Scenariusz zajęć kompetencji cyfrowej dla seniorów

Scenariusz zajęć kompetencji cyfrowej dla seniorów

Scenariusz zajęć kompetencji cyfrowej dla seniorów
Temat: ZAPOZNANIE UCZESTNIKÓW ZAJĘĆ Z PROGRAMEM
I WPROWADZENIE DO OBSŁUGI KOMPUTERA oraz INTERNETU
Odbiorcy: uczestnicy zajęć kompetencji cyfrowej
Data realizacji : 08.01.2013 i ewentualnie następne spotkanie
CEL GŁÓWNY:
- zapoznanie uczestników z programem zajęć
- zapoznanie z zasadami bezpiecznej pracy z komputerami (BHP)
- zapoznanie ze stanowiskami komputerowymi
- wprowadzenie do obsługi komputera i Internetu
CELE SZCZEGÓŁOWE: po zajęciach uczestnik powinien umieć :
- Stosować zasady bezpiecznej pracy z komputerem
- Wymienić podstawowe rodzaje komputerów:
PC (stacjonarny , laptop, netbook, ultrabook), palmptop (PDA);
tablet, smartfon, komputery wbudowane , mainframe, superkomutery
- Wymienić podstawowe elementy komputera:
jednostka systemowa (obudowa, płyta główna, procesor, pamięć, karty, wejścia, wyjścia),
urządzenia zewnętrzne: np. monitor, klawiatura, myszka
- Rozróżniać pojęcia: hardware (sprzęt), software (oprogramowanie),
system operacyjny (Windows, Linux, Android),
oprogramowanie: system operacyjny, programy narzędziowe i użytkowe
- Włączyć i wyłączyć bezpiecznie komputer
- Znać podstawy obsługi klawiatury (z pisaniem polskich znaków, duże i małe litery)
i uruchamiania programów
- Rozróżniać pojęcia:
1) przeglądarka internetowa (np. Internet Explorer, Mozilla Firefox, Opera, Google Chrome),
2) wyszukiwarka internetowa – np. Google.pl, pl.Yahoo.com, Bing.com, Altavista.com,
Gooru.pl, NetSprint.pl, Go.com, Lycos.com, WebCrawler.com, AOL.com, HotBot.com,
excite.com, Szukaj.Onet.pl, Szukaj.Interia.pl, Szukaj.wp.pl, http://www.searchengines.pl/
3) strona internetowa – dokument HTML, udostępniony w Internecie przez serwer WWW,
np. www.interia.pl
4) Serwis internetowy, witryna internetowa (website) – grupa powiązanych ze sobą, w celu poszerzenia
funkcjonalności, stron internetowych
5) Portal internetowy – internetowy serwis informacyjny poszerzony o różnorodne funkcje internetowe,
dostępny z jednego adresu internetowego (np. wiadomości, pogoda, katalog stron, poczta
elektroniczna, czat, wyszukiwarka)
6) Wortal (vertical portal) – portal wyspecjalizowany, publikujący informacje z jednej dziedziny, np.
motoryzacji.
- Otworzyć daną stronę internetową: Uruchomić przeglądarkę internetową, wprowadzić adres
podanego portalu (strony internetowej) na pasku adresu i potwierdzić klawiszem Enter i poruszać
się po stronie, wybierając linki
- Szukać informacji przy pomocy wyszukiwarki:
Wprowadzić podane hasło lub ciąg znaków w wyszukiwarce Google i odczytać wynik poszukiwań
PRZEBIEG ZAJĘĆ
Część wstępna
Część organizacyjna: przywitanie, przedstawienie prowadzących i poznanie uczestników
– krótkie przedstawienie się
ok. 5 min
Część merytoryczna
Ogniwo 1
Uświadomienie celów – pogadanka
ok. 2 min:
str. 1
Celem zajęć jest opanowanie podstaw obsługi komputera i Internetu
Związane jest z tym wykonanie praktyczne zadań na komputerze.
Po zajęciach: uczestnik zna podstawowe zasady BHP przy pracy z komputerem, podstawowe elementy
komputera, wyłącza bezpiecznie komputer, zna podstawowe klawisze klawiatury, rozróżnia pojęcia folder,
program, uruchamia przeglądarkę Internetową, stronę internetową z paska adresu przeglądarki i zaczyna
wyszukiwać potrzebne informacje przy pomocy wyszukiwarki.
Ogniwo 2
Poznanie nowych faktów – mini wykład
ok. 8 min
- BHP podczas pracy przy komputerze:
monitor prostopadle do okna (nie siedzieć przodem ani tyłem) by nie odbijało się światło, odległość zalecana
70 cm, min 40 cm; górny brzeg monitora nie wyżej niż oczy użytkownika. Osoba z tyłu monitora – zalecana
odległość 130 cm (min. 80 cm)
klawiatura min. 10m cm od krawędzi blatu,
biurko o szerokości min. 80 a długości min. 120 cm;
stabilne i regulowane krzesło komputerowe
Siedzieć ergonomicznie, głowa prosto, opierać plecami o oparcie krzesła, regulować fotel, stopy płasko, kolana
zgięte pod kątem prostym, głowa prosta, mięsnie rozluźnione.
Po każdej godzinie pracy z komputerem, jego użytkownik powinien robić przerwę, w czasie (której zaleca się
wykonywać ćwiczenia oddechowe, masaż palców rąk, rozluźniać mięśnie tułowia oraz masować skórę głowy).
- Urządzenia komputerowe – rodzaje: typu Personal Computer – PC (stacjonarny , laptop, netbook,
ultrabook), palmptop (PDA); tablet, smartfon, komputery wbudowane (telefony komórkowe, samochodowe,
podzespoły urządzeń); komputery większe: mainframe (np. serwery) i bardzo duże - superkomputery.
Podstawowe elementy komputera: obudowa, płyta główna, procesor, pamięć (stała ROM, operacyjna
RAM), karty dodatkowe (np. niezależna karta grafiki) lub zintegrowane, wejścia (np. zasilania),
wyjścia (np. głośników), porty (np. USB), urządzenia zewnętrzne: np. monitor, klawiatura, myszka,
drukarka
- Programy – rodzaje: systemy operacyjne, programy narzędziowe, programy użytkowe
System operacyjny niezbędny do pracy komputera: dawniej DOS (obecnie polecenia w postaci interpretera
poleceń CMD, np. help, dir, cd) , Windows (różne wersje np. Windows XP, Vista, 7, 8; do komputera,
serwera, mobilny), Linux (wersje np. Mandriva, Debian, SUSE, Fedora, Ubuntu, w tym bootowalne z płyty),
Android (tablety, smartfony), Mac OS, Unix, BeoS, Symbian (Nokia)…
Zalety Internetu: informacje ze świata, kraju, wydarzenia sportowe, porady, artykuły z różnych dziedzin,
encyklopedie, słowniki, pogoda, rozkłady jazdy, zakupy, oferty wczasów itp.
Możliwość rozwoju i dostęp do rozrywek: gry, można także posłuchać muzyki, oglądać telewizję, teledyski,
filmy, wysyłać wiadomości e-mailowe z załącznikami , wirtualne muzea
Udział w życiu społeczności: można rozmawiać dzięki komunikatorom czy przesyłać na bieżąco (on Line)
wiadomości tekstowe.
Zagrożenia Internetu: złośliwe oprogramowanie, trojany, spyware, spam;
uzależnienie się, przestępstwa w cyberprzestrzeni, pornografia, seks wirtualny, pedofila,
raj terrorystów, handlarzy narkotyków i psychopatów,
http://www.edukacjamedialna.pl/e107_plugins/content/content.php?content.53
Przeciwdziałanie zagrożeniom: zapora ogniowa, monitorowanie systemu: program antywirusowy z ciągłym
monitorowaniem, programy adaware, czyszczenie systemu ze śmieci internetowych (np. spam, cookies).
Profilaktyka: Podstawą ochrony jest legalny i aktualizowany system oraz program antywirusowy
Nie otwieraj podejrzanych maili, zwłaszcza uważaj na załączniki.
Sprawdzaj nośniki danych.
Hasło powinno być mocne (długość min. 8 znaków, różne znaki, bez imion itp.)
Używaj różnych haseł do każdej poczty i stron. Nie podawaj nikomu swoich haseł mailem.
Nie należy ściągać, kopiować i uruchamiać programów z niepewnego źródła.
Nośniki pamięci np. pendrive USB czy CD DVD, dyskietki, dyski zewnętrzne należy sprawdzać programem
antywirusowym.
Należy też ostrożnie przeglądać zawartość sieci WWW i zabezpieczyć odpowiednio przeglądarkę internetową.
Ważne jest aktualizowanie systemu operacyjnego i oprogramowania w komputerze: programu
str. 2
antywirusowego, przeglądarki itp.
Zwalczanie spamu – kasować bez otwierania i można też blokować e-maile przychodzące z konkretnego adresu
czy serwera poczty w Internecie. Należy skanować komputer przynajmniej raz na tydzień.
Upewnić się czy program antywirusowy i oprogramowanie typu Ad-aware jest automatycznie aktualizowane,
Ogniwo 3
Kształtowanie pojęć, poznawanie, systematyzowanie wiedzy
prezentacja lub wyświetlenie strony WEB (wyświetlenie ze strony internetowej)
ok. 15 min
prezentacja multimedialna-przedstawiająca program zajęć oraz nowe zagadnienia na spotkanie
(wstępne) : BHP, komputer, urządzenia komputerowe, klawiatura, włączanie, wyłączanie, systemy
operacyjne, dyski, pliki i foldery, uruchamianie programu, przeglądarka Internetowa, wyszukiwarka
Ogniwo 4
Przechodzenie od teorii do praktyki
ok. 10 min
Zadania praktyczne
Pokazanie uczestnikom głównych – zewnętrznych elementów komputera – obudowa, stacje dysków FD, CD/DVD,
wejścia klawiatury, myszki (PS/2 lub USB), porty drukarki (LPT lub USB), wolne porty USB, gniazdo zasilania,
gniazda do podłączenia głośników, mikrofonu, kabla sieci komputerowej itp., przycisk włączania/wyłączania, resetu,
inne gniazda
np. w laptopie:
HDMI, VGA (D-Sub) - analogowy interfejs do przesyłania sygnału wideo
S-Video (TV Out) – analogowy interfejs do przesyłania sygnału wideo. Obecnie spotykany coraz rzadziej.
FireWire (IEEE 1394) – standard stosowany najczęściej do podłączania cyfrowych urządzeń optycznych
USB – najpopularniejszy rodzaj sprzętowego portu komunikacyjnego, pracującego z maksymalną prędkością 60 MB/s (wersja USB 2.0).
Obecne notebooki posiadają zazwyczaj od dwóch do czterech portów komunikacyjnych USB.
USB Sleep-and-charge – port USB, który dodatkowo umożliwia ładownie podłączonych pod niego urządzeń. Można go odróżnić po
oznaczeniu (symbol błyskawicy).
eSATA –port Serial ATA II, który wykorzystuje się do podłączania zewnętrznych dysków twardych. Jest kilkakrotnie szybszy niż port USB.
Występuje również jako combo z portem USB
RJ-45 (LAN, Ethernet) – Podstawowe złącze do budowy przewodowych sieci komputerowych w standardzie Ethernet.
RJ-11 – złącze modemowe, służące do połączenia modemu i linii telefonicznej.
Kensington Lock – gniazdo pozwalające na podpięcie linki zabezpieczającej (tzw. MicroSaver), która chroni notebooka przed kradzieżą.
Wejście słuchawkowe/mikrofonowe – jak sama nazwa wskazuje możemy do nich podłączyć słuchawki/głośniki lub mikrofon.
Czytnik kart pamięci – slot służący do podłączenia kart pamięci wykorzystywanych w różnego rodzaju urządzeniach mobilnych.
Wyróżniamy różne rodzaje czytników, różniące się ilością i rodzajem obsługiwanych kart.
ExpressCard – następca standardu PCMCIA umożliwiający rozbudowę notebooka.
Klawiatura komputerowa: w Polsce typu Qwerty:
klawiatura alfanumeryczna; klawisze kontrolne: CTRL, ALT, ESC, logo Windows, Shift;
klawisze nawigacyjne, strzałek, HOME, END, PAGE UP, PAGE DOWN, DELETE oraz INSERT
Klawiatura numeryczna (włączona lub wyłączona klawiszem NumLock)
Kombinacje klawiszy: Alt TAB – przełączanie między klawiszami, PrtScr – kopia ekranu,
AltPrtsc – kopia aktywnego okna, Ctr Alt Del – menedżer zadań
http://pl.wikipedia.org/wiki/Control
TouchPad: urządzenie wskazujące często spotykane w laptopach, zastępujące mysz
Zasada wyłączania komputera: Start, Zamknij. Zamknięcie pokrywy w laptopie – zwykle stan uśpienia
Wymuszenie zamknięcia: dłuższe przytrzymanie przycisku włączenia lub polecenie shutdown z
odpowiednimi opcjami.
Ogniwo 5
Nabywanie umiejętności
ok. 30 min
Zadania:
I. Podstawy obsługi komputera.
W komputerze z systemem Windows:
Naciśnij przycisk Start i zobacz opcje wyboru. Przejrzyj dostępne programy w „Wszystkie programy”,
uruchom przeglądarkę Internet Explorer. Zamknij ją.
Kliknij na „Mój komputer” , ustaw myszkę na oznaczeniu dysku i zobacz informacje „Wolne miejsce” oraz
„Całkowity rozmiar” – w jakich jednostkach, jaki plik tekstowy można by na tym zapisać (jedna litera 1 Bajt)
Kliknij 2x lewy przycisk myszki na dysku C:, zobacz strukturę folderów (teczki) i plików.
Będąc na dysku ustaw się na pustym miejscu ekranu, naciśnij prawy przycisk myszki, wybierz opcję „Nowy”,
„Folder”, załóż folder FS1. Wejdź do tego folderu i załóż folder Nazwisko (swoje) – bez spacji i polskich
liter. Wejdź do tego folderu i załóż plik tekstowy Opis1 (utworzy się plik Opis1.txt). Otwórz ten plik i wpisz
swoje dane oraz datę (Menu – Edycja, Godzina/data. Wybierz w menu Plik zapisz jako, wpisz nową nazwę
Pismo1.
str. 3
Zamknij eksplorator. Poszukaj pliku i otwórz go ponownie.
Załóż plik na pulpicie p nazwie FS2 i wejdź do niego. Utwórz skrót CMD – Nowy, skrót, wpisz cmd.
Uruchom cmd. Wpisz kolejne polecenia: DIR potem CLS, VER, HELP, TIME oraz CHKDSK.
Zamknij okno CMD.
W komputerze z systemem Linux
Zapoznaj się z pulpitem, menu systemu , aplikacjami.
Uruchom aplikacje z menu Akcesoria (np. kalkulator), Biuro (np. edytor tekstu OpenOffice.org), Grafika.
Utwórz folder FS1 na pulpicie, w nim folder FS2, w tym folderze utwórz dokument.
Otwórz dokument za pomocą edytora tekstu (analogiczne jak wyżej), zapisz plik.
II. Podstawy Internetu.
1) Uruchom przeglądarkę internetową, wpisz w pasku adresu kolejne strony (portale) internetowe
i potwierdź klawiszem Enter
http://www.onet.pl (pełna nazwa strony) następnie Onet.pl (skrót nazwy) i interia.pl potem (strona
wyszukiwarki) . Na każdej stronie staraj się coś znaleźć.
2) Wpisz nazwę wyszukiwarki: szukaj.onet.pl w pasku adresu
W wyszukiwarce poszukaj informacji na temat klawiatury: wprowadzić hasło: "korzystanie z klawiatury",
wybrać opcję „Korzystanie z klawiatury” www.windows.microsoft.com/pl-PL/windows-vista/Using-yourkeyboard otwórz stronę i przeglądnij informacje.
Skopiuj fragment tekstu do WordPada: zaznacz tekst lewym przyciskiem myszy, prawym wybierz Kopiuj,
otwórz program WordPad - Start, Wszystkie Programy, Akcesoria, WordPad i wklej (prawy klawisz myszy i
Wklej, lub menu Edycja, Wklej lub skrót klawiszowy Ctrl V).
3) Wyszukiwanie informacji w wyszukiwarce Google.
a) Uruchom przeglądarkę i otwórz stronę Google.pl - w pasku adresu wpisać Google.pl,
w pasku Szukaj Google wpisać Internet i poszukaj na dole wyrażenia: „Internet definicja”.
Uruchom stronę (oprócz strony z nazwą Chomik). Przejrzyj informacje.
b) Przeglądnij informacje dot. opcji wyszukiwania – wpisz w wyszukiwarce : "opcje wyszukiwania google"
c) Obliczenia matematyczne i zamiana waluty i jednostek w Google
c).1. Wpisz w wyszukiwarce Google:
Wpisz 2+3*5+7/4 i naciśnij Enter, analogicznie następne obliczenia:
3*(2+5*3)/4 potem 2^3 potem sqrt(9) – zobacz kolejne wyniki,
skopiuj do notatnika (Programy, Akcesoria, Notatnik).
Następnie sprawdź poprawność obliczeń kalkulatorem (Akcesoria, Kalkulator)
c).2. Zamiana waluty: Wpisz 150 PLN w usd i naciśnij Enter
c).3 Wpisz 10 m w calach i naciśnij Enter
4) Zapoznaj się z menu Google:
Wyszukiwarka, Grafika, Mapy, Play, YouTube, Wiadomości, Dysk…
5) Strony wap, również w PC: Wpisz w pasku adresu kolejno strony: wap.onet.pl, m.onet.pl;
a następnie adres wyszukiwarki wap: wap.info.pl
Ogniwo 6
Utrwalenie wiadomości i umiejętności
ok. 5 min
Sprawdzian ustny lub pisemny:
rodzaje komputerów, popularny system operacyjny, hardware a software,
folder a plik, wyszukiwarki internetowe – przykład, popularne strony Internetowe – przykład
METODY PRACY
- prezentacja multimedialna
- mini wykład
- pokaz, instruktaż
- ćwiczenia praktyczne
- praca w grupach (zwykle po 2 osoby)
- praca indywidualna
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
- komputery i przygotowane strony internetowe oraz prezentacje multimedialne
str. 4