KTO Ryś [Polska] - Pancerni.net

Transkrypt

KTO Ryś [Polska] - Pancerni.net
KTO Ryś [Polska]
Kołowy
transporter opancerzony Ryś jest głęboką modernizacją transportera
opancerzonego SKOT, które to pojazdy w wielu wersjach (m.in.
dowodzenia, transportowych, m.in. z wieżą uzbrojoną w 14,5 mm wkm KPWT i 7,62 mm km PKT ,
inżynieryjnych, pogotowia technicznego) stanowiły obok gąsienicowych
wozów BWP-1 podstawowy środek transportu piechoty zmechanizowanej.
SKOT-y opracowane w kooperacji czechosłowacko-polskiej były produkowane
w Polsce latach 1963-74. Na początku lat. 90 ub. wieku większość
SKOT-ów-2A i -2AP została spisana ze stanu WP z uwagi na kończące się
resursy - w wyniku decyzji stwierdzającej, że pojazdy te nie
odpowiadają warunkom współczesnego pola walki. Jednakże wobec
mniejszych, niż zakładano, środków finansowych na zakupy nowego
sprzętu, nie zrealizowano planu zastąpienia wszystkich kołowych wozów
bojowych w WP nowymi typami. Konsekwencją tego było np. rozpoczęcie
prac i wdrożenie do realizacji modernizacji samochodów rozpoznawczych
BRDM-2 do standardu BRDM-2A/B Żbik oraz przebudowy SKOT-ów na Rysie .
Wojsko
Polskie użytkuje nadal wg różnych szacunków 300-400 transporterów SKOT
m.in. w wersjach R-2AM/AMT (dowodzenia pododdziałem artylerii) i R-3M
(dowodzenia), inżynieryjnej, szkolnej. W związku z tym Wojskowe Zakłady
Mechaniczne nr 5 z Poznania przygotowały wśród kilku innych propozycji
modernizacji (BWP-1, 2S1) również ofertę remontu i modernizacji
SKOT-ów, która przedłuży okres ich eksploatacji i poprawia
charakterystyki techniczne i eksploatacyjne. Zdano sobie bowiem sprawę,
że nowe kołowe wozy bojowe (ostatecznym zwycięzcą rozpisywanego
kilkukrotnie W Polsce przetargu został wóz Armored Modular Vehicle (AMV) fińskiej grupy Patria - w
Polsce nazwany Rosomak ),
ze względu na wysoką cenę i posiadane przez MON szczupłe środki
finansowe, nie zastąpią w naszej armii wszystkich kołowych wozów
bojowych m.in. wszystkich użytkowanych jeszcze SKOT-ów. Modernizacja
tych ostatnich jest środkiem, który przy niskim choć stałym
finansowaniu, pozwoli zwiększyć liczbę nowoczesnych wozów bojowych w
WP. Zmodernizowany SKOT nie jest alternatywą dla Rosomaka, oba
wozy są wprowadzane do WP zupełnie innymi drogami i u podstaw ich
wdrożenia leżały zupełnie inne założenia. Wg oświadczenia producenta
"Ryś jest ofertą modernizacji sprzętu będącego w wyposażeniu WP, a nie
ofertą na dostawy nowych pojazdów". Natomiast transporter Ryś-2 ( Lynx-2 ), który powstał w WZM-5
od podstaw jest ofertą wyłącznie eksportową.
Pierwsze
przymiarki do modernizacji rozpoczęto pod koniec lat 90 ub. wieku w
WZM-5 w Poznaniu, w ramach prowadzonych remontów kapitalnych SKOT-a.
Pomimo zużycia mechanizmów i układów wozu sama konstrukcja kadłuba
transporterów pozwala "żyć" wyremontowanemu i zmodernizowanemu
pojazdowi przez następne 20 lat. W procesie modernizacji starano się
usunąć podstawowe wady SKOT-a: nieekonomiczny i trudny w eksploatacji
układ napędowy, małą stabilność pojazdu, nieergonomicznie rozplanowane
wnętrze, przy zachowaniu zalet (duża ładowność i objętość wnętrza,
wystarczające opancerzenie, możliwość pływania, itp.). SKOT okazał się
podatny na modernizacje: w 2001 r. ujawniono wóz rozpoznawczy WR-02 Ryś, czyli odmłodzonego
SKOT-a, napędzanego silnikiem Iveco Cursor 8 o mocy 228 kW ( 310 KM ). Projekt zakładał również
wyposażenie WR-02 w wieżę GIAT Dragar z 25 mm armatą automatyczną. WR-02 Ryś pozostał tylko demonstratorem wozu rozpoznawczego, wyposażonym w maszt
rozpoznawczy, systemy dowodzenia, nawigacji, ochrony przed bronią
masowego rażenia, itp. Wzbudził jednak uwagę wojska, które
zainteresowane było taką modernizacją SKOT-ów w wersjach dowodzenia i
łączności (wycofywane z linii SKOT-y mogą być przebudowywane na różne
wersje). W Dowództwie Wojsk Lądowych oraz podległych szefostwach
rodzajów wojsk, które eksploatują SKOT-y opracowano wymagania
taktyczno-techniczne modernizacji transportera SKOT jako podwozia
bazowego pod zabudowy specjalne w wersjach: dowodzenia, rozpoznania,
http://www.pancerni.abajt.pl - Pancerni.net
Powered by Mambo
Generated: 2 March, 2017, 02:49
inżynieryjnej, pogotowia technicznego, rozpoznania skażeń. Rozpatrywana
była również propozycja umieszczenia na podwoziu bazowym np. stacji
radiolokacyjnej N-26A, głowicy przeciwlotniczej Poprad , 120 mm moździerza. W 2002 r. powstał
pierwszy prototyp (demonstrator) transportera opancerzonego Ryś w wersji bazowej (bez uzbrojenia i wyposażenia). Modernizacja w
większym stopniu niż w przypadku WR-02 ingerowała w strukturę kadłuba i
układu napędowego. Silnik pojazdu przeniesiono ze środka kadłuba (SKOT,
WR-02) do prawej, przedniej części kadłuba. Zastosowano 8-cylindrowy Iveco Aifo o mocy 259 kW ( 352 KM ) wysokoprężny motor, chłodzony cieczą. Silnik,
wraz ze skrzynią biegów, podgrzewaczem, klimatyzatorem, układem
hydraulicznym umieszczony jest na wspólnej ramie, połączonej z kadłubem
i instalacjami za pomocą szybkozłączy, umożliwiających szybką wymianę
całego power-packa. Wzmocnione wały, nowa skrzynia
rozdzielcza napędu i automatyka sterowania międzyosiowymi skrzyniami
pośrednimi zwiększyły możliwości terenowe pojazdu. Budowę kadłuba
spawanego z blach pancernych, wykonano pod katem zmniejszenia sygnatury
pojazdu w zakresie termalnym oraz mikrofalowym. Jednym z założeń budowy
kadłuba było wymaganie co do zmiany kształtu i wysokości kadłuba przy
zachowaniu tego samego podwozia, przedziału napędowego i kierowania.
Zwiększono rozstaw kół o 260 mm , zainstalowano nowe amortyzatory i
resory, zmniejszono liczbę punktów obsługi napędu. W przeciwieństwie do
SKOT-a przedziały kierowcy, dowódcy i ładunkowy są ze sobą połączone.
Zwiększono wysokość przedziału roboczego i zmniejszono nachylenie ścian
w celu wygospodarowania dodatkowego miejsca na wyposażenie
specjalistyczne i uzbrojenie. Przedział ładunkowy zamykany jest
dwuskrzydłowymi drzwiami (lub opcjonalnie opuszczaną rampą), w dachu
wycięte są dwa włazy desantowe. Wnętrze pojazdu zaopatrzono w
oświetlenie przeciwlotnicze (automatyczne przełączanie światła na
niebieskie w momencie otwarcia drzwi), ogrzewanie (od silnika i
niezależne z nagrzewnicami) i klimatyzację. Ładowność transportera
zwiększono z 2 do 3 t (maks. 4,5 t). Zachowano możliwość pływania wozu,
napęd w wodzie stanowią pędniki śrubowe z napędem hydraulicznym. W
przypadku przecieku włączają się dwie automatyczne pompy denne.
Podnoszony hydraulicznie falochron (deflektor) oraz wysoki poziom
pływalności zapewniają bezpieczne poruszanie się nawet na wzburzonych
akwenach śródlądowych. Wymieniona wodoszczelna instalacja elektryczna Raychem , dysponuje
większymi akumulatorami i automatyczną skrzynką bezpieczników.
W
procesie modernizacji ze starego SKOT-a pozostało ok. 30 % elementów
konstrukcji. W ramach prac modernizacyjnych opracowano elementy
pancerza dodatkowego dzięki czemu Rysia można zaopatrzyć w
dodatkowy pancerz ceramiczny w postaci paneli o masie 1,5 t nakładanych
na kadłub (ochrona przed pociskami do kal. 12,7 mm [14,5 mm - wg
niektórych źródeł]), osłony przeciwminowe układu jezdnego i
samouszczelniający się zbiornik paliwa. Koszt modernizacji SKOT-a do
nowego standardu nie przekracza kwoty 1,5 mln/szt. (ok. 37% ceny nowego
wozu). W opinii producenta pozwala to wyjść poza możliwości ilościowe
pozyskania nowych kołowych wozów opancerzonych.W 2003 r. ujawniono eksportową odmianę Rysia
nazwaną Lynx-2, zbudowaną od podstaw jako nowy pojazd, bez wykorzystania elementów SKOT-a, a w
2005 r. transporter opancerzony Irbis w układzie 6x6, wykorzystujący elementy Rysia, który będzie
opisany oddzielnie. Opis techniczny (wersja bazowa 8x8)
Podstawowe
elementy transportera SKOT podlegające modernizacji lub wymianie w
procesie przekształcania w transporter opancerzony Ryś to:
modernizacja i wymiana elementów kadłuba pojazdu, modernizacja układu
przeniesienia mocy, wyposażenie wozu w moduł zespołu napędowego
umożliwiający jego szybką wymianę w warunkach polowych przy
wykorzystaniu etatowych środków pododdziałów remontowych, modernizacja
zawieszenia wozu, montaż układu zasilania umożliwiającego współpracę
z systemem ochrony przed bronią masowego rażenia i z komputerem
http://www.pancerni.abajt.pl - Pancerni.net
Powered by Mambo
Generated: 2 March, 2017, 02:49
pokładowym, montaż klimatyzacji, montaż nowego wyposażenia kierowcy,
wymiana instalacji elektrycznej (technologia RAYCHEM) ze skrzynią
bezpiecznikową (z automatycznymi bezpiecznikami) i nowymi
akumulatorami, montaż dwóch niezależnych automatycznych pomp dennych z
czujnikami , wymiennika wody zaburtowej,
automatycznie podnoszonego deflektora i zamykanych automatycznie
żaluzji silnika, montaż niezależnego układu ogrzewania przedziału
załogi, silnika trakcyjnego i paliwa, montaż wykładzin antypoślizgowych
zapobiegających poślizgowi w czasie poruszania się po pancerzu,
wyposażenie pojazdu w oświetlenie zewnętrzne umożliwiające jazdę w
ruchu drogowym na drogach publicznych, montaż noży zabezpieczających
członków załogi podczas jazdy z otwartymi włazami, montaż gniazda
diagnostycznego umożliwiającego szybką diagnostykę jednostki napędowej
i akumulatorów. Napęd stanowi silnik wysokoprężny Iveco Cursor 8 o mocy 260 kW ( 350 KM ). Silnik wraz z przekładnią zintegrowany jest w
jeden szybkowymienny zespół napędowy (czas wymiany całego zespołu wg
producenta 20-30 min.). Skrzynia biegów półautomatyczna Iveco-ZF
Eurotronic o 12 biegach do przodu i 2 do tyłu, skrzynia rozdzielcza
napędu dwubiegowa. Układ wydechowy zaopatrzono w nowy tłumik oraz
system zasysający powietrze w celu chłodzenia spalin. Koła z centralnym
układem pompowania, opony o wymiarach 13.00-18. Hamulce zasadnicze -
tarczowe, dwuobwodowe, hydrauliczne, uruchamiane pneumatycznie. Hamulec
postojowy - tarczowy, sterowany pneumatycznie. Zespół napędowy jest
zalany wszystkimi płynami eksploatacyjnymi i nie wymaga, po
zamontowaniu, przeprowadzenia jakichkolwiek czynności regulacyjnych.
Napęd w wodzie: 2 pędniki niezależne napędzane hydraulicznie.
Opcjonalnie można zastosować układ klimatyzacji, filtrowentylacji i
ochrony wozu przed skażeniami chemicznymi i promieniotwórczymi, system
rozpoznania skażeń Taifos , system ochrony wzroku i twarzy przed impulsem świetlnym, system obrony
przez opromieniowaniem laserem Obra ze zintegrowanymi wyrzutniami granatów dymnych, wciągarkę o napędzie
elektrycznym o sile uciągu 5,4 t, system przeciwpożarowy i
przeciwwybuchowy Deugra, odbiornik GPS, system nawigacji lądowej, układ
IFF. Załogę wersji bazowej stanowią dwie osoby: kierowca siedzi obok
silnika w przedniej części pojazdu, za nim miejsce ma dowódca. Obaj
dysponują włazami w stronie pojazdu oraz bocznymi drzwiami. Kierowca
posiada przyrządy obserwacyjne: dzienny OFO- 120F i dzienno- nocny
PNK-72 Radomka , natomiast dowódca: dzienny OFO- 120F i
dzienno-nocny POD-72, chroniące przed światłem laserowym. Wszystkie
wersje Rysia wyposażone są w system łączności wewnętrznej (np. Fonet ).
Konfiguracja
pojazdu obejmuje trzy wysokości nadwozia: "niską" (transporter, bwp),
"średnią" (np. wozy dowodzenia, medyczne) i "wysoką" (samobieżny
moździerz). Ryś może być bez ograniczeń transportowany
koleją, drogą morską oraz samolotami transportu taktycznego o
odpowiedniej ładowności np. C-130 Hercules . Pojazd można wyposażyć w dodatkowe opancerzenie masa całkowita wozu nie powinna przekraczać 18-19 t.
Odmiany Rysia.
Prototyp wersji bazowej Rysia przeszedł w latach 2002-2004 r. z wynikiem pozytywnym próby poligonowe.
Na jego bazie WZM-5 przygotowały kilka odmian specjalistycznych wozu.
Wóz ewakuacji
medycznej Ryś-Med - przeznaczony do zbiórki rannych i porażonych z pola walki w
bezpośredniej styczności z przeciwnikiem i ich ewakuację do punktu
opatrunkowego, udzielania pierwszej pomocy medycznej, oraz podtrzymanie
podstawowych czynności życiowych, w przypadku misji pokojowych -
udzielania pierwszej pomocy lekarskiej. Załogę stanowią 4 osoby
(kierowca, dowódca, 2 sanitariuszy). Pojazd przystosowany jest do
ewakuacji 4 rannych w pozycji leżącej lub 8 rannych w pozycji
siedzącej. Wóz zbudowano z "średnim" nadwoziem. Ryś-Med jest wyposażony w dodatkowy pakiet
opancerzenia kadłuba oraz płyty przeciwodłamkowe z laminatu Lim-3 .
Opancerzenie wzmocnione 4 mm panelami dodatkowymi jest odporne na
http://www.pancerni.abajt.pl - Pancerni.net
Powered by Mambo
Generated: 2 March, 2017, 02:49
pociski przeciwpancerne kal. 7,62 mm . Wedle zapewnień WZM-5 w
pojeździe wprowadzono zmiany zwiększające jego odporność na skutki
eksplozji min. Posiada instalacje specjalnie przystosowane do
podłączenia sprzętu medycznego, dwa obrotowe wynośne reflektory -
szperacze, system mocowania noszy oraz trap załadunkowy. Zabudowa
umożliwia przechowanie sprzętu medycznego, leków oraz przenośnych
zestawów pierwszej pomocy, zintegrowanego systemu filtrowentylacji,
klimatyzacji i ogrzewania. Załoga wyposażona jest w hełmofony typu
twardego, umożliwiające stosowanie gogli NVG typu PNL-2A. System
łączności wewnętrznej Fonet zintegrowany jest z radiostacjami
wynośnymi PNR-500. Przyrządy obserwacyjne dowódcy PO-10M lub PO-6
(oprócz tego dowódca i kierowca posiadają standardowe przyrządy OFO-
120F i PNK-72). Koncepcja wozu została opracowana najpóźniej (2004 r.)
ale Ryś-Med został wdrożony do eksploatacji jako pierwszy z rodziny Rysiów - w 2005 r. Wojsko Polskie
otrzymało pierwszy i na razie jedyny wóz Ryś-Med z zaplanowanych pięciu. Zapotrzebowanie na wozy ewakuacji medycznej
określono wstępnie na ok. 40 szt. W 2005 r. przeprowadzono badania
zdawczo-odbiorcze pojazdu, a prototyp użytkowany jest przez PKW w
Iraku. W ramach misji irackiej przeprowadzono próby transportera, które
spowodowały dokonanie poprawek wyposażenia (w układzie chłodzenia,
klimatyzacji, wyposażeniu medycznym).
Wóz dowodzenia Kaktus - zaprojektowany jako uniwersalny wóz dowódczy lub dowódczo-sztabowy.
Modułowa zabudowa wyposażenia w zależności od preferencji zamawiającego
pozwala na konfigurowanie pojazdu w różnych systemach dowodzenia
(rozpoznania) wojsk lądowych - na poszczególnych szczeblach dowodzenia.
Kaktus wyposażony jest w podstawowej wersji w: terminale
pokładowe, zestaw radiostacji cyfrowych KF/UKF, łącznico-krotnicę,
radiolinię cyfrową lub system łączności szerokopasmowej, urządzenie
kryptograficzne, regenerator kablowy, elementy systemu dowodzenia Szafran, wyposażenie dowodzenia,
system nawigacji Litef , moduł komunikacyjny, maszt antenowy (o wys. 12 lub 24 m ), zespół
prądotwórczy 12,5 kVA, układ klimatyzacji Eberspracher.
Wóz dowodzenia Azalia - pojazd dowodzenia dywizjonu samobieżnych 155 mm armatohaubic
Krab , wyposażony w system kierowania ogniem Azalia .
Wóz wyposażony jest w: terminale pokładowe systemu dowodzenia, zestaw
radiostacji cyfrowych KF/UKF, łącznico-krotnicę, radiolinię cyfrową,
urządzenie kryptograficzne, wyposażenie dowodzenia (tablice z traktami
liniowymi), system nawigacji, układ klimatyzacji Eberspracher. Pojazd posiada możliwość podłączenia do zewnętrznej sieci Ethernet,
umożliwiającej transmisję danych do/z współpracujących systemów
wsparcia dowodzenia i kierowania ogniem.
Wóz kierowania ogniem i nosiciel 98 mm moździerzy Ryś M-98 - w powiększonym w części
ładunkowej nadwoziu Rysia zamontowano
uchwyty i szyny przystosowane do wtaczania/wytaczania dwóch lub trzech
98 mm moździerzy M-98. Rampa ładunkowa w tyle pojazdu, otwierana
hydraulicznie ułatwia załadunek moździerzy. Pluton moździerzy
(6-lufowy) składa się z dwóch wozów z moździerzami i dwóch z amunicją
(po 270 szt.). Wyposażenie dowódcze i kierowania ogniem: komputer
pokładowy dowódcy, terminale pokładowe, radiostacje cyfrowe, system
nawigacji Sagem Sigma 30M, system IFF Biff. Uzbrojeniem integralnym pojazdu jest naprowadzany
ręcznie 12,7 mm wkm NSW (12,7x107) (lub WKM-B na amunicję 12,7x99). System Obra-1 z wyrzutniami granatów dymnych. Proponowano również zastosowanie 3
wozów, z których każdy przewozi po 2 moździerze z amunicją. Pomimo
zakupu pierwotnie 12 szt., Ryś M-98 nie został wprowadzony do produkcji. Na bazie Rysia M-98
projektowany jest samobieżny moździerz kal. 120 mm .
Bojowy wóz piechoty Ryś E-8 - bazowego Rysia wyposażono w jednoosobową wieżę E-8 z 30 mm armatą automatyczną MK 30
oraz 7,62 mm km. System kierowania ogniem firmy STN Atlas. Zamontowano
system przeciwpożarowy i przeciwwybuchowy, zmodernizowany przyrząd
obserwacyjny dowódcy, terminal pokładowy, radiostacje UHF, system Fonet , system zdalnego
sterowania wieżą ze stanowiska dowódcy, system nawigacyjny UNZ-70, system IFF Biff , system
ochrony przed opromieniowaniem Obra-3 z wyrzutniami granatów dymnych, układ ostrzegania przed
http://www.pancerni.abajt.pl - Pancerni.net
Powered by Mambo
Generated: 2 March, 2017, 02:49
skażeniem Taifos .
Kołowy transporter piechoty Ryś-RCWS/Kobuz - ta wersja posiada zdalnie sterowany moduł
uzbrojenia: polski o nazwie Kobuz lub izraelski RCWS. Oba mogą być wyposażone w: 12,7 mm wkm
M2HB (ew. WKM-B lub 40 mm granatnik automatyczny), 7,62 mm km (np. PKT lub UKM- 2000C ). Dane
techniczne ZSMU RCWS :
kąt podniesienia lufy: -20 do +60 stopni, szybkość obrotu: 1 rad/s,
dzienno - nocny system celowniczy, elektryczny układ stabilizacji
wieży. Zdalnie sterowany moduł uzbrojenia Kobuz : kąt podniesienia lufy: - 5 do +60 stopni, szybkość
obrotu wieży: 2,8 rad/s, dzienno - nocny system celowniczy. Dane taktyczno-techniczne:
wersja
Ryś/bazowy
Ryś/E-8 Ryś/Kobuz
Ryś/M-98 Ryś/Kaktus długość (mm) 7430 7430 7430
7810
7430
szerokość (mm)
2500 2500 2500
2500
2500
wysokość (mm)
2480 2915 2690
2800
2640
prześwit (mm)
400 400 400
400 400
masa całkowita (kg) 13500 17500- 19000 16800
15200 14500
prędkość maks. (km/h) 100
100
http://www.pancerni.abajt.pl - Pancerni.net
Powered by Mambo
Generated: 2 March, 2017, 02:49
100
100
100
prędkość pływania (km/h)
9-10
9-10
9-10
9-10
9-10
zasięg (km) 500 500 500
500
500
pokonywanie wzniesień
60
60
60
60 60
rowy (m)
2
2
2
2
2
ściany (m)
0,4
0,4
0,4
0,4
0,4
załoga
2
3
3
2
6
desant
11 8
8
9 (obsługa M-98)
-
http://www.pancerni.abajt.pl - Pancerni.net
Powered by Mambo
Generated: 2 March, 2017, 02:49
Uzbrojenie:
wersja
Ryś/bazowy
Ryś/E-8 Ryś/Kobuz
Ryś/M-98 Ryś/Kaktus główne (kal.)
-
30 12,7/40/7,62 -
-
dodatkowe (kal.)
-
12,7
-
12,7
12,7
Źródła (wybór):Artykły A.Kińskiego w nTW 9/02, 9/03, 7, 9/04, 4, 9/05Artykuły G.Hołdanowicza w
Raport WTO 1/05, 6/05, 7/05J.Begier, D.Użycki: Kołowe wozy bojowe, Warszawa 2000Materiały WZM-5
w Poznaniu
Opracował: kwato
http://www.pancerni.abajt.pl - Pancerni.net
Powered by Mambo
Generated: 2 March, 2017, 02:49

Podobne dokumenty