Scenariusz zajęć
Transkrypt
Scenariusz zajęć
Wydział Matematyki i Informatyki Studenckie Interdyscyplinarne Koło Naukowe Dydaktyki Matematyki AGNIESZKA KUKLA Scenariusz warsztatów: „Liczenie bez kalkulatora” Poziom: Szkoła Podstawowa. Temat: Liczenie bez kalkulatora. Po warsztatach uczeń potrafi: mnożyć metodą japońską, mnożyć za pomocą pałeczek Nepera, mnożyć za pomocą kwadratu Pomoce dydaktyczne: pałeczki Nepera, kartki papieru, prezentacja multimedialna. Przebieg zajęć: Na początku zajęć prowadzący wprowadza uczniów w tematykę warsztatów w formie prezentacji. 1. Metoda japońska. Dlaczego japońska? Ponieważ tej metody uczą się uczniowie w Japonii. Jest to metoda graficzna. Liczby przedstawiamy jak kreski. Dlaczego akurat kreski? Mnożenie jest niczym innym jak wielokrotnym dodawaniem tej samej liczby, np. 4×6 = 6 + 6 + 6 + 6. Przecinające się kreski są graficzną interpretacją mnożenia. Ilość punktów przecięcia się kresek jest wynikiem mnożenia. Zobaczmy na przykładzie. http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=e-P5RGdjICo Nie zawsze musimy rysować kreski. Istnieje inny sposób zapisu mnożenia tym sposobem. Dokonał tego Wątor Czajczyk. ul. Umultowska 87, Collegium Mathematicum, 61-614 Poznań [email protected] www.studmat.wmi.amu.edu.pl Wydział Matematyki i Informatyki Studenckie Interdyscyplinarne Koło Naukowe Dydaktyki Matematyki Liczby do wymnożenia: Klasa 4 23×24 (=552) 37×78 (=2886) 59×42 (=2478) 124×184 (=22816) Klasa 5 i 6 37×56 (=2072) 58×53 (=3074) 137×245 (=33565) 214×231 (=49434) 2. Pałeczki Nepera. Jest to przyrząd skonstruowany przez Johna Nepera, a właściwie Napiera. Był to szkocki matematyk. Ciekawostką może być to, że na podstawie Księgi Objawienia ten matematyk wyliczył koniec świata na rok 1688. W 1617 roku Neper przedstawił ten sposób mnożenia w swoim traktacie "Rebdologia". Urządzenie jego - w różnych wersjach - było niesłychanie popularne przez ok. 200 lat. Napier zapisał pewną wersję tabliczki mnożenia na zbiorze specjalnych pałeczek, czy też raczej prętów o przekroju kwadratowym. Na każdej płaszczyźnie takiego pręta figurował specjalnie pomysłowo zapisany iloczyn danej mnożnej przy mnożeniu przez 1, 2, 3, ..., 9. Chcąc wykonać mnożenie należało wybrać ze zbioru prętów te odpowiadające cyfrom mnożnej, ułożyć je obok siebie na podstawce i odczytać pewne iloczyny cząstkowe, aby je potem dodać do siebie. ul. Umultowska 87, Collegium Mathematicum, 61-614 Poznań [email protected] www.studmat.wmi.amu.edu.pl Wydział Matematyki i Informatyki Studenckie Interdyscyplinarne Koło Naukowe Dydaktyki Matematyki Jak liczymy? Popatrzmy na przykładzie: 25×25 Przykłady do obliczenia: Klasa 4 24×26 (=624) 36×17 (=617) 56×18 (=1008) 61×21 (=1281) ul. Umultowska 87, Collegium Mathematicum, 61-614 Poznań [email protected] www.studmat.wmi.amu.edu.pl Wydział Matematyki i Informatyki Studenckie Interdyscyplinarne Koło Naukowe Dydaktyki Matematyki Klasa 5 i 6 57×32 (=1824) 123×321 (=39483) 145×214 (=31030) 178×263 (=46814) 3. Mnożenie za pomocą kwadratu. A właściwie mnożenie kratowe. Polega ono na rozłożeniu mnożenia dwóch większych liczb na kilka mnożeń jednostkowych. Aby wykonać to mnożenie musimy zrobić tabelę. Zobaczmy na przykładzie: Teraz mnożymy liczbę, która jest nad daną kolumną przez liczbę, która jest przed danym wierszem. Cyfrę dziesiątek wpisujemy w kratce nad czerwoną kreską, a cyfrę jednostek pod nią. Tym sposobem mamy coś takiego: ul. Umultowska 87, Collegium Mathematicum, 61-614 Poznań [email protected] www.studmat.wmi.amu.edu.pl Wydział Matematyki i Informatyki Studenckie Interdyscyplinarne Koło Naukowe Dydaktyki Matematyki Teraz pozostaje nam tylko zsumować liczby na tych kolorowych przekątnych: Takie mnożenie jest już znane co najmniej od XV wieku. Wykonywanie przykładów: Klasa 4 65×54 (=3510) 136×212 (=28832) 248×279 (=69192) 172×321 (=55212) Klasa 5 i 6 345×29 (=10005) 1723×247 (=425581) 2405×689 (=1657045) 4. Konkurs. Kto najszybciej wykona poprawnie mnożenie dowolnym sposobem Klasa 4 45×67 (=3015) Klasa 5 149×216 (=32184) Klasa 6 1402×356 (=499112) ul. Umultowska 87, Collegium Mathematicum, 61-614 Poznań [email protected] www.studmat.wmi.amu.edu.pl