Zachęcić do nauki... a może konkurs Mat

Opracowanie: J. Obczyńska, E. Marchewka
Zachęcić do nauki... a może konkurs
Mat-Ang, czyli matematyka po angielsku?
W
dzisiejszych
czasach
niezmiernie
ważną
umiejętnością
jest
znajomość języka angielskiego. Otwiera ona przed młodymi ludźmi nowe
możliwości i stwarza lepsze perspektywy. Niestety często nie wystarcza sama
znajomość potocznego języka, trzeba również zgłębić język techniczny,
finansowy, a nawet matematyczny.
Od czasu kiedy Polska jest w Unii Europejskiej i od kiedy zostały otwarte
granice, w związku z migracjami przeważnie do Wielkiej Brytanii i Irlandii, a co
za tym idzie z wyjazdami dzieci i młodzieży do szkół anglojęzycznych,
korelacja między różnymi przedmiotami z językiem angielskim stała się ważna
i potrzebna.
Aby wyjść naprzeciw takiej sytuacji zrodził się pomysł konkursu
matematycznego, ale w języku angielskim. Sam pomysł wydawał się bardzo
prosty do realizacji. Trochę zadań, tłumaczenie, nagrody... i pojawił się
pierwszy problem. To co w języku matematycznym jest jasne i proste
w naszym ojczystym języku, nabiera niesamowitej trudności w języku
angielskim. Program nauczania języka angielskiego w szkole podstawowej
jest, można powiedzieć, dosyć ubogi jeżeli chodzi o słownictwo inne niż
używane w życiu codziennym. Nie są też używane wszystkie czasy. Prosty
przykład to nazwy obiektów matematycznych takich jak: nazwy działań (sum,
difference, produkt, quotient), nazwy figur (quadrangle, triangle isosceles
trapesium, rhombus), nazywanie ułamków (three quarters, one third, three and
Dąbrowa Górnicza, kwiecień 2009
2
Opracowanie: J. Obczyńska, E. Marchewka
a quarter, two point two five).
Zanim powstał konkurs próbowałyśmy, każda z inną grupą uczniów,
wprowadzić część słownictwa na zajęciach pozalekcyjnych. Wbrew pozorom
nie
okazało
się
to
takie
trudne.
Ci
uczniowie,
którzy
wykazywali
zainteresowanie taką formą przyswajania wiedzy radzili sobie wspaniale.
Często
zajęcia
polegały
na
próbach
tłumaczenia
prostych
tekstów
matematycznych na język angielski. Pomocą w takiej formie lekcji okazał się
techniczny słownik języka angielskiego, gdyż tradycyjny nie zawiera
słownictwa matematycznego. W miarę rozwoju informatyzacji w naszej szkole
słownik
techniczny
zastąpiłyśmy
słownikami
online
dostępnymi
na
różnorodnych i stale się rozwijających portalach internetowych. Jednym
z najbogatszych źródeł w tej dziedzinie jest www.mtkacz.republika.pl.
Po „wypróbowaniu” pomysłu połączenia matematyki z językiem angielskim
nadszedł czas na przygotowanie konkursu. Zaczęłyśmy od przygotowania
zestawu prostych zadań i przetłumaczeniu ich na język angielski. Przykładowe
zadanie „Połowa liczby dwa tysiące cztery to dziewięćset dwa. Czy to prawda
czy fałsz?” w języku angielskim brzmi: “A half of two thousand and four is nine
hundred and two. Is it true or false?”. Dla ucznia klasy piątej czy szóstej
pytanie w polskiej wersji jest wręcz banalne, ale postawione po angielsku
wymaga już głębszego zastanowienia. Uczeń musi uruchomić więcej swoich
umiejętności. Trzeba poprawnie przetłumaczyć tekst i sformułować odpowiedź.
Nie jest to wcale łatwe dla 12-latka. Przygotowując zadania do konkursu,
a właściwie tłumacząc je na język angielski,
borykałyśmy się z dwoma
podstawowymi problemami: ubogim słownictwem matematycznym (w języku
angielskim) oraz brakiem możliwości użycia właściwych czasów angielskich
które byłyby odpowiednie w niektórych zadaniach, a niestety uczniowie ich
jeszcze nie znają.
Nasze zmagania przyniosły również wymierne efekty dla nas.
Poznałyśmy nowe słownictwo i nauczyłyśmy się modyfikować zadania w taki
sposób, by miały one logiczny sens również po angielsku i zawierały tylko te
czasy którymi operują uczniowie.
Dąbrowa Górnicza, kwiecień 2009
3
Opracowanie: J. Obczyńska, E. Marchewka
Aby odrobinę ułatwić koleżankom przygotowanie ucznia do konkursu
przygotowałyśmy matematyczny słownik angielsko – polski. Słownik zawiera
podstawowe słownictwo matematyczne jak i sposoby czytania i zapisywania
ułamków zwykłych i dziesiętnych.
Przygotowując
naszych
uczniów
do
konkursu
starałyśmy
się
wykorzystać nasze doświadczenia. Często uczniowie mieli za zadanie
przetłumaczyć treść zadania z języka polskiego na angielski, korzystając ze
słownika. Inną formą była praca z rozsypanką słowną, gdzie uczniowie
z pociętego na wyrazy zdania po angielsku układali zadanie, tłumaczyli je
i rozwiązywali. Czasem też ich zadaniem było stworzenie własnego polecenia
i przetłumaczenie go na angielski. Niestety z dużej grupy dzieci musiałyśmy
wybierać dwóch czy jednego uczestnika, co nie było dla nas łatwe, bo każdy
z nich miał duże predyspozycje do udziału w konkursie. Sam udział był dla
takiego ucznia nagrodą.
Przygotowanie ucznia do naszego konkursu wymagało współpracy
nauczyciela matematyki z nauczycielem języka angielskiego ale często we
współzawodnictwie uczestniczyły dzieci, które uczą się języka nie tylko
w szkole. Nasz konkurs przeobraził się po trzech latach z międzyszkolnego
w miejski. Pozyskałyśmy sponsorów, dzięki którym uczniowie otrzymywali
bardzo ciekawe nagrody, takie jak miniwieża, odtwarzacze mp3, programy
komputerowe, książki. Dzięki sponsorom każdy z uczestników konkursu
otrzymywał upominek. Takiej formy trzymamy się do dzisiaj.
W pierwszej edycji naszego konkursu wzięło w nim udział pięć
dąbrowskich szkół. Zadaniem konkursu było i jest stworzenie uczniom
możliwości zmierzenia się z matematyką w formie intelektualnej zabawy
w języku angielskim. Pierwszym etapem był przeprowadzany w szkołach test
w celu wyłonienia dwóch uczestników. Przygotowałyśmy dwie wersje tego
testu: dla ucznia – tylko po angielsku i dla nauczyciela – z przetłumaczonymi
zadaniami i odpowiedziami. Drugi etap odbył się już u nas w szkole. Każdy
z uczniów losował dla siebie pytanie za wybraną liczbę punktów (1, 2 lub 3),
które
po
udzieleniu
Dąbrowa Górnicza, kwiecień 2009
prawidłowej
odpowiedzi
były
mu
dopisywane,
4
Opracowanie: J. Obczyńska, E. Marchewka
a w przeciwnym wypadku nie otrzymywał punktów. Pytania za trzy punkty były
trudniejsze: np. „Subtract the biggest three-figure number from the smallest
five-figure number. Tell the result.” (Od najmniejszej liczby pięciocyfrowej
odejmij największą liczbę trzycyfrową. Podaj wynik).
Drugi etap wyłaniał 5 finalistów. Każdy otrzymał po 15 punktów na
„wejście” i obstawiał za ile chce grać. Uczniowie bardzo się emocjonowali.
Wygrywał uczeń nie tyle najlepszy, co najbardziej odważny, bo wszyscy
finaliści prezentowali bardzo wysoki poziom.
Taka forma konkursu pozostała przez 4 kolejne edycje. W tym roku
zmieniłyśmy formę – wszystkie pytania zostały przygotowane w formie
prezentacji multimedialnej, co jeszcze zwiększyło atrakcyjność konkursu.
Przez pięć lat powstało ponad pięćset zadań o różnym stopniu
trudności, które zostały przetłumaczone na angielski. Konkurs Mat-Ang był
jednym z działań przeprowadzonych w ramach Tygodnia eTwinning w Szkole
Podstawowej nr 10 w Dąbrowie Górniczej. Formę konkursu opublikowałyśmy na portalu
dla nauczycieli „Literka”.
Reforma
szkolnictwa
spowodowała
preferowanie
aktywizowania
uczniów do twórczych działań i kreatywności. Nasz konkurs, jak i samo
przygotowywanie do niego uczniów, jest świetną metodą aktywizującą nie tylko
z matematyki ale też z języka angielskiego. Należy pamiętać, że najważniejszym
elementem takich zajęć jest to, że dziecko samodzielnie wykonuje jakieś
działanie, które sprawia mu satysfakcję, a nie zdaje sobie sprawy, że w ten
sposób uczy się i rozwiązuje problemy. Jeżeli jeszcze stwarza się warunki do
zdrowej rywalizacji i zdobywania nagród za umiejętności to motywacja jest
duża.
Myśl Johann’a Wolfgang’a Von Goethe "Those who know nothing of
foreign languages, know nothing of their own" wyjaśnia prawie wszystko.
Znajomość języka obcego to okno na świat, nie tylko w sensie technicznym,
ale i intelektualnym. Ludzie, którzy potrafią postrzegać rzeczywistość w więcej
niż jednym języku, postrzegają ją wielokrotnie, za każdym razem inaczej.
Dlaczego więc warto uczyć języków obcych, nawet przy okazji takich
Dąbrowa Górnicza, kwiecień 2009
5
Opracowanie: J. Obczyńska, E. Marchewka
przedmiotów jak matematyka? Odpowiedź jest prosta - dzieci, które uczą się
języka obcego osiągają lepsze wyniki w nauce i na egzaminach, gdyż ich
pamięć i sposób organizowania wiedzy jest doskonalszy. Jako nauczyciele też
uczmy się języków obcych ponieważ zwiększa to możliwość globalnego
zrozumienia świata, zwiększa świadomość o naszym języku ojczystym. A
jeżeli sami będziemy posiadać wszechstronną wiedzę łatwiej uświadomimy
swoim uczniom, że takie umiejętności umożliwią im kontynuowanie nauki w
dobrych szkołach, dadzą możliwość czynnego uczestnictwa w życiu
kulturalnym, słuchaniu muzyki i czytaniu w języku obcym, zagwarantują lepszy
dostęp do świata rozrywki a podróżowanie i poznanie świata stanie się
łatwiejsze
i ciekawsze.
Nauczycielki SP10 w Dąbrowie Górniczej
Justyna Obczyńska i Ewa Marchewka
Dąbrowa Górnicza, kwiecień 2009
6