Trwałość pamięci

„Trwałość pamięci” to obraz olejny namalowany w roku 1931 przez
Salvadora Dali, jednego z najbardziej znanych surrealistów, przedstawiający
zdeformowane tarcze zegarów na tle wybrzeŜa.
Na pierwszym planie widnieje zniekształcona, blada ludzka twarz (być
moŜe jest to autoportret artysty), na której leŜy pierwszy z czterech zegarków.
Po lewej na kamiennym bloku, rośnie uschnięte i pozbawione liści drzewo. Na
jedynym jej konarze przewieszony jest kieszonkowy zegarek. U dołu znajdują
się dwa kolejne zegary. Pierwszy pozostaje w nienaruszonym stanie, za to drugi
wywołuje wraŜenie dynamizmu. Spływa on z krawędzi wzniesienia. CóŜ mówią
te zegary? MoŜe podkreślają efekt przemijania, moŜe zwracając uwagę na źle
wykorzystany czas w Ŝyciu albo stracony bezpowrotnie, a mimo to ktoś go
szuka?
Drugi plan stanowi przybrzeŜny krajobraz. Po lewej stronie widać klify,
utoŜsamiane z ojczyzną Dalego – Katalonią. Morze widniejące z tyłu jest
dziwnie spokojne i nierzeczywiste, wyglądające jak szklista tafla, która
symbolicznie podkreśla cechy ojczyzny artysty – spokój, beztroskę. Widać to
szczególnie po prawej stronie obrazu. Część morza przybiera kształt kwadratu i
wkracza na suchy ląd.
Patrząc na obraz, moŜna zauwaŜyć przewagę odcieni kolorów Ŝółtego i
brązowego. Jedynie na ostatnim planie maluje się nieśmiały błękit. Obraz pt.
„Trwałość pamięci” stanowi wizytówkę surrealizmu. Surrealizm to kierunek w
sztuce XX wieku, mający pokazać odczucia artysty, jego myśli kłębiące się w
głowie. Obrazy surrealistyczne zmuszają do myślenia, kaŜą rozwiązywać nam
jakieś zagadki, często postrzegamy dzieła jako absurdalne zestawienia pewnych
motywów, symboli. Główne elementy opisywanego obrazu: twarz, zegary,
drzewo i plaŜa na pozór nie mają ze sobą Ŝadnego logicznego związku,
zdumiewają swoją nierealistycznością i bajkowością. Jednak kryją się w tej
historii jakieś waŜne informacje. Nic więc dziwnego, Ŝe obraz ten stał się takŜe
częścią popkultury, występując na kartach, pocztówkach, filmach oraz
komiksach.
Paweł Woźnica kl. IIId