Pobierz - Portal Promocji Eksportu

Transkrypt

Pobierz - Portal Promocji Eksportu
Ogólna informacja
na temat sektora budowlanego
w Finlandii
Helsinki, wrzesień 2013
1
Spis treści
Wyszczególnienie
Lp
Strona
1
Finlandia – informacje ogólne
4
2
Ogólna sytuacja gospodarcza Finlandii
5
3
Ogólna sytuacja sektora budownictwa w Finlandii
7
3.1
Fiński przemysł budowlany powoli podnosi się z kryzysu
7
3.2
Budowa nowych domów
7
3.3
Więcej budynków użyteczności publicznej
8
3.4
Brak pewności
8
4
Organizacja sektora budownictwa w Finlandii
11
5
Wskaźniki w fińskim budownictwie
12
6
Ceny mieszkań w Finlandii
13
6.1
Ceny fińskich nieruchomości coraz bardziej stabilne
14
6.2
Stare mieszkania
15
6.3
Nowe mieszkania
15
6.4
Przykładowe ceny mieszkań w Helsinkach i okolicy
16
6.5
Przykładowe ceny domów w okolicy Lahti
17
7
Płace w sektorze budowlanym
18
8
Wielkość rynku mieszkaniowego w Finlandii
19
9
Wielkość rynku budownictwa kubaturowego
20
10
Rządowe sposoby wspierania inwestorów budujących budynki
22
2
mieszkalne lub właścicieli budynków prowadzących remont
11
Wielkość asortymentu rynku stolarki budowlanej
23
12
Specyficzne wymagania dla rynku okien i drzwi
23
13
Kanały dystrybucji okien i drzwi
24
14
Rynek detaliczny materiałów budowlanych
24
15
Aktualne ceny detaliczne wybranych materiałów budowlanych
27
16
Perspektywy rozwoju budownictwa mieszkaniowego
i budownictwa użyteczności publicznej w najbliższych latach
31
17
Fiński import wybranych materiałów budowlanych
33
18
Wymiana handlowa Polski z Finlandią w sektorze budowlanym
na tle innych krajów nordyckich
34
19
Targi i wystawy w sektorze budowlanym w Finlandii w latach
2013/2014
34
20
Przetargi publiczne
38
21
Kultura biznesu w Finlandii
39
22
Użyteczne linki
42
3
1. Finlandia – informacje ogólne
Republika Finlandii
Oficjalna nazwa
FINLANDIA
Podział administracyjny
(Suomen Tasavalta)
Powierzchnia:
338.145 km²
Ludność:
5,4 mln
Średnia zaludnienia
na km²:
17 osób
Kraje graniczące z
Szwecja, Norwegia, Rosja – granica
Finlandią:
1.269 km
Helsinki (populacja 603.968),
Główne miasta:
Tampere (217.421), Vantaa
(205.312), Turku (175.355), Oulu
(130.180)
Bogactwa naturalne:
Lasy, miedź, rudy żelaza
Waluta:
EUR – od 2002 r.
Różnica czau:
GMT +2
Prezydent:
Premier:
Sauli Vӓinӓmӧ Niinistӧ – od
05.02.2012 (kadencja sześcioletnia)
Jyrki Katainen – od
18.06.2011 (kadencja czteroletnia)
fiński 91,51%, szwedzki 5,49%,
lapoński 0,03%, rosyjski 0,08%.
Języki:
Znajomość języka angielskiego
pozwala na swobodne
komunikowanie się w Finlandii
Religia:
Luteranie 82,5%, Prawosławni 1,1%,
Pozostali 1,1%
Siedziba parlamentu w Helsinkach
(Eduskunta)
4
2. Ogólna sytuacja gospodarcza Finlandii
Po dramatycznym spadku PKB w 2009 roku wynoszącym – 8,5%, lata 2010 i 2011 przyniosły
niewielki, lecz stabilny wzrost odpowiednio o 3,3% oraz 2,8%. Według wstępnych danych fińskiego
urzędu statystycznego rok 2012 przyniósł spadek PKB o 0,2%. PKB w cenach rynkowych wyniósł
194,5 mld EUR.
Diagram nr 1
Rozwój gospodarczy w trakcie całego roku 2012 był nierówny i osłabł w końcu roku.
W pierwszym kwartale 2012 r., odnotowano wzrost PKB głównie za sprawą zwiększonej
sprzedaży nowych samochodów w związku z wejściem w życie w dniu 1 kwietnia 2012
nowego podatku samochodowego, którego wysokość zależna jest od emisji spalin.
Fakt ten spowodował dynamiczny wzrost sprzedaży i pierwszej rejestracji pojazdów
w marcu 2012 r. wynoszący 31.876 sztuk, co oznaczało przyrost 60% w stosunku do
marca 2011 r.
W całym 2012 r. zarejestrowano łącznie 191.750 pojazdów, jednak przy spadku 11%
w porównaniu do roku 2011.
5
Tabela nr 1
Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne Finlandii1
2009
2010
2011
2012
2013
prognoza
(%)
172,3
178,8
189,5
194,5
197,1
32,3
33,3
35,1
35,9
36,4
- 8,5
3,3
2,8
- 0,2
-0,8
Deficyt/nadwyżka finansów publicznego
do PKB %
- 2,5
- 2,5
- 0,8
- 1,9
- 1,5
Skumulowany dług publiczny w relacji
do PKB %
43,5
48,6
49,0
53,0
56,9
Stopa inflacji (indeks cen
konsumpcyjnych CPI)
0,0
1,2
3,4
2,8
1,7
1,6
1,7
3,3
3,1
2,3
8,2
8,4
7,8
7,7
8,5
43,6
51,5
60,2
59,1
0,8
45,0
52,3
56,6
56,7
1,2
Skumulowana wartość BIZ (inward) w
mld EUR
59,1
64,8
68,6
68,2
b.d.
Skumulowana wartość BIZ (outward) w
mld EUR
90,4
103,0
103,3
107,8
b.d.
32,7
5,0
-3,6
0,4
Wyszczególnienie
PKB w mld EUR (ceny bieżące)
PKB na osobę (PPP) w tys. EUR
Stopa wzrostu PKB w %
Stopa inflacji HICP
Stopa bezrobocia %
Import (mld EUR)
Eksport (mld EUR)
Inwestycje prywatne (mld EUR)
Inwestycje publiczne
1
Źródło: Bank of Finland, fiński Główny Urząd Celny, Urząd Statystyczny
6
3. Ogólna sytuacja sektora budownictwa w Finlandii
3.1 Fiński przemysł budowlany powoli podnosi się z kryzysu
Fiński przemysł budowlany zaczyna dawać pewne oznaki życia po zapaści, która zaczęła
się pod koniec 2011 roku. Liczba nowych budynków mieszkalnych jest obecnie wyższa niż
w roku 2012, ale sytuacja sektora budowlanego jest nadal daleka od optymalnej.
Koniunktura w przemyśle budowlanym ma charakter cykliczny i charakteryzuje się
występującymi naprzemiennie okresami, w których produkcja znacząco wzrasta lub
spada. Zmiany są zazwyczaj zależne od ogólnego cyklu gospodarczego. Liczba nowych
budynków była największa w roku 2008, znacząco zmalała w okresie kryzysu
finansowego, znów wzrosła w roku 2010, by ponownie spaść w roku 2012.
Według fińskiego urzędu statystycznego Statistics Finland w pierwszym kwartale roku
2013 zostały wydane pozwolenia budowlane na łącznie 12,1 mln m 3 nowych budynków,
czyli o 3,7% mniej niż w analogicznym okresie rok wcześniej. W czerwcu wydano
pozwolenia na budowę 4 mln m3 nowych budynków, czyli o 28% mniej niż w roku 2012.
3.2 Budowa nowych domów
W minionych latach budownictwo mieszkaniowe zmagało się z niezwykle długim
kryzysem, który rozpoczął się wiosną 2007 roku i trwał aż do początku roku 2010. Latem
2010 roku nastąpiło znaczące odwrócenie tego trendu i wzrost wynosił niekiedy nawet
60%, ale następnie znów nastąpiło załamanie na rynku, które trwało aż do niedawna.
Na początku lata br. wzrost w budownictwie mieszkaniowym wyniósł 3,6% i był to pierwszy
pozytywny sygnał w budownictwie mieszkaniowym od połowy roku 2011. Liczba nowo
budowanych domów w budownictwie mieszkaniowym jest obecnie najwyższa od ponad
roku.
Nie oznacza to jednak, że budownictwo mieszkaniowe wydźwignie się z kryzysu,
ponieważ liczba pozwoleń budowlanych drastycznie spadła. W czerwcu spadła liczba
pozwoleń wydanych na budowę domów wolnostojących, szeregowych oraz bloków
mieszkaniowych. Całkowita liczba pozwoleń w budownictwie mieszkaniowym spadła
w stosunku do zeszłego roku o 44%.
Jednak w niektórych częściach kraju budownictwo mieszkaniowe rozwija się, przede
wszystkim w prowincjach: Päijät-Häme, Karelii Północnej, Ostrobotni Środkowej oraz
Laponii. Ponadto tendencje wzrostowe wykazuje również indeks ilościowy dla nowych
7
rezydencji: w kwietniu wynosił 74,8% i rósł nieprzerwanie przez dwa miesiące, osiągając
84,3% w czerwcu br.
3.3 Więcej budynków użyteczności publicznej
Dobrze prezentuje się tempo wzrostu w przypadku niektórych typów budynków.
Budownictwo w przemyśle rolniczym mierzone w liczbie metrów kwadratowych, na które
wydano pozwolenia budowlane, zanotowało w czerwcu br. wzrost o 39%. Indeks
dla budownictwa w przemyśle rolniczym wynosi obecnie 97,1, podczas gdy w czerwcu
2012 osiągnął wartość 84,9.
Wzrost na poziomie 14% odnotowano również w przypadku budynków użyteczności
publicznej, takich jak szkoły i szpitale. Jeżeli za podstawę oceny przyjmie się indeks
opracowany przez Statistics Finland, to sytuacja w tej części sektora budowlanego
przedstawia się wyjątkowo dobrze. W tym wypadku indeks wynosi 108,6, podczas gdy
całkowity indeks przemysłowy utrzymuje się na poziomie 88,9.
W okresie od kwietnia do czerwca br. rozpoczęto budowę 1 mln m 2 budynków
użyteczności publicznej, co stanowiło wzrost o 29% w stosunku do roku 2012.
Budownictwo przemysłowe oraz magazynowe osiągnęło jeszcze lepszy wynik i poszło
w górę o 45%, osiągając poziom 2,5 mln m3.
3.4 Brak pewności
Nowa aktywność budowlana jest często postrzegana jako dobry wyznacznik ogólnego
stanu gospodarki. Nowe budynki są zazwyczaj finansowane kredytami, co oznacza, że
firmy oraz osoby indywidualne są na tyle pewne swojej sytuacji finansowej, że decydują
się na pożyczenie pieniędzy. Większa liczba pożyczek jest również zdrowa dla sektora
finansowego, o ile pożyczki są spłacane.
Stawianie nowych budynków wiąże się również zazwyczaj z dodatkowymi zakupami,
takimi jak dobra trwałe, czyli np. lodówki czy meble. Generuje to więc dodatkową sprzedaż
wykraczającą poza sektor budowlany i obejmującą np. przetwórstwo oraz sklepy
detaliczne.
Z informacji miejscowej prasy2, mimo pewnych pozytywnych sygnałów przyszłość sektora
budowlanego nie przedstawia się optymistycznie. W sierpniu br. opracowany przez fińską
Konfederację Przemysłu EK współczynnik pewności w zakresie sytuacji w sektorze
2
Źródło: Helsinki Times, 05 – 11.09.2013 (anglojęzyczna prasa cotygodniowa)
8
budowlanym wynosił -25, podczas gdy długofalowa średnia kształtuje się na poziomie -6.
Po raz ostatni dodatni wynik zanotowano w pierwszych miesiącach roku 2012.
Diagram nr 2
9
Diagram nr 3
Diagram nr 4
10
4. Organizacja sektora budowlanego w Finlandii
Sektor budowlany w Finlandii jest zrzeszony w Konfederacji Fińskiego Przemysłu
Budownictwa
(Confederation
of
Finnish
Construction
Industries
RT
(CFCI)
http://www.rakennusteollisuus.fi/en/.
Schemat organizacyjny Konfederacji przedstawia poniższy diagram.
Diagram nr 5
Według stanu na 2008 w skład Konfederacji wchodziły 2 672 przedsiębiorstwa,
zatrudniające 55 000 pracowników, z czego m.in.:

330 stanowiły firmy budowlane,

110 producenci materiałów budowlanych,

1573 firmy specjalizujące się w infrastrukturze,

381 z Finnish Association of HPAC Technical Contractors.
11
5. Wskaźniki w fińskim budownictwie
Tabela nr 2
3
Wskaźniki ekonomiczne prezentowane przez
Konfederację Fińskiego Przemysłu
2013
2014
2010
2011
2012
PKB zmiana w %
3.7
2.9
-0.2
0.5
1.5
Index wynagrodzeń, zmiana (%)
2.6
2.7
3.5
2.4
2.5
Wskaźnik kosztów w budownictwie (%)
1.1
3.3
2.4
2.0
2.0
2.6
6.1
5.3
2.0
2.5
8.8
4.6
-2.3
-3.0
2.0
4.1
2.5
2.5
3.0
3.0
Inwestycje w budownictwie
7.8
4.0
-4.3
-3.0
2.0
Budynki
9.9
6.3
-5.0
-3.0
3.0
-3.5
-9.2
0.0
-2.0
0.0
38.4
38.0
33.0
32.0
32.5
13.6
12.9
11.6
10.8
10.9
6.4
6.9
5.8
5.5
5.5
Budynki użyteczności publicznej
3.1
2.6
2.7
2.9
2.6
Budynki przemysłowe i magazyny
7.9
8.9
6.9
7.0
7.5
Budownictwa (Confederation of Finnish
(prognoza) (prognoza)
Construction Industry)
Wskaźnik kosztów inżynieryjnych zmiana
(%)
Zmiany w budownictwie4
(%)
Renowacja i modernizacja
budynków
Cywilne budownictwo inżynieryjne
Budynki rozpoczęte w mln m3
Budynki mieszkaniowe
Budynki przeznaczone na
działalność handlową (commercial
buildings)
3
4
Źródło: Statistics Finland, Ministry of Employment and the Economy, Bank of Finland.
Wartość dodana liczona według stałych cen
12
Budynki rolnicze
3.7
3.1
2.9
2.8
2.8
Pozostałe
3.7
3.6
3.1
3.0
3.2
33,700
31,500
28,800
27,000
27,500
Finansowane ze źródeł prywatnych
22,500
23,000
22,300
20,000
20,500
Subsydiowane przez państwo
11,200
8,500
6,500
7,000
7,000
172,000
176,000
175,000
172,000
172,000
2.4
3.7
4.0
4.2
4.3
4.9
4.8
6.0
6.0
Budynki rozpoczęte (ilość gospodarstw
domowych)
Zatrudnienie w sektorze budowlanym
Wartość wymiany firm budowlanych z
zagranicą mld EUR
Zysk operacyjny firm budowlanych przed
opodatkowaniem (%)
6. Ceny mieszkań Finlandii
Według danych Fińskiego Urzędu Statystycznego (Statistics Finland), w lipcu 2013 r. ceny
używanych mieszkań w blokach spadły w Finlandii o 1,7% w stosunku do poprzedniego
miesiąca. Spadek cen w Wiekich Helsinkach (Helsinki, Espoo, Vantaa), wyniósł 1,4%,
a w pozostałej części kraju 1,9%.
Ceny 1 m² lipcu 2013 r. wynosiły w Finlandii średnio 2 149 EUR, natomiast w Wielkich
Helsinkach 3 378 EUR i 1 667 EUR w innych miejscach kraju.
Trend zmian cen w starym budownictwie mieszkaniowym w Finlandii obrazuje diagram
nr 6.
13
Diagram nr 6
6.1 Ceny fińskich nieruchomości coraz bardziej stabilne5
Ceny fińskich nieruchomości przestały rosnąć, a w niektórych wypadkach zaczęły nawet
maleć. W czerwcu br. ceny starych budynków mieszkalnych wzrosły o 0,7% w porównaniu
z rokiem ubiegłym. W obrębie metropolii helsińskiej ceny wzrosły o 2,6%, podczas gdy
w innych regionach Finlandii zanotowano spadek o 0,8%.
W całej Finlandii ceny nieruchomości rosły znacząco w okresie od roku 2001 aż do recesji
w roku 2007. W tym czasie ceny w Helsinkach poszły w górę o 38%, podczas gdy
w pozostałych częściach kraju wzrost cen wyniósł niemalże 30%. Ceny spadły drastycznie
w okresie kryzysu gospodarczego w latach 2007-2008, ale już w 2009 szybko odrobiły
5
Źródło: Helsinki Times, 01 – 07.08.2013
14
straty. Natomiast począwszy od roku 2010 ceny utrzymują się na tym samym poziomie,
a w niektórych przypadkach uległy nawet obniżeniu.
Cena rynkowa gruntów i budynków mieszkalnych zmienia się w sposób cykliczny, przy
czym zmiany mają czasem drastyczny charakter. Kryzys fińskiej gospodarki w latach
dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku sprawił, że ceny nieruchomości osiągnęły swój
szczytowy poziom z roku 1989 dopiero w roku 2006. W przypadku obszarów leżących
poza metropolią helsińską status quo ante z roku 1989 został osiągnięty dopiero w roku
2010 i obecnie ceny są nieco niższe niż wówczas. Obecnie Finlandia cieszy się
wieloletnim okresem stabilizacji cen, jakiego nie doświadczono tu od wielu generacji.
6.2 Stare mieszkania
Fiński urząd statystyczny (Statistics Finland) podaje, że w przypadku starych mieszkań
kupowanych od pośredników ceny wzrosły o 2,1% w porównaniu z drugim kwartałem
ubiegłego roku. Wzrost cen w metropolii helsińskiej wyniósł 3,1% oraz 1,2% w pozostałych
regionach.
W regionie stołecznym ceny są wyższe: cena starego mieszkania wynosi średnio 3 495
EUR/m2. Średnia cen poza metropolią helsińską jest o 51% niższa i wynosi 1 698 EUR/m2.
Łączna średnia dla całego kraju to 2 257 EUR/m2.
Według Statistics Finland analizowane pod względem typu mieszkania, ceny mieszkań
jednopokojowych na terenie metropolii helsińskiej wzrosły o 1,4% w stosunku do
poprzedniego kwartału. W pozostałej części kraju ceny mieszkań jednopokojowych nie
uległy zmianie.
W górę poszły również ceny większych mieszkań. Ceny mieszkań dwupokojowych wzrosły
o 1,7% w Helsinkach i 0,7% poza regionem stołecznym.
Wartość domów szeregowych spadła w prawie całej Finlandii. Średni spadek cen wyniósł
1,2%. Jedynie w kilku fińskich regionach zanotowano wzrost cen, między innymi
w Finlandii Zachodniej, a także w satelitarnych miejscowościach w pobliżu metropolii
helsińskiej. Ceny domów szeregowych w trzecim co do wielkości mieście Finlandii,
Tampere, nie uległy zmianie.
6.3 Nowe mieszkania
W przypadku nowych mieszkań, czy to w blokach, czy w zabudowie szeregowej, ceny
wzrosły o 1,5%. Również w tym przypadku ceny rosły szybciej w Helsinkach: tempo
wzrostu wyniosło 3,5% w Helsinkach i zaledwie 0,4% w pozostałej części kraju.
15
W przypadku nowego mieszkania zakupowanego od developera cena na terenie
metropolii helsińskiej wynosi 4 596 EUR/m2. Jest to o około 32% więcej niż za m 2 starego
mieszkania. Wyjąwszy Helsinki, cena za m2 nowego mieszkania wynosi 2 955 EUR,
o 73% niż w przypadku starych mieszkań. Średnia cena nowego mieszkania w Finlandii
wynosi 3 381 EUR, czyli o 51% więcej niż w przypadku mieszkania używanego.
Statistics Finland podaje, że pomiędzy poszczególnymi regionami kraju występują
znaczne różnice. W Finlandii Wschodniej ceny nowych mieszkań spadły o 8,8%
w porównaniu z drugim kwartałem 2012 roku, podczas gdy w Finlandii Zachodniej ceny
wzrosły o 6%, czyli nawet więcej niż na obszarze metropolii helsińskiej.
6.4 Przykładowe ceny mieszkań w Helsinkach
Ceny wybranych nieruchomości w regionie stołecznym Finlandii zostały pokazane
w tabeli nr 36.
Tabela nr 3
Miasto
Dzielnica
Oulunkylä
Helsinki
Etu-Töölö
Matinkylä
Espoo
Olari
6
Powierzchnia
(m2)
61
71,5
83
107
47,0
66,0
173
82,0
89
45
64,5
81
100,5
Typ mieszkania
2 pokoje+kuchnia+sauna
3 pokoje+kuchnia+sauna
3 pokoje+kuchnia+sauna
4 pokoje+kuchnia+sauna
1 pokój+kuchnia+sauna
2 pokoje+kuchnia+sauna
5 pokoi+kuchnia+sauna
3 pokoje+kuchnia
4 pokoje+kuchnia
2 pokoje+kuchnia+sauna
3 pokoje+kuchnia+sauna
3 pokoje+kuchnia+sauna
4 pokoje+kuchnia+sauna
Cena w EUR
279 366
340 976
375 013
455 308
353 390
420 400
1 332 200
444 910
473 870
276 900
359 900
354 600
461 100
Źródło: Helsingin Sanomat, 10.09.2013 (fińskojęzyczna prasa codzienna)
16
6.5 Przykładowe ceny domów z okolicy Lahti7
7
Oferta z dnia 08.09.2013 r.
17
7. Płace w sektorze budowlanym
Średnie miesięczne zarobki pracowników sektora prywatnego w listopadzie 2011
roku z podziałem na główne grupy zawodowe i grupy wiekowe przedstawia poniższa
tabela.
Tabela nr 4
Główna grupa zawodowa
Liczba
Średnie zarobki pracowników etatowych
EUR/miesiąc
Łącznie x > 20 20-29 30-39 40-49 50-59
60–
Zawody łącznie
669 138 3 328
1 837 2 492 3 302 3 595 3 517 3 497
Kierownicy
39 672
5 793
..
3 431 5 211 6 032 6 111 5 813
Starsi specjaliści
164 704 4 150
..
3 070 3 911 4 406 4 477 4 491
Specjaliści
199 492 3 310
2 088 2 758 3 292 3 466 3 439 3 405
Pracownicy biurowi i działów
obsługi klienta
81 988
2 636
1 834 2 317 2 667 2 739 2 712 2 711
Pracownicy działów sprzedaży
i obsługi
114 840 2 326
1 840 2 099 2 371 2 432 2 399 2 344
Rolnicy, pracownicy przemysłu
leśnego i in.
578
2 210
..
Pracownicy sektora budowlanego,
naprawczego, wykonawcy
19 364
2 715
1 743 2 401 2 735 2 800 2 846 2 718
Pracownicy do obsługi procesów
produkcyjny, pracownicy transportu 17 835
2 713
1 791 2 450 2 737 2 691 2 928 2 544
Inni pracownicy
27 992
2 160
1 773 2 066 2 231 2 204 2 160 2 144
Zawód nieokreślony
2 673
2 718
..
1 839 2 104 2 300 2 280 2 145
2 311 2 732 2 879 2 845 2 919
18
Diagram nr 7
Od 1 kwietnia 2013 r. nastąpiły zmiany
w płacach w sektorze budowlanym
Finlandii.
Szczegółowo ten temat podany został
na stronie internetowej Finnish
Construction Trade Union
http://rakennusliitto.fi/en/
8. Wielkość rynku mieszkaniowego w Finlandii
Diagram nr 8
Z
danych
opublikowanych
przez
Główny Urząd Statystyczny Finlandii
wynika, że pod koniec 2012 roku
łączna liczba gospodarstw domowych
wynosiła
2 580 000,
większość
(74%),
z
których
stanowiła
małe
mieszkania.
Od roku 1990 liczba mieszkań wzrosła o 558 000, co oznacza roczny wzrost średnio
o 31 000 mieszkań. Jeszcze w latach 90. rocznie oddawano do użytku ok. 37 000
mieszkań, natomiast w ostatnim dziesięcioleciu ilość mieszkań oddawanych do użytku
zmalała.
19
Obecnie na rynku mieszkaniowym dominują bloki mieszkalne. Jeszcze w roku 1990 liczba
mieszkań w blokach mieszkalnych (939 000) porównywalna była do liczby mieszkań
w budynkach jednorodzinnych (tylko o 4000 mniej). W ostatnim dziesięcioleciu wyraźnie
zwiększył się udział budownictwa bloków mieszkalnych. Pod koniec roku 2008 liczba
mieszkań w blokach o 106 000 przekroczyła liczbę mieszkań w domach jednorodzinnych.
Ilość
budynków mieszkalnych w Finlandii - według rodzajów, oddanych do użytku
i w tracie budowy w latach 2004-2013 przedstawia tabela nr 5.
Tabela nr 5
8
Budynki ukończone
Budynki w trakcie budowy
Ogółem Wolnostojące Szeregowe
Bloki
mieszkalne
Ogółem
Wolnostojące Szeregowe
Bloki
mieszkalne
2004
39 448
20 159
5 221
13 348
30 662
12 798
4 651
12 949
2005
33 847
17 443
4 271
11 617
34 177
15 393
5 453
12 908
2006
35 327
17 375
4 541
12 720
33 885
16 153
5 459
11 945
2007
32 375
16 174
3 606
11 829
35 543
16 210
5 366
13 407
2008
27 113
13 578
2 531
10 110
30 542
14 471
4 094
11 430
2009
28 515
11 893
2 418
13 306
22 201
10 620
2 325
8 493
2010
36 380
13 040
3 418
18 856
25 894
10 484
2 867
11 762
2011
38 057
13 838
3 789
19 462
31 674
11 254
3 724
16 139
I
36 715
12 909
3 771
19 303
6 914
2 501
612
3 586
II
39 059
13 615
3 845
20 663
8 672
2 843
1 351
4 353
III
39 496
14 228
3 988
20 494
7 266
2 103
1 023
3 901
IV
36 470
13 342
4 014
18 346
8 541
2 514
732
5 238
I
33 410
10 833
3 548
18 070
6 641
2 660
749
3 146
II
33 179
10 596
3 189
18 496
8 254
2 658
1 285
4 041
2013*
8
Źródło: Statistcs Finland http://www.stat.fi/til/ras/2013/06/ras_2013_06_2013-08-28_tau_012_en.html
20
9. Wielkość rynku budownictwa kubaturowego
Wartość rynku budownictwa kubaturowego wynosiła w 2008 roku 24,1 mld EUR, z czego
prace budowlane wyniosły 14,7 mld EUR, a prace remontowe - 9,4 mld EUR.
Spośród nowo wybudowanych obiektów 5,8 miliardów EUR pochłonął rynek budownictwa
mieszkaniowego, natomiast pozostałe 8,9 mld EUR - rynek budownictwa użyteczności
publicznej. Równolegle udział prac remontowych wyniósł w budownictwie mieszkaniowym
4,9 mld EUR, a w budownictwie użyteczności publicznej - 4,5 mld EUR.
Wydane pozwolenia na budowę w 2013 r. (jednostka 1 000 m³)
Tabela nr 6
6/2013
Zmiana
w stosunku do roku
ubiegłego
%
16/2013
Zmiana
w stosunku do roku
ubiegłego
%
Ogółem
3 985
-28
18 813
-5
Budynki mieszkalne
877
-44
5 387
-21
Budynki (domki) letniskowe
83
-12
405
-17
Budynki handlowe i biurowe
837
-48
3 502
-3
Budynki użyteczności publicznej
440
13
1 454
3
Budynki przemysłowe
i magazyny
1 126
-6
4 299
4
Budynki rolnicze
327
39
2 415
38
Pozostałe
296
-27
1 350
-13
Rodzaj budynku
21
10. Rządowe sposoby wspierania inwestorów budujących budynki mieszkalne lub
właścicieli budynków prowadzących remonty
Rząd fiński wspiera zakup i budowę budynków mieszkalnych, oferując ulgę mieszkaniową
w postaci zwrotu podatków za odsetki z pożyczek mieszkaniowych. Ponadto możliwe jest
otrzymanie
zwrotu
podatków
za
prace
remontowo-wykończeniowe.
Spółdzielnie
mieszkaniowe (w Finlandii są to bloki mieszkalne oraz domy jednorodzinne w zabudowie
bliźniaczej) do końca roku 2010 mogły otrzymać dofinansowanie remontów budynków,
przy czym w okresie 01.04. - 31.12.2010 dofinansowanie miało przysługiwać wyłącznie na
inwestycje poprawiające efektywność energetyczną.
Ponadto rząd wspiera budowę i remonty mieszkań na wynajem oraz mieszkań
półwłasnościowych poprzez pożyczki preferencyjne i ulgi budowlane. Przez pojęcie
mieszkania półwłasnościowego rozumie się typ mieszkania, za które lokator przed
wprowadzeniem się do mieszkania uiszcza jednorazową opłatę stanowiącą określony
procent wartości mieszkania, a następnie płaci tylko miesięczny czynsz. Jest to forma
pośrednia między mieszkaniem wynajętym a własnościowym.
W
ramach
pakietu
pomocowego
dla
sektora
finansów
w
2009
przewidziano
Finansowanie budownictwa mieszkaniowego w wysokości 20 mln EUR na subskrybcję
maksimum 70% akcji, które planuje wyemitować Państwowa Agencja Kredytowa ds.
Finansowania Samorządów Lokalnych. Planowana kwota ma być wystarczająca do
współfinansowania budowy ca 20 000 nowych mieszkań.
Inwestycje w budownictwo mieszkaniowe pozwoliły na przetrwanie wielu firmom
z branży budowlanej.
Za politykę mieszkaniową kraju odpowiada wydział mieszkaniowy Departamentu
Środowiska
Zabudowanego
w
Ministerstwie
Środowiska.
Zarządzanie
ulgami
mieszkaniowymi od początku 2008 roku nie należy do obowiązków Ministerstwa
Środowiska, tylko Ministerstwa Zdrowia i Spraw Socjalnych.
Dofinansowania, ulgi i gwarancje mieszkaniowe przyznaje ponadto Centrum FinansowoRozwojowe Budownictwa Mieszkaniowego ARA.
22
11. Wielkość i asortyment rynku stolarki budowlanej
Całkowita
wartość
wyrobów
wykorzystywanych
w
budownictwie
mieszkaniowym
i budownictwie użyteczności publicznej wyniosła w 2008 roku 11,8 mld EUR. Z tego ok.
380 mln EUR przypada na rynek okien z drewnianą ramą, a na rynek drewnianych drzwi
ok. 240 mln. Wartość stolarki budowlanej wykonanej z metalu wyniosła łącznie 160 mln
EUR.
Ilość okien wytwarzanych rocznie w Finlandii wynosi ok. 1,4 mln. Brak szczegółowych
danych na temat ilości produkowanych rocznie drzwi.
Zdecydowaną większość (blisko 80-90%) okien produkowanych w Finlandii stanowią okna
drewniano-aluminiowe. Udział okien plastikowych wynosi zaledwie kilka procent,
w przeciwieństwie do innych krajów Europy.
Nowo produkowane okna i drzwi trafiają średnio w 50% do nowych budynków
i w pozostałych 50% do budynków remontowanych, podczas gdy w Europie Środkowej
udział nowych okien i drzwi w budynkach remontowanych jest wyższy.
12. Specyficzne wymagania dla rynku okien i drzwi
Okna i drzwi, jak również inne wyroby budowlane, muszą spełniać określone wymogi.
W Finlandii do obrotu handlowego upoważnia m.in. oznakowanie CE, system stosowany
w krajach ETA. Symbol CE wraz z informacją towarzyszącą stanowi wiążące prawnie
poświadczenie przeprowadzenia i zakończenia procedury oceny zgodności i oznacza
przyjęcie przez producenta odpowiedzialności za wprowadzenie wyrobu na rynek.
W Finlandii instytucją upoważnioną do kontroli oznakowania CE na produktach jest z mocy
Ministerstwa Środowiska Centrum ds. Bezpieczeństwa Technologii TUKES. TUKES
kontroluje oznakowania CE wszystkich produktów wprowadzanych na fiński rynek.
Zgodnie z rozporządzeniem wydanym przez Ministerstwo Środowiska z dnia 22 grudnia
2008 roku, zaostrzającym wymogi odnośnie izolacji, od początku b.r. przenikalność
cieplna drzwi zewnętrznych i okien może wynosić maksymalnie 1,0 W/m 2K. Z tego
powodu większość okien obecnie produkowanych w Finlandii ma szkło selektywne.
W szczególnych przypadkach okna i drzwi zewnętrzne powinny mieć też określone
parametry akustyczne.
23
Fińskie okna różnią się od okien produkowanych w innych krajach Europy oraz w USA,
ponieważ mają potrójne szyby i podwójne ramy, podczas gdy w oknach produkowanych
w pozostałej części Europy są dwie szyby i jedna rama. Ponadto w fińskich oknach
większa jest głębokość ramy okiennej. Te dwa elementy mają wpływ na to, że fińskie okna
lepiej zabezpieczają przed utratą ciepła.
W przypadku wyrobów wykorzystywanych w budownictwie mieszkaniowym i budownictwie
użyteczności publicznej nie występują bariery w dostępie towarów z innych krajów na
rynek fiński.
13. Kanały dystrybucji okien i drzwi
Fińska Federacja Przemysłu Budowlanego Rakennusteollisuus nie dysponuje danymi
procentowymi na temat różnych kanałów dystrybucji okien i drzwi oraz ich udziału
w ogólnej sprzedaży. Wiadomo jednak, że okna i drzwi są sprzedawane bezpośrednio
przez producenta lub, w dużym stopniu, za pośrednictwem dystrybutorów. Okna,
w przeciwieństwie do drzwi wewnętrznych, nie są zwykle sprzedawane do sklepów
budowlanych, tylko trafiają w głównej mierze bezpośrednio do przedsiębiorców
budowlanych, fabryk domów oraz do firm zajmujących się remontem budynków.
14. Rynek detaliczny materiałów budowlanych
Rynek materiałów budowlanych w Finlandii jest zdominowany przez duże sieci
handlowe, z których największy udział mają fińskie markety DIY – firma Rautakesko wraz
z jej siecią sprzedaży detalicznej
K-Rauta, K-Maatalous, wchodzące
w skład
wielobranżowej grupy KESKO (K-Group), zatrudniającej w 2012 roku 9.105 pracowników.
W 2012 r. firmy branży budowlanej wchodzące w skład KESKO osiągnęły sprzedaż netto
w wysokości 2.827 mln EUR.
24
Firmy wchodzące w skład grupy Kesko i ich znaki towarowe
Artykuły spożywcze (powyżej)
Wyposażenie domu, artykuły sportowe (powyżej)
Budowlane ogrodnicze (powyżej)
Motoryzacyjne (powyżej)
25
KESKO ma rozbudowaną sieć sprzedaży materiałów budowlanych w Finlandii.
W 2012 roku firma dysponowała 254 punktami sprzedaży detalicznej.
Firma obecna jest także w innych krajach w tym w Szwecji, Norwegii, Estonii,
na Litwie, Łotwie, Białorusi i w Rosji.
Potencjał firmy w Finlandii pokazany został w poniższej tabeli.
Tabela nr 7
Ilość punktów sprzedaży
Obroty w mln EUR (bez VAT)
Nazwa sklepu
2012
2011
2012
K-rauta
42
41
587
584
Rautia
99
106
487
489
209
226
Rautakesko
B2B
2011
K-maatalous
83
88
463
417
K-customer
30
31
47
49
Ogółem
254
266
1.792
1.765
Jedynym
przedstawicielem
zagranicznych
sieci
jest
niemiecki
BAUHAUS,
posiadający swoje supermarkety w takich miastach jak Helsinki (Espoo, Vanta), Turku
i Tampere.
26
Przykładowe zdjęcie jednego
z supermarketów firmy Bauhaus w Finlandii
15. Aktualne ceny detaliczne wybranych materiałów budowlanych
Ceny kształtują się rozmaicie w zależności od jakości i ilości produkowanych okien.
Średnia cena okna typu MSE (z podwójną ramą drewniano-aluminiową i potrójna szybą),
o rozmiarze 120x140 cm wynosi ok. 250 EUR. W okresie letnim ceny okien mogą
wzrosnąć nawet o 20%.
K-Rauta
Tabela nr 8
Kod
Opakowanie
Cena w EUR
(m²)
za 1 m²
500880656 Kaindl
2,40
22,90
500835655 Lamin Cello 32
2,48
22,90
500835824 Lamin Cello 32 Pӓhkinӓ
2,42
19,90
Wyszczególnienie
towaru
Panele podłogowe grubość 8 mm
Panele podłogowe grubość 13 mm
Różne ceny
24,90 – 52,90
Panele podłogowe grubość 14 mm
ELLETT (14x189x1860 mm)
2,812
51,80
Drzwi zewnętrzne (z szybkami
27
ozdobnymi)
Różne ceny
309 - 479
Model Ulko-Olvi Cello UOR 6
379
Model Ulko-Olvi Cello UOR 3
529
Drzwi wewnętrzne
Różne ceny
39 – 145
Bauhaus (lokalizacja - Vantaa)
Tabela nr 9
Kod
Wyszczególnienie
towaru
Wymiary
w
EUR
60520681
Sklejka 12 (jednostka miary mm)
34460070
Sklejka 12 (jednostka miary mm)
12x1220x2440
47,90
60520672
Sklejka 9 (jednostka miary mm)
9x1200x2440
23,50
34460150
Sklejka 9 (jednostka miary mm)
9x1220x2440
40,90
34460140
Sklejka 6,5 (jednostka miary mm)
6,5x1220x2440
31,20
34450200
Płyta paździerzowa
11x1200x2600
12,95
34450090
Płyta paździerzowa
16x1220x2750
21,65
257x123x60
0,99
257x123x60
1,59
Cegła ceramiczna dziurawka ((j.m.
mm)
Cegła ceramiczna pełna ((j.m. mm)
Fuga Mapei – opakowanie 5 kg
Zaprawa klejowa Mapei –
opakowanie 20 kg
12x1200x2440
Cena
29,50
38,54
27 – 47,90
28
33990005
Pustaki betonowe 200 (j.m mm)
200x498x195
2,90
33990006
Pustaki betonowe 250 (j.m mm)
200x498x195
3,40
33990001
Pustaki betonowe 100 (j.m mm)
100x498x195
1,78
33990002
Pustaki betonowe 150 (j.m mm)
150x498x195
1,40
Drzwi wewnętrzne (promocja)
109,00 – 279,00
Drzwi zewnętrzne (promocja)
579,00 – 799,00
Przykładowe zdjęcia drzwi i okien
z jednego z supermarketów
Bauhaus.
29
Sprzedaż internetowa – przykładowe ceny
Tabela nr 10
Kod
Wyszczególnienie
towaru/
Wymiary
zdjęcie
S100
Cement (tona)
S100
Cement w workach 25 kg
(mm)
w EUR
125,00
5,20
Piasek (tona)
Cegła czerwona dziurawka
Cena
91,00
285x85x60
0,7
(promocja 0,56)
Dachówka
Płytki klinkierowe
257x123x57
0,75
(promocja 0,56)
Wysokość 790,0 mm
Wanna
Głębokość 720,0 mm
Długość 1560 mm
Pojemność 180,0
749,00
(promocja 599,00)
litrów
30
WC
Lampa ogrodowa
699,00
(promocja 499,00)
54,9
(promocja 49,00)
Źródło: http://www.taloon.com/?gclid=CL73l4PYsbkCFbN3cAod0zUAXA
16. Perspektywy rozwoju budownictwa mieszkaniowego i budownictwa użyteczności
publicznej w najbliższych latach
W roku 2009 rynek budownictwa mieszkaniowego i budownictwa użyteczności publicznej
w Finlandii dotknął kryzys, który spowodował spadek w budownictwie. W najbliższych
latach zapotrzebowanie na rynku mieszkaniowym w Finlandii będzie wynosić ok. 30 000
nowych mieszkań rocznie.
Udział budownictwa w tworzeniu PKB jest w Finlandii wyższy niż w innych krajach
o porównywalnym poziomie rozwoju. Prognozy przewidują spadek w najbliższych latach,
który nie będzie jednak równie dotkliwy jak przykładowo w innych krajach nordyckich.
31
Diagram nr 9
Trwająca wciąż rozbudowa miast zapewnia ciągłe zapotrzebowanie na budowę nowych
mieszkań. Szacuje się, że w najbliższych latach dzięki ulgom oferowanym przez rząd
fiński znacznie wzrośnie wartość budownictwa remontowego.
Przed fińskim rynkiem budowlanym stoją nowe wyzwania ze względu na problem
starzenia się społeczeństwa. Liczba osób starszych (za takie uważa się osoby, które
ukończyły 65. rok życia) wzrośnie w ciągu najbliższych 20 lat o pół miliona, co zmusi fiński
rynek budownictwa mieszkaniowego do zwrócenia większej uwagi na dostosowanie
funkcjonalności budynków do osób starszych. W roku 2008 w blokach mających ponad 3
piętra i nie wyposażonych w windy mieszkało 24 000 starszych osób. W blokach
trzypiętrowych bez wind mieszkało blisko pół miliona osób, z których liczba osób starszych
wynosiła 72 000.
32
17. Fiński import wybranych materiałów budowlanych
Fiński import wybranych materiałów budowlanych w latach 2011 – 2012 przedstawia
poniższa tabela.9
Tabela nr 11
Lp
Kod
towaru
wg
SITC
1
634
2
3
6345
6353
4
661
5
662
6
676
7
679
8
6827
9
Nazwa towaru
Sklejka, płyta
wiórowa
Płyta pilśniowa
Stolarka budowlana
Wapno,cement,
materiały
budowlane
Glina i ogniotrwałe
materiały
budowlane
Pręty, wyroby
walcowane
Rury stalowe
Rury miedziane,
osprzęt
Jednostka
miary10
2011
Wartość
Ilość
X1000
EUR
2012
Wartość
ilość
X1000
EUR
mᶾ
339 534
168 796
419 196
170 257
mᶾ
mᶾ
108 647
35 284
67 346
68 415
174 855
36 390
64 905
65 680
1 089 076
126 865
1 008 348
130 200
161 318
100 209
156 444
91 942
414 997
351 834
411 377
326 699
421 225
653 287
161 342
328 768
5 783
60 720
5 781
62 176
Źródło: TULLI – Fiński Urząd Celny
Jednostka miary wyrażona w tonach, o ile nie zaznaczono inaczej
10
33
18. Wymiana handlowa Polski z Finlandią w sektorze budowlanym na tle innych krajów
nordyckich.
Diagram nr 9
Liczba
Kraj
ludności
(mln)
Finlandia
5,40
Norwegia
4,98
Szwecja
9,48
Dania
5,58
źródło: eurostat
19. Targi i wystawy w sektorze budowlanym w Finlandii w 2013/2014
Helsinki 2013
Tabela nr 12
Nazwa targów
Okres trwania
Oryginalny opis targów
targów
Kwiecień
Own Cabin offers the visitors information
Own Cabin
11 - 14
and products from basic practical solutions
to the latest fads. Active visitors investing in
their leisure time are coming to the fair
34
prepared to buy, ready to make even quite
large acquisitions...
Wrzesień/Listopad
Finn Build Helsinki 2013 is one of the
leading events of dedicated information
about building industry. Finn Build Helsinki
2013 will showcase all types of building
supplies.
Finn Build
30.09 – 03.10
Exhibitor's Profile:
Decoration, Home and Office Design,
Furniture, Lightning Quality and
Maintenance, Household Appliances,
Domestic Appliance Technology, Industrial
Cleaning and Maintenance Stone etc.
Listopad
Real Estate 2013
13 – 15
Real estate and security business
Jyväskylä 2013
W dniach 8-10 marca 2013 r. w Jyväskylä (miasto liczące 132.000 mieszkańców
i oddalone od Helsinek ok. 280 km jest 7 największym miastem w Finlandii), w którym
odbyła się impreza targowa „Building Trade and Home Renovation” poświęcona szeroko
pojętemu sektorowi budownictwa oraz wyposażenia wnętrz, na której Wydział Promocji
Handlu i Inwestycji zorganizował stoisko informacyjne.
W targach wzięło udział 250 wystawców prezentujących m.in. rozwiązania techniczne
dotyczące budowy domów, systemów ogrzewania i wentylacji, maszyny budowlane oraz
artykuły wyposażenia wnętrz. Imprezę odwiedziło prawie 20 000 osób.
Jyväskylä jest drugim, po Helsinkach, najważniejszym miastem imprez targowych.
Odbywają się tutaj krajowe i międzynarodowe imprezy kongresowe i wystawiennicze.
35
Głównym miejscem organizacji tych wydarzeń jest centrum kongresowe i targowe
Jyväskylän Paviljonki.
Wykaz materiałów polskich firm z szeroko rozumianego sektora branży budowlanej,
rozdawanych na stoisku targowym Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji w Helsinkach
w Jyväskylä:
1. Ulotka, „The house of your dreams”,
Domek
2. CD, „Światło”, Art-Metal
3. Ulotka, „Meble – Vega System”,
Vega
4. Ulotka, „Wiśniowski teollisuudelle”,
Wiśniowski
5. Katalog, „Okna Amberline”,
Amberline
6. Broszura, „Meble dziecięce Baggi”,
Baggi
7. Ulotka, „Glasses”, Huta Szkła
Zawiercie
8. Katalog, „Wiśniowski Industrial
Gates”, Wiśniowski
9. Katalog, „Fences”, Complex
10. Pakiet promocyjny, Bob Rollo
11. Ulotka (2 rodzaje), „Balustrades &
Stairs”, Atrium
12. Katalog, “Panele ścienne, sufitowe,
drzwi”, Prestige
13. Ulotka, „Half-timbered Houses”, Rega
14. Ulotka, „Drew-Trans”, Drew-Trans
15. Ulotka, Mostostal
16. Pakiet informacyjny, Dantom
17. Ulotka, „Wood Parquet”, Drew-Parkier
18. Ulotka, „Window Sills”, Piechtura
19. Ulotka, „Prestige-Delux”, Prestige
20. Katalog, „Światło”, Art-Metal
36
Helsinki 2014
Tabela nr 13
Nazwa targów
Okres trwania
Oryginalny opis targów
targów
Kwiecień
Own Cabin offers the visitors information
and products from basic practical solutions
to the latest fads. Active visitors investing in
Own Cabin
03 - 06
their leisure time are coming to the fair
prepared to buy, ready to make even quite
large acquisitions...
Październik
Finn Build Helsinki 2014 is one of the
leading events of dedicated information
about building industry. Finn Build Helsinki
2014 will showcase all types of building
supplies.
Finn Build
01.10 – 03.10
Exhibitor's Profile:
Decoration, Home and Office Design,
Furniture, Lightning Quality and
Maintenance, Household Appliances,
Domestic Appliance Technology, Industrial
Cleaning and Maintenance Stone etc.
37
20. Przetargi publiczne w Finlandii w szeroko rozumianym sektorze budowlanym
Wstępne ogłoszenia informacyjne o przetargach budowlanych w okresie od 01.01 do
31.08.2013.
Budowy ogółem: 35
Remonty ogółem: 15
Planowane obiekty:
Obiekty remontowane:
- przychodnia: 1
- szkoła: 7
- punkt segregacji odpadów: 1
- budynek policji: 1
- dom spokojnej starości: 1
- przedszkole: 4
- sieć energetyczna, wodociągowa, etc.: 3
- szpital: 1
- budynek straży pożarnej: 2
- instytut badawczy: 2
- dom opieki: 1
- centrum kulturalne: 1
- budynki portowe: 1
- centrum usług socjalnych: 3
- drogi: 1
- centrum rehabilitacyjne: 1
- budynki przejścia granicznego: 1
- zbiornik retencyjny: 1
- budynek przemysłowy: 1
- kompleks mieszkalny:
- lokomotywownia: 1
- sieć energetyczna, wodociągowa etc: 3
- uniwersytet: 2
- budynek parafialny: 1
- kościół: 2
- szkoła: 3
- pływalnia: 1
- więzienie: 1
- kuchnia: 1
- centrum szkoleniowe: 1
Dodatkowe informacje na temat przetargów publicznych w Finlandii można uzyskać pod
niżej wymienionymi linkami:

http://ted.europa.eu TED (Tenders Electronic Daily) jest internetową wersją "Suplementu
do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej” poświęconą europejskim zamówieniom
publicznym, w tym zamówieniom publikowanym w Finlandii.

http://helsinki.trade.gov.pl/pl/ZamowieniapubliczneFinlandia/article/detail,10362,Zamowieni
a_publiczne_UE.html

http://helsinki.trade.gov.pl/pl/ZamowieniapubliczneFinlandia/article/detail,10505,Portal_Pro
mocji_Eksportu.html (portal promocji eksportu)
38
21. Kultura biznesu w Finlandii
Fińska etykieta biznesu
Co do zasady, Finowie są tolerancyjnym i otwartym społeczeństwem, więc wszelkie
ewentualne gafy wynikające z różnic międzykulturowych nie niosą ze sobą rażących
konsekwencji. Poniższe wskazówki mają pomóc uniknąć nieporozumień i ułatwić jak
najbardziej skuteczną komunikację.
Stosunki międzyludzkie i komunikacja
 Finowie są nastawieni na cel i od razu przechodzą do sedna sprawy, nie potrzebują
wcześniejszego nawiązywania kontaktów osobistych, aby nawiązać kontakty
biznesowe, choć z drugiej strony zależy im na długotrwałym utrzymywaniu relacji.
 Styl prowadzenia biznesu można określić jako formalny – Finowie niechętnie prowadzą
niezobowiązujące rozmowy wstępne, raczej od razu przechodzą do sedna sprawy
i właściwych negocjacji.
 Finowie przywiązują ogromną wagę do otwartości i prostoty wypowiedzi. Finowie, to
społeczeństwo egalitarne, dlatego też ostentacyjne zachowania są dla nich rażące np.
zbyt strojny ubiór może być odczytany jako przejaw arogancji, z tego również powodu
Finowie nie lubią zbyt głośnego lub zbyt ekspresyjnego zachowania w miejscach
publicznych.
 Finowie cenią sobie bezpośrednią komunikację, oczekują, iż partner w rozmowie wyrazi
swój rzeczywisty pogląd, a nie wypowie jedynie ugrzecznioną formułkę, by zadowolić
swojego rozmówcę.
 Finowie nie potrzebują kontaktu twarzą w twarz, często nawet preferują korespondencję
mailową przy załatwianiu spraw.
 Finowie znakomicie zarządzają czasem i tak planują dzień, by załatwić jak najwięcej
spraw.
 Budowanie relacji ma miejsce poza biurem w restauracji czy w saunie. Zaproszenie do
sauny nie powinno być odrzucone jako, że jest to nieodłączna część fińskiej kultury.
 Słowo ma bardzo dużą wartość, słowne obietnice są tak samo ważne jak pisemne
umowy.
 Różnice w poglądach na kwestie zawodowe nie są odbierane jako krytyka danej osoby.
 Wręczanie prezentów nie jest popularne.
 Język angielski jest powszechnym językiem komunikacji.
39
 Finowie mogą zachowywać się podejrzliwie w stosunku do cudzoziemców – uważa się
np., że pewne procesy nie są tak zaawansowane jak w Finlandii, znalezienie
kompetentnego kierownictwa średniego szczebla za granicą postrzegane jest jako
problematyczne lub potrzebny jest zwiększony nadzór.

“Made in Poland” to nie jest argument przy sprzedaży polskich produktów w Finlandii,
Finowie oczekują raczej, iż fińskie produkty będą tańsze niż szwedzkie bądź
niemieckie.
Etykieta spotkań biznesowych
 Mocny uścisk dłoni jest standardowym powitaniem dla obydwu płci. Przy powitaniu
grupy osób, rękę powinno uścisnąć się w pierwszej kolejności kobiecie.
 Do osób zwraca się używając tytułu i nazwiska. Kiedy tytuł nie jest znany stosuje się
zwrot Pan/Pani. Powinno zaczekać się, aż rozmówca sam zaproponuje mówienie po
imieniu.
 Wcześniejsze uzgadnianie wizyty np. za pośrednictwem maila, telefonu jest konieczne,
nie praktykuje się niezapowiedzianych wizyt.
 Z dotychczasowej praktyki wynika, że terminy pierwszych kontaktów, tj. spotkań i wizyt
powinny być uzgadniane z
przynajmniej miesięcznym wyprzedzeniem. Przed
pierwszym spotkaniem, z ainteresowani powinni zapoznać potencjalnego fińskiego
partnera z profilem swojej działalności. W praktyce sprowadza się to do wypełnienia
standardowego formularza tzw. „company fact sheet”.
 Agenda, cel i udział osób w spotkaniu powinien być jasno sformułowany i wcześniej
uzgodniony.
 Godziny pracy różnią się w zależności od pory roku: zimą biura pracują w godzinach
08:00 - 16:15 podczas gdy latem najczęściej 08:00 - 15:15.
 Większość firm i przedsiębiorstw ma długi urlop w lipcu, nie planuj więc spotkań na ten
miesiąc, sezon urlopowy trwa też w czerwcu i sierpniu.
 Spotkania rozpoczynają się punktualnie, warto więc przyjść nawet parę minut
wcześniej.
 Należy powiadomić wcześniej o ewentualnym spóźnieniu. Punktualność jest oznaką
szacunku i efektywnej pracy.
 Przed rozpoczęciem rozmów, nie jest wymagane prowadzanie kurtuazyjnej rozmowy,
jeśli w ogóle ma ona miejsce jest ona ograniczona do niezbędnego minimum i zwykłej
formy grzecznościowej.
 Oczekuje się, iż osoba przybywająca na spotkanie jest przygotowana i dokonuje
prezentacji w sposób sprawny i rzeczowy.
 Spotkania rozpoczynają się i kończą o wyznaczonym czasie.
40
 Prezentacje powinny być rzeczowe, czytelne i proste w wymowie a wszelkie ozdobniki
jak wykrzykniki, odgłosy czy krzykliwe tytuły wyeliminowane.
 Finowie rzadko zadają pytania, prezentacja powinna być więc na tyle wyczerpująca,
żeby uniknąć zadawania dodatkowych pytań i udzielania wyjaśnień.
 Podczas spotkań często zapadają długie chwile milczenia, co jest zachowaniem
zupełnie normalnym i ogólnie przyjętym. Podczas rozmowy należy utrzymywać kontakt
wzrokowy z rozmówcą. Okazywanie emocji (frustracji, zdenerwowania itd.) nie jest mile
widziane, nie powinno się także zachowywać zbyt nieformalnie.
 Jeśli chodzi o żarty czy dowcipy nie ma takich, które byłyby zakazane.
Etykieta ubioru
 Ubiór biznesowy cechuje formalna elegancja.
 Mężczyźni noszą ciemne garnitury – czarny garnitur nie jest konieczny, ale zawsze jest
bezpiecznym wyborem.
 Kobiety noszą garnitury lub stonowane kolorystycznie garsonki.
Wręczanie wizytówek
 Wizytówki wymienia się bez specjalnego rytuału.
 Wizytówka powinna być wręczona rozmówcy w sposób czytelny, a jej treść powinna
być zrozumiała.
 Wizytówce należy się szacunek, jako, że prezentuje sposób, w jaki traktujemy jej
właściciela.
Różnice w kulturze biznesowej Polski i Finlandii
 Problem w komunikacji między fińskimi i polskimi biznesmenami wynika często nie
z braku znajomości języka, a raczej z wolnego sposobu przepływu informacji. Długie
oczekiwanie na decyzje z Finlandii, może być frustrujące dla polskiego partnera.
 Polska to raczej kultura oparta na relacjach, zaś Finowie są bardziej konkretni
i zorientowani na osiągnięcie konkretnego celu zawodowego.
 W Polsce bardziej niż w Finlandii popularne jest prowadzenie „rozmów o niczym”.
41
 Polscy partnerzy są bardziej bezpośredni i emocjonalni w wyrażaniu swoich opinii,
podczas gdy partner fiński okazuje postawę bardziej stonowaną.
22. Użyteczne linki


http://www.rakennusteollisuus.fi/en/ Confederation of Finnish Construction Industries RT
(CFCI), Konfederacja Fińskiego Przemysłu Budowlanego:
http://www.ek.fi/ek/en/ Confederation of Finnish Industries (EK)

http://www.stat.fi/tup/suoluk/suoluk_kansantalous_en.html Statistics Finland

http://www.vero.fi/en-US Vero (Urząd Skarbowy)

http://www.vero.fi/enUS/Tax_Administration/Po_polsku/Zagraniczni_pracownicy_brany_budowlanej_(20859)
(polska wersja językowa fińskiego Urzędu Skarbowego dotycząca podatków w Finlandii od
pracowników w branży budowlanej)

http://www.vero.fi/enUS/Tax_Administration/Po_polsku/Zagraniczni_pracownicy_oddelegowani_do_p(14455)
(jw)

http://finlandia.msz.gov.pl/pl/ Ambasada RP w Helsinkach

http://helsinki.trade.gov.pl/pl/ Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w
Helsinkach

http://ted.europa.eu TED (Tenders Electronic Daily) jest internetową wersją "Suplementu
do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej” poświęconą europejskim zamówieniom
publicznym, w tym zamówieniom publikowanym w Finlandii.

http://helsinki.trade.gov.pl/pl/ZamowieniapubliczneFinlandia/article/detail,10362,Zamowieni
a_publiczne_UE.html

http://helsinki.trade.gov.pl/pl/ZamowieniapubliczneFinlandia/article/detail,10505,Portal_Pro
mocji_Eksportu.html (portal promocji eksportu)

http://www.hankintailmoitukset.fi (HILMA jest portalem, na którym fińskie firmy
zamieszczają informacje o bieżących przetargach w języku fińskim i szwedzkim)
42

http://rakennusliitto.fi/pl/ polska wersja językowa strony internetowej Związku Zawodowego
Pracowników Budownictwa w Finlandii.

http://www.mol.fi/mol/fi/99_pdf/fi/01_esitteet/suomeentyohon_puola.pdf (informacja
Fińskiego Ministerstwa Pracy na temat warunków pracy codzoziemców w Fnlandii – strona
w polskiej wersji językowej)
Użyteczne linki dotyczące standaryzacji w branży budowlanej

Centrum ds. Bezpieczeństwa Technologii TUKES:
http://www.tukes.fi/en/Branches/Construction-products/
http://www.tukes.fi/en/Branches/Construction-products/CE-marking/

Stowarzyszenie ds. Standardyzacji, Finnish Standards Association SFS:
http://www.sfs.fi/en
SFS zajmuje się m.in. dystrybucją standardów dla poszczególnych grup produktów branży
budowlanej za odpłatnością.
Na fińskim rynku budowlanym obowiązują zharmonizowane standardy budowlane
hEN powiązane z europejskimi standardami CE.
Opracowanie:
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
w Helsinkach
Helsinki, dn. 12.09.2013 r.
43

Podobne dokumenty