Download: RaportTres
Transkrypt
Download: RaportTres
BIZNES Trawers Krótki opis wdrożenia i praktyczny przewodnik po pakiecie oprogramowania Trawers TRAWERS ZINTEGROWANY PAKIET OPROGRAMOWANIA KLASY ERP Umiejętność doboru technologii często ma bezpośredni wpływ na pracę przedsiębiorstwa. Czasem nie można pozwolić sobie na zmianę całości platformy systemowej i używanie Wolnego Oprogramowania, ale migracja kluczowych aplikacji znacznie usprawnia codzienną pracę. KRZYSZTOF DREWICZ Krótko o króliku M iejscem wdrożenia była średniej wielkości ogólnopolska firma[1] produkcyjno-handlowa z branży olejowej. Wielodziałowa (dobrze to ilustruje Rysunek 1) firma była zorganizowana jako jednostki samofinansujące się. W dużym uproszczeniu oznaczało to prowadzenie własnej, pełnej księgowości w każdym biurze, zakupy towarów w spółce produkującej towar, własną logistykę, politykę wynagradzania – jednym słowem, dużo dodatkowych kosztów. Nie trudno o pomyłki w typowych sytuacjach. Problemy wywoływał już towar znajdujący się np. w Lublinie, a pożądany w Rzeszowie. Koniecznością było wystawienie dokumentów przesunięć międzymagazynowych (tzw MM), zaksięgowanie oraz przekazanie ich (wydrukowanie i wysłanie np. faksem) do oddziału docelowego, a tam zaksięgowanie przed wystawieniem faktury 46 Rysunek 1: Schematyczna mapka Polski z zaznaczonymi oddziałami i biurami handlowymi firmy klienta. Serwer znajduje się w okolicy Warszawy (ale nie jest umiejscowiony w żadnym oddziale). NUMER 19 SIERPIEŃ - WRZESIEŃ 2005 WWW.LINUX-MAGAZINE.PL Trawers Znaczenie słowa Trawers (definicja ze Słownika wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego) Trawers – belka poprzeczna, wiązar poprzeczny; odcinek trasy wysokogórskiej biegnący w poprzek albo w skos ściany, zbocza; przejście w poprzek albo w skos po stoku góry; zygzakowaty kurs statku lub samolotu. sprzedaży. Można także dodać kwestie poszukania pożądanego towaru, ale tutaj z pomocą przyszły komunikatory internetowe i e-mail zamiast tradycyjnego dzwonienia. Jako pierwszą próbę walki z problemami wielu oddziałów w firmie zastosowano system obiegu i wymiany dokumentów. Polegał on na przesyłaniu gotowych plików z danymi (faktury, dokumenty magazynowe) pomiędzy oddziałami. Niestety, ma on spore wady: dane są opóźnione (synchronizacja wymaga udziału operatora i przeprowadzana nawet co 5-10 minut jest przyczyną pewnych problemów), a praca wymaga sporej uwagi przy wprowadzaniu zmian w definicjach operacji księgowania. Pozostawały też sytuacje nierozwiązywalne: kto powinien zakładać kartotekę dla kontrahenta, gdy może on współpracować z kilkoma oddziałami, a w najgorszym przypadku kupować towary w jednym, a sprzedawać usługi w innym. Choćby ustalenie salda czy wystawianie kompensat nagle zaczyna być dużym problemem. Uruchomiony w bardzo uproszczonej formie system przesyłania plików pozwalał na tak podstawowe operacje jak wyliczenie po- datków, oszacowanie kosztów i zysków oraz prowadzenie wspólnej księgi głównej. Przez kilka lat rozwiązanie takie dobrze się sprawdzało. Reorganizacja firmy wymusiła zmianę dotychczasowego systemu FiK z wersji pracującej pod kontrolą DOS na nowszą wersję linuksową. Całość wdrożenia od momentu decyzji do pierwszej wystawionej faktury nie zajęła nawet dwóch miesięcy. Na tak dużą sprawność wpływ miało zachowanie w większości dotychczasowego interfejsu użytkownika. Jako ciekawostkę należy zauważyć, że pakietu nie uruchamiał producent oprogramowania, tylko zewnętrzna firma – jej partner zapewniający: serwer wraz z jego kolokacją, łącze i pełną opiekę wraz z serwisem. Widać tutaj, że taki trójpodział dobrze się sprawdził: producent zapewnia oprogramowanie, wdrożeniem zajmuje się firma bazująca na własnych specjalistach, pracujących od dawna z platformą linuksową, jak i własnym sprzęcie oraz zapleczu kolokacyjnym. Klientowi zaś pozostaje już tylko cieszyć się z dobrej pracy pakietu i szybkiego reagowania na jego potrzeby (dodatkowe programy usprawniające i poszerzające funkcjonowanie jako całości). Trawers od środka Jak widać na zrzutkach, interfejs jest czysto tekstowy (obrazuje to Rysunek 2). Oprogramowanie pracuje w całości na serwerze, wysyłane są jedynie efekty przetwarzania, a nie dane, nie ma potrzeby instalowania serwera baz danych czy jakiegokolwiek oprogramowania poza demonem sshd. Do obsługi od strony użytkownika potrzeba dowolnego terminala, potrafiącego obsłużyć konsolę w postaci 80x25 znaków. Rysunek 2: Zrzut z pracy programu Trawers, trudno go określić mianem GUI, jak widać, jest to w pełni tekstowy interfejs. WWW.LINUX-MAGAZINE.PL BIZNES Rysunek 3: Instalator w trakcie pracy. Na pierwszy rzut oka może wydawać się prosty czy wręcz spartański, ale jest przejrzysty i szybki w działaniu. Komputer PC klasy 386 jest trochę za słaby na płynną obsługę sesji ssh oraz trudny w serwisowaniu, ale prawdą jest, że dowolny bezdyskowy terminal spisywał się będzie świetnie, a dla uzależnionych od platformy Windows istnieje wiele klientów, z których zalecany jest PuTTY. Z prostoty interfejsu wynika małe zapotrzebowanie na łącze. Otóż terminal składający się z 80 na 25 znaków to dokładnie 2000 bajtów. Jeśli dodać do tego faktu kompresję (efektywnie lepszą niż 3:1) i przesyłanie tylko zmian w tekście (a nie całych ekranów), to dedykowane połączenie o przepustowości 64 kbps okazuje się wystarczającym połączeniem dla 1 sesji. Całość oprogramowania Trawers[2] rozwijana jest równocześnie w wersji dla Windows i Linuksa, używane do tego jest oprogramowanie FlagShip [3]. Pomimo istnienia takich rozwiązań jak np. mediator czy terminal (z rodzimej firmy OTC SA [4]), pozostaliśmy przy klasycznym wręcz rozwiązaniu: plikach DBF [5]. Dla Trawersa nie ma praktycznego znaczenia typ użytej dystrybucji, wersja kernela czy nawet system plików: testy przeprowadzane na różnych konfiguracjach pokazały, że istotne są: wielkość pamięci operacyjnej w serwerze oraz prędkość dysków twardych. Instalacja pakietu na platformie Linux jest prosta: pomaga w tym dostarczony skrypt instalacyjny (Rysunek 3), warto tutaj zauważyć strukturę katalogów, wygląda ona tak: /opt/ (albo dowolne inne miejsceU np /) /trawers /natres4 /mgtres4 /kgtres4 /kgdane /kginout NUMER 19 SIERPIEŃ - WRZESIEŃ 2005 47 BIZNES Trawers /kglog /kgtemp W katalogu głównym znajdują się poszczególne systemy pakietu. Są one od siebie zależne, jednak można mieć zakupioną i wdrożoną tylko część z nich. Trawers używa dwuliterowych skrótów dla swoich systemów, są to: System KB KG KE KP MG MI NA ND NZ ZO System BM JC KK MR PP RK RO RZ SH ZA ZP finansowo-księgowy Obrót Pieniężny Kasa-Bank Księga Główna Analizy w MS Excel (dodatek na licencji GPL!) Księga Przychodów i Rozchodów Magazyn Inwentaryzacja, Przecena, Cenniki Sprzedaż i Rozrachunki z Odbiorcami Drukarki Fiskalne Statystyki Sprzedaży i Zakupów. Wzorce Dokumentów. Zakupy i Rozrachunki z Dostawcami produkcji Struktury produktów Koszty zleceń Kalkulacja Kosztów Projektów Potrzeby materiałowe Produkcja (Wyroby, Kalkulacje, Zlecenia) Rynek-Kontakty Technologia produkcji Rynek-Zadania Harmonogramowanie Obsługa Zamówień do Dostawców Zlecenia produkcyjne Różne dodatki AD Administrator Pakietu OO Centrala – Oddziały. System Przesyłania Dokumentów. PM Budowanie Raportów i Formuł ST Środki Trwałe PL Kadry i Płace Katalogi XXdane zawierają bazy Trawersa, XXinout to swego rodzaju skrzynka kontaktowa używana do komunikacji ze światem, XXlog i XXtemp – jak same nazwy wskazują – to miejsce na logi oraz pliki tymczasowe. Do katalogów XXinout trafiają np. wydruki, które w programie skierowaliśmy do 48 pliku. Pobierane stąd mogą być pliki do importu dokumentów takich jak dane z innych programów czy zamówienia od klientów. Aby to ułatwić, można posłużyć się sambą (w sieci LAN oraz szybkim WAN-ie) albo też wykorzystać dowolny serwer WWW. Ten sposób zalecany jest wówczas, gdy mamy do czynienia głównie z odczytem danych z XXinout. Działa on wyśmienicie przy łączach o małej przepustowości i tunelach VPN realizowanych przez Internet. Wybrałem go podczas prac wdrożeniowych i jest on wykorzystywany do dziś. Pozwolił on na sporządzanie wydruków do pliku, a co za tym idzie, na późniejszą dowolną obróbkę – np. w arkuszu kalkulacyjnym czy też jako źródło danych do korespondencji seryjnej. W Ramce “Przykłady konfiguracji” zamieszczono przykład dla systemu KG. Biuro z operatorem czy magazyn z samą drukarką? Dwa odległe magazyny obsługiwane są przez księgowość wyłącznie zdalnie. Rachunek ekonomiczny pokazał, że utrzymywanie tam normalnego biura po prostu nie kalkulowało się. Na miejscu znajdują się zestawy: serwer wydruku bazujący na komputerze PC (ponad 10 letni P-60) oraz drukarka igłowa. Kierowca/magazynier otrzymuje fakturę w momencie załadunku, tuż przed wyjazdem z towarem do klienta. Przed uruchomieniem Trawersa konieczne było wysyłanie faktur pocztą, znacznie opóźniało to przepływ dokumentów, a tym samym mogło powodować opóźnienia w zapłatach za dostarczone towary. Zauważmy, że nie zużywamy tutaj dodatkowej licencji dla operatora oraz nie jest konieczne jakiekolwiek szkolenie dla kierowcy/ magazyniera. Jedyne, czego nam potrzeba, to Internet i serwer wydruku (doskonale sprawdza się komputer PC i demon lpd np. LPRng). Sieć i praca zdalna Gdyby praca ograniczała się do kilku sieci LAN i comiesięcznego wysyłania plików, nawet nie rozważano by inwestycji w wersję linuksową czy zmianę platformy FiK, wersja DOS pracująca na Sambie jako serwerze plików pracowałaby stabilnie kilka lat. Zmiany wersji konieczne były tuż przed „problemem roku 2000” i chyba nikogo one nie ominęły. Następną większą zmianą była zmiana platformy systemowej na Linuksa. NUMER 19 SIERPIEŃ - WRZESIEŃ 2005 WWW.LINUX-MAGAZINE.PL Przykłady konfiguracji Przykładowe fragmenty konfiguracji dla samby i demona httpd. Samba, fragment smb.conf [kg] comment = Katalog Księgi Głównej path = /opt/trawers/kgtres4/kginout valid users = trawers aniaU beniamin celina darek public = no writable = yes printable = no serwer WWW (np. Apache),U fragment httpd.conf Alias /trawers/kg „/opt/U trawers/tr4/kgtres4/kginout/” <Directory „/opt/trawers/tr4/U kgtres4/kginout"> Options Indexes MultiViews AllowOverride AuthConfig Order allow,deny Allow from all </Directory> Do konfiguracji z serwerem WWW warto dodać dowolny menedżer plików (np. OneDotoh http://onedotoh.sourceforge.net) pozwalający na wgrywanie plików do katalogów XXinout. Zaś do crona można dodać wpis kasujący stare wydruki (pliki starsze niż np. 30 dni). Budowa sieci WAN tylko na potrzeby systemu księgowo-finansowego nie była rozwiązaniem akceptowalnym finansowo, dedykowane bezpośrednie stałe łącza (nawet klasy 64 kbps) są zbyt drogie w utrzymaniu. Dostęp przez Internet powodował zarówno obawy przed stratą poufności informacji, jak i problemy praktyczne: łącza w biurach nie były w stanie zapewnić komfortu pracy w interaktywnej sesji ssh z Trawersem w trakcie normalnego korzystania z Internetu. Rozwiązanie okazało się dość proste: w każdym biurze zapewniono dobre łącze o parametrach większych niż konieczne do pracy (przeważają łącza iDSL 1000/2000 z TPSA) oraz linuksowy ruter ze skonfigurowanym zaawansowanym rutingiem, nadający pakietom ssh większy priorytet (QoS, HTB/CBQ[6]) niż zwykły ruch w sieci (przeglądanie stron WWW, korzystanie z poczty). Trawers Dostarczeniem i konfiguracją ruterów zajęła się oczywiście firma wdrażająca i potem utrzymująca oprogramowanie – dostarczenie ich do wszystkich biur było głównym czynnikiem determinującym czas wdrożenia. Od momentu podjęcia decyzji do pracy wyłącznie w nowym pakiecie z kompletem danych (klienci, produkty, cenniki) upłynęły mniej niż 2 miesiące. Podczas instalacji nadarzyła się też okazja do osobistego poznania pracowników firmy TEDEX i dokonania doraźnego serwisu ich stacji roboczych. Równolegle uruchomiono serwer, ulokowano go w dużym centrum danych i przeznaczono tylko dla jego potrzeb symetryczne łącze o przepustowości 1024 kbps z praktyczną możliwością rozbudowy w każdej chwili zarówno sprzętu serwera, jak i zagwarantowanego pasma. Po kilku miesiącach zwiększono dwukrotnie pamięć operacyjną serwera tak, aby użycie pliku wymiany było tylko wspomnieniem. Na tym zakończyły się prace związane z serwerem, nie było nigdy konieczności instalowania dodatkowego oprogramowania czy też przeprowadzania jakiś większych aktualizacji. Wady i zalety – próba oceny pakietu Główną i niewątpliwą zaletą są niskie koszty. Zarówno zakup jak i utrzymanie oprogramowania nie jest drogie. Największe oszczędności wynikają z braku dodatkowych kosztów: nie trzeba inwestować w serwer bazy danych oraz system operacyjny. W całej firmie używano do tej pory Trawersa w wersji DOS, zmiana platformy systemowej nie oznaczała zmiany przyzwyczajeń pracowników czy konieczności szkolenia pod kątem nowego BIZNES instrukcję obiegu dokumentów czy praktyczne przykłady i zalecenia dla operatorów. Sam tani zakup to nie wszystko; za Trawersem pracującym na platformie Linux przemawia również możliwość wykorzystania całej istniejącej bazy sprzętowej. Większość komputerów w firmie pracuje pod kontrolą systemu Windows, często jest to jeszcze wydanie „98 SE PL”. Użycie dowolnego innego systemu bazującego na platformie Windows prawdopodobnie oznaczałoby ujednolicenie (a więc zakup licencji) platformy systemowej oraz rozbudowę Oprogramowanie dodatkowe i łatwość rozbudowy „Powiedz Mi!”, czyli moduł raportujący, pozwala na stworzenie praktycznie dowolnych zestawień i raportów, jednak czasem to za mało. Specyfika firmy narzuciła konieczność dodania do Trawersa modułu rozliczającego pracę handlowców. Powstał on własnymi siłami użytkowników oprogramowania (napisany w języku clipper przez informatyka współpracującego od wielu lat z firmą Tedex) i w połączeniu z kilkoma skryptami (które zasugerowała i dodała firma wdrażająca) wysyła całość informacji potrzebnych do wyliczenia pensji działowi kadr (zysk, wielkość prowizji z każdej faktury). Całość jest zupełnie bezobsługowa: automat potrafi przypomnieć księgowości o niezatwierdzonej fakturze czy też brakującej płatności i wspomóc handlowców informacją o konkretnych zyskach i zapłatach. Komunikacja odbywa się tylko i wyłącznie pocztą elektroniczną. Podobne dodatki do Trawersa nie wymagają licencji na dodatkowe sesje dostępu. Rozwiązanie takie było dość proste w implementacji i jest tanie w utrzymaniu. Łatwość dostępu do danych pozwala zbudować przeróżne zestawienia, np. cennik i stany magazynów z uwzględnieniem podziału na oddziały, całość może być szybko i prosto dostępna na firmowym WWW. Rysunek 4: Najczęściej spotykana czynność: operator w trakcie wystawiania faktury. Proszę zauważyć, że faktura wystawiona jest według zamówienia, a klient przekroczył limit należności, o czym jesteśmy informowani. oprogramowania. Wymagania sprzętowe pakietu zaczynają się już na komputerze PC wyposażonym w dyski IDE i procesor klasy Pentium III 500 Mhz, jednak dzierżawa nowego markowego serwera klasy EntryLevel z szybką macierzą jest trafioną inwestycją. Od momentu uruchomienia (ponad 8 miesięcy) miały miejsce 3 nieplanowane przestoje w trakcie dnia pracy (w praktyce zaczyna się on o 7 rano, a kończy mocno po 19), sumarycznie trwały one krócej niż 3 godziny! Interfejs użytkownika, pomimo swej prostoty, zachowuje wszystkie potrzebne funkcje i jest dość ergonomiczny (proszę spojrzeć na Rysunek 4). Nie ma tutaj miejsca na jakieś fantazje czy duże rozbudowane GUI. Układ okienek i menu zrobiony jest w sposób przemyślany i przejrzysty. Nowe wyskakujące komunikaty nigdy nie zasłonią istotnych informacji, a jedna linia programu zawsze informuje o nazwie firmy, operatora, numerze oddziału i wersji Trawersa. W każdej chwili dostępna jest też pomoc (klawisz F1), którą można własnoręcznie zmienić i rozbudować, np. o WWW.LINUX-MAGAZINE.PL (znów zakupy) sprzętu. Jako terminal z powodzeniem pracuje kilka komputerów klasy Pentium 90Mhz, a więc mających już ponad 10 lat. Przyjęty model pracy terminalowej oznacza również, że aktualizacja oprogramowania wymaga tylko i wyłącznie zmian na serwerze, nie ma praktycznie żadnej konieczności mo- Warto wiedzieć: Co ciekawe, oddział piaseczyński (ok. 20 km od centrum Warszawy) firmy znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie (jest nawet furtka w ogrodzeniu!) dużej firmy produkującej oprogramowanie funkcjonalnie podobne do Trawersa, jednak dla platformy Windows (kiedyś program tej firmy w wersji dla DOS-a był de facto standardem w Polsce). Jednak produkt „zza furtki” nie mógł nawet konkurować z firmą z omawianym produktem rodem z Gdyni, Linuksem oraz doświadczeniem i profesjonalizmem wdrożeniowców. NUMER 19 SIERPIEŃ - WRZESIEŃ 2005 49 BIZNES Trawers dyfikacji czegokolwiek na końcówkach. Również rozbudowa platformy sprzętowej konieczna jest tylko po stronie serwera, nie ma potrzeby, aby dokładać terminalom pamięci RAM, większych dysków czy szybszych procesorów. To również wpływa na obniżenie kosztów, rozbudowywać należy jeden serwer, a nie kilkanaście (kilkadziesiąt) końcówek. Nie ma jednak oprogramowania bez wad. Głównym minusem jest właśnie zaplecze w postaci plików DBF, wymagają one konserwacji w formie reindeksowania, czasem zdarza się, że awaria łącza czy też błąd operatora powodują błędy uniemożliwiające pracę i wymagające natychmiastowej reakcji administratora. Naprawa w 99% przypadków sprowadza się właśnie do reindeksacji. Niestety, dodać muszę, że pakiet nie obsługuje dobrze standardowych mechanizmów uniksownych, takich jak sygnały. Nie potrafi on pokazać, który z operatorów wykonuje operacje wymagającą wyłącznego dostępu do plików. Brakuje też mechanizmu pozwalającego na przekazywanie informacji administracyjnych użytkownikom czy rezerwowanie dostępu w trybie wyłączności. O Trawersie na Linuksie mówi Nina Kozłowska, główny księgowy spółki w trakcie wdrażania systemu, obecnie pełni obowiązki biegłego rewidenta. Dla firmy, która posiada zasięg ogólnopolski – biura handlowe i oddziały w całej Polsce – wprowadzenie Trawersa pod Linuksem usprawniło przepływ informacji. Pod warunkiem zachowania „bieżącej dyscypliny przy wprowadzania danych” jest możliwość dostępu do bieżących danych finansowych, takich jak aktualne stany rozrachunków, stany magazynowe, wolumen sprzedaży, wielkość przychodów i kosztów. Bieżąca, aktualna znajomość tych wielkości usprawnia szybkość reagowania osób odpowiedzialnych za zarządzanie spółką. Myślę, że w przypadku firm wielozakładowych o zasięgu ogólnokrajowym warto zainwestować w program finansowo-księgowy, który umożliwia pracę online. 50 Są to najprawdopodobniej skutki utrzymywania 2 linii produktu: dla platformy Linux, jak i DOS/Windows, trudno jest użyć mechanizmu wybitnie związanego z jedną platformą. Dokumentacja do pakietu jest dostępna na serwerze WWW firmy Tres, w kilku miejscach informacje dostępne online odnoszą się do ostatnich zmian i wersji aktualnych pakietu, trochę brakuje możliwości sprawdzenia, do której wersji oprogramowania odnosi się czytany akapit. Na szczęście uciążliwość powyższych wad łatwo ominąć, korzystając z prostych skryptów powłoki, co więcej, ich bardzo dobre przykłady pochodzące z serwisu firmy Tres znajdują się w pakiecie instalacyjnym. Zaś przed rewolucjami w postaci aktualizacji dobrze jest skonsultować się z serwisem. Ceny Podstawowa funkcjonalność pakietu (Księga Przychodów i Rozchodów, Sprzedaż, Zakupy, Magazyn) to wydatek około 750 zł/licencje w wersji dla 3 jednoczesnych sesji (380 zł/sesje przy 10 stanowiskach). W pełni rozbudowana (Księgowość, Sprzedaż, Zakupy, Magazyn, Inwentaryzacja, Obrót pieniężny, Przelewy, Statystyki, Wzorce dokumentów) to około 2200 zł/sesja przy 3 jednoczesnych sesjach (przy 10 sesjach około 1100 zł za stanowisko). Licencje na systemy dla firm produkcyjnych są droższe i kosztują (wersje dla 3 operatorów) uproszczona 2300 zł, a pełna to 3600 zł za stanowisko. Możliwa jest dowolna konfiguracja od księgowości „na książce”, z czasem wzbogaconej o uproszczoną produkcję, aż do bardzo dużych z pełną księgowością i pełną produkcją. Rozbudowa jest płynna i wymaga podmiany jedynie pliku z licencją, czasem konieczna jest aktualizacja i reindeksacja zbiorów dbf. W trakcie pierwszego roku od zakupu otrzymujemy prawo do instalowania poprawek i nowszych wersji pakietu, zawierają one liczne usprawnienia i naprawiają błędy oraz niedociągnięcia w programie. Późniejszy zakup abonamentu (na okres jednego roku) to 10% wartości oprogramowania, warto z tej opcji skorzystać – oznacza ona również darmową pomoc telefoniczną konsultantów z serwisu Tres, uwagi przekazywane serwisowi trafiają do programistów tworzących pakiet. Gdy porównać podane wyżej przykładowe stawki z konkurencyjnymi ofertami systemów pod platformę Windows, otrzymujemy średnio kosztowny w zakupie i tani w utrzymaniu, kompletny system finansowo-księgo- NUMER 19 SIERPIEŃ - WRZESIEŃ 2005 WWW.LINUX-MAGAZINE.PL Dobra wiadomość dla prenumeratorów Linux Magazine Dyrektor handlowy firmy Tres obiecał do 10% rabatu dla osób posiadających aktualną prenumeratę czasopisma Linux Magazine i pragnących zakupić nową instalację pakietu Trawers wraz z jego wdrożeniem. Szczegółowych informacji udziela firma Tres. INFO [1] http://www.tedex.com.pl Strona grupy firm TEDEX, to tutaj wdrożyliśmy i obsługujemy Trawersa [2] http://www.tres.pl Producent oprogramowania Trawers, Firma TRES z Gdyni [3] http://www.fship.com Zintegrowany system przeznaczony do szybkiego portowania aplikacji Clipper/XBase na platformę Linux [4] http://www.otc.com.pl Źródło rozwiązań Mediator i Terminal, pozwalających używać baz SQL jako źródła danych w istniejących clipperowych aplikacjach. [5] http://www.clicketyclick.dk/databases/xbase/format/ Więcej o strukturze plików dbf,dbt, idx,mem [6] http://lukasz.bromirski.net/docs/translations/lartc-pl.html O kształtowaniu ruchu w sieci po polsku napisano wiele, ten artykuł uważam za jeden z lepszych AUTOR Krzysztof Drewicz na co dzień zajmuje się administracją i rozwojem systemów opartych na otwartym oprogramowaniu. Gdy czas na to pozwala, bierze udział w rozwoju oprogramowania Open Source. Obecnie studiuje Informatykę i Ekonometrię. Wiele czasu poświęca wdrażaniu Linuksa w miejscach innych niż najpopularniejsze, począwszy od księgowości poprzez zastosowania multimedialne, a na systemach monitoringu kończąc. Kontakt z autorem możliwy jest e-mailem: [email protected] wy z możliwością pełnej obsługi produkcji (od zamówienia do sprzedaży), z wieloma potrzebnymi, gotowymi dodatkami, takimi jak obsługa kodów kreskowych czy naliczanie wynagrodzeń. Mamy też zielone światło, jeśli chodzi o rozbudowę. ■