Wybrańcy nowej ery

www.radiomaryja.pl/artykuly.php?id=1141809
2012-01-29
Wybrańcy nowej ery
Dopiero co przed kilkoma tygodniami rozpoczął się rok 2012, a już można przewidzieć, jakie słowa będą w
nim najchętniej powtarzane przez ludzi mediów i polityków: piractwo w sieci, cenzura w internecie,
przejrzystość. Słychać je wszędzie. W Ameryce po fali protestów jak na razie zablokowano przegłosowanie
dwóch projektów ustaw dotyczących internetu - SOPA (stop piractwu internetowemu) i PIPA (ochrona praw
autorskich). W Europie uformował się szeroki ruch oporu przeciwko wypracowanej przez USA, Japonię i
Europę ustawie ACTA służącej zahamowaniu niezgodnego z prawem wykorzystywania w internecie
chronionych prawami autorskimi danych. Niektóre akcje przybierają charakter masowy i spektakularny, tak
jak w Polsce, gdzie anonimowi hakerzy, chcąc zaprotestować przeciwko zbyt dużej kontroli i ograniczeniom
w sieci, zablokowali nawet na jakiś czas strony internetowe rządu i prezydenta. Niezwykle trudno jest
zrozumieć wszystkie intencje i ideały uwikłanych w ten spór grup i osób. Przestają już nawet wystarczać
stare polityczne wzorce, jak lewica i prawica, liberałowie i konserwatyści. Partia Piratów Dowodów na to
dostarcza rzut oka na nową, ale odnoszącą sukcesy wyborcze niemiecką partię, tzw. piratów. Odkąd osiągnęli
zaskakująco dobre wyniki w wyborach parlamentarnych w Berlinie w październiku 2011 r., stali się
pupilkiem krajowych mediów i w pewnym sensie występują jako pars pro toto dla globalnego oburzenia
internetowych aktywistów. Piraci to młodzi ludzie, wśród nich jest wielu studentów, którzy nie mają żadnego
politycznego doświadczenia i odpowiednio do tego amatorsko się prezentują. Na ten temat nie mamy jeszcze
zdania - to typowe zdanie wypowiadane przez tych politycznych dyletantów. Ale Niemcy to lubią. To takie
mile widziane urozmaicenie dla dotychczasowego układu politycznego, gdzie każdy ma natychmiast
odpowiedź na każde pytanie. Nawet jeśli nic nie wie. Ale piraci nie tylko utrzymują atmosferę kultury
protestu - w przypadku polityki rodzinnej domagają się zgodnego z modnym ruchem gender wolnego
samostanowienia płciowej i seksualnej tożsamości, względnie orientacji, a przede wszystkim prowadzą
agresywnie zdigitalizowany styl życia. Ich ekstremalnie krótki program (zajmuje jedynie 23 strony!) w
zasadzie ogranicza się do tematu internetu. I tak w dziesięciu tezach piratów znajduje się interesujące
zdanie odnośnie do polityki sieciowej : W sieci rozstrzygają się losy świata materialnego . Życie w sieci
Jak słusznie stwierdził w katolickim dzienniku Tagespost Stephan Meisel - były polityk CDU i autor książki
Internet i demokracja , taki program uzdrowieniowy pociąga za sobą co najmniej dwie drastyczne
konsekwencje: Po pierwsze, traktując Internet jako centralny punkt odniesienia, liczy się tylko to, co ma
miejsce w cyberprzestrzeni; świat offline (poza siecią) schodzi na drugi plan. Po drugie nie wolno ingerować
www.radiomaryja.pl
Strona 1/4
w świat Internetu, ale powinien on być chroniony jako centralny punkt losów świata materialnego . Tak
więc kto nie należy do internetowego świata, nie jest jednym z wybrańców nowych czasów (Eisel), ten jest
poza. Nie jest równowartościowy. Obraz ludzkiej różnorodności z perspektywy chrześcijańskiej podnosi
kwestie etyczne. Tak samo praktykowany publicznie kult społecznego środka komunikacji, jakim jest
internet, stylizowany jest przez Piratów Co. na przestrzeń nieograniczonej wolności .
Jednak decydującym
celem ideologicznym zorientowanych na internet aktywistów wolnościowych i opozycyjnych ze wszystkich
krajów jest walka z prawami autorskimi. Odnosząc się do piratów, Eisel pisze: Partia Piratów propaguje
darmową kulturę w sieci w połączeniu z dowolnością użytkowania i powielania. Piraci odrzucają ochronę
własności umysłowej. Udaremnienie nielegalnego kopiowania w sieci traktują jako niedopuszczalne
naruszenie wolności . I nie dostrzegają żadnej sprzeczności w tym, że jednocześnie oburzają się na
popełnianie plagiatów naukowych. Do tego dochodzi kolejna charakterystyczna cecha niemieckich piratów,
czyli opowiadanie się za całkowitą transparentnością. I tak Marina Weisband, której rezygnacja z funkcji
przewodniczącej Partii Piratów w tym tygodniu była sporym zaskoczeniem, a która swego czasu na Twitterze
opowiadała się za rozdziałem Kościoła od państwa, dopiero co przed kilkoma dniami w wywiadzie dla
tygodnika Der Spiegel domagała się internetowej transmisji na żywo z posiedzeń rady ministrów. Jeśli
każde posiedzenie klubów parlamentarnych i każde posiedzenie rządu będzie jawne, wtedy obywatele będą
mogli się przekonać, że politycy są całkiem normalnymi ludźmi. Będą oni wówczas postrzegani jako ludzie,
którzy również nie wiedzą wszystkiego, popełniają błędy, krzyczą, a czasem nawet się obrażają . Cyfrowa
demokracja Czy to antropologiczna naiwność, czy polityczne, utopijne marzenia? A może jedno i drugie? Za
tymi pełnymi empatii słowami w gruncie rzeczy czai się bezwzględność. Według niemieckiego eksperta
internetowego Saschy Lobo oraz Christiana Stöckera, autora książki Nerd Attack! [nerd - negatywne
określenie pasjonata informatyki lub gier komputerowych, izolującego się i nieprzystosowanego do życia przyp. red.], którzy w styczniu na Uniwersytecie w Poczdamie dyskutowali o przejrzystości w polityce,
mamy obecnie do czynienia z czymś na kształt walki pomiędzy gospodarczym i politycznym
establishmentem z jednej strony a cyfrową silną antyopinią społeczną z drugiej. Obydwie strony toczą ze
sobą bój o nowe reguły gry w demokracji cyfrowej. Musimy to sobie wyobrazić jako walkę, w której raz
jedna, a raz druga strona jest górą - twierdzi noszący na głowie barwnego irokeza Lobo. Patrząc z tej
perspektywy, łatwiej zrozumieć, dlaczego tak potajemnie prowadzono dyskusje nad ACTA (antypiracką
umową handlową). ACTA ma na celu silniejsze pociągnięcie do odpowiedzialności providerów
internetowych [dostawców usług internetowych - przyp. red.], a tym samym zahamowanie rozprzestrzeniania
się nielegalnych kopii w internecie. Co ciekawe, ustawę tę w połowie grudnia 2011 r. przyjął nie kto inny,
tylko unijni ministrowie Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa. Odbyło się to bez kamer dużych stacji
telewizyjnych. Natomiast polska ambasador w Japonii podpisywała ją w czwartek z dala od demonstrujących
www.radiomaryja.pl
Strona 2/4
w kraju internautów. Także w Ameryce obydwie ustawy - SOPA oraz PIPA - chciano szybko i bez rozgłosu
przeprowadzić przez Kongres.
Ta próba jednak się nie powiodła. Z pewnością również z tego powodu, że anonimowi hakerzy potrafili
udowodnić, że co najmniej jeden ze zwolenników SOPA i PIPA sam niezbyt przejmuje się prawami
autorskimi: jeden z deputowanych Kongresu z Kanady opublikował na swojej stronie internetowej zdjęcie
bez podania informacji o prawach autorskich. Teraz rządzący politycy wiedzą, że kto zbyt głośno opowiada
się za regulacjami w internecie, ten może zostać ośmieszony w oczach opinii publicznej przez internetowych
aktywistów i wirtualne kolektywy. Tak jak w Polsce, kiedy pod groźbą publikacji wrażliwych materiałów
próbuje się (lub próbowało) zapędzić w kąt niektórych ważnych polityków. I od własnego punktu widzenia
zależy to, czy będzie się to nazywało wymuszeniem, szantażem czy też transparentnością. Takie mamy
cyfrowe reguły gry. Koncerny a piractwo Jednakże pomiędzy tymi frontami znajdują się nieliczni, których
nie da się jednoznacznie zaszeregować. Na przykład koncerny technologiczne takie jak Google, Yahoo, eBay
lub Facebook. Wprawdzie oficjalnie są one przeciwko piractwu w sieci, ale nie są też zagorzałymi
zwolennikami SOPA, PIPA lub ACTA. Po której stronie więc stoją? Jak informował ilustrowany tygodnik
Stern , medialny magnat Rupert Murdoch, który w ubiegłym roku z powodu skandalu z podsłuchami trafił na
czołówki gazet, niedawno za pośrednictwem Twittera zarzucił operatorom wyszukiwarki Google, że są
liderami w łamaniu praw autorskich. Google jest liderem piratów - stwierdził Murdoch. Udostępnia za
darmo filmy oraz sprzedaje miejsca reklamowe wokół nich . Na dowód tego osiemdziesięciolatek polecił
wpisać do wyszukiwarki tytuł filmu Mission Impossible , co według niego skutkuje wyświetleniem się
bezpłatnych linków wideo, wokół których umieszczone są przynoszące korzyści finansowe reklamy.
Dodatkowo Murdocha oburzył fakt, że taką formę piractwa internetowego popiera prezydent USA Barack
Obama. Rzeczywiście, w poprzednich tygodniach Biały Dom zrobił unik, dystansując się od wyrażonego
wcześniej poparcia dla SOPA i PIPA. Mając na uwadze kampanię wyborczą, prezydent Obama obecnie
dostrzega niebezpieczeństwo związane z cenzurą w internecie i ograniczeniem swobody wypowiedzi. Proszę
poprawić projekty - stwierdzono w komunikacie wystosowanym do Kongresu.
Jednak o tym, że piracka
bandera nie zawiśnie na Białym Domu, świadczy fakt, że prawie jednocześnie ze zmianą stanowiska Baracka
Obamy amerykańskie organy ścigania aresztowały Kima Schmitza oraz zamknęły platformę internetową do
przechowywania danych Megaupload, której Schmitz jest założycielem. Przez niektórych użytkowników
platforma Megaupload była wykorzystywana do rozpowszechniania pirackich kopii - filmów,
oprogramowania lub muzyki. Jak poinformowała amerykańska agencja informacyjna AFP, amerykańskie
organy ścigania zarzucają menedżerom Megaupload, że prowadząc kryminalną działalność, zarabiali
pieniądze ze szkodą ponad pół miliona dolarów dla właścicieli praw autorskich. Jednakże międzynarodowe
badania naukowe pokazują, że użytkownicy internetu pieniądze zaoszczędzone na darmowym pobieraniu
www.radiomaryja.pl
Strona 3/4
danych nadal wydają na konsumpcję związaną z rozrywką.
Czy uda nam się przetrwać tę walkę o cyfrową
władzę interpretacji, a więc coś więcej niż tylko walkę między establishmentem a internetowymi
aktywistami? Czy rzeczywiście chodzi o zredefiniowanie kulturowej tożsamości w epoce sieciowych
technologii?
Przy całej swojej sympatii dla niekonwencjonalnego stylu uprawiania polityki Sascha Lobo i
Christian Stöcker patrzą sceptycznie na marzenia Partii Piratów o całkowitej transparentności. Nie jestem
pewien, czy transparentność jest pomocna w każdym przypadku - mówi Stöcker w Der Spiegel . Gdyby
każda rozmowa między politykiem a lobbystą przebiegała jawnie, zawsze byłoby to z korzyścią dla tych,
którzy potrafią się zaprezentować, a niekoniecznie dla tych, którzy przedstawiają lepsze, mądrzejsze
argumenty . Podobnego zdania jest Sascha Lobo. Okazuje się, że łatwo znaleźć proste wytłumaczenie
nagłego wycofania się nadpirata Mariny Weisband: nie jest to prowadzenie samochodu służbowego pod
wpływem alkoholu, plagiat pracy doktorskiej ani wyłudzanie kredytów. Według Twittera, młoda dama
postanowiła poświęcić się swojej pracy doktorskiej z psychologii. Zupełnie transparentnie. Dr Stefan
Meetschen
niemiecki pisarz, publicysta tłum. Bogusław Rąpała
www.radiomaryja.pl
Strona 4/4