrektor Naczelny i Artystyczny Irena Dragan www.teatr-kubus.pl e-mail: [email protected] Kasa czynna: wtorek - piątek 8-13 i na godzinę przed spektaklem, tel. 41 3445836,41 3680293 W podziemiach teatru czynna jest Kawiarnia Teatralna JAZZ. Kryta pływalnia Uroczysko (“Uroczysko” Swimming Pool) Dom Środowisk Twórczych - Pałac Tomasza Zielińskiego (The Artists’ House - Tomasz Zieliński’s Pałace) 25-900 Kielce, ul. Toporowskiego 96 tel. 48 41 362 74 71 25-009 Kielce, ul. Zamkowa 5 tel./fax. 48 41 368 20 53, 48 41 368 20 54 www.kielcedst.net, e-mail: [email protected] W obiekcie znajduje się: basen o wymiarach 25x12,5 m, bufet, natryski Czynne: codziennie 7-22. Open: Daily 7-22 ”Kielce >yesterday, today, tomorrow” Magazine >SPRING 2010 29 WELCOME TO KIELCE Kielce is a city with a nine-century-long history. Located in central Poland, the city covers 109 sq. km and has about 200,000 inhabitants. Kielce is the seat of the Świętokrzyskie region and a centre of administration, commerce, services and culture. It is also a vibrant university town with twelve institutions of higher education and about 11,000 yearly graduates in a variety of fields. Kielce also has thirty-four language schools. Distance from Kielce to Poland’s major cities (km) Distance from Kielce to major border crossings (km) Kraków 114 Slovakia 195 Łódź 140 Czech Republic 196 Katowice 156 Ukraine 250 Warszawa 181 Russia 440 Wrocław 300 Germany 457 Poznań 354