docNiezwykłe Indie - Happy Holiday Travel Duo
download 
Reklamacja Transkrypt
Niezwykłe Indie - Happy Holiday Travel Duo
Indie Indie Średnia temperatura powietrza, oC Miesiąc Region I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 14 17 22 28 32 33 30 29 29 25 20 15 Bombaj 23 24 • Stolica: New Delhi Chennai 24 26 • Powierzchnia: 3 287 590 km² • Ludność: 1,2 mld mieszkańców • Język: hindi, angielski • Waluta: 1 USD = ok. 63 rupii indyjskich (INR) • Napięcie: 220-240 V • Profilaktyka medyczna: żółtaczka zakaźna typu A, dur brzuszny, malaria • Czas lotu: 12-15 godzin 27 28 29 29 28 27 27 28 27 25 28 30 32 32 30 29 29 28 25 24 Delhi Indie są siódmym co do wielkości państwem świata i zajmują powierzchnię ponad trzech milionów kilometrów kwadratowych. Obszar ten nazwać otaczają je Himalaje, na wschodzie oblewają wody Zatoki Bengalskiej, a na zachodzie wody Morza Arabskiego, natomiast południowy kraniec Indii sięga Oceanu Indyjskiego. Stolicą Indii jest ponad 14-milionowe Delhi, które jest siedzibą parlamentu i rządu indyjskiego. Historia fascynujących i malowniczych Indii zaczyna się od trzeciego wieku przed naszą erą. Odkrycia archeologiczne w rejonach Pendżabu i Gudżaratu wskazują na niezwykle wysoki stopień rozwoju cywilizacji indyjskiej. Indie rządzone były przez wielkie dynastie Magdah i Mauryan. Przez stulecia obszar Indii ulegał atakom władców islamskich. Od końca XVIII wieku Indie stały się częścią Imperium Brytyjskiego, aż do uzyskania niepodległości w 1947 r. Za ojca niepodległości Indii uważa się Mahatmę Ghandiego. Indie są rozległym terytorium, na obszarze którego jest kilka stref klimatycznych. Powszechnie uważa się, że najbardziej dogodnymi dla Europejczyka miesiącami do zwiedzania Indii jest okres od października do marca. Turystyczne wyprawy w Himalaje zaleca się od maja do października. Indie to kraj wielu języków, mistycyzmu oraz filozofii. W Indiach narodziły się wielkie religie świata: hinduizm, buddyzm oraz sikhizm. Wyznawcy hinduizmu to blisko 82% populacji, 12% jest muzułmanami, 2,3% to Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Niezwykłe można subkontynentem indyjskim. Od północy 3 chrześcijanie, 1,9% to sikhowie, 0,76% to buddyści, 0,4% to dżiniści. Poza tym istnieje mnóstwo pomniejszych kultów i sekt religijnych. Mimo że Indie są dziś państwem Indie demokratycznym, nadal pozostają pod przemożnym wpływem społecznych i religijnych struktur kastowych, ponad 4000 lat. Rozwój ekonomiczny i gospodarczy Indii jest imponujący, a tempo wzrostu i możliwości rozwoju stawiają je na równi z Chinami. Zmiany gospodarcze i społeczne są coraz bardziej zauważalne, ale współczesne Indie nadal pozostają Niezwykłe które niezależnie od dziejów państwa utrzymują się od krajem głęboko związanym ze swoją tradycją historyczną, społeczną i kulturową. Sztuka Indii jest jedną z najstarszych i najbogatszych w świecie. Jej wyjątkowość polega na tym, że zachowuje Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl etos piękna i zmysłowości przez tysiąclecia, a jednocze- 4 śnie ma niezwykłą zdolność nieustannego odnawiania się poprzez absorbowanie, asymilowanie i przetwarzanie nowych stylów i idei. Sztuka Indii jest również przesiąknięta motywami religijnymi. Godne uwagi są taniec hinduski, architektura budynków świątynnych oraz wojskowe fortece wzniesione przez władców z dynastii mogulskiej. Hindusi uwielbiają kino, a hinduski Bollywood umiejscowiony w Bombaju jest jednym z największych i najbardziej prężnych miejsc przemysłu filmowego na świecie. Przepisy wjazdowe Bezwzględnie zabroniony jest przywóz broni i amunicji. Nie wolno wwozić złota lub srebra, poza przedmiotami osobistego użytku. Zabrania się wywożenia z Indii antyków (przedmioty mające powyżej 100 lat), wyrobów z kości słoniowej, skór zwierząt (szczególnie gadów), a także skorup żółwich. Kara więzienia grozi za posiadanie i przewóz nawet niewielkiej ilości narkotyków. Czas + 4,5 godziny. Elektryczność Napięcie 220-240 V. Sieć elektryczności obejmuje większość miast, ale warto zabrać ze sobą świecę lub latarkę, bo na prowincji zdarzają się przerwy w dostawie prądu. minispódniczek. Najlepszym i uniwersalnym ubiorem jest bawełniana koszulka i luźne, również bawełniane, spodnie lub szorty. Jedzenie Wbrew opiniom, nie wszyscy Indusi są wegetarianami. Wpływ na dietę mają warunki klimatyczne i historyczne. Więcej mięsa spożywa się na północy, gdzie jedzenie zbliżone jest do kuchni azjatyckiej. Natomiast w tradycyjnej kuchni z wpływami Bliskiego Wschodu więcej jest różnorodnych przypraw, a mniej typowego dla Indii chili, popularne jest również pieczywo. W Indiach nie ma potraw z wołowiny. Wybierać należy restauracje o wysokim standardzie. Najbezpieczniej jest pić wyłącznie wodę butelkowaną. Najlepiej kupujmy ją w pewnych miejscach i sprawdzajmy, czy jest zamknięta fabrycznie. Zdrowie Do żelaznej zasady dotyczącej picia tylko butelkowanej wody warto dołączyć również mycie w niej zębów. Owoce zawsze obierajmy. Bezwzględnie zabierzmy ze sobą środki na ukąszenia komarów. Warto również zaopatrzyć się w apteczkę z podstawowymi lekami przeciwbiegunkowymi, na gorączkę, środkami antyseptycznymi oraz bandażami. Pamiętajmy również o preparatach chroniących przed promieniowaniem UV. Tabela klimatyczna Miesiąc 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 Waluta Walutą Indii jest rupia indyjska. W dużych miastach wymiana dolara amerykańskiego czy euro nie stanowi problemu. Karty kredytowe są akceptowane niemal we wszystkich hotelach, a większość bankomatów umożliwia realizację wypłaty za pomocą karty elektronicznej. Ubiór Ubranie powinno być tak lekkie, jak to tylko możliwe. Kobiety powinny unikać zbyt odkrytych koszulek lub DELHI - AGRA WARANASI RADŻASTAN HIMALAJE Erinagar Manali KERALA Kochi TAMIL NADU Chennai GOA KARNATAKA Bangalore MADHYA PRADESH MUMBAI ORISSA WEST BENGAL DARJEELING ASSAM OZNACZENIE KOLORÓW POGODNIE I SUCHO SUCHO GORĄCO MONSUNY CHŁODNO ZIMNO Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Niezwykłe Indie Praktyczne porady 5 Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Zakupy Kupować warto w rządowych manufakturach, które posiadają certyfikaty. Gwarantowana jest wysoka jakość i dobra 6 Indie Obyczaje W zdecydowanej większości miejsc znajomość podstaw języka angielskiego umożliwia porozumienie. Obecność turystów budzi naturalne zainteresowanie miejscowej ludności. Unikajmy tłumów, zamiast ściskać życzliwie wyciągane do nas na każdym kroku ręce, pozdrawiajmy tubylców pozdrowieniem „namaste” (ręce złożone razem, jak do modlitwy). cena. W innych miejscach targowanie się jest standardem. Przed dokonaniem zakupu należy upewnić się, czy proponowana cena nie jest wygórowana. Bakszysz Napiwki w Indiach są stosowane nie jako forma wynagrodzenia za usługę, ale raczej jako opłata za przyspieszenie biegu spraw. W hotelach i restauracjach napiwek zawarty jest najczęściej w rachunku i wynosi około 10%. Napiwki przygotujmy również dla obsługi hotelowej, portierów i bagażowych. Inne Warto mieć przy sobie kolorowe kopie paszportu i wizy. Pytając o drogę najlepiej skorzystać z pomocy właścicieli sklepów i taksówkarzy. Wybierając podróż taksówką, ustalmy już na wstępie cenę kursu lub umówmy się na opłatę zgodnie ze wskazaniem licznika. Niezwykłe Planując podróż do Indii, najlepiej byłoby odwiedzić lekarza specjalistę medycyny podróży. Zwiedzanie Podczas zwiedzania zabytków lub miejsc muzealnych może być od nas wymagany stosowny ubiór, na przykład nakrycie głowy, zakryte ramiona i nogi lub nakaz zdjęcia obuwia. W niektórych miejscach zakazane jest robienie zdjęć. Zdrowie w podróży Uwaga na owady wakacyjnej apteczce podróżującego do Indii na pewno nie może zabraknąć repelentów, czyli środków odstraszających owady. Zawarte w repelentach substancje aktywne mają za zadanie blokowanie pracy receptorów owadów, za pomocą których namierzają swoje ofiary, czyniąc nas w ten sposób „niewidzialnymi”. Zawartość składnika aktywnego w produktach jest różna, dlatego długość ich działania oraz poziom ochrony, jaką zapewniają przed owadami, również nie jest taka sama. Stawonogi hematofagiczne (krwiopijne) atakujące ludzi i zwierzęta w wolnej przyrodzie to kleszcze, komary, meszki, bąki (ślepaki, muchy końskie) i kilka mniej znanych grup muchówek. Krwią żywią się tylko samice, gdyż ten wysokobiałkowy pokarm jest im niezbędny do produkcji jaj. Uszkadzają skórę żywiciela, a do ranki wpuszczają nieco swej śliny, która zapobiega krzepnięciu krwi oraz ma właściwości znieczulające – wyjaśnia entomolog Elżbieta Wegner. Niezwykłe Ukąszenia przez różne owady są jednymi z najczęstszych obrażeń skóry, które występują w populacji niezależnie od wieku. Mechanizmy uszkodzenia skóry zależą od rodzaju aparatu gębowego stawonoga, który uszkadza powierzchnię skóry. Do głębszego urazu skóry właściwej dochodzi, gdy owad wydziela po ukąszeniu substancje toksyczne, powodując lokalne zaburzenia krzepnięcia krwi. Na skórze powstają wtedy wybroczyny lub zmiany podobne do siniaka. Mogą pojawić się bąble pokrzywkowe, zaczerwienienia, ale najczęściej obserwuje się na skórze pęcherzyki i pęcherze – ostrzega dermatolog dr n. med. Anna Górkiewicz-Petkow. Najbardziej narażone na ukąszenia przez komary są osoby ze skłonnością do pocenia się lub po wysiłku fizycznym. Najpowszechniej występującą dolegliwością jest swędzenie i pieczenie skóry w miejscu ukąszenia. Jest to reakcja organizmu na ślinę wpuszczaną przez aparat gębowy owada. Przy wielokrotnie powtarzających się ukąszeniach reakcja organizmu nasila się. Najbardziej narażeni na zmiany skórne są alergicy oraz osoby z osłabioną odpornością. Reakcja skóry zależy również od lokalizacji ukąszenia – objawy są najbardziej nasilone w okolicach zwiększonego ciśnienia ortostatycznego, np. na podudziach. Niekiedy zmiany po ukąszeniu mogą się utrzymywać na skórze przez kilka miesięcy w postaci pojedynczych grudek i guzków. U alergików mogą występować nawet duże naciekowe odczyny skórne – przestrzega dr n. med. Anna Górkiewicz-Petkow. W Indiach turystom zaleca się noszenie ubrań w jasnych kolorach, a po zachodzie słońca przebywanie w pomieszczeniach zamkniętych, klimatyzowanych. Przed zaśnięciem wskazana jest eksterminacja zauważonych w pomieszczeniu owadów. Poza typowymi lokalizacjami (ściana, sufit) komary kryją się zwykle we framugach okien, drzwi oraz za meblami. Należy sprawdzić szczelność namiotów, siatek w oknach, moskitier oraz spryskać je środkiem owadobójczym, najlepiej zawierającym permetrynę. Włączony wentylator, wiatrak pod sufitem, klimatyzacja mogą skutecznie zniechęcić komary, bo owady te nie lubią ruchu powietrza i nie radzą sobie przy wietrznej pogodzie. ● R adość z podróżowania i poznawania zakątków świata może popsuć biegunka podróżna. Najczęściej jest reakcją organizmu na zmianę wody i kuchni, nieodpowiednie warunki sanitarne i higieniczne. Regiony dużego zagrożenia to kraje rozwijające się Ameryki Łacińskiej, Afryki, Środkowego Wschodu i Azji. Z tym rodzajem biegunki powiązane są inne czynniki zakaźne: bakterie, wirusy, pasożyty. Charakteryzuje się ona co najmniej dwukrotnie większym wzrostem częstości oddawania luźnych stolców. Zdarza się u prawie 40% wszystkich podróżujących. Najczęstszą przyczyną jest enterotoksyczna Escherichia coli. Największym zagrożeniem w biegunce jest odwodnienie i utrata soli mineralnych (elektrolitów), zwłaszcza sodu i potasu, może być także powikłana ciężką kwasicą. Szczególnie narażone są osoby starsze oraz dzieci. Biegunki nie należy lekceważyć. Zaniedbania mogą prowadzić do zaburzenia pracy nerek, a w skrajnych przypadkach do zapalenia stawów lub ropnych zmian w innych narządach. Na niepowikłane ostre biegunki (wodnisty stolec bez krwi i śluzu) stosuje się probiotyki i nawadnianie. Probiotyki pomagają przywrócić właściwy skład mikroflory jelitowej. Bezwzględnie powinniśmy zasięgnąć porady lekarza, jeśli biegunka trwa powyżej 48 godzin, a także jeśli zaobserwujemy objawy świadczące o zatruciu pokarmowym i gwałtownym przebiegu biegunki. Będą to liczne wypróżnienia w ciągu doby, luźne, wodniste stolce ze śluzem lub krwią, wymioty, bóle brzucha. Może też pojawić się gorączka, ale nie musi. Zlekceważenie biegunki może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak: odwodnienie, niedobory elektrolitowe, niedokrwistość, wstrząs, czyli osłabienie połączone ze spadkiem ciśnienia krwi i zaburzeniami świadomości. Przebywając w niesprzyjającym środowisku, zwiększamy ryzyko wystąpienia biegunki. Nie zawsze zdołamy jej zapobiec, ale stosując się do kilku wskazówek, przynajmniej złagodzimy jej przebieg. Zagrożenie rozwojem biegunki zmniejsza odpowiednio wybrane i przygotowane pożywienie, w tym woda. Powinno się unikać spożywania niegotowanych jarzyn, niedogotowanego mięsa i ryb. Dieta powinna być urozmaicona i bogata w składniki odżywcze. Jeśli w trakcie występowania biegunki zauważymy znaczny spadek ilości oddawanego moczu, może to doprowadzić do zatrucia organizmu. Pamiętajmy zatem o regularnym nawadnianiu organizmu. Przez pierwsze dni dobrze jest zrezygnować ze stałych pokarmów i ograniczyć się do picia płynów. Wskazana jest ciepła przegotowana woda, niegazowana woda mineralna, słaby napar z mięty i herbaty. Potem jadłospis można urozmaicić o kleiki zbożowe. Przestrzegajmy rygorystycznie zasad higieny. Myjmy ręce przed każdym posiłkiem, a owoce i warzywa przed spożyciem. Starajmy się unikać jedzenia w pośpiechu. ● Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Indie W Biegunka podróżna 7 Złoty trójkąt (6 dni/5 nocy) 8 Dzień drugi DELHI Po śniadaniu wyruszamy na całodzienne zwiedzanie Starego i Nowego Delhi. W Nowym Delhi zobaczymy Qutub Minar wzniesiony jako wieża zwycięstwa. Służył również jako minaret, z którego wzywano wiernych do modlitwy. Jest nie tylko jednym z najpiękniejszych zabytków w Indiach, ale również na świecie. Qutab-ud-din Aibak, pierwszy muzułmański władca Delhi, rozpoczął jego budowę w 1200 roku, ale zakończył na piwnicy. Jego następca, Iltutmush, w 1368 roku dodał jeszcze trzy kondygnacje. Firoz Shah Tughlak skonstruował piąte i ostatnie piętro. Wysoka na 72,5 m jest najwyższą i jedną z najwspanialszych wież kamiennych w Indiach. Grobowiec Humajuna został wykonany z czerwonego piaskowca i nim zdobiony, tym samym wyznaczył początek nowej tradycji – ozdobnego stylu, który zakończył się w Taj Mahal w Agrze. Stworzony został przez perskiego architekta, przez co wykazuje wyraźny wpływ perskiej tradycji, gdyż ozdobiony jest kolorowymi płytkami. Grób położony pośród dużego ogrodu ogrodzonego wysokimi murami, z bramami na południu i zachodzie, jest kwadratową wieżą zwieńczoną wspaniałą marmurową kopułą. Oprócz szczątków Humajuna kompleks mieści również groby wielu innych wybitnych członków tej dynastii. Dalej droga prowadzi do Bramy Indii wybudowanej jako pomnik dla upamiętnienia 70 tys. żołnierzy indyjskich poległych w I wojnie światowej. Został zaprojektowany przez sir Edwina Lutyensa, a budowę zakończono w 1931 roku. Położona na Rajpath, drodze prowadzącej do wspaniałego Rashtrapati Bhawan, ma 160 metrów wysokości, z łukiem mierzącym 138 metrów. Budowę Presidental House ukończono w 1929 roku. Położony na obszarze 130 ha pałac ma 340 pokoi. Niegdyś dwa tysiące osób zostało zobowiązanych do opieki nad budynkiem i służby namiestnikowi. Pałac otacza imponujący ogród o nazwie Mughal, który jest otwarty dla publiczności dwa razy w roku, zazwyczaj w lutym i marcu. Parlament House to wspaniały przykład dobrej architektury. Zaprojektowany jako okrągły przez słynnego architekta Lutyensa, a zbudowany pod bezpośrednim nadzorem sir Herberta Bakera. Zewnętrzne ściany z czerwonego piaskowca są rzeźbione w geometryczne wzory. Ten cudowny kawałek architektury można podziwiać tylko z zewnątrz, gdyż obecnie jest to siedziba parlamentu indyjskiego. W godzinach popołudniowych wyruszamy na zwiedzanie Starego Delhi. W planie znajdziemy m.in. Czerwony Fort, nazwany tak z powodu czerwonego kamienia, z którego został budowany. Jest jednym z najokazalszych budynków w świecie. Historia Indii jest również ściśle związana z tym fortem. Z jego murów pierwszy premier Indii, Pandit Nehru Jawharlal, ogłosił narodowi, że Indie są wolne od rządów kolonialnych. Jama Masjid to największy meczet w Indiach. Raj Ghat – miejsce skremowania szczątków Mahatmy Gandhiego. Po zwiedzaniu powrót do hotelu, czas na odpoczynek i nocleg. Indie Dzień pierwszy DELHI Przylot do Delhi. Spotkanie z angielskojęzycznym pilotem, transfer do hotelu, zakwaterowanie, kolacja i nocleg. Dzień trzeci DELHI / AGRA Po śniadaniu w hotelu przejazd do Agry. Po drodze zatrzymamy się w Sikandra – miejscu, gdzie znajduje się mauzoleum Akbara. Akbar rozpoczął budowę w 1602 roku w miejscu fortu Sikandara Lodiego. Następnie zwiedzamy Agra Fort – Czerwony Fort. To zespół budowli fortecznych, których wzniesienie rozpoczęło się w 1565 roku, za panowania Akbara. Przeniósł on stolicę państwa Mogołów do Agry. Prace budowlane były kontynuowane przez jego następców, zwłaszcza Szahdżahana w pierwszej połowie XVII w. Po przejęciu władzy przez jego syna i następcę Aurangzeba w 1658 roku, Szahdżahan został uwięziony w Czerwonym Forcie, gdzie w 1666 roku zmarł. W 1983 roku fort został wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Czerwony Fort jest zespołem budowli otoczonych potężnymi murami z bloków czerwonego piaskowca. Obecnie do wnętrza fortu wchodzi się przez bramę Amara Singha, zwaną również Bramą Lahore (jedną z dwóch istniejących, drugą jest Niezwykłe Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl DELHI q AGRA q FATEHPUR SIKRI q DŻAJPUR q DELHI Program realizowany nawet dla dwóch osób Brama Delhi). Wewnątrz znajdują się budowle, głównie o charakterze pałacowym. Moti Masjid (Meczet Perłowy) – wykonany z marmuru, uważany za jeden z najpiękniejszych meczetów Indii. Diwan-i-Am – sala audiencji publicznych. Diwan-i-Khas – sala audiencji prywatnych, gdzie władcy mogolscy przyjmowali dygnitarzy i zagranicznych gości. Khas Mahal (Pałac Dżahangira) – prywatna rezydencja władców mogolskich Zbudowana Złoty trójkąt (6 dni/5 nocy) przez Akbara dla syna. Shish Mahal (Pałac Luster). Nagina Masjid (Meczet Klejnotu). Przejazd do Taj Mahal – poezji w marmurze. Majestat, wspaniałość i bezkonkurencyjność to najlepsze określenia. Taj Mahal jest jedynym w swoim rodzaju na całym świecie. Usiłując zagłuszyć rozpacz po śmierci żony, cesarz zaplanował budowę mauzoleum na jej cześć. Zwerbował najlepszych i najwybitniejszych architektów i rzemieślników, aby zlecić prace nad tym arcydziełem. Taj Mahal to obraz wielkiej miłości władcy do ukochanej królowej. Teraz widok na Taj Mahal zapiera dech w piersiach. Warto też zobaczyć go w świetle księżyca. Dzień czwarty FATEHPUR SIKRI / DŻAJPUR Po śniadaniu przejazd do Dżajpuru. Po drodze wizyta w opuszczonym mieście Fatehpur Sikri. Fatehpur Sikri wznosi się na szczycie skalistego wzgórza 37 km na zachód od Agry. Powstał cztery wieki temu, kiedy cesarz Akbar stworzył pierwsze planowane miasto w stylu indo-islamskim. Akbar przyjechał do Sikri szukać błogosławieństwa świętego muzułmańskiego szejka Salima Chishti. Kiedy urodził się jego syn, on z wdzięczności pobudował stolicę i nazwał ją Fatehpur Sikri. Później, z powodu braku wody i niepokojów w północno-zachodniej części, Akbar musiał opuścić to miasto. Piękny marmurowy grobowiec szejka Salima Chishti przyciąga tysiące turystów, którzy szukają błogosławieństwa czczonego świętego. Przejazd do Agry, zakwaterowanie w hotelu, nocleg. Agra słynie z jednego z siedmiu cudów świata – Taj Mahal. Architektoniczny splendor mauzoleów, fortów i pałaców powstałych w XVI wieku i na początku wieku XVII. Agra jest starym miastem i mówi się, Dzień piąty DŻAJPUR Po śniadaniu wizyta w Bursztynowej Fortecy położonej w górach. Po krótkim odpoczynku, wyruszamy na zwiedzanie miasta Dżajpur. Odwiedzimy Jantar Mantar Observatory. Wybudowane w 1700 roku jest największym i najlepiej zachowanym obserwatorium z pięciu zbudowanych przez Jai Singh II w różnych częściach kraju. W obserwatorium znajduje się bardzo dużo instrumentów astronomicznych, które są nadal w użyciu, a jednocześnie, nawet dziś, wyglądają futurystycznie. Zobaczymy City Palace i jego muzeum – wspaniałe połączenie mogolskiej i tradycyjnej architektury Radżastanu. City Palace zajmuje ponad jedną siódmą obszaru miasta i otoczony jest murami. Zwiedzanie najlepiej zacząć od bogatej kolekcji obrazów, dywanów, kości słoniowych, kamieni, rzeźb metalowych, kolorowych kryształów i ozdobnej broni. Hawa Mahal znany jest także jako Pałac Wiatrów. Ozdobne elewacje pałacu przyciągają wielu turystów. Po zwiedzaniu powrót do hotelu na nocleg. Dzień szósty DELHI / WARSZAWA Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu, transfer na lotnisko w Delhi i wylot do Warszawy. UWAGA Można przedłużyć wyjazd i spędzić kilka dni na Goa – informacja w biurze. DELHI q AGRA q FATEHPUR SIKRI q DŻAJPUR q DELHI że jej nazwa pochodzi od Agrabana, lasu, który znajduje się we wspomnieniach epickich Mahabharata. Cesarz Akbar rozpoczął budowę ogromnego Agra Fortu w 1565 roku. Znaczenie Agry jako centrum politycznego zakończyło się z chwilą przeniesienia stolicy do Delhi w 1634 roku przez Shah Johan. Jej architektoniczne bogactwo zapewniło sobie miejsce na międzynarodowej mapie. Zakwaterowanie w hotelu w Dżajpur, nocleg. Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Niezwykłe Indie Program realizowany nawet dla dwóch osób 9 Indie północne – Radżastan (14 dni/13 nocy) Dzień drugi DELHI Po śniadaniu wyruszamy na całodzienne zwiedzanie Starego i Nowego Delhi. W Nowym Delhi zobaczymy Qutub Minar wzniesiony jako wieża zwycięstwa. Służył również jako minaret, z którego wzywano wiernych do modlitwy. Jest nie tylko jednym z najpiękniejszych zabytków w Indiach, ale również na świecie. Qutab-ud-din Aibak, pierwszy muzułmański władca Delhi, rozpoczął jego budowę w 1200 roku, ale zakończył na piwnicy. Jego następca, Iltutmush, w 1368 roku dodał jeszcze trzy kondygnacje. Firoz Shah Tughlak skonstruował piąte i ostatnie piętro. Wysoka na 72,5 m jest najwyższą i jedną z najwspanialszych wież kamiennych w Indiach. Grobowiec Humajuna został wykonany z czerwonego piaskowca i nim ozdobiony, tym samym wyznaczył początek nowej tradycji – ozdobnego stylu, który zakończył się w Taj Mahal w Agrze. Stworzony został przez perskiego architekta, przez co wykazuje wyraźny wpływ perskiej tradycji, gdyż ozdobiony jest kolorowymi płytkami. Grób położony pośród dużego ogrodu ogrodzonego wysokimi murami, z bramami na południu i zachodzie, jest kwadratową wieżą zwieńczoną wspaniałą marmurową kopułą. Oprócz szczątków Humajuna, kompleks mieści również groby wielu innych wybitnych członków tej dynastii. Dalej droga prowadzi do Bramy Indii wybudowanej jako pomnik dla upamiętnienia 70 tys. żołnierzy indyjskich poległych w I wojnie światowej. Został zaprojektowany przez Sir Edwina Lutyensa, a budowę zakończono w 1931 roku. Położona na Rajpath, drodze, prowadzącej do wspaniałego Rashtrapati Bhawan, ma 160 metrów wysokości, z łukiem mierzącym 138 metrów. Budowę Presidental House ukończono w 1929 roku. Położony na obszarze 130 ha pałac ma 340 pokoi. Niegdyś dwa tysiące osób zostało zobowiązanych do opieki nad budynkiem i służby namiestnikowi. Pałac otacza 10 imponujący ogród o nazwie Mughal, który jest otwarty dla publiczności dwa razy w roku, zazwyczaj w lutym i marcu. Parlament House to wspaniały przykład dobrej architektury. Zaprojektowany jako okrągły przez słynnego architekta Lutyensa, a zbudowany pod bezpośrednim nadzorem Sir Herberta Bakera. Zewnętrzne ściany z czerwonego piaskowca są rzeźbione w geometryczne wzory. Ten cudowny kawałek architektury można podziwiać tylko z zewnątrz, gdyż obecnie jest to siedziba parlamentu indyjskiego. W godzinach popołudniowych wyruszamy na zwiedzanie Starego Delhi. W planie znajdziemy m.in. Czerwony Fort, nazwany tak z powodu czerwonego kamienia, z którego został zbudowany. Jest jednym z najokazalszych budynków w świecie. Historia Indii jest również ściśle związana z tym fortem. Z jego murów pierwszy premier Indii, Pandit Nehru Jawharlal, ogłosił narodowi, że Indie są wolne od rządów kolonialnych. Jama Masjid to największy meczet w Indiach. Raj Ghat – miejsce skremowania szczątków Mahatmy Gandhiego. Po zwiedzaniu powrót do hotelu, czas na odpoczynek i nocleg. Indie Dzień pierwszy DELHI Późnym wieczorem przylot do Delhi. Spotkanie z przedstawicielem/pilotem grupy. Nocleg w hotelu w Delhi. Delhi – stolica Republiki Federalnej Indii, mieszanka przeszłości i teraźniejszości. Jedno z najszybciej rozwijających się miast Indii, które podzielone jest na dwie odrębne części – Stare Delhi i Nowe Delhi. Piękne ogrody, szerokie zadrzewione aleje, doskonałe architektonicznie budowle, kafejki, aśramy jogi, wyszukane hotele. Muzea, galerie sztuki i centra kulturalne prezentują najciekawsze ekspozycje. Niezwykłe Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl DELHI q MANDAWA q BIKANER q JAISALMER q DŻODHPUR q UDAIPUR q PUSHKAR q DŻAJPUR q AGRA Program realizowany nawet dla dwóch osób Dzień trzeci MANDAWA Po śniadaniu w hotelu przejazd do Mandawa, często nazywanego „otwartą galerią sztuki Radżastanu”. Zakwaterowanie w hotelu, a po południu zwiedzanie havelis. Shekhawati to półpustynny region w północnym Radżastanie, znajdujący się w całości w obrębie trójkąta Bikaner – Delhi – Dżajpur. Jego nazwa wywodzi się od władcy Rao Shekha. Shekhawati oznacza ogród Shekha. Miasta regionu Shekhawati znane są z niesamowitych, malowanych havelis. Zróżnicowane i bogate architektonicznie spowodowały, że region ten jest nazwany jako „otwarta galeria sztuki Radżastanu”. Mnóstwo malowanych w bogatej tradycji artystycznej havelis czyni je fascynującymi. Większość budynków datowanych jest od VIII wieku do początku XX wieku. W havelis freski przedstawiają mitologiczne motywy, wielkie zwierzęta. Niektóre nowsze freski odzwierciedlają wpływy brytyjskie – parowozy i pociągi. W tym regionie znajdują się również forty, niewielkie zamki, meczety, studnie (zwane boris) i chhatris. Zachodnią część tego terytorium – teren Aravali – potomkowie Rao Shekha przejęli od Mogołów po śmierci ich cesarza w 1707 roku. Wodzowie regionu nadal uznawali zwierzchnictwo władcy Amber, który nadał im tytuł Tazmi Sardar. Indie północne – Radżastan (14 dni/13 nocy) Dzień czwarty BIKANER Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu i przejazd do Bikaner. Po drodze wizyta w Deshnok (32 km od Bikaner), gdzie znajduje się świątynia poświęcona Karni Mata – inkarnacji Durgi. To sprawia, że w świątyni myszy i szczury czczone są jak wcielenia bardów. Po przyjeździe do Bikaner zakwaterowanie w hotelu. Założony w 1488 roku przez Rao Bikaji Bikaner położony jest na wzniesieniu i otoczony przez siedmiokilometrowy mur warowny z pięcioma bramami wejściowymi. Wspaniały Junagarh Fort zbudowany w latach 1588-1593 góruje nad miastem. Fort i pałac są zbudowane z czerwonego piaskowca, który jest charakterystyczny dla Bikaner. Miasto znane jest również z misternie rzeźbionych jharokas – ekranów kamiennych znalezionych na oknach Junagarh Fort. Bikaner był i jest ośrodkiem usta art. To ogólne określenie dla tłoczonych i nietłoczonych przedmiotów pokrytych warstwą złota, a produkowanych przez rodzinę Usta – mistrza rzemieślników z Bikaner. Znajduje się tu też farma azjatyckich, dużych wielbłądów. W godzinach popołudniowych zwiedzanie Bikaner. Junagarh Fort to jeden z głównych fortów w Radżastanie, który nie jest zbudowany na wzgórzu. Wzniósł go Righ Raja Rai Singh, szósty władca Bikaner, który rządził w latach 1571-1611. Budowa została ukończona w 1594 roku. Fort zajmuje powierzchnię 5,28 ha, posiada kilka pałaców, świątyń i pawilonów, zbudowanych w mieszance stylów architektonicznych. Opcjonalnie: farma wielbłądów, Narodowe Centrum Badań nad Wielbłądami, Pałac Lalgarh zbudowany w latach 1902-1926 w mieszance stylów architektonicznych Rajput, Mogołów i europejskich. Budynek powstał na zamówienie brytyjskiej regencji. Trzypiętrowy kompleks zbudowano z czerwonego piaskowca wydobywanego z pustyni Thar. Na terenie kompleksu znajduje się Shri Muzeum Sadul, które posiada czwartą co do wielkości prywatną bibliotekę na świecie. Nocleg w hotelu. Dzień piąty JAISALMER Po śniadaniu w hotelu przejazd do Jaisalmer. Po drodze zatrzymamy się na krótki odpoczynek, kawę i herbatę. Po przyjeździe zakwaterowanie w hotelu, a reszta dnia przeznaczona jest do indywidualnego zagospodarowania. Położony w samym sercu pustyni Thar Jaisalmer Fort wygląda jakby wyrastał z mgły pustyni. To wspaniały gmach z ogromnymi, żółtymi murami z piaskowca i basztami skąpanymi w słońcu. Miasto zostało założone w 1156 roku przez Rawala Jaisala i Bhati Rajput, po których zyskało swoją nazwę i do dziś emanuje aurą męstwa. Oprócz spektakularnego złotego fortu czy Sonar Qila, Jaisalmer posiada także piękne, średniowieczne havelis i świątynię Jain. Nocleg w hotelu. Dzień szósty JAISALMER Po śniadaniu w hotelu wyjazd na wycieczkę po Jaisalmer. Jaisalmer Fort jest jednym z największych na świecie. Otoczony murem z czterema masywnymi bramami w każdym kierunku. W Forcie znajdują się Raj Mahal (pałac Królewski), świątynia Lakshminath i havelis zbudowane przez bogatych kupców setki lat temu. Gadsisar Lake to deszczowe jezioro zbudowane przez Maharawal Gadsi w XIV wieku. Było kiedyś głównym źródłem wody pitnej dla całego miasta Jaisalmer. Wokół niego DELHI q MANDAWA q BIKANER q JAISALMER q DŻODHPUR q UDAIPUR q PUSHKAR q DŻAJPUR q AGRA W tym czasie kontakt między Dżajpur i Shekhawati stał się wątpliwy i doszło do zatrzymania handlu na tej trasie. Droga handlowa Shekhawati została prawie opuszczona. To rozbiło niegdyś kwitnącą gospodarkę regionu. Doświadczeni kupcy Shekhawati zostali więc zmuszeni do migracji do „zielonych pastwisk”, czyli Kalkuty i Bombaju, gdzie osiedlili się i zdobyli ogromne bogactwo dzięki pracowitości i świadomości biznesowej. Wykorzystali to bogactwo w swoich rodzinnych miastach. Mandawę założono w połowie VIII wieku. Dzisiaj w panoramie miasta dominuje fort, który obecnie jest hotelem Heritage. Pomimo klasycznego stylu średniowiecznego proponuje nowoczesne udogodnienia. Architektura różni się w poszczególnych skrzydłach gmachu. Ściany przestronnych pokoi zdobią lustra i misterne malowidła. Odkryty taras oferuje panoramiczny widok na całe miasto. Rodzina Mandawa posiada unikatową kolekcję malowideł i antyków, które zdobią głównie ogromną halę w centrum zamku, pierwotnie zwaną halą Durban. Uroczyste stroje z kolekcji rodzinnej stanowią niejako wizytówkę muzeum. Powrót do hotelu na nocleg. Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Niezwykłe Indie Program realizowany nawet dla dwóch osób 11 Indie północne – Radżastan (14 dni/13 nocy) Dzień siódmy DŻODHPUR Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu i przejazd do Dżodhpur. Po prawie 110 km zatrzymamy się w Pokaran i dalej w Osian. Pokharan to miasto leżące w samym sercu pustyni Thar. Pokharan Fort był cytadelą Rathores Champawat. Fort jest obecnie przekształcony w hotel. Osian (65 km od Dżodhpur), starożytne miasto na pustyni Thar słynie z wydm i skupiska zrujnowanych świątyń Brahmanical i Jain. Po przyjeździe do Jodpur zakwaterowanie w hotelu. Dżodhpur znajduje się niemal na skraju pustyni Thar, zostało założone w 1459 roku przez Rao Dżodha, króla Marwaru z dynastii Rathaurów. Dżodhpur jest również znane jako Sun City, ponieważ słońce świeci tu jasno każdego dnia w roku. Inna nazwa to Blue City, gdyż większość domów w starej części miasta jest pomalowana na niebiesko. Forty i pałace, świątynie i havelis, kultura i tradycja, przyprawy i tkaniny, kolor i tekstura, dynamicznie rozwijający się sektor rękodzieła, wszystko to znajdziemy w tym historycznym mieście. 12 Po południu wizyta w Mehrangarh fort. Fort założony w 1459 roku przez Rao Dżodha Singha, wodza klanu Rathore. Wokół niego rozrastało się miasto. W forcie znajdują się Pałac Zwycięstwa, kilka świątyń i obszerny ogród. Najważniejszymi w pałacu są Moti Mahal (komnata perłowa), Sheesh Mahal (komnata luster), Phul Mahal (komnata kwiatowa), żeńska połowa – Deodi, gdzie królewskie żony spędzały czas. Umaid Bhawan Palace – Maharaja Dżodhpuru mieszka w tym pałacu do dziś. Część pałacu została przekształcona w hotel, druga część jest muzeum otwartym dla zwiedzających, a trzecia rezydencją byłej rodziny królewskiej. Jaswant Thada – wybudowany w hołdzie maharadży Jaswant Singh II w 1899 roku to biały, marmurowy pomnik, który oznacza miejsce kremacji rodziny królewskiej. Jeśli czas pozwoli, zwiedzimy ogrody Mandore – rozległe ogrody z wysokimi skalnymi tarasami. Wieczorny spacer przez rynek Sardar ze słynnym kolorowym bazarem w pobliżu wieży zegarowej Giridkot. Jego wąskie uliczki usiane są malutkimi sklepami sprzedającymi ekskluzywne tkaniny rajasthani, ręcznie robione, gliniane figurki wielbłądów i słoni, marmurowych postaci czy srebrnej biżuterii. Nocleg w hotelu. Indie istnieje wiele małych świątyń i sanktuariów. To jest najbardziej popularne miejsce do fotografowania Jaisalmer Fortu wcześnie rano, kiedy to fort wygląda jak złoty w pierwszych promieniach słońca. Odwiedzimy kilka havelis, m.in. Salim Singh Haveli, Nathmalji-ki-Haveli i Patwon-ki-Haveli. Po południu przejazd na Sam Sand Dunes (42 km), by być „bliżej słońca”. Jest to wspaniały odcinek z pięknymi wydmami, z bardzo rozrzedzoną roślinnością. Najlepszym sposobem, aby dostać się tutaj jest oczywiście przejazd na wielbłądach. Organizowane są tu safari, które pozwolą turystom poznać i poczuć pustynię. Opcjonalnie Desert National Park (45 km), który jest doskonałym przykładem ekosystemu pustyni Thar, z jej zróżnicowaną fauną. Powrót do hotelu. Reszta dnia to czas na indywidualne zwiedzanie lub odpoczynek. Nocleg w hotelu. Niezwykłe Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl DELHI q MANDAWA q BIKANER q JAISALMER q DŻODHPUR q UDAIPUR q PUSHKAR q DŻAJPUR q AGRA Program realizowany nawet dla dwóch osób Dzień ósmy UDAIPUR Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu i przejazd do Udaipur. Po drodze zwiedzimy wioski Bishnoi i Ranakpur. Guda Bishnoi (25 km) to wioska, a w zasadzie wspólnota Bishnois, uważająca uśmiercanie zwierząt za przestępstwo. Dla Bishnois ekożycie jest religią. Mieszkańcy pokazują, że możliwe jest dla ludzi życie w zgodzie z naturą. Żyją przestrzegając 29 (bish: dwadzieścia, noi: dziewięć) zasad, które obejmują „Karuna” – współczucie dla wszystkich żywych istot. Bishnois nie przycinają zielonych drzew. Jako paliwo stosują wysuszone krowie łajno. Nie palą swoich zmarłych jak Hindusi, ponieważ wiąże się to z wykorzystaniem drewna. Indie północne – Radżastan (14 dni/13 nocy) położony nad brzegiem jeziora i Monsoon Palace (Sajjan Garh) położony na wzgórzu wskazują na piękno tego wspaniałego miasta. Udaipur jest ośrodkiem sztuki teatralnej, rzemiosła i słynnych miniaturowych obrazów. Odbywający się tu Festiwal Shilpgram ściąga tłumy, nie tylko turystów. Udaipur został założony w 1553 roku przez Maharana Udai Singha II. Według legendy Udai Singh kierował świętymi medytacjami ludzi na wzgórzu w pobliżu jeziora Pichola. Na tym samym miejscu ustanowił swoją stolicę. Położony w otoczeniu lasów i jezior był miejscem mniej podatnym na zewnętrzne inwazje. Dzień dziewiąty UDAIPUR Po śniadaniu w hotelu wyjazd na zwiedzanie miasta Udaipur. Odwiedzimy Świątynię Jagdish zbudowaną przez Maharana Jagat Singh w 1651 roku. Świątynia skrywa czarny kamień z obrazem boga Wisznu. Z kolei z mosiądzu jest obraz Garuda – boga ptaków. Zewnętrzna część i cokół pokryte są płaskorzeźbami aligatorów, słoni, jeźdźców i niebiańskich muzyków. Śpiewy i muzykę słychać przez cały dzień. Jest to największa i najpiękniejsza świątynia w Udaipur. City-Palace góruje nad jeziorem Pichola. Wejście główne do pałacu jest Bramą Słonia. Z balkonów, kopuł i wież pałacu rozciąga się wspaniały widok na jezioro. Z Suraj Gokhada (balkonu na słońce), Maharana dawał publiczne wystąpienia, głównie w celu zwiększenia pewności ludzi. Główna część pałacu jest obecnie muzeum, gdzie znajdziemy duży i zróżnicowany wachlarz artefaktów. Idąc w dół od wejścia do muzeum, zobaczymy zbrojownię z ogromnym zbiorem narzędzi zabezpieczających i różnego rodzaju broni. City Palace Museum jest wprowadzeniem do dziedzińca królewskiego. To jest miejsce, gdzie Maharana Udai Singh powiedział, że spotkał się z mędrcem, który poradził mu, aby założyć tutaj miejscowość. W pokojach pałacu są piękne zbiory szkieł i luster. Podczas prac Krishna Vilas odkrył bogatą kolekcję miniaturowych DELHI q MANDAWA q BIKANER q JAISALMER q DŻODHPUR q UDAIPUR q PUSHKAR q DŻAJPUR q AGRA Głównym zajęciem mieszkańców jest rolnictwo, a gdy mają czas wolny – rzeźbią. Drzewo do tego pozyskują z połamanych przez burze konarów. Każda rodzina Bishnoi tworzy zbiornik, aby zapewnić wodę dla zwierząt w suchych miesiącach letnich. Energia słoneczna jest wykorzystywana do wyodrębnienia wód gruntowych i nawadniania gajów. Region, w którym żyją Bishnoi jest pustynią, więc te gaje pomagają zatrzymać wodę deszczową w warstwach wodonośnych pustyni. Ranakpur uważany jest za jedno z pięciu świętych miejsc, które powstały w XV wieku podczas panowania Rana Kumbha. Pięknie rzeźbione świątynie Jain pokazują chwałę tego miejsca. Jedna ze świątyń jest zdumiewająca. To istna architektoniczna świetność z 29 salami i 1444 słupami – wszystkie wyraźnie wyrzeźbione. Nie ma dwóch podobnych filarów. Każda sala to ogromna powierzchnia wyrzeźbiona z równą delikatnością i dokładnością. Z tej głównej świątyni widzimy świątynię Parasvanath – Neminath z rzeźbieniami wykwintnych figur, które wyglądają podobnie jak rzeźby Khajuraho. Kolejna świątynia, którą warto odwiedzić to pobliska świątynia Słońca poświęcona Bogowi Słońca. Świątynia ta to wielokąt, bogato zdobiony rzeźbami wojowników, koni i ciał niebieskich. Boga Słońca przedstawiono jadącego rydwanem. Ranakpur jest znany jako spokojna miejscowość pielgrzymkowa. Pozbawiona wad architektura, skomplikowane rzeźby, delikatne wzory, starannie wyrzeźbieni idole, a przede wszystkim atmosfera pałacu w Ranakpur zostały uznane za ekscytujące. Po przyjeździe do Udaipur zakwaterowanie w hotelu. Pozostała część dnia może zostać przeznaczona na odpoczynek lub indywidualne zwiedzanie okolicy. Udaipur często nazywany jest Wenecją Wschodu. To miasto jezior. Lake Palace (Jag Niwas) znajduje się na samym środku jeziora Pichola i jest najlepszym przykładem cudu architektonicznego i kulturalnego. Okazały City Palace Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Niezwykłe Indie Program realizowany nawet dla dwóch osób 13 Indie północne – Radżastan (14 dni/13 nocy) Dzień dziesiąty PUSHKAR Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu i przejazd do Pushkar. Po przyjeździe zakwaterowanie w hotelu. W godzinach popołudniowych zwiedzanie świątyni Brahma. Pozostała część dnia może zostać przeznaczona na indywidualne zwiedzanie lub odpoczynek. Nocleg w hotelu. Pushkar to malownicze miasteczko ze świętym jeziorem Pushkar, leży zaledwie 11 km od Ajmer. Według legendy, Lotos spadł z ręki Pana Brahmy właśnie do tej doliny. Powstałe jezioro było dedykowane jemu. Świątynia Jagat Pita Śri Brahma Mandir, poświęcona bogu Brahma, jest ważnym ośrodkiem dla pielgrzymów. Pushkar Fair odbywają się w mieście Pushkar przez 12 dni w roku. Te kulturalne, handlowe i religijne targi są atrakcją dla przybywających. Podczas Pushkar Fair można zobaczyć tętniące życiem widowiska z mężczyznami i kobietami w kolorowych, tradycyjnych strojach. Tysiące wołów, krów, owiec, kóz, koni i wielbłądów w bogato zdobionych siodłach też uczestniczą w tych 14 widowiskach. Być może są to największe targi na świecie, gdyż przyciągają ponad 100 tys. ludzi z całych Indii i z zagranicy. Oprócz religijnych rytuałów i handlu, ludzie uczestniczą w wielu imprezach kulturalnych i sportowych. Indie obrazów. Bari Mahal jest centralnym ogrodem z widokiem na całe miasto. Częścią City Palace jest Chowk Lakshmi, który jest pięknym, białym pawilonem. Sahelion Ki Bari to „Ogród panien”. Czarujące ogrody odzwierciedlają dyskretny smak oraz nienaganny gust. W okolicy znajdują się kwietniki, trawniki, baseny oraz fontanny chronione przez wiele ścian i rozłożyste drzewa. Fontanny z Sahelion ki Bari funkcjonują wyłącznie przez ciśnienie wody – nie ma tu żadnych pomp. W ogrodzie znajdują się basen lotosu i salon ozdobione obrazami i szklaną mozaiką. Maharana Pratap Memorial to imponujący pomnik z brązu stojący na szczycie Moti Magri (Perłowej Góry) z widokiem na Fateh Sagar. Miejscowi ludzie wspinają się na wzgórze, aby oddać hołd Pratapowi i jego wiernemu koniowi, który bronił zażarcie swojego mistrza i stał przy nim aż do jego ostatniego oddechu. Ten wierny rumak poświęcił życie w trakcie obrony swojego mistrza w bitwie Haldighati. Pokaz świateł i dźwięku, odbywający się tu co wieczór, na pewno jest wart obejrzenia. Po zachodzie słońca przejazd łodziami po jeziorze Pichola (przy sprzyjających warunkach atmosferycznych). Opcjonalnie, jeśli czas na to pozwoli, zobaczymy: Fateh Prakash Palace, Crystal Galery – zbiór kryształów, Jag Mandir – słynny pałac-wyspa, The Lake Palace – pałac leżący na wyspie na jeziorze Pichola, Eklingji – kompleks 108 świątyń. Powrót do hotelu na nocleg. Dzień jedenasty DŻAJPUR Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu i wyjazd do Dżajpuru. Po przyjeździe zakwaterowanie w hotelu i czas wolny na indywidualne zwiedzanie lub odpoczynek. Dżajpur to dziewiczy klejnot w piaskach pustyni Radżastanu. Miasto stanowi unikatową syntezę kultur. Powszechnie znany jako „Różowe Miasto” Dżajpur został założony w 1727 roku przez jednego z największych władców Jai Singh II. Dżajpur jest jedynym miastem na świecie, które jest podzielone na dziewięć prostokątnych sektorów symbolizujących dziewięć dywizji wszechświata. Dżajpur jest pierwszym zaplanowanym i zaprojektowanym miastem. Być może to jest to, co czyni go atrakcyjnym miejscem dla turystów, którzy gromadzą się w Dżajpur rok po roku. Niezwykłe Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl DELHI q MANDAWA q BIKANER q JAISALMER q DŻODHPUR q UDAIPUR q PUSHKAR q DŻAJPUR q AGRA Program realizowany nawet dla dwóch osób Dzień dwunasty DŻAJPUR Po śniadaniu w hotelu wyruszamy na wycieczkę do Amber Fort Palace. Jego budowa została rozpoczęta przez Man Singha I w 1592 roku i kontynuowana przez jego potomka Jai Singh I. Patrząc na Fort z drogi, z drugiej strony jeziora, możemy wyróżnić dwie części. Część lewą zbudowaną przez Man Singha I i część prawą zbudowaną przez Jai Singh I, a naśladującą budowle mogolskie z Agry i Fatehpur Sikri. Po południu, po krótkim odpoczynku, wyruszamy na zwiedzanie miasta Dżajpur. Odwiedzimy Jantar Mantar Observatory. Wybudowane w 1700 roku jest największym i najlepiej zachowanym obserwatorium z pięciu zbudowanych przez Jai Singh II w różnych częściach kraju. W obserwatorium znajduje się bardzo dużo instrumentów astronomicznych, które są nadal w użyciu, a jednocześnie, nawet dziś, wyglądają futurystycznie. Zobaczymy City Palace i jego muzeum – wspaniałe połączenie mogolskiej i tradycyjnej architektury Radżastanu. City Palace zajmuje ponad jedną siódmą obszaru miasta i otoczony jest murami. Zwiedzanie najlepiej zacząć od bogatej kolekcji obrazów, dywanów, kości słoniowych, kamieni, rzeźb metalowych, kolorowych kryształów i ozdobnej broni. Hawa Mahal znany jest także jako Pałac Wiatrów. Ozdobne elewacje pałacu przyciągają wielu turystów. Po zwiedzaniu powrót do hotelu na nocleg. Indie północne – Radżastan (14 dni/13 nocy) Dzień czternasty AGRA Po śniadaniu wyruszamy na zwiedzanie Taj Mahal – poezji w marmurze. Majestat, wspaniałość i bezkonkurencyjność to najlepsze określenia. Taj Mahal jest jedynym w swoim rodzaju na całym świecie. Usiłując zagłuszyć rozpacz po śmierci żony, cesarz zaplanował budowę mauzoleum na jej cześć. Zwerbował najlepszych i najwybitniejszych architektów i rzemieślników, aby zlecić prace nad tym arcydziełem. Taj Mahal to obraz wielkiej miłości władcy do ukochanej królowej. Teraz widok na Taj Mahal zapiera dech w piersiach. Warto też zobaczyć go w świetle księżyca. Następnie zwiedzamy Agra Fort – Czerwony Fort. To zespół budowli fortecznych, których wzniesienie rozpoczęło się w 1565 roku, za panowania Akbara. Przeniósł on stolicę państwa Mogołów do Agry. Prace budowlane były kontynuowane przez jego następców, zwłaszcza Szahdżahana w pierwszej połowie XVII w. Po przejęciu władzy przez jego syna i następcę Aurangzeba w 1658 roku, Szahdżahan został uwięziony w Czerwonym Forcie, gdzie w 1666 roku zmarł. W 1983 roku fort został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Czerwony Fort jest zespołem budowli otoczonych potężnymi murami z bloków czerwonego piaskowca. Obecnie do wnętrza fortu wchodzi się przez bramę Amara Singha, zwaną również Bramą Lahore (jedną z dwóch istniejących, drugą jest Brama Delhi). Wewnątrz znajdują się budowle, głównie o charakterze pałacowym. Moti Masjid (Meczet Perłowy) – wykonany z marmuru, uważany za jeden z najpiękniejszych meczetów Indii. Diwan-i-Am – sala audiencji publicznych. Diwan-i-Khas – sala audiencji prywatnych, gdzie władcy mogolscy przyjmowali dygnitarzy i zagranicznych gości. Khas Mahal (Pałac Dżahangira) – prywatna rezydencja władców mogolskich zbudowana przez Akbara dla syna. Shish Mahal (Pałac Luster). Nagina Masjid (Meczet Klejnotu). UWAGA Program jest ramowy i kolejność zwiedzania może ulec zmianie. Pomagamy w otrzymaniu wizy indyjskiej. DELHI q MANDAWA q BIKANER q JAISALMER q DŻODHPUR q UDAIPUR q PUSHKAR q DŻAJPUR q AGRA Dzień trzynasty AGRA Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu i przejazd do Agry. Po drodze zatrzymamy się w Abhaneri i dalej w Fatehpur Sikri. Abhaneri to wieś oddalona 95 km od Dżajpuru przy drodze prowadzącej do Agry. Nazwę wsi uważa się za źle wymawianą. Prawidłowo „Abha Nagri” czyli „miasto jasności”. Obecnie wioska jest w ruinie, ale mimo to przyciąga turystów z całego świata. Abhaneri jest słynne przez „boris”, które są wynalazkiem tubylców, a służą do zbierania wody deszczowej. Ten wynalazek dobrze odnajduje się w przedniej części świątyni Harshat Mata. Chand Baori jest jedną z najgłębszych i największych studni w Indiach. Ogromny zbiornik z delikatnymi rzeźbieniami na pewno jest w stanie przykuć uwagę zwiedzających. Fatehpur Sikri wznosi się na szczycie skalistego wzgórza 37 km na zachód od Agry. Powstał cztery wieki temu, kiedy cesarz Akbar stworzył pierwsze planowane miasto w stylu indo-islamskim. Akbar przyjechał do Sikri szukać błogosławieństwa świętego muzułmańskiego szejka Salima Chishti. Kiedy urodził się jego syn, on z wdzięczności pobudował stolicę i nazwał ją Fatehpur Sikri. Później, z powodu braku wody i niepokojów w północno-zachodniej części, Akbar musiał opuścić to miasto. Piękny marmurowy grobowiec szejka Salima Chishti przyciąga tysiące turystów, którzy szukają błogosławieństwa czczonego świętego. Przejazd do Agry, zakwaterowanie w hotelu, nocleg. Agra słynie z jednego z siedmiu cudów świata – Taj Mahal. Architektoniczny splendor mauzoleów, fortów i pałaców powstałych w XVI wieku i na początku wieku XVII. Agra jest starym miastem i mówi się, że jej nazwa pochodzi od Agrabana, lasu, który znajduje się we wspomnieniach epickich Mahabharata. Cesarz Akbar rozpoczął budowę ogromnego Agra Fortu w 1565 roku. Znaczenie Agry jako centrum politycznego zakończyło się z chwilą przeniesienia stolicy do Delhi w 1634 roku przez Shah Johan. Jej architektoniczne bogactwo zapewniło sobie miejsce na międzynarodowej mapie. Nocleg w hotelu. Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Niezwykłe Indie Program realizowany nawet dla dwóch osób 15 Indie południowe (12 dni/11 nocy) Program realizowany nawet dla dwóch osób! 16 Indie Dzień trzeci MAHABALIPURAM / DAKSHINACHITRA / KANHIPURAM Po śniadaniu wyjazd w kierunku Dżajpuru. Po drodze wizyta w Dakshinachitra i Kanhipuram. Dakshinachitra to swoisty skansen, gdzie zgromadzono uratowane przed rozbiórką budowle z czterech różnych stanów południowych Indii. Każda zaopatrzona jest w informację na temat sposobu życia w przedstawianych miejscach. Kanhipuram to jedno z siedmiu świętych miast poświęcone i Wisznu, i Śiwie. Działa tu prawie 50 świątyń, które obejmują blisko tysiąc lat twórczej i religijnej działalności. Świątynia Kailasanatha dedykowana jest bogowi Śiwie jako panu Kajlasy (góry, na której mieszka). To najpiękniejsza z budowli, jakie pozostawił władca Pallawów. Następnie wyjazd w dalszą podróż do Mahabalipuram. Po przyjeździe zakwaterowanie w hotelu. Pozostała część dnia przeznaczona jest na odpoczynek i indywidualne zwiedzanie miasta. Mamallapuram lub Mahabalipuram to starożytny port na brzegu Zatoki Bengalskiej. Był to główny port morski Pallawów, którzy rządzili w południowych Indiach od I wieku p.n.e. do VII wieku. Mahabalipuram jest uznawane jako jedno z największych osiągnięć architektonicznych i rzeźbiarskich w Indiach. Za panowania Narasimha Varman port zaczął rosnąć do rangi wielkiego centrum artystycznego. Nocleg w hotelu. Dzień czwarty MAHABALIPURAM / PONDICHERRY Po śniadaniu zwiedzanie świątyń Mahabalipuram. Program obejmuje m.in. Pokutę Arjuna, czyli największą na świecie płaskorzeźbę 27 m długości i 9 m wysokości. Płaskorzeźba opowiada historię pobożnego Arjuna, jednego z pięciu bohaterów eposu Mahabharata, Krishna Mandapam – świątynię z płaskorzeźbą boga Kriszna, jako obrońcy wszystkich żywych istot, Pancha Rathas – zespół pięciu wolnostojących świątyń, przy czym cztery z nich zostały wyrzeźbione z jednego, długiego bloku granitu. Po południu wyjazd do Pondicherry. Zakwaterowanie w hotelu. Reszta dnia przeznaczona na odpoczynek i indywidualne zwiedzanie okolicy. Pondicherry do 1954 roku była francuską kolonią, ale cały czas można odczuć tu francuską atmosferę i kulturę. Ten mały zakątek słynie z rewelacyjnej kuchni i dobrych hoteli. Aśram założony przez Sri Aurobindo, znanego filozofa, przyciąga tysiące ludzi z kraju i z zagranicy, którzy przyjeżdżają tu, aby nauczyć się jogi i medytacji. Nocleg. Niezwykłe CHENNAI q MAHABALIPURAM q DAKSHINACHITRA q KANHIPURAM q PONDICHERRY q TANJORE q TRICHY q MADURAJ q KOVALAM Dzień drugi CHENNAI Śniadanie w hotelu. Po śniadaniu całodzienne zwiedzanie miasta. Zobaczymy m.in.: Gujarati Shwetambar Murtipujak Jain Mandir, świątynię Kapaleeswarar, bazylikę katedralną Santhome, świątynię Shri Parthasarathy, Fort Św. Grzegorza, kościół Św. Marii, Port, Narodową Galerię Sztuki. Powrót do hotelu na nocleg. Chennai często nazywany jest Stolicą Kultury Indii z uwagi na swoje głęboko zakorzenione tradycje i dziedzictwo. Miasto jest młodsze niż jego wizerunek. Chennai wyrósł do rangi poważnego miasta na przestrzeni ok. 350 lat. Miasto zyskało uznanie, gdy w 1639 roku Francis Day i Andrew Cogan wydzierżawili od Vijayanagar Kinga pas terenu o nazwie Chennapatnam. Miasto było znane jako Madras do 1996 roku. Później zmieniono nazwę na Chennai. Dziś to prężna metropolia, mieszanka starych i nowych kultur, tradycji i nowoczesności. Miasto jest swoistą bramą do reszty południowych Indii. Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Dzień pierwszy CHENNAI Przylot na lotnisko w Chennai późnym popołudniem. Następnie transfer do hotelu, zakwaterowanie i nocleg. Dzień piąty PONDICHERRY Po śniadaniu wyruszamy na zwiedzanie miasta. Zobaczymy m.in. Ogród Botaniczny założony w 1826 roku, który może pochwalić się wieloma rzadkimi i egzotycznymi roślinami. Usytuowane wewnątrz akwarium pozwala zobaczyć wiele odmian ozdobnych i rzadkich ryb. Gotycki kościół Eglise de Sacre Coeur de Jesus, 1500 m promenadę wzdłuż głównej ulicy, Park Rządowy z oficjalną siedzibą gubernatora, muzea i galerie sztuki. Wizyta w aśramie Sri Aurobindo. Reszta dnia przeznaczona jest na odpoczynek. Nocleg w hotelu. Indie południowe (12 dni/11 nocy) Dzień siódmy TRICHY / MADURAJ Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu i wyjazd do Maduraj. Po drodze zwiedzanie Trichy. Tiruchirappalli znany jako Trichy, położony nad brzegiem rzeki Cauvery, ma starożytną historię. Podczas ery chrześcijańskiej miejsce było bastionem potęgi Chola. Potem znalazło się pod kontrolą Pallawów. Trichy ponownie stało się częścią imperium Chola w X wieku naszej ery. Dziś Trichy jest wspaniałym połączeniem tradycji i nowoczesności zbudowanym wokół Rock Fort. Dzięki znakomitej infrastrukturze Trichy stanowi dobrą bazą wypadową do odkrywania centralnego Tamil Nadu. Odwiedzimy Rock Fort – jedno z najbardziej znanych miejsc w Trichy. Jest to wysoka na 83 m skała, która jest tylko odkrywką w skądinąd płaskim terenie miasta. Na szczycie jest Ucchi Pillayar Koil, świątynia poświęcona Winajaki, skąd można podziwiać panoramiczny widok na Trichy. Schody prowadzą do Mathrubutheswarar i Thayumanaswami, świątyń poświęconych bogu Śiwa. Świątynia Sri Thayumanaswamy ma stufilarowy hol i Vimana pokryte złotem. Na południowej skale jest kilka pięknie rzeźbionych świątyń jaskiniowych z okresu Pallada. Tiruvanaikkaval – świątynia boga Śiwa – lingam niemal zanurzony w wodzie, która płynie z podziemnego źródła w sanctum sanctorum. Wyjazd w dalszą drogę do Maduraj. Po przyjeździe zakwaterowanie w hotelu w Maduraj, czas wolny i nocleg. Maduraj – najstarsze miasto na Półwyspie Indyjskim i jedno z najstarszych ciągle zamieszkanych miast na świecie. Bogato przesiąknięte dziedzictwem kulturowym. Miasto wcześniej znane jako Madhurapuri rosło wokół ogromnej świątyni zbudowanej przez króla Kulasekhara Pandian 2,5 tys. lat temu. Nocleg w hotelu. Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Niezwykłe Indie Dzień szósty TANJORE Po śniadaniu przejazd do Tanjore. Po przybyciu na miejsce zakwaterowanie w hotelu. Thanjavur (wcześniej znane jako Tanjore) nazwę swoją zawdzięcza Tanjanowi – gigantowi, który wg legendy zdewastował okolicę i został zabity przez boginię Sri Anandavalli Amman i boga Wisznu. Ostatnia prośba giganta, aby miasto zostało nazwane tak jak on, została spełniona. Apogeum świetności miasta przypada na lata między X a XIV wiekiem, zwłaszcza czasie panowania Raja Chola. Po południu zwiedzanie Tanjore: Świątynia Brihadeeswarar wybudowana w 1010 roku jest przykładem drawidyjskiej architektury, która symbolizuje połączenie rytualnych i filozoficznych koncepcji kwitnących w tym regionie. Pałac Thanjavur usytuowany jest w pobliżu świątyni. Wielkie budynki z ogromnymi przestronnymi korytarzami i salami, dwie wieże, zbrojownia i wieża obserwacyjna są widoczne ze wszystkich części miasta. Raja Muzeum, które usytuowane jest w pałacu ma największą na południu Indii kolekcję rzeźb z brązu. Liczba rzeźb kamiennych też jest imponująca. Wśród znanych rzeźb znajdują się Bhairava, Umasahita Siva, Kali, Somaskanda i Rama Lakmana. Sangeetha Mahal sala muzyki zbudowana przez Raja Serfoji jest doskonała akustycznie i jest spektakularnym przykładem umiejętności inżynierii starożytnych budowniczych. Saraswati Mahal biblioteka, gdzie zgromadzonych jest ponad 30 tys. liści palmowych i rękopisów papierowych w indyjskich i europejskich językach. Schwartz Church kościół położony w pobliżu pałacu, zbudowany przez Raja Serfoji w 1779 roku jako wyraz przywiązania do duńskiego misjonarza ks C.V. Schwartza, który był nauczycielem w Raja. Nocleg w hotelu. CHENNAI q MAHABALIPURAM q DAKSHINACHITRA q KANHIPURAM q PONDICHERRY q TANJORE q TRICHY q MADURAJ q KOVALAM Program realizowany nawet dla dwóch osób! 17 Indie południowe (12 dni/11 nocy) 18 który widzimy dzisiaj jest głównym budynkiem pałacu, w którym mieszkał król. Oryginalny kompleks pałacowy był cztery razy większy. „Sorgavilasam” – niebiański pawilon wykonany w całości z cegły i zaprawy bez wsparcia jednej krokwi lub dźwigarów to cud indo-saraceńskiego stylu. W budynku pałacowym znajduje się muzeum, które posiada specjalne sekcje zajmujące się historią Maduraj, sztuką i architekturą Tamil Nadu. Indie Dzień ósmy MADURAJ Po śniadaniu w hotelu całodzienne zwiedzanie Maduraj. Świątynia Sri Meenakshi-Sundareswarar to świątynia – bliźniak Madurai Meenakshi. Jest osią, wokół której wzrastało miasto. To wspaniały przykład architektury i rzeźby drawidyjskiej. Świątynia dzieli się na dwie części: pierwsza poświęcona Śiwie jako Sundareswarar, a druga jego małżonce Meenakshi. Jest to jeden z największych kompleksów świątynnych w kraju. Każda dynastia i zwycięzcy monarchowie przyczynili się do rozbudowy świątyni. Osiągnęła powierzchnię sięgającą blisko 65 tys. m². Z pięciu bram otaczających świątynię, południowa brama Gopuram jest najwyższa – 48,8 m. Na bramach wyrzeźbione są malowane w żywych kolorach historie z indyjskiej mitologii. Ważnym punktem świątyni jest Sala Tysiąca Filarów. Nazwa wywodzi się od znajdujących się tam 985 filarów z wieloma odważnymi rzeźbami. Z każdej perspektywy filary wydają się być wybudowane w linii prostej. W najdalszym korytarzu znajdują się filary muzyczne. Wykute z kamienia, a przy uderzeniu wytwarzają różne dźwięki. Świątynia Koodal Azhagar leży na zachód od miasta. Tutaj Wisznu przedstawiony jest w trzech pozach usytuowanych jedna nad drugą – siedzącej (asana), stojącej (sthanaka) i leżącej (sayana). Vandiyur Mariamman Teppakkulam to ogromny zbiornik świątynny liczący blisko 305 m z każdej strony. Jest zasilany przez wody z rzeki Vaigai, a przedstawia pomysłowy system podziemnych kanałów. Pałac Thirumalai Nayak leżący ok. 1,5 km od Świątyń Meenakshi-Sundareswarar. To monumentalna budowla, która została zbudowana w 1636 roku przez króla Tirumalai Nayak, jednego z czołowych królów dynastii Nabak, która założyła Maduraj. Budynek, Dzień dziewiąty KOVALAM Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu i przejazd do Kovalam. Po przyjeździe zakwaterowanie i czas wolny, który możemy przeznaczyć na relaks i plażowanie. Kovalam znajduje się światowej sławy plaża, która jest złotym paskiem ziemi leżącym obok błękitnych wód Morza Arabskiego, tuż obok bogatej zieleni gajów palmowych. W Kovalam znajdują się trzy plaże w kształcie półksiężyca oraz ogromny skalisty cypel, który stworzył piękną zatokę. Spokojne wody idealnie nadają się do kąpieli morskich. Znajdują się tu liczne bary i kawiarnie, można korzystać z różnorodnych, świeżych owoców morza lub kuchni kontynentalnej. Nocleg w hotelu. Niezwykłe Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl CHENNAI q MAHABALIPURAM q DAKSHINACHITRA q KANHIPURAM q PONDICHERRY q TANJORE q TRICHY q MADURAJ q KOVALAM Program realizowany nawet dla dwóch osób! Dzień dziesiąty KOVALAM Śniadanie w hotelu. Dzień wolny do indywidualnego zagospodarowania. Nocleg. Dzień jedenasty KOVALAM Śniadanie w hotelu. Dzień wolny na dalszy relaks na plaży lub indywidualne zwiedzanie okolicy. Możliwość odwiedzenia Trivandrum (stolicy Kerali). Nocleg w hotelu. Dzień dwunasty WARSZAWA Po śniadaniu wykwaterowanie z hotelu i transfer na lotnisko. Zakończenie imprezy i wylot do Polski! Sekret pięknych, mocnych i zdrowo wyglądających włosów to ich prawidłowe, głębokie nawilżenie. Marka profesjonalnych kosmetyków do pielęgnacji włosów artego opracowała linię RAIN DANCE o skoncentrowanym działaniu nawilżającym: szampon, maskę, spray i serum. Zawarte w produktach olejki arganowy, z kamelii i Tsubaki oraz proteiny jedwabne sprawiają, że włosy stają się dogłębnie odżywione, łatwo się rozczesują oraz szybko odzyskują miękkość i blask. Olejek z trawy cytrynowej i olejek kasjowy oraz białe piżmo, ambra i olejek z wanilii nadają całej linii wyjątkowego, zniewalającego zapachu, pozwalającego zrelaksować się i ukoić zmysły. Siedem kroków do nawilżonych włosów 1. Farbuj z głową. Wybieraj farby, które posiadają ochronne olejki i nieprzesuszające włosów formuły. Farbujesz ponownie na ten sam kolor? – nałóż farbę tylko na odrosty, bez przeciągania jej na całą długość włosów. Po koloryzacji stosuj nawilżające kosmetyki. 2. Daj odpocząć włosom od modelowania. Jeśli nie masz pilnej potrzeby, na jakiś czas zrezygnuj z częstego używania prostownicy i lokówki. Używając ich, zawsze stosuj preparat termoochronny. Włosy susz letnim powietrzem suszarki, kierując strumień powietrza od nasady po końce. Jeśli jest taka możliwość, pozwól włosom wyschnąć naturalnie. 3.Unikaj kosmetyków na bazie alkoholu. Mogą one przesuszać włosy. 4.Chroń włosy przed działaniem letniego słońca, nosząc nakrycia głowy. Kąpiąc się w słonej lub chlorowanej wodzie, zakładaj czepek. Możesz też wcześniej natłuścić włosy olejkiem, np. arganowym, kokosowym czy oliwką. 5.Nawilżaj powietrze w pomieszczeniach. 6.Stosuj profesjonalne kosmetyki nawilżające. 7. Wesprzyj kondycję włosów zbilansowaną Spray intensywnie nawilżający 150 ml, cena 37,90 zł Szampon intensywnie nawilżający 250 ml, cena 37,90 zł Serum intensywnie nawilżające 60 ml, cena 37,90 zł Maska intensywnie nawilżająca 150 ml, cena 37,90 zł Maska intensywnie nawilżająca 250 ml, cena 59,90 zł dietą. Posiłki bogate w owoce i warzywa, zawierające witaminy A i B, a także ryby, w których składzie znajdziemy wielonienasycone kwasy tłuszczowe, m.in. omega-3, to podstawa zdrowych, lśniących pasm. Pamiętaj także o nawilżaniu od wewnątrz – pij minimum 1,5 l płynów dziennie. Produkty artego dostępne są w sklepach fryzjerskich Fale Loki Koki, salonach fryzjerskich oraz sklepie internetowym lokikoki.pl AJURWEDA Starożytne systemy filozoficzne traktujące o sztuce życia często wykorzystywały wiedzę o niezwykłych właściwościach roślin. Jedną z najstarszych z nich jest starohinduska ajurweda. ciała. Będąc w równowadze pitta manifestuje się jako zadowolenie, dobra inteligencja. Zaburzona pitta powoduje gniew lub rozdrażnienie. Kapha natomiast to energia, która kontroluje procesy wzrostu w ciele, nawilża skórę, utrzymuje system odpornościowy. Zrównoważona kapha wyraża się jako miłość i wybaczenie. Zaburzona prowadzi do braku poczucia bezpieczeństwa, zazdrości. Każdy ma w sobie energię kapha, pitta i vata, ale zazwyczaj jedna lub dwie dominują u danej osoby. Indywidualna dosha wpływa na budowę i wygląd ciała oraz na skłonność do pewnych dolegliwości. Vata reagują na stres zaburzeniami trawienia, łuszczeniem się skóry, bólami głowy. Pitta pod wpływem długotrwałego stresu może nabawić się wrzodów żołądka i wyprysków na skórze. Skutkiem przemęczenia i nerwowego trybu życia kaphy AJURWEDA Ajurweda to system medyczny i filozoficzny, który liczy pięć tysięcy lat i wywodzi się ze starożytnych Indii. Jest to medyczno-metafizyczna życiowa wiedza o uzdrawianiu, filozofia, której istotą jest świadome dążenie człowieka do pełnej równowagi na poziomie ciała, ducha i umysłu. Ajurweda miała też znaczący wpływ na rozwój medycyny w innych częściach świata, a przede wszystkim w Sri Lance, Egipcie, Chinach i Grecji. W obszarze zainteresowań ajurwerdy jest człowiek, jednak filozofia ta spogląda na człowieka poprzez pryzmat jego duchowości, fizyczności i współgrania z naturą. W wedyjskiej kulturze celem życia jest samopoznanie lub samospełnienie, tj. realizacja boskiej świadomości i wyrażanie tej boskości w codziennym życiu. Ajurweda jest zatem holistycznym spojrzeniem na kwestie związane z medycyną naturalną. Ta starohinduska wiedza analizuje dogłębnie każdy aspekt ludzkiego życia, koncentrując się na zapobieganiu chorobie, zaś gdy do niej dojdzie, usuwaniu jej źródła, a nie objawów. Ajurweda opiera się na założeniu, że we wszystkim, co istnieje przejawia się energia, zwana w sanskrycie praną, która jest siłą życiową i przenika wszechświat pod postacią pięciu żywiołów: przestrzeni, powietrza, ognia, wody i ziemi. W człowieku prana występuje pod postacią zróżnicowanej energii trzech dosha: vaty, pitty i kaphy. Każdy człowiek posiada wyjątkową kombinację tych trzech energii, a harmonijne ich współistnienie jest wyznacznikiem zdrowia. Energia vata reguluje funkcje związane z ruchem, czyli oddychanie, krążenie, mruganie, bicie serca. Kiedy vata jest w równowadze, sprzyja witalności i kreatywności, natomiast zaburzona powoduje strach i niepokój. Pitta zarządza metabolizmem, czyli trawieniem, przyswajaniem, regulacją temperatury 20 ORGANIZUJEMY INDYWIDUALNE I GRUPOWE WYJAZDY DO KLINIK AJURWEDYJSKICH cję fizyczną, zapewniają zdrowy wygląd i jędrność ciała, regulują funkcjonowanie wszystkich narządów wewnętrznych, przywracają harmonijny przepływ energii. Jedną z najważniejszych roślin stosowanych w ajurwedzie jest ashwagandha W tradycyjnej filozofii hinduskiej ashwagandha traktowana jest jako rasayana, czyli środek odmładzający. Ayurveda opisuje rasayanę jako to, co niszczy starość i chorobę, co oznacza, że przyjmując rasayanę pozostajemy młodzi i zdrowi. Rasayany miały na celu doprowadzenie ludzkiej fizjologii do stopnia perfekcji. Słowo rasayana w sanskrycie oznacza formę mającą wpływ na tkankę pierwotną, która odżywia wszystkie tkanki ciała, zwane rasą. Rasa jest fluidem odpowiedzialnym za utrzymanie zdrowia i witalności. W miarę upływu lat stopniowo tracimy zawartość tego fluidu i komórki naszego ciała zaczynają „wysychać”. Rasayana uzupełnia te najgłębsze siły żywotne, zwiększając jasność postrzegania, fizyczną siłę, wytrzymałość i dając nam szansę na długowieczność. Rasayany odmładzają, odżywiają umysł i ciało, spowalniają procesy starzenia, zwiększają witalność, umożliwiają większą klarowność w wytyczaniu życiowych celów, powodują szybszą rekonwalescencję w dolegliwościach fizycznych i psychicznych, poprawiają brzmienie głosu, wzmacniają system odpornościowy, zapobiegają zmęczeniu, depresji, ociężałości, zwiększają uczucie rozkoszy, wzmacniają funkcjonowanie narządów rozrodczych, maksymalizują kreatywność i koncentrację. Ajurwedyjski autorytet Charaka (100 r. p.n.e.) tak pisał o rasayanach: Ten, kto regularnie przyjmuje rasayany, osiąga długowieczność, odzyskuje młodość, większą zdolność zapamiętywania, wolność od chorób, lśniącą cerę i siłę konia. ORGANIZUJEMY INDYWIDUALNE I GRUPOWE WYJAZDY DO KLINIK AJURWEDYJSKICH AJURWEDA będą łojotok skóry i włosów oraz skurcze mięśni gardła i karku. W centrum ajurwedyjskiej pielęgnacji ciała i duszy znajduje się osobowość człowieka, jej rozwój, dążenie do harmonii z samym sobą, prawami natury i wszechświata. Leczenie wszelkich problemów odbywa się zgodnie z przeświadczeniem, że ciało i psychika są nierozerwalną całością. Dolegliwości ciała traktuje się jako zaburzenia w sferach duchowej, fizycznej i psychicznej. Najważniejszym zadaniem każdej terapii ajurwedyjskiej jest doprowadzenie do pełnej harmonii pomiędzy trzema dosha. Staje się to możliwe po oczyszczeniu organizmu z toksycznych produktów przemiany materii. Do klasycznych metod ajurwedyjskich należy pancha karma, czyli pięć zabiegów oczyszczających organizm. Terapia trwa od jednego do trzech tygodni i pomaga w leczeniu chorób reumatycznych, krążeniowych, naczyniowych, bezsenności, depresji, a także niweluje skutki stresu i przepracowania. Najpierw stosuje się produkty oleiste, aby „rozpuścić” wszelkie zbędne złogi powstałe w procesie przemiany materii. Olejki aromatyczne wykorzystuje się podczas specjalnych masaży, które wykonuje dwóch terapeutów. Masaż Abhyanga jest delikatny, łagodny i odprężający. Masaż Vishes wykonuje się mocniej i głębiej, przez co działa aktywizująco i stymulująco na tkanki. Najgłębszym jest masaż Udvarthana, który stosuje się w terapii antycelulitowej i wspomagającej odchudzanie. W porażeniu mięśni i nerwów stosuje się masaż Pinda Sweda, który synchronicznie wykonuje czterech masażystów, używając ciepłego odwaru z ryżu i zbóż. Całe ciało, oprócz głowy, poddaje się oddziaływaniu pary wodnej w zabiegu Svedana. Natomiast polewanie czoła mieszanką olejków ziołowych to zabieg Shirodhara, który uspokaja, odstresowuje, relaksuje i odpręża. Ajurwedyjski masaż stopami wycisza emocje i udrażnia kanały energetyczne. Kąpiel w płatkach róż relaksuje. Maseczka z miodu czy czekolady pomaga usunąć z organizmu toksyny. Zabiegi ajurwedyjskie wzmacniają system odpornościowy, eliminują skutki stresów i negatywnych emocji, energetyzują i regenerują, zwiększają wydolność umysłową i kondy- 21 Bombaj – Bollywood – Radżastan (16 dni/15 nocy) Dzień drugi BOLLYWOOD Po śniadaniu w hotelu całodzienna wycieczka do filmowego miasta Bollywood. Lunch w lokalnej restauracji. Wieczorem powrót na kolację i nocleg do hotelu. Dzień piąty UDAIPUR / RANAKPUR / DŻODHPUR Po śniadaniu w hotelu zwiedzanie świątyń Ranakpur. Po drodze lunch. Z Ranakpur przejazd do Dżodhpur. Zakwaterowanie w hotelu, kolacja i nocleg. Indie Dzień pierwszy WARSZAWA / BOMBAJ Zbiórka w hali odlotów lotniska Chopina w Warszawie. Przelot do Indii z międzylądowaniem w jednym z europejskich portów lotniczych. Późnym wieczorem przylot do Bombaju. Transfer z lotniska do hotelu, zakwaterowanie, nocleg. Dzień szósty DŻODHPUR Po śniadaniu zwiedzanie Meharngarh Fort w Dżodhpur. Jest to twierdza łącząca w sobie funkcję obronną z wyrafinowa- Niezwykłe BOMBAJ q BOLLYWOOD q RADŻASTAN Program realizowany nawet dla dwóch osób! ną, dworską elegancją. Trasa zwiedzania wiedzie m.in. przez Pałac Perłowy i Pałac Kwiatów, w których znajdują się piękne malowidła na ścianach i sufitach, przedstawiające tancerki, bóstwa i władców Dżodhpuru. Lunch w lokalnej restauracji i czas wolny na relaks lub wizytę w miejscowych sklepach. Kolacja i nocleg w hotelu w Dżodhpur. Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Dzień siódmy DŻODHPUR / JAISALMER Po śniadaniu wyjazd do Jaisalmer, po drodze lunch. Zakwaterowanie w hotelu, czas wolny, kolacja i nocleg. Dzień trzeci BOMBAJ Po śniadaniu zwiedzanie Bombaju, m.in. Brama Indii, Muzeum Księcia Walii, Wyspy Elefanta z wczesnohinduskimi skalnymi świątyniami. Lunch i kolacja w lokalnej restauracji, powrót do hotelu na nocleg. 22 Dzień czwarty BOMBAJ / UDAIPUR Po śniadaniu transfer na lotnisko i przelot do Udaipur. Zwiedzanie Udaipuru, m.in. wizyta w Miejskim Pałacu i Sehlion ki Bari. Lunch w lokalnej restauracji. Po lunchu rejs łodzią po jeziorze Pichola, czas wolny. Kolacja i nocleg w hotelu w Udaipur. Dzień ósmy JAISALMER Po śniadaniu zwiedzanie fortu-pałacu w Jaisalmer. To leżące na pustyni warowne miasto zbudowano z kruchego, złotego, często pięknie Bombaj – Bollywood – Radżastan (16 dni/15 nocy) zdobionego, piaskowca. Lunch w lokalnej restauracji. Jeśli czas na to pozwoli – zakupy, odpoczynek lub samodzielne zwiedzanie. Lunch w hotelu. Po południu safari na wielbłądach po pustyni Thar, w kierunku wydm Sam. Wieczorem pokaz folklorystyczny. Kolacja i nocleg na kempingu. Dzień dziewiąty JAISALMER / BIKANER Po śniadaniu wyjazd do Bikaner, po drodze lunch w lokalnej restauracji. Przyjazd do hotelu w Bikaner, zakwaterowanie, kolacja i nocleg. Dzień dziesiąty BIKANER / MANDAWA Po śniadaniu zwiedzanie Bikaner – miasta, w którym znajduje się wiele pałaców-hoteli. Zobaczymy m.in. fort Junagarh, który chroni piękne, wypełnione skarbami pałace, Pałac Lalgarh – zaprojektowany przez Samuela Swintona Jacoba i zbudowany w stylu angloradźpuckim, świątynię Deshnok. Lunch w lokalnej restauracji i wyjazd do Mandawa. Zakwaterowanie w hotelu, kolacja i nocleg. Dzień czternasty AGRA / DELHI Śniadanie w hotelu, a po nim zwiedzanie Agra Fortu i Taj Mahal. Lunch w lokalnej restauracji i wyjazd do Delhi. Po przyjeździe zakwaterowanie w hotelu, czas wolny, kolacja i nocleg. Dzień piętnasty DELHI Po śniadaniu w hotelu całodzienna wyprawa na zwiedzanie Delhi. Przystanek przy Czerwonym Forcie, zwiedzanie meczetu Jama oraz odwiedziny miejsca kremacji Mahatmy Ghandiego. Lunch w lokalDzień jedenasty nej restauracji. W Nowym Delhi zobaczymy m.in. najwyższą wieMANDAWA / żę w Indiach / DŻAJPUR z 379 stopniaPo śniadaniu wimi, wzniesioną zyta w starym haveli, czyli dworze (domu w 1193 roku z dziedzińcem), aby przez Ajbaka zobaczyć ówczesne – ówczesnego malarstwo. Wyjazd władcę Delhi, Bramę Indo Dżajpuru. Po dii, świątynię przyjeździe lunch w lokalnej restauracji, transfer do hotelu, zaLakszmi Narakwaterowanie, czas wolny, kolacja i nocleg. jan, grobowiec Hu m aju n a . Dzień dwunasty DŻAJPUR Kolacja w loPo śniadaniu kalnej restauracji. Późnym wieczorem transfer na lotnisko. w hotelu wizyta w Hawa Mahal, Amber Forcie. Lunch w lokalnej restauracji. Po południu zwiedzanie Pałacu Miejskiego i Różowego Miasta. Powrót do hotelu na kolację i nocleg. BOMBAJ q BOLLYWOOD q RADŻASTAN Dzień trzynasty DŻAJPUR / AGRA Po śniadaniu wyjazd do Agry, po drodze lunch i wizyta w rezerwacie ptaków w Bharaptur. Po przyjeździe zakwaterowanie w hotelu, czas wolny, kolacja i nocleg. Dzień szesnasty DELHI / WARSZAWA Przelot do Warszawy przez jeden z europejskich portów lotniczych. Terminy dowolne, uzależnione od możliwości przelotu. Przewodnik angielskojęzyczny na całej trasie zwiedzania. Wiza do Indii jest dodatkowo płatna. Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Niezwykłe Indie Program realizowany nawet dla dwóch osób! 23 Dzień drugi BOMBAJ Po śniadaniu w hotelu zwiedzanie Bombaju, m.in. Brama Indii, Muzeum Księcia Walii. Po południu wycieczka na Wyspy Elefanta z wczesnohinduskimi skalnymi świątyniami. Kolacja, powrót do hotelu, nocleg. Terminy i ceny dostępne są na stronie internetowej www.happyholidaytravel.pl Dzień trzeci BOMBAJ Po śniadaniu wyjazd do filmowego miasta Bollywood. Po południu powrót do Bombaju, aby kontynuować zwiedzanie miasta. W programie m.in. raz jeszcze Brama Indii, Wiszące Ogrody, Muzeum Księcia Walii, Marine Driver (najsłynniejsza droga w Bombaju), Muzeum Mani Hawan oraz Dhobi Ghat – tradycyjne miejsce w Bombaju, które słynie z ręcznego prania. Kolacja, powrót do hotelu, nocleg. Dzień czwarty BOMBAJ / / AURANGABAD Wcześnie rano po zabraniu porcji śniadaniowych transfer na stację kolejową, aby pociągiem 7617-Tapovan przejechać do Aurangabadu. Po przyjeździe transfer do hotelu i zakwaterowanie. Po krótkim odpoczynku wycieczka do Jaskiń Ellora (nieczynne we wtorki). Powrót do hotelu, kolacja, nocleg. Dzień piąty AURANGABAD Śniadanie w hotelu. Całodzienne zwiedzanie miasta. W programie m.in. Mini Taj, Młyn Wodny oraz Jaskinie Ajanta (nieczynne w poniedziałki). Czas wolny, kolacja i nocleg w hotelu. Dzień szósty AURANGABAD / / BOMBAJ / GOA Po śniadaniu w hotelu transfer na lotnisko krajowe i przelot na Goa (przez Bombaj). Po przylocie transfer do hotelu na Goa, zakwaterowanie, kolacja i nocleg. Dzień siódmy GOA Po śniadaniu wizyta w Cabo da Rama – miejscu, gdzie przebywał Ram ze swoją 24 żoną Sitą podczas wygnania. Następnie zobaczymy wodospady Dudhasagar, które zaczynają się w wysokich górach i wyglądają jak tryskające strumienie mleka. Powrót do hotelu, czas wolny, kolacja i nocleg. Indie Dzień pierwszy BOMBAJ Przylot do Bombaju. Spotkanie z angielskojęzycznym pilotem, transfer do hotelu, zakwaterowanie, kolacja i nocleg. Dzień ósmy GOA Po wczesnym śniadaniu wizyta w Ancastral Goa. Jest to pewnego rodzaju wioska zbudowana wokół legendy o Wielkiej Stopie, gdzie kultury zachodnie mieszają się z indyjskimi. Na kształt Big Foot powstał również największy taneczny parkiet na Goa o nazwie „The dance floor”. Po powrocie do hotelu czas wolny, który warto wykorzystać na obserwację zachwycającego widoku zachodzącego słońca, jakby wchłanianego przez ocean. Niezwykłe BOMBAJ q AURANGABAD q GOA Bombaj – Aurangabad – Goa (12 dni/11 nocy) Dzień dziewiąty GOA Po śniadaniu ciąg dalszy zwiedzania Goa. Zaplanowano odwiedziny Muzeum Archeologicznego, bazyliki Bom Jesus – najbardziej czczonego przez chrześcijan kościoła w Starym Goa. Choć jest w częściowej ruinie, nadal stanowi świetny przykład architektury jezuickiej i jednocześnie wzór prostoty. Dalej droga prowadzi do wodospadów Arialem oraz do Twierdzy Aguada – najpotężniejszej na Goa pozostałości po portugalskiej obronie zatoki. To swego rodzaju muzeum, gdzie zachowały się m.in. rękopisy i kamienne rzeźby. Powrót do hotelu. Dzień dziesiąty GOA Po śniadaniu wizyta w Bondla Wildlife Sanctuary. Będzie można zobaczyć jelenie oraz przepiękne ogrody – botaniczny i różany. Następnie oglądanie kościołów na Goa. Po powrocie czas wolny, kolacja i nocleg. Dzień jedenasty GOA Śniadanie w hotelu. Dzień wolny do indywidualnego zagospodarowania. Dzień dwunasty Po śniadaniu czas wolny, jeśli godziny przelotów na to pozwolą, jeśli nie – transfer na lotnisko i wylot do Polski przez Bombaj i któryś z europejskich portów lotniczych. Dzień czwarty UTTARKASHI / GANGOTRI Po śniadaniu wyjazd do Gangotri (3048 m n.p.m.). Przygotowany będzie suchy prowiant Dzień pierwszy WARSZAWA/DELHI Zbiórka w hali odlotów lotniska Chopina w Warszawie. Przelot do Indii z międzylądowaniem w jednym z europejskich portów lotniczych. Późnym wieczorem przylot do Delhi. Transfer z lotniska do hotelu, zakwaterowanie. Dzień drugi DELHI / RISHIKESH / HARIDWAR Po śniadaniu wyjazd do Rishikesh (6-7 godzin jazdy). Po drodze przystanek w Haridwar, aby zobaczyć Har-ki-Pauri i swiętą kąpiel w Gangesie. Lunch w Haridwar. Po przyjeździe do Rishikesh wizyta w aśramie Pramarth, żeby zobaczyć wieczorne modlitwy nad Gangesem. Obiadokolacja i nocleg w hotelu w Rishikesh. Dzień trzeci RISHIKESH / UTTARKASHI na relaks i aklimatyzację. Kolacja i nocleg w hotelu w Uttarkashi Po wczesnym śniadaniu wyjazd do Uttarkashi. Po przyjeździe lunch i czas wolny na lunch. Po drodze przystanek w Gangnani na odpoczynek i odświeżającą kąpiel w basenie lub pod prysznicem. Po przyjeździe do Gangotri transfer do hotelu. Wizyta w świątyni Gangotri, aby zobaczyć wieczorną modlitwę ku czci bogini Ganga. Nocleg w hotelu w Gangotri. Dzień piąty GANGOTRI / BHOJBASA Po w c z e snym śniadaniu wizyta w świątyni Gangotri na poranną modlitwę. Później wyprawa do Bhojbasa (3792 m n.p.m., 5-6 godzin marszu). Po przybyciu na miejsce lunch. Po południu czas wolny. Wieczorem będzie szansa na zobaczenie zachwycającego zachodu słońca. Nocleg na kempingu w namiotach. Dzień szósty BHOJBASA / GOMUKH / TAPOVAN Po wczesnym śniadaniu możliwość podziwiania rozciągającej się wśród wierzchołków gór panoramy. Po śniadaniu marsz (3-4 godziny) do Gomukh (3898 m n.p.m.) – do źródeł Gangesu. Po krótkim odpoczynku i zapoznaniu się z okolicą ciąg dalszy marszu (2-3 godziny) do Tapovan (4460 m n.p.m.) – jedna z ostat- DELHI q RISHIKESH q HARIDWAR q UTTARKASHI q GANGOTRI q BHOJBASA q GOMUKH q TAPOVAN q NANDANVAN q MUKTESHER q AGRA Niezwykłe Indie Himalaje – źródło Gangesu – trekking nich górskich łąk na tej wysokości. Po dotarciu na miejsce, kolacja i nocleg na kempingu w namiotach. 25 Dzień dwunasty UTTARKASHI / RISHIKESH Po śniadaniu wyjazd do Rishikesh. Po przyjeździe lunch, czas wolny. Kolacja i nocleg w hotelu. Dzień trzynasty RISHIKESH / MUKTESHER Po śniadaniu wyjazd do Muktesher. Po przyjeździe lunch, czas wolny. Kolacja i nocleg w hotelu. Dzień ósmy TAPOVAN / NANDANVAN Wczesnym rankiem możliwość podziwiania wschodu słońca wśród ośnieżonych szczytów. Po śniadaniu wyruszamy w drogę powrotną (marsz 4-5 godzin) do Nandanvan przez Goumukh. Kolacja i nocleg w namiotach. Dzień czternasty MUKTESHER / AGRA Po śniadaniu wyjazd do Agry. Po przyjeździe lunch. Po południu zwiedzanie Agra Fort. Kolacja i nocleg w hotelu. Dzień dziewiąty NANDANVAN / BHOJBASA Dzień piętnasty AGRA / DELHI Wczesnym rankiem możliwość podziwiania wschodu słońca wśród ośnieżonych szczytów. Po śniadaniu wyruszamy w dół do Bhojbasa, 4-5 godzin marszu. Posiłki i nocleg w namiotach na kempingu. Dzień dziesiąty BHOJBASA / GANGOTRI Po śniadaniu marsz w dół 4-5 godzin do Gangotri. Posiłki i nocleg w namiotach na kempingu. Dzień jedenasty GANGOTRI / UTTARKASHI Po śniadaniu wyjazd do Gangnani. Przystanek w Sulphur, aby skorzystać z odświeżającej kąpieli w gorących źródłach. Po lunchu dalsza podróż do Utterkashi. Kolacja i nocleg w Utterkashi. 26 Indie Dzień siódmy TAPOVAN Śniadanie, lunch i kolacja w namiotach. Cały dzień można przeznaczyć na aklimatyzację, odpoczynek oraz nabranie sił przed dalszą wędrówką. Podziwiać można piękne widoki – ośnieżone szczyty, niesamowitą roślinność. Niezwykłe DELHI q RISHIKESH q HARIDWAR q UTTARKASHI q GANGOTRI q BHOJBASA q GOMUKH q TAPOVAN q NANDANVAN q MUKTESHER q AGRA Himalaje – źródło Gangesu – trekking Wczesnym rankiem wizyta w Taj Mahal. Po śniadaniu wyjazd do Delhi, po drodze przystanek na lunch. Kolacja i nocleg w hotelu w Delhi. Dzień szesnasty DELHI Po śniadaniu zwiedzanie Delhi. W programie m.in. Qutub Minar, grobowiec Hu- majuna, Brama Indii, świątynia Lakszmi Narajan. Lunch i kolacja w lokalnej restauracji. Późnym wieczorem transfer na lotnisko. Dzień siedemnasty DEHLI / WARSZAWA Tuż po północy wylot do Warszawy przez jeden z europejskich portów lotniczych. Przylot do Warszawy. UWAGA Program jest ramowy i kolejność zwiedzania może ulec zmianie. Pomagamy w otrzymaniu wizy indyjskiej. Zapraszamy do Izraela przez cały rok • WYJAZDY INDYWIDUALNE • WYJAZDY GRUPOWE • POBYTY LECZNICZE • PODRÓŻE MOTYWACYJNE (INCENTIVE) Do Izraela tylko z nami!
