Informacja Techniczna - Hy
Transkrypt
Informacja Techniczna - Hy
2014 Informacja Techniczna KURY NIOSKI JAJ KONSUMPCYJNYCH BROWN Wariant brązowy DROGI PRODUCENCIE, Potencjał genetyczny stad komercyjnych Hy-Line Brown może być wykorzystany tylko wtedy, gdy podczas zarządzania stadami stosowane są dobre praktyki. Niniejsza broszura opisuje optymalne programy zarządzania stadami i przedstawia zalecenia chowu stada Hy-Line tworzone w oparciu o doświadczenie praktyczne opracowane przez Hy-Line International, obszerne rejestry handlowe stad skatalogowanych przez Hy-Line ze wszystkich części świata i zasad zaczerpniętych z literatury technicznej przemysłu. Informacje i sugestie zawarte w niniejszej broszurze powinny być wykorzystywane jedynie w celach informacyjnych i edukacyjnych. Należy pamiętać, iż broszura z uwagi na jej powszechność nie uwzględnia niektórych lokalnych uwarunkowań środowiskowych i zdrowotnych. Mimo podjęcia wszelkich prób zmierzających do opublikowania właściwych na moment publikacji danych, Hy-Line jak i H&P nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek błędy, zaniedbania czy niewłaściwą interpretację zawartych tu zaleceń. Ponadto, Hy-Line jak i H&P nie gwarantują ani nie składają żadnych oświadczeń co do ważności, dokładności, niezawodności w zakresie wykorzystania tych informacji i zaleceń w ramach zarządzania stadem. Zarówno Hy-Line International jak i H&P nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek bezpośrednie lub wtórne szkody wynikające z lub w związku z korzystaniem z informacji lub zaleceń zawartych w niniejszej broszurze. SPIS TREŚCI Podstawowe parametry. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Jakość powietrza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Transport na fermę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Wielkość cząstek wapnia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Odchów w klatkach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Wielkość cząstek paszy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Zalecenia na okres odchowu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Witaminy i mikroelementy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Światło w okresie odchowu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Etapy żywienia zaspokajające potrzeby żywieniowe kur nieśnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Systemy pojenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Korekta dziobów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Wzrost i rozwój kur nieśnych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Masa ciała, spożycie paszy i wyrównanie stada. . . . . . . . . . . . 7 Zalecenia dotyczące przestrzeni. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Zarządzenie stadem utrzymywanym w systemie klatkowym . . 7 Terminarz zarządzania stadem towarowym . . . . . . . . . . . . . 8–9 Światło - dobre praktyki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Program świetlny w obiekcie zaciemnionym. . . . . . . . . . . . . . 10 Rozmieszczenie punktów świetlnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Nocne żywienie / program świetlny. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Jakość wody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Spożycie wody. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Zalecenia żywieniowe w okresie odchowu . . . . . . . . . . . . . . . 16 Przejście z okresu odchowu do szczytu nieśności . . . . . . . . . 17 Zalecenia żywieniowe w okresie produkcji . . . . . . . . . . . . . . . 18 Poziom składników odżywczych w okresie produkcji . . . . . . . 19 Profilaktyka weterynaryjna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Przykładowy program szczepień. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21–23 Wyniki produkcyjne - Hy-Line Brown - tabela. . . . . . . . . . 24–25 Wyniki produkcyjne - Hy-Line Brown - wykres . . . . . . . . . . . . 26 Jakość jaj. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Masa jaj. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Wartości odżywcze surowców. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28–29 HY-LINE BROWN Podstawowe parametry OKRES ODCHOWU (DO 17 TYGODNIA) Przeżywalność 98% Spożycie paszy 5,75–6,13 kg Masa ciała w 17 tygodniu 1,40–1,48 kg OKRES NIEŚNOŚCI (DO 90 TYGODNIA) Szczyt nieśności 95–96% Produkcja jaj w odniesieniu do stanu aktualnego do 60 tyg. Produkcja jaj w odniesieniu do stanu aktualnego do 90 tyg. 257–266 419–432 Przeżywalność do 60 tygodnia Przeżywalność do 90 tygodnia 97% 93% Dzień uzyskania 50% nieśności (od wylęgu) 140 dni 57,3–59,7 g 60,1–62,5 g 62,9–65,5 g Masa jaja w 26 tygodniu Masa jaja w 32 tygodniu Masa jaja w 70 tygodniu Całkowita masa jaj na nioskę w odniesieniu do stanu początkowego (18–90 tyg.) Masa ciała w 32 tygodniu Masa ciała w 70 tygodniu 25,5 kg 1,85–1,97 kg 1,91–2,03 kg Wytrzymałość skorupy Doskonała 87 85 81 Kolor skorupy w 38 tygodniu Kolor skorupy w 56 tygodniu Kolor skorupy w 70 tygodniu 90,0 84,0 81,1 Jakość białka w 38 tyg. (jednostki Haugha) Jakość białka w 56 tyg. (jednostki Haugha) Jakość białka w 70 tyg. (jednostki Haugha) Średnie dzienne spożycie paszy na ptaka (18–90 tydzień) 105–112 g Wskaźnik konwersji paszy kg paszy/1 kg jaj (20–60 tyg.) Wskaźnik konwersji paszy kg paszy/1 kg jaj (20–90 tyg.) 1,87–1,99 1,95–2,07 Wskaźnik wykorzystania paszy kg jaj/1 kg paszy (20–60 tyg.) Wskaźnik wykorzystania paszy kg jaj/1 kg paszy (20–90 tyg.) 0,50–0,54 0,48–0,51 Spożycie paszy na 1 jajo (20-60 tyg.) Spożycie paszy na 1 jajo (20–90 tyg.) 118–122 g 126–129 g Kolor skóry Żółta Konsystencja odchodów Suche Parametry użytkowe opracowane zostały na bazie wyników uzyskanych od klientów z całego świata.Prosimy o wysłanie uzyskanych przez siebie wyników do [email protected]. Łatwy w użyciu program służący gromadzenia i analizy danych produkcyjnych Hy-Line International EggCel można znaleźć na stronie www.hylineeggcel.com KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 1 HY-LINE BROWN Transport na fermę Transport • Do przewozu piskląt z wylęgarni na fermę korzystaj ze specjalistycznego środka transportu • Warunki środowiskowe w samochodzie powinny być stabilne, tj. w skrzyni załadunkowej temperatura powinna wynosić 25-27°C co odpowiada temperaturze 30-32°C przy 70% wilgotności mierzonej wewnątrz pojemnika do przewozu piskląt; minimalna wymiana powietrza 0,7m3 na minutę • Zapewnij przestrzeń pomiędzy stosami pojemników na pisklęta w celu swobodnego przepływu powietrza Wstawienie piskląt • Zapewnij przestrzeń między pojemnikami z pisklętami wyładowanymi na fermie. Delikatnie umieść ptaki w strefie odchowu • Odchowuj pisklęta w grupach pochodzących ze stad rodzicielskich w podobnym wieku Odchów w klatkach • Przed dostawą piskląt odchowalnia powinna być całkowicie posprzątana i zdezynfekowana. Skuteczność mycia i dezynfekcji potwierdź badaniem wymazów • Zachowaj minimum 2-tygodniową przerwę między wywozem stada a wstawieniem nowego • Zacznij odchów w wyższych piętrach klatki, w których zwykle jest cieplej i jaśniej • W celu uzyskania większej ilości informacji na temat przygotowania kurnika i prowadzenia odchowu patrz na stronie www.hylinepullet.com • Rozpocznij ogrzewanie odchowalni na co najmniej 24 godziny przed wstawieniem piskląt by ogrzać całe wyposażenie obiektu • W celu poprawy spożycia paszy pisklętom w wieku 0–3 dni życia rozsyp paszę na papier rozłożony w klatkach • Papier umieść przed karmidłami by uczyć pislęta poruszania się w kierunku karmideł • Zasyp karmidła do maksymalnego poziomu; uruchom automatyczną linię paszową od pierwszego dnia • Usuń papier najpóźniej przed upływem 14 dni życia ptaków • Podłoga klatki nie powinna być śliska ani pochyła • Podawaj witaminy i elektrolity do wody (unikaj produktów na bazie cukru by zapobiec wzrostowi mikroorganizmów w linii pojenia) Papier na całej powierzchni drucianej podłogi Poidła smoczkowe lub kropelkowe Automatyczna linia paszowa Automatyczna linia paszowa Papier umieść przed karmidłami by uczyć pislęta poruszania się w ich kierunku Automatyczna linia paszowa PRAWIDŁOWO Pisklęta równomiernie rozmieszczone w klatkach, aktywne i nie wydają głośnego pisku wskazującego na stres 2 Automatyczna linia paszowa ZIMNO Pisklęta zbite w grupy i głośną piszczą KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL Automatyczna linia paszowa NIEWŁAŚCIWA WENTYLACJA Pisklęta unikają przeciągu, hałasu lub nierównomiernie rozmieszczonego światła; grupują się w jednej części klatki HY-LINE BROWN Zalecenia na okres odchowu • Odchowuj pisklęta pochodzące ze stad reprodukcyjnych w podobnym wieku • Modyfikuj temperaturę według potrzeb tak, by zapewnić pisklętom komfort • Dostosuj temperaturę odchowu do wilgotoności względnej. Przy wyższej wilgotności względnej można ustawić niższą temperaturę WIEK 0–3 dni TEMP. POWIETRZA (KLATKA) 33–36°C 4–7 dni NATĘŻENIE 30–50 luksów 30–32°C ŚWIATŁA 22 godzin 30–50 luksów LICZBA GODZIN lub program ŚWIATŁA przerywany 22 godzin lub program przerywany Wilgotność względna TRANSPORT NA FERMĘ 70% 8–14 dni 28–30°C 15–21 dni 25 luksów 26–28°C 22–28 dni 19 godzin 25 luksów 23–26°C 29–35 dni 17.5 godzin 25 luksów 21–23°C 36–42 dni 16 godzin 10–15 luksów 21°C 14.5 godzin 10–15 luksów WYLĘG 80% 13 godzin WYPEŁNIENIE WOLA – CZY PTAKI POBRAŁY PASZĘ? POCZĄTKOWY OKRES ODCHOWU (0–7 dni) ODCHÓW 60% minimum 40% OKRES PRODUKCJI Niska wilgotność • Na 24 godziny przed wstawieniem piskląt zapewnij w kurniku temperaturę na poziomie 33-36˚C (pomiar temperatury na poziomie przebywania piskląt) i wilgotność na poziomie 60% • Duże natężenie światła (30–50 luksów) od 0-7 dnia życia pomogą pisklętom szybko znaleźć paszę i wodę oraz zaadaptować się do nowych warunków • Po pierwszym tygodniu redukuj temperaturę o 2–3°C tygodniowo aż do poziomu 21°C minimum 40% • Obniżenie komfortu ptaków • Odwodnienie ptaków • Możliwość pojawienia się śluzu w nozdrzach ptaków • Możliwość wzrostu nerwowości ptaków i wystąpienia kanibalizmu • Niekorzystny wpływ na pokrywę piór • Wzrost poziomu kurzu Liczba godzin po wstawieniu Piklęta z paszą w wolu 6 75% 12 85% 24 100% Pisklęta, Pisklęta, które pobrały które nie paszę pobrały paszy Nadmierna wilgotność • Wyższy poziom amoniaku i pogorsznie jakości ściółki • Pogorszenie jakości powietrza KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 3 HY-LINE BROWN Światło w okresie odchowu • Pisklętom należy zapewnić 22 godziny światła i 2 godziny ciemności od 0-7 dnia życia, co pomoże im w znalezieniu paszy i wody. Dobrą alternatywą jest zastosowanie przerywanego programu świetlnego (patrz poniżej) • Nie stosuj 24 godzin światła • Duże natężenie światła (30-50 luksów) od 0-7 dnia życia pomoże pisklętom szybko znaleźć paszę i wodę oraz zaadaptować się do nowych warunków • Po pierwszym tygodniu zacznij stopniowo skracać dzień świetlny (patrz Program świetlny w obiekcie zaciemnionym) PRZERYWANY PROGRAM ŚWIETLNY 2 godziny 4 godziny 4 godziny 2 godziny 2 godziny 4 godziny 4 godziny 2 godziny • Opcjonalna technika zarządzania światłem • Stosuj od 0–7 dnia życia • Okresowe stosowanie ciemności zapewnia pisklętom przerwę na odpoczynek • Zsynchronizuj czas aktywności ptaków z ich karmieniem • Czas odpoczynku i aktywności ptaków ustal zgodnie z naturalnym momentem dnia • Może poprawić przeżywalność w pierwszych 7 dniach • Może poprawić poszczepienną odpowiedź immunologiczną • Niektóre okresy ciemności mogą być skrócone lub zlikwidowane w celu dostosowania długości dnia świetlnego do planu pracy w obiekcie Systemy pojenia • Jakość i czystość wody należy sprawdzić badając próby wody pobrane w punkcie jej czerpania oraz na końcu linii pojenia • W pierwszym tygodniu odchowu, rozpoczynając od dnia wstawienia piskląt, należy codziennie przepłukać linię pojenia. W dalszym okresie odchowu oraz w okresie produkcji należy przepłukać linię pojenia raz w tygodniu • Temperatura wody po przepłukaniu linii pojenia powinna wynosić 10–20°C • Poidło kropelkowe powinno mieć wydajność minimalną 70 ml / minutę / smoczek Poidła kropelkowe Poidła smoczkowe Ustawienie poideł smoczkowych na poziomie grzbietu ptaków • By nauczyć ptaki pobierania wody poidła smoczkowe powinny być ręcznie napełniane od 0-3 dnia życia ptaków 4 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL Ustawienie poideł kropelkowych na poziomie głowy ptaków 360° • W pierwszych dniach życia wyreguluj ciśnienie w linii pojenia tak, by z poidła kropelkowego zwisała kropla. Pomoże to pislętom znaleźć wodę • Możliwość aktywowania poidła kropelkowego w zakresie 360° ułatwi pisklętom dostęp do wody • Wstawiając pisklęta poddane korekcie dziobów stosuj poidła kropelkowe dostępne dla piskląt w zakresie 360° HY-LINE BROWN Korekta dziobów • Stado towarowe Hy-Line Brown doskonale znosi korektę dziobów przy użyciu podczerwieni w wylęgarni. • Korekta dziobów pozwala na zmniejszenie spożycia paszy i ryzyka wystąpienia kanibalizmu KOREKTA DZIOBÓW W WYLĘGARNI PRZY UŻYCIU PODCZERWIENI • Zapewnia skuteczne i jednolite przycięcie dziobów • Dziób pozostaje nienaruszony do 10-14 dnia życia a następnie potraktowana podczerwienią część ulega złuszczeniu • Dla ptaków z dziobami korygowanymi podczerwienią stosuj wyłącznie aktywowane w zakresie 360° poidła kropelkowe, jak również dodatkowe poidła odwracalne KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 5 HY-LINE BROWN Wzrost i rozwój kur nieśnych • Jeśli to możliwe delikatnie przekrocz standardową masę ciała kurcząt • Zmian w żywieniu w trakcie odchowu dokonuj jedynie w przypadku nieosiągnięcia zalecanej masy ciała. Poszczególne tygodnie życia są wskazówką czy osiągnięta została właściwa masa ciała • Realizuj program odchowu by zoptymalizować wzrost i rozwój ptaków • W chwili wejścia w nieśność masa ciała ptaków powinna wynosić 1,4-1,48 kg a wyrównanie stada powinno być najlepsze w całym okresie produkcji i wynosić pow. 90% • Do 7 dnia życia masa ciała piskląt powinna ulec podwojeniu • By zapewnić optymalny rozwój ptaków ważnym jest by stado osiągnęło masę ciała zalecaną na tydzień: 6, 12, 18, 24 i 30 1 tydzień 3 tydzień 6 tydzień 5 ETAPY ROZWOJU 1 10 12 tydzień 15 WIEK W TYGODNIACH 20 2 PIERZENIE 24 tydzień 25 30 30 tydzień 35 40 3 PIERZENIE PIERZENIE Jajniki Układ odpornościowy i pokarmowy 18 tydzień Jajowód Mięśnie Tkanka tłuszczowa Kości korowe / Kości szkieletowe Rozwój kośćca Kości rdzeniowe Początek dojrzałości – czerwienienie grzebienia i dzwonków Fizyczna dojrzałość 2400 120 2000 100 Masa ciała (g) 1600 80 1200 60 800 40 400 0 5 IDEALNIE ROZWINIĘTE MIĘŚNIE PIERSIOWE 10 1–2 15 20 WIEK W TYGODNIACH 2 25 30 2–3 35 0 1 3 2 3 Nioski z dobrze roziwniętymi mięśniami mają większą zdolność zachowania wysokiej nieśności KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 0 40 ROZWÓJ MIĘŚNI PIERSIOWYCH 6 20 Średni tygodniowy przyrost masy ciała (g) HY-LINE BROWN Masa ciała, spożycie paszy oraz wyrównianie stada WIEK MASA SPOŻYCIE PASZY WYRÓWNANIE (tygodnie) CIAŁA* (g) (g / dzień / ptaka) (klatka) 1 68 – 72 2 121 – 129 17 – 21 3 184 – 196 23 – 25 14 – 15 4 257 – 273 27 – 29 5 349 – 371 34 – 36 6 446 – 474 38 – 40 7 543 – 577 41 – 43 8 650 – 690 45 – 47 9 757 – 803 49 – 53 10 863 – 917 52 – 56 11 960 – 1020 58 – 62 12 1048 – 1112 62 – 66 13 1125 – 1195 67 – 71 14 1193 – 1267 70 – 74 15 1261 – 1339 72 – 76 16 17 1329 – 1411 1397 – 1483 75 – 79 78 – 82 >85% >80% Zobrazowany różny etap rozwoju kurcząt 3-tygodniowych z tego samego stada pokazuje jak ważny jest monitoring wyrównania masy ciała >85% >85% >90% 3-tygodniowe ptaki waż indywidualnie przy użyciu wagi cyfrowej i wylicz wyrównanie stada * Na osiągniętą masę ciała wpływ ma prowadzenie stada, szczepienia, przeniesienie do obiektu produkcyjnego Zalecenia dotyczące przestrzeni WIEK W TYGODNIACH 3 17 20 30 40 50 60 70 80 KLATKI KONWENCJONALNE I KOLONIJNE Powierzchnia podłogi 100–200 cm2 (50–100 ptaków / m2) 310 cm2 (32 ptaki / m2) 490 cm2 (20 ptaków / m2) – 750 cm2 (13 ptaków / m2) 1 / 8 ptaków 1 / 12 ptaków lub dostęp do 2 poideł 8 cm / ptak 7–12 cm / ptak Poidła kropelkowe 1 / 12 ptaków Karmidła 5 cm / ptak Wymagania różnią się w zależności od stosowanego systemu jak i warunków środowiskowych Zarządzanie stadem utrzymywanym w systemie klatkowym • Stado może być przeniesione do budynku produkcyjnego w wieku 15–16 tygodni życia lub po podaniu ostatniej szczepionki inaktywowanej • Ważnym jest by w klatkach, w których odbywa się odchów znajdowały się podobne karmidła i poidła jak w klatkach w których później prowadzona jest produkcja • Wszystkie błędy seksowania (koguty) powinny być usunięte około 7 tygodnia życia oraz podczas przeniesienia stada do budynku produkcyjnego • W celu lepszej ochrony i zredukowania stresu związanego z transferem przez 3 dni przed i 3 dni po przeniesieniu należy podać ptakom rozpuszczalne w wodzie witaminy, probiotyki i witaminę C • Waż ptaki zanim wprowadzisz planowane zmiany w żywieniu • Codziennie usuwaj padłe sztuki • Jeśli tygodniowe upadki przekraczają poziom 0,1% przeprowadź badanie sekcyjne oraz pozostałą diagnostykę w celu wyjaśnienia przyczyny problemu KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 7 HY-LINE BROWN Terminarz zarządzania stadem towarowym WIEK 0 1 dzień 2 dzień 3 dzień 4 dzień 5 dzień 6 dzień ODCHÓW W KLATCE 24–48 godzin przed wstawieniem piskląt Ogrzewanie budynku odchowalni przed wstawieniem stada 1 tydzień 8 dzień 9 dzień 10 dzień 11 dzień 12 dzień 13 dzień 2 tydzień 15 dzień 16 dzień 17 dzień 18 dzień 19 dzień 20 dzień 2 tydzień Najpóźniej do tego czasu powinien być usunięty papier 3 tydzień 4 tydzień 5 tydzień 6 tydzień 7 tydzień 8 tydzień 7–13 tydzień Usuń błędy seksowania (koguty) podczas szczepienia ręcznego 9 tydzień 10 tydzień 11 tydzień 12 tydzień 13 tydzień 14 tydzień 15 tydzień 16 tydzień 17 tydzień 15–16 tydzień Przenoś stado wcześnie co pozwoli ptakom zaadaptować się w nowych warunkach 17 tydzień Stymulacja światłem gdy kurki osiągną 1,40–1,48 kg masy ciała 18 tydzień 19 tydzień 20 tydzień 21 tydzień 8 21 tydzień Co dwa tygodnie kontroluj masę jaj. Zacznij monitorować masę jaj gdy waha się ona w przedziale 2 g w stosunku do zakładanej masy (patrz strona 15) KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL Chwytanie ptaków – POSTĘPUJ DELIKATNIE • Właściwe chwytanie ptaków w trakcie ważenia, pobierania krwi, selekcji, szczepienia czy transferu zredukuje stres i zapobiega kontuzjom • Chwytaj ptaki za obie nogi lub oba skrzydła • Bardzo ostrożnie wkładaj ptaki do klatki • Korzystaj z pomocy doświadczonego personelu, który jest przeszkolony w zakresie właściwego postępowania z ptakami HY-LINE BROWN Terminarz zarządzania stadem towarowym WIEK W TYGODNIACH 0 5 10 15 20 25 30 35 KONTROLA MASY CIAŁA • Zważ oddzielnie grupy ptaków z każdego poziomu klatki uwzględniając różnice w zakresie panującej tam temperatury i jakości środowiska • Do wykonywania pomiarów masy ciała wyznacz klatki z początku i końca linii paszowej • Monitorując masę ciała waż ptaki zawsze z tych samych, oznaczonych klatek 0–3 tydzień • Waż grupowo 100 sztuk piskląt 4–29 tydzień • Waż indywidualnie 100 ptaków co tydzień • Dla ścisłości pomiarów waż zawsze ptaki z tych samych klatek • Skalkuluj wyrównanie stada 30–50 tydzień • Waż indywidualnie 100 ptaków co 5 tygodni • Dla ścisłości pomiarów waż zawsze ptaki z tych samych klatek • Skalkuluj wyrównanie stada Powyżej 50 tygodnia • Waż indywidualnie 100 ptaków co 10 tygodni • Dla ścisłości pomiarów waż zawsze ptaki z tych samych klatek • Skalkuluj wyrównanie stada • Bierz pod uwagę masę ciała indywidualnie ważonych ptaków • Arkusz do szacowania wyrównania stada dostępny jest na stronie www.hylinebodyweight.com Podczas chwytania ptaków do ważenia sprawdź i oceń: 45 • Właściwa budowę i wytrzymałość kości • Wielkość mięśni piersiowych • Tkankę tłuszczową • Parazyty zewnętrzne • Kliniczne symptomy chorobowe 50 POBIERANIE PRÓB KRWI 40 SZACOWANIE WYRÓWNANIA STADA 20-23 próbek surowicy z każdego stada w celu określenia miana 55 60 8 tydzień • Techniki szczepień oraz zagrożenia terenowe ustal wcześniej z lekarzem prowadzącym stado oraz z lekarzem z lokalnego powiatowego inspektoratu weterynaryjnego 15 tydzień 65 • Próbki krwi zebrane przed przeniesieniem stada do budynku produkcyjnego by oszacować zmianę poziomów przeciwciał • Zwykle nie wysyłane do laboratorium lecz zamrażane do ewentualnej przyszłej analizy w przypadku wystąpienia problemu chorobowego w trakcie produkcji 70 16–24 tydzień 75 • Pobierz próbki krwi co najmniej 4 tygodnie po ostatnim szczepieniu inaktywowanym • Pomocne w ustaleniu przyczyny ewentualnego problemu chorobowego w trakcie produkcji 80 85 MONITOROWANIE MASY JAJ Waż 100 jaj zebranych z losowo wybranych klatek (mogą być te same, w których monitorujesz masę ciała) by zapewnić równomierne rozmieszczenie miejsc pobierania prób jaj. Monitoruj masę jaj w wyznaczony dzień tygodnia zawsze o tej samej porze dnia. Nieoczekiwany spadek masy jaj może być pierwszym sygnałem pojawiających się problemów w stadzie (patrz strona 15) 90 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 9 HY-LINE BROWN Światło - dobre praktyki • W systemie klatkowym zmierz natężenie światła przy karmidle na najniższej kondygnacji, w połowie odległości między źródłami światła • Utrzymuj lampy w czystości by nie dopuścić do zmniejszenia natężenia światła • Nie dopuszczaj do powstawania ciemnych stref, których przyczyną może być zbyt duży rozstaw źródeł światła lub przepalone żarówki • Błyszczące lub białe powierzchnie odbijają światło oraz zwiększają jego intensywność • Zschynchronizuj program świetlny w okresie odchowu oraz produkcji i uwzględnij ten fakt podczas przeniesienia stada do budynku produkcyjnego • Stymulacja światłem powinna obejmować czas do szczytu nieśności (celem jest stosowanie 16 godzin światła w 30 tygodniu życia) • Intensywność światła powinna być zwiększana tygodniowo przez 2 tygodnie przed przeniesieniem stada do budynku produkcyjnego Program świetlny w obiekcie zaciemnionym (www.hylineweblighting.com) Powoli zmniejszaj liczbę godzin światła począwszy od 0–8 tygodnia by zapewnić: • pobranie paszy podczas odchowu zapewniające optymalny rozwój • dobre wyrównania stada • wytrwałość w nieśności • produkcję większych jaj PORA DNIA 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Stopniowe wydłużanie dnia świetlnego aż do 30 tygodnia życia 16 19 17½ 16 14½ 13 11½ 10 10 10 10 10 10 10 10 10 LICZBA GODZIN ŚWIATŁA 10 11 12 13 13½ 13¾ 14 14¼ 14½ 14¾ 15 15¼ 15½ 15¾ Stymulacja światłem od osiągnięcia idealnej wagi (1,40–1,48 kg) 16 godzin do końca nieśności Przeniesienie stada do budynku produkcyjnego 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 TYDZIEŃ ŻYCIA WIDMO ŚWIATŁA Niebieskie – Zielone Czerwone – Pomarańczowe NATĘŻENIE ŚWIATŁA 30–50 luksów 25 luksów 10–15 luksów 30 luksów Program Alternatywny Stopniowe, powolne skracanie dnia świetlnego od 0-12 tygodnia życia może zapobiec zbyt wczesnej dojrzałości płciowej, wspomóc wzrost kurcząt i zwiększyć masę pierwszych jaj 10 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL HY-LINE BROWN Rozmieszczenie punktów świetlnych KLATKI • Różna wysokość rozmieszczenia źródeł światła poprawi dystrybucję światła na wszystkich poziomach klatki Nocne żywienie / Program świetlny • Alternatywne techniki zarządzania światłem pozwalają na zwiększenie spożycia paszy • Stosuj zawsze gdy wymagane jest zwiększenie spożycia paszy • Zwiększenie wchłaniania wapnia podczas nocy, kiedy formowane są skorupy jaj • Stosuj w celu zwiększenia pobrania paszy podczas szczytu nieśności 16 godzin • Pomaga utrzymać właściwe spożycie paszy podczas upałów • Nocne żywienie może spowodować zwiększenie spożycia o 2–5 g/dzień/ptaka Dobre Praktyki • Rozpocznij program przez włączenie światła na 1–2 godziny w środku trwania zaciemnienia • Zasyp karmidła przed włączeniem światła • Koniecznym jest zachowanie ciemności POCZĄTEK DNIA 3 godziny przed włączeniem światła jak i ŚWIETLNEGO 3 godziny po jego wyłączeniu • Światło włączane podczas nocnego karmienia wydłuża standardowy dzień świetlny (trwający np. 16 godzin+nocne karmienie) • W sytuacji rezygnacji z nocnego karmienia dzień świetlny skracaj stopniowo po ok. 15 minut tygodniowo 3 godzin Nocne karmienie lub zaciemnienie 3 godzin Nocne karmienie 1 godzina KONIEC DNIA ŚWIETLNEGO KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 11 HY-LINE BROWN Jakość wody • Woda jest jedną z najważniejszych substancji jakie musimy dostarczyć ptakom. Dlatego dobrej jakości woda musi być dostępna dla ptaków bez ograniczeń • Spożycie wody i paszy są ze sobą powiązane - im mniej ptaki wypiją wody tym mniej zjedzą paszy czego skutkiem jest spadek produkcji • Generalnie zdrowe ptaki spożywają 1,5–2,0 razy więcej wody niż paszy. Ten stosunek wzrasta przy wysokich temperaturach otoczenia • Wysokie stężenie sodu lub innych składników mineralnych może skutkować koniecznością zmiany ich stężenia w paszy • Badanie wody należy wykonywać przynajmniej 1 raz w roku. Źródło czerpania wody powinno determinować faktyczną częstotliwość jej badania – woda pochodząca ze źródeł powierzchniowych z powodu większego jej narażenia na zanieczyszczenia wymaga częstszego badania – woda pochodząca z zamkniętych żródeł lub z głębokich studni artezyjskich ma bardziej stabilną jakość lecz zwykle zawiera wyższe poziomy składników mineralnych STĘŻENIE MAKSYMALNE (ppm lub mg/l)* POZYCJA Azotany NO3ˉ 1 25 Azotan azotu (NO3-N) 1 6 Azotyny NO2- 1 4 Azotyn azotu (NO2-N ) 1 Razem substancje rozpuszczone 2 1 1000 Chlorki (Cl -) 250 1 Siarczany (SO4 ) - 250 1 <0,3 Żelazo (Fe) 1 Magnez (Mg) 125 1 20 Potas (K) 2 Sód (Na) 1,2 50 Mangan (Mn) 0,05 3 Fluor (F ) Starsze ptaki lepiej tolerują stężenia wyższe niż 20 ppm. Ptaki zestresowane lub chore mogą być bardzej wrażliwe na oddziaływanie azotanów Azotyny są istotnie bardziej szkodliwe niż azotany, zwłaszcza w przypadku młodych ptaków, dla których toksyczne może być stężenie na poziomie 1 ppm Poziom powyżej 3000 ppm może nie wywołać żadnych skutków ale może zwiększyć wilgotność pomiotu Poziomy niższe niż 14 mg mogą powodować problemy jeśli poziom sodu jest wyższy niż 50 ppm Wyższe poziomy mogą działać przeczyszczająco Wyższe poziomy mogą powodować pogorszenie zapachu i smaku Wyższe poziomy mogą działać przeczyszczająco. Poziomy wyższe niż 50 ppm mogą powodować problemy jeśli poziom siarczanów jest wysoki Wyższe poziomy są dopuszczalne w zależności od poziomu sodu, zasadowości i pH Wyższe stężenia są dopuszczalne lecz przy wysokich poziomach chlorków, siarczanów i potasu nie należy przekraczać 50 ppm Wyższe poziomy mogą działać przeczyszczająco 0,5 Arsen (As) 2 - • Obecność bakterii z grupy coli jest dobrym wskaźnikiem skażenia wody odpadami zwierzęcymi lub ludzkimi • Pobierając próby wody do badania rozpocznij od spuszczenia partii wody znajdującej się w instalacji, w tym w linii pojenia. Próby wody należy przechowywać w temperaturze poniżej 10˚C oraz dostarczyć do laboratorium przed upływem 24 godzin od pobrania. • Woda z niektórych źródeł zawiera wysokie stężenia składników mineralnych takich jak wapń, sód i magnez. Ich poziom w wodzie powiniem być wzięty pod uwagę podczas sporządzania receptury na paszę • Ze wględów higienicznych optymalny odczyn wody powinien mieścić się w przedziale 5–7 pH. Pozwala on na zwiększenie spożycia paszy i pozytywnie oddziałuje na górną część układu pokarmowego • Gorsza jakość wody źle wpływa na jelita ptaka co skutkuje gorszym przyswajaniem składników pokarmowych 2 2 5 Glin (Al) 2 5 Bor (B) 2 Kadm (Cd) 0,02 2 1 Kobalt (Co) 2 0,6 Wyższe poziomy powodują gorzki smak Ołów (Pb) 1 0,02 Wyższe poziomy są toksyczne Rtęć (Hg) 2 0,003 Wyższe poziomy są toksyczne Cynk (Zn) 1,5 Miedź (Cu) 1 1 6,3–7,5 pH 1 1000 CFU/ml Ogólna liczba bakterii 3 Ogółem bakterii z grupy coli 3 50 CFU/ml Kałowe baterie z grupy coli 0 CFU/ml 3 Wskaźnik utlenienia (ORP) 3 650–750 mEq Wyższe poziomy są toksyczne Ptaki mogą zaadaptować się do niższego pH. Odczyn poniżej 5 pH może spowodować zmniejszenie spożycia wody oraz wywołać korozję metalowych urządzeń. Odczyn powyżej 8 pH może spowodować zmniejszenie spożycia wody oraz obniżenie skuteczności sanityzacji Wskaźnik zanieczyszczenia wody Wskaźnik ORP na poziomie 2–4 ppm wolnego chloru efektywnie sanityzuje wodę o optymalnym odczynie 5–7 pH *Przy niższych wartościach może wystąpić reakcja magnezu i siarczanu oraz sodu, potasu, chlorków i siarczanów 1 Carter & Sneed, 1996. Drinking Water Quality for Poultry, Poultry Science and Technology Guide, North Carolina State University Poultry Extension Service. Guide no. 42 2 Marx and Jaikaran, 2007. Water Analysis Interpretation. Agri-Facts, Alberta Ag-Info Centre. Refer to http://www.agric.gov.ab.ca/app84/rwqit for online Water Analysis Tool 3 Watkins, 2008. Water: Identifying and correcting challenges. Avian Advice 10(3): 10-15 University of Arkansas Cooperative Extension Service, Fayetteville 12 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL HY-LINE BROWN Spożycie wody Spożycie wody/100 ptaków/doba WIEK W TYGODNIACH LITRY 1–3 1–3 4–6 3–6 7–9 6–8 10–12 8–12 13–15 10–14 16–18 11–18 19–22 13–21 23+ 15–23 Tabela przedstawia oczekiwane poziomy spożycia wody przy temperaturze otoczenia 21–27˚C. Przy wzroście temepratury otoczenia powyżej tego przedziału spożycie wody może się zwiększyć nawet dwukrotnie Jakość powietrza Przepływ powietrza (m3/godzinę/1000 ptaków) WIEK W TYGODNIACH TEMPERATURA OTOCZENIA (°C) 1 3 6 12 18 19+ 32 360 540 1250 3000 7140 9340–12000 21 180 270 630 1500 3050 5100–6800 10 130 180 420 800 2240 3060–4250 0 75 136 289 540 1500 1020–1700 -12 75 110 210 400 600 700–1050 -23 75 110 210 400 600 700–850 Potwierdzenie: Dr. Hongwei Xin, Professor, Department of Agriculture and Biosystems Engineering and Department of Animal Science, Iowa State University, Ames, Iowa, USA • Optymalne warunki w budynku produkcyjnym 18–25˚C i 40–60% wilgotności • Generalnie wydajność systemu wentylacji powinna wynosić 4m3 powietrza/kg masy ciała ptaków/godzinę • System wentylacji powinien: –każdemu ptakowi dostarczyć właściwą ilość tlenu –usunąć wilgoć z kurnika –usunąć dwutlenek węgla produkowany przez ptaki –usunąć kurz –zmniejszyć ilość patogenów w powietrzu Wielkość cząstek wapnia WIELKOŚĆ CZĄSTEK STARTER, GROWER, ROZWOJOWA PRZEDNIEŚNA TYDZIEŃ 17–35 TYDZIEŃ 36–55 TYDZIEŃ 56–74 TYDZIEŃ 75–90 Drobna (0–2 mm) 100% 50% 50% 40% 35% 35% Gruba (2–4 mm) – 50% 50% 60% 65% 65% • Wielkość czątek kredy powinna zależeć od jej rozpuszczalności • Ilość kredy w dawce pokarmowej powininna być dostosowana do rozpuszczalności wapnia Kreda drobna (0–2 mm) Źródło: Longcliff Quarries Ltd. Kreda gruba (2–4 mm) KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 13 HY-LINE BROWN Wielkość cząstek paszy Tester do przesiewu paszy pozwala na sprawdzenie udziału poszczególnych frakcji w próbie paszy • Stosuj na fermie w celu sprawdzania wielkości cząstek z próby paszy sypkiej pobranej z dostawy lub z kosza zasypowego • Oszacuj jednorodność wielkości cząstek paszy w całej linii paszowej - próbki pobieraj w różnych punktach linii Zbyt duży udział frakcji drobnej • Zmniejszenie spożycia paszy i absorbcji składników pokarmowych • Wzrost ilości pyłów w obiekcie Zbyt duży udział frakcji grubej • Ptaki wybierają i spożywają duże cząstki • Większe ryzyko rozwarstwienia paszy Tester do przesiewu paszy – Hy-Line OPTYMALNY UDZIAŁ POSZCZEGÓLNYCH FRAKCJI PASZY WIELKOŚĆ CZĄSTEK STARTER GROWER ROZWOJOWA W OKRESIE NIEŚNOŚCI 0–1 mm – 25% 25% 25% 1–2 mm Kruszonka 65% 35% 35% 2–3 mm – 10% 35% 35% 3–4 mm – – 5% 5% Dobre Praktyki • 3–4 godzinna przerwa w zadawaniu paszy w środku dnia sprawi, że ptaki wyjedzą najdrobniejszą frakcję paszy z karmideł • Do paszy dodaj minimum 0,5% dodatków płynnych (oleju/tłuszczu) by związać najdrobniejsze cząstki - dotyczy wyłącznie paszy produkowanej we własnym zakresie • W gorące dni, by nie dopuścić do zmniejszenia spożycia, podawaj ptakom paszę sypką o grubszej strukturze lub paszę kruszoną Witaminy i mikroelementy • Ponieważ witaminy i mikroelementy często są w postaci bardzo drobnych cząstek dodawaj do paszy minimum 0,5% dodatków płynnych oleju / tłuszczu by je związać • Stosuj przerwę w zasypywaniu karmideł by ptaki w ciągu dnia wyjadły z nich najdrobniejszą frakcję POZYCJA 1, 2, 3, 4 Witamina A, IU 5 Witamina D3 , IU W 1000 KG PASZY PEŁNOPORCJOWEJ Okres odchowu Okres produkcji 10,000,000 8,000,000 3,300,000 3,300,000 Witamina E, g 25 20 Witamina K, g 3,5 2,5 Tiamina (B1), g 2,2 2,5 Ryboflawina (B2), g 6,6 5,5 Niacyna (B3)6, g 40 30 Kwas pantotenowy (B5), g 10 8 Pirydoksyna (B6), g 4,5 4 Biotyna (B7), mg 100 75 1 0,9 Kwas foliowy (B9), g Kobalamina (B12), mg 23 23 Cholina7, g 110 110 Mangan8, g 90 90 Cynk , g 85 80 Żelazo , g 30 40 Miedź8, g 15 8 8 8 Jod, g 1,5 1,2 Selen8, g 0,25 0,22 14 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL Minimalne zalecenia na okres odchowu i nieśności. Lokalne przepisy mogą limitować zawartość niektórych witamin i minerałów 2 Przechowuj premiksy zgodnie z zaleceniem dostawcy i przestrzegaj dat ważności by zachowany był odpowiedni poziom aktywności witamin. Dodatek antyoksydantu może poprawić stabilność premiksu 3 Zalecenia dotyczące witamin i mikroelementów zależą od poziomu ich aktywności 4 Jeśli pasza poddawana jest obróbce cieplnej może istnieć konieczność zastosowania wyższego poziomu witamin. Skonsultuj z dostawcą witamin jaka jest ich stabilność w trakcie produkcji 5 Część witaminy D3 może być uzupełniona 25-hydroksy D3 zgodnie z zaleceniami dostawców i obowiązującymi ograniczeniami 6 W systemach innych niż klatkowy zalecany jest wyższy poziom Niacyny 7 Należy uwzględnić inne źródła tego składnika 8 Zastosowanie źródeł minerałów chelatowych może skutkować poprawą wchłaniania składnika pokarmowego 1 HY-LINE BROWN Zmieniaj paszę w oparciu o aktualną masę ciała NIEŚNA 4 (Poniżej 85%) NIEŚNA 3 (88–85%) NIEŚNA 2 (od 2% poniżej szczytu do 89% nieśności) SZCZYT NIEŚNOŚCI (Od pierwszych jaj do spadku nieśności o 2% poniżej szczytu) ROZWOJOWA(1300 g) PRZEDNIEŚNA(1440 g) GROWER (1080 g) STARTER 2 (460 g) STARTER 1 (190 g) Zmieniaj paszę w oparciu o % nieśności 100 4000 90 3600 NIEŚNOŚĆ (%) 80 3200 NIEŚNOŚĆ (%) MASA JAJA (g) 70 2800 60 2400 MASA JAJA (g) 50 2000 MASA CIAŁA (g) 40 1600 30 1200 20 800 10 400 0 3 6 12 15 17 37 48 WIEK W TYGODNIACH 61 90 MASA CIAŁA (g) ETAPY ŻYWIENIA1 Zmiana paszy w chwili osiągnięcia określonej masy ciała lub osiągnięcia określonego poziomu nieśności Etapy żywienia zaspokajające potrzeby żywieniowe kur nieśnych 0 TEMPERATURA W OBIEKCIE: Przy pomocy temperatury wpływaj na spożycie paszy i wielkość jaj Odchów 18–21°C 20–25°C Zmieniaj tylko 1˚ na 2 tygodnie STRUKTURA PASZY: Zmieniaj tylko 1˚ na 2 tygodnie * Kruszonka może być podawana dłużej, tj. aż do uzyskania docelowej masy ciała Kruszonka lub sypka * Sypka Kontrola masy jaja Kontrola temperatury w obiekcie • Ściśle monitoruj masę jaj z każdego stada i w celu jej optymalizacji wprowadzaj zmiany w żywieniu • Nieoczekiwany spadek masy jaj może być pierwszym sygnałem pojawiających się problemów w stadzie • Zwiększenie masy jaj jest możliwe przez zwiększenie spożycia aminokwasów oraz zapewnienie by stado spożywało pełną zalecaną dawkę paszy (możliwe do uzyskania przez kontrolę temperatury otoczenia) • Do 35 tygodnia życia kontroluj masę jaj co 2 tygodnie, a później co 5 tygodni. Zacznij kontrolę masy jaj kiedy średnia ich masa mieści się w przedziale +/- 2g w stosunku do pożądanej masy • Temperatura w obiekcie powinna wynosić 18-20˚C. Podnoś temperaturę o 1˚C co 2 tygodnie aż do osiągnięcia 25˚C przy zapewnieniu, że w tych warunkach system wentylacji jest w stanie utrzymać właściwą jakość powietrza • Niższa temperatura w obiekcie będzie skutkować większym spożyciem paszy i może spowodować skutek odwrotny do zamierzonego w zakresie kontroli masy jaja, efektywności żywienia i kontroli masy ciała dojrzałych kur KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 15 HY-LINE BROWN Zalecenia żywieniowe w okresie odchowu MASA CIAŁA (g) ZMIANA PASZY PO UZYSKANIU MASY CIAŁA 1600 STARTER 1 STARTER 2 190 g GROWER 460 g ROZWOJOWA 1080 g 1300 g PRZEDNIEŚNA 1440 g 120 1400 105 1200 90 1000 75 MASA CIAŁA (g) 800 60 PASZA (g/dzień/ptak) 600 45 400 30 200 15 0 WIEK W TYGODNIACH 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Zmieniaj paszę w oparciu o aktualną masę ciała ZALECANE STĘŻENIA1 ŻYWIENIE Energia mataboliczna2, kcal/kg Energia mataboliczna2, MJ/kg Lizyna, % Metionina, % Metionina+cysteina, % Treonina, % Tryptofan, % Arginina, % Izoleucyna, % Walina, % Białko surowe4, % Wapń5, % Fosfor (przyswajalny)6, % Sód, % Chorki, % Kwas linoleinowy (C18:2 n-6), % 2867–3043 12,00–12,74 2867–3043 12,00–12,74 2800–3021 11,72–12,64 2734–3021 11,44–12,64 2778–2999 11,63–12,55 Znormalizowana strawność aminokwasów w jelicie krętym / Aminokwasy ogółem3 1,01 / 1,11 0,92 / 1,01 0,82 / 0,90 0,67 / 0,73 0,72 / 0,79 0,45 / 0,49 0,42 / 0,46 0,39 / 0,41 0,31 / 0,34 0,35 / 0,38 0,77 / 0,87 0,72 / 0,81 0,66 / 0,75 0,56 / 0,63 0,62 / 0,70 0,65 / 0,76 0,60 / 0,70 0,55 / 0,65 0,46 / 0,54 0,50 / 0,58 0,18 / 0,22 0,17 / 0,21 0,17 / 0,21 0,15 / 0,18 0,16 / 0,19 1,05 / 1,13 0,96 / 1,03 0,85 / 0,92 0,70 / 0,75 0,75 / 0,81 0,71 / 0,76 0,66 / 0,71 0,61 / 0,65 0,50 / 0,54 0,56 / 0,60 0,73 / 0,80 0,68 / 0,75 0,64 / 0,71 0,54 / 0,59 0,61 / 0,68 20,00 1,00 0,45 0,18 0,18 1,00 18,25 1,00 0,44 0,17 0,17 1,00 17,50 1,00 0,43 0,17 0,17 1,00 16,00 1,40 0,45 0,18 0,18 1,00 16,50 2,50 0,48 0,18 0,18 1,00 Masę ciała traktuj jako wskazówkę do wprowadzania zmian w żyweniu. Odnieś się do danych w tabeli na stronie 7. Wskazany tam wiek osiągnięcia konkretnej masy ciała jest orientacyjny.Wprowadź paszę przednieśną przed wejściem ptaków w nieśność. Zawiera ona odpowiednią dawkę wapnia by wspomóc proces produkcji jaj. 2 Zalecany poziom energii szacowany jest w opariu o poziomy energii poszczególnych surowców jak pokazuje tabela na końcu instrukcji. Ważnym jest by docelowy poziom energii w paszy szacować w oparciu o poziom energii faktycznie używanych surowców 3 Zalecenia dotyczące aminokwasów ogółem dotyczą tylko sytuacji gdy pasza produkowana jest na bazie kukurydzy i śruty sojowej. Przy stosowaniu innych surowców bazowych należy postępować zgodnie z normami strawności aminokwasów w jelicie krętym 4 Receptura zawsze powinna zapewniać dostępność odpowiedniej ilości aminokwasów. Ilość białka surowego w paszy będzie się różniła w zależności od użytych surowców. Poziom białka surowego w paszy jest szacowany w oparciu o typowy jego poziom w poszczególnych surowcach. 5 Wapń powinien być dostarczony w postaci sypkiego węglanu wapnia (wielkość cząstek <2 mm). Kreda gruba (2-4 mm) może być wprowadzona do paszy przednieśnej w ilości do 50% całej zawartości kredy. 6 Stosując róźne źródła fosforu należy zapewnić by dawka żywieniowa zawierała minimalny zalecany poziom fosforu przyswajalnego 1 16 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL SPOŻYCIE PASZY (g/dzień/ptak) ETAPY ŻYWIENIA1 HY-LINE BROWN Przejście z okresu odchowu do szczytu nieśności Często zmieniaj recepturę by w czasie zwiększania się zapotrzebowania na składniki pokarmowe zmieniać spożycie paszy aż do ustabilizowania się poziomu jej spożycia 120 / 2000 115 / 1900 90 MASA CIAŁA (g) 110 / 1800 80 PASZA (g/dzień/ptak) 105 / 1700 70 100 / 1600 60 MASA JAJA (g) 95 / 1500 50 90 / 1400 40 85 / 1300 30 80 / 1200 20 75 / 1100 10 70 / 1000 WIEK W 15 TYGODNIACH NIEŚNOŚĆ (%) MASA JAJA (g) SPOŻYCIE PASZY (g/dzień/ptak) MASA CIAŁA (g) 100 NIEŚNOŚĆ (%) 0 16 17 Pasza przednieśna 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 Pasza na szczyt nieśności • W trakcie wchodzenia w nieśność drastycznie zwiększa się zapotrzebowanie na składniki pokarmowe • W trakcie wchodzenia w nieśność następuje: –szybki wzrost produkcji –wzrost masy jaj –wzrost masy ciała • W trakcie wchodzenia w nieśność spożycie paszy może powoli wzrosnąć –u ptaków ze zbyt niską masą ciała –u źle wyrównanego stada –podczas upałów • Złe wyrównanie stada wydłuży okres wchodzenia w nieśność oraz może spowodować nieosiągnięcie oczekiwanego szczytu i słabszą wytrwałość w nieśności • Podczas wchodzenia stada w nieśność dokładnie kontroluj spożycie paszy i dostosowuj poziom składników pokarmowych Pasza przednieśna • Stosuj gdy u większości kurcząt obserwujesz czerwienienie grzebienia • Zapewnia optymalny wzrost rezerwy kości rdzeniowych • Zaplanuj wprowadzenie na maksimum 10–14 dni przed wejściem w nieśność. Patrz: www.hylineskeleton.com Pasza na szczyt nieśności • Wdrażanie receptur zakładających niskie spożycie paszy (88–95 g/dzień/ptak) może dać lepsze rezultaty w zakresie zaspokojenia potrzeb żywieniowych ptaków • Rozpocznij podawanie paszy na szczyt nieśności w chwili rozpoczęcia produkcji jaj (1% nieśności) • Spożycie paszy może się zmniejszyć jeśli ptaki nie są przywyczajone do dużych cząstek wapnia (tj. stosowanych w paszy przednieśnej) KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 17 HY-LINE BROWN Zalecenia żywieniowe w okresie produkcji ETAPY ŻYWIENIA PRODUKCJA 100 SCZYT NIEŚNOŚCI NIEŚNA 2 Od pierwszych jaj do spadku nieśności o 2% poniżej szczytu NIEŚNA 3 Od 2% poniżej szczytu do 89% nieśności NIEŚNA 4 88–85% Poniżej 85% 90 NIEŚNOŚĆ (%) NIEŚNOŚĆ (%) MASA JAJA (g) MASA JAJ (kg) 80 70 60 Masa jaja (g) 50 40 30 20 Całkowita masa jaj (kg) 10 0 WIEK W TYGODNIACH 18 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 Zmieniaj paszę w oparciu o % nieśności ZALECANE STĘŻENIA1 ŻYWIENIE Energia mataboliczna2, kcal/kg Energia mataboliczna2, MJ/kg Lizyna, mg/dzień Metionina, mg/dzień Mietiona + cysteina, mg/dzień Treonina, mg/dzień Tryptofan, mg/dzień Arginina, mg/dzień Izoleucyna, mg/dzień Walina, mg/dzień Białko surowe4, g/dzień Sód, mg/dzień Chorki, mg/dzień Kwas linoleinowy (C18:2 n-6), g/dzień Cholina, mg/dzień 2778–2911 11,63–12,18 2734–2867 11,44–12,00 2679–2867 11,21–12,00 2558–2833 10,71–11,86 Znormalizowana strawność aminokwasów w jelicie krętym / Aminokwasy Ogółem3 830 / 909 800 / 876 780 / 854 750 / 821 407 / 437 392 / 422 382 / 411 360 / 387 714 / 805 688 / 776 663 / 748 630 / 711 581 / 684 560 / 659 546 / 642 525 / 618 174 / 208 168 / 201 164 / 196 158 / 188 863 / 928 832 / 895 811 / 872 780 / 839 647 / 696 624 / 671 608 / 654 585 / 629 730 / 806 704 / 776 686 / 757 660 / 728 17,00 180 180 1,00 100 16,75 180 180 1,00 100 16,00 180 180 1,00 100 15,50 180 180 1,00 100 ZMIANY POZIOMU WAPNIA, FOSFORU I WIELKOŚCI CZĄSTEK KREDY WPROWADZAJ W ZALEŻNOŚCI OD WIEKU PTAKÓW Tydzień 17–35 Tydzień 36–55 Tydzień 56–74 Tydzień 75–90 Wapń5,6, g/dzień Fosfor (przyswajalny)5,7, mg/dzień Wielkość cząstek wapnia (drobna:gruba)(patrz strona 13) 4,20 460 50% : 50% 4,30 420 40% : 60% 4,50 380 35% : 65% 4,80 360 35% : 65% W celu optymalizacji masy jaj należy zmienić poziom białka surowego, metionyny+cysteiny, tłuszczu, kwasu linoleinowego i/lub poziom energii Zalecany poziom energii szacowany jest w oparciu o poziomy energii poszczególnych surowców jak pokazuje tabela na końcu instrukcji. Ważnym jest by docelowy poziom energii w paszy szacować w oparciu o poziom energii faktycznie używanych surowców 3 Zalecenia dotyczące aminokwasów ogółem dotyczą tylko sytuacji gdy pasza produkowana jest na bazie kukurydzy i śruty sojowej. Przy stosowaniu innych surowców bazowych należy postępować zgodnie z normami strawności aminokwasów w jelicie krętym 4 Receptura zawsze powinna zapewniać dostępność odpowiedniej ilości aminokwasów. Ilość białka surowego w paszy będzie się różniła w zależności od użytych surowców. Poziom białka surowego w paszy jest szacowany w oparciu o typowy jego poziom w poszczególnych surowcach. 5 Zalecenia dotyczące wapnia i fosforu przyswajalnego są determinowane wiekiem stada. Jeśli nieśność utrzymuje się na wysokim poziomie i pasza na dany okres produkcji jest stosowana dłużej niż wskazywałby na to wiek stada zaleca się, by zwiększyć koncentrację wapnia i fosforu w następnej fazie żywienia. 6 Zalecenia dotyczące wielkości cząstek węglanu wapnia są różne w zależności od fazy nieśności. Sprawdź tabelę: Wielkość cząstek wapnia. Poziom kredy w paszy musi być dostosowany do stopnia jej rozpuszczalności 7 Stosując różne źródła fosforu należy zapewnić by dawka żywieniowa zawierała minimalny zalecany poziom fosforu przyswajalnego 1 2 18 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL HY-LINE BROWN Poziom składników odżywczych w okresie produkcji (W zależności od etapu żywienia i pobrania paszy) ETAPY ŻYWIENIA W OKRESIE NIEŚNOŚCI SZCZYT NIEŚNOŚCI Od pierwszych jaj do spadku nieśności o 2% poniżej szczytu NIEŚNA 2 NIEŚNA 3 od 2% poniżej szczytu do 89% nieśności NIEŚNA 4 88–85% Poniżej 85% ZALECANE STĘŻENIA1 ŻYWIENIE Energia mataboliczna2, kcal/kg 2778–2911 2734–2867 2679–2867 2558–2833 Energia mataboliczna2, MJ/kg 11,63–12,18 11,44–12,00 11,21–12,00 10,71–11,86 SPOŻYCIE PASZY (Standardowe spożycie paszy) ŻYWIENIE g/dzień/ptak 88 93 98 103* 108 113 100 105 110* 115 120 100 105 110* 115 120 99 104 109 114 119 Znormalizowana strawność aminokwasów w jelicie krętym Lizyna, % 0,94 0,89 0,85 0,81 0,77 0,73 0,80 0,76 0,73 0,70 0,67 0,78 0,74 0,71 0,68 0,65 0,76 0,72 0,69 0,66 0,63 Metionina, % 0,46 0,44 0,42 0,40 0,38 0,36 0,39 0,37 0,36 0,34 0,33 0,38 0,36 0,35 0,33 0,32 0,36 0,35 0,33 0,32 0,30 Metionina+cysteina,% 0,81 0,77 0,73 0,69 0,66 0,63 0,69 0,66 0,63 0,60 0,57 0,66 0,63 0,60 0,58 0,55 0,64 0,61 0,58 0,55 0,53 Treonina, % 0,66 0,62 0,59 0,56 0,54 0,51 0,56 0,53 0,51 0,49 0,47 0,55 0,52 0,50 0,47 0,46 0,53 0,50 0,48 0,46 0,44 Tryptofan, % 0,20 0,19 0,18 0,17 0,16 0,15 0,17 0,16 0,15 0,15 0,14 0,16 0,16 0,15 0,14 0,14 0,16 0,15 0,14 0,14 0,13 Arginina, % 0,98 0,93 0,88 0,84 0,80 0,76 0,83 0,79 0,76 0,72 0,69 0,81 0,77 0,74 0,71 0,68 0,79 0,75 0,72 0,68 0,66 Izoleucyna, % 0,74 0,70 0,66 0,63 0,60 0,57 0,62 0,59 0,57 0,54 0,52 0,61 0,58 0,55 0,53 0,51 0,59 0,56 0,54 0,51 0,49 Walina, % 0,83 0,78 0,74 0,71 0,68 0,65 0,70 0,67 0,64 0,61 0,59 0,69 0,65 0,62 0,60 0,57 0,67 0,63 0,61 0,58 0,55 Aminokwasy Ogółem 3 Lizyna, % 1,03 0,98 0,93 0,88 0,84 0,80 0,88 0,83 0,80 0,76 0,73 0,85 0,81 0,78 0,74 0,71 0,83 0,79 0,75 0,72 0,69 Metionina, % 0,50 0,47 0,45 0,42 0,40 0,39 0,42 0,40 0,38 0,37 0,35 0,41 0,39 0,37 0,36 0,34 0,39 0,37 0,36 0,34 0,33 Metionina+cysteina,% 0,91 0,87 0,82 0,78 0,75 0,71 0,78 0,74 0,71 0,67 0,65 0,75 0,71 0,68 0,65 0,62 0,72 0,68 0,65 0,62 0,60 Treonina, % 0,78 0,74 0,70 0,66 0,63 0,61 0,66 0,63 0,60 0,57 0,55 0,64 0,61 0,58 0,56 0,54 0,62 0,59 0,57 0,54 0,52 Tryptofan, % 0,24 0,22 0,21 0,20 0,19 0,18 0,20 0,19 0,18 0,17 0,17 0,20 0,19 0,18 0,17 0,16 0,19 0,18 0,17 0,16 0,16 Arginina, % 1,05 1,00 0,95 0,90 0,86 0,82 0,90 0,85 0,81 0,78 0,75 0,87 0,83 0,79 0,76 0,73 0,85 0,81 0,77 0,74 0,71 Izoleucyna, % 0,79 0,75 0,71 0,68 0,64 0,62 0,67 0,64 0,61 0,58 0,56 0,65 0,62 0,59 0,57 0,55 0,64 0,60 0,58 0,55 0,53 0,78 0,74 0,71 0,67 0,65 0,76 0,72 0,69 0,66 0,63 0,74 0,70 0,67 0,64 0,61 Walina, % 0,92 0,87 0,82 0,78 0,75 0,71 Białko surowe4, % 19,32 18,28 17,35 16,50 15,74 15,04 16,75 15,95 15,23 14,57 13,96 16,00 15,24 14,55 13,91 13,33 15,66 14,90 14,22 13,60 13,03 Sód, % 0,20 0,19 0,18 0,17 0,17 0,16 0,18 0,17 0,16 0,16 0,15 0,18 0,17 0,16 0,16 0,15 0,18 0,17 0,17 0,16 0,15 Chorki, % 0,20 Kwas linoleinowy 1,14 (C18:2 n-6), % 0,19 0,18 0,17 0,17 0,16 0,18 0,17 0,16 0,16 0,15 0,18 0,17 0,16 0,16 0,15 0,18 0,17 0,17 0,16 0,15 1,08 1,02 0,97 0,93 0,88 1,00 0,95 0,91 0,87 0,83 1,00 0,95 0,91 0,87 0,83 1,01 0,96 0,92 0,88 0,84 ZMIANY POZIOMU WAPNIA, FOSFORU I WIELKOŚCI CZĄSTEK KREDY WPROWADZAJ W ZALEŻNOŚCI OD WIEKU PTAKÓW Tydzień 17–35 Tydzień 36–55 Tydzień 56–74 Tydzień 75–90 Spożycie paszy 88 g/dzień/ptak Wapń5,6, % 4,77 4,52 4,29 4,08 3,89 3,72 4,30 4,10 3,91 3,74 3,58 Fosfor (przyswajalny) , % 0,52 0,49 0,47 0,45 0,43 0,41 0,42 0,40 0,38 0,37 0,35 5,7 93 98 103* 108 113 100 105 110* 115 120 100 105 110* 115 120 99 104 109 114 119 4,50 4,29 4,09 3,91 3,75 4,85 4,62 4,40 4,21 4,03 0,38 0,36 0,35 0,33 0,32 0,36 0,35 0,33 0,32 0,30 W celu optymalizacji masy jaj należy zmienić poziom białka surowego, metionyny+cysteiny, tłuszczu, kwasu linoleinowego i/lub poziom energii Zalecany poziom energii szacowany jest w oparciu o poziomy energii poszczególnych surowców jak pokazuje tabela na końcu instrukcji. Ważnym jest by docelowy poziom energii w paszy szacować w oparciu o poziom energii faktycznie używanych surowców 3 Zalecenia dotyczące aminokwasów ogółem dotyczą tylko sytuacji gdy pasza produkowana jest na bazie kukurydzy i śruty sojowej. Przy stosowaniu innych surowców bazowych należy postępować zgodnie z normami strawności aminokwasów w jelicie krętym 4 Receptura zawsze powinna zapewniać dostępność odpowiedniej ilości aminokwasów. Ilość białka surowego w paszy będzie się różniła w zależności od użytych surowców. Poziom białka surowego w paszy jest szacowany w oparciu o typowy jego poziom w poszczególnych surowcach. 5 Zalecenia dotyczące wapnia i fosforu przyswajalnego są determinowane wiekiem stada. Jeśli nieśność utrzymuje się na wysokim poziomie i pasza na dany okres produkcji jest stosowana dłużej niż wskazywałby na to wiek stada zaleca się, by zwiększyć koncentrację wapnia i fosforu w następnej fazie żywienia. 6 Zalecenia dotyczące wielkości cząstek węglanu wapnia są różne w zależności od fazy nieśności. Sprawdź tabelę: Wielkość cząstek wapnia. Poziom kredy w paszy musi być dostosowany do stopnia jej rozpuszczalności 7 Stosując różne źródła fosforu należy zapewnić by dawka żywieniowa zawierała minimalny zalecany poziom fosforu przyswajalnego 1 2 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 19 HY-LINE BROWN Profilaktyka weterynaryjna Potencjał genetyczny stada można wykorzystać tylko, gdy zminimalizuje się wpływ chorób. Choroby mające znaczący wpływ na wynik ekonomiczny mogą być różne, zależnie od lokalizacji. W każdym rejonie należy je zidentyfikować oraz im zapobiegać. Standardy sanitarne Czystość oraz przestrzeganie rygorów sanitarnych to najlepsze metody zapobiegania chorobom. Koniecznym jest zidentyfikowanie potencjalnych źródeł zagrożenia zdrowotności stada. • Przemieszczanie się osób i pojazdów na terenie fermy powinno być nadzorowane • Liczba gości odwiedzających fermę powinna być ograniczona do niezbędnego minimum • Wszelkie wizyty na fermie powinny być odnotowane w rejestrze wejść i wyjść • Wszyscy goście oraz pracownicy powinni brać prysznic przed wejściem na teren fermy • Pracownikom oraz gościom należy zapewnić czyste buty, ubrania oraz nakrycie głowy • Maty dezynfekcyjne powinny być umieszczone przy każdym wejściu do kurnika • Jeśli to możliwe unikaj zatrudniania pracowników zewnętrznych lub wypożyczania sprzętu podczas szczepienia, transferu i innych zabiegów • Idealnym rozwiązaniem jest by jedna osoba miała pod opieką tylko jeden kurnik • Dla osób które nadzorują więcej kurników, należy ograniczyć przejścia między nimi do niezbędnego minimum. Zawsze należy przechodzić od stada młodszego do starszego. Po wyjściu z kurnika z chorym stadem nie należy wchodzić do zdrowych stad • Stado może zostać zarażone również w trakcie transportu jeśli samochody lub ich załoga byli wcześniej na innej fermie • Bardzo skuteczną metodą zapobiegania chorobom jest zasiedlanie całej fermy w jednym momencie lub w niewielkich odstępach czasu. Wtedy kury są w podobnym wieku, co pozwala uniknąć zarażania się młodszych kurek od starszych • Kurniki powinny być zabezpieczone przed dostępem dzikich ptaków, owadów oraz gryzoni • Należy regularnie pozbywać się padłych sztuk Gryzonie Gryzonie są nosicielami wielu chorób drobiu a ich obecność jest główną przyczyną pojawienia się chorób we właściwie wyczyszczonym i zdezynfekowanym kurniku. Gryzonie przyczyniają się również do rozprzestrzeniania się chorób pomiędzy kurnikami. • Na fermie nie powinno być wysokich traw, odpadów, gruzu itp., które mogą stanowić siedlisko gryzoni • Obszar dookoła kurnika powinien być zabezpieczony tłuczniem lub z wylewką betonową szeroką na ok. 1 metr. Utrudni to gryzoniom przedostanie się do kurników. • Pasza oraz jaja powinny być przechowywane w pomieszczeniach zabezpieczonych przed gryzoniami • Stacje deratyzacyjne powinny być rozlokowane w kurnikach i poza nimi. Należy regularnie uzupełniać w nich trutkę Czyszczenie i dezynfekcja Prawidłowo przeprowadzone czyszczenie i dezynfekcja kurnika istotnie zmniejsza prawdopodobieństwo zainfekowania kolejnego stada. 20 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL • Kurnik powinien być pusty co najmniej 2 tygodnie pomiędzy wywozem a wstawieniem nowego stada • Cały pomiot i resztki paszy powinny zostać usunięte z kurnika przed myciem • Należy dokładnie wyczyścić wloty powietrza, wentylatory oraz żaluzje • Uruchomienie ogrzewania w czasie mycia pomaga pozbyć się materii ogranicznej • Należy myć halę przy pomocy myjki ciśnieniowej najlepiej ciepłą wodą • Podczas mycia hali zaleca się użyć środka myjącego pod postacią piany lub żelu • Mycie hali należy przeprowadzić od góry i zakończyć na posadzce • Halę należy spłukać ciepłą wodą przy użyciu myjki wysokociśnieniowej • Po umyciu kurnik należy osuszyć • Po wysuszeniu hali należy przeprowadzić dezynfekcję pianową lub przez zamgławianie • Linie pojenia powinny być odkażone i przepłukane • Zalecane jest regularne wykonywanie wymazów z hali w kierunku salmonella, szczególnie Salmonella enteritidis • Przed zasiedleniem hala powinna być wysuszona Choroby przenoszone pionowo • Niektóre choroby mogą być przenoszone ze stada rodzicielskiego na potomstwo • Zdrowe stado rodzicielskie jest podstawą produkcji wolnych od chorób kurek towarowych • Stada Hy-Line International są regularnie badane i wolne od Mycoplasma gallisepticum, Mycoplasma synoviae, Salmonella pullorum, Salmonella gallinarum, Salmonella enteritidis, Salmonella typhimurium oraz lymphoid leukosis • Należy zapobiegać poziomemu przekazywaniu tych chorób • Właściciele stad rodzicielskich oraz towarowych powinni regularnie prowadzić badania w kierunku tych chorób KOKCYDIOZA Zakażenie tym pasożytem może prowadzić do uszkodzenia jelit ptaków, a przy większej intensywności do upadków. Często niewykryty niski stopień zakażenia prowadzi do zmniejszonego przyswajania paszy lub powoduje nieodwracalne uszkodzenie jelit. Takie stado może być niewyrównane i może nie osiągnąć pełnego potencjału produkcyjnego. Kokcydioza może być efektywnie zwalczana poprzez: • zastosowanie odpowiednich kokcydiostatyków jonoforowych lub chemicznych • alternatywą wobec stosowania kokcydiostatyków jest podanie żywej szczepionki • szczepionka ta może być podana w oprysku w wylęgarni, w oprysku na paszę lub do wody w pierwszych dniach odchowu • należyte czyszczenie i dezynfekcję hali • ograniczenie dostępu ptaków do taśm z pomiotem • odchów i produkcja w systemie klatkowym ogranicza ryzyko kontaktu z oocystami znajdującymi się w pomiocie HY-LINE BROWN Przykładowy program szczepień Szczepienia ochronne Niektóre choroby są tak rozpowszechnione lub trudne do wyeliminowania, że konieczne jest szczepienie przeciwko nim. Ogólnie stada towarowe powinny być zaszczepione przeciwko chorobie Mareka, pomorowi rzekomemu drobiu (NDV), zakaźnemu zapaleniu oskrzeli (IB), zakaźnemu zapaleniu torby Fabrycjusza (IBD), zakaźnemu zapaleniu mózgu i rdzenia kręgowego AE oraz ospie ptasiej. Program szczepień należy skonsultować z miejscowym lekarzem weterynarii aby dostosować go do lokalnych zagrożeń. Postępuj zgodnie z zaleceniami wydanymi przez producenta szczepionki. Stosuj wyłącznie zarejestrowane szczepionki. PODSTAWOWE SZCZEPIENIA DLA STAD TOWAROWYCH 0 2 4 WIEK W TYGODNIACH 6 8 10 12 14 16 Choroba Mareka • Wszkstkie stada towarowe powinny być zaszczepione przeciwko chorobie Mareka w wylęgarni IBD, choroba Gumboro , żywa szczepionka • Podawana w dniach 15-18, 21-25, 28-32, w zależności od poziomu przeciwciał matczynych • Preferowane są szczepionki podawane do wody Pomór rzekomy drobiu ND - przy średnim zagrożeniu terenowym • W wylęgarni w oprysku oraz dodatkowo 2-3-krotne szczepienie żywą szczepionką, uwzględnić przerwę ok. 4-6 tygodni pomiędzy ostatnią żywą szczepionką oraz inaktywowaną szczepionką iniekcyjną na koniec odchowu Pomór rzekomy drobiu ND - przy wysokim zagrożeniu terenowym • Jednoczesne podanie szczepionki żywej (kropla do oka) i inaktywowanej zapewnia dobrą ochronę w obszarach wysokiego ryzyka terenowego • W celu zachowania wysokiego poziomu odporności korzystnym może być podawanie w trakcie produkcji żywych szczepionek co 30–60 dni • 1-krotne szczepienie w wylęgarni, 3-krotne szczepienie przeciwko IB (różne warianty) oraz szczepionka inaktywowowana na koniec odchowu • 2-3-krotne szczepienie żywą szczepionką bazującą na wielokrotnym serotypie IB buduje odporność krzyżową (jeśli te serotypy zostały zidentyfikowane w danym terenie) • Ostatnia żywa szczepionka powinna być podana w oprysku • W celu zachowania wysokiego poziomu odporności korzystnym może być podawanie w trakcie produkcji żywych szczepionek co 30–60 dni IB, zakaźne zapalenie oskrzeli AE, zakaźne zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego • Pojedyncze szczepienie pomiędzy 6 a 15 tygodniem • Podać do wody lub w połączeniu ze szczepionką przeciwko ospie drobiu w postaci iniekcji w błonę skrzydłową Ospa ptasia 0 2 4 6 8 10 12 WIEK W TYGODNIACH 14 16 • 1-krotne szczepienie opcjonalnie • Szczepienie ptaków przed 6 tygodniem życia powinno się odbywać przy użyciu wysoko atenuowanej szczepionki przeciwko ospie ptasiej lub ospie gołębi • Stosuj szczepionki przeciwko ospie ptasiej i ospie gołębi dla uzyskania lepszej ochrony krzyżowej • Większość przełamań jest skutkiem złej techniki szczepienia Żywe szczepionki podawane podskórnie w wylęgarni Szczepionki żywe podawane w błonę skrzydłową Szczepionki żywe podawane do wody, w oprysku lub w kropli do oka Szczepionki inaktywowane podawane iniekcyjnie domięśniowo lub podskórnie KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 21 HY-LINE BROWN Przykładowy program szczepień (c.d.) DODATKOWE SZCZEPIENIA STAD TOWAROWYCH - konieczne jest uzgodnienie szczepień z lekarzem opiekującym się stadem Stosuj w zależności od zagrożenia terenowego. Postępuj zgodnie z zaleceniami wydanymi przez producenta szczepionki. Stosuj wyłącznie zarejestrowane szczepionki. Program szczepień uzgodnij z lokalną służbą weterynaryjną w celu zapewnienia jego skuteczności. 0 2 4 WIEK W TYGODNIACH 6 8 10 12 14 16 ILT, zakaźne zapalenie krtani i tchawicy • 1-krotne szczepienie podczas odchowu • Preferowaną metodą szczepienia jest kropla do oka • Zachowaj odstęp 14 dni od stosowania innej żywej szczepionki oddechowej • Wiele przełamań ILT jest skutkiem niepożądanego rozpowszechnienia szczepień przeciwko ILT EDS, Syndrom spadku nieśności • 1-krotne szczepienie jest skutecznym zabezpieczeniem, szczepienie iniekcyjne na koniec odchowu AP, Avian pneumovirus • Dostępne są szczepionki żywe i inaktywowane • Najskuteczniejszą ochronę daje zastosowanie zarówno żywej jak i inaktywowanej szczepionki MG, Mycoplazma gallisepticum, żywa szczepionka • Stosowanie żywej szczepionki pozwala ograniczyć ekonomiczne straty wywołane infekcją MG Salmonella 0 2 22 4 • Szczepienie przeciwko salomonella zmniejsza kolonizację bakterii w organach wewnętrznych i przewodzie pokarmowym, tym samym redukuje ich liczbę w środowisku kurnika • Najlepszą ochronę zapewniają 2-3-krotne szczepienie zmodyfikowanymi szczepami Salmonella typhimurium lub Salmonella enteritidis i późniejsze zastosowanie szczepionki ianktywowanej • Szczepionki żywe zapewniają dobrą ochronę przeciwko szczepom tego samego serotypu i zmienną ochronę przeciwko szczepom innych serotypów • Szczepionki inaktywowane zapewniają ochronę przeciwko konkretnemu szczepowi 6 8 10 12 WIEK W TYGODNIACH 14 16 Żywe szczepionki podawane podskórnie w wylęgarni Szczepionki żywe podawane w błonę skrzydłową Szczepionki żywe podawane do wody, w oprysku lub w kropli do oka Szczepionki inaktywowane podawane iniekcyjnie domięśniowo lub podskórnie KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL HY-LINE BROWN Wyniki produkcyjne Hy-Line Brown - tabela NIEŚNOŚĆ WIEK % (tygodnie) Bieżąca LICZBA JAJ NA KURĘ STANU ŚREDNIEGO Narastająco LICZBA JAJ NA KURĘ WSTAWIONĄ Narastająco UPADKI Narastająco (%) MASA CIAŁA (kg) SPOŻYCIE PASZY (g / ptak / dzień) MASA JAJ Narastająco (kg) ŚREDNIA MASA JAJA* (g ) 18 4 – 14 0,3 – 1,0 0,3 – 1,0 0,0 1,47 – 1,57 82 – 88 0,0 48,8 – 50,0 19 24 – 38 2,0 – 3,6 2,0 – 3,6 0,1 1,57 – 1,67 85 – 91 0,1 49,0 – 51,0 20 45 – 72 5,1 – 8,7 5,1 – 8,7 0,1 1,63 – 1,73 91 – 97 0,3 50,2 – 52,2 21 75 – 86 10,4 – 14,7 10,3 – 14,7 0,2 1,67 – 1,77 95 – 101 0,5 51,5 – 53,6 22 87 – 92 16,5 – 21,1 16,4 – 21,1 0,3 1,72 – 1,82 99 – 105 0,9 53,1 – 55,3 23 92 – 94 22,9 – 27,7 22,8 – 27,7 0,3 1,75 – 1,85 103 – 109 1,2 54,4 – 56,6 24 92 – 95 29,3 – 34,4 29,2 – 34,3 0,4 1,78 – 1,90 105 – 111 1,6 55,5 – 57,7 25 93 – 95 35,8 – 41,0 35,7 – 40,9 0,4 1,79 – 1,91 106 – 112 2,0 56,6 – 59,0 26 94 – 96 42,4 – 47,7 42,3 – 47,6 0,5 1,80 – 1,92 107 – 113 2,3 57,3 – 59,7 27 95 – 96 49,1 – 54,5 48,9 – 54,3 0,6 1,82 – 1,94 107 – 113 2,7 58,4 – 60,8 28 95 – 96 55,7 – 61,2 55,5 – 60,9 0,6 1,83 – 1,95 107 – 113 3,1 59,0 – 61,4 29 95 – 96 62,4 – 67,9 62,1 – 67,6 0,7 1,84 – 1,96 107 – 113 3,5 59,3 – 61,7 30 94 – 96 69,0 – 74,6 68,6 – 74,3 0,7 1,84 – 1,96 107 – 113 3,9 59,7 – 62,1 31 94 – 96 75,5 – 81,3 75,1 – 80,9 0,8 1,84 – 1,96 108 – 114 4,3 59,9 – 62,3 32 94 – 95 82,1 – 88,0 81,7 – 87,5 0,9 1,85 – 1,97 108 – 114 4,7 60,1 – 62,5 33 94 – 95 88,7 – 94,6 88,2 – 94,1 0,9 1,85 – 1,97 108 – 114 5,1 60,3 – 62,7 95,3 – 101,3 34 94 – 95 94,7 – 100,7 1,0 1,85 – 1,97 108 – 114 5,5 60,5 – 62,9 35 94 – 95 101,9 – 107,9 101,2 – 107,3 1,0 1,85 – 1,97 108 – 114 5,9 60,6 – 63,0 36 93 – 94 108,4 – 114,5 107,6 – 113,8 1,1 1,86 – 1,98 108 – 114 6,3 60,7 – 63,1 37 93 – 94 114,9 – 121,1 114,1 – 120,3 1,2 1,86 – 1,98 108 – 114 6,7 60,8 – 63,2 38 93 – 94 121,4 – 127,7 120,5 – 126,8 1,2 1,86 – 1,98 108 – 114 7,1 60,9 – 63,3 39 92 – 93 127,8 – 134,2 126,9 – 133,2 1,3 1,87 – 1,99 108 – 114 7,5 61,0 – 63,4 40 92 – 93 134,3 – 140,7 133,2 – 139,6 1,4 1,87 – 1,99 108 – 114 7,9 61,1 – 63,5 41 91 – 93 140,6 – 147,2 139,5 – 146,0 1,4 1,87 – 1,99 108 – 114 8,3 61,2 – 63,6 42 91 – 92 147,0 – 153,7 145,8 – 152,4 1,5 1,88 – 2,00 108 – 114 8,7 61,3 – 63,9 43 90 – 92 153,3 – 160,1 152,0 – 158,7 1,6 1,88 – 2,00 108 – 114 9,1 61,5 – 64,1 44 90 – 92 159,6 – 166,5 158,1 – 165,0 1,6 1,88 – 2,00 108 – 114 9,5 61,6 – 64,2 45 89 – 91 165,8 – 172,9 164,3 – 171,3 1,7 1,89 – 2,01 107 – 113 9,9 61,6 – 64,2 46 89 – 91 172,1 – 179,3 170,4 – 177,6 1,8 1,89 – 2,01 107 – 113 10,3 61,7 – 64,3 47 88 – 90 178,2 – 185,6 176,4 – 183,7 1,9 1,89 – 2,01 107 – 113 10,6 61,8 – 64,4 48 88 – 90 184,4 – 191,9 182,5 – 189,9 1,9 1,89 – 2,01 107 – 113 11,0 61,9 – 64,5 49 88 – 90 190,5 – 198,2 188,5 – 196,1 2,0 1,89 – 2,01 107 – 113 11,4 62,0 – 64,6 50 88 – 89 196,7 – 204,4 194,5 – 202,2 2,1 1,89 – 2,01 107 – 113 11,8 62,1 – 64,7 51 87 – 89 202,8 – 210,6 200,5 – 208,3 2,1 1,89 – 2,01 106 – 112 12,2 62,1 – 64,7 52 87 – 89 208,9 – 216,9 206,4 – 214,4 2,2 1,89 – 2,01 106 – 112 12,5 62,2 – 64,8 53 87 – 88 215,0 – 223,0 212,4 – 220,4 2,3 1,89 – 2,01 106 – 112 12,9 62,2 – 64,8 54 87 – 88 221,1 – 229,2 218,3 – 226,4 2,3 1,89 – 2,01 106 – 112 13,3 62,2 – 64,8 55 86 – 88 227,1 – 235,3 224,2 – 232,4 2,4 1,90 – 2,02 106 – 112 13,7 62,2 – 64,8 56 86 – 87 233,1 – 241,4 230,1 – 238,4 2,5 1,90 – 2,02 106 – 112 14,0 62,3 – 64,9 57 85 – 87 239,1 – 247,5 235,9 – 244,3 2,6 1,90 – 2,02 106 – 112 14,4 62,3 – 64,9 58 85 – 87 245,0 – 253,6 241,7 – 250,2 2,6 1,90 – 2,02 106 – 112 14,8 62,3 – 64,9 59 85 – 87 251,0 – 259,7 247,5 – 256,1 2,7 1,90 – 2,02 106 – 112 15,1 62,4 – 65,0 60 84 – 86 256,8 – 265,7 253,2 – 262,0 2,8 1,90 – 2,02 106 – 112 15,5 62,4 – 65,0 * Wartości przy założeniu żywienia fazowego białkiem od 40 tygodnia KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 23 HY-LINE BROWN Wyniki produkcyjne Hy-Line Brown - tabela (c.d.) WIEK (tygodnie) 61 NIEŚNOŚĆ % Bieżąca 84 – 86 LICZBA JAJ NA KURĘ LICZBA JAJ STANU NA KURĘ ŚREDNIEGO WSTAWIONĄ Narastająco Narastająco 262,7 – 271,7 258,9 – 267,8 62 83 – 86 268,5 – 277,8 264,5 – 273,7 2,9 1,90 – 2,02 63 83 – 85 274,3 – 283,7 270,1 – 279,4 3,0 64 83 – 85 280,1 – 289,7 275,8 – 285,2 65 83 – 85 66 67 MASA JAJ Narastająco (kg) 15,9 ŚREDNIA MASA JAJA* (g ) 62,5 – 65,1 106 – 112 16,2 62,5 – 65,1 1,90 – 2,02 106 – 112 16,6 62,6 – 65,2 3,1 1,90 – 2,02 106 – 112 16,9 62,6 – 65,2 286,0 – 295,6 281,4 – 291,0 3,2 1,90 – 2,02 106 – 112 17,3 62,7 – 65,3 82 – 84 291,7 – 301,5 286,9 – 296,6 3,3 1,90 – 2,02 106 – 112 17,7 62,7 – 65,3 81 – 84 297,4 – 307,4 292,4 – 302,3 3,4 1,90 – 2,02 106 – 112 18,0 62,8 – 65,4 68 81 – 83 303,0 – 313,2 297,9 – 307,9 3,5 1,90 – 2,02 106 – 112 18,4 62,8 – 65,4 69 81 – 82 308,7 – 318,9 303,3 – 313,4 3,7 1,90 – 2,02 106 – 112 18,7 62,9 – 65,5 70 80 – 82 314,3 – 324,7 308,7 – 319,0 3,8 1,91 – 2,03 106 – 112 19,1 62,9 – 65,5 71 79 – 81 319,8 – 330,3 314,0 – 324,4 3,9 1,91 – 2,03 106 – 112 19,4 63,0 – 65,6 72 79 – 81 325,4 – 336,0 319,3 – 329,9 4,0 1,91 – 2,03 106 – 112 19,7 63,0 – 65,6 73 78 – 80 330,8 – 341,6 324,6 – 335,2 4,1 1,91 – 2,03 106 – 112 20,1 63,1 – 65,7 74 77 – 80 336,2 – 347,2 329,7 – 340,6 4,3 1,91 – 2,03 106 – 112 20,4 63,1 – 65,7 UPADKI Narastająco (%) 2,9 75 76 – 79 341,5 – 352,7 334,8 – 345,9 4,4 1,91 – 2,03 106 – 112 20,7 63,2 – 65,8 76 76 – 78 346,9 – 358,2 339,9 – 351,1 4,5 1,91 – 2,03 106 – 112 21,1 63,2 – 65,8 77 75 – 77 352,1 – 363,6 344,9 – 356,2 4,7 1,91 – 2,03 106 – 112 21,4 63,3 – 65,9 78 75 – 77 357,4 – 369,0 349,9 – 361,3 4,8 1,91 – 2,03 106 – 112 21,7 63,3 – 65,9 79 74 – 77 362,5 – 374,4 354,8 – 366,5 5,0 1,91 – 2,03 106 – 112 22,0 63,4 – 66,0 80 74 – 76 367,7 – 379,7 359,7 – 371,5 5,1 1,91 – 2,03 106 – 112 22,4 63,5 – 66,1 81 74 – 76 372,9 – 385,0 364,6 – 376,5 5,3 1,91 – 2,03 106 – 112 22,7 63,5 – 66,1 82 74 – 76 378,1 – 390,3 369,5 – 381,6 5,4 1,91 – 2,03 106 – 112 23,0 63,5 – 66,1 83 73 – 75 383,2 – 395,6 374,4 – 386,5 5,6 1,91 – 2,03 106 – 112 23,3 63,6 – 66,2 84 73 – 75 388,3 – 400,8 379,2 – 391,5 5,7 1,91 – 2,03 106 – 112 23,6 63,6 – 66,2 85 73 – 75 393,4 – 406,1 384,0 – 396,4 5,9 1,91 – 2,03 106 – 112 23,9 63,6 – 66,2 86 73 – 75 398,5 – 411,3 388,8 – 401,4 6,0 1,91 – 2,03 106 – 112 24,2 63,6 – 66,2 87 72 – 74 403,6 – 416,5 393,5 – 406,2 6,2 1,91 – 2,03 106 – 112 24,5 63,7 – 66,3 88 72 – 74 408,6 – 421,7 398,2 – 411,1 6,3 1,91 – 2,03 106 – 112 24,9 63,7 – 66,3 89 72 – 74 413,6 – 426,9 402,9 – 415,9 6,5 1,91 – 2,03 106 – 112 25,2 63,7 – 66,3 90 72 – 74 418,7 – 432,0 407,7 – 420,7 6,6 1,91 – 2,03 106 – 112 25,5 63,7 – 66,3 * Wartości przy założeniu żywienia fazowego białkiem od 40 tygodnia 24 MASA SPOŻYCIE CIAŁA PASZY (kg) (g / ptak / dzień) 1,90 – 2,02 106 – 112 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 60 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 18 20 25 30 35 40 45 50 55 WIEK W TYGODNIACH 60 65 75 80 85 90 1200 10 1000 1400 20 70 1600 30 0 1800 40 Upadki (%) 2000 50 Masa ciała (g) 2200 2400 70 Nieśność (%) Upadki (%) MASA JAJA (g) Masa jaja (g) 2600 80 2800 90 Nieśność (%) 3000 100 HY-LINE BROWN Wyniki produkcyjne - wykres 25 MASA CIAŁA (g) HY-LINE BROWN Jakość i wielkość jaj JAKOŚĆ JAJ (w tygodniach) WIEK JEDNOSTKI HAUGH’A KOLOR SKORUPY 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 68 70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90 97,8 97,0 96,0 95,1 94,2 93,3 92,2 91,5 90,6 90,0 89,3 88,5 87,8 87,1 86,4 85,6 85,0 84,6 84,0 83,1 82,6 82,2 81,9 81,6 81,5 81,1 81,0 80,8 80,5 80,2 80,1 80,0 79,9 79,8 79,7 79,7 89 89 89 88 88 88 88 88 87 87 87 87 87 87 87 86 86 86 85 85 85 84 83 83 82 81 81 80 80 80 80 79 79 79 79 79 ROZKŁAD MASY JAJ (w tygodniach) WIEK ŚREDNIA MASA JAJA (g) % XL 73+ g %L 63–73 g %M 53–63 g %S 43–53 g 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 68 70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90 51,2 54,2 56,6 58,5 60,2 60,9 61,3 61,7 61,9 62,1 62,3 62,6 62,9 63,0 63,2 63,4 63,5 63,5 63,6 63,6 63,7 63,8 63,9 64,0 64,1 64,2 64,3 64,4 64,5 64,6 64,8 64,8 64,9 64,9 65,0 65,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,1 0,2 0,3 0,4 0,6 0,9 1,1 1,6 1,9 2,6 3,1 4,0 5,1 5,9 6,9 8,1 9,2 10,3 0,0 0,0 0,3 2,5 11,2 18,1 23,9 29,4 32,3 35,9 39,0 43,9 48,5 50,0 52,8 55,5 56,5 56,5 57,3 57,3 58,2 59,0 59,7 60,3 60,4 60,4 60,8 60,7 60,7 60,4 59,9 59,1 58,3 57,1 56,3 55,2 21,7 69,9 93,9 96,6 88,7 81,9 76,0 70,6 67,7 64,0 61,0 56,1 51,5 50,0 47,1 44,5 43,5 43,4 42,6 42,5 41,5 40,6 39,8 38,9 38,4 38,0 37,3 36,7 36,2 35,6 35,1 34,9 34,8 34,8 34,4 34,4 78,3 30,1 5,9 0,8 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Masa jaj WIELKOŚĆ JAJ 100 90 80 NIEŚNOŚĆ (%) 70 60 50 40 30 20 10 0 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 68 70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90 WIEK W TYGODNIACH XL 73+ g 26 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL L 63–73 g M 53–63 g S 43–53 g HY-LINE BROWN Jęczmień (ziarno) 89,0 11,5 1,9 5,0 0,08 0,42 0,15 0,03 0,14 0,56 Bób 89,0 25,7 1,4 8,2 0,14 0,54 0,20 0,08 0,04 1,20 0,15 2750 11,51 – 2420 10,13 CHLOR (mg/kg) KWAS LINOLEINOWY (%) (MJ/kg) ENERGIA METABOLICZNA (kcal/kg) ENERGIA METABOLICZNA SIARKA (%) POTAS (%) CHLORKI (%) SÓD (%) FOSFOR przyswajalny (%) FOSFOR całkowity (%) WAPŃ (%) WŁÓKNO SUROWE (%) TŁUSZCZ (%) BIAŁKO SUROWE (%) SUROWCE (bazowe) SUCHA MASA (%) Tabela 1. Wartości odżywcze surowców 1,1 1027 0,9 1670 Węglan wapnia (38 % wapń) 99,5 – – – 38,00 – – 0,06 – 0,06 – – – – – Śruta rzepakowa 91,0 38,0 3,8 11,1 0,68 1,20 0,40 – – 1,29 1,00 2110 8,83 0,6 6700 Olej rzepakowy 99,0 – 99,0 – – – – – – – – 8820 36,92 20,50 – Kukurydza (ziarno) 86,0 7,5 3,5 1,9 0,01 0,28 0,12 0,02 0,04 0,33 0,08 3373 14,12 1,9 1100 Gluten kukurydziany paszowy 88,0 21,0 2,0 10,0 0,20 0,90 0,22 0,15 0,22 1,30 0,16 1750 7,32 1,6 2420 Gluten kukurydziany (60%) 90,0 60,0 2,0 2,5 0,02 0,50 0,18 0,03 0,05 0,45 0,50 3740 15,65 1,8 2200 Śruta z nasion bawełny (41%) Extd 91,0 41,0 3,9 12,6 0,17 0,97 0,32 0,04 0,04 1,20 0,40 2100 8,79 0,8 2807 Fosforan dwuwapniowy (18,5% fosfor) 99,5 – – – – 0,07 – – – 22,00 18,50 18,50 0,08 – – DL-metionina 99,5 58,1 – – – – – – – – – 5020 21,01 – – Tłuszcz zwierzęcy 99,0 – 98,0 – – – – – – – – 7920 33,15 – – Tłuszcz roślinno zwierzęcy (mieszanina) 98,0 – 92,0 – – – – – – – – 8379 35,07 30,00 – Tłuszcz roślinny 99,0 – 99,0 – – – – – – – – 8800 36,83 40,00 – Mączka rybna PERU, sardela 91,0 65,0 10,0 1,0 4,00 2,85 2,85 0,88 0,60 0,90 0,54 2820 11,80 0,1 5100 Mączka rybna, biała 91,0 61,0 4,0 1,0 7,00 3,50 3,50 0,97 0,50 1,10 0,22 2600 10,88 0,1 4050 Nasiona lnu 92,0 22,0 34,0 6,5 0,25 0,50 – 0,08 – 1,50 – 3957 16,56 54,00 3150 Makuch z nasion lnu 90,0 32,0 3,5 9,5 0,40 0,80 – 0,11 – 1,24 0,39 1540 6,45 0,5 1672 Śruta poekstrakcyjna z nasion lnu 88,0 33,0 0,5 9,5 0,35 0,75 – 0,14 – 1,38 0,39 1400 5,86 0,1 1760 L-Lizyna-HCl 99,5 93,4 – – – – – – – – – 4120 17,24 – – L-Treonina 99,5 72,4 – – – – – – – – – 3570 14,94 – – L-Tryptofan 95,0 84,0 – – – – – – – – – 5850 24,49 – – Mączka mięsno-kostna 93,0 50,0 8,5 2,8 9,20 4,70 4,70 0,80 0,75 1,40 0,5 2000 Difosfroran wapnia (21% fosfor) 99,5 – – – – 0,05 – 0,06 – – 1070 16,00 21,00 0,40 2530 10,59 – – – Owies, ziarno 90,0 11,0 4,0 10,5 0,10 0,35 0,14 0,07 0,12 0,37 0,21 2550 10,67 2,4 Śruta poekstrakcyjna z orzechów ziemnych 90,0 47,0 2,5 8,4 0,08 0,57 0,18 0,07 0,03 1,22 0,30 2677 11,20 0,5 1948 Otręby ryżowe 91,0 13,5 5,9 13,0 0,10 1,70 0,24 0,10 0,07 1,35 0,18 2040 8,54 5,2 1390 0,04 0,06 0,34 0,10 2940 12,31 0,83 1014 0,05 0,16 Ryż, ziarno 89,0 7,3 1,7 10,0 0,04 0,26 0,09 Śruta z nasion korkosza barwierskiego 91,0 20,0 6,6 32,2 0,23 0,61 0,20 0,72 0,10 1160 4,86 – 800 Sól (chlorek sodu) 99,6 – – – – – – 39,34 60,66 – – – – – – Wodorowęglan sodu (NaHCO3) 99,0 – – – – – – 27,38 – – – – – – – Sorgo, ziarno 89,0 11,0 2,8 2,0 0,04 0,29 0,10 0,03 0,09 0,34 0,09 3310 13,85 1,3 678 Soja, pełnotłuszczowa, gotowana 90,0 38,0 18,0 5,0 0,25 0,59 0,20 0,04 0,03 1,70 0,30 3350 14,02 9,9 2420 Makuch sojowy 89,0 42,0 3,5 6,5 0,20 0,60 0,20 0,04 0,02 1,71 0,33 2420 10,13 1,8 2673 Śruta sojowa 90,0 44,0 0,5 7,0 0,25 0,60 0,20 0,04 0,02 1,97 0,43 2240 9,38 0,3 2743 Śruta sojowa łuskana 88,0 47,8 1,0 3,0 0,31 0,72 0,24 0,04 0,02 2,05 0,43 2458 10,29 0,6 2850 Olej sojowy 99,0 – 99,0 – – – – – – – – 8820 36,92 40,00 – Śruta słonecznikowa 93,0 41,0 7,6 21,0 0,43 1,00 0,25 0,20 0,01 1,00 – 2310 9,67 6,5 – 1909 Śruta słonecznikowa, częściowo łuskana 92,0 34,0 0,5 13,0 0,30 1,25 0,27 0,20 0,01 1,60 0,38 2260 9,46 0,2 Pszenżyto 90,0 12,5 1,5 – 0,05 0,30 0,10 – 0,07 – 0,20 3150 13,18 0,9 460 Pszenica, twarde ziarno 88,0 13,5 1,9 3,0 0,05 0,41 0,12 0,06 0,07 0,50 0,10 3170 13,27 1,0 778 Pszenica, miękkie ziarno 86,0 10,8 1,7 2,8 0,05 0,30 0,11 0,06 0,07 0,40 0,10 3210 13,44 1,0 778 Otręby pszenne 89,0 14,8 4,0 10,0 0,14 1,17 0,38 0,06 0,14 1,20 0,22 1300 5,44 2,1 980 Śruty pszenne 89,0 15,0 3,6 8,5 0,15 1,17 0,45 0,06 0,07 0,60 0,16 2090 8,75 1,9 1100 Przedstawione wartości odżywcze są typowymi dla podanych składników. Rzeczywiste wartości odżywcze mogą zostać potwierdzone w laboratorium analitycznym KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 27 HY-LINE BROWN Tabela 2. Wartości odżywcze surowców Całkowita zawartość Zawartość przyswajalna Całkowita zawartość Zawartość przyswajalna Całkowita zawartość Zawartość przyswajalna Całkowita zawartość Zawartość przyswajalna Całkowita zawartość Zawartość przyswajalna Całkowita zawartość Zawartość przyswajalna WALINA (%) Zawartość przyswajalna TREONINA TRYPTOFAN ARGININA IZOLEUCYNA (%) (%) (%) (%) Całkowita zawartość METIONINA CYSTEINA (%) (%) Zawartość przyswajalna LIZYNA (%) Całkowita zawartość BIAŁKO SUROWE (%) Jęczmień 11,5 0,40 0,35 0,18 0,16 0,24 0,21 0,38 0,32 0,14 0,10 0,56 0,48 0,39 0,35 0,55 0,46 Bób 25,7 1,61 1,37 0,18 0,13 0,30 0,20 0,88 0,69 0,22 0,15 2,27 1,97 1,02 0,74 1,15 0,83 Kukurydza 7,5 0,23 0,21 0,16 0,15 0,17 0,15 0,27 0,23 0,06 0,05 0,36 0,34 0,25 0,24 0,35 0,32 Gluten kukurydziany paszowy 21,0 0,65 0,47 0,34 0,29 0,44 0,29 0,75 0,57 0,10 0,09 0,96 0,85 0,62 0,51 0,99 0,83 Gluten kukurydziany 60,0 0,99 0,75 1,43 1,26 1,03 0,80 2,00 1,58 0,32 0,21 1,88 1,62 2,39 2,05 2,71 2,30 DL-Metionina 58,1 – – – – – – – – – – – – – – Mączka rybna (65%) 65,0 4,67 4,02 1,72 1,48 0,54 0,39 2,61 2,08 0,66 0,52 3,71 3,04 2,60 2,21 3,05 2,53 Mączka rybna (61%) 61,0 4,24 3,65 1,57 1,35 0,50 0,36 2,39 1,92 0,60 0,47 3,45 2,83 2,39 2,03 2,82 2,34 0,83 0,39 0,31 0,37 0,29 0,80 0,73 0,33 0,30 1,99 1,83 0,90 0,79 1,07 0,92 – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – SUROWCE (jako podstawa żywienia) 99,00 99,00 Nasiona lnu 22,0 0,92 L-Lizyna·HCl 93,4 78,80 78,80 L-Treonina 72,4 – – – – – – L-Tryptofan 84,0 – – – – – – – – Owies Śruta poekstrakcyjna z orzechów ziemnych 11,0 0,44 0,39 0,18 0,15 0,31 0,26 0,37 0,31 0,15 0,12 0,72 0,67 0,40 0,35 0,54 0,48 47,0 1,50 1,14 0,49 0,42 0,59 0,47 1,20 1,02 0,46 0,40 5,19 4,72 1,50 1,34 1,82 1,62 Śruta rzepakowa 38,0 1,95 1,56 0,73 0,61 0,92 0,71 1,55 1,13 0,52 0,41 2,32 2,02 1,46 1,15 1,86 1,47 Ryż 7,3 0,26 0,21 0,19 0,17 0,17 0,14 0,25 0,20 0,09 0,08 0,57 0,52 0,28 0,23 0,40 0,34 Otręb ryżowe 13,5 0,61 0,45 0,26 0,20 0,27 0,19 0,50 0,34 0,17 0,13 1,05 0,90 0,46 0,35 0,71 0,53 0,47 98,50 98,50 98,00 98,00 Sorgo 11,0 0,25 0,23 0,19 0,17 0,19 0,15 0,35 0,29 0,12 0,11 0,41 0,36 0,43 0,38 0,53 Śruta poekstrakcyjna sojowa 42,0 2,50 2,25 0,58 0,52 0,62 0,51 1,64 1,39 0,52 0,50 2,94 2,73 1,88 1,67 1,99 1,75 Śruta sojowa 44% 44,0 2,71 2,44 0,59 0,54 0,63 0,52 1,73 1,47 0,60 0,54 3,20 2,98 1,99 1,77 2,09 1,84 Śruta sojowa 47,8% 47,8 2,91 2,62 0,64 0,58 0,68 0,56 1,86 1,58 0,64 0,57 3,49 3,24 2,17 1,93 2,26 1,99 Soja, pełnotłuszczowa 38,0 2,40 2,09 0,54 0,48 0,55 0,43 1,69 1,39 0,52 0,45 2,80 2,52 2,18 1,87 2,02 1,72 Śruta słonecznikowa (34%) 34,0 1,17 1,02 0,74 0,68 0,55 0,44 1,22 1,00 0,45 0,39 2,75 2,56 1,37 1,22 1,65 1,43 Śruta słonecznikowa (41%) 41,0 1,37 1,19 0,88 0,81 0,66 0,53 1,45 1,19 0,54 0,47 3,42 3,18 1,66 1,48 1,99 1,73 Pszenżyto 12,5 0,38 0,33 0,20 0,18 0,27 0,23 0,38 0,33 0,13 0,11 0,61 0,50 0,41 0,38 0,54 0,47 Pszenica (13,5%) 13,5 0,36 0,31 0,20 0,19 0,29 0,26 0,38 0,33 0,16 0,14 0,64 0,54 0,45 0,37 0,56 0,50 Pszenica (10,8%) 10,8 0,31 0,27 0,17 0,15 0,25 0,22 0,31 0,27 0,14 0,12 0,52 0,44 0,36 0,29 0,46 0,41 Otręby pszenne 14,8 0,60 0,43 0,22 0,17 0,30 0,22 0,48 0,35 0,24 0,19 1,00 0,82 0,46 0,36 0,67 0,52 Śruty pszenne 15,0 0,60 0,48 0,23 0,19 0,30 0,22 0,48 0,35 0,21 0,17 1,00 0,80 0,47 0,39 0,69 0,53 Przedstawione wartości dotyczące przyswajalności aminokwasów dotyczą optymalnej przyswajalności. (Żródło: Evonik AminoDAT® 4.0, 2010). Zawartość aminokwasów jest podana na podstawie badań laboratoryjnych. Wartość odżywcza paszy powinna być potwierdzona w laboratorium w celu sprawdzenia jej jakośc 28 KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL HY-LINE BROWN KWIECIEŃ 2014 • © HY-LINE INTERNATIONAL 29 Ogólne zalecenia Hy-Line International By uzyskać stado najwyższej jakości należy przestrzegać następujących zasad. Są one podstawą humanitarnej i profesjonalnej troski o stado: • Pasza i woda Przez cały czas zapewnij dostęp do dobrej jakości wody oraz właściwie zbilansowanej paszy • Zdrowie i opieka weterynaryjna Wykorzystujemy programy zdrowotne opracowane na podstawie metod naukowych oraz zapewniamy należytą opiekę • Środowisko Chowamy nasze ptaki w środowisku specjalnie dla nich zaprojektowanym, utrzymywanym zgodnie ze standardem i ułatwiającym obsłudze codzienny przegląd stada. • Okres odchowu i produkcji Obchodzimy się z naszymi ptakami z należytą troską i dbamy o ich dobrostan przez cały okres ich pobytu na fermie • Transport Transportując ptaki dbamy o to by maksymalnie skrócić czas transportu oraz zminimalizować związany z nim stres ŹRÓDŁA Hy-Line International www.hyline.com Informacja techniczna chowu kur www.hylineredbook.com Program świetlny www.hylineweblighting.com EggCel - arkusz do prowadzenia stada nieśnego www.hylineeggcel.com Kalkulator masy ciała i wyrównania stada www.hylinebodyweight.com AKTUALIZACJA TECHNICZNA Odchów kurki towarowej www.hylinepullet.com Rola układu kostnego w produkcji jaj www.hylineskeleton.com Jakość jaj z punktu widzenia nauki www.hylineeggquality.com Kontrola Mycoplasma Gallinarum w stadach towarowych www.hylinemgcontrol.com AKTUALIZACJA PRODUKTU Hy-Line Brown – selekcja w kierunku najwyższej jakości jaj www.hylinebrowneggquality.com Hy-Line International | www.hyline.com Hy-Line is a brand name. ®Registered Trademark of Hy-Line International. ©Copyright 2014 Hy-Line International. BRN.COM.POL.04-14