Analiza ze szczególnym uwzględnieniem podaży i popytu

Transkrypt

Analiza ze szczególnym uwzględnieniem podaży i popytu
BARIERY W PODEJMOWANIU
DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W
POWIECIE WRZESIŃSKIM
Ze szczególnym uwzględnieniem
barier w podejmowaniu działalności gospodarczej
przez osoby długotrwale bezrobotnych
z określonym II i III profilem pomocy
Wrzesień 2016
1
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE .................................................................................................................................................... 3
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ POWIATU WRZESIŃSKIEGO .................................................................................... 4
PODMIOTY GOSPODARCZE ................................................................................................................................. 4
INSTYTUCJE OTOCZENIA BIZNESU ................................................................................................................... 9
BARIERY W ZAKŁADANIU I ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTW ................................................................ 10
PODSUMOWANIE ................................................................................................................................................. 12
2
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
WPROWADZENIE
Sektor MSP we wszystkich rozwiniętych krajach ma wielki wpływ na rynek pracy oraz produkt
krajowy i dochody budżetowe. W Unii Europejskiej około 23 mln małych i średnich firm zatrudnia
około 67 proc. wszystkich pracowników sektora prywatnego i tworzy około 80 proc. wszystkich
nowych miejsc pracy. Uważa się, że stan europejskiej (w tym również i polskiej) gospodarki w
sposób szczególny zależy od tego, czy małe i średnie przedsiębiorstwa rozwiną swój potencjał.
Stworzenie własnej firmy to między innymi stworzenie miejsca pracy dla siebie i innych, często
znajomych, rodziny. Jednak prowadzenie działalności gospodarczej to nie tylko szereg zalet, ale także
wad, a przed decyzją o zarejestrowaniu firmy towarzyszy szereg obaw. To, które z tych czynników
przeważą zależy jedynie od chęci danej osoby do podjęcia się pewnych zobowiązań i do
wprowadzenia zmian do swojego życia. Jednocześnie wiąże się z motywacją, czyli czymś, co popycha
nas do działania, do podejmowania się, nie zawsze pewnych i jasnych zadań.
W związku z powyższym celem opracowania było udzielenie odpowiedzi na pytanie o bariery, na
jakie napotykają długotrwale bezrobotni z określonym II i III profilem w podejmowaniu działalności
gospodarczej. Analizie zostanie również poddany poziom przedsiębiorczości w gminie Września oraz
potencjał do lokowania nowych przedsiębiorstw.
Opracowanie powstało w ramach Projektu: Wielkopolskie Centrum Aktywizacji i Zatrudnienia,
realizowanego przez DGA S.A na zlecenie: Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu
(Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych na podstawie Umowy nr
63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.)
3
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ POWIATU WRZESIŃSKIEGO
Podmioty Gospodarcze
Według danych GUS 2016 roku na terenie powiatu wrzesińskiego zarejestrowanych było 5 700
podmiotów gospodarczych ujętych w systemie REGON. Najdynamiczniejszy wzrost zaobserwowano
na przestrzeni lat 2009–2013. Największą dynamikę wzrostu można było zaobserwować w gminie
Nekla (15,8%), a najmniejszą w gminie Pyzdry (7,6%)
Rysunek 1: Liczba podmiotów gospodarczych w gminach powiatu wrzesińskiego w latach
2010–2013
Źródło: Starostwo Powiatowe we Wrześni, Strategia rozwoju powiatu wrzesińskiego na lata
2014-2020
4
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
Najwięcej podmiotów gospodarczych znajduje się w gminie Września, co stanowi 68% wszystkich
przedsiębiorstw w powiecie. Najmniej jest ich w gminie Kołaczkowo (5%). Największy udział w
strukturze gospodarczej mają firmy z branży usługowej, w tym w szczególności z gminy Września
(znajduje się tu 71% ogólnej liczby przedsiębiorstw z tej branży w powiecie). Najmniej jest
jednostek gospodarczych z sektora rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa, które stanowią 4%
łącznej liczby podmiotów gospodarczych w powiecie. Poniższa tabela przedstawia szczegółowe
zestawienie podmiotów według sekcji PKD 2007.
Rysunek 2: Liczba podmiotów gospodarczych w gminach powiatu Wrzesińskiego wg. Sekcji
PKD 2007 [STAN NA ROK 2013]
Źródło: Starostwo Powiatowe we Wrześni, Strategia rozwoju powiatu wrzesińskiego na lata
2014-2020
Ponad 80% firm sektora prywatnego to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą,
zarejestrowane na terenie powiatu. Poniższa tabela ilustruje sektory własnościowe podmiotów
gospodarczych na terenie powiatu.
Podmioty gospodarcze prowadzące działalność na terenie powiatu wrzesińskiego stanowią w
94,55% mikroprzedsiębiorstwa, zatrudniające do 9 pracowników. Przedsiębiorstwa małe, które
zatrudniają od 10 do 49 pracowników, stanowią 4,73%. Natomiast przedsiębiorstwa duże to 0,05%
wszystkich podmiotów gospodarczych. Duże firmy to przede wszystkim inwestorzy zagraniczni,
którzy zatrudniają najwięcej osób. W latach 2009–2013 wysoką dynamikę wzrostu liczby
5
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
podmiotów gospodarczych można zauważyć na przykładzie, mikroprzedsiębiorstw, który wyniósł
10,3%. W tym samym okresie zanotowano spadek o 8,7% liczby małych przedsiębiorstw
zatrudniających do 49 pracowników. Liczba dużych podmiotów gospodarczych pozostała bez zmian
przez cały okres, zaś średnich przedsiębiorstw uległa wahaniom w latach 2010–2011, po czym
wróciła do stanu z 2009 r.
Rysunek 3: Podmioty Gospodarcze wg klas wielkości na terenie powiatu wrzesińskiego [STAN
NA ROK 2013]
Źródło: Starostwo Powiatowe we Wrześni, Strategia rozwoju powiatu wrzesińskiego na lata
2014-2020
Wskaźnik przedsiębiorczości w 2013 r. w powiecie wrzesińskim jest niższy niż w województwie
wielkopolskim, ale wyższy niż w skali ogólnopolskiej. W 2013 roku na 10 tys. mieszkańców powiatu
wrzesińskiego przypadało 1071 podmiotów gospodarczych wpisanych do rejestru REGON, z kolei w
województwie wielkopolskim liczba ta wyniosła 1148 podmiotów gospodarczych, natomiast w
Polsce 1057 podmiotów gospodarczych. W 2013 roku w powiecie wrzesińskim liczba nowo
zarejestrowanych jednostek w rejestrze REGON na 10 tys. ludności wynosiła 86, co jest wynikiem
wyższym od krajowego o 4 punkty, ale niższym od wojewódzkiego wynoszącego 91.
6
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
Rysunek 4: Wskaźnik dla podmiotów gospodarczych w powiecie wrzesińskim i jednostkach
porównawczych [STAN NA ROK 2013]
Źródło: Starostwo Powiatowe we Wrześni, Strategia rozwoju powiatu wrzesińskiego na lata
2014-2020
Powiat wrzesiński charakteryzuje się znacznym udziałem działalności przemysłowej w strukturze
zatrudnienia. Są to zakłady branży m.in. spożywczej, drzewno-papierniczej, jak również zakłady
przemysłu elektrotechnicznego i elektronicznego, rolniczego, budowlanego, samochodowego,
odzieżowego i skórzanego. Główne zakłady przemysłowe na terenie powiatu to:
−
Mikroma S.A. we Wrześni,
−
Aquila Sp. z o.o. we Wrześni,
−
Gonvarri Sp. z o.o. we Wrześni,
−
Gestamp Polska Sp. z o.o. we Wrześni,
−
Inalfa Roof Systems Sp. z o.o. w Białężycach,
−
Volkswagen Sp. z o.o. w Białężycach,
−
Flex Films Polska we Wrześni,
−
Spółdzielnia Mleczarska Września,
−
Cenos Sp. z o.o. we Wrześni,
−
SIWL Sp. z o.o. we Wrześni,
7
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
−
Gospodarstwo Rolno-Hodowlane R. Gąsiorek w Radomicach,
−
Techpak Sp. z o.o. w Białężycach,
−
Pani Teresa Medica S.A. w Gutowie Małym,
−
P.P.H.U. Pimax w Psarach Małych,
−
Krispol Sp. z o.o. w Psarach Małych,
−
Zelka Sp. z o.o. w Psarach Małych,
−
Allflex Polska Sp. z o.o. w Psarach Małych,
−
Stomil Sp. z o.o. w Nekli, 138
−
Matex Sp. z o.o. w Starczanowie,
−
Browar Fortuna w Miłosławiu,
−
Klafs Sp. z o.o. w Bagatelce,
−
Zakład Przetwórstwa Mięsnego w Miłosławiu,
−
Sklejka Orzechowo S.A. w Orzechowie,
−
Tarkett Polska Sp. z o.o. w Orzechowie,
−
Kas-Boks Sp. z o.o. w Zielińcu,
−
Produkcja maszyn rolniczych i części zamiennych Kowalscy Sp. j. we Wrześni,
−
Kos Elektro System Sp. z o.o. we Wrześni,
−
Wexel P. Mikołajewski, M. Zaporowski Sp. j. w Psarach Małych
−
Przedsiębiorstwo Produkcyjno- Handlowo- Usługowe „Rolmus” we Wrześni,
−
Producent maszyn rolniczych i części zamiennych P.H.U.T.P. Rolmako, Psary Małe,
−
Nowbud Sp. z o.o. w Psarach Małych,
−
GTC Chwiłowicz Sp. j. w Pyzdrach.
Powiat wrzesiński ma wysoki potencjał dla lokowania nowych inwestycji, w szczególności ze
względu na atuty związane z położeniem, infrastrukturą drogową, dostępnością komunikacyjną, a
także wykształconą kadrą specjalistów. Powiat wrzesiński promuje się, jako obszar atrakcyjny dla
firm z branży high-tech m.in. poprzez udział w targach inwestycyjnych Expo Real w Monachium,
targach MIPIM w Cannes. W 2014 roku na terenie gminy Września w obrębie miejscowości:
Białężyce, Chocicza Mała, Grzymysławice i Obłaczkowo utworzono Wrzesińską Strefę Aktywności
Gospodarczej (WSAG) będącą podstrefą Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „INVEST-
8
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
PARK”. Wrzesińska Strefa Aktywności Gospodarczej obejmuje obszar o powierzchni 358,2 ha. Celem
utworzenia WSAG jest aktywizacja regionu w zakresie zrównoważonego rozwoju społecznogospodarczego, przyciągnięcie do strefy inwestorów, rozwój przedsiębiorczości, a w konsekwencji
utworzenie nowych miejsc pracy. Największym podmiotem, który zainwestował na terenie WSAG
jest koncern Volkswagen. Ponadto na terenie powiatu występują liczne działki inwestycyjne.
Instytucje otoczenia biznesu
Powiat wrzesiński aktywnie działa na rzecz wspierania przedsiębiorczości, w szczególności mikro,
małych i średnich przedsiębiorstw. W tym zakresie jest stale wzmacniana oferta instytucji otoczenia
biznesu. Część zadań z tego zakresu jest realizowanych przez Starostwo Powiatowe we Wrześni, w
szczególności Wydział Inwestycji, Zamówień Publicznych i Funduszy Europejskich. Ponadto
promowana jest postawa przedsiębiorcza poprzez konkursy samorządowe, tj. HIT Wielkopolski, Za
Zasługi dla Województwa Wielkopolskiego czy Rolnik Roku. Duże znaczenie także mają różne
stowarzyszenia przedsiębiorców oraz pracodawców powiatu wrzesińskiego. Na terenie powiatu
funkcjonują m. in. takie formy zrzeszania podmiotów gospodarczych:
1
−
Wrzesińskie Stowarzyszenie Przedsiębiorców i Kupców,
−
Okręgowy Związek Pracodawców Prywatnych,
−
Stowarzyszenie Osób Prowadzących Działalność Gospodarczą Warta w Pyzdrach,
−
Cech Rzemiosł Różnych1
Starostwo Powiatowe we Wrześni, Strategia rozwoju powiatu wrzesińskiego na lata 2014-2020
9
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
BARIERY W ZAKŁADANIU I ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTW
oraz
ich eliminacja
Z badania zrealizowanego przez Business Link (2016 rok) wynika, że wśród głównych barier
rozwoju, z którymi spotkają się w Polsce przyszli przedsiębiorcy są: wysokie obciążenia podatkowe
(67 proc.), ograniczenia prawne (42 proc.) i ograniczony dostęp do zewnętrznych środków
finansowania (25 proc.). To ostatnie jest też wg analiz firmy Tax Care pierwszym wskazywanym
problemem dla przedsiębiorców rozpoczynających własny biznes (ok. 30 proc. wskazań).
Poniżej przedstawiono główne bariery pojawiające się u osób bezrobotnych najbardziej oddalonych
od rynku pracy, przed założeniem działalności gospodarczej.
1. Wypracowane przez wiele lat strategie łączenia świadczeń z pomocy społecznej z pracą w
szarej strefie lub okresowymi migracjami zarobkowymi za granicę, przynoszą wystarczający
dochód niż praca na czarno – zniechęca to skutecznie to podjęcia wysiłku, jakim jest
prowadzenie własnego biznesu.
2. Brak dostępu do transportu miejskiego oraz własnego środka komunikacji.
3. Brak dostępu do Internetu oraz umiejętności obsługi komputera.
4. Brak funduszy na rozpoczęcie działalności i w dalszej kolejności na inwestycje w rozwój.
5. Trudności w oszacowaniu kosztów działalności.
6. Mała rozpoznawalność na rynku, brak kontaktów, duża konkurencja.
7. Niedostateczna znajomość stanu prawnego, przepisów podatkowych związanych z
ubezpieczeniem pracowników, itd., Jakość i zmienność polskiego stanu prawnego są
przedmiotem ogólnej i zastarzałej krytyki i tego typu obawy są częściowo.
8. Deficyty wiedzy i umiejętności w zakresie działalności biznesowej, zarządzania, marketingu
procedur przetargowych brak wiedzy, w jaki sposób można zorganizować działalność
gospodarczą np. zaplanować jej strukturę, brak funduszy na inwestycje i rozpoczęcie
działalności gospodarczej, trudności w przyjęciu biznesowego sposobu funkcjonowania przy
prowadzeniu działalności gospodarczej przede wszystkim w zakresie zarządzania ludźmi,
organizacją, finansami, co wynika z oddalenia od rynku pracy i konieczności „biznesowego”
obcowania z kontrahentami, klientami.
10
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
Bariery psychologiczne związane z podejmowaniem i rozwijaniem własnych firm są różnej natury.
Po pierwsze, wynikają z tego, że nie wszyscy mają kompetencje właściwe dla przedsiębiorcy. Osoby
najbardziej oddalone od rynku pracy nie są świadome własnych braków i ograniczeń. Wielu z
założenia uznaje, że bycie przedsiębiorcą przerasta ich możliwości.
Warto, zatem podkreślić, że Przedsiębiorca uczy się głównie poprzez praktykę, już będąc
Przedsiębiorcą.
Bardzo
istotny
jest
również
dobór
współpracowników,
wspólników
o
kompetencjach, których brakuje przedsiębiorcy, dających szansę na wzajemne uzupełnianie się
uzdolnieniami, wiedza i umiejętnościami.
Rozwinęła się również dobra infrastruktura wspierająca przedsiębiorczość. W szczególności jest
wiele biur rachunkowych, gdzie za niewygórowanymi opłatami można być obsługiwanym przez
specjalistów księgowych i podatkowych.2
2
www.forsal.p l(bariery w zakładaniu własnej działalności gospodarczej)
11
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
Podsumowanie
Każda osoba, która otworzyła firmę doświadczyła w pewnym momencie różnych obaw w mniejszym
lub większym stopniu. Strach i obawy, nie mogą w żaden sposób wpływać na kształtowany model
biznesu. Niezależnie od wielkości kapitału, jest on bardzo cennym dobrem. Strach i obawy można
zwalczać w przedstawiony poniżej sposób:
1. Akceptacja ryzyka
Każda działalność gospodarcza jest związana z ponoszeniem ryzyka. Częścią sukcesu
przedsiębiorcy jest to, że akceptuje on ryzyko, jako część przedsięwzięcia.
2. Przygotowanie biznesplanu
Obawy przed nieudaną inwestycją można zmniejszyć poprzez poprawne i szczegółowo
zaplanowanie inwestycji. Przygotowany biznes plan, który będzie zawierał m.in. prognozy
sprzedaży, budżet, rachunek przepływów pieniężnych wskaże szansę na sukces i słabe
punkty, które należy wzmocnić w celu zmniejszenia ryzyka.
3. Badania marketingowe
Sposobem na zmniejszenie strachu przed porażką jest przeprowadzenie badań
marketingowych, porównanie ofert konkurencji.
4. Myśl pozytywnie
Lęk przed porażką jest konsekwencją negatywnych myśli w naszym umyśle. Analizując
możliwości, nieświadomie na myśl przychodzą nam nagłośnione sprawy bankructw lub
przypadków upadków firm przez urzędników. O sukcesach mówi się rzadziej, mimo, że w
Polsce są setki tysięcy firm, które dobrze prosperują. Warto czytać książki, które
pozytywnie nastawiają do życia. Również korzystanie z kursów i seminariów dla
przedsiębiorców jest ciekawym rozwiązaniem. Pozytywne myślenie pomoże osiągnąć
większe bezpieczeństwo osobiste.
12
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
Bibliografia
1. Starostwo Powiatowe we Wrześni, Strategia rozwoju powiatu wrzesińskiego na lata 20142020
2. www.forsal.p l(bariery w zakładaniu własnej działalności gospodarczej)
13
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.
Opracowała: Magdalena Franciszczak
Zatwierdziła: Anna Szymańska
14
Świadczenie działań aktywizacyjnych dla osób długotrwale bezrobotnych
na podstawie Umowy nr 63/2016/78CRU oraz Umowy nr 64/2016/79CRU z dnia 11.08.2016r.

Podobne dokumenty