Próbny sprawdzian 5 -

SPRAWDZIAN 5
Instrukcja dla ucznia
1. Czytaj uważnie teksty i zadania. Wykonuj zadania zgodnie z poleceniami.
2. Rozwiązania zadań zapisuj długopisem albo piórem z czarnym tuszem lub atramentem. Nie
używaj korektora.
3. W arkuszu znajdują się różne typy zadań. Odpowiedzi do niektórych z nich zaznaczaj na karcie
odpowiedzi w następujący sposób:
• w zadaniach 1. i 7. należy dokończyć wypowiedzenie informacją A lub B i jej uzasadnieniem
1 albo 2. Zamaluj kratkę z wybraną literą i cyfrą, na przykład:
A1
A2
B1
B2
• w zadaniach 2., 3., 5. i 6. podano cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich
i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą, na przykład:
A
B
C
D
• w zadaniach 4., 8. i 12. należy ocenić, czy stwierdzenia są prawdziwe (P), czy fałszywe (F).
Zamaluj kratkę z literami, które odpowiadają kolejności stwierdzeń w zadaniu, na przykład:
PP
PF
FP
FF
• w zadaniu 9. należy wskazać właściwe uzupełnienia zdania spośród podanych odpowiedzi A lub
B oraz C lub D. Zamaluj kratkę z odpowiednim połączeniem liter, na przykład:
AC
AD
BC
BD
• w zadaniu 10. należy ocenić, czy stwierdzenia są prawdziwe (T – tak), czy fałszywe (N – nie).
Zamaluj kratkę z literami, które odpowiadają kolejności stwierdzeń, na przykład:
TT
TN
NT
NN
4. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi. Jeśli się pomylisz, to błędne
zaznaczenie otocz kółkiem i wybierz inną odpowiedź, na przykład:
A1
A2
B1
B2
5. Odpowiedzi do zadań 11. i 13. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki
wyraźnie przekreślaj.
Tekst do zadań 1.–7.
O czterech dzwonach
Był, żył stary żebrak. Pewnego razu zachorował i upadł na gościńcu 1 bliski śmierci. Znalazł go
młody myśliwy, zaniósł do swojej chaty i tak troskliwą otoczył go opieką, że starzec ozdrowiał.
Kiedy już miał odejść w świat daleki, powiedział do myśliwego:
– Synu, uratowałeś mi życie. Chcę ci się odwdzięczyć za twą dobroć. Pod wielką skałą na
brzegu morza leżą zakopane cztery dzwony. [...] Raz jeden mogłem w nie uderzyć, inaczej
sprowadziłbym nieszczęście na całą wieś. Potem je zakopałem pod skałą i tam dotąd leżą. Teraz
zdradzam ci ich tajemnicę, mój synu. Ale pamiętaj o jednym: Wolno ci także raz jeden tylko
uderzyć w każdy dzwon. Kiedy uderzysz dwa razy, pożałujesz tego gorzko.
To powiedziawszy, oddalił się stary żebrak w swoją drogę.
Poszedł myśliwy nad brzeg morza, wysoką skałę odnalazł i cztery dzwony wykopał z ziemi.
Jeden dzwon był z żelaza, drugi z miedzi, trzeci ze srebra, a czwarty ze złota.
Uderzył myśliwy w dzwon żelazny. Na jego dźwięk rozstąpiła się ziemia i odsłoniła złoża
rudy żelaznej2.
Potem w dzwon z miedzi myśliwiec uderzył i oto góra miedziana przed nim wyrosła.
Uderza w dzwon srebrny. Rozłupała się na dwoje lita skała i żywe srebro zalśniło w słońcu.
Pomyślał wtedy myśliwy:
„Na cóż mi żelazo i miedź, trudno je wydobyć i rudę przetapiać trzeba, zbytnia to fatyga.
Srebro, tak, srebro już bardziej się opłaci, ale mam przecież jeszcze dzwon złoty. On pewnie złoża
złota mi ukaże”.
Uderza w dzwon złoty i oto głazy nadbrzeżne w najczystsze złoto się zmieniły.
– Oto mi dzwon dopiero, na co mi tamte trzy! Jeszcze raz w ten uderzę i będę
najbogatszym człowiekiem na świecie.
Odrzucił precz dzwon z żelaza, z miedzi i ze srebra, w dzwon złoty powtórnie uderza.
Lecz co to? Znikło żelazo, miedź, srebro i złoto, zniknęły dzwony cudowne, myśliwy stoi
pod zwykłą skałą, patrzy dokoła wzrokiem zdumionym, słucha, czy bicie dzwonów nie doleci
gdzieś z daleka, ale wszędzie cisza, spokój, tylko morze w dole szumi.
Odtąd co dzień myśliwy nad brzegiem morskim siedzi i nasłuchuje głosu dzwonów
podziemnych. Ale już nigdy ich nie posłyszał...
Wanda Markowska, Anna Milska, Baśnie z dalekich wysp i lądów
1
2
Gościniec – szeroka droga wiejska.
Ruda żelaza – skała, z której można otrzymać żelazo.
Zadanie 1. (0–1)
Do którego gatunku literackiego należy utwór Cztery dzwony? Wybierz odpowiedź A albo B
i jej uzasadnienie spośród 1–2.
Utwór Cztery dzwony jest
A. legendą,
B. baśnią,
ponieważ opisane w nim
wydarzenia
1.
2.
dzieją się w bliżej nieokreślonym
miejscu.
nawiązują do postaci historycznych.
Zadanie 2. (0–1)
Które z wymienionych wydarzeń można uznać za nieprawdopodobne? Wybierz odpowiedź
spośród podanych.
A. Udzielenie pomocy choremu człowiekowi.
B. Podziękowanie za udzieloną pomoc.
C. Zdobycie bogactw dzięki dzwonom.
D. Wykopanie dzwonów spod ziemi.
Zadanie 3. (0–1)
Dokończ zdanie – wybierz odpowiedź spośród podanych.
Użyte w tekście sformułowanie zbytnia to fatyga można zastąpić słowami
A. niezwykły to wysiłek.
B. nadmierny to wysiłek.
C. opłacalny to wysiłek.
D. niewielki to wysiłek.
Zadanie 4. (0–1)
Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – gdy jest
fałszywe.
Myśliwy ściągnął nieszczęście na wszystkich mieszkańców wsi.
Żebrak zachował się niesprawiedliwie wobec młodego myśliwego.
P
P
F
F
Zadanie 5. (0–1)
Jaka cecha zgubiła myśliwego? Wybierz odpowiedź spośród podanych.
A. naiwność
B. chciwość
C. zuchwałość
D. ufność
Zadanie 6. (0–1)
Dokończ zdanie – wybierz odpowiedź spośród podanych.
W wypowiedzeniu: Teraz zdradzam ci ich tajemnicę, mój synu podkreślony wyraz
występuje w
A. dopełniaczu.
B. celowniku.
C. miejscowniku.
D. wołaczu.
Zadanie 7. (0–1)
Jaka funkcję w zdaniu: Pod wielką skałą na brzegu morza leżą zakopane cztery dzwony
pełnią podkreślone wyrażenia? Wybierz odpowiedź A lub B i jej uzasadnienie spośród 1–2.
Podkreślone wyrazy pełnią funkcję
A.
okoliczników,
ponieważ
wskazują
B.
przydawek,
1.
2.
miejsce ukrycia dzwonów.
cechy charakterystyczne skały i
morza.
Tekst do zadań 8.–11.
Joanna Kulmowa
W marcu jak w garncu
W marcu
gotuje się wiosna w garncu.
Miesza się.
Bulgocze.
Burzy.
Słońcem wzbiera w każdej przydrożnej kałuży.
To zastyga przymrozkiem niewielkim,
to zielonych pąków wypuszcza bąbelki,
to znowu śniegiem jak kożuchem się zetnie,
to się wiatrem zakotłuje po ogrodach,
aż się nam uwarzy1 marcowa pogoda.
I przeleje się,
wykipi
mokrym kwietniem.
1
Uwarzy – dawniej: ugotuje.
Zadanie 8. (0–1)
Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – gdy jest
fałszywe.
Słowo bulgocze to wyraz dźwiękonaśladowczy.
Tytułem utworu jest powiedzenie oznaczające zmienną pogodę.
P
P
F
F
Zadanie 9. (0–1)
Uzupełnij zdanie. Wybierz odpowiedzi spośród podanych.
O osobie mówiącej w utworze można powiedzieć, że cechuje ją A/B, ponieważ C/D.
A. roztargnienie
B. spostrzegawczość
C. dostrzega zachodzące wokół zmiany
D. nie zwraca uwagi na szczegóły
Zadanie 10. (0–1)
W tabeli podano przykłady środków poetyckich występujących w wierszu. Zaznacz T (tak)
lub N (nie) w zależności od tego, czy poprawnie określono ich role w utworze.
Środek poetycki i przykład
epitet: (przymrozkiem)
niewielkim
porównanie: śniegiem jak
kożuchem się zetnie
Rola w utworze
ukazuje podobieństwo zimy i
wiosny
ukazuje podobieństwo warstwy
śniegu do kożucha na mleku
T
N
T
N
Zadanie 11. (0–2)
Wybierz zdjęcie, które może być ilustracją do wiersza. Uzasadnij swój wybór, odwołując się do
utworu Joanny Kulmowej.
A
B
Wybieram zdjęcie: .........
Uzasadnienie:
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
Zadanie 12. (0–1)
Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest
fałszywe.
Wyróżniony wyraz w zdaniu: Uwa....aj na marcową pogodę należy uzupełnić
literą ż.
P
F
W wyrazie mróz występuje ó niewymienne.
P
F
Zadanie 13. (0–7)
Opisz krajobraz przedstawiony na fotografii.
Twoja praca powinna zająć przynajmniej połowę wyznaczonego miejsca.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
Karta odpowiedzi
Zadanie 1.
A1
A2
B1
B2
Zadanie 2.
A
B
C
D
Zadanie 3.
A
B
C
D
Zadanie 4.
PP
PF
FP
FF
Zadanie 5.
A
B
C
D
Zadanie 6.
A
B
C
D
Zadanie 7.
A1
A2
B1
B2
Zadanie 8.
PP
PF
FP
FF
AC
AD
BC
BD
TT
TN
NT
NN
PP
PF
FP
FF
Zadanie 9.
Zadanie 10.
Zadanie 12.