Polecenia linux

LINUX – polecenia
Uwaga Linux rozróżnia wielkość liter !!!
Symbole:
*
?
[..]
>
2>
2>&1
>>
|
$
&
"tekst"
'tekst'
`tekst`
\symbol
*.*
*xyz
[xyz]
[x-z]
xxx[1-9]
-R
- zastępuje kilka znaków
- zastępuje pojedynczy znak
- w tym miejscu może wystąpić jeden ze znaków nawiasu
- skierowanie standardowego strumienia wyjściowego do wybranego pliku
- skierowanie standardowego strumienia błędu do pliku
- skierowanie standardowego strumienia błędu do standardowego strumienia
wyjściowego
- skierowanie standardowego strumienia wyjściowego do wybranego pliku w trybie
dopisywania
- potok
- symbol oznaczający odwołanie do zmiennej systemowej
- uruchomienie procesu w tle, np. ‘playmid plik.mid &’
- fragment tekstu z uwzględnieniem symboli specjalnych
- fragment tekstu bez uwzględnienia symboli specjalnych
- tekst zwracany przez polecenie
- symbol specjalny
-oznacza wszystkie pliki, które w nazwie posiadają '.'
- oznacza pliki,które kończą się na xyz
- oznacz x lub y lub z
- oznacza od x do z
- oznacza xxx1 do xxx9
- rekursywnie - wszystkie podkatalogi
Atrybuty plików :
s
l
r
w
x
- SUID - w czasie pracy ma uprawnienia root'a
- dowiązanie symboliczne
- prawo do odczytu
- prawo do zapisu
- program lub skrypt
Zmienne systemowe :
$HOME
~użytkownik
- katalog domowy aktualnie pracującego użytkownika
- katalog domowy wybranego użytkownika, np. ~root
Pliki :
/etc/shadow
/etc/syslog.conf
/etc/hosts.equiv
~uzytkownik/.rhosts
~użytkownik/.bash_history
/proc/modules
/var/spool/mail/<nazwa>
lastlog
utmp
wtmp
xferlog
- pliki z hasłami, dostępny tylko do odczytu i tylko przez użytkowników o UID/GUID=0
- konfiguracja logów systemowych
- hosty, którym "ufa" cały system
- hosty, którym "ufa" użytkownik
- polecenie ostatnio wydane przez użytkownika
- lista załadowanych modułów
- plik, w którym przechowywana jest poczta użytkownika
- informacje o tym, kiedy ostatni raz każdy z użytkowników pracował na swoim koncie
- aktualnie pracujący użytkownicy
- aktualnie pracujący użytkownicy
- dziennik zdarzeń dotyczących usługi FTP
Urządzenia :
1
/dev/fd?
/dev/hdX
/dev/sdX
/dev/hdXY
/dev/sdXY
/dev/kmem
/dev/null
/dev/tty?
/dev/ttyp
- stacje dyskietek
- X-ty dysk twardy (ATA) (X= a,b,c,d)
- X-ty dysk twardy (SATA) skrót ot SCSI (X= a,b,c,d)
- Y-ta partycja X-tego dysku twardego (X= a,b,c,d) (Y=1,2,...)
- Y-ta partycja X-tego dysku twardego (SATA) (X= a,b,c,d)(Y=1,2,...)
- pamięć operacyjna
- czarna dziura, czyli urządzenie "puste"
- terminale
- terminale wirtualne
Prawa dostępu
rwxrwxrwx
- pierwsze rwx jest dla usera, drugie dla grupy, a trzecie dla innych. Teraz metoda idzie tak:
r == 4
w == 2
x == 1
Teraz musisz sumować cyferki:
rw---x--x == 611
rwxrwxrwx == 777
r-xr-xrwx == 557
Opis klas użytkowników
u
- użytkownik (ang. user)
g
- grupa (ang. group)
o
- inni (ang. others)
a
- wszyscy (ang. all)
przykład użycia:
chmod a+w plik.txt
— nadaje wszystkim uprawnienia do zmiany 'plik.txt',
chmod o-x plik.txt
— usuwa możliwość wykonywania 'plik.txt' przez pozostałych użytkowników,
chmod go=rx plik.txt — grupa oraz pozostali użytkownicy będą mogli tylko czytać i wykonywać.
chmod -R 777 /home/user
— wszyscy będą mogli zmieniać zawartość katalogu /home/user oraz jego podkatalogów,
jak też czytać go i wykonywać zawarte w nim pliki
Polecenia :
at [czas] [data] < [plik]
awk
cal
cd
cat [plik]
chfn
chown [nick] [plik]
chmod [mode] [plik]
clear
cmp [plik] [plik]
cp [plik] [plik]
date
df
diff [plik] [plik]
find
finger [username]
ftp
gcc [plik]
g++ [plik]
grep [wyraz] [plik]
gunzip [plik]
kill
ln
- wykonanie czynności w zadanym czasie
- język służący do przetwarzania plików tekstowych
- wyświetlenie kalendarza
- zmiana katalogu bieżącego
- wyświetlenie zawartości pliku
- zmienia informacje finger’a
- zmiana właściciela pliku
- zmiana atrybutów pliku
- czyszczenie ekranu
- porównanie zawartości dwóch plików
- kopiowanie pliku
- wyświetla bieżącą datę
- pokazuje ilość wolnego miejsca na dysku
- stwierdzenie, czy między zawartością dwóch plików występują różnice
- odszukanie plików spełniających określone warunki
- informacje o użytkowniku bądź użytkownikach serwera zdalnego lub lokalnego
- przesyłanie plików między komputerami
- kompilator języka C, standardowo tworzy plik a.out, chyba że podamy inną nazwę
używając parametru ‘-o’
- kompilator języka C++
- znalezienie ciągów znaków w pliku (plikach)
- dearchiwizacja
- zakończenie pracy procesu/demona
- dowiązanie pliku do innego pliku
2
ln -s
- dowiązanie symboliczne pliku do innego
logout
- wylogowanie się
ls
- wyświetlenie zawartości katalogu
ls -lga
- wyświetlenie zawartości katalogu - pełne informacje o plikach/katalogach
lsmod
- lista modułów załadowanych w pamięci
mail
- wysyłanie i odbieranie poczty
make
- skompilowanie aplikacji
man [polecenie]
- szczegółowa pomoc na temat konkretnego polecenia
mesg
- zablokowanie/odblokowanie przesyłania komunikatów
mkdir [katalog]
- tworzenie katalogu
mount [/dev/urządzenie] [katalog]
- mountowanie (doczepianie) nowego urządzenia
mv [plik] [plik]
- przeniesienie/zmiana nazwy pliku
netstat
- informacje o połączeniach sieciowych
passwd
- zmiana hasła użytkownika
pico
- edytor
pwd
- wyświetlenie nazwy aktualnego katalogu
rlogin
- praca zdalna na innym komputerze, autoryzacja poprzez plik .rhosts /hosts.equiv
rm [plik]
- kasuje plik
rmdir [katalog]
- kasuje katalog (tylko, gdy jest pusty)
rsh
- wykonanie polecenia na innym komputerze
set
- ustawienie zmiennych SET
screen
- uruchomienie procesu w tle
size
- wyświetla wielkości plików
sleep
- zawieszenie procesu na określoną liczbę sekund
shutdown
- restart komputera
startx
- uruchomienie graficznej nakładki
users
- lista użytkowników aktualnie pracujących w systemie
talk
- program do prowadzenia rozmów
telnet
- zdalna praca na innym komputerze
touch
- zmiana czasu modyfikacji pliku
umount
- odmountowanie urządzenia
vi
- prosty edytor, dostępny w każdej implementacji Unix'a
vim
- j.w.
w
- użytkownicy w systemie
wall
- przesyłanie komunikatów do wszystkich użytkowników systemu
who
- użytkownicy w systemie
write [login] [term]
- pisanie do innego zalogowanego użytkownika
xhost
- program zezwalający na korzystanie z serwera X Windows.
man polecenie
- wyświetla instrukcję obsługi danego polecenia
cd nazwa_katalogu
- wchodzi do danego katalogu
cd ..
- wychodzi z danego katalogu
mkdir nazwa_katalogu
- tworzy katalog
rmdir
- kasuje katalog
rm nazwa_pliku
- usuwa plik
rm *
- usuwa wszystkie pliki z danego katalogu
rm * -i
- usuwa wszystkie pliki z katalogu z potwierdzeniem
rm * -f
-usuwa wszystkie pliki z katalogu i wyłącza potwierdzenie
rm -r
- usuwanie plików również w podkatalogach
rm -rf
- usuwa cały system plików
ls -a
- pokazuje ukryte pliki
ls -l
- pokazuje prawa plików
ls > xxx
- wysyła listę katalogów i plików do pliku xxx
ls >> xxx
- dopisuje zawartość katalogu do pliku xxx
mount /mnt/floppy
- mountuje stację dyskietek
mount /mnt/cdrom
- montuje cdrom
umount /mnt/floppy
- odmontowywuje stację dyskietek
3
umount /mnt/cdrom
- odmontowywuje cdrom
cat
- wyświetla zawartość pliku
cat xxx yyy >> zzz
- dopisanie zawartości plików xxx i yyy do pliku zzz
cat xxx yyy > zzz
- wrzuci zawartość plików xxx i yyy do zzz
cat xxx |more
- wyjście programu cat jest przekierowane na wejście programu more
head -10 xxx
- wyświetla pierwsze 10 wierszy zawartych w pliku xxx
tail -10 xxx
- wyświetle ostatnie 10 wierszy zawartych w pliku xxx
cp plik_zrodlowy plik_docelowy
- kopiowanie zawartości z pliku do pliku
cd plik_zrodlowy katalog_docelowy - kopiowanie pliku do katalogu
mv stara_nazwa nowa_nazwa
- zmiana nazwy pliku
mv nowa_nazwa nazwa_katalogu
- przenowszenie pliku do katalogu
lp nazwa_pliku
- drukowanie pliku
lpr nazwa_pliku
- wstawianie pliku do kolejki wydruku
echo
- wyświetla tekst
last [użytkownik]
- sprawdzenie logów użytkownika
lastcomm [użytkownik]
- sprawdzenie, co ostatnio robił użytkownik
help
- pomoc
irc
- uruchomienie klienta IRC
joe
- edytor tekstu
pwd
- pokazuje w jakim katalogu się znajdujesz
.
- katalog bierzący
..
- katalog nadrzędny
touch nazwa_pliku
- tworzu pusty plik
mail
- otwiera poczte
printenv albo export
- zobaczenie zawartości zmiennych środowiska
grep
- służy do wyszukiwania plików według żądanego wzorca
find /sciezka
- wyszukuje pliki
find /sciezka -name nazwa_pliku
- wyszukuje plik o danej nazwie
grep
- służy do wyszukiwania według żądanego wzorca (np. ps aux |grep proftpd, cat xxx |grep sto)
umask
- w momencie tworzenia pliku otrzymuje on domyślne prawa
chown
- nowy_wlasciciel nazwa_pliku - właścicielem pliku staje się inny user
chown -r nowy_wlasciciel nazwa_katalogu - właścicielem wszystkich plików i katalogów w danym katalogu staje się inny
user
chown nazwa_uzytkownika:nazwa_grupy nazwa_pliku
- właścicielem pliku staje się inny user z innej grupy
Opcja -R posiada zastosowanie w dużej ilości poleceń, oznacza czynności rekursywną. Sam sprawdź gdzie jeszcze możesz
jej użyć.
Komunikacja między użytkownikami:
write nazwa_uzytkownika
mesg n
megs y
talk nazwa_uzytkownika
- wysłanie komunikatu do innego usera
- zablokowanie przychodzących wiadomości write
- odblokowanie przychodzących wiadomości write
- uruchomi swoisty rodzaj czata na konsoli pomiędzy użytkownikami
Komendy serwera ftp:
get nazwa_pliku
mget nazwa_plikow
put nazwa_pliku
mput nazwa_plikow
- pobiera plik z serwera
- pobiera wiele plików
- wysyła plik na serwer
- wysyła wiele plików
4
bye
ls
cd nazwa_katalogu
cd ..
cd
binary
ascii
- zamknięcie połączania
- spis plików na serwerze
- wchodzi do katalogu
- wychodzi o jeden katalog w górę
- wychodzi do katalogu głównego
- tryb przesyłania plików binarnych
- tryb tekstowego przesyłania danych
Procesy uruchomione na maszynie:
ps
ps -l
ps aux
- wypisuje stan wszystkich procesów
- wypisuje stan wsyzstkich procesów z większą dokładnością
- wypisuje wszystkie procesy uruchomione na maszynie
Mały opis procesów:
PID - numer procesu
TTY - terminal, na którym uruchomiony jest proces
STAT - stan procesu (W = czekający, R = wykonywany, S = uśpiony, Z = zabity, ale wciąż
będący)
TIME - czas życia procesu
CMD - nazwa programu, który wykonuje proces
PPID - proces nadrzędny, który utworzył dany proces
C lub CP - użycie procka
PRI - priorytet
NI - wartość używana do obliczania priorytetu
ADDR - adres procesu
WCHAN - zdzarzenie, na które czeka proces
5