Narażenie na czynniki ryzyka chorób układu krążenia w populacji

Narażenie na czynniki ryzyka chorób układu krążenia w
populacji krakowskiej w porównaniu z populacją ogólnopolską
Maciej Polak1, Agnieszka Doryńska1, Krystyna Szafraniec1, Walerian Piotrowski2, Tomasz Zdrojewski3, Krystyna
Kozakiewicz4, Wojciech Bielecki5, Bogdan Wyrzykowski6, Wojciech Drygas2, 5, Andrzej Pająk1
1Zakład
Epidemiologii i Badań Populacyjnych, Instytut Zdrowia Publicznego, Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego
2Zakład Epidemiologii, Prewencji Chorób Układu Krążenia i Promocji Zdrowia, Instytut Kardiologii w Warszawie
3Zakład Prewencji i Dydaktyki, Gdański Uniwersytet Medyczny
4Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii, Śląski Uniwersytet Medyczny
5Katedra Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
6Katedra Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii, Gdański Uniwersytet Medyczny
Wstęp
Populacja Krakowa charakteryzuje się wyższą umieralnością z powodu chorób naczyń mózgowych, a niższą z powodu choroby
niedokrwiennej serca w porównaniu do całej Polski. Nie wiadomo w jakim stopniu populacja Krakowa różni się od populacji całej Polski
w narażeniu na czynniki ryzyka chorób układu krążenia ( ChUK) i określonego na tej podstawie ryzyka zgonu sercowo-naczyniowego.
Cel
Porównanie narażenia na czynniki ryzyka ChUK i ryzyka zgonu sercowo-naczyniowego w populacji Krakowa i w populacji ogólnopolskiej.
Metody
Badaną grupę stanowiły 17503 osoby w wieku 45-69 lat, uczestniczące w dwóch projektach badawczych: projekcie HAPIEE ( 10615 osób)
prowadzonym w Krakowie i ogólnopolskim projekcie WOBASZ (6888 osób). Czynniki ryzyka ChUK zdefiniowano według zaleceń
Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Ryzyko zgonu sercowo-naczyniowego oceniono na podstawie algorytmu SCORE. Analizę
przeprowadzono z zastosowaniem testu chi-kwadrat, uwzględniając różnice w rozkładzie wieku pomiędzy populacjami.
Mężczyźni
Kraków
(Projekt HAPIEE)
Zmienna
Status palenia
Aktualnie palący
Były palacz
Nigdy niepalący
BMI
W normie
Nadwaga
Otyłość
Otyłość brzuszna
Nadciśnienie tętnicze
Hipercholesterolemia
Cukrzyca
SCORE
<1%
1-5%
>5%
n
Kobiety
Polska
( Badanie WOBASZ)
%
n
%
1862
1850
1435
39,2
33,8
27,0
1352
1132
815
41,6
33,8
24,6
1003
2223
1217
2698
3573
3860
690
23,8
49,3
26,9
59,7
66,1
84,4
13,9
983
1387
894
2037
2063
2589
377
30,4
42,4
27,2
61,8
61,9
80,1
11,4
1410
1774
1239
44,4
35,4
20,2
1304
1185
737
43,1
35,5
21,4
Kraków
(Projekt HAPIEE)
p
0,026
<0,001
0,069
<0,001
<0,001
0,001
0,355
n
Polska
( Badanie WOBASZ)
%
n
%
p
1552
1129
2748
30,5
20,7
48,8
903
639
2048
24,9
17,6
57,5
<0,001
1328
1770
1608
3269
3370
4235
528
30,0
37,5
32,5
67,9
59,4
86,5
10,2
1057
1306
1189
2769
2170
2917
313
29,9
36,7
33,4
77,7
60,5
82,7
9,0
3688
823
170
82,1
14,8
3,1
2845
548
116
80,0
16,4
3,6
0,659
<0,001
0,354
<0,001
0,076
0,062
Wyniki
U mężczyzn w Krakowie w porównaniu do mężczyzn zbadanych w całej Polsce stwierdzono wyższą częstość występowania nadciśnienia
(66,1% vs. 61,9%; p<0,001), hipercholesterolemii (84,4% vs. 80,01%; p<0,001) i cukrzycy (13,9% vs. 11,4%; p=0,001), natomiast niższą
częstość palenia (39,2% vs. 41,6%; p=0,026). Ponadto więcej mężczyzn w Krakowie miało wagę w normie ( 23,8% vs. 30,4%; p<0,001).
U kobiet w Krakowie w porównaniu do kobiet zbadanych w całej Polsce wykazano wyższą częstość palenia (30,5% vs. 24,9%; p<0,001)
oraz hipercholesterolemii (86,5% vs. 82,7%; p<0,001), natomiast niższą częstość otyłości brzusznej (67,9% vs. 77,7%; p<0,001).
Nie wykazano różnicy w odsetkach osób z ryzykiem zgonu sercowo-naczyniowego równym co najmniej 5%, u kobiet jak i u mężczyzn.
Wniosek
Narażenie na czynniki ryzyka ChUK oraz obliczone na tej podstawie ryzyko zgonu sercowo-naczyniowego mogą tylko w niewielkim
stopniu wyjaśnić różnice w umieralności pomiędzy Krakowem i populacją całej Polski.