Jestem twórcą. Galeria sztuki współczesnej

Jestem twórcą. Galeria sztuki współczesnej

Jestem twórcą.
Galeria sztuki współczesnej
Literatura:
Wydzieranki, wycinanki oraz Gładkie i chropowate z serii
Techniki plastyczne K. Marcinkowskiej i K. Michejda-Kowalskiej, Malarskie techniki dekoracyjne z serii Techniki plastyczne M. Daszyńskiej, WSiP, Warszawa 1995; Współtworzenie
zajęć plastycznych z osobami upośledzonymi umysłowo J.
Garda-Łukaszewskiej i T. Szperkowskiego, WSiP, Warszawa
1997.
Wprowadzenie dla nauczyciela:
W sztuce współczesnej często najważniejszy jest proces twórczy, a nie efekt. Aktywni są zarówno twórca - podczas tworzenia, jak i odbiorca - podczas odczytu dzieła. Celem działania
twórczego nie musi być odwzorowanie rzeczywistości,
najistotniejsze są wrażenia i emocje.
Zaproponowany scenariusz ma trzy etapy: wprowadzenie, twórcza aktywność - oparta na czterech propozycjach
różnych działań plastycznych z dziećmi i propozycja utworzenia galerii dziecięcej sztuki współczesnej lub wystawy
powstałych dzieł. Etapy tworzenia i prezentacji są tak samo
ważne i wymagają dużej staranności w przygotowaniu.
Scenariusz można zrealizować w ciągu kilku dni (ilość dni
zależy od wieku i możliwości dzieci), a nawet w ciągu tygodnia.
Przebieg:
I. Wprowadzenie:
Pokaż dzieciom zdjęcia dzieł twórców sztuki współczesnej,
nazwij ten nurt sztuki, powiedz, że sztuka współczesna to są
te dzieła, które powstały w drugiej połowie XX wieku (informacja dla dzieci starszych) i powstają w dalszym ciągu, i że
każde z nich, jeśli tylko zechce, może zostać autorem dzieł sztuki współczesnej. Wspólnie oglądajcie poszczególne zdjęcia.
Zapytaj dzieci: Jakie kolory zostały użyte do namalowania
obrazu? Jak myślą, co dany obraz przedstawia? Czy sądzą, że
oglądany obraz jest wesoły, czy smutny i dlaczego? Starsze
dzieci mogą spróbować zastanowić się nad pytaniem: Co
czują, gdy oglądają ten obraz?.
II. Etap powstawania i gromadzenia prac.
1. Zaproś dzieci do pomocy w przygotowaniu warsztatu
pracy – pracowni artysty.
Niech chętni uczestniczą w procesie organizacji przestrzeni
do działań. Będzie im potem łatwiej przystąpić do działań.
Propozycje prac plastycznych:
1. Formy geometryczne – mozaika
Praca ta polega na prostym działaniu plastycznym, służącym
poszerzeniu wyobraźni i pomysłowości. Proponowane
działania mogą być pomocne w dojściu do etapu kreowania
kształtów i umiejętności zagospodarowania płaszczyzny.
W przypadku starszych dzieci ta praca może być wykonana
razem z następną propozycją plastyczną. To proste ćwiczenie
daje bardzo ciekawy efekt abstrakcyjnego dzieła.
Potrzebne materiały:
• tło – karton z bloku rysunkowego A4, biały lub kolorowy;
• dla młodszych dzieci - figury geometryczne wycięte z
kolorowych kartek (może to być mieszanka figur i kolorów
lub karteczki, np. o tym samym kształcie), dla dzieci starszych
– szablony figur geometrycznych, papier kolorowy, ołówki,
nożyczki;
• klej;
• mokra ściereczka do wycierania rąk.
Wykonanie prac:
• Starsze dzieci przygotowują elementy mozaiki, wybierają
szablony, kolory papierów, odrysowują i wycinają potrzebną
ilość elementów. Młodsze wybierają spośród wyciętych figur
te, które będą im potrzebne do pracy.
• Z wybranych figur dzieci układają na kartonach kompozycję
według własnego pomysłu.
• Trzeba uważać, żeby nie zniszczyć układu, przyklejając
elementy. Niech dzieci, w miarę możliwości, dbają o czystość
prac.
Zakończenie:
To moment wymyślenia tytułu pracy. Starsze dzieci niech
zapiszą tytuł samodzielnie na odwrocie swoich prac,
młodszym pomoże nauczyciel.
2. Co potrafią moje palce - wydzieranka z papieru gazetowego wzbogacona linią
Technika ta sprzyja spontanicznej aktywności dzieci.
Oszczędność koloru pozwala skupić się na kształcie
powstających elementów i kompozycji. Dzieci muszą mieć
czas, żeby móc pobawić się tworzywem, z którym będą
pracowały. Pobudzi to ich wyobraźnię i zachęci do wprowadzania ciekawych rozwiązań. Zachęć je do takich działań.
Potrzebne materiały:
• tło – karton z bloku rysunkowego lub papier pakowy
przycięty do formatu A4;
• papier gazetowy;
• czarne flamastry różnej grubości lub czarny tusz, ewentualnie czarna farba plakatowa;
• klej;
• patyki do tuszu lub pędzelki różnej grubości;
• mokra ściereczka do wycierania rąk.
www.kula.gov.pl
Materiały:
zdjęcia kilku dzieł twórców współczesnych, wykonanych w
różnych technikach (np. malarstwo, kolaż, instalacja, lub inne,
które uda ci się zdobyć); albumy prac malarskich; zdjęcia z
kalendarzy itp. Materiały potrzebne do zajęć plastycznych
wymienione są przy opisach technik poniżej.
Zakończenie:
Po zakończeniu każde dziecko wymyśla tytuł pasujący do
swojej pracy.
3. Batik klejowy - jednobarwny
Batik klejowy nie wymaga żadnych skomplikowanych operacji i przygotowań. Pamiętaj jednak, że pracę nad batikiem
należy rozplanować tak, żeby nie było nudnego czekania
aż wyschnie używany materiał. Żeby tego uniknąć, możesz
na jednych zajęciach malować klejem, a na następnych
zamalować prace tuszem, co zajmie tylko chwilę, a pozostały
czas poświęcić innej pracy.
Potrzebne materiały:
• tło – karton z bloku technicznego biały lub kolorowy (o
trwałej, niezmywalnej barwie) o formacie A3;
• klej roślinny w postaci płynnej lub w tubie (gdy dysponujemy klejem o konsystencji pasty, należy go wycisnąć do naczynia i wymieszać z wodą, doprowadzając do konsystencji
śmietany);
• czarny lub kolorowy tusz kolorowy;
• czyste, miękkie pędzle do malowania klejem i gruby, miękki
pędzel do nakładania tuszu.
Wykonanie prac:
• Na kolorowych kartonach dzieci malują pędzelkami umoczonymi w kleju kompozycje własnego pomysłu. Klej powinien dobrze pokrywać malowane miejsca, niezbyt grubą
warstwą.
• Prace pozostawiamy do wyschnięcia kleju.
• Kiedy prace są suche, dzieci całą powierzchnię kartonu
pokrywają tuszem. Korzystają przy tym z grubych, miękkich
pędzli. Podczas zamalowywania powierzchni tuszem,
pociągają pędzlem lekko i tylko jednokrotnie. Za drugim razem klej mógłby się rozpuścić i tusz zabarwiłby miejsca przez
niego izolowane.
• Prace ponownie pozostawiamy do wyschnięcia.
• Kiedy prace są suche, podkładamy karton pod strumień
zimnej wody. Woda rozpuszcza klej i zmywa go wraz z
tuszem. Z miejsc, które nie były malowane klejem, tusz nie
zmywa się. Jeśli klej nie daje łatwo się zmyć, można go lekko
pocierać palcem. Kartki nie należy moczyć zbyt długo, żeby
papier nie podarł się. Zmywanie jest najciekawszym etapem
pracy. Na powierzchni kartki ukazuje się kompozycja, która
wygląda inaczej niż w czasie malowania klejem. Ponadto na
pracy widoczne są nowe efekty, wynikające z zastosowania
tej techniki.
• Mokre prace rozkładamy do wyschnięcia na równej powierzchni, z dala do kaloryferów. Zbyt szybkie wysychanie
mogłoby spowodować odkształcenie prac.
Zakończenie:
Gdy batiki wyschną, dzieci nadają swoim pracom tytuły.
4. Cuda ze szmatek – tkaninowy kolaż
Szmatki i gałganki to tworzywo zupełnie inne niż papier.
Żeby dzieci mogły się o tym przekonać, pozwól im na
swobodną zabawę. Szybko się okaże, że szmatka nie zawsze
przybiera formy, które można tworzyć w papierze. Gałganki
są zazwyczaj miękkie, trudniej je ciąć nożyczkami niż papier, dlatego zastosowanie tej techniki nadaje się dla dzieci
starszych. Materiały można wycinać w rozmaite kształty i
komponować z nich płaskie obrazki. Młodsze dzieci mogą
układać formy z gotowych, przypadkowych w kształcie
gałganków nasączonych rzadkim klejem (np. klajstrem).
Potrzebne materiały:
• ścinki różnych miękkich tkanin, kawałki pasmanterii,
włóczki;
• tektura lub sztywny karton;
• ostre nożyczki;
• klej i przybory do przyklejania.
Wykonanie prac:
• Przygotowanie podłoża – kartonu lub tektury, na której
będzie wykonana praca.
• Wyszukanie zestawu gałganków ze zwróceniem uwagi
na kolor i fakturę. Przycięcie materiału. Próby marszczenia,
fałdowania, zwijania, wycinania itp.
• Układanie elementów we właściwe kompozycje, odcinanie
zbędnych części.
• Przyklejanie odbywa się prawie równocześnie z
układaniem. Gałganki lub pasmanterię nakleja się,
kształtuje i przytrzymuje dłużej palcami. Dzieci młodsze
układają, marszczą, kształtują formy z materiałów wcześniej
nasączonych klejem.
Zakończenie:
To etap nadawania tytułów pracom.
III. Galeria dziecięcej sztuki współczesnej.
Rozłóżcie wszystkie prace plastyczne na stole lub innej
dużej powierzchni. Posegregujcie je wspólnie, np. według
zastosowanej techniki plastycznej. Poproś dzieci, żeby
wymyśliły tytuły dla poszczególnych kolekcji. Sporządźcie
napis z nazwą waszej wystawy, np. Galeria dziecięcej sztuki
współczesnej. Jeśli dzieci nie potrafią jeszcze czytać i pisać,
wytnij litery, a dzieci ozdobią je flamastrami, kredkami lub
w inny sposób. Ustalcie miejsce, w którym będą zaprezentowane dzieła, sposób oprawy prac i zorganizujcie wystawę.
Bardzo dobrym zakończeniem tego cyklu zajęć będzie otwarcie wystawy i zaprezentowanie prac gościom, rodzicom,
nauczycielom, dzieciom z innych klas czy grup.
www.kula.gov.pl
Wykonanie prac:
• Każde dziecko ustala, jak będzie wyglądała jego praca i jakie
ma być ułożenie kartonu: w poziomie lub w pionie.
• Wszyscy wydzierają z papieru gazetowego elementy pracy
plastycznej według swojego pomysłu. Starsze dzieci mogą
wyrywać skomplikowane formy w jednym kawałku, młodsze
zazwyczaj budują je z kilku części.
• W trakcie wyzierania dzieci układają elementy na kartonie.
Dobrze jest rozmawiać z nimi o tym, co robią, zwracając
uwagę na relacje kompozycji i treści.
• Gdy wydzieranie jest zakończone, następuje etap uważnego
przyklejania elementów, tak by układ został zachowany.
• Po zakończonym przyklejaniu dzieci wzbogacają obraz linią,
którą okalają wydarte z gazety elementy. Niech stosują linie
cienkie, grube, proste i faliste. Powstałe w ten sposób prace
nabiorą charakteru i dynamiki.