Elektroniczny Przewodnik Programowy
Transkrypt
Elektroniczny Przewodnik Programowy
ŚLĄSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY W KATOWICACH WYDZIAŁ LEKARSKI W KATOWICACH ELEKTRONICZNY PRZEWODNIK PROGRAMOWY na rok akademicki 2014/2015 KATOWICE 2014 SPIS TREŚCI PRZEDMOWA..................................................................3 strona I rok...............................................................................6 strona II rok..............................................................................89 strona III rok.............................................................................148 strona IV rok..............................................................................238 strona V rok...............................................................................275 strona VI rok..............................................................................322 strona TEMATY ZAJĘĆ FAKULTATYWNYCH...................................384 strona PRZEDMOWA Przewodnik stanowi zbiór programów kształcenia realizowanych w poszczególnych Katedrach Wydziału Lekarskiego w Katowicach Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. W tym celu zamieszczono karty przedmiotów/sylabusy, które przedstawiają zaplanowane do przekazania studentowi treści nauczania w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych. Z jednej strony mają one charakter ogólnych wytycznych pomocnych przy organizacji czasu poświęconego na naukę, a z drugiej zawierają niezbędne szczegóły, które można wykorzystać przy zbieraniu i porządkowaniu źródeł do pracy. Przewodnik podpowiada również jaki będzie charakter zajęć, ile przewidziano godzin wykładów, seminariów i ćwiczeń do realizacji w ramach poszczególnych przedmiotów. Warto wreszcie zauważyć, że jego lektura może być przydatna przy planowaniu powtarzania materiału przed egzaminami cząstkowymi, jak i przed Lekarskim Egzaminem Końcowym. W maju 2012 roku Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego swoim rozporządzeniem wprowadził nowe standardy nauczania na kierunku lekarskim. Standardy te mają zapewnić kształcenie zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji. W związku z tym począwszy od roku akademickiego 2012/2013 wdrażany jest progresywnie program nauczania zgodny z powyższymi wytycznymi i w chwili obecnej trzy pierwsze lata kierunku lekarskiego studiują według planu studiów i programu kształcenia stworzonego zgodnie z wyżej wymienionymi standardami. Studia na kierunku lekarskim prowadzone są na poziomie jednolitych studiów magisterskich w formie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych, i trwają 12 semestrów (6 lat). Studia kończą się uzyskaniem tytułu zawodowego lekarza. W ciągu sześcioletniego okresu studiów student musi zrealizować 5700 godzin zajęć dydaktycznych i praktyk oraz zdobyć 360 punktów ECTS. Studia na kierunku lekarskim mają profil praktyczny i obejmują obszary kształcenia z zakresu nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej. Efekty kształcenia określone w programie kształcenia odnoszą się następujących dziedzin i dyscyplin nauki: nauki morfologiczne (anatomia, histologia, embriologia), naukowe podstawy medycyny (biofizyka, biologia molekularna, biochemia z elementami chemii, fizjologia, cytofizjologia, elementy patofizjologii, informatyka i biostatystyka), nauki przedkliniczne (genetyka, mikrobiologia, immunologia, patologia, farmakologia z toksykologią), nauki behawioralne (socjologia medyczna, psychologia lekarska, etyka lekarska, historia medycyny, elementy profesjonalizmu, język angielski), nauki kliniczne niezabiegowe (pediatria, choroby wewnętrzne, neurologia, geriatria, psychiatria, dermatologia, onkologia, medycyna rodzinna, choroby zakaźne, rehabilitacja, diagnostyka laboratoryjna, farmakologia kliniczna), nauki kliniczne zabiegowe ( anestezjologia i intensywna terapia, chirurgia ogólna, ortopedia z traumatologią, medycyna ratunkowa, chirurgia onkologiczna, ginekologia i położnictwo, urologia, otolaryngologia, okulistyka, neurochirurgia, transplantologia, diagnostyka obrazowa), prawne i organizacyjne aspekty medycyny (higiena, epidemiologia, zdrowie publiczne, prawo medyczne, medycyna sądowa). Program kształcenia na kierunku lekarskim zakłada również możliwość wyboru zajęć fakultatywnych. Z przedstawionej w Przewodniku programowym bogatej oferty mogą korzystać studenci od I do VI roku w wymiarze i czasie zgodnym z realizowanym planem studiów. Przy wyborze zajęć należy pamiętać, że w ciągu całego toku studiów student może dane zajęcia zrealizować tylko raz. Szósty rok studiów jest przeznaczony na praktyczne nauczanie kliniczne, które obejmuje zajęcia w klinikach lub oddziałach szpitalnych z następujących specjalności: choroby wewnętrzne (8 tygodni), pediatria (4 tygodnie), chirurgia (4 tygodnie), ginekologia i położnictwo (2 tygodnie), psychiatria (2 tygodnie), medycyna ratunkowa (2 tygodnie), medycyna rodzinna ( 2 tygodnie), wybrana specjalność (6 tygodni). W ramach programu kształcenia student kierunku lekarskiego jest zobowiązany do odbycia praktyk wakacyjnych z następujących zakresów: opieka nad chorym (I rok 120 godzin- 4 tygodnie), lecznictwo otwarte/lekarz rodzinny (II rok 90 godzin – 3 tygodnie), pomoc doraźna (II rok 30 godzin – 1 tydzień), choroby wewnętrzne (III rok 120 godzin – 4 tygodnie), intensywna terapia (IV rok 60 godzin – 2 tygodnie), pediatria (IV rok 60 godzin – 2 tygodnie), chirurgia (V rok 60 godzin – 2 tygodnie) i ginekologia i położnictwo (V rok 60 godzin – 2 tygodnie). Głównymi celami kształcenia na kierunku lekarskim jest przekazanie wiedzy i umiejętności, tak aby student poznał rozwój, budowę i funkcję organizmu człowieka w warunkach prawidłowych i patologicznych, poznał objawy i przebieg choroby, sposoby postępowania diagnostycznego i terapeutycznego właściwego dla określonych stanów chorobowych, a także etyczne, społeczne i prawne uwarunkowania wykonywania zawodu lekarza oraz zasady promocji zdrowia oraz potrafił rozpoznać problemy medyczne, określić priorytety w zakresie postępowania lekarskiego, potrafił rozpoznać stany zagrażające życiu i wymagające natychmiastowej interwencji lekarskiej, potrafi zaplanować postępowanie diagnostyczne i zinterpretować jego wyniki oraz wdrożyć właściwe i bezpieczne postępowanie terapeutyczne oraz przewidzieć jego skutki. Celem kształcenia jest również wyrabianie takich kompetencji społecznych, aby student potrafił nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym, kierował się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu, przestrzegał tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta oraz posiadał świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się. Absolwenci kierunku lekarskiego znajdują głównie zatrudnienie w szpitalach i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej, a ci którzy wiążą swoją karierę zawodową z nauką i dydaktyką znajdują zatrudnienie w szkołach i uczelniach medycznych oraz w instytutach naukowych. W ramach kształcenia podyplomowego absolwenci kierunku lekarskiego mogą pogłębiać swoją wiedzę w Studium Doktoranckim lub w Kolegium Kształcenia Podyplomowego, które posiada bogatą ofertę szkoleń specjalizacyjnych. Wszystkie zajęcia odbywają się w jednostkach organizacyjnych Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach i jego szpitalach klinicznych. Studenci Wydziału Lekarskiego w Katowicach korzystają ponadto z Centrum Dydaktyki i Symulacji Medycznej – najnowocześniejszej tego typu placówki edukacyjnej w Polsce. W Centrum znajduje się sześć sal symulacyjnych (sala operacyjna, sala intensywnej terapii, dwie sale szpitalnego oddziału ratunkowego (cztery stanowiska), sala pediatryczna i sala porodowa oraz obszar dostosowany do symulacji zdarzeń przedszpitalnych z symulatorem ambulansu. Wszystkie sale symulacyjne wyposażone są w system audio-wideo umożliwiający nagrywanie sesji symulacyjnych. System komputerowy łączy te nagrania z zapisem parametrów fizjologicznych symulatora oraz zapisem czynności wykonanych przez ćwiczących. Gotowy zapis dający pełen obraz sesji symulacyjnej jest następnie odtwarzany i omawiany podczas debriefingu. W Centrum znajdują się trzy pomieszczenia debriefingu, w razie potrzeby analiza zajęć może być również przeprowadzona bezpośrednio na sali symulacyjnej lub w innych pomieszczeniach. Przygotowany do dyspozycji Państwa elektroniczny przewodnik programowy ma być pomocą przy podejmowaniu decyzji o podjęciu studiów na kierunku lekarskim, a w późniejszym etapie przy planowaniu udziału w zajęć dydaktycznych i przygotowywania się do nich. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości znajdziecie w nim Państwo również dane kontaktowe kierowników ćwiczeń w poszczególnych jednostkach, czyli doświadczonych i kompetentnych pracowników, którzy z pewnością pomogą w rozwiązaniu zaistniałych problemów. KIERUNEK LEKARSKI I rok anatomia biofizyka biologia molekularna diagnostyka obrazowa I etyka lekarska genetyka historia medycyny histologia z embriologią i elementami cytofizjologii informatyka język angielski I medycyna ratunkowa psychologia lekarska socjologia medyczna warsztaty testowe I zdrowie publiczne KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. Nazwa modułu/przedmiotu Anatomia 2. Kod modułu/przedmiotu Przynależność do grupy przedmiotów anat 3. Nauki przedkliniczne 4. Status modułu/przedmiotu 5. Poziom kształcenia jednolite magisterskie 6. Forma studiów stacjonarne 7. Profil kształcenia praktyczny 8. Język prowadzenia zajęć 9. Kierunek lekarski 10. Rok 1 11. Semestr 1i2 12. Ilość realizowanych godzin dydaktycznych W:30 13. Forma zakończenia przedmiotu egzamin 14. Jednostka realizująca moduł/przedmiot Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej 15. Adres/telefon/strona internetowa www.anatomia.sum.edu.pl/ 32 2526487 16. Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) dr hab. n. med.. Grzegorz Bajor 17. przedmiot obowiązkowy polski S:60 Ćw:110 dr n. med. Tomasz Lepich, [email protected] dr hab.n. med. Grzegorz Bajor ([email protected]), dr n. med. Bożena Syc, dr n. med. Chowaniec, dr n. med. Tomasz Lepich ([email protected]), dr n. med. Przemysław Węglarz ([email protected]), lek. Wojciech Twardokęs ([email protected]), lek. Andrzej Kaśkosz ([email protected]), lek. Sham Cader ([email protected]),lek. Daniel Stompel ([email protected]), mgr Aneta Piwowarczyk ([email protected]), mgr Karol Kostro ([email protected]) 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr Opis wymagania 1. zna mianownictwo anatomiczne w zakresie programu szkoły średniej 2. zna budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym w zakresie programu szkoły średniej 20. Cele kształcenia Nr C1 Opis celu poznanie mianownictwa anatomicznego C2 poznanie budowy anatomicznej ciała ludzkiego oraz przyswojenie informacji z zakresu podstawowych zagadnień klinicznych anatomii C3 poznanie podstawowych technik sekcyjnych 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie Odniesienie Odniesienie do celów do treści do EK ze kształcenia program. standardu wiedza LK1_anat_W01 LK1_anat_W02 zna prawidłową budowę układu kostnego, kończyny górnej i kończyny dolnej zna i identyfikuje struktury budowy czaszki, głowy oraz szyi C1, C2, C3 W1, S1, S2, S3, S4, S12, S16, S17, C1, C2, C3, C4, C5, C6, C7, C8 A.W2. C1, C2, C3 W2, W3, W4, W5. S6, S7, C10, C11, C12, C13, C14, C15 A.W2. LK1_anat_W03 zna i identyfikuje struktury klatki piersiowej C1, C2, C3 W6, W7, W8, S5, S18, C17, C18, C19, C20, C21 A.W2. A.W2. LK1_anat_W04 zna budowę oraz przebieg układu nerwowego C1, C2, C3 W5, W11, W12, W13, W14, W15, S9, S13, C23, C24, C25, C26, C27, C28, C29, C30 LK1_anat_W05 zna i opisuje prawidłową budowę jamy brzusznej i miednicy C1, C2, C3 W9, W10, S8, S10, C32, C33, C34, C35 A.W2. umiejętności LK1_anat_U01 potrafi posługiwać się w mowie i w piśmie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz embriologicznym. C1 C1, C2 A.U5. LK1_anat_U02 potrafi wyjaśnić anatomiczne podstawy badania przedmiotowego C2 C2 A.U3. LK1_anat_U03 potrafi opisać relacje między strukturami anatomicznymi na podstawie przyżyciowych badań diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych, tomografia komputerowa oraz magnetyczny rezonans jądrowy). C2 C2, C3 A.U4. kompetencje LK1_anat_K01 potrafi współdziałac i pracować w grupie, przyjmując w niej rózne role C1-C3 LK1_anat_K02 jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy zwrócic się do asystenta C1-C3 22. 22.1. S1-S20; C1-C37 S1-S20; C1-C37 K.3 K.3 Treści programowe Liczba godzin Forma zajęć: WYKŁADY w1 Podstawowe pojęcia anatomiczne - wykład wprowadzający Połączenia kości: ścisłe, ruchome, budowa. Budowa stawów i ich rodzaje 2 w2 Anatomia kliniczna głowy i szyi 2 w3 Nerw trójdzielny - budowa, zakres unerwienia 2 w4 Nerw twarzowy - budowa, zakres unerwienia 2 w5 Przysadka mózgowa i szyszynka - budowa, topografia i funkcja 2 w6 Anatomia kliniczna klatki piersiowej i jamy brzusznej 2 w7 Tarczyca, grasica, nadnercza - budowa, topografia i funkcja 2 w8 Serce, śródpiersie 2 w9 Wątroba, trzustka - budowa, topografia i funkcja 2 w10 Jądra, jajniki - budowa, topografia i funkcja 2 w11 Drogi piramidowe - pola korowe układu ruchowego, przebieg dróg korowo-rdzeniowych, dróg korowo-jądrowych. Znaczenie dróg piramidowych. Objawy wynikające z uszkodzenia dróg ruchowych na różnych poziomach ich przebiegu. Drogi pozapiramidowe. Połączenia doprowadzające i odprowadzające układu pozapiramidowego. Główne neuroprzekaźniki. Objawy uszkodzenia dróg piramidowych i pozapiramidowych. 2 w12 Móżdżek, drogi móżdżkowe - przebieg i objawy uszkodzenia dróg móżdżkowych 2 w13 Drogi sznura tylnego, drogi rdzeniowo-wzgórzowe - przebieg, objawy uszkodzenia. 2 w14 Układ limbiczny 2 Rdzeń kręgowy, budowa nerwu rdzeniowego 2 w15 Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA 30 Liczba godzin S1 Podstawowe płaszczyzny i osie ciała. 3 S2 Mechanika stawów 3 S3 Splot ramienny: budowa, położenie, przebieg, zakres unerwienia, gałęzie krótkie i długie splotu 3 S4 RTG, CT, NMR, angiografie kończyny dolnej 3 S5 RTG, CT, NMR, angiografie klatki piersiowej 3 S6 Oko - budowa, funkcja 3 S7 Ucho - budowa, funkcja 3 S8 RTG, CT, NMR, angiografie j. brzusznej 3 S9 RTG, CT, NMR, angiografie OUN. 3 S10 RTG, CT, NMR, angiografie mednicy 3 S11 Mechanika stawów stopy. Sklepienie stopy 3 S12 RTG, CT, NMR, angiografie kończyny górnej. 3 S13 Splot lędźwiowy - budowa, położenie, przebieg,zakres unerwienia, gałęzie długie i krótkie splotu 3 S14 Ograniczenia kostne jam i dołów czaszki, przechodzące przez nie struktury. 3 S15 Elementy topograficzne szyi 3 S16 Elementy topograficzne kończyny górnej 3 S17 Elementy topograficzne kończyny dolnej 3 S18 Elementy topograficzne klatki piersiowej 3 S19 Elementy topograficzne j. brzusznej 3 S20 Elementy topograficzne miednicy 3 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA 60 Liczba godzin c1 Miana położenia i kierunku (tułowia i kończyn), okolice oraz linie ciała. Podstawowe elementy budowy ustroju (pojęcie komórek, tkanek).Tkanka kostna: Skład, budowa, właściwości kości, kostnienie. Typy kości. Połączenia kości: ścisłe, ruchome, budowa, przykłady połączeń. Stałe i dodatkowe składniki stawów. Rodzaje stawów z uwzględnieniem budowy i ruchomości połączeń. Określenie typu stawu ze względu na ilość tworzących je kości ukształtowanie powierzchni stawowych, ilości osi ruchu. Mięśnie: podział mięśni, budowa, mechanizmy wspomagające czynność mięśni. Obręcz kończyny górnej: obojczyk, łopatka, położenie, budowa. Połączenie obojczyka z łopatką. Staw barkowo-obojczykowy. Budowa stawu, typ stawu, mechanika. Część wolna kończyny górnej: kość ramienna, kość promieniowa, kość łokciowa. Budowa, pozycja anatomiczna. Kości ręki, kości nadgarstka, kości śródręcza, kości palców. Połączenia stawowe części wolnej kończyny górnej: budowa stawów, typ stawu, mechanika. Elementy topograficzne: kanał nadgarstka. Staw ramienny, staw łokciowy , staw promieniowo-łokciowy dalszy - budowa stawów, typ stawu, mechanika. Stawy ręki - budowa stawów, typ stawu, mechanika. Więzozrosty występujące w obrębie części wolnej kończyny górnej. 3 c2 Okolice kończyny górnej. Mięśnie i powięzie obręczy kończyny górnej. przyczepy, czynność. Naczynia tętnicze i żylne układu głębokiego obręczy kończyny górnej. przebieg naczyń i ich odgałęzienia. Sieci tętnicze obręczy Węzły chłonne pachowe. Nerwy obręczy kończyny górnej. Unerwienie ruchowe mm obręczy, unerwienie skórne przebieg nerwów, objawy wynikające z ich uszkodzenia. Unerwienie autonomiczne. 3 c3 Ramię. Mięśnie i powięzie ramienia, przyczepy i czynność. Naczynia tętnicze i żylne układu głębokiego, przebieg naczyń i ich odgałęzienia. Unerwienie mięśni ramienia ruchowe, unerwienie czuciowe skóry ramienia. Przebieg poszczególnych nerwów, objawy wynikające z ich uszkodzenia. Węzły chłonne.Przedramię. Mięśnie i powięzie przedramienia przyczepy, czynność. Naczynia tętnicze i żylne przedramienia - topografia naczyń, gałęzie naczyń. Unerwienie ruchowe mięśni przedramienia, unerwienie skóry przedramienia. Węzły chłonne.Ręka. Mięśnie i powięzie ręki. Mięśnie kłębu, mięśnie kłębika, mięśnie śródręcza. Przyczepy i ich czynność. Naczynia ręki tętnicze i żylne: łuk dłoniowy powierzchowny i głęboki, żyły głębokie. Unerwienie mm ręki, unerwienie skóry ręki: objawy kliniczne wynikające z uszkodzenia poszczególnych nerwów. Unaczynienie żylne powierzchowne kończyny górnej. Dół i jama pachowa - ograniczenie, zawartość. Trójkąt obojczykowopiersiowy - ograniczenie, zawartość. Dół łokciowy - ograniczenie zawartość. Kanał nadgarstka - ograniczenie zawartość. Anatomia kliniczna kończyny górnej. Otwór trójkątny i czworokątny – ograniczenie, zawartość. Trójkąt obojczykowopiersiowy -ograniczenie ograniczenie, zawartość. Dół łokciowy – ograniczenie, zawartość. 3 c4 Charakterystyczne cechy budowy szkieletu kończyny dolnej związane ze specjalizacją czynnościową. Kości obręczy kończyny dolnej Budowa kości biodrowej, kości łonowej, kości kulszowej, kości krzyżowej, staw krzyżowo-biodrowy. Połączenia występujące w miednicy (połączenia stawowe, więzozrostowe). Miednica jako całość. Wymiary zewnętrzne miednicy, naturalne otwory miednicy, różnice w budowie związane z płcią. Wyczuwalne elementy kostne miednicy. Część wolna kończyny dolnej: kość udow: budowa, kąt szyjkowo-trzonowy, staw biodrowy: budowa, mechanika, dysplazja stawu biodrowego. Piszczel, strzałka budowa, połączenia stawowe i więzozrostowe. Kości stopy: kości stepu, śródstopia, kości palców: budowa, połaczenia. Rzepka. Staw kolanowy: budowa, mechanika (więzadła zewnątrz i wewnątrzstawowe), staw skokowo-goleniowy, staw skokowo-piętowo-łódkowy, staw piętowo- sześcienny, staw poprzeczny stopy, połączenia miedzy kośćmi klinowatymi, stawy stepowo-śródstopne, międzyśródstopne, stawy palców stopy. Sklepienie stopy. 3 c5 Obręcz kończyny dolnej: Okolice kończyny dolnej. Mięśnie obręczy kończyny dolnej. Podział, przyczepy, czynność. Naczynia tętnicze i żyły układu głębokiego obręczy kończyny dolnej: gałęzie ścienne tętnicy biodrowej wewnętrznej, tętnica biodrowa zewnętrzna .Przebieg naczyń i ich gałęzie. Nerwy obręczy kończyny dolnej. Objawy wynikające z uszkodzenia poszczególnych nerwów. 3 c6 Udo. Mięśnie uda: przedział przedni uda, przedział tylny uda, przedział przyśrodkowy uda, przedział boczny uda. Przyczepy, czynność mięśni. Powięzie. Kaletki maziowe. Naczynia tętnicze i żyły układu głębokiego uda przebieg naczyń i ich gałęzi. Sieci tętnicze w obrębie uda. Naczynia i węzły chłonne. Unerwienie ruchowe mm uda, unerwienie skóry uda, przebieg nerwów i zakres zaopatrzenia. Objawy wynikające z uszkodzenia poszczególnych nerwów. 3 c7 Podudzie. Mięśnie podudzia: przedział przedni podudzia, przedział tylny podudzia: warstwa powierzchowna i głęboka przedział boczny podudzia. Powięzie, troczki. Kaletki maziowe. Naczynia tętnicze i żyły układu głębokiego goleni, przebieg naczyń i ich gałęzie. Sieci tętnicze. Naczynia i węzły chłonne. Unerwienie ruchowe mm podudzia, unerwienie skórne podudzia: Stopa. Mięśnie stopy: Powięzie, kaletki maziowe. Pochewki ścięgien kończyny dolnej. Naczynia tętnicze i żylne stopy: Łuki i sieci tętnicze stopy. Unerwienie ruchowe mm stopy, unerwienie skórne stopy. Objaw wynikające z uszkodzenia poszczególnych nerwów Unaczynienie żylne powierzchowne kończyny dolnej, zespolenia. Sklepienie stopy. 3 c8 Elementy topograficzne kończyny dolnej: Rozstęp mięśni, rozstęp naczyń ograniczenia i zawartość. Otwór kulszowy większy: otwór nadgruszkowy, otwór podgruszkowy – ograniczenia i zawartość. Otwór kulszowy mniejszy – ograniczenia i zawartość. Kanał zasłonowy – ograniczenia i zawartość. Kanał udowy – ograniczenia i zawartość. Trójkąt udowy – ograniczenia i zawartość. Kanał przywodzicieli – ograniczenia i zawartość. Miejsca zmniejszonego oporu, przepuklina udowa – wrota oraz budowa i zawartość worka przepuklinowego. Dół podkolanowy – ograniczenia i zawartość. Kanał kostki przyśrodkowej – ograniczenia i zawartość. Kanał kostki bocznej – ograniczenia, zawartość. 3 sprawdzian, kolokwium, zaliczenie : osteologia, kończyna górna, dolna 3 c9 c10 Czaszka. Kości mózgoczaszk: typy i budowa kości czaszki, połączenia kości czaszki; kość czołowa, kość potyliczna, kość ciemieniowa, kość klinowa, kość skroniowa, kość sitowa,Ściany czaszki: sklepienie, podstawa czaszki, ściana boczna, elementy anatomiczne znajdujące się na powierzchni zewnętrznej i wewnętrznej ścian czaszki. 3 c11 Czaszka. Kości twarzoczaszki: typy i budowa kości czaszki, połączenia kości czaszki: szczęka, żuchwa, kość jarzmowa, kość podniebienna, kość nosowa, małżowina nosowa dolna, lemiesz, kość gnykowa. Staw skroniowo-żuchwowy: budowa, mechanika. Ściana dolna czaszki. 3 c12 Czaszka. Doły i jamy czaszki, oraz ich połączenia. Oczodół, jama nosowa, zatoki przynosowe, jama ustna, dół skroniowy, dół zażuchwowy, dół podskroniowy, dół skrzydłowo- podniebienny. Dół przedni, środkowy i tylny czaszki. Kanały czaszki. 3 c13 Głowa i szyja. Okolice głowy i szyi. Mięśnie i powięzie głowy i szyi: mięśnie powierzchowne szyi, mięśnie podpotyliczne, mięśnie nadgnykowe, mięśnie podgnykowe, mięśnie głębokie szyi. Szczelina mięśni pochyłych przednia i tylna ograniczenia i zawartość, powrózek naczyniowo- nerwowy szyi, położenie i zawartość. Splot szyjny - położenie, gałęzie, zakres unerwienia. Nerwy czaszkowe: podział czynnościowy. Nerw twarzowy. Naczynia i węzły chłonne szyi. Nerw dodatkowy. 3 c14 Topografia oczodołu. Oko: gałka oczna, narządy dodatkowe oka: mięśnie gałki ocznej, narząd łzowy. Unaczynienie tętnicze i żylne oka, unerwienie oka. Nerwy czaszkowe: wzrokowy, okoruchowy, bloczkowy, odwodzący, trójdzielny. Tętnica oczna. Ucho. Ucho zewnętrzne: małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny. Ucho środkowe: błona bębenkowa, jama bębenkowa, kosteczki słuchowe oraz ich stawy i mięśnie, trąbka słuchowa. Ucho wewnętrzne: błędnik kostny, błędnik błoniasty, błędnik przedsionkowy, błędnik ślimakowy. Unaczynienie i unerwienie ucha. Nerw przedsionkowo – ślimakowy. 3 c15 Nos zewnętrzny. Jama nosowa i zatoki przynosowe. Unaczynienie i unerwienie nosa zewnętrznego i jamy nosowej. Jama ustna : przedsionek jamy ustnej, jama ustna właściwa, gruczoły ślinowe większe i mniejsze, zęby, język i mięśnie języka, gardziel. Unaczynienie i unerwienie jamy ustnej. Nerwy czaszkowe: n. krańcowy, nn. węchowe, n. twarzowy, n. językowogardłowy, n. błędny, n. podjęzykowy. Elementy topograficzne: przestrzeń zażuchwowa, ograniczenia i zawartość. Naczynia głowy i szyi. Tętnica szyjna wspólna, Tętnica szyjna zewnętrzna - gałęzie t. szyjnej zewnętrznej z przebiegiem i zakres ich unaczynienia. Tętnica podobojczykowa – pień tarczowo-szyjny, pień żebrowo-szyjny, żyła szyjna wewnętrzna - przebieg i dopływy, żyła szyjna zewnętrzna - przebieg i dopływy. Układ nerwowy autonomiczny głowy i szyi. Topografia stawu skroniowo – żuchwowego. Gardło: część nosowa gardła, część ustna gardła, część krtaniowa gardła, mięśnie gardła. Unaczynienie i unerwienie gardła. Pierścień chłonny gardła. Przestrzeń przygardłowa, przestrzeń zagardłowa, ograniczenia i zawartość.Krtań: chrząstki krtani, połączenia występujące w obrębie krtani mięśnie krtani, jama krtani, Unaczynienie i unerwienie krtani. Przełyk– część szyjna. Nerwy czaszkowe: językowo gardłowy, n. błędny. Anatomia czynnościowa głowy i szyi. 3 c16 sprawdzian: czaszka, głowa i szyja 3 c17 Kręgosłup, żebra, mostek. Budowa kręgów typowych i nietypowych, budowa kości krzyżowej (punkty orientacyjne). Odcinki i krzywizny kręgosłupa. Połączenia występujące między kręgami (połączenia stawowe i ścisłe ich budowa i czynność). Staw dolny głowy, połączenia odcinka przedkrzyżowego kręgosłupa z kościa krzyżową. Kręgosłup jako całość, mechanika kręgosłupa. Mostek – budowa, połaczenia. Żebro. Budowa żeber (żebra prawdziwe, rzekome i wolne), budowa mostka, Połączenie obręczy kończyny górnej z mostkiem. Połączenia struktur tworzących szkielet klatki piersiowej (więzozrosty, chrząstkozrosty, stawy, ich budowa i czynność). Klatka piersiowa jako całość, mechanika klatki piersiowej. 3 c18 Okolice klatki piersiowej. Linie topograficzne klatki piersiowej. Ściany klatki piersiowej. Powłoka wspólna: skóra, tkanka podskórna. Mięśnie klatki piersiowej: powierzchowne i głębokie, przepona, miejsca zmniejszonego oporu w obrębie przepony. Sutek, unaczynienie sutka i spływ chłonki z sutka. Unaczynienie i unerwienie ścian klatki piersiowej. Mięśnie grzbietu. 3 c19 Jama klatki piersiowej. Opłucna ścienna i trzewna. Jama opłucnej. Zachyłki opłucnej. Unaczynienie i unerwienie opłucnej. Tchawica. Oskrzela: oskrzele główne, płatowe, segmentowe. Segmenty oskrzelowo – płucne. Drzewo oskrzelowe, drzewo oddechowe. Unaczynienie, unerwienie tchawicy i oskrzeli. Płuca, budowa, unaczynienie czynnościowe i odżywcze płuc, unerwienie płuc, topografia płuc i opłucnej. Rzuty płuc i opłucnej na ściany klatki piersiowej. Naczynia i węzły chłonne oskrzeli i płuc, spływ chłonki. Mechanika oddychania. Okolice grzbietu. Mięśnie grzbietu. 3 c20 Serce. Rozwój serca. Położenie i umocowanie serca, powierzchnie serca. Jamy serca, ujścia tętnicze i żylne. Zastawki ujść żylnych i tętniczych: budowa i funkcja. Budowa ścian serca: wsierdzie, śródsierdzie. Szkielet serca, układ przewodzący, mięśniówka serca. Aorta wstępująca. Unaczynienie tętnicze i żylne, unerwienie serca, Osierdzie, jama osierdzia, zatoka poprzeczna i skośna osierdzia, unaczynienie osierdzia, unerwienie osierdzia. Spływ chłonki z serca i osierdzia. Stosunki topograficzne: rzut serca, granice serca, rzut zastawek na ścianę przednią klatki piersiowej, miejsca osłuchiwania zastawek. Krążenie płodowe, pozostałości po krążeniu płodowym. 3 c21 Śródpiersie: śródpiersie górne, śródpiersie dolne, śródpiersie przednie, śródpiersie środkowe, śródpiersie tylne. Ograniczenia i zawartość poszczególnych części śródpiersia. Układ żył nieparzystych. Łuk aorty i jego gałęzie. Aorta piersiowa i jej gałęzie. Przełyk. Odcinek piersiowy nerwu błędnego. Nerw przeponowy. Żyły ramienno-głowowe i żyła główna górna. Pień współczulny. 3 c22 sprawdzian: klatka piersiowa 3 c23 Centralny układ nerwowy .Budowa i rozwój układu nerwowego. Stadia rozwoju i różnicowania się cewy nerwowej. Neuron budowa, klasyfikacja, funkcja. Synapsa - budowa, podział, neuroprzekaźniki. Komórka glejowa - pochodzenie, podział, rola. Podział ontogenetyczny i filogenetyczny mózgowia. Podział anatomiczny, kliniczny i czynnościowy układu nerwowego. Podstawowe terminy anatomiczne i definicje układu nerwowego: istota szara, istota biała, jądro, zwój, splot. Opony mózgowo-rdzeniowe: opona twarda, opona pajęcza, opona miękka; przestrzenie oponowe: przestrzeń podtwardówkowa, przestrzeń nadtwardówkowa, przestrzeń podpajęczynówkowa. Anatomia ogólna mózgu – półkula, płat, szczelina, bruzda i zakręty, powierzchnie półkul mózgowych. 3 c24 Kresomózgowie budowa ogólna, podział. Kora mózgu - budowa warstwowa kory mózgowej. Pola korowe pierwotne i wtórne. Obszary wyższych czynności psychicznych. Półkula dominująca i niedominująca. Objawy wynikające z uszkodzenia pól korowych. Istota szara kresomózgowia: jądra podstawne - położenie, budowa, połączenia doprowadzające i odprowadzające. Istota biała kresomózgowia - włókna rzutowe, włókna spoidłowe i włókna kojarzeniowe. Układ komorowy - komora boczna – ściany, położenie. 3 c25 Międzymózgowie - budowa ogólna, podział. Wzgórze - struktury wzgórza, istota szara wzgórza, jądra swoiste i nieswoiste, istota biała wzgórza połączenia jąder wzgórza: aferentne i eferentne. Objawy wynikające z uszkodzenia wzgórza. Podwzgórze - budowa zewnętrzna, budowa wewnętrzna - grupy jąder. Istota biała podwzgórza główne połączenia podwzgórza. Czynność podwzgórza. Objawy uszkodzenia podwzgórza. Przysadka mózgowa. Nadwzgórze i niskowzgórze budowa, połączenia, funkcja. Układ komorowy - komora III – budowa ścian, położenie. 3 c26 Śródmózgowie - budowa zewnętrzna: powierzchnia grzbietowa, powierzchnia brzuszna, budowa wewnętrzna: konar mózgu, nakrywka śródmózgowia istota szara i istota biała śródmózgowia. Wodociąg śródmózgowia. Układ limbiczny Struktury korowe i podkorowe. Połączenia układu limbicznego, drogi doprowadzające i odprowadzające. Objawy uszkodzenia układu limbicznego. 3 c27 Most – budowa zewnętrzna, powierzchnia grzbietowa, powierzchnia brzuszna, budowa wewnętrzna: istota biała i istota szara mostu (jądra własne, jądra nerwów czaszkowych). Rdzeń przedłużony - budowa zewnętrzna: powierzchnia brzuszna, powierzchnia grzbietowa, budowa wewnętrzna: rozmieszczenie istoty białej i istoty szarej w obrębie rdzenia przedłużonego. Pień mózgowia jako całość, drogi pnia mózgowia, lokalizacja jąder nerwów czaszkowych, twór siatkowaty. Móżdżek lokalizacja, podział móżdżku (płaty, konary), kora móżdżku. Główne drogi móżdżkowe. Objawy uszkodzenia móżdżku.Układ komorowy - komora IV. Płyn mózgowo-rdzeniowy - krążenie, znaczenie, narządy przykomorowe. Zbiorniki podpajęczynówkowe. 3 c28 Rdzeń kręgowy - położenie, umocowanie, podział, budowa zewnętrzna, budowa wewnętrzna: przekroje rdzenia kręgowego, słupy szare, istota biała rdzenia kręgowego. Drogi własne rdzenia kręgowego. Topografia dróg rzutowych w obrębie rdzenia kręgowego. Układ nerwowy autonomiczny, podział, lokalizacja ośrodków w obrębie rdzenia kręgowego. Objawy kliniczne uszkodzenia rdzenia kręgowego oraz objawy uszkodzenia ośrodków autonomicznych. Unaczynienie rdzenia kręgowego. Kanał środkowy. Nerwy rdzeniowe: Podział czynnościowy włókien nerwowych, nerwy rdzeniowe - budowa, odruchy monosynaptyczne i polisynaptyczne. 3 c29 Unaczynienie tętnicze i żylne mózgowia: unaczynienie pól korowych, unaczynienie struktur podkorowych kresomózgowia, unaczynienie wzgórza, unaczynienie pnia mózgowia, unaczynienie móżdżku. Układ limbiczny. Struktury korowe i podkorowe. Połączenia układu limbicznego, drogi doprowadzające i odprowadzające. Objawy uszkodzenia 3 c30 Nerwy czaszkowe. Podział, lokalizacja jąder nerwów czaszkowych. Miejsca wyjścia nerwów czaszkowych z mózgowia i zakres unerwienia nerwów czaszkowych. Nerw węchowy - przebieg, droga węchowa. Nerw wzrokowy - przebieg, droga wzrokowa, objawy uszkodzenia. Łuki odruchowe (akomodacja, reakcja na światło). Nerw przedsionkowo-ślimakowy - przebieg. Droga zmysłu równowagi (drogi przedsionkowe) oraz jej połączenia z drogami nerwów gałkoruchowych, objawy uszkodzenia. Droga słuchowa, przebieg, objawy uszkodzenia. Droga smakowa, przebieg, objawy uszkodzenia. Zwoje autonomiczne nerwów czaszkowych. Część czaszkowa układu przywspółczulnego. 3 c31 sprawdzian: Ośrodkowy układ nerwowy 3 c32 Brzuch. Okolice brzucha, linie topograficzne. Ściany, powięzie, mięśnie brzucha. Unaczynienie i unerwienie ścian brzucha. Elementy topograficzne: powierzchnia tylna ściany przedniej brzucha, kanał pachwinowy - ograniczenia i zawartość. Miejsca zmniejszonego oporu. Przepukliny. Rozwój układu pokarmowego i otrzewnej. Otrzewna ścienna i trzewna. Jama otrzewnowa. Zachyłki jamy otrzewnowej. Sieć większa i sieć mniejsza, torba sieciowa. Krezki otrzewnej. Przestrzeń przedotrzewnowa. Elementy topograficzne: położenie wewnątrzotrzewnowe i pozaotrzewnowe. 3 c33 Część nadokrężnicza jamy brzusznej. Żołądek, dwunastnica, trzustka, wątroba – budowa, topografia i funkcja. Drogi żółciowe wewnątrz- i zewnątrzwątrobowe. Krążenie wątrobowe i wrotne. Elementy topograficzne: Trójkąt pęcherzykowowątrobowy, pola przylegania żoładka, pola przylegania wątroby. Zespolenia układu wrotnego z układem żył głównych. Pozostałości krążenia płodowego. Śledziona - budowa, topografia i funkcja. Unerwienie i unaczynienie narządów. Pień trzewny i jego zakres unaczynienia. 3 c34 Część podokrężnicza jamy brzusznej. Jelito cienkie i jelito grube - budowa, położenie, funkcja. Krezki – przyczep i zawartość. Unaczynienie i unerwienie jelit. Układ nerwowy autonomiczny jamy brzusznej. Punkt Mc Burneya i Lanza. Przestrzeń zaotrzewnowa – ograniczenie i zawartość. Aorta brzuszna. Tętnica krezkowa górna i dolna. Żyła gówna dolna. Połączenia układu żyły głównej górnej i dolnej. Naczynia i węzły chłonne jamy brzusznej. Nerki. Nadnercza. Moczowody. Elementy topograficzne: pola przylegania nerki. 3 c35 Miednica. Okolice miednicy i krocza. Mięśnie okolicy odbytu: mięśnie przepony miednicznej i mięśnie okolicy moczowopłciowej. Powięzie miednicy i krocza. Elementy topograficzne: Dół kulszowo – odbytowy, Kanał sromowy. Przestrzeń powierzchowna i głęboka krocza – ograniczenia i zawartość. Pęcherz moczowy, odbytnica i odbyt - budowa, topografia i funkcja. Unaczynienie i unerwienie narządów. Tętnice, żyły, węzły chłonne i naczynia chłonne miednicy. Układ nerwowy autonomiczny miednicy.Układ rozrodczy męski. Wewnętrzne narządy płciowe męskie: jądro, najądrze, nasieniowód, pęcherzyk nasienny, powrózek nasienny, gruczoł krokowy – budowa, topografia i funkcja. Unaczynienie i unerwienie wewnętrznych narządów płciowych męskich. Zstępowanie jąder. Zewnętrzne narządy płciowe męskie: moszna, cewka moczowa męska, prącie – budowa, topografia i funkcja. Krocze. Unaczynienie i unerwienie zewnętrznych narządów płciowych męskich i krocza. Unerwienie autonomiczne narządów płciowych męskich. Erekcja. Ejakulacja. Układ rozrodczy żeński. Wewnętrzne narządy płciowe żeńskie: jajnik, jajowód, macica, pochwa. Zewnętrzne narządy płciowe żeńskie: srom niewieści, łechtaczka, cewka moczowa żeńska. Unaczynienie i unerwienie narządów płciowych żeńskich. Odpływ chłonki z narządów wewnętrznych. Elementy topograficzne miednicy żeńskiej. 3 c36 c37 sprawdzian: jama brzuszna, miednica 3 2 zaliczanie zaległości konsultacje Σ 23. 1. 110 Stosowane narzędzia dydaktyczne wykłady konwencjonalne 2. seminaria 3. praca z atlasem anatomicznym 4. ćwiczenia z wykorzystaniem zwłok i fantomów 24. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Nr EK Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia LK1_anat_W01 Testy cząstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego (min. 70%) LK1_anat_W02 Testy cząstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego (min. 70%) LK1_anat_W03 Testy cząstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego (min. 70%) LK1_anat_W04 Testy cząstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego (min. 70%) LK1_anat_W05 Testy cząstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego (min. 70%) LK1_anat_U01 Sprawdziany ustne i pisemne LK1_anat_U02 Sprawdziany ustne i pisemne LK1_anat_U03 Sprawdziany ustne i pisemne LK1_anat_K01 Obserwacja zachowań i zaangażowania studenta w przebiegu zajęć praktycznych Uzyskanie subiektywnej i pozytywnej oceny ze strony prowadzącego zajęcia LK1_anat_K02 Obserwacja zachowań i zaangażowania studenta w przebiegu zajęć praktycznych Uzyskanie subiektywnej i pozytywnej oceny ze strony prowadzącego zajęcia 25. Uzyskanie pozytywnej oceny Uzyskanie pozytywnej oceny Uzyskanie pozytywnej oceny Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim 30 udział w seminariach 60 udział w ćwiczeniach 110 Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń 180 przygotowanie do zaliczenia 60 przygotowanie do egzaminu 70 Σ Łącznia ilość godzin 200 310 510 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 26. 27. 27.1. 1. 17 Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 3 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 4 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 10 Literatura Literatura podstawowa Anatomia człowieka Adam Bochenek, Michał Reicher Tom 1-5 PZWL (dowolne wydanie) 2. Atlas Of Human Anatomy - wydanie w języku angielskim (wszystkie tomy), Sobotta Urban & Partner 3. Atlas of Human Anatomy 5 Edition - Frank H. Netter, MD Urban & Partner 4. Atlas Anatomii Człowieka M. Schunke, E. Schulte, U. Schumacher, M. Voll, K. Wesker 5. Atlas Anatomii Człowieka Polskie Mianownictwo Anatomiczne - Frank H. Netter, MD, Urban & Partner 27.2. 1. Literatura uzupełniająca Atlas Anatomiczny Przekrojów Ciała Człowieka Harold Ellis, Bari M. Logan, Adrian K. Dixon Medica Press 2. Atlas Anatomii - Fotograficzne Studium Człowieka J.W. Rohen et al. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 3. Atlas obrazowy anatomii człowieka Jamie Weir, Peter H Abrahams Urban & Partner 4 Fotograficzny Atlas Anatomii Człowieka Chihiro Yokochi, M.D; Johannes W. Rohen et al.,WL PZWL 5 Anatomia Człowieka Olgierd Narkiewicz, Janusz Moryś PZWL 28. Nr EK Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 mniej niż 70% maks . Liczby punktów Na ocenę 4 83,1-92% 92,1-100% zna prawidłową budowę układu kostnego, kończyny górnej i kończyny dolnej w stopniu dostatecznym zna i potrafi poprawnie identyfikować struktur budowy czaszki, głowy oraz szyi w stopniu dostatecznym zna i potrafi poprawnie identyfikować struktury klatki piersiowej w stopniu dostatecznym zna budowę oraz przebieg układu nerwowego w stopniu dostatecznym zna i potrafi opisać prawidłową budowę jamy brzusznej i miednicy w stopniu dostatecznym zna prawidłową budowę układu kostnego, kończyny górnej i kończyny dolnej w stopniu dobrym zna i potrafi poprawnie identyfikować struktur budowy czaszki, głowy oraz szyi w stopniu dobrym zna i potrafi poprawnie identyfikować struktury klatki piersiowej w stopniu dobrym zna prawidłową budowę układu kostnego, kończyny górnej i kończyny dolnej w stopniu bardzo dobrym zna i potrafi poprawnie identyfikować struktur budowy czaszki, głowy oraz szyi w stopniu bardzo dobrym zna i potrafi poprawnie identyfikować struktury klatki piersiowej w stopniu bardzo dobrym zna budowę oraz przebieg układu nerwowego w stopniu dobrym zna i potrafi opisać prawidłową budowę jamy brzusznej i miednicy w stopniu dobrym zna budowę oraz przebieg układu nerwowego w stopniu bardzo dobrym zna i potrafi opisać prawidłową budowę jamy brzusznej i miednicy w stopniu bardzo dobrym nie potrafi posługiwać się w mowie i w piśmie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz embriologicznym. potrafi posługiwać się w mowie i w piśmie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz embriologicznym w stopniu dostatecznym potrafi posługiwać się w mowie i w piśmie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz embriologicznym w stopniu bardzo dobrym nie potrafi wyjaśnić anatomicznych podstaw badania przedmiotowego potrafi wyjaśnić anatomiczne podstawy badania przedmiotowego w stopniu dostatecznym potrafi posługiwać się w mowie i w piśmie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz embriologicznym w stopniu dobrym potrafi wyjaśnić anatomiczne podstawy badania przedmiotowego w stopniu dobrym nie potrafi opisać relacji między strukturami anatomicznymi na podstawie przyżyciowych badań diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych, tomografia komputerowa oraz magnetyczny rezonans jądrowy). potrafi opisać relacje między strukturami anatomicznymi na podstawie przyżyciowych badań diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych, tomografia komputerowa oraz magnetyczny rezonans jądrowy) w stopniu dostatecznym potrafi opisać relacje między strukturami anatomicznymi na podstawie przyżyciowych badań diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych, tomografia komputerowa oraz magnetyczny rezonans jądrowy) w stopniu dobrym potrafi opisać relacje między strukturami anatomicznymi na podstawie przyżyciowych badań diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków kontrastowych, tomografia komputerowa oraz magnetyczny rezonans jądrowy) w stopniu bardzo dobrym nie zna prawidłowej budowy układu kostnego, kończyny LK1_anat_W01 górnej i kończyny dolnej nie zna i nie potrafi poprawnie identyfikować struktur budowy LK1_anat_W02 czaszki, głowy oraz szyi LK1_anat_W03 nie zna i nie potrafi poprawnie identyfikować struktury klatki piersiowej nie zna budowy oraz przebiegu LK1_anat_W04 układu nerwowego nie zna i nie potrafi opisać prawidłowej budowy jamy LK1_anat_W05 brzusznej i miednicy LK1_anat_U01 LK1_anat_U02 LK1_anat_U03 Na ocenę 3 70-83% Na ocenę 5 potrafi wyjaśnić anatomiczne podstawy badania przedmiotowego w stopniu bardzo dobrym LK1_anat_K01 nie potrafi współdziałać i pracować w grupie oraz nie przyjmuje w niej różnych ról potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej rózne role w stopniu dostatecznym potrafi współdziałać i pracować w potrafi współdziałać i grupie, przyjmując w niej rózne role pracować w grupie, przyjmując w niej rózne role w w stopniu bardzo dobrym stopniu dobrym LK1_anat_K02 nie jest świadomy własnych ograniczeń i nie wie kiedy zwrócic się do asystenta jest świadomy własnych ograniczeńw stopniu dostatecznym i wie kiedy zwrócić się do asystenta jest świadomy własnych ograniczeńw stopniu dobrym i wie kiedy zwrócić się do asystenta 29. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie 29.1 Liczebność grup 29.2 Miejsce odbywania się zajęć 29.3 Miejsce i godziny konsultacji 29.4 Materiały do zajęć seminaryjnych jest świadomy własnych ograniczeńw stopniu bardzo dobrym i wie kiedy zwrócić się do asystenta 20 ćwiczeniowych 10 Katedra Anatomii sale prosektoryjne, Centrum Dydaktyki i Symulacji Medycznej Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej 2h sylabus, podręcznik -mianownictwo anatomiczne, zalecane podręczniki i atlasy, preparaty anatomiczne, zdjęciaRTG, CT i MR, pęseta, inne narzędzia do preparowania zwłok, modele anatomiczne, programy multimedialne 3D KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 13. 14. Nazwa modułu/przedmiotu BIOFIZYKA Kod modułu/przedmiotu biof Przynależność do grupy przedmiotów NAUKOWE PODSTAWY MEDYCYNY Status modułu/przedmiotu OBOWIĄZKOWY Poziom kształcenia JEDNOLITE MAGISTERSKIE Forma studiów STACJONARNE Profil kształcenia PRAKTYCZNY Język prowadzenia zajęć POLSKI Kierunek LEKARSKI Rok 1 Semestr 1i2 Ćw: Ilość realizowanych godzin dydaktycznych W: 23 S: 12 35 EGZAMIN 2 SEMESTR Forma zakończenia przedmiotu Jednostka realizująca moduł/przedmiot KATEDRA I ZAKŁAD BIOFIZYKI LEKARSKIEJ 15. Adres/telefon/strona internetowa 16. Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) 12. 17. UL. MEDYKÓW 18, KATOWICE - LIGOTA; TEL.: +48 (32) 20 88 424 WWW.BIOFIZYKA.SUM.EDU.PL PROF. DR HAB. N MED. ANDRZEJ FRANEK DR N FIZ. MARIUSZ NIEMIEC; [email protected] 18. prof. dr hab. n. med. Andrzej Franek, dr hab. n. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot med. Edward Błaszczak, dr Krzysztof Pawlicki,, dr (imię, nazwisko, email) Patrycja Dolibog, dr Mariusz Niemiec, mgr Lidia Wiercigroch, 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 20. Nr Opis wymagania Znajomość fizyki, biologii oraz chemii na poziomie szkoły średniej Cele kształcenia Opis celu C1 Poznanie roli fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych w powstaniu, rozwoju i kształtowaniu zjawiska życia C2 Poznanie mechanizmów i skutków oddziaływania fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych (naturalnych i sztucznie wytworzonych przez człowieka) na organizm ludzki w różnych fazach jego rozwoju i różnych okresach życia C3 Poznanie biofizycznych podstaw funkcjonowania narządów i układów narządów organizmu ludzkiego oraz innych organizmów żywych C4 Podstawy teoretyczne oraz wykorzystanie praktyczne praw i zjawisk fizycznych oraz biofizycznych prawidłowości w diagnostyce medycznej, profilaktyce i lecznictwie. Zasady funkcjonowania aparatury diagnostycznej i leczniczej (na wybranych przykładach). C5 Nabycie praktycznych umiejętności w prawidłowym wykonywaniu pomiarów (wielkości biofizycznych) stosowanych w zawodowej praktyce lekarza; nabranie sprawności i biegłości w metodyce wybranych badań stosowanych w medycynie. 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesieni e do EK ze standardu C1, C2, C3, C4 w1, w2, w3, w4, w5, w6, w7 B.W5., B.W6., B.W7., B.W8., B.W9 B.W5., B.W6., B.W7 wiedza LK1_biof_W01 LK1_biof_W02 Potrafi zdefiniować wybrane pojęcia biofizyczne i zna wybrane prawa fizyki Zna biofizyczne podstawy funkcjonowania narządów i układów narządów organizmu ludzkiego oraz innych organizmów żywych Zna podstawy teoretyczne oraz wykorzystuje w praktyce prawa i zjawiska fizyczne oraz biofizyczne prawidłowości (w diagnostyce LK1_biof_W05 medycznej, profilaktyce i lecznictwie). Zna zasady funkcjonowania aparatury diagnostycznej i leczniczej (na wybranych przykładach). LK1_biof_W06 w1, w3, w5, w7, w2, w4, w6, w8 C2 w1, w3, w5, w7, w2, w4, w6, w8 B.W5., B.W6., B.W7 C3 w1, w3, w5, w7 w1, w3, w5, w7, w2, w4, w6, B.W5., B.W6., B.W7 w2, w4, w6, s1-s4 B.W8., B.W9 Zna rolę fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych w powstaniu, rozwoju i kształtowaniu zjawiska życia Zna mechanizmy i skutki oddziaływania fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych (naturalnych i sztucznie wytworzonych przez LK1_biof_W03 człowieka) na organizm ludzki w różnych fazach jego rozwoju i różnych okresach życia LK1_biof_W04 C1 Zna wybrane przyrządy pomiarowe i aparaturę fizyczną C4 C4, C5 s1-s4, c1- B.W8., c11 B.W9 umiejętności LK1_biof_U01 Rozumie i stosuje w praktyce wybrane pojęcia i prawa fizyki oraz biofizyki C1, C2, c1-c11 C3, C4, C5 B.U1., B.U2. LK1_biof_U02 Wykorzystuje prawa fizyki i biofizyki do opisu zagadnień z zakresu biologii komórek i tkanek oraz procesów fizjologicznych C1, C2, c1-c11 C3, C4, C5 B.U1. LK1_biof_U03 Potrafi wykorzystać wybrane przyrządy pomiarowe i aparaturę fizyczną C4, C5 c1-c11 B.U10. LK1_biof_U04 Umie ocenić dokładność wykonanych pomiarów i oszacować błąd C4, C5 c1-c11 B.U10. LK1_biof_U05 Nabiera sprawności i biegłości w metodyce wybranych badań stosowanych w medycynie. C1, C2, c1-c11 C3, C4, C5 B.U14. kompetencje LK1_biof_K01 Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę i umiejętności do realizacji praktycznych zadań pomiarowych w medycynie wymagających zrozumienia zjawisk fizycznych C1-C5 i biofizycznych. 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY c1-c11 K.4 Liczba godzin w1 Ciepło i jego wymiana z otoczeniem. Energetyka cieplna organizmu człowieka. Sposoby dystrybucji ciepła. Działanie bodźców cieplnych na pracę układu krążenia i proces przepływu krwi. Termoterapia. 2 w2 Statyka, kinematyka i dynamika płynów. Podstawowe prawa i zależności, opór naczyniowy, lepkość cieczy. Biofizyka układu krążenia. Przepływ laminarny i turbulentny. Stany nieustalone. Zmiana parametrów przepływu krwi w wybranych chorobach . Zastosowanie wiedzy do leczenia i profilaktyki chorób. Kąpiele lecznicze i ich znaczenie dla układu krążenia. 3 w3 Zjawiska powierzchniowe. Adhezja, kohezja i napięcie powierzchniowe w życiu codziennym oraz w medycynie. Zjawiska powierzchniowe w profilaktyce, higienie, diagnostyce i leczeniu. Zjawiska powierzchniowe w organizmie ludzkim (w oddychaniu – surfaktanty, trawieniu i itp.). Zasady precyzyjnego pomiaru napięcia powierzchniowego. 3 w4 w5 w6 Promieniowanie elektromagnetyczne niejonizujące. Rola fali elektromagnetycznej w indukowaniu zjawiska życia. Wpływ światła na rozwój i kształtowanie życia. Biofizyka i energetyka procesu widzenia. Odziaływanie bodźców świetlnych na organizm człowieka. Przetwarzanie sygnałów świetlnych i powstawanie wrażenia wzrokowego. Budowa, zasada działania i zastosowanie praktyczne laserów w medycynie. Zasady wykorzystwania promieniowanie optycznego w diagnostyce i lecznictwie (podczerwień, ultrafiolet, promieniowanie widzialne) Ciśnienie. Prawa fizyki dotyczące ciśnienia i naprężeń. Rola ciśnienia i jego zmian w prawidłowym i patologicznym przepływie krwi. Mechanizm pracy serca i energetyka jego pracy. Biofizyka oddychania i układu oddechowego. Znaczenie zmian ciśnienia w różnych odcinkach układu oddechowego. Inflacja i deflacja. Fala akustyczna i inne oddziaływania mechaniczne. Charakterystyka fali akustycznej. Infradźwięki, ultradźwięki, zakres słyszalny. Biofizyka procesu słyszenia i fizyczne aspekty funkcjonowania narządu słuchu. Biofizyczne podstawy ausklutacji i perkusji lekarskiej. Hałas i jego skutki. Ultradźwięki w labolatorium medycznym, diagnostyce, leczeniu. Pomiary akustyczne. Zastosowanie fali uderzeniowej w lecznictwie. 3 3 4 w7 Zjawiska elektryczne. Komórki i tkanki jako odbiorniki i generatory prądu elektrycznego. Impedancja komórek i tkanek. Sposoby i metody rejestracji sygnałów elektrycznych i funkcji elektrycznych narządów organizmu ludzkiego. Oddziaływanie zewnętrzynych napięć, prądów i pół elektromagnetycznych na organizm ludzki -skutki, przejawy, szkodliwość. Przegląd metod elektroterapii i elektrodiagnostyki. Elektroterapia w zwalczaniu bólu niepotrzebnego. 4 w8 Złożone skutki synergicznego oddziaływania różnych czynników fizykalnych na organizm ludzki. 1 Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA 23 Liczba godzin s1 Ultradźwięki w diagnostyce. Ultrasonografia i echokardiografia. 3 s2 Wpływ promieniowanie jonizującego na żywy organizm. Źródła promieniowania, przechodzenie przez materię, efekty radiobiologiczne i ochrona radiologiczna. 3 s3 Rentgenowska transmisyjna tomografia komputerowa (TK, CT). Budowa, zasada działąnia i zastosowanie tomografu rentgenowskiego. Analiza i przetwarzanie sygnału. 3 s4 Magnetyczno - rezonansowa metoda obrazowania (tomografia) (MRI, NMR, MR) i spektroskopia NMR. Tomografia emisyjna SPECT. Pozytonowa emisyjna tomografia komputerowa PET. 3 Σ 22.3. 12 Liczba godzin Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 CIŚNIENIE JAKO WIELKOŚĆ BIOFIZYCZNA, CIŚNIENIE A FUNKCJE PODSTAWOWYCH UKŁADÓW CZŁOWIEKA - POMIAR CIŚNIENIA TĘTNICZEGO KRWI. 4 c2 KOMÓRKI I TKANKI JAKO GENERATORY NAPIĘĆ I PRĄDÓW ELEKTRYCZNYCH. REJESTRACJA POTENCJAŁÓW ELEKTRYCZNYCH POWSTAŁYCH W ORGANIZMIE CZŁOWIEKA NA PRZYKŁADZIE POMIARU EKG. 4 c3 BADANIE CHARAKTERYSTYKI WYBRANYCH BODŹCÓW ŚWIETLNYCH I TERMICZNYCH ORAZ ZASTOSOWANIE PROMIENIOWANIA PODCZERWONEGO I DIATERMII KRÓTKOFALOWEJ W MEDYCYNIE 3 c4 BADANIE CHARAKTERYSTYKI WYBRANYCH BODŹCÓW ŚWIETLNYCH ORAZ ZASTOSOWANIE PROMIENIOWANIA NADFIOLETOWEGO W MEDYCYNIE 3 c5 ODDZIAŁYWANIE FALI MECHANICZNEJ NA ORGANIZM CZŁOWIEKA. MASAŻ MECHANICZNOWIBRACYJNY ZA POMOCĄ APARATU „AQUAVIBRON”. POMIAR PRZYSPIESZEŃ, AMPLITUDY I PRĘDKOŚCI DRGAŃ WYTWARZANYCH PODCZAS MASAŻU. 3 BADANIE CHARAKTERYSTYK WYBRANYCH PRĄDÓW UŻYWANYCH W ELEKTROLECZNICTWIE. c6 3 c7 ZASADY STOSOWANIA RÓŻNYCH METOD ELEKTROTERAPII. POZNANIE I ZASTOSOWANIE WYBRANYCH ELEKTRYCZNYCH PRZEBIEGÓW LECZNICZYCH. 3 c8 POMIAR WSPÓŁCZYNNIKA NAPIĘCIA POWIERZCHNIOWEGO CIECZY METODĄ ODRYWANIA PŁYTKI, METODĄ STALAGMOMETRYCZNĄ, ITP. 3 c9 BADANIE CHARAKTERYSTYKI PRZEPŁYWÓW KRWI W NACZYNIACH KRWIONOŚNYCH ZA POMOCĄ ULTRASONOGRAFII DOPPLEROWSKIEJ 3 c10 LABORATORYJNE METODY DIAGNOSTYCZNE. REFRAKTOMETRYCZNE WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA ZAŁAMANIA ŚWIATŁA. REFRAKCJA MOLOWA. BADANIE STĘŻEŃ WYBRANYCH SUBSTANCJI PRZEŹROCZYSTYCH. 3 c11 AUDIOMETRYCZNE WYZNACZANIE PROGU SŁUCHU DLA PRZEWODNICTWA POWIETRZNEGO I KOSTNEGO 3 Σ 35 23. 1. 2. 3. 4. 5. 24. Nr EK Stosowane narzędzia dydaktyczne WYKŁAD PREZENTACJA ĆWICZENIA LABORATORYJNE SEMINARIUM POKAZ Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Potrafi zdefiniować wybrane pojęcia fizyczne i zna wybrane Warunki zaliczenia egzamin - test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna Zna rolę fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych egzamin - test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź LK1_biof_W02 w powstaniu, rozwoju i kształtowaniu zjawiska życia ustna LK1_biof_W01 prawa fizyki Zna mechanizmy i skutki oddziaływania fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych (naturalnych i LK1_biof_W03 sztucznie wytworzonych przez człowieka) na organizm ludzki w różnych fazach jego rozwoju i różnych okresach życia egzamin - test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna Zna biofizyczne podstaw funkcjonowania narządów i układów narządów organizmu ludzkiego oraz innych organizmów LK1_biof_W04 żywych egzamin - test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna Zna podstawy teoretyczne oraz wykorzystanie praktyczne praw i zjawisk fizycznych oraz biofizycznych prawidłowości w LK1_biof_W05 diagnostyce medycznej, profilaktyce i lecznictwie. Zasady funkcjonowania aparatury diagnostycznej i leczniczej (na wybranych przykładach). Zna wybrane przyrządy pomiarowe i aparaturę fizyczną egzamin - test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna LK1_biof_W06 LK1_biof_U01 Rozumie wybrane pojęcia i prawa fizyki oraz biofizyki egzamin - test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna Wykorzystuje prawa fizyki i biofizyki do opisu zagadnień z zakresu biologii komórek i tkanek oraz procesów fizjologicznych Potrafi wykorzystać wybrane przyrządy pomiarowe i aparaturę LK1_biof_U03 fizyczną kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna Umie ocenić dokładność wykonanych pomiarów i oszacować błąd Nabranie sprawności i biegłości w metodyce wybranych badań LK1_biof_U05 stosowanych w medycynie. kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna LK1_biof_U02 LK1_biof_U04 kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna LK1_biof_K01 Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę i umiejętności do realizacji rozwiązywanie praktycznego zadania praktycznych zadań pomiarowych w medycynie wymagających zrozumienia zjawisk fizycznych i biofizycznych. 25. 26. 27. 27.1. 1. pomiarowego Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 23 udział w seminariach 12 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 35 Σ 70 przygotowanie do ćwiczeń 40 przygotowanie do zaliczenia 20 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu 50 Σ 110 Łącznia ilość godzin 180 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 6 Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 2 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 3 Literatura Literatura podstawowa Biofizyka. red. F. Jaroszyk, PZWL, W-wa, 200 1 2. 3. 27.2. 1. 2. 3. 28. Nr EK Podstawy biofizyki. red. A. Pilawski, PZWL, W-wa, 1985 i późn. Nowoczesna elektroterapia. red. A. Franek,Wyd SUM, 2009, http://wydawnictwo.sum.edu.pl Literatura uzupełniająca Mika T.: Fizykoterapia. PZWL, Warszawa, 1993 (i późn.), Fizjoterapia. red. G. Straburzyński, PZWL, Warszawa, 1988 Materiały do ćwiczeń z biofizyki i fizyki. red. B. Kędzia, PZWL, Warszawa, 1982 (i późn.) Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 Nie potrafi zdefiniować wybranych pojęć fizycznych i nie zna LK1_biof_W01 wybranych praw fizyki Student w podstawowym zakresie potrafi zdefiniować wybrane pojęcia biofizyczne i zna nieliczne prawa fizyki. Popełnia błędy wymagające korekty. Student potrafi w zadowalającym zakresie zdefiniować wybrane pojęcia fizyczne i zna wybrane prawa fizyki. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne nieścisłości. Zna w zadowalającym zakresie rolę fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych w powstaniu, rozwoju i kształtowaniu zjawiska życia. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne nieścisłości. Nie zna roli fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych w powstaniu, rozwoju i LK1_biof_W02 kształtowaniu zjawiska życia Zna w podstawowym zakresie rolę fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych w powstaniu, rozwoju i kształtowaniu zjawiska życia. Popełnia błędy wymagające korekty. Nie zna mechanizmów i skutków oddziaływania fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych LK1_biof_W03 (naturalnych i sztucznie wytworzonych przez człowieka) na organizm ludzki w różnych fazach jego rozwoju i różnych okresach życia Nie zna biofizycznych podstaw funkcjonowania narządów i układów narządów organizmu LK1_biof_W04 ludzkiego oraz innych organizmów żywych Zna w podstawowym zakresie mechanizmy i skutki oddziaływania fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych (naturalnych i sztucznie wytworzonych przez człowieka) na organizm ludzki w różnych fazach jego rozwoju i różnych okresach życia. Popełnia błędy wymagające korekty. Zna w zadowalającym zakresie mechanizmy i skutki oddziaływania fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych (naturalnych i sztucznie wytworzonych przez człowieka) na organizm ludzki w różnych fazach jego rozwoju i różnych okresach życia. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne nieścisłości. Student samodzielnie i bezbłędnie potrafi omówić mechanizmy i skutki oddziaływania fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych (naturalnych i sztucznie wytworzonych przez człowieka) na organizm ludzki w różnych fazach jego rozwoju i różnych okresach życia Zna w podstawowym zakresie biofizyczne podstaw funkcjonowania narządów i układów narządów organizmu ludzkiego oraz innych organizmów żywych. Popełnia błędy wymagające korekty. Zna w zadowalającym zakresie biofizyczne podstaw funkcjonowania narządów i układów narządów organizmu ludzkiego oraz innych organizmów żywych. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne nieścisłości. Student samodzielnie potrafi omówić biofizyczne podstaw funkcjonowania narządów i układów narządów organizmu ludzkiego oraz innych organizmów żywych Student samodzielnie i bezbłędnie potrafi zdefiniować wybrane pojęcia fizyczne i zna wybrane prawa fizyki. Student samodzielnie i bezbłędnie potrafi omówić rolę fizycznych i biofizycznych czynników środowiskowych w powstaniu, rozwoju i kształtowaniu zjawiska życia Nie zna podstaw teoretycznych oraz wykorzystania praktycznego praw i zjawisk fizycznych oraz biofizycznych prawidłowości w diagnostyce LK1_biof_W05 medycznej, profilaktyce i lecznictwie. Zasady funkcjonowania aparatury diagnostycznej i leczniczej (na wybranych przykładach). Nie zna wybranych przyrządów pomiarowych i LK1_biof_W06 aparatury fizycznej Nie rozumie wybranych pojęć i praw fizyki oraz LK1_biof_U01 biofizyki Zna w podstawowym zakresie podstawy teoretyczne oraz wykorzystanie praktyczne praw i zjawisk fizycznych oraz biofizycznych prawidłowości w diagnostyce medycznej, profilaktyce i lecznictwie. Zasady funkcjonowania aparatury diagnostycznej i leczniczej (na wybranych przykładach).Popełnia błędy wymagające korekty. Zna w zadowalającym zakresie podstawy teoretyczne oraz wykorzystanie praktyczne praw i zjawisk fizycznych oraz biofizycznych prawidłowości w diagnostyce medycznej, profilaktyce i lecznictwie. Zasady funkcjonowania aparatury diagnostycznej i leczniczej (na wybranych przykładach). Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne nieścisłości. Zna w podstawowym zakresie wybrane przyrządy pomiarowe i aparaturę fizyczną . Popełnia błędy wymagające korekty. Zna w zadowalającym zakresie wybrane przyrządy pomiarowe i aparaturę fizyczną . Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne nieścisłości. Rozumie w podstawowym Rozumie w zadowalającym zakresie wybrane pojęcia i zakresie wybrane pojęcia i prawa fizyki oraz biofizyki. prawa fizyki oraz biofizyki. Popełnia błędy Nie popełnia omyłek i wymagające korekty. błędów grubych. Dopuszczalne drobne nieścisłości. Student samodzielnie i bezbłędnie potrafi omówić podstawy teoretyczne oraz wykorzystanie praktyczne praw i zjawisk fizycznych oraz biofizycznych prawidłowości w diagnostyce medycznej, profilaktyce i lecznictwie. Zasady funkcjonowania aparatury diagnostycznej i leczniczej (na wybranych przykładach). Student samodzielnie i bezbłędnie potrafi omówić wybrane przyrządy pomiarowe i aparaturę fizyczną W pełni rozumie wybrane pojęcia i prawa fizyki oraz biofizyki Nie potrafi wykorzystać praw fizyki i biofizyki do opisu zagadnień z LK1_biof_U02 zakresu biologii komórek i tkanek oraz procesów fizjologicznych Wykorzystuje w podstawowym zakresie prawa fizyki i biofizyki do opisu zagadnień z zakresu biologii komórek i tkanek oraz procesów fizjologicznych. Popełnia błędy wymagające korekty. Wykorzystuje w zadowalającym zakresie prawa fizyki i biofizyki do opisu zagadnień z zakresu biologii komórek i tkanek oraz procesów fizjologicznych. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne nieścisłości. Student samodzielnie i bezbłędnie wykorzystuje prawa fizyki i biofizyki do opisu zagadnień z zakresu biologii komórek i tkanek oraz procesów fizjologicznych Nie potrafi wykorzystać wybranych przyrządów LK1_biof_U03 pomiarowych i aparatury fizycznej Potrafi wykorzystać w podstawowym zakresie wybrane przyrządy pomiarowe i aparaturę fizyczną. Popełnia błędy wymagające korekty. Student samodzielnie i bezbłędnie potrafi wykorzystać wybrane przyrządy pomiarowe i aparaturę fizyczną Nie umie ocenić dokładności wykonanych pomiarów ani LK1_biof_U04 oszacować błędu Umie ocenić w podstawowym zakresie dokładność wykonanych pomiarów i oszacować błąd. Popełnia błędy wymagające korekty. Potrafi wykorzystać w zadowalającym zakresie wybrane przyrządy pomiarowe i aparaturę fizyczną. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne nieścisłości. Umie ocenić w zadowalającym zakresie dokładność wykonanych pomiarów i oszacować błąd. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne nieścisłości. Student samodzielnie i bezbłędnie umie ocenić dokładność wykonanych pomiarów i oszacować błąd Nie nabrał sprawności i biegłości w metodyce wybranych badań LK1_biof_U05 stosowanych w medycynie. LK1_biof_K01 29. 29,1 29.2 29.3 29.4 Nie potrafi wykonać wybranego pomiaru stosowanego w medycynie. Nabranie podstawowym zakresie sprawności w i biegłości w metodyce wybranych badań stosowanych w medycynie. Popełnia błędy wymagające korekty. Wykonuje pomiar popełniając błędy wymagające korekty. Nabranie w zadowalającym zakresie sprawności i biegłości w metodyce wybranych badań stosowanych w medycynie. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne nieścisłości. Wykonuje pomiar na zadawalającym poziomie biegłości bez omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne są drobne nieścisłości. Pełne nabranie sprawności i biegłości w metodyce wybranych badań stosowanych w medycynie. Prawidłowo wykonuje pomiar. Podaje wynik liczbowy w odpowiednich jednostkach. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 10 Katedra i Zakład Biofizyki Lekarskiej Miejsce odbywania się zajęć www.biofizyka.sum.edu.pl Miejsce i godziny konsultacji www.biofizyka.sum.edu.pl Materiały do zajęć KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Nazwa modułu/przedmiotu Biologia molekularna Kod modułu/przedmiotu bimo Przynależność do grupy przedmiotów Naukowe Podstawy Medycyny Status modułu/przedmio przedmiot obowiązkowy tu Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek Lekarski Rok 1 Semestr 1 Ilość realizowanych godzin W 15 S 15 Ćw 30 dydaktycznych egzamin Forma zakończenia przedmiotu Katedra Biologii Ogólnej, Molekularnej i Jednostka realizująca moduł/przedmiot Genetyki ul. Medyków 18, 40-752 Adres/telefon/strona internetowa Katowice/322088394/ http://biolmolgen.slam.katowice.pl Prof. dr hab. Aleksander Sieroń Kierownik jednostki Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) Prof. dr hab. Aleksander Sieroń ([email protected]) Prof. dr hab. A. Sieroń ([email protected]), dr M. Lesiak ([email protected]), dr A. Sitkowska ([email protected]),dr A. AuguściakDuma ([email protected]) mgr D. Krakowian ([email protected]), mgr Ł. Sieroń ([email protected]), lek. Jacek Anioł ([email protected]) 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 2. 3. 4. 20 Nr C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 Opis wymagania Znajomość podstawowych struktur komórkowych i ich specjalizacji funkcjonalnej oraz mechanizmów podziału komórki Znajomość molekularnej struktury białek i kwasów nukleinowych Podstawowa znajomość molekularnych mechanizmów genetycznych Znajomość podstaw biotechnologii, w tym procesów rekombinowania i klonowania DNA Cele kształcenia Opis celu Poznanie makrocząsteczek życia oraz metod ich wykrywania i badania Metody badania budowy i właściwości makrocząsteczek życia Poznanie struktury supramolekularnej i czynnościowej komórki eukariotycznej Poznanie molekularnych mechanizmów regulacji cyklu komórowego, w tym śmierci komórek Poznanie molekularnej struktury genomu, z uwzględnieniem zaburzeń strukturalnych (aberracji chromosomowych) Poznanie molekularnych mechanizmów utrzymania, przekazywania i ekspresji informacji genetycznej Poznanie molekularnego podłoża mutagenezy i procesów naprawy DNA Poznanie molekularnych mechanizmów regulacji rozwoju zarodkowego człowieka Poznanie metod biologii molekularnej w aspekcie ich wykorzystania w C9 medycynie C10 Poznanie molekularnych podstaw sygnalizacji komórkowej Efekty kształcenia 21 (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu C8 Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści programow ych Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK1_bimo_W01 zna podstawowe struktury komórkowe i ich specjalizacje funkcjonalne C1 S3, S4, C3, A.W4. C4 LK1_bimo_W02 zna funkcje nukleotydów w komórce, struktury I i II rzędową DNA i RNA oraz strukturę chromatyny C3 W1, S1, S2, C5 B.W13. zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu człowieka oraz podstawowe metody stosowane w ich badaniu, opisuje procesy replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, transkrypcji i translacji, zna koncepcje regulacji ekspresji genów zna sposoby komunikacji między komórkami oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach prowadzące do rozwoju nowotworów i innych chorób C4, C5, C7 W4, W6, S5, S11 B.W14. C8, C10 S9, S10, S13, S14, C9 B.W21. LK1_bimo_W05 zna procesy takie jak cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu C2 W3, S6, S7, S8, S9, B.W22. S10, C6, C7, C8, C9 LK1_bimo_W06 opisuje prawidłowy kariotyp człowieka oraz różne typy determinacji płci C3, C6 W5, C10 C.W3. LK1_bimo_W07 opisuje budowę chromosomów oraz molekularne podłoże mutagenezy C5 W7, C10 C.W4. LK1_bimo_W08 opisuje aberracje autosomów i heterochromosomów będące przyczyną chorób C3 C11 C.W7. LK1_bimo_W09 określa korzyści i zagrożenia wynikające z obecności w ekosystemie organizmów zmodyfikowanych genetycznie C7 W8, S12 C.W10. C1, C2, C3, C4 A.U1. C1, C2, C3, C4 A.U2. LK1_bimo_K01 potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne C1-C10 role s1-s14; c1c11 K.4 LK1_bimo_K02 jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy zwrócić się do eksperta s1-s14; c1c11 K.4 LK1_bimo_W03 LK1_bimo_W04 umiejętności LK1_bimo_U01 LK1_bimo_U02 obsługuje mikroskop optyczny rozpoznaje w obrazach z mikroskopu optycznego/elektronowego struktury odpowiadające komórkom i strukturom komórkowym, dokonuje opisu i interpretuje ich budowę oraz relacje między budową i funkcją C1 kompetencje C1-C10 22 Treści programowe 22.1. Liczba godzin Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 w3 w4 w5 w6 w7 w8 Cząsteczki życia Różnorodność form życia na ziemi 1 2 2 2 1 Biologia molekularna komórki - cykl komórkowy i apoptoza Molekularne podłoże życia i mechanizmy regulacji Molekularne podłoże dziedziczności Molekularne mechanizmy powstawania mutacji i naprawy uszkodzeń materiału genetycznego Diagnostyka uszkodzeń materiału genetycznego Biotechnologia w medycynie 2 4 1 Σ 15 Liczba godzin 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 Budowa i właściwości, makrocząsteczek życia 1 Oczyszczanie i metody badań makrocząsteczek życia Struktura molekularna organelli komórkowych 1 1 s4 s5 s6 s7 Czynnościowa struktura komórki eukariotycznej 1 Molekularne mechanizmy replikacji, transkrypcji i translacji Molekularna regulacja cyklu komórkowego Molekularne aspekty śmierci komórki 1 1 1 s8 s9 s10 s11 s12 s13 s14 Molekularne podstawy regulacji podziałów komórkowych Molekularne podstawy różnicowania komórek Molekularne podstawy różnicowania tkanek Molekularna organizacja informacji genetycznej: genom człowieka Wprowadzenie do wybranych zagadnień z biotechnologii Molekularne podłoże komunikacji międzykomórkowej Sygnalizacja wewnątrzkomórkowa, szlaki przekazywania sygnałów 1 1 1 1 1 1 2 Σ 22.3. Liczba godzin Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 15 Ilościowe oznaczanie makrocząsteczek życia 2 c2 Oznaczanie stabilności makrocząsteczek życia 2 c3 Metody obrazowania struktur i całych komórek 2 c4 Metody analizy strukturalnej makrocząsteczek życia Projektowanie badania kwasów nukleinowych in vitro 2 Starzenie i eliminacja komórek - Apoptoza Identyfikacja antygenów charakterystycznych dla różnicowania komórek i tkanek na przykładzie bruzdkowania, gastrulacji, różnicowania listków zarodkowych, formowania narządów pierwotnych Molekularne machanizmy mitozy i mejozy Opanowanie umiejętności przygotowywania, przedstawienia i dyskutowania wystąpień naukowych. Konstruowanie schematów molekularnej regulacji rozwoju wybranych tkanek i narządów Analiza poziomów organizacji informacji genetycznej w komórce. Analiza kariotypu prawidłowego Molekularne mechanizmy aberacji chromosomowych 2 c5 c6 c7 c8 c9 c10 c11 2 2 4 4 4 4 Σ 23 1. Stosowane narzędzia dydaktyczne Wykłady 2. Seminaria Ćwiczenia laboratoryjne, w tym analiza preparatów mikroskopowych i kariogramów, wizualizacja wybranych technik molekularnych z wykorzystaniem materiału filmowego 3. 4. 24 Nr EK 30 Prelekcje zarówno nauczyciela jaki i studentów na zadane wcześniej tematy Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia LK1_bimo_ W01 Testy cząstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego LK1_bimo_ W02 LK1_bimo_ W03 LK1_bimo_ W04 Testy cząstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego LK1_bimo_ W05 Testy cząstkowe/egzaminacyjne Testy cząstkowe/egzaminacyjne Testy cząstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego LK1_bimo_ W06 LK1_bimo_ W07 Testy cząstkowe/egzaminacyjne LK1_bimo_ W08 Testy cząstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego LK1_bimo_ W09 LK1_bimo_ W01 Testy cząstkowe/egzaminacyjne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego Uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawdzianu LK1_bimo_ W02 LK1_bimo_ W03 LK1_bimo_ W04 LK1_bimo_ W05 Sprawdziany pisemne LK1_bimo_ W06 Sprawdziany pisemne Uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawdzianu LK1_bimo_ W07 Sprawdziany pisemne Uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawdzianu LK1_bimo_ W08 Sprawdziany pisemne Uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawdzianu LK1_bimo_ W09 LK1_bimo_ U01 LK1_bimo_ U02 Sprawdziany pisemne Prawidłowe wykonanie wymaganej dokumentacji ćwiczeniowej Uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawdzianu Zaliczenie Prawidłowe wykonanie wymaganej dokumentacji ćwiczeniowej Zaliczenie LK1_bimo_ W04 LK1_bimo_ W09 LK1_bimo_ U01 LK1_bimo_ U02 LK1_bimo_ K01 Samodzielne przygotowanie i przedstawienie prezentacji Uzyskanie pozytywnej oceny Samodzielne przygotowanie i przedstawienie prezentacji Uzyskanie pozytywnej oceny Umiejętność posługiwania się mikroskopem optycznym Uzyskanie pozytywnej oceny Umiejętność posługiwania się mikroskopem optycznym Zaliczenie Sprawdziany ustne Zaliczenie Sprawdziany ustne Zaliczenie LK1_bimo_ K02 Testy cząstkowe/egzaminacyjne Sprawdziany pisemne Sprawdziany pisemne Sprawdziany pisemne Sprawdziany pisemne Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego Uzyskanie pozytywnej oceny z testu zaliczeniowego Uzyskanie pozytywnej sprawdzianu Uzyskanie pozytywnej sprawdzianu Uzyskanie pozytywnej sprawdzianu Uzyskanie pozytywnej sprawdzianu oceny ze oceny ze oceny ze oceny ze 25 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Przecietna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 15 udział w seminariach 15 udział w ćwiczeniach 30 Σ 60 przygotowanie do ćwiczeń 45 przygotowanie do zaliczenia 5 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu Σ Łącznia ilość godzin 10 60 120 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 26 Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot 4 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 2 1 27 Literatura 27.1. Literatura podstawowa Podstawy biologii komórki. B. Alberts. PWN, 2005 lub kolejne edycje 1. Cytobiochemia. Biochemia niektórych struktur komórkowych. L. Kłyszejko-Stefanowicz. PWN, 2. 2002 3. 4 27.2. Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy (G. Drewa i T. Ferenc, red.) Elsevier Urban & Partner 2007 i następne. Genetyka molekularna (P. Węgleński, red.). PWN, 2006 lub nowsze Literatura uzupełniająca 1. Biologia molekularna człowieka. Molekularne podłoże zjawisk w stanie zdrowia i w przebiegu chorób. Epstein, R. J. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2005 2. Genomy. Brown T.A. (P. Węgleński, red.) Wyd. Naukowe PWN, 2009 i następne. 3. Zarys organogenezy. Różnicowanie się komórek w narządach. Z. Bielańska-Osuchowska. PWN, 2004 lub nowsze Embriologia człowieka. K. Ostrowski. PZWL, 1988 i następne Embriologia, podręcznik dla studentów. H. Bartel. PZWL, 2002 i następne Biologia rozwoju. A. Le Moigne. PWN, 1999 lub Twyman R.M: Biologia rozwoju, 2003 PWN i 6. następne 28 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Nr EK Na ocenę 3 4. 5. nie zna podstawowych struktur komórkowych i ich specjalizacji LK1_bimo funkcjonalnych (w _W01 testach student zaznacza mniej niż 65% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dostatecznym zna podstawowe struktury komórkowe i ich specjalizacje funkcjonalne (w testach student zaznacza 6582% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dobrym zna podstawowe struktury komórkowe i ich specjalizacje funkcjonalne (w testach student zaznacza 83-95% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu bardzo dobrym zna podstawowe struktury komórkowe i ich specjalizacje funkcjonalne (w testach student zaznacza powyżej 95% prawidłowych odpowiedzi) nie zna funkcji nukleotydów w komórce, struktur I i II rzędowych DNA i LK1_bimo RNA oraz struktury chromatyny (w _W02 testach student zaznacza mniej niż 65% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dostatecznym zna funkcje nukleotydów w komórce, struktury I i II rzędową DNA i RNA oraz strukturę chromatyny (w testach student zaznacza 6582% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dobrym zna funkcje nukleotydów w komórce, struktury I i II rzędową DNA i RNA oraz strukturę chromatyny (w testach student zaznacza 83% - 95% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu bardzo dobrym zna funkcje nukleotydów w komórce, struktury I i II rzędową DNA i RNA oraz strukturę chromatyny (w testach student zaznacza powyżej 95% prawidłowych odpowiedzi) LK1_bimo _W03 LK1_bimo _W04 LK1_bimo _W05 LK1_bimo _W06 LK1_bimo _W07 nie zna funkcji genomu, transkryptomu i proteomu człowieka oraz podstawowych metod stosowanych w ich badaniu, nie opisuje procesów replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, transkrypcji i translacji, nie zna koncepcji regulacji ekspresji genów (w testach student zaznacza mniej niż 65% prawidłowych odpowiedzi) nie zna sposobów komunikacji między komórkami oraz szlaków przekazywania sygnałów w komórce i przykładów zaburzeń w tych procesach prowadzących do rozwoju nowotworów i innych chorób (w testach student zaznacza mniej niż 65% prawidłowych odpowiedzi) nie zna procesów takich jak cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenia dla funkcjonowania organizmu (w testach student zaznacza mniej niż 65% prawidłowych odpowiedzi) nie potrafi opisać prawidłowo kariotypu człowieka oraz różnych typów determinacji płci (w testach student zaznacza mniej niż 65% prawidłowych odpowiedzi) nie potrafi prawidłowo opisać budowy chromosomów oraz molekularnych podłoży mutagenezy w stopniu dostatecznym zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu człowieka oraz podstawowe metody stosowane w ich badaniu, opisuje procesy replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, transkrypcji i translacji, zna koncepcje regulacji ekspresji genów (w testach student zaznacza 65-82% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dobrym zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu człowieka oraz podstawowe metody stosowane w ich badaniu, opisuje procesy replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, transkrypcji i translacji, zna koncepcje regulacji ekspresji genów (w testach student zaznacza 83% - 95% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu bardzo dobrym zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu człowieka oraz podstawowe metody stosowane w ich badaniu, opisuje procesy replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, transkrypcji i translacji, zna koncepcje regulacji ekspresji genów (w testach student zaznacza powyżej 95% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dostatecznym zna sposoby komunikacji między komórkami oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach prowadzące do rozwoju nowotworów i innych chorób (w testach student zaznacza 6582% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dobrym zna sposoby komunikacji między komórkami oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach prowadzące do rozwoju nowotworów i innych chorób (w testach student zaznacza 83 95% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu bardzo dobrym zna sposoby komunikacji między komórkami oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach prowadzące do rozwoju nowotworów i innych chorób (w testach student zaznacza powyżej 95% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dostatecznym zna procesy takie jak cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu (w testach student zaznacza 6582% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dobrym zna procesy takie jak cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu (w testach student zaznacza 83-95% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dostatecznym opisuje prawidłowy kariotyp człowieka oraz różne typy determinacji płci (w testach student zaznacza 65-82% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dostatecznym opisuje budowę chromosomów oraz molekularne podłoże mutagenezy (w testach w stopniu bardzo dobrym zna procesy takie jak cykl komórkowy, proliferacja, różnicowanie i starzenie się komórek, apoptoza i nekroza oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu (w testach student zaznacza powyżej 95% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dobrym opisuje w stopniu bardzo prawidłowy kariotyp dobrym opisuje człowieka oraz różne typy prawidłowy kariotyp determinacji płci (w człowieka oraz różne testach student zaznacza typy determinacji płci (w 83-95% prawidłowych testach student zaznacza odpowiedzi) powyżej 95% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dobrym opisuje w stopniu bardzo budowę chromosomów oraz dobrym opisuje budowę molekularne podłoże chromosomów oraz mutagenezy (w testach molekularne podłoże student zaznacza 83-95% mutagenezy (w testach (w testach student zaznacza mniej niż 65% prawidłowych odpowiedzi) nie potrafi opisać prawidłowo aberracji autosomów i heterochromosomów LK1_bimo będących przyczyną _W08 chorób (w testach student zaznacza mniej niż 65% prawidłowych odpowiedzi) nie potrafi określić korzyści i zagrożeń wynikających z obecności w ekosystemie LK1_bimo organizmów _W09 zmodyfikowanych genetycznie (w testach student zaznacza mniej niż 65% prawidłowych odpowiedzi) nie potrafi obsługiwać LK1_bimo mikroskopu _U01 optycznego student zaznacza powyżej 95% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dostatecznym w stopniu dobrym opisuje w stopniu bardzo opisuje aberracje aberracje autosomów i dobrym opisuje autosomów i heterochromosomów aberracje autosomów i heterochromosomów będące przyczyną chorób heterochromosomów będące przyczyną chorób (w testach student będące przyczyną chorób (w testach student zaznacza 83 - 95% (w testach student zaznacza 65-82% prawidłowych zaznacza powyżej 95% prawidłowych odpowiedzi) prawidłowych odpowiedzi) odpowiedzi) Brak poprawnej LK1_bimo dokumentacji _U02 ćwiczeniowej nie potrafi współdziałać i LK1_bimo pracować w grupie, _K01 przyjmując w niej różne role nie jest świadomy własnych ograniczeń i LK1_bimo nie wie kiedy zwrócić _K02 się do eksperta 29 29.1 29.2 29.3 29.4 student zaznacza 6582% prawidłowych odpowiedzi) prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dostatecznym określa korzyści i zagrożenia wynikające z obecności w ekosystemie organizmów zmodyfikowanych genetycznie (w testach student zaznacza 6582% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu dobrym określa korzyści i zagrożenia wynikające z obecności w ekosystemie organizmów zmodyfikowanych genetycznie (w testach student zaznacza 82-95% prawidłowych odpowiedzi) w stopniu bardzo dobrym określa korzyści i zagrożenia wynikające z obecności w ekosystemie organizmów zmodyfikowanych genetycznie (w testach student zaznacza powyżej 95% prawidłowych odpowiedzi) potrafi obsługiwać mikroskop optyczny w stopniu dostatecznym potrafi obsługiwać mikroskop optyczny w stopniu dobrym potrafi obsługiwać mikroskop optyczny w stopniu bardzo dobrym wykonanie dokumentacji ćwiczeniowej w stopniu dostatecznym potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role w stopniu dostatecznym jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy zwrócić się do eksperta w stopniu dostatecznym wykonanie dokumentacji ćwiczeniowej w stopniu dobrym potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role w stopniu dobrym wykonanie dokumentacji ćwiczeniowej w stopniu bardzo dobrym potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role w stopniu bardzo dobrym jest świadomy własnych jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy ograniczeń i wie kiedy zwrócić się do eksperta w zwrócić się do eksperta stopniu dobrym w stopniu bardzo dobrym Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 10 Sale ćwiczeń KBM 101 i 102 Miejsce odbywania się zajęć Harmonogram na stronie Miejsce i godziny konsultacji http://biolmolgen.slam.katowice.pl Sylabus kursu zawierający słowa kluczowe i definicje wybranych terminów, wskazane i zalecane podręczniki, konspekt kursu, konspekty prezentacji, wydruki kariogramów, elektonogramy, preparaty mikroskopowe, karty pracy Materiały do zajęć KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. Nazwa modułu/przedmiotu Kod modułu/przedmiotu Diagnostyka Obrazowa 1 dio1 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Przynależność do grupy przedmiotów nauki kliniczne zabiegowe obowiązkowy Status modułu/przedmiotu Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek Lekarski Rok I Semestr II Wykłady 7 Seminaria 2 Ćwiczenia 6 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych zaliczenie testowe na ocenę Forma zakończenia przedmiotu Jednostka realizująca moduł/przedmiot Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej S.U.M. http://radiologiakatowice.sum.edu.pl Adres/telefon/strona internetowa Dr hab. n. med. Jan Baron Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie Dr hab.n. med. Joanna Pilch-Kowalczyk; przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, [email protected] nazwisko, email) 13. 14. 15. 16. 17. Joanna Machnik-Broncel, Magdalena MachnikowskaSokołowska, Małgorzata Korzekwa, Tomasz Lebda Wyborny, 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 20. Nr C1 Opis wymagania Znajomość podstaw fizycznych nastepujących metod obrazowania: rtg, TK, USG,MR. Cele kształcenia Opis celu Student zna podstawy fizyczne poszczególnych badań obrazowych. C2 Student porafi oszacować negatywne skutki badania wynikające z narażenia pacjenta na promieniowanie jonizujące, pole elektromagnetyczne, środki kontrastowe.Zna zasady ochrony radiologicznej. C3 Student potrafi rozpoznawać poszczególne struktury anatomiczne w różnych badaniach obrazowych. 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK LK1_dio1 _W01 LK1_dio1 _W02 Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza Posiada wiedzę z zakresu anatomii radiologicznej ciała pacjenta w różnych metodach obrazowych. Odniesienie Odniesienie do celów do treści kształcenia program. Odniesienie do EK ze standardu c1-c3, w1-w4, A.W.1 C1 s1, s2 B.W.8. Student stosuje się do zasad ochrony radiologicznej. C2 s1 B.U.2. Ocenia szkodliwość dawki promieniowania jonizującego. C2 s1 B.U.2 Zna fizyczne podstawy nieinwazyjnych metod obrazowania. C3 umiejętności LK1_dio1 _U01 LK1_dio1 _U02 LK1_dio1 _U03 Wnioskuje o relacjach między strukturami anatomicznymi na podstawie badań obrazowych (zdjęcia przeglądowe, badania kontrastowe, TK,MR) kompetencje C3 LK1_dio1 _K01 Student posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność C1-C3 stałego kształcenia się. 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY c1-c3, w1-w4 A.U.4. s1-s2, c1c3, w1K.4. w4 Liczba godzin Anatomia narządów kl. piersiowej w różnych metodach obrazowania z uwzgl.najcz. patologii. Anatomia narządów j. brzusznej i miednicy małej w różnych met. obraz. z uwzgl.najcz. pat. Anatomia OUN w różnych metodach obrazowania z uwzgl. najczęstszych. patologii. Anatomia układu mięśniowo-szkieletowego w różnych metodach obrazowania z uwzględnieniem najczęstszych patologii. Σ w1 w2 w3 w4 22.2. Promieniowanie RTG, powstawanie obrazu RTG. Ochrona radiologiczna. Ultrasonografia, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny - podstawy metodyki badań. s2 1 Forma zajęć: ĆWICZENIA Anatomia radiologiczna układu kostno-mięśniowego.Anatomia radiologiczna układu oddechowego, serca i dużych naczyń Anatomia radiologiczna OUN i gruczołów dokrewnychoraz gruczołu piersiowego. Anatomia radiologiczna układu układu trawiennego. Anatomia radiologiczna układu moczowo-płciowego. Zaliczenie. c1 c2 c3 23. 24. Nr EK 1 7 1 Σ 22.3. 2 2 Liczba godzin Forma zajęć: SEMINARIA s1 2 2 Liczba godzin 2 2 2 6 Σ Stosowane narzędzia dydaktyczne Prezentacje multimedialne przedstawiane na monitorze komputerów, ewentualnie z użyciem rzutnika multimedialnego 1. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia LK1_dio1_ W01 Opisanie na zdjęciach z badań obrazowych 20 szczegółów anatomicznych. uzyskanie 7/10 punktów z testu. LK1_dio1_ W02 Znajomość podstaw fizycznych rtg, TK, USG,MR. Ocena aktywności studenta - wykazanie elementarnej wiedzy podczas zajęć z nauczycielem akademickim. LK1_dio1_ U01 Student stosuje się do zasad ochrony radiologicznej. Potrafi prawidłowo zastosować zasady ochrony radiologicznej na przykładzie. LK1_dio1_ U02 Ocenia szkodliwość dawki promieniowania jonizującego. Potrafi oszacować rząd wielkości dawki promieniowania jonizującego na przykładzie. LK1_dio1_ U03 Wnioskuje o relacjach między strukturami anatomicznymi Potrafi omówić wzajemne relacje anatomiczne na podstawie badań obrazowych (zdjęcia przeglądowe, na wybranych zdjęciach. badania kontrastowe, TK,MR) LK1_dio1_ K01 W trakcie zajęć weryfikuje na bieżąco swoją wiedzę. Prezentacja prawidłowych zachowań. 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w wykładach 7 udział w seminariach 2 udział w ćwiczeniach 6 15 7 3 0 10 25 1 Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ 26. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 0,25 0,25 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. 2. 3. 4. 27.2. 1. 2. 3. 4. 5. 28. Nr EK LK1_dio1_ W01 LK1dio1_W02 LK1_dio1_ U01 0,5 Literatura Literatura podstawowa "Radiologia" pod red. B.Pruszyńskiego, wydanie II, PZWL, Warszawa 2003-2011 Część ogólna.Rozdziały: 2, 4, 5. "Anatomia radiologiczna RTG, TK, MR, USG, SC" B.Daniel, B. Pruszyński, PZWL, Warszawa 2005 (atlas) "Anatomia ultrasonograficzna"( kolorowy atlas) B.Block, PZWL, Warszawa 2005, 2013 "Wprowadzenie do diagnostyki obrazowej" pod red. J. Barona, J. Pilch-Kowalczyk, S.U.M. 2012 Literatura uzupełniająca "Atlas obrazowy anatomii człowieka" J.Weir, P.H. Abrahams, Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2005 "Imaging atlas og human anatomy" J.Weir, P.H. Abrahams, Mosby 2010 "Normal findings in CT and MR" T.Moeller, E. Reif, Thieme, New York 1999 "Normal findings in radiography" T.Moeller, Thieme New York 2000 "Anatomia radiologiczna" F.Slaby, E. Jacobs, Elsevier Urban&Partner, Wrocław 1998 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 Nie posiada dostatecznej wiedzy na temat szczegółów anatomicznych. Nie posiada dostat. wiedzy na temat podstaw fizycznych badań obrazowych. Posiada dostateczną wiedzę na temat szczegółó∑ anatomicznych. Posiada dost. wiedzę o podstawach fizycznych badań obrazowych. Posiada wiedzę w stopniu dobrym na temat szczegółów anatomicznych. Posiada wiedzę o podstawach fizycznych obrazowania w stopniu dobrym. Nie zna zasad ochrony radiologicznej. Zna zasady ochrony radiologicznej w stopniu dostatecznym. Zna zasady ochrony Zna zasady ochrony radiologicznej w stopniu radiologicznej w stopniu dobrym. bardzo dobrym. Posiada wiedę w stopniu bardzo dobrym na temat szczegółów anatomicznych. Posiada wiedzęo podstawach fizycznych obrazowania w stopniu bardzo dobrym. LK1_dio1_ U02 LK1_dio1_ W03 LK1_dio1_ K01 29. Nie potrafi ocenić szkodliwości dawki promieniowania rtg. Nie potarfi oceniać wzajemnych relacji między strukturami anatomicznymi w badaniach obrazowyc. Nie potrafi na bieżąco ocenić swojej wiedzy. W stopniu dostetecznym ocenia szkodliwość dawki promieniowania rtg. W stopniu dost. ocenia relacje między strukturami anatomicznymi w bad. obrazowych. W stopniu dobrym ocenia szkodliwość dawki prom.rtg. W stopniu bdb ocenia szkodliwość dawki prom.rtg. W stopniu dobrym ocenia relacje między strukturami anatomicznymi w bad. obrazowych. W stopniu bdb. ocenia relacje między strukturami aoatomicznymi w bad. obrazowych. W stopniu dostatecznym weryfikuje na bieżąco swoją wiedzę. W stoniu dobrym na bieżąco weryfikuje swoją wiedzę. W stopniu bdb. na bieżąco weryfikuje swoją wiedzę. 29.2 Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20-25 Liczebność grup ćwiczeniowych 10 Centrum Dydaktyki i Symulacji Medycznej S.U.M. Miejsce odbywania się zajęć Katowice-Ligota 29.3 Miejsce i godziny konsultacji Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej S.U.M. W SP CSK, poniedziałki między 13 a14 29.4 Materiały do zajęć brak szczególnych wymagań 29.1 KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. Nazwa modułu/przedmiotu Kod modułu/przedmiotu Etyka lekarska etle 3. Przynależność do grupy przedmiotów Nauki behawioralne i społeczne z elementami profesjonalizmu 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Status modułu/przedmiotu Poziom kształcenia Forma studiów Profil kształcenia Język prowadzenia zajęć Kierunek Rok Semestr przedmiot obowiązkowy jednolite studia magisterskie stacjonarne praktyczny polski lekarski I II Ilość realizowanych godzin dydaktycznych W:5 Forma zakończenia przedmiotu zaliczene 14. Jednostka realizująca moduł/przedmiot Zakład Filozofii, Katedry Filozofii i Nauk Humanistycznych WNoZ 15. 16. Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki ul. Medyków 12, 40-752 Katowice dr hab. Lesław Niebrój Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) dr hab. Lesław Niebrój, [email protected] 12. 13. 17. S:5 Ćw:10 18. dr hab. Lesław Niebrój, dr Katarzyna Szmaglińska, Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, dr Monika Fajler, dr Bogusław Zapart, nazwisko, email) [email protected] 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 20. Nr C1 C2 Opis wymagania Ogólne przygotowanie w zakresie humanistyki na poziomie maturalnym Cele kształcenia Opis celu Zapoznanie studentów z podstawowąterminologią etyczną oraz zasadami dyskursu etycznego Zapoznanie studentów z dokumentami deontologii zawodowej. Wypracowanie umiejętności rozpoznawania dylematów moralnych i zasadniczych sposobów ich C3 rozwiązywania. 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK1_etle_W01 zna i rozumie główne pojęcia, teorie, zasady i reguły etyczne służące jako ogólne ramy właściwego interpretowania i analizowania zagadnień moralno-medycznych C1 w1,w2,s1 D.W13 LK1_etle_W02 Zna zasady altruizmu i odpowiedzialności klinicznej i ma świadomość zasad funkcjonowania zespołu terapeutycznego C2 w3,s3,c1D.W14 5 LK1_etle_W03 zna kulturowe, etniczne i narodowe uwarunkowania zachowań ludzkich C3 s2,c1-5 D.W15 umiejętności LK1_etle_U01 przestrzega wzorców etycznych w działaniach zawodowych C1 c1-5 D.U12 LK1_etle_U02 posiada zdolność rozpoznawania etycznych wymiarów decyzji medycznych i odróżniania aspektów faktualnych od normatywnych C1 c1-5 D.U13 LK1_etle_U03 przestrzega praw pacjenta, w tym: prawa do ochrony danych osobowych, prawa do intymności, prawa do informacji o stanie zdrowia, prawa do wyrażenia świadomej zgody na leczenie lub odstąpienie od niego oraz prawa do godnej śmierci C2, C3 LK1_etle_U04 wykazuje odpowiedzialność za podnoszenie swoich kwalifikacji i przekazywanie wiedzy innym C3 w1,w3,c1 D.U14 -5 w1,s3 D.U15 kompetencje LK1_etle_K01 potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym C1,C2,C3 LK1_etle_K02 kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu LK1_etle_K03 w1-3,c1-5 K.1 C2 w3,c1-5 K.2 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C2 w3,c1-5 K.3 LK1_etle_K04 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się C3 s3, c1-5 K.4 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 w3 Liczba godzin 2 2 1 Kontekst historyczno-społęczny powstania etyki biomedycznej Główne zasady etyki lekarskiej Kodeksy etyki zawodowej (krajowe i międzynarodowe) Σ 22.2. s1 Forma zajęć: SEMINARIA Uzasadnienie antropologiczne dla norm etycznych 5 Liczba godzin 2 s2 s3 2 1 Pluralizm moralny a obowiązki etyczne Charakter prima facie/aktualny norm moralnych. Rola roztropności. Σ 22.3. Liczba godzin Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 c2 c3 c4 2 2 2 2 Kazusy etyczne dotyczące medycznych ingerencji w prokreację Problematyka aborcji Świadoma zgoda pacjenta - jej podstawowe typy Transplantacje - sprawiedliwa alokacja środków w medycynie Prawo do godnej śmierci, problem terapii bezużytecznej i nadzwyczajnych środków terapeutycznych c5 2 Σ 23. 1. 2. 3. 4. 24. Nr EK Stosowane narzędzia dydaktyczne Wykład Prezentacje multumedialne Odgrywanie scenek Dyskusja ukierunkowana Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji odpowiedzi poprawne na 60% pytań zaliczenie pisemne/pytania otwarte odpowiedzi poprawne na 60% pytań zaliczenie pisemne/pytania otwarte odpowiedzi poprawne na 60% pytań aktywność na ćwiczeniach realizacja zadań w programie ćwiczeń aktywność na ćwiczeniach realizacja zadań w programie ćwiczeń aktywność na ćwiczeniach realizacja zadań w programie ćwiczeń aktywność na ćwiczeniach realizacja zadań w programie ćwiczeń LK1_etle_K01 aktywność na ćwiczeniach realizacja zadań w programie ćwiczeń LK1_etle_K02 aktywność na ćwiczeniach realizacja zadań w programie ćwiczeń LK1_etle_K03 aktywność na ćwiczeniach realizacja zadań w programie ćwiczeń LK1_etle_K04 aktywność na ćwiczeniach realizacja zadań w programie ćwiczeń 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) LK1_etle_W02 LK1_etle_W03 LK1_etle_U01 LK1_etle_U02 LK1_etle_U03 LK1-etle_U04 Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Samodzielna praca studenta 10 Warunki zaliczenia zaliczenie pisemne/pytania otwarte LK1_etle_W01 5 Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności 5 udział w wykładach 5 udział w seminariach 10 udział w ćwiczeniach Σ 20 30 przygotowanie do ćwiczeń 10 przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ 26. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot 0 40 60 2 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 0,5 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 0,5 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. 2. 3. 27.2. 1. 2. 28. Nr EK LK1_etle_W01 LK1_etle_W02 LK1_etle_W03 LK1_etle_U01 1 Literatura Literatura podstawowa Beauchamp TL., Childress JF., Zasady etyki medycznej, Warszawa: KiW 1996 Niebrój LT., Bioetyka programów życiowych, Katowice: SUM 2010 Jonkisz A, Niebrój LT (red). Wprowadzenie do filozofii. Podręcznik dla studentów kierunków meddycznych, Katowice: Sum 2013 Literatura uzupełniająca Niebrój LT., Dziecko pacjentem. Dylematy etyczne w pediatrii, Katowice: SUM 2012 Medycyna a prawa człowieka, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 1996 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 nie potrafi definiować podstawowych terminów etycznych , zasad i norm moralnych nie potrafi wskazaćgłównyc dokumentów deontologii medycznej ani wymienić obowiązujących w nich zasad nie potrafi wskazać na różnice moralne obecne w różnych tradycjach kulturowych w czasie realizacji zadań ćwiczeniowych nie potrafi wskazać głównych wzorców etycznych obowiązującyc w dancyh stytuacjach potrafi definiować podstawowe terminy etyczne rozumioe treść głownych zasad bioetyki potrafi definiować terminy etyczne, rozumie główne zasady i umie wyprowadzać reguły z nich wynikające realizuje wymagania na ocenę dobrą o ponadto umie specyfikować i balansować zasady moralne potrafi wymienić główne dokumenty deontologii medycznej, wykazuje orientację co do głównych norm w nich zapisanych potrafi wymienić dokumenty deontologiczne świata medycznego i treści zawartych w nich norm a podato umie powiązać je z ogólnymi zasadami etycznymi realizuje wymagania na ocenę dobrą o ponadto umie samodzielnie rozwiązywać dylematy moralne powołując się na zosady deontologii medycznej potrafi wymienić główne różnice w postrzeganiu moralności w głównych tradycjach kulturowych współczesności spełnia wymagania stawiane na ocenę dostateczną, a ponadto potrafi do róznic kulturowych odnieść teorię tolerancji w czasei realizacji zadań ćwiczeniowych potrafi odnieść się do podstawowych wzorców etyki zawodowej jest świadom wzorców etyki zawodowej obowiązujących w danej sytuacji i potrafi uzasadnić ich słuszność spełnia wymagania stawiane na ocenę dobrą, a ponadto wykazuje się praktyczną wiedząo prowadzeniu dyskursu na poziomie szerokiej równowagi refleksyjnej spełnia wymagania stawiane na ocenę dobrą, a ponadto umie rozwiązywać konflikty pomiędzy wzorcami etycznymi, które w danej sytuacji wchodzą w konflikt LK1_etle_U02 LK1_etle_U03 LK1_etle_U04 LK1_etle_K01 LK1_etle_K02 LK1_etle_K03 LK1_etle_K04 nie potrafi wskazać na wartość moralną podejmowanych przez siebie działań jest świadomy wartości moralnej podejmowanych przez siebie działań spełnia wymogi na ocenę dostateczną a ponadto potrafi powiązać ocenę moralną działań z teorią etyczną nie potrafi wymienić głównych praw pacjenta potrafi wymienić prawa pacjenta i wskazać na dokumenty o nich mówiące rozumie prawa pacjenta w szerszej perspektywie praw człowieka nie rozumie powiązania pomiędzy posiadaną przez siebie wiedzą medyczną a odpowiedzialnością moralną za pacjenta rozumie dynamiczny charakter nauki i wynikający z niego etyczny obowiązek ustawicznego samokształcenia spełnia wymagania stawiane na ocenę dostateczną, a ponadto potrafi wskazać na główne drogi samokształecnia (ustawicznego kształcenia) dostępne dla lekarzy student potrafi nawiązać oparty na zasadach student nie potrafi etyczncyh kontakt z nawiązać opartego drugim człowiekiem, na szacunku dla potrafi też go utrzymać w godności stopniu zadawalającym człowieka kontaktu z drugą osobą student potrafi dobrze nawiążać kontakt z drugim człowiekiem, ze zrozumieniem specyficznej sytuacji chorego, podejmując działania minimalizujące asymetrię realacji lekarz-pacjent spełnia wymogi stawiane na ocenę dobrą a ponadto potrafii krytycznie oceniać stosowalność poszczególnych zasad w konkretnej sytuacji rozumie dynamiczny chcarakter prawa naturalnego i jego znaczenie dla interpretacji praw pacjenta spełnia wymogi stawiane na ocenę dobrą a ponadto potrafii krytycznie oceniać wartość oferty edukacyjnej kształcenia ustawicznego student spełnia wymagania stawiane na ocenę dobrą, a ponadto cechuje się kompetencją kulturową pozwalającą na zachowanie zasad etycznych w relacjach międzykulturowych student spełnia wymagania stawiane student nie potrafi student potrafi wykazać student w stopniu dobrym i z na ocenę dobrą, a przełamać się altruizmem, rozumie wypracowaną umiejętnością ponadto cechuje się dylematu istotę sądów rozważnych podejmuje działania kierujące spostrzegawczością i praktycznego w medycynie i się zasadą pierwszeństwa wrażliwością na pomiędzy dobrem implementuje je w realcji dobra pacjenta naruszenie zasady własnym a dobrem z chorym pierwszeństwa dobra chorego pacjenta student spełnia studnet nie student stosuje regulacje wymagania stawiane kontroluje norm deontologicznych na ocenę dobrą, a przekazu i ochrony (głównie Kodeksu etyki studnet praktycznie ponadto wykazuje się tajemnicy lekarskiej) w sprawie wprowadza w życie zasadę krytyczną zawodowej, zachowania tajemnicy ochrony danych pacjenta kreatywnością w narusza prawa lekarskiej i praw pacjenta wiążąc ją w swoim ocnenie zastanych pacjenta postepowaniu (ufundowując) standardów w zasadzie szacunku dla deontologicznych w autonomii zakresie przestrzegania tajemnicy zawodowej i praw pacjenta student nie student rozumie student umie wskazać i podjąć student wykazuje się wykazuje się dynamiczny charakter działania zmierzające do zdolnością powiązania świadomością wiedzy medycznej i ustawicznego zobowiązania do ograniczeń wiedzy potrzebę ustawicznego samoksztalcenia, jest ustawicznego medycznie, nie samokształcenia zorientowany w ofercie kształcenia z normami wykazuje dostępnej pod tym względem moralnymi i siępostawą dla lekarzy standardami charakteru otwartości na moralnego zdobywanie nowej wiedzy 29. 29.1 29.2 29.3 29.4 Inne przydatne informacje o module/przedmiocie 20 seminaryjch Liczebność grup 20 ćwiczenioch CDiSM Miejsce odbywania się zajęć Zakład Filozofii, ul. Medyków 12, pokój 202 Miejsce i godziny konsultacji Materiały do zajęć KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Nazwa modułu/przedmiotu Genetyka Kod modułu/przedmiotu gene Przynależność do grupy przedmiotów Nauki Przedkliniczne Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia studia magisterskie jednolite Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek Lekarski Rok 1 Semestr 2 W:15 S:5 Ćw:10 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu zaliczenie Zakład Genetyki Klinicznej Katedry Biologii i Jednostka realizująca moduł/przedmiot Genetyki Adres/telefon/strona internetowa http://biolmolgen.slam.katowice.pl Kierownik jednostki dr n. med. Małgorzata Zofia Lisik Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) dr n. med. Małgorzata Zofia Lisik ([email protected]) 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) Prof. Aleksander l.Sieroń ([email protected]), dr n. med. Małgorzata Zofia Lisik ([email protected]), dr n. med. Antoni Pyrkosz ([email protected]), lek. Jacek Anioł ([email protected]) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji 17. Nr 1. 2. Opis wymagania Znajomość podstawowych pojęć z zakresu genetyki na poziomie szkoły średniej Znajomość molekularnych mechanizmów genetycznych 20. Cele kształcenia Nr Opis celu Poznanie mechanizmów dziedziczenia C1 Poznanie molekularnych molekularnych podstaw mutagenezy C2 Poznanie zasad konstuowania i analizy rodowodów (danych z wywiadu rodzinnego) C3 Poznanie podstaw diagnostyki aberracji choromosomowych oraz mutacji genowych C4 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK1_gene_ W01 zna zasady uzyskiwania danych z wywiadu rodzinnego C3 c4 C.W5. LK1_gene_ W02 zna podstawowe pojęcia z zakresu genetyki C1 w1, w2,w8 A.W4. LK1_gene_ W03 LK1_gene_ W04 opisuje prawidłowy kariotyp człowieka C4 w3, s1,c1 B.W21. opisuje molekularne podłoże mutagenezy C2 w5,s3 C.W4 opisuje aberracje chromosomowe będące przyczyną chorób człowieka C4 s2, c2 C.W10. LK1_gene_ W05 umiejętności LK1_gene_ U01 potrafi przedstawić dabne z wywiadu rodzinnego w postaci rodowodu C1 c4 C.U1. LK1_gene_ U02 potrafi określić typ dziedziczenia na podstawie analizy rodowodu C1 w6,s3,c5 C.U1. LK1_gene_ U03 potrafi okreslić ryzyko wystapienia choroby w danej rodzinie C1 w4, C.U1. w6,w7,c5 kompetencje LK1_gene_ K01 potrafi współdziałać i pracować w grupie przyjmując różne role C1 c1 K.4 LK1_gene_ K02 jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy zwrócić się do eksperta C1 c1 K.4 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY Liczba godzin w1 Wprowadzenie do genetyki 2 w2 Cytogenetyczne podstawy dziedziczenia w3 w4 w5 w6 w7 w8 Genom człowieka Prawa Mendla Mutageneza i mutacje Dziedziczenie pozajądrowe Metody badań cytogenetycznych Wybrane zagadnienia z genetyki populacyjnej 2 2 2 2 2 1 Σ 22.2. s1 s2 s3 s4 s5 Liczba godzin Forma zajęć: SEMINARIA Prawidłowy kariotyp człowieka. Nomenklatura cytogenetyczna Aberracje chromosomowe liczbowe i strukturalne Molekularne podłoże mutagenezy Zasady konstruowania i analizy rodowodów Analiza i interpretacja wyników badań molekularnych 1 1 1 1 1 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA 15 5 Liczba godzin c1 c2 c3 c4 c5 23. 1. 2. 3. 4. 24. Nr EK Analiza kariotypów człowieka Aberracje chromosomowe - obraz kliniczny zapis i interpretacja nieprawidłowego kariotypu Wybrane choroby jednogenowe. Korelacje fenotyp genotyp Konstruowanie i analiza rodowodów Określanie ryzyka wystąpienia choroby w danej rodzinie na podstawie analizy rodowodu Σ Stosowane narzędzia dydaktyczne Wykłady Seminaria Ćwiczenia Prelekcje wykonywane przez nauczyciela i studentów na wybrane tematy Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia LK1_gene_W 01 LK1_gene_W 02 LK1_geen_W 03 LK1_gene_W 04 LK1_gene_W 05 sprawdzian ustny uzyskanie prawidłowej odpowiedzi sprawdzian pisemny uzyskanie prawidłowej odpowiedzi sprawdzain ustny uzyskanie prawidłowej odpowiedzi sprawdzian pisemny uzyskanie prawidłowej odpowiedzi sprawdzian pisemny uzyskanie prawidłowej odpowiedzi LK1_geen_U 01-U03 prawidłowe wykonanie dokumentacji zaliczenie LK1_geen_K 01-K02 obserwowanie studentów w trakcie ćwiczeń stosowanie metod ustawicznego poszerzania swojej wiedzy 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Samodzielna praca studenta 26. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy Literatura Literatura podstawowa 2 2 2 2 10 Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 15 udział w seminariach 5 udział w ćwiczeniach 10 Σ 30 przygotowanie do ćwiczeń 30 przygotowanie do zaliczenia 15 przygotowanie do egzaminu 0 Σ 75 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 27. 27.1. 2 2,5 1 0,5 1 1. 27.2. 1. Genetyka medyczna (red B. Kałużewski) Elsevier Urban& Partner 2013 Literatura uzupełniająca Biologia molekularna. Elementy genetyki klinicznej. (red. J.Bal) PWN 2001 28. Nr EK Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 LK1_geneW01 nie zna zasad uzyskiwania zna zasady uzyskiwania danych danych z wywiadu z wywiadu rodzinnego w rodzinnego stopniu dostatecznym Na ocenę 4 Na ocenę 3 Na ocenę 5 zna zasady uzyskiwania zna zasady uzyskiwania danych z wywiadu rodzinnego danych z wywiadu rodzinnego w stopniu dobrym w stopniu bardzo dobrym zna podstawowe pojęcia z LK1_gene_W nie podstawowych pojęć z zakresu genetyki w stopniu zakresu genetyki 02 dostatecznym zna podstawowe pojęcia z zakresu genetyki w stopniu dobrym zna podstawowe pojęcia z zakresu genetyki w stopniu bardzo dobrym nie potrafi opisać LK1_gene_W prawidłowego kariotypu 03 człowieka potrafi opisać prawidłowy ariotyp człowieka w stopniu dostatecznym potrafi opisać prawidłowy kariotyp w stopniu dobrym potrafi opisać prawidłowy kariotyp człowieka w stopniu bardzo dobrym nie potrafi opisać LK1_gene_W molekularnego podłoża 04 mutagenezy potrafi opisać molekularne podłoże mutagenezy w stopniu dostatecznym potrafi opisać molekularne podłoże mutagenezy w stopniu dobrym potrafi opisać molekularne podłoże mutagenezy w stopniu bardzo dobrym potrafi opisać aberracje chromosomowe w stopniu dobrym potrafi opisać aberracje chromosomowe w stopniu bardzo dobrym potrafi opisać aberracje LK1_gene_W nie potrafi opisać aberracji chromosomowe w stopniu chromosomowych 05 dostatecznyn LK1_gene_U 01 nie potrafi przedstawić danych z wywiadu rodzinnego w postaci rodowodu potrafi przedstawić dane z wywiadu rodzinnego w postaci rodowodu w stopniu dostatecznym potrafi przedstawić dane z wywiadu rodzinnego w postaci rodowodu w stopniu dobrym potrafi przedstawić dane z wywiadu rodzinnego w stopniu bardzo dobrym LK1_gene_U 02 nie potrafi określić typu dziedziczenia na postawie analizy rodowodu potrafi określić typ dziedziczenia na postawie analizy rodowodu w stopniu dostatecznym potrafi określić typ dziedziczenia na podstawie rodowodu w stopniu dobrym potrafi określić typ dziedziczenia na podstawie analizy rodowodu w stopniu bardzo dobrym LK1_gene_U 03 nie pokreślić ryzyka wystąpienia choroby w danej rodzinie potrafi określić ryzyko wystąpienia choroby w danej rodzinie w stopniu dostatecznym potrafi określić ryzyko wystąpienia choroby w danej rodzinie w stopniu dobrym potrafi określić ryzyko wystąpienia choroby w danej rodzinie w stopniu bardzo dobrym LK1_gene_K 01 nie potrafi współdziałać w potrafi współdziałać w grupie w grupie stopniu dostatecznym potrafi współdziałać w grupie w stopniu dobrym potrafi współdziałać w grupie w stopniu bardzo dobrym LK1_gene_K 02 nie jest śwaidimy własnych ograniczeń jest świadom własnych ograniczeń w stopniu dobrym jest świadom własnych ograniczeń w stopniu bardzo dobrym 29. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych Liczebność grup ćwiczeniowych 29.1 29.2 29.3 29.4 jest śwaidom własnych ograniczeń w stopniu dostatecznym Miejsce odbywania się zajęć Miejsce i godziny konsultacji Materiały do zajęć 20 10 Sale ćwiczeń 101 i 102 Katedry Biologii Molekularnej dostępne w Zakładzie Genetyki Klinicznej fartuchy lekarskie KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. Nazwa modułu/przedmiotu 2. Kod modułu/przedmiotu Przynależność do grupy przedmiotów Obowiązkowy Status 3. 4. HISTOLOGIA Z EMBRIOLOGIĄ I ELEMENTAMI CYTOFIZJOLOGII heec Nauki Morfologiczne/Naukowe Podstawy Medycyny modułu/przedmiotu 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Poziom kształcenia Studia II stopnia, jednolite magisterskie Forma studiów Stacjonarne Profil kształcenia Ogólnoakademicki Język prowadzenia zajęć Polski Kierunek Lekarski Rok Pierwszy Semestr I i II S:40 Ćw:70 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych W:20 Egzamin Forma zakończenia przedmiotu KATEDRA I ZAKŁAD HISTOLOGII I EMBRIOLOGII Jednostka realizująca moduł/przedmiot ul. Medyków 18, 40-752 Katowice/tel. 32 2526574 /histologia.sum.edu.pl Adres/telefon/strona internetowa Prof.dr hab. Ryszard Wiaderkiewicz Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, Dr Danuta Plewka; [email protected] nazwisko, email) prof.dr hab. Ryszard Wiaderkiewicz, [email protected]; dr hab. Piotr Czekaj, [email protected]; dr Danuta Plewka, [email protected]; dr Aleksandra Suszka-Świtek, [email protected]; dr Anna Wiaderkiewicz, [email protected]; mgr Aleksandra Bryzek, [email protected]; mgr Katarzyna Bogus, [email protected]; dr Artur Pałasz; [email protected] 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr Opis wymagania Brak Cele kształcenia Opis celu w zakresie wiedzy 20. Nr C1 C2 C3 Nauczenie mianownictwa histologicznego i embriologicznego. Poznanie struktur komórkowych i ich specjalizacji funkcjonalnej. Zapoznanie z mikroarchitekturą tkanek, macierzy pozakomórkowej oraz narządów. C4 Poznanie stadiów rozwojowych zarodka ludzkiego, budowy błon płodowych i łożyska oraz etapów rozwoju poszczególnych narządów. C6 Zapoznanie ze sposobami komunikacji między komórkami, komórką a macierzą zewnątrzkomórkową oraz szlakami przekazywania sygnałów w komórce. C7 Zapoznanie z procesami proliferacji, różnicowania i starzenia komórek, apoptozy i nekrozy oraz przedstawienie znaczenia tych procesów dla funkcjonowania organizmu. Opis celu w zakresie umiejętności C8 Nauczenie obsługi mikroskopu optycznego - także w zakresie korzystania z imersji. C10 Nauczenie rozpoznawania w obrazach z mikroskopu optycznego struktur histologicznych odpowiadających narządom, tkankom, komórkom. Nauczenie opisu i interpretacji ich budowy oraz relacji między budową i funkcją. Nauczenie posługiwania się mianownictwem histologicznym i embriologicznym w mowie i piśmie. C11 21. Opis celu w zakresie kompetencji społecznych Nabycie umiejętności stałego dokształcania Efekty kształcenia (EK) C9 Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK1_heec_ W01 Zna mianownictwo histologiczne i embriologiczne C1 W1-W20, S2S19 A.W1 LK1_heec_ W02 Zna struktury komórkowe i ich specjalizacje funkcjonalne C2 W2, S2 A.W4 LK1_heec_ W03 Zna mikroarchitekturę tkanek, macierzy pozakomórkowej oraz narządów C3 W3, W6, W11-W17, S2, S8-S19 A.W5 LK1_heec_ W04 Zna stadia rozwojowe zarodka ludzkiego, budowę błon płodowych i łozyska oraz etapy rozwoju poszczególnych narządów C4 W3, W6, W11-W18, S4, S5, S19 A.W6 LK1_heec_ W05 Zna sposoby komunikacji między komórkami, komórką a macierzą zewnątrzkomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce C5 W3, W8, S14 B.W21 LK1_heec_ W06 Zna procesy proliferacji, różnicowania i starzenia komórek, apoptozy i nekrozy oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu. C6 W10, S2 B.W22 LK1_heec_ W07 Zna problematykę komórek macierzystych C7 W19 B.W23 umiejętności LK1_heec_ U01 Obsługuje mikroskop optyczny - także w zakresie korzystania z imersji C8 C1, C4 A.U1 LK1_heec_ U02 Rozpoznaje w mikroskopie optycznym struktury charakterystyczne dla narządów, tkanek i komórek. Interpretuje ich budowę oraz relacje między ich budową a funkcją. C9 S2-S19, C2C16 A.U2 LK1_heec_ U03 Posługuje się mianownictwem histologicznym i embriologicznym w mowie i piśmie C10 S2-S19, C2C16 A.U5 C11 S1-S19; C1C16 K.4 kompetencje LK1_heec_K 01 Posiada umiejętność stałego dokształcania 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 Wprowadzenie do histologii Ultrastruktura komórki - specjalizacje funkcjonalne w3 Tkanka łączna - macierz międzykomórkowa-komunikacja komórki-macierz. Kościotworzenie Tkanka mięśniowa - mechanizm skurczu Układ limfatyczny Układ nerwowy, transport aksoplazmatyczny. Neurogeneza Narządy zmysłów - oko w4 w5 w6 w7 Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 1 w8 w9 w10 w11 Przekaźniki, synapsy, receptory Waskulogeneza i angiogeneza Apoptoza, nekroza. Regeneracja tkanek i narządów Układ pokarmowy - duże gruczoły układu pokarmowego (wątroba, trzustka) 1 1 1 2 w12 Układ endokrynowy - narządy wydzielania wewnętrznego oraz układ rozproszonych komórek endokrynowych 1 w13 w14 w15 w16 w17 w18 w19 Układ moczowy - budowa i funkcja nerki Układ oddechowy Układ płciowy męski Układ płciowy żeński Budowa i czynność błon płodowych i łożyska Embriogeneza - stadia rozwoju zarodka i poszczególnych narządów Komórki macierzyste 1 1 1 1 1 1 1 Σ 22.2. S1 S2 Forma zajęć: SEMINARIA Wprowadzenie do histologii, techniki histologiczne. Przygotowanie materiału do badań w mikroskopie optycznym. Struktura komórki. Różnorodność budowy. Śmierć komórki: apoptoza i nekroza. 20 Liczba godzin 2 2 S3 Nabłonek oraz gruczoły egzokrynowe: klasyfikacja, budowa i funkcja. Modyfikacja budowy nabłonka w zależności od funkcji. 2 S4 Tkanka łączna - budowa i skład substancji międzykomórkowej. Komórki - pochodzenie budowa i funkcja. Budowa kości, procesy kościotworzenia. 2 S5 Krew i hemopoeza: skład krwi, rola komórek krwi. Budowa szpiku. Hemopoeza: komórki macierzyste, linie rozwojowe, regulacja. 2 S6 Tkanka mięśniowa - klasyfikacja. Skurcz mięśni poprzecznie prążkowanych i gładkich. Układ przewodzący serca. Komórki mioepitelialne. 2 S7 Układ krążenia krwi: budowa naczyń. Śródbłonek budowa i funkcja. Typy naczyń włosowatych. Anastomozy. Budowa serca. 2 S8 Układ limfatyczny - podstawowe pojęcia, typy odporności, komórki uczestniczące w odpowiedzi immunologicznej. Centralne i obwodowe układy limfatyczne. 2 S9 Tkanka nerwowa. Klasyfikacja komórek nerwowych. Typy włókien nerwowych. Neuroglej. Pień nerwowy i zwój nerwowy. Ośrodkowy układ nerwowy - organizacja rdzenia kręgowego, kory móżdżku i mózgu. 2 S10 Skóra: komórki i wytwory naskórka. Budowa skóry właściwej i tkanki podskórnej. Unaczynienie i unerwienie oraz zakończenia nerwowe w skórze. 2 S11 Narządy zmysłów - budowa gałki ocznej. Powieka i gruczoł łzowy. Narząd słuchu i równowagi - budowa ucha zewnętrznego, środkowego, wewnętrzenego. 2 S12 Układ pokarmowy cz. 1 - jama ustna, gruczoły ślinowe, budowa zęba, rozwój zęba. Duże gruczoły układu pokarmowego. Wątroba i trzustka. 3 S13 Układ pokarmowy cz. 2 - Budowa cewy pokarmowej, przystosowanie poszczególnych odcinków do ich funkcji. Komórki dokrewne w cewie pokarmowej. 3 S14 Układ endokrynowy: przysadka mózgowa, tarczyca, przytarczyce, nadnercza, szyszynka - budowa i funkcje.Szlaki przekazywania sygnałów w komórce. 2 S15 Układ oddechowy: budowa poszczególnych odcinków, organizacja miąższu płucnego (pęcherzyki płucne, bariera powietrze-krew, typy pneumocytów, surfaktant i jego rola. 2 S16 Układ moczowy, nerka, budowa i lokalizacja odcinków nefronu. Aparat przykłębuszkowy - budowa i funkcje. Drogi moczowe, moczowód, pęcherz moczowy, cewka moczowa. 2 S17 Układ płciowy męski: jądro - budowa i funkcje. Budowa i czynność dróg wyprowadzających. Budowa i czynność gruczołu krokowego, pęcherzyków nasiennych, gruczołów opuszkowo-cewkowych. 2 S18 Układ płciowy żeński cz.1 - jajnik - ogólna organizacja, stadia rozwoju pęcherzyków. Atrezja pęcherzyków. Budowa i powstawanie i funkcje ciałka żółtego. Ciałko białawe. Komórki dokrewne jajnika. Budowa i funkcje jajowodu, macicy i pochwy (zmiany w przebiegu cyklu miesięcznego). Cytologia rozmazów pochwowych. 2 S19 Układ płciowy żeński cz.2 - budowa i funkcje łożyska. 2 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 C14 C15 C16 Obsługa mikroskopu optycznego. Tkanka nabłonkowa. Tkanka łączna. Krew - technika imersyjna. Tkanka mięśniowa. Układ krążenia krwi. Układ limfatyczny. Tkanka nerwowa i układ nerwowy. Skóra Narządy zmysłu. Układ pokarmowy. Gruczoły wydzielania wewnętrznego. Układ moczowy. Układ oddechowy. Układ płciowy męski. Układ płciowy żeński. Σ 23. 1. 2. 3. 4. 24. Nr EK LK1_heec_ W01 40 Liczba godzin 2 2 4 2 4 4 4 4 4 4 12 4 4 4 4 8 70 Stosowane narzędzia dydaktyczne Prezentacje multimedialne (na wykładach, seminariach i ćwiczeniach) Prezentacje obrazów mikroskopowych na ćwiczeniach Samodzielne wyszukiwanie struktur w ćwiczeniowych preparatach histologicznych Rysowanie struktur tkankowych na podstawie obserwacji w mikroskopie świetlnym Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia Ciągła ocena na seminariach. Znajomość mianownictwa histologicznego i embriologicznego. Zaliczenie testowe - cząstkowe Zaliczenie testowe - semestralne LK1_heec_ W02 Egzamin testowy - końcowy Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ocena na seminarium. Znajomość struktur komórkowych i ich specjalizacji. Zaliczenie testowe - cząstkowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne Egzamin testowy - końcowy LK1_heec_ W03 Znajomość mikroarchitektury tkanek, macierzy pozakomórkowej oraz narządów. Zaliczenie testowe - cząstkowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Egzamin testowy - końcowy Znajomość stadiów rozwojowych zarodka ludzkiego, budowy błon płodowych i łożyska oraz etapów rozwoju poszczególnych narządów. Zaliczenie testowe - cząstkowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Egzamin testowy - końcowy Znajomość sposobów komunikacji między komórkami, komórką a macierzą zewnątrzkomórkową oraz szlaków przekazywania sygnałów w komórce Zaliczenie testowe - cząstkowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Egzamin testowy - końcowy Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ocena na seminarium. Znajomość procesów proliferacji, różnicowania i starzenia komórek, apoptozy i nekrozy oraz ich znaczenia dla funkcjonowania organizmu Zaliczenie testowe - cząstkowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne Egzamin testowy LK1_heec_ W07 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ocena na seminarium. Zaliczenie testowe - semestralne LK1_heec_ W06 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Zaliczenie testowe - semestralne LK1_heec_ W05 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Zaliczenie testowe - semestralne LK1_heec_ W04 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne Egzamin testowy - końcowy Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Bieżąca ocena na ćwiczeniach. LK1_heec_ U01 Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego praktycznego Ocena w trakcie egzaminu praktycznego Prawidłowa obsługa mikroskopu świetlnego na ćwiczeniach oraz w trakcie zaliczeń praktycznych i egzaminu praktycznego LK1_heec_ U02 LK1_heec_ U03 Ciągła ocena na ćwiczeniach. Prawidowe znajdowanie i rozpoznanie w mikroskopie optycznym struktur charakterystycznych dla narządów, tkanek i komórek. Zaliczenie testowe - cząstkowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania dotyczące budowy oraz relacji między budową a funkcją (65% poprawnych odpowiedzi). Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego praktycznego Prawidłowe rozpoznanie i nazwanie 3/3 preparatów i 1/3 zadanych szczegółów. Ocena w trakcie egzaminu praktycznego Prawidłowe rozpoznanie i nazwanie 9/10 preparatów i 8/10 szczegółów na preparatach. Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego testowego Ocena w trakcie egzaminu końcowego testowego Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania dotyczące budowy oraz relacji między budową a funkcją (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na ćwiczeniach i seminariach. Prawidłowe zastosowanie mianownictwa, w tym do rozpoznania nazw preparatów i zadanych szczegółów. Zaliczenie testowe - cząstkowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego praktycznego Prawidłowe rozpoznanie i nazwanie 3/3 preparatów i 1/3 zadanych szczegółów. Ocena w trakcie egzaminu praktycznego Prawidłowe rozpoznanie i nazwanie 9/10 preparatów i 8/10 szczegółów na preparatach. Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego testowego Ocena w trakcie egzaminu końcowego testowego Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). LK1_heec_K Ciągła ocena na ćwiczeniach i seminariach. 01 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Samodzielna praca studenta 26. 27. 27.1. 1. Pozytywnie zalicza kolejne tematy zajęć, wykazuje postępy w nauce, szybko nadrabia zaległości Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności 20 udział w wykładach 40 udział w seminariach 70 udział w ćwiczeniach 130 Σ 65 przygotowanie do ćwiczeń 35 przygotowanie do zaliczenia 45 przygotowanie do egzaminu 145 Σ Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy Literatura Literatura podstawowa HISTOLOGIA, Wojciech Sawicki, Wyd. Lek. PZWL wyd.VI 2012 275 11 2 3 6 2. 27.2. 1. 2. 28. Nr EK WHEATER. HISTOLOGIA. Podręcznik i atlas. A. Steavens, B. Young, J.S. Lowe, J.W. Heath, red. J. Malejczyk, wydawnictwo Urban & Partner, wyd. 2010 Literatura uzupełniająca Kompedium histologii. T. Cichocki, J. Litwin, J. Mirecka. Wydawnictwo UJ wyd. 2009 Histologia pod red. K. Ostrowskiego. Wydawnictwo PZWL, wyd. 1995 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 Nie zna mianownictwa histologicznego i LK1_heec_ embriologicznego W01 Zna mianownictwo histologiczne i embriologiczne na co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego. Nie zna struktur komórkowych i ich specjalizacji LK1_heec_ funkcjonalnych Zna struktury komórkowe i ich specjalizacje funkcjonalne na co najmniej 65% w ocenie W02 testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego. Nie zna Zna mikroarchitekturę mikroarchitektury tkanek, macierzy tkanek, macierzy pozakomórkowej oraz pozakomórkowej oraz narządów na co najmniej LK1_heec_ narządów 65% w ocenie testów W03 cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego. Nie zna stadiów Zna stadia rozwojowe rozwojowych zarodka zarodka ludzkiego, budowę ludzkiego, budowy błon płodowych i łożyska błon płodowych i oraz etapy rozwoju poszczególnych narządów LK1_heec_ łożyska oraz etapów rozwoju na co najmniej 65% w W04 poszczególnych ocenie testów cząstkowych narządów i co najmniej 60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego. Nie zna sposobów komunikacji między komórkami, komórką a macierzą zewnątrzkomórkową LK1_heec_ oraz szlaków W05 przekazywania sygnałów w komórce Zna sposoby komunikacji między komórkami, komórką a macierzą zewnątrzkomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce na co najmniej 65% w ocenie testu cząstkowego i co najmniej 60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna mianownictwo histologiczne i embriologiczne na co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna mianownictwo histologiczne i embriologiczne na co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna struktury komórkowe i ich specjalizacje funkcjonalne na co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna struktury komórkowe i ich specjalizacje funkcjonalne na co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna mikroarchitekturę tkanek, macierzy pozakomórkowej oraz narządów na co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna mikroarchitekturę tkanek, macierzy pozakomórkowej oraz narządów na co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna stadia rozwojowe zarodka ludzkiego, budowę błon płodowych i łożyska oraz etapy rozwoju poszczególnych narządów na co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna stadia rozwojowe zarodka ludzkiego, budowę błon płodowych i łożyska oraz etapy rozwoju poszczególnych narządów na co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna sposoby komunikacji między komórkami, komórką a macierzą zewnątrzkomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce na co najmniej 80% w ocenie testu cząstkowego, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna sposoby komunikacji między komórkami, komórką a macierzą zewnątrzkomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce na co najmniej 90% w ocenie testu cząstkowego, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Nie zna procesów proliferacji, różnicowania i starzenia komórek, apoptozy i nekrozy LK1_heec_ oraz ich znaczenia dla W06 funkcjonowania organizmu. Nie zna problematyki komórek macierzystych LK1_heec_ (poniżej 60% w W07 ocenie testu semestralnego i egzaminacyjnego). Nie potrafi obsługiwać LK1_heec_ mikroskopu U01 optycznego - także w zakresie korzystania z imersji. Nie rozpoznaje w mikroskopie optycznym struktur charakterystycznych dla narządów, tkanek i komórek. Nie potrafi zinterpretować ich budowy oraz relacji między ich budową a funkcją (poniżej 65% LK1_heec_ w ocenie testów U02 cząstkowych i poniżej 60% w ocenie testu semestralnego i egzaminacyjnego). Nie posługuje się mianownictwem histologicznym i embriologicznym w mowie i piśmie LK1_heec_ U03 Zna procesy proliferacji, różnicowania i starzenia komórek, apoptozy i nekrozy oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu na co najmniej 65% w ocenie testu cząstkowego i co najmniej 60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna problematykę komórek macierzystych na co najmniej 60% w ocenie testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna procesy proliferacji, różnicowania i starzenia komórek, apoptozy i nekrozy oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu na co najmniej 80% w ocenie testu cząstkowego, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna procesy proliferacji, różnicowania i starzenia komórek, apoptozy i nekrozy oraz ich znaczenie dla funkcjonowania organizmu na co najmniej 90% w ocenie testu cząstkowego, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna problematykę komórek macierzystych na co najmniej 80% w ocenie testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna problematykę komórek macierzystych na co najmniej 90% w ocenie testu semestralnego i egzaminacyjnego. Obsługuje mikroskop optyczny - także w zakresie korzystania z imersji. Rozpoznaje w mikroskopie optycznym struktury charakterystyczne dla narządów, tkanek i komórek - wypełnia minimum przyjęte dla zaliczenia semestralnego i egzaminu praktycznego. Interpretuje ich budowę oraz relacje między ich budową a funkcją na co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% w ocenie testu semestralnego i egzaminacyjnego. Posługuje się mianownictwem histologicznym i embriologicznym w mowie i piśmie, wypełnia minimum przyjęte dla zaliczenia semestralnego i egzaminu praktycznego oraz uzyskuje co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego. Rozpoznaje w mikroskopie optycznym struktury charakterystyczne dla narządów, tkanek i komórek - wypełnia minimum przyjęte dla zaliczenia semestralnego i egzaminu praktycznego. Interpretuje ich budowę oraz relacje między ich budową a funkcją na co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Rozpoznaje w mikroskopie optycznym struktury charakterystyczne dla narządów, tkanek i komórek - wypełnia minimum przyjęte dla zaliczenia semestralnego i egzaminu praktycznego. Interpretuje ich budowę oraz relacje między ich budową a funkcją na co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Posługuje się mianownictwem histologicznym i embriologicznym w mowie i piśmie wypełnia minimum przyjęte dla zaliczenia semestralnego i egzaminu praktycznego oraz uzyskuje co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Posługuje się mianownictwem histologicznym i embriologicznym w mowie i piśmie, wypełnia minimum przyjęte dla zaliczenia semestralnego i egzaminu praktycznego oraz uzyskuje co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych, testu semestralnego i egzaminacyjnego. Nie posiada LK1_heec_K umiejętności stałego 01 dokształcania 29. 29.1 29.2 29.3 29.4 Regularnie uczęszcza na wykłady, seminaria i ćwiczenia. Pozytywnie zalicza kolejne tematy zajęć regulaminem i harmonogramem zajęć z przedmiotu. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 8 do 12 Sala ćwiczeń Katedry i Zakładu Histologii i Embriologii Miejsce odbywania się zajęć Miejsce i godziny konsultacji Katedra i Zakład Histologii i Embriologii. Harmonogram uzgodniony przez asystentów z poszczególnymi grupami ćwiczeniowymi, podany do wiadomości studentów na tablicy ogłoszeń i na stronie internetowej Katedry. Materiały do zajęć Preparaty histologiczne, materiały multimedialne. KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. Nazwa modułu/przedmiotu INFORMATYKA Kod modułu/przedmiotu info Przynależność do grupy przedmiotów NAUKOWE PODSTAWY MEDYCYNY Status modułu/przedmiotu OBOWIĄZKOWY Poziom kształcenia JEDNOLITE MAGISTERSKIE Forma studiów STACJONARNE Profil kształcenia PRAKTYCZNY Język prowadzenia zajęć POLSKI Kierunek LEKARSKI Rok 1 Semestr 1 Ilość realizowanych godzin W: 0 S: 10 Ćw: 10 dydaktycznych ZALICZENIE NA OCENĘ 1 SEMESTR Forma zakończenia przedmiotu Jednostka realizująca KATEDRA I ZAKŁAD BIOFIZYKI LEKARSKIEJ moduł/przedmiot UL. MEDYKÓW 18, KATOWICE - LIGOTA; TEL.: +48 (32) 20 88 Adres/telefon/strona internetowa 424 WWW.BIOFIZYKA.SUM.EDU.PL 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 17. 18. 19. DR N FIZ. MARIUSZ NIEMIEC; [email protected] prof. dr hab. n. med. Andrzej Franek, dr hab. n. med. Edward Błaszczak, dr Krzysztof Pawlicki,, dr Patrycja Dolibog, dr Mariusz Niemiec, mgr Lidia Wiercigroch, Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 20. PROF. DR HAB. N MED. ANDRZEJ FRANEK Opis wymagania Znajomość zagadnień z informatyki na poziomie szkoły średniej Cele kształcenia Nr Opis celu C1 Biegłe opanowanie obsługi edytora Word, arkusza Excel, progr. Power Point. Obsługa wyszukiwarek i przeglądarek. Poznanie obsługi baz bibliografii naukowej. Poznanie obsługi Portalu SUM, programów edukacyjnych i narzędziowych. C2 Poznanie podstawowych pojęć z informatyki. Encyklopedia elementarnych terminów i ich znaczenie. Struktura logiczna komputera PC i zasada jego działania. Urządzenia peryferyjne. Rodzaje oprogramowania. C3 Poznanie podstaw teorii błędów. Rodzaje uchybów, sposoby opracowania wyników pomiarów i oszacowania uchybów. Wiarogodność pomiarów. Zasady posługiwania się miernikami różnych wielkości fizycznych. C4 Poznanie podstaw metod statystycznych analizy danych pomiarowych. Elementy statystyki obliczeniowej jako działu informatyki z wykorzystaniem zintegrowanego pakietu STATISTICA. Efekty kształcenia (EK) 20. Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesi enie do EK ze standar du LK1_info_ Student zna podstawowe pojęcia informatyki, elementarne terminy i ich W01 znaczenie. C2 s1 B.W31. Student zna budowę oraz zasadę działania komputera PC, urządzeń LK1_info_ peryferyjnych i rozróżnia oprogramowanie. Rozumie znaczenie sieci W02 komputerowych lokalnych i globalnej sieci Internet dla telemedycyny. C2 s1 B.W31. , B.W33. LK1_info_ Student zna podstawy teorii błędów, rodzaje błędów oraz sposoby W03 opracowania wyników pomiarów. C3 s2 B.W32. LK1_info_ Student zna znaczenie podstawowych metod statystycznych w W04 opracowaniu i analizie danych pomiarowych. C4 s3 B.W32. LK1_info_ Student potrafi biegle posługiwać się edytorem Word, arkuszem Excel, progr. Power Point. U01 C1 c1 B.U11. LK1_info_ Student umie obsługiwać wyszukiwarki i przeglądarki, bazy bibliografii naukowej, portal SUM, programy edukacyjne i narzędziowe. U02 C1 c2 B.U11. LK1_info_ Student potrafi posługiwać się miernikami różnych wielkości fizycznych. Ocenia dokładność pomiarów różnych wielkości fizycznych. U03 C3 s2 B.U10. s3, c3 B.U12. s1-s3, c1c3 K.4 Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza umiejętności Student umie wykorzystać pakiet STATISTICA do elementarnych obliczeń LK1_info_ C4 statystycznych w analizie danych pomiarowych. U04 kompetencje Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę i umiejętności do realizacji praktycznych zadań związanych z przetwarzaniem informacji w LK1_info_ medycynie naukowej. Posiada świadomość znaczenia narzędzi K01 technologicznych informatyki dla zdrowia publicznego. 22. Treści programowe 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 C1-C4 Podstawowe pojęcia z informatyki. Encyklopedia elementarnych terminów i ich znaczenie. Struktura logiczna komputera PC i zasada jego działania. Urządzenia peryferyjne. Rodzaje oprogramowania. Liczba godzin 3 s2 Podstawy teorii niepewności pomiarowych. Rodzaje uchybów, sposoby opracowania wyników pomiarów i oszacowania uchybów. Wiarogodność pomiarów. Zasady posługiwania się miernikami różnych wielkości fizycznych. 3 s3 Statystyka obliczeniowa jako dział informatyki. Podstawy metod statystycznych w opracowaniu i analizie danych pomiarowych. 4 Σ 10 22.2. Liczba godzin Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 Biegłe opanowanie edytora Word. Poznanie pakietu programowego Office (Excel, Power Point, Access). 3 c2 Obsługa wyszukiwarek i przeglądarek. Poznanie obsługi baz bibliografii naukowej. Poznanie obsługi Portalu SUM, programów edukacyjnych i narzędziowych. 3 c3 Przykłady wykorzystania pakietu STATISTICA do elementarnych obliczeń statystycznych w opracowaniu i analizie danych doświadczalnych. 4 Σ 23. 1. 2. 3. 4. 5. 24. Nr EK Stosowane narzędzia dydaktyczne WYKŁAD PREZENTACJA ĆWICZENIA LABORATORYJNE SEMINARIUM POKAZ Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji 10 Warunki zaliczenia LK1_info_ Student zna podstawowe pojęcia informatyki, test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte, W01 elementarne terminy i ich znaczenie. odpowiedź ustna Student zna budowę oraz zasadę działania LK1_info_ komputera PC, urządzeń peryferyjnych i W02 rozróżnia oprogramowanie. test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna Student zna podstawy teorii błędów, rodzaje LK1_info_ niepewności pomiarowych i podstawowe W03 metody opracowania danych pomiarowych. test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna Student zna elementy metod statystycznych LK1_info_ w opracowaniu i analizie danych W04 pomiarowych. Student potrafi biegle posługiwać się LK1_info_ edytorem Word, arkuszem Excel, progr. U01 Power Point. Student umie obsługiwać wyszukiwarki i LK1_info_ przeglądarki, bazy bibliografii naukowej, U02 portal SUM, programy edukacyjne i narzędziowe. LK1_info_ Student potrafi posługiwać się miernikami U03 różnych wielkości fizycznych. Student umie wykonać elementarne LK1_info_ obliczenia statystyczne za pomocą pakietu U04 STATISTICA. Student potrafi wykorzystać narzędzia LK1_info_ informatyczne w przykładowych zadaniach K01 przetwarzania informacji w medycynie. test jednokrotnego wyboru, kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna, rozwiązanie praktyczne zadanego problemu kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna, rozwiązanie praktyczne zadanego problemu kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna, rozwiązanie praktyczne zadanego problemu kolokwium - pytania otwarte, odpowiedź ustna, rozwiązanie praktyczne zadanego problemu rozwiązywanie praktycznego zadania przetwarzania informacji w medycynie 25. 26. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przecietna ilość godzin na zrealizowanie aktywności 0 udział w wykładach 10 udział w seminariach Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim 10 udział w ćwiczeniach 20 Σ 20 przygotowanie do ćwiczeń 20 przygotowanie do zaliczenia Samodzielna praca studenta 0 przygotowanie do egzaminu 40 Σ 60 Łącznia ilość godzin 2 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagajacych bezpośredniego udziału nauczyciela 0,5 akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o 0,5 charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 1 26.1. Literatura Literatura podstawowa 1. Szczęsny S., Grzegorczyn S., Turczyński B.: Podstawy informatyki. Wyd. ŚAM, Katowice, 1997. 2. Maliński M., Szymszal J.: Współczesna statystyka matematyczna w medycynie w arkuszach kalkulacyjnych. Wyd. ŚAM, Katowice, 1999. 27.2. Literatura uzupełniająca 1. Dowolne podręczniki, poradniki, skrypty itp., pomagające w opanowaniu, wymienionych w powyższym opracowaniu, programów komputerowych (oferta na rynku księgarskim bardzo bogata) – w zakresie wskazanym przez prowadzących zajęcia. 28. Nr EK Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Student nie zna podstawowych pojęć informatyki, LK1_info_ elementarnych W01 terminów i ich znaczenia. Na ocenę 3 Student zna w podstawowym zakresie podstawowe pojęcia informatyki, elementarne terminy i ich znaczenie. Popełnia błędy wymagające korekty. Student nie zna budowy Student zna w oraz zasady działania podstawowym budowę komputera PC, oraz zasadę działania urządzeń peryferyjnych komputera PC, urządzeń LK1_info_ i nie rozróżnia peryferyjnych i rozróżnia W02 aoprogramowanie. oprogramowanie. Popełnia błędy wymagające korekty. Na ocenę 4 Student zna w wystarczająco szerokim zakresie pojęcia informatyki, elementarne terminy i ich znaczenie. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne niedoskonałości. Student zna w wystarczająco szerokim zakresie budowę oraz zasadę działania komputera PC, urządzeń peryferyjnych i rozróżnia oprogramowanie. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne niedoskonałości. Na ocenę 5 Student zna samodzielnie i bezbłędnie podstawowe pojęcia informatyki, elementarne terminy i ich znaczenie. Student zna samodzielnie i bezbłędnie budowę oraz zasadę działania komputera PC, urządzeń peryferyjnych i rozróżnia oprogramowanie Student nie zna podstaw teorii błędów, rodzajów błędów oraz sposobów opracowania LK1_info_ wyników pomiarów. W03 Student zna w podstawowym zakresie podstawy teorii błędów, rodzaje błędów oraz sposoby opracowania wyników pomiarów. Popełnia błędy wymagające korekty. Student nie zna elementów metod statystycznych w LK1_info_ opracowaniu i analizie W04 danych pomiarowych. Student zna w podstawowym zakresie elementy metod statystycznych w opracowaniu i analizie danych. Popełnia błędy wymagające korekty. Student nie potrafi posługiwać się edytorem Word, arkuszem Excel, progr. LK1_info_ Power Point. U01 Student potrafi w podstawowym zakresie posługiwać się edytorem Word, arkuszem Excel, progr. Power Point. Popełnia błędy wymagające korekty. Student nie umie obsługiwać wyszukiwarek i przeglądarek, baz bibliografii naukowej, LK1_info_ Portalu SUM, U02 programów edukacyjnych i narzędziowych. Student umie w podstawowym zakresie obsługiwać wyszukiwarki i przeglądarki, bazy bibliografii naukowej, Portalu SUM, programy edukacyjne i narzędziowe. Popełnia błędy wymagające korekty. Student nie potrafi posługiwać się miernikami różnych LK1_info_ wielkości fizycznych. U03 Student potrafi w podstawowym zakresie posługiwać się miernikami różnych wielkości fizycznych. Popełnia błędy wymagające korekty. LK1_info_ U04 Student nie potrafi wykonać elementarnych obliczeń statystycznych w pakiecie STATISTICA. Student potrafi w podstawowym zakresie wykonać elementarne obliczenia statystyczne w pakiecie STATISTICA. Popełnia błędy wymagające korekty. Student zna w wystarczająco szerokim zakresie podstawy teorii błędów, rodzaje błędów oraz sposoby opracowania wyników pomiarów. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne niedoskonałości. Student zna w wystarczająco szerokim zakresie elementy metod statystycznych w opracowaniu i analizie danych. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne niedoskonałości. Student potrafi w wystarczająco szerokim zakresie posługiwać się edytorem Word, arkuszem Excel, progr. Power Point. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne niedoskonałości. Student umie w wystarczająco szerokim zakresie obsługiwać wyszukiwarki i przeglądarki, bazy bibliografii naukowej, Portalu SUM, programy edukacyjne i narzędziowe.Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne niedoskonałości. Student potrafi w wystarczająco szerokim zakresie posługiwać się miernikami różnych wielkości fizycznych.Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne niedoskonałości. Student potrafi w wystarczająco szerokim zakresie wykonać elementarne obliczenia statystyczne w pakiecie STATISTICA. Nie popełnia omyłek i błędów grubych. Dopuszczalne drobne niedoskonałości. Student zna samodzielnie i bezbłędnie podstawy teorii błędów, rodzaje błędów oraz sposoby opracowania wyników pomiarów. Student zna i rozumie bezbłędnie elementy metod statystycznych w opracowaniu i analizie danych. Student samodzielnie i bezbłędnie potrafi biegle posługiwać się edytorem Word, arkuszem Excel, progr. Power Point. Student umie samodzielnie i bezbłędnie obsługiwać wyszukiwarki i przeglądarki, bazy bibliografii naukowej, Portalu SUM, programy edukacyjne i narzędziowe. Student potrafi samodzielnie i bezbłędnie posługiwać się miernikami różnych wielkości fizycznych. Student potrafi samodzielnie i bezbłędnie wykonać elementarne obliczenia statystyczne w pakiecie STATISTICA. Student nie potrafi rozwiązać praktycznego zadania i nie rozumie znaczenia narzędzi LK1_info_ informatycznych we K01 współczesnej medycynie i zdrowiu publicznym. 29. Student w podstawowym zakresie rozwiązuje zadanie. Popełnia błędy wymagające korekty. Nie w pełni rozumie znaczenie informatyki dla medycyny naukowej i zdrowia publicznego. Inne przydatne informacje o Liczebność seminaryjnych grup ćwiczeniowych Miejsce odbywania się zajęć Miejsce i godziny konsultacji Materiały do zajęć 29.1 29,2 29.3 29.4 Student w zadowalający sposób rozwiązuje zadanie. Dopuszczalne są drobne niedoskonałości. Rozumie znaczenie informatyki dla medycyny i zdrowia publicznego. Student bezbłędnie i z pomocą optymalnej metody rozwiązuje zadanie. Ma świadomość konieczności ciągłego poznawania nowych użytecznych w medycynie i zdrowiu publicznym narzędzi technologii informatycznych. module/przedmiocie 20 10 Katedra i Zakład Biofizyki Lekarskiej www.biofizyka.sum.edu.pl www.biofizyka.sum.edu.pl KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Nazwa modułu/przedmiotu Język angielski I Kod modułu/przedmiotu jan1 Przynależność do grupy przedmiotów D-nauki behawioralne i społeczne Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite studia magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć angielski/polski Kierunek lekarski Rok I Semestr I , II Ćw: W: 0 S: 0 60 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych zaliczenie Forma zakończenia przedmiotu Studium Języków Obcych WLK Jednostka realizująca moduł/przedmiot Katowice, ul. Medyków 18, tel 32 204 62 36 Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, mgr Barbara Pawlicka [email protected] nazwisko, email) 12. 13. 14. 15. 16. 17. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 18. mgr D.Budzyń-Słota, mgr I.Choryń, mgr H.Didkowski, mgr J.Kuć, mgr B.Pawlicka, mgr K. Żydek [email protected] Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji 19. Nr Opis wymagania 1. Znajomość języka angielskiego na poziomie średniozazawansowanym B1 Europejskiego Opisu Kształcenia Językowego Nr C1 Cele kształcenia Opis celu Zapoznanie z podstawową terminologią medyczną 20. C2 C3 Przygotowanie do samodzielnej pracy z tekstem medycznym specjalistycznym i popularnonaukowym Przygotowanie do wygłoszenie prezentacji na tematy medyczne C4 Kształtowanie umiejętności komunikacji z pacjentem, rodziną pacjenta, innymi lekarzami oraz pozostałym personelem medycznym C5 Kształtowanie umiejętności aktywnego udziału w dyskusji na wybrane tematy związane ze studiowanym kierunkiem 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK LK1_jan1_ W01 LK1_jan1_ W02 LK1_jan1_ W03 Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza Opisuje budowę oraz czynności narządów Opisuje objawy chorobowe i przypadki medyczne Nazywa oddziały szpitalne, specjalności medyczne, czynności pielęgniarskie oraz procedury szpitalne Odniesienie do celów kształcenia C1 C1 Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu C2,C3,C5C D.W.1. 7,C8,C9 C4,C10, D.W.3., C11,C15, D.W.7. C1 C24, C25 D.W.1. C4, C1 C5, C10, C11 D.W.4., D.W.14. C4, C1 C17, C18, C21,C22 D.W.5., D.W.6. LK1_jan1_ Prezentuje wybrane zagadnienia medyczne w formie W06 wystąpienia konferencyjnego C3, C5 C29 D.W.4. LK1_jan1_ Rozumie teksty medyczne specjalistyczne i W07 popularnonaukowe C2, C1 C14 D.W.1., D.W.18.,D. W.19. C1, C4, C5 C17,C18,C D.U11., 19,C20, D.U15. C24,C25 LK1_jan1_ Wykorzystuje znajomość języka specjalistycznego do U02 wyszukiwania informacji na tematy medyczne C3, C1 C15, C19, C20 D.U15., D.U16., D.U17. LK1_jan1_ Stosuje poznane struktury językowe do tworzenia U03 prezentacji na tematy medyczne C3, C2, C1 C20, C29 D.U.15., D.U.17. C4, C1 D.U4., D.U5., C17,C18,C D.U6., D.U7., 21,C22 D.U8., D.U18. C2, C1 C14, C15,C16 LK1_jan1_ Omawia stan pacjentów W04 LK1_jan1_ Dobiera odpowiedni rejestr językowy do komunikacji z W05 pacjentem/innymi lekarzami/personelem medycznym umiejętności LK1_jan1_ Używa poznanych struktur leksykalno-gramatycznych do U01 współpracy z innymi lekarzami i personelem medycznym LK1_jan1_ Wykorzystuje poznane struktury językowe do komunikacji z U04 pacjentem LK1_jan1_ Analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne U05 kompetencje D.U15., D.U16., D.U17. LK1_jan1_ Jest zdolny do działania w międzynarodowym środowisku K01 studenckim i zawodowym LK1_jan1_ Jest otwarty i wrażliwy na problemy pacjentów K02 LK1_jan1_ Jest świadomy międzynarodowego znaczenia języka K03 angielskiego jako języka medycyny LK1_jan1_ Jest aktywny i kreatywny w procesie uczenia się K04 LK1_jan1_ Jest chętny do pracy w zespole K05 LK1_jan1_ Systematycznie wzbogaca wiedzę i umiejętności językowe K06 22. Treści programowe 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA C3, C4, C5 C4 C17,C18,C 19,C20, K1 C24,C25 C17,C18,C K1, K2, K3 20,C30 C1, C2 C14, C29 K4 C3, C5 C1 - C30 K4 C4, C5 C1 - C30 K4 C2, C3, C4, C5 C1 - C30 K4 Liczba godzin c1 Informacje o programie nauczania i warunkach zaliczenia. Autoprezentacje studentów. 2 c2 c3 Podstawowa anatomia człowieka: budowa zewnętrzna i wewnętrzna. Podstawowe funkcje organizmu. Przegląd czasów gramatycznych. 2 2 c4 c5 c6 c7 c8 c9 c10 c11 c12 c13 c14 c15 c16 c17 c18 c19 c20 c21 c22 c23 c24 c25 c26 c27 c28 c29 c30 Zdrowie i choroba - objawy chorób w języku medycznym i potocznym. Krew i układ krwionośny. Pisemny sprawdzian wiadomości 1 - test leksykalno-gramatyczny. Układ nerwowy. Układ wewnątrzwydzielniczy. Układ moczowy. Strona bierna. Układ trawienny. Mowa zależna. Infekcje. Choroby wieku dziecięcego. Układ oddechowy. Pisemny sprawdzian wiadomości 2 - test leksykalno-gramatyczny. Tekst medyczny - charakterystyka stylu i języka. Zdrowy styl życia. Konsolidacja materiału semestru I. Podstawowa opieka zdrowotna w Wielkiej Brytanii i w Polsce. Wywiad lekarski 1. Tworzenie pytań. Wywiad lekarski 2. Tworzenie pytań. Badanie lekarskie. Wyjaśnianie rozpoznania i postępowania. Wizyta u lekarza rodzinnego 1. Czasowniki modalne. Wizyta u lekarza rodzinnego. Pisemny sprawdzian wiadomości 3 - test leksykalno-gramatyczny. Praca lekarza 1 - specjalności, zespoły medyczne. Praca lekarza 2 - organizacja pracy, zakres obowiązków. Praca pielęgniarek - czynności pelęgniarskie. Szpital - oddziały szpitalne i przychodnie specjalistyczne. Pisemny sprawdzian wiadomości 4 - test leksykalno-gramatyczny. Prezentacje konferencyjne - charakterystyka i język. Wybrane zagadnienia etyczne. 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Σ 23. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 24. Nr EK LK1_jan1_ W01 LK1_jan1_ W02 LK1_jan1_ W03 LK1_jan1_ W04 LK1_jan1_ W05 LK1_jan1_ W06 LK1_jan1_ W07 LK1_jan1_ U01 LK1_jan1_ U02 LK1_jan1_ U03 LK1_jan1_ U04 LK1_jan1_ U05 LK1_jan1_ K01 LK1_jan1_ K02 LK1_jan1_ K03 LK1_jan1_ K04 LK1_jan1_ K05 LK1_jan1_ K06 25. 60 Stosowane narzędzia dydaktyczne Prezentacja wybranych zagadnień leksykalnych i gramatycznych. Praca w parach i małych grupach pod kierunkiem nauczyciela. Praca z tekstem (analiza, interpretacja, tłumaczenie). Metoda sytuacyjna. Odgrywanie ról. Dyskusja. Gry dydaktyczne. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia test pisemny, wypowiedź ustna uzyskanie oceny pozytywnej test pisemny, wypowiedź ustna uzyskanie oceny pozytywnej test pisemny, prezentacja ustna uzyskanie oceny pozytywnej test pisemny, ocena pracy domowej uzyskanie oceny pozytywnej test pisemny, ocena pracy w parach uzyskanie oceny pozytywnej wypowiedź ustna uzyskanie oceny pozytywnej test pisemny, wypowiedź ustna uzyskanie oceny pozytywnej test pisemny, wypowiedź ustna uzyskanie oceny pozytywnej praca domowa, aktywność na zajęciach uzyskanie oceny pozytywnej prezentacja ustna uzyskanie oceny pozytywnej test pisemny, wypowiedź ustna uzyskanie oceny pozytywnej praca domowa, aktywność na zajęciach uzyskanie oceny pozytywnej obserwacja pracy w grupie uzyskanie oceny pozytywnej praca domowa (esej refleksyjny) uzyskanie oceny pozytywnej aktywność na zajęciach uzyskanie oceny pozytywnej obserwacja przez nauczyciela uzyskanie oceny pozytywnej obserwacja pracy w grupie uzyskanie oceny pozytywnej aktywność na zajęciach uzyskanie oceny pozytywnej Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 0 udział w seminariach 0 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 60 Σ 60 przygotowanie do ćwiczeń 10 Samodzielna praca studenta przygotowanie do zaliczenia 20 przygotowanie do egzaminu Σ 26. 27. 27.1. 1. 27.2. 1. 2. 28. Nr EK LK1_jan1_ W01 Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot 0 30 90 3 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 1 1 Literatura Literatura podstawowa Glendinning E., Howard R.: Professional English in Use. Medicine, CUP 2007 Literatura uzupełniająca Murphy R.: English Grammar in Use, CUP 2004 Ciecierska J., Jenike B., Tudruj K.: English in Medicine, PZWL 2004 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 Student nie opisuje lub opisuje niewystarczająco budowę i czynności narządów i ukladów. LK1_jan1_ Student nie opisuje lub opisuje W02 niewystarczająco objawy chorobowe i przypadki medyczne. Student nie nazywa LK1_jan1_ oddziałów W03 szpitalnych, specjalności medycznych, czynności pielęgniarskich, procedur szpitalnych. LK1_jan1_ Student nie omawia lub omawia stan W04 pacjentów w stopniu niewystarczającym. LK1_jan1_ Student nie dobiera odpowiedniego W05 rejestru językowego do komunikacji z pacjentem/innymi lekarzami/ personelem medycznym Student dostatecznie opisuje budowę oraz czynności narządów i układów. Student dobrze opisuje budowę oraz czynności narządów i układów. Student bardzo dobrze i wyczerpująco opisuje budowę oraz czynności narządów i układów posługując się zaawansowanymi strukturami językowymi. Student bardzo dobrze i wyczerpująco opisuje objawy chorobowe i przypadki medyczne używając zaawansowanych struktur językowych. Student bardzo dobrze i szczegółowo nazywa oddziały szpitalne, specjalności medyczne, czynności pielęgniarskie, procedury szpitalne z zastosowaniem zaawansowanych struktur językowych. Student dostatecznie opisuje objawy chorobowe i przypadki medyczne. Student dobrze opisuje objawy chorobowe i przypadki medyczne. Student nazywa oddziały szpitalne, specjalności medyczne, czynnści pielęgniarskie, procedury szpitalne w stopniu dostatecznym. Student prawidłowo nazywa oddziały szpitalne, specjalności medyczne, czynności pielęgniarskie, procedury szpitalne. Student omawia stan pacjentów w stopniu dostatecznym. Student dobrze omawia stan pacjentów. Student bardzo dobrze i wyczerpująco omawia stan pacjentów używając zaawansowanych struktur językowych. Student w dostatecznym stopniu dobiera rejestr językowy do komunikacji z pacjentem/innymi lekarzami/personelem medycznym. Student dobrze dobiera odpowiedni rejestr językowy do komunikacji z pacjentem/innymi lekarzami/personelem medycznym. Student bardzo dobrze dobiera odpowiedni rejestr językowy do komunikacji z pacjentem/innymi lekarzami/personelem medycznym posługując się zaawansowanymi strukturami językowymi. Student dobrze prezentuje wybrane zagadnienia medyczne w formie wystąpienia konferencyjnego poprawnie używając struktur językowych. Student bardzo dobrze prezentuje wybrane zagadnienia medyczne w formie wystąpienia konferencyjnego posługując się zaawansowanymi strukturami językowymi.. LK1_jan1_ Student nie rozumie Student rozumie teksty lub niewystarczająco medyczne W07 Student dobrze rozumie teksty medyczne specjalistyczne i popularnonaukowe. Student bardzo dobrze rozumie teksty medyczne specjalistyczne i popularnonaukowe. LK1_jan1_ U01 Student w dostatecznym stopniu korzysta z poznanych struktur leksykalnogramatycznych do współpracy z innymi lekarzami i personelem medycznym. Student dostatecznie wykorzystuje znajomość języka specjalistycznego do wyszukiwania informacji na tematy medyczne. Student dobrze korzysta z poznanych struktur leksykalnogramatycznych do współpracy z innymi lekarzami i personelem medycznym. Student bardzo dobrze i swobodnie korzysta z zaawansowanych struktur leksykalno-gramatycznych do współpracy z innymi lekarzami i personelem medycznym. Student dobrze wykorzystuje znajomość języka specjalistycznego do wyszukiwania informacji na tematy medyczne. Student bardzo dobrze i aktywnie wykorzystuje znajomość języka specjalistycznego do wyszukiwania informacji na tematy medyczne. Student dostatecznie stosuje poznane struktury językowe do tworzenia prezentacji na tematy medyczne. Student dobrze stosuje poznane struktury językowe do tworzenia prezentacji na tematy medyczne. Student bardzo dobrze stosuje zaawansowane struktury językowe do tworzenia prezentacji na tematy medyczne. Student w dostatecznym stopniu wykorzystuje poznane struktury językowe do komunikacji z pacjentem. Student dobrze wykorzystuje poznane struktury językowe do komunikacji z pacjentem. Student bardzo dobrze wykorzystuje zaawansowane struktury językowe do komunikacji z pacjentem. Student w dostatecznym stopniu analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne specjalistyczne oraz popularnonaukowe. Student dobrze analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne specjalistyczne oraz popularnonaukowe. Student bardzo dobrze i sprawnie analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne specjalistyczne oraz popularnonaukowe. Student jest zdolny do działania w międzynarodowym środowisku studenckim i zawodowym w ograniczonym zakresie. Student jest zdolny do Student jest zdolny do działania w aktywnego i kreatywnego międzynarodowym działania w międzynarodowym środowisku studenckim i środowisku studenckim i zawodowym. zawodowym. LK1_jan1_ Student nie prezentuje W06 wybranych zagadnień medycznych w formie wystąpienia konferencyjnego. LK1_jan1_ U02 LK1_jan1_ U03 LK1_jan1_ U04 LK1_jan1_ U05 LK_jan2_ K01 rozumie teksty medyczne specjalistyczne i popularnonaukowe. Student nie używa poznanych struktur leksykalnogramatycznych do współpracy z innymi lekarzami i personelem medycznym. Student nie wykorzystuje lub niewystarczająco wykorzystuje znajomość języka specjalistycznego do wyszukiwania informacji na tematy medyczne. Student nie stosuje poznanych struktur językowych do tworzenia prezentacji na tematy medyczne. Student nie wykorzystuje lub niewystarczająco wykorzystuje poznane struktury językowe do komunikacji z pacjentem. Student w niewystarczającym stopniu analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne specjalistyczne oraz popularnonaukowe. Student nie jest zdolny do działania w międzynarodowym środowisku studenckim i zawodowym. Student w stopniu dostatecznym prezentuje wybrane zagadnienia medyczne w formie wystąpienia konferencyjnego. specjalistyczne i popularnonaukowe w stopniu dostatecznym. LK_jan2_ K02 Student nie jest otwarty i wrażliwy na problemy pacjentów. Student jest w dostatecznym stopniu otwarty i wrażliwy na problemy pacjentów. Student jest otwarty i Student jest otwarty i wrażliwy wrażliwy na problemy na problemy pacjentów, pacjentów i przejawia chęć przejawia chęć niesienia niesienia pomocy. Student nie jest świadomy międzynarodowegoz naczenia j.angielskiego jako języka medycyny. Student nie jest aktywny i kreatywny w procesie uczenia się. Student jest częściowo świadomy międzynarodowego znaczenia j.angielskiego jako języka medycyny Student jest świadomy międzynarodowego znaczenia j.angielskiego jako języka medycyny Student jest w niewielkm Student jest aktywny i stopniu aktywny i kreatywny w procesie kreatywny w procesie uczenia się. uczenia się. Student przejawia dużą aktywność i kreatywność w procesie uczenia się i zdobywaniu wiedzy. LK_jan2_ K05 Student nie jest chętny do pracy w zespole. Student jest chętny do pracy w zespole w niewielkim stopniu. Student przejawia dużą aktywność i kreatywność pracując w zespole . LK_jan2_ K06 Student nie wzbogaca wiedzy i umiejętności językowych. Student w ograniczonym Student wzbogaca stopniu wzbogaca wiedzę i umiejętności wiedzę i umiejętności językowe. językowe. 29. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie LK_jan2_ K03 LK_jan2_ K04 29.1 Liczebność grup seminaryj nych ćwiczenio wyh pomocy i udziela wsparcia. Student jest chętny do pracy w zespole. Student jest w pełni świadomy międzynarodowego znaczenia j.angielskiego jako języka medycyny Student świadomie i aktywnie wzbogaca wiedzę i umiejętności językowe. 20 29.2 Miejsce odbywania się zajęć wg tablicy ogłoszeń Studium Języków Obcych, ul. Medyków 18, II p., informacje na stronie internetowej SUM www.sum.edu.p 29.3 Miejsce i godziny konsultacji wg tablicy ogłoszeń Studium Języków Obcych, ul. Medyków 18, II p. 29.4 Materiały do zajęć podręcznik, czasopisma medyczne - informacje dla studentów na zajęciach KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Nazwa modułu/przedmiotu Kod modułu/przedmiotu Przynależność do grupy przedmiotów Status modułu/przedmiotu Poziom kształcenia Forma studiów Profil kształcenia Język prowadzenia zajęć Kierunek Rok Semestr Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu Jednostka realizująca moduł/przedmiot Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki medycyna ratunkowa mrat nauki kliniczne zabiegowe przedmiot obowiązkowy jednolite magisterskie stacjonarne praktyczny polski lekarski I I W: 5 S: 5 Ćw: 10 zaliczenie naocenę Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii dr n. med. Izabela Duda 17. 18. 19. Nr 1. 20. Nr Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) dr n. med. Anna Duława - Bułdak, [email protected] dr n. med. Anna Duława - Bułdak, lek med. Edyta Gogółka Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji C1 Opis wymagania brak wymagań Cele kształcenia Opis celu nauczenie wytycznych resuscytacji krążeniowo oddechowej C2 nauczenie prawidłowego wykonywania resuscytacji krążeniowo -oddechowej C3 21. zapoznanie z funkcjonowaniem zintegrowanego systemu tarownictwa w Polsce Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu C1, w1 F.W7 C3 w3 F.W8 C2 s1, s2, w1, c1, c2, c3, c4, s3 F.U10 C2 s1, s2, F.U10 C2 c4 F.U11 kompetencje LK1_mrat_K01 potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym C2 c1 K.1 LK1_mrat_K02 kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu C2 c1 K.2 C3 w3 K.3 C2 w2 K.4 Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: LK1_mrat_W0 1 LK1_mrat_W0 2 wiedza znajomość wytycznych resuscytacji krążeniowo-oddechowej znajomość funkcjonowania zintegrowanego systemu ratownictwa w Polsce umiejętności LK1_mrat_U01 wykonywanie podstawowych zabiegów resuscytacyjnych z użyciem defibrylatora LK1_mrat_U02 udzielanie pierwszej pomocy LK1_mrat_U03 prowadzenie zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych LK1_mrat_K03 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta, LK1_mrat_K04 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 resuscytacja krążeniowo - oddechowa Liczba godzin 2 w2 w3 stany zagrożenia życia funkcjonowanie zintegrowanego systemu ratownictwa w Polsce 2 1 Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 ostra niewydolność oddechowa ostra niewydolność krążenia odmienności resuscytacji dzieci 2 2 1 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 c2 c3 c4 5 Liczba godzin 5 Liczba godzin rozpoznawanie stanów zagrożenia życia leczenie ostrej niewydolności oddechowej, oddech zastępczy prowadzenie resuscytacji krążeniowo oddechowej zaawansowane zabiegi resuscytacyjne 2 2 3 3 Σ 23. 24. Nr EK Stosowane narzędzia dydaktyczne 1. wykłady 2. prelekcje 3. ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem fantomów Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji 10 Warunki zaliczenia LK1_mrat_W01, LK1_mrat_W02 zaliczenie teoretyczne znajomość wymaganych treści LK1_mrat_U01, LK1_mrat_U02, LK1_mrat_U03 zaliczenie praktyczne prawidłowe prowadzenie resuscytacji na fantomie 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach udział w seminariach udział w ćwiczeniach Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ 26. 27. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot 5 5 10 20 5 5 10 30 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 0,5 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 0,25 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 0,25 Literatura 27.1. 1. 27.2. Literatura podstawowa Wytyczne resuscytacji 2010 Europejskiej Rady Resuscytacji. Literatura uzupełniająca Pierwsza pomoc medyczna z elementami postępowania specjalistycznego, Hanna Misiołek, 1. Piotr Knapik Pierwsza pomoc: podręcznik dla studentów, Mariusz Goniewicz 2. 28. Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Nr EK Na ocenę 3 LK1_mrat_W01, nieznajomość zasad dostateczna znajomość dobra znajomość bardzo dobra LK1_mrat_W02 prowadzenia zasad prowadzenia znajomość zasad zasad prowadzenia prowadzenia resuscytacji resuscytacji krążeniowo - resuscytacji krążeniowo krążeniowo resuscytacji oddechowej oddechowej oddechowej krążeniowo oddechowej LK1_mrat_U01, brak umiejętności dostateczna umiejętność dobra umiejętność bardzo dobra LK1_mrat_U02, prowadzenia umiejętność prowadzenia resuscytacji prowadzenia LK1_mrat_U03 resuscytacji krążeniowo-oddechowej resuscytacji prowadzenia krążeniowokrążenioworesuscytacji oddechowej krążeniowooddechowej oddechowej 29. 29.1 29.2 29.3 29.4 Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 10 CDiSM Miejsce odbywania się zajęć CDiSM, czwartek 7.30-9.00 Miejsce i godziny konsultacji Materiały do zajęć KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. Nazwa modułu/przedmiotu Kod modułu/przedmiotu Psychologia lekarska psle Nauki behawioralne i społ. z elem. profesjonalizmu obowiązkowy jednolite studia magisterskie stacjonarne praktyczny polski 3. Przynależność do grupy przedmiotów 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Status modułu/przedmiotu Poziom kształcenia Forma studiów Profil kształcenia Język prowadzenia zajęć Kierunek lekarski Rok I Semestr II Ilość realizowanych godzin dydaktycznych 13. Forma zakończenia przedmiotu 14. Jednostka realizująca moduł/przedmiot W: 20 S: 30 Ćw: 0 zaliczenie na ocenę Zakład Psychologii; Katedra Filozofii i Nauk Humanistycznych; Wydział Nauk o Zdrowiu; SUM ul. Medyków 12, 40-752 Katowice, tel. 32/2088642, 32/2088645 (sekretariat), email: [email protected], strona Adres/telefon/strona internetowa internetowa: www.zakladpsychologii.sum.edu.pl dr n. hum. Monika Bąk-Sosnowska Kierownik jednostki mgr Barbara Szczyrba Maroń: [email protected], Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu mgr Agata Wons: [email protected] (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) 15. 16. 17. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 18. dr n. hum. Monika Bąk-Sosnowska, mgr Anna Bator, mgr Magdalena Gruszczyńska, dr n. med. Alicja Michalak, dr n. hum. Katarzyna Sitnik-Warchulska, mgr Barbara SzczyrbaMaroń, mgr Agata Wons Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji 19. Nr 1. 20. Nr C1 C2 Opis wymagania brak wymagań wstępnych Cele kształcenia Opis celu student zna podstawowe prawidłowości funkcjonowania poznawczego, emocjonalnomotywacyjnego i społecznego człowieka student rozumie psychologiczne mechanizmy funkcjonowania człowieka w chorobie student umie dokonać systemowej analizy sytuacji człowieka chorego C3 i jego rodziny student doskonali umiejętności prawidłowego porozumiewania się C4 z pacjentem i jego rodziną student zna sposoby radzenia sobie ze stresem i zapobiegania wypaleniu zawodowemu C5 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK1_psle_W 01 Zna podstawowe pojęcia z zakresu psychologii zdrowia w tym biopsychospołeczny model zdrowia i choroby, w tym aktualną koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia Zna podstawowe zagadnienia w obszarze temperamentu i LK1_psle_W osobowości oraz jej zaburzeń. Zna formy przemocy, modele 02 wyjaśniające przemoc w rodzinie i w instytucjach oraz rozumie rolę lekarza w jej rozpoznawaniu. Ma wiedzę w zakresie procesów poznawczych, emocji i LK1_psle_W motywacji, rozumie zagadnienie psychicznych mechanizmów 03 obronnych. Zna mechanizmy oraz cele i sposoby leczenia uzależnień od substancji psychoaktywnych. C1, C2, C3 C1 C1, C2 W1 D.W1., D.W3., D.W5., D.W7., D.W8., D.W9., D.W10. W2 D.W1., D.W2., D.W7., D.W8., D.W10. W3 D.W1., D.W5., D.W7., D.W9., D.W10., D.W11. Zna podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania człowieka w zdrowiu i w chorobie, rozumie psychospołeczne LK1_psle_W konsekwencje niepełnosprawności, starości, hospitalizacji i 04 choroby przewlekłej. Wie jaka jest rola rodziny w procesie leczenia. LK1_psle_W 05 LK1_psle_W 06 Zna rolę stresu w etiopatogenezie i przebiegu chorób oraz rozpoznaje mechanizmy radzenia sobie ze stresem. Zna problematykę adaptacji pacjenta do choroby jako sytuacji trudnej, etapów przystosowania do zagrażających wydarzeń i śmierci oraz procesu żałoby rodziny. Rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentami oraz pojęcie zaufania LK1_psle_W w interakcji z pacjentem. Charakteryzuje istotę i zjawiska 07 zachodzące w procesie przekazywania i wymiany informacji, definiuje modele i style komunikacji interpersonalnej. LK1_psle_W 08 Zna podstawowe techniki skutecznej komunikacji. Rozumie błędy jatrogenne w relacjach personel medyczny-pacjent i jego rodzina. Zna podstawowe interwencje psychologiczne w praktyce medycznej, rozumie rolę wsparcia społecznego w procesie LK1_psle_W zdrowienia. Zna zasady motywowania pacjentów do 09 prozdrowotnych zachowań i informowania o niepomyślnym rokowaniu LK1_psle_W 10 Rozumie mechanizmy powstawania, działania i zapobiegania zespołowi wypalenia zawodowego. Zna zasady pracy w grupie. C1, C2, C3 C1, C2, C5 C1, C2, C3 C4 C4 C1, C3, C4 C1, C2, C5 W4 D.W1., D.W3., D.W5., D.W7., D.W8., D.W9., D.W10. W5 D.W1., D.W3., D.W5., D.W7., D.W9., D.W10., D.W11. W6 D.W1., D.W3., D.W5., D.W7., D.W8., D.W9., D.W10., D.W12. W7 D.W4., D.W6., D.W12., D.W14. W8 D.W4., D.W6., D.W12., D.W14. W9 D.W6., D.W7., D.W8., D.W9., D.W10., D.W12., D.W14. W10 D.W1., D.W3., D.W9., D.W10., D.W11., D.W15. umiejętności Potrafi ocenić wpływ choroby, hospitalizacji i innych sytuacji trudnych na stan fizyczny, psychiczny i funkcjonowanie LK1_psle_U0 społeczne człowieka oraz dostrzega oznaki zachowań 1 antyzdrowotnych i autodestrukcyjnych; właściwie na nie reaguje. C1, C2, C3 S1, S2, S3, S7, S8, S9, S10, S13 D.U1., D.U2., D.U3., D.U4., D.U5., D.U6., D.U7., D.U8., D.U10. LK1_psle_U0 Różnicuje procesy poznawcze, zachowania prawidłowe, 2 zaburzone i patologiczne LK1_psle_U0 Uwzględnia w procesie leczenia potrzeby i oczekiwania pacjenta 3 wynikające z uwarunkowań społeczno-kulturowych LK1_psle_U0 Dokonuje analizy i oceny funkcjonowania człowieka w 4 sytuacjach trudnych (stres, frustracja, konflikt, trauma, żałoba) Informuje pacjenta o niekorzystnym rokowaniu; celu, przebiegu i ewentualnym ryzyku proponowanych działań diagnostycznych LK1_psle_U0 lub terapeutycznych i uzyskuje jego świadomą zgodę. Udziela 5 porady w kwestii przestrzegania zaleceń terapeutycznych i prozdrowotnego stylu życia. LK1_psle_U0 Identyfikuje czyniki ryzyka wystąpienia przemocy, rozpoznaje 6 przemoc i odpowiednio reaguje. Udziela wsparcia pacjentowi i jego rodzinie oraz wykorzystuje LK1_psle_U0 elementarne formy pomocy psychologicznej (m.in. 7 psychologiczne interwencje motywujące i wspierające) C1, C2, C3 C1, C3 C1, C2, C3, C5 C1, C3, C4 C3, C4 C1, C3, C4 Stwarza warunki prawidłowej komunikacji z pacjentem i jego C1, C3, LK1_psle_U0 rodziną, kontroluje błędy w procesie komunikowania się oraz 8 wykazuje umiejętność aktywnego słuchania, wyrażania empatii i C4 budowania zaufania podczas całego procesu leczenia. S1, S2, S3, S8, S10, S13 D.U1., D.U2., D.U3., D.U5., D.U8., D.U9., D.U10. S2, S3, S7, S9, S10, S13, S14 D.U1., D.U4., D.U5., D.U6., D.U7., D.U8., D.U10. S1, S2, S3, S8, S10, S13, S14 D.U1., D.U2., D.U3., D.U4., D.U5., D.U6., D.U7., D.U8., D.U9., D.U10. S2, S4, S7, S10, S11, S12, S13, S14 D.U3., D.U4., D.U5., D.U6., D.U7., D.U8., D.U10., D.U14. S7 D.U4., D.U5., D.U9., D.W10., D.W12. S1, S3, S4, S7, S10, S11, S13, S14 D.U1., D.U4., D.U5., D.U6., D.U7., D.U8., D.U9., D.U10., D.W12., D.W14. S1, S3, S4, S7, S10, S11, S13, S14 D.U4., D.U5., D.U6., D.U7., D.U8., D.U10., D.W11., D.W14. LK1_psle_U0 Stosuje techniki redukcji stresu, zapobiegania i przeciwdziałania 9 zespołowi wypalenia zawodowego. C1, C5 S1, S2, S3, S6, S12, S15 D.U1., D.U2., D.U3., D.U4., D.U10., D.U11., D.U12., D.U16. LK1_psle_U1 Komunikuje się ze współpracownikami zespołu, udzielając 0 konstruktywnej informacji i wsparcia. C4, C5 S15 D.U11., D.U15. kompetencje C1, C2, LK1_psle_K0 Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece oraz 1 okazuje zrozumienie dla różnic światopoglądowych i kulturowych C3 Posiada potrzebę systematycznego wzbogacania wiedzy S3, S4, D.K1., S8, S10, D.K2., S11, S13, D.K3. S14 LK1_psle_K0 zawodowej i kształtowania własnych umiejętności dla dobra 2 C1, C2, C3 S1, S11, S12, S15 D.K2., D.K4. LK1_psle_K0 Wykazuje odpowiedzialność za pacjenta i wykonywanie zadań 3 zawodowych, przestrzega tajemnicy zawodowej i praw pacjenta C1, C2, C3, C4 S4, S6, S10, S11, S12, S13 D.K1., D.K2., D.K3., D.K4. LK1_psle_K0 dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki 4 C1, C4, C5 S4, S5, D.K2., S9, S10, D.K3., S11, S12, D.K4. S13, S15 LK1_psle_K0 Wykazuje gotowość do udzielania wsparcia oraz przejawia 5 empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną C1, C2, C3, C4, C5 S4, S5, D.K1., S7, S10, D.K2., S11, S12, D.K3. S13, S14 pacjenta Współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu zawodowej 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 w3 w4 w5 w6 w7 w8 Podstawowe pojęcia z zakresu psychologii zdrowia. Biopsychospołeczny model zdrowia i choroby. Jakość życia uwarunkowana stanem zdrowia. Podstawowe zagadnienia w obszarze temperamentu i osobowości oraz jej zaburzeń. Formy przemocy, modele wyjaśniające przemoc w rodzinie i w instytucjach. Rola lekarza w jej rozpoznawaniu. Procesy poznawcze, emocje i motywacja, psychiczne mechanizmy obronne. Mechanizmy oraz cele i sposoby leczenia uzależnień od substancji psychoaktywnych. Podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania człowieka w zdrowiu i w chorobie. Psychospołeczne konsekwencje niepełnosprawności, starości, hospitalizacji i choroby przewlekłej. Rola rodziny w procesie leczenia. Rola stresu w etiopatogenezie i przebiegu chorób. Mechanizmy radzenia sobie ze stresem. Adaptacja pacjenta do choroby jako sytuacji trudnej. Etapy przystosowania do zagrażających wydarzeń i śmierci oraz proces żałoby rodziny. Znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentami oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem. Istota i zjawiska zachodzące w procesie przekazywania i wymiany informacji. Modele i style komunikacji interpersonalnej. Podstawowe techniki skutecznej komunikacji. Podstawowe techniki skutecznej komunikacji. Błędy jatrogenne w relacjach personel medyczny-pacjent i jego rodzina. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 w9 w10 Podstawowe interwencje psychologiczne w praktyce medycznej. Zasady motywowania pacjentów do prozdrowotnych zachowań i informowania o niepomyślnym rokowaniu. Rola wsparcia społecznego w procesie zdrowienia. Mechanizmy powstawania zespołu wypalenia zawodowego, skutki i metody zapobiegania. 2 2 Σ 22.2. S1 S2 S3 S4 S5 S6 S7 S8 S9 S10 S11 S12 S13 S14 S15 22.3. Forma zajęć: SEMINARIA Procesy poznawcze: wrażenia i spostrzeżenia, myślenie, inteligencja, pamięć. Procesy emocjonalno-motywacyjne. Osobowość i temperament. Cechy osobowosci a zdrowie. Relacje interpersonalne – spostrzeganie, pierwsze wrażenie, nawiązywanie kontaktu. Komunikacja werbalna i pozawerbalna. Zasady efektywnego porozumiewania się. Stres i metody radzenia sobie ze stresem. Zespół wypalenia zawodowego. Zespół zmęczenia współczuciem. Przeciwdziałanie negatywnym konsekwencjom pracy zawodowej. Świat jako system, rodzina jako system. Cechy rodziny funkcjonalnej i dysfunkcyjnej. Przemoc w rodzinie. Człowiek jako system: zależności psychosomatyczne, choroby psychosomatyczne. Ból jako zjawisko wielowymiarowe. Sytuacja choroby – perspektywa pacjenta, perspektywa rodziny, perspektywa lekarza. Choroba w rozumieniu systemowym. Dziecko chore somatycznie. Zasady relacji z dzieckiem w opiece ambulatoryjnej i w trakcie hospitalizacji. Relacja lekarz-pacjent. Błędy jatrogenne, motywowanie do działania. Sytuacje trudne w praktyce medycznej: niepomyślna diagnoza, złe rokowania, błędy w sztuce medycznej, pacjent roszczeniowy, pacjent niewspółpracujący, mobbing. Chory terminalnie. Reakcje rodziny w przebiegu leczenia chorego, opieki terminalnej, umierania i żałoby. Podstawowe interwencje psychologiczne w praktyce medycznej. Psychoterapia elementarna. Rola wsparcia społecznego. Zespół wypalenia zawodowego. Zespół zmęczenia współczuciem. Efektywna współpraca w zespole terapeutycznym. Przeciwdziałanie negatywnym konsekwencjom pracy zawodowej. Σ Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 24. Nr EK 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 30 Liczba godzin 0 Σ 23. 20 Liczba godzin Stosowane narzędzia dydaktyczne Wykład konwersatoryjny Prelekcja Prezentacja, film edukacyjny Dyskusja, praca zbiorowa Studium przypadku Ćwiczenia praktyczne Pacjent symulowany Praca z podręcznikiem Krytyczna analiza Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia 0 LK1_psle_W 01 kolokwium (pytania ustrukturyzowane) pozytywne zaliczenie kolokwium LK1_psle_W 02 kolokwium (pytania ustrukturyzowane) pozytywne zaliczenie kolokwium LK1_psle_W 03 kolokwium (pytania ustrukturyzowane) pozytywne zaliczenie kolokwium LK1_psle_W 04 kolokwium (pytania ustrukturyzowane) pozytywne zaliczenie kolokwium LK1_psle_W 05 kolokwium (pytania ustrukturyzowane) pozytywne zaliczenie kolokwium LK1_psle_W 06 kolokwium (pytania ustrukturyzowane) pozytywne zaliczenie kolokwium LK1_psle_W 07 kolokwium (pytania ustrukturyzowane) pozytywne zaliczenie kolokwium LK1_psle_W 08 kolokwium (pytania ustrukturyzowane) pozytywne zaliczenie kolokwium LK1_psle_W 09 kolokwium (pytania ustrukturyzowane) pozytywne zaliczenie kolokwium LK1_psle_W 10 kolokwium (pytania ustrukturyzowane) pozytywne zaliczenie kolokwium LK1_psle_U0 bezpośrednia obserwacja studenta 1 obecność i aktywność LK1_psle_U0 bezpośrednia obserwacja studenta 2 obecność i aktywność LK1_psle_U0 bezpośrednia obserwacja studenta 3 obecność i aktywność LK1_psle_U0 bezpośrednia obserwacja studenta 4 obecność i aktywność LK1_psle_U0 bezpośrednia obserwacja studenta 5 obecność i aktywność LK1_psle_U0 bezpośrednia obserwacja studenta 6 obecność i aktywność LK1_psle_U0 bezpośrednia obserwacja studenta 7 obecność i aktywność LK1_psle_U0 bezpośrednia obserwacja studenta 8 obecność i aktywność LK1_psle_U0 bezpośrednia obserwacja studenta 9 obecność i aktywność LK1_psle_U1 bezpośrednia obserwacja studenta 0 obecność i aktywność LK1_psle_K0 bezpośrednia obserwacja studenta 1 obecność i aktywność LK1_psle_K0 bezpośrednia obserwacja studenta 2 obecność i aktywność LK1_psle_K0 bezpośrednia obserwacja studenta 3 obecność i aktywność LK1_psle_K0 bezpośrednia obserwacja studenta 4 obecność i aktywność LK1_psle_K0 bezpośrednia obserwacja studenta 5 obecność i aktywność 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w wykładach udział w seminariach udział w ćwiczeniach Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ 26. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 27.2. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 28. Nr EK 20 30 0 50 15 10 0 25 75 2,5 1,5 0 1 Literatura Literatura podstawowa Bętkowska- Korpała B. i Gierowski J. Psychologia lekarska w leczeniu chorych somatycznie. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2007 Bishop G.D., Psychologia zdrowia, Astrum, Wrocław 2007 Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. World Health Organization,Wydawca: Vesalius 2000r Makara-Studzińska M., Komunikacja z pacjentem, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2012 Rollnick S., Miller W. R., Butler C.C., Wywiad motywujący w opiece zdrowotnej, Wydawnictwo SWPS Academica, Warszawa 2010 Trzcieniecka-Green A. (red), Psychologia. Podręcznik dla studentów kierunków medycznych, Universitas, Kraków 2006 Literatura uzupełniająca Fengler J., Pomaganie męczy: wypalenie w pracy zawodowej, GWP, Gdańsk 2000 Gordon T., W. Sterling Edwards, Rozmawiać z pacjentem, Podręcznik doskonalenia umiejętności komunikacyjnych i budowania partnerskich relacji, Wyd. SWPS Academica, Warszawa 2009 Grzesiak A., Myśl zdrowo. Jak umysł i ciało razem mogą zwalczać choroby, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2012 Heszen I. Psychologia stresu. Korzystne i niekorzystne skutki stresu życiowego. PWN Warszawa 2013 Madanes C., Przemoc w rodzinie. Psychoterapia ofiar i sprawców przemocy, GWP, Gdańsk 2004 Ogińska-Bulik N., Juczyński Z., Osobowość stres a zdrowie, Difin, Warszawa 2010 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 LK1_psle_W 01 LK1_psle_W 02 LK1_psle_W 03 LK1_psle_W 04 LK1_psle_W 05 LK1_psle_W 06 Student nie opanował podstawowych pojęć z zakresu psychologii zdrowia - nie potrafi omówić biopsychospołecznego modelu zdrowia i choroby, w tym aktualną koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia. Student w niewielkim stopniu opanował podstawowe pojęcia z zakresu psychologii zdrowia - w niewelkim stopniu potrafi omówić biopsychospołeczny model zdrowia i choroby, w tym aktualną koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia. Student w średnim stopniu opanował podstawowe pojęcia z zakresu psychologii zdrowia - w średnim stopniu potrafi omówić biopsychospołeczny model zdrowia i choroby, w tym aktualną koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia. Student nie zna podstawowych Student w niewielkim Student w umiarkowanym zagadnień w obszarze stopniu zna podstawowe stopniu zna podstawowe temperamentu i osobowości zagadnienia w obszarze zagadnienia w obszarze oraz jej zaburzeń. Nie zna temperamentu i osobowości temperamentu i form przemocy, modeli oraz jej zaburzeń. W osobowości oraz jej wyjaśniających przemoc w niewielkim stopniu zna zaburzeń. W średnim rodzinie i w instytucjach oraz formy przemocy, modele stopniu zna formy nie rozumie roli lekarza w jej wyjaśniające przemoc w przemocy, modele rozpoznawaniu. rodzinie i w instytucjach oraz wyjaśniające przemoc w nieznacznie rozumie rolę rodzinie i w instytucjach lekarza w jej rozpoznawaniu. oraz rozumie rolę lekarza w jej rozpoznawaniu. Student nie ma wiedzy w Student ma niewielką Student ma średni poziom zakresie procesów wiedzę w zakresie procesów wiedzy w zakresie poznawczych, emocji i poznawczych, emocji i procesów poznawczych, motywacji, nie rozumie motywacji; w niewielkim emocji i motywacji, w zagadnień psychicznych stopniu rozumie zagadnienie średnim stopniu rozumie mechanizmów obronnych. Nie psychicznych mechanizmów zagadnienie psychicznych zna mechanizmów oraz celów i obronnych. W niewielkim mechanizmów obronnych. sposobów leczenia uzależnień stopniu zna mechanizmy W średnim stopniu zna od substancji oraz cele i sposoby leczenia mechanizmy oraz cele i psychoaktywnych. uzależnień od substancji sposoby leczenia psychoaktywnych. uzależnień od substancji psychoaktywnych. Student nie zna podstawowych Student w niewielkim Student częściowo zna psychologicznych zakresie zna podstawowe podstawowe mechanizmów funkcjonowania psychologiczne mechanizmy psychologiczne człowieka w zdrowiu i w funkcjonowania człowieka w mechanizmy chorobie, nie rozumie zdrowiu i w chorobie, w funkcjonowania człowieka psychospołecznych niewielkim stopniu rozumie w zdrowiu i w chorobie, konsekwencji psychospołeczne rozumie psychospołeczne niepełnosprawności, starości, konsekwencje konsekwencje hospitalizacji i choroby niepełnosprawności, niepełnosprawności, przewlekłej. Nie wie jaka jest starości, hospitalizacji i starości, hospitalizacji i rola rodziny w procesie choroby przewlekłej. W choroby przewlekłej. w leczenia. niewielkim stopniu wie jaka średnim stopniu wie jaka jest rola rodziny w procesie jest rola rodziny w leczenia. procesie leczenia. Student nie zna roli stresu w Student w niewielkim Student w umiarkowanym etiopatogenezie i przebiegu zakresie zna rolę stresu w stopniu zna rolę stresu w chorób oraz nie rozpoznaje etiopatogenezie i przebiegu etiopatogenezie i mechanizmów radzenia sobie chorób oraz w niewielkim przebiegu chorób oraz ze stresem. stopniu rozpoznaje częściowo rozpoznaje mechanizmy radzenia sobie mechanizmy radzenia ze stresem. sobie ze stresem. Student nie zna problematyki adaptacji pacjenta do choroby jako sytuacji trudnej, etapów przystosowania do zagrażających wydarzeń i śmierci oraz procesu żałoby rodziny. Student w niewielkim zakresie zna problematykę adaptacji pacjenta do choroby jako sytuacji trudnej, etapów przystosowania do zagrażających wydarzeń i śmierci oraz procesu żałoby rodziny. Student w umiarkowanym stopniu zna problematykę adaptacji pacjenta do choroby jako sytuacji trudnej, etapów przystosowania do zagrażających wydarzeń i śmierci oraz procesu żałoby rodziny. Student w pełni opanował podstawowe pojęcia z zakresu psychologii zdrowia - w pełnym stopniu potrafi omówić biopsychospołeczny model zdrowia i choroby, w tym aktualną koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia. Student w pełni zna podstawowe zagadnienia w obszarze temperamentu i osobowości oraz jej zaburzeń. W pełni zna formy przemocy, modele wyjaśniające przemoc w rodzinie i w instytucjach oraz w pełni rozumie rolę lekarza w jej rozpoznawaniu. Student ma pełną wiedzę w zakresie procesów poznawczych, emocji i motywacji, w pełni rozumie zagadnienie psychicznych mechanizmów obronnych. W pełni zna mechanizmy oraz cele i sposoby leczenia uzależnień od substancji psychoaktywnych. Student w pełni zna podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania człowieka w zdrowiu i w chorobie. W pełni rozumie psychospołeczne konsekwencje niepełnosprawności, starości, hospitalizacji i choroby przewlekłej. Wie jaka jest rola rodziny w procesie leczenia w pełnym zakresie. Student w pełni zna rolę stresu w etiopatogenezie i przebiegu chorób oraz rozpoznaje mechanizmy radzenia sobie ze stresem. Student w pełni zna problematykę adaptacji pacjenta do choroby jako sytuacji trudnej, etapów przystosowania do zagrażających wydarzeń i śmierci oraz procesu żałoby rodziny. LK1_psle_W 07 Student nie rozumie znaczenia komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentami oraz pojęcia zaufania w interakcji z pacjentem. Nie charakteryzuje istoty i zjawisk zachodzących w procesie przekazywania i wymiany informacji, nie definiuje modeli i stylów komunikacji interpersonalnej. Student w niewielkim zakresie rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentami oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem. W niewielkim stopniu charakteryzuje istotę i zjawiska zachodzące w procesie przekazywania i wymiany informacji; w niewielkim zakresie definiuje modele i style komunikacji interpersonalnej. Student w umiarkowanym stopniu rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentami oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem. Częściowo charakteryzuje istotę i zjawiska zachodzące w procesie przekazywania i wymiany informacji, definiuje modele i style komunikacji interpersonalnej w umiarkowanym zakresie. Student w umiarkowanym LK1_psle_W Student nie zna podstawowych Student w niewielkim technik skutecznej zakresie zna podstawowe stopniu zna podstawowe 08 komunikacji; nie rozumie techniki skutecznej techniki skutecznej błędów jatrogennych w komunikacji. W niewielkim komunikacji. Rozumie relacjach personel medyczny- stopniu rozumie błędy błędy jatrogenne w pacjent i jego rodzina. jatrogenne w relacjach relacjach personel personel medyczny-pacjent i medyczny-pacjent i jego jego rodzina. rodzina w średnim stopniu. Student nie zna podstawowych Student w niewielkim Student w umiarkowanym LK1_psle_W interwencji psychologicznych zakresie zna podstawowe stopniu zna podstawowe 09 w praktyce medycznej, nie interwencje psychologiczne interwencje rozumie roli wsparcia w praktyce medycznej, psychologiczne w społecznego w procesie rozumie rolę wsparcia praktyce medycznej i zdrowienia. Nie zna zasad społecznego w procesie rozumie rolę wsparcia motywowania pacjentów do zdrowienia. Zna zasady społecznego w procesie prozdrowotnych zachowań i motywowania pacjentów do zdrowienia. Zna zasady informowania o niepomyślnym prozdrowotnych zachowań i motywowania pacjentów rokowaniu. informowania o do prozdrowotnych niepomyślnym rokowaniu w zachowań i informowania niewielkim stopniu. o niepomyślnym rokowaniu w średnim stopniu. Student w niewielkim Student w umiarkowanym LK1_psle_W Student nie rozumie mechanizmów powstawania, zakresie rozumie stopniu rozumie 10 działania i zapobiegania mechanizmy powstawania, mechanizmy zespołowi wypalenia działania i zapobiegania powstawania, działania i zawodowego; nie zna zasad zespołowi wypalenia zapobiegania zespołowi pracy w grupie. zawodowego. Zna zasady wypalenia zawodowego. pracy w grupie w niewielkim Zna zasady pracy w stopniu. grupie w umiarkowanym zakresie. Student w niewielkim Student w umiarkowanym LK1_psle_U0 Student nie potrafi ocenić wpływu choroby, hospitalizacji stopniu potrafi ocenić wpływ stopniu potrafi ocenić 1 i innych sytuacji trudnych na choroby, hospitalizacji i wpływ choroby, stan fizyczny, psychiczny i innych sytuacji trudnych na hospitalizacji i innych funkcjonowanie społ. stan fizyczny, psychiczny i sytuacji trudnych na stan człowieka oraz nie dostrzega funkcjonowanie społeczne fizyczny, psychiczny i oznak zachowań człowieka oraz dostrzega funkcjonowanie społeczne antyzdrowotnych i oznaki zachowań człowieka oraz dostrzega autodestrukcyjnych oraz nie antyzdrowotnych i oznaki zachowań właściwie na nie reaguje. autodestrukcyjnych oraz antyzdrowotnych i właściwie na nie reaguje w autodestrukcyjnych oraz niewielkim zakresie. właściwie na nie reaguje w średnim zakresie. Student w niewielkim Student w umiarkowanym LK1_psle_U0 Student nie różnicuje procesów poznawczych, stopniu właściwie różnicuje stopniu różnicuje procesy 2 zachowań prawidłowych, procesy poznawcze, poznawcze, zachowania zaburzonych i patologicznych. zachowania prawidłowe, prawidłowe, zaburzone i zaburzone i patologiczne. patologiczne. Student w pełni rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentami oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem. Charakteryzuje istotę i zjawiska zachodzące w procesie przekazywania i wymiany informacji, definiuje modele i style komunikacji interpersonalnej w pełnym zakresie. Student w pełni zna podstawowe techniki skutecznej komunikacji. Rozumie błędy jatrogenne w relacjach personel medycznypacjent i jego rodzina w pełnym zakresie. Student w pełni zna podstawowe interwencje psychologiczne w praktyce medycznej, rozumie rolę wsparcia społecznego w procesie zdrowienia; zna zasady motywowania pacjentów do prozdrowotnych zachowań i informowania o niepomyślnym rokowaniu w pełnym zakresie. Student w pełni rozumie mechanizmy powstawania, działania i zapobiegania zespołowi wypalenia zawodowego. W pełni zna zasady pracy w grupie. Student w pełni potrafi ocenić wpływ choroby, hospitalizacji i innych sytuacji trudnych na stan fizyczny, psychiczny i funkcjonowanie społeczne człowieka oraz dostrzega oznaki zachowań antyzdrowotnych i autodestrukcyjnych oraz właściwie na nie reaguje. Student w pełni różnicuje procesy poznawcze, zachowania prawidłowe, zaburzone i patologiczne. LK1_psle_U0 Student nie uwzględnia w procesie leczenia potrzeb i 3 Student w niewielkim zakresie uwzględnia w procesie leczenia potrzeby i oczekiwania pacjenta wynikające z uwarunkowań społeczno-kulturowych. LK1_psle_U0 Student nie dokonuje analizy i oceny funkcjonowania 4 Student w niewielkim stopniu dokonuje analizy i oceny funkcjonowania człowieka w sytuacjach trudnych (stres, frustracja, konflikt, trauma, żałoba). oczekiwań pacjenta wynikających z uwarunkowań społeczno-kulturowych. człowieka w sytuacjach trudnych (stres, frustracja, konflikt, trauma, żałoba). LK1_psle_U0 Student nie informuje pacjenta Student w niewielkim o niekorzystnym rokowaniu, zakresie potrafi informować 5 celu, przebiegu i ewentualnym ryzyku proponowanych działań diagnostycznych lub terapeutycznych i nie potrafi uzyskać jego świadomej zgody. Nie udziela porady w kwestii przestrzegania zaleceń terapeutycznych i prozdrowotnego stylu życia. LK1_psle_U0 Student nie identyfikuje czynników ryzyka wystąpienia 6 przemocy, nie rozpoznaje przemocy i odpowiednio nie reaguje. LK1_psle_U0 Student nie udziela wsparcia pacjentowi i jego rodzinie oraz 7 nie wykorzystuje elementarnych form pomocy psychologicznej (m.in. psychologicznych interwencji motywujących i wspierających). pacjenta o niekorzystnym rokowaniu; celu, przebiegu i ewentualnym ryzyku proponowanych działań diagnostycznych lub terapeutycznych i uzyskiwać jego świadomą zgodę. Potrafi udzielać porad w kwestii przestrzegania zaleceń terapeutycznych i prozdrowotnego stylu życia w niewielkim stopniu. Student potrafi identyfikować czyniki ryzyka wystąpienia przemocy, rozpoznawać przemoc i odpowiednio na nią reagować w niewielkim stopniu. Student w niewielkim stopniu potrafi udzielać wsparcia pacjentowi i jego rodzinie oraz wykorzystywać elementarne formy pomocy psychologicznej (m.in. psychologiczne interwencje motywujące i wspierające). LK1_psle_U0 Student nie stwarza warunków Student w niewielkim prawidłowej komunikacji z stopniu potrafi stwarzać 8 pacjentem i jego rodziną, nie kontroluje błędów w procesie komunikowania się oraz nie wykazuje umiejętności aktywnego słuchania, wyrażania empatii i budowania zaufania podczas całego procesu leczenia. LK1_psle_U0 Student nie stosuje właściwych technik redukcji 9 stresu, zapobiegania i przeciwdziałania zespołowi wypalenia zawodowego. warunki prawidłowej komunikacji z pacjentem i jego rodziną, kontrolować błędy w procesie komunikowania się oraz aktywnie słuchać, wyrażać empatię i budować zaufanie podczas całego procesu leczenia. Student stosuje w niewielkim zakresie stosuje techniki redukcji stresu, zapobiegania i przeciwdziałania zespołowi wypalenia zawodowego. Student w umiarkowanym zakresie uwzględnia w procesie leczenia potrzeby i oczekiwania pacjenta wynikające z uwarunkowań społecznokulturowych. Student w średnim zakresie dokonuje analizy i oceny funkcjonowania człowieka w sytuacjach trudnych (stres, frustracja, konflikt, trauma, żałoba). Student informuje pacjenta o niekorzystnym rokowaniu, celu, przebiegu i ewentualnym ryzyku proponowanych działań diagnostycznych lub terapeutycznych oraz uzyskuje jego świadomą zgodę i udziela porady w kwestii przestrzegania zaleceń terapeutycznych i prozdrowotnego stylu życia w umiarkowanym zakresie. Student w umiarkowanym zakresie identyfikuje czyniki ryzyka wystąpienia przemocy, rozpoznaje przemoc i odpowiednio reaguje. Student w pełni uwzględnia w procesie leczenia potrzeby i oczekiwania pacjenta wynikające z uwarunkowań społeczno-kulturowych. Student potrafi udzielać wsparcia pacjentowi i jego rodzinie oraz wykorzystywać w umiarkowanym zakresie elementarne formy pomocy psychologicznej (m.in. psychologiczne interwencje motywujące i wspierające). Student w umiarkowanym zakresie potrafi stwarzać warunki prawidłowej komunikacji z pacjentem i jego rodziną oraz kontrolować błędy w procesie komunikowania się i wykazywać umiejętność aktywnego słuchania, wyrażania empatii i budowania zaufania podczas całego procesu leczenia. Student stosuje techniki redukcji stresu, zapobiegania i przeciwdziałania zespołowi wypalenia zawodowego w umiarkowanym zakresie. Student potrafi udzielać wsparcia pacjentowi i jego rodzinie oraz wykorzystywać elementarne formy pomocy psychologicznej (m.in. psychologiczne interwencje motywujące i wspierające) Student w pełni dokonuje poprawnej analizy i oceny funkcjonowania człowieka w sytuacjach trudnych (stres, frustracja, konflikt, trauma, żałoba). Student w pełni poprawnie informuje pacjenta o niekorzystnym rokowaniu, celu, przebiegu i ewentualnym ryzyku proponowanych działań diagnostycznych lub terapeutycznych i uzyskuje jego świadomą zgodę. Właściwie udziela porady w kwestii przestrzegania zaleceń terapeutycznych i prozdrowotnego stylu życia. Student w pełni identyfikuje czyniki ryzyka wystąpienia przemocy, potrafi właściwie rozpoznawać przemoc i odpowiednio reagować. Student potrafi stwarzać warunki prawidłowej komunikacji z pacjentem i jego rodziną, kontrolować błędy w procesie komunikowania się oraz wykazuje umiejętność aktywnego słuchania, wyrażania empatii i budowania zaufania podczas całego procesu leczenia. Student stosuje właściwe techniki redukcji stresu, zapobiegania i przeciwdziałania zespołowi wypalenia zawodowego. LK1_psle_U1 Student nie potrafi komunikować się ze 0 Student w niewielkim stopniu potafi komunikować się ze współpracownikami zespołu, udzielając konstruktywnej informacji i wsparcia. LK1_psle_K0 Student nie wykazuje szacunku wobec godności i 1 Student wykazuje szacunek wobec godności i autonomii osób powierzonych opiece oraz okazuje zrozumienie dla różnic światopoglądowych i kulturowych w niewielkim stopniu. współpracownikami zespołu, udzielając konstruktywnej informacji i wsparcia. Student w umiarkowanym stopniu potrafi komunikować się ze współpracownikami zespołu, udzielając konstruktywnej informacji i wsparcia. Student wykazuje szacunek wobec godności autonomii osób powierzonych i autonomii osób opiece oraz nie okazuje powierzonych opiece oraz zrozumienia dla różnic okazuje zrozumienie dla światopoglądowych i różnic światopoglądowych kulturowych. i kulturowych w umiarkowanym stopniu. Student w umiarkowanym LK1_psle_K0 Student nie wykazuje potrzeby Student w niewielkim systematycznego wzbogacania stopniu wykazuje potrzebę stopniu posiada potrzebę 2 wiedzy zawodowej i systematycznego systematycznego kształtowania własnych wzbogacania wiedzy wzbogacania wiedzy umiejętności dla dobra zawodowej i kształtowania zawodowej i pacjenta. własnych umiejętności dla kształtowania własnych dobra pacjenta. umiejętności dla dobra pacjenta. Student w niewielkim Student w umiarkowanym LK1_psle_K0 Student nie wykazuje odpowiedzialności za pacjenta zakresie wykazuje stopniu wykazuje 3 i wykonywania zadań odpowiedzialność za odpowiedzialność za zawodowych, przestrzegania pacjenta i wykonywanie pacjenta i wykonywanie tajemnicy zawodowej i praw zadań zawodowych, zadań zawodowych, pacjenta. przestrzeganie tajemnicy przestrzeganie tajemnicy zawodowej i praw pacjenta. zawodowej i praw pacjenta. Student w niewielkim Student potrafi LK1_psle_K0 Student nie potrafi współdziałać w zespole zakresie potrafi współdziałać współdziałać w zespole 4 interdyscyplinarnym w w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej. zasad kodeksu etyki zawodowej w zawodowej. umiarkowanym zakresie. Student nie wykazuje Student w niewielkim Student w umiarkowanym LK1_psle_K0 gotowości do udzielania zakresie wykazuje gotowość stopniu wykazuje 5 wsparcia oraz nie przejawia do udzielania wsparcia oraz gotowość do udzielania empatii w relacji z pacjentem i przejawia empatię w relacji z wsparcia oraz w średnim jego rodziną. pacjentem i jego rodziną. stopniu przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną. 29. 29.1 29.2 29.3 29.4 Student wykazuje właściwy szacunek wobec godności i autonomii osób powierzonych opiece oraz okazuje pełne zrozumienie dla różnic światopoglądowych i kulturowych. Student wyraźnie wykazuje potrzebę systematycznego wzbogacania wiedzy zawodowej i kształtowania własnych umiejętności dla dobra pacjenta. Student w pełni wykazuje odpowiedzialność za pacjenta i wykonywanie zadań zawodowych, przestrzeganie tajemnicy zawodowej i praw pacjenta. Student współdziała w zespole interdyscyplinarnym w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej w pełnym wymaganym zakresie. Student wyraźnie wykazuje gotowość do udzielania wsparcia oraz w pełni przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 15-25 Liczebność grup ćwiczeniowych nie dot. Wydział Lekarski w Katowicach - ul. Medyków 18; Centrum Symulacji i Dydaktyki Medycznej - ul. Medyków 8b Miejsce odbywania się zajęć Zakład Psychologii WNoZ, ul. Medyków 12, pokój 212 (II piętro); godziny według informacji podanej na tablicy ogłoszeń i stronie internetowej Zakładu Miejsce i godziny konsultacji Psychologii nie dot. Materiały do zajęć KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. Student w pełni poprawnie komunikuje się ze współpracownikami zespołu, udzielając konstruktywnej informacji i wsparcia. Nazwa modułu/przedmiotu Kod modułu/przedmiotu Socjologia medyczna some 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Nauki behawioralne i społeczne z elementami profesjonalizmu Status modułu/przedmiotu Przedmot obowiązkowy Poziom kształcenia Jednolite magisterskie Forma studiów Stacjonarne Profil kształcenia Praktyczny Język prowadzenia zajęć Polski Kierunek Lekarski Rok 1 Semestr I W: 0 S:30 Ćw: 0 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Zaliczenie na ocenę Forma zakończenia przedmiotu Zakład Propedeutyki Pielęgniarstwa WNOZ Jednostka realizująca moduł/przedmiot 15. Adres/telefon/strona internetowa 16. Dr n. hum. Halina Kulik Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie Dr n. hum. Halina Kulik/[email protected] przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) Dr n. hum. Halina Kulik, mgr Szymon Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) Szemik/[email protected] Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Opis wymagania brak wymagań Cele kształcenia Opis celu Dostarczenie wiedzy na temat specyfiki "socjologii" oraz jej znaczenia w naukach medycznych. Zapoznanie ze strukturą i funkcjonowaniem społeczeństwa. Zapoznanie z wybranymi teoriami modelowania rzeczywistości społecznej. Zapoznanie z aktualnym stanem wiedzy na temat społecznego wymiaru zdrowia i choroby. Zapoznanie z aktualnym stanem wiedzy na temat wpływu śodowiska społecznego (rodziny, sieci relacji społecznych) na stan zdrowia. 3. Przynależność do grupy przedmiotów 17. 18. 19. Nr 1. 20. Nr C1 C2 C3 C4 C5 ul. Francuska 20/24, 40-027 Katowice/252-80060/[email protected] C6 Zapoznanie z aktualnym stanem wiedzy na temat wływu nierówności spolecznych na stan zdrowia. C7 Zwrócenie uwagi na temat form przemocy, modeli wyjaśniających przemoc w rodzinie i w instytuacjach, społeczne uwarunkowania różnych form przemocy oraz role lekarza w jej rozpoznawaniu. C8 Zapoznanie ze społeczno-kulturowymi uwarunkowaniami zachowań w zdrowiu, chorobie i niepełnosprawności C9 Zapoznanie ze społeczno-kulturowymi aspektami pracy lekarza. 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK1_some _W01 Zdefiniować relację "człowiek - środowisko". C1 s1,s2 D.W1 LK1_some _W02 Omówić strukturę i zasady funkcjonowania społeczeństwa. C2 s1,s2 D.W1 LK1_some _W03 LK1_some _W04 LK1_some _W05 Wyjaśnić wybrane teorie modelowania rzeczywistości społecznej. C3 s1,s2 D.W1 Scharakteryzować społeczny wymiar zdrowia i choroby. C4 s3 D.W1 Scharakteryzować wpływ rodziny na stan zdrowia. C4 s4 D.W2 LK1_some _W06 LK1_some _W07 LK1_some _W08 LK1_some _W09 LK1_some _W10 LK1_some _W11 LK1_some _W12 LK1_some _W13 Omówić kulturowe uwarunkowania zachowań w zdrowiu, chorobie, niepełnosprawności. C8 s3,s8 D.W1,D.W 3 Omówić strukturę i funkcjonowanie rodziny, scharakteryzować przemiany w funkcjonowaniu rodziny. C5 s4 D.W2 C6 s2 D.W1 C7 s4,s5 D.W2 C8 s3 D.W3 C5,C9 s3,s4,s10 D.W2 C5 s3,s4,s12 D.W2 LK1_some _U1 LK1_some _U2 LK1_some _U3 LK1_some _U4 LK1_some _U5 LK1_some _U6 LK1_some _K1 Wskazać i wyjaśnić wpływ nierówności społecznych na stan zdrowia w wymiarze jednostkowym i populayjnym. Wymienić i opisać modele wyjaśniające przemoc w rodzinie i w instytucjach. Scharakteryzować społeczno-kulturowe uwarunkowania zdrowia, choroby i niepełnosprawności. Określa możliwe działania lekarza na rzecz jednostki i rodziny prowadzone w instytucjach społecznych. Charakteryzuje źródła wsparcia społecznego dla jednostki i rodziny. Wskazać i scharakteryzować kulturowe uwarunkowania i przemiany w pracy lekarza. umiejętności Wskazuje i wykorzystuje wyniki badań socjologicznych w praktyce lekarskiej. Opisuje społeczno-kulturowe czynniki ryzyka występowania chorób. C9 D.W6 C1 s1,s2 D.U3,D.U4, D.U9 C4,C8 s3 D.U1,D.U2, Określa możliwe działania lekarza na rzecz jednostki i rodziny prowadzone w instytucjach społecznych. C5 s3,s4,s9,s 10,s12, D.U9 Wskazuje źródła wsparcia społecznego dla jednostki i rodziny. C5 s3,s4,s9,s 10,s11,s1 2, ,D.U3 s2 D.U1, D.U8 s5 D.U9 s1,s3,s9 K1,K2 Wskazuje i krytycznie ocenia zjawisko nierówności zdrowotnych C6 w społeczeństwie. Identyfikuje czynniki ryzyka wystąpienia przemocy, rozpoznaje C7 przemoc i odpowiednio reaguje. kompetencje Jest świadomy społecznych i kulturowych uwarunkowań wpływających na zachowania zarówno jednostki, jak i grupy społecznej w sytuacji zdrowia i choroby. C8 LK1_some _K2 Kształtuje postawę wolną od zjawiska nietolerancji w odniesieniu do pacjentów żyjących w innej kulturze oraz wyznających inne religie. C1,C2,C3, s1,s3,s7,s C9 8 LK1_some _K3 LK1_some _K4 Kształtuje postawę odnoszącą się do równego traktowania pacjetów bez względu na ich pozycję społeczną. Kształtuje postawę empatii i wrażliwości wobec trudnej sytuacji pacjentów. C1,C2,C3, C9 C1,C2,C3, C9 s1,s3,s7,s 8 s1,s3,s7,s 8 K1,K2 K1,K2 K1,K2,K3,K 4 LK1_some _K5 22. Okazuje szacunek dla osób o innej orientacji seksualnej i potępia zjawisko dyskryminacji. Treści programowe 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 s5 s6 s7 s8 s9 s10 s11 s12 23. 1. 2. 3. 24. Nr EK LK1_some _W01 C1,C2,C3, s1,s3,s7,s C9 8 K1,K2 Liczba godzin Przedmiot i zakres socjologii. Miejsce socjologii w systemie nauk. Przedmiot i zakres socjologii medycyny. Możliwości wykorzystania wyników badań społecznych w praktyce medycznej. Stratyfikacja społeczna. Klasy społeczne i ruchliwość społeczna. Nierówności zdrowotne we współczesnych społeczeństwach. Społeczno-kulturowe uwarunkowania zdrowia i choroby. Rodzina a problemy zdrowia, choroby, niepełnosprawności. Społeczno-kulturowe uwarunkowania występowania przemocy. Niepełnosprawność w perspektywie koncepcji socjologicznych. Społeczna i indywidualna percepcja niepełnosprawności. Stygmat społeczny. Wybrane aspekty współczesnej socjologii medycyny: uzależnienia jako problem medyczny i społeczny, eutanazja, aborcja/In vitro, kulturowe uwarunkowania współczesnej transplantologii, itp. Podstawy komunikacji społecznej. Komunikacja lekarza z pacjentem. Wybrane aspekty socjologii zawodów medycznych: zawód w ujęciu socjologicznym, specyfika zawodów medycznych, stres zawodowy, społeczno-kulturowe wyznaczniki roli zawodowej lekarza, prestiż zawodu lekarza, predyspozycje do pełnienia zawodu lekarza. Wybrane problemy socjologii instytucji medycznych. Pojęcie instytucji. Instytucje medyczne i ich funkcje. Dysfunkcjonalność instytucji medycznych. Uwarunkowania występowania korupcji w służbie zdrowia. Medycyna niekonwencjonalna. Ruchy samopomocowe pacjentów. Σ Stosowane narzędzia dydaktyczne Wykład problemowy prowadzącego. Prezentacje studentów. Duskusja na temat problematyki poruszanej podczas zajęć. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia 2 2 6 2 2 2 4 2 2 2 2 2 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _W02 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _W03 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _W04 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _W05 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego 30 LK1_some _W06 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _W07 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _W08 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _W09 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _W10 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _W11 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _W12 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _W13 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _U1 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _U2 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _U3 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _U4 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _U5 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _U6 Prezentacje studentów, kolokwium zaliczeniowe Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi; uzyskanie oceny pozytywnej z kolokwium zaliczeniowego LK1_some _K1 Prezentacje studentów, konwersatorium Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi, aktywny udział w dyskusji podczas konwersatorium LK1_some _K2 Prezentacje studentów, konwersatorium Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi, aktywny udział w dyskusji podczas konwersatorium LK1_some _K3 Prezentacje studentów, konwersatorium Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi, aktywny udział w dyskusji podczas konwersatorium LK1_some _K4 Prezentacje studentów, konwersatorium Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi, aktywny udział w dyskusji podczas konwersatorium LK1_some _K5 Prezentacje studentów, konwersatorium Uzyskanie oceny pozytywnej z prezentacji poświęconej danemu problemowi, aktywny udział w dyskusji podczas konwersatorium 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w wykładach udział w seminariach udział w ćwiczeniach Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń/seminarium przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ 26. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 27.2. 1. 2. 3. 28. Nr EK LK1_some _W01 LK1_some _W02 0 30 0 30 10 5 0 15 45 1,5 0 0,5 Literatura Literatura podstawowa Maciarz A.,Macierzyństwo w kontekście zmian społecznych. Wyd. Akad. Żak. Warszawa 2004 Kawczyńska-Butrym Z., Rodzina – zdrowie – choroba. Wyd. Czelej. Lublin 2001. Keirse M., Życie z chorobą. Wyd. Encyklop. Radom 2007. Tobiasz-Adamczyk B.,Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby. Kraków 2000. Tobiasz-Adamczyk B.,Bajka J.,Wybrane elementy socjologii zawodów medycznych. Kraków 1996. Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii medycyny. Red. Barański J., Piątkowski W. Wrocław 2002. Zdrowie, choroba, społeczeństwo. Red. Piątkowski W., Lublin 2004. Literatura uzupełniająca Adamski F., Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy. Kraków 2002. Jakość życia w chorobie. Red. S. Steuden, W. Okło. Lublin. 2007. Czykwin E., Stygmat społeczny. PWN Warszawa 2007. Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 Nie potrafi zdefiniować relacji "człowiek środowisko". Charakteryzuje nieliczne aspekty relacji "człowiek - środowisko". Dokonuje niepełnej charakterystyki relacji "człowiek - środowisko". Samodzielnie dokonuje pełnej charakterystyki relacji "człowiek - środowisko". Nie potrafi omówić struktury i zasad funkcjonowania społeczeństwa. Omawia nieliczne pojęcia związane ze strukturą i funkcjonowaniem społeczeństwa. Omawia podstawowe pojecia związane ze strukturą i funkcjonowaniem społeczeństwa. Samodzielnie dokonuje pełnej charaktersyrtyki struktury i zasad funkcjonowania społeczeństwa. LK1_some _W03 LK1_some _W04 Nie potrafi wskazać i wyjaśnić wybranych teorii modedlowania rzeczywistości społecznej. Nie potrafi scharakteryzować społecznego wymiaru zdrowia i choroby. Wymienia ale nie potrafi wyjaśnić podstawowych teorii społecznych. Wymienia i wyjasnia częściowo teorie socjologiczne. Samodzielnie wymienia i wyczerpująco wyjaśnia teorie socjologiczne. Podaje przykłady. Charakteryzuje nieliczne aspekty społecznego wymiaru zdrowia i choroby. Wyjaśnia częściowo pojęcie społecznego wymiaru zdrowia i choroby. Samodzielnie charakteryzuje społeczny wymiaru zdrowia i choroby. Podaje przykłady. LK1_some _W05 Nie potrafi scharakteryzować wpływu rodziny na stan zdrowia. Charakteryzuje nieliczne aspekty wpływu rodziny na stan zdrowia. Częściowo wyjaśnia zakres wpływu rodziny na stan zdrowia. Samodzielnie charakteryzuje wpływ rodziny na stan zdrowia. Podaje przykłady. LK1_some _W06 Nie potrafi omówić kulturowych uwarunkowań zachowań w zdrowiu, chorobie, niepełnosprawności. Charakteryzuje nieliczne aspekty kulturowych uwarunkowań zachowań w zdrowiu, chorobie, niepełnosprawności. Częściowo wyjaśnia charakter kulturowych uwarunkowań zachowań w zdrowiu, chorobie, niepełnosprawności. LK1_some _W07 Nie potrafi omówić struktury i funkcjonowania rodziny oraz scharakteryzować przemian w funkcjonowaniu rodziny. Nie potrafi wskazać i wyjaśnić wpływu nierówności społecznych na stan zdrowia w wymiarze jednostkowym i populayjnym. Nie potrafi wymienić i opisać modeli wyjaśniających przemoc w rodzinie i w instytucjach. Charakteryzuje nieliczne aspekty struktury i funkcjonowania rodziny oraz przemian w funkcjonowaniu rodziny. Częściowo wyjaśnia strukturę i funkcjonowanie rodziny oraz przemiany w funkcjonowaniu rodziny. Samodzielnie omawia kulturowe uwarunkowania zachowań w zdrowiu, chorobie, niepełnosprawności. Podaje przykłady. Samodzielnie wyjaśnia strukturę i funkcjonowanie rodziny oraz przemiany w funkcjonowaniu rodziny. Podaje przykłady. LK1_some _W08 LK1_some _W09 LK1_some _W10 LK1_some _W11 LK1_some _W12 LK1_some _W13 Nie potrafi scharakteryzować społeczno-kulturowych uwarunkowań zdrowia, choroby i niepełnosprawności. Nie potrafi określić możliwych działań lekarza na rzecz jednostki i rodziny prowadzonych w instytucjach społecznych. Nie potrafi scharakteryzować źródeł wsparcia społecznego dla jednostki i rodziny. Nie potrafi wskazać i scharakteryzować kulturowych uwarunkowań i przemian w pracy lekarza. Charakteryzuje nieliczne Częściowo wskazuje i aspekty wpływu wyjaśnia wpływ nierówności społecznych nierówności społecznych na stan zdrowia w na stan zdrowia w wymiarze jednostkowym i wymiarze jednostkowym populayjnym. i populayjnym. Charakteryzuje nieliczne Częściowo wymienia i modele wyjaśniające opisuje modele przemoc w rodzinie i w wyjaśniające przemoc w instytucjach. rodzinie i w instytucjach. Samodzielnie wyjaśnia wpływ nierówności społecznych na stan zdrowia w wymiarze jednostkowym i populayjnym. Podaje przykłady. Samodzielnie wymienia i opisuje modele wyjaśniające przemoc w rodzinie i w instytucjach. Podaje przykłady. Charakteryzuje nieliczne społeczno-kulturowe uwarunkowania zdrowia, choroby i niepełnosprawności. Częściowo charakteryzuje społeczno-kulturowe uwarunkowania zdrowia, choroby i niepełnosprawności. Określa nieliczne możliwe działania lekarza na rzecz jednostki i rodziny prowadzone w instytucjach społecznych. Częściowo określa możliwe działania lekarza na rzecz jednostki i rodziny prowadzone w instytucjach społecznych. Charakteryzuje nieliczne źródła wsparcia społecznego dla jednostki i rodziny. Wskazuje i charakteryzuje nieliczne kulturowe uwarunkowania i przemiany w pracy lekarza. Częściowo charakteryzuje źródła wsparcia społecznego dla jednostki i rodziny. Częściowo wskazuje i charakteryzuje kulturowe uwarunkowania i przemiany w pracy lekarza. Samodzielnie charakteryzuje społeczno-kulturowe uwarunkowania zdrowia, choroby i niepełnosprawności. Podaje przykłady. Samodzielnie określa możliwe działania lekarza na rzecz jednostki i rodziny prowadzone w instytucjach społecznych. Podaje przykłady. Samodzielnie charakteryzuje źródła wsparcia społecznego dla jednostki i rodziny. Podaje przykłady. Samodzielnie wskazuje i charakteryzuje kulturowe uwarunkowania i przemiany w pracy lekarza. LK1_some _U1 Nie potrafi wskazać i wykorzystać wyników badań socjologicznych w praktyce lekarskiej. Wskazuje i charakteryzuje nieliczne aspekty związane z wykorzystaniem wyników badań socjologicznych w praktyce lekarskiej. Częściowo wskazuje i charakteryzuje możliwości wykorzystania wyników badań socjologicznych w praktyce lekarskiej. Samodzielnie wskazuje i charakteryzuje możliwości wykorzystania wyników badań socjologicznych w praktyce lekarskiej. LK1_some _U2 Nie potrafi opisać społeczno-kulturowych czynniki ryzyka występowania chorób. Wskazuje i charakteryzuje nieliczne społeczno-kulturowe czynniki ryzyka występowania chorób. Częściowo wskazuje i charakteryzuje społeczno-kulturowe czynniki ryzyka występowania chorób. Samodzielnie wskazuje i charakteryzuje społecznokulturowe czynniki ryzyka występowania chorób. LK1_some _U3 Nie potrafi określić możliwych działań lekarza na rzecz jednostki i rodziny prowadzonych w instytucjach społecznych. Nie potrafi wskazać źródeł wsparcia społecznego dla jednostki i rodziny. Określa nieliczne możliwe działania lekarza na rzecz jednostki i rodziny prowadzone w instytucjach społecznych. Częściowo wskazuje możliwe działania lekarza na rzecz jednostki i rodziny prowadzone w instytucjach społecznych. Samodzielnie wskazuje możliwe działania lekarza na rzecz jednostki i rodziny prowadzone w instytucjach społecznych. Wskazuje nieliczne źródła Częściowo wskazuje Samodzielnie wskazuje wsparcia społecznego dla źródła wsparcia źródła wsparcia społecznego jednostki i rodziny. społecznego dla jednostki dla jednostki i rodziny. i rodziny. LK1_some _U5 Nie potrafi wskazać i krytycznie ocenić zjawiska nierówności zdrowotnych w społeczeństwie. Wskazuje i krytycznie ocenia nieliczne aspekty zjawiska nierówności zdrowotnych w społeczeństwie. Częściowo wskazuje i krytycznie ocenia określone aspekty zjawiska nierówności zdrowotnych w społeczeństwie. Samodzielnie wskazuje i krytycznie ocenia zjawisko nierówności zdrowotnych w społeczeństwie. Podaje przykłądy. LK1_some _U6 Nie potrafi zidentyfikować czynników ryzyka wystąpienia przemocy. Nie jest świadomy społecznych i kulturowych uwarunkowań wpływających na zachowania zarówno jednostki, jak i grupy społecznej w sytuacji zdrowia i choroby. Nie reprezentuje postawy wolnej od zjawiska nietolerancji w odniesieniu do pacjentów żyjących w innej kulturze oraz wyznających inne religie. Identyfikuje nieliczne czynniki ryzyka wystąpienia przemocy. Częściowo wskazuje czynniki ryzyka wystąpienia przemocy. Samodzielnie wskazuje czynniki ryzyka wystąpienia przemocy. Jest świadomy nielicznych społecznych i kulturowych uwarunkowań wpływających na zachowania zarówno jednostki, jak i grupy społecznej w sytuacji zdrowia i choroby. W niewielkim stopni reprezentuje postawę wolną od zjawiska nietolerancji w odniesieniu do pacjentów żyjących w innej kulturze oraz wyznających inne religie. Częściowo jest świadomy społecznych i kulturowych uwarunkowań wpływających na zachowania zarówno jednostki, jak i grupy społecznej w sytuacji zdrowia i choroby. Częściowo reprezentuje postawę wolną od zjawiska nietolerancji w odniesieniu do pacjentów żyjących w innej kulturze oraz wyznających inne religie. Jest w pełni świadomy społecznych i kulturowych uwarunkowań wpływających na zachowania zarówno jednostki, jak i grupy społecznej w sytuacji zdrowia i choroby. LK1_some _U4 LK1_some _K1 LK1_some _K2 W pełni reprezentuje postawę wolną od zjawiska nietolerancji w odniesieniu do pacjentów żyjących w innej kulturze oraz wyznających inne religie. LK1_some _K3 Nie kształtuje postawy odnoszącej się do równego traktowania pacjetów bez względu na ich pozycję społeczną. W niewielkim stopniu kształtuje postawę odnoszącą się do równego traktowania pacjetów bez względu na ich pozycję społeczną. Częściowo kształtuje W pełni reprezentuje postawę odnoszącą się postawę odnoszącą się do do równego traktowania równego traktowania pacjetów bez względu na pacjetów bez względu na ich ich pozycję społeczną. pozycję społeczną. LK1_some _K4 Nie kształtuje postawy empatii i wrażliwości wobec trudnej sytuacji pacjentów. W niewielkim stopniu kształtuje postawę empatii i wrażliwości wobec trudnej sytuacji pacjentów. Częściowo kształtuje postawę empatii i wrażliwości wobec trudnej sytuacji pacjentów. W pełni kształtuje postawę empatii i wrażliwości wobec trudnej sytuacji pacjentów. LK1_some _K5 Nie okazuje szacunku dla osób o innej orientacji seksualnej i nie potępia zjawiska dyskryminacji. 29. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie 20 seminaryjnych Liczebność grup ćwiczeniowych Wydział Lekarski w Katowicach, ul. Medyków 18, 40-752 Miejsce odbywania się zajęć Katowice Zakład Propedeutyki Pielęgniarstwa, ul. Francuska 20/24, Miejsce i godziny konsultacji 40-027 Katowice/Godziny konsultacji podawane są do informacji po rozpoczęciu roku akademickiego Teksty wyszczególnione w pkt.27 Materiały do zajęć 29.1 29.2 29.3 29.4 W niewielkim stopniiu okazuje szacunek dla osób o innej orientacji seksualnej i w niewielkim stopniu potępia zjawiska dyskryminacji. Częściowo okazuje szacunek dla osób o innej orientacji seksualnej i częściowo potępia zjawiska dyskryminacji. W pełni okazuje szacunek dla osób o innej orientacji seksualnej i zdecydowanie potępia zjawisko dyskryminacji. KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Nazwa modułu/przedmiotu Zdrowie publiczne Kod modułu/przedmiotu zdpu Przynależność do grupy przedmiotów Prawne i organizacyjne aspekty medycyny (G) Status modułu/przedmiotu przedmiot obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok pierwszy Semestr pierwszy W:0 S:15 Ćw:0 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych zaliczenie na Forma zakończenia przedmiotu ocenę Katedra i Zakład Epidemiologii Jednostka realizująca moduł/przedmiot 13. 14. 15. 16. Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) 17. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 18. 19. Katowice 40-752, ul. Medyków 18, tel: 32 25 23 734, www.epidemiologia.sum.edu.pl prof. dr hab. med. Jan E. Zejda Małgorzata Kowalska Bogumiła Braczkowska ([email protected]), Grzegorz Brożek ([email protected]), Małgorzata Kowalska ([email protected]), Anna Korczyńska ([email protected]) Kamil Barański ([email protected]) oraz inni nauczyciele akademiccy zatrudnieni w ramach umowy o dzieło C1 Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Opis wymagania brak wymagań Cele kształcenia Opis celu przekazanie wiedzy na temat metod oceny stanu zdrowia jednostki i populacji, systemów klasyfikacji chorób i procedur medycznych C2 zapoznanie studenta z definicją zdrowia publicznego, jego celami i zadaniami, a także przekazanie wiedzy na temat struktury i organizacji systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i globalnym oraz wpływu uwarunkowań ekonomicznych na możliwości ochrony zdrowia Nr 1. 20. Nr C3 zapoznanie studenta z aktualnymi regulacjami prawnymi dotyczącymi udzielania świadczeń zdrowotnych, praw pacjenta,podstaw wykonywania zawodu lekarza i funkcjonowania samorządu lekarskiego przekazanie wiedzy na temat podstawowych regulacji dotyczących organizacji i finansowania służby zdrowia, powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, a także zasad organizacji przedsiębiorstw podmiotu leczniczego C4 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu C1 s3 GW.1 C2 s1 GW.4 student zna zasady promocji zdrowia, jej zadania oraz główne kierunki działania, ze szczególnym uwzględnieniem znajomości LK1_zdpu_W roli elementów zdrowego stylu życia; student zna także programy C2 03 profilaktyki w odniesieniu do chorób o dużym znaczeniu społecznym s4 GW.5 studentowi znane są regulacje prawne dotyczące udzielania LK1_zdpu_W świadczeń zdrowotnych, praw pacjenta, podstaw wykonywania 04 zawodu lekarza i funkcjonowania samorządu lekarskiego; C3 s5 GW.6 student wie jakie są podstawowe regulacje dotyczące organizacji i LK1_zdpu_W finansowania służby zdrowia, powszechnego ubezpieczenia C4 05 zdrowotnego oraz zasady organizacji przedsiębiorstw podmiotu leczniczego; s2 GW.7 student interpretuje miary częstości występowania chorób i LK1_zdpu_W niepełnosprawności, ocenia sytuację epidemiologiczną chorób 06 powszechnie występujących w kraju; C1 s3 GW.13 LK1_zdpu_U 01 student umie opisać strukturę demograficzną ludności oraz potrafi C1 ocenić problemy zdrowotne populacji s3 GU.1 LK1_zdpu_U 02 student potrafi wyjaśnić osobom korzystającym ze świadczeń medycznych ich podstawowe uprawnienia oraz podstawy prawne udzielania świadczeń C3 s5 GU.3 LK1_zdpu_U 03 student umie stosować w praktyce regulacje prawne dotyczące wydawania zaświadczeń lekarskich na potrzeby pacjentów, ich rodzin oraz instytucji zewnętrznych; C3 s5 GU.4 C3 s5 GW.6 Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza LK1_zdpu_W student zna metody oceny stanu zdrowia jednostki i populacji, 01 różne systemy klasyfikacji chorób i procedur medycznych; student zna pojęcie zdrowia publicznego, jego cele, zadania, a LK1_zdpu_W także strukturę i organizację systemu ochrony zdrowia 02 na poziomie krajowym i globalnym oraz wpływ uwarunkowań ekonomicznych na możliwości ochrony zdrowia; umiejętności kompetencje LK1_zdpu_K0 1 LK1_zdpu_K0 2 LK1_zdpu_K0 3 22. 22.1. przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się posiada umiejętność pracy w zespole profesjonalistów Treści programowe Forma zajęć: WYKŁADY w1 brak tej formy zajęć Σ Liczba godzin 0 0 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 s5 Cele i zadania zdrowia publicznego Polityka zdrowotna i systemy ochrony zdrowia Monitoring i uwarunkowania stanu zdrowia populacji Profilaktyka chorób i urazów Regulacje prawne i analizy ekonomiczne w ochronie zdrowia Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 23. 1. 2. brak tej formy zajęć Liczba godzin 3 3 3 3 3 15 Liczba godzin 0 0 Σ Stosowane narzędzia dydaktyczne prezentacje multimedialne bezpośredni kontakt nauczyciela akademickiego ze studentami w trakcie realizacji przydzielonych zadań wraz z interaktywną dyskusją uzyskanych wyników lub poczynionych obserwacji konspekty zajęć umieszczone na stronie internetowej Katedry i Zakładu Epidemiologii dostępne dla każdego studenta po zalogowaniu 24. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Nr EK Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia krótkie ustrukturyzowane pytania podczas zajęć obecność studenta na zajęciach i pozytywna opinia LK1_zdpu_W oraz test zaliczeniowy prowadzącego zajęcia, pozytywna ocena uzyskana w 01 teście zaliczeniowym 3. krótkie ustrukturyzowane pytania podczas zajęć oraz test zaliczeniowy zaliczenie na ocenę na postawie właściwej interpretacji celów Narodowego Programu Zdrowia 2007-2015 dokonanej przez studenta podczas zajęć, obecność studenta na zajęciach i pozytywna ocena uzyskana w teście zaliczeniowym krótkie ustrukturyzowane pytania podczas zajęć LK1_zdpu_W oraz test zaliczeniowy 03 obecność studenta na zajęciach i pozytywna opinia prowadzącego zajęcia, pozytywna ocena uzyskana w teście zaliczeniowym obecność studenta na zajęciach i pozytywna opinia prowadzącego zajęcia, pozytywna ocena uzyskana w teście zaliczeniowym obecność studenta na zajęciach i pozytywna opinia prowadzącego zajęcia, pozytywna ocena uzyskana w teście zaliczeniowym zaliczenie na ocenę na postawie właściwej interpretacji wskazanych klasycznych i syntetycznych mierników stanu zdrowia populacji LK1_zdpu_W 02 krótkie ustrukturyzowane pytania podczas zajęć LK1_zdpu_W oraz test zaliczeniowy 04 krótkie ustrukturyzowane pytania podczas zajęć LK1_zdpu_W oraz test zaliczeniowy 05 przygotowanie krókiego raportu na temat stanu LK1_zdpu_W zdrowia populacji w Polsce na podstawie udostępnionych przez prowadzącego zajęcia 06 materiałów LK1_zdpu_U 01 LK1_zdpu_U 02 LK1_zdpu_U 03 krótkie ustrukturyzowane pytania podczas zajęć oraz test zaliczeniowy krótkie ustrukturyzowane pytania podczas zajęć oraz test zaliczeniowy krótkie ustrukturyzowane pytania podczas zajęć oraz test zaliczeniowy bezpośrednia obserwacja studenta podczas LK1_zdpu_K0 komunikowania treści w zakresie respektowania 1 praw pacjenta i znajomości przepisów obowiązującego prawa obecność studenta na zajęciach i pozytywna opinia prowadzącego zajęcia, pozytywna ocena uzyskana w teście zaliczeniowym obecność studenta na zajęciach i pozytywna opinia prowadzącego zajęcia, pozytywna ocena uzyskana w teście zaliczeniowym obecność studenta na zajęciach i pozytywna opinia prowadzącego zajęcia, pozytywna ocena uzyskana w teście zaliczeniowym pozytywna opinia prowadzącego zajęcia bezpośrednia obserwacja studenta podczas realizacji przydzielonych zadań problemowych w LK1_zdpu_K0 zakresie umiejętności zbierania i interpretacji 2 najnowszej wiedzy w zakresie zdrowia publicznego bezpośrednia obserwacja studenta podczas LK1_zdpu_K0 realizacji przydzielonych zadań problemowych w zakresie umiejętności komunikowania się i pracy w 3 zespole 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności pozytywna opinia prowadzącego zajęcia pozytywna opinia prowadzącego zajęcia Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Samodzielna praca studenta 26. 27. 27.1. 1. 27.2. 1. 2. Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 0 udział w seminariach 15 udział w ćwiczeniach 0 Σ 15 przygotowanie do ćwiczeń 10 przygotowanie do zaliczenia 0 przygotowanie do egzaminu 0 Σ 10 25 1 Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 0,5 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 0 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 0,5 Literatura Literatura podstawowa Opolski J.(red.): Zdrowie Publiczne. Wybrane Zagadnienia – Tom 1 i 2. Szkoła Zdrowia Publicznego CMKP, Warszawa 2011. Dostęp: www.cmkp.edu.pl/dok_eu/CMKP_Zdrowie_Publiczne_T_1.pdf (tom I) www.cmkp.edu.pl/dok_eu/CMKP_Zdrowie_Publiczne_T_2.pdf (tom II) Literatura uzupełniająca Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015. Załącznik do Uchwały Rady Ministrów nr 90/2007 z dnia 15 maja 2007 r.NIZP-PZH, Warszawa 2007 konspekty zajęć umieszczone na stronie internetowej Katedry i Zakładu Epidemiologii dostępne dla każdego studenta po zalogowaniu 28. Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Nr EK LK1_zdpu_W student nie zna metod 01 oceny stanu zdrowia jednostki i populacji, nie potrafi wymienić żadnego systemu klasyfikacji chorób i procedur medycznych Na ocenę 3 student zna metody oceny stanu zdrowia jednostki i populacji, potrafi wymienić różne systemy klasyfikacji chorób i procedur medycznych Na ocenę 4 student dobrze radzi sobie z oceną stanu zdrowia jednostki i populacji, dobrze zna różne systemy klasyfikacji chorób i procedur medycznych Na ocenę 5 student biegle stosuje różne metody oceny stanu zdrowia jednostki i populacji, świetnie orientuje się w różnych systemach klasyfikacji chorób i procedur medycznych potrafi wymienić ich zalety i ograniczenia LK1_zdpu_W student nie zna pojęcia 02 zdrowia publicznego, jego celów, zadań ani struktury i organizacji systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i globalnym, nie wie jaki jest wpływ uwarunkowań ekonomicznych na możliwości ochrony zdrowia student zna pojęcie zdrowia publicznego, jego cele, zadania, a także strukturę i organizację systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym, wie jakie znaczenie mają uwarunkowania ekonomiczne na możliwości ochrony zdrowia student zna pojęcie zdrowia publicznego, jego cele, zadania, a także strukturę i organizację systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i globalnym, potrafi dobrze ocenić wpływ uwarunko-wań ekonomicznych na możliwości ochrony zdrowia LK1_zdpu_W student nie zna zasad student zna zasady student dobrze zna 03 promocji zdrowia, jej promocji zdrowia, jej zasady promocji zadań oraz głównych zadania oraz główne zdrowia, jej zadania kierunków działania; kierunki działania ; student oraz główne kierunki student nie potrafi potrafi wymienić cechy działania, ze wymienić cech skutecznego programu szczególnym skutecznego programu profilaktycznego w uwzględnie-niem profilaktycznego w odniesieniu do chorób o znajomości roli odniesieniu do chorób o dużym znaczeniu elementów zdrowego dużym znaczeniu społecznym stylu życia; potrafi społecznym ocenić skuteczność lokalnych programów profilaktycznych realizowanych w odniesieniu do chorób o dużym znaczeniu społecznym LK1_zdpu_W studentowi nie są znane studentowi znane są student dobrze zna 04 regulacje prawne regulacje prawne regulacje prawne dotyczące udzielania dotyczące udzielania dotyczące udzielania świadczeń zdrowotnych, świadczeń zdrowotnych, świadczeń praw pacjenta, podstaw praw pacjenta, podstaw zdrowotnych, praw wykonywania zawodu wykonywania zawodu pacjenta, podstaw lekarza i funkcjonowania lekarza i funkcjonowania wykonywania zawodu samorządu lekarskiego samorządu lekarskiego lekarza i funkcjonowania samorządu lekarskiego, potrafi je wykorzystywać w przyszłej pracy zawodowej LK1_zdpu_W student nie wie jakie są student wie jakie są student dobrze zna 05 podstawowe regulacje podstawowe regulacje podstawowe regulacje dotyczące organizacji i dotyczące organizacji i dotyczące organizacji i finansowania służby finansowania służby finansowania służby zdrowia, powszechnego zdrowia, powszechnego zdrowia, ubezpieczenia ubezpieczenia zdrowotpowszechnego zdrowotnego oraz zasady nego oraz zasady ubezpieczenia organizacji organizacji przedsięzdrowotnego oraz przedsiębiorstw podmiotu biorstw podmiotu zasady organizacji leczniczego leczniczego przedsiębiorstw podmiotu leczniczego student zna pojęcie zdrowia publicznego, jego cele, zadania, a także strukturę i organizację systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i globalnym, bardzo dobrze radzi sobie z oceną wpływu uwarunkowań ekonomicznych na możliwości ochrony zdrowia student bardzo dobrze zna zasady promocji zdrowia, jej zadania oraz główne kierunki działania, potrafi je stosować przy konstruowaniu programów uwzględniających prozdrowotny styl życia; student potrafi zaplanować i ocenić skuteczność proponowanych rozwiązań profilaktycznych w odniesieniu do wybranych chorób o dużym znaczeniu społecznym studentowi są bardzo dobrze znane regulacje prawne dotyczące udzielania świadczeń zdrowotnych, praw pacjenta, podstaw wykonywania zawodu lekarza i funkcjonowania samorządu lekarskiego, student dobrze stosuje tę wiedzę w kontakcie z pacjentem i jego rodziną oraz instytucjami zdrowia publicznego student bardzo dobrzez zna podstawowe regulacje dotyczące organizacji i finansowania służby zdrowia, powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego oraz zasady organizacji przedsiębiorstw podmiotu leczniczego, potrafi tę iwedzę wykorzystać w kreowaniu polityki zdrowotnej populacji LK1_zdpu_W student nie potrafi 06 zinterpretować miar częstości występowa-nia chorób i niepełnosprawności, nie umie ocenić sytuacji epidemiologicznej chorób powszechnie występujących w kraju student umie zinterpretować miary częstości występowania chorób i niepełnosprawności, potrafi ocenić sytuację epidemiologiczną chorób powszechnie występujących w kraju LK1_zdpu_U 01 student nie umie opisać struktury demograficznej ludności oraz nie potrafi wymienić problemów zdrowotnych populacji student umie opisać strukturę demograficzną ludności oraz potrafi wymienić problemy zdrowotne populacji LK1_zdpu_U 02 student nie potrafi wyjaśnić osobom korzystającym ze świadczeń medycznych ich podstawowe uprawnienia oraz podstawy prawne udzielania świadczeń student potrafi wskazać osobom korzystającym ze świadczeń medycznych ich podstawowe uprawnienia oraz podstawy prawne udzielania świadczeń LK1_zdpu_U 03 student nie zna regulacji prawnych dotyczących wydawania zaświadczeń lekarskich na potrzeby pacjentów, ich rodzin oraz instytucji zewnętrznych student zna i umie zastosować w praktyce regulacje prawne dotyczące wydawania zaświadczeń lekarskich na potrzeby pacjentów, ich rodzin oraz instytucji zewnętrznych LK1_zdpu_K0 student nie przejawia student wie, że powinien 1 umiejętności przestrzegać tajemnicy przestrzegania tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta LK1_zdpu_K0 student nie zrealizował 2 zadań przydzielonych do wykonania w ramach procesu samokształcenia student zrealizował zadania przydzielone do wykonania w ramach procesu samokształcenia i zostały one ocenione na ocenę dostateczną student dobrze interpretuje miary częstości występowania chorób i niepełno-sprawności, dobrze radzi sobie z oceną sytuacji epidemiologicznej chorób powszechnie występujących w kraju student umie dobrze opisać strukturę demograficzną ludności oraz potrafi ocenić problemy zdrowotne populacji student bardzo dobrze nterpretuje miary częstości występowania chorób i niepełnosprawności, świetnie radzi sobie z oceną sytuacji epidemiologicznej chorób powszechnie występujących w kraju i na świecie student umie bardzo dobrze opisać strukturę demograficzną ludności oraz doskonale radzi sobie z oceną problemów zdrowotnych zróżnicowanych demograficznie populacji student potrafi dobrze student potrafi bardzo wyjaśnić osobom dobrze wyjaśnić osobom korzystającym ze korzystającym ze świadczeń świadczeń medycznych ich medycznych ich podstawowe uprawnienia podstawowe oraz podstawy prawne uprawnienia oraz udzielania świadczeń podstawy prawne udzielania świadczeń student dobrze zna i student biegle zna i umie prawidłowo umiejętnie stosuje w zastosować w praktyce regulacje prawne praktyce regulacje dotyczące wydawania prawne dotyczące zaświadczeń lekarskich na wydawania potrzeby pacjentów, ich zaświadczeń rodzin oraz instytucji lekarskich na potrzeby zewnętrznych pacjentów, ich rodzin oraz instytucji zewnętrznych student wie, że student przestrzega powinien przestrzegać tajemnicy lekarskiej i praw tajemnicy lekarskiej i pacjenta praw pacjenta, umie wykorzystać tę wiedzę w konkretnej sytuacji student zrealizował student posiada świadomość zadania przydzielone własnych ograniczeń i do wykonania w umiejętność stałego ramach procesu dokształcania się, jego samokształcenia i wiedza i umiejętności zostały one ocenione wykraczają poza zakres na ocenę dobrą przydzielonych zajęć w ramach procesu samokształcenia LK1_zdpu_K0 student nie potrafi 3 pracować w grupie 29. student posiada umiejętność pracy w zespole kolegów student dobrze współpracuje w grupie kolegów, zdarza mu się przejąć inicjatywę student zazwyczaj przejmuje rolę lidera w grupie kolegów, którym przydzielono zadanie do wykonania, co potwierdza jego potencjalne umiejętności pracy w zespole profesjonalistów 29.2 Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych Liczebność grup ćwiczeniowych Miejsce odbywania się zajęć 20 0 sala 122/123 29.3 Miejsce i godziny konsultacji zgodnie z regulaminem zajęć dostępnym na stronie internetowej Katedry i Zakładu Epidemiologii 29.4 Materiały do zajęć dostępne w formie elektronicznej na stronie internetowej Katedry i Zakładu Epidemiologii 29.1 KIERUNEK LEKARSKI II rok biochemia z elementami chemii elementy prawa medycznego fizjologia z elementami patofizjologii higiena i epidemiologia patomorfologia I immunologia język angielski II onkologia I promocja zdrowia KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. Nazwa modułu/przedmiotu Biochemia z elementami chemii 2. Kod modułu/przedmiotu bich 3. Przynależność do grupy przedmiotów Naukowe Podstawy Medycyny 4. Status modułu/przedmiotu Obowiązkowy 5. Poziom kształcenia Jednolite studia magisterskie 6. Forma studiów Stacjonarna 7. Profil kształcenia Praktyczny 8. Język prowadzenia zajęć 9. Kierunek Lekarski (LK2) 10. Rok II 11. Semestr 12. Ilość realizowanych godzin dydaktycznych III i IV W: 55 13. Forma zakończenia przedmiotu Egzamin 14. Jednostka realizująca moduł/przedmiot 15. 16. Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki Katedra i Zakład Biochemii ul. Medyków 18, 40-752 Katowice/tel. 322525088/http://biochem.sum.edu.pl Dr hab. n. med. Tomasz Francuz 17. Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 18. 19. Nr Polski S: 40 Ćw: 115 Dr hab. n. med. Tomasz Francuz, dr n. przyr. Elżbieta KotrysPuchalska - Kierownik ćwiczeń Dr hab. n. med. Tomasz Francuz ([email protected]), dr n. przyr. Elżbieta Kotrys-Puchalska, dr n. biol. Aneta Wójcik, dr n. med. Krzysztof Siemianowicz, dr n. med. Wojciech Garczorz, dr n. przyr. Barbara Posielężna, mgr Agnieszka Kosowska Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji 1. Opis wymagania Posiada podstawowe wiadomości z zakresu chemii organicznej i nieorganicznej 2. Zna budowę organizmów (komórki, tkanki, narządy) 3. Zna w podstawowym stopniu anatomię człowieka 4. Posiada podstawowe wiadomości na temat budowy kwasów nukleinowych i ich funkcji 5. Zna podstawowe pojęcia statystyczne, miary rozproszenia, podstawową statystykę opisową 6. Zna biologię człowieka 20. Nr C1 C2 Cele kształcenia Opis celu Posługuje się nowoczesnymi technikami analitycznymi i potrafi je zastosować do oceny stanu pacjenta Zna podstawowe przemiany biochemiczne w organizmie człowieka i umie je powiązać ze stanem chorego C3 Rozumie zależność pomiędzy przemianami biochemicznymi a funkcją organizmu C4 Potrafi rozróżnić przemiany fizjologiczne od patologicznych C5 Posiada umiejętność identyfikacji potencjalnych punktów uchwytu terapii i działań terapeutycznych C6 Rozumie molekularne podłoże funkcjonowania organizmu 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu Zna gospodarkę wodno-elektrolitową w układach biologicznych C3, C2 c1, c2 B.W1 Opisuje mechanizm działania buforów, ich znaczenie w homeostazie i dla utrzymania równowagi wodno-elektrolitowej C3, C2 c2, s2 B.W2 LK2_bich_EK _W03 Zna pojęcie rozpuszczalności, mieszania roztworów, ciśnienia osmotycznego, izojonii i izotonii. C3 c1, c2 B.W3 LK2_bich_EK _W04 Zna budowę i podstawowe reakcje związków nieorganicznych i organicznych w roztworach wodnych; ich znaczenie dla organizmu żywego C1, C2 c2,c3,s1,s2, w1,w2 B.W4 LK2_bich_EK _W05 Zna molekularne podstawy działania narządu wzroku, funkcje i metabolizm witaminy A w siatkówce C6 c9, s4, s7, w7 B.W7 LK2_bich_EK _W06 Zna budowę i funkcje cząsteczek, białek i kwasów nukleinowych obecnych w organizmie człowieka C2, C3, C5 c3, c4, c5, s1,s2,s3,w1, B.W10 w2 LK2_bich_EK _W07 Zna budowę, funkcje i metabolizm lipidów i węglowodanów C3, C4, C5 c14, c15, s9, s10, s11, B.W11, s12, w9, B.W15 w10, w11, w12 C3, C4, C5 c5, c6, c7, c8, s2, s3, w2, w3 B.W12, B.W15 C3 c3, c4, c18, s1, s14, w1, w15 B.W13 C1, C3 c3, c4, s1, w1 B.W14 C3, C4, C5 c11, c13, c14-cc20, s4-s17, w3w19 B.W15 C3, C4 c11, c14, c15, c16, B.W16 c17, s7, s10, s12, s13, w3 Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza LK2_bich_EK _W01 LK2_bich_EK _W02 LK2_bich_EK _W08 Zna budowę, funkcje, strukturę białek, ich modyfikacje oraz ich znaczenie dla funkcjonowania białka LK2_bich_EK _W09 Zna funkcję nukleotydów, strukturę i funkcję kwasów nukleinowych LK2_bich_EK _W10 Zna i opisuje funkcje DNA, RNA i innych nośników informacji, metody służące do ich analizy i diagnostyki, zna procesy naprawy, mutagenezy LK2_bich_EK _W11 Opisuje podstawowe szlaki metaboliczne, ich wzajemne zależności, regulację i wpływ na funkcjonowanie organizmu LK2_bich_EK _W12 Zna profil metaboliczny wątroby, nerek, mięśni, mózgu, serca. Potrafi scharakteryzować zachodzące w tych narządach przemiany i ich odmienności LK2_bich_EK _W13 Zna mechanizmy prowadzące do powstawania wolnych rodników, mechanizmy obronne i konsekwencje działań wolnych rodników C3, C4 oraz metody oceny statusu antyoksydacyjnego LK2_bich_EK _W14 Zna mechanizmy prowadzące do trawienia i wchłaniania węglowodanów i lipidów z przewodu pokarmowego C2, C3, C4 c15, s15, w14 B.W17 c14, c15, s9, s11, w9, B.W18 w11 LK2_bich_EK _W15 Zna mechanizmy syntezy kwasu solnego w żołądku, metody jej oceny i regulację, katabolizm i wydalanie hemu i kwasów żółciowych LK2_bich_EK _W16 Zna źródła, wchłanianie i funcje witamin, konsekwencje ich niedoboru dla zdrowia człowieka LK2_bich_EK _W17 Zna wpływ diety na profil lipidowy osocza, metabolizm lipoprotein i węglowodanów C2, C3, C4 c20, c21, c22, w15 B.W18 C2, C3, C4, C5 c9, s4, w4 B.W18, B.W19, B.W20 C4, C5 c15, s11, s12, c14, s9, s10, w9, B.W19 w10, w11, w12 LK2_bich_EK _W18 Zna źródła pierwiastków śladowych, konsekwencje ich niedoboru i nadmiaru dla metabolizmu C2, C3, C4, C5 c13, s5, w6 B.W20 LK2_bich_EK _W19 Zna biosyntezę hormonów peptydowych, białkowych i steroidowych, receptory dla hormonów, szlaki wewnątrzkomórkowego przekazywania sygnału C2, C6 c9, s7, s8, w7, w8 B.W21 LK2_bich_EK _W20 Zna pojęcie apoptozy i nekrozy komórki, czynniki wywołujące te procesy, czynniki wpływające na proliferację i różnicowanie komórek Zna mechanizmy oddziaływania hormonów na receptory i konsekwencje takiego oddziaływania C6 s1, w1 B.W22 C3, C5, C6 c9, c10, s7, s8, w7, w8 B.W26 C1, C2, C3, C4 c8, c11, c12, c17, c18, c19, c20, c21, c22, B.W29 s13, s16, w3, w9, w12, w16, w18, w19 LK2_bich_EK _W21 LK2_bich_EK _W22 Zna profile metaboliczne narządów i enzymy mogące służyć do oceny ich funkcji, markery nieenzymatyczne służace do oceny fukcji narządów oraz markery nowotworowe umiejętności LK2_bich_EK _U01 Oblicza stężenia roztworów, potrafi przeliczać stężenia, przygotowywać roztwory o zadanym stężeniu procentowym lub molowym C1 c1, c2 B.U3 LK2_bich_EK _U02 Oblicza PH roztworów, umie przygotować roztwory izotoniczne i izoosmotyczne C1 c1, c2, c5 B.U3, B.U5 LK2_bich_EK _U03 określa wpływ polarności i niepolarności związków na ich rozpuszczalność i dystrybucję w organizmie, oblicza rozpuszczalność związków C1, C3 c1, c2, c3, c5, c9 B.U4 LK2_bich_EK _U04 Przewiduje stan energetyczny komórek, oraz kierunek procesów biochemicznych w zależności od bieżącego stanu metabolicznego C3 s9-s17, w9w19 B.U6 LK2_bich_EK _U05 Wykonuje test OGTT, testy oceniające metabolizm organizmu i homeostazę podstawowych związków: węglowodanów, lipidów C1, C2, C3, C4 c14, c15, c16, w10, w12 B.U8 LK2_bich_EK _U06 Wykonuje testy obciążeniowe służace do oceny niedoboru witamin i pierwiastków śladowych C1, C2, C3, C4 c7, c9 B.U8, E.U29 LK2_bich_EK _U07 Posługuje się aparaturą analityczną, zna pojęcia PH-metrii, kolorymetrii, spektrofotometrii, wykonuje podstawowe analizy jakościowe i ilościowe w tym elektroforezę białek, kwasów nukleinowych i lipidów C1 c1-c22 B.U9 LK2_bich_EK _U08 Zna pojęcie błędów przedlaboratoryjnych, laboratoryjnych, analitycznych, czułości i dokładności metody, wartości predykcyjnych C1, C2, C3, C4 c1-c22 B.U10 C1-C6 c1-c22, s1K.3; K.4 s17, w1-w19 kompetencje LK2_bich_EK _K01 Posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania się LK2_bich_EK _K02 Posiada świadomość ograniczeń stosowanych metod laboratoryjnych, potrafi wybrać i zastosować właściwą metodę analityczną C1-C6 c1-c22, s1K.3; K.4 s17, w1-w19 LK2_bich_EK _K03 Posiada umiejętność wiązania uzyskanych wyników badań biochemicznych z funkcją określonych narządów i stanem metabolicznym ogranizmu C1-C6 c1-c22, s1K.3; K.4 s17, w1-w19 LK2_bich_EK _K04 Opisuje szlaki metaboliczne zachodzące u człowieka C1-C6 c1-c22, s1K.3; K.4 s17, w1-w19 LK2_bich_EK _K05 Zna biochemiczne podłoże chorób cywilizacyjnych, potrafi powiązać przemiany biochemiczne z funkcjami organizmu C1-C6 c14-c16, s9s12, w7, K.3; K.4 w9-w12 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY Liczba godzin Kwasy nukleinowe - budowa, funkcje, genom człowieka, mechanizmy regulacji ekspresji genów 4 w2 Białka - budowa i funkcje, białka macierzy zewnątrzkomórkowej, białka osocza, budowa i funkcje immunoglobulin 4 w3 Enzymy - budowa, funkcje, znaczenie, mechanizmy regulacji aktywności, znaczenie biomedyczne 4 w4 Witaminy - funkcje w organizmie, metabolizm, znaczenie 2 w5 Koenzymy - budowa i funkcje Pierwiastki śladowe - źródła, znaczenie, mechanizmy działania, niedobór i nadmiar w organizmie 2 w7 Hormony klasyczne - biosynteza, wydzielanie, recetory, mechanizmy transdukcji sygnału,wpływ na metabolizm 3 w8 Cytokiny - podział, funkcje w organizmie, cytokiny prozapalne, możliwości wykorzytania w medycynie 3 2 w9 Węglowodany I - regulacja homeostazy glukozy, mechanizmy wchłaniania węglowodanów, budowa, funkcje, trawienie węglowodanów, hormony zaangażowane w regulację metabolizmu węglowodanów w10 Węglowodany II - metabolizm wewnątrzkomórkowy - funkcje metabolitów, glikoliza, glukoneogeneza, glikogenoliza i glikogenogeneza. Węglowodany złożone - funkcje. 4 w11 Lipidy I - podział plipidów, znaczenie, wchłanianie lipidów i ich trawienie. Lipidy osocza, frakcje, znaczenie, metody oznaczania, diagnostyka układu lipidowego 4 w1 w6 2 4 w12 Lipidy II - metabolizm lipidów naczyniowy i wewnątrzkomórkowy, regulacja metabolizmu cholestrolu i izoprenoidów, znaczenie izoprenoidów. Inne lipidy o znaczeniu w metabolizmie człowieka. w13 Cykl krebsa - znaczenie w metabolizmie, regulacja. 4 w14 Oddychanie komórkowe - wytwarzanie energii w komórce, organizacja łańcucha oddechowego. Konsekwencje zaburzeń jego funkcjonowania. 2 w15 Porfiryny - biosynteza, funkcje, konsekwencje zaburzeń biosyntezy 2 Katabolizm hemu - produkty końcowe, ich znaczenie i wydalanie, konsekwencje zaburzeń katabolizmu hemu Puryny i pirymidyny - biosynteza i katabolizm, funkcje, konsekwencje zaburzeń ich metabolizmu Metabolizm azotu aminokwasów - metabolizm komórkowy, mechanizmy detoksyfikacji amoniaku, cykl mocznikowy - konsekwencje jego zaburzeń Aminokwasy - metabolizm, znaczenie, powiązania metaboliczne, konsekwencje zaburzeń metabolizmu 2 w16 w17 w18 w19 2 3 2 Σ 22.2. 55 Liczba godzin 4 Forma zajęć: SEMINARIA s1 Kwasy nukleinowe s2 Białka 4 s3 Enzymy 2 s4 Witaminy 2 s5 Pierwiastki śladowe 2 s6 Koenzymy 2 s7 Hormony 3 s8 Cytokiny 3 s9 Węglowodany I 2 s10 Węglowodany II 2 s11 Lipidy I 2 s12 Lipidy II 2 s13 Porfiryny 2 s14 Puryny i pirymidyny 2 s15 Cykl Krebsa i oddychanie tkankowe 2 s16 Aminokwasy I 2 s17 Aminokwasy II 2 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA 40 Liczba godzin 6 c1 Obliczenia chemiczne c2 Pehametria, roztwory, bufory 4 c3 Kwasy nukleinowe - izolacja, właściwiości, podstawowe techniki analizy 4 c4 Kwasy nukleinowe - metody analityczne stosowane w diagnostyce 4 c5 Metody badania białek, białka osocza, elektroforeza białek 8 c6 Enzymy i koenzymy - pomiar aktywności enzymu, czynniki wpływające na aktywność 4 c7 Metody immunologiczne oznaczania białek i innych substancji o znaczeniu diagnostycznym 8 c8 Markery biochemiczne różnych stanów chorobowych 8 c9 Witaminy - metody oznaczania i wykrywania, testy obciążeniowe i dynamiczne 4 c10 Wapń i fosfor, udział witaminy D w homeostazie gospodarki wapniowej i fosforanowej 4 c11 Markery biochemiczne wybranych stanów klinicznych 8 c12 Markery nowotworowe - metody oznaczania, kinetyka zmian 4 c13 Pierwiastki śladowe - testy diagnostyczne, stany niedoboru i nadmiaru 4 c14 Węglowodany - metody stosowane w diagnostyce zaburzeń wchłaniania i metabolizmu węglowodanów 8 Lipidy - metody stosowane w diagnostyce układu lipidowego, elektroforeza lipoprotein osocza 8 c16 Alkohol etylowy i substancje psychoaktywne 4 c17 Kreatynina, znaczenie, klirens kreatyniny 4 c18 Kwas moczowy - zaburzenia metabolizmu puryn 4 c19 Azot pozabiałkowy, mocznik 4 c20 Barwniki żółciowe i porfiryny 7 c21 Mocz - badanie ogólne moczu, składniki prawidłowe i patologiczne moczu, kamica 4 c22 Metody biochemiczne stosowane w diagnostyce chorób przewodu pokarmowego 4 c15 Σ 23. 1. 3. 4. Ćwiczenia laboratoryjne obejmujące wykonywanie praktyczne ćwiczeń z wykorzystaniem sprzętu laboratoryjnego, rozwiązywanie zadań i problemów związanych z tematyką ćwiczeń 5. Materiały multimedialne ilustrujące tematychę wykonywanych ćwiczeń 6. Prelekcje omawiające tematykę wykonywanych ćwiczeń 24. Nr EK LK2_bich_EK_ W01 LK2_bich_EK_ W22 LK2_bich_EK_ U01 LK2_bich_EK_ U08 LK2_bich_EK_ K01 LK2_bich_EK_ K05 25. Stosowane narzędzia dydaktyczne Wykłady Zajęcia seminaryjne, z moderowaną dyskusją dotyczącą tematu zajęć Prezentacje multimedialne przygotowywane przez studentów i prowadzących zajęcia 2. 115 Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia Dyskusja na seminarium, przedstawienie tematu przez studenta, sprawdzian ustny lub pisemny w czasie ćwiczeń, kolokwia zaliczeniowe Uzyskanie 66% możliwych do zdobycia punktów Kolokwia, egzamin praktyczny Uzyskanie 66% możliwych do zdobycia punktów Kolokwia, egzamin praktyczny, egzamin testowy lub ustny Uzyskanie 66% możliwych do zdobycia punktów Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 55 udział w seminariach 40 udział w ćwiczeniach 115 Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń 110 przygotowanie do zaliczenia 40 przygotowanie do egzaminu 65 Σ 26. 210 215 Łącznia ilość godzin 425 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 17 Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału 4 nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 5 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 8 27. Literatura 27.1. 1. Literatura podstawowa Robert Murray, Daryl Granner, Victor Rodwell "Biochemia Harpera" 2. Edward Bańkowski "Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych" 3. "Skrypt do ćwiczeń z Biochemii" pod redakcją dr hab. n. med. Tomasza Francuza 4. Dembińska-Kieć A., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej 27.2. Literatura uzupełniająca Żródła Internetowe, ogólnodostęne bazy medyczne, m.in. PubMed, medyczne czasopisma dostępne w bibliotece SUM 1. 28. Nr EK LK2_bich_EK_ W01 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 student nie potrafi zaprezewntować informacji o gospodarce wodno elektrolitowej Na ocenę 3 student zna suche fakty dotyczące gospodarki wodnoelektrolitowej Na ocenę 4 student potrafi zanalizować dane dotyczące gospodarki wodno-elektrolitowej Student rozumie znaczenie buforów i mechanizm ich działania LK2_bich_EK_ W02 Student nie zna mechanizmu działania buforów, ani pojęcia buforowania Student zna suche fakty dotyczące buforów i wzory LK2_bich_EK_ W03 Student nie zna pojęć ciśnienie osmotyczne, izojoniia, izotonia, nie potrafi wyliczyć rozpuszczalności substancji lub stężeń procentowych lub molowych po zmieszaniu roztworów Nie zna budowy lub funkcji podstawowych związków organicznych i nieorganicznych wchodzących w skłąd organizmu człowieka Student zna podstawowe fakty dotyczące mieszanin, rozpuszczalności, zna wzory LK2_bich_EK_ W04 LK2_bich_EK_ W05 LK2_bich_EK_ W06 Student nie zna funkcji witaminy A, jej metabolizmu, lub znaczenia dla procesu widzenia Student nie zna funkcji i budowy makromolekuł wchodzących w skład organizmu człowieka Student zna podstawowe fakty dotyczące budowy i funkcji związków chemicznych w organizmie człowieka Student zna suche fakty związane z metabolizmem wit. A i jej funkcją w narządzie wzroku Student ma podstawową wiedzę na temat budowy, roli i funkcji makromolekuł: kwasów nukleinowych, białek i innych cząstek Na ocenę 5 student analizuje stan pacjenta na podstawie danych o gospodarce wodnoelektrolitowej, interpretuje wyniki i wyciąga wnioski Student potrafi wyciągać własne wnioski i przewidywać zachowanie się roztworów buforowych po dodaniu kwasu lub zasady Student potrafi Student proponuje sposoby zinterpretować skutki przygotowania roztworów mieszania różnych potrzebnych w danej sytuacji, roztworów, przewidzieć potrafi wyliczyć ich ciśnienie ich ciśnienie osmotyczne, odnieść je do osmotyczne składu i ciśnienia płynów biologicznych Student potrafi przewidzieć zmiany stężeń związków chemicznych w różnych stanach fizjologii i patologii, zna ich budowę i funkcje Student rozumie znaczenie metabolizmu wit. A i rolę jej pochodnych w procesie widzenia Student rozumie powiązania pomiędzy budową i funkcją makromolekuł, na podstawie ich budowy przewiduje ich funkcje i znaczenie Student dodatkowo potrafi przewidzieć wpływ zmiany budowy związku na jego funkcję, potrafi przewidzieć jakie związki powstają i jak są metabolizowane w sytuacjach patologicznych Student przewiduje wpływ zmian metabolizmu wit. A lub białek z nią współpracujących dla procesu widzenia i funkcji narządu wzroku Student potrafi zinterpretować dane na temat budowy i funkcji makromolekuł w kontekście działania całego organizmu, przewiduje zmiany ich stężeń,budowy i funkcji w różnych stanach fizjologicznych i patologicznych LK2_bich_EK_ W07 Student nie zna budowy i funkcji lipidów i węglowodanów lub nie zna szlaków ich metabolizmu Student potrafi przedstawić suche fakty dotyczące budowy tych związaków i zna przebieg szlaków ich metabolizmu Student zna budowę i strukturę białek, ich funkcje, potrafi opisać modyfikacje białek LK2_bich_EK_ W08 Student nie zna budowy i funkcji białek, lub modyfikacji jakim podlegają LK2_bich_EK_ W09 Student nie zna funkcji, budowy lub roli poszczególnych kwasó nukleinowych lub nukleotydów Student zna suche fakty dotyczące metabolizmu nukleotydów, zna różnice pomiędzy poszczególnymi typami kwasów nukleinowych LK2_bich_EK_ W10 Student nie zna roli kwasów nukleinowych lub nie zna metod służących do ich analizy i diagnostyki lub nie zna procesów prowadzących do mutagenezy lub naprawy Student zna suche fakty dotyczące funkcji i roli kwasów nukleinowych, ma podstawowe informacje dotyczące testów służących do ich badania LK2_bich_EK_ W11 Student nie zna podstawowych szlakó metabolicznych Student zna suche fakty dotyczące szlaków metabolicznych LK2_bich_EK_ W12 Student nie zna profili Student potrafi metabolicznych narządów i scharakteryzować ich odmienności podstawowe profile metaboliczne narządów, scharakteryzować zachodzące w nich zmiany i wybrać markery tych zmian Student rozumie kolejne etapy metabolizmów lipidów i węglowodanów i wiąże je w logiczną całość Student rozumie powiązania pomiędzy metasbolizmem różnych związków i ich konsekwencje dla metabolizmu ogólnoustrojowego Student rozumie funkcje i działanie białek oraz wpływ ich modyfikacji na funkcję Student przewiduje wpłw modyfikacji białek na ich funkcje, rozumie znaczenie nasilonej lub zahamowanej modyfikacji w procesach patologicznych, potrafi wskazać odpowiednie przykłady i je wyjaśnić Student Student przewiduje rozumiebudowę kwasó konsekwencje modyfikacji nukleinowych i kwasów nukleinowych, potrafi metabolizm zinterpretować metabolizm nukleotydów, wiąże go nukleotydów i zaproponować z metabolizmem innych strategie ingerujące w ten związków metabolizm Student rozumie rolę kwasów nukleinowych, wiąże ich sekwencję z funkcją, przewiduje rolę na podstawie znanych sekwencji, potrafi wybrać i zastosować właściwe testy służące do analizy kwasów nukleinowych Student rozumie mechanizmy regulacji szlaków metabolicznych, przewiduje ich wpływ na metabolizm, wiąże regulację poszczególnych szlaków z funkcją całego organizmu Student rozumie konsekwencje odmiennego metabolizmu narządowego, rozumie źródła ich pochodzenia i znaczenie Student rozumie informacyjną rolę kwasów nukleinowych, potrafi wybrać i zinterfpretować wyniki nowoczesnych technik analizy kwasów nukleinowych, potrafi przewidzieć konsekwencje hybrydyzacji różnych typów kwasów nukleinowych Dodatkowo student przewiduje konsekwencje zaburzeń metabolizmu: wrodzonych i nabytych wad metabolizmu, oddziaływania środowiska zewnętrznego i ksenobiotyków na metabolizm Student potrafi przewidywać zmiany metabolizmu narządów w różnych sytuacjach, a także zaproponować metody wywoływania pożądanych zmian LK2_bich_EK_ W13 Student nie zna procesó wolnorodnikowych lub ich konsekwencji i mechanizmó ochronnych Student zna podstawowe reakcje wolnorodnikowe, punkty szlaków metabolicznych w których powstają, mechanizmy ich neutralizacji Student przewiduje wpływ zmian metabolizmu na procesy wolnorodnikowe, potrafi zaproponować strategie mające wpływ na przebieg procesów wolnorodnikowych Student wiąże procesy wolnorodnikowe ze stanem metabolicznym organizmu w warunkach fizjologii i patologii, potrafi krytycznie ocenić wpływ różnych substancji na przebieg procesów wolnorodnikowych LK2_bich_EK_ W14 Student nie zna mechanizmó wchłaniania substancji z przewodu pokarmowego Student rozumie znaczenie i przebieg procesów trawienia i wchłaniania substancji, rozumie zależnośći pomiędzy wchłanianiem różnych substancji Student przewiduje mechanizmy konkurencji różnych substancji o enzym lub receptor, potrafi zproponować strategie prowadzące do zachamowania wchłaniania i konsekwencje dla metabolizmu LK2_bich_EK_ W15 Student nie zna podstawowych faktów dotyczących mechanizmó syntezy kwasu solnego, metabolizmu hemu i kwasów żółciowych Student zna mechanizmy regulacyjne, przewiduje wpływ różnych sytuacji na metabolizm tych związków Student rozumie metabolizm hemu i kwasów żółciowych, potrafi zaproponować sposoby wpływu na ten metabolizm, rozumie znaczenie dla fizjologii i patologii człowieka LK2_bich_EK_ W16 Nie zna źródeł lub funkcji witamin lub konsekwencji ich niedoboru lub nadmiaru Student zna podstawowe fakty dotyczące trawienia węglowodanów, lipidów i inbnych związków w przewodzie pokarmowym, zna mechanizmy receptorowego i pozareceptorowego wchaniania substancji, zna testy służące do oceny wchłaniania i podstawowe zaburzenia wchłąniania Student zna suche fakty dotyczące metabolizmu tych związków, ich biosyntezy i wydalania, potrafi zaproponować testy oceniające ten metabolizm Student zna źródła i funkcje witamin, zna ich metabolizm i testy służące do jego oceny Student przewiduje konsekwencje niedoboru lub nadmiaru witamin dla metabolizmu, krytycznie ocenia funkcje witamin, przewiduje wpływ podaży witamin na metabolizm Student rozumie powiązania pomiędzy metabolizmem witamin a innymi związkami, przewiduje mechanizmy i konsekwencje podania substancji interferujących z metabolizmem witamin LK2_bich_EK_ W17 Nie zna wpłwu odżywiania się człowieka na metabolizm i zdrowie Zna suche fakty dotyczące odżywiania się człowieka i konsekwencji dla zdrowia Potrafi przewidzieć wpływ diety na metabolizm, wiąże dietę z chorobami cywilizacyjnymi Potrafi krytycznie ocenić doniesienia na temat konsekwencji diety dla zrowia, potrawi wskazać punkty uchwytu dieta w metabolizmie LK2_bich_EK_ W18 Nie zna źródeł lub funkcji pierwiastków śladowych Zna suche fakty dotyczące źródeł i funkcji pierwiastkó śladowych, potrafi wskazać tesy służące do oceny ich stężenia LK2_bich_EK_ W19 Nie zna funkcji i metabolizmu hormonó lub nie zna ich receptorów i szlaków przekazywania informacji Zna suche fakty dotyczące hormonów, ich metabolizmu, receptorów i konsekwencji ich pobudzenia LK2_bich_EK_ W20 Nie zna podstawowych faktó dotyczących apoptozy, nekrozy lub proliferacji komórek Zna suche fakty dotyczące tych procesów, zna ich przebieg i konsekwencje LK2_bich_EK_ W21 Nie zna mechanizmó receptorowego oddziaływania hormonów i konsekwencji tego oddziaływania LK2_bich_EK_ W22 Nie zna profili metabolicznych narządów lub markerów funkcji narządów LK2_bich_EK_ U01 Nie potrafi przeliczać Zna suche fakty stężeń, rozwiązywać dotyczące podstawowych zadań roztworów, zadań chemicznych lub chemicznych przygotowywać roztwory o zadanych stężeniach lub właściwościach Nie zna pojęcia PH, Zna suche fakty i Rozumie znaczenie roztworów izotonicznych definicje tych pojęć w lub izoosmotycznych wymienionych pojęć odniesieniu do człowieka LK2_bich_EK_ U02 LK2_bich_EK_ U03 Nie potrafi powiązać struktury związków z ich funkcją i właściwościami Wiąże konsekwencje niedoboru lub nadmiaru pierwiastków śladowych z patologiami u człowieka, rozumie te konsekwencje i potrafi je logicznie wytłumaczyć Rozumie funkcje hormonów, wiąże ich budowę z odpowiednimi receptorami, przewiduje konsekwencje ich pobudzenia lub zahamowania Rozumie powiązania pomiędzy tymi procesami a funkcją organizmu, rozumie ich znaczenie w fizjologii i patologii Przewiduje wpływ pierwiastków śladowych na organizm człowieka, rozumie powiązania metaboliczne, rozumie konsekwencje zmiany struktury białek lub enzymów wywołane metalami Zna receptory dla hormonów i konsekwencje ich pobudzenia Rozumie znaczenie receptorów i przewiduje konsekwencje ich pobudzenia lub zahamowania Potrafi wykorzystać wiedzę praktycznie, proponując strategie modulacji funkcji receptorów w różnych stanach Potrafi wymienić markery specyficzne narządowo, zna ich funkcję w ocenie funkcji narządu w odniesieniu do fizjologii i patologii Potrafi zaproponować wykorzystanie odpowiednich markerów diagnostycznych, krytycznie ocenia ich przydatność, potrafi umiejscowić je w procesie diagnostycznym Potrafi zaproponować inne rozwiązania zadań chemicznych, zna i potrafi przygotować roztwory o zadanych stężeniach Rozumie metabolizm i czynniki z nim związane, potrafi wskazać potencjalnie nowe markery lub charakterystyczne dla narządu/stanu zmiany metaboliczne, potrafi dokonać własnej interpretacji przydatności markerów w konkretnych stanach Zna suche fakty dotyczące wpłwu struktury na funkcje związaku, jego dystrybucję i metabolizm Rozumie p[owiązania pomiędzy strukturą związku a jego funkcjami, dystrybucją i metabolizmem Przewiduje konsekwencje pobudzenia lub zahamowania receptorów dla hormonów, wpływ zmiany budowy receptora na jego funkcje, potrafi praktycznie wykorzystać posiadaną wiedzę Przewiduje konsekwencje tych procesów dla organizmu, wiąże je z chorobami człowieka, potrafi zaproponować strategie modulacji tych procesów Potrafi przygotować roztwór o zadanych parametrach, przygotować roztwór jako rozpuszczalnik dla leku dobrać rozpuszczalnik do rozpuszczanej substancji Przewiduje ciśnienie osmotyczne roztworów na podstawie ich składu, wylicza ciśnienie dla płynów biologicznych Potrafi przewidzieć konsekwencje zmiany struktury związku na jego oddziaływanie z organizmem LK2_bich_EK_ U04 Rozumie zależności pomiędzy nasileniem działania różnych szlaków metabolicznych a stanem organizmu, rozumie powiązania pomiędzy różnymi szlakami metabolicznymi Nie potrafi wskazać, Zna podstawowe Potrafi zaproponować wykonać lub testy oceniające odpowiednie testy zinterpretować wynikó metabolizm lipidów, służące do oceny podstawowych testów węglowodanó, interesującego aspektu oceniających metabolizmy i witamin, metabolizu, rozumie markery diagnostyczne pierwiastków podstawę działania śladowych, białek i testu, jego nukleotydów, potrafi ograniczenia, zalety i określić czy wnik wady jest prawidłowy Nie potrafi wykonać lub Potrafi wskazać Rozumie biochemiczne wskazać testów służących odpowiednie testy, podstawy testów do oceny metabolizmu wykonać je i diagnostycznych, ich witami lub pierwiastkó zinterpretować ograniczenia, wpływ śladowych metabolizmu na uzyskane wyniki Przewiduje wpływ czynników zewnętrznych na aktywność szlakó metabolicznych, konsekwencje ich zaburzeń dla funkcji organizmu, potrafi wskazać możliwości ingerencji w metabolizm i konsekwencje takiej ingerencji LK2_bich_EK_ U07 Nie zna zasady działania Na zasadę działania lub nierpotrafi posługiwać i potrafi posługiwać się aparaturą laboratoryjną się aparaturą laboratoryjną Potrafi wskazać alternatywne techniki analityczne, wskazać ich zalety i wady, ocenić wynik w zależności od zastosowanej metody LK2_bich_EK_ U08 Nie zna pojęcia błęów i ich wpływu na wynik Zna podstawowe pojęcia charakteryzujące testy LK2_bich_EK_ K01 Nie zna własnych ograniczeń, ani stanu swojej wiedzy Posiada świadomość konieczności ciągłego kształcenia się LK2_bich_EK_ U05 LK2_bich_EK_ U06 LK2_bich_EK_ K02 Nie potrafi wskazać związków pomiędzy metabolizmem a stanem organizmu Zna procesy metaboliczne, ich przebieg i konsekwencje Rozumie różnice pomiędzy poszczególnymi technikami analitycznymi, ich podstawy fizyczne i ograniczenia Potrafi zinterpretować wynik testu w kontekście znanych danych o właściwościach testu Rozumie potrzebę ciągłego kształcenia się, sposoby polepszenia własnych możliwości i poszerzenia wiedzy Nie zna ograniczeń Potrafi wymienić Rozumie źródła stosowanych technik, lub ograniczenia technik ograniczeń wpływu tych ograniczeń na i ich wpływ na wynik stosowanych technik, interpretację wynik interpretuje uzyskane rezultaty w kontekście tych ograniczeń Potrafi dostosować test do bieżących potrzeb i konkretnego procesu diagnostycznego, rozumie różnice pomiędzy testami oceniającymi podobne parametry, potrafi krytycznie ocenić wynik testu i szeroko go zinterpretować Szeroko wiąże wyniki testu z metabolizmem człowieka, potrafi je krytycznie ocenić, wskazać potencjalne przyczyny i je zweryfikować Potrafi zaproponować modyfikację testu, zmianę progów odcięcia itd. W celu wyeksponowania pożądanych w danych warunkach właściwości testu, potrafi zaproponować działania w celu poprawy i wyeliminowania potencjalnych błędów Zna źródła informacji medycznej, potrafi z nich korzystać i wprowadzić uzyskane informacje w swój zasób wiedzy Potrafi zaproponować metody obejścia ograniczeń, polepszenia efektów stosowanych technik lub możliwości ich modyfikacji LK2_bich_EK_ K03 Nie potrafi powiązać posiadanej wiedzy z funkcją organizmu Wiąże posiadaną wiedzę z działaniem i funkcją organizmu LK2_bich_EK_ K04 Nie zna szlakó metabolicznych cżłowieka Zna suche fakty dotyczące metabolizmu u człowieka LK2_bich_EK_ K05 Nie potrafi powiązać wiedzy biochemicznej z funkcjami organizmu i rozwojem chorób cywilizacyjnych Zna suche fakty dotyczące podłoża biochemicznego chorób cywilizacyjnych 29. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie 29.1 Liczebność grup 29.2 Miejsce odbywania się zajęć 29.3 Miejsce i godziny konsultacji 29.4 Materiały do zajęć seminaryjnych ćwiczeniowych Rozumie powiązania pomiędzy działaniem organizmu a szlakami metabolicznymi, potrafi w praktyce zastosować posiadaną wiedzę Na podstawie swojej wiedzy przewiduje konsekwencje różnych zaburzeń na stan organizmu, widzi i rozumie zależności pomiędzy posiadanymi informacjami o funkcjonowaniu organizmu Rozumie logiczną Przewiduje wpływ zmian w kolejność metabolizmie na poszczególnych etapów funkcjonowanie organizmu, metabolizmu, ich potrafi ocenić metabolizm i regulację i cel wykorzystać uzyskane dane do oceny stanu i funkcji organizmu, potrafi zaproponować metody ingerencji w metabolizm Rozumie powiązania Potrafi zaproponować możliwe pomiędzy chorobami ingerencje w metabolizm cywilizacyjnymi a człowieka w celu zniwelowania procesami niekorzystnych skutków biochemicznymi oddziaływania środowiska, diety i zachować na rozwój chorób cywilizacyjnych 20 osób 10 osób Sale seminaryjne i ćwiczeniowe należące do Katedry i Zakładu Biochemii, ul. Medyków 18, 40752 Katowice Katedra i Zakład Biochemii, codziennie w godzinach pracy Katedry Podręczniki, skrypt do ćwiczeń z biochemii KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Nazwa modułu/przedmiotu Elementy prawa medycznego Kod modułu/przedmiotu epme Przynależność do grupy przedmiotów Prawne i organizacyjne aspekty medycyny Status modułu/przedmiotu przedmiot obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite studia magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok II Semestr 3 W: 5 S: 5 Ćw: 0 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych zaliczeni Forma zakończenia przedmiotu e Katedra i Zakład Medycyny Sądowej i Toksykologii Sądowo-Lekarskiej Jednostka realizująca moduł/przedmiot 40-752 Katowice ul. Medyków 18 tel. 32 20 88 Adres/telefon/strona internetowa 437 dr n. med. Czesław Chowaniec Kierownik jednostki dr n. med. Joanna Nowicka, Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, [email protected] email) 16. 17. dr n. med. Czesław Chowaniec, dr n. med. Kornelia Droździok, dr n. med. Christian Jabłoński, dr n. med. Mariusz Kobek, dr n. farm. Joanna Kulikowska, dr n. med. Joanna Nowicka, dr n. med. Krystial Rygol, lek. Agnieszka Nowak 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 20. Nr C1 21. Opis wymagania Znajomość podstawowych zagadnień dotyczących prawa medycznego. Cele kształcenia Opis celu Student zna zagadnienia prawa medycznego w zakresie przydatnym w codziennej praktyce lekarskiej. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK2_epme _W01 Student wie, jakie przepisy regulują wykonywanie zawodu lekarza w RP, zna zasady funkcjonowania samorządu lekarskiego. C1 w1, w2 G.W6 LK2_epm e_W02 Student zna prawa pacjenta, wie czym się charakteryzuje świadoma zgoda pacjenta. C1 w5, s2 G.W6 LK2_epm e_W03 LK2_epm e_W04 Student wie, czym jest świadczenie zdrowotne, zabieg leczniczy. C1 w1 G.W6 Student wie jakie przepisy regulują przeprowadzanie eksperymentu medycznego. C1 w3 G.W9 LK2_epm e_W05 Student wie jakie przepisy regulują przerywanie ciąży, pobieranie i przeszczepianie narządów, leczenie paliatywne. C1 s3 G.W10 LK2_epm e_W06 Student zna zasady prawa farmaceutycznego. C1 w4 G.W11 LK2_epm e_W07 Student wie, czym jest dokumentacja medyczna i jak się ją udostępnia, zna zasady prowadzenia dokumentacji medycznej. C1 s1 G.W12 LK2_epm e_W08 Student wie, czym jest odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa. Student wie jakie okoliczności uchylają obowiązek zachowania tajemnicy lekarskiej. C1 w2 G.W12 C1 s4 G.W18 C1 w5 G.U3 C1 s1 G.U4 C1 s4, s5 G.U6 LK2_epm e_W09 Student wie, czym jest błąd medyczny, jakie są najczęstsze przyczyny błędów medycznych. umiejętności LK2_epm Student potrafi wyjaśnić pacjentom przysługujące im podstawowe e_U01 prawa. LK2_epm Student umie zastosować w praktyce regulacje prawne dotyczące e_U02 wydawania zaświadczeń lekarskich. LK2_epm Student potrafi rozpoznać sytuację predysponującą do popełnienia e_U03 błędu medycznego. kompetencje LK2_epm e_K01 Student przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY C1 w5, s1 Liczba godzin Pojęcie prawa medycznego. Pojęcie wykonywania zawodu lekarza. Pojęcie świadczenia zdrowotnego. Pojęcie zabiegu leczniczego. Samorząd lekarski. Odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa lekarza. Pojęcie eksperymentu medycznego. Pobieranie i przeszczepianie narządów, tkanek i komórek. Prawo farmaceutyczne. Prawa pacjenta. Zgoda na leczenie. Leczenie bez zgody. w1 w2 w3 w4 w5 Σ 22.2. Tajemnica lekarska. Rodzaje, zasady prowadzenia oraz znaczenie dokumentacji lekarskiej. Pacjent w stanie terminalnym. Eutanazja. Pomoc w samobójstwie. Ochrona prawna płodu a zabieg przerwania ciąży. Klauzula sumienia. Niepowodzenie lecznicze i błąd medyczny. Przyczyny błędów medycznych. Zasady opiniowania w przypadkach błędów medycznych. Σ 23. 1. 2. 3. 24. Nr EK LK2_epm e_W01 LK2_epm e_W02 1 1 1 1 1 5 Liczba godzin Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 s5 K.2, K.3 1 1 1 1 1 5 Stosowane narzędzia dydaktyczne wykład z prezentacją multimedialną analiza przepisów prawa wraz z przykładami zastosowania kazusy dotyczące podstawowych zagadnień prawnych Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2_epm e_W03 ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2_epm e_W04 ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2_epm e_W05 ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2_epm e_W06 ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2_epm e_W07 ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2_epm e_W08 ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2_epm e_W09 ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2_epm e_U01 LK2_epm e_U02 LK2_epm e_U03 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Samodzielna praca studenta 26. Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach udział w seminariach udział w ćwiczeniach Σ przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ Łączna ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęcaich wymagajacych bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęcaich o charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. 2. 3. 27.2. 1. 2. 3. 28. Nr EK 5 5 0 10 10 10 0 20 30 1 0,5 0 0,5 Literatura Literatura podstawowa Filar M.: Lekarskie prawo karne, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2000 Kubicki L.: Prawo medyczne. Urban i Partner. Wrocław, 2003. Kubiak R.: Prawo medyczne. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010 Literatura uzupełniająca Zielińska E.: Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty. Komentarz. Wolters Kluwer, Warszawa 2008 Ustawa z dnia 6 września 2001r. Prawo farmaceutyczne Karkowska D.: Ustawa o prawach pacejenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz. Wolters Kluwer, Warszawa 2012. Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Student nie zna przepisów regulujących wykonywanie zawodu lekarza, nie zna zasad funkcjoowania samorządu lekarskiego. Student zna przepisy regulujące wykonywanie zawodu lekarza oraz zasady funkcjonowania samorządu lekarskiego w stopniu dostatecznym. Student zna dobrze przepisy regulujące wykonywanie zawodu lekarza oraz zasady funkcjonowania samorządu lekarskiego. LK2_epm e_W02 Student nie zna praw pacjenta, nie wie czym charakteryzuje się świadoma zgoda pacjenta. Student zna prawa Student zna dobrze pacjenta, wie czym prawa pacjenta, wie charakteryzuje się czym charakteryzuje świadoma zgoda pacjenta w się świadoma zgoda stopniu dostatecznym. pacjenta. Student zna bardzo dobrze prawa pacjenta, wie czym charakteryzuje się świadoma zgoda pacjenta. LK2_epm e_W03 Student nie wie czym jest świadczenie zdrowotne i zabieg leczniczy. Student wie czym jest świadczenie zdrowotne i zabieg leczniczy w stopniu dostatecznym. Student wie bardzo dobrze czym jest świadczenie zdrowotne i zabieg leczniczy. LK2_epm e_W01 Student wie dobrze czym jest świadczenie zdrowotne i zabieg leczniczy. Na ocenę 5 Student zna bardzo dobrze przepisy regulujące wykonywanie zawodu lekarza oraz zasady funkcjonowania samorządu lekarskiego. LK2_epm e_W04 Student nie zna przepisów regulujących prowadzenie eksperymentu medycznego. Student zna przepisy regulujące prowadzenie eksperymentu medycznego w stopniu dostatecznym. LK2_epm e_W05 Student nie zna przepisów regulujących przerywanie ciąży, pobieranie i przeszczepianie narządów, leczenie paliatywne. Student zna przepisy regulujące przerywanie ciąży, pobieranie i przeszczepianie narządów, leczenie paliatywne w stopniu dostatecznym. LK2_epm e_W06 Student nie zna zasad prawa farmaceutycznego. Student zna zasady prawa farmaceutycznego w stopniu dostatecznym. LK2_epm e_W07 Student nie wie czym jest dokumentacja medyczna i jak się ją udostępnia, nie zna zasad prowadzenia dokumentacji lekarskiej. Student wie czym jest dokumentacja medyczna i jak się ją udostępnia, zna zasady prowadzenia dokumentacji lekarskiej w stopniu dostatecznym. LK2_epm e_W08 Student nie wie czym jest odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa lekarza. Student wie czym jest odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa lekarza w stopniu dostatecznym. LK2_epm e_W09 Student nie wie czym jest Student wie czym jest błąd błąd medyczny i jakie są medyczny i jakie są jego jego najczęstsze przyczyny. najczęstsze przyczyny w stopniu dostatecznym. Student zna dobrze przepisy regulujące prowadzenie eksperymentu medycznego. Student zna dobrze przepisy regulujące przerywanie ciąży, pobieranie i przeszczepianie narządów, leczenie paliatywne. Student zna dobrze zasady prawa farmaceutycznego. Student wie dobrze czym jest dokumentacja medyczna i jak się ją udostępnia, zna zasady prowadzenia dokumentacji lekarskiej. Student wie dobrze czym jest odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa lekarza. Student wie dobrze czym jest błąd medyczny i jakie są jego najczęstsze przyczyny. LK2_epm Student nie potrafi wyjaśnić Student potrafi wyjaśnić Student dobrze e_U01 pacjentom przysługujących pacjentom przysługujące im potrafi wyjaśnić im praw. prawa w stopniu pacjentom dostatecznym. przysługujące im prawa. LK2_epm Student nie potrafi Student potrafi zastosować Student dobrze e_U02 zastosować w praktyce w praktyce regulacje potrafi zastosować w regulacji prawnych prawne dotyczące praktyce regulacje dotyczących wydawania wydawania zaświadczeń prawne dotyczące wydawania zaświadczeń lekarskich. lekarskich w stopniu dostatecznym. zaświadczeń lekarskich. LK_epme Student nie potrafi Student potrafi rozpoznać Student potrafi _U03 rozpoznać sytuacji sytuację predysponującą do rozpoznać sytuację predysponującej do popełnienia błędu predysponującą do popełnienia błędu medycznego w stopniu popełnienia błędu medycznego. dostatecznym. medycznego w stopniu dobrym. 29. 29.1 Inne przydatne informacje o module/przedmiocie Liczebność grup seminaryjnych ćwiczeniowych 29.2 Miejsce odbywania się zajęć 29.3 Miejsce i godziny konsultacji Student zna bardzo dobrze przepisy regulujące prowadzenie eksperymentu medycznego. Student zna bardzo dobrze przepisy regulujące przerywanie ciąży, pobieranie i przeszczepianie narządów, leczenie paliatywne. Student zna bardzo dobrze zasady prawa farmaceutycznego. Student wie bardzo dobrze czym jest dokumentacja medyczna i jak się ją udostępnia, zna zasady prowadzenia dokumentacji lekarskiej. Student wie bardzo dobrze czym jest odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa lekarza. Student wie bardzo dobrze czym jest błąd medyczny i jakie są jego najczęstsze przyczyny. Student bardzo dobrze potrafi wyjaśnić pacjentom przysługujące im prawa. Student bardzo dobrze potrafi zastosować w praktyce regulacje prawne dotyczące wydawania zaświadczeń lekarskich. Student potrafi rozpoznać sytuację predysponującą do popełnienia błędu medycznego w stopniu bardzo dobrym. 20 10 Katedra Medycyny Sądowej i Toksykologii SądowoLekarskiej Katedra Medycyny Sądowej i Toksykologii SądowoLekarskiej, poniedziałki w godz. 12:00 - 15:00 29.4 Materiały do zajęć KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. Nazwa modułu/przedmiotu Fizjologia z elementami patofizjologii Kod modułu/przedmiotu felp Przynależność do grupy przedmiotów naukowe podstawy medycyny Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok II Semestr III, IV Ćw:10 Ilość realizowanych godzin W:60 S:30 5 dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu Egzamin testowy Jednostka realizująca Katedra i Zakład Fizjologii moduł/przedmiot 40-752 Katowice ul. Medyków 18 ,32 2525087, Adres/telefon/strona internetowa [email protected] prof. dr hab. n. med. Joanna Lewin-Kowalik Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu dr n. przyr. Izabella Woszczycka-Korczyńska, [email protected] (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 18. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji 19. Nr 1. 2. 3. 4. 20. Nr C1 C2 C3 21. prof. dr hab. n. med. Joanna Lewin-Kowalik, dr hab. Halina Jędrzejowska-Szypułka,dr hab. Jarosław Barski dr hab. Wiesław Marcol, dr n. przyr. Izabella Woszczycka-Korczyńska, dr n. med. Edyta Olakowska, dr n. med. Magdalena Larysz-Brysz, dr n. med. Marita Pietrucha-Dutczak, dr n. med. Dariusz Górka, dr n. med. Wojciech Ślusarczyk, dr n. med. Adam Właszczuk Opis wymagania podstawowa wiedza na poziomie szkoły średniej z zakresu biologii ogólnej podstawowa wiedza na poziomie szkoły średniej z zakresu anatomii podstawowa wiedza na poziomie szkoły średniej z zakresu histologii podstawowa wiedza na poziomie szkoły średniej z zakresu biochemii Cele kształcenia Opis celu przekazanie wiadomości dotyczacych prawidłowego funkcjonowania poszczególnych układów i narządów w organizmie człowieka umiejętność interpretowania procesów fizjologicznych wykorzystanie zdobytych wiadomości w praktyce zawodowej Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK2_felp_ W01 opisuje gospodarkę wodno-elektrolitową w układach biologicznych C1,C2,C3 LK2_felp_ W02 opisuje równowagę kwasowo-zasadową oraz mechanizm działania buforów i ich znaczenie w homeostazie ustrojowej C1,C2,C3 LK2_felp_ W03 LK2_felp_ W04 zna i rozumie pojęcia: rozpuszczalność, ciśnienie osmotyczne, izotonia, równowaga Gibbsa-Donana zna prawa fizyczne opisujące przepływ cieczy oraz czynniki wpływające na opór naczyniowy przepływu krwi LK2_felp_ W05 zna fizykochemiczne i molekularne podstawy działania narządów zmysłu zna enzymy biorące udział w trawieniu, mechanizm wytwarzania kwasu solnego w żołądku, rolę żółci, przebieg wchłaniania produktów trawienia oraz zaburzenia z nimi związane zna sposoby komunikacji między komórkami, a także między komórką a macierzą zewnątrzkomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach w1,10,11s 1,11,12,c 9 w1,10,11, s1,11,12, c9 B.W1 B.W2 C1,C2,C3 w1,s1, B.W3 C1,C2,C3 w9, s10, c8,11 B.W5 C1,C2,C3 w5, s6, c10,12 B.W7 C1,C2,C3 w7, s8 B.W18 C1,C2,C3 w2,3,4, s2,3,4,5, c6 B.W21 LK2_felp_ W08 zna podstawy pobudzenia i przewodzenia w układzie nerwowym oraz wyższe czynności nerwowe, a także fizjologię mięśni C1,C2,C3 prążkowych i gładkich oraz funkcję krwi w1,2,3,4, s1,2,3,4,5 , c1,2,3,4,5 ,10 B.W24 LK2_felp_ W09 zna czynność i mechanizmy regulacji wszystkich narządów i układów organizmu człowieka, w tym układu: krążenia, oddechowego, pokarmowego, moczowego oraz rozumie zależności istniejące między nimi C1,C2,C3 w1-14, s1-14, s113 B.W25 LK2_felp_ W10 zna mechanizm działania hormonów oraz konsekwencję zaburzeń regulacji hormonalnej C1,C2,C3 w6, s7 B.W26 LK2_felp_ W11 zna przebieg i regulację funkcji rozrodczych u kobiet i mężczyzn C1,C2,C3 w6, s7 B.W27 LK2_felp_ W12 zna podstawowe ilościowe parametry opisujące wydolność poszczególnych narządów i układów C1,C2,C3 w8,9,10,1 3,14,s9,1 0,11,13,1 4,c7-11 B.W29 LK2_felp_ W13 zna zwiazek między czynnikami zaburzającymi stan równowagi procesów biologicznych a zmianami fizjologicznymi i patofizjologicznymi C1,C2,C3 W1-14, s114, c1-13 W.30 C1,C2,C3 w1,4,5,8, 9,13,14, s1,4,9,10, 13,14, c8,11 B.U7 LK2_felp_ W06 LK2_felp_ W07 umiejętności LK2_felp_ U01 opisuje zmiany w funkcjonowaniu organizmu w sytuacji zaburzenia homeostazy, określa jego zintegrowaną odpowiedź na wysiłek fizyczny, ekspozycję na wysoką i niską temp., utratę krwi lub wody, nagłą pionizację, przejście od stanu snu do stanu czuwania LK2_felp_ U02 wykonuje proste testy czynnościowe (testy obciążeniowe, wysiłkowe), interpretuje dane liczbowe dotyczące podstawowych zmiennych fizjologicznych C1,C2,C3 w1,14,s1, 14, c1-14 B.U8 C1,C2,C3 c1-14 B.U10 LK2_felp_ U03 obsługuje proste przyrządy pomiarowe oraz ocenia dokładność wykonanych pomiarów kompetencje LK2_felp_ K01 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego C1,C2,C3 dokształcania się 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 w3 w4 w5 w6 w7 w8 w9 w10 w11 w12 w13 w14 w1-14, s1-14,c114 Liczba godzin Środowisko wewnętrzne ustroju Pobudliwość i mięśnie Obwodowy i wegetatywny układ nerwowy Ośrodkowy układ nerwowy Receptory Wydzielanie wewnętrzne i rozród Układ pokarmowy Fizjologia serca Układ krążenia Układ oddechowy Nerka Metabolizm Termoregulacja Fizjologia wysiłku fizycznego 4 4 6 10 6 4 4 4 4 4 4 2 2 2 Σ 22.2. s1 s2 s3 s4 s5 s6 s7 s8 s9 s10 s11 s12 s13 s14 Forma zajęć: SEMINARIA Środowisko wewnętrzne ustroju (krew, limfa, płyn mózgowo-rzdeniowy) Pobudliwość Mięśnie Obwodowy i wegetatywny układ nerwowy Ośrodkowy układ nerwowy Receptory Wydzielanie wewnętrzne i rozród Układ pokarmowy Serce Krążenie Oddychanie Nerka i układ moczowy Metabolizm i termoregulacja Fizjologia wysiłku fizycznego c1 60 Liczba godzin 2 2 2 2 4 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Σ 22.3. K.4 Forma zajęć: ĆWICZENIA Oznaczanie: liczby czerwonych krwinek w 1 µl krwi ludzkiej, wskaźnika hematokrytowego, stężenia hemoglobiny we krwi metodą Sahligo i Drabkina, opadanie krwinek metodą "mikro", charakterystyka krwinek czerwonych 30 Liczba godzin 8 c2 Oznaczanie: liczby białych krwinek w 1 µl krwi ludzkiej, kryształków chlorheminy, wyznaczanie wzoru leukocytarnego, ocena parametrów morfologicznych krwi za pomocą analizatora hematologicznego 10 c3 Liczenie trombocytów we krwi człowieka metodą Fonio i Pappenheima. Oznaczanie liczby retikulocytów we krwi ludzkiej. Zachowanie się krwi w różnych roztworach. Ćwiczenia z wykorzystaniem programów komputerowych. 8 c4 c5 c6 Pomiar: czasu protrombinowego metodą jednostopniową Quicka, czasu krzepnięcia metodą Lee-White,a, czasu krwawienia metodą Duke,a. Oznaczanie oporności krwinek czerwonych. Obliczanie kurczliwości skrzepu Oznaczanie grup krwi w układzie ABO. Oznaczanie czynnika Rh. Przedtransfuzyjny odczyn serologiczny (matoda Liss) Wybrane doświadczenia na zwierzętach - zajęcia wirtualne 6 10 5 c7 Rejestracja potencjałów czynnościowych serca (EKG) u człowieka. Wpływ próby Valsalvy i wysiłku na EKG. Wyznaczanie osi elektrycznej serca. Pomiar ciśnienia tętniczego krwi i tętna. Cechy tętna. 10 c8 Reakcje naczyń krwionośnych na niedokrwienie i przekrwienie. Wpływ zmian napięcia unerwienia wegetatywnego - odruch z zatoki szyjnej. Dermografizm. Wpływ grawitacji i temp. na ciśnienie tętnicze i częstość skurczów serca. Badanie uderzenia koniuszkowego. Osłuchiwanie tonów serca. 8 c9 Pomiar pojemności życiowej płuc. Badanie nasilonego wydechu (FEV1) i pomiar szczytowego przepływu powietrza wydechowego. Czas bezdechu dowolnego, obliczanie minimalnej objętości wydechowej. Gospodarka wodna ustroju. Oznaczanie należnej masy ciała i BMI. 7 c10 Próby zbornościowe. Badanie: odruchów bezwarunkowych, odruchów postawy ciała na podstawie próby pobudliwości błędnika, zmysłu dotyku i bólu, czucia głębokiego, rozdzielczości dotyku, czasu odruchu na bodziec świetlny i akustyczny, sprawności układu postawy (test posturalny Fukudy). 8 c11 Próby czynnościowe sprawności układu krążenia u człowieka (próba wysiłkowa Martineta i harwardzka). Oznaczanie wydolnosci fizycznej za pomocą wskaźnika W170, maksymalnego zużycia tlenu VO2max. Oznaczanie wydatku energetycznego. Zmiany adaptacyjne w ukladzie sercowo-naczyniowym pod wpływem wysiłku fizycznego różnego typu. Zmęczenie mięśnia w trakcie skurczu izotonicznego i izometrycznego. 10 c12 c13 23. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 24. Nr EK LK2_felp_ W01 Badanie ostrości wzroku i pola widzenia. Wykazanie obecności plamki ślepej. Badanie powidoków, zdolności widzenia barw. Figury dwuznaczne. Badanie słuchu mową i szeptem. Próby stroikowe. Ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem fantomów i programów wirtualnych. 5 10 Σ 105 Stosowane narzędzia dydaktyczne Wykład konwencjonalny Prelekcje Ćwiczenia teoretyczne z wykorzystaniem sprzętu audiowizualnego Ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem sprzętu laboratoryjnego i diagnostycznego Ćwiczenia teoretyczne i praktyczne z wykorzystaniem fantomów Praca z książką Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu Testy zamknięte i otwarte, dyskusja seminarium LK2_felp_ W02 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu seminarium LK2_felp_ W03 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu seminarium LK2_felp_ W04 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu seminarium LK2_felp_ W05 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja, prawidłowe wykonanie ćwiczeń i interpretacja uzyskanych wyników wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu seminarium i prawidłowe wykonanie ćwiczeń LK2_felp_ W06 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu seminarium LK2_felp_ W07 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK2_felp_ W08 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja, prawidłowe wykonanie ćwiczeń LK2_felp_ W09 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja, prawidłowe wykonanie ćwiczeń i interpretacja uzyskanych wyników LK2_felp_ W10 LK2_felp_ W11 LK2_felp_ W12 LK2_felp_ W13 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja Testy zamknięte i otwarte, dyskusja wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu seminarium wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu i odpowiedzi ustnej oraz prawidłowe wykonanie ćwiczeń wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu i odpowiedzi ustnej oraz prawidłowe wykonanie ćwiczeń wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu seminarium wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu seminarium Testy zamknięte i otwarte, dyskusja wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu seminarium wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu seminarium LK2_felp_ U01 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja, prawidłowe wykonanie ćwiczeń i interpretacja uzyskanych wyników wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu i odpowiedzi ustnej oraz prawidłowe wykonanie ćwiczeń LK2_felp_ U02 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja, prawidłowe wykonanie ćwiczeń i interpretacja uzyskanych wyników wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu i odpowiedzi ustnej oraz prawidłowe wykonanie ćwiczeń LK2_felp_ U03 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja, prawidłowe wykonanie ćwiczeń i interpretacja uzyskanych wyników wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu i odpowiedzi ustnej oraz prawidłowe wykonanie ćwiczeń LK2_felp_ K01 Obserwacja studentów w trakcie zajęć wykazanie się stosowaniem znanych metod dotyczących pogłebiania wiedzy i samokształcenia 25. Testy zamknięte i otwarte, dyskusja Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach Godziny kontaktowe z udział w seminariach nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 60 30 105 Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ 26. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot 195 40 70 160 270 465 16 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 3 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 4 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 9 27. 27.1. 1. 2. 3. 4. 27.2. 1. 28. Nr EK Literatura Literatura podstawowa W. Ganong "Fizjologia". Pod redakcją prof. J. Lewin-Kowalik. PZWL 2007 S. Konturek "Fizjologia człowieka"- podręcznik dla studentów medycyny. Rban&Partner 2013 Wł. Z. Traczyk "Fizjologia Człowieka z elementami fizjologii klinicznej i stosowanej. PZWL 2001 "Skrypt do ćwiczeń z fizjologii człowieka" pod redakcją prof. J. Lewin-Kowalik Literatura uzupełniająca ST. Sibernagl. "Ilustrowana fizjologia człowieka" Pod redakcją prof. J. Lewin-Kowalik. PZWL 2009 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 LK2_felp_ W01 student nie zna podstawowych pojęć opisujacych gospodarkę wodno-elektrolitowa w ukladach biologicznych student tylko w niewielkim zakresie opisuje gospodarkę wodno-elektrolitową w układach biologicznych student zna podstawy dotyczące gospodarki wodno-elektrolitowej w ukladach biologicznych student zna i potrafi opisać gospodarkę wodnoelektrolitową w układach biologicznych student nie umie opisać mechanizmów gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej student umie opisać w niewielkim zakresie mechanizmy gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej student umie opisać w podstawowym zakresie mechanizmy gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej student umie opisać wszystkie podstawowe mechanizmy gospodarki wodnoelektrolitowej i kwasowozasadowej student nie zna i nie rozumie podstawowych pojęć dotyczących roztworów student zna i rozumie w niewielkim stopniu pojęcia dotyczace roztworów student zna i rozumie w podstawowym zakresie pojęcia dotyczace roztworów student bez problemu potrawi opisać wszystkie podstawowe pojecia dotyczące roztworów student nie zna podstawowych praw opisujących przepływ cieczy student w niewielkim stopniu zna prawa fizyczne opisujace przepływ cieczy i opór naczyniowy LK2_felp_ W02 LK2_felp_ W03 LK2_felp_ W04 LK2_felp_ W05 LK2_felp_ W06 student nie zna molekularnych podstaw działania narządów zmysłu student nie potrafi omówić procesów trawienia i wchłaniania w przewodzie pokarmowym student zna w podstawowym zakresie prawa fizyczne opisujące przepływ cieczy i opór naczyniowy student tylko w niewielkim student zna w zakresie zna podstawowym zakresie fizykochemiczne i fizykochemiczne i molekularne podstawy mlekularne podstawy działania narządów zmysłu działania narządow zmysłu student potrafi w niewielkim student potrafi w zakresie omówić procesy podstawowym zakresie trawienia i wchłaniania w omówić procesy trawienia i przewodzie pokarmowym wchłaniania w przewodzie pokarmowym student zna prawa fizyczne opisujące przepływ cieczy i czynniki wpływajace na opór naczyniowy przepływu krwi student potrafi omówić wszystkie molekularne i fizykochemiczne podstawy działania narządów zmysłu student potrafi omówić wszystkie podstawowe procesy trawienia i wchłaniania w przewodzie pokarmowym LK2_felp_ W07 LK2_felp_ W08 LK2_felp_ W09 LK2_felp_ W10 LK2_felp_ W11 LK2_felp_ W12 LK2_felp_ W13 LK2_felp_ U01 LK2_felp_ U02 LK2_felp_ U03 LK2_felp_ K01 29. 29.1 student nie zna sposoby komunikacji między komórkami student w niewielkim stopniu zna zna sposoby komunikacji miedzy komórkami i szlaki przekazywania sygnałów w komórce student potrafi w podstawowym zakresie opisać sposoby komunikowania komorek między sobą orazmiędzy komórką a macierzą zewnątrzkomórkową student nie potrafi opisać student potrafi w niewielkim studnent potrafi w wpływu układu nerwowego zakresie opisać wpływ podstawowym zakresie na czynność organizmu układu nerwowego na opisac wpływ układu czynność organizmu nerwowego na czynność organizmu student nie charakteryzuje student potrafi omówić student potrafi omówić podstawowych pojęć nieliczne zagadnienia podstawowe zagadnienia dotyczących funkcjonowania dotyczące funkcjonowania dotyczące funkcjonowania poszczególnych narządów i poszczególnych narządów i poszczególnych narządów i układów układów układów student zna szlaki przekazywania sygnałów w komórce oraz przykłady zaburzeń w tym procesie student nie potrafi opisać podstawowych mechanizmów regulacji hormonalnej student potrafi opisać podstawowe mechanizmy regulacji hormonalnej student w niewielkim stopniu potrafi opisać podstawowe mechanizmy regulacji hormonalnej student nie zna przebiegu i student w niewielkim regulacji funkcji rozrodczych stopniu znaprzebieg i u kobiet i mężczyzn regulację funkcji rozrodczych u kobiet i mężczyzn student nie zna student zna tylko w podstawowych parametrów niewielkim zakresie opisujących wydolność parametry opisujące poszczególnych układów i wydolność poszczególnych narządów układów i narzadów student nie zna związku student zna w niewielkim między czynnikami zakresie związek między zaburzającymi stan czynnikami zaburzającymi równowagi procesów stan równowagi procesów biologicznych a zmianami biologicznych a zmianami fizjologicznymi fizjologicznymi student w stopniu zadowalającym potrafi opisać podstawowe mechanizmy regulacji hormonalnej student zna podstawy przebiegu i regulacji funkcji rozrodczych u kobiet i mężczyzn student zna podstawowe parametry opisujace poszczególne uklady i narzady student zna w podstawowym zakresie związek między czynnikami zaburzającymi stan równowagi procesów biologicznych a zmianami fizjologicznymi student w stopniu podstawowym potrafi wykazać różnice w funkcjonowaniu organizmu w warunkach homeostazy i jej zaburzeń student potrafi opisać wpływ układu nerwowego na czynność organizmu student potrafi omówić wszystkie zagadnienia dotyczące funkcjonowania poszczególnych narządów i układów student potrafi dokładnie opisać przebieg i regulację funkcji rozrodczych u kobiet i mężczyzn student zna podstawowe ilosciowe parametry opisujace poszczególne uklady i narzady oraz zakres norm i czynniki wpływające na ich wartość student zna związek między czynnikami zaburzającymi stan równowagi procesów biologicznych a zmianami fizjologicznymi i patofizjologicznymi student nie potrafi wykazać różnic w funkcjonowaniu organizmu w warunkach homeostazy i jej zaburzeń student w niewielkim stopniu potrafi wykazać różnice w funkcjonowaniu organizmu w warunkach homeostazy i jej zaburzeń student nie potrafi zinterpretować podstawowych wyników badań diagnostycznych: krwi, układu krążenia, układu oddechowego i sprawności fizycznej student w niewielkim stopniu potrafi zinterpretować podstawowe wyniki badań diagnostycznych: krwi, układu krążenia, układu oddechowego i sprawności fizycznej student w niewielkim stopniu potrafi obsługać proste przyrządy pomiarowe oraz oceniać dokładność wykonanych pomiarów student potrafi zinterpretować podstawowe wyniki badań diagnostycznych: krwi, układu krążenia, układu oddechowego i sprawności fizycznej student samodzielnie potrafi zinterpretować podstawowe wyniki badań diagnostycznych: krwi, układu krążenia, układu oddechowego i sprawności fizycznej student potrafi obsługać proste przyrządy pomiarowe oraz oceniać dokładność wykonanych pomiarów student samodzielnie potrafi obsługać proste przyrządy pomiarowe oraz oceniać dokładność wykonanych pomiarów student w niewielkim stopniu posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się student posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się student posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się student nie potrafi obsługać prostych przyrządów pomiarowych oraz oceniać dokładności wykonanych pomiarów student nie posiada świadomości własnych ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania się Inne przydatne informacje o module/przedmiocie Liczebność grup seminaryjnych 20 student samodzielnie potrafi wykazać różnice w funkcjonowaniu organizmu w warunkach homeostazy i jej zaburzeń ćwiczeniowych 29.2 Miejsce odbywania się zajęć 29.3 Miejsce i godziny konsultacji 29.4 Materiały do zajęć 10 Sala wykładowa, sale seminaryjne i ćwiczeniowe Katedry i Zakładu Fizjologii Katedra I Zakład Fizjologii w godz.ustalonych przez pracowników dydaktycznych fartuch ochronny KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. Nazwa modułu/przedmiotu Higiena i epidemiologia Kod modułu/przedmiotu hiep Przynależność do grupy przedmiotów Prawne i organizacyjne aspekty medyczne (G) Status modułu/przedmiot przedmiot obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierune lekarski Rok drugi Semestr trzeci i czwarty Ilość realizowanych godzin W:8 S:10 Ćw:27 dydaktycznych 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Forma zakończenia przedmiotu Jednostka realizująca moduł/przedmiot 14. 15. 16. Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) 17. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 18. 19. Nr 1. 20. Nr C1 C2 C3 C4 C5 21. egzamin Katedra i Zakład Epidemiologii Katowice 40-752, ul. Medyków 18, tel. 32 25 23 734, www.epidemiologia.sum.edu.pl prof. dr hab. n med. Jan E. Zejda Małgorzata Kowalska Jan E. Zejda ([email protected]), Bogumiła Braczkowska ([email protected]), Grzegorz Brożek ([email protected]), Małgorzata Kowalska ([email protected]), Anna Korczyńska ([email protected]), Kamil Barański ([email protected]) Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Opis wymagania brak wymagań Cele kształcenia Opis celu omówienie znaczenia higieny oraz epidemiologii wśród nauk medycznych przekazanie wiedzy na temat znaczenia higieny i epidemiologii dla kształtowania prawidłowego funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, w odniesieniu do indywidualnych i zbiorowych potrzeb zdrowotnych zapoznanie z metodami oceny stanu zdrowia populacji, z uwzględnieniem danych demograficznych i międzynarodowej klasyfikacji chorób oraz podstawowych typów badań epidemiologicznych przekazanie wiedzy na temat wpływu czynników środowiskowych na stan zdrowia i metod oceny tych zależności przekazanie wiedzy na temat aktualnych metod epidemiologii klinicznej Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Odniesienie Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: do celów kształcenia wiedza LK2_hiep_ student posiada wiedzę na temat podstawowych uwarunkowań C3 i C4 W01 stanu zdrowia jednostki i populacji, zna systemy klasyfikacji chorób LK2_hiep_ student zna metody pozyskiwania danych niezbędnych dla oceny W02 stanu zdrowia, a także bazy danych przydatne dla oceny stanu zdrowia populacji LK2_hiep_ student zna epidemiologię chorób zakaźnych i przewlekłych, sposoby W03 zapobiegania ich występowaniu na różnych etapach naturalnej historii choroby oraz zna rolę nadzoru epidemiologicznego LK2_hiep_ student zna podstawy działań interwencyjnych wobec pojedynczych W04 osób i grup społecznych LK2_hiep_ student zna sposoby identyfikacji i badania czynników ryzyka, wady i W05 zaletry różnego typu badań epidemiologicznych oraz miary świadczące o obecności zależności przyczynowo-skutkowej LK2_hiep_ student zna regulacje dotyczace prowadzenia badań W06 epidemiologicznych LK2_hiep_ student zna zasady prowadzenia dokumentacji medycznej w W07 zakresie karty zgonu i karty zgłoszenia wybranych chorób LK2_hiep_ student interpretuje miary częstości występowania chorób i W08 niepełnosprawności, ocenia sytuację epidemiologiczną chorób powszechnie występujących w kraju Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu w1, s1 G.W1 C3 i C2 w4, s1, c3 G.W1 C2 i C3 s4, c6 G.W3 C2 i C4 w2, c6 G.W3 C1 i C3 w1, w3, s2, s3, c4, c5, c7, c8 G.W2 C3 i C5 w2, w4, c1, c4 G.W9 C1 s1, c3 C2 i C3 w2, s1, c3 G.W12 G.W13 umiejętności LK2_hiep_ student umie ocenić problemy zdrowotne wybranej populacji U01 C2 c3, c4, c5, c6 G.U1 LK2_hiep_ student potrafi zebrać informacje na temat obecności czynników U02 ryzyka chorób zakaźnych i przewlekłych C2 i C3 s2, s5, c1, c9 G.U2 C3, C4 i C5 w2, w4, s2, c1, c2, c7 G.U4 w4, c1,c2, c4, c9 D.U17 c7, c2 K.1 s1-s5 K.2 LK2_hiep_ U03 student potrafi zaplanować badanie epidemiologiczne LK2_hiep_ student umie dokonać krytycznego przeglądu doniesień naukowych i C3, C4 i C5 U04 poddać interpretacji ich wyniki kompetencje LK2_hiep_ przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C2 K01 LK2_hiep_ posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego C1-C5 K02 dokształcania się Treści 22. programowe 22.1. w1 w2 w3 w4 Forma zajęć: WYKŁADY Podstawy epidemiologii - I Podstawy epidemiologii - II Epidemiologia środowiskowa Podstawy biostatystyki Σ 22.2. s1 Forma zajęć: SEMINARIA Epidemiologia opisowa - zalety i wady modelu badania opisowego, możliwości pozyskiwania danych do opisu sytuacji zdrowotnej wskazanej populacji z uwzględnieniem m.in. czasu, miejsca oraz innych czynników (pierwotne i wtórne dane) Liczba godzin 2 2 2 2 8 Liczba godzin 2 s2 Epidemiologia analityczna - Metodologia badań epidemiologicznych. Charakterystyka podstawowych typów badań cele, sposób realizacji i przykłady epidemiologicznego badania ekologicznego, przekrojowego, kohortowego i kliniczno-referencyjnego: zalety i ograniczenia w/w badań. Błędy w badaniach epidemiologicznych; źródła, znaczenie błędu przypadkowego i systematycznego oraz możliwości ograniczenia ich wpływu na wyniki badań 2 s3 Epidemiologia środowiskowa – koncepcja dziedziny i jej znaczenie dla zdrowia publicznego, możliwości oceny ryzyka zdrowotnego z wykorzystaniem wyników badań epidemiologicznych i umiejętność interpretacji poszczególnych miar ryzyka na wybranych przykładach 2 s4 Epidemiologia chorób zakaźnych - podstawy prawne i wytyczne dotyczące zgłaszalności, podejrzeń i rozpoznanych chorób zakaźnych. Międzynarodowe przepisy zdrowotne (źródła informacji). Nowe zagrożenia czynnikami zakaźnymi. Okoliczności sprzyjające szerzeniu się chorób zakaźnych. Nadzór epidemiologiczny: ogólna i szczegółowa charakterystyka w stosunku do wybranych chorób. 2 s5 Higiena i medycyna pracy – definicja higieny pracy i medycyny pracy, pojęcie choroby zawodowej i choroby związanej z wykonywaniem pracy, demonstracja listy chorób zawodowych, omówienie procedury rozpoznawania i zgłaszania chorób zawodowych, możliwości działań profilaktycznych w higienie i medycynie pracy 2 Σ 22.3. c1 c2 c3 Forma zajęć: ĆWICZENIA Interpretacja wyników badań epidemiologicznych. Koncepcje bezwarunkowej i warunkowej zależności przyczynowo-skutkowej w opisie etiopatogenezy chorób. Postulaty Henle-Koch’a i kryteria Hill’a w ocenie związków przyczynowo-skutkowych w epidemiologii. Definicja i przykłady ustrojowych (osobniczych) i środowiskowych czynników ryzyka. Definicja i przykłady czynników zakłócających. Koncepcja ryzyka i jego miary (ryzyko bezwzględne, ryzyko względne i ryzyko przypisane narażeniu). Doniesienie naukowe - poszukiwanie błędów i czynników zakłócających w doniesieniu naukowym, obliczanie miar ryzyka oraz różnicy ryzyka, praktyczna interpretacja przedziału ufności. Epidemiologia kliniczna – definicja i zadania epidemiologii klinicznej, koncepcja i ustalanie wartości należnej. Wiarygodność testów diagnostycznych, eksperymentalne badanie kliniczne, znamienność statystyczna a kliniczna wyniku. Epidemiologia opisowa – realizacja zadań praktycznych w oparciu o dane zawarte w bazach danych: HFA-Db, krajowym rejestrze nowotworów, epimeldunkach w zakresie chorób zakaźnych, bazie chorobowości hospitalizowanej NIZP-PZH. Standaryzacja współczynników opisujacych stan zdrowia. 10 Liczba godzin 3 3 3 c4 Epidemiologia analityczna - protokół badawczy, przygotowanie standardowego protokołu epidemiologicznego badania opisowego, przekrojowego, kohortowego, i klinicznoreferencyjnego. Interpretacja wyników badań. 3 c5 Epidemiologia środowiskowa - realizacja zadań praktycznych zmierzających do poznania aktualnych dowodów rakotwórczości dla wskazanych czynników lub okoliczności wg IARC, do wykształcenia umiejętności interpretacji wyników biomonitoringu, a także prowadzenia i interpretacji procedury oceny ryzyka zdrowotnego. 3 c6 Epidemiologia chorób zakaźnych - analiza sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób zakaźnych ze szczególnym zwróceniem uwagi na zakażenia szerzące się drogą krwi: wzw B, wzw C, HIV/AIDS. Szczegółowa analiza sytuacji w zakresie gruźlicy w Polsce i w wybranych krajach Europy. Zakażenia szpitalne – metody badań stosowane w nadzorze epidemiologicznym zakażeń. Metody profilaktyki - standardy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy z zakładach opieki zdrowotnej. Kalendarz szczepień. 3 c7 Badanie kwestionariuszowe - konstrukcja kwestionariusza badań oraz ocena jego wiarygodności. 3 c8 Higiena i medycyna pracy - demonstracja listy chorób zawodowych, procedura rozpoznawania i zgłaszania wybranych chorób zawodowych, możliwości działań profilaktycznych na praktycznych przykładach; epidemiologia chorób zawodowych i parazawodowych w Polsce. 3 c9 Biostatystyka – przykłady zastosowania i interpretacji wyników prostych testów statystycznej znamienności różnic i zależności w medycznych badaniach naukowych. 3 Σ 23. 1. 2. 27 Stosowane narzędzia dydaktyczne prezentacje multimedialne bezpośredni kontakt nauczyciela akademickiego ze studentami w trakcie realizacji przydzielonych zadań wraz z interaktywną dyskusją uzyskanych wyników lub poczynionych obserwacji konspekty zajęć i treści zadań przeznaczone do pracy własnej studenta, umieszczone na stronie internetowej Katedry i Zakładu Epidemiologii, dostępne dla każdego studenta po zalogowaniu 3. 24. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Nr EK Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia LK2_hiep_ zaliczenie pisemne po bloku zajęć, w trakcie warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach W01 którego realizowany jest temat zajęć poruszających zakładany efekt kształcenia oraz zdobycie obejmujący ten efekt kształcenia oraz końcowy przynajmniej 65 punktów na egzaminie końcowym (zasady test egzaminacyjny zawierający pytania zaliczenia przedmiotu zawarto w odrębnym Regulaminie, zamknięte z czterema możliwymi do wyboru który podano do wiadomości studentów na początku roku wariantami odpowiedzi, spośród których tylko akademickiego) jedna odpowiedź jest prawidłowa LK2_hiep_ zaliczenie pisemne po bloku zajęć, w trakcie warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach W02 którego realizowany jest temat zajęć poruszających zakładany efekt kształcenia oraz zdobycie obejmujący ten efekt kształcenia oraz końcowy przynajmniej 65 punktów na egzaminie końcowym (zasady test egzaminacyjny zawierający pytania zaliczenia przedmiotu zawarto w odrębnym Regulaminie, zamknięte z czterema możliwymi do wyboru który podano do wiadomości studentów na początku roku wariantami odpowiedzi, spośród których tylko akademickiego) jedna odpowiedź jest prawidłowa LK2_hiep_ zaliczenie pisemne po bloku zajęć, w trakcie warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach W03 którego realizowany jest temat zajęć poruszających zakładany efekt kształcenia oraz zdobycie obejmujący ten efekt kształcenia oraz końcowy przynajmniej 65 punktów na egzaminie końcowym (zasady test egzaminacyjny zawierający pytania zaliczenia przedmiotu zawarto w odrębnym Regulaminie, zamknięte z czterema możliwymi do wyboru który podano do wiadomości studentów na początku roku wariantami odpowiedzi, spośród których tylko akademickiego) jedna odpowiedź jest prawidłowa LK2_hiep_ zaliczenie pisemne po bloku zajęć, w trakcie warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach W04 którego realizowany jest temat zajęć poruszających zakładany efekt kształcenia oraz zdobycie obejmujący ten efekt kształcenia oraz końcowy przynajmniej 65 punktów na egzaminie końcowym (zasady test egzaminacyjny zawierający pytania zaliczenia przedmiotu zawarto w odrębnym Regulaminie, zamknięte z czterema możliwymi do wyboru który podano do wiadomości studentów na początku roku wariantami odpowiedzi, spośród których tylko akademickiego) jedna odpowiedź jest prawidłowa LK2_hiep_ zaliczenie pisemne po bloku zajęć, w trakcie W05 którego realizowany jest temat zajęć obejmujący ten efekt kształcenia oraz końcowy test egzaminacyjny zawierający pytania zamknięte z czterema możliwymi do wyboru wariantami odpowiedzi, spośród których tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa LK2_hiep_ zaliczenie pisemne po bloku zajęć, w trakcie W06 którego realizowany jest temat zajęć obejmujący ten efekt kształcenia oraz końcowy test egzaminacyjny zawierający pytania zamknięte z czterema możliwymi do wyboru wariantami odpowiedzi, spośród których tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa LK2_hiep_ zaliczenie pisemne po bloku zajęć, w trakcie W07 którego realizowany jest temat zajęć obejmujący ten efekt kształcenia oraz końcowy test egzaminacyjny zawierający pytania zamknięte z czterema możliwymi do wyboru wariantami odpowiedzi, spośród których tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach poruszających zakładany efekt kształcenia oraz zdobycie przynajmniej 65 punktów na egzaminie końcowym (zasady zaliczenia przedmiotu zawarto w odrębnym Regulaminie, który podano do wiadomości studentów na początku roku akademickiego) warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach poruszających zakładany efekt kształcenia oraz zdobycie przynajmniej 65 punktów na egzaminie końcowym (zasady zaliczenia przedmiotu zawarto w odrębnym Regulaminie, który podano do wiadomości studentów na początku roku akademickiego) warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach poruszających zakładany efekt kształcenia oraz zdobycie przynajmniej 65 punktów na egzaminie końcowym (zasady zaliczenia przedmiotu zawarto w odrębnym Regulaminie, który podano do wiadomości studentów na początku roku akademickiego) LK2_hiep_ zaliczenie pisemne po bloku zajęć, w trakcie W08 którego realizowany jest temat zajęć obejmujący ten efekt kształcenia oraz końcowy test egzaminacyjny zawierający pytania zamknięte z czterema możliwymi do wyboru wariantami odpowiedzi, spośród których tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa LK2_hiep_ weryfikacja przez osobę prowadzącą U01 umiejętności studenta w zakresie oceny problemów zdrowotnych populacji na podstawie wyników zadań przeznaczonych do pracy własnej studenta podczas zajęć ćwiczeniowych LK2_hiep_ weryfikacja przez osobę prowadzącą U02 umiejętności studenta w zakresie poprawności zbierania aktualnych informacji na temat obecności czynników ryzyka chorób zakaźnych i przewlekłych wraz z interpretacją trendów czasowych i zróżnicowania geograficznego podczas zajęć ćwiczeniowych LK2_hiep_ weryfikacja przez osobę prowadzącą U03 umiejętności studenta w zakresie planowania badania epidemiologicznego poprzez dobór właściwego typu badania dla postawionego celu, konstrukcję badania i krytyczną ocenę uzyskanych wyników - praca w grupach 2-3 osobowych i dyskusja wyników na forum całej grupy LK2_hiep_ weryfikacja przez osobę prowadzącą U04 umiejętności studenta w zakresie krytycznego przeglądu doniesień naukowych wraz z dyskusją wyników - praca w zespołach 2 osobowych i dyskusja na forum całej grupy LK2_hiep_ weryfikacja przez prowadzącego zajęcia kwalifikacji studenta w zakresie umiejętności dochowania K01 LK2_hiep_ K02 25. 26. tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta wraz z ochroną danych osobowych pozyskiwanych w trakcie badań epidemiologicznych - praca z kwestionariuszem badawczym weryfikacja umiejętności stałego dokształcania się poprzez ocenę studenta w zakresie wiedzy dostępnej w materiałach zamieszczonych na stronie internetowej Katedry i Zakładu Epidemiologii sprawdzenie umiejętności samokształcenia z wykorzystaniem formy e-learningu warunkiem zaliczenia jest obecność na zajęciach poruszających zakładany efekt kształcenia oraz zdobycie przynajmniej 65 punktów na egzaminie końcowym (zasady zaliczenia przedmiotu zawarto w odrębnym Regulaminie, który podano do wiadomości studentów na początku roku akademickiego) warunkiem zaliczenia jest przedstawienie przez studenta krótkiego raportu wraz z podsumowaniem wyników w trakcie zajęć ćwiczeniowych warunkiem zaliczenia jest potwierdzona praktycznie umiejętność pracy studenta ze wskazanymi bazami danych podczas zajęć ćwiczeniowych oraz krótkie sprawozdanie z uzyskanych wyników warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej opinii prowadzącego dla ocenianej grupy, a także pozytywny wynik indywidualnego końcowego testu egzaminacyjnego warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej opinii prowadzącego dla ocenianej grupy, a także pozytywny wynik indywidualnego końcowego testu egzaminacyjnego warunkiem zaliczenia jest pozytywna ocena kwestionariusza badawczego konstruowanego podczas zajęć ćwiczeniowych warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej opinii prowadzącego na zadane pytania, a także pozytywny wynik indywidualnego końcowego testu egzaminacyjnego Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach udział w seminariach Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach Σ przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu Σ Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 8 10 27 45 0 0 15 15 60 2 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 0,5 0,5 27. Literatura 27.1. Literatura podstawowa 1. Beaglehole R., Bonita R., Kjellstrom T.: Podstawy epidemiologii. Wydawnictwo Instytutu Medycyny Pracy. Łódź 2002 2. Kolarzyk E. (red.): Wybrane problemy higieny i ekologii człowieka. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków 2008 3. 27.2. 1 2 28. Nr EK LK2_hiep_ W01 LK2_hiep_ W02 LK2_hiep_ W03 LK2_hiep_ W04 Materiały dydaktyczne zamieszczone na stronie internetowej Katedry (www.epidemiologia.sum.edu.pl) Literatura uzupełniająca Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2008 r.) konspekty zajęć umieszczone na stronie internetowej Katedry i Zakładu Epidemiologii dostępne dla każdego studenta po zalogowaniu Formy oceny szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 student nie zna student zna student dobrze zna student bardzo dobrze zna podstawowych podstawowe podstawowe podstawowe uwarunkowania stanu uwarunkowań stanu uwarunkowania stanu uwarunkowania stanu zdrowia jednostki i populacji, zdrowia jednostki i zdrowia jednostki i zdrowia jednostki i potrafi je kontrolować w trakcie populacji, nie zna populacji, zna system populacji, zna systemy badania epidemiologicznego, zna systemów klasyfikacji klasyfikacji chorób klasyfikacji chorób i wie aktualnie obowiązujące systemy chorób ICD-10 w jaki sposób z nich klasyfikacji chorób i potrafi należy korzystać dokonać prawidłowego zgłoszenia choroby na właściwym druku zgodnie z obowiązującym prawem student nie zna metod student zna student dobrze zna student bardzo dobrze zna metody pozyskiwania danych podstawowe metody metody pozyskiwania pozyskiwania danych niezbędnych niezbędnych dla oceny pozyskiwania danych danych niezbędnych dla dla oceny stanu zdrowia, biegle stanu zdrowia, a także niezbędnych dla oceny stanu zdrowia, a pracuje z bazami danych baz danych przydatnych oceny stanu zdrowia, także umie korzystać z przydatnymi dla oceny stanu dla oceny stanu zdrowia a także wie jakie są baz danych przydatnych zdrowia populacji populacji podstawowe bazy dla oceny stanu zdrowia danych przydatne dla populacji oceny stanu zdrowia populacji student nie zna student orientuje się student dobrze zna student jest doskonale epidemiologii chorób w epidemiologii epidemiologię chorób zorientowany w epidemiologii zakaźnych i chorób zakaźnych i zakaźnych i chorób zakaźnych i przewlekłych w przewlekłych, nie zna przewlekłych, potrafi przewlekłych, zna skali regionu, kraju i w skali sposobów zapobiegania wymienić sposoby sposoby zapobiegania globalnej, zna sposoby ich występowaniu, nie zapobiegania ich ich występowaniu na zapobiegania ich występowaniu na zna roli nadzoru występowaniu oraz różnych etapach różnych etapach naturalnej historii epidemiologicznego zna rolę nadzoru naturalnej historii choroby oraz doskonale zna rolę epidemiologicznego choroby oraz dobrze nadzoru epidemiologicznego w wie jaką rolę spełnia sprawowaniu kontroli i nadzór zapobieganiu chorobom zakaźnym epidemiologiczny student nie zna podstaw student zna podstawy student jest dobrze student bardzo dobrze opanował działań interwencyjnych działań zorientowany w podstawy działań interwencyjnych interwencyjnych wobec pojedynczych zakresie mozliwości wobec pojedynczych osób i grup osób i grup społecznych wobec pojedynczych działań interwencyjnych społecznych, potrafi zaplanować i osób i grup wobec pojedynczych wykonać takie działanie społecznych osób i grup społecznych LK2_hiep_ student nie zna W05 sposobów identyfikacji i badania czynników ryzyka, wad i zalet różnego typu badań epidemiologicznych oraz miar świadczących o obecności zależności przyczynowo-skutkowej student zna sposoby identyfikacji i badania czynników ryzyka, potrafi wymienić wady i zaletry różnego typu badań epidemiologicznych oraz miary świadczące o obecności zależności przyczynowoskutkowej student dobrze zna sposoby identyfikacji i badania czynników ryzyka, potrafi wymienić wady i zaletry różnego typu badań epidemiologicznych oraz zna i umie zinterpretować miary świadczące o obecności zależności przyczynowo-skutkowej LK2_hiep_ student nie zna regulacji W06 dotyczacych prowadzenia badań epidemiologicznych student wie jakie są regulacje dotyczące prowadzenia badań epidemiologicznych student dobrze zna regulacje dotyczące prowadzenia badań epidemiologicznych student bardzo dobrze umie zidentyfikować i ocenić czynniki ryzyka, potrafi kontrolować je na poziomie planowania badania i analizy danych, dobrze zna ograniczenia i zaletry różnego typu badań epidemiologicznych oraz zna i umie zinterpretować miary świadczące o obecności zależności przyczynowo-skutkowej student bardzo dobrze zna regulacje dotyczące prowadzenia badań epidemiologicznych i potrafi je zastosować w planowanym badaniu - umie np. skonstruować wniosek do właściwej komisji bioetycznej LK2_hiep_ student nie zna zasad student zna student dobrze zna student bardzo dobrze orientuje W07 prowadzenia podstawowe zasady zasady prowadzenia się w zakresie zalet i dokumentacji medycznej prowadzenia dokumentacji mankamentów dotyczących zasad w zakresie karty zgonu i dokumentacji medycznej w zakresie prowadzenia dokumentacji karty zgłoszenia medycznej w zakresie karty zgonu i karty medycznej w zakresie karty zgonu wybranych chorób karty zgonu i karty zgłoszenia wybranych i kart zgłoszenia wybranych zgłoszenia wybranych chorób, zna wady i chorób - potrafi przeprowadzić chorób zalety prowadzonej krytyczną dyskusję zebranych statystyki medycznej danych statystycznych w oparciu o omawiane dokumenty w Polsce i innych krajach EU LK2_hiep_ student nie umie student interpretuje w student dobrze student prawidłowo interpretuje W08 zinterpretować miar stopniu interpretuje miary miary częstości występowania częstości występowania wystarczającym miary częstości występowania chorób i niepełnosprawności oraz chorób i częstości chorób i wie jakie są ich ograniczenia oraz zalety, doskonale ocenia sytuację niepełnosprawności, nie występowania chorób niepełnosprawności, epidemiologiczną chorób potrafi prawidłowo i niepełnosprawności, dobrze radzi sobie z powszechnie występujących w ocenić sytuacji potrafi ocenić sytuację oceną sytuacji kraju i umie zestawić własne epidemiologicznej chorób epidemiologiczną epidemiologicznej obserwacje z danymi innych powszechnie chorób powszechnie chorób powszechnie występujących w kraju występujących w występujących w kraju autorów kraju LK2_hiep_ student nie potrafi ocenić student w U01 problemów zdrowotnych zadowalający sposób wybranej populacji umie ocenić problemy zdrowotne wybranej populacji student dobrze radzi sobie z oceną problemów zdrowotnych wybranej populacji - zna bazy danych i potrfi z nich skorzystać LK2_hiep_ student nie potrafi student potrafi zebrać student dobrze radzi U02 zebrać informacji na informacje na temat sobie ze zbieraniem temat obecności obecności czynników informacji na temat czynników ryzyka chorób ryzyka chorób obecności czynników zakaźnych i przewlekłych zakaźnych i ryzyka chorób przewlekłych w Polsce zakaźnych i przewlekłych w naszym kraju - zna źródła informacji i dobrze z nich korzysta student jest doskonale przygotowany do oceny problemów zdrowotnych wybranej populacji - zna bazy danych, biegle je wykorzystuje i potrafi jasno sformułować wnioski student w stopniu bardzo dobrym opanował technikę zbierania informacji na temat obecności czynników ryzyka chorób zakaźnych i przewlekłych zarówno z baz polskich jak i międzynarodowych i świetnie radzi sobie z interpretacją uzyskanych danych LK2_hiep_ student nie potrafi U03 zaplanować badania epidemiologicznego LK2_hiep_ student nie umie U04 dokonać krytycznego przeglądu doniesień naukowych i poddać interpretacji ich wyniki student zna typy badań epidemiologicznych i potrafi zaplanować proste badanie typu przekrojowego student w sposób dostateczny umie dokonać krytycznego przeglądu doniesień naukowychw języku polskim i poddać interpretacji ich wyniki student potrafi zaplanować badanie epidemiologiczne typu przekrojowego i kliniczno-kontrolnego student dobrze radzi sobie z krytycznym przeglądem doniesień naukowych w języku polskim i angielskim oraz zna zasady interpretacji ich wyników LK2_hiep_ student nie zna zasad student zna zasady student dobrze zna K01 opisujących konieczność opisujące konieczność zasady opisujące przestrzegania tajemnicy przestrzegania konieczność lekarskiej i praw tajemnicy lekarskiej i przestrzegania pacjenta praw pacjenta tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta - wie, że powinny być wykorzystywane podczas pracy nad kwestionariuszem badawczym student jest świadomy LK2_hiep_ student nie posiada student jest dobrze i konieczności K02 świadomości własnych systematycznie ograniczeń i umiejętność ustawicznego przygotowany na stałego dokształcania się kształcenia się, korzysta kolejne zajęcia z proponowanej formy seminaryjne i e-learningu i wykonuje ćwiczeniowe, także z zadania powierzone zakresu literatury przez prowadzącego uzupełniającej zajęcia - korzysta z student jest dobrze przygotowany do planowania i realizacji każdego z rodzajów badań epidemiologicznych student bardzo dobrze dokonuje krytycznego przeglądu doniesień naukowych zarówno w języku polskim jak i angielskim, a także umie zinterpretowaći ich wyniki student bardzo dobrze zna zasady opisujące konieczność przestrzegania tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta - umie je wykorzystać podczas pracy nad kwestionariuszem badawczym konstruowanym podczas zajęć ćwiczeniowych student jest bardzo dobrze przygotowany na kolejne zajęcia dydaktyczne a jego wiedza wykracza poza proponowane treści programowe zawarte w literaturze uzupełniającej literatury podstawowej 29. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 10 Miejsce odbywania się zajęć sala 122/123 oraz sala 401 zgodnie z regulaminem zajęć dostępnym na stronie internetowej Katedry i Miejsce i godziny konsultacji Zakładu Epidemiologii dostępne w formie elektronicznej na stronie internetowej Katedry i Zakładu Materiały do zajęć Epidemiologii 29.1 29.2 29.3 29.4 KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Nazwa modułu/przedmiotu Immunologia Kod modułu/przedmiotu immu Przynależność do grupy przedmiotów nauki przedkliniczne Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok II Semestr III 12. Ilość realizowanych godzin dydaktycznych 13. 14. Forma zakończenia przedmiotu Jednostka realizująca moduł/przedmiot 15. 16. 17. 18. Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) W: 15h S: 15h Ćw: 30h zaliczenie na ocenę Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej ul. Medyków 18, 40-752 Katowice / 32 20 88 550; 32 25 26 075 / mikrobiologialekarska.sum.edu.pl prof. dr hab. n. med. Gayane Martirosian prof. dr hab. n. med. Gayane Martirosian [email protected] Dr hab. n. med. Alicja Ekiel [email protected] Dr n. biol. Halina Radosz-Komoniewska [email protected] Dr n. med. Piotr Kłuciński [email protected] Dr n. przyr. Maria Zientara [email protected] Dr n. med. Małgorzata Romanik [email protected] Mgr Dominka Rady [email protected] Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji 19. Nr 1. 2. 3. C2 Opis wymagania znajomość podstaw biologii znajomość podstaw histologii znajomość podstaw biochemii Cele kształcenia Opis celu potrafi ocenić stan odporności pacjenta zna i umie stosować w praktyce laboratoryjne techniki badań oceniających stan odporności organizmu C3 zna i umie dobrać i pobrać właściwy materiał diagnostyczny od pacjenta posiada umiejętności interpretowania wyników badań laboratoryjnych C4 posiada umiejętność interpretowania wyników badań laboratoryjnych C5 zna i umie wdrożyć właściwe postępowanie profilaktyczne, lecznicze, immunomodulacyjne w przypadku chorób zakaźnych, nowotworowych, alergicznych, autoimmunizacyjnych, immunohematologicznych, niedoborów odporności, w transplantologii oraz związane ze stosowaniem szczepionek i preparatów immunoglobulinowych 20. Nr C1 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia wiedza zna podstawowe pojęcia, budowę i znaczenie układu LK2_immu_ odpornościowego, podstawy rozwoju oraz mechanizmy C1, C2 W01 działania układu odpornościowego w tym swoiste i nieswoiste mechanizmy odporności humoralnej i komórkowej LK2_immu_ opisuje główny układ zgodności tkankowej W02 C3, C4 Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu w1, w2, w3, s1-s5, C.W20. c1-c5 w3, s7, c7 C.W21. LK2_immu_ zna typy reakcji nadwrażliwości, rodzaje niedoborów W03 odporności oraz podstawy immunomodulacji C1, C2, C3 w6, s9, s10, s12, c9, c10, c14 LK2_immu_ zna zagadnienia z zakresu immunologii nowotworów W04 C1, C2 w8, s13, c13 LK2_immu_ zna uwarunkowania genetyczne grup krwi człowieka oraz W05 konfliktu serologicznego w układzie Rh C5 w5, s8, c8 C.W6. LK2_immu_ określa genetyczne podstawy doboru dawcy i biorcy oraz W06 podstawy immunologii transplantacyjnej; C2, C3, C5 w5, s8, c8 C.W24. C3, C4 w4-w7, s7-10, s14, c7, c9, c10, c13-c15 C.W18. w4, s12, c11 C.W14. zna podstawy diagnostyki chorób autogresyjnych, LK2_immu_ alergicznych, niedoborów odporności, immunohematologii i W07 transplantologii oraz serologicznej diagnostyki mikrobiologicznej LK2_immu_ zna zasady profilaktyki przeciwbakteryjnej i C5 przeciwwirusowej W08 umiejętności LK2_immu_ posługuje się reakcją antygen-przeciwciało w aktualnych U01 C1, C2, modyfikacjach i technikach dla diagnostyki chorób zakaźnych, alergicznych, autoimmunizacyjnych, chorób krwi i C3, nowotworowych; LK2_immu_ przygotowuje preparat i obserwuje pod mikroskopem C2 U02 LK2_immu_ interpretuje wyniki badań immunologicznych C4 U03 LK2_immu_ analizuje zjawiska odczynowe, obronne i przystosowawcze U04 oraz zaburzenia regulacji wywoływane przez czynnik C1, C5 etiologiczny LK2_immu_ potrafi zaplanować terapię immunomodulacyjną C5 U05 kompetencje LK2_immu_ student jest świadom konieczności przestrzega tajemnicy K01 lekarskiej dotyczącej stanu klinicznego pacjenta, wyników C5 badań LK2_immu_ student jest świadom własnych ograniczeń oraz potrzeby K02 stałego dokształca się zapoznając się z nowymi osiągnięciami C5 i standardami 22. Treści programowe 22.1. w1 w2 w3 w4 w5 w6 w7 w8 C.W22. C.W23. s1, s2, s6, s14, c1C.U8. c10, c12c15 c4, c5, c6 C.U9. c10, c12c15 C.U10. w4, s7, s9-s15 C.U12. w4, s12, c11 C.U15. s14, c14 K.3 s14, c14 K.4 Liczba godzin Forma zajęć: WYKŁADY Odporność naturalna. Odporność nabyta. Molekuły adhezyjne i HLA. Odporność przeciwzakaźna. Tolerancja immunologiczna. Immunologia przeszczepów. Nadwrażliwość. Choroby autoagresyjne. Immunologia nowotworów. 2 2 1 2 2 2 2 2 Σ 15 22.2. Liczba godzin Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 Typy odpowiedzi immunologicznej. Antygeny grasiczozależne i grasiczoniezależne. Genetyczne podstawy różnorodności przeciwciał. 1 Swoista odporność humoralna. Budowa i właściwości przeciwciał, ich różnorodność. Przeciwciała monoklonalne i ich rodzaje. Nieswoista odpowiedź humoralna. Drogi aktywacji dopełniacza - funkcje biologiczne. Nieswoista odpowiedź komórkowa. Efekt cytotoksyczny komórek NK. Funkcje makrofagów i granulocytów. 1 1 1 s5 Swoista odporność komórkowa. Populacje, subpopulacje limfocytów. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań immunologicznych. 1 s6 Metody immunologiczne z zastosowaniem znaczników: radioimmunologiczne (RIA), immunoenzymatyczne (ELISA), immunofluorescencyjne (lF). Zasady cytometrii przepływowej - możliwości badawczo-diagnostyczne. 1 s7 s8 s9 s10 s11 s12 s13 s14 s15 Podstawowe właściwości cytokin.Główny układ zgodności tkankowej człowieka. Badania przedtransfuzyjne. Konflikt serologiczny. Niedobory odporności. HIV i AIDS Wirusowe zapalenia wątroby: odpowiedź immunologiczna, profilaktyka swoista, leczenie. Immunoprofilaktyka. Rodzaje odporności w zakażeniach wirusami DNA i RNA. Podstawy laboratoryjnej diagnostyki schorzeń wirusowych, alergicznych i autoimmunologicznych. Zaliczenie materiału seminaryjnego. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA 15 Liczba godzin c1 Aglutynacja czynna i bierna: wykonanie. Prezentacja przykładów aglutynacji czynnej i biernej stosowanych w diagnostyce medycznej. 2 c2 Odczyny precypitacji: wykonanie. Zastosowanie przeciwciał monoklonalnych w diagnostyce. 2 c3 c4 c5 c6 Metody oznaczania aktywności dopełniacza, ilościowe oznaczanie składowych dopełniacza. Oznaczanie białek ostrej fazy. Oznaczanie poziomu lizozymu. Odczyn wiązania dopełniacza. Izolacja granulocytów z krwi obwodowej. Przeprowadzenie testów fagocytozy. Oznaczenie indeksu fagocytarnego. Wykonanie testu NBT. Izolacja limfocytów z krwi obwodowej. Przeprowadzenie testu rozetkowego "E". Testy immunoenzymatyczne, testy immunofluorescencji bezpośredniej i pośredniej. Wykrywanie obecności markerów powierzchniowych (CD) na komórkach w utrwalonych tkankach z wykorzystaniem reakcji peroksydaza anty-peroksydaza (tabele). Zastosowanie cystometrii przepływowej w badaniach przedtransplantacyjnych - film. 2 2 2 2 c7 Ocena poziomu cytokin jako wartość diagnostyczna. Terapeutyczne zastosowanie cytokin. Podstawy dziedziczenia i doboru dawcy w ukladzie HLA. 2 c8 Bezpośredni i pośredni odczyn antyglobulinowy. Prezentacja przykładów odczynu antyglobulinowego w diagnostyce medycznej. Metody diagnostyczne stosowane w niedoborach odporności. Interpretacja testów stosowanych w diagnostyce zakażenia wirusem HIV. 2 c9 c10 2 2 c11 c12 c13 c14 c15 2 2 Szczepionki i preparaty immunoglobulinowe. Interpretacja profili serologicznych w zakażeniach: HAV, HBV, HCV, HDV. Interpretacja testów stosowanych w diagnostyce zakażeń wirusowych. Schematy diagnostyczne. Interpretacja wyników badań stosowanych w diagnostyce zakażeń wirusowych, chorób alergicznych i autoimmunologicznych. Zaliczenie praktyczne ćwiczeń. 2 2 2 Σ 23. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 30 Stosowane narzędzia dydaktyczne wykład konwencjonalny prelekcje prezentacje ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem sprzętu laboratoryjnego obserwacje mikroskopowe ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem testów diagnostycznych praca z książką i komputerm filmy i animacje komputerowe Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia 24. Nr EK LK2_immu_ W01 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu LK2_immu_ W02 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu LK2_immu_ W03 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu LK2_immu_ W04 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu LK2_immu_ W05 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu LK2_immu_ W06 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu LK2_immu_ W07 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu LK2_immu_ W08 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu LK2_immu_ odpowiedź ustna w trakcie wykonywania U01 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK2_immu_ odpowiedź ustna w trakcie wykonywania U02 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK2_immu_ odpowiedź ustna w trakcie wykonywania U03 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK2_immu_ odpowiedź ustna w trakcie wykonywania U04 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK2_immu_ odpowiedź ustna w trakcie wykonywania U05 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK2_immu_ K01 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych oraz części praktycznej i testowego zaliczenia z tego zakresu obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych oraz części praktycznej i testowego zaliczenia z tego zakresu LK2_immu_ K02 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Samodzielna praca studenta 26. 27. 27.1. 1. 2. 27.2. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 15 udział w seminariach 15 udział w ćwiczeniach 30 Σ 60 przygotowanie do ćwiczeń 50 przygotowanie do zaliczenia 40 przygotowanie do egzaminu Σ 90 150 5 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 3 Literatura Literatura podstawowa J. Gołąb, M. Jakóbisiak, W. Lasek: "Immunologia", Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2013 Richard Coico, G. Sunshine: Immunology: A Short Coure, 6th edition, Wiley-Blackwell 2009 Literatura uzupełniająca H. Chapel, M. Haeney, S. Misbah, N. Snowden: "Immunologia kliniczna" Wydawnictwo Czelej 2009. 1. 28. Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Nr EK Na ocenę 3 LK2_immu_ niedostateczna bardzo dobre opanowanie dobre opanowanie dostateczna wiedza W01 wymaganej w tym wymaganej w tym wiedza z tego z tego zakresu zakresie wiedzy zakresie wiedzy zakresu LK2_immu_ niedostateczna dobre opanowanie bardzo dobre opanowanie dostateczna wiedza W02 wiedza z tego wymaganej w tym wymaganej w tym z tego zakresu zakresu zakresie wiedzy zakresie wiedzy LK2_immu_ niedostateczna W03 wiedza z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczna W04 wiedza z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczna W05 wiedza z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczna W06 wiedza z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczna W07 wiedza z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczna W08 wiedza z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczne U01 umiejętności z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczne U02 umiejętności z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczne U03 umiejętności z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczne U04 umiejętności z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczne U05 umiejętności z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczna K01 wiedza i umiejętności z tego zakresu LK2_immu_ niedostateczna K02 wiedza i umiejętności z tego zakresu 29. 29.1 29.2 29.3 dostateczna wiedza z tego zakresu dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy dostateczna wiedza z tego zakresu dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy dostateczna wiedza z tego zakresu dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy dostateczna wiedza z tego zakresu dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy dostateczna wiedza z tego zakresu dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy dostateczna wiedza z tego zakresu dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy dostateczne umiejętności z tego zakresu dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności dostateczne umiejętności z tego zakresu dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności dostateczne umiejętności z tego zakresu dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności dostateczne umiejętności z tego zakresu dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności dostateczne umiejętności z tego zakresu dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności dobre opanowanie dostateczna wiedza i wymaganej w tym umiejętności z tego zakresie wiedzy i zakresu umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy i umiejętności dobre opanowanie dostateczna wiedza i wymaganej w tym umiejętności z tego zakresie wiedzy i zakresu umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy i umiejętności Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 10 sala wykładowa aula A-3, sala ćwiczeniowa Miejsce odbywania się zajęć wg ustalonego harmonogramu Miejsce i godziny konsultacji 29.4 szczegółowy plan ćwiczeń, schematy i standardy diagnostyczne, metodyki testów, opracowania wybranych zagadnień Materiały do zajęć KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Nazwa modułu/przedmiotu Język angielski II Kod modułu/przedmiotu jan2 Przynależność do grupy przedmiotów D-nauki behawioralne i społeczne Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite studia magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć angielski/polski Kierunek lekarski Rok II Semestr III W: S: Ćw: 30 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych egzamin Forma zakończenia przedmiotu Studium Języków Obcych WLK Jednostka realizująca moduł/przedmiot ul. Medyków 18, Katowice tel. 32 204 62 36 Adres/telefon/strona internetowa p.o. mgr Barbara Pawlicka Kierownik jednostki mgr Barbara Pawlicka, [email protected] Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) 17. mgr D.Budzyń-Słota, mgr I.Choryń, mgr H.Didkowski, mgr J.Kuć, mgr B.Pawlicka, mgr K.Żydek [email protected] 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 20. Opis wymagania Znajomość języka angielskiego na poziomie średniozaawansowanym B1 Europejskiego Opisu Kształcenia Językowego C2 C3 Cele kształcenia Opis celu Zapoznanie z podstawową terminologią medyczną Przygotowanie do samodzielnej pracy z tekstem medycznym specjalistycznym i popularnonaukowym Przygotowanie do wygłoszenia prezentacji na tematy medyczne C4 Kształtowanie umiejętności komunikacji z pacjentem, rodziną pacjenta, innymi lekarzami oraz pozostałym personelem medycznym C5 Kształtowanie umiejętności aktywnego udziału w dyskusji na wybrane temety związane ze studiowanym kierunkiem Nr C1 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK2_jan2_ W01 Zna format prezentacji i zwroty konferencyjne C3,C5 c9 c1 D.W4. LK2_jan2_ W02 Opisuje przypadek kliniczny, objawy chorobowe i sposób leczenia C1,C2 c2,c4,c5,c D.W3., 6 D.W7. LK2_jan2_ W03 LK2_jan2_ W04 Zna słownictwo związane ze szpitalem , z praktyką pielęgniarską C1,C3 c3 Omawia stan pacjentów C1,C4 c2,c4,c5,c D.W4., 6 D.W14. LK2_jan2_ W05 Dobiera odpowiedni rejestr językowy do komunikacji z pacjentem, innymi lekarzami i personelem medycznym C4 c2,c4,c5,c D.W5., 6 D.W6. D.W1. LK2_jan2_ W06 Rozumie teksty medyczne specjalistyczne i popularnonaukowe C1, C2 D.W1., c7,c4,c5,c D.W18., 6 D.W19. LK2_jan2_ W07 Opisuje zagadnienia związane ze studiowanym kierunkiem C5,C1,C3 c73, c7 D.W1., D.W3., D.W5. umiejętności LK2_jan2_U Wykorzystuje poznane struktury językowe do komunikacji z 01 pacjentami C4 c4,c5,c6 D.U4., D.U5., D.U6., D.U7., D.U8., D.U18. LK2_jan2_U Wykorzystuje poznany język konferencyjny do wygłoszenia 02 prezentacji na temat medyczny C3,C5 c1,c3,c9 D.U15., D.U17. LK2_jan2_U Używa poznanego słownictwa do dyskusji na tematy medyczne 03 C5 c7,c9 D.U11., D.U15. LK2_jan2_U Używa struktur leksykalno-gramatycznych do współpracy z innymi lekarzami i personelem medycznym 04 C4,C1 c2,c4,c5,c D.U11., 6,c7 D.U15. LK2_jan2_U Analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne 05 C2, C1 c7,c2 D.U15., D.U16., D.U17. Lk2_jan2_U Wykorzystuje znajomość języka specjalistycznego do 06 wyszukiwania informacji na tematy medyczne C3,C2,C1 c9,c7 D.U15., D.U16., D.U17. C3,C4,C5 c2,c9 K4 C4 c9,c2 K1, K2, K3 C1,C2, C4,C5 c1,c2,c9 K4 kompetencje LK2_jan2_K Jest zdolny do działania w międzynarodowym środowisku studenckim i zawodowym 01 LK2_jan2_K Jest otwarty i wrażliwy na problemy pacjentów 02 LK2_jan2_K Jest świadomy międzynarodowego znaczenia języka angielskiego jako języka medycyny 03 LK2_jan2_K Jest aktywny i kreatywny w procesie uczenia się 04 LK2_jan2_K Jest chętny do pracy w zespole 05 LK2_jan2_K Systematycznie wzbogaca wiedzę i umiejętności językowe 06 22.3. C2,C3,C5 C2, C3, C4,C5 C2,C3, C4,C5 c4,c5,c6,c K4 7 c4,c5,c6 K4 c1,c2,c7 K4 Liczba godzin Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 c9 c10 Prezentacje konferencyjne - charakterystyka i język. Opis kliniczny przypadku. Sprawdzian ustny - prezentacje na temat wakacyjnej praktyki w szpitalu. Zapalenie płuc - wywiad, objawy, leczenie. Zawał mięśnia sercowego- wywiad, objawy, leczenie. Wrzód trawienny - informacje o przypadku, objawy. Przeszczepy - czytanie tekstu ze zrozumieniem, dyskusja. Zdania warunkowe. Pisemny sprawdzian wiadomości - test leksykalno-gramatyczny. Ustne prezentacje studentów na wybrane tematy medyczne. Konsolidacja materiału semestrów I-III. 2 2 2 4 4 2 4 2 6 2 Ʃ 23. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 24. Nr EK LK2_jan2_ W01 LK2_jan2_ W02 LK2_jan2_ W03 LK2_jan2_ W04 LK2_jan2_ W05 LK2_jan2_ W06 LK2_jan2_ W07 LK2_jan2_U 01 LK2_jan2_U 02 LK2_jan2_U 03 Stosowane narzędzia dydaktyczne Prezentacja wybranych zagadnień leksykalnych i gramatycznych Praca w parach i małych grupach pod kierunkiem nauczyciela Praca z tekstem (analiza, interpretacja, tłumaczenie) Metoda sytuacyjna Odgrywanie ról Dyskusja Gry dydaktyczne Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia Wypowiedż ustna Uzyskanie oceny pozytywnej Wypowiedż ustna, test pisemny Uzyskanie oceny pozytywnej Test pisemny, wypowiedż ustna Uzyskanie oceny pozytywnej Wypowiedź ustna i pisemna Uzyskanie oceny pozytywnej Praca w parach, wypowiedź ustna Uzyskanie oceny pozytywnej Test pisemny, wypowiedź ustna Uzyskanie oceny pozytywnej Wypowiedź ustna, dyskusja, praca domowa Uzyskanie oceny pozytywnej Praca w parach, małych grupach Uzyskanie oceny pozytywnej Prezentacja ustna, aktywność na zajęciach Uzyskanie oceny pozytywnej Wypowiedź ustna, praca w grupach Uzyskanie oceny pozytywnej 30 LK2_jan2_U 04 LK2_jan2_U 05 LK2_jan2_U 06 LK2_jan2_K 01 LK2_jan2_K 02 LK2_jan2_K 03 LK2_jan2_K 04 LK2_jan2_K 05 LK2_jan2_K 06 25. Praca w parach, grupach, aktywność na zajęciach Uzyskanie oceny pozytywnej Test pisemny, praca domowa Uzyskanie oceny pozytywnej Praca domowa, aktywność na zajęciach Uzyskanie oceny pozytywnej Praca w parach, grupach, aktywność na zajęciach Uzyskanie oceny pozytywnej Praca w parach, obserwacja przez nauczyciela, praca domowa Aktywność na zajęciach, obserwacja przez nauczyciela, praca domowa Obserwacja przez nauczyciela, praca w grupach, aktywność na zajęciach Uzyskanie oceny pozytywnej Uzyskanie oceny pozytywnej Praca w parach, grupach, udział w dyskusji Uzyskanie oceny pozytywnej Praca domowa, obserwacja przez nauczyciela Uzyskanie oceny pozytywnej Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Samodzielna praca studenta 26. Uzyskanie oceny pozytywnej udział w wykładach udział w seminariach udział w ćwiczeniach przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. 2. 27.2. 1. 2. 3. 4 28. Literatura Literatura podstawowa Ciecierska J., Jenike B., Tudruj K.: English in Medicine, PZWL 2004 Glendinning E., Howard R.: Professional English in Use. Medicine, CUP 2007 Literatura uzupełniająca Murphy R.: Grammar in Use, CUP Arcario P.: Health Watch, Prentice Hall McPartland-Fairman P.: Focus on Health, Prentice Hall P.L. Sandler: Medically Speaking, BBC English Formy oceny - szczegóły 0 0 30 Σ 30 2 8 20 Σ 30 60 2 0,5 0,5 1 Nr EK LK2_jan2_ W01 Na ocenę 2 Student nie zna lub zna niewystarczająco format prezentacji i zwroty konferencyjne Student nie opisuje lub opisuje niewystarczająco przypadek kliniczny, objawy chorobowe i sposób leczenia Student nie zna lub zna niewystarczająco słownictwo związane z praktyką pielęgniarską w szpitalu Student nie omawia lub niewystarczająco omawia stan pacjenta Na ocenę 3 Na ocenę 4 Student dostatecznie Student dobrze zna zna format prezentacji i format prezentacji i zwroty konferencyjne zwroty konferencyjne Na ocenę 5 Student bardzo dobrze zna format prezentacji i zaawansowane struktury języka konferencyjnego Student wyczerpująco i bardzo dobrze opisuje przypadek kliniczny, objawy chorobowe i sposób leczenia Student dostatecznie opisuje przypadek kliniczny, objawy chorobowe i sposób leczenia Student dostatecznie zna słownictwo związane z praktyką pielęgniarską w szpitalu Student dobrze i poprawnie opisuje przypadek kliniczny, objawy chorobowe i sposób leczenia Student dobrze zna słownictwo związane z praktyką pielęgniarską w szpitalu Student dostatecznie omawia stan pacjenta Student dobrze omawia stan pacjenta Student bardzo dobrze i wyczerpująco omawia stan pacjenta Student dobrze dobiera odpowiedni rejestr językowy do komunikacji z pacjentem/ lekarzami/personelem medycznym Student bardzo dobrze i swobodnie dobiera odpowiedni rejestr językowy do komunikacji z pacjentem/ lekarzami/ personelem medycznym Student dobrze analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne specjalistyczne oraz popularnonaukowe Student bardzo dobrze i sprawnie analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne specjalistyczne oraz popularnonaukowe Student dobrze opisuje zagadnienia związane ze studiowanym kierunkiem Student bardzo dobrze i szczegółowo opisuje zagadnienia związane ze studiowanym kierunkiem Student dobrze wykorzystuje poznane struktury językowe do komunikacji z pacjentem Student bardzo dobrze i swobodnie używa poznanych zaawansowanych struktur językowych do komunikacji z pacjentem LK2_jan2_U Student nie posługuje się Student w poznanym językiem dostatecznym zakresie 02 Student bardzo dobrze posługuje się zaawansowanymi strukturami języka konferencyjnego do wygłoszenia prezentacji na temat medyczny LK2_jan2_U Student nie używa lub niewystarczająco używa 03 Student dobrze i prawidłowo posługuje się posługuje się poznanym poznanym językiem językiem konferencyjnym do konferencyjnym do wygłoszenia prezentacji wygłoszenia prezentacji na temat medyczny na temat medyczny Student używa Student używa poznanych struktur poznanych struktur językowych do dyskusji językowych do dyskusji na tematy medyczne w na tematy medyczne stopniu dostatecznym Student bardzo dobrze i swobodnie używa zaawansowantych struktur językowych uczestnicząc dyskusji na tematy medyczne LK2_jan2_ W02 LK2_jan2_ W03 LK2_jan2_ W04 LK2_jan2_ W05 LK2_jan2_ W06 LK2_jan2_ W07 Student nie dobiera odpowiedniego rejestru językowego do komunikacji z pacjentem, innymi lekarzami i personelem medycznym Student dobiera odpowiedni rejestr językowy do komunikacji z pacjentem/ lekarzami/ personelem medycznym w dostatecznym stopniu Student nie rozumie lub Student analizuje, niewystarczająco interpretuje i tłumaczy analizuje, interpretuje i teksty medyczne tłumaczy teksty specjalistyczne oraz medyczne specjalistyczne popularnonaukowe w i popularnonaukowe stopniu dostatecznym Student nie opisuje lub Student dostatecznie niewystarczająco opisuje opisuje zagadnienia zagadnienia związane ze związane ze studiowanym kierunkiem studiowanym kierunkiem LK2_jan2_U Student nie wykorzystuje Student w lub niewystarczająco dostatecznym stopniu 01 wykorzystuje poznane struktury językowe do komunikacji z pacjentem konferencyjnym do wygłoszenia prezentacji na temat medyczny poznane słownictwo do uczestnictwa w dyskusji na tematy medyczne wykorzystuje poznane struktury językowe do komunikacji z pacjentem Student bardzo dobrze zna słownictwo związane z praktyką pielęgniarską w szpitalu LK2_jan2_U Student nie stosuje lub w Student dostatecznie niewystarczającym stosuje poznane 04 stopniu stosuje poznane struktury leksykalnogramatyczne do współpracy z innymi lekarzami i personelem medycznym LK2_jan2_U Student w niewystarczającym 05 stopniu analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne specjalistyczne i popularnonaukowe Student nie wykorzystuje LK2_jan2_U lub niewystarczająco 06 wykorzystuje znajomość języka specjalistycznego do wyszukiwania informacji na tematy medyczne LK2_jan2_K Student nie jest zdolny do działania w 01 międzynarodowym środowisku studenckim i zawodowym LK2_jan2_K 02 międzynarodowego znaczenia języka angielskiego jako języka medycyny Student nie jest aktywny i kreatywny w procesie uczenia się LK2_jan2_K Student nie jest chętny do pracy w zespole 05 LK2_jan2_K Student nie wzbogaca wiedzy i umiejętności 06 językowych 29. 29.1 29.2 Student w dostatecznym zakresie analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne specjalistyczne i popularnonaukowe Student w niewielkim stopniu wykorzystuje znajomość języka specjalistycznego do wyszukiwania informacji natematy medyczne Student jest zdolny do działania w międzynarodowym środowisku studenckim i zawodowym w ograniczonym zakresie Student nie jest otwarty i Student jest w wrażliwy na problemy niewielkim stopniu pacjentów otwarty i wrażliwy na potrzeby pacjentów LK2_jan2_K Student nie jest świadomy 03 LK2_jan2_K 04 struktury leksykalnogramatyczne do wspólpracy z innymi lekarzami i personelem medycznym Student jest częściowo świadomy międzynarodowego znaczenia języka angielskiego jako języka medycyny Student jest w niewielkim stopniu aktywny i kreatywny w procesie uczenia się Student jest w niewielkim stopniu chętny do pracy w zespole Student w ograniczonym zakresie wzbogaca wiedzę i umiejętności językowe Student dobrze stosuje poznane struktury leksykalno-gramatyczne do współpracy z innymi lekarzami i personelem medycznym Student bardzo dobrze używa zaawansowanych struktur językowych do wspłpracy z innymi lekarzami i persnelem medycznym Student dobrze analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne specjalistyczne i popularnonaukowe Student bardzo dobrze i sprawnie analizuje, interpretuje i tłumaczy teksty medyczne specjalistyczne oraz popularnonaukowe Student poprawnie wykorzystuje znajomość języka specjalistycznego do wyszukiwania informacji na tematy medyczne Student bardzo dobrze i aktywnie wykorzystuje znajomość języka specjalistycznego do wyszukiwania informacji na tematy medyczne Student jest zdolny do działania w międzynarodowym środowisku studenckim i zawodowym Student jest świadomy międzynarodowego znaczenia języka angielskiego jako języka medycyny Student jest zdolny do aktywnego i kreatywnego działania w międzynarodowym środowisku studenckim i zawodowym Student jest otwarty i wrażliwy na problemy pacjentów, wyraża chęć niesienia pomocy i udziela wsparcia Student jest w pełni świadomy międzynarodowego znaczenia języka angielskiego jako języka medycyny Student jest aktywny i kreatywny w procesie uczenia się Student przejawia dużą aktywność i kreatywność w procesie uczenia się Student jest chętny do pracy w zespole Student przejawia dużą aktywność i kreatywność pracując w zespole Student wzbogaca wiedzę i umiejętności językowe Student świadomie wzbogaca wiedzę i umiejętności językowe dążąc do profesjonalizmu Student jest otwarty i wrażliwy na problemy pacjentów i wyraża chęć niesienia pomocy Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych x Liczebność grup ćwiczeniowych 20 Miejsce odbywania się zajęć wg tablicy ogłoszeń Studium Języków Obcych, Katowice, ul. Medyków 18, II piętro, informacje na stronie internetowej SUM www.sum.edu.pl 29.3 Miejsce i godziny konsultacji wg tablicy ogłoszeń Studium Języków Obcych, Katowice, ul. Medyków 18, II piętro 29.4 Materiały do zajęć podręcznik, materiały z czasopism medycznych - informacje na zajęciach KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Nazwa modułu/przedmiotu Onkologia I Kod modułu/przedmiotu on1a Przynależność do grupy przedmiotów nauki kliniczne niezabiegowe Status modułu/przedmiot przedmiot obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok II Semestr I Ilość realizowanych godzin dydaktycznych W: 0 S: 16/20 Ćw: 8/10 zaliczenie Forma zakończenia przedmiotu Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Jednostka realizująca moduł/przedmiot Chemioterapii Onkologicznej Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki 40-029 Katowice, Reymonta 8/ tel: 32 2591202 / [email protected] prof. Dr hab. n. med. Jerzy Wojnar 17. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) dr n. med. Hanna Wichary, [email protected] 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) prof. Dr hab. n. med. Jerzy Wojnar; dr n. med. Hanna Wichary; dr n. med. Barbara Rygoł, lek. med. Anna Bednarek; dr n. med. Joanna Mykała-Cieśla; dr n. med. Mirella Krawczyk 19. Nr 1. Nr Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Opis wymagania Podstawowa wiedza z zakresu biologii powstania nowotworów oraz czynników rakotwórczych Cele kształcenia Opis celu C1 C2 Przygotowanie do zbierania wywiadu u pacjenta z chorobą nowotworową, obecności czynników rakotówrczych, wpływu środowiska i narażeń zawodowych Zaznajomienie studentów z częstością wystęopwania przeżycia chorych na nowotwory złośliwe C3 Nauczanie studentów zasad wczesnej wykrywalności nowotworów oraz markerów nowotworowych i wybranych wskaźników laboratoryjnych w onkologii 20. 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu LK2_on1a_W0 1 Zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych chorób nowotworowych C2 s1, s2, s3, s6, c1, c2 E.W23 LK2_on1a_W0 2 zna podstawy wczesnej wykrywalności nowotworów i zasady badań przesiewowych w onkologii C1, C3 s4, s5, s7, s8, c3, c4 E.W23 LK2_on1a_W0 3 zna możliwości współczesnej terapii nowotworów (z uwzględnieniem terapii wielomodalnej), perspektywy terapii komórkowych i genowych oraz ich niepożądane skutki C3 s9, s10, s11, c5 E.W24, E.W25 LK2_on1a_W0 4 zna zasady terapii skojarzonych w onkologii, algorytmy postępowania diagnostyczno-leczniczego w najczęściej występujących nowotworach człowieka C3 s12, s8 E.W26 LK2_on1a_W0 5 zna zasady postępowania paliatywnego z pacjentem w stanie terminalnym w chorobie nowotworowej C3, C2 s9, s12, c6 E.W27, E.W28 umiejętności LK2_on1a_U01 Potrafi przeprowadzić wywiad lekarski z pacjentem chorym na nowotwór,potrafi ocenić wpływ czynników rakotwórczych C1, c1,c2, s2, s1, s12, s6 E.U1 LK2_on1a_U02 Potrafi ocenić stan ogólny , stan przytomności i świadomości pacjenta oraz czynniki rakotwórcze C2 s3, s7, s9 E.U7 C2, C3 c3, c4, c5, c6, s5, s7, s8, s9, s10, s11 E.U20, E.U21 C1 s12, c1, c2, K.1 c6 Potrafi planowć postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i LK2_on1a_U03 profilaktyczne kompetencje LK2_on1a_K01 Student potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z pacjentem chorym na nowotwór 22. Treści programowe 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 s5 s6 s7 s8 s9 s10 s11 s12 Częstość występowania nowotworów złośliwych Przeżycia chorych na nowotwory złośliwe i prowadzone działania profilaktyczne czynniki rakotwórcze Najczęstrze objawy nowotworowe Badania przesiewowe w onkologii Podstawy powstania nowotworów Badania obrazowe w onkologii Markery nowotworowe Ogólne zasady w chemioterapii i hormonoterapii nowotworów Objawy niepożądane w trakcie leczenia nowotworów Leczenie celowane w nowotworach System opieki nad chorym na nowotwór w Polsce i na świecie Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 c2 c3 c4 c5 Prezentacja chorych z różnymi schorzeniami nowotworowymi Zbieranie wywiadu mające na celu rozpoznanie i ocenę stopnia zaawansowania choroby nowotworowej Badania laboratoryjne wykorzystywane w diagnostyce schorzeń nowotwoorowych Badania obrazowe wykorzystywane w diagnostyce schorzeń nowotworowych Zapoznanie studentów z planowaniem leczenia onkologicznego Liczba godzin 2 1 1 2 1 2 1 1 2 1 1 1 16 Liczba godzin 2 2 1 1 1 c6 Zapozanie z działaniami ubocznymi stosowanych leków przeciwnowotworwych Σ 23. 24. Nr EK Stosowane narzędzia dydaktyczne 1. Seminaria multimedialne, prezentacje przypadków klinicznych 2. Zajęcia praktyczne przy łóżku chorego Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji 1 8 Warunki zaliczenia LK2_on1a_W0 1 zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia LK2_on1a_W0 2 zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia LK2_on1a_U01 zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia LK2_on1a_U02 zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia LK2_on1a_U03 zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia LK2_on1a_K01 obserwacja studenów w trakcie pracy student stosuje się do ogólnie przyjętych zasad LK2_on1a_K02 obserwacja studenów w trakcie pracy student stosuje się do ogólnie przyjętych zasad LK2_on1a_W0 3 LK2_on1a_W0 4 LK2_on1a_W0 5 25. 26. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 0 udział w seminariach 20 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 10 Σ 30 przygotowanie do ćwiczeń 15 przygotowanie do zaliczenia 15 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu 0 Σ 30 Łącznia ilość godzin 60 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2 Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. Literatura Literatura podstawowa 0,5 0,5 1 1. 27.2. 1. 28. Nr EK LK2_on1a_W0 1 LK2_on1a_W0 2 LK2_on1a_W0 3 LK2_on1a_W0 4 LK2_on1a_W0 5 "Onkologia, podręcznik dla studentów i lekarzy" pod red. Radzisława Kordka, Gdańsk 2007 Literatura uzupełniająca "Onkologia kliniczna" red. Maciej Krzakowski, Warszawa 2006 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Student nie zna uwarunkowań środowiskowych i epidemiologicznych najczęstszych chorób nowotworowych Student nie zna podstaw wczesnej wykrywalności nowotworów i zasad badań przesiewowych w onkologii Student nie zna możliwości współczesnej terapii nowotworów (z uwzględnieniem terapii wielomodalnej), perspektyw terapii komórkowych i genowych oraz ich niepożądanych skutków Student nie zna zasad terapii skojarzonych w onkologii oraz algorytmów postępowania diagnostycznoleczniczego w najczęściej występujących nowotworach człowieka Student nie zna zasad postępowania paliatywnego z pacjentem w stanie terminalnym w chorobie nowotworowej Student nie potrafi przeprowadzić wywiadu lekarskiego z pacjentem chorym LK2_on1a_U01 na nowotwór, nie potrafi ocenić wpływu czynników rakotwórczych Na ocenę 3 Student zna w stopniu dostatecznym uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych chorób nowotworowych Sudent zna w stopniu dostatecznym podstawy wczesnej wykrywalności nowotworów i zasady badań przesiewowych w onkologii Na ocenę 4 Na ocenę 5 Student dobrze zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych chorób nowotworowych Student bardzo dobrze zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych chorób nowotworowych Student dobrze zna podstawy wczesnej wykrywalności nowotworów i zasady badań przesiewowych w onkologii Student zna w stopniu Student dobrze zna dostatecznym możliwości możliwości współczesnej terapii współczesnej terapii nowotworów (z nowotworów (z uwzględnieniem terapii uwzględnieniem wielomodalnej), terapii perspektywy terapii wielomodalnej), komórkowych i genowych perspektywy terapii oraz ich niepożądane komórkowych i skutki genowych oraz ich niepożądane skutki Student bardzo dobrze zna podstawy wczesnej wykrywalności nowotworów i zasady badań przesiewowych w onkologii Student zna w stopniu dostatecznym zasady terapii skojarzonych w onkologii, algorytmy postępowania diagnostyczno-leczniczego w najczęściej występujących nowotworach człowieka Student dobrze zna zasady terapii skojarzonych w onkologii, algorytmy postępowania diagnostycznoleczniczego w najczęściej występujących nowotworach człowieka Student bardzo dobrze zna zasady terapii skojarzonych w onkologii, algorytmy postępowania diagnostycznoleczniczego w najczęściej występujących nowotworach człowieka Student zna w stopniu dostatecznym zasady postępowania paliatywnego z pacjentem w stanie terminalnym w chorobie nowotworowej Student dobrze zna zasady postępowania paliatywnego z pacjentem w stanie terminalnym w chorobie nowotworowej Student bardzo dobrze zna zasady postępowania paliatywnego z pacjentem w stanie terminalnym w chorobie nowotworowej Student potrafi w stopniu dostatecznym przeprowadzić wywiad lekarski z pacjentem chorym na nowotwór,ptrafi w stopniu dostatecznym ocenić wpływ czynników rakotwórczych Student dobrze potrafi przeprowadzić wywiad lekarski z pacjentem chorym na nowotwór,dobrze optrafi ocenić wpływ czynników rakotwórczych Student bardzo dobrze potrafi przeprowadzić wywiad lekarski z pacjentem chorym na nowotwór, bardzo dobrze potrafi ocenić wpływ czynników rakotwórczych Student bardzo dobrze zna możliwości współczesnej terapii nowotworów (z uwzględnieniem terapii wielomodalnej), perspektywy terapii komórkowych i genowych oraz ich niepożądane skutki Student nie potrafi ocenić stanu ogólnego , stanu przytomności i LK2_on1a_U02 świadomości pacjenta oraz czynników rakotwórczych Student nie potrafi planować postępowania LK2_on1a_U03 diagnostycznego, terapeutycznego i profilaktycznego Student nie zna uwarunkowań środowiskowych i epidemiologicznych najczęstrzych nowotworów LK2_on1a_K01 człowieka, nie zna zasad wczesnej wykrywalności nowotworów i badań przesiewowych w onkologii Student nie potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen LK2_on1a_K01 szacunku kontakt z pacjentem chorym na nowotwór 29. Student potrafi w stopniu dostatecznym ocenić stan ogólny , stan przytomności i świadomości pacjenta oraz czynniki rakotwórcze Student dobrze potrafi ocenić stan ogólny , stan przytomności i świadomości pacjenta oraz czynniki rakotwórcze Student bardzo dobrze potrafi ocenić stan ogólny , stan przytomności i świadomości pacjenta oraz czynniki rakotwórcze Student potrafi w stopniu dostatecznym planowć postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne Student zna w stopniu dostatecznym uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstrzych nowotworów człowieka, zna w stopniu dostatecznym zasady wczesnej wykrywalności nowotworów i badań przesiewowych w onkologii Student stara się nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z pacjentem chorym na nowotwór Student dobrze potrafi planowć postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne Student dobrze zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstrzych nowotworów człowieka, dobrze zna zasady wczesnej wykrywalności nowotworów i badań przesiewowych w onkologii Student bardzo dobrze potrafi planowć postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne Student dobrze nawiązuje i utrzymuje głęboki i pełen szacunku kontakt z pacjentem chorym na nowotwór Student bardzo dobrze nawiązuje i utrzymuje głęboki i pełen szacunku kontakt z pacjentem chorym na nowotwór Student bardzo dobrze zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstrzych nowotworów człowieka, bardzo dobrze zna zasady wczesnej wykrywalności nowotworów i badań przesiewowych w onkologii 29.2 Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 10 Klinika Chorób Wewnętrznych i Chemioterapii Miejsce odbywania się zajęć Onkologicznej 29.3 Miejsce i godziny konsultacji Klinika Chorób Wewnętrznych i Chemioterapii Onkologicznej, po zajęciach z onkologii klinicznej 29.4 Materiały do zajęć fartuch, obuwie ochronne 29.1 KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. Nazwa modułu/przedmiotu Patomorfologia I 2. Kod modułu/przedmiotu Przynależność do grupy przedmiotów Status modułu/przedmiotu Poziom kształcenia Forma studiów Profil kształcenia Język prowadzenia zajęć pam1 3. 4. 5. 6. 7. 8. Nauki Morfologiczne/Naukowe Podstawy Medycyny Obowiązkowy Studia II stopnia, jednolite magisterskie Stacjonarne Ogólnoakademicki Polski 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Kierune Lekarski Rok Drugi Semestr IV S:10 Ćw:50 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych W:15 Zaliczenie Forma zakończenia przedmiotu KATEDRA I ZAKŁAD PATOMORFOLOGII Jednostka realizująca moduł/przedmiot ul. Medyków 18, 40-752 Katowice/tel. 32 2526724 /patologia.sum.edu.pl Adres/telefon/strona internetowa dr hab. med. Maciej Kajor Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie Dr n. med. Piotr Paleń; [email protected] przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) dr hab. n. med. Maciej Kajor, [email protected]; dr n. med. Monika Ciupińska-Kajor, [email protected];dr n. med. Zuzanna Dobrosz, [email protected]; dr n. med. Weronika Karczewska, [email protected]; dr n. med.. Łukasz Liszka, dr n. med. Jacek Pająk, [email protected]; dr n. med. Piotr Paleń, [email protected]; dr n. med. Paweł Właszczuk, [email protected]; dr n. med. Ewa ZielińskaPająk, [email protected] 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr Opis wymagania Anatomia człowieka, Histologia z elementami embriologii, Fizjologia człowieka, Podstawy biologii, Język łaciński medyczny, Język angielski medyczny Cele kształcenia Opis celu w zakresie wiedzy Nauczenie mianownictwa patomorfologicznego. Poznanie podstawowych mechanizmów uszkodzenia komórek i tkanek. Poznanie przebiegu klinicznego zapaleń swoistych i nieswoistych oraz procesów regeneracji tkanek i narządów. 20. Nr C1 C2 C3 C4 Poznanie etiologii zaburzeń hemodynamicznych, zmian wstecznych i zmian postępowych C5 Poznanie zagadnień z zakresu szczegółowej patologii narządowej, obrazów makro- i mikroskopowych oraz przebiegu klinicznego zmian patomorfologicznych w poszczególnych narządach C6 Zapoznanie z konsewkwencjami rozwijających się zmian patologicznych dla sąsiadujących topograficznie narządów. C7 Poznanie czynników chorobotwórczych zewnętrznych i wewnętrznych, modyfikowalnych i niemodyfikowalnych C8 Poznanie postaci klinicznych najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów, chorób metabolicznych oraz zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej C9 C10 Opis celu w zakresie umiejętności Właściwe przygotowanie i opis materiału tkankowego do badań histopatologicznych. Nauczenie rozpoznawania w obrazach z mikroskopu świetlnego struktur i zmian histopatologicznych. C11 C12 C13 21. Nauczenie powiązywania obrazów uszkodzeń tkankowych i narządowych z objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń laboratoryjnych Nauczenie posługiwania się mianownictwem histopatologicznym w mowie i piśmie. Opis celu w zakresie kompetencji społecznych Nabycie umiejętności stałego dokształcania Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu LK2_pam1` Zna mianownictwo patomorfologiczne i histopatologiczne _W01 C1 W1-W15, S1-S10 C.W25 LK2_pam1_ Zna podstawowe mechanizmu uszkodzenia komórek i tkanek W02 C2 LK2_pam1_ Zna przebieg kliniczny zapaleń swoistych i nieswoistych oraz W03 procesów regeneracji tkanek i narządów C3 Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza LK2_pam1_ Zna etiologię zaburzeń hemodynamicznych, zmian wstecznych i W04 zmian postępowych Zna zagadnienia z zakresu szczegółowej patologii narządowej, LK2_pam1_ obrazów makro- i mikroskopowych oraz przebiegu klinicznego W05 zmian patomorfologicznych w poszczególnych narządach C4 W1, W3, S1-S3 W1, W4, W5, W9, S2 W3, W5, S1 C.W26 C.W27 C.W29 C5 W4-W15, S4-S10 C.W30 LK2_pam1_ Zna konsewkwencje rozwijających się zmian patologicznych dla W06 sąsiadujących topograficznie narządów. C6 W1-W15, S1-S10 C.W31 LK2_pam1_ Zna czynniki chorobotwórcze zewnętrzne i wewnętrzne, W07 modyfikowalne i niemodyfikowalne C7 W1, S1S3 C.W32 Zna postacie kliniczne najczęstszych chorób poszczególnych LK2_pam1_ układów i narządów, chorób metabolicznych oraz zaburzeń W08 gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej C8 W3-W15, S4-S10 C.W33 C11 S2-S19, C2-C16 C.U11 C13 S1-S10; C1-C16 K.4 umiejętności Powiązuje obrazy uszkodzeń tkankowych i narządowych z LK2_pam1_ objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń U01 laboratoryjnych kompetencje LK2_pam1_ Posiada umiejętność stałego dokształcania K01 22. 22.1. w1 w2 Treści programowe Forma zajęć: WYKŁADY Liczba godzin 1 1 w3 Wprowadzenie do histopatologii Technika sekcyjna Podstawowe zagadnienia z patologii stanów przedrakowych i nowotworów w4 w5 w6 w7 Patologia wyrostka robaczkowego Przełyka Barretta Mezotelioma Rak szyjki macicy, mięsaki trzonu macicy 1 1 1 1 1 w8 w9 w10 w11 Neuroendokrynne nowotwory przewodu pokarmowego Patologia nienowotworowa płuc Znamiona barwnikowe, czerniak złośliwy Nowotwory przewodu pokarmowego 1 1 1 1 w12 Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego 1 w13 w14 w15 Nowotwory sutka Nowotwory układu moczowego i płciowego męskiego Nowotwory układu płciowego żeńskiego 1 1 1 Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA 15 Liczba godzin S1 Zaburzenia hemodynamiczne 1 S2 Procesy zapalne ostre i przewlekłe, zapalenia swoiste i nieswoiste. 1 S3 Patologia ogólna nowotworów 1 S4 Układ krążenia - patologia serca i naczyń 1 S5 Patologia układu krwiotwórczego i limfatycznego 1 S6 Układ oddechowy - patologia płuc i górnych dróg oddechowych 1 S7 Układ moczowy - patologia nerki i dróg wyprowadzajacych mocz 1 S8 Patologia przewodu pokarmowego cz. 1 1 S9 Patologia przewodu pokarmowego cz. 2 (trzustka, wątroba i drogi żółciowe) 1 S10 Patologia układu płciowego męskiego 1 Σ 22.3. C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 C12 C13 C14 C15 Forma zajęć: ĆWICZENIA Wprowadzenie do histopatologii. Zaburzenia hemodynamiczne. Patologia ogólna zapaleń. Patologia ogólna nowotworów Układ krążenia - patologia serca i naczyń - zmiany nienowotworowe Układ krążenia - patologia serca i naczyń - zmiany nowotworowe Patologia układu krwiotwórczego i limfatycznego - zmiany nienowotworowe Patologia układu krwiotwórczego i limfatycznego - zmiany nowotworowe Układ oddechowy - patologia płuc i górnych dróg oddechowych - zmiany nienowotwor. Układ oddechowy - patologia płuc i górnych dróg oddechowych - zmiany nowotworowe Układ moczowy - patologia nerki i dróg wyprowadzajacych mocz - zmiany nienowotw. Układ moczowy - patologia nerki i dróg wyprowadzających mocz - zmiany nowotworowe Patologia przewodu pokarmowego cz. 1 - zmiany nienowotworowe Patologia przewodu pokarmowego cz. 1 - zmiany nowotworowe Patologia przewodu pokarmowego cz. 2 (trzustka, wątroba i dr. żółc) nienowotworowe 10 Liczba godzin 2 2 2 6 2 1 1 4 2 2 4 4 2 6 1 C16 C17 C18 Patologia przewodu pokarmowego cz. 2 (trzustka, wątroba i dr. żółc) nowotworowe Patologia układu płciowego męskiego - zmiany nienowotworowe Patologia układu płciowego męskiego - zmiany nowotworowe 4 1 4 Σ 23. 1. 2. 3. 4. 24. Nr EK 50 Stosowane narzędzia dydaktyczne Prezentacje multimedialne (na wykładach, seminariach i ćwiczeniach) Prezentacje obrazów mikroskopowych na ćwiczeniach Samodzielne wyszukiwanie struktur w ćwiczeniowych preparatach histopatologicznych Rysowanie struktur tkankowych na podstawie obserwacji w mikroskopie świetlnym Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia Ciągła ocena na seminariach. LK2_pam1_W0 Zaliczenie testowe - cząstkowe 1 Znajomość mianownictwa histopatologicznego. Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Znajomość podstawowych mechanizmów uszkodzenia komórek i tkanek. LK2_pam1_W02 Zaliczenie testowe - cząstkowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Poznanie przebiegu klinicznego zapaleń swoistych i nieswoistych oraz procesów regeneracji tkanek i narządów. LK2_pam1_W0 Zaliczenie testowe - cząstkowe 3 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Poznanie etiologii zaburzeń hemodynamicznych, zmian wstecznych i zmian postępowych LK2_pam1_W0 Zaliczenie testowe - cząstkowe 4 Zaliczenie testowe - semestralne Egzamin testowy - końcowy Ocena na seminarium. LK2_pam1_W0 5 Zaliczenie testowe - cząstkowe Zaliczenie testowe - semestralne Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Poznanie zagadnień z zakresu szczegółowej patologii narządowej, obrazów makro- i mikroskopowych oraz przebiegu klinicznego zmian patomorfologicznych w poszczególnych narządach Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ocena na seminarium. LK2_pam1_W0 Zaliczenie testowe - cząstkowe 6 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ocena na seminarium. Poznanie czynników chorobotwórczych zewnętrznych i wewnętrznych, modyfikowalnych i niemodyfikowalnych Zaliczenie testowe - semestralne Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ocena na seminarium. Poznanie postaci klinicznych najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów, chorób metabolicznych oraz zaburzeń gospodarki wodnoelektrolitowej i kwasowo-zasadowej LK2_pam1_W0 7 LK2_pam1_W08 Zaliczenie testowe - semestralne Ciągła ocena na ćwiczeniach LK2_pam1_U0 1 Ocena w trakcie zaliczenia semestralnego testowego 26. Zapoznanie z konsewkwencjami rozwijających się zmian patologicznych dla sąsiadujących topograficznie narządów. Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Nauczenie powiązywania obrazów uszkodzeń tkankowych i narządowych z objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń laboratoryjnych Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności 15 udział w wykładach 10 udział w seminariach Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim 50 udział w ćwiczeniach 75 Σ 55 przygotowanie do ćwiczeń 15 przygotowanie do zaliczenia Samodzielna praca studenta 35 przygotowanie do egzaminu 105 Σ 180 Łącznia ilość godzin 7 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. Literatura Literatura podstawowa 1. Robins Patologia, wyd. I polskie pod redakcją Wł. T. Olszewskiego; Wyd. Medyczne Urban 2 2 3 2. 27.2. 1. 2. 28. Nr EK and Prtner, 2005 2. Podstawy Patologii pod red. W. Domagały, PZWL 2010 Literatura uzupełniająca 1. Zarys patomorfologii – kompendium dla studentów medycyny, podręcznik dla studentów pielęgniarstwa ; wyd. II po redakcją M. Kajora; 2005 2. Patologia znaczy słowo o chorobie, wyd. II pod redakcją J. Stachury i W. Domagały; PAU Kraków 2009 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 Nie zna mianownictwa histopatologicznego LK2_pam1_W0 1 Nie zna podstawowych mechanizmów uszkodzenia komórek i LK2_pam1_W0 tkanek 2 Nie zna przebiegu klinicznego zapaleń swoistych i nieswoistych oraz LK2_pam1_W0 procesów regeneracji 3 tkanek i narządów Nie zna etiologii zaburzeń hemodynamicznych, zmian wstecznych i LK2_pam1_W0 zmian postępowych 4 Nie zna zagadnień z zakresu szczegółowej patologii narządowej, obrazów makro- i mikroskopowych oraz LK2_pam1_W0 przebiegu klinicznego 5 zmian patomorfologicznych w poszczególnych narządach Zna mianownictwo histopatologiczne na co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego. Zna mianownictwo histopatologiczne na co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego. Zna mianownictwo histopatologiczne na co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego. Zna podstawowe mechanizmy uszkodzenia komórek i tkanek na co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego. Zna przebieg kliniczny zapaleń swoistych i nieswoistych oraz procesów regeneracji tkanek i narządów na co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego. Zna stadia rozwojowe etiologię zaburzeń hemodynamicznych, zmian wstecznych i zmian postępowych na co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego. Zna zaganienia z zakresu szczegółowej patologii narządowej, obrazów makro- i mikroskopowych oraz przebiegu klinicznego na co najmniej 65% w ocenie testu cząstkowego i co najmniej 60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna podstawowe mechanizmy uszkodzenia komórek i tkanek na co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego. Zna przebieg kliniczny zapaleń swoistych i nieswoistych oraz procesów regeneracji tkanek i narządów na co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego. Zna etiologię zaburzeń hemodynamicznych, zmian wstecznych i zmian postępowych na co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego. Zna podstawowe mechanizmy uszkodzenia komórek i tkanek na co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego. Zna zaganienia z zakresu szczegółowej patologii narządowej, obrazów makro- i mikroskopowych oraz przebiegu klinicznego na co najmniej 80% w ocenie testu cząstkowego i testu semestralnego. Zna przebieg kliniczny zapaleń swoistych i nieswoistych oraz procesów regeneracji tkanek i narządów na co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego. Zna etiologię zaburzeń hemodynamicznych, zmian wstecznych i zmian postępowych na co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego Zna zagadnienia z zakresu szczegółowej patologii narządowej, obrazów makro- i mikroskopowych oraz przebiegu klinicznego na co najmniej 90% w ocenie testu cząstkowego i testu semestralnego. Nie zna konsewkwencji rozwijających się zmian patologicznych dla sąsiadujących LK2_pam1_W0 topograficznie narządów. 6 Nie zna czynników chorobotwórczych zewnętrznych i wewnętrznych, LK2_pam1_W0 modyfikowalnych i niemodyfikowalnych 7 Zna konsekwencje rozwijających się zmian patologicznych dla sąsiadujących topograficznie narządów na co najmniej 65% w ocenie testu cząstkowego i co najmniej 60% z testu semestralnego i egzaminacyjnego. Zna czynniki chorobotwórcze zewnętrzne i wewnętrzne, modyfikowalne i niemodyfikowalne na co najmniej 65% w ocenie testu cząstkowego i co najmniej 60% w ocenie testu semestralnego. Zna postacie kliniczne najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów, chorób metabolicznych oraz zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej na co najmniej 60% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego Zna konsekwencje rozwijających się zmian patologicznych dla sąsiadujących topograficznie narządów na co najmniej 80% w ocenie testu cząstkowego i testu semestralnego. Zna konsekwencje rozwijających się zmian patologicznych dla sąsiadujących narządów na co najmniej 90% w ocenie testu cząstkowego i testu semestralnego. Zna czynniki Zna czynniki chorobotwórcze chorobotwórcze zewnętrzne i zewnętrzne i wewnętrzne, wewnętrzne, modyfikowalne i modyfikowalne i niemodyfikowalne na co niemodyfikowalne na najmniej 90% w ocenie co najmniej 80% w terstów cząstkowych i ocenie testu testu semestralnego. cząstkowego i semestralnego. Nie zna postaci Zna postacie kliniczne Zna postacie kliniczne klinicznych najczęstszych chorób najczęstszych chorób najczęstszych chorób poszczególnych poszczególnych układów i poszczególnych układów i narządów, narządów, chorób układów i narządów, chorób metabolicznych metabolicznych oraz chorób metabolicznych oraz zaburzeń zaburzeń gospodarki LK2_pam1_W0 oraz zaburzeń gospodarki wodnowodno-elektrolitowej i 8 gospodarki wodnoelektrolitowej i kwasowo-zasadowej na co elektrolitowej i kwasowo-zasadowej na najmniej 90% w ocenie kwasowo-zasadowej co najmniej 80% w testów cząstkowych i testu ocenie testów semestralnego cząstkowych i testu semestralnego Nie powiązuje obrazów Powiązuje obrazy Powiązuje obrazy Powiązuje obrazy uszkodzeń tkankowych uszkodzeń tkankowych i uszkodzeń tkankowych i uszkodzeń tkankowych i i narządowych z narządowych z objawami narządowych z objawami narządowych z LK2_pam1_U0 objawami klinicznymi klinicznymi choroby, klinicznymi choroby, objawami klinicznymi 1 choroby, wywiadem i wywiadem i wynikami wywiadem i wynikami choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń oznaczeń laboratoryjnych oznaczeń laboratoryjnych wynikami oznaczeń laboratoryjnych w 60% laboratoryjnych w 80% w co najmniej 90% Nie posiada Regularnie uczęszcza na wykłady, seminaria i ćwiczenia. Pozytywnie zalicza kolejne tematy zajęć zgodnie z regulaminem i harmonogramem zajęć z LK2_pam1_K01 umiejętności stałego dokształcania przedmiotu. Zapoznaje się z najnowszymi osiągnięciami nauk medycznych. 29. 29.1 29.2 29.3 29.4 Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 10 Sala ćwiczeń Katedry i Zakładu Patomorfologii Miejsce odbywania się zajęć Katedra i Zakład Patomorfologii. Harmonogram uzgodniony przez asystentów z poszczególnymi Miejsce i godziny konsultacji grupami ćwiczeniowymi. Fartuch lekarski, zeszyt, kredki do rysowania. Materiały do zajęć KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. Nazwa modułu/przedmiotu Kod modułu/przedmiotu Przynależność do grupy przedmiotów Promocja zdrowia przd prawno organizacyjne podstawy medycyny 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 14. Status modułu/przedmiotu przedmiot obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne/niestacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć język polski Kierunek lekarski Rok II Semestr III Ilość realizowanych godzin W: 0 S: 10 Ćw: 0 dydaktycznych zaliczenie Forma zakończenia przedmiotu Zakład Promocji Zdrowia i Leczenia Otyłości, Katedry Jednostka realizująca moduł/przedmiot Patofizjologii 15. Adres/telefon/strona internetowa 16. Prof. dr hab. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz Kierownik jednostki Osoba odpowiedzialna za prowadzenie Prof. dr hab. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz, przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, [email protected] nazwisko, email) 12. 13. 17. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 18. Zakład Promocji Zdrowia i Leczenia Otyłości, Katedry Patofizjologii ul. Medyków 18 tel. 32 2526091 Prof. dr hab. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz, [email protected]; dr n. med. Piotr Kocełak [email protected]; lek. Bartłomiej Orlik [email protected], lek. Katarzyna Wyskida [email protected] Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji 19. Nr 1. 20. Nr C1 C2 C3 21. Opis wymagania brak Cele kształcenia Opis celu zapoznanie z podstawowymi pojęciami związanymi ze zdrowiem, stylem życia i stanem zdrowia populacji zapoznanie z koncepcją i modelami promocji zdrowia wyrobienie prawidłowego stosunku do znaczenia promocji zdrowia i roli lekarza w promocji zdrowia oraz jego odpowiedzialności za podejmowanie takich działań Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK2_przd_ W01 LK2_przd_ W02 LK2_przd_ W03 Student zna charakterystykę współczesnej promocji zdrowia Student zna miejsce promocji zdrowia w systemie opieki zdrowotnej Student zna rolę samorządu i społeczności lokalnej w promocji zdrowia C2 s1 G.W2 C2 s2 G.W7 C2 s3 G.W2 LK2_przd_ W04 Student posiada wiedzę na temat zasad tworzenia promocji zdrowia opartej na faktach C2 s4 G.W2 LK2_przd_ W05 Student zna odmiienności promocji zdrowia u osób w wieku podeszłym C3 s6 G.W2 LK2_przd_ W06 Student wie jakie są różnice między promocją zdrowia i profilaktyką C1 s7 G.W3 LK2_przd_ W07 Student zna podstawowe pojęcia z zakresu samoopieki i samoleczenia C3 s8 G.W3 Student zna podstawowe pojęcia z zakresu edukacji zdrowotnej C3 s9 G.W3 Student potrafi zaplanować program promocji zdrowia C2 s5 G.U9 Student umie dokonać ewaluacji progrmu promocji zdrowiia C2 s5 G.U11 Student potrafi ocenić jakość programu promocji zdrowia C2 s5 G.U11 Student umie przeprowadzić edukację zdrowotną pacjenta C3 s9 G.U9 C3 s1,s2,s3,s6 ,s7,s8,s9 K4 LK2_przd_ W08 umiejętności LK2_przd_ U01 LK2_przd_ U02 LK2_przd_ U03 LK2_przd_ U04 kompetencje LK2_przd_ K01 Student jest świadomy znaczenia promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej w kształtowaniu stanu zdrowia populacji 22. Treści programowe 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 s5 s6 Liczba godzin Charakterystyka współczesnej promocji zdrowia Miejsce promocji zdrowia w systemie zdrowotnym Rola samorządu i społeczności lokalnej w promocji zdrowia Promocja zdrowia oparta na faktach Programy promocji zdrowia - planowanie, realizacja, ewaluacja, ocena jakości Promocja zdrowia w populacji osób w wieku podeszłym Promocja zdrowia i profilaktyka - dwie ważne strategie wpływające na modyfikowalne czynniki ryzyka 1 1 1 1 2 1 s8 Samoopieka i samoleczenie 1 s9 Edukacja zdrowotna i edukacja pacjenta 1 s7 1 Σ 23. 24. Nr EK Stosowane narzędzia dydaktyczne 1. prelekcje multimedialne 2. prezentacje Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji LK2_przd_W 01 LK2_przd_W 02 LK2_przd_W 03 LK2_przd_W 04 LK2_przd_W 05 Warunki zaliczenia pytania testowe udzielenie prawidłowej odpowiedzi pytania testowe udzielenie prawidłowej odpowiedzi pytania testowe udzielenie prawidłowej odpowiedzi pytania testowe udzielenie prawidłowej odpowiedzi pytania testowe udzielenie prawidłowej odpowiedzi 10 LK2_przd_W 06 LK2_przd_W 07 LK2_przd_U0 1 pytania testowe udzielenie prawidłowej odpowiedzi pytania testowe udzielenie prawidłowej odpowiedzi zaplanowanie programu promocji zdrowia prawidłowe zaplanowanie przeprowadzenie ewaluacji programu promocji zdrowia przeprowadzenie oceny jakości programu promocji LK2_przd_U0 zdrowia 3 LK2_przd_U0 2 LK2_przd_U0 4 LK2_przd_K0 1 25. 26. 27. 27.1. 1. 2. 3. 27.2. 1. 2. 28. Nr EK LK2_przd_W 01 LK2_przd_W 02 symulacja edukacji zdrowotnej pacjenta prawidłowe przeprowadzenie prawidłowe przeprowadzenie prawidłowe przeprowadzenie obserwacja studenta w czasie zajęć oraz ocena jego uzyskanie odpowiedniego poziomu wiedzy i wiedzy i umiejętności umiejętności Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 0 udział w seminariach 10 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 0 Σ 10 przygotowanie do ćwiczeń 10 przygotowanie do zaliczenia 10 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu 0 Σ 20 Łącznia ilość godzin 30 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 1 Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 0,25 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 0,75 Literatura Literatura podstawowa Cianciara D. Zarys współczesnej promocji zdrowia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2010 Karski JB. Promocja zdrowia dziś i perspektywy jej rozwoju w Europie. CeDeWu 2009 Krajewski-Siuda K, Olszanecka-Glinianowicz M, Kaczmarek K. Samorządowa promocja zdrowia. ŚAM 2006 Literatura uzupełniająca Barić I, Osińska H. Działalność i odpowiedzialność w oświacie zdrowotnej i promocji zdrowia. Podręcznik dla studentów i praktyków. PTOZ 2009 Syrek E, Borzucka-Sitkiewicz K. Edukacja zdrowotna. WAiP 2009 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 Student nie zna charakterystyki współczesnej promocji zdrowia Student nie zna miejsca promocji zdrowia w systemie opieki zdrowotnej Student zna charakterystykę współczesnej promocji zdrowia Student zna miejsce promocji zdrowia w systemie opieki zdrowotnej Student dobrze zna charakterystykę współczesnej promocji zdrowia Student dobrze zna miejsce promocji zdrowia w systemie opieki zdrowotnej Student bardzo dobrze zna charakterystykę współczesnej promocji zdrowia Student bardzo dobrze zna miejsce promocji zdrowia w systemie opieki zdrowotnej Student zna rolę samorządu i społeczności lokalnej w promocji zdrowia Student posiada wiedzę na temat zasad tworzenia promocji zdrowia opartej na faktach Student zna odmiienności promocji zdrowia u osób w wieku podeszłym Student dobrze zna rolę samorządu i społeczności lokalnej w promocji zdrowia Student posiada dobrą wiedzę na temat zasad tworzenia promocji zdrowia opartej na faktach Student dobrze zna odmiienności promocji zdrowia u osób w wieku podeszłym Student bardzo dobrze zna rolę samorządu i społeczności lokalnej w promocji zdrowia Student posiada bardzo dobrą wiedzę na temat zasad tworzenia promocji zdrowia opartej na faktach Student nie wie jakie są różnice między promocją zdrowia i profilaktyką Student wie jakie są różnice między promocją zdrowia i profilaktyką Student dobrze wie jakie są różnice między promocją zdrowia i profilaktyką Student bardzo dobrze wie jakie są różnice między promocją zdrowia i profilaktyką Student nie zna podstawowych pojęć z zakresu samoopieki i samoleczenia Student zna podstawowe pojęcia z zakresu samoopieki i samoleczenia Student dobrze zna podstawowe pojęcia z zakresu samoopieki i samoleczenia Student bardzo dobrze zna podstawowe pojęcia z zakresu samoopieki i samoleczenia Student nie zna różnicy pomiędzy promocją zdrowia a profilaktyką Student zna różnice pomiędzy promocją zdrowia a profilaktyką Student dobrze zna różnice pomiędzy promocją zdrowia a profilaktyką Student bardzo dobrze zna różnice pomiędzy promocją zdrowia a profilaktyką Student nie potrafi promocji zdrowia Student nie umie dokonać LK2_przd_U0 ewaluacji programu promocji zdrowia 2 Student potrafi zaplanować programu promocji zdrowia Student umie dokonać ewaluacji programu promocji zdrowia Student dobrze potrafi zaplanować programu promocji zdrowia Student dobre umie dokonać ewaluacji programu promocji zdrowia Student bardzo dobrze potrafi zaplanować programu promocji zdrowia Student bardzo dobre umie dokonać ewaluacji programu promocji zdrowia Student nie potrafi LK2_przd_U0 dokonać oceny jakości programu promocji 3 zdrowia Student potrafi dokonać Student dobrze potrafi oceny jakości programu dokonać oceny jakości promocji zdrowia programu promocji zdrowia LK2_przd_W 03 LK2_przd_W 04 LK2_przd_W 05 LK2_przd_W 06 LK2_przd_W 07 LK2_przd_W 07 Student nie zna roli samorządu i społeczności lokalnej w promocji zdrowia Student nie posiada wiedzy na temat zasad tworzenia promocji zdrowia opartej na faktach Student nie zna odmiienności promocji zdrowia u osób w wieku podeszłym LK2_przd_U0 zaplanować programu 1 Student nie umie Student umie przeprowadzić edukację zdrowotnej pacjenta zdrowotną pacjenta Student nie jest świadomy Student jest świadomy znaczenia promocji znaczenia promocji zdrowia i edukacji zdrowia i edukacji LK2_przd_K0 zdrowotnej w zdrowotnej w 1 kształtowaniu stanu kształtowaniu stanu zdrowia populacji zdrowia populacji LK2_przd_U0 przeprowadzić edukacji 4 29. Student dobrze umie przeprowadzić edukację zdrowotną pacjenta Student jest dobrze świadomy znaczenia promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej w kształtowaniu stanu zdrowia populacji Student bardzo dobrze zna odmiienności promocji zdrowia u osób w wieku podeszłym Student bardzo dobrze potrafi dokonać oceny jakości programu promocji zdrowia Student bardzo dobrze umie przeprowadzić edukację zdrowotną pacjenta Student jest bardzo dobrze świadomy znaczenia promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej w kształtowaniu stanu zdrowia populacji 29.2 Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 0 Zakład Promocji Zdrowia i Leczenia Otyłości Katedry Miejsce odbywania się zajęć Patofizjologii ul. Medyków 18 tel. 32 2526091 29.3 29.4 Miejsce i godziny konsultacji Materiały do zajęć 29.1 j.w. po telefonicznym uzgodnieniu z prowadzącym zajęcia materiały piśmiennicze KIERUNEK LEKARSKI III rok chirurgia I choroby wewnętrzne I diagnostyka laboratoryjna diagnostyka obrazowa II farmakologia z toksykologią mikrobiologia neurologia I ortopedia i traumatologia patomorfologia II patofizjologia pediatria I KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Nazwa modułu/przedmiotu CHIRURGIA I Kod modułu/przedmiotu chi1 Przynależność do grupy przedmiotów NAUKI KLINICZNE Status modułu/przedmiotu PRZEDMIOT OBOWIĄZKOWY Poziom kształcenia JEDNOLITE MAGISTERSKIE Forma studiów STACJONARNE Profil kształcenia PRAKTYCZNY Język prowadzenia zajęć POLSKI Kierunek LEKARSKI Rok III Semestr V,VI W:10 S:12 Ćw:32 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych zaliczenie VI semestr Forma zakończenia przedmiotu Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Naczyń SUM Jednostka realizująca moduł/przedmiot 15. Adres/telefon/strona internetowa 16. Kierownik jednostki Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) 17. Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7 im.pProf. Leszka Gieca Górnośląskie Centrum Medyczne w Katowicach ul. Ziołowa 45-47, 40-635 Katowice Prof. zw. dr hab..n.med. Krzysztof Ziaja. Dr n.med. Grzegorz Biolik [email protected] Dr hab.n.med. Tomasz Urbanek [email protected], Dr hab.n.md. Wacałw Kuczmik [email protected], Dr n.med. Grzegorz Biolik [email protected], Dr n.med. Jacek Kostecki [email protected], Lek.med. Aleksander Czajka [email protected] , Lek.med. Jakub Żmudzki [email protected] 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr Opis wymagania 1. znajomość definicji aseptyki, antyseptyki, dezynfekcji, znajomośći sposobów sterylizacji wykorzystywanych w medycynie 2. znjomość defnicji ran, pozdiału ran ze względu na mechanizm powstawania oraz stopień czystości, znajomość zastad pierwszej pomocy w różnego rodzaju ranach, znajomość zasad prawidłowego badania i zaopatrywania ran, znajomość podstaw szwu chirurgicznego oraz rodzaju stosowanych materiałów opatrunkowych, znajomość zasad profilaktyki przeciwtężcowej czynnej oraz biernej 3. znajomość defiznicji ropnia, ropniaka, ropowicy, zasad leczenia, wskazań do antybiotykoterapii, znajomość metod oceny antybiotykooporności, znajomość zasad prawidłowego leczenia ran w warunkach: domowych, ambulatoryjnych, szpitalnych 4. umiejętność rozpoznwania chorych nieprzytomnych, znajomość skal oceny głębokości zaburzeń świadomości, znajomość podstawowych zasad pierwszej pomocy w przypadku chorego nieprzytomnego, znajomość zasad trnasportu chorego nieprzytomnego, znajomość definicji róznych postaci bólów jak: ból ostry, ból przewlekły, ból fantomowy, ból trzewny, ból somatyczny – zasady zrozpoznawania, właściwej klasyfikacji i leczenia bólu 5. znajomość algorytmów postepowania lekarskiego na ostrym dyżurze, znajomość zasad postępowania w przyapdku stwierdzenia zgonu w Izbie Przyjęć szpitala, znajomość i umiejętność interpretacji wyników badań laboratoryjnych, badań obrazowych, innych badań inwazyjnych (endoskopia zabiegowa/diagnostyczna) 6. znajomość zbierania wywiadu lekarskiego w róznych sytuacjach klinicznych, znajomość zasad i technik badania fizykalnego pacjenta 20. Nr Cele kształcenia Opis celu C1 zapoznanie z zasadami aseptyki, antyseptyki, dezynfekcji i różnych sposobów sterylizacji wykorzystywanych w medycynie C2 zapoznanie z różnego rodzajami ran w odniesieniu do mechanizmu ich powstania jak i stopnia czystości, zapoznanie z zasadami badania ran i prawidłowego zaopatrywania ran, zapoznanie z zasadami szwu chirurgicznego oraz róznymi rodzajami opatrunków wykorzystywanych w medycynie, zapoznanie z zasadami profilaktyki przeciwtężcowej C3 zapoznanie z definicjami ropnia, ropniaka, ropowicy, zapoznanie z zasadami leczenia w/w zmian, ze wskazaniami i przeciwwskazaniami do antybiotykoterapii, zapoznanie z zasadami prawidłowego leczenia w/w schorzeń w warunkach szpitalnych, ambulatoryjnych i szpitalnych C4 zapozanie z zasadmi oceny stanu świadomości pacjenta, punktowymi skalami oceny, zapoznanie z podstawamia udzielania pierwszej pomocy oraz transportu chorego nieprzytomnego, zapoznanie z definicją i rozpoznawniem róznych postaci bólów, własciwej ich klasyfikacji i róznymi sposobami leczenia C5 zapoznanie z rónymi algortymami postepowania lekarskiego na ostrym dyżurze, zapoznanie z procedurami w przypadku stwierdzenia zgonu pacjenta na Izbie Przyjęć szpitala, zapoznanie z zasadami interpretacji wyników badań obrazowych laboratoryjnych i inwazyjnych C6 zapozanie z algorytmem i zasadami zbierania wywiadu lekarskiego w rónych sytuacjach klinicznych oraz z technikami badania fizykalnego pacjenta 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu C1 s1,c1 F.W4 wiedza LK3_chi1_W01 student zna zasady aseptyki, antyseptyki, dezynfekcji i sterylizacji wykorzystywane w w medycynie LK3_chi1_W02 student potrafi zdefiniować różne rodzaje ran, zna zasady oceny stopnia czystosci rany, zna algorytm postepowania w czasie badania rany, zna podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy w odniesnieu do ran, zna różne rodzaje materiałów opatrunkowych, zna zasady profilaktyki przeciwtężcowej czynnej oraz biernej C2 s2,c2 EW32 E.W33 E.W36 E.W37 LK3_chi1_W03 zna definicje ropnia, ropniaka, ropowicy, zna zasady leczenia w/w schorzeń, zna wskazania do antybiotykoterapii, zna sposoby oceny antybiotykoopornosci i antybiotykowrażliwosci baketrii, zna algorytmy C3 leczenia ran w warunkachszpitalnych, ambulatoryjnych oraz domowych s3,c3 E.W32 LK3_chi1_W04 zna definicje róznycch postaci zaburzeń świadomości, zna objawy wskazuje na ciężkie Zaburzenia świadomości, zna różne skale oceny stannu świadomości pacjenta, zna zasadu udzielania pierwszej pomocy u chorego nieprzytomnego, zna zasady transportu chorego C4 nieprzytomengo, zna definicje róznych rodzajów bólów, zna klasyfikacje stopnia ansilenia bólu, zna podstawy leczenia róznych postaci bólu s4,c4 E.W36 E.W39 LK3_chi1_W05 zna podstawowe algorytmy postepowania na ostrym dyżurze, zna algorytm postepowania w przypadku stwierdzenia zgonu na Izbie przyjęć szpitala, zna zasady pobierania materiału do badań i C5 interpetacji otrzymanych wyników badań laboratoryjnych, obrazowych, inwazyjnych s5,c5 E.W32 E.W33 E.W36 E.W38 E.W39 LK3_chi1_W06 zna zasady zbierana wywiadu lekarskiego w odniesniu do róznych stanów klinicznych, zna technikę ,zasady i algorytm badania fizyklanego pacjenta s6,c6 E.W33 E.W36 E.W38 E.W39 C6 umiejętności student potrafi praktycznie zstosować i zachować zasady asepryki, LK3_chi1_U0 antyseptyki, potrafi zastosować rózne rodzaje dezynfekcji, potrafi 1 wskazać właściwą metode sterylizacji student potrafi rozpoznać różne rodzaje ran, potrafi ocenić stopień czystosci rany, potrafi wdrożyć prawidłowy algorytm postepowania w czasie badania rany, opanował podstawowe zasady udzielania LK3_chi1_U0 pierwszej pomocy w odniesnieu do ran, potrafi praktycznie 2 wwykorzystać różne rodzaje materiałów opatrunkowych, potrafi wdrożyć prawidłową profilaktyke przeciwtężcową C1 s1,c1 F.U1 F.U3 C2 s2,c2 F.U1 F.U2 F.U4 F.U5 F.U9 s3,c3 F.U1 F.U2 F.U4 F.U5 F.U9 s4,c4 F.U21 s5,c5 F.U10 F.U11 C6 s6,c6 F.U6 F.U7 C1-6 s1-6 c1-6 K.1 LK3_chi1_K0 kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu 2 C1-6 s1-6 c1-6 K.2 LK3_chi1_K0 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta 3 C1-6 s1-6 c1-6 K.3 LK3_chi1_K0 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętności stałego C1-6 4 dokształcania się s1-6 c1-6 K.4 student potrafi zrózznicować ropień, ropniak, ropowice, potrafi zastosować odpowiednie leczenie w odniesieniu do w/w schorzeń, potrafi zastosować właściwoą profilaktykę / leczenie przy użyciu LK3_chi1_U0 antybiotyków, potrafi ropzoznać i wdrożyć właściwe leczenie w C3 3 przypadki antybiotykooporności lub antybiotykowrażliwości baketrii, prawidłowo posługuje się algorytmami leczenia ran w warunkach szpitalnych, ambulatoryjnych oraz domowych student potrafi rozpoznać rózne postacie zaburzeń świadomości, potrafi rozpoznać stany ciężkich zaburzeń świadomości, potrafi ocenić w róznych skalach stopień anislenia zaburzeń świadomości, potrafi LK3_chi1_U0 wdrożyć zasady udzielania pierwszej pomocy u chorego C4 4 nieprzytomnego, potrafi prawidłowo transportować chorego nieprzytomengo, potrafi zróznicować rózne rodzaje bólów, potrafi określić stopień nasilenia bólu, potrafi zastosować właściwe leczenie w odniesniu do danej postaci bólu student posługuje się właściwymi algorytmami postepowania na ostrym dyżurze, potrafi zastosować odpowiedni algorytm w przypadku LK3_chi1_U0 stwierdzenia zgonu na Izbie przyjęć szpitala, potrafiw sposób właściwy C5 5 pobrać materiał do badań, potrafi własciwie zinterpretować wyniki badań laboratoryjnych, obrazowych, inwazyjnych zna zasady zbierana wywiadu lekarskiego w odniesniu do róznych LK3_chi1_U0 stanów klinicznych, zna technikę ,zasady i algorytm badania 6 fizyklanego pacjenta kompetencje LK3_chi1_K0 potrafi nawiązać i utrzymać głeboki i pełen szacunku kontakt z 1 chorym 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 w3 w4 w5 Liczba godzin Aseptyka, antyseptyka, dezynfekcja. Wspólczesne sposoby sterylizacji stosowane w medycynie Urazy z przerwaniem ciągłosci tkanek, rodzaje ran i spsoby ich leczenia Ropne zakażenia skóry, tkanek powierzchownych, głebokich, jam ciała i narzadów wewnetrznych Nagłe zaburzenia świadomości, spsoby rozpoznawania, oceny stopnia nasilenia Ostry dyżur w warunkach SOR 2 2 2 2 2 Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA 10 Liczba godzin s1 s2 s3 s4 s5 s6 Aseptyka, antyseptyka, dezynfekcja. Wspólczesne sposoby sterylizacji stosowane w medycynie Urazy z przerwaniem ciągłosci tkanek, rodzaje ran i spsoby ich leczenia Ropne zakażenia skóry, tkanek powierzchownych, głebokich, jam ciała i narzadów wewnetrznych Nagłe zaburzenia świadomości, spsoby rozpoznawania, oceny stopnia nasilenia Ostry dyżur w warunkach SOR Wiywiad lekarski i badanie fizykalne pacjenta 2 2 2 2 2 2 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA 12 Liczba godzin c1 praktyczne aspekty zastosowania aseptyki, antyseptyki, dezynfekcji i sterylizacji w medycynie ćwiczenia przy łóżu chorego, w pokoju zabiegowym oraz na Sali operacyjnej, udział w formie asysty w zabiegach lekarskich 6 c2 praktyczne zajecia z zakresu zaopatrywania ran w warunkach izby przyjęć, bloku operacyjnego asysta do zabiegów chirurgicznych - w pokoju zabiegowym oraz przy łóżku chorego, nauka zmiany opatrunków u chorych z ranami pooperacyjnymi oraz u chorych z ranami troficznymi przed leczeniem operacyjnym 5 c3 nauka zaopatrywania i leczenia schorzeń ropnych w warunkach SOR oraz oddziału 6 c4 ocena stanu swiadomości pacjentów hospitalizowanych w oddziale, w oddziale intensywnego nadzoru pooperacyjnego oraz SOR 5 c5 zajęcia w SOR - pacjent ostrodyżurowy 6 c6 nauka zbiernia wywiadu u chorych w różnych schorzeniach chirurgicznych, nauka prawidłowego badania fizykalnego 4 Σ 23. 24. Nr EK Stosowane narzędzia dydaktyczne prelekcje multimedialne zajęcia praktyczne z asystentem przy ł€żku chorego zajęcia praktyczne na bloku operacyjnym zajęcia praktyczne w SOR nauka szwu chirurgicznego na fantomach prezentacje przyadków klinicznych Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji LK3_chi1_W01 pytania ustne udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK3_chi1_W02 pytania ustne udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK3_chi1_W03 pytania ustne udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK3_chi1_W04 pytania ustne udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK3_chi1_W05 pytania ustne udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK3_chi1_W06 pytania ustne udzielenie prawidłowej odpowiedzi 1. 2. 3. 4. 5. 6. zadanie praktyczne polegające na wykazaniu umiejętności: zachowania zasad jałowości, LK3_chi1_U0 okażania ran, pola operacyjnego, przedmiotów, 1 przeciwdziałania zakażeniom oraz weryfikacji wyników testów sterylności 32 Warunki zaliczenia prawidłowo przeprowadzone postepowania lekarskie z zachowaniem zasad aseptyki, antyseptyki, dezynfekccji, umiejśtność prawidłowej oceny wysterylizowania i zachowania jałowości sprzetu i narzędzi medycznych/chirurgicznych LK3_chi1_U0 Zadanie praktyczne w zakresie dezynfekcji i 2 oparywania ran prawidłowo przeprowadzona procedura opatrywania ran LK3_chi1_U0 zadanie prktyczne dotyczące rozpoznwania 3 zakażenia ran i sposobów ich leczenia prowadiłowo przeprowadzona diagnostyka, prawidłowo pobarny mateiral do badań, prawidłowo zapalnowany algorytm dalszego postepowania leczniczego LK3_chi1_U0 zadanie praktyczne dotyczące oceny stopnia 4 świadomości pacjenta prawidłowo przeprowadzona procedura z wwykorzystaniem punktowych skal oceny stanu świadomości zadanie praktyczne dotyczące zebrania wywiadu, LK3_chi1_U0 zbadania, zaproponowania algorytmu 5 postepowania w odniesnieu do pacjenta w oddziale SOR prawidłowo zebrany wywiad, prawidłowo przeprowadzone badanie fizykalne, prowidłowo określony algorytm postepownia diagnostyczno-teraputycznego zdanie praktyczne dotyczące zebrania wywiadu LK3_chi1_U0 oraz przeprowadzenia badania fizykalnego 6 pacjenta hospitalizowanego w oddziale prawidłowo zebrany wwywiad, prawidłowo preprowadzone badanie fizykalne LK3_chi1_K0 potrafi nawiązać i utrzymać głeboki i pełen 1 szacunku kontakt z chorym sposobem weryfikacji będzie obserwcja zachowań w czasie zajęć, a warunkiem zaliczenia np. stosowanie się do przyjetych zasad, praw LK3_chi1_K0 kieruje się dobrem chorego, stawiając je na 2 pierwszym miejscu sposobem weryfikacji będzie obserwcja zachowań w czasie zajęć, a warunkiem zaliczenia np. stosowanie się do przyjetych zasad, praw LK3_chi1_K0 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta 3 sposobem weryfikacji będzie obserwcja zachowań w czasie zajęć, a warunkiem zaliczenia np. stosowanie się do przyjetych zasad, praw LK3_chi1_K0 posiada świadomość własnych ograniczeń i 4 umiejętności stałego dokształcania się sposobem weryfikacji będzie obserwcja zachowań w czasie zajęć, a warunkiem zaliczenia np. stosowanie się do przyjetych zasad, praw 25. 26. 27. 27.1. 1. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 10 udział w seminariach 12 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 32 Σ 64 przygotowanie do ćwiczeń 11 przygotowanie do zaliczenia 15 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu 0 Σ 26 Łącznia ilość godzin 90 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3 Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 1 Literatura Literatura podstawowa Jan Fibak. Chirurgia. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL 2. 3. 27.2. 1. 2. Jan Fibak. Chirurgia. Repetytorium. PZWL Wojciech Noszczyk: Chirurgia Repetytorium PZWL Literatura uzupełniająca Ziaja K. Zarys chirurgii tetnic i żył, PZWL 2005 Ziaja K. Vademecum chorób tętnic. MDP W-wa 2010 3. O.J. Garden, A.W. Bradbury, J.L.R. Forsythe, R.W. Parks: Chirurgia. Podręcznik dla studentówwyd. I polskie, red. A. Borówka, A. Dziak, J. Kołodziej, T. Popiela, J. Szmidt, M. Zembala, M. Ząbek 640 stron rok wydania: 2009 28. Nr EK Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 LK3_chi1_W01 LK3_chi1_W02 LK3_chi1_W03 student nie zna podstawowych zagadnień z zakresu aseptyki antyseptyki, dezynfecji, nie zna sposobów sterylizacji wykorzystywanych w medycynie student nie zna definicji ran, nie potrafi dokonać podziału ran ze względu na stopiń czystosci oraz mechanizm ich powstania, nie zna podstaw badania i zaopatrywania ran, nie zna podstaw szwu chirurgicznego, nie zna podstawowych rodzajów materiałów opatrunkowych, nie zna zasad profilaktyki przeciwtężcowej Na ocenę 3 student zna podstawowe zagadnienia z zakresu aseptyki, antyseptyki, dezynfekcji oraz zna rózne sposoby sterylizacji wykorzystywane w medycynie w stopniu dostatecznym student zna definicję rany, potrafi zdefiniować i podzielić rany ze względu na mechanizm ich powstania jak i stopień czystości, zna zasady badania i zaopatrywania różnych rodzajów ran, zna podstawy szwu chirurgicznego, zna rózne rodzaej materiałów opatrunkowych, zna zasady profilaktyki przeciwtęzcowej czynnej jak i biernej w stopniu dostatecznym student nie zna definicji student potrafi zdefiniować ropnia, ropniaka, ropnia, ropniaka, ropowice, ropowicy, nie zna zasad zna zasady leczenia oraz leczenia w/w schorzeń, wskazania i nie zna wskazań i przeciwwskazania do przeciwwskazań do antybiotykoterapii, zna antybiotykoterapii, nie metody oceny zna zasad praiwdłowego antybiotykowrażliwosci i leczenia w/w schorzeń antybiotykooporności, zna w warunkach zasady lecznia w/w domowych,ambulatoryj schorzeń w warunkach nych oraz szpitalnych domowych, ambulatoryjnych i szpitalnych w stopniu dostatecznym Na ocenę 4 Na ocenę 5 student zna podstawowe zagadnienia z zakresu aseptyki, antyseptyki, dezynfekcji oraz zna rózne sposoby sterylizacji wykorzystywane w medycynie w stopniu dobrym student zna definicję rany, potrafi zdefiniować i podzielić rany ze względu na mechanizm ich powstania jak i stopień czystości, zna zasady badania i zaopatrywania różnych rodzajów ran, zna podstawy szwu chirurgicznego, zna rózne rodzaej materiałów opatrunkowych, zna zasady profilaktyki przeciwtęzcowej czynnej jak i biernej w stopniu dobrym student potrafi zdefiniować ropnia, ropniaka, ropowice, zna zasady leczenia oraz wskazania i przeciwwskazania do antybiotykoterapii, zna metody oceny antybiotykowrażliwosci i antybiotykooporności, zna zasady lecznia w/w schorzeń w warunkach domowych, ambulatoryjnych i szpitalnych w stopniu dobrym student zna podstawowe zagadnienia z zakresu aseptyki, antyseptyki, dezynfekcji oraz zna rózne sposoby sterylizacji wykorzystywane w medycynie w stopniu bardzo dobrym student zna definicję rany, potrafi zdefiniować i podzielić rany ze względu na mechanizm ich powstania jak i stopień czystości, zna zasady badania i zaopatrywania różnych rodzajów ran, zna podstawy szwu chirurgicznego, zna rózne rodzaej materiałów opatrunkowych, zna zasady profilaktyki przeciwtęzcowej czynnej jak i biernej w stopniu bardzo dobrym student potrafi zdefiniować ropnia, ropniaka, ropowice, zna zasady leczenia oraz wskazania i przeciwwskazania do antybiotykoterapii, zna metody oceny antybiotykowrażliwosci i antybiotykooporności, zna zasady lecznia w/w schorzeń w warunkach domowych, ambulatoryjnych i szpitalnych w stopniu bardzo dobrym LK3_chi1_W04 LK3_chi1_W05 LK3_chi1_W06 student nie potrafii rozpoznac chorego nieprzytomnego, nie zna skal oceny głebokości zaburzeń świadomości, nie zna zasad pierwszej pomocy u chorych nieeprzytomnych, nie zna zasad transportu chorego nieprzytomnego, nie zna definicji róznych postaci bólów, nie zna zasad rozpoznwania i własciwego leczenia bólu student nie zna algorytmów postępowania lekarskiego na ostrym dyżurze, nie zna algorytmu postepowania w przypadku stwierdzenia zgonu na Izzbie Przyjęć szpitala,, nie posiada znajommosci ani umiejętności interpretacji wyników badań laboratoryjnych, obrazowych, inwazyjnych student nie zna zasad zbierania wywiadu lekarskiego ani pdstaw badania fizykalnego pacjenta student nie potrafii stosować się do zasad aseptyki, antyseptyki, nie potrafi przeprowadzić dezynfekcji tkanek ani LK3_chi1_U0 przedmiotów nie zna 1 podstaw sterylizacji ani zasad weryfikacji skuteczności sterylizacji student potrafi rozpoznać chorego nieprzytomengo, zna punktowe skale oceny zaburzeń świadomości, zna zasady pierwszej pomocy wu chorych nieprzytomnych, zna definicje i rodzaje bólów, zna zasady rozpzonawania i leczenia bólu w stopniu dostatecznym student potrafi rozpoznać chorego nieprzytomengo, zna punktowe skale oceny zaburzeń świadomości, zna zasady pierwszej pomocy wu chorych nieprzytomnych, zna definicje i rodzaje bólów, zna zasady rozpzonawania i leczenia bólu w stopniu dobrym student potrafi rozpoznać chorego nieprzytomengo, zna punktowe skale oceny zaburzeń świadomości, zna zasady pierwszej pomocy wu chorych nieprzytomnych, zna definicje i rodzaje bólów, zna zasady rozpzonawania i leczenia bólu w stopniu bardzo dobrym student zna algorytmy postepowania lekarskiego na ostrym dyżurze, zna zasady postepowania w przypadku stwierdzenia zgonu na Izbie Przyjęć szpitala, zna zakresy norm i potrafi zinterpretować wwyniki badań laboratoryjnych, obarozowych oraz inwazyjnych w stopniu dostatecznym student zna algorytmy postepowania lekarskiego na ostrym dyżurze, zna zasady postepowania w przypadku stwierdzenia zgonu na Izbie Przyjęć szpitala, zna zakresy norm i potrafi zinterpretować wwyniki badań laboratoryjnych, obarozowych oraz inwazyjnych w stopniu dobrym student zna algorytmy postepowania lekarskiego na ostrym dyżurze, zna zasady postepowania w przypadku stwierdzenia zgonu na Izbie Przyjęć szpitala, zna zakresy norm i potrafi zinterpretować wwyniki badań laboratoryjnych, obarozowych oraz inwazyjnych w stopniu bardzo ddobrym student zna zasady zbierania wywidu lekarskiego, zna zasady badania fizykalnego w stopniu dostatecznym student zna zasady zbierania wywidu lekarskiego, zna zasady badania fizykalnego w stopniu dobrym student zna zasady zbierania wywidu lekarskiego, zna zasady badania fizykalnego w stopniu bardzo dobrym student potrafi zachować zasady aseptyki i antyesptyki, potrafi zdezzynfekowac tkanki jak i przedmioty, zna rózne sposoby sterylizacji stosowane w modycynie, potrafi ocenić i zweryfikować skuteczność przeprowadzonej sterylizacji w stopniu dostatecznym student potrafi zachować zasady aseptyki i antyesptyki, potrafi zdezzynfekowac tkanki jak i przedmioty, zna rózne sposoby sterylizacji stosowane w modycynie, potrafi ocenić i zweryfikować skuteczność przeprowadzonej sterylizacji w stopniu dobrym student potrafi zachować zasady aseptyki i antyesptyki, potrafi zdezzynfekowac tkanki jak i przedmioty, zna rózne sposoby sterylizacji stosowane w modycynie, potrafi ocenić i zweryfikować skuteczność przeprowadzonej sterylizacji w stopniu bardzo dobrym student ne znia definicji ran i ich podziału ze względu na mechanizm powastnia jak i stopień czystosci, nie zna zasad prawidlowego badania i zaopatrywaniaa ran, nie zna podstaw szwu LK3_chi1_U0 chirurgicznego, nie zna 2 podstawowych materiałów opatrunkowych wwykorzystywanych w leczeniu ran, nie zna zasad czynnej jak i biernej profilaktyki przeciwtężcowej student nie potrafi rozpoznac ronia, ropniaka, ropowicy,nie zna zasad ani wskazań do antybiotykoterapii w/w schorzeń, nie LK3_chi1_U0 potrafi zinterpretować antybiotykooporności, 3 nie posiada znajomości zasad leczenia schorzeń ropnych w warunkach domowych, ambulatoryjnych czy szpitalnych student nie potrafi rozpoznac chorego nieprzytomnego, nie potrafi zastosować punktowysk skal oceny stanu świadomości, nie zna zasad udzielania pierwszej pomocy LK3_chi1_U0 chorym nieprzytomnym, 4 nie zna zasad transportu chorego nieprzytomnego, nie potrafi rozpoznac i zdefiniowac róznych postaci bolów, nie zna zasad klasyfikacji ani leczenia bólu student zna definicje ran, i ich podział ze względu na mechanizm powstania jak i stopień czystości, zna zasady prawidłowego badania i zaopatrywania ran, zna podstawy szwu chirurgicznego, zna rodzaje podstawowych opatrunków uzywanych w leczeniu ran, zna sposoby czynnej jak i biernej profilaktyki przeciwtężcowej w stopniu dostatecznym student zna definicje ran, i ich podział ze względu na mechanizm powstania jak i stopień czystości, zna zasady prawidłowego badania i zaopatrywania ran, zna podstawy szwu chirurgicznego, zna rodzaje podstawowych opatrunków uzywanych w leczeniu ran, zna sposoby czynnej jak i biernej profilaktyki przeciwtężcowej w stopniu dobrym student zna definicje ran, i ich podział ze względu na mechanizm powstania jak i stopień czystości, zna zasady prawidłowego badania i zaopatrywania ran, zna podstawy szwu chirurgicznego, zna rodzaje podstawowych opatrunków uzywanych w leczeniu ran, zna sposoby czynnej jak i biernej profilaktyki przeciwtężcowej w stopniu bardzo dobrym student potrafi zróżnicowac ropień ropniak, ropowice, zna zasady i wskazania do antybiotykoterapii, potrafi rozpoznać antybiotykooporonośc jak i antybiotykowrażliwość, zna zasady leczenia ropnych schrzen tkanek w warunkach domowych, ambulatoryjnych jak i szpitalnych w stopniu dostatecznym student potrafi rozpzonac chorego niprzytomnego, potrafi posługiwać się punktowymi skalami do coeny stopnia nasilenia zaburzeń świadommości, zna zasady udzielania pierwszej pomocy chorym nieprzytomnym, zna zasady transportu chorego nieprzytomnego, student zna definicje rónych rodzajów bólów, potrafi je rozpoznawać, właściwie sklasyfikować i leczyć w stopniu dostatecznym student potrafi zróżnicowac ropień ropniak, ropowice, zna zasady i wskazania do antybiotykoterapii, potrafi rozpoznać antybiotykooporonośc jak i antybiotykowrażliwość, zna zasady leczenia ropnych schrzen tkanek w warunkach domowych, ambulatoryjnych jak i szpitalnych w stopniu dobrym student potrafi rozpzonac chorego niprzytomnego, potrafi posługiwać się punktowymi skalami do coeny stopnia nasilenia zaburzeń świadommości, zna zasady udzielania pierwszej pomocy chorym nieprzytomnym, zna zasady transportu chorego nieprzytomnego, student zna definicje rónych rodzajów bólów, potrafi je rozpoznawać, właściwie sklasyfikować i leczyć w stopniu dobrym student potrafi zróżnicowac ropień ropniak, ropowice, zna zasady i wskazania do antybiotykoterapii, potrafi rozpoznać antybiotykooporonośc jak i antybiotykowrażliwość, zna zasady leczenia ropnych schrzen tkanek w warunkach domowych, ambulatoryjnych jak i szpitalnych w stopniu bardzo dobrym student potrafi rozpzonac chorego niprzytomnego, potrafi posługiwać się punktowymi skalami do coeny stopnia nasilenia zaburzeń świadommości, zna zasady udzielania pierwszej pomocy chorym nieprzytomnym, zna zasady transportu chorego nieprzytomnego, student zna definicje rónych rodzajów bólów, potrafi je rozpoznawać, właściwie sklasyfikować i leczyć w stopniu bardzo dobrym student nie zna algorytmów postepowania na ostrym dyżurze, nie zna algorytmów postepowania w przypadku stwierdzenia zgonu na Izbie Przyjęć LK3_chi1_U0 szpitala, znie zna zakresu norm ani nie potrafi 5 zinterpretować wyników badan laboratoryjnych, obrazowych, inwazyjnych student zna algorytmy postepowania na ostrym dyżurze, zna zasady postepowania w przypadku stwierdzenia zgonu na Izbie Przyjęć szpitala, zna zakresy norm jak i potrafi zinterpretować wyniki badań laboratoryjnych, obrazowych oraz inwazyjnych w stopniu dostatecznym student zna algorytmy postepowania na ostrym dyżurze, zna zasady postepowania w przypadku stwierdzenia zgonu na Izbie Przyjęć szpitala, zna zakresy norm jak i potrafi zinterpretować wyniki badań laboratoryjnych, obrazowych oraz inwazyjnych w stopniu dobrym student zna algorytmy postepowania na ostrym dyżurze, zna zasady postepowania w przypadku stwierdzenia zgonu na Izbie Przyjęć szpitala, zna zakresy norm jak i potrafi zinterpretować wyniki badań laboratoryjnych, obrazowych oraz inwazyjnych w stopniu bardzo dobrym student nie potrafi prawidłowo zebrac wywiadu lekrskiego nie LK3_chi1_U0 zna zasad ani technik 6 badania fizykalnego pacjenta student potrafi prawidowo zebrac wywiad lekarski, potrafi prawidłowo zabadać fizykalnie pacjenta z zastosowanem róznych technik badania w stopniu dostatecznym nie potrafi nawiązać i utrzymać głebokiego i LK3_chi1_K0 pełenego szacunku 1 kontaktu z chorym nawiązuje kontakt w niewystarcającym stopniu nie potrafi kierować się LK3_chi1_K0 dobrem chorego w 2 nalezyty sposób nie przestrzega LK3_chi1_K0 tajemnicy lekarskiej i 3 praw pacjenta kieruje się dobrem chorego w niewystarczajacym stopniu przestrzega tajmnicy lekarskiej w podstawowym zakresie nie posiada świadomość posiada niską wiedzę na własnych ograniczeń i temat wlasnych ograniczeń LK3_chi1_K0 umiejętności stałego 4 dokształcania się 29. student potrafi prawidowo zebrac wywiad lekarski, potrafi prawidłowo zabadać fizykalnie pacjenta z zastosowanem róznych technik badania w stopniu dobrym potrafi prawidłowo nawiązać kontakt, okazuje szacunek choremu kieruje się dobrem chorego w stopniu wystarczajcym przestrzega tajemnicy lekarskiej w sposób prawidłowy posiada wiedze na temat własnych ograniczeń i posiada umiejętność stałego dokształcania się student potrafi prawidowo zebrac wywiad lekarski, potrafi prawidłowo zabadać fizykalnie pacjenta z zastosowanem róznych technik badania w stopniu bardzo dobrym bardzo dobrze nawiązuje kontak z pacjentem i potrafi utrzymać ten kontakt okazując głęboki szacunek kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu przestrzega tajemnicy lekarskiej w sposób nebudzący żadnych zastrzeżeń posiada wiedze i ma świadomość własnych ograniczeń w sposób aktywny dokształca się i podnosi swoje umiejętności Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 5 Samodzielny Pubiczny Szpital Kliniczny Nr 7 im Prof. Leszka Gieca Górnośląskie Centrum Medyczne w Miejsce odbywania się zajęć Katowicach, ul. Ziołowa 45-47, 40-635 Katowice, Oddział Chirurgii Ogólnej Naczyniowej i Angiologii 29.1 29.2 29.3 Miejsce i godziny konsultacji j.w. po telefonicznym uzgodnieniu z prowadzącym 29.4 Materiały do zajęć fartuch lekarski, obuwie zmienne, stetoskop KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Nazwa modułu/przedmiotu Choroby Wewnętrzne I Kod modułu/przedmiotu chw1 Przynależność do grupy przedmiotów nauki kliniczne niezabiegowe Status modułu/przedmiotu przedmiot obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów studia stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok III Semestr V i VI W: 0 S: 3/20 Ćw: 12/70 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych zaliczenie Forma zakończenia przedmiotu Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Jednostka realizująca moduł/przedmiot Chemioterapii Onkologicznej 15. 16. Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki 40-029 Katowice, Reymonta 8/ tel: 32 2591202 / [email protected] prof. Dr hab. n. med. Jerzy Wojnar 17. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) dr n. med. Hanna Wichary, [email protected] 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) prof. Dr hab. n. med. Jerzy Wojnar; dr n. med. Hanna Wichary; dr n. med. Barbara Rygoł, lek. med. Anna Bednarek; dr n. med. Joanna Mykała-Cieśla; lek. med. Kamil Wdowiak, lek. med.Piotr Kruk 19. Nr 1. 2. 3. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Opis wymagania Podstawowa wiedza z zakresu badania podmiotowego Podstawowa wiedza z zakresu badania przedmiotowego Najczęstrze objawy w badaniu podmiotowym schorzeń w zakresie jamy brzusznej oraz przy powiększeniu węzłów chłonnych 20. Cele kształcenia Nr Opis celu Przygotowanie studentów do zbierania wywiadu dotyczącego obecnej choroby, życia osobistego i C1 życia rodzinnego Nauczanie badania przedmiotowego, zwłaszcza powiększonych węzłów chłonnych, wątroby i C2 śledziony, szmerów oddechowych, szmerów serca Nauczanie właściwego kontaktowania się z osobą chorą i osobami upoważnionymi przez chorego C3 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK3_chw1_ W01 zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstrzych chorób wewnętrznych występyjących u osób dorosłych oraz ich powikłań C1 s1, c1 E.W7 LK3_chw1_ W02 zna zasady badania przedmiotowego w zakresie badania ogólnego ze szczególnym uwzględnieniem badania wątroby i śledziony C2 s2, c2 E.W7 C3 s3, c3 W.W7 C2 s4, c4 E.W7 LK3_chw1_U potrafi przeprowadzić wywiad lekarski z pacjentem dorosłym 01 C1,C2,C3 s1, c1 E.U1 LK3_chw1_U potrafi przeprowadzić ogólne i ukierunkowane badanie fizykalne 02 pacjenta dorosłego C1,C2,C3 s2, c2 E.U3 LK3_chw1_ W03 LK3_chw1_ W04 zna zasady kontaktowania się z pacjentem milczącym, gadatliwym, płaczącym, zakłócającym spokój, mającym trudności z czytaniem, z upośledzeniem słuchu, z upośledzeniem wzroku, z ograniczoną inteligencją. Zna zasady przekazywania informacji o stanie zdrowia chorego osobie upoważnionej do udzielania informacji zna rodzaje szmerów oddechowych, szmerów serca, objawy najczęściej występujące w zakresie badania głowy, klatki piersiowej i jamy brzusznej umiejętności LK3_chw1_U potrafi przeprowadzić diagnostykę różnicową powiększonych 03 węzłów chłonnych, wątroby i śledziony C1,C2,C3 s3, c1, c2, c3, c4 E.U12 potrafi planować postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i LK3_chw1_U profilaktyczne przy powiększonych węzłach chłonnych, 04 powiększonej wątrobie i śledzionie C1,C2,C3 s4, c4 E.U16 LK3_chw1_K potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z 01 chorym C1,C2,C3 s1, c1, c2, c3 K.1 LK3_chw1_K przestrzega tajemnicy lekarskiej i prawa pacjenta 02 C1,C2,C3 s2,c1,c2, c3,c4 K.3 LK3_chw1_K posiada świadomość o potrzebie stałego dokształcacnia w 03 zakresie badania podmiotowego i przedmiotowego C1,C2,C3 s3, s4,c1,c2,c3,c K.4 4 kompetencje 22. Treści programowe 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 Zasady zbierania wywiadu Badanie fizykalne ogólne ze szczególnym uwzględnieniem węzłów chłonnych i obrzęków Badanie jamy brzusznej z uwzględnieniem powiększonej wątroby i śledziony. Badania diagnostyczne przy powiększonych węzłach chłonnych, wątrobie i śledzionie Σ s2 s3 22.3. badanie podmiotowe chorego i badanie przedmiotowe ogólne ze szczególnym uwzględnieniem powiększonych węzłów chłonnych i obrzęków badanie fizykalne układu oddechowego oraz ukłądu krążenia badanie fizyklalne jamy brzusznej z uwzględnieniem badania wątroby i śledziony. Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów z różnymi schorzeniami c2 c3 24. Nr EK 1 3 4 4 Σ 23. 1 Liczba godzin Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 Liczba godzin 1 4 12 Stosowane narzędzia dydaktyczne 1. prezentacje multimedialne ćwiczenia praktyczne - bezpośredni kontakt nauczyciela akademickiego ze studentami w trakcie 2. zajęć ćwiczenia praktyczne zbierania wywiadu 3. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia LK3_chw1_ W01 zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia LK3_chw1_ W02 zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia LK3_chw1_ W03 zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia LK3_chw1_ W04 LK3_chw1_U 01 LK3_chw1_U 02 LK3_chw1_U 03 LK3_chw1_U 04 LK3_chw1_K 01 LK3_chw1_K 02 LK3_chw1_K 03 25. 26. 27. 27.1. 1. 27.2. 1. 28. Nr EK LK3_chw1_ W01 zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia obserwacja studentów w trakcie zajęć student stosuje się do ogólnie przyjętych zasad obserwacja studentów w trakcie zajęć student stosuje się do ogólnie przyjętych zasad obserwacja studentów w trakcie zajęć student stosuje się do ogólnie przyjętych zasad Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 0 udział w seminariach 20 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 70 Σ 90 przygotowanie do ćwiczeń 30 przygotowanie do zaliczenia 30 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu 0 Σ 60 Łącznia ilość godzin 150 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 5 Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 2 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 2 Literatura Literatura podstawowa E. Szczeklik - Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych Literatura uzupełniająca A. Szczeklik - Choroby Wewnętrzne Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 student nie zna i nie rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstrzych chorób wewnętrznych występyjących u osób dorosłych oraz ich powikłań Na ocenę 3 student zna i rozumie w stopniu dostatecznym przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstrzych chorób wewnętrznych występyjących u osób dorosłych oraz ich powikłań Na ocenę 4 student dobrze zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstrzych chorób wewnętrznych występyjących u osób dorosłych oraz ich powikłań Na ocenę 5 student bardzo dobrze zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstrzych chorób wewnętrznych występyjących u osób dorosłych oraz ich powikłań LK3_chw1_ W02 LK3_chw1_ W03 student nie zna zasad badania przedmiotowego w zakresie badania ogólnego ze szczególnym uwzględnieniem badania wątroby i śledziony student zna w stopniu dostatecznym zasady badania przedmiotowego w zakresie badania ogólnego ze szczególnym uwzględnieniem badania wątroby i śledziony student dobrze zna zasady badania przedmiotowego w zakresie badania ogólnego ze szczególnym uwzględnieniem badania wątroby i śledziony student nie zna zasad kontaktowania się z pacjentem milczącym, gadatliwym, płaczącym, zakłócającym spokój, mającym trudności z czytaniem, z upośledzeniem słuchu, z upośledzeniem wzroku, z ograniczoną inteligencją. Nie zna zasad przekazywania informacji o stanie zdrowia chorego osobie upoważnionej do udzielania informacji student zna w stopniu dostatecznym zasady kontaktowania się z pacjentem milczącym, gadatliwym, płaczącym, zakłócającym spokój, mającym trudności z czytaniem, z upośledzeniem słuchu, z upośledzeniem wzroku, z ograniczoną inteligencją. Zna w stopniu dostatecznym zasady przekazywania informacji o stanie zdrowia chorego osobie upoważnionej do udzielania informacji student dobrze zna zasady kontaktowania się z pacjentem milczącym, gadatliwym, płaczącym, zakłócającym spokój, mającym trudności z czytaniem, z upośledzeniem słuchu, z upośledzeniem wzroku, z ograniczoną inteligencją. Student dobrze zna zasady przekazywania informacji o stanie zdrowia chorego osobie upoważnionej do udzielania informacji student bardzo dobrze zna zasady badania przedmiotowego w zakresie badania ogólnego ze szczególnym uwzględnieniem badania wątroby i śledziony Student bardzo dobrze zna zasady kontaktowania się z pacjentem milczącym, gadatliwym, płaczącym, zakłócającym spokój, mającym trudności z czytaniem, z upośledzeniem słuchu, z upośledzeniem wzroku, z ograniczoną inteligencją.Student bardzo dobrze zna zasady przekazywania informacji o stanie zdrowia chorego osobie upoważnionej do udzielania informacji Student dobrze zna Student bardzo dobrze rodzaje szmerów zna rodzaje szmerów oddechowych, szmerów oddechowych, szmerów serca, objawy najczęściej serca, objawy najczęściej występujące w zakresie występujące w zakresie badania głowy, klatki badania głowy, klatki piersiowej i jamy piersiowej i jamy brzusznej brzusznej Student nie zna rodzajów szmerów oddechowych, szmerów serca, objawów LK3_chw1_ najczęściej W04 występujących w zakresie badania głowy, klatki piersiowej i jamy brzusznej Student nie potrafi przeprowadzić wywiadu LK3_chw1_U lekarskiego z pacjentem 01 dorosłym Student zna w stopniu dostatecznym rodzaje szmerów oddechowych, szmerów serca, objawy najczęściej występujące w zakresie badania głowy, klatki piersiowej i jamy brzusznej Student potrafiw stopniu dostatecznym przeprowadzić wywiad lekarski z pacjentem dorosłym Student dobrze potrafi przeprowadzić wywiad lekarski z pacjentem dorosłym Student bardzo dobrze potrafi przeprowadzić wywiad lekarski z pacjentem dorosłym Student nie potrafi przeprowadzić ogólnego LK3_chw1_U i ukierunkowanego 02 badania fizykalnego pacjenta dorosłego Student potrafi w stopniu dostatecznym przeprowadzić ogólne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta dorosłego student dobrze potrafi przeprowadzić ogólne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta dorosłego student bardzo dobrze potrafi przeprowadzić ogólne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta dorosłego Student nie potrafi przeprowadzić LK3_chw1_U diagnostyki różnicowej powiększonych węzłów 03 chłonnych, wątroby i śledziony Student potrafi w stopniu dostatecznym przeprowadzić diagnostykę różnicową powiększonych węzłów chłonnych, wątroby i śledziony potrafi przeprowadzić diagnostykę różnicową powiększonych węzłów chłonnych, wątroby i śledziony potrafi przeprowadzić diagnostykę różnicową powiększonych węzłów chłonnych, wątroby i śledziony potrafi planować postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i LK3_chw1_U profilaktyczne przy 04 powiększonych węzłach chłonnych, powiększonej wątrobie i śledzionie potrafi planować postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne przy powiększonych węzłach chłonnych, powiększonej wątrobie i śledzionie Student nie potrafi nawiązać i utrzymać głębokiego i pełenego LK3_chw1_K szacunku kontaktu z chorym 01 student stara się nawiązać i student dobrze utrzymać głęboki i pełen nawiązuje i utrzymuje szacunku kontakt z chorym głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym student nie przejawia umiejętności LK3_chw1_K przestrzegania tajemnicy lekarskiej i 02 praw pacjenta student wie, że powinien przestrzegać tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta student nie kieruje się dobrem chorego w LK3_chw1_K pracy z pacjentem 03 student stara się kierować dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu 29. student dobrze potrafi planować postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne przy powiększonych węzłach chłonnych, powiększonej wątrobie i śledzionie student bardzo dobrze potrafi planować postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne przy powiększonych węzłach chłonnych, powiększonej wątrobie i śledzionie student bardzo dobrze nawiązuje i utrzymuje głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym czego wyrazem jest sympatia pacjenta w trakcie badania podmiotowego i przedmiotowego student wie, że powinien student przestrzega przestrzegać tajemnicy tajemnicy lekarskiej i lekarskiej i praw pacjenta praw pacjenta i umie wykorzystać rę wiedzę w konkretnej sytuacji student kieruje się dobrem chorego stawiając je na pierwszym miejscu student kieruje się dobrem chorego stawiając je na pierwszym miejscu oraz daje przykład kolegom z grupy 29.2 Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 10 Klinika Chorób Wewnętrznych i Chemioterapii Miejsce odbywania się zajęć Onkologicznej 29.3 Miejsce i godziny konsultacji Klinika Chorób Wewnętrznych i Chemioterapii Onkologicznej, po zajęciach z onkologii klinicznej 29.4 Materiały do zajęć fartuch, obuwie ochronne, stetoskop 29.1 KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Nazwa modułu/przedmiotu Choroby wewnętrzne I Kod modułu/przedmiotu chwk1 Przynależność do grupy przedmiotów nauki kliniczne niezabiegowe Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok III Semestr V i VI S: 7/20 Ćw: 23/70 W: 0 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych 13. 14. 15. Forma zakończenia przedmiotu Jednostka realizująca moduł/przedmiot Adres/telefon/strona internetowa zaliczenie Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7 Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Górnośląskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca ul. Ziołowa 45/47, 40-635 Katowice tel. (32) 252 39 30 16. Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Michał Tendera 17. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) Dr hab. n. med. Krystyna Kozakiewicz [email protected] 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) Prof. dr hab. n. med. Michał Tendera [email protected] Dr hab. n. med. Krystyna Kozakiewicz [email protected] Prof. dr hab. n. med. Andrzej Ochała [email protected] Prof. dr hab. n. med. Maciej Sosnowski [email protected] Prof. dr hab. n. med. Wojciech Wojakowski [email protected] Dr n. med. Barbara Korzeniowska [email protected] Dr hab. n. med. Maciej Kaźmierski [email protected] Lek. Marcin Syzdół [email protected] 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 2. Opis wymagania Wiedza z zakresu anatomii i fizjologii zwłaszcza dotycząca układu oddechowego i krążenia. Podstawowa wiedza o objawach chorób układu oddechowego i krążenia. 20. Nr C1 C2 C3 C4 C5 21. Cele kształcenia Opis celu Nabycie umiejętności zbierania wywiadu lekarskiego oraz przeprowadzenia badania przedmiotowego. Poznanie zasad prowadzenia historii choroby. Opanowanie umiejętności stawiania rozpoznań wstępnych, różnicowych i końcowych. Nabycie umiejętności planowania i interpretowania badań laboratoryjnych oraz diagnostycznych. Opanowanie wiedzy z zakresu epidemiologii, symptomatologii, diagnostyki i leczenia chorób układu oddechowego i układu krążenia. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu C5 s3, s4, s5, s7, c3, c4, c5, c7 E.W1 C5 s3, s4, s5, s7, c3, c4, c5, c7 E.W7 wiedza LK3_chwk1_ W01 zna uwarunkowania epidemiologiczne wybranych chorób układu oddechowego i układu krążenia LK3_chwk1_ W02 zna etiologię oraz symptomatologię wybranych chorób układu oddechowego i układu krążenia LK3_chwk1_ W03 zna zasady diagnozowania i leczenia wybranych chorób układu oddechowego i układu krążenia C4, C5 s5, s6, s8, c5, c6, c8 E.W7 E.W38 umiejętności LK3_chwk1_U 01 umie przeprowadzić wywiad lekarski C1 s1, c1 E.U1 LK3_chwk1_U 02 umie wykonać badanie fizykalne C1 s1, s2, s3, s4, c1, c2, c3, c4 E.U3 s1, s4, s7, c2, c5, s2, s3, s5, s6, s8, c1, c3, c4, c6, c7, c8 LK3_chwk1_U 03 potrafi postawić rozpoznanie wstępne, różnicowe, końcowe LK3_chwk1_U 04 umie zaplanować badania laboratoryjne i diagnostyczne oraz zinterpretować ich wyniki C4 LK3_chwk1_U 05 umie ocenić tętno, ciśnienie tętnicze i obsługiwać kardiomonitor oraz defibrylator, umie wykonać kardiowersję i defibyrlację C1 s2, c2 E.U29 LK3_chwk1_U 06 potrafi prowadzić historię choroby pacjenta C2 s1, c1 E.U38 LK3_chwk1_U 07 potrafi zaproponować badania diagnostyczne oraz odpowiednie leczenie w przypadku wybranych chorób układu oddechowego i układu krążenia C5 LK3_chwk1_U 08 potrafi wykonać i zinterpretować elektrokardiogram C4 C3, C4, C5 E.U12 s5, s6, c5, E.U16 E.U18 E.U24 c6 s3, s4, s5, E.U12 E.U16 s7, c3, c4, E.U18 E.U24 E.U32 c5, c7 s8, c8 E.U29 kompetencje LK3_chwk1_K 01 LK3_chwk1_K 02 LK3_chwk1_K 03 potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta LK3_chwk1_K 04 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętnośc stałego dokształcania się 22. Treści programowe C1, C2 C1, C2 C1, C2 C1, C2 s1, s4, s7, c2, c5, s2, s3, s5, s6, s8, c1, c3, c4, c6, c7, c8 K.1 s1, s4, s7, c2, c5, s2, s3, s5, s6, s8, c1, c3, c4, c6, c7, c8 K.2 s1, s4, s7, c2, c5, s2, s3, s5, s6, s8, c1, c3, c4, c6, c7, c8 K.3 s1, s4, s7, c2, c5, s2, s3, s5, s6, s8, c1, c3, c4, c6, c7, c8 K.4 22.1. Liczba godzin Forma zajęć: WYKŁADY Σ 22.2. s1 s2 s3 s4 s5 s6 s7 s8 Forma zajęć: SEMINARIA Zasady badania lekarskiego: wywiad ogólny i szczegółowy. Badanie przedmiotowe: badanie ogólne, badanie szczegółowe głowy i szyi. Badanie fizykalne klatki piersiowej: oglądanie, opukiwanie, badanie tętna, badanie ciśnienia tętniczego. Układ oddechowy: osłuchiwanie, rodzaje i cechy szmerów oddechowych, objawy podmiotowe i przedmiotowe najważniejszych chorób układu oddechowego. Układ krążenia: osłuchiwanie serca, tony i szmery serca. Wady serca. Choroba niedokrwienna, zawał mięśnia sercowego. Diagnostyka inwazyjna układu krążenia. Nieinwazyjna diagnostyka układu krążenia. Niewydolność serca. Objawy podmiotowe i przedmiotowe. Podstawy elektrokardiografii. 1 1 1 1 1 0,5 1 0,5 Σ 22.3. 0 Liczba godzin 7 Liczba godzin Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 Zasady badania lekarskiego: wywiad ogólny i szczegółowy. Badanie przedmiotowe: badanie ogólne, badanie szczegółowe głowy i szyi. 3 c2 Badanie fizykalne klatki piersiowej: oglądanie, opukiwanie, badanie tętna, badanie ciśnienia tętniczego. 3 Układ oddechowy: osłuchiwanie, rodzaje i cechy szmerów oddechowych, objawy podmiotowe i przedmiotowe najważniejszych chorób układu oddechowego. Układ krążenia: osłuchiwanie serca, tony i szmery serca. Wady serca. Choroba niedokrwienna, zawał mięśnia sercowego. Diagnostyka inwazyjna układu krążenia. Nieinwazyjna diagnostyka układu krążenia. Niewydolność serca. Objawy podmiotowe i przedmiotowe. Podstawy elektrokardiografii. 3 c3 c4 c5 c6 c7 c8 3 3 3 3 2 Σ 23. 1. 2. 2. 3. 4. 5. 24. Nr EK Stosowane narzędzia dydaktyczne seminaria ćwiczenia praktyczne z pacjentami ćwiczenia praktyczne z symulatorami medycznymi udział studentów w wizytach lekarskich udział studentów w konsultacjach specjalistycznych udział studentów w badaniach diagnostycznych i procedurach medycznych Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia LK3_chwk1_ W01 test uzyskanie powyżej 60% poprawnych odpowiedzi LK3_chwk1_ W02 test uzyskanie powyżej 60% poprawnych odpowiedzi LK3_chwk1_ W03 test uzyskanie powyżej 60% poprawnych odpowiedzi 23 LK3_chwk1_U zaliczenie praktyczne 01 opanowanie ocenianej umiejętności w stopniu dostatecznym LK3_chwk1_U zaliczenie praktyczne 02 opanowanie ocenianej umiejętności w stopniu dostatecznym LK3_chwk1_U zaliczenie praktyczne 03 opanowanie ocenianej umiejętności w stopniu dostatecznym LK3_chwk1_U zaliczenie praktyczne 04 opanowanie ocenianej umiejętności w stopniu dostatecznym LK3_chwk1_U zaliczenie praktyczne 05 opanowanie ocenianej umiejętności w stopniu dostatecznym LK3_chwk1_U zaliczenie praktyczne 06 opanowanie ocenianej umiejętności w stopniu dostatecznym LK3_chwk1_U test 07 uzyskanie powyżej 60% poprawnych odpowiedzi LK3_chwk1_U zaliczenie praktyczne 08 opanowanie ocenianej umiejętności w stopniu dostatecznym LK3_chwk1_K zaliczenie praktyczne 01 opanowanie ocenianej umiejętności w stopniu dostatecznym LK3_chwk1_K zaliczenie praktyczne 02 opanowanie ocenianej umiejętności w stopniu dostatecznym LK3_chwk1_K zaliczenie praktyczne 03 opanowanie ocenianej umiejętności w stopniu dostatecznym LK3_chwk1_K zaliczenie praktyczne 04 opanowanie ocenianej umiejętności w stopniu dostatecznym 25. 26. 27. 27.1. 1. 2. 27.2. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności 0 udział w wykładach udział w seminariach 20 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 70 Σ 90 przygotowanie do ćwiczeń 30 przygotowanie do zaliczenia 30 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu 0 Σ 60 Łącznia ilość godzin 150 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 5 Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 2 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 2 Literatura Literatura podstawowa A. Szczeklik. Choroby wewnętrzne. Stan wiedzy na rok 2011. Kraków 2011 E. Szczeklik, A. Szczeklik. Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Warszawa 1979 Literatura uzupełniająca 1. 2. 3. 28. Nr EK A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 1. Podręcznik oparty na zasadach EBM. Kraków 2009 A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 2. Podręcznik oparty na zasadach EBM. Kraków 2010 B. Dąbrowska, A. Dąbrowski. Podręcznik elektrokardiografii. Warszawa 2005 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 LK3_chwk1_ W01 posiada wiedzę posiada wiedzę dotyczącą dotyczącą zagadnienia w zagadnienia w stopniu stopniu niedostatecznym dostatecznym posiada wiedzę dotyczącą zagadnienia w stopniu dobrym posiada wiedzę dotyczącą zagadnienia w stopniu bardzo dobrym LK3_chwk1_ W02 posiada wiedzę posiada wiedzę dotyczącą dotyczącą zagadnienia w zagadnienia w stopniu stopniu niedostatecznym dostatecznym posiada wiedzę dotyczącą zagadnienia w stopniu dobrym posiada wiedzę dotyczącą zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada wiedzę dotyczącą zagadnienia w stopniu dostatecznym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dostatecznym posiada wiedzę dotyczącą zagadnienia w stopniu dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada wiedzę dotyczącą zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada umiejętności posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada wiedzę dotyczącą zagadnienia w stopniu niedostatecznym posiada umiejętności LK3_chwk1_U dotyczące zagadnienia w 01 stopniu niedostatecznym LK3_chwk1_ W03 posiada umiejętności LK3_chwk1_U dotyczące zagadnienia w dotyczące zagadnienia w 02 stopniu niedostatecznym posiada umiejętności LK3_chwk1_U dotyczące zagadnienia w 03 stopniu niedostatecznym posiada umiejętności LK3_chwk1_U dotyczące zagadnienia w 04 stopniu niedostatecznym posiada umiejętności stopniu dostatecznym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dostatecznym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dostatecznym posiada umiejętności LK3_chwk1_U dotyczące zagadnienia w dotyczące zagadnienia w 05 stopniu niedostatecznym posiada umiejętności LK3_chwk1_U dotyczące zagadnienia w 06 stopniu niedostatecznym posiada umiejętności stopniu dostatecznym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dostatecznym posiada umiejętności LK3_chwk1_U dotyczące zagadnienia w dotyczące zagadnienia w 07 stopniu niedostatecznym posiada umiejętności LK3_chwk1_U dotyczące zagadnienia w 08 stopniu niedostatecznym stopniu dostatecznym posiada umiejętności dotyczące zagadnienia w stopniu dostatecznym posiada kompetencje posiada kompetencje posiada kompetencje dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada kompetencje dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada kompetencje posiada kompetencje posiada kompetencje dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada kompetencje dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada kompetencje posiada kompetencje posiada kompetencje dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada kompetencje dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym posiada kompetencje posiada kompetencje posiada kompetencje dotyczące zagadnienia w stopniu dobrym posiada kompetencje dotyczące zagadnienia w stopniu bardzo dobrym LK3_chwk1_K dotyczące zagadnienia w dotyczące zagadnienia w 01 stopniu niedostatecznym stopniu dostatecznym LK3_chwk1_K dotyczące zagadnienia w dotyczące zagadnienia w 02 stopniu niedostatecznym stopniu dostatecznym LK3_chwk1_K dotyczące zagadnienia w dotyczące zagadnienia w 03 stopniu niedostatecznym stopniu dostatecznym LK3_chwk1_K dotyczące zagadnienia w dotyczące zagadnienia w 04 stopniu niedostatecznym stopniu dostatecznym 29. 29.1 Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 5 Miejsce odbywania się zajęć 1) Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 1 Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Górnośląskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca ul. Ziołowa 45/47, 40-635 Katowice 2) Centrum Dydaktyki i Symulacji Medycznej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach ul. Medyków 8b, 40-959 Katowice 29.3 Miejsce i godziny konsultacji Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 7 Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Górnośląskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca ul. Ziołowa 45/47, 40-635 Katowice godziny do ustalenia z Kierownikiem Ćwiczeń 29.4 Materiały do zajęć 29.2 fartuch, stetoskop, literatura podstawowa i uzupełniająca KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Nazwa modułu/przedmiotu Choroby wewnętrzne I Kod modułu/przedmiotu chw1 Przynależność do grupy przedmiotów nauki kliniczne niezabiegowe Status modułu/przedmiotu przedmiot obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów studia stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok III Semestr V i VI W:0 S: 10/20 Ćw: 35/70 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu zaliczenie Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Jednostka realizująca moduł/przedmiot Autoimmunologicznych i Metabolicznych Adres/telefon/strona internetowa ul. Medyków 14; 40-752 Katowice; 32 7894301; Kierownik jednostki prof. dr hab. n med. Antoni Hrycek Osoba odpowiedzialna za prowadzenie prof. dr hab. n. med. Antoni Hrycek, dr n. med. przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, Agnieszka Żak-Gołąb ([email protected]) nazwisko, email) oprócz osób jak wyżej: prof. P. Buszman; dr hab. J. Nauczyciele akademiccy realizujący Ścieszka; dr P. Cieślik; dr Osławska-Dzierżęga; dr przedmiot (imię, nazwisko, email) Urbańska-Krawiec D. 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr Opis wymagania podstawowe wiadomości w zakresie badania podmiotowego i przedmiotowego oraz nabycie umiejętności pozwalajacych na odróżnienie zjawisk fizjologicznych od patologii w badaniu fizycznym nabycie kompetencji w zakresie uwarunkowań środowiskowych i epidemiologicznych najczęstszych chorób Cele kształcenia Opis celu przygotowanie studentów do myślenia analitycznego z następczą syntezą obejmujacą nieprawidlowości w zakresie badań laboratoryjnych i obrazowych w celu przeprowadzenia dogłębnej diagnostyki 1. 2. 20. Nr C1 C2 C3 21. różnicowej chorób obejmujacych dziedzinę - choroby wewnętrzne nauczanie właściwego sposobu kontaktowania się z osobą chorą i osobami upoważnionymi do otrzymywania informacji o stanie chorego nauczanie umiejętności postępowania z chorym ambulatoryjnym Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK3_chw 1_W01 zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych chorób wewnętrznych C1,C2,C3 występujących u osób dorosłych oraz ich powikłań s2,s6,s9,s10, s12,c2,c4,c5 E.W7 ,c6,c9,c10,c 11,c12 LK3_chw 1_W02 zna i rozumie przebieg oraz objawy procesu starzenia się, a także zasady całościowej oceny geriatrycznej i opieki interdyscyplinarnej w odniesieniu do pacjenta w podeszłym wieku C1,C2,C3 s2,s6,s9,s10, s12,, c2,c4,c5,c6,c E.W8 9,c10,c11,c1 2 LK3_chw 1_W03 zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych nowotworów człowieka C1 s2,s6,s9,s10, s12, E.W23 c2,c4,c6,c7,c 9,c10,c11 LK3_chw 1_W04 zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w najczęstszych chorobach i specyficznych C1,C3 problemach w praktyce lekarza rodzinnego s2,s6,s9,s10, s12,c2,c4,c5 E.W36 ,c6,c9,c10,c 11,c12 LK3_chw 1_W05 zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce C1 laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiałów do badań s7,c2,c7,c9,c E.W37 11 LK3_chw 1_W06 zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej C1 s7,c2,c7,c9,c E.W38 11 LK3_chw 1_W07 zna i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w stanach nagłych C1 s2c2,c4,c7,c 9,c11 E.W39 C1,C2,C3 s1,c1,c3 E.U1 umiejętności LK3_chw1 _U01 przeprowadza wywiad lekarski z pacjentem dorosłym LK3_chw1 _U02 przeprowadza pełne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta dorosłego C1,C2,C3 s1,s2,s4,s5,s 9,s10,s11,s1 2,c1,c2,c3,c E.U3 4,c5,c9,c10, c11 LK3_chw1 _U03 ocenia stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta C1,C2,C3 s1,c1,c3 LK3_chw1 _U04 przeprowadza diagnostykę różnicową najczęstszych chorób osób dorosłych C1,C2,C3 s2,s5,s6,s9,s 10,s11,s12,c E.U12 2,c4,c5,c6,c 9,c10,c11 LK3_chw1 _U05 rozpoznaje stany bezpośredniego zagrożenia życia C1,C2 s1,s2,c1,c3 E.U7 E.U14 LK3_chw1 _U06 planuje postepowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne C1,C2,C3 LK3_chw1 _U07 interpretuje badania laboratoryjne i identyfikuje przyczyny odchyleń C1,C2,C3 LK3_chw1 _U08 asystuje przy przeprowadzaniu następujacych procedur i zabiegów lekarskich: przetaczaniu preparatów krwiopochodnych, drenażu jamy opłucnowej, nakłuciu jamy otrzewnowej C1,C2 s2,s6,s9,s10, s12,c2,c4,c5 E.U16 ,c6,c9,c10,c 11,c12 s7,c2,c5,c7,c 9,c10,c11,c1 E.U24 2 s2,s4,c1-c12 E.U30 kompetencje LK3_chw1 _K01 LK3_chw1 _K02 LK3_chw1 _K03 LK3_chw1 _K04 potrafi nawiazać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym C1,C2,C3 kieruje się dobrem chorego, stawiajac je na pierwszym miejscu C1,C2,C3 przestrzega tajemnicy lekarskiej i prawa pacjenta C1,C2,C3 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania się C1,C2,C3 22. Treści programowe 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 s5 s6 s7 s8 s9 s10 22.3. c1 c2 c3 c4 c5 s1-s12,c1c12 s1-s12,c1c12 s1-s12,c1c12 s1-s12,c1c12 Zasady badania lekarskiego - wywiad. Badanie przedmiotowe ogólnie - badanie głowy, szyi, węzłów chłonnych. Badanie fizykalne układu oddechowego. Zarys badania przedmiotowego układu krążenia (serce, układ naczyniowo-tętniczy, żylny) Podstawy UKG i badania dopplerowskiego naczyń Badanie przedmiotowe jamy brzusznej Badanie przedmiotowe układu kostno-stawowego i badanie dodatkowe w chorobach układu ruchu. Symptomatologia chorób ukladu kostno-stawowego - kolagenozy Symptomatologia chorób przewodu pokarmowego. Badania laboratoryjne w chorobach przewodu pokarmowego i badanie endoskopowe przewodu pokarmowego Techniki obrazowania w diagnostyce chorób przewodu pokarmowego (USG, TK, MRI) Symptomatologia chorób układu krwiotwórczego Symptomatologia chorób układu moczowego Symptomatologia wybranych chorób ukladu gruczołów wydzielania wewnętrznego Σ Forma zajęć: ĆWICZENIA c7 c8 c9 c10 Badanie przedmiotowe ogólnie - badanie głowy, szyi, węzłów chłonnych Badanie fizykalne ukladu oddechowego oraz układu krążenia Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów Badanie przedmiotowe jamy brzusznej Badanie przedmiotowe układu kostno-stawowego Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów. Omowienie symptomatologii najczęstszych chorób przewodu pokarmowego. Omawianie wyników badań laboratoryjnych oraz endoskopowych przewodu pokarmowego pacjentów Omawianie wyników badań obrazowych przewodu pokarmowego pacjentów Symptomatologia chorób układu krwiotwórczego - badanie przedmiotowe pacjentów Symptomatologia chorób układu moczowego - badanie przedmiotowe pacjentów c11 Symptomatologia wybranych chorób układu gruczołów wydzielania wewnętrznego - badanie przedmiotowe pacjentów c6 K.1 K.2 K.3 K.4 Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 10 Liczba godzin 3 3 3 3 2 3 3 3 3 3 3 c12 Symptomatologia chorób układu kostno-stawowego. Omówienie najczęstszych chorób tkanki łącznej - badanie fizykalne 3 Σ 23. 1. 2. 3. 4. 24. Nr EK LK3_chw1 _W01 LK3_chw1 _W02 LK3_chw1 _W03 LK3_chw1 _W04 LK3_chw1 _W05 LK3_chw1 _W06 LK3_chw1 _W07 LK3_chw1 _U01 LK3_chw1 _U02 LK3_chw1 _U03 LK3_chw1 _U04 LK3_chw1 _U05 LK3_chw1 _U06 LK3_chw1 _U07 LK3_chw1 _U08 Stosowane narzędzia dydaktyczne wykłady konwencjonalne prezentacje multimedialne ćwiczenia praktyczne - bezpośredni kontakt nauczyciela akademickiego ze studentami w trakcie realizacji przydzielonych zadań oraz dyskusja nad poczynionymi obserwacjami ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem aparatu ultrasonograficznego Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia zaliczenie ustne pozytywna opinia prowadzącego zajęcia LK3_chw1 _K01 obserwacja studentów w trakcie zajęć student stosuje się do ogólnie przyjętych zasad LK3_chw1 _K02 obserwacja studentów w trakcie zajęć student stosuje się do ogólnie przyjętych zasad LK3_chw1 _K03 dyskusja ze studentami student stosuje się do ogólnie przyjętych zasad LK3_chw1 _K04 dyskusja ze studentami student stosuje się do ogólnie przyjętych zasad 25. 35 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w seminariach 0 20 udział w ćwiczeniach Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ 26. 27. 27.1. 1. 27.2. 1. 28. Nr EK LK3_chw 1_W01 LK3_chw 1_W02 LK3_chw 1_W03 Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot 70 90 30 30 0 60 150 5 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 2 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 2 Literatura Literatura podstawowa E. Szczeklik - Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych Literatura uzupełniająca A. Szczeklik - Choroby wewnętrzne Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 student nie zna przyczyn, objawów, zasad diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych chorób wewnętrznych student zna w stopniu dostatecznym przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych chorób wewnętrznych student dobrze zna przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych chorób wewnętrznych student bardzo dobrze zna przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych chorób wewnętrznych student nie zna przebiegu oraz objawów procesu starzenia się, a także zasad całościowej oceny i opieki w odniesieniu do pacjenta w podeszłym wieku student zna w stopniu dostatecznym przebieg oraz objawy procesu starzenia się, a także zasady całościowej oceny i opieki w odniesieniu do pacjenta w podeszłym wieku student dobrze zna przebieg oraz objawy procesu starzenia się, a także zasady całościowej oceny i opieki w odniesieniu do pacjenta w podeszłym wieku student bardzo dobrze zna przebieg oraz objawy procesu starzenia się, a także zasady całościowej oceny i opieki w odniesieniu do pacjenta w podeszłym wieku student nie zna uwarunkowań srodowiskowych i epidemiologicznych najczęstszych nowotworów człowieka student zna w stopniu dostatecznym uwarunkowania srodowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych nowotworów człowieka student dobrze zna uwarunkowania srodowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych nowotworów człowieka student bardzo dobrze zna uwarunkowania srodowiskowe i epidemiologiczne najczęstszych nowotworów człowieka LK3_chw 1_W04 LK3_chw 1_W05 student nie zna i nie rozumie przyczyn, objawów, zasad diagnozowania i postępowania terapeutycznego w najczęstszych chorobachw praktyce lekarza rodzinnego student nie zna rodzajów i materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasad pobierania materialów do badań zna i rozumie w stopniu dostatecznym przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w najczęstszych chorobach w praktyce lekarza rodzinnego student w stopniu dostatecznym zna rodzaje i materiały biologiczne wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materialów do badań student dobrze zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w najczęstszych chorobach w praktyce lekarza rodzinnego student dobrze zna rodzaje i materiały biologiczne wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materialów do badań student bardzo dobrze zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w najczęstszych chorobach w praktyce lekarza rodzinnego student bardzo dobrze zna rodzaje i materiały biologiczne wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materialów do badań LK3_chw 1_W06 student nie zna podstaw teoretycznych i praktycznych diagnostyki laboratoryjnej student zna w stopniu dostatecznym podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej student dobrze zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej student bardzo dobrze zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej LK3_chw 1_W07 student nie zna i nie rozumie możliwości i ograniczeń badań laboratoryjnych w stanach naglych student zna i rozumie w stopniu dostatecznym możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w stanach naglych student dobrze zna i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w stanach naglych student bardzo dobrze zna i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w stanach naglych student nie potrafi przeprowadzić wywiadu lekarskiego z pacjentem dorosłym student potrafi w stopniu dostatecznym przeprowadzić wywiad lekarski z pacjentem dorosłym student dobrze potrafi przeprowadzić wywiad lekarski z pacjentem dorosłym student bardzo dobrze potrafi przeprowadzić wywiad lekarski z pacjentem dorosłym student nie potrafi przeprowadzić pełnego i ukierunkowanego badania fizykalnego pacjenta student potrafi w stopniu dostatecznym przeprowadzić pełne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta student dobrze potrafi przeprowadzić pełne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta student bardzo dobrze potrafi przeprowadzić pełne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta student nie potrafi ocenić stanu ogólnego, stanu przytomności i świadomości pacjenta student nie potrafi przeprowadzić diagnostyki różnicowej najczęstszych chorób osób dorosłych student potrafi w stopniu dostatecznym ocenić stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta student potrafi w stopniu dostatecznym przeprowadzić diagnostykę różnicową najczęstszych chorób osób dorosłych student dobrze potrafi ocenić stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta student dobrze potrafi przeprowadzić diagnostykę różnicową najczęstszych chorób osób dorosłych student bardzo dobrze potrafi ocenić stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta student bardzo dobrze potrafi przeprowadzić diagnostykę różnicową najczęstszych chorób osób dorosłych student nie rozpoznaje stanów bezpośredniego zagrożenia życia student rozpoznaje w stopniu dostatecznym stany bezpośredniego zagrożenia życia student potrafi w stopniu dostatecznym zaplanować postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne student dobrze rozpoznaje stany bezpośredniego zagrożenia życia student bardzo dobrze rozpoznaje stany bezpośredniego zagrożenia życia student bardzo dobrze potrafi zaplanować postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne LK3_chw 1_U01 LK3_chw 1_U02 LK3_chw 1_U03 LK3_chw 1_U04 LK3_chw 1_U05 LK3_chw 1_U06 student nie potrafi zaplanować postępowania diagnostycznego, terapeutycznego i profilaktycznego student potrafi dobrze zaplanować postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne LK3_chw 1_U07 LK3_chw 1_U08 LK3_chw 1_K01 LK3_chw 1_K02 LK3_chw 1_K03 LK3_chw 1_K04 student nie potrafi zinterpretować wyników badań laboratoryjnych i nie identyfikuje przyczyn odchyleń student potrafi w stopniu dostatecznym zinterpretować wyniki badań laboratoryjnych i zidentyfikować przyczyny odchyleń student dobrze potrafi zinterpretować wyniki badań laboratoryjnych i zidentyfikować przyczyny odchyleń student nie asystuje przy przeprowadzaniu następujacych procedur i zabiegów lekarskich: przetaczaniu preparatów krwiopochodnych, drenazu jamy opłucnowej, nakłuciu jamy otrzewnowej student asystuje i dostatecznie zna podstawy teoretyczne następujacych procedur i zabiegów lekarskich: przetaczaniu preparatów krwiopochodnych, drenazu jamy opłucnowej, nakłuciu jamy otrzewnowej student asystuje i dobrze zna podstawy teoretyczne następujacych procedur i zabiegów lekarskich: przetaczaniu preparatów krwiopochodnych, drenazu jamy opłucnowej, nakłuciu jamy otrzewnowej student nie potrafi nawiązać i utzrymać pełnego szacunku kontaktu z chorym student stara się nawiazac głęboki i pelen szacunku kontakt z chorym student bardzo dobrze student bardzo dobrze nawiązuje głęboki i pełen nawiązuje głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym szacunku kontakt z chorym, czego wyrazem jest sympatia pacjenta w trakcie badania podmiotowego i przedmiotowego student kieruje się dobrem student kieruje się dobrem chorego, stawiając je na chorego, stawiając je na pierwszym miejscu pierwszym miejscu oraz daje przykład kolegom z grupy student wie, że powinien student przestrzega przestrzegać tajemnicy tajemnicy lekarskiej i praw lekarskiej i praw pacjenta i pacjenta umie wykorzystać tę wiedzę w konkretnej sytuacji student nie kieruje się student stara się kierować dobrem chorego w pracy dobrem chorego, stawiając z pacjentem je na pierwszym miejscu student nie przejawia student wie, że powinien umiejętności przestrzegać tajemnicy przestrzegania tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta student nie zrealizowal zadań wcześniej mu przydzielonych student zrealizował zadania student dobrze i chętnie wcześniej mu przydzielone w zrealizował zadania stopniu dostatecznym wcześniej mu przydzielone student bardzo dobrze potrafi zinterpretować wyniki badań laboratoryjnych i zidentyfikować przyczyny odchyleń student asystuje i biegle zna podstawy teoretyczne następujacych procedur i zabiegów lekarskich: przetaczaniu preparatów krwiopochodnych, drenazu jamy opłucnowej, nakłuciu jamy otrzewnowej student bardzo dobrze zrealizował zadania wcześniej mu przydzielone, a niejednokrotnie jego wiedza wykracza poza zakres przydzielonych zajęć Inne przydatne informacje o module/przedmiocie 29. seminaryjnych ćwiczeniowych 20 5 29.1 Liczebność grup 29.2 Miejsce odbywania się zajęć Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Autoimmunologicznych i Metabolicznych 29.3 29.4 Miejsce i godziny konsultacji Materiały do zajęć stałe godziny zgodnie z rozpisem fartuch, obuwie ochronne, stetoskop KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. Nazwa modułu/przedmiotu Kod modułu/przedmiotu Przynależność do grupy przedmiotów Status modułu/przedmiotu Diagnostyka laboratoryjna dib Naukowe Podstawy Medycyny Obowiązkowy 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Poziom kształcenia Jednolite studia magisterskie Forma studiów Stacjonarna Profil kształcenia Praktyczny Język prowadzenia zajęć Polski Kierunek Lekarski (LK3) Rok III Semestr III S: 5/15 Ćw: 5/25 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych W: 0 zaliczenie Forma zakończenia przedmiotu Katedra i Zakład Biochemii Jednostka realizująca moduł/przedmiot ul. Medyków 18, 40-752 Katowice/tel. Adres/telefon/strona internetowa 322525088/http://biochem.sum.edu.pl Dr hab. n. med. Tomasz Francuz Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie Dr n. med. Wojciech Garczorz, e-mail: przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, [email protected] nazwisko, email) 15. 16. 17. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 18. Dr hab. n. med. Tomasz Francuz ([email protected]), dr n. med. Krzysztof Siemianowicz dr n. med. Wojciech Garczorz Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji 19. Nr 1. 2. 3. 4. 20. Nr C1 21. Opis wymagania Posiada podstawowe wiadomości z zakresu biochemii, chemii i fizjologii Zna budowę organizmów (komórki, tkanki, narządy) Zna podstawowe pojęcia statystyczne, miary rozproszenia, podstawową statystykę opisową Zna biologię człowieka Cele kształcenia Opis celu Posługuje się nowoczesnymi technikami analitycznymi i potrafi je zastosować do oceny stanu pacjenta Potrafi wybrać właściwe techniki z zakresu diagnostyki laboratoryjnej do oceny funkcji organizmu C2 chorego C3 Zna zastosowanie diagnostyczne testów laboratoryjnych Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu LK3_dib_W Zna parametry laboratoryjne określające funkcje poszczeglnych 01 narządów C2 c1, c2; s1-s3 B.W29 LK3_dib_W Zna i rozumie zasady diagnozowania najczęstszych chorób 02 C1, C3 E.W3, c1-c2, s2, E.W7, s3 W.W36 LK3_dib_W Rozumie i zna podstawy teoretyczne diagnostyki laboratoryjnej 03 C1-C3 c1-c2, s1 Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza umiejętności E.W38 LK3_dib_U 01 Ocenia dokładność wykonywanych pomiarów LK3_dib_U 02 LK3_dib_U 03 C1 c1-c2 B.U10 Planuje postępowanie diagnostyczne w przypadku najczęstszych C1-C3 chorób c1-c2 E.U.16 Interpretuje i ocenia wyniki badań laboratoryjnych c1-c2 E.U24 C1 - C3 kompetencje LK3_dib_K 01 Posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętności stałego C1-C3 dokształcania się c1-c2, s1K.3; K.4 s3 LK3_dib_K 02 Posiada świadomość ograniczeń stosowanych metod laboratoryjnych, potrafi wybrać i zastosować właściwą metodę analityczną C1-C3 c1-c2, s1K.3; K.4 s3 LK3_dib_K 03 Posiada umiejętność wiązania uzyskanych wyników badań laboratoryjnych z funkcją określonych narządów i stanem metabolicznym ogranizmu C1-C3 c1-c2, s1K.3; K.4 s3 Opisuje szlaki metaboliczne zachodzące u człowieka C1-C3 c1-c2, s1K.3; K.4 s3 LK3_dib_K 04 22. 22.1. Treści programowe Liczba godzin Forma zajęć: WYKŁADY Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA 0 Liczba godzin s1 Podstawowe pojęcia statystyczne związane z badaniami laboratoryjnymi. Interpretacja wyniku badania 2 s2 s3 Markery metabolizmu białek macierzy i ich zastosowanie w diagnostyce m.in. osteoporozy Diagnostyka układu lipidowego i zaburzeń metabolizmu węglowodanów 1 2 Σ 22.3. c1 c2 Forma zajęć: ĆWICZENIA Interpretacja wyników badań oceniających metabolizm lipidów i węglowodanów Markery biochemiczne różnych stanów chorobowych 1 4 Σ 23. 24. Nr EK 5 Liczba godzin 5 Stosowane narzędzia dydaktyczne Zajęcia seminaryjne, z moderowaną dyskusją dotyczącą tematu zajęć 1. 2. Prezentacje multimedialne 3. Analiza przypadków Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia LK3_dib_W Moderowana dyskusja, aktywność studenta, umiejętność Poprawna interpretacja przedstawionego 01 interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego LK3_dib_W Moderowana dyskusja, aktywność studenta, umiejętność Poprawna interpretacja przedstawionego 02 interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego LK3_dib_W Moderowana dyskusja, aktywność studenta, umiejętność Poprawna interpretacja przedstawionego 03 interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego LK3_dib_U 01 Moderowana dyskusja, aktywność studenta, umiejętność Poprawna interpretacja przedstawionego interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego LK3_dib_U 02 Moderowana dyskusja, aktywność studenta, umiejętność Poprawna interpretacja przedstawionego interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego LK3_dib_U 03 Moderowana dyskusja, aktywność studenta, umiejętność Poprawna interpretacja przedstawionego interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego LK3_dib_K 01 Moderowana dyskusja, aktywność studenta, umiejętność Poprawna interpretacja przedstawionego interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego LK2_dib_K 02 Moderowana dyskusja, aktywność studenta, umiejętność Poprawna interpretacja przedstawionego interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego LK2_dib_K 03 Moderowana dyskusja, aktywność studenta, umiejętność Poprawna interpretacja przedstawionego interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego LK2_dib_K 04 Moderowana dyskusja, aktywność studenta, umiejętność Poprawna interpretacja przedstawionego interpretacji przedstawionego problemu diagnostycznego problemu diagnostycznego 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Samodzielna praca studenta 26. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 0 udział w seminariach 15 udział w ćwiczeniach 25 Σ 40 przygotowanie do ćwiczeń 5 przygotowanie do zaliczenia 15 przygotowanie do egzaminu 0 Σ 20 60 2 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. 27.2. 1. 0,5 1 0,5 Literatura Literatura podstawowa Dembińska-Kieć A., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej Literatura uzupełniająca Żródła Internetowe, ogólnodostęne bazy medyczne, m.in. PubMed, medyczne czasopisma dostępne w bibliotece SUM 28. Nr EK Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Student nie potrafi Student zna podstawowe Student zna nowoczesne Student potrafi wybrać testy testy laboratoryjne testy diagnostyczne różnych generacji wskazując ich wady i zalety Student nie zna Student zna zakresy Student potrafi powiązać Student potrafi dobrać zakresów referencyjnych referencyjne testów wyniki z patologiami i najlepszy test w procesie testów wyjaśnić przyczynę diagnostycznym, powiązać LK3_dib_W uzyskanego wyniku testu uzyskany wynik z patomechanizmem choroby, 02 przewidzieć i uzasadnić testy, które w danej sytuacji mają mniejszą przydatność Student nie potrafi Student potrafi powiązać Student rozumie wpływ Student potrafi ustalić zinterpretować uzyskane wyniki z chorób współistniejących wartość diagnostyczną uzyskanych wyników najczęstszymi na uzyskany wynik testu. wybranego testu w oparciu o LK3_dib_W testów laboratoryjnych przyczynami ich zasady EBM, rozumie wpływ 03 występowania takich pojęć jak NPV, PPV, LH na interpretację wyniku. LK3_dib_W wybrać odpowiednich 01 testów diagnostycznych Student zna definicje pojęć LK3_dib_U 01 Student nie zna podstawowych pojęć określających dokładność wykonywanych pomiarów Student rozumie parametry charakteryzujące test diagnostyczny i potrafi określić na ich podstawie jego przydatność LK3_dib_U 02 Student nie zna schematów diagnostycznych najczęstszych chorób. Student zna schematy diagnostyczne. Student rozumie i potrafi wyjaśnić celowość i kolejność badań wynikającą ze schematu. Student nie potrafi zinterpretować uzyskanych wyników testów laboratoryjnych Student potrafi powiązać uzyskane wyniki z najczęstszymi przyczynami ich występowania Nie zna własnych ograniczeń, ani stanu swojej wiedzy Posiada świadomość konieczności ciągłego kształcenia się LK3_dib_U 03 LK3_dib_K 01 LK3_dib_K 02 Student potrafi zinterpretować wynik w kontekście parametrów charakteryzujących test, rozumie konsekwencje ograniczonej dokładności testu dla procesu diagnostycznego i interpretacji wyniku. Student potrafi zintegrować nową wiedzę z istniejącymi schematami, a także dostosować je do szczególnych przypadków klinicznych. Student rozumie wpływ Student prawidłowo chorób współistniejących interpretuje wyniki badań, na uzyskany wynik testu. potrafi zaproponować schematy diagnostyczne w przypadku wątpliwości dotyczących uzyskanych wyników. Rozumie potrzebę Zna źródła informacji ciągłego kształcenia się, medycznej, potrafi z nich sposoby polepszenia korzystać i wprowadzić własnych możliwości i uzyskane informacje w swój poszerzenia wiedzy zasób wiedzy Student nie zna Student zna podstawowe Student napotykając na ograniczeń stosowanych ograniczenia metod problem potrafi wybrać metod, nie potrafi diagnostycznych. metodę alternatywną. wybrać właściwej metody diagnostycznej. Student rozumie z czego wynikają problemy i ograniczenia stosowanych metod, potrafi zaproponować metody alternatywne, najlepsze w danejh sytuacji klinicznej. LK3_dib_K 03 LK3_dib_K 04 29. 29.1 Student nie potrafi powiązać uzyskanych wyników testu z dysfunkcją określonych narządów lub szlaków metabolicznych. Student nie zna szlaków metabolicznych człowieka. Student wiąże uzyskane wyniki z funkcjami poszczególnych narządów lub szlakami metabolicznymi. Student rozumie wpływ zaburzeń funkcjonowania narządów lub szlakó metabolicznych na podstawowe parametry mierzone w testach diagnostycznych potrafi przewidzieć wyniki testów w różnych jednostkach chorobowych. Student zna podstawowe Student potrafi powiązać szlaki metaboliczne i zaburzenia metabolizmu konsekwencje ich z objawami klinicznymi i dysfunkcji. wynikami testów diagnostycznych. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych Liczebność grup ćwiczeniowych 29.2 Miejsce odbywania się zajęć 29.3 Miejsce i godziny konsultacji 29.4 Materiały do zajęć Student potrafi powiązać metabolizm z markerami diagnostycznymi, potrafi wykorzystać uzyskane wyniki do przewidywania nasilenia procesu chorobowego, zaproponować markery diagnostyczne na podstawie posiadanej wiedzy o patogenezie chorób. Student potrafi przewidywać konsekwencje zaburzeń metabolizmu, ich potencjalne objawy, a także dobrać testy diagnostyczne je potwierdzające, a także zintegrować nową wiedzę. 20 osób 10 osób Sale seminaryjne i ćwiczeniowe należące do Katedry i Zakładu Biochemii, ul. Medyków 18, 40-752 Katowice Katedra i Zakład Biochemii, codziennie w godzinach pracy Katedry Wskazane podręczniki, źródła Internetowe KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Nazwa modułu/przedmiotu Diagnostyka laboratoryjna Kod modułu/przedmiotu dig Przynależność do grupy przedmiotów E - nauki kliniczne niezabiegowe Status modułu/przedmiotu obowiązkowe Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok III Semestr V W: 0 S: 2/15 Ćw: 4/25 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu zaliczenie na ocenę Jednostka realizująca moduł/przedmiot Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii 40-752 Katowice, ul. Medyków 14 / 327894401 / Adres/telefon/strona internetowa www.csk.katowice.pl Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Marek Hartleb Osoba odpowiedzialna za prowadzenie dr hab. med. Marek Waluga, przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, [email protected] email) Prof. Marek Hartleb, dr hab. Ewa Nowakowska-Duława, dr hab. Marek Waluga, dr hab. Michał Kukla, dr n. med. Tomasz Marek, dr n. med. Anna Dziurkowska-Marek, dr n. med. Agnieszka Budzyńska, Grzegorz Boryczka 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 2. 3. Opis wymagania Znajomość rodzaju badań laboratoryjnych stosowanych w gastroenterologii i hepatologii Znajomość norm podstawowych badań laboratoryjnych Opanowane badanie lekarskie Cele kształcenia Opis celu Poznanie rodzajów materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce schorzeń przewodu pokarmowego oraz ich pobierania Właściwa interpretacja wyników badań laboratoryjnych w korelacji z całokształtem obrazu klinicznego chorób przewodu pokarmowego oraz różnicowanie i rokowanie w chorobach przewodu pokarmowego na podstawie wyników badań laboratoryjnych Wykorzystanie odpowiedniego badania w diagnozowaniu określonego schorzenia przewodu pokarmowego Efekty kształcenia (EK) 20. Nr C1 C2 C3 21. Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK3_dig_W01 zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiału do C1 badań s1,s2 E.W37. LK3_dig_W02 zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej C1,C2,C3 s1,s2 E.W38. C1,C2,C3 s1,s2 E.W39. LK3_dig_W03 zna i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w stanach nagłych umiejętności LK3_dig_U01 pobiera materiał do badań wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej C1 c1-c4 E.U28. LK3_dig_U02 wykonuje pobranie krwi żylnej, pobranie posiewów krwi C1 c1-c4 E.U29. LK3_dig_U03 asystuje przy nakłuciu jamy otrzewnowej oraz interpretuje ich wyniki C1 c2 E.U30. C2 c1-c4 K.1 kompetencje LK3_dig_K01 potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym LK3_dig_K02 kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu C2,C3 c1-c4 K.2 LK3_dig_K03 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C2,C3 c1-c4 K.3 LK3_dig_K04 posiada świadomość własnych ograniczeń, ograniczeń medycyny i umiejętność stałego dokształcania się C3 c1-c4 K.4 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY Σ 22.2. s1 s2 Liczba godzin 0 Liczba godzin Forma zajęć: SEMINARIA 1 1 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach przełyku, żołądka i jelit Diagnostyka laboratoryjna w chorobach wątroby, dróg żółciowych, trzustki 2 Σ 22.3. c1 c2 c3 c4 Liczba godzin Forma zajęć: ĆWICZENIA Diagnostyka Diagnostyka Diagnostyka Diagnostyka laboratoryjna laboratoryjna laboratoryjna laboratoryjna w w w w chorobach chorobach chorobach chorobach 1 1 1 1 przełyku, żołądka i jelit wątroby dróg żółciowych trzustki Σ 23. 24. Nr EK Stosowane narzędzia dydaktyczne komputer, rzutnik multimedialny rękawiczki lateksowe sprzęt jednorazowego użytku do pobierania materiału biologicznego Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia LK3_dig_W01 odpowiedź na zadane pytania udzielenie odpowiedzi na 1 z 3 zadanych pytań LK3_dig_W02 odpowiedź na zadane pytania odpowiedź na zadane pytania obserwacja wykonywanych czynności obserwacja wykonywanych czynności obserwacja wykonywanych czynności obserwacja przy chorym obserwacja przy chorym obserwacja przy chorym obserwacja przy chorym Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności udzielenie odpowiedzi na 1 z 3 zadanych pytań udzielenie odpowiedzi na 1 z 3 zadanych pytań prawidłowe wykonanie czynności prawidłowe wykonanie czynności prawidłowe wykonanie czynności utrzymanie szacunku dla chorego kierowanie się dobrem chorego przestrzeganie tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta pokora wobec siebie, medycyny 1. 2. 3. LK3_dig_W03 LK3_dig_U01 LK3_dig_U02 LK3_dig_U03 LK3_dig_K01 LK3_dig_K02 LK3_dig_K03 LK3_dig_K04 25. 26. 4 Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 0 udział w seminariach 15 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 25 Σ 40 przygotowanie do ćwiczeń 5 przygotowanie do zaliczenia 15 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu 0 Σ 20 Łącznia ilość godzin 60 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 2 Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 0,5 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. Literatura Literatura podstawowa "Normy i kliniczna interpretacja badań diagnostycznych w medyczynie wewnętrznej” red. Pawelski S, Maj S Literatura uzupełniająca “Zarys biochemii klinicznej i analityki” red. Angielski S, Rogulski J Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 1. 27.2. 1. 28. Nr EK LK3_dig_W brak odpowiedzi 01 LK3_dig_W brak odpowiedzi 02 LK3_dig_W brak odpowiedzi 03 LK3_dig_U 01 nie potrafi pobierać materiału do badań wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej LK3_dig_U 02 nie potrafi wykonywać pobrania krwi żylnej, pobrania posiewów krwi LK3_dig_U 03 LK3_dig_K 01 LK3_dig_K 02 0,5 1 odpowiedź 2 odpowiedzi 3 odpowiedzi 1 odpowiedź 2 odpowiedzi 3 odpowiedzi 1 odpowiedź 2 odpowiedzi 3 odpowiedzi dostatecznie potrafi pobierać materiał do badań wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej dobrze potrafi pobierać materiał do badań wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej bardzo dobrze potrafi pobierać materiał do badań wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej dobrze potrafi wykonywać pobrania krwi żylnej, pobrania posiewów krwi dobrze potrafi interpretować wyniki dobrze potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym dobrze potrafi kierować się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu bardzo dobrze potrafi wykonuywać pobrania krwi żylnej, pobrania posiewów krwi bardzo dobrze potrafi interpretować wyniki bardzo dobrze potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym bardzo dobrze potrafi kierować się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu dostatecznie potrafi wykonywać pobrania krwi żylnej, pobrania posiewów krwi nie potrafi interpretować dostatecznie potrafi wyników interpretować wyniki nie potrafi nawiązać i dostatecznie potrafi utrzymać głębokiego i nawiązać i utrzymać pełen szacunku kontaktu głęboki i pełen szacunku z chorym kontakt z chorym nie potrafi kierować się dostatecznie potrafi dobrem chorego, kierować się dobrem stawiać je na pierwszym chorego, stawiając je na miejscu pierwszym miejscu LK3_dig_K 03 nie potrafi przestrzegać tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta dostatecznie potrafi dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi przestrzegać tajemnicy przestrzegać tajemnicy przestrzegać tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta lekarskiej i praw pacjenta LK3_dig_K 04 nie posiada świadomości własnych ograniczeń, ograniczeń medycyny i umiejętności stałego dokształcania się dostatecznie posiada świadomość własnych ograniczeń, ograniczeń medycyny i umiejętność stałego dokształcania się 29. 29.1 29.2 29.3 dobrze posiada świadomość własnych ograniczeń, ograniczeń medycyny i umiejętność stałego dokształcania się bardzo dobrze posiada świadomość własnych ograniczeń, ograniczeń medycyny i umiejętność stałego dokształcania się Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 5 Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii, Miejsce odbywania się zajęć ul. Medyków 14, 40-752 Katowice Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii, ul. Medyków 14, 40-752 Katowice - po Miejsce i godziny konsultacji uzgodnieniu z prowadzącym zajęcia 29.4 Materiały do zajęć obuwie zmienne, fartuch, stetoskop, notatnik, przybory do pisania KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. Nr Opis wymagania wiedza z zakresu podstawowych metod analitycznych stosowanych w hematologii i koagulologii Cele kształcenia Opis celu C1 przygotowanie do prowadzenia nowoczesnej diagnostyki hematologicznej ze szcególnym uwzględnieniem doboru odpowiedniego panelu badań laboratoryjnych celem nabycia umiejętności samodzielnego prowadzenia diagnostyki schorzeń hematologicznych oraz monitorowania leczenia , a także interpretacji wyników zleconych badań diagnostycznych z zakresu hematologii i koagulologii 20. 21. Nazwa modułu/przedmiotu diagnostyka laboratoryjna Kod modułu/przedmiotu dis Przynależność do grupy przedmiotów nauki kliniczne niezabiegowe Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok III Semestr 5 W: 0 S: 4/15 Ćw: 8/25 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu zaliczenie na ocenę Jednostka realizująca moduł/przedmiot Katedra i Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku Adres/telefon/strona internetowa ul. Dąbrowskiego 25, Katowice 40-032 Kierownik jednostki Prof. dr hab. n. med. Sławomira Kyrcz-Krzemień dr n.med. Monika Dzierżak-Mietła, [email protected], Osoba odpowiedzialna za prowadzenie dr n.med. Patrycja Zielińska, przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) [email protected] Prof. dr hab.n.med. Sławomira Kyrcz-Krzemień [email protected], Dr hab. n.med. Małgorzata Krawczyk-Kuliś [email protected], Dr hab. n.med. Beata Stella-Hołowiecka [email protected], Prof. Dr hab.n.med. Grzegorz Helbig [email protected], Dr Nauczyciele akademiccy realizujący hab.n.med. Mirosław Markiewicz przedmiot (imię, nazwisko, email) [email protected], Dr n.med. Małgorzata Kopera [email protected], Dr n.med. Dariusz Kata [email protected], Dr n.med. Monika Dzierżak-Mietła [email protected], Dr n.med. Patrycja Zielińska [email protected] Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia wiedza zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w LK3_dis_W diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiału do C1 01 badań Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu s1, s2, s3, E.W37 c1, c2, c3 LK3_dis_W zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki 02 laboratoryjnej C1 s1, s2, s3, E.W38 c1, c2, c3 LK3_dis_W zna i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych 03 w stanach nagłych C1 s1, s2, s3, E.W39 c1, c2, c3 C1 s1, s2, s3, E.U24 c1, c2, c3 umiejętności LK3_dis_U 01 interpretuje badania laboratoryjne i identyfikuje przyczyny odchyleń kompetencje LK3_dis_K 02 kieruje się dobrem chorego stawiając je na pierwszym miejscu C1 s1, s2, s3, K.2 c1, c2, c3 LK3_dis_K 03 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1 s1, s2, s3, K.3 c1, c2, c3 LK3_dis_K 04 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się C1 s1, s2, s3, K.4 c1, c2, c3 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY Liczba godzin Σ 22.2. s1 s2 s3 Liczba godzin Forma zajęć: SEMINARIA Ontogeneza układu krwiotwórczego. Metody identyfikacji, pozyskiwania i przechowywania krwiotwórczych komórek macierzystych Interpretacja wyników badań laboratoryjnych w hematologii Podstawowe i specjalistyczne testy laboratoryjne w zaburzeniach koagulologicznych 1 2 1 Σ 22.3. 0 4 Liczba godzin Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 Ćwiczenia mikroskopowania - rozmazy krwi obwodowej i szpiku. Wizyta w Banku Komórek i Pracowni Cytaferez. 2 c2 Rutynowe badania hematologiczne - wizyta w Laboratorium Hematologicznym. Badania specjalistyczne w hematologii (cytometria przepływowa, cytogenetyka, biologia molekularna) - wizyta w Laboratorium Specjalistycznym. Planowanie postepowania diagnostycznego w chorobach krwi. 4 c3 Interpretacja podstawowych wyników badań laboratoryjnych układu krzepnięcia i hemostazy. Dobór metod dignostycznych dla rozpoznania osoczowych skaz krwotocznych. 2 Σ 23. 1. Stosowane narzędzia dydaktyczne seminaria z prezentacją power point 8 2. 3. 4. 5. 24. Nr EK LK3_dis_W 01 LK3_dis_W 02 LK3_dis_W 03 LK3_dis_U 01 LK3_dis_K 02 LK3_dis_K 03 LK3_dis_K 04 25. 26. 27. 27.1. 1. 27.2. ćwiczenia praktyczne w Laboratorium Hematologicznym, w pracowni badań rutynowych oraz specjalistycznych: Pracownia Cytometrii Przepływowej, Cytogenetyki, Biologii Molekularnej, Inżynierii Szpiku, Banku Komórek i Pracowni Cytaferez ćwiczenia z oceny cytologicznej i cytochemicznej preparatów krwi obwodowej i szpiku, płynu mózgowo-rdzeniowego oraz innych płynów ustrojowych interpretacja wyników badań laboratoryjnych prezentacja testów skriningowych w zaburzeniach krzepnięcia, testy specjalistyczne dotyczące zaburzeń hemostazy pierwotnej i wtórnej, prezentacja agregometru impedancyjnego i tromboelastometru Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia omówienie zasad pobierania materiału biologicznego zaliczenie na ocenę rozwiązywanie problemów dot. interpretacji badań laboratoryjnych w teorii i praktyce interpretacja przykładowych wyników badań laboratoryjnych pacjenta w stanie nagłym interpretacja przykładowych wyników badań laboratoryjnych zaliczenie na ocenę prezentowanie ścieżki diagnostycznej w wybranych sytuacjach klinicznych kładąc nacisk na dobro chorego zaliczenie na ocenę zachowanie tajemnicy lekarskiej zaliczenie na ocenę dążenie do poszerzania swojej wiedzy zaliczenie na ocenę zaliczenie na ocenę zaliczenie na ocenę Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności 0 udział w wykładach 15 udział w seminariach Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim 25 udział w ćwiczeniach 40 Σ 10 przygotowanie do ćwiczeń 10 przygotowanie do zaliczenia Samodzielna praca studenta 0 przygotowanie do egzaminu 20 Σ 60 Łącznia ilość godzin 2 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 0,75 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 0,5 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 0,75 Literatura Literatura podstawowa Badania laboratoryjne. Zakres norm i interpretacja. Kokot F. Hyla-Klekot L, Kokot S. PZWL, 2011. Literatura uzupełniająca 1. 2. 28. Nr EK LK3_dis_W 01 Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych 2013. Wyd. Medycyna Praktyczna Badania laboratoryjne w hematologii. B. Mariańska, J. Fabijańska-Mitek, J. Windyga. PZWL, 2011. Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 nie zna rodzajów materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasad pobierania materiąłu do badań zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiału do badań w stopniu dostatecznym zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiału do badań w stopniu zadowalającym bardzo dobrze zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasady pobierania materiału do badań nie zna podstaw zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej w stopniu dostatecznym zna i rozumie możliwości ograniczeń badań laboratoryjnych w stanach nagłych w stopniu dostatecznym zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej w stopniu zadowalającym zna i rozumie możliwościi ograniczeń badań laboratoryjnych w stanach nagłych w stopniu zadowalającym bardzo dobrze zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej LK3_dis_W teoretycznych i praktycznych diagnostyki laboratoryjnej 02 LK3_dis_W 03 nie zna i nie rozumie możliwościi ograniczeń badań laboratoryjnych w stanach nagłych LK3_dis_U 01 nie interpretuje badań laboratoryjnych, nie identyfikuje przyczyn odchyleń interpretuje badań laboratoryjnych, identyfikuje przyczyn odchyleń w stopniu dostatecznym interpretuje badania laboratoryjne i identyfikuje przyczyny odchyleń w stopniu zadowalającym nie kieruje się dobrem chorego, nie stawia na pierwszym miejscu dobra chorego nie przestrzega tajemnicy lekarskieji praw pacjenta kieruje się dobrem chorego stawiając je na pierwszym miejscu kieruje się dobrem chorego kieruje się dobrem chorego stawiając je na pierwszym stawiając je na pierwszym miejscu miejscu przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta nie posiada świadomości własnych ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania się nie posiada świadomości własnych ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania się posiada świadomość włąsnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się posiada świadomość włąsnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się LK3_dis_K 02 LK3_dis_K 03 LK3_dis_K 04 29. brdzpo dobrze zna i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w stanach nagłych bardzo dobrze interpretuje badania laboratoryjne i identyfikuje przyczyny odchyleń Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 5 Katedra i Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku Miejsce odbywania się zajęć po uzgodnieniu z prowadzącym zajęcia Miejsce i godziny konsultacji nie Materiały do zajęć 29.1 29.2 29.3 29.4 KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Nazwa modułu/przedmiotu Kod modułu/przedmiotu Przynależność do grupy przedmiotów Status modułu/przedmiotu Poziom kształcenia Forma studiów Profil kształcenia Język prowadzenia zajęć Kierunek lekarski Rok III Semestr V Diagnostyka laboratoryjna Dil Nauki kliniczne niezabiegowe Przedmiot obowiązkowy Jednolite magisterskie stacjonarne praktyczne polski 12. 13. Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu W: 0 S: 4/15 Ćw: 8/25 zaliczenie na ocenę 14. Jednostka realizująca moduł/przedmiot 15. Adres/telefon/strona internetowa 16. Kierownik jednostki Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) Katedra i Klinika Nefrologii, Endokrynologii i Chorób Przemiany Materii Katowice, ul. Francuska 20-24, tel.(32)2591401 www.nefro.slam.katowice.pl prof.dr hab.n.med.Andrzej Więcek 17. 18. 19. Nr 1. 2. 3. 20. Nr C1 C2 C3 Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) dr hab.n.med. Teresa Nieszporek [email protected] prof.dr hab.n med. Andrzej Więcek, dr hab.n.med Teresa Nieszporek, dr hab.med.Marcin Adamczak, dr n.med. Aureliusz Kolonko, dr hab. n.med. Grzegorz Piecha, dr n. med Beata Czerwieńska, dr n.med.Rafał Ficek, dr n. med. Henryk Karkoszka, dr n.med. Piotr Kuczera Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Opis wymagania Znajomość materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce chorób nerek, diagnostyce laboratoryjnej nadciśnienia tętniczego i chorób układu wewnątrzwydzielniczego (m.in. Badanie ogólne moczu z osadem, dobowa zbiórka moczu, hormonalne testy dynamiczne). Zasady wykonywania badań laboratoryjnych w chorobach nerek, nadciśnieniu tętniczym i endokrynopatiach ((m.in. Badanie ogólne moczu z osadem, dobowa zbiórka moczu, hormonalne testy dynamiczne) Znajomość celu wykonywania oraz interpretacja badań laboratoryjnych w poszczególnych chorobach nerek, nadciśnieniu tętniczym oraz chorobach układu wewnątrzwydzielniczego (badanie ogólne moczu, albuminuria, białko w dobowej zbiórce moczu, elektroforeza białek moczu, badanie osadu moczu, badanie wydalania elektrolitów z moczem, badanie czynników litogennych, badania hormonów. Badania biochemiczne krwi: oceniające czynność nerek, stężenie elektrolitów oraz wybrane testy dynamiczne w endokrynopatiach). Znajomość pojęcia błędu przedlaboratoryjnego i laboratoryjnego, znajomość warunków pobierania wybranych badań biochemicznych oraz sytuacji klinicznych, które je zmieniają w tym stany nagłe. Cele kształcenia Opis celu Poznanie rodzaju materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjnej oraz zasad wykonywania badań laboratoryjnych w chorobach nerek, nadcisnieniu tętniczym i chorobach układu wewnątrzwydzielniczego. Znajomość celu wykonywania oraz interpretacja badań laboratoryjnych w poszczególnych chorobach nerek, nadciśnieniu tętniczym oraz chorobach układu wewnątrzwydzielniczego. Znajomość pojęcia błędu przedlaboratoryjnego i laboratoryjnego, znajomość warunków pobierania wybranych badań biochemicznych oraz sytuacji klinicznych, które je zmieniają w tym stany nagłe. 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia wiedza Zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w LK3_Dil_W0 diagnostyce laboratoryjne oraz zasady pobierania materiałów C1 1 do badań. LK3_Dil_W0 Zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki C2 laboratoryjnej. 2 LK3_Dil_W0 Zna i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych C3 w stanach nagłych. 3 umiejętności Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu c1 E.W37. s1,s2; c1E.W38. c3, c4 c1 E.W39. LK3_Dil_U0 1 Potrafi pobierać materiał do badań wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej. kompetencje posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się. LK3_Dil_K0 1 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY C1 c1 E.U28. C1-C3 s1-s2; c1K.4 c4 Liczba godzin Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 Badania laboratoryjne w nadciśnieniu tętniczym Diagnostyka laboratoryjna kamicy nerkowej 1 1 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA 0 Liczba godzin 4 Liczba godzin Badanie ogólne moczu, przydatność badań diagnostycznych wykonywanych w moczu dobowym. Rodzaje materiałów biologinych i zasady ich pobierania do badań laboratoryjnych w chorobach nerek i nadciśnieniu tętniczym. Błędy przedlaboratoryjne i c1 laboratoryjne w diagnostyce chorób nerek. 2 Badania biochemiczne krwi w diagnostyce schorzeń nerek, ocena przesączania c2 kłębuszkowego. 2 Interpretacja badań biochemicznych krwi i moczu w diagnostyce zaburzeń gospodarki c3 wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej 2 Interpretacja badań biochemicznych i hormonalnych we wtórnych postaciach c4 nadciśnienia tętniczego. 2 Σ 8 23. Stosowane narzędzia dydaktyczne seminaria 1. ćwiczenia z wykorzystaniem dokumentacji medczynej (wyniki badań laboratoryjnych) 2. ćwiczenia z wykorzystaniem sprzętu laboratoryjnego i diagnostycznego 3. praca z książką i komputerem 4. 24. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Nr EK Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia udzielenie poprawnej odpowiedzi na 60% LK3_Dil_W0 test wyboru pytań. 1 udzielenie poprawnej odpowiedzi na 60% LK3_Dil_W0 test wyboru pytań. 2 udzielenie poprawnej odpowiedzi na 60% LK3_Dil_W0 test wyboru pytań. 3 poprawne objaśnienie pacjentowi zasady zaliczenie praktyczne (umiejętność pobrania materiału oddania moczu do badania ogólnego oraz biologicznego do badań i przeprowadzania zasad przeprowadzenia dobowej zbiórki LK3_Dil_U0 hormonalnych testów dynamicznych). moczu. Znajomość zasad przeprowadzania 1 hormonalnych testów dynamicznych. stosowanie odpowiednich metod LK3_Dil_K0 obserwcja studentów w trakcie zajęć, analiza postępów w nauce samokształcenia 1 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 0 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w seminariach 15 udział w ćwiczeniach Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ 26. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 0,5 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. 27.2. 1. 28. Nr EK 25 40 5 15 0 20 60 2 1 0,5 Literatura Literatura podstawowa wybrane rozdziały z Podręcznika Chorób Wewnętrznych-Interna Szczeklika 2013, wydawnictwo Medycyna praktyczna Literatura uzupełniająca Interpretacja badań laboratoryjnych, red.Jacques Wallach, wydawnictwo Medipage Formy oceny - szczegóły Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 nie zna rodzajów materiałów biologicznych wykorzystywanych w LK3_Dil_W0 diagnostyce 1 laboratoryjne oraz zasady pobierania materiałów do badań. nie zna podstaw LK3_Dil_W0 teoretycznych i praktycznych diagnostyki 2 laboratoryjnej. zna rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjne oraz zasady pobierania materiałów do badań w stopniu dostatecznym. Zna podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej w stopniu dostatecznym. zna dobrze rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjne oraz zasady pobierania materiałów do badań. Zna dobrze podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej. zna bardzo dobrze rodzaje materiałów biologicznych wykorzystywanych w diagnostyce laboratoryjne oraz zasady pobierania materiałów do badań. Nie zna i nie rozumie możliwości i ograniczenia LK3_Dil_W0 badań laboratoryjnych w 3 stanach nagłych. Zna i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w stanach nagłych w stopniu dostatecznym. Zna dobrze i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w stanach nagłych . Zna bardzo dobrze i rozumie możliwości i ograniczenia badań laboratoryjnych w stanach nagłych. Potrafi w stopniu dostatecznym pobierać materiał do badań wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej. Jest świadom własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się. Potrafi dobrze pobierać materiał do badań wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej. Potrafi bardzo dobrze pobierać materiał do badań wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej. Jest świadom własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się i potrafi je definiować . Jest świadom własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się, potrafi je definiować i stosować odpowiednie techniki samokształcenia . LK3_Dil_U0 1 Na ocenę 2 Nie potrafi pobierać materiał do badań wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej. LK3_Dil_K0 1 Nie posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się. 29. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie Zna bardzo dobrze podstawy teoretyczne i praktyczne diagnostyki laboratoryjnej. seminaryjnych ćwiczeniowych 29.1 Liczebność grup 29.2 Miejsce odbywania się zajęć 29.3 29.4 Miejsce i godziny konsultacji Materiały do zajęć 20 5 Katedra i Klinika Nefrologii, Endokrynologii i Chorób Przemiany Materii, Katowice, ul. Francuska 20-24 Katedra i Klinika Nefrologii, Endokrynologii i Chorób Przemiany Materii, Katowice, ul. Francuska 20-24, poniedziałki godzina 14:00-15:00 fartuch, obuwie KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Jan Baron, Katarzyna Gruszczyńska, Magdalena Machnikowska- Sokołowska, Joanna Machnik- Broncel, Małgorzata Korzekwa, Tomasz Lebda- Wyborny, Daniel Knap 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 2. Opis wymagania Znajomość podstaw fizycznych metod obrazowania RTG, TK, USG, MR Znajomość struktur anatomicznych poszczególnych okolic ciała Cele kształcenia Opis celu Student zna fizyczne podstawy metod obrazowania RTG, TK, USG, MR 20. Nr C1 C2 C3 C4 C5 21. Nazwa modułu/przedmiotu Diagnostyka obrazowa II Kod modułu/przedmiotu di2 Przynależność do grupy przedmiotów nauki kliniczne zabiegowe Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek Lekarski Rok III Semestr V,VI S: 5 Ćw: 20 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych W: 15 Forma zakończenia przedmiotu zaliczenie na ocenę Jednostka realizująca moduł/przedmiot Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej S.U.M. Adres/telefon/strona internetowa http://radiologiakatowice.sum.edu.pl Kierownik jednostki Dr hab. n. med. Jan Baron Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, Dr hab. n. med. Joanna Pilch- Kowalczyk nazwisko, email) Student zna zasady ochrony radiologicznej, potrafi oszacować negatywne skutki badania wynikające z narażenia pacjenta na promieniowanie jonizujące, pole elektromagnetyczne, środki kontrastowe Student zna i potrafi wskazać zmiany patologiczne przewodu pokarmowego Student zna i potrafi wskazać zmiany patologiczne wątroby i dróg żółciowych Student zna i potrafi wskazać zmiany patologiczne nerek i dróg moczowych Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK3_di2_W0 1 Student zna fizyczne podstawy metod obrazowania RTG, TK, USG, MR C1 c1-c5, w1-w5, s1-s3 F.W10 LK3_di2_W0 2 Student zna zasady ochrony radiologicznej, potrafi oszacować negatywne skutki badania wynikające z narażenia pacjenta na promieniowanie jonizujące,pole elektromagnetyczne, środki kontrastowe C2 w1-w7, s1-s3 B.W.8, B.W9 LK3_di2_W0 3 Student zna wskazać zmiany patologiczne przewodu pokarmowego, wątroby, dróg żółciowych, trzustki, śledziony, nerek i dróg moczowych C3- C5 w2-w7, s1-s3 F.W1, F.W10 C1-C2 w1-w7, s1-s3 B.U2, B.U.11 Student potrafi wskazać zmiany patologiczne przewodu pokarmowego, C3-C5 wątroby, dróg żółciowych, trzustki, śledziony, nerek i dróg moczowych w2-w7, s1-s3 E.U12 Wnioskuje o relacjach między strukturami anatomicznymi na podstawie badań obrazowych kompetencje C1-C5 w1-w7, s1-s3 A.U4, A.U5 LK3_di2_K01 Student posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność C1-C5 stałego kształcenia się c1-c5, w1-w7, s1-s2 K.04 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY umiejętności Student stosuje się do zasad ochrony radiologicznej, potrafi LK3_di2_U01 oszacować negatywne skutki badania wynikające z narażenia pacjenta na promieniowanie jonizujące. LK3_di2_U02 LK3_di2_U03 w1 w2 w3 w4 w5 w6 w7 Liczba godzin Wybór metod obrazowania w chorobach płuc. Klatka piersiowa- stany nagłe płuc i naczyń Przewlekłe i ostre zapalenie trzustki- diagnostyka radiologiczna.Rola TK w ocenie przedoperacyjnej guzów trzustki. 2 3 2 2 Zmiany śródmiąższowe płuc. Metody obrazowania dróg żółciowych. Postępy w diagnostyce wątroby. Diagnostyka tętniaka aorty brzusznej. Angio TK tętnic płucnych. MR serca i dużych naczyń. Diagnostyka zmian ogniskowych wątroby. Diagnostyka patologii gruczołu piersiowego. Koloskopia wirtualna. Diagnostyka urazu śledziony i patologii jelita cienkiego. 2 2 2 Σ 22.2. s1 s2 s3 Forma zajęć: SEMINARIA Promieniowanie RTG, powstawanie obrazu RTG. Ultrasonografia, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny- podstawy metody. Ochrona radiologiczna. Środki kontrastowe. Przewód pokarmowy. Metody obrazowania i wybrane patologie narządwe: wątroba, drogi żółciowe,trzustka i śledziona. Metody obrazowania i wybrane patologie narządwe: nerki i drogi moczowe. 15 Liczba godzin 2 2 1 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 Prezentacja poszczególnych pracowni i omawianie poznanych metod obrazowania. Anatomia radiologiczna w różnych metodach obrazowych. Przewód pokarmowy- anatomia Przewód pokarmowy- patologia Wątroba, drogi żółciowe, trzustka, śledziona Wątroba, drogi żółciowe, trzustka, śledziona Nerki, drogi moczowe Przestrzeń zaotrzewnowa 2 3 2 3 2 3 2 3 Σ 23. 5 Liczba godzin 20 24. Nr EK Stosowane narzędzia dydaktyczne Prezentacje multimedialneprzedstawiane na moniitorze komputerów , ewentualnie z użyciem rzurnika Stanowiska komputerowe do samodzielnej pracy Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia LK3_di2_W0 1 Ciągła ocena w czasie ćwiczeń- student zna fizyczne Pozytywnie zalicza poszczególne ćwiczenia i podstawy metod obrazowania RTG, TK, USG, MR nadrabia zaległości LK3_di2_W0 2 Ciągła ocena w czasie ćwiczeń- student zna zasady ochrony radiologicznej, potrafi oszacować negatywne skutki badania wynikające z narażenia pacjenta na promieniowanie jonizujące,pole elektromagnetyczne, środki kontrastowe Pozytywnie zalicza poszczególne ćwiczenia i nadrabia zaległości LK3_di2_W0 3 Ciągła ocena w czasie ćwiczeń- student potrafi wskazać zmiany patologiczne przewodu pokarmowego, wątroby, dróg żółciowych, trzustki, śledziony, nerek i dróg moczowych Pozytywnie zalicza poszczególne ćwiczenia i nadrabia zaległości 1. 2. Ciągła ocena w czasie ćwiczeń- student stosuje się do zasad ochrony radiologicznej, potrafi oszacować LK3_di2_U01 negatywne skutki badania wynikające z narażenia pacjenta na promieniowanie jonizujące. Pozytywnie zalicza poszczególne ćwiczenia i nadrabia zaległości Ciągła ocena w czasie ćwiczeń- student potrafi wskazać zmiany patologiczne przewodu LK3_di2_U02 pokarmowego, wątroby, dróg żółciowych, trzustki, śledziony, nerek i dróg moczowych Pozytywnie zalicza poszczególne ćwiczenia i nadrabia zaległości Ciągła ocena w czasie ćwiczeń- student wnioskuje o LK3_di2_U03 relacjach między strukturami anatomicznymi na podstawie badań obrazowych Ciągła ocena w czasie ćwiczeń- student posiada LK3_di2_K01 świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego kształcenia się 25. Pozytywnie zalicza poszczególne ćwiczenia i nadrabia zaległości Pozytywnie zalicza poszczególne ćwiczenia i nadrabia zaległości Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 15 Godziny kontaktowe z nauczycielem udział w seminariach 5 akademickim udział w ćwiczeniach 20 40 7 3 0 10 50 2 Σ przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Samodzielna praca studenta Σ 26. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 0,5 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 0,5 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. 2. 3. 27.2. 1. 28. Nr EK Literatura Literatura podstawowa "Radiologia" pod red. B.Pru2011szyńskiego, wyd II, PZWL, Warszawa 2003"Wprowadzenie do diagnostyki obrazowej" pod red.J.Barona, J.Pilch- Kowalczyk, S.U.M, 2012 "Anatomia radilogiczna RTG, TK, MR, USG, SC" B.Daniel, B.Pruszyński, PZWL, Warszawa 2005 Literatura uzupełniająca "Atlas obrazowy anatomii człowieka"J.Weir, P.H.Abrahams, Elsevier Urban &Partner, Wrocław 2005 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 Nie posiada wiedzy na temat fizycznych podstaw metod obrazowania RTG, TK, USG, MR Nie posiada wiedzy na temat zasad ochrony radiologicznej, potrafi oszacować negatywne skutki LK3_di2_W0 badania wynikające z narażenia 2 pacjenta na promieniowanie jonizujące,pole elektromagnetyczne, środki kontrastowe Nie potrafi wskazać zmian patologicznych przewodu LK3_di2_W0 pokarmowego, wątroby, dróg 3 żółciowych, trzustki, śledziony, nerek i dróg moczowych Student nie stosuje się do zasad ochrony radiologicznej, nie potrafi oszacować negatywne skutki LK3_di2_U01 badania wynikające z narażenia pacjenta na promieniowanie jonizujące. Student nie potrafi wskazać zmian patologicznych przewodu LK3_di2_U02 pokarmowego, wątroby, dróg żółciowych, trzustki, śledziony, nerek i dróg moczowych Nie wnioskuje o relacjach między LK3_di2_U03 strukturami anatomicznymi na podstawie badań obrazowych LK3_di2_W0 1 1 Posiada wiedzę dostateczną Posiada wiedzę w stopniu dobrym Posiada wiedzę w stopniu bardzo dobrym Posiada wiedzę dostateczną Posiada wiedzę w stopniu dobrym Posiada wiedzę w stopniu bardzo dobrym Posiada wiedzę dostateczną Posiada wiedzę w stopniu dobrym Posiada wiedzę w stopniu bardzo dobrym Stosuje w stopniu dostatecznym Stosuje w stopniu dobrym Stosuje w stopniu bardzo dobrym Potrafi w stopniu dostatecznym Potrafi w stopniu dobrym Potrafi w stopniu bardzo dobrym Wnioskuje w stopniu dostatecznym Wnioskuje w stopniu dobrym Wnioskuje w stopniu bardzo dobrym Student nie posiada świadomości LK3_di2_K01 własnych ograniczeń i umiejętność stałego kształcenia się 29. Posiada w stopniu dostatecznym Posiada w stopniu dobrym Posiada w stopniu bardzo dobrym Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20- 25 Liczebność grup ćwiczeniowych 5 Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej S.U.M., SP Miejsce odbywania się zajęć CSK Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej S.U.M., SP Miejsce i godziny konsultacji CSK zmienne obuwie, fartuch lekarski Materiały do zajęć 29.1 29.2 29.3 29.4 KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Nazwa modułu/przedmiotu FARMAKOLOGIA Z TOKSYKOLOGIĄ Kod modułu/przedmiotu fat Przynależność do grupy przedmiotów nauki przedkliniczne Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok III Semestr V, VI S:15 Ćw:70 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych W:50 egzamin testowy Forma zakończenia przedmiotu Katedra Farmakologii Jednostka realizująca moduł/przedmiot 15. Adres/telefon/strona internetowa 16. Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) 17. 40-752 Katowice ul. Medyków 18 ,32 2523902, [email protected] prof. dr hab. n. med. Bogusław Okopień dr n. med. Dariusz Belowski [email protected] dr n.med. Marcin Basiak [email protected] prof. dr hab. n. med.Bogusław Okopień, prof.dr hab. n.med. Ewa Obuchowicz, prof.dr hab.n.med. Robert Krysiak, dr hab.n.med. Krzysztof Łabuzek, dr hab.n.med. Małgorzata Huzarska, dr hab.n.med. Bożena Gabryel, dr.n.med. Marcin Basiak, dr n.med. Dariusz Belowski, Dr n.med. Witold Szkróbka, dr n.med. Łukasz Bułdak, dr.n.med. Grzegorz Machnik, dr.n.med. Anna Pudełko, dr.n.med. Anna Bielecka, mgr Marta Plato 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 2. 3. 4. 5. Opis wymagania podstawowa wiedza podstawowa wiedza podstawowa wiedza podstawowa wiedza podstawowa wiedza na na na na na poziomie poziomie poziomie poziomie poziomie studiów studiów studiów studiów studiów medycznych medycznych medycznych medycznych medycznych z zakresu biologii ogólnej z zakresu anatomii z zakresu fizjologii z zakresu biochemii z zakresu chemii ogólnej 20. Nr C1 C2 C3 21. Cele kształcenia Opis celu umiejętność charakterystyki poszczególnych grup środków leczniczych umiejętność prowadzenia prawidłowej farmakoterapii wykorzystanie zdobytych wiadomości w praktyce lekarskiej Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu C1,C2,C3 w2-w8,w10w25, s2s15,c3c9,c11-c26 C.W34. zna główne mechanizmy działania leków oraz ich przemiany w ustroju zależne od wieku; C1,C2,C3 w1-w8,w10w25, s1s15, c1-c9, c11-c26 C.W35. określa wpływ procesów chorobowych na metabolizm i eliminację leków; C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.W36. C1,C2,C3 w2-w8, w10-w25, s2-s15, c3c9, c11-c26 C.W37. C1,C2,C3 w2-w8,w10w25, s2s15,c3c9,c11-c26 C.W38. C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.W39. C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.W40. C1,C2,C3 w1, c1-2, s1, w17-18, s14, c18-19 C.W41. C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.W42. C1,C2,C3 w1-2, w7-8 c1-3, c8-9 s1, s2, s6 C.W43. C1,C2,C3 w1-2, w7-8 c1-3, c8-9 s1, s2, s6 C.W44. C1,C2,C3 w1-2, w7-8 c1-3, c8-9 s1, s2, s6 C.W45. C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.U13. Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza LK3_fat_W0 1 LK3_fat_W0 2 LK3_fat_W0 3 LK3_fat_W0 4 LK3_fat_W0 5 LK3_fat_W0 6 LK3_fat_W0 7 LK3_fat_W0 8 LK3_fat_W0 9 LK3_fat_W1 0 LK3_fat_W1 1 LK3_fat_W1 2 charakteryzuje poszczególne grupy środków leczniczych; zna podstawowe zasady farmakoterapii; zna ważniejsze działania niepożądane leków, w tym wynikające z ich interakcji; rozumie problem lekooporności, w tym lekooporności wielolekowej; zna wskazania do badań genetycznych przeprowadzanych w celu indywidualizacji farmakoterapii; zna podstawowe kierunki rozwoju terapii, w szczególności możliwości terapii komórkowej oraz terapii genowej i celowanej w określonych chorobach zna podstawowe pojęcia z zakresu toksykologii ogólnej; zna grupy leków, których nadużywanie może prowadzić do zatruć; zna objawy najczęściej występujących ostrych zatruć, w tym alkoholami, narkotykami i innymi substancjami psychoaktywnymi, metalami ciężkimi oraz wybranymi grupami leków; zna podstawowe zasady postępowania diagnostycznego i tarapeutycznego w zatruciach. umiejętności LK3_fat_U01 wykonuje proste obliczenia farmakokinetyczne dobiera leki w odpowiednich dawkach w celu korygowania LK3_fat_U02 zjawisk patologicznych w ustroju i w poszczególnych narządach C1,C2,C3 w2-w8,w10w25, s2s15,c3c9,c11-c26 C.U14. C1,C2,C3 w3-4, s3-4, c4-5 C.U15. LK3_fat_U03 projektuje schemat racjonalnej chemioterapii zakażeń, empirycznej i celowanej LK3_fat_U04 poprawnie przygotowuje zapisy wszystkich form recepturowych C1,C2,C3 substancji leczniczych w9, c10 C.U16. LK3_fat_U05 posługuje się informatorami farmaceutycznymi i bazami danych C1,C2,C3 o produktach leczniczych w2-25, s215,c3-26 C.U17. szacuje niebezpieczeństwo toksykologiczne w określonych LK3_fat_U06 grupach wiekowych oraz w stanach niewydolności wątroby i nerek, a także zapobiega zatruciom lekami C1,C2,C3 w2-25, s215,c3-26 C.U18. LK3_fat_U07 interpretuje wyniki badań toksykologicznych C1,C2,C3 w1, c1-2, s1 C.U19. C1,C2,C3 w1-25 s115,c1-26 kompetencje LK3_fat_K01 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 w3 w4 w5 w6 w7 w8 w9 w10 w11 w12 w13 w14 w15 w16 w17 w18 w19 w20 w21 w22 w23 w24 w25 K.4 Liczba godzin Podstawy farmakologii ogólnej i toksykologii Leki przeciwbólowe Antybiotyki cz1 Antybiotyki cz2 Leki układu wegetatywnego cz1 Leki układu wegetatywnego cz2 Leki psychotropowe cz1 Leki psychotropowe cz2 Receptura Leki hipotensyjne Leki w chorobie niedokrwiennej serca Leki antyarytmiczne Leki stosowane w ch. Parkinsona, Alzheimera oraz padaczce Leki stosowane w chorobach układu pokarmowego Leki stosowane w chorobach układu oddechowego Leki stosowane w chorobach układu krwiotwórczego Leki przeciwnowotworowe Leki przeciwcukrzycowe Leki hipolipemizujące Hormony płciowe i leki przeciwhormonalne Glikokortykosterydy i antagoniści kortykosterydów Leki stosowane w chorobach tarczycy Anestetyki Leki pochodzenia naturalnego Szczepionki, witaminy, biopierwiastki 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA 50 Liczba godzin s1 s2 s3 s4 s5 s6 s7 s8 s9 s10 s11 s12 s13 s14 s15 Podstawy farmakologii ogólnej i toksykologii Leki przeciwbólowe Antybiotykoterapia cz1 Antybiotykoterapia cz2 Leki układu wegetatywnego Leki psychotropowe Leki przeciwnadciśnieniowe Leki stosowane w chorobie wieńcowej Leki antyarytmiczne Leki stosowane w leczeniu ch Parkinsona, Alzheimera, padaczki Leki układu pokarmowego Leki układu oddechowego Leki w chorobach układu krwiotwórczego Leki przeciwcukrzycowe, hipolipemizujące, w leczeniu otyłości Gospodarka hormonalna 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 Podstawy farmakologii ogólnej cz.1. definicja leku, postacie leków, właściwości leków, rodzaje reakcji organizmu na działanie leków, mechanizmy działania leków (komórkowe i molekularne) Podstawy farmakologii ogólnej cz.2. czynniki wpływające na działanie leków, drogi podawania leków, dawkowanie leków, działania niepożądane i toksyczne, interakcje lekowe, losy leków w organizmie - podstawy farmakokinetyki (uwalnianie, wchłanianie, dystrybucja, metabolizm, wydalanie) Opioidowe leki przeciwbólowe Mechanizmy działania, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy niepożądane, postacie recepturowe. Morfina i pochodne, pochodne morfinanu, pochodne piperydyny, fentanyl i pochodne, pochodne difenyloheptanonu, difenyloizopentanolu, benzomorfanu, fenantrenu, nalorfina, lewalorfan, nalokson, naltrekson. Niesteroidowe leki przeciwzapalne Mechanizmy działania, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy niepożądane, postacie recepturowe. Kwas salicylowy i pochodne, pochodne p-aminofenolu, pirazolonu, pirazolidyny, pochodne kwasu arylooctowego, arylopropionowego, pirazolony, oksykamy, kwasy fenamowe, nabumeton, nimesulid, diacereina, sole złota, chlorochina, sulfasalazyna, kolchicyna, Glikokortykosterydy Antybiotyki cz. 1 Mechanizmy działania, spektrum przeciwbakteryjne, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy niepożądane, postacie recepturowe. antybiotyki beta-laktamowe, aminoglikozydy, makrolidy, tetracykliny, linkozamidy, glikopeptydy, polimyksyny, nowe antybiotyki. Antybiotyki cz.2 Mechanizmy działania, spektrum przeciwbakteryjne, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy niepożądane, postacie recepturowe. fluorochinolony, sulfonamidy, sulfony, pochodne nitroimidazolu, pochadne nitrofuranu, leki przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne, przeciwgruźlicze, środki odkażające i antyseptyczne. Leki układu wegetatywnego cz.1. Leki układu cholinergicznego (cholinomimetyki, cholinolityki), katecholaminy Mechanizmy działania, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy niepożądane, postacie recepturowe. Leki układu wegetatywnego cz.2. Leki układu adrenergicznego: adrenomimetyki, adrenolityki, leki sympatykolityczne Mechanizmy działania, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy niepożądane, postacie recepturowe. 15 Liczba godzin 3 3 3 3 3 2 3 c8 c9 Leki psychotropowe cz.1 Leki neuroleptyczne – pochodne fenotiazyny, pochodne tioksantenu, butyrofenonu, difenylobutylopiperydyny, benzamidu, indolu, neuroleptyki atypowe. Leki anksjolityczne – benzodiazepiny, selektywni agoniści receptorów benzodiazepinowych, agoniści receptorów serotoninergicznych. Mechanizmy działania, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy niepożądane, postacie recepturowe. Leki psychotropowe cz.2 Leki przeciwdepresyjne – trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, inhibitory monoaminooksydazy, selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, sole litu Leki uspokajające i nasenne – sole bromu, pochodne kwasu barbiturowego, karbaminiany, pochodne piperydyny, chinazolonu, karbinolu, tiazolu, benzodiazepiny, nowe leki nasenne. Leki nootropowe i prokognitywne Mechanizmy działania, zastosowanie kliniczne, przeciwwskazania, objawy niepożądane, postacie recepturowe. 3 3 c10 Receptura 2 c11 Leki hipotensyjne: inhibitory konwertazy angiotensyny, leki blokujące receptory dla angiotensyny II, leki blokujące kanały wapniowe, leki alfa-adrenolityczne, leki beta-adrenolityczne, leki hamujące aktywność układu współczulnego, leki moczopędne, leki o ośrodkowym mechanizmie działanie, leki rozszrzające tętniczki, nowe leki hipotensyjne 3 c12 c13 c14 c15 c16 Leki stosowane w leczeniu choroby niedokrwiennej serca oraz ostrych zespołów wieńcowych: azotany, molsidomina, leki beta-adrenolityczne, inhibitory konwertazy angiotensyny, leki o działaniu metabolicznym, leki blokujące kanały wapniowe, statyny, leki przeciwagregacyjne, leki fibrynolityczne, aminy katecholowe Glikozydy nasercowe, leki antyarytmiczne (podział wg. Vaughena-Williamsa), leki moczopędne (tiazydy i tiazydopochodne, diuretyki pętlowe, diuretyki oszczędzające patas, diuretyki osmotyczne, inhibitory anhydrazy węglanowej) Leki stosowane w leczeniu parkinsonizmu (leki zwiększające stężenie dopaminy, leki cholinolityczne), leki przeciwpadaczkowe (pochodne kwasu walproinowego, pochodne iminostilbenu, barbiturany, benzodiazepiny, pochodne difenylohydantoiny, pochodne kwasu bursztynowego, pochodne mocznika, blokery kanałów wapniowych, glikokortykosterydy, nowe leki przeciwpadaczkowe), leki stosowane w leczeniu choroby Alzheimera (leki nootropowe, memantyna, inhibitory cholinoesterazy) Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego: leki hamujące wydzielanie soku żołądkowego (inhibitory pompy protonowej, leki przeciwhistaminowe, leki cholinolityczne, pochodne prostaglandyn, środki zobojętniające, środko osłaniające), leki przeczyszczające i zapierające, leki przeciwwymiotne, leki prokinetyczne, leki hepatoprotekcyjne, leki żółciotwórcze i żółciopędne, kwasy żółciowe, enzymy trzustkowe, leki przeciwrobacze Leki stosowane w chorobach układu oddechowego: leki wykrztuśne i sekretolityczne, leki przecikaszlowe, leki beta-adrenomimetyczne, leki cholinolityczne, metyloksantyny, glikokortykosterydy, leki antyleukotrienowe, leki hamujące uwalnianie mediatorów zapalenia, leki przeciwhistaminowe. 3 3 3 3 3 c17 : Leki stosowane w chorobach układu krwiotwórczego: czynniki wzrostowe, czynniki immunomodulujące, preparaty żelaza. Leki stosowane w zaburzeniach krzepnięcia: doustne leki przeciwzakrzepowe, leki przeciwpłytkowe, leki defibrynujące, leki hamujące krzepnięcie krwi, leki hamujące fibrynolizę, nowe leki przeciwkrzepliwe. Preparaty krwi i leki krwiopochodne, preparaty krwiozastępcze. 3 c18 Leki przeciwnowotworowe: leki alkilujące, antymetabolity, pochodne kamptoteryny, antybiotyki, alkaloidy, pochodne podofilotoksyny, taksoidy. Nowe leki przecinowotworowe 3 c19 Leki przeciwcukrzycowe: insuliny, pochodne sulfonylomocznika, biguanidy, glinidy, glitazony, inhibitory alfa-glukozydazy, nowe leki przeciwcukrzycowe 3 c20 Leki hipolipemiczne: statyny, fibraty, żywice jonowymienne, nowe leki hipolipemizujące. Leki stosowane w leczeniu osteopatii: sole wapnia i fluoru, witamina D, parathormon, kalcytonina, bisfosfoniany, renalinian strontu. Leki stosowane w leczeniu otyłości: leki ośrodkowe, leki działające na metabolizm tkanki tłuszczowej, leki działające na przewód pokarmowy 3 c21 Hormony płciowe i leki przeciwhormonalne: androgeny, antyandrogeny, estrogeny, gestageny, selektywne modulatory receptora estrogenowego. Leki antykoncepcyjne. 2 c22 Glikokortykosterydy. Antagoniści kortykosterydów 2 c23 Hormony tarczycy, leki przeciwtarczycowe: tioamidy, jod. Inne leki hormonalne 2 c24 c25 c26 Anestetyki: wziewne środki znieczulające ogólnie, środki znieczulające ogólnie do stosowania dożylnego. Leki znieczulające miejscowo: estry, amidy, inne leki znieczulenia miejscowego. Środki zwiotczające: środki niedepolaryzujące, środki depolaryzujące, środki o działaniu presynaptycznym, środki zmniejszające napięcie mięśni szkieletowych Leki pochodzenia naturalnego 1. 2. 3. 4. 24. Nr EK 2 Szczepionki. Witaminy i biopierwiastki. 2 Σ 23. 2 70 Stosowane narzędzia dydaktyczne Wykład konwencjonalny Prelekcje Ćwiczenia teoretyczne z wykorzystaniem sprzętu audiowizualnego Praca z książką Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia LK3_fat_W0 1 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_W0 2 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_W0 3 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_W0 4 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_W0 5 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_W0 6 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_W0 7 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_W0 8 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_W0 9 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej wykazanie się podstawową wiedzą dotyczącą tematu seminarium wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej LK3_fat_W1 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja 0 wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu odpowiedzi ustnej wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu odpowiedzi ustnej wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu odpowiedzi ustnej wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu odpowiedzi ustnej wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu odpowiedzi ustnej LK3_fat_W1 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja 1 wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej LK3_fat_W1 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja 2 wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej LK3_fat_U01 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_U02 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_U03 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja lub lub lub lub lub wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej LK3_fat_U04 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej LK3_fat_U05 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_U06 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja LK3_fat_U07 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej LK3_fat_K01 Testy zamknięte i otwarte, dyskusja wykazanie się podstawowymi wiadomościami dotyczącymi tematu seminarium w formie testu lub odpowiedzi ustnej 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w wykładach udział w seminariach udział w ćwiczeniach Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot 26. 27. 27.1. 1. 2. 3. 27.2. 1. 2. 28. Nr EK LK3_fat_W0 1 50 15 70 135 115 50 30 195 330 11 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 3 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 2 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 6 Literatura Literatura podstawowa Farmakologia. Ryszard Korbut, Rafał Olszanecki, Paweł Wołkow, Jacek Jawień, PZWL 2012 Farmakologia dla studentów i absolwentów kierunków medycznych. Ewa Obuchowicz, Andrzej Małecki, Krystyna Kmieciak-Kołada, Bogusław Okopień, Medkar 2011 Mutschler Farmakologia i toksykologia. Podręcznik.E. Mutschler, G. Gesslinger, H.K. Kroemer, P. Ruth, M. Schäfer-Korting. Elsevier 2013 Literatura uzupełniająca Farmakologia Goodmana & Gilmana, Tom 1 i 2. Czelej 2010 Farmakologia - podstawy farmakoterapii tom 1-2. Wojciech Kostowski, Zbigniew S. Herman. PZWL 2004 i nowsze Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 student nie potrafi opisać poszczególnych grup środków leczniczych student tylko w niewielkim zakresie opisujeposzczególne grupy środków leczniczych student zna podstawy dotyczące poszczególnych grup środków leczniczych student zna i potrafi opisać poszczególne grupy środków leczniczych student nie umie opisać mechanizmów działania leków oraz ich przemian w ustroju student nie zna i nie rozumie wpływu procesów chorobowych na metabolizm i eliminacje leków student umie opisać w niewielkim zakresie mechanizmy działania leków oraz ich przemian w ustroju student zna i rozumie w niewielkim stopniu wpływ procesów chorobowych na metabolizm i eliminacje leków student nie zna podstawowych zasad farmakoterapii student w niewielkim stopniu zna podstawowe zasady farmakoterapii student nie zna ważnych działań niepożądanych leków i ich interakcji student tylko w niewielkim zakresie zna ważne działania niepożądane leków i ich interakcje LK3_fat_W0 6 student nie potrafi omówić problemów lekooporności LK3_fat_W0 7 student nie zna wskazań do badań farmakogenetycznych student potrafi w niewielkim zakresie omówić problemy lekooporności student w niewielkim stopniu zna wskazania do badań farmakogenetycznych student potrafi w niewielkim zakresie opisać podstawowe kierunki rozwoju nowoczesnej farmakoterapii student zna w podstawowym zakresie ważne działania niepożądane leków i ich interakcje student potrafi w podstawowym zakresie omówić problemy lekooporności student potrafi w podstawowym zakresie opisać wskazania do badań farmakogenetycznych studnent potrafi w podstawowym zakresie opisac podstawowe kierunki rozwoju nowoczesnej farmakoterapii student potrafi omówić student potrafi omówić wszystkie podstawowe zagadnienia zagadnienia dotyczące pojęć z pojęć z zakresu toksykologii zakresu toksykologii ogólnej ogólnej LK3_fat_W0 2 LK3_fat_W0 3 LK3_fat_W0 4 LK3_fat_W0 5 LK3_fat_W0 8 student nie potrafi opisać podstawowcych kierunków rozwoju nowoczesnej farmakoterapii LK3_fat_W0 9 student nie charakteryzuje podstawowych pojęć z zakresu toksykologii ogólnej student potrafi omówić nieliczne zagadnienia dotyczące pojęć z zakresu toksykologii ogólnej student nie potrafi opisać podstawowych grup leków najczęściej nadużywanych student w niewielkim stopniu potrafi opisać podstawowe grupy leków najczęściej nadużywanych LK3_fat_W1 0 LK3_fat_W1 1 LK3_fat_W1 2 LK3_fat_U01 LK3_fat_U02 LK3_fat_U03 student umie opisać w podstawowym zakresie mechanizmy działania leków oraz ich przemian w ustroju student zna i rozumie w podstawowym zakresie wpływ procesów chorobowych na metabolizm i eliminacje leków student zna w podstawowym zakresie zasady farmakoterapii student umie opisać wszystkie podstawowe mechanizmy działania leków oraz ich przemian w ustroju student zna i potrafi omówić wszystkie ważne działania niepożądane leków i ich interakcje student w stopniu zadowalającym potrafi opisać podstawowe grupy leków najczęściej nadużywanych student nie zna objawów student w niewielkim student zna podstawowe najczęściej występujących stopniu zna objawy objawy najczęściej ostrych zatruć lekowych najczęściej występujących występujących ostrych ostrych zatruć lekowych zatruć lekowych student nie zna student zna tylko w student zna podstawowe podstawowych zasad niewielkim zasady zasady postepowania w postepowania w postepowania w zatruciach zatruciach zatruciach student nie potrafi wykonywać prostych obliczeń farmakokinetycznych student nie potrafi dobierać adekwatnych dawek leków w celu korygowania zjawisk patologicznych ustroju student nie potrafi ustalić racjonalnej chemioterapii zakażeń student zna w niewielkim zakresie potrafi wykonywać proste obliczenia farmakokinetyczne student w niewielkim stopniu potrafi dobierać adekwatne dawki leków w celu korygowania zjawisk patologicznych ustroju student zna w podstawowym zakresie i potrafi wykonywać proste obliczenia farmakokinetyczne student w stopniu podstawowym potrafi potrafi dobierać adekwatne dawki leków w celu korygowania zjawisk patologicznych ustroju student w niewielkim stopniu potrafi ustalić racjonalną chemioterapię zakażeń student w stopniu podstawowym potrafi ustalić racjonalną chemioterapię zakażeń student bez problemu potrawi opisać wszystkie wpływy procesów chorobowych na metabolizm i eliminacje leków student zna i potrafi opisać zasady farmakoterapii student zna i potrafi omówić wszystkie problemy lekooporności student zna i potrafi omówić wskazania do badań farmakogenetycznych student potrafi opisać i omówić podstawowe kierunki rozwoju nowoczesnej farmakoterapii student potrafi opisać podstawowe grupy leków najczęściej nadużywanych student potrafi dokładnie opisać i omówić objawy najczęściej występujących ostrych zatruć lekowych student potrafi dokładnie opisać zasady postepowania w zatruciach student zna dokładnie i potrafi wykonywać proste obliczenia farmakokinetyczne student samodzielnie potrafi dobierać adekwatne dawki leków w celu korygowania zjawisk patologicznych ustroju student samodzielnie potrafi ustalić racjonalną chemioterapię zakażeń LK3_fat_U04 LK3_fat_U05 LK3_fat_U06 LK3_fat_U07 LK3_fat_K01 29. student nie potrafi przygotować zapisów form recepturowych substancji leczniczych student nie potrafi posługiwać się bazami danych i środkami informacyjnymi o produktach leczniczych student w niewielkim stopniu potrafi przygotować zapisy form recepturowych substancji leczniczych student w niewielkim stopniu potrafi posługiwać się bazami danych i środkami informacyjnymi o produktach leczniczych student nie potrafi oszacować niebezpieczeństwa toksykologicznego w określonych stanach niewydolności narządowej student w niewielkim stopniu potrafi oszacować niebezpieczeństwo toksykologiczne w określonych stanach niewydolności narządowe student nie potrafi zinterpretować wyników badań toksykologicznych student w niewielkim stopniu potrafi zinterpretować wyniki badań toksykologicznych student posiada w niewielkim stopniu świadomość własnych ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania się student nie posiada świadomości własnycch ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania się student w stopniu podstawowym potrafi przygotować zapisy form recepturowych substancji leczniczych student w stopniu podstawowym potrafi posługiwać się bazami danych i środkami informacyjnymi o produktach leczniczych student w stopniu podstawowym potrafi oszacować niebezpieczeństwo toksykologiczne w określonych stanach niewydolności narządowe student potrafi zinterpretować wyniki badań toksykologicznych student samodzielnie potrafi przygotować zapisy form recepturowych substancji leczniczych student posiada w podstawowym świadomość własnych ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania sięi student posiada w szerokim zakresie świadomość własnych ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania sięi student samodzielnie potrafi posługiwać się bazami danych i środkami informacyjnymi o produktach leczniczych student samodzielnie potrafi oszacować niebezpieczeństwo toksykologiczne w określonych stanach niewydolności narządowe student samodzielnie potrafi zinterpretować wyniki badań toksykologicznych Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych ćwiczeniowych 29.1 Liczebność grup 29.2 Miejsce odbywania się zajęć 29.3 Miejsce i godziny konsultacji 29.4 Materiały do zajęć 20 10 Sala wykładowa, sale seminaryjne i ćwiczeniowe Katedry Farmakologii Katedra Farmakologiii w godz.ustalonych przez pracowników dydaktycznych KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Nazwa modułu/przedmiotu Mikrobiologia Kod modułu/przedmiotu mil Przynależność do grupy przedmiotów nauki przedkliniczne Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok III Semestr VI W: 15h S: 15h Ćw: 30h Ilość realizowanych godzin dydaktycznych egzamin Forma zakończenia przedmiotu Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Jednostka realizująca moduł/przedmiot 15. Adres/telefon/strona internetowa ul. Medyków 18, 40-752 Katowice / 32 20 88 550; 32 25 26 075 / mikrobiologialekarska.sum.edu.pl 16. Kierownik jednostki prof. dr hab. n. med. Gayane Martirosian Osoba odpowidzialna za prowadzenie prof.dr hab. n. med. Gayane Martirosian przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, [email protected] email) 17. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 18. Prof. dr hab. n. med. Gayane Martirosian [email protected] Dr hab. n. med. Alicja Ekiel [email protected] Dr n. biol. Halina Radosz-Komoniewska [email protected] Dr n. med. Piotr Kłuciński [email protected] Dr n. med. Małgorzata Romanik [email protected] Mgr Dominka Rady [email protected] Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji 19. Nr Opis wymagania 1. znajomość podstaw biologii 2. znajomość podstaw fizjologii 3. znajomość podstaw immunologii 4. znajomość podstaw biochemii Cele kształcenia 20. Nr C1 zna podstawy morfologii, fizjologii, genetyki mikroorganizmów Opis celu C2 klasyfikuje drobnoustroje w odniesieniu do ich patogenności oraz przynależności do flory fizjologicznej C3 zna i potrafi dobrać oraz pobrać od pacjenta właściwy materiał diagnostyczny na podstawie objawów klinicznych; potrafi odpowiednio zabezpieczyć i przesłać pobrany materiał C4 zna i umie wykorzystywać w praktyce klinicznej medody diagnostyki mikrobiologicznej; potrafi interpretować wyniki badań mikrobiologicznych C6 na żródła, drogi przenoszenia czynników zakaźnych, objawy kliniczne i umie wdrożyć właściwe postepowanie terapeutyczne i profilaktyczne zna i rozumie podstawy lekooporności w tym oporności wielolekowej, posiada umiejętność zastosowania odpowiedniej, celowanej i empirycznej terapii C7 zna i umie zastosować zasady aseptyki i antyseptyki, zna podstawy sterylizacji i dezynfekcji C8 zna i umie zdiagnozować zakażenia związane z opieką zdrowotną oraz wdrożyć właściwe procedury zwalczania i zapobiegania C5 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu C1, C6 w2,4;s3,4, 6,10; c3,4,6,10 C.W11 wiedza LK3_mil_W 01 zna genetyczne mechanizmy nabywania lekooporności przez drobnoustroje LK3_mil_W 02 klasyfikuje drobnoustroje, z uwzględnieniem chorobotwórczych i C2 należących do flory fizjologicznej w1,2; s39,11-14; C.W12 c3-9,11-14 LK3_mil_W 03 zna epidemiologię zakażeń wirusami, bakteriami i grzybami oraz zarażeń pasożytami, z uwzględnieniem geograficznego zasięgu C5 ich występowania w1,5,6,7; s3-9,1114; c39,11-14 C.W13 LK3_mil_W 04 LK3_mil_W 05 LK3_mil_W 06 LK3_mil_W 07 LK3_mil_W 08 LK3_mil_W 09 LK3_mil_W 010 zna wpływ biotycznych (wirusy, bakterie) czynników środowiska na organizm człowieka i populację ludzi oraz drogi ich wnikania do organizmu człowieka; opisuje konsekwencje narażenia organizmu człowieka na różne czynniki biologiczne oraz zasady profilaktyki zna inwazyjne dla człowieka formy lub stadia rozwojowe wybranych pasożytniczych grzybów, pierwotniaków, helmintów i stawonogów, z uwzględnieniem geograficznego zasięgu ich występowania; omawia zasadę funkcjonowania układu pasożyt – żywiciel oraz zna podstawowe objawy chorobowe wywoływane przez pasożyty zna i rozumie podstawy diagnostyki mikrobiologicznej i parazytologicznej; zna podstawy dezynfekcji, sterylizacji i postępowania aseptycznego C2, C5, C8 w1,3,5,6,7 ; s3-9,11C.W14 14; c39,11-14 C1, C5 w1,2; s9,13,14; c9,13,14 C1, C2, C5 w1,2;s13,1 C.W16 4; c13,14 C3, C4 s1,3C.W18 14,c1,3-15 C7 w6; s2; c2 charakteryzuje poszczególne grupy środków leczniczych C5, C6 rozumie problem lekooporności, w tym lekooporności wielolekowej C6 w4,5; s10,c10 w4;s36,10; c312 C.W15 C.W19 C.W34 C.W39 umiejetności w1,3,6; ocenia zagrożenia środowiskowe oraz posługuje się C2, C3, C5, s1-9,11LK3_mil_U0 podstawowymi metodami pozwalającymi na wykrycie obecności 1 14;c1C7 czynników szkodliwych (biologicznych) w biosferze 9,11-14 rozpoznaje najczęściej spotykane pasożyty człowieka na C.U6 LK3_mil_U0 podstawie ich budowy, cykli życiowych oraz objawów 2 C1, C5 w1,2; s13,14; c13,14 C.U7 LK3_mil_U0 posługuje się reakcją antygen – przeciwciało w aktualnych 3 modyfikacjach i technikach dla diagnostyki chorób zakaźnych C4 s1,3-14, c1,3-14 C.U8 LK3_mil_U0 przygotowuje preparat i rozpoznaje patogeny pod mikroskopem C4 4 s1,3-9, 13,14; c1,3-9, 13,14 C.U9 LK3_mil_U0 interpretuje wyniki badań mikrobiologicznych 5 s3-14; c314 C.U10 chorobowych C4 powiązuje obrazy uszkodzeń tkankowych i narządowych z w1,3; s39,11C.U11 14,c39,11-14 w1,2,3;s39,11C.U12 14;c39,11-14 LK3_mil_U0 objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń 6 C3, C4 LK3_mil_U0 analizuje zjawiska odczynowe, obronne i przystosowawcze oraz 7 zaburzenia regulacji wywoływane przez czynnik etiologiczny C1, C2 LK3_mil_U0 projektuje schemat racjonalnej chemioterapii zakażeń, 8 empirycznej i celowanej C5, C6, C8 w4,5;s314; c3-14 C.U15 C4 s1-14, c114 K.3 s1-14,c114 K.4 laboratoryjnych kompetencje LK3_mil_K0 rozumie i uznaje konieczność przestrzegania tajemnicy 1 lekarskiej i praw pacjenta LK3_mil_K0 posiada świadomość własnych ograniczeń i konieczności stałego C1-8 2 dokształcania się 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 w3 w4 w5 w6 w7 Liczba godzin 2 Rola zakażeń bakteryjnych, wirusowych, grzybiczych i pasożytniczych w patologii człowieka. Nomenklatura drobnoustrojów. Interakcje makroorganizm – mikroorganizm. Flora fizjologiczna człowieka. Fizjologia i genetyka drobnoustrojów. 2 2 2 Czynniki zjadliwości bakterii i podstawy profilaktyki zakażeń bakteryjnych. Chemioterapia zakażeń bakteryjnych, grzybiczych i pasożytniczych. Lekooporność bakterii. Budowa, klasyfikacja i chorobotwórczość wirusów. Podstawy profilaktyki i terapii zakażeń wirusowych. Zakażenia związane z opieką zdrowotną (zakażenia szpitalne), profilaktyka i zwalczanie tych zakażeń. 2 2 3 Czynniki etiologiczne chorób odzwierzęcych. Bakterie beztlenowe. Σ 22.2. s1 s2 s3 s4 s5 s6 s7 s8 s9 s10 s11 Forma zajęć: SEMINARIA Materiały kliniczne do badan mikrobiologicznych Zasady pobierania i przesyłania materiałów pobranych od chorego. Metody badań. Metody hodowli bakterii. Sterylizacja i dezynfekcja Definicje. Charakterystyka i zastosowanie metod sterylizacji i dezynfekcji. Kontrole urzadzeń wyjaławiajacych. Higiena i dezynfekcja w jednostkach służby zdrowia. Gronkowce. Czynniki determinujące chorobotwórczość. Epidemiologia i klinika zakażeń wywoływanych przez gronkowce. Mechanizmy oporności gronkowców na antybiotyki (produkcja beta-laktamaz, meticylinooporność, MLSB) oporność na glikopeptydy i inne antybiotyki. Diagnostyka laboratoryjna zakażeń gronkowcowych. Paciorkowce (rodzaj Streptococcus i Enterococcus) Ogólna charakterystyka, podział, czynniki determinujące chorobotwórczość paciorkowców. Zakażenia wywoływane przez paciorkowce oraz diagnostyka laboratoryjna. Problem lekoopornosci paciorkowców. Profilaktyka zakażeń. Charakterystyka bakterii z rodzaju Mycobacterium, Corynebacterium, Listeria i Erysipelotrix. Udział wymienionych bakterii w zakażeniach człowieka. Diagnostyka zakażeń i oznaczanie lekooporności. Lekooporność bakterii z rodzaju Mycobacterium. Zakażenia układu oddechowego Ogólna charakterystyka i podział Gram-ujemnych pałeczek fermentujących z rodziny Enterobacteriaceae i niefermentujących. Chorobotwórczość pałeczek i diagnostyka laboratoryjna zakażeń. Mechanizmy oporności na antybiotyki beta-laktamowe: produkcja beta-laktamaz (Amp C, ESBL, MBL, KPC), zmiany w przepuszczalności osłon komórkowych. Zakażenie układu moczowego: czynniki etiologiczne, tok badania. Bakterie kapnofilne, mikroaerofilne i krętki: charakterystyka, chorobotwórczość, diagnostyka. Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego. Beztlenowce flory fizjologicznej organizmu człowieka, zakażenia bakteriami beztlenowymi. Dobór, pobieranie i przesyłanie próbek materiałów klinicznych do badań mikrobiologicznych w kierunku bakterii rosnących beztlenowo. Chorobotwórczość beztlenowców sporulujących i niesporulujących. Leczenie zakażeń wywołanych przez bakterie beztlenowe. Grzyby chorobotwórcze dla człowieka: drożdżaki, grzyby dimorficzne, dermatofity i grzyby nitkowate. Mykotoksykozy. Grzybice oportunistyczne. Diagnostyka grzybic. Preparaty o działaniu przeciwdrobnoustrojowym: antybiotyki i chemioterapeutyki. Mechanizm i spektrum działania antybiotyków i chemioterapeutyków na drobnoustroje. Metody badania wrażliwości drobnoustrojów na antybiotyki i chemioterapeutyki. Antybiotykoterapia empiryczna i celowana. Czynniki etiologiczne i patogeneza zakażeń przewodu pokarmowego oraz zatruć pokarmowych. Zasady pobierania i przesyłania materiałów. Tok badania mikrobiologicznego. 15 Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 s12 s13 s14 s15 Drobnoustroje z rodzaju Chlamydia, Chlamydophila, Mycoplasma, Ureaplasma, Rickettsia, Coxiella i Bartonella. Chorobotwórczość, epidemiologia i diagnostyka zakażeń. Zakażenia przenoszone drogą płciową. Podstawowe pojęcia z zakresu parazytologii. Definicje. Układ pasożyt – żywiciel. Klasyfikacja pasożytów. Mechanizmy chorobotwórczego oddziaływania pasożytów na organizm człowieka. Epiemiologia i profilaktyka chorób pasożytniczych Pierwotniaki i robaki przewodu pokarmowego. Pasożyty dróg moczowo-plciowych. Pasożyty krwi i tkanek. Cykle życiowe, inwazyjne dla człowieka stadia rozwojowe, podstawowe objawy chorobowe towarzyszące inwazjom pasożytniczym. Diagnostyka zakażeń. Zaliczenie materiału seminaryjnego Σ 22.3. c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 c9 c10 c11 c12 c13 c14 c15 Forma zajęć: ĆWICZENIA Badanie mikroflory otoczenia i człowieka. Obserwacja wzrostu bakterii na podłożach. Prezentacja pojemników i podłoży do pobierania i transportu materiału klinicznego. Sterylizacja i dezynfekcja. Chemiczne środki stosowane w dezynfekcji i antyseptyce Badanie mikroflory otoczenia (2). Hodowla i identyfikacja szczepów z rodzaju Staphylococcus. Wykrywanie mechanizmów lekooporności gronkowców. Barwienie metodą Grama preparatu z hodowli Staphylococcus aureus. Oznaczenie katalazy i czynnika CF. Hodowla i identyfikacja paciorkowców. Wykrywanie mechanizmów lekoopornosci paciorkowców. Barwienie metodą Grama preparatu z hodowli paciorkowców, oznaczenie katalazy. Odczyn antystreptolizynowy - ASO. Swoista profilaktyka zakażeń pneumokokowych. Bakterie z rodzajów Mycobacterium, Corynebacterium, Listeria, Erysipelothrix. Barwienie preparatów (metody: Ziehl-Neelsena, Grama i Neissera). Demonstracja wzrostu bakterii na podłożach. Zakażenia układu oddechowego. Posiew moczu metodą Hoepricha. Interpretacja wyników badania bakteriologicznego moczu. Wykonanie i ocena preparatu bezpośredniego z wymazu z rany oparzeniowej. Metody hodowli pałeczek Gram-ujemnych. Wykrywanie mechanizmów oporności na antybiotyki pałeczek Gram-ujemnych. Identyfikacja i badanie lekowrażliwosci pałeczek Haemophilus. Hodowla i identyfikacja bakterii z rodzaju Campylobacter i Helicobacter pylori. Diagnostyka boreliozy. Interpretacja wyników badań. Metody hodowli beztlenowców, identyfikacja (wykrywanie produkcji lecytynazy, CAMP test, identyfikacja biochemiczna) i oznaczanie lekowrażliwości beztlenowców. Diagnostyka waginozy bakteryjnej. Preparaty barwione: metoda Grama i Trujillo (barwienie spor). Metody hodowli i identyfikacji grzybów, oznaczanie lekowrażliwości grzybów . Diagnostyka grzybic oportunistycznych. Preparaty (bezposrednie i posrednie barwione metoda Grama, preparaty przyżyciowe dermatofitów). Test filamentacji Zasady doboru testów wrażliwosci bakterii na chemioterapeutyki wg EUCAST. Badanie lekowrażliwości bakterii. Wykrywanie wybranych mechanizmów oporności. Badanie lekowrażliwości grzybów. Interpretacja wyników badań mikrobiologicznych. Badanie krwi pobranej od chorego z podejrzeniem duru brzusznego, durów rzekomych. Posiew kału w kierunku pałeczek Salmonella i Shigella. Identyfikacja serologiczna pałeczek z rodzaju Salmonella, Shigella, EPEC, EHEC. Interpretacja wyników odczynu Widala. Wykrywanie toksyn Clostridium difficile w kale. Interpretacja wyników badań. Wykrywanie Chlamydia trachomatis i Chlamydophila pneumoniae. Serodiagnostyka zakażeń Chlamydophila pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae. Interpretacja wyników badań. Diagnostyka zakażeń mykoplazmami urogenitalnymi. STI. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań parazytologicznych. Cechy budowy pierwotniaków. Metody diagnostyczne stosowane w identyfikacji pierwotniaków. Pasożyty tropikalne i ich diagnostyka. Robaki – budowa, cykle życiowe. Metody diagnostyczne stosowane w identyfikacji robaków. Stawonogi pasożytnicze. Zaliczenie praktyczne ćwiczeń 1 1 1 1 15 Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Σ 30 23. Stosowane narzędzia dydaktyczne 1. wykład konwencjonalny 2. prelekcje 3. prezentacje 4. ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem sprzętu laboratoryjnego 5. obserwacje mikroskopowe 6. ćwiczenia praktyczne z wykorzystaniem testów diagnostycznych 7. praca z książką i komputerm 8. filmy i animacje komputerowe 24. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Nr EK Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów LK3_mil_W odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego 01 zakresu obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów LK3_mil_W odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego 02 zakresu LK3_mil_W 03 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny LK3_mil_W 04 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny LK3_mil_W 05 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny LK3_mil_W 06 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny LK3_mil_W 07 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny LK3_mil_W 08 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny LK3_mil_W 09 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny LK3_mil_W 10 odpowiedź ustna lub sprawdzian pisemny obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu LK3_mil_U0 odpowiedź ustna w trakcie wykonywania 1 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu obecność na zajęciach, zaliczenie sprawdzianów ustnych lub pisemnych i testowego zaliczenia z tego zakresu obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK3_mil_U0 odpowiedź ustna w trakcie wykonywania 2 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK3_mil_U0 odpowiedź ustna w trakcie wykonywania 3 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK3_mil_U0 odpowiedź ustna w trakcie wykonywania 4 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK3_mil_U0 odpowiedź ustna w trakcie wykonywania 5 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK3_mil_U0 odpowiedź ustna w trakcie wykonywania 6 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK3_mil_U0 odpowiedź ustna w trakcie wykonywania 7 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK3_mil_U0 odpowiedź ustna w trakcie wykonywania 8 czynności diagnostycznych obecność na zajęciach oraz zaliczenie części praktycznej ćwiczeń i testu z tego zakresu LK3_mil_K0 obserwacja, dyskusja w trakcie zajęć 1 LK3_mil_K0 obserwacja, dyskusja w trakcie zajęć 2 25. właściwe podejście do dyskutowanych problemów właściwe podejście do dyskutowanych problemów Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 15 udział w seminariach 15 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 30 Σ 60 przygotowanie do ćwiczeń 50 przygotowanie do zaliczenia 20 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu 20 Σ 90 Łącznia ilość godzin 150 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 5 Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot 26. 27. 27.1. 1. 2. 3. 4. 5. 27.2. 1. 2. 28. Nr EK Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 3 Literatura Literatura podstawowa Gabriel Virella (red.): „Mikrobiologia i choroby zakaźne“, Wydanie I polskie pod red. P.P. Heczki, Wydawnictwo Medyczne Urban i Partner Wrocław 2009. P.R. Murray, K.S. Rosenthal, M.A. Pfaller: „Mikrobiologia” (6 edycja), Wydanie I polskie pod red. A. PrzondoMordarskiej, Gayane Martirosian, A. Szkaradkiewicz, Elsevier Urban&Partner Wrocław 2011 F.H. Kayser, K.A. Bienz, J. Eckert, R.M. Zinkernagel: “Mikrobiologia Lekarska”, Wydanie I polskie pod red. P.P. Heczki, A. Pietrzyk, PZWL Warszawa 2007 W. Levinson: „Review of Medical Microbiology and Immunology” (12th edition) McGraw-Hill Medical Publishing 2012 Parazytologia i akaroentymologia medyczna. Red. A. Deryło, PWN, Warszawa, 2011 Literatura uzupełniająca R.A. Harvey, P.C. Champe, B.D. Fisher: “Lippincott’s Illustrated Reviews: Microbiology”, (3rd Edition) Lippincott Williams & Wilkins 2012 D. Dzierżanowska: “Zakażenia szpitalne” α-medica press 2008 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 LK3_mil_W 01 niedostateczna wiedza dostateczna wiedza z tego zakresu z tego zakresu LK3_mil_W 02 niedostateczna wiedza dostateczna wiedza z tego zakresu z tego zakresu LK3_mil_W 03 niedostateczna wiedza z tego zakresu LK3_mil_W 04 niedostateczna wiedza z tego zakresu LK3_mil_W 05 niedostateczna wiedza z tego zakresu LK3_mil_W 06 niedostateczna wiedza z tego zakresu LK3_mil_W 07 niedostateczna wiedza z tego zakresu LK3_mil_W 08 niedostateczna wiedza z tego zakresu LK3_mil_W 09 niedostateczna wiedza z tego zakresu LK3_mil_W 10 niedostateczna wiedza z tego zakresu niedostateczne LK3_mil_U0 umiejętności z tego 1 zakresu niedostateczne LK3_mil_U0 umiejętności z tego 2 zakresu niedostateczne LK3_mil_U0 umiejętności z tego 3 zakresu niedostateczne LK3_mil_U0 umiejętności z tego 4 zakresu niedostateczne LK3_mil_U0 umiejętności z tego 5 zakresu niedostateczne LK3_mil_U0 umiejętności z tego 6 zakresu niedostateczne LK3_mil_U0 umiejętności z tego 7 zakresu niedostateczne LK3_mil_U0 umiejętności z tego 8 zakresu mała aktywność w dyskusji, brak LK3_mil_K0 zrozumienia 1 omawianych problemów dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy dobre opanowanie dostateczna wiedza wymaganej w tym zakresie z tego zakresu wiedzy dobre opanowanie dostateczna wiedza wymaganej w tym zakresie z tego zakresu wiedzy dobre opanowanie dostateczna wiedza wymaganej w tym zakresie z tego zakresu wiedzy dobre opanowanie dostateczna wiedza wymaganej w tym zakresie z tego zakresu wiedzy dobre opanowanie dostateczna wiedza wymaganej w tym zakresie z tego zakresu wiedzy dobre opanowanie dostateczna wiedza wymaganej w tym zakresie z tego zakresu wiedzy dobre opanowanie dostateczna wiedza wymaganej w tym zakresie z tego zakresu wiedzy dobre opanowanie dostateczna wiedza wymaganej w tym zakresie z tego zakresu wiedzy dostateczne dobre opanowanie umiejętności z tego wymaganych w tym zakresie zakresu umiejętności dostateczne dobre opanowanie umiejętności z tego wymaganych w tym zakresie zakresu umiejętności dostateczne dobre opanowanie umiejętności z tego wymaganych w tym zakresie zakresu umiejętności dostateczne dobre opanowanie umiejętności z tego wymaganych w tym zakresie zakresu umiejętności dostateczne dobre opanowanie umiejętności z tego wymaganych w tym zakresie zakresu umiejętności dostateczne dobre opanowanie umiejętności z tego wymaganych w tym zakresie zakresu umiejętności dostateczne dobre opanowanie umiejętności z tego wymaganych w tym zakresie zakresu umiejętności dostateczne dobre opanowanie umiejętności z tego wymaganych w tym zakresie umiejętności zakresu dostateczna aktywność duże zaangażowanie w w dyskusji, właściwe dyskusję, zrozumienie podejście do problemów w tym zakresie problemów w tym zakresie bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganej w tym zakresie wiedzy bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo dobre opanowanie wymaganych w tym zakresie umiejętności bardzo duże zaangażowanie w dyskusję, bardzo dobre podejście do problemów w tym zakresie mała aktywność w dyskusji, brak LK3_mil_K0 zrozumienia 2 omawianych problemów dostateczna aktywność w dyskusji, właściwe podejście do problemów w tym zakresie duże zaangażowanie w dyskusję, zrozumienie problemów w tym zakresie 29. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie 29.1 Liczebność grup 29.2 29.3 Miejsce odbywania się zajęć Miejsce i godziny konsultacji 29.4 Materiały do zajęć seminaryjnych ćwiczeniowych bardzo duże zaangażowanie w dyskusję, bardzo dobre podejście do problemów w tym zakresie 20 10 sala wykładowa aula A-3, sala ćwiczeniowa wg ustalonego harmonogramu szczegółowy plan ćwiczeń, schematy i standardy diagnostyczne, metodyki testów, opracowania wybranych zagadnień KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. Nazwa modułu/przedmiotu Neurologia I Kod modułu/przedmiotu nur1 Przynależność do grupy przedmiotów nauki kliniczne niezabiegowe Status modułu/przedmiotu obowiązkowe Poziom kształcenia wydział lekarski: jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok III Semestr VI Ilość realizowanych godzin W: 15 S:10 Ćw:35 dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu zaliczenie Jednostka realizująca moduł/przedmiot Katedra i Klinika Neurologii Adres/telefon/strona internetowa Katowice, ul. Medyków 14, tel. 32 7894601 Kierownik jednostki dr hab. n.med. Monika Rudzińska Osoba odpowiedzialna za prowadzenie dr hab. n.med. Ewa Krzystanek, przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, [email protected] nazwisko, email) Monika Rudzińska, Ewa Krzystanek, Agnieszka Nauczyciele akademiccy realizujący Gorzkowska, Joanna Siuda, Michał Arkuszewski, przedmiot (imię, nazwisko, email) Elżbieta Zych-Twardowska, Maria Flak 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 2. 3. Opis wymagania Znajomość neuroanatomii i neurofizjologii. Umiejętność zebrania wywiadu. Umiejetność badania internistycznego i jego interpretacji. Cele kształcenia Opis celu Nauczenie się schematu i wykonania badania neurologicznego. 20. Nr C1 C2 C3 C4 21. Interpretacja badania neurologicznego. Nauczenie się zespołów neurologicznych. Nauczenie się rozpoznawania i leczenia schorzeń neurologicznych. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu C1 s1-s6, s10, c1c15 E.W2 C2, C3 c16-c21 E.W13 C4 w1-w15, s9,c16c26 E.W14. C4 w1-15, s8, s10, c27-C35 E.W14 wiedza LK3_nur1_W0 zna zasady i technikę prowadzenia badania neurologicznego 1 potrafi interpretować badanie neurologiczne (zespoły LK3_nur1_W0 neurologiczne) 2 LK3_nur1_W0 zna objawy i przebieg chorób neurologicznych 3 zna sposoby postępowania diagnostycznego i LK3_nur1_W0 terapeutycznego w chorobach neurologicznych 4 umiejętności LK3_nur1_U0 Ocenia stan ogólny, stan przytomności i świadomości 1 pacjenta LK3_nur1_U0 Przeprowadza diagnostykę różnicową najczęstszych chorób 2 neurologicznych C2 C4 s1-8,c115 w1-15, c22-31 w1-15, S9, c2235. w1-15, c21-31 E.U7. E.U12. LK3_nur1_U0 3 planuje postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne C4 LK3_nur1_U0 4 Interpretuje badania lab. i identyfikuje przyczyny odchyleń C4 LK3_nur1_U0 5 Ddokonuje oceny funkcjonalnej pacjenta niepełnosprawnego C2, C4 s1-7, s10, E.U22. c1-15. LK3_nur1_U0 6 Asystuje przy punkcji lędźwiowej i interpretuje jej wyniki. C4 c27-31 E.U30 C1 c1-15 K1 C1, C4 c1-15 K2 C1 c1-15 K3 C4 c1-15 K4 kompetencje potrafi nawiązywać i utrzymać głęboki i pełen szacunku LK3_nur1_K01 kontakt z chorym kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym LK3_nur1_K02 miejscu LK3_nur1_K03 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność LK3_nur1_K04 stałego dokształcania się 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 Neurologia - wprowadzenie Choroby naczyniowe układu nerwowego 1. E.U16. E.U24. Liczba godzin 1 1 w3 w4 w5 w6 w7 w8 w9 w10 w11 w12 w13 w14 w15 Choroby naczyniowe układu nerwowego 2. Zaburzenia pozapiramidowe; choroba Parkinsona i inne parkinsonizmy Zaburzenia pozapiramidowe; objawy pozaruchowe choroby Parkinsona, dystonia, pląsawica Choroby przebiegające z otępieniem 1. Choroby przebiegające z otępieniem 2. Bóle głowy - diagnostyka. Bóle głowy - leczenie. Stwardnienie rozsiane. Leczenie stwardnienia rozsianego. Choroby obwodowego układu nerwowego Choroby mięśni i złącza nerwowo-mięśniowego Padaczka. Leczenie padaczki. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 s5 s6 s7 s8 s9 s10 Nerwy czaszkowe oraz analizatory; wzrokowy, słuchowy i węchowy. Nerwy czaskowe oraz analizatory; wzrokowy, słuchowy i węchowy. Ośrodkowy i obwodowy neuron ruchowy - diagnostyka. Układ pozapiramidowy - diagnostyka. Zaburzenia równowagi i czucia. Objawy oponowe - diagnostyka. Badanie chorego nieprzytomnego. Zaburzenia ilościowe i jakościowe świadomości. Zaburzenia wyższych czynności nerwowych. Diagnostyka zaburzeń mowy. Badania diagnostyczne w neurologii. Stany nagłe zagrożenia życia w neurologii. Badanie neuroloiczne (całość) - prezentacja multimedialna. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 c9 c10 c11 c12 c13 c14 c15 c16 c17 c18 Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Badanie podmiotowe i przedmiotowe Określenie zespołu neurologicznego. Określenie zespołu neurologicznego. Określenie zespołu neurologicznego. neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne neurologiczne chorych. chorych. chorych. chorych. chorych. chorych. chorych. chorych. chorych. chorych. chorych. chorych. chorych. chorych. chorych. 15 Liczba godzin 10 Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 c19 c20 c21 c22 c23 c24 c25 c26 c27 c28 c29 c30 c31 c32 c33 c34 c35 Określenie zespołu neurologicznego. Określenie zespołu neurologicznego. Określenie zespołu neurologicznego. Rozpoznanie różnicowe w neurologii. Rozpoznanie różnicowe w neurologii. Rozpoznanie różnicowe w neurologii. Rozpoznanie różnicowe w neurologii. Rozpoznanie różnicowe w neurologii. Zastosowanie badań dodatkowych w diagnostyce różnicowej. Zastosowanie badań dodatkowych w diagnostyce różnicowej. Zastosowanie badań dodatkowych w diagnostyce różnicowej. Zastosowanie badań dodatkowych w diagnostyce różnicowej. Zastosowanie badań dodatkowych w diagnostyce różnicowej. Proponowane schematy leczenia (farmakoterapia, rehabilitacja, Proponowane schematy leczenia (farmakoterapia, rehabilitacja, Proponowane schematy leczenia (farmakoterapia, rehabilitacja, Proponowane schematy leczenia (farmakoterapia, rehabilitacja, 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 fizjoterapia). fizjoterapia). fizjoterapia). fizjoterapia). Σ 35 23. Stosowane narzędzia dydaktyczne Wykład konwencjonalny z prezentacją multimedialną 1. Wykład konwersatoryjny 2. Prelekcje, prezentacja filmów ze schorzeniami neurologicznymi 3. Ćwiczenia praktyczne przy łóżku chorego 4. Praca z komputerem w sieci szpitalnej, przeglądanie, analiza wyników badań 5. Praca z ksiażką 6. 24. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Nr EK Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia zna zasady i technikę prowadzenia badania LK3_nur1_W0 zaliczenie ustne neurologicznego 1 potrafi interpretować badanie neurologiczne LK3_nur1_W0 zaliczenie pisemne 2 (zespoły neurologiczne) LK3_nur1_W0 zaliczenie ustne zna objawy i przebieg chorób neurologicznych 3 LK3_nur1_W0 zna sposoby postępowania diagnostycznego i zaliczenie ustne 4 terapeutycznego w chorobach neurologicznych LK3_nur1_U0 Ocenia stan ogólny, stan przytomności i zaliczenie ustne 1 świadomości pacjenta LK3_nur1_U0 Przeprowadza diagnostykę różnicową najczęstszych zaliczenie ustne 2 chorób neurologicznych planuje postępowanie diagnostyczne, LK3_nur1_U0 zaliczenie ustne terapeutyczne i profilaktyczne 3 LK3_nur1_U0 Interpretuje badania lab. i identyfikuje przyczyny zaliczenie ustne 4 odchyleń Ddokonuje oceny funkcjonalnej pacjenta LK3_nur1_U0 zaliczenie ustne niepełnosprawnego 5 Asystuje przy punkcji lędźwiowej i interpretuje jej LK3_nur1_U0 zaliczenie ustne wyniki. 6 LK3_nur1_K01 obserwacja potrafi nawiązywać i utrzymać kontakt z chorym LK3_nur1_K02 obserwacja kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu LK3_nur1_K03 obserwacja przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta LK3_nur1_K04 obserwacja prezentuje właściwa postawę ze świadomościa konieczności stałego kształcenia się 25. 26. 27. 27.1. 1. 27.2. 1. 28. Nr EK LK3_nur1_W0 1 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach udział w seminariach Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach Σ przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu Σ Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 2 Literatura Literatura podstawowa Podemski R.: Kompendium Neurologii. Via-Medica, Gdańsk 2008. Literatura uzupełniająca Fuller G.: "Badanie Neurologiczne - to proste". Urban&Partner, wyd III, W-wa 2013. Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 nie zna zasad i techniki bad.neurologicznego słabo zna zasady i techniki bad.neurologicznego LK3_nur1_W0 nie potrafi interpretować słabo potrafi bad. Neurologicznego interpretować bad. 2 neurologicznych nie zna postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w chorobach neurologicznych Neurologiczne słabo zna objawy i przebieg chorób neurologicznych słabo zna postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne w chorobach neurologicznych nie potrafi ocenić stanu ogólnego, przytomności i świadomości pacjenta słabo potrafi ocenić stan ogólny, przytomności i świadomości pacjenta LK3_nur1_W0 nie zna objawów i przebiegu chorób 3 LK3_nur1_W0 4 LK3_nur1_U0 1 15 10 35 60 10 10 40 60 120 4 dobrze zna zasady i techniki bad.neurologicznego świetnie zna zasady i techniki bad.neurologicznego dobrze potrafi interpretować bad. Neurologiczne dobrze zna objawy i przebieg chorób neurologicznych dobrze zna postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne w chorobach neurologicznych świetnie potrafi interpretować bad. Neurologiczne świetnie zna objawy i przebieg chorób neurologicznych świetnie zna postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne w chorobach neurologicznych świetnie potrafi ocenić stan ogólny, przytomności i świadomości pacjenta dobrze potrafi ocenić stan ogólny, przytomności i świadomości pacjenta LK3_nur1_U0 2 nie potrafi przeprowadzić diagnostyki różnicowej najczęstszych chorób neurologicznych LK3_nur1_U0 nie potrafi zaplanować postępowania 3 diagnostycznego, terapeutycznego i profilaktycznego LK3_nur1_U0 nie potrafi zinterpretować badań 4 lab. I nie identyfikuje przyczyny odchyleń nie potrafi dokonać LK3_nur1_U0 oceny funkcjonalnej 5 pacjenta niepełnosprawnego LK3_nur1_U0 nie potrafi zinterpretować wyniku 6 nakłucia lędźwiowego nie potrafi nawiązywać i LK3_nur1_K01 utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym LK3_nur1_K02 nie kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu LK3_nur1_K03 nie przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta LK3_nur1_K04 nie ma świadomości własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się 29. 29.1 29.2 29.3 29.4 słabo przeprowadza diagnostykę różnicową najczęstszych chorób neurologicznych dobrze przeprowadza diagnostykę różnicową najczęstszych chorób neurologicznych świetnie przeprowadza diagnostykę różnicową najczęstszych chorób neurologicznych słabo planuje postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne słabo interpretuje badania lab. i słabo identyfikuje przyczyny odchyleń słabo dokonuje oceny funkcjonalnej pacjenta niepełnosprawnego dobrze planuje postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne dobrze interpretuje badania lab. i dobrze identyfikuje przyczyny odchyleń dobrze dokonuje oceny funkcjonalnej pacjenta niepełnosprawnego świetnie planuje postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i profilaktyczne świetnie interpretuje badania lab. i świetnie identyfikuje przyczyny odchyleń świetnie dokonuje oceny funkcjonalnej pacjenta niepełnosprawnego słabo interpretuje wynik nakłucia lędźwiowego dobrze interpretuje wynik świetnie interpretuje nakłucia lędźwiowego wynik nakłucia lędźwiowego słabo nawiązuje i dobrze nawiązuje i świetnie nawiązuje i utrzymuje głęboki i pełen utrzymuje głęboki i pełen utrzymuje głęboki i pełen szacunku kontakt z szacunku kontakt z szacunku kontakt z chorym chorym chorym kieruje się kieruje się dobrem wzorowo kieruje się niewystarczająco dobrem chorego dobrem chorego, chorego, stawiając je na stawiając je na pierwszym miejscu pierwszym miejscu wybiórczo przestrzega przestrzega tajemnicy wzorowo przestrzega tajemnicy lekarskiej i lekarskiej i praw pacjenta tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta praw pacjenta ma niewielką ma dobrą świadomość ma bardzo dobrą świadomość własnych własnych ograniczeń i świadomość własnych ograniczeń i umiejętność umiejętność stałego ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się dokształcania się stałego dokształcania się Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 5 Katedra i Klinika Neurologii, CSK, Katowice Miejsce odbywania się zajęć wg ustaleń z kierownikiem ćwiczeń lub prowadzącym Miejsce i godziny konsultacji zajęcia fartuch, zmienne obuwie, stetoskop, młotek Materiały do zajęć neurologiczny dla dorosłych. KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Nazwa modułu/przedmiotu Ortopedia i traumatologia Kod modułu/przedmiotu oru Przynależność do grupy przedmiotów Nauki kliniczne zabiegowe Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów studia stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć język polski 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Kierunek lekarski Rok III Semestr V, VI Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu Jednostka realizująca moduł/przedmiot Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) W: 6 egzamin S: 13 Ćw: 35 Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu 40-635 Katowice, ul. Ziołowa 45/47; tel. 32 3598270 Prof. dr hab. n. med. Damian Kusz Lek. Przemysław Bereza, e-mail: [email protected] Prof. dr hab. n. med. Damian Kusz, dr n. med. Mariusz Nowak, lek. Łukasz Cieliński, lek. Michał Łaszczyca, lek. Przemysław Bereza, lek. Jakub Kamiński (e-mail: [email protected]) 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr 1. 2. 3. 4. Opis wymagania Znajomość budowy anatomicznej człowieka, w tym anatomii radiologicznej. Znajomość fizjologii i patofizjologii narządu ruchu. Znajomość zasad udzielania pierwszej pomocy w przypadkach skręceń, zwichnięć i złamań. Znajomość najczęstszych schorzeń przewlekłych narządu ruchu. Umiejętność przeprowadzenia badania lekarskiego ze szczególnym uwzględnieniem badania narządu ruchu. Umiejętność udzielenia pierwszej pomocy w przypadkach skręceń, zwichnięć i złamań. Cele kształcenia Opis celu Student zna zasady badania ortopedycznego. Student zna badania dodatkowe wykorzystywane w ortopedii i traumatologii narządu ruchu oraz potrafi zinterpretować wyniki tych badań. Student zna zasady prawidłowego udzielania pierwszej pomocy w urazach narządu ruchu. Student zna metody leczenia urazów narządu ruchu (leczenie operacyjne i nieoperacyjne). Student potrafi wykonać podstawowe techniki ortopedyczne (unieruchomienie gipsowe). Student potrafi wymienić najczęstsze schorzenia przewlekłe narządu ruchu oraz zna metody ich leczenia Student potrafi wymienić najczęstsze wady wrodzone, nowotwory oraz zmiany zapalne i nowotworo-podobne narządu ruchu. Student zna patogenezę i leczenie osteoporozy oraz jej następstw. Student zna wytyczne dotyczące stosowania profilaktyki przeciwzakrzepowej Efekty kształcenia (EK) 5. 6. 20. Nr C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 21. Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza Odniesienie Odniesienie do celów do treści kształcenia program. Odniesienie do EK ze standardu zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania oraz postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych LK3_oru_W0 chorób wymagających interwencji chirurgicznej, z C1-C4, C8, w1-w6, s1uwzględnieniem odrębności wieku dziecięcego, w tym w C9 1 s5, c1-c6 szczególności: chorób kończyn i głowy, złamań kości i urazów narządów. F.W1.c-d umiejętności LK3_oru_U0 1 LK3_oru_U0 2 LK3_oru_U0 3 LK3_oru_U0 4 LK3_oru_U0 5 LK3_oru_U0 6 asystuje przy typowym zabiegu operacyjnym, przygotowuje pole operacyjne i znieczula miejscowo okolicę operowaną C5 w5, s2, c4 F.U1 posługuje się podstawowymi narzędziami chirurgicznymi C4 w5, s2, c4 F.U2 stosuje się do zasad aseptyki i antyseptyki C3, C4 w2, w5, s1, F.U3 s2, c4 zaopatruje prostą ranę, zakłada i zmienia jałowy opatrunek chirurgiczny C3 ocenia wynik badania radiologicznego w zakresie najczęstszych typów złamań, szczególnie złamań kości długich C2 wykonuje doraźne unieruchomienie kończyny, wybiera rodzaj unieruchomienia konieczny do zastosowania w typowych sytuacjach klinicznych oraz kontroluje poprawność ukrwienia kończyny po założeniu opatrunku unieruchamiającego C3, C4, C5 w2, s1, c4, c7 w1, s3, s4, c1, c4 w2, s3, s4, c4, c7, c8 F.U4 F.U7 F.U8 kompetencje potrafi nawiązać i utrzymać głeboki i pełen szacunku kontakt z LK3_oru_K01 chorym C1 kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu C1 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta C1 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania się LK3_oru_K04 C1 LK3_oru_K02 LK3_oru_K03 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 w3 w4 w5 w6 c2, c8 c2, c8 c2, c8 c2, c8 c4, c7, K1 c4, c7, K2 c4, c7, K3 c4, c7, K4 Diagnostyka obrazowa w ortopedii i traumatologii narządu ruchu. Zasady postępowania z pacjentem po urazie wielonarządowym. Artroza. Etiopatogeneza, rozpoznawanie i leczenie. Swoiste i nieswoiste zapalenia kości. Podstawy operacyjnego leczenia złamań. Nowotwory kości i zmiany nowotworopodobne. Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 Wprowadzenie do ortopedii i traumatologii narządu ruchu. Zasady badania ortopedycznego. Metody operacyjnego leczenia złamań. Urazy kończyny górnej i dolnej. s4 Urazy kręgosłupa i miednicy. s5 Podstawy ortopedii dziecięcej. Złamania i zwichnięcia u dzieci. 2 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 Badania obrazowe w ortopedii i traumatologii – ćwiczenia na radiogramach. Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 6 Liczba godzin 3 3 3 2 13 Liczba godzin 5 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 23. 1. 2. 3. 5. 6. 7 24. Nr EK LK3_oru_W0 1 LK3_oru_U01 LK3_oru_U02 LK3_oru_U03 LK3_oru_U04 LK3_oru_U05 LK3_oru_U06 Badanie ortopedyczne – ćwiczenia na oddziałach Najczęstsze schorzenia ortopedyczne – ćwiczenia w poradni. Leczenie ambulatoryjne obrażeń narządu ruchu – ćwiczenia w Poradni i Izbie Przyjęć Zasady unieruchamiania kończyn. Zakładanie opatrunków gipsowych. Wady wrodzone i rozwojowe u dzieci Leczenie szpitalne schorzeń narządu ruchu – ćwiczenia na oddziałach Leczenie szpitalne obrażeń narządu ruchu – ćwiczenia na oddziałach Σ Stosowane narzędzia dydaktyczne Prezentacje multimedialne Baza zdjęć rentgenowskich i skanów z tomografii komputerowej. Pokazy filmów przedstawiające zabiegi operacyjne. Demonstracje przypadków klinicznych na salach chorych, w Poradni Urazowo-Ortopedycznej, Izbie Przyjęć z wykorzystaniem bieżacej dokumentacji medycznej. Modele sztucznych kości, pokazowe narzędzia chirurgiczne i implanty ortopedyczne. Materiały opatrunkowe i unieruchamiające. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia egzamin testowy; ew. odpowiedź ustna 26. ilość poprawnych odpowiedzi: < 60% - 2, 60 - <68% - 3,0; 68 - <78% - 3,5; 78 - <84% - 4,0; 84 - <94% - 4,5; 94 - 100% - 5 prezentacja badania fizykalnego pacjenta, wykonanie zadanego ćwiczenia, aktywny udział w zajęciach. poprawne wykonanie większości zadań praktycznych, właściwa prezentacja większości zadanych ćwiczeń obserwacja na zajęciach student potrafi dostosować się do ogólnie przyjętych zasad, dotrzymuje tajemnicy lekarskiej, potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym, LK3_oru_K01 LK3_oru_K02 LK3_oru_K03 LK3_oru_K04 5 5 5 3 2 5 5 35 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 6 Godziny kontaktowe z nauczycielem udział w seminariach 13 akademickim udział w ćwiczeniach 35 Σ 54 przygotowanie do ćwiczeń 10 przygotowanie do zaliczenia 10 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu 16 Σ 36 Łącznia ilość godzin 90 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3 Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 0.7 1.1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. 2. 3. 27.2. 1. 2. 3. 28. Nr EK Literatura Literatura podstawowa Kompendium Ortopedii - Kusz D. (red.), PZWL Kompendium Traumatologii - Kusz D. (red.), PZWL Anatomia człowieka, tom I - Bochenek A., PZWL Literatura uzupełniająca Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. - Marciniak W, Szulc A (red.), PZWL, 2003 Leczenie operacyjne obrażeń narządu ruchu. Stannard J (red.), Medipage, 2010 Czasopismo "Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja" Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 nie potrafi się wypowiedzieć na temat, nie wie, nie zna wymaganych treści, LK3_oru_W0 pomimo pomocy 1 nauczyciela LK3_oru_U01 LK3_oru_U02 LK3_oru_U03 LK3_oru_U04 LK3_oru_U05 LK3_oru_U06 nie potrafi wykonać pomimo pomocy nauczyciela LK3_oru_K01 LK3_oru_K02 LK3_oru_K03 LK3_oru_K04 29.1 29.2 29.3 29.4 1.2 nie porafi nawiązać kontaktu z pacjentem, nie potrafi dochować tajemnicy lekarskiej, nie przestrzega praw pacjenta Umie / interpretuje w stopniu dostatecznym, posiada niezbędną wiedzę, konieczną z punktu realizacji celów przedmiotu, zna podstawowe fakty i przy pomocy nauczyciela udziela odpowiedzi. wykonuje w stopniu dostatecznym, zna podstawowe fakty i przy pomocy nauczyciela poprawnie prezentuje zadane ćwiczenia, interpretuje wyniki Nawiązuje kontakt z pacjentem w stopniu dostatecznym student samodzielnie się wypowiada, zna większośc wymaganych treści, używa poprawnego języka. dobrze wykonuje ćwiczenia, samodzielnie prezentuje zadane ćwiczenia i potrafi je zinterpretować. bardzo dobrze umie / interpretuje, odpowiedź studenta jest wyczerpująca, swobodnie operuje pojęciami, używa poprawnego języka, dostrzega związki przyczynowoskutkowe, wyciąga wnioski, bardzo dobrze wykonuje zadane ćwiczenia, bezbłędnie je prezentuje i interpretuje, potrafi wyciągnąć wnioski z badania i dokonuje samodzielnej oceny. dobrze nawiązuje kontakt z chorym bardzo dobrze nawiązuje kontakt z chorym kieruje się dobrem chorego kieruje się dobrem chorego kieruje się dobrem przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta posiada umiejętości stałego dokształcania się posiada umiejętości stałego dokształcania się i posiada świadomośc własnych ograniczeń posiada umiejętości stałego dokształcania się i posiada świadomośc własnych ograniczeń Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych ok.20 osób Liczebność grup ćwiczeniowych 5-osobowe sekcje Sala prelekcyjna Katedry i Kliniki Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu, Samodzielny Publiczny Miejsce odbywania się zajęć Szpital Kliniczny SUM w Katowicach, Górnośląskie Centrum Medyczne im. Prof. Leszka Gieca, 40-635 Katowice, ul. Ziołowa 45/47 po uzgodnieniu z prowadzącym zajęcia Miejsce i godziny konsultacji fartuch, zmienne obuwie Materiały do zajęć KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Nazwa modułu/przedmiotu Kod modułu/przedmiotu Przynależność do grupy przedmiotów Status modułu/przedmiotu Poziom kształcenia Forma studiów Profil kształcenia Język prowadzenia zajęć Kierunek Rok Semestr Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu Jednostka realizująca moduł/przedmiot 14. 15. 16. 17. Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 18. 19. Nr 1. 20. Nr Patofizjologia pti nauki przedkliniczne obowiązkowy jednolite magisterskie stacjonarne praktyczny język polski lekarski III V i VI W: 15 S: 30 egzamin Ćw: 45 Zakład Patofizjologii Katedry Patofizjologii Zakład Patofizjologii, Katedry Patofizjologii ul. Medyków 18 tel. 32 2526091 Prof. dr hab. Jerzy Chudek dr n.med. Barbara Pietrzyk, [email protected] Prof.dr hab.Jarzy Chudek, [email protected], Prof. dr hab. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz, [email protected]; dr hab. Joanna Janowska,[email protected], dr n.med.Joanna Ficek, [email protected], dr n.med.Barbara Pietrzyk, [email protected], lek.Katarzyna Wyskida, [email protected] ,dr n.med.Piotr Kocełak, [email protected] Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Opis wymagania znajomość anatomii i fizjologii człowieka Cele kształcenia Opis celu C1 zapoznanie z podstawowymi pojęciami związanymi z patofizjologią człowieka oraz podstawowymi postaciami najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów. C2 zapoznanie z patogenezą wybranych jednostek chorobowych-czynników etiologicznych prowadzących do rozwoju procesu chorobowego,a także mechanizmów regulacyjnych i adaptacyjnych powstajacych w odpowiedzi na rozwój procesu chorobowego. C3 21. umiejętność i znajomość określenia zależności między ogniwami patogenezy a występowaniem objawów chorobowych Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu Student zna zagadnienia związane z patofizjologią człowieka oraz podstawowymi postaciami najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów Student zna patogenezę wybranych jednostek chorobowychLK3_pti_W czynników etiologicznych prowadzących do rozwoju procesu 02 chorobowego,a także mechanizmy regulacyjne i adaptacyjnych powstajacych w odpowiedzi na rozwój procesu chorobowego LK3_pti_W 01 Student posiada wiedzę na temat patomechanizmów wybranych LK3_pti_W jednostek chorobowych, zna postacie kliniczne najczęstszych 03 chorób układów i narządów LK3_pti_W 04 Student posiada wiedzę i znajomość zależnosci między ogniwami patogenezy a wystąpieniem objawów chorobowych umiejętności LK3_pti_U0 Student potrafi prawidłowo rozpoznać postaci kliniczne 1 najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów Student umie wymienić postacie kliniczne chorób metabolicznych LK3_pti_U0 oraz zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo2 zasadowej LK3_pti_U0 3 Student potrafi ocenić i wskazać zależności między ogniwami patogenezy a wystąpieniem objawów chorobowych C1 c1 - c 15,s115,w1-8 C.W26. C2 c1 - c 15,s115,w1-8 C.W30. C1-C2 C3 c 1-c 15,s115,w15,w8 s 12-s 15,w1-5 C.W33. C.W26-33. C3 s1-15,c115,w1-8 C.W30. C2 s15,w3,s1 ,s2 C.W33. C1-C3 w1-5,c1c15,s1215,w1-8 C.W26-33. kompetencje LK3_pti_K0 1 Student posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejetności stałego dokształcania się 22. Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 w3 w4 w5 w6 w7 w8 Cukrzycowa choroba nerek.Nefropatia nadciśnieniowa.Nefropatia związana z otyłością. Hiperandrogenizm,patogeneza zespołu PCOS Patomechanizmy rozwoju insulinooporności Patofizjologia chorób przytarczyc Zaburzenia krzepnięcia Ogólne zagadnienia dotyczące etiologii,patogenezy,przebieg i powikłania choroby Wpływ czynników środowiskowych na organizm Patofizjologia udaru C3 s12-s15 K.4 Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 1 Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 s5 s6 s7 Zaburzenia przemiany materii - otyłość ,cukrzyca,niedożywienie Patofizjologia układu krwiotwórczego Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej Patofizjologia układu krążenia - nadciśnienie tętnicze,miażdżyca Patofizjologia układu oddechowego Patofizjologia układu krążenia - niewydolność serca,wstrząs Patofizjologia układu kostnego i mięśni s8 Patofizjologia tarczycy i przytarczyc,choroby rozproszonego układu wewnatrzwydzielniczego s9 Patofizjologia nadnerczy i gonad 15 Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 s10 Patofizjologia nerek 2 s11 Patofizjologia układu podwzgórza-przysadki 2 s12 zaliczenie bloku - układ pokarmowy 2 s13 zaliczenie bloku - układ wewnątrzwydzielniczy 2 s14 zaliczenie bloku -układ krążenia i układ oddechowy 2 s15 zaliczenie bloku - układ krwionośny,zaburzenia metaboliczne i elektrolitowe 2 30 Σ Liczba godzin 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 c9 c10 c11 c12 c13 c14 c15 Choroby nadnerczy i gonad,zaburzenia różnicowania i determinacji płci Choroby tarczycy i przytarczyc,choroby wielogruczołowe Choroby podwzgórza i przysadki,zaburzenia wzrastania Choroby układu kostnego- osteoporoza,osteomalacja Choroby nerek i układu moczowego Choroby przemiany materii- niedożywienie,otyłość,cukrzyca Choroby układu pokarmowego Choroby układu oddechowego.Zaburzenia spirometryczne i gazometryczne Choroby układu krwiotwórczego Choroba niedokrwienna Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 Zaburzenia przemiany materii - otyłość ,cukrzyca,niedożywienie Choroby ukł. krążenia: NT, choroby tętnic,żył, EKG-zaburzenia rytmu i przewodzenia. Choroby układu krążenia- niewydolność serca,wstrząs,wady serca Choroby wątroby i trzustki 3 3 3 Σ 45 23. Stosowane narzędzia dydaktyczne prelekcje multimedialne,analizy przypadków 1. 2. prezentacje,dyskusja 24. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Nr EK Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustnej,udzielenie min. 60% poprawnych odpowiedzi pisemnych -uzyskanie pozytywnej oceny LK3_pti_ W01 test pisemny,test ustny LK3_pti_ W02 test pisemny,test ustny LK3_pti_ W03 test pisemny,test ustny,dyskusja LK3_pti_ W04 pytania testowe LK3_pti_ U01 LK3_pti_ U02 LK3_pti_ U03 test ustny ,dyskusja prawidłowe udzielenie odpowiedzi test pisemny,test ustny prawidłowe udzielenie odpowiedzi test pisemny,test ustny prawidłowe udzielenie odpowiedzi obserwacja studenta w czasie zajęć oraz ocena jego wiedzy i umiejętności uzyskanie odpowiedniego poziomu wiedzy i umiejętnosci - obserwacja zachowań studenta i jego przekazów merytorycznych LK3_pti_ K01 udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustnej,udzielenie min. 60% poprawnych odpowiedzi pisemnych -uzyskanie pozytywnej oceny udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustnej,udzielenie min. 60% poprawnych odpowiedzi pisemnych -uzyskanie pozytywnej oceny udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustnej,udzielenie min. 60% poprawnych odpowiedzi pisemnych -uzyskanie pozytywnej oceny 25. 26. 27. 27.1. 1. 2. 27.2. 1. 28. Nr EK LK3_pti_ W01 LK3_pti_ W02 LK3_pti_ W03 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 10 udział w seminariach 30 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 45 Σ 85 przygotowanie do ćwiczeń 25 przygotowanie do zaliczenia 40 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu 60 Σ 125 Łącznia ilość godzin 210 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 7 Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 3 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 4 Literatura Literatura podstawowa "Patofizjologia kliniczna"red.B.Zahorska-Markiewicz,E.Małecka-Tendera, 2009 Wrocław "Patofizjologia kliniczna"red.S.Maśliński, J.Ryżewski, 2010 Warszawa Literatura uzupełniająca "Choroby wewnętrzne"red.A.Szczeklik,2010 Kraków Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 Student nie zna podstawowych zagadnień i pojęć patofizjologii człowieka oraz nie zna podstawowych i najczęstszych postaci chorób poszczególnych układów i narządów Student nie zna patogenezy wybranych jednostek chorobowychczynników etiologicznych prowadzących do rozwoju procesu chorobowego,a także nie zna mechanizmów regulacyjnych i adaptacyjnych powstajacych w odpowiedzi na rozwój procesu chorobowego Student nie posiada wiedzy na temat patomechanizmów wybranych jednostek chorobowych, nie zna postaci klinicznych najczęstszych chorób układów i narządów Student zna na poziomnie dostatecznym zagadnienia związane z patofizjologią człowieka i chorób poszczególnych układów i narządów Student zna dobrze zagadnienia związane z patofizjologią człowieka i chorobami poszczególnych układów i narządów Student zna dostatecznie patogenezę wybranych jednostek chorobowychczynników etiologicznych prowadzących do rozwoju procesu chorobowego,a także mechanizmy regulacyjne i adaptacyjnych powstajacych w odpowiedzi na rozwój procesu chorobowego Student zna dobrze patogenezę wybranych jednostek chorobowychczynników etiologicznych prowadzących do rozwoju procesu chorobowego,a także mechanizmy regulacyjne i adaptacyjnych powstajacych w odpowiedzi na rozwój procesu chorobowego Student zna bardzo dobrze zagadnienia związane z patofizjologią człowieka oraz postaciami najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów Student posiada głęboką,bardzo dobrą wiedzę nt; patogenezy wybranych jednostek chorobowych-czynników etiologicznych prowadzących do rozwoju procesu chorobowego,a także mechanizmy regulacyjne i adaptacyjnych powstajacych w odpowiedzi na rozwój procesu chorobowego Student posiada Student posiada dobrą Student posiada bardzo dostateczną wiedzę na wiedzę na temat dobrą wiedzę na temat temat patomechanizmów patomechanizmów patomechanizmów wybranych jednostek wybranych jednostek wybranych jednostek chorobowych, zna chorobowych, zna postacie chorobowych, zna bdb postacie kliniczne kliniczne najczęstszych postaci kliniczne najczęstszych chorób chorób układów i narządów najczęstszych chorób układów i narządów układów i narządów LK3_pti_ W04 LK3_pti_ U01 LK3_pti_ U02 LK3_pti_ U03 LK3_pti_ K01 29. Student nie posiada żadnej wiedzy zależności między ogniwami patogenezy a wystąpieniem objawów chorobowych,nie umie ich określić Student posiada dostateczną wiedzę o zależnościach między ogniwami patogenezy a wystąpieniem objawów chorobowych,umie jeokreślić Student dostatecznie umie rozpoznać postacie kliniczne najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów Student posiada dobrą wiedzę o zależnościach między ogniwami patogenezy a wystąpieniem objawów chorobowych,dobrze umie je określić Student nie potrafi Student potrafi dobrze i prawidłowo rozpoznać prawidłowo rozpoznać postaci klinicznych postacie kliniczne najczęstszych chorób najczęstszych chorób poszczególnych układów i poszczególnych układów i narządów narządów Student nie umie Student umie na Student dobrze umie wymienić postaci poziomie podstawowym- wymienić postacie kliniczne klinicznych chorób dostatecznym wymienić chorób metabolicznych metabolicznych oraz postacie klinicznych oraz zaburzeń gospodarki zaburzeń gospodarki chorób metabolicznych wodno-elektrolitowej i wodno-elektrolitowej i oraz zaburzeń gospodarki kwasowo-zasadowej kwasowo-zasadowej wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej Student nie potrafi ocenić i Student dostatecznie Student dobrze potrafi wskazać zależności między potrafi ocenić i wskazać ocenić i wskazać zależności ogniwami patogenezy a zależności między między ogniwami wystąpieniem objawów ogniwami patogenezy a patogenezy a chorobowych wystąpieniem objawów wystąpieniem objawów chorobowych chorobowych Student posiada bardzo wysoką wiedzę o zależnościach między ogniwami patogenezy a wystąpieniem objawów chorobowych, bardzo dobrze umie je określić Student umie bardzo dobrze rozpoznawać postacie kliniczne najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów Student bardzo dobrze umie wymienić postaci klinicznych chorób metabolicznych oraz zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej Student nie posiada świadomości własnych ograniczeń i nie ma umiejetności stałego dokształcania się Student posiada bardzo wysoką (bdb) świadomość własnych ograniczeń i bardzo dobre umiejetności stałego dokształcania się Student posiada dostateczną świadomość własnych ograniczeń i dostateczną umiejetność stałego dokształcania się Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych Liczebność grup ćwiczeniowych 29.1 29.2 20 10 sale dydaktyczne Zakładu i Katedry Patofizjologii,Centrum Symulacji Miejsce odbywania się zajęć 29.3 29.4 Student posiada wysoką świadomość własnych ograniczeń i wysokie umiejetności stałego dokształcania się Student bardzo dobrze potrafi ocenić i wskazać zależności między ogniwami patogenezy a wystąpieniem objawów chorobowych Zakład Patofizjologii Katedry Patofizjologii po telefonicznym uzgodnieniu z kierownikiem ćwiczeń bądź w czasie dyżuru kierownika dla studentów - poniedziałki materiały piśmiennicze,fartuchy Miejsce i godziny konsultacji Materiały do zajęć KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. Nazwa modułu/przedmiotu Patomorfologia II 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Kod modułu/przedmiotu Przynależność do grupy przedmiotów Status modułu/przedmiotu Poziom kształcenia Forma studiów Profil kształcenia Język prowadzenia zajęć Kierunek Lekarski Rok III Semestr V pat2 Nauki Morfologiczne/Naukowe Podstawy Medycyny Obowiązkowy jednolite magisterskie Stacjonarne Ogólnoakademicki Polski 12. 13. 14. Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu Jednostka realizująca moduł/przedmio 15. 16. Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) 17. W:15 S:10 Ćw:50 Egzamin KATEDRA I ZAKŁAD PATOMORFOLOGII ul. Medyków 18, 40-752 Katowice/tel. 32 2526724 /patologia.sum.edu.pl dr hab. med. Maciej Kajor dr n. med. Paweł Właszczuk ; [email protected] dr hab. n. med. Maciej Kajor, [email protected]; dr n. med. Monika Ciupińska-Kajor, [email protected];dr n. med. Zuzanna Dobrosz, [email protected]; dr n. med. Weronika Karczewska, [email protected]; dr n. med.. Łukasz Liszka, dr n. med. Jacek Pająk, [email protected]; dr n. med. Piotr Paleń, [email protected]; dr n. med. Paweł Właszczuk, [email protected]; dr n. med. Ewa ZielińskaPająk, [email protected] 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr Opis wymagania Patomorfologia I, Anatomia człowieka, Histologia z elementami embriologii, Fizjologia człowieka, Podstawy biologii, Język łaciński medyczny, Język angielski medyczny 20. Nr Cele kształcenia Opis celu w zakresie wiedzy C1 Poznanie zagadnień z zakresu szczegółowej patologii narządowej, obrazów makro- i mikroskopowych zmian patomorfologicznych w poszczególnych narządach w odniesieniu do przebiegu klinicznego jednostek chorobowych. C2 Nauczenie mianownictwa patomorfologicznego zdgodnego z normami WHO. C3 Właściwe przygotowanie i opis materiału tkankowego do badań histopatologicznych - wypełnienie skierowania do badania. C4 Nauczenie powiązywania rozpoznanych obrazów uszkodzeń tkankowych i narządowych z objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń laboratoryjnych. C5 Nabycie umiejętności stałego dokształcania 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK3_pat2 _W01 LK3_pat2 _W02 LK3_pat2 _W03 LK3_pat2 _W04 LK3_pat2 _W05 C2 w1-w15, s1s10 C.W25 C1 w1-w15, s1s10 C.W33 C1 w5-w6, s3 C.W30 Zna zagadnienia z zaktesu patologii sutka C1 w5-w6, s4 C.W30 Zna zagadnienia z zaktesu patologii układu dokrewnego C1 w14-w15, s5 C.W30 Zna mianownictwo patomorfologiczne i histopatologiczne Zna postacie kliniczne najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów. Zna zagadnienia z zakresu patologii żeńskiego układu płciowego LK3_pat2 _W06 LK3_pat2 _W07 Zna zagadnienia z zaktesu patologii układu mięśniowoszkieletowego C1 w10, s6 C.W30 Zna zagadnienia z zaktesu patologii skóry C1 w8, w11, s7 C.W30 LK3_pat2 _W08 Zna zagadnienia z zaktesu patologii ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego C1 w9, s8-s9 C.W30 LK3_pat2 _W09 Zna zagadnienia z zakresu patologii chorób uwarunkowanych genetycznie i wieku dziecęcego C1 w12, s1 C.W7 LK3_pat2 _W10 Zna zagadnienia z zakresu patologii chorób środowiskowych C1 w1-w15, s2 C.W32 C3 w1-w15, s1s10 C.U9 C4 w1-w15, s1s10 C.U11 C4 w1-w15, s1s10 C.U11 C2 w1-w15, s1s10 A.U5 C5 s1-s10; umiejętności LK3_pat2 _U11 Właściwe przygotowuje i opisuje materiału tkankowego do badań histopatologicznych - wypełnia skierowania do badania. Rozpoznaje w obrazach z mikroskopu świetlnego struktury i zmiany histopatologicznych. Powiązuje obrazy uszkodzeń tkankowych i narządowych z LK3_pat2 objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń _U13 laboratoryjnych LK3_pat2 _U12 LK3_pat2 _U14 Posługuje się mianownictwem histopatologicznym. kompetencje LK3_pat2 Posiada umiejętność stałego dokształcania _K01 22. K.4 Treści programowe 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 w3 w4 w5 w6 w7 w8 w9 w10 w11 w12 w13 w14 w15 ZESPOŁY MIELOPROLIFERACYJNE PATOLOGIA JAMY USTNEJ PATOLOGIA GAŁKI OCZNEJ PATOLOGIA NARZĄDU SŁUCHU TKANKI MIĘKKIE CZ.1 (zmiany nienowtworowe, stany przednowotworowe) TKANKI MIĘKKIE CZ.2 (nowotwory łagodne i złośliwe) PATOLOGIA PRZEŁYKU (nowotwory) ŁAGODE I ZŁOŚLIWE ZMIANY MELANOCYTARNE SKÓRY PATOLOGIA NERWÓW OBWODOWYCH PATOLOGIA MIĘŚNI SZKIELETOWYCH NIEMELANOCYTARNE ZMIANY SKÓRY NOWOTWORY WIEKU DZIECIĘCEGO PATOLOGIA TARCZYCY (zmiany nienowotworowe) PATOLOGIA TARCZYCY (nowotwory łagodne i złośliwe) NOWOTWORY PŁUC Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Σ 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA 15 Liczba godzin s1 Choroby uwarunkowane genetycznie i wieku dziecięcego 1 s2 s3 s4 Choroby środowiskowe Patologia żeńskiego narządu płciowego Patologia sutka 1 1 1 s5 s6 s7 s8 s9 s10 Patologia Patologia Patologia Patologia Patologia Patologia układu dokrewnego układu mięśniowo-szkieletowego skóry oun obwodowego układu nerwowego. chorób układu odpornościowego 1 1 1 1 1 1 Σ 22.3. c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 c9 c10 c11 c12 c13 c14 c15 Forma zajęć: ĆWICZENIA 10 Liczba godzin Choroby uwarunkowane genetycznie Choroby wieku dziecięcego Chroby układu odpornościowego Choroby środowiskowe Żeński układ płciowy (zmiany nienowotworowe) Żeński układ płciowy (choroby nowotworowe) Patologia gruczołu piersiowego (zmiany nienowotworowe) Patologia gruczołu piersiowego (nowotwory łagodne i złośliwe, biologiczny profil raka sutka) Patologia układu dokrewnego (zmiany nienowotworowe) Patologia układu dokrewnego (nowotwory łagodne i złośliwe) Patologia skóry (zmiany melanocytarne) Patologia skóry (zmiany niemelanocytarne) Patologia oun - zmiany nienowotworowe Patologia oun - zmiany nowotworowe Patologia obwodowego układu nerwowego (zmiany nienowotworowe i nowotworowe) 4 2 2 2 4 6 2 6 2 4 3 2 3 4 4 Σ 23. 1. 2. 3. 4. 24. Nr EK 50 Stosowane narzędzia dydaktyczne Prezentacje multimedialne (na wykładach, seminariach i ćwiczeniach) Prezentacje obrazów mikroskopowych na ćwiczeniach Samodzielne wyszukiwanie struktur w ćwiczeniowych preparatach histopatologicznych Rysowanie struktur tkankowych na podstawie obserwacji w mikroskopie świetlnym Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia Ciągła ocena na seminariach. LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _W01 Znajomość mianownictwa histopatologicznego. Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Znajomość postaci klinicznych najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów. LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _W02 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Znajomość zagadnień z zakresu patologii żeńskiego układu płciowego LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _W03 Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania Ciągła ocena na seminariach. LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _W04 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Znajomość zagadnień z zaktesu patologii układu dokrewnego LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _W05 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Znajomość zagadnień z zaktesu patologii układu mięśniowo-szkieletowego LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _W06 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Znajomość zagadnień z zakresu patologii skóry LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _W07 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Znajomość zagadnień z zaktesu patologii ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _W08 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ciągła ocena na seminariach. Znajomość zagadnień z zakresu patologii chorób uwarunkowanych genetycznie i wieku dziecęcego LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _W09 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ocena na seminarium. Znajomość zagadnień z zakresu patologii chorób środowiskowych LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _W10 LK3_pat2 _U11 (60% poprawnych odpowiedzi). Znajomość zagadnień z zaktesu patologii sutka Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ocena na seminarium. Potrafi właściwie przygotować i opisać materiał tkankowey do badań histopatologicznych oraz wypełnić skierowanie do badania. Zaliczenie testowe - cząstkowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ocena na seminarium. Rozpoznaje w obrazach z mikroskopu świetlnego struktury i zmiany histopatologiczne. LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _U12 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ocena na seminarium. Potrafi powiązać obrazy uszkodzeń tkankowych i narządowych z objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń laboratoryjnych LK3_pat2 _U13 Zaliczenie testowe - cząstkowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Ocena na seminarium. Potrafi posługiwać się mianownictwem histopatologicznym w mowie i piśmie. LK3_pat2 Zaliczenie testowe - cząstkowe _U14 Zaliczenie testowe - semestralne i/lub końcowe LK3_pat2 Ocena na seminarium. _K01 Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (65% poprawnych odpowiedzi). Udzielenie prawidłowej odpowiedzi na zadane pytania (60% poprawnych odpowiedzi). Posiadł umiejętność stałego dokształcania, Zapoznaje się z najnowszymi osiągnięciami nauk medycznych Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności 15 udział w wykładach 10 udział w seminariach 50 udział w ćwiczeniach Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ 26. 27. 27.1. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot 75 55 15 35 105 180 6 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 2 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 3 Literatura Literatura podstawowa 1. 2. 27.2. 1. 2. 28. Nr EK 1. Robins Patologia, wyd. I polskie pod redakcją Wł. T. Olszewskiego; Wyd. Medyczne Urban and Prtner, 2005 2. Podstawy Patologii pod red. W. Domagały, PZWL 2010 Literatura uzupełniająca 1. Zarys patomorfologii – kompendium dla studentów medycyny, podręcznik dla studentów pielęgniarstwa ; wyd. II po redakcją M. Kajora; 2005 2. Patologia znaczy słowo o chorobie, wyd. II pod redakcją J. Stachury i W. Domagały; PAU Kraków 2009 Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Nie zna mianownictwa LK3_pat histopatologicznego Zna mianownictwo histopatologiczne na co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co 2_W01 najmniej 60% z testu semestralnego/końcowego Nie zna postacie Zna postacie klinicznyne klinicznyne najczęstszych chorób najczęstszych poszczególnych układów i chorób narządów na co najmniej LK3_pat poszczególnych 65% w ocenie testów 2_W02 układów i narządów. cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Zna mianownictwo histopatologiczne na co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Zna mianownictwo histopatologiczne na co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Zna postacie klinicznyne najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządówna co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Zna postacie klinicznyne najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządówna co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Nie zna zagadnień z zakresu patologii żeńskiego układu LK3_pat płciowego Zna zagadnienia z zakresu patologii żeńskiego układu płciowego co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii sutka co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii układu dokrewnego co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii układu mięśniowoszkieletowego co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii skóry co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii żeńskiego układu płciowego co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego 2_W03 Nie zna zagadnień z zakresu patologii LK3_pat sutka 2_W04 LK3_pat 2_W05 Nie zna zagadnień z zakresu patologii układu dokrewnego Nie zna zagadnień z zakresu patologii układu mięśniowoLK3_pat szkieletowego 2_W06 Nie zna zagadnień z zakresu patologii LK3_pat skóry 2_W07 Zna zagadnienia z zakresu patologii żeńskiego układu płciowego na co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii sutka na co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii układu dokrewnego co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii układu mięśniowoszkieletowego co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii skóry co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii sutka co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Zna zagadnienia z zakresu patologii układu dokrewnego co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Zna zagadnienia z zakresu patologii układu mięśniowo-szkieletowego co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Zna zagadnienia z zakresu patologii skóry co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Nie zna zagadnień z zakresu patologii ośrodkowego i LK3_pat obwodowego układu 2_W08 nerwowego Zna zagadnienia z zakresu patologii ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Nie zna zagadnień z Zna zagadnienia z zakresu zakresu patologii patologii chorób chorób uwarunkowanych uwarunkowanych genetycznie i wieku LK3_pat genetycznie i wieku dziecęcego co najmniej 65% 2_W09 dziecęcego w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Nie zna zagadnień z Zna zagadnienia z zakresu zakresu patologii patologii chorób chorób środowiskowych co najmniej LK3_pat środowiskowych 65% w ocenie testów 2_W10 cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Nie potrafi właściwie Potrafi właściwie przygotować i opisać przygotować i opisać materiału materiał tkankowy do badań tkankowego do histopatologicznych oraz LK3_pat badań wypełnić skierowania do 2_U11 histopatologicznych badań co najmniej 65% w oraz wypełnić ocenie testów cząstkowych i skierowania do co najmniej 60% z testu badania. semestralnego / końcowego. Nie rozpoznaje w obrazach z mikroskopu LK3_pat świetlnego struktur i 2_U12 zmian histopatologicznych Nie potrafi powiązać obrazów uszkodzeń tkankowych i narządowych z LK3_pat objawami 2_U13 klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń laboratoryjnych Nie potrafi posługiwać się mianownictwem LK3_pat histopatologicznym 2_U14 w mowie i piśmie Rozpoznaje w obrazach z mikroskopu świetlnego struktury i zmiany histopatologiczne co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Potrafi powiązać obrazy uszkodzeń tkankowych i narządowych z objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń laboratoryjnych co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Potrafi posługiwać się mianownictwem histopatologicznym w mowie i piśmie co najmniej 65% w ocenie testów cząstkowych i co najmniej 60% z testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii chorób uwarunkowanych genetycznie i wieku dziecęcego co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii chorób środowiskowych co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Potrafi właściwie przygotować i opisać materiał tkankowy do badań histopatologicznych oraz wypełnić skierowania do badań co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Rozpoznaje w obrazach z mikroskopu świetlnego struktury i zmiany histopatologiczne co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Potrafi powiązać obrazy uszkodzeń tkankowych i narządowych z objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń laboratoryjnych co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Potrafi posługiwać się mianownictwem histopatologicznym w mowie i piśmie co najmniej 80% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego / końcowego. Zna zagadnienia z zakresu patologii ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Zna zagadnienia z zakresu patologii chorób uwarunkowanych genetycznie i wieku dziecęcego co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Zna zagadnienia z zakresu patologii chorób środowiskowych co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Potrafi właściwie przygotować i opisać materiał tkankowy do badań histopatologicznych oraz wypełnić skierowania do badań co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Rozpoznaje w obrazach z mikroskopu świetlnego struktury i zmiany histopatologiczne co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Potrafi powiązać obrazy uszkodzeń tkankowych i narządowych z objawami klinicznymi choroby, wywiadem i wynikami oznaczeń laboratoryjnych co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Potrafi posługiwać się mianownictwem histopatologicznym w mowie i piśmie co najmniej 90% w ocenie testów cząstkowych i testu semestralnego/końcowego Nie posiada Regularnie uczęszcza na wykłady, seminaria i ćwiczenia. Pozytywnie zalicza kolejne LK3_pat umiejętności stałego tematy zajęć zgodnie z regulaminem i harmonogramem zajęć z przedmiotu. Zapoznaje 2_K01 dokształcania się z najnowszymi osiągnięciami nauk medycznych. 29. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie 29.1 Liczebność grup 29.2 Miejsce odbywania się zajęć 29.3 Miejsce i godziny konsultacji 29.4 Materiały do zajęć seminaryjnych 20 ćwiczeniowych 10 Sale ćwiczeń Katedry i Zakładu Patomorfologii; Sale audytoryjne SUM Katedra i Zakład Patomorfologii. Harmonogram uzgodniony przez asystentów z poszczególnymi grupami ćwiczeniowymi. Fartuch lekarski, zeszyt, kredki do rysowania. KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Nazwa modułu/przedmiotu Pediatria 1 Kod modułu/przedmiotu ped1 Przynależność do grupy przedmiotów nauki kliniczne niezabiegowe Status modułu/przedmiotu obowiązkowy Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok III Semestr V/VI W:8/8 S:4/8 Ćw: 24/44 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Forma zakończenia przedmiotu zaliczenie Klinika Pediatrii Katedry Pediatrii Jednostka realizująca moduł/przedmiot 15. Adres/telefon/strona internetowa Klinika Pediatrii Katedry Pediatrii Śląski Uniwersytet Medyczny tel. 32 207 17 00 16. Kierownik jednostki Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) prof. dr hab. n. med. Halina Woś dr hab. n.med. Urszula Grzybowska-Chlebowczyk [email protected]@sum.ed u.pl 17. 18. 1. prof. dr hab. n. med. Halina Woś 2. dr hab. n.med. Urszula Grzybowska-Chlebowczyk 3. dr n. med. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot Grażyna Sobol-Milejska 4. dr n.med. Sabina Więcek 5. (imię, nazwisko, email) dr n.med. Maria Szymańska 6. dr n. med. Katarzyna Musioł 7. dr n.med. Agnieszka Mizia-Malarz 19. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Nr Opis wymagania 1. podstawowe wiadomości z zakresu anatomii, biochemii i fizjologii wieku rozwojowego Nr Cele kształcenia Opis celu 20. C1 znajomość rozwoju fizycznego i psychoruchowego niemowlęcia, dziecka małego, przedszkolnego i szkolnego C2 Umiejętność wykonywania badanie podmiotowe i przedmiotowe dziecka z uwzględnieniem odrębności związanych z procesem wzrastania C3 Znajomość zasad działań profilaktycznych w medycynie wieku rozwojowego. C4 Znajomość zasad żywienia niemowlęcia, dziecka małego i szkolnego i umiejętność zastosowania w praktyce. C5 C6 21. Znajomość symptomatologii schorzeń poszczególnych układów Znajomość norm laboratoryjnych Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza LK3_ped1_W0 zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne 1 najczęstszych chorób LK3_ped1_W0 zna zasady żywienia dzieci zdrowych i chorych, szczepień 2 ochronnych i prowadzenia bilansu zdrowia dziecka Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu C3 w1, w3, c11, c12 E.W1. C4 w5, w8, c7, c8, c12 , c10 E.W2. C2 c1 E.U2. umiejętności LK3_ped1_U0 2 przeprowadza wywiad lekarski z dzieckiem i jego rodziną LK3_ped1_U0 3 przeprowadza badanie fizykalne dziecka w każdym wieku C2 c2, c3, E.U4. c4, c5, c6 LK3_ped1_U0 4 ocenia stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta C2 c2 E.U7. LK3_ped1_U0 5 zestawia pomiary antropometryczne i ciśnienia krwi z danymi na siatkach centylowych C1 c11 E.U9. LK3_ped1_U0 6 przeprowadzana badania bilansowe C1, C6 c11 E.U11. LK3_ped1_U0 7 ocenia i opisuje stan somatyczny i psychiczny pacjenta C1, C2, C5 c1-c6 E.U13. LK3_ped1_U0 8 rozpoznaje stany bezpośredniego zagrożenia życia C2, C5, C6 c2, c3, c5, w2, w4 E.U14. LK3_ped1_U0 9 interpretuje badania laboratoryjne i identyfikuje przyczyny C6, odchyleń w8, c9 E.U24. LK3_ped1_U1 0 kwalifikuje pacjenta do szczepień c14, w7 E.U27. C3 kompetencje potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym LK3_ped1_K0 kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym 2 miejscu LK3_ped1_K0 przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta LK3_ped1_K0 1 3 LK3_ped1_K0 4 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania się 22. Treści programowe C1 w1, w7 K.1 C1 w1, w7 K.2 C1 w1, w7 K.3 C1 w1, w7 K.4 22.1. Forma zajęć: WYKŁADY w1 w2 w3 w4 w5 w6 w7 w8 Σ Karta praw dziecka w szpitalu. Probiotyki i prebiotyki w szpitalu Krwawienia z przewodu pokarmowego u dzieci Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej. Rola witaminy D3 Wymioty u niemowląt i dzieci. Gospodarka żelazem Zakażenia układu moczowego Pediatra w poradni Wybrane badania diagnostyczne w pediatrii 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 Liczba godzin 1 1 1 1 1 1 1 1 8 Liczba godzin Podstawy klinicznej symptomatologii schorzeń układu oddechowego Podstawy klinicznej symptomatologii schorzeń układu pokarmowego Podstawy klinicznej symptomatologii schorzeń układu sercowonaczyniowego Podstawy klinicznej symptomatologii schorzeń układu krwiotwórczego 1 1 1 1 Σ 22.3. Forma zajęć: ĆWICZENIA c1 c2 c3 c4 c5 c6 c7 c8 c9 Wywiad lekarski w pediatrii Badanie przedmiotowe: wrażenie ogólne, ułożenie ciała węzły chłonne, skóra Badanie układu sercowo-naczyniowego - oglądanie, badanie palpacyjne, opukiwanie, osłuchanie 4 Liczba godzin 2 2 2 Badanie układu pokarmowego - oglądanie, badanie palpacyjne, opukiwanie, osłuchanie Badanie układu oddechowego - oglądanie, badanie palpacyjne, opukiwanie, osłuchanie Badanie układu wydzielniczego Żywienie naturalne niemowląt żywienie sztuczne niemowląt Badania diagnostyczne w pediatrii 2 2 2 1 1 2 c10 Rozwój psycho-fizyczny dziecka przedszkolnego, szkolnego, badania przesiewowe i profilaktyczne w wieku 0,2,4,7,13,18lat 2 c11 Zagrożenia chorobami cywilizacyjnymi, metodyka badań 2 c12 c13 Szczepienia ochronne obowiązkowe i zalecane Zasady kwalifikacji lekarskiej do szczepień ochronnych Niedokrwistości u dzieci Σ 23. 1. 2. 3. 4. 5. Stosowane narzędzia dydaktyczne wykład konwencjonalny wykład konwersatoryjny prelekcje prezentacje ćwiczenia praktyczne przy łóżku chorego 6. ćwiczenia praktyczne w Centrum Symulacji Medycznej 2 2 24 24. Nr EK LK3_ped1_W01 Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia rozmowa ze studentem udziela wystarczającej odpowiedzi ustnej LK3_ped1_W02 rozmowa ze studentem udziela wystarczającej odpowiedzi ustnej LK3_ped1_U02 rozmowa ze studentem udziela wystarczającej odpowiedzi ustnej LK3_ped1_U03 obserwacja studenta ocena umiejętności praktycznych LK3_ped1_U04 obserwacja studenta ocena umiejętności praktycznych LK3_ped1_U05 obserwacja studenta ocena umiejętności praktycznych LK3_ped1_U06 obserwacja studenta ocena umiejętności praktycznych LK3_ped1_U07 obserwacja studenta ocena umiejętności praktycznych LK3_ped1_U08 obserwacja studenta ocena umiejętności praktycznych LK3_ped1_U09 obserwacja studenta ocena umiejętności praktycznych LK3_ped1_U10 obserwacja studenta ocena umiejętności praktycznych LK3_ped1_K01 student stosuje się do ogólnie przyjętych norm społecznych i zasad wychowania ocena zachowania studenta LK3_ped1_K02 student stosuje się do ogólnie przyjętych norm społecznych i zasad wychowania ocena zachowania studenta LK3_ped1_K03 student stosuje się do ogólnie przyjętych norm społecznych i zasad wychowania ocena zachowania studenta LK3_ped1_K04 student stosuje się do ogólnie przyjętych norm społecznych i zasad wychowania ocena zachowania studenta 25. 26. 27. 27.1. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach 8 udział w seminariach 8 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach 44 Σ 60 przygotowanie do ćwiczeń 30 przygotowanie do zaliczenia 30 Samodzielna praca studenta przygotowanie do egzaminu 0 Σ 60 Łącznia ilość godzin 120 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 4 Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 2 Literatura Literatura podstawowa 1. Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii (red.) Anna Obuchowicz Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, wyd.1 Propedeutyka pediatrii. M. Krawczyñski. PZWL Warszawa 2009 2. 27.2. Literatura uzupełniająca Standardy Medyczne „Pediatria” 1. 28. Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 Nr EK Na ocenę 3 Na ocenę 4 LK3_ped1_W0 nie zna uwarunkowań 1 dostatecznie zna uwarunkowania LK3_ped1_W0 nie zna zasad 2 LK3_ped1_U0 nie potrafi 2 dostatecznie zna zasady potrafi w sposób dostateczny potrafi przeprowadzić badanie w sposób dostateczny Na ocenę 5 dobrze zna uwarunkowania bardzo dobrze zna uwarunkowania dobrze zna zasady bardzo dobrze zna zasady dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi dobrze potrafi przeprowadzić badanie bardzo dobrze potrafi przeprowadzić badanie dobrze potrafi ocenić bardzo dobrze potrafi ocenić dobrze potrafi zestawić bardzo dobrze potrafi zestawić dobrze potrafi przeprowadzić badanie bardzo dobrze potrafi przeprowadzić badanie dobrze potrafi ocenić bardzo dobrze potrafi ocenić dobrze rozpoznać ocenić bardzo dobrze potrafi rozpoznać LK3_ped1_U0 3 nie potrafi przeprowadzić badanie LK3_ped1_U0 4 nie potrafi ocenić LK3_ped1_U0 5 nie potrafi zestawić LK3_ped1_U0 6 nie potrafi przeprowadzić badanie LK3_ped1_U0 7 nie potrafi ocenić LK3_ped1_U0 8 nie potrafi rozpoznać potrafi rozpoznać w sposób dostateczny LK3_ped1_U0 9 nie potrafi interpretować potrafi zinterpretować dobrze potrafi w sposób dostateczny zinterpretować bardzo dobrze potrafi zinterpretować potrafi zakwalifikować w sposób dostateczny potrafi w sposób dostateczny potrafi w sposób dostateczny potrafi w sposób dostateczny potrafi w sposób dostateczny dobrze potrafi zakwalifikować bardzo dobrze potrafi zakwalifikować dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi dobrze potrafi bardzo dobrze potrafi LK3_ped1_U1 0 LK3_ped1_K0 1 LK3_ped1_K0 2 LK3_ped1_K0 3 LK3_ped1_K0 4 nie potrafi zakwalifikować nie potrafi nie potrafi nie potrafi nie potrafi potrafi ocenić w sposób dostateczny potrafi zestawić w sposób dostateczny potrafi przeprowadzić badanie w sposób dostateczny potrafi ocenić w sposób dostateczny 29. Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 29.1 Liczebność grup ćwiczeniowych 29.2 Miejsce odbywania się zajęć 29.3 Miejsce i godziny konsultacji 29.4 Materiały do zajęć 20 osób 5 osób Klinika Pediatrii Katedry pediatrii po uzgodnieniu z prowadzącym zajęcia obuwie zamienne, fartuch, stetoskop KIERUNEK LEKARSKI IV rok bioetyka chirurgia I choroby wewnętrzne I dermatologia i wenerologia diagnostyka obrazowa II farmakologia z toksykologią II higiena i epidemiologia medycyna paliatywna neurologia I patomorfologia II pediatria I promocja zdrowia psychiatria I radiologia Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Bioetyka 4-be treści podstawowe ROK: IV WYKłAD: 0h SEMESTR: VIII SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 0h zaliczenie 1 Polski Zakład Filozofii i Pedagogiki Wydziału Opieki Zdrowotnej SUM Dr n. hum. Lesław Niebrój Ogólne przygotowanie w zakresie dziedzin humanistycznych na poziomie szkoły średniej, wiedza medyczna i doświadczenie w praktyce klinicznej na poziomie właściwym dla studenta IV roku jednolitych studiów magisterskich na kierunku lekarskim Metody dydaktyczne Prelekcja z elementami dyskusji kierowanej. Wykorzystanie środków multimedialnych. Cele przedmiotu 1. Zapoznanie studentów z terminologią z zakresu etyki ogólnej a zwłaszcza bioetyki; 2. Wskazanie metod uzasadniania norm moralnych w bioetyce; 3. Rozwiązywanie dylematów moralnych w medycynie w społeczeństwach pluralistycznych światopoglądowo. Treści merytoryczne Kontekst historyczno-społeczny powstania bioetyki jako tło dla współczesnych przedmiotu rozważań etycznych. Bioetyka czterech zasad (pryncypializm) jako główna szkoła bioetyczna: metoda uzasadniania norm bioetycznych. Zasada szacunku dla autonomii i reguły od niej zależne: koncepcja świadomej zgody i poszanowania prywatności pacjenta.. Świadoma zgoda pacjenta małoletniego. Zasada nieszkodzenia. Zasada dobroczynności: obowiązki a czyny supererogatywne. Zasada sprawiedliwości: formalna i materialne zasady dotyczące alokacji środków w ochronie zdrowia. Problem korupcji Metody oceny Egzamin pisemny Literatura 1. Niebrój LT., Bioetyka programów życiowych, Katowice: SUM 2010 obowiązkowa 2. Beauchamp TL., Childress JF., Zasady etyki medycznej, Warszawa: KiW 1996 Literatura 1.Medycyna a prawa człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 1996 uzupełniająca 2. Niebrój L., U początków ludzkiego życia. Kraków: WN PAT 1997 3. Niebrój L., Pampuszko P., Prawo medyczne. Bioetyka. Wrocław: Elsevier 2010 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Wprowadzenie. Główne koncepcje z zakresu etyki 4 Prelekacja, metody ogólnej: koncepcja czynu ludzkiego, moralności/ a aktywizujące etyczności czynów, charakter prima facie/aktualny norm etycznych 2. Kontekst historyczno-społeczny powstania bioetyki i jego 4 Prelekacja, metody znaczenie dla zrozumienia współczesnego dyskursu aktywizujące bioetycznego. 3 Tradycyjne metody uzasadniania norm etycznych i ich 4 Prelekacja, metody krytyka. Koncepcja moralności uniwersalnej / moralności aktywizujące partykularnych jako źródeł uzasadnienia norm moralnych. 4. Szeroka i wąska równowaga refleksyjna. Główne kwestie z zakresu antropologii bioetycznej. status ontologiczny osoby ludzkiej/człowieka. Cielesność człowieka. Tożsamość płciowa człowieka. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Chirurgia I 4-chi treści kierunkowe ROK: IV WYKŁAD: 10h 3 Prelekacja, metody aktywizujące SEMESTR:VII , VIII SEMINARIA: 26h ĆWICZENIA: 50h zaliczenie 4 polski Katedra i Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego Prof. dr hab. n med. Paweł Lampe Znajomość anatomii, fizjologii i patofizjologii człowieka, propedeutyki chirurgii. Pokaz, praca z pacjentem, wywiad, pogadanka, obserwacja, analiza dokumentacji medycznej Nauczenie studentów chirurgii klinicznej w zakresie podanym poniżej. 1. Choroby przełyku - rak; patogeneza, diagnostyka kliniczna i morfologiczna, badania radiologiczne i endoskopowe. Leczenie radykalne i paliatywne. - stany zapalne, zaburzenia czynnościowe, zwężenia nienowotworowe; diagnostyka i leczenie. 2. Choroby żołądka i dwunastnicy - rak; diagnostyka kliniczna i morfologiczna, leczenie operacyjne, uzupełniające leczenie pooperacyjne - choroba wrzodowa i jej powikłania; krwawienie z wrzodu, zwężenie odźwiernika, przedziurawienie wrzodu. Diagnostyka. Leczenie zachowawcze, endoskopowe i chirurgiczne. - polipy, stany zapalne, krwotoczny nieżyt błony śluzowej żołądka. 3. Choroby pęcherzyka i dróg żółciowych - diagnostyka – USG, TK, EPCW, cholangio-NMR dróg żółciowych. Objawy, powikłania oraz wskazania do leczenia operacyjnego. - jatrogenne uszkodzenia dróg żółciowych. Zalety i ograniczenia metody laparoskopowej. - żółtaczka zaporowa – różnicowanie przyczyn - rak pęcherzyka żółciowego i nowotwory dróg żółciowych 4. Choroby trzustki - ostre zapalenie trzustki; rozpoznanie OZT w różnych jego postaciach. Wskazania do interwencji chirurgicznej. Powikłania: ropień, ropowica, krwotok. - przewlekłe zapalenie trzustki i jego następstwa. Diagnostyka (USG, TK, NMR, ECPW). Wskazania do leczenia operacyjnego. - rak i inne nowotwory trzustki. Objawy i rozpoznanie. Ocena możliwości leczenia chirurgicznego. Leczenie guzów wywodzących się z komórek układu wewnątrzwydzielniczego. Zaliczenie ustne 1/ Chirurgia. Wojciech Noszczyk, Tom 1-2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. 2/ Podstawy chirurgii w podręczniku dla specjalizujących się w chirurgii ogólnej, Pod red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Kraków Literatura uzupełniająca 1/Chirurgia. Podręcznik dla studentów. Tadeusz Popiela (red.), Jacek Szmidt (red.), Marian Zembala (red.), M Ząbek (red.), A Borówka (red.) i inni. Elsevier Urban & Partner, 2009. 2/Chirurgia repetytorium. Noszczyk Wojciech. Wydawnictwo: PZWL, 2009. 3/Podstawy chirurgii w podręczniku dla specjalizujących się w chirurgii ogólnej, Pod red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Kraków SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin Lp Temat wykładu dydaktycznych 1 Chirurgia przełyku 2 2 Chirurgia żoładka 2 3 Nadciśnienie wrotne 2 4 Rola chirurgii w ostrym zapaleniu trzustki 2 5 Rak jelita grubego 2 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 4 Prezentacja multimedialna Dysfagia – zwracanie, wymioty, ciało obce w przełyku; przebicie przełyku (urazowe, jatrogenne). Zwężenie przełyku: 3 Prezentacja multimedialna rak przełyku zwężenie nienowotworowe zaburzenia czynnościowe stany zapalne 3 Prezentacja multimedialna Wczesne rozpoznawanie nowotworu górnego odcinka przewodu pokarmowego Krwawienie z górnego odcinka przewodu 3 Prezentacja multimedialna pokarmowego: choroba wrzodowa nowotwór uraz jatrogenny Choroby pęcherzyka i dróg żółciowych: żółtaczka 4 Prezentacja multimedialna mechaniczna; diagnostyka i różnicowanie; laparoskopia Choroby wątroby, urazy wątroby 3 jak wyżej Ostre zapalenie trzustki 3 jak wyżej Choroby żołądka i dwunastnicy: rola rtg i endoskopii w 3 jak wyżej diagnostyce; leczenie powikłań choroby wrzodowej – perforacja, krwawienie z wrzodu, rak żołądka, polipy, stany zapalne, nieżyt krwotoczny. ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1 Choroby pęcherzyka i dróg żółciowych: żółtaczka 7 Pokaz, praca z pacjentem, mechaniczna; diagnostyka i różnicowanie; laparoskopia wywiad, pogadanka, obserwacja, analiza dokumentacji medycznej 2 Choroby wątroby, urazy wątroby 6 jak wyżej 3 Choroby żołądka i dwunastnicy: rola rtg i endoskopii w 6 jak wyżej diagnostyce; leczenie powikłań choroby wrzodowej – perforacja, krwawienie z wrzodu, rak żołądka, polipy, 4 5 6 7 8 stany zapalne, nieżyt krwotoczny. Ostre zapalenie trzustki Dysfagia – zwracanie, wymioty, ciało obce w przełyku, przebicie przełyku: urazowe, jatrogenne. Zwężenie przełyku: rak przełyku, zwężenie nie nowotworowe, zaburzenia czynnościowe, stany zapalne. Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego: choroba wrzodowa, nowotwór, uraz jatrogenny Wczesne rozpoznawanie nowotworu górnego odcinka przewodu pokarmowego Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca 6 7 jak wyżej jak wyżej 6 jak wyżej 6 jak wyżej 6 jak wyżej Choroby wewnętrzne I 4-cho Treści kierunkowe ROK: IV SEMESTR: VII,VIII WYKŁAD: 20 h SEMINARIA: 30 h ĆWICZENIA: 100 h zaliczenie 8 polski I Katedra i Klinika Kardiologii WYKŁAD: 7 h SEMINARIA: 10 h ĆWICZENIA: 34 h prof.dr hab.med. Maria Trusz-Gluza, dr hab.med. Anna MariaWnuk-Wojnar, dr hab.med. Krystian Wita, dr med. Krzysztof Szydło, dr med. Artur Filipecki, dr med. Andrzej Hoffmann, dr med. Przemysław Węglarz, dr med. Tomasz Bochenek Wymagania wstępne Znajomość tematyki ćwiczeń, znajomość podstaw propedeutyki chorób wewnętrznych Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne: osłuchiwanie serca, diagnostyka elektrokardiograficzna, echokardiograficzna, angiograficzna zabiegi elektroterapii Cele przedmiotu Rozwój wiedzy na temat zapobiegania, rozpoznawania i leczenia schorzeń układu krążenia. Kształcenie umiejętności w zakresie badania fizykalnego układu krążenia, wykonania i/lub interpretacji podstawowych badań pomocniczych stosowanych w kardiologii (np. EKG). Treści merytoryczne Omówienie podstawowych zagadnień patogenezy, diagnostyki oraz leczenia chorób przedmiotu układu krążenia, ze szczególnym uwzględnieniem najnowszych metod obrazowania, oceny ryzyka wystąpienia zgonu sercowego oraz wykorzystania metod inwazyjnych w terapii choroby wieńcowej i zaburzeń rytmu serca. Metody oceny Ocena przygotowania studenta- bieżąca. Zaliczenie końcowe w formie testu Literatura ”Choroby wewnętrzne- kompendium” red. A. Szczeklik, P. Gajewski, Medycyna obowiązkowa Praktyczna 2009 „Choroby wewnętrzne”, red. A. Szczeklik, Medycyna Wewnętrzna 2010, wyd 2 Literatura “Choroby wewnętrzne- podręcznik akademicki” red. F. Kokot, Wydawnictwo uzupełniająca Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, wyd. 8 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1 Nadkomorowe zaburzenia rytmu serca 2 2 Interwencyjne leczenie choroby niedokrwiennej serca 2 3 Elektrostymulacja serca 2 4 Nagły zgon sercowy 1 SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1 2 3 4 Stenoza mitralna Niedomykalność mitralna Wady zastawki aortalnej Przewlekła choroba niedokrwienna serca, prewencja pierwotna i wtórna 5 Ostre zespoły wieńcowe z uniesieniem odcinka ST 6 Ostre zespoły wieńcowe bez uniesienia ST ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 Choroby zapalne: wsierdzia, mięśnia sercowego, osierdzia, kardiomiopatie 2 3 4 5 6 7 Niewydolność serca Nadciśnienie tętnicze Wady serca Zaburzenia rytmu serca Przewlekła choroba niedokrwienna serca Ostre zespoły wieńcowe Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura Liczba godzin dydaktycznych 1 1 2 2 2 2 Liczba godzin dydaktycznych 4 Sposób realizacji Wykład Wykład Wykład Wykład Wykład Wykład Sposób realizacji Zajęcia w obrębie Klinikibadanie pacjenta, udział w wizycie porannej, prezentacja badań w pracowniach diagnostycznych, zajęcia z asystentami 5 5 5 5 5 5 jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej Choroby wewnętrzne I 4-cho treści kierunkowe ROK: IV SEMESTR:VII , VIII WYKłAD: 20h SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 110h zaliczenie 8 polski Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii WYKłAD: 7h SEMINARIA: 10h ĆWICZENIA: 33h Prof.Marek Hartleb, dr hab.Ewa Nowakowska-Duława, dr hab.Maciej Kohut, dr n.med.Marek Waluga, dr n.med.Tomasz Marek, dr n.med.Anna Dziurkowska-Marek, dr n.med.Agnieszka Budzyńska Wiedza z zakresu propedeutyki chorób wewnętrznych, umiejętność zbierania wywiadu od pacjenta, umiejętność badania fizykalnego jamy brzusznej Wykłady, seminaria, ćwiczenia przy chorych Zaznajomienie studentów z podstawową wiedzą w zakresie gastroenterologii, z badaniami diagnostycznymi, praktyczne pokazanie zastosowania badań obrazujących, interpretacja wyników badań endoskopowych Omówienie patogenezy, diagnostyki i postępowania w chorobach przełyku, żołądka, jelita cienkiego, jelita grubego, trzustki i wątroby, omówienie zasad postępowania w krwawieniu z przewodu pokarmowego, w przypadku stanów ciężkich w gastroenterologii jak ostre zapalenie trzustki, niewydolność wątroby, przedstawienie ogólnych zasad diagnostyki obrazowej w gastroenterologii Codzienna ocena w trakcie seminariów i ćwiczeń, zaliczenie końcowe w postaci zaliczenia ustnego oraz zaliczenia historii choroby „Choroby wewnętrzne – kompendium” red.A.Szczeklik obowiązkowa „Choroby wewnętrzne – red.A.Szczeklik, t.2 Literatura “Choroby wewnętrzne- podręcznik akademicki” red. F. Kokot, Wydawnictwo uzupełniająca Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, wyd. 8, t.1 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin Lp Temat wykładu dydaktycznych 1 Nadciśnienie wrotne 1 2 Choroby zapalne jelit 1 3 Krwawienie z przewodu pokarmowego 1 4 Marskość wątroby, rak wątrobowo-komórkowy, stłuszczenie wątroby 1 5 Infekcja H.pylori. Choroba wrzodowa. Dyspepsja. 1 6 Nowotwory żołądka 1 7 Nowotwory dróg żółciowych i trzustki 1 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1 Rak jelita grubego. Polipy i zespoły polipowatości. 2 seminarium 2 Biegunka. Zespoły złego wchłaniania. Choroba trzewna. 2 seminarium 3 Choroba refleksowa przełyku i przełyk Barretta 1 seminarium 4 Choroby zapalne jelit 1 seminarium 5 Kamica i zapalenie dróg żółciowych 1 seminarium 6 Żółtaczka – przyczyny - różnicowanie 1 seminarium 7 Ostre i przewlekłe zapalenie trzustki 1 seminarium 8 Krwawienie z przewodu pokarmowego 1 seminarium ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1 Choroby przełyku 4 ćwiczenia na oddziale i w pracowni endoskopowej 2 Choroby żołądka i dwunastnicy 4 jak wyżej 3 4 5 Choroby jelita cienkiego i grubego Krwawienie w gastroenterologii Interpretacja obrazów endoskopowych 4 4 4 6 7 Choroby wątroby i dróg żółciowych Choroby trzustki 5 4 8 Zabiegi w gastroenterologii 4 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca Choroby wewnętrzne I 4-cho treści kierunkowe ROK: IV SEMESTR:VII , VIII WYKłAD: 20h SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 100h zaliczenie 8 polski Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii jak wyżej jak wyżej ćwiczenia w pracowni endoskopowej ćwiczenia na oddziale ćwiczenia na oddziale i w pracowni USG ćwiczenia na oddziale zajęcia Wykładowca WYKłAD: 6h SEMINARIA: 10h ĆWICZENIA: 33h Prof. dr hab. n. med. Eugeniusz Józef Kucharz, dr n. med. Przemysław Kotyla, dr n. med. Magdalena Kopeć-Mędrek, dr n. med. Robert Pieczyrak, dr n. med. Małgorzata Widuchowska, lek. Maciej Lewicki Wymagania wstępne Podstawowe wiadomości z zakresu zbierania wywiadu z chorymi i podstawy badania lekarskiego Metody dydaktyczne wykłady, seminaria, ćwiczenia przy chorych Cele przedmiotu Poszerzenie umiejętności w zakresie badania podmiotowego i przedmiotowego w chorobach wewnętrznych ze szczególnym uwzględnieniem reumatologii Treści merytoryczne Doskonalenie umiejętności badania podmiotowego i przedmiotowego w chorobach przedmiotu wewnętrznych ze szczególnym uwzględnieniem problemów reumatologicznych. Omówienie wybranych jednostek reumatologicznych. Prezentacja pacjentów w zakresie wybranych jednostek reumatologicznych. Poznanie zasad diagnostyki i leczenia wybranych jednostek reumatologicznych w oddziale chorób wewnętrznych i reumatologii. Współuczestniczenie w wizytach lekarskich na oddziale. Metody oceny Zaliczenie ustne Literatura 1. Szczeklik A red. Choroby Wewnętrzne. Kraków: Medycyna Praktyczna 2009 obowiązkowa 2. Szczeklik A , Gajewski P red. Kompedium medycyny praktycznej. Choroby Wewnętrzne. Kraków: Medycyna Praktyczna 2010 Literatura 1. Buckup K. Testy kliniczne w badaniu kości, mięśni i stawów. Warszawa: uzupełniająca PZWL 2008 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin Lp Temat wykładu dydaktycznych 1. Leczenie biologiczne w chorobach reumatycznych – reumatoidalne 1 zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy 2. Leczenie biologiczne w chorobach reumatycznych – reumatoidalne 1 zapalenie stawów – zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, łuszczycowe zapalenie stawów 3. Zastosowanie USG w chorobach narządu ruchu 1 4. Gorączki niewiadomego pochodzenia 1 5. Zespoły paranowotworowe w układowych zapalnych chorobach tkanki 1 łącznej 6. Znaczenie statyn w reumatologii 1 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Badanie stawów kończyna górna 1 Prezentacja multimedialna połączona z badaniem pacjenta 2. Badanie stawów kończyna dolna 1 jak wyżej 3. Badanie kręgosłupa 1 jak wyżej 4. Reumatoidalne zapalenie stawów 1 jak wyżej 5. Toczeń rumieniowaty układowy 1 jak wyżej 6. Zapalenie skórno-mięśniowe 1 jak wyżej 7. Zapalenia naczyń – guzkowe zapalenie naczyń, 1 jak wyżej leukocytoklastyczne zapalenie naczyń, zapalenie naczyń z przeciwciałami ANCA 8. Polimialgia reumatyczna i zapalenie 1 jak wyżej olbrzymiokomórkowe tętnic 9. Zespół Sjögrena 1 jak wyżej 10. Spondyloartropatie seronegatywne ĆWICZENIA 1 Lp Temat ćwiczeń 1. 2. 3. 4. Zbieranie wywiadu oraz badanie fizykalne pacjentów Badanie stawów Problemy w diagnostyce wybranych jednostek w reumatologii Ciekawe przypadki reumatologiczne Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne jak wyżej Liczba godzin dydaktycznych 13 8 8 4 Sposób realizacji Zajęcia praktyczne Zajęcia praktyczne Dyskusja, rozwiązywanie problemów w małych grupach Rozwiązywanie problemów w małych grupach, dyskusja Dermatologia i wenerologia 4-de treści kierunkowe ROK: IV SEMESTR:VII WYKŁAD: 15h SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 45h egzamin 7 polski Katedra i Klinika Dermatologii Prof. dr hab. med. Ligia Brzezińska-Wcisło I. BUDOWA SKÓRY I PRZYDATKÓW 1. Naskórek 2. Błona podstawna 3. Skóra właściwa 4. Tkanka podskórna 5. Układ naczyniowy skóry 6. Unerwienie skóry 7. Błony śluzowe otworów naturalnych 8. Gruczoły łojowe 9. Gruczoły potowe ekrynowe i apokrynowe 10. Włosy 11. Paznokcie II. CZYNNOŚCI SKÓRY 1. Rola ochronna 2. Regulacja cieplna i równowagi wodno-elektrolitowej 3. Czynność resorpcyjna 4. Udział w przemianie białek, tłuszczów, węglowodanów i witamin 5. Czynność recepcyjna 6. Udział w procesach odpornościowych ustroju III. SCHORZENIA BAKTERYJNE, WIRUSOWE, PASOŻYTNICZE I GRZYBICE SKÓRY 1. Flora bakteryjna zdrowej skóry 2. Czynniki patogenetyczne infekcyjnych chorób skóry IV. CHOROBY ALERGICZNE I AUTOIMMUNOLOGICZNE SKÓRY 1. Pojęcie alergii i zaburzeń autoimmunologicznych 2. Mechanizmy alergii i zaburzeń autoimmunologicznych Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne, prezentacje przypadków klinicznych, praktyczne ćwiczenia z pacjentami (wywiady, badanie fizykalne), prezentacje zabiegów Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu diagnostycznych i procedur leczniczych. 1. Zapoznanie z symptomatologią chorób skóry i badaniem dermatologicznym. 2. Zapoznanie z etiologią, patogenezą, kliniką, różnicowaniem, diagnostyką i leczeniem schorzeń skóry i chorób wenerycznych. 3. Zapoznanie z metodami diagnostycznymi i terapeutycznymi stosowanymi w dermatologii i wenerologii. I. SYMPTOMATOLOGIA OGÓLNA CHORÓB SKÓRY (SEMIOTYKA) Wykwity pierwotne – definicja Wykwity wtórne – definicja Dermatologiczne badanie chorego II. SCHORZENIA BAKTERYJNE SKÓRY 1. Zakażenia gronkowcowe (objawy, przebieg, różnicowanie) 2. Zakażenia paciorkowe – róża (objawy, przebieg, odmiany kliniczne, różnicowanie, powikłania) Zakażenia mieszane paciorkowo-gronkowcowe (objawy, przebieg, różnicowanie) Diagnostyka chorób ropnych skóry (badanie bakteriologiczne, antybiogram) Leczenie chorób ropnych skóry (zasady antybiotykoterapii) Profilaktyka chorób ropnych skóry Inne choroby bakteryjne skóry (etiopatogeneza, objawy, przebieg, rozpoznanie, leczenie) Boreliozy (etiopatogeneza, postacie skórne, diagnostyka, leczenie) Gruźlica skóry III. CHOROBY PASOŻYTNICZE SKÓRY Wszawica (etiopatogeneza, postacie, objawy, przebieg i leczenie) Świerzb IV. CHOROBY WIRUSOWE SKÓRY Opryszczka zwykła Eczema herpeticum Półpasiec Ospa wietrzna Mięczak zakaźny Brodawki (etiopatogeneza, odmiany kliniczne, objawy i przebieg, różnicowanie, leczenie) Pryszczyca. Zaraza pyska i racic V. RUMIENIE, DERMATOZY RUMIENIOWO-ZŁUSZCZAJĄCE, GRUDKOWE Rumień wielopostaciowy wysiękowy Toksyczna nekroliza naskórka (TEN) Lyell Rumień trwały Rumień guzowaty Łupież różowy Giberta Liszaj płaski VI. OWRZODZENIA PODUDZI Etiopatogeneza Objawy i przebieg Diagnostyka Różnicowanie Leczenie (kompresoterapia, terapia okluzyjna, leczenie tradycyjne, nowoczesne opatrunki, antybiotykoterapia, leki naczyniowe, leki wspomagające, gojenie) Profilaktyka owrzodzeń w przebiegu niewydolności żylnej VII. CHOROBY NACZYNIOWE SKÓRY Plamice (etiopatogeneza, objawy, przebieg, diagnostyka, leczenie) Piodermia zgorzelinowa Guzowate zapalenie naczyń VIII. GRZYBICE Podział grzybic Etiopatogeneza Diagnostyka grzybic i drożdżyc Grzybice właściwe ( definicja, etiopatogeneza, objawy i przebieg) Zakażenia drożdżakowe (definicja, etiopatogeneza, objawy i przebieg) Łupież pstry – definicja Leczenie grzybic Leczenie zakażeń drożdżakowych Leczenie łupieżu pstrego Profilaktyka zakażeń grzybiczych i drożdżakowych IX. CHOROBY ALERGICZNE SKÓRY 1. Pojęcie atopii 2. Pokrzywka – definicja Wyprysk – definicja Atopowe zapalenie skóry (AZS) – definicja Neurodermit ograniczony – definicja Świerzbiączka guzkowa Hyde Wstrząs anafilaktyczny Osutki polekowe – definicja X. CHOROBY ZAWODOWE SKÓRY Definicja prawna Definicja lekarska Wyprysk zawodowy – definicja XI. FOTODERMATOZY Działanie promieni słonecznych na skórę Klasyfikacja fotodermatoz Fotodermatozy idiopatyczne (etiopatogeneza, objawy i przebieg, diagnostyka, różnicowanie, leczenie) Odczyny fototoksyczne i fotoalergiczne Fotodermatozy genetycznie uwarunkowane XII. CHOROBY ZWIĄZANE Z ZABURZENIAMI METABOLICZNYMI Zmiany chorobowe przypadkowo współistniejące Zmiany chorobowe często współistniejące z cukrzycą Zmiany skórne w których rozwoju zasadnicze znaczenie ma uszkodzenie układu naczyniowego Objawy uboczne w przebiegu leczenia cukrzycy XIII. GENODERMATOZY Choroby związane z nadmiernym rogowaceniem Choroby pęcherzowe XIV. ŁUSZCZYCA Definicja łuszczycy Etiopatogeneza Epidemiologia łuszczycy Objawy i przebieg schorzenia Postacie kliniczne łuszczycy – objawy i przebieg Rozpoznanie różnicowe łuszczycy Leczenie łuszczycy Fototerapia łuszczycy XV. CHOROBY PĘCHERZOWE O PODŁOŻU AUTOIMMUNOLOGICZNYM Immunologia chorób pęcherzowych skóry Pęcherzyca – definicja Pemphigoid – definicja Opryszczki (pemfigoid) ciężarnych – definicja Pemfigoid bliznowaciejący – definicja Nabyte pęcherzowe oddzielanie się naskórka – definicja Zapalenie opryszczkowate skóry – definicja Linijna IgA dermatoza pęcherzowa – definicja XVI. CHOROBY TKANKI ŁĄCZNEJ Pojęcie kolagenozy, etiopatogeneza, zjawiska immunologiczne, diagnostyka Toczeń rumieniowaty Zespół antykardiolipinowy i zespół Sneddona Zespół Sjogrena Twardzina układowa Twardzina ograniczona Liszaj twardzinowy i zanikowy Fasciitis eosinophilica Eosinophilia myalgia syndrom (EMS) Zapalenie skóry i mięśni Zespoły nakładania (definicja, etiopatogeneza, objawy i przebieg, diagnostyka, markery immunologiczne, różnicowanie, leczenie) Guzkowe zapalenie tętnic XVII. ZAPALENIE TKANKI PODSKÓRNEJ Panniculitis Weber-Christian Zapalenie tkanki podskórnej w przebiegu chorób trzustki ZIARNINIAKI I ZMIANY ODCZYNOWE Sarkoidoza Ziarniniak obrączkowaty ZNAMIONA I NOWOTWORY ŁAGODNE Znamiona naskórkowe Znamiona melanocytowe barwnikowe Znamiona wychodzące z gruczołów łojowych Znamiona wychodzące z gruczołów potowych Znamiona naczyniowe Łagodne nowotwory łącznotkankowe STANY PRZEDRAKOWE I RAKI IN SITU Rogowacenie słoneczne Raki in situ Rak kolczystokomórkowy Rak brodawkujący Czerniak złośliwy Zespół znamion dysplastycznych Choroba Pageta Chłoniaki skóry i stany poprzedzające – definicja Ziarniniak grzybiasty Zespół Sezary`ego – definicja Siatkowica pagetoidalna i lymphomatoid papulosis STANY RZEKOMONOWOTWOROWE Keratoacanthoma Samoistnie gojące się raki kolczystokomórkowe Papillomatosis cutis carcinoides Gottron Papillomatosis florida oris Dyskeratoma verrucosum NOWOTWORY ZŁOŚLIWE SKÓRY Rak podstawnokomórkowy Zespół nabłoniaków podstawnokomórkowych (Zespół Gorlina) XVIII. CHOROBY GRUCZOŁÓW ŁOJOWYCH I POTOWYCH Łojotok (definicja, etiopatogeneza, objawy i przebieg, postępowanie) Łupież łojotokowy (objawy i przebieg, różnicowanie, postępowanie) Trądzik pospolity Nadmierne pocenie XIX. ZABURZENIA BARWNIKOWE Bielactwo nabyte CHOROBY WŁOSÓW Fizjologia wzrostu włosów Charakterystyka cyklu włosowego u człowieka i patomechanizmy łysienia Łysienia związane z chorobami ustroju Monilethrix – zespół zmian strukturalnych włosów Zespół Nethertona Choroby owłosionej skóry głowy powodujące łysienie bliznowaciejące Łysienie plackowate Łysienie androgenowe u mężczyzn Łysienie androgenowe u kobiet Zmiany morfologiczne paznokci SKÓRNE ZESPOŁY PARANEOPLASTYCZNE Definicja skórnych zespołów paraneoplastycznych Podział zespołów paraneoplastycznych Postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne przy podejrzeniu zespołu paraneoplastycznego DERMATOZY W CIĄŻY Typowe zmiany w prawidłowej ciąży bez specjalnego zagrożenia Specyficzna choroba spowodowana ciążą Dermatozy, które nie są specyficzne dla ciąży występujące przypadkowo XX. ŚWIĄD SKÓRY Swędzące choroby skóry Stany fizjologiczne przebiegające ze świądem Świąd okolic płciowych u kobiet Świąd genitaliów i okolicy krocza u mężczyzn Świąd odbytu XXI. LECZENIE CHORÓB SKÓRY Zasady leczenia zewnętrznego, postaci leków Zasady miejscowego stosowania sterydów i antybiotyków Kortykoterapia w schorzeniach skóry (zasady, wskazania, działania uboczne, powikłania, zapobieganie) Zasady stosowania cytostatyków w dermatologii (wskazania, działania uboczne, powikłania, zapobieganie) Zasady stosowania retinoidów w chorobach skóry (wskazania, działania uboczne, powikłania, zapobieganie) Zasady stosowania leków przeciwalergicznych Fototerapia Dermatochirurgia AIDS Definicja zespołu Epidemiologia schorzenia Etiopatogeneza Podział AIDS ARC (zespół związany z AIDS) Rozpoznanie AIDS Zmiany skórne w przebiegu AIDS Zakażenia oportunistyczne w przebiegu zespołu Badania diagnostyczne w AIDS Profilaktyka AIDS Leczenie AIDS, mechanizm działania Zydowudyny RZEŻĄCZKA Etiopatogeneza Obraz kliniczny u dorosłych Obraz kliniczny u dzieci Obraz kliniczny u niemowląt Powikłania rzeżączki u mężczyzn Powikłania rzeżączki u obu płci Diagnostyka laboratoryjna Leczenie NIERZEŻĄCZKOWE ZAPALENIE CEWKI MOCZOWEJ (NGU) Definicja schorzenia Metody oceny Epidemiologia Etiopatogeneza – czynniki najczęściej wywołujące schorzenie Objawy i przebieg choroby Badania diagnostyczne Rozpoznanie różnicowe Leczenie KIŁA Kiła – podział Etiologia, epidemiologia i patogeneza Diagnostyka laboratoryjna Kiła nabyta Kiła wrodzona WRZÓD WENERYCZNY [wrzód miękki] Etiopatogeneza Klinika Leczenie 1. Zaliczenie ćwiczeń na ocenę – student uzyskuje po: a) odbyciu wszystkich ćwiczeń i zaliczeniu tematów ćwiczeniowych (na bieżąco u nauczyciela akademickiego prowadzącego aktualny temat) b) zaliczeniu w ostatnim dniu II bloku ćwiczeniowego z zakresu następujących tematów: budowa i fizjologia skóry, semiotyka, leczenie zewnętrzne, kiła I i II rzędowa i przydzielonego przypadku (np. łuszczyca). Zaliczenie odbywa się u opiekuna sekcji c) studenta obowiązuje również przedstawienie historii choroby jednego pacjenta z podaniem rozpoznania różnicowego oraz leczenia w II bloku ćwiczeniowym (oddanie historii choroby przygotowanej w formie pisemnej). 2. Egzamin praktyczny – ustny na ocenę: przedstawienie historii choroby przydzielonego przypadku z uwzględnieniem proponowanego rozpoznania, rozpoznania różnicowego, badań diagnostycznych i leczenia wraz z omówieniem etiopatogenezy i kliniki z danej grupy schorzeń w której znajduje się przypadek chorobowy. 3. Egzamin testowy pisemny na ocenę – 150 pytań testowych wielokrotnego wyboru, w tym: 15% pytań problemowych. Literatura 1. Wykłady obowiązkowa 2. Prelekcje 3. Jabłońska S., Majewski S. Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. 4. Brzezińska-Wcisło L. Choroby weneryczne i inne schorzenia przenoszone drogą płciową. Skrypt ŚAM 2002 i 2005 (dostępna wersja elektroniczna). 5. Mroczkowski T. Zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS) w: Choroby przenoszone drogą płciową dla studentów i lekarzy. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998. Literatura Braun Falco O., Plewig G., Wolff H.H., Burgdorf W.H.C.: uzupełniająca Dermatologia.Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004. SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1. Kiła nabyta wczesna. Dermatozy niezakaźne i zakaźne okolic 2 narządów płciowych u obu płci. 2. Wypadanie włosów – przyczyny i metody zapobiegania. 2 Łysienia związane z chorobami ustroju. 3. Naczyniaki. Łysienie plackowate. Łysienie bliznowaciejące 2 Łysienie androgenowe. Wrodzone i nabyte zmiany strukturalne włosów. Najczęstsze choroby owłosionej skóry głowy wieku dziecięcego. 4. Zmiany w obrębie płytek paznokciowych. Zastosowanie PUVAterapii w dermatologii. Skórne zespoły pareneoplastyczne. Zmiany skórne w cukrzycy. Świąd skóry. 5. Choroby skóry w podeszłym wieku. Semiotyka dermatologiczna w wybranych chorobach narządu ruchu. 6. Złośliwe nowotwory nabłonkowe. 7. Krioterapia, laseroterapia i terapia fotodynamiczna w dermatologii. 8. Zmiany skórne GVHD. Skórne reakcje polekowe. SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych dydaktycznych 1. Fotodermatozy – rola światła w etiologii i patogenezie 2 2. 3. 4. 5. 6. 7. niektórych dermatoz, odczyny fotoalergiczne i fototoksyczne, postacie kliniczne, profilaktyka i leczenie. Zastosowanie fototerapii w dermatologii. Zastosowanie metod chirurgicznych (dermatochirurgia), możliwości zastosowania metod chirurgicznych w onkologicznych i nieonkologicznych schorzeniach skóry. Wybrane dermatozy dziecięce. Retinoidy w terapii trądziku. Toczeń rumieniowaty układowy – obraz kliniczny i diagnostyka. Stany przednowotworowe, rzekomonowotworowe i nowotwory łagodne skóry. 8. Historia choroby. ĆWICZENIA 2 2 2 2 1 Sposób realizacji Prelekcja 2 2 Prelekcja Prelekcja 2 2 2 Prelekcja Prelekcja Prelekcja 2 Prelekcja 1 Zaliczenie Liczba godzin dydaktycznych 3 Lp Temat ćwiczeń 1. Semiotyka, wizyta profesorska. 2. Choroby bakteryjne, owrzodzenia podudzi. 3 3. Grzybice skóry. 3 4. Łuszczyca i przyłuszczyca. Fototerapia. 3 5. 3 6. Zakażenia wirusowe i pasożytnicze, gruźlica skóry. Choroby alergiczne skóry. 7. 8. Choroby pęcherzowe skóry. Choroby tkanki łącznej. 3 3 9. Nowotwory łagodne i złośliwe skóry. Chłoniaki skóry. 3 10. Choroby łojotokowe i trądziki. 3 11. Liszaj płaski, rumienie, boreliozy. 3 3 Sposób realizacji Zajęcia w oddziale, przyklinicznej poradni, pracowni trichologii Zajęcia w oddziale, przyklinicznej poradni Zajęcia w oddziale, przyklinicznej poradni, pracowni mikologicznej Zajęcia w oddziale, przyklinicznej poradni, gabinecie światłoterapii Zajęcia w oddziale, przyklinicznej poradni, gabinecie fizykoterapii Zajęcia w oddziale, przyklinicznej poradni jak wyżej Zajęcia w oddziale, przyklinicznej poradni, pracowni kapilaroskopii Zajęcia w oddziale, przyklinicznej poradni, gabinecie dermatochirurgii, pracowni laseroterapii i fizykoterapii Zajęcia w oddziale, przyklinicznej poradni jak wyżej 12. Przypadki różne. 5 13. 14. Histologia i fizjologia skóry. Leczenie zewnętrzne - postacie leków zewnętrznych, zasady leczenia. Kiła I i II rzędowa - klinika, diagnostyka i leczenie. Historia choroby - przypadek. 1 1 15. 16. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu 1 4 Zajęcia w oddziale, przyklinicznej poradni, gabinecie dermatochirurgii, pracowni laseroterapii i fizykoterapii, gabinecie światłoterapii Zaliczenie Zaliczenie Zaliczenie Wywiad i badanie fizykalne, przygotowanie historii w formie pisemnej Farmakologia z toksykologią II 4-fa treści podstawowe ROK: IV SEMESTR: VII WYKłAD:30 SEMINARIA: 15 ĆWICZENIA: 45 egzamin 11 polski Katedra Farmakologii Prof. Bogusław Okopień, dr hab.Ewa Obuchowicz, dr hab.Bożena Gabryel, dr hab. Małgorzata Huzarska, dr hab.Robert Krysiak, dr Krzysztof Łabuzek, dr Dariusz Belowski, dr Witold Szkróbka, dr Anna Pudełko, dr Anna Bielecka, dr Grzegorz Machnik Znajomość podstaw fizjologii, biochemii, patofizjologii oraz podstaw farmakologii ogólnej. Prezentacja multimedialna, przekaz ustny Zapoznanie z farmakokinetyką i farmakodynamiką wskazaniami terapeutycznymi, zasadniczymi przeciwwskazaniami oraz działaniami niepożądanymi poszczególnych grup leków. Leki hipotensyjne: inhibitory konwertazy angiotensyny, leki blokujące receptory dla angiotensyny II, leki blokujące kanały wapniowe, leki alfa-adrenolityczne, leki betaadrenolityczne, leki hamujące aktywność układu współczulnego, leki moczopędne, leki o ośrodkowym mechanizmie działanie, leki rozszrzające tętniczki, nowe leki hipotensyjne. Leki stosowane w leczeniu choroby niedokrwiennej serca oraz ostrych zespołów wieńcowych: azotany, molsidomina, leki beta-adrenolityczne, inhibitory konwertazy angiotensyny, leki o działaniu metabolicznym, leki blokujące kanały wapniowe, statyny, leki przeciwagregacyjne, leki fibrynolityczne, aminy katecholowe. Glikozydy nasercowe, leki antyarytmiczne (podział wg. Vaughena-Williamsa), leki moczopędne (tiazydy i tiazydopochodne, diuretyki pętlowe, diuretyki oszczędzające potas, diuretyki osmotyczne, inhibitory anhydrazy węglanowej). Leki stosowane w leczeniu parkinsonizmu (leki zwiększające stężenie dopaminy, leki cholinolityczne), leki przeciwpadaczkowe (pochodne kwasu walproinowego, pochodne iminostilbenu, barbiturany, benzodiazepiny, pochodne difenylohydantoiny, pochodne kwasu bursztynowego, pochodne mocznika, blokery kanałów wapniowych, glikokortykosterydy, nowe leki przeciwpadaczkowe), leki stosowane w leczeniu choroby Alzheimera (leki nootropowe, memantyna, ihibitory cholinoesterazy). Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego: leki hamujące wydzielanie Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca soku żołądkowego (inhibitory pompy protonowej, leki przeciwhistaminowe, leki cholinolityczne, pochodne prostaglandyn, środki zobojętniające, środko osłaniające), leki przeczyszczające i zapierające, leki przeciwwymiotne, leki prokinetyczne, leki hepatoprotekcyjne, leki żółciotwórcze i żółciopędne, kwasy żółciowe, enzymy trzustkowe, leki przeciwrobacze. Leki stosowane w chorobach ukłdu oddechowego: leki wykrztuśne i sekretolityczne, leki przecikaszlowe, leki beta-adrenomimetyczne, leki cholinolityczne, metyloksantyny, glikokortykosterydy, leki antyleukotrienowe, leki hamujące uwalnianie mediatorów zapalenia, leki przeciwhistaminowe. Leki stosowane w chorobach układu krwiotwórczego: czynniki wzrostowe, czynniki immunomodulujące, preparaty żelaza. Leki stosowane w zaburzeniach krzepnięcia: doustne leki przeciwzakrzepowe, leki przeciwpłytkowe, leki defibrynujące, leki hamujące krzepnięcie krwi, leki hamujące fibrynolizę, nowe leki przeciwkrzepliwe. Preparaty krwi i leki krwiopochodne, preparaty krwiozastępcze. Leki przeciwnowotworowe: leki alkilujące, antymetabolity, pochodne kamptoteryny, antybiotyki, alkaloidy, pochodne podofilotoksyny, taksoidy. Leki przeciwcukrzycowe: insuliny, pochodne sulfonylomocznika, biguanidy, glinidy, glitazony, inhibitory alfa-glukozydazy, nowe leki przeciwcukrzycowe. Leki hipolipemiczne: statyny, fibraty, żywice jonowymienne, nowe leki hipolipemizujące. Leki stosowane w leczeniu osteopatii: sole wapnia i fluoru, witamina D, parathormon, kalcytonina, bisfosfoniany, renalinian strontu. Leki stosowane w leczeniu otyłości: leki ośrodkowe, leki działające na metabolizm tkanki tłuszczowej, leki działające na przewód pokarmowy. Hormony płciowe i leki przeciwhormonalne: androgeny, antyandrogeny, steroidy anaboliczne, estrogeny, gestageny, selektywne modulatory receptora estrogenowego. Leki antykoncepcyjne. Hormony tarczycy, leki przeciwtarczycowe: tioamidy, jod. Glikokortykosterydy, antagoniści kortykosterydów. Anestetyki: wziewne środki znieczulające ogólnie, środki znieczulające ogólnie do stosowania dożylnego. Leki znieczulające miejscowo: estry, amidy, inne leki znieczulenia miejscowego. Środki zwiotczające: środki niedepolaryzujące, środki depolaryzujące, środki o działaniu presynaptycznym, środki zmniejszające napięcie mięśni szkieletowych. Leki pochodzenia naturalnego. Szczepionki. Witaminy i biopierwiastki. Zaliczenia testowe, zaliczenia ustne, testowy egzamin końcowy W. Kostowski, Z.S. Herman “Podstawy farmakoterapii” E. Mutschler „Farmakologia i toksykologia” E. Obuchowicz, A. Małecki, K. Kmieciak – Kołada, B. Okopień „ Farmakologia dla studentów i absolwentów kierunków medycznych” SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin Lp Temat wykładu dydaktycznych 1. Charakterystyka leków hipotensyjnych 3 2. Charakterystyka leków stosowanych w terapii choroby niedokrwiennej serca 3 oraz w ostrych stanach kardiologicznych 3. Charakterystyka leków stosowanych w terapii niewydolności krążenia 4 4. Charakterystyka leków przeciwpadaczkowych, przeciwparkinsonowskich, 3 stosowanych w leczeniu zespołów otępiennych oraz ostrych stanach neurologicznych 5. 6. 7. Charakterystyka leków stosowanych w schorzeniach układu pokarmowego Charakterystyka leków stosowanych w schorzeniach układu oddechowego Charakterystyka leków stosowanych w leczeniu schorzeń hematologicznych oraz w zaburzeniach krzepnięcia 8. Charakterystyka leków przeciwcukrzycowych oraz hipolipemicznych 9. Charakterystyka leków hormonalnych oraz leków stosowanych w leczeniu zaburzeń endokrynologicznych 10 Charakterystyka leków przeciwnowotworowych 11 Charakterystyka leków znieczulających ogólnie i miejscowo SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych dydaktycznych 1. Leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego, 6 choroby niedokrwiennej serca, ostrych zespołów wieńcowych, niewydolności krążenia. 2. Leki stosowane w leczeniu parkinsonizmu, padaczki, 2 choroby Alzheimera. 3. Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego. 1 4. Leki stosowane w chorobach układu oddechowego. 1 5. Leki stosowane w chorobach układu krwiotwórczego i 1 zaburzeniach krzepnięcia. Preparaty krwiozastępcze. 6. Leki przeciwcukrzycowe. Leki hipolipemiczne. Leki 2 stosowane w leczeniu osteopatii. Leki stosowane w leczeniu otyłości 7. Hormony płciowe, leki przeciwhormonalne. Leki 1 antykoncepcyjne. 8. Hormony tarczycy, leki przeciwtarczycowe: tioamidy, jod. 1 Glikokortykosterydy, antagoniści kortykosterydów. ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń dydaktycznych 1. Leki hipotensyjne 4 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10 Leki stosowane w leczeniu choroby niedokrwiennej serca oraz ostrych zespołów wieńcowych Leki stosowane w niewydolności krążenia. Leki stosowane w leczeniu parkinsonizmu, leki przeciwpadaczkowe, leki stosowane w leczeniu choroby Alzheimera Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego Leki stosowane w chorobach układu oddechowego Leki stosowane w chorobach układu krwiotwórczego oraz w zaburzeniach krzepniecia. Preparaty krwi i leki krwiopochodne, preparaty krwiozastępcze. Leki przeciwnowotworowe Leki przeciwcukrzycowe. Leki hipolipemiczne. Leki stosowane w leczeniu osteopatii. Leki stosowane w leczeniu otyłości. Hormony płciowe i leki przeciwhormonalne. Leki antykoncepcyjne. 3 3 2 3 2 3 1 Sposób realizacji Przekaz ustny Przekaz ustny Przekaz ustny Przekaz ustny Przekaz ustny Przekaz ustny Przekaz ustny Sposób realizacji 4 Przekaz ustny/prezentacja multimedialna jak wyżej 4 4 jak wyżej jak wyżej 3 3 3 jak wyżej jak wyżej jak wyżej 4 4 jak wyżej jak wyżej 3 jak wyżej 11 12 13 Hormony tarczycy, leki przeciwtarczycowe. Glikokortykosterydy. Anestetyki: wziewne środki znieczulające ogólnie, środki znieczulające ogólnie do stosowania dożylnego. Leki znieczulające miejscowo. Leki pochodzenia naturalnego. Szczepionki. Witaminy i biopierwiastki. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu 3 jak wyżej 3 jak wyżej 3 jak wyżej Higiena i epidemiologia 4-hg treści podstawowe ROK: IV SEMESTR: VII , VIII WYKłAD:10h SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 30h egzamin 4 polski Katedra i Zakład Epidemiologii prof. dr hab. med. Jan E. Zejda, dr n med. Bogumiła Braczkowska, dr n med. Małgorzata Kowalska, dr n med. Grzegorz Brożek, mgr Anna Kukielczak brak Wykłady, seminaria, ćwiczenia Przekazanie studentom wiedzy i umiejętności na temat definicji i roli higieny oraz epidemiologii wśród nauk medycznych, a także znaczenia obu dziedzin dla kształtowania prawidłowego funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w odniesieniu do zbiorowych i indywidualnych potrzeb zdrowotnych. 1. Podstawy epidemiologii i biostatystyki a. Definicja epidemiologii i jej podział, uwarunkowania stanu zdrowia populacji. b. Epidemiologia a zdrowie publiczne, epidemiologia a nauki medyczne. c. Badania epidemiologiczne i ich podział. d. Kwestionariusz jako narzędzie badania epidemiologicznego. e. Koncepcja standardów diagnostycznych i terapeutycznych. f. Definicja biostatystyki, koncepcja zmienności wewnątrz- i międzyosobniczej. g. Błąd przypadkowy i systematyczny. Koncepcja zmiennych i statystycznej znamienności. h. Proste testy statystycznej znamienności różnic i zależności. Podstawy analizy wielu zmiennych. 2. Epidemiologia opisowa a. Podstawy demografii. b. Metody oceny i monitorowania stanu zdrowia populacji c. Zapadalność, chorobowość, umieralność, śmiertelność. d. Standaryzacja współczynników. e. Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych f. Systemy informatyczne i bazy danych w ochronie zdrowia 3. Epidemiologia analityczna a. Cele i zadania epidemiologii analitycznej. b. Badanie ekologiczne, przekrojowe, kohortowe, kliniczno-referencyjne. c. Protokół badawczy. Definicja i dobór prób. d. Wiarygodność wyników badań epidemiologicznych (koncepcja i przykłady błędu systematycznego i błędu przypadkowego; poprawność wewnętrzna i poprawność zewnętrzna badania epidemiologicznego) 4. Epidemiologia kliniczna Metody oceny a. Definicja i zadanie epidemiologii klinicznej. b. Koncepcja i ustalanie wartości należnej. c. Wiarygodność testów diagnostycznych. d. Eksperymentalne badanie kliniczne. 5. Epidemiologia chorób zakaźnych a. Epidemie, proces epidemiczny b. Dochodzenie i nadzór epidemiologiczny c. Kalendarz szczepień d. Wybrane choroby zakaźne – zakażenia HIV, HBV i HCV wśród personelu medycznego e. Zakażenia szpitalne f. Państwowa Inspekcja Sanitarna 6. Epidemiologia środowiskowa a. Definicja epidemiologii środowiskowej. b. Klasyfikacja szkodliwych czynników środowiskowych. c. Metody pomiaru narażenia na czynniki środowiskowe. d. Koncepcja narażenia skumulowanego. e. Monitoring biologiczny i monitoring środowiskowy f. Klasyfikacja czynników rakotwórczych wg Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem 7. Interpretacja obserwacji epidemiologicznych a. Koncepcje bezwarunkowej i warunkowej zależności przyczynowo-skutkowej w opisie etiopatogenezy chorób. b. Postulaty Henle-Koch’a i kryteria Hill’a w ocenie związków przyczynowoskutkowych w epidemiologii. c. Definicja i przykłady ustrojowych (osobniczych) i środowiskowych czynników ryzyka. d. Definicja i przykłady czynników zakłócających. e. Koncepcja ryzyka i jego miary (ryzyko bezwzględne, ryzyko względne i ryzyko przypisane narażeniu). f. Doniesienie naukowe. 8. Uwarunkowania stanu zdrowia a. Szkodliwe dla zdrowia środowiskowe czynniki chemiczne, fizyczne i biologiczne b. Zaburzenia stanu zdrowia związane z niewłaściwą jakością środowiska komunalnego – wybrane zagadnienia c. Koncepcja ryzyka zdrowotnego, podstawy medycyny środowiskowej d. Zaburzenia stanu zdrowia zależne od stylu życia i czynników społecznoekonomicznych 9. Higiena środowiska komunalnego oraz higiena żywności i żywienia a. Normatywy higieniczne b. Monitoring środowiska c. Higiena w instytucjach ochrony zdrowia d. Mikroklimat e. Uwarunkowania psychospołeczne stanu zdrowia związane z narkomanią, alkoholizmem, nikotynizmem oraz stresem f. Normy żywieniowe, wartości odżywcze pożywienia, jakościowa i ilościowa ocena żywienia, zatrucia i zakażenia pokarmowe 10. Higiena i medycyna pracy a. Zadania higieny i medycyny pracy, profilaktyka lekarska chorób zawodowych b. Patologie zawodowe c. Orzecznictwo w zakresie chorób zawodowych egzamin pisemny - test Literatura obowiązkowa Beaglehole R., Bonita R., Kjellstrom T.: Podstawy epidemiologii. Wydawnictwo Instytutu Medycyny Pracy. Łódź 2002 Kolarzyk E. (red.): Wybrane problemy higieny i ekologii człowieka. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków 2008 Materiały dydaktyczne zamieszczone na stronie internetowej Katedry (www.epidemiologia.sum.edu.pl) Literatura uzupełniająca Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2008 r.) SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin Lp Temat wykładu dydaktycznych 1 Podstawy epidemiologii 2 2 Typy badań epidemiologicznych 2 3 Ocena związków przyczynowo-skutkowych w epidemiologii 2 4 Biostatystyka cz.1 2 5 Biostatystyka cz.2 2 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. 2. 3 4 5 6 Biostatystyka - cele i zadania biostatystyki, koncepcja zmienności międzyosobniczej i wewnątrzosobniczej, koncepcja statystycznej znamienności, zastosowanie statystyki opisowej i analitycznej, demonstracja procedury szacowania, Epidemiologia opisowa - zalety i wady modelu badania opisowego, możliwości pozyskiwania danych do opisu sytuacji zdrowotnej wskazanej populacji z uwzględnieniem m.in. czasu, miejsca oraz innych czynników (pierwotne i wtórne dane) Epidemiologia analityczna - Metodologia badań epidemiologicznych. Charakterystyka podstawowych typów badań cele, sposób realizacji i przykłady epidemiologicznego badania opisowego, ekologicznego, przekrojowego, interpretacja wyników. Zalety i ograniczenia w/w badań. Cel, sposób realizacji i przykłady epidemiologicznego badania kohortowego i kliniczno-referencyjnego: zalety i ograniczenia w/w badań. Błędy w badaniach epidemiologicznych; źródła, znaczenie błędu przypadkowego i systematycznego oraz możliwości ograniczenia ich wpływu na wyniki badań Interpretacja wyników badań epidemiologicznych - realizacja zadań przewidzianych w treściach merytorycznych zapisanych w punkcie 7af sylabusa (Koncepcje bezwarunkowej i warunkowej zależności przyczynowo-skutkowej w opisie etiopatogenezy chorób. Postulaty Henle-Koch’a i kryteria Hill’a w ocenie związków przyczynowo-skutkowych w epidemiologii. Definicja i przykłady ustrojowych (osobniczych) i środowiskowych czynników ryzyka. Definicja i przykłady czynników zakłócających. Koncepcja ryzyka i jego miary (ryzyko bezwzględne, ryzyko względne i ryzyko przypisane narażeniu). Doniesienie naukowe.) Higiena i medycyna pracy – definicja higieny pracy i medycyny pracy, pojęcie choroby zawodowej i choroby związanej z wykonywaniem pracy, demonstracja listy chorób zawodowych, omówienie procedury rozpoznawania i zgłaszania chorób zawodowych, możliwości działań profilaktycznych w higienie i medycynie pracy Epidemiologia Kliniczna – realizacja zadań przewidzianych w 2 2 Prezentacja multimedialna (koncepcje, definicje), dyskusja Prezentacja multimedialna wraz z dyskusją 2 Prezentacja multimedialna 2 Prezentacja multimedialna wraz z dyskusją. 2 Prezentacja multimedialna, przegląd artykułów naukowych 2 Prezentacja 7 8 multimedialna wraz z dyskusją. treściach merytorycznych zapisanych w punkcie 4a-d sylabusa (definicja i zadanie epidemiologii klinicznej, koncepcja i ustalanie wartości należnej, Wiarygodność testów diagnostycznych, eksperymentalne badanie kliniczne, znamienność statystyczna a kliniczna wyniku.) Epidemiologia środowiskowa – koncepcja dziedziny i jej znaczenie dla zdrowia publicznego, możliwości oceny ryzyka zdrowotnego z wykorzystaniem wyników badań epidemiologicznych i umiejętność interpretacji poszczególnych miar ryzyka na wybranych przykładach Epidemiologia chorób zakaźnych - podstawy prawne i wytyczne dotyczące zgłaszalności, podejrzeń i rozpoznanych chorób zakaźnych. Międzynarodowe przepisy zdrowotne (źródła informacji). Nowe zagrożenia czynnikami zakaźnymi. Okoliczności sprzyjające szerzeniu się chorób zakaźnych. Nadzór epidemiologiczny: ogólna charakterystyka (cel, zakres, rodzaj) i szczegółowa w stosunku do wybranych chorób. 2 Prezentacja multimedialna wraz z dyskusją 1 Prezentacja multimedialna ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 Biostatystyka – przykłady zastosowania i interpretacji wyników prostych testów statystycznej znamienności różnic i zależności w medycznych badaniach naukowych. Epidemiologia opisowa – realizacja zadań przewidzianych w treściach merytorycznych zapisanych w punkcie 2a-f sylabusa (baza danych HFA-Db, krajowy rejestr nowotworów, epimeldunki w zakresie chorób zakaźnych, baza chorobowości hospitalizowanej NIZP-PZH) Epidemiologia analityczna - protokół badawczy; przygotowanie standardowego protokołu epidemiologicznego badania opisowego, przekrojowego, kohortowego, i kliniczno-referencyjnego. Interpretacja wyników badań. Interpretacja wyników badań epidemiologicznych - realizacja zadań przewidzianych w treściach merytorycznych zapisanych w punkcie 7a-f sylabusa w ramach ćwiczeń praktycznych z zakresu: koncepcji bezwarunkowej i warunkowej zależności przyczynowo-skutkowej w opisie etiopatogenezy chorób, kryteriów Hill’a w ocenie związków przyczynowo-skutkowych w epidemiologii, analizy i udowadniania istnienia ustrojowych (osobniczych) i środowiskowych czynników ryzyka, poszukiwanie błędów i czynników zakłócających w doniesieniu naukowym, obliczeń ryzyka względnego, ilorazu szans, ryzyka przypisanego oraz różnicy ryzyka, praktycznej interpretacji przedziału ufności. Higiena i medycyna pracy - definicja higieny pracy i medycyny pracy, pojęcie choroby zawodowej i choroby związanej z wykonywaniem pracy, demonstracja listy chorób zawodowych, omówienie procedury rozpoznawania i zgłaszania chorób zawodowych, możliwości działań profilaktycznych w higienie i medycynie pracy, praktyczne przykłady Epidemiologia Kliniczna – realizacja zadań przewidzianych w treściach merytorycznych zapisanych w punkcie 4a-d sylabusa. Praktyczne wyznaczanie wartości należnej, ocena wiarygodność testów diagnostycznych, analiza i interpretacja eksperymentalnych badań klinicznych, ocena znamienności statystycznej a klinicznej wyniku. 2 3 4 5 6 Liczba godzin dydaktycznych Sposób realizacji 4 Prezentacja faktografii, dyskusja ze studentami 4 Praca studentów ze wskazanymi bazami danych 4 Prezentacja, dyskusja 4 Praca studentów nad rozwiązaniem problemów wskazanych przez prowadzącego – praca z artykułami naukowymi 3 Prezentacja multimedialna, dyskusja, wykonywanie obliczeń 4 Prezentacja multimedialna. Praca studentów nad rozwiązaniem problemów wskazanych przez prowadzącego – praca z artykułami naukowymi. 7 Epidemiologia środowiskowa - realizacja zadań przewidzianych w treściach merytorycznych zapisanych w punkcie 6a-f sylabusa (aktualne dowody rakotwórczości dla wskazanych czynników lub okoliczności wg IARC, umiejętność interpretacji wyników biomonitoringu, a także prowadzenia i interpretacji procedury oceny ryzyka zdrowotnego) 3 8 Epidemiologia chorób zakaźnych - analiza sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób zakaźnych ze szczególnym zwróceniem uwagi na zakażenia szerzące się drogą krwi wzw B, wzw C, HIV/AIDS. Szczegółowa analiza sytuacji w zakresie gruźlicy w Polsce i w wybranych krajach Europy. Zakażenia szpitalne – metody badań stosowane w nadzorze epidemiologicznym zakażeń. Metody profilaktyki - standardy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy z zakładach opieki zdrowotnej. 4 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Obliczenia wartości należnej Praca studentów nad rozwiązywa-niem problemów wskazanych przez nauczyciela – praca z raportami i artykułami naukowymi Prezentacja, dyskusja Medycyna paliatywna 4-mp inne wymagania standarów kształcenia ROK: IV SEMESTR: VII, VIII WYKŁAD: 20h SEMINARIA: 0h ĆWICZENIA: 15h zaliczenie 1 polski Zakład Medycyny i Opieki Paliatywnej Katedry Pielęgniarstwa Wydział Opieki Zdrowotnej Dr n. med. Marcin Janecki W wyniku procesu kształcenia student powinien: - zrozumieć holistyczny i specjalistyczny charakter zespołowej i specjalistycznej opieki paliatywnej; - ocenić potrzeby chorych umierających ze zwróceniem uwagi na poprawę jakości ich życia; - prawidłowo rozpoznawać objawy cierpienia totalnego: fizycz-nego, psychicznego i egzystencjalnego (duchowego); - zaznajomić się z problemami rodzin chorych w okresie ter-minalnym i osieroconych; - opanować podstawy komunikacji interpersonalnej w zespole: chory- rodzinapielęgniarka- lekarz; - oswoić się z problemami nadchodzącej śmierci (usunięcie lęku studentów przed pojęciem hospicjum); - zapoznać się z zasadami funkcjonowania jednostek opieki paliatywnej. prezentacja multimedialna, dyskusja, psychodramy Student powinien uzyskać świadomość złożoności okresu terminalnego choroby przewlekłej, interdyscyplinarności podej-ścia opieki paliatywnej, konieczności stosowania różnorodnych form opieki nad chorym. Powinien zrozumieć zagadnienia autonomii pacjenta, znaczenia prawdy, indywidualności chorego, rozpoznawania i zabezpieczania potrzeb chorego i jego rodziny, złożoności sytuacji społeczno-socjalnej chorego i jego rodziny, identyfikacji i strategii radzenia sobie z prawidłowym i patologicznym przeżywaniem żałoby po stracie bliskiej osoby. Student powinien zrozumieć złożoność zasad podejmowania ważnych decyzji medycznych u kresu życia chorego, złożoność roli lekarza i innych opiekunów w terapii chorych u kresu życia. Student Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca powinien mieć świadomość szans na poprawę jakości życia chorego, konieczność podejścia multiprofesjonalnego i in-terdyscyplinarnego do kontroli objawów, zrozumieć aspekty fizykalne, psychologiczne, socjalne i duchowe leczenia objawowego chorego u kresu życia. Historia i rozwój idei opieki hospicyjnej i paliatywnej na świecie i w Polsce. Definicja opieki paliatywnej. Formy organizacji opie-ki paliatywnej. Jakość życia. Aspekty psychosocjalne i duchowe- psychologiczna reakcja na chorobę przewlekłą, żałobę, stratę osoby bliskiej; wpływ utraty niezależności, zamiany ról społecznych, zmiany wyglądu, sek-sualności na chorego i jego rodzinę. Zmiany funkcjonowania rodziny chorego u kresu życia. Żal i żałoba po stracie bliskich- ocena, czynniki ryzyka wystąpienia sytuacji patologicznej. Problemy etyczne i prawne- podejmowanie decyzji, uporczywa terapia, sedacja terminalna, eutanazja, samobójstwo w asyście lekarza. Zagadnienia komunikacji w obszarze pacjent- rodzina- opiekunowie (sytuacje szczególne- przekazywanie trudnych wiadomości, radzenie sobie z sytuacją konfliktową). Podstawowe zasady leczenia objawowego- ból przewlekły, zaparcia lub biegunki, nudności i wymioty, duszność, kaszel, zaburzenia neuropsychiatryczne, zespół wyniszczenia nowo-tworowego, problemy dermatologiczne, ostatnie godziny życia chorych. Zaliczenie pisemne- test 1. de Walden-Gałuszko K. (red.): Podstawy opieki paliatywnej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004. 2. Krajnik M., Rogiewicz M. (red.): Opieka Paliatywna. Wydawnictwo Uczelniane Akademii Medycznej im. Ludwika Rydygiera, Bydgoszcz 1998. 1. Dobrogowski J., Wordliczek J. (red.): Medycyna Bólu. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004. 2. Kűbler-Ross E.: Życiodajna śmierć. Księgarnia św. Wojciecha, Poznań 1996. 3. Kűbler-Ross E.: Rozmowy o śmierci i umieraniu. Media Rodzina of Poznań 1998 4. de Walden-Gałuszko K., Majkowicz M. (red.): Jakość życia w chorobie nowotworowej. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1994. 5. de Walden-Gałuszko K.: U kresu. Opieka psychopaliatywna, czyli jak pomóc choremu, rodzinie i personelowi medycznemu środkami psychologicznymi. Wydawnicwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1996. SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu 1 Okres terminalny - charakterystyka i zadania wobec chorego. 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Idea i założenia opieki holistycznej. Organizacja i struktury opieki paliatywnej i hospicyjnej. Zasady i założenia opieki paliatywnej. Potrzeby biologiczne, psychiczne, duchowe i społeczne chorych u kresu życia. Reakcja na chorobę. Budowanie nadziei. Objawy i stany emocjonalne umierających. Postępowanie przeciwobjawowe. Ból somatyczny, psychiczny i duchowy - cierpienie totalne. Ostatnie godziny życia – postępowanie medyczne i niemedyczne. Jakości życia u chorych objętych opieką paliatywną. Metody poprawy jakości życia chorych w okresie terminalnym. Liczba godzin dydaktycznych 1 1 1 1 1 1 3 3 2 2 11 Zasady komunikacji z chorym w okresie terminalnym i jego rodziną. Budowanie podmiotowości chorego w okresie terminalnym. 12 Wsparcie rodziny i osieroconych w opiece paliatywnej. 13 Zasady odpowiedzialnego i godnego umierania. Bioetyczne zasady w opiece paliatywnej. ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń dydaktycznych 1 Definicja, istota, organizacja i zadania opieki 1 paliatywnej 2 Praktyczne zasady komunikacji z chorym i jego 4 rodziną- przekazywanie złych informacji 3 Rozpoznanie objawów u przydzielonego chorego u 2 kresu życia 4 Scharakteryzowanie czterech głównych grup potrzeb 2 (somatyczne, psychiczne, społeczne i duchowe) u przydzielonego chorego 5 Propozycje metod łagodzenia rozpoznanych objawów 3 i sposoby zaspokojenia rozpoznanych potrzeb u przydzie-lonego chorego u kresu życia 6 Żal i żałoba po stracie bliskich- ocena, czynniki ryzyka 3 wystąpienia sytuacji patologicznej Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca Neurologia 4-ne treści kierunkowe ROK: IV 2 1 1 Sposób realizacji Zaliczenie teoretyczne i ćwiczenia praktyczne Ćwiczenia praktyczne jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej SEMESTR: VIII WYKłAD: 20h SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 45h zaliczenie 5 polski Katedra i Klinika Neurologii Prof. dr hab. med. Grzegorz Opala Znajomość anatomii funkcjonalnej ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. wykłady, seminaria, ćwiczenia kliniczne Umiejętność badania neurologicznego z określeniem zespołu neurologicznego i postawieniem rozpoznania lokalizacyjnego. Badanie neurologiczne. Zespoły neurologiczne. Badania diagnostyczne. Symptomatologia, diagnostyka i leczenie, w tym rehabilitacja, ostrych oraz przewlekłych chorób ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Zaliczenie ustne Podemski R.: Kompendium Neurologii. Via-Medica, Gdańsk 2008 Prusiński A.: Neurologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2007 Gołąb BK.: Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego. PZWL. Warszawa 2004 Gołąb BK.: Anatomia czynnościowa obwodowego układu nerwowego. Czelej. Lublin 1998 Mumenthaler M.: Neurologia. Urban&Partner. Wrocław 2001 Opala G.: Stany zagrożenia życia pochodzenia neurogennego. [W:] Ostre stany zagrożenia życia w chorobach wewnętrznych. Red. Kokot F. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Wyd.III W-wa 2008 Kozubski W., Liberski P.: Neurologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 2006 Prusiński A.: Neurogeriatria. Praktyczne problemy neurologii w wieku podeszłym. Wydawnictwo Czelej. Lublin 2004 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1 Choroby mózgu wieku podeszłego 2 2. Zaburzenia pamięci -otępienia, MCI, choroba Alzheimera 2 3. Śpiączka, stan wegetatywny, stan minimalnej świadomości 2 4. Zaburzenia ruchowe – ch. Parkinsona i inne parkinsonizmy 2 5. Zaburzenia ruchowe – dystonia, tiki, ruchy pląsawicze, atetoza 2 6. Udar mózgu – definicja, epidemiologia, etiologia i czynniki ryzyka 2 7. Udar mózgu – patomechanizm, diagnostyka w ostrej fazie 2 8. Stwardnienie rozsiane – patomechanizm, diagnostyka, 2 9. Padaczka – podział, diagnostyka, 2 10 Stany naglące w neurologii. 2 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Seminarium wprowadzające – podstawy myślenia 1 prezentacja multimedialna neurologicznego / lokalizacyjnego 2. Diagnostyka zaburzeń dotyczących nerwów czaszkowych 4 jak wyżej oraz analizatorów węchowego, wzrokowego i statycznosłuchowego 3. Diagnostyka zaburzeń układu równowagi i zaburzeń 2 jak wyżej czucia. Objawy oponowe 4. Diagnostyka zaburzeń układu ruchu (ośrodkowy neuron 3 jak wyżej ruchowy, obwodowy neuron ruchowy, układ pozapiramidowy) 5. Epidemiologia i społeczne znaczenie chorób układu 1 jak wyżej nerwowego 6. Diagnostyka zaburzeń wyższych czynności nerwowych 2 jak wyżej (pamięć, funkcje amnestyczne, funkcje gnostyczne, funkcje praksyjne). Diagnostyka zaburzeń mowy 7. Badanie chorego nieprzytomnego. Zaburzenia 1 jak wyżej świadomości jakościowe i ilościowe. 8. Badania diagnostyczne w neurologii 1 jak wyżej ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1. Zbieranie wywiadu z uwzględnieniem specyfiki schorzeń 5 ćwiczenia w oddz. neurologicznych neurologii, oddz. udarowym, oddz. neurorehabilitacji oraz w poradni przyklinicznej 2. Ocena stanu świadomości chorego – skala Glasgow (GCS) 5 jak wyżej 3. Badanie funkcjonowania poznawczego (MMSE, TRZ), 5 jak wyżej badanie mowy – afazja, dyzartria 4. Badanie nerwów czaszkowych 5 jak wyżej 5. 6. 7. Badanie układu ruchu Badanie układu równowagi Interpretacja wyniku badania neurologicznego – określenie zespołu neurologicznego Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca 10 5 10 jak wyżej jak wyżej jak wyżej Patomorfologia II 4-ap treści podstawowe ROK: IV SEMESTR:VII , VIII WYKłAD:15h SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 30h egzamin 7 polski Zakład Histopatologii Katedry Marfologii Kierownik Katedry - Prof. dr hab. n. med. Marcin Kamiński Kierownik ćwiczeń IV roku – dr n. med. Paweł Właszczuk Poszczególne tematy (15) realizują wszyscy asystenci i wykładowcy Zakładu Histopatologii Anatomia człowieka, Histologia z elementami embriologii, Fizjologia człowieka, Podstawy biologii, Mikrobiologia, Język łaciński medyczny, Język angielski medyczny, Postawy Patomorfologii I – patologia ogólna (program roku III). Wykład, prelekcja mulimedialna, prezentacja (mikroskopowa) przypadków, zaliczenie testowe, egzamin pisemny. Opanowanie przez Studentów Wydziału Lekarskiego Patomorfologii (narządowej) w stopniu zaawansowanym. Patologia narządowa 1. Układ krążenia – patologia naczyń i serca. 2. Patologia układu krwiotwórczego i limfatycznego. 3. Układ oddechowy – patologia płuc i górnych dróg oddechowych. 4. Układ moczowy – patologia nerki i dróg wyprowadzających mocz. 5. Patologia przewodu pokarmowego cz.1. 6. Patologia przewodu pokarmowego cz.2. (wątroba, drogi żółciowe i trzustka). 7. Patologia męskich narządów płciowych. 8. Patologia żeńskich narządów płciowych. 9. Patologia sutka. 10. Patologia układu dokrewnego. 11. Patologia układu mięśniowo-szkieletowego i tkanek miękkich. 12. Patologia skóry i narządów zmysłu (oka i ucha). 13. Patologia ośrodkowego układu nerwowego. 14. Patologia obwodowego układu nerwowego. 15. Patologia płodu, wieku dziecięcego i wybranych chorób uwarunkowanych genetycznie. Zaliczenia cząstkowe – kolokwia lub testy Zaliczenia końcowe przedmiotu - Egzamin pisemny – test. 1. Robins Patologia, wyd. I polskie pod redakcją Wł. T. Olszewskiego; Wyd. Medyczne Urban and Prtner, 2005 2. Atlas Histopatologii Tajemniczy świat chorych komórek człowieka; wyd. II pod redakcją W. Domagały; 2007 1. Zarys patomorfologii – kompendium dla studentów medycyny, podręcznik dla studentów pielęgniarstwa ; wyd. II po redakcją M. Kajora; 2005 2. Patologia znaczy słowo o chorobie, wyd. II pod redakcją J. Stachury i W. Domagały; PAU Kraków 2009 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin dydaktycznych 1 Lp Temat wykładu 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10 11 12 13 14 ZESPOŁY MIELOPROLIFERACYJNE PATOLOGIA JAMY USTNEJ PATOLOGIA GAŁKI OCZNEJ PATOLOGIA NARZĄDU SŁUCHU TKANKI MIĘKKIE CZ.1 TKANKI MIĘKKIE CZ.2 PATOLOGIA PRZEŁYKU (NPL) ŁAGODE ZMIANY MELANOCYTARNE SKÓRY ZŁOŚLIWE ZMIANY MELANOCYTARNE SKÓRY PATOLOGIA NERWÓW OBWODOWYCH PATOLOGIA MIĘŚNI SZKIELETOWYCH NIEMELANOCYTARNE ZMIANY SKÓRY NOWOTWORY WIEKU DZIECIĘCEGO 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ZESPOŁY MIELOPROLIFERACYJNE 15 PATOLOGIA JAMY USTNEJ SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1. 2. 3. Układ krążenia – patologia naczyń i serca. Patologia układu krwiotwórczego i limfatycznego. Układ oddechowy – patologia płuc i górnych dróg oddechowych. 4. Układ moczowy – patologia nerki i dróg wyprowadzających mocz. 5. Patologia przewodu pokarmowego cz.1. 6. Patologia przewodu pokarmowego cz.2. (wątroba, drogi żółciowe i trzustka). 7. Patologia męskich narządów płciowych. 8. Patologia żeńskich narządów płciowych. 9. Patologia sutka. 10 Patologia układu dokrewnego. 11 Patologia układu mięśniowo-szkieletowego i tkanek miękkich. 12 Patologia skóry i narządów zmysłu (oka i ucha). 13 Patologia ośrodkowego układu nerwowego. 14 Patologia obwodowego układu nerwowego. 15 Patologia płodu, wieku dziecięcego i wybranych chorób uwarunkowanych genetycznie. ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1. Układ krążenia – patologia naczyń i serca – zmiany nienowotworowe 2. Układ krążenia – patologia naczyń i serca – zmiany 1 Liczba godzin dydaktycznych 1 1 1 test / kolokwium/ dyskusja jak wyżej jak wyżej 1 jak wyżej 1 1 jak wyżej jak wyżej 1 1 1 1 1 jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej 1 1 1 1 jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej Liczba godzin dydaktycznych 1 1 Sposób realizacji Sposób realizacji przegląd slajdów, omówienie przypadków, dyskusja jak wyżej 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10 . 11 . 12 . 13 . 14 . 15 . 16 . 17 18 . 19 22 21 . 22 . 23 . 24 . 25 . 26 . 27 28 . 29 nowotworowe Patologia układu krwiotwórczego i limfatycznego – zmiany nienowotworowe Patologia układu krwiotwórczego i limfatycznego – zmiany nowotworowe Układ oddechowy – patologia płuc i górnych dróg oddechowych – zmiany nienowotworowe Układ oddechowy – patologia płuc i górnych dróg oddechowych – zmiany nowotworowe Układ moczowy – patologia nerki i dróg wyprowadzających mocz – zmiany nienowotworowe Układ moczowy – patologia nerki i dróg wyprowadzających mocz - – zmiany nowotworowe Patologia przewodu pokarmowego cz.1. – zmiany nienowotworowe Patologia przewodu pokarmowego cz.1. – zmiany nowotworowe Patologia przewodu pokarmowego cz.2. (wątroba, drogi żółciowe i trzustka) – zmiany nienowotworowe Patologia przewodu pokarmowego cz.2. (wątroba, drogi żółciowe i trzustka) – zmiany nowotworowe Patologia męskich narządów płciowych – zmiany nienowotworowe Patologia męskich narządów płciowych. – zmiany nowotworowe Patologia żeńskich narządów płciowych – zmiany nienowotworowe Patologia żeńskich narządów płciowych – zmiany nowotworowe Patologia sutka – zmiany nienowotworowe Patologia sutka – zmiany nowotworowe Patologia układu dokrewnego – zmiany nienowotworowe Patologia układu dokrewnego – zmiany nowotworowe Patologia układu mięśniowo-szkieletowego i tkanek miękkich – zmiany nienowotworowe Patologia układu mięśniowo-szkieletowego i tkanek miękkich. – zmiany nienowotworowe – zmiany nowotworowe Patologia skóry i narządów zmysłu (oka i ucha) – zmiany nienowotworowe Patologia skóry i narządów zmysłu (oka i ucha) – zmiany nowotworowe Patologia ośrodkowego układu nerwowego – zmiany nienowotworowe Patologia ośrodkowego układu nerwowego – zmiany nowotworowe Patologia obwodowego układu nerwowego – zmiany nienowotworowe Patologia obwodowego układu nerwowego – zmiany nowotworowe Patologia płodu, wieku dziecięcego i wybranych chorób 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 1 jak wyżej jak wyżej 1 1 1 jak wyżej jak wyżej jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej . 30 . uwarunkowanych genetycznie – zmiany nienowotworowe Patologia płodu, wieku dziecięcego i wybranych chorób uwarunkowanych genetycznie – zmiany nowotworowe Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Pediatria I 4-pe treści kierunkowe ROK: IV WYKłAD: 30h 1 jak wyżej SEMESTR:VII , VIII SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 60h zaliczenie 6 polski Katedra Pediatrii, Klinika Pediatrii, Klinika Pediatrii i Neurologii Wieku Rozwojowego Dr hab. n. med. Halina Woś Opanowanie badania podmiotowego i przedmiotowego w pediatrii. Znajmość symptomatologii schorzeń Zajęcia fakultatywne, seminarium, ćwiczenia przy łóżku chorego, prezentacje zdjęć radiologicznych i fotograficznych, demonstracja wybranych jednostek chorobowych przy łóżku pacjenta Rozpoznawanie postawowych objawów chorobowych i omówienie ich znaczenia w diagnostyce pediatrycznej i neurolologicznej dziecka na wszystkich etapach jego rozwoju z uwzględnieniem terapii i diagnostyki różnicowej. Wybrane zagadnienia z gastroenterologii dziecięcej, nawadnianie doustne i dojelitowe: praktyczne ćwiczenia wyrównania zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, podstawy leczenia żywieniowego w schorzeniach przewlekłych przewodu pokarmowego i w chorobach metabolicznych. Zapalenie płuc, powikłania. Astma oskrzelowa. Ostra niewydolność oddechowa u noworodków i dzieci Wybrane zagadnienia z immunologii wieku rozwojowego Algortym postępowania w przypadku białkomoczu i krwinkomoczu u dzieci. Wybrane zagadnienia z hematologii: niedokrwistości i choroby rozrostowe Mózgowe porażenie dziecięce Stany napadowe u dzieci Znaczenie badań genetycznych w neurologii dzieci. Egzamin końcowy na VI roku studiów 1. Pediatria tom I, II red. Krystyna Kubicka, Kawalec Wanda, Wydawnictwo PZWL 2008 2. Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii (red.) Anna Obuchowicz Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, wyd.1 3. Pediatria Tom Lissauer, Graham Clayden - red. wyd.pol. Andrzej Milanowski Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2009, wyd. 1 Literatura Brak wskazań uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu 1 2 Europejska Karta Praw Dziecka. FAS Trendy żywieniowe w pediatrii. Rola kwasów ω 3 i 6 w pediatrii Liczba godzin dydaktycznych 1 1 3 Zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego u niemowląt 1 4 Bóla brzucha ostre i przewlekłe 2 5 Leczenie żywieniowe w wybranych schorzeniach przewodu pokarmowego 1 6 Autoimmunologiczne zapalenie wątroby - badania diagnostyczne, przebieg 1 7 Astma oskrzelowa u dzieci poniżej 5r. życia i starszych 1 8 Choroby przenoszone przez stawonogi - borelioza 1 9 Etiologia i epidemiologia chorób nowotworowych 2 10 Guzy śródpiersia u dzieci 1 11 Nienapadowe stany padaczkowe 1 12 Bóle i zawroty głowy. Zaburzenia psychogenne w neurologii dziecięcej ADHD 1 13 Choroby demielinizacyjne 1 14 Padaczka u dzieci i młodzieży 1 15 Alergia pokarmowa – diagnostyka i leczenie 2 16 Nadciśnienie tętnicze u dzieci 2 17 Problemy reumatologiczne w pediatrii 2 18 Podobieństwa i odrębności w gastroenterologii dziecięcej 2 19 Podstawy genetyczne schorzeń przewodu pokarmowego 2 20 Wybrane zakażenia układu nerwowego 2 21 Problemy genetyczne w pediatrii 2 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1 Biegunki ostre. Zaburzenia wodno-elektrolitowe 2 2 Krwinkomocz 1 3 Choroby mięśni. Choroby nerwów obwodowych. Choroby 2 rdzenia. Wskazania i efekty leczenia toksyną botulinową 4 Ostre stany zapalne: górnych dróg oddechowych,dolnych 2 dróg oddechowych 5 Celiakia. Wtórne zespoły złego wchłaniania 2 Omówienie problemów w 6 Przewlekłe schorzenia nieinfekcyjne układu oddechowego 1 oparciu o przygotowane 7 Zakażenia układu nerwowego. Fakomatozy 2 materiały multimedialne 8 Choroby rozrostowe układu krwiotwórczego i chłonnego u 2 przez adiunktów, doktorów dzieci habilitowanych, 9 Zespół nerczycowy. Białkomocz 2 wykładowców 10 Padaczka 2 11 Choroby metaboliczne. Autyzm 2 12 Przewlekłe schorzenia alergiczne układu oddechowego 2 13 Choroby cholestatyczne wątroby 2 14 Kłębkowe zapalenie nerek 2 15 Urazy głowy. Choroby naczyń mózgowych 2 16 Klinika guzów litych u dzieci – guzy mózgu 2 ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych ćwiczenia na salach chorych i Pracowni 1 Biegunki nieinfekcyjne. Zapalenia jelit (ch. 4 Endoskopowej. Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelit) ćwiczenia na salach chorych i w 2 Celiakia – Klinika, diagnostyka, leczenie. Refluks 4 pracowni badań czynnościowych żołądkowo-przełykowy 3 Cholestaza noworodkowa. Autoimmunologiczne zapalenie wątroby. Przewlekłe zapalenia wątroby 4 przewodu pokarmowego ćwiczenia na salach chorych Oddziału Gastrologicznego 4 5 6 7 8 9 10 11 Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek. Nadciśnienie nerkopochodne Zespół neczycowy. Tubulopatia. Zakażenia dróg moczowych u niemowląt i dzieci starszych. Ostra I przewlekła niewydolność nerek – ćwiczenia na salach chorych. Zapalenie płuc u niemowląt I dzieci. Diagnostyka, leczenie Duszność u niemowląt I dzieci. Diagnostyka, postępowanie lecznicze. Terapia inhalacyjna. Badanie spirometryczne – Diagnostyka alergii pokarmowej I wziewnej. Wykonywanie testów skórnych, płatkowych. Diagnostyka i leczenie AZS. Choroby rozrostowe układu krwiotwórczego. Niedokrwistość. Skazy krwotoczne Guzy lite mózgu klinika, diagnostyka 4 ćwiczenia na salach chorych 4 ćwiczenia na salach chorych Oddziału Nefrologicznego ćwiczenia na salach chorych Oddziału Nefrologicznego ćwiczenia na salach chorych Oddziału Pulmonologicznego sale chorych, pracownia badań spirometrycznych. 4 4 2 2 ćwiczenia na salach i pracownia badań spirometrycznych. 4 ćwiczenia na salach chorych w Oddziale Onkohematologii. ćwiczenia na salach chorych w Oddziale Onkohematologii ćwiczenia na salach chorych w Klinice Pediatrii i Neurologii Wieku Rozwojowego. ćwiczenia na salach chorych w Klinice Pediatrii i Neurologii Wieku Rozwojowego. ćwiczenia na salach chorych w Klinice Pediatrii i Neurologii Wieku Rozwojowego. ćwiczenia na salach chorych w Klinice Pediatrii i Neurologii Wieku Rozwojowego. ćwiczenia na salach chorych w Klinice Pediatrii i Neurologii Wieku Rozwojowego. 4 12 Choroby mięśni, nerwów obwodowych i rdzenia. Leczenie toksyną botulinową 4 13 Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Zapalenie mózgu. Fakomatozy 4 14 Padaczka i stany napadowe u niemowląt. 4 15 Choroby metaboliczne - objawy kliniczne, biochemiczne, diagnostyka różnicowa, leczenia 4 16 Urazy głowy u dzieci - postępowanie, diagnostyka. Choroby zakrzepowe naczyń mózgowych. Objawy kliniczne, diagnostyka , leczenie 4 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Promocja zdrowia 4-pz inne wymagania standarów kształcenia ROK: IV SEMESTR: VII WYKłAD:0h SEMINARIA: 20h ĆWICZENIA: 0h zaliczenie 1 polski Zakład Promocji Zdrowia i Leczenia Otyłości, Katedry Patofizjologii dr hab. n. med. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz dr n. med. Piotr Kocełak lek. Piotr Dąbrowski lek. Tomasz Wikarek Prof. dr hab. n. med. Jerzy Chudek Znajomość podstawowych definicji dotyczących promocji zdrowia i zdrowia publicznego pogadanka, metody aktywizujące: metoda sytuacyjna, dyskusja dydaktyczna związana z Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca pogadanką, metody eksponujące: filmy, metody praktyczne: ćwiczenia przedmiotowe, symulacja. Zrozumienie znaczenia promocji zdrowia rozumianej jako idea, nauka i sztuka umacniania zdrowia społeczności przy pomocy i uczestnictwie samych zainteresowanych w zdrowiu publicznym i roli lekarza w promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej Strategia działania w zakresie promocji zdrowia Społeczny model promocji zdrowia (polityka zdrowotna państwa) Medyczne podejście do promocji zdrowia Etapy tworzenia programów Pozyskiwanie środków finansowych Etapy realizacji programów Przykłady realizowanych programów Promocja zdrowia w wieku podeszłym Żywienie człowiaka a promocja zdrowia Edukacja zdrowotna Zaliczenie pisemne 1.Cianciara D. Zarys współczesnej promocji zdrowia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2010 2.Gawęcki J., Roszkowski W. Żywienie człowieka a zdrowie publiczne” Wydawnictwo Naukowe PWN 2009 3. Karski JB. „Promocja zdrowia dziś i perspektywy jej rozwoju w Europie” CeDeWu 2009 4. Krajewski-Siuda K., Olszanecka-Glinianowicz M.KaczmaK. „Samorządowa promocja zdrowia” ŚAM 2006 1. Barić L., Osińska H. „Działalność i odpowiedzialność w oświacie zdrowotnej i promocji zdrowia. Podręcznik dla studentów i praktyków” PTOZ 2009 2. Blaxter M. „Zdrowie” Sic! 2009 3. Karski JB. „Postępy promocji zdrowia. Przegląd międzynarodowy” PWN 2007 4. Syrek E., Borzucka-Sitkiewicz K. „Edukacja zdrowotna” WAiP 2009 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycz nych 1 Charakterystyka współczesnej promocji zdrowia 3 Prezentacja multimedialna, dyskusja 2 Miejsce promocji zdrowia w systemie zdrowotnym 2 jak wyżej 3 Rola samorządu i społeczności lokalnej w promocji 2 jak wyżej zdrowia 4 Promocja zdrowia oparta na faktach 1 jak wyżej 5 Programy promocji zdrowia – planowanie, realizacja, 2 jak wyżej ewaluacja, ocena jakości 6 Edukacja zdrowotna 1 jak wyżej 7 Promocja zdrowia w populacji osób w wieku podeszłym 3 jak wyżej 8 Promocja zdrowia i profilaktyka – dwie ważne strategie 1 jak wyżej wpływające na modyfikowalne czynniki ryzyka 9 Żywienie człowieka a promocja zdrowia 5 Prezentacja multimedialna, Dyskusja, zbieranie wywiadu żywieniowego, ocena energetyczności i składu różnych diet Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Psychiatria I 4-pa treści kierunkowe ROK: IV WYKŁAD:0h SEMESTR: VII SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 20h zaliczenie 1 Polski Katedra i Klinika Psychiatrii i Psychoterapii SUM Prof. dr hab. n. med. Irena Krupka – Matuszczyk – Kierownik Kliniki oraz Kierownik ćwiczeń Wymagania wstępne brak Metody dydaktyczne Prezentacje multimedialne. Prezentacje i badanie pacjenta. Przekaz ustny. Plakaty i postery. Cele przedmiotu Student powinien umieć prawidłowo przeprowadzić badanie psychiatryczne, znać zagadnienia prawne i etyczne w psychiatrii, ocenić bezpieczeństwo stosowanego leczenia, znać tematykę zespołów psychopatologicznych i zaburzeń psychofizjologicznych. Treści merytoryczne Badanie psychiatryczne. Przedstawienie obowiązujących ustaw koniecznych dla przedmiotu prawidłowego postępowania wobec pacjenta i ochraniające działania personelu leczącego. Syndromologia; Omówienie poszczególnych zespołów psychopatologiczncyh. Zaburzenia psychofizjologiczne; Związki chorób somatycznych i zaburzeń afektywnych; Udział w wizycie lekarskiej i zebraniu społeczności oddziału; Zajęcia z muzykoterapii i artetarapii w ramach grupy studentów. Metody oceny Zaliczenie z psychopatologii Literatura „ Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej” Podręcznik dla studentów medycyny i obowiązkowa lekarzy pod redakcja Prof. Ireny Krupki – Matuszczyk; „Psychiatria” Podręcznik dla studentów medycyny pod redakcją prof. Marka Jaremy, prof. Jolanty Rabe – Jabłońskiej. Literatura „Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa” pod redakcją Prof. Ireny Krupki – uzupełniająca Matuszczyk, dr n. med. Macieja Matuszczyka SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych Prezentacje i omówienie 1. Pojęcie zdrowia psychicznego i choroby psychicznej 2 ( z uwzględnieniem wpływu czynników kulturowych). Klasyfikacja psychiatryczna; Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego. 2. Psychopatologia. 1 3. Symptomatologia. 1 4. 5. Syndromologia. Konsultacje z Kierownikiem Kliniki. 1 3 6. Psychologiczne mechanizmy zachowania człowieka. 2 Prezentacje objawów i prezentacje przypadków Prezentacje objawów i prezentacje przypadków Omówienie zespołów Omówienie trudnych spraw dla studentów Prezentacja sposobów zachowania się. 7. Zespoły z zaburzeniami świadomości. 1 8. Zaburzenia reaktywne. 1 9. 10. Zaburzenia somatyzacyjne. Zaliczenie z psychopatologii. 1 2 Omówienie objawów z dyskusją Omówienie objawów z dyskusją Prezentacja multimedialna Test zaliczeniowy Omówienie wyników ĆWICZENIA Liczba godzin dydaktycznych 1 Lp Temat ćwiczeń 1. Ustawa o Ochronie Zdrowia Psychicznego 2. 3. 4. Symptomatologia Syndromologia Muzykoterapia 1 1 1 5. 2 6. Wybrane zagadnienia z psychologii lekarskiej (relacja lekarz – pacjent: wpływ kontaktu z lekarzem na stan emocjonalny pacjenta i jatrogenia ). Lęk i zaburzenia psychosomatyczne 7. Arteterapia 1 8. Plan badania psychiatrycznego; Psychiatryczna historia choroby. 2 9. Zaburzenia lękowe, zaburzenia adaptacyjne, Demonstracja badania, badanie samodzielne. Światłolecznictwo. Zaburzenia odżywiania. Bóle głowy. Zaburzenia snu. 2 11 12. Zaburzenia psychofizjologiczne. JCD 10 Kryteria diagnostyczne. 1 2 13. Demonstracja badania. 1 10. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Radiologia 4-ra treści kierunkowe ROK: IV WYKłAD:15h 3 2 Sposób realizacji Omówienie wg przypa- dków art. Ustaw Badanie chorych Badanie chorych Udział czynny studentów w zajęciach z pacjentami Ćwiczenia umiejętności kontaktu. Badanie chorych z omówieniem Zajęcia plastyczne i ich interpretacja Ćwiczenia badania chorych z umiejętnością prowadzenia dokumentacji medycznej Prezentacja i badanie chorych Pobyt w pracowni Światłoterapii. Prezentacja chorych zgodnie z określonymi zaburzeniami Demonstracja badania. Analiza poszczególnych Kategorii Przydział chorych do samodzielne-go prowadzenia historii choroby SEMESTR: VII , VIII SEMINARIA: 5h ĆWICZENIA: 20h zaliczenie 4 polski Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej dr hab.Jan Baron, dr hab. Joanna Pilch-Kowalczyk Znajomość w zakresie podstawowym: Fizycznych podstaw metod obrazowania (RTG, USG, TK, MR) ochrony radiologicznej, radiobiologii, Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca Teoretyczne: wykłady, Praktyczne: dyskusja na temat poszczególnych metod diagnostycznych oraz wskazań i przeciwwskazań do nich, a także sposobów skutecznego przygotowania pacjentów do badań, sporządzanie przykładowych skierowań na różne badania diagnostyczne z uwzględnieniem danych klinicznych, ocena zdjęć uwzględniająca teoretyczne wiadomości uzyskane w trakcie wykładów i seminariów. Zdobycie umiejętności w zakresie: - anatomii radiologicznej. - sporządzania skierowań na badanie diagnostyczne - poznanie rodzajów metod obrazowania oraz wskazań i przeciwwskazań do nich, - prawidłowego przygotowania i kierowania chorych do badań obrazowych, - rozpoznawania powikłań po poszczególnych badaniach, - podstaw prawnych diagnostyki z zastosowaniem promieniowania jonizującego wraz z ochroną radiologiczną, - Promieniowanie RTG, powstawanie obrazu RTG. - Ultrasonografia – podstawy metody. - Ochrona radiologiczna, prawo atomowe. - Tomografia komputerowa, - Rezonans magnetyczny, - Środki kontrastowe. - Ultrasonografia jamy brzusznej – możliwości diagnostyczne w najważniejszych jednostkach chorobowych. - Przewód pokarmowy – wskazania i przeciwwskazania do badań obrazowych, przygotowanie pacjentów do poszczególnych badań Studenci zapoznają się z technikami badań radiologicznych, ich wykorzystaniem w algorytmie diagnostycznym. Poznają również elementy radiobiologii i ochrony radiologicznej oraz organizację pracowni diagnostyki obrazowej W ramach ćwiczeń zapoznają się z metodyką USG i radiologii klasycznej a także z obrazami wszystkich badań diagnostyki obrazowej stosowanych dla oceny przewodu pokarmowego. Zarówno zajęcia seminaryjne jak i ćwiczenia dotyczą: wątroby, dróg żółciowych, trzustki, śledziony,nerek i dróg moczowych oraz przestrzeni zaotrzewnowej. W tracie seminariów studenci poznają metody diagnostyczne dla oceny wyżej wymienionych narządów, poznają wskazania do badań jak i możliwości wystąpienia powikłań. W trakcie ćwiczeń mają możliwość bezpośredniej oceny obrazów badań diagnostycznych wątroby, dróg żółciowych, trzustki, śledziony, Nerek, dróg moczowych i przestrzeni zaotrzewnowej. Zaliczenie poszczególnych ćwiczeń: obecność, aktywność, stopień przygotowania. 1. Radiologia” pod redakcją B. Pruszyńskiego, wydanie II, PZWL, Warszawa 2003 i 2011 (dodruk) 2. „Atlas anatomii radiologicznej”, L.Wicke, Elsevier 2009 3. „Anatomia radiologiczna RTG, TK, MR, USG, SC” B. Daniel, B. Pruszyński 4. „Diagnostyka ultrasonograficzna” P.E.S. Palmer 5. „Wprowadzenie do diagnostyki obrazowej” pod red. J. Barona, J. Pilch-Kowalczyk 6. „Metody obrazowania radiologicznego” S. Chapman, R. Nakielny, Medycyna Praktyczna 2006. 1.„Anatomia ultrasonograficzna” (kolorowy atlas) B. Block. 2.„Radiologia jamy brzusznej - łatwe sposoby interpretacji” J.D. Begg, Czelej, Lublin 2006. SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1. Klatka piersiowa – stany nagłe płuc i naczyń 2 godz. 2. MR serca i dużych naczyń. Angio TK tętnic wieńcowych 2 godz. 3. Zmiany śródmiąższowe płuc. Metody obrazowania dróg żółciowych. 2 godz. 4. Przewlekłe i ostre zapalenie trzustki – diagnostyka radiologiczna. 2 godz. 5. Diagnostyka zmian ogniskowych wątroby. 2 godz. 6. Diagnostyka patologii gruczołu piersiowego. Koloskopia wirtualna. 2 godz. 7. Diagnostyka urazu śledziony i patologii jelita cienkiego 3 godz. SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Radiodiagonostyka i ultrasonografia. Podstawy metodyki. 1 godz. prezentacja Ochrona pacjentów i personelu medycznego przed szkodliwym promieniowaniem rentgenowskim. 2. Tomografia komputerowa. Rezonans Magnetyczny. Środki 1 godz. jak wyżej. kontrastowe. 3. Rola badań obrazowych w diagnostyce przewodu 1 godz. jak wyżej. pokarmowego. 4. Diagnostyka obrazowa trzustki, wątroby, dróg żółciowych 1 godz. jak wyżej. i śledziony. 5. Układ moczowy i moczowo-płciowy. 1 godz. jak wyżej. ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1. Diagnostyka obrazowa przewodu pokarmowego. 10 godz ocena zdjęć 2. Diagnostyka obrazowa trzustki, wątroby, dróg żółciowych 5 godz jak wyżej. i śledziony. Ultrasonografia jamy brzusznej. 3. Diagnostyka obrazowa układu moczowo-płciowego. 5 godz jak wyżej. KIERUNEK LEKARSKI V rok chirurgia z urologią choroby płuc choroby wewnętrzne II choroby zakaźne diagnostyka laboratoryjna farmakologia kliniczna ginekologia i położnictwo I medycyna nuklearna medycyna ratunkowa z elementami medycyny katastrof neurologia z neurochirurgią pediatria z chirurgią dziecięcą pediatria I radiologia kliniczna Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Chirurgia z urologią 5-ca Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 15h SEMINARIA: 40h ĆWICZENIA: 70h zaliczenie 4 polski Katedra I Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej WYKŁAD: 5h SEMINARIA: 20h ĆWICZENIA: 45h Prof.dr hab.n.med. Lech Cierpka brak wykład, prezentacja multumedialna, praca z pacjentem, wywiad, pogadanka, obserwacja, analiza dokumentacji medycznej Symptomatologia –diagnostyka i zasady kwalifikacji chorych do leczenia operacyjnego w ostrych i przewlekłych chorobach chirurgicznych, ze szczególnym uwzględnieniem nowotworów. Podstawy i problemy współczesnej transplantacji. Zasady rozpoznawania i leczenia najczęstszych schorzeń urologicznych. Współczesne możliwości leczenia operacyjnego chorób serca i naczyń. Patofizjologia i leczenie oparzeń. Zasady chirurgicznego postępowania ambulatoryjnego. A- rak tarczycy. Rak przytarczyc. Zakres operacji w różnych postaciach raka tarczycy. Postępowanie po niedoszczętnym wycięciu gruczołu. Powikłania pooperacyjne. B-choroby gruczołu tarczowego. Guzki łagodne tarczycy. Diagnostyka. Wskazania do operacji. Substytucja hormonalna. C-choroby wątroby: zmiany ogniskowe, nowotwory niezłośliwe. Rak pierwotny i przerzutowy wątroby. Diagnostyka obrazowa w różnicowaniu zmian. Wskazania do leczenia operacyjnego. Rodzaje hepatektomii. Leczenie przerzutów do wątroby. Kwalifikacja do przeszczepienia wątroby. D-nadciśnienie wrotne i jego następstwa. Splenomegalia i hipersplenizm, wodobrzusze, żylaki przełyku. Etiopatogeneza. Postępowanie chirurgiczne. E-chirurgia transplantacyjna. Organizacja i koordynacja przeszczepiania. Przepisy prawne obowiązujące w Polsce. Zasady i tryb orzekania o śmierci pnia mózgu. Techniki pobierania narządów. Pobrania wielonarządowe. Prezerwacja narządów i warunki transportu. Wskazania do przeszczepiania wątroby, trzustki i nerek. Ocena pilności, kryteria doboru narządu dla biorcy. F-zwężenie i niedrożność tętnic zewnątrzczaszkowych zaopatrujących OUN. Zwężenia tętnicy nerkowej i pnia trzewnego. Diagnostyka i leczenie. Zastosowanie technik wewnątrznaczyniowych. Powikłania. G-nowotwory płuc. Zaliczenie ustne u prowadzącego asystenta 1/ Chirurgia. Wojciech Noszczyk, Tom 1-2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. 2/ Podstawy urologii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy pierwszego kontaktu. / Pod red. M.FRYCZKOWSKI. [ebook], wydanie II, 2009 3/ Zarys kardiochirurgii. Pod red. Z. Religa. PZWL,Warszawa, 1993. 4/ Podstawy chirurgii w podręczniku dla specjalizujących się w chirurgii ogólnej, Pod red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Kraków [Tom 1 –rozdiał 10.- Gojenie ran 21Oparzenia i odmrożenia] Literatura bez wskazań uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu 1 Transplantacja narządów unaczynionych j. brzusznej (wątroba, trzustka, nerka) 2 Chirurgia gruczołów dokrewnych 3 Przewlekła niewydolność żylna SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych w zał. dydaktycznych 1 Tarczyca-wole obojętne, guzowate ,nadczynne. 1 Diagnostyka. Wskazania do leczenia operacyjnego. Przygotowanie do operacji chorych z nadczynnością 2 Rak tarczycy. Zakres operacji w różnych postaciach 2 raka. Postępowanie po niedoszczętnym wycięciu gruczołu (rozpoznanie ex post).Powikłania po operacjach. 3 Objawy i diagnostyka chorób przytarczyc. 1 Nadczynność. Diagnostyka różnicowa hiperkalcemii. Wskazania do leczenia operacyjnego. 4 Zaburzenia kory nadnercza. Diagnostyka i wskazania 1 do leczenia operacyjnego. Zasady postępowania z guzem chromochłonnym. 5 Rak płuc. Czynniki ryzyka dla rozwoju raka płuc. 2 Podział histologiczny wg WHO. Diagnostyka. Ocena zaawansowania. Leczenie operacyjne .Radio i chemioterapia. Leczenie skojarzone. 6 Nowotwory endokrynne trzustki. Wyspiak, 1 Gastrinoma. Rzadkie guzy endokrynne trzustki. Operacje guzów endokrynnych trzustki . 7 Guzy neuroendokrynne przewodu pokarmowego. 1 Guzy neuroendokrynne żołądka, dwunastnicy i jelita grubego. Diagnostyka. Postępowanie terapeutyczne. 8 Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa u chorych z 1 nowotworem złośliwym. Profilaktyka zakrzepicy żylnej w okresie około- i pooperacyjnym. 9 Pierwotne złośliwe guzy wątroby. Czynniki ryzyka. 2 Objawy. Diagnostyka obrazowa . Klasyfikacja TNM. Chirurgia guzów wątroby. Leczenie paliatywne. Leczenie raka przerzutowego. Wskazania do transplantacji wątroby. 10 Nadciśnienie wrotne i jego następstwa. 2 Splenomegalia i hipersplenizm. Postępowanie w krwotoku z żylaków przełyku. 11 Organizacja i koordynacja przeszczepiania. Przepisy 2 prawne dotyczące pobrania narządów i tkanek. Zasady i tryb orzekania o śmierci pnia mózgu. 12 Techniki pobierania narządów. Przygotowanie dawcy 2 do pobrania wielonarządowego – standard postępowania.Niedokrwienie ciepłe i zimne. Prezerwacja narządów. Wpływ składników płynów do przechowywania narządów na ich trwałość i właściwości biochemiczne. 13 Przeszczepianie wątroby, trzustki i nerek. 2 Liczba godzin dydaktycznych 2 2 1 Sposób realizacji prezentacja multimedialna prezentacja multimedialna prezentacja multimedialna prezentacja multimedialna prezentacja multimedialna prezentacja multimedialna prezentacja multimedialna prezentacja multimedialna prezentacja multimedialna prezentacja multimedialna prezentacja multimedialna prezentacja multimedialna jak wyżej ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń w zał. 1 2 3 4 5 6 7 Chirurgia tarczycy i przytarczyc -wole obojętne, nadczynne, guzowate. Diagnostyka. Rak tarczycy. Zakres operacji w różnych postaciach raka. Postępowanie po niedoszczętnym wycięciu gruczołu (rozpoznanie ex post).Powikłania po leczeniu operacyjnym. Substytucja hormonalna. Objawy i diagnostyka chorób przytarczyc. Diagnostyka różnicowa hiperkalcemii. Chirurgia nadnerczy -guzy rdzenia i kory nadnercza. Rak nadnercza. Diagnostyka obrazowa i hormonalna. Pheochromocytoma .Wskazania do leczenia operacyjnego. Guzy endokrynne Nowotwory endokrynne trzustki : Wyspiak i Gastrinoma . Rzadkie guzy endokrynne trzustki. Diagnostyka i sposoby leczenia guzów endokrynnych. Guzy neuroendokrynne przewodu pokarmowego tym: żołądka, dwunastnicy i jelita grubego. Diagnostyka. Strategia postępowania terapeutycznego. Zakrzepica żylna a choroba nowotworowa Nadciśnienie wrotne -następstwa nadciśnienia wrotnego. Wodobrzusze. Splenomegalia i hipersplenizm. Postępowanie w krwotoku z żylaków przełyku. Choroby wątroby -zmiany ogniskowe wątroby(torbiele, niezłośliwe nowotwory, rak pierwotny i przerzutowy).Diagnostyka : USG, TK, BMR i arteriografia. Leczenie chirurgiczne :torbieli pasożytniczych, raka wątrobowo –komórkowego, raka przerzutowego. Nowotwór wątroby a kwalifikacja do przeszczepu. Zarys chirurgii transplantacyjnej -Przepisy prawne, organizacja i koordynacja przeszczepiania narządów w Polsce. Zasady i tryb orzekania śmierci pnia mózgu. -Techniki pobierania i prezerwacji narządów. Niedokrwienie ciepłe i zimne. Płyny do prezerwacji serca, płuc, wątroby, trzustki i nerek. Warunki transportu. - Wskazania do przeszczepiania wątroby, trzustki i nerek. Ocena pilności, kryteria doboru narządu dla biorcy. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Choroby płuc 5-chc Liczba godzin dydaktycznych Sposób realizacji 8 Pokaz, praca z pacjentem, wywiad, pogadanka, obserwacja, analiza dokumentacji medycznej 8 jak wyżej 8 jak wyżej 1 jak wyżej 4 jak wyżej 4 jak wyżej 12 jak wyżej Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Treści kierunkowe ROK: V WYKŁAD: 0h SEMESTR: IX, X SEMINARIA: 10h ĆWICZENIA: 30h zaliczenie 2 polski Katedra i Klinika Pneumonologii Prof. dr. hab. med. Władysław Pierzchała, dr hab. Adam Barczyk dr n. med. Mariola Ograbek-Król, dr n. med. Małgorzata Farnik, dr n. med. Marzena Trzaska-Sobczak dr n. med. Maciej Tażbirek Znajomość fizjologii i anatomii układu oddechowego, mechanika oddychania Ćwiczenia, demonstracje przypadków, seminaria, Praktyczne umiejętności różnicowania podstawowych objawów kaszel, duszność, ból w klatce piersiowej Znajomość wskazań do przeprowadzenia badań dodatkowych, metodyki ich wykonania, umiejętność interpretacji wyników Praktyczne umiejętności w zakresie rozpoznawania, leczenia chorób układu oddechowego zgodnie z zakresem treści merytorycznych przedmiotu Badania diagnostyczne (badania obrazowe, badania czynnościowe układu oddechowego, próby prowokacyjne, gazometria i pulsoksymetria, bronchoskopia, badania mikrobiologiczne, badania diagnostyczne w chorobach alergicznych, odczyn tuberkulinowy Choroby dróg oddechowych Zapalenia płuc wywołane przez drobnoustroje pozaszpitalne i szpitalne Choroby śródmiąższowe płuc Gruźlica i mykobakteriozy Nowotwory płuc i opłucnej Choroby zawodowe układu oddechowego Zaburzenia oddychania podczas snu Choroby opłucnej i śródpiersia Manifestacje chorób tkanki łącznej w układzie oddechowym Wady wrodzone i rozwojowe układu oddechowego Niepożądane reakcje polekowe w układzie oddechowym, Urazy płuc Rehabilitacja w chorobach układu oddechowego Leczenie uzależnienia od tytoniu Choroby alergiczne, zasady immunoterapii swoistej Zaliczenie ustne Szczeklik A (red.) Choroby wewnętrzne stan wiedzy na rok 2010, Medycyna Praktyczna Kraków 2010 Wytyczne GOLD oraz GINA Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych Omówienie i analiza badań dodatkowych 1 Diagnostyka róznicowa objawów – duszność 1 kaszel, krwioplucie, ból w klatce piersiowej Badania diagnostyczne (badania obrazowe, badania czynnościowe układu oddechowego, próby prowokacyjne, gazometria i pulsoksymetria, bronchoskopia, badania mikrobiologiczne, badania diagnostyczne w chorobach alergicznych, odczyn tuberkulinowy) 2 Choroby dróg oddechowych Zapalenia płuc wywołane przez drobnoustroje pozaszpitalne i szpitalne 3 Choroby śródmiąższowe płuc Gruźlica i mykobakteriozy 4 Nowotwory płuc i opłucnej Choroby zawodowe układu oddechowego 5 Zaburzenia oddychania podczas snu Choroby opłucnej i śródpiersia Manifestacje chorób tkanki łącznej w układzie oddechowym 6 Wady wrodzone i rozwojowe układu oddechowego.Urazy płuc 7 Rehabilitacja w chorobach układu oddechowego Leczenie uzależnienia od tytoniu 8 Choroby alergiczne, zasady immunoterapii swoistej ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 2 3 4 5 6 7 Badania diagnostyczne (badania obrazowe, badania czynnościowe układu oddechowego, próby prowokacyjne, gazometria i pulsoksymetria, bronchoskopia, badania mikrobiologiczne, badania diagnostyczne w chorobach alergicznych, odczyn tuberkulinowy, bronchoskopia) Choroby dróg oddechowych Zapalenia płuc wywołane przez drobnoustroje pozaszpitalne i szpitalne Choroby śródmiąższowe płuc Gruźlica i mykobakteriozy Nowotwory płuc i opłucnej Choroby zawodowe układu oddechowego Manifestacje chorób tkanki łącznej w układzie oddechowym Wady wrodzone i rozwojowe układu oddechowego.Urazy płuc Rehabilitacja w chorobach układu oddechowego Leczenie uzależnienia od tytoniu Choroby alergiczne, zasady immunoterapii swoistej pozwalających na rozpoznanie i monitorowanie jednostek klinicznych; sprawdzenie wiedzy studenta z zakresu patofizjologii oraz umiejętności dot.postępowania, leczenia i zasad prewencji 2 jak wyżej 2 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej Liczba godzin dydaktycznych Sposób realizacji 10 Zajęcia praktyczne, demostracja badań 5 Omówienie przypadków 5 Omówienie przypadków 2 Omówienie przypadków 3 Omówienie przypadków 2 Omówienie przypadków 3 Omówienie przypadków Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Choroby wewnętrzne II 5-cho Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 60h SEMINARIA: 40h ĆWICZENIA: 110h egzamin 12 polski Katedra i Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku WYKŁAD: 15h SEMINARIA: 14h ĆWICZENIA: 34h - prof. dr hab. n. med. Sławomira Kyrcz-Krzemień - dr hab. n. med. Małgorzata Krawczyk-Kuliś - dr hab. n. med. Beata Stella-Hołowiecka - dr hab. n. med. Grzegorz Helbig - dr hab. n. med. Mirosław Markiewicz - dr n. med. Małgorzata Kopera - dr n. med. Dariusz Kata - dr n. med. Patrycja Zielińska - lek. med. Monika Dzierżak-Mietła Wiedza z zakresu fizjologii układu krwiotwórczego i układu krzepnięcia, umiejętność badania podmiotowego i przedmiotowego, umiejętność mikroskopowania 1. Prezentacje przypadków – praca z pacjentem hospitalizowanym i praca z pacjentem ambulatoryjnym obejmująca zbieranie wywiadu lekarskiego, badanie fizykalne, współudział w prowadzeniu diagnostyki różnicowej i planowaniu leczenia 2. Mikroskopowanie – samodzielna ocena preparatów cytologicznych krwi i szpiku 3. Udział – obserwacja inwazyjnych zabiegów diagnostycznych: biopsji szpiku, trepanobiopsji, zakładania centralnej linii infuzyjnej 4. Udział w badaniach laboratoryjnych układu krzepnięcia w laboratorium hematologicznym i interpretacja wyników badań 5. Demonstracje multimedialne rzadko występujących schorzeń oraz przypadków opublikowanych. Przygotowanie przyszłych lekarzy do prowadzenia nowoczesnej diagnostyki i leczenia chorych z objawami hematologicznymi (m.in. niedokrwistości, objawy skaz krwotocznych) oraz z chorobami krwi ze szczególnym uwzględnieniem chorób rozrostowych układu krwiotwórczego I. NIEDOKRWISTOŚCI - patogeneza - podział - leczenie II. NOWOTWORY MIELOPROLIFERACYJNE - Przewlekła białaczka szpikowa - Samoistne włóknienie szpiku - Nadpłytkowość samoistna - Nadkrwistość prawdziwa (czerwienica prawdziwa) III. BIAŁACZKI OSTRE (szpikowe i limfoblastyczne). ZESPOŁY MIELODYSPLASTYCZNE - etiopatogeneza, klasyfikacja wg WHO - charakterystyka kliniczna - rozpoznanie (badania pomocnicze, kryteria rozpoznania, rozpoznanie, różnicowanie) IV. KRZEPNIĘCIE. MECHANIZMY HEMOSTAZY. - podział zaburzeń hemostazy w oparciu o jej mechanizmy (m.i. krzepnęcie krwi, fibrynoliza) - zasady stopniowej diagnozy w oparciu o objawy kliniczne i testy selekcyjne (czas krwawienia, badanie liczby płytek, czas protrombinowy, czas APTT, test etanolowy, badanie produktów degradacji fibrynogenu oraz oznaczenie poziomu D-dimerów) - skazy małopłytkowe: podział, rozpoznanie, leczenie - zaburzenia funkcji płytek - hemofilia A i B: rozpoznanie, udzielanie pomocy doraźnej i postępowanie z chorym - niedobory kompleksu protrombiny - Zespół DIC - stany nadkrzepliwości krwi - trombofilia Ćwiczenia z koagulologii są prowadzone w formie seminaryjnej połączonej z prezentacją chorych na skazy krwotoczne. V. ZASADY LECZENIA ONKOHEMATOLOGICZNEGO - leczenie ostrych białaczek: ogólne zasady leczenia nowotworów układu krwiotwórczego, polichemioterapia, leczenie wspomagające - transplantacja komórek hematopoetycznych szpiku: rodzaje transplantacji, podstawowe wskazania , rola lekarza różnych specjalności w opiece nad chorymi po transplantacji - nowe kierunki w leczeniu nowotworów krwi: zastosowanie przeciwciał monoklonalnych, rola czynników wzrostu i terapii celowanej genetycznie. VI. CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE NIEZIARNICZE - odczynowe powiększenie węzłów chłonnych i śledziony (przyczyny, zasady postępowania diagnostycznego, rola lekarza rodzinnego w ustaleniu rozpoznania i skierowania pacjenta do leczenia w ośrodku referencyjnym) - klasyfikacja chłoniaków złośliwych nieziarniczych w oparciu o obraz kliniczny i patomorfologiczny - patogeneza i epidemiologia chłoniaków złośliwych nieziarniczych - ogólne cechy kliniczne w oparciu o wywiad i badanie fizykalne - charakterystyka kliniczna chłoniaków złośliwych nieziarniczych (o mniejszej złośliwości, pośredniej złośkliwości, agresywne) - zasady leczenia chłoniaków złośliwych nieziarniczych VII. 1. CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE ZIARNICZE – CHOROBA HODGKINA - klasyfikacja chłoniaków złośliwych ziarniczych w oparciu o obraz kliniczny i patomorfologiczny - patogeneza i epidemiologia chłoniaków złośliwych ziarniczych - ogólne cechy kliniczne w oparciu o wywiad i badanie fizykalne - charakterystyka kliniczna chłoniaków złośliwych ziarniczych - zasady leczenia chłoniaków złośliwych ziarniczych 2. SZPICZAK PLAZMOCYTOWY I INNE GAMMAPATIE - klasyfikacja chorób z obecnością białka monoklonalnego - kryteria rozpoznania gammapatii monoklonalnych - szpiczak plazmocytowy: patogeneza, szczególne postaci szpiczaka, objawy kliniczne - zasady leczenia gammapatii monoklonalnych (podstawowe programy, leczenie wspomagające, postępowanie w wypadku oporności i nawrotów) Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca Zaliczenie ustne po każdym dniu ćwiczeń oraz na zakończenie bloku ćwiczeniowego w Klinice zaliczenie pisemne (testowe) z wystawieniem oceny zbiorczej zgodnie ze skalą ocen obowiązujących w Wydziale. 1) Choroby wewnętrzne – stan wiedzy na rok 2010 pod red. prof. Andrzeja Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2010 1) Hematologia kliniczna, Baglin Trevor,, Provan Drew i wsp. PZWL, Warszawa 2008 2) Podstawy hematologii pod red. Anny Dmoszyńskiej i Tadeusz Robaka, Czelej Lublin 2008 3) Badania laboratoryjne w hematologii pod red. Bożeny Mariańskiej, Jadwiga Fabijańska-Mitek, Jerzy Windyga, PZWL, Warszawa 2011 4) Hematologia w praktyce, Kazimierz Sułek, Ewa WasakSzulkowska, PZWL, Warszawa 2007 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1. Zasady poszukiwania dawcy komórek krwiotwórczych. 2 2. Aktualne zasady leczenia ostrych białaczek limfoblastycznych u 2 dorosłych 3. Kliniczne i terapeutyczne implikacje zmian genetycznych w 2 przewlekłych zespołach mieloproliferacyjnych 4. Zastosowanie terapii celowanej w hematologii 2 5. Interdyscyplinarny charakter procedur transplantacyjnych 3 krwiotwórczych komórek macierzystych 6. Postępy w diagnostyce i leczeniu ostrych białaczek 2 7. Aktualne wytyczne dotyczące leczenia schorzeń limfoproliferacyjnych 2 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Niedokrwistości- podział, rozpoznanie i leczenie. 2 audiowizualna, prezentacja pacjentów 2. Nowotwory mieloproliferacyjne, choroby śledziony. 2 jak wyżej 3. Zespoły mielodysplatyczne i białaczki ostre. 2 jak wyżej 4. Zaburzenia hemostazy. 2 jak wyżej 5. Zasady leczenia onkohematologicznego. 2 jak wyżej 6. Chłoniaki złośliwe. 2 jak wyżej 7. Choroba Hodgkina. 2 jak wyżej ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1 Niedokrwistosci 5 Demonstracja pacjentów, mikroskopowanie 2 Ostra białaczka szpikowa- diagnostyka, leczenie 5 jak wyżej 3 Ostra białaczka limfoblastyczna – diagnostyka, 5 jak wyżej leczenie 4 Schorzenia mieloproliferacyjne – diagnostyka, 5 jak wyżej leczenie 5 Chłoniak Hodgkina – diagnostyka, leczenie 5 jak wyżej 6 Chłoniaki niehodgkinowskie – diagnostyka, leczenie 5 jak wyżej Demonstracja pacjentów i metod 7 Zaburzenia hemostazy – diagnostyka, leczenie 4 oceny układu krzepnięcia Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca Choroby wewnętrzne II 5-cho Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 60h SEMINARIA: 40h ĆWICZENIA: 110h egzamin 12 polski Katedra i Klinika Nefrologii Endokrynologii i Chorób Przemiany Materii zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu WYKŁAD: 15h SEMINARIA: 9h ĆWICZENIA: 50h Prof. A.Więcek, dr hab. A. Wystrychowski, dr hab. T.Nieszporek, dr hab. M. Adamczak, dr A. Kolonko, dr H. Karkoszka, dr B. Czerwieńska, dr U. Spiechowicz, dr R. Ficek, dr J. Ficek Podstawowa wiedza w zakresie fizjologii, patofizjologii, biochemii. Opanowanie umiejętności zbierania wywiadów i badania fizykalnego chorych Opanowanie propedeutyki chorób wewnętrznych Ćwiczenia przy łóżku chorego, doskonalenie umiejętności zbierania wywiadów i badania fizykalnego, planowanie diagnostyki i postępowania terapeutycznego Demonstracja przypadków klinicznych Prelekcje Opanowanie wiedzy w zakresie chorób nerek i nadciśnienia tętniczego oraz w zakresie endokrynologii Zapoznanie sie z algorytmami diagnostycznymi i postępowaniem terapeutycznym w chorobach nerek i w nadciśnieniu tętniczym Poznanie specjalistycznego leczenia chorób nerek (hemodializa, dializa otrzewnowa, transplantacja nerki) Diagnostyka i terapia chorób nerek, chorób endokrynnych i nadciśnienia tętniczego Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Zaliczenie testowe w każdym semestrze, egzamin końcowy Literatura Choroby Wewnętrzne pod red. A. Szczeklika obowiązkowa Choroby wewnętrzne dla studentów, pod red. F.Kokota Literatura Gospodarka wodno-elektrolitowa i kwasowo-zasadowa w stanach fizjologii i patologii uzupełniająca pod red. F.Kokota SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1. Pierwotny hiperaldosteronizm 2 2. Nadcisnienie tętnicze oporne na leczenie 2 3. Nowe leki przeciwcukrzycowe 2 4. Diagnostyka chorób nerek 2 5. Zakażenia dróg moczowych 2 6. Kłębuszkowe zapalenia nerek 2 7. Przemiana żelaza w ustroju 3 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Ocena czynności nerek, klasyfikacja przewlekłej 2 Prelekcja, obliczanie eGFR choroby nerek 2 Białkomocz, zespół nerczycowy 1 Prelekcja. Demonstracja przypadku 3. Zaburzenia gospodarki potasowej 1 Prelekcja 4. Leczenie nerkozastepcze 1 Prelekcja 5. Przestrzenie wodne, zaburzenia gospodarki wodnej i 1 Prelekcja, sodowej 6.. Choroby przytarczyc 1 Prelekcja, demonstracja przypadku 7. Hormony przedniego płata przysadki mózgowej 1 jak wyżej 8. Zaburzenia odżywiania, otyłość, niedożywienie 1 Prelekcja 9. Horomony kory nadnerczy, niedoczynność kory 1 Prelekcja, demonstracja nadnerczy przypadku ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń Liczba godzin Sposób realizacji dydaktycznych Ćwiczenia przy łóżku chorego, zbieranie 3 1 Kłębuszkowe zapalenia nerek ostre i przewlekłe 2 Przewlekła choroba nerek 2 3 Ostra niewydolność nerek 2 4 Śródmiąższowe zapalenia nerek 2 5 6 Zakażenia dróg moczowych Hemodializa, hemofiltracja 1 2 7 Transplantacja nerki 2 8 Dializa otrzewnowa 1 9 Nadciśnienie tętnicze samoistne 2 10 Nadciśnienie tętnicze naczyniowonerkowe Zaburzenia gospodarki kwasowozasadowej 1 12 Hiperkalcemia 2 13 Hipokalcemia 1 14 Obrzęki 2 15 Osteoporoza, osteomalacja 2 16 Porfirie, dna moczanowa 1 17 Zatrucia barbituranami, glikolem etylenowym, metanolem Niedobór i nadmiar wazopresyny 2 19 Nadczynność i niedoczynność przysadki mózgowej 2 20 Hiperprolaktynemia 1 11 18 2 2 wywiadów, omawianie sposobu postępowania diagnostycznego i leczenia chorych na kłębuszkowe zapalenie nerek, demonstracja przypadków Demonstracja przypadków chorych w różnych stadiach przewlekłej choroby nerek, omawianie diagnostyki i leczenia dietetycznego i farmakologicznego Demonstracja przypadków, zbieranie wywiadów i badanie chorych, wykorzystanie badań biochemicznych i obrazowych w rozpoznaniu choroby moczu Demonstracja przypadków, zbieranie wywiadów i badanie chorych Demonstracja przypadków, omawianie leczenia Demonstracja aparatu do hemodializy, omówienie sposobu leczenia Omówienie kwalifikacji chorych do transplantacji nerki, omówienie schematów leczenia immunosupresyjnego, wywiady i badanie chorych Omówienie dializy otrzewnowej jako metody leczenia nerkozastępczego Omówienie diagnostyki i leczenia nadciśnienia tętniczego, wywiady i badanie chorych Prezentacja przypadków, badań obrazowych, badanie chorych Zbieranie wywiadów, badanie chorych, interpretacja badań dodatkowych, korekcja kwasicy metabolicznej Omawianie diagnostyki różnicowej hiperkalcemi i leczenia, demonstracja przypadków Omawianie diagnostyki różnicowej hipokalcemii, demonstracja przypadków Ćwiczenia przy łózku chorego, badanie chorych, poznanie algorytmu diagnostycznego u chorego z obrzękami Interpretacja badania densytometrycznego, demonstracja przypadków, omówienie leczenia chorych Demonstracja przypadków, omawianie postepowania diagnostycznego i terapeutycznego Omawianie postępowania diagnostycznego i terapeutycznego Ćwiczenia przy łóżku chorego, wywiady, badanie fizykalne, omawianie postępowania diagnostycznego i terapeutycznego Ćwiczenia przy łóżku chorego, wywiady, badanie fizykalne, omawianie postępowania diagnostycznego i terapeutycznego Demonstracja przypadków, omawianie diagnostyki i leczenia 21 2 Omówienie diagnostyki i leczenia 2 23 Choroba Wilsona, zaburzenia gospodarki białkowej Zaburzenia gospodarki pierwiastkami śladowymi, niedobory witamin Amyloidoza 24 Nefropatia cukrzycowa 2 25 Hipoglikemia 2 26 27 Hipoaldosteronizm Choroba i zespół Cushinga 1 3 28 Guz chromochłonny 2 Demonstracja przypadków, omówienie postępowania terapeutycznego Demonstracja przypadków, demonstracja badań histologicznych Wywiady, badanie fizykalne, postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne Algorytm postępowania diagnostycznego, demonstracja przypadków Demonstracja przypadków, badanie chorych Ćwiczenia przy łóżku chorych, wywiady, badanie chorych, interpretacja badań biochemicznych i hormonalnych, omawianie sposobów leczenia Wywiady, badanie chorych, interpretacja badań biochemicznych i hormonalnych i obrazowych, omawianie sposobów leczenia 22 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura 1 Choroby wewnętrzne II 5-cho Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 60h SEMINARIA: 40h ĆWICZENIA: 110h egzamin 12 polski Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Chemioterapii Onkologicznej WYKŁAD: 15h SEMINARIA: 10h ĆWICZENIA: 17h Prof. dr hab. n. med. Teresa Gasińska 1. Znajomość podstaw fizjologii gospodarki węglowodanowej, lipidowej, białkowej, wodno-elektrolitowej. 2. Znajomość propedeutyki chorób wewnętrznych. 3. Obecność na zajęciach. 4. Posiadanie białego fartucha, obuwia zastępczego, słuchawek lekarskich. Wykłady, seminaria i ćwiczenia. Uzyskanie teoretycznych i praktycznych umiejętności z zakresu cukrzycy i chorób tarczycy. - etiologiczny podział cukrzycy - metody rozpoznawania cukrzycy - przewlekłe powikłania cukrzycy o charakterze mikroangiopatii i makroangiopatii - ostre powikłania cukrzycy - cukrzyca ciążowa - monogenowe formy cukrzycy - leczenie cukrzycy i jej powikłań - edukacja i samokontrola w cukrzycy - rozpoznawanie i leczenie nadczynności i niedoczynności tarczycy - badanie wytrzeszczu gałek ocznych Zaliczenie umiejętności praktycznych, przygotowanie do egzaminu testowego z chorób wewnętrznych z zakresu cukrzycy i chorób tarczycy. Choroby wewnętrzne pod red. Prof. A. Szczeklika 2006 obowiązkowa Kompendium – choroby wewnętrzne 2010 Literatura Wytyczne Polskiego Tow. Diabetologicznego na rok 2011 uzupełniająca www.cukrzyca.info.pl SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu 1 2 3 Hiperprolaktynemia – przyczyny, diagnostyka różnicowa, leczenie. Oftalmopatia tarczycowa, patogeneza, rozpoznawanie i leczenie Akromegalia-postępy w diagnostyce i leczeniu. 4 Guzy neuroendokrynne 5 Choroba i zespół Cusinga. 6 Testy dynamiczne stosowane w endokrynologii. 7 Guzy przypadki. SEMINARIA L Temat zajęć seminaryjnych p 1 2 3 4 Objawy kliniczne cukrzycy, rozpoznawanie cukrzycy, podział cukrzycy, różnicowanie przyczyn cukromoczu, interpretacje badań laboratoryjnych i prób obciążania w cukrzycy, różnica pomiędzy cukrzycą typu I i II, cukrzyca młodych, dorosłych, cukrzyca wtórna, cukrzyca ciężarnych, nietolerancja węglowodanów. Powikłania cukrzycy ostre i przewlekłe, śpiączki w cukrzycy ich patogeneza, rozpoznawanie i różnicowanie, powikłania naczyniowe w cukrzycy makroangiopatie i mikroangiopatie. Uszkodzenia układu nerwowego w cukrzycy, neuropatie czuciowe, ruchowe i wegetatywne ich rozpoznawanie i znaczenie kliniczne. Leczenie cukrzycy, zasady leczenia dietetycznego, rodzaje insulin i sposoby ich dawkowania, doustne leki przeciwcukrzycowe ich mechanizmy działania, wskazania i przeciwwskazania do ich stosowania, objawy uboczne i interakcje lekowe. Metody oceny wyrównania cukrzycy, hemoglobina glukozylowa i jej znaczenie kliniczne. Leczenie powikłań cukrzycy poszczególnych rodzajów śpiączek, makro i mikro angiopatii oraz innych powikłań i następstw cukrzycy. Choroby tarczycy. Diagnostyka chorób tarczycy. Wole, nadczynność i niedoczynność tarczycy. Zapalenie tarczycy. Patologia tarczycy u ciężarnych. Oftalmopatia tarczycowa. Liczba godzin dydaktycznych 2 2 2 2 2 2 3 Liczba godzin dydaktycznych 2,5 2,5 Sposób realizacji Prezentacja podstawowych danych klinicznych, dyskusja ze studentami mająca na celu prawidłową interpretację badań laboratoryjnych potrzebnych dla rozpoznania cukrzycy i stanów przed cukrzycowych. Prezentacja podstawowych danych w zakresie powikłań cukrzycy, pokaz praktycznego badania glukometrem poziomu glukozy. 2,5 Przedstawienie podstawowych wiadomości z zakresu praktycznego obliczania kaloryczności diety, zapoznanie studentów z rodzajami insulin i ustalania dawki należnej. 2,5 Prezentacja danych klinicznych w zakresie chorób tarczycy, praktyczny pokaz stopnia wytrzeszczu oczu, dyskusja ze studentami na temat chorób tarczycy i omawianych treści z zakresu cukrzycy. ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 Objawy kliniczne cukrzycy, rozpoznawanie cukrzycy, podział cukrzycy, różnicowanie przyczyn cukromoczu, interpretacje badań laboratoryjnych i prób obciążania w cukrzycy, różnica pomiędzy cukrzycą typu I i II, cukrzyca młodych, dorosłych, cukrzyca wtórna, Liczba godzin dydaktycznych 4 Sposób realizacji Ćwiczenia przy łóżku chorego, analiza przypadków chorobowych pacjentów z cukrzycą, dyskusja na temat praktycznego rozpoznawania cukrzycy i ukierunkowanie leczenia. 2 3 4 cukrzyca ciężarnych, nietolerancja węglowodanów. Powikłania cukrzycy ostre i przewlekłe, śpiączki w cukrzycy ich patogeneza, rozpoznawanie i różnicowanie, powikłania naczyniowe w cukrzycy makroangiopatie i mikroangiopatie. Uszkodzenia układu nerwowego w cukrzycy, neuropatie czuciowe, ruchowe i wegetatywne ich rozpoznawanie i znaczenie kliniczne. Leczenie cukrzycy, zasady leczenia dietetycznego, rodzaje insulin i sposoby ich dawkowania, doustne leki przeciwcukrzycowe ich mechanizmy działania, wskazania i przeciwwskazania do ich stosowania, objawy uboczne i interakcje lekowe. Metody oceny wyrównania cukrzycy, hemoglobina glukozylowa i jej znaczenie kliniczne. Leczenie powikłań cukrzycy poszczególnych rodzajów śpiączek, makro i mikro angiopatii oraz innych powikłań i następstw cukrzycy. Choroby tarczycy. Diagnostyka chorób tarczycy. Wole, nadczynność i niedoczynność tarczycy. Zapalenie tarczycy. Patologia tarczycy u ciężarnych. Oftalmopatia tarczycowa. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu 4 Ćwiczenia przy łóżku chorego, badanie przedmiotowe z uwzględnieniem powikłań cukrzycy 4 Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów z cukrzycą z ustaleniem dla nich odpowiedniej diety i stosowanych dawek insuliny, zapoznanie praktyczne z rodzajami stosowanych insulin oraz działaniem pomp insulinowych 5 Dyskusja ze studentami na temat badanych pacjentów z różnymi chorobami tarczycy, badanie wytrzeszczu oczu, zapoznanie praktyczne z badaniem USG tarczycy. Zaliczenie ustne tygodnia ćwiczeń z cukrzycy i chorób tarczycy. Choroby wewnętrzne II 5-cho Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 60h SEMINARIA: 40h ĆWICZENIA: 110h egzamin 12 polski Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii, WYKŁAD: 15h SEMINARIA: 6h ĆWICZENIA: 9h Prof. dr hab. n. med. Michał Tendera Obecność na zajęciach (dopuszczalna jest jedna nieobecność usprawiedliwiona w roku), posiadanie białego fartucha lekarskiego, obuwia zastępczego i słuchawek lekarskich. wykłady, seminaria, prelekcje, ćwiczenia praktyczne Ćwiczenie umiejętności zbierania wywiadu lekarskiego, badania przedmiotowego, prowadzenia historii choroby. Doskonalenie ustalania rozpoznań wstępnego, różnicowych i końcowego. Doskonalenie doboru odpowiednich badań diagnostycznych oraz interpretacji ich wyników. Utrwalenie wiadomości z zakresu leczenia chorób układu krążenia. Badanie lekarskie: wywiad i badanie fizykalne. Symptomatologia chorób układu krążenia. Diagnostyka różnicowa chorób układu krążenia. Nieinwazyjna diagnostyka układu krążenia. Inwazyjna diagnostyka układu krążenia. Elektrokardiografia. Metody oceny Literatura obowiązkowa Leczenie chorób układu krążenia. Zaliczenie ustne obejmujące materiał programowy oraz zaliczenie praktyczne przy łóżku chorego (badanie przedmiotowe). 1. A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 1. Podręcznik oparty na zasadach EBM. Kraków 2009 2. A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 2. Podręcznik oparty na zasadach EBM. Kraków 2010 3. B. Dąbrowska, A. Dąbrowski. Podręcznik elektrokardiografii. Warszawa 2005 4. Wykłady 5. Seminaria A. Szczeklik. Choroby wewnętrzne. Stan wiedzy na rok 2010. Kraków 2010 Literatura uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin dydaktycz-nych Lp Temat wykładu 1 Nadciśnienie płucne, patogeneza, rozpoznanie i leczenie. 2 Przewlekła choroba niedokrwienna serca. 3 Tomografia komputerowa serca. 4 Ostry zespół wieńcowy. 5 Wady zastawki aortalnej. 6 Niewydolność serca. 7 Kardiomiopatie. SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 2 2 2 2 2 2 3 Liczba godzin dydaktycznych 1 Podstawy elektrokardiografii. Zasady opisu elektrokardiogramu. 1 2 Choroba niedokrwienna serca. Zawał mięśnia sercowego. 1 3 Tachyarytmie komorowe i nadkomorowe. 1 4 5 6 Migotanie i trzepotanie przedsionków. Zespoły preekscytacji. Zaburzenia przewodzenia: bloki odnóg pęczka Hisa, bloki przedsionkowo-komorowe. Przerost mięśnia sercowego. 1 Sposób realizacji prelekcja połączona z dyskusją, interpretacja elektrokar-diogramów 1 1 ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń Liczba godzin dydaktycznych 1 Stabilna choroba wieńcowa. 2 2 Ostre zespoły wieńcowe. 1 3 Niewydolność serca. 1 4 Wrodzone i nabyte wady serca. 1 5 Zaburzenia rytmu serca. 1 Sposób realizacji zajęcia praktyczne z pacjentem (wywiad, badanie fizykalne, rozpoznanie wstępne, różnicowe, końcowe, badania dodatkowe, interpretacja wyników badań, leczenie) 6 Nadciśnienie tętnicze. 1 7 Gorączka reumatyczna, infekcyjne zapalenie wsierdzia, zapalenie mięśnia sercowego. 1 8 Choroby naczyń obwodowych. 1 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Choroby zakaźne 5-chzb Treści kierunkowe ROK: V WYKŁAD: 15h SEMESTR: IX, X SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 45h zaliczenie 4 polski Katedra i Zakład Biologii Ogólnej, Molekularnej i Genetyki ĆWICZENIA: 10h dr Zbigniew Pokora Parazytologia ogólna i lekarska Prezentacje multimedialne; analiza, obecnych w przebiegu parazytoz, zmian chorobowych obrazowanych technikami radiologii, CT, NMR, USG, histopatologii; analiza mikroskopowych preparatów diagnostycznych Zasady rozpoznawania chorób pasożytniczych człowieka Wprowadzenie do parazytologii klinicznej: laboratoryjne techniki diagnostyczne w parazytologii, wynik i jego interpretacja, rozpoznawanie obrazowe w parazytologii klinicznej; immunologia inwazji pasożytniczych, następstwa immunopatologiczne inwazji pasożytów; stany naglące w parazytologii klinicznej; inwazje pasożytnicze podlegające obowiązkowi zgłaszania (Dz. U. 2001, nr 126 poz. 1384, z późniejszymi zmianami). Wykrywanie i rozpoznawanie pasożytów układu krwionośnego: Objawy chorobowe (kliniczne obrazy pasożytniczych schorzeń układu krwionośnego): pobieranie, przechowywanie i transport materiału do badań; metody badań diagnostycznych; zlecenie specjalistycznych badań diagnostycznych; interpretacja wyników badań; różnicowa diagnostyka pasożytów krwi. Wykaz obowiązujących gatunków: Protozoa: Trypanosoma brucei, Trypanosoma cruzi, Plasmodium spp., Babesia spp. Nematoda: Wuchereria bancrofti, Loa loa, Brugia spp., Mansonella spp. Wykrywanie i rozpoznawanie pasożytów układu pokarmowego: objawy chorobowe (kliniczne obrazy pasożytniczych schorzeń układu pokarmowego); pobór, transport i przechowywanie materiału do badań; metody koproskopowych badań laboratoryjnych; techniki immunologiczne i molekularne; rozpoznawanie/różnicowanie obecnych w kale pasożytów przewodu pokarmowego; specjalistyczne badania pasożytów przewodu pokarmowego; badanie jamy ustnej, treści dwunastniczej, wymazów okołoodbytniczych; badania rektoskopowe; interpretacja wyników badań. Wykaz obowiązujących gatunków: Protozoa: Giardia intestinalis, Trichomonas tenax, wiciowce jelita grubego o nie potwierdzonej patogeniczności, Dientamoeba fragilis, Entamoeba spp., Balantidium coli. Platyhelminthes: Fasciola hepatica, Dicrocoelium dendriticum, Opisthorchis spp., Clonorchis sinensis, Fasciolopsis buski, Heterophyes heterophyes, Metagonimus yokogawai, Taenia spp., Diphyllobothrium latum, Dipylidium caninum, Hymenolepis spp. Nematoda: Ascaris lumbricoides, Enterobius vermicularis, Ancylostoma duodenale/Necator americanus, Strongyloides stercoralis, Trichostrongylus spp., Trichuris trichiura (=Trichocephalus trichiurus). Capillaria spp. Wykrywanie i rozpoznawanie pasożytów układu moczowo-płciowego: objawy chorobowe (kliniczne obrazy pasożytniczych schorzeń układu moczowo-płciowego); pobór i konserwacja materiału do badań; metody badań diagnostycznych (standardowe i specjalistyczne); interpretacja wyników badań. Wykaz obowiązujących gatunków: Protozoa: Trichomonas vaginalis; Trematoda: Schistosoma haematobium Diagnostyka pasożytów śródtkankowych: objawy chorobowe (kliniczne obrazy pasożytniczych schorzeń tkanek narządowych); pobieranie i konserwacja materiału do badań; metody diagnostyczne; interpretacja wyników badań. Wykaz obowiązujących gatunków: Protozoa: Trypanosoma cruzi, Leishmania spp., Entamoeba histolytica s. lato, Naegleria fowleri, Acanthamoeba spp. i inne pełzaki uczestniczące w etiologii GAE, Toxoplasma gondii, Pneumocystis carinii Platyhelminthes: Schistosoma spp., Paragonimus spp., Taenia solium/asiatica, Echinococcus spp. Nematoda: Trichinella spiralis s. lato, Toxocara spp., Angiostrongylus cantonensis, Wuchereria bancrofti, Brugia spp., Loa loa, Onchocerca volvulus, Capillaria hepatica. Inwazje pasożytów zewnętrznych: świerzb (scabies); wszawica głowowa (pediculosis capiti), odzieżowa (pediculosis vestimenti) i łonowa (pediculosis pubis = pthiriasis); ukłucia pcheł, pluskwiaków i muchówek; muszyce (myoses); inwazje nużeńca ludzkiego (Demodex folliculorum); trombikuloza (trombiculosis, inwazja larw Neotrombicula autumnalis); zmiany powodowane przez kleszcze; lejszmanioza skórna; larwa wędrująca skórna (larva migrans cutanea). Wykaz obowiązujących gatunków: Acari: Sarcoptes scabiei, Demodex folliculorum, Neotrombicula autumnalis, Ixodes ricinus, Argas reflexus, Dermacentor spp, Insecta: Pediculus humanus, Pthirus pubis, Cimex lectularius, Pulex irritans, Xenopsylla cheopis, muchówki wskazane w etiologii muszyc. Metody oceny Test praktyczny – rozpoznawanie preparatów diagnostycznych; zaliczenie ustne na bazie problemu: dyskusja w kontekście rozpoznanego obiektu diagnostycznego na temat wstępnego rozpoznania lekarskiego (dane z wywiadu, specyfika obrazu i przebiegu klinicznego parazytozy, dobór metod obrazowania), poprzedzającego zlecenie poboru materiału biologicznego do analizy bezpośredniej; pytania testowe włączone w pulę pytań egzaminu z zakresu chorób zakaźnych. Literatura A. Deryło (red.): Laboratoryjna diagnostyka chorób pasożytniczych człowieka. Wyd. obowiązkowa Śl.AM, Katowice 1992 Z. Dziubek (red.): Choroby zakaźne i pasożytnicze. PZWL 2010 Warszawa, R. Kadłubowski: Zarys parazytologii lekarskiej. PWN 1999 Warszawa. Literatura B. Neumeister, I. Besenthal, H. Liebich : Diagnostyka laboratoryjna – poradnik uzupełniająca kliniczny. Urban & Partner Wrocław 2001. SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1 Wprowadzenie do parazytologii klinicznej, 5 Ćwiczenia praktyczne – rozpoznawanie parazytoz./pasożytów przewodu mikroskopowanie; pokarmowgo i tkanek narządowych (1) analiza obiektu diagnostycznego i 2 Rozpoznawanie parazytoz/pasożytów tkanek 5 zmian chorobowych, dyskusja obrazu narządowych (2), krwi/chłonki oraz skórnych; wybranych schorzeń pasożytniczych zaliczenie w oparciu o dane piśmiennicze. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Choroby zakaźne 5-chzg Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX, X Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu WYKŁAD: 15h SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 45h zaliczenie 4 polski Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii SEMINARIA: 1h ĆWICZENIA: 5h Prof.Marek Hartleb, dr hab.Ewa Nowakowska-Duława, dr hab. Maciej Kohut, dr n.med. Marek Waluga Wiedza z zakresu chorób wątroby wg programu zajęć z roku IV, umiejętność badania fizykalnego jamy brzusznej ze szczególnym uwzględnieniem badania wątroby i pęcherzyka żółciowego Wykłady, ćwiczenia przy chorych, seminaria Rozszerzenie teoretycznej i praktycznej wiedzy studentów w zakresie chorób wątroby o etiologii wirusowej, metabolicznej, autoimmunologicznej oraz postępowanie w przypadkach niewydolności tego narządu. Choroby wątroby – diagnostyka, różnicowanie i leczenie Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Seminarium z wystawieniem ocen Literatura Choroby wewnętrzne pod redakcją A. Szczeklika, t. I obowiązkowa Literatura Interna t. I pod redakcją W. Januszewicza, F.Kokota uzupełniająca Gastroenterologia i hepatologia pod redakcją B. Porro SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych seminarium 1. Objawy chorób wątroby Badania dodatkowe w 1 chorobach wątroby Rozpoznanie różnicowe chorób wątroby. Diagnostyka obrazowa w chorobach wątroby. ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1. Diagnostyka etiologiczna przewlekłych chorób 1 ćwiczenia z chorymi wątroby; charakterystyka testów laboratoryjnych ćwiczenia z chorymi 2. Diagnostyka różnicowa wodobrzusza 1 3. Powikłania nadciśnienia wrotnego; rozpoznawanie i 1 ćwiczenia z chorymi leczenie ćwiczenia z chorymi 4. Zmiany ogniskowe wątrobie 1 ćwiczenia z chorymi 5. Diagnostyka różnicowa żółtaczek 1 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca Choroby zakaźne 5-chzm Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 15h SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 45h zaliczenie 4 polski Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej SUM zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa SEMINARIA: 4h ĆWICZENIA: 5h Prof. dr hab. n. med. Gayane Martirosian Wiedza zdobyta z przedmiotu mikrobiologia lekarska (III rok) Dyskusja na temat diagnostyki mikrobiologicznej chorób zakaźnych, interpretacja wyników badań diagnostycznych i oznaczanie antybiotykowrażliwości i praktyczne umiejętności wykorzystywania nowoczesnych technik mikrobiologicznych w diagnostyce i leczeniu chorób zakaźnych. Wykształcenie lekarza, który posiada umiejętności i kompetencje w rozpoznawaniu czynników etiologicznych, diagnostyce i leczeniu: zakażeń układowych (oddechowy, pokarmowy, drogi płciowe, moczowy, nerwowy, skóra i tkanki miękkie), bakteriemii i sepsy, zakażeń związanych ze służbą zdrowia (szpitalnych) i metodami dochodzeń epidemiologicznych, a także w profilaktyce i zwalczaniu zakażeń, w rozwiązywaniu problemów związanych z narastaniem lekooporności drobnoustrojów, i umiejętnością współpracy z laboratorium mikrobiologicznym. Drobnoustroje o znaczeniu klinicznym – współczesne właściwości „starych” patogenów i pojawianie się nowych z uwzględnieniem zakażeń układowych. Etiopatogeneza, epidemiologia, diagnostyka sepsy. Problem oporności drobnoustrojów na antybiotyki. Znaczenie wieloopornych szczepów w zakażeniach układowych i szpitalnych. Zasady doboru antybiotyków i chemioterapeutyków w leczeniu zakażeń układowych Interpretacja wyników badań mikrobiologicznych w diagnostyce zakażeń układowych. Nowoczesne metody stosowane w diagnostyce chorób zakaźnych Zaliczenie J. Cianciara, J. Juszczyk Choroby zakaźne i pasożytnicze. Czelej 2007 D. Dzierżanowska Zakażenia szpitalne Alfa Medica Press, Bielsko-Biała 2008 D. Dzierżanowska Antybiotykoterapia praktyczna Alfa Medica Press, Bielsko-Biała 2009 D. Dzierżanowska Kompendium antybiotyków 2009 Alfa Medica Press, BielskoBiała 2009, Aktualne artykuły z czasopism: Clin Infect Dis’ J Clin Microbiol Literatura Brak zaleceń uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1 Drobnoustroje o znaczeniu klinicznym – współczesne właściwości „starych” patogenów i pojawianie się nowych z uwzględnieniem zakażeń układowych. 2 3 Etiopatogeneza, epidemiologia, diagnostyka sepsy. Problem oporności drobnoustrojów na antybiotyki. Znaczenie wieloopornych szczepów w zakażeniach Liczba godzin dydaktycznych 2 1. 1 Sposób realizacji Dyskusja na temat zagadnień i przykładów diagnosty-cznych przedsta-wianych przez asystenta. Interpretacja wyników badań w kontekście dalszego postępowa-nia leczniczego i diagnosty-cznego. Omówienie możliwych schematów leczenia zakażeń układowych na przykładach klinicznych. jak wyżej. jak wyżej. układowych i szpitalnych. ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 Zasady doboru antybiotyków i chemioterapeutyków w leczeniu zakażeń układowych 2 Interpretacja wyników badań mikrobiologicznych w diagnostyce zakażeń układowych. Nowoczesne metody stosowane w diagnostyce chorób zakaźnych 3 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Choroby zakaźne 5-chzg Treści kierunkowe ROK: V WYKŁAD: 15h Liczba godzin dydaktycznych 2 Sposób realizacji Wykonanie i interpretacja preparatów bezpośre-dnich z wybranych materiałów klinicznych Wykonanie i interpretacja poszczególnych (wybranych) etapów diagnostyki mikrobiolo-gicznej (molekularnej) stosując kryteria Good Laboratory Practice - "dobrej praktyki laboratoryjnej" 2 jak wyżej. 1 jak wyżej. SEMESTR: IX, X SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 45h zaliczenie 4 polski Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii Prof.Marek Hartleb, dr hab.Ewa Nowakowska-Duława, dr hab. Maciej Kohut, dr n.med. Marek Waluga Wiedza z zakresu chorób wątroby wg programu zajęć z roku IV, umiejętność badania fizykalnego jamy brzusznej ze szczególnym uwzględnieniem badania wątroby i pęcherzyka żółciowego Wykłady, ćwiczenia przy chorych, seminaria Rozszerzenie teoretycznej i praktycznej wiedzy studentów w zakresie chorób wątroby o etiologii wirusowej, metabolicznej, autoimmunologicznej oraz postępowanie w przypadkach niewydolności tego narządu. Choroby wątroby – diagnostyka, różnicowanie i leczenie Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Seminarium z wystawieniem ocen Literatura Choroby wewnętrzne pod redakcją A. Szczeklika, t. I obowiązkowa Literatura Interna t. I pod redakcją W. Januszewicza, F.Kokota uzupełniająca Gastroenterologia i hepatologia pod redakcją B. Porro SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1. Choroby autoimmunologiczne wątroby 6 2. Choroby metaboliczne wątroby 6 3. Leczenie wodobrzusza 3 SEMINARIA Liczba godzin dydaktycznych 1. Objawy chorób wątroby 8 2. Badania dodatkowe w chorobach wątroby 8 3. Diagnostyka obrazowa w chorobach wątroby 8 4. Rozpoznanie różnicowe chorób wątroby 6 ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń dydaktycznych 1. Diagnostyka etiologiczna przewlekłych chorób 10 wątroby; charakterystyka testów laboratoryjnych 2. Diagnostyka różnicowa wodobrzusza 10 3. Powikłania nadciśnienia wrotnego; rozpoznawanie i 8 leczenie 4. Zmiany ogniskowe wątrobie 5 5. Diagnostyka różnicowa żółtaczek 12 Lp Temat zajęć seminaryjnych Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Choroby zakaźne 5-chz Treści kierunkowe ROK: V WYKŁAD: 15h Sposób realizacji seminarium seminarium seminarium seminarium Sposób realizacji ćwiczenia z chorymi ćwiczenia z chorymi ćwiczenia z chorymi ćwiczenia z chorymi ćwiczenia z chorymi SEMESTR: IX, X SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 45h egzamin 5 polski Katedra i Oddział Kliniczny Chorób Zakaźnych WYKŁAD: 15h SEMINARIA: 25h ĆWICZENIA: 25h Dr hab. n.med. Włodzimierz Mazur Jako wymaganie wstępne stawiana jest znajomość podstawowych zagadnień dotyczących patofizjologii chorób zakaźnych ze szczególnym uwzględnieniem chorób wątroby, oraz badania przedmiotowego i podmiotowego pacjentów. Szczególny nacisk jest położony na omawianie zagadnień tematycznych dotyczących chorób zakaźnych w kontekście indywidualnie przygotowanych i opracowanych przypadków medycznych oraz jednostek chorobowych. Warunkiem dopuszczenia do końcowego zaliczenia jest obecność na wszystkich zajęciach. Usprawiedliwione nieobecności należy odrobić w terminie uzgodnionym z kierownikiem katedry lub wyznaczonym przez niego asystentem. Przekazanie informacji na temat zasad bezpieczeństwa pracy w szpitalu ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki poekspozycyjnej zakażeń : HBV, HCV oraz HIV. Przekazanie podstawowych informacji z zakresu epidemiologii , patogenezy, obrazu klinicznego oraz terapii chorób zakaźnych. Prezentacja przypadków klinicznych omówienie i rozwinięcie zagadnienia z wykorzystaniem technik multimedialnych Zapoznanie studentów z aktualnym stanem wiedzy w zakresie postępu w diagnostyce i terapii schorzeń wirusologicznych o charakterze społecznym (hepatologia zakaźna, AIDS) Przedstawienie jednostek chorobowych, etiologii, diagnostyki laboratoryjnej oraz terapii medycyny podróży. Przedstawienie aktualnych zasad profilaktyki w chorobach zakaźnych (stosowanie surowic i szczepionek) Treści merytoryczne przedmiotu Ogólno systemowe reakcje zapalenie (SIRS). Bakteriemia i posocznica. Zakaźne choroby wysypkowe, w tym szczególnie choroby wieku dziecięcego. Diagnostyka i terapia wirusowych zapaleń wątroby szczególnie o charakterze przewlekłym. Postępowanie w marskości wątroby na tle zakażenia wirusami hepatotropowymi. Diagnostyka i leczenie zakażenia wirusem HIV. Współczesne zasady postępowania z chorymi na AIDS. Zakażenia i zatrucia pokarmowe. Neuroinfekcje, diagnostyka i leczenie. Wybrane aspekty medycyny podróży. Zakażenia wirusami HSV. Bioterroryzm Metody oceny Indywidualna ocena przez asystentów w trakcie zajęć w Klinice oraz zaliczenie końcowe. Egzamin dwustopniowy - praktyczny a po jego zdaniu testowy egzamin końcowy. Literatura 1. Dziubek Z., red. Choroby zakaźne i pasożytnicze. PZWL, 2003, Warszawa obowiązkowa 2. Cianciara J., Juszczyk J.: Choroby zakaźne i pasożytnicze. Czelej Wydawnictwo, 2007, Lublin - wybrane rozdziały 3. Bannister B i wsp.: Choroby zakaźne. Wydawnictwo medyczne Urban Urban, 1998, Wrocław. 4. Nickerson E.: Choroby zakaźne. Wydawnictwo Elsevier Urban i Partner 2007, Wrocław. Literatura 1. Dąbrowski A., red. Wielka interna. Gastroenterologia. Część 1, Medical Tribune uzupełniająca Polska, 2010, Warszawa - rozdział "Wirusowe zapalenie wątroby" 2. Gładysz A., red. Zakażenia HIV/AIDS. Poradnik dla lekarzy praktyków, Continuo, 2007, Wrocław SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1 Postępy w leczeniu zapaleń wątroby na tle zakażenia HBV i HCV. 2 2 Postępowanie u chorych z marskością wątroby w przebiegu zakażeń 2 wirusami hepatotropowymi. 3 Postępy w diagnostyce, postępowaniu i leczeniu zakażeń 2 ośrodkowego układy nerwowego. 4 Wybrane aspekty medycyny podróży – (malaria) 2 5 Bioterroryzm – wybrane aspekty. 2 6 Bakteriemia i posocznica 2 7 Nowe pojawiające się zagrożenia zakaźne we współczesnym świecie. 3 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Ogólne zasady postępowania z chorymi zakaźnymi. 2 Prezentacja multimedialna 2. Omówienie zasad profilaktyki po ekspozycji na 2 Prezentacja multimedialna potencjalnie zakaźny materiał. 3. Zakażenie wirusem HIV oraz AIDS. Diagnostyka, 2 Prezentacja multimedialna obraz kliniczny, leczenie. 4. Bakteriemia oraz posocznica. Zasady diagnostyki 2 Prezentacja multimedialna laboratoryjnej, obraz kliniczny, zasady postępowania. 5. Szczepionki i immunoglobuliny, zasady 3 Prezentacja multimedialna przeprowadzania szczepień ochronnych, program szczepień ochronnych w Polsce. 6. Zakaźne zatrucia pokarmowe. Diagnostyka, obrazy 2 Prezentacja multimedialna kliniczne oraz leczenie przyczynowe i objawowe. 7. 8. Jadzice. Borelioza – obraz choroby. Współczesna diagnostyka, postępowanie i leczenie. 9. Toksoplazmoza i toksokarozy – jako przykłady zakażeń pasożytniczych o znamiennie różnych obrazach klinicznych. ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1. 2. 3. 4. 5. 6. Różnicowanie żółtaczek. Diagnostyka laboratoryjna wirusowych zapaleń wątroby. Wybrane zakażenia oportunistyczne u chorych na AIDS. Biopsja wątroby – wskazania, przeciwwskazania, technika wykonania zabiegu. Postępowanie z pacjentem z niewyrównaną marskością wątroby. Nakłucie lędźwiowe – wskazania, przeciwwskazania, technika wykonania zabiegu. Zakaźne zatrucia pokarmowe – omówienie przypadków. Postepowanie przeciwtężcowe, zasady profilaktyki. Najczęstsze choroby pasożytnicze. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa 2 2 Prezentacja multimedialna Prezentacja multimedialna 3 Prezentacja multimedialna Liczba godzin dydaktycznych 4 4 5 4 4 4 Sposób realizacji Prezentacja przypadków klinicznych Prezentacja przypadków klinicznych Prezentacja procedury ( w miarę możliwości) Prezentacja procedury (w miarę możliwości) Prezentacja przypadków klinicznych Prezentacja przypadków klinicznych Diagnostyka laboratoryjna 5-dl Treści podstawowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 0h ĆWICZENIA: 45h zaliczenie 2 polski Katedry Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu ĆWICZENIA: 5h Prof. dr hab. n. med. Danuta Kokocińska; Dr n. med. Robert Partyka brak Prelekcja; prezentacje multimedialne Praktyczne wykorzystanie oznaczeń markerów nowotworowych Przyczyny nowotworzenia; Zaburzenia cyklu komórkowego; Udział wybranych genów w powstawaniu raka; gen supresorowy p53, markery nowotworowe masy guza i proliferacji, praktyczne zastosowanie oznaczeń antygenów nowotworowych; immunodetekcja wznowy raka; immunoterapia. kolokwia ustne i pisemne 1. „Choroby wewnętrzne tom 2”. Podręcznik pod red. Andrzeja Szczeklika Medycyna Praktyczna, Kraków 2006, wyd. 1. 2. „ Onkologia”. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Pod red. Radzisława Kordka, Jacka Jassema, Macieja Krzakowskiego, Arkadiusza Jeziorskiego. Medical Press Gdańsk 2004. 3. „Onkologia”. Podręcznik pod red. Andrzeja Kułakowskiego. Wydawnictwo PZWL 2003. 1. Kokocińska D.: Przydatność oznaczeń markerów nowotworowych w chirurgii układu pokarmowego. Chir.Pol. 1999 T.l nr 2 s.101-115. SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych Metody immunodiagnostyczne – czułość i Prelekcja oraz udział bierny przy swoistość oznaczeń w onkologii. Związek wykonywaniu oznaczeń. 1. 1 godz. nowotworzenia z cyklami komórkowymi, punkty restrykcyjne. 2. Geny uczestniczące w równowadze proliferacjaapoptoza; gen supresorowy p53 i jego rola w cyklu 1 godz. jak wyżej komórkowym. 3. Markery nowotworowe – praktyczne wykorzystanie w zależności od lokalizacji i 1. godz. jak wyżej rozpoznania histopatologicznego raka; schemat oznaczeń według WHO i Unii Onkologicznej 4. Nienowotworowe podwyższenie antygenów nowotworowych – trudności w interpretacji 1 godz. jak wyżej wyników. 5. Nienowotworowe choroby przewodu pokarmowego; diagnostyka; przydatność oznaczeń 1 godz. jak wyżej wybranych antygenów nowotworowych. Literatura uzupełniająca Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Diagnostyka laboratoryjna 5-dlg Treści podstawowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 0h ĆWICZENIA: 45h zaliczenie 2 polski Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii ĆWICZENIA: 10h Prof. Marek Hartleb, dr hab.Ewa Nowakowska-Duława, dr hab.Maciej Kohut, dr n.med.Marek Waluga, dr n.med.Tomasz Marek, dr n.med.Anna DziurkowskaMarek, dr n.med.Agnieszka Budzyńska Znajomość rodzaju badań biochemicznych stosowanych w gastroenterologii oraz podstawowych norm laboratoryjnych Ćwiczenia przy chorych z wglądem do historii chorób i wyników badań laboratoryjnych Właściwa interpretacja wyników badań laboratoryjnych w korelacji z całokształtem obrazu klinicznego chorób przewodu pokarmowego; różnicowanie i rokowanie na podstawie wyników badań laboratoryjnych. Badania laboratoryjne w chorobach żołądka, wątroby, trzustki i dróg żółciowych Zaliczenie w trakcie ćwiczeń “Normy i kliniczna interpretacja badań diagnostycznych w medycynie wewnętrznej” red. Pawelski S, Maj S Literatura “Zarys biochemii klinicznej i analityki” red. Angielski S, Rogulski J uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach żołądka 2,5 ćwiczenia na oddziale przy chorych 2 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach wątroby 2,5 jak wyżej 3 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach trzustki 2,5 jak wyżej 4 Diagnostyka laboratoryjna w chorobach dróg 2,5 jak wyżej żółciowych Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Diagnostyka laboratoryjna 5-dlh Treści podstawowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 0h ĆWICZENIA:45h zaliczenie 2 polski Katedra i Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku ĆWICZENIA:15h - prof. dr hab. n. med. Sławomira Kyrcz-Krzemień - dr hab. n. med. Małgorzata Krawczyk-Kuliś - dr hab. n. med. Beata Stella-Hołowiecka - dr hab. n. med. Grzegorz Helbig - dr hab. n. med. Mirosław Markiewicz - dr n. med. Małgorzata Kopera - dr n. med. Dariusz Kata - dr n. med. Patrycja Zielińska - lek. med. Monika Dzierżak-Mietła Wiedza z zakresu fizjologii układu krwiotwórczego i układu krzepnięcia oraz z zakresu podstawowych metod analitycznych a także posiadanie umiejętności mikroskopowania 6. Mikroskopowanie – samodzielna ocena preparatów cytologicznych krwi i szpiku 7. Udział w badaniach laboratoryjnych układu krzepnięcia w laboratorium hematologicznym i interpretacja wyników badań 8. Obserwacja wykonywania podstawowych (morfologia krwi, ocena liczby płytek krwi, barwienie rozmazów MGG) i specjalistycznych (immunofenotypizacja, hodowle komórek i badania kariogramu, badania z użyciem technik PCR) badań diagnostycznych stosowanych w Klinice Hematologii Przygotowanie przyszłych lekarzy do prowadzenia nowoczesnej diagnostyki hematologicznej ze szczególnym uwzględnieniem doboru odpowiedniego panelu badań laboratoryjnych celem nabycia umiejętności samodzielnego prowadzenia diagnostyki schorzeń hematologicznych oraz monitorowania leczenia a także interpretacji wyników zleconych badań diagnostycznych z zakresu hematologii i koagulologii. Treści merytoryczne Zapoznanie z panelem badań z zakresu hematologii obejmującym kompleksową przedmiotu ocenę badania morfologii krwi łącznie z cytologiczną analizą rozmazu krwi obwodowej, ocenę szpiku, badania biochemiczne, immunofenotypizację komórek krwi i szpiku, badania cytogenetyczne stosowane w hematologii, metodykę i interpretację badań markerów genetycznych-biomolekularnych i koagulologicznych. Metody oceny Zaliczenie ustne po każdym dniu ćwiczeń oraz na zakończenie bloku ćwiczeniowego w Klinice zaliczenie pisemne (testowe) z wystawieniem oceny zbiorczej zgodnie ze skalą ocen obowiązujących w Wydziale. Literatura 5) Badania laboratoryjne w hematologii pod red. Bożeny Mariańskiej, Jadwiga obowiązkowa Fabijańska-Mitek, Jerzy Windyga, PZWL, Warszawa 2011 Literatura 1. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. Dembińskauzupełniająca Kieć A., Naskalski J., Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2010 2. Clinical Laboratory Medicine, Ravel R., Mosby, 2009 3. Choroby wewnętrzne – stan wiedzy na rok 2010 pod red. prof. Andrzeja Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2010 4. Hematologia w praktyce, Kazimierz Sułek, Ewa WasakSzulkowska, PZWL, Warszawa 2007 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1 Ontogeneza Układu Krwiotwórczego Ćwiczenia mikroskopowe, samodzielna ocena prawidłowych i 5 patologicznych rozmazów krwi i szpiku 2 Interpretacja Wyników Badań Laboratoryjnych w 1) samodzielna ocena Hematologii wyników morfologii krwi i badań specjalistycznych (fenotypizacja , genotypizacja) 5 2) planowanie badań diagnostycznych w chorobach krwi. 3 Koagulologia Udział i interpretacja w podstawowych badaniach układu krzepnięcia i hemostazy, dobór metod 5 diagnostycznych dla rozpoznania osoczowych skaz krwotocznych (hemofilia i trombofilia). Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Diagnostyka laboratoryjna 5-dl Treści podstawowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 0h ĆWICZENIA: 45h zaliczenie 2 polski Katedra i Klinika Nefrologii Endokrynologii i Chorób Przemiany Materii ĆWICZENIA: 15h Wykładowca Prof. A.Więcek, dr hab. A. Wystrychowski, dr hab. T.Nieszporek, dr hab. M. Adamczak, dr A. Kolonko, dr H. Karkoszka, dr B. Czerwieńska, dr U. Spiechowicz, dr R. Ficek, dr J. Ficek Wymagania wstępne Podstawowa wiedza w zakresie fizjologii, patofizjologii i biochemii klinicznej. Opanowanie podstaw diagnostyki różnicowej chorób wewnętrznych Metody dydaktyczne Ćwiczenia przy łóżku chorego, konfrontowanie wyników badań dodatkowych ze stanem klinicznym, interpretacja badań laboratoryjnych, samodzielne wykonywanie niektórych badań Cele przedmiotu Opanowanie zasad diagnostyki wybranych chorób nerek i nadciśnienia tętniczego Zapoznanie sie z algorytmami diagnostycznymi w chorobach nerek i w nadciśnieniu tętniczym Analiza błędów przedlaboratoryjnych i laboratoryjnych i ich wpływu na postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne Treści merytoryczne Postępowanie diagnostyczne w wybranych jednostkach chorobowych – nefrologia i przedmiotu nadciśnienie Metody oceny Sprawdzanie wiedzy , zaliczenie ustne Literatura Choroby Wewnętrzne pod red. A. Szczeklika obowiązkowa Diagnostyka objawów chorobowych pod red. F.Kokota Literatura Choroby wewnętrzne dla studentów pod red. F.Kokota uzupełniająca Gospodarka wodno-elektrolitowa i kwasowo-zasadowa w stanach fizjologii i patologii pod red. F.Kokota SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych Omawianie sposobu postępowania 1 Diagnostyka kamicy nerkowej 2 2 Diagnostyka zaburzeń gospodarki wodnoelektrolitowej i kwasowo-zasadowej 3 3 Diagnostyka wielomoczu Diagnostyka krwinkomoczu 4 4 Diagnostyka kłębuszkowych zapaleń nerek 3 5 Diagnostyka przypadkowo wykrytych guzów nadnercza 3 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia diagnostycznego u chorych na nawrotową kamicę nerkową, demonstracja przypadków Demonstracja typowych zaburzeń gospodarki wodno elektrolitowej i kwasowo-zasadowej, ocena błędów przed – laboratoryjnych i laboratoryjnych Omawianie algorytmu postępowania u chorych z krwinkomoczem i wielomoczem, demonstracja przypadków, mikroskopowe badanie osadu moczu Omawianie pogłębionej diagnostyki kłębuszkowych zapaleń nerek, demonstracja przypadków Omawianie algorytmów diagnostycznych, analiza wpływu leków na wyniki badań hormonalnych, demonstracja przypadków Farmakologia kliniczna 5-fk Treści podstawowe ROK: V SEMESTR: X WYKŁAD: 15h SEMINARIA: 0h Zaliczenie na ocenę 5 polski Katedra Farmakologii SUM ĆWICZENIA: 15h Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Prof. Bogusław Okopień, dr hab.Robert Krysiak, dr Krzysztof Łabuzek, dr Dariusz Belowski, dr Witold Szkróbka Znajomość podstaw farmakologii z toksykologią oraz propedeutyki podstawowych przedmiotów klinicznych. Ćwiczenia przy łóżku pacjenta, prezentacja multimedialna, przekaz ustny Zapoznanie z zasadami terapii opartymi na aktualnych wytycznych w poszczególnych dyscyplinach klinicznych. Znajomość działań jatrogennych i interakcji lekowych. Praktyczna indywidualizacja farmakoterapii. Farmakoterapia chorób układu sercowo-naczyniowego. Farmakoterapia stanów nagłych. Farmakoterapia schorzeń układu oddechowego. Farmakoterapia schorzeń układu pokarmowego. Farmakoterapia schorzeń układu krwiotwórczego oraz chorób autoimmunologicznych. Farmakoterapia w chorobach endokrynologicznych. Zasady chemioterapii onkologicznej. Zasady terapii w schorzeniach neurologicznych. Zasady farmakoterapii w psychiatrii. Zasady racjonalnej antybiotykoterapii. Zasady terapii przeciwbólowej. Podstawy farmakokinetyki klinicznej. Indywidualizacja terapii. Terapia monitorowana. Interakcje lekowe. Badania kliniczne. Końcowe zaliczenie testowe K. Orzechowska-Juzwenko „Podstawy farmakologii klinicznej” Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura H.P. Rang „Farmakologia kliniczna” uzupełniająca W. Kostowski, Z.S. Herman „ Podstawy farmakoterapii” SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1. Zasady farmakoterapii chorób układu sercowo - naczyniowego 3 2. Leki psychotropowe w praktyce lekarza ogólnego 3 3. Zasady racjonalnej antybiotykoterapii 2 4. Indywidualizacja terapii. Zasady terapii monitorowanej 3 5. Interakcje lekowe, działania niepożądane leków 2 6. Podstawy farmakoekonomiki 2 ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1. Zasady farmakoterapii chorób układu sercowoĆwiczenia przy łóżku naczyniowego oraz ostrych stanów zagrożenia życia pacjenta, przekaz 4 ustny/prezentacja multimedialna 2. Zasady farmakoterapii chorób układu pokarmowego i 2 jak wyżej oddechowego 3. Zasady farmakoterapii chorób układu krwiotwórczego, endokrynnego oraz chorób 2 jak wyżej autoimmunologicznych. 4. Zasady farmakoterapii onkologicznej. Terapia 2 jak wyżej 5. 6. 7. przeciwbólowa. Zasady farmakoterapii w schorzeniach neurologicznych psychiatrycznej oraz farmakoterapii psychiatrycznej Podstawy farmakokinetyki klinicznej Zasady prowadzenia oraz interpretacja wyników badąń klinicznych Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu 3 jak wyżej 1 jak wyżej 1 jak wyżej Ginekologia i położnictwo I 5-pg Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: X WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 40h ĆWICZENIA: 60h zaliczenie 6 polski Katedra Ginekologii i Położnictwa Prof. dr hab. n. med. Andrzej Witek, dr n. med. Stanisław Włoch, dr n. med. Marek Kudła, dr n. med. Tomasz Machalski, dr n. med. W. Szanecki, prof. dr hab. n. med. Jerzy Sikora, dr n. med. Lucyna Kobielska, dr n. med. Jerzy Ziętek, dr n. med. Jacek Magnucki, dr n. med. Igor Bakon, dr hab. n. med. Małgorzata Baumert, dr n. med. Magdalena Paprotny, lek. Zofia Walencka, prof. dr hab. n. med. Piotr Skałba, dr hab. n. med. Paweł Madej, dr n. med. Anna Dąbkowska-Huć Zaliczenie kolokwium z zakresu fizjologii porodu Seminaria w grupach seminaryjnych (10 osób), ćwiczenia w grupach ćwiczeniowych (5 osób) Opanowanie podstaw położnictwa, prowadzenia porodu, opieki nad noworodkiem, podstawy diagnostyki i postępowania klinicznego w ginekologii ciąża fizjologiczna, poród fizjologiczny, badanie położnicze, badanie ginekologiczne, ocena stanu płodu, stany naglące w położnictwie, noworodek zdrowy i wcześniak, wady wrodzone, choroby infekcyjne w ginekologii, metody leczenia operacyjnego w ginekologii, laparoskopia, histeroskopia, ultrasonografia. Test pojedynczego wyboru Troszyński M., Położnictwo ćwiczenia, Wyd. II, PZWL 2003 Bręborowicz G., Położnictwo i Ginekologia, PZWL 2009 Skałba P., Endokrynologia ginekologiczna, wyd. III, PZWL 2006 Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1. 2 3 4 5 6 7 8 Diagnostyka endokrynologiczna Zaburzenia miesiączkowania Hiperprolaktynemia Prezentacja przypadków chorób endokrynologicznych i omówienie Testy przesiewowe w neonatologii Wady wrodzone Transport noworodka Noworodek zdrowy, donoszony, hipotroficzny, Liczba godzin dydaktycznych 2 1 1 2 1 1 1 2 Sposób realizacji seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium hipertroficzny Zjawiska adaptacyjne u noworodka 1 Rozpoznanie ciąży 1 Poród prawidłowy. Fantom położniczy 2 Nadzór nad stanem płodu w I i II okresie porodu 2 Patologia wczesnej ciąży 1 Poród w położeniu miednicowym 1 Wysokie proste i niskie poprzeczne stanie główki 2 Niepłodność. Techniki rozrodu wspomaganego 1 Ginekologia dziecięca i dziewczęca. 1 Zmiany fizjologiczne w ciąży 1 Ciąża wielopłodowa 1 Profilaktyka onkologiczna 2 Współczesne metody planowania rodziny 1 Ginekologia operacyjna. Przegląd najważniejszych 3 rodzajów operacji w ginekologii 23 Techniki endoskopowe w ginekologii 2 24 Diagnostyka obrazowa w ginekologii 2 25 Przekwitanie. Hormonalna terapia zastępcza 1 26 Odprawa poranna. Omówienie przypadków z dyżuru 4 ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń dydaktycznych 1 Prowadzenie porodu fizjologicznego. Badanie 30 położnicze. Ocena postępu porodu. Prowadzenie partogramu 2 Nagłe przypadki w ginekologii. Badanie 15 ginekologiczne, wywiad, postępowanie 3 Ocena stanu chorych pooperacyjnych. Wizyta 10 lekarska 4 Ocena stanu noworodka. Badanie przedmiotowe 5 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium seminarium Sposób realizacji ćwiczenia praktyczne ćwiczenia praktyczne ćwiczenia praktyczne ćwiczenia praktyczne Medycyna nuklearna 5-mn Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: X WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 0h ĆWICZENIA: 15h zaliczenie 1 polski Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej dr n. med. Renata Dec i dr n.techn. Krystian Rudzki Znajomość w zakresie podstawowym: fizyki jądrowej, ochrony radiologicznej, radiofarmacji. Znajomość w zakresie zaawansowanym: farmakokinetyki niektórych farmaceutyków, fizjologii i patofizjologii, diagnostyki laboratoryjnej i obrazowej bez użycia preparatów radioizotopowych. Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu ćwiczenia Zdobycie umiejętności w zakresie: podstawowych elementów metodyki badań radioizotopowych, wskazań i przeciwwskazań do diagnostyki i terapii radioizotopowej, prawidłowego przygotowania i kierowania chorych do radioizotopowych badań diagnostycznych oraz do terapii radioizotopowej według obowiązujących wskazań, interpretacji wyników badań laboratoryjnych, analizy i oceny wyników badań obrazowych (scyntygraficznych). Radioizotopy i radiofarmaceutyki izotopy i radioizotopy, rodzaje promieniowania jonizującego wykorzystywane w medycynie nuklearnej, radioizotopy stosowane w diagnostyce laboratoryjnej, najczęściej stosowane izotopy promieniotwórcze w diagnostyce i terapii, radiofarmaceutyki, własności, zakres zastosowań, narażenie toksyczne oraz interakcje. Urządzenia radiometryczne oraz obrazowe oddziaływanie z materią różnych rodzajów promieniowania jonizującego stosowanych w medycynie nuklearnej, detektory promieniowania jonizującego stosowane w medycynie nuklearnej, radiometry i detektory dawek indywidualnych, aparatura radiometryczna w diagnostyce laboratoryjnej, urządzenia radiometryczne do badań czynnościowych, o zestawy jedno i wielo detektorowe, o diagnostyka przyłóżkowa i śródoperacyjna, aparatura odwzorowująca rozmieszczenie radiofarmaceutyków w obiektach biologicznych, o skanery (scyntygrafy), o gammakamery, o SPECT i SPECT-CT, o PET i PET-CT. prawo atomowe i ochrona radiologiczna pacjenta oraz pracownika (ucznia, studenta) narażonego na promieniowanie jonizujące. Układ endokrynny tarczyca o wychwyt jodu, o testy hamowania, stymulacji, uwalniania jodków, o scyntygrafia. gruczolaki przytarczyc o scyntygrafia planarna, o subtrakcyjna, o tomografia emisyjna (SPECT). nadnercza o scyntygrafia kory nadnerczy, o lokalizacja guzów chromochłonnych. Układ kostno stawowy scyntygrafia planarna celowana o jednofazowa o trójfazowa, scyntygrafia całego ciała (WBI), tomografia emisyjna celowana (SPECT). Nowotwory i stany zapalne immunoscyntygrafia, lokalizacja guzów endokrynnych (SPECT/PET), poszukiwanie ognisk zapalnych. Radioizotopowa diagnostyka laboratoryjna metody RIA, IRMA, Metody oceny testy metaboliczne. Terapia radioizotopowa łagodnych schorzeń tarczycy, raka tarczycy, paliatywna bólów kostnych, inne rodzaje. Układ moczowy scyntygrafia statyczna planarna i/lub SPECT, scyntygrafia dynamiczna, o test diuretyczny, o test kaptoprylowy. Układ trawienny ślinianki o scyntygrafia statyczna i dynamiczna, o testy hamowania i stymulacji. przełyk i żołądek o tranzyt i opróżnianie, o refluks żołądkowo-przełykowy, o ocena kurczliwości żołądka w części przedodźwiernikowej. wątroba i śledziona o scyntygrafia statyczna i dynamiczna, ocena perfuzji z wyznaczeniem stosunku krążenia tętniczego do wrotnego, ocena miąższu wątroby i śledziony. o scyntygrafia z użyciem znakowanych erytrocytów planarna, SPECT. hepatocholescyntygrafia o ocena miąższu wątroby i drożności dróg żółciowych, o refluks dwunastniczo-żołądkowy, o badanie kinetyki pęcherzyka zółciowego. portoscyntygrafia wykrywanie krwawień do światła przewodu pokarmowego, wykrywanie ektopii błony śluzowej żołądka (uchyłka Meckela). Układ oddechowy scyntygrafia perfuzyjna płuc, scyntygrafia wentylacyjna płuc. Układ nerwowy scyntygrafia statyczna i angioscyntygrafia znacznikami nie przenikającymi przez barierę krew-mózg, ocena perfuzji mózgu (SPECT/PET), badania metaboliczne (PET), badania receptorowe (SPECT/PET). Układ krążenia angiokardiografia (first pass), wentrykulografia bramkowana (MUGA), scyntygraficzna ocena perfuzji mięśnia sercowego (SPECT/PET), ocena pozawałowych zmian martwiczych, badania metaboliczne (SPECT/PET), badania receptorowe (SPECT/PET). Zaliczenie poszczególnych ćwiczeń: obecność, aktywność, stopień przygotowania. Zaliczenie przedmiotu na podstawie: testu (w przypadku niepowodzenia student ma do wyboru odpowiedź ustną lub powtórny test). Literatura obowiązkowa Podręczniki S. Nowak: ZARYS MEDYCYNY NUKLEARNEJ, PZWL 1998, L. Królicki: MEDYCYNA NUKLEARNA. Fundacja im. L. Rydygiera 1996. Literatura Czasopisma uzupełniająca PROBLEMY MEDYCYNY NUKLEARNEJ NUCLEAR MEDICINE REVIEW EUROPEAN JOURNAL OF NUCLEAR MEDICINE AND MOLECULAR IMAGING THE JOURNAL OF NUCLEAR MEDICINE SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1 Radioizotopy i radiofarmaceutyki 3 prezentacje 2 Urządzenia radiometryczne oraz obrazowe 2 prezentacje 3 Układ kostno stawowy 1 prezentacje, przykłady kliniczne 4 Układ endokrynny 1 jak wyżej 5 Nowotwory i stany zapalne 1 jak wyżej 6 Radioizotopowa diagnostyka laboratoryjna 1 jak wyżej 7 Terapia radioizotopowa 1 jak wyżej 8 Układ moczowy 1 jak wyżej 9 Układ trawienny 1 jak wyżej 10 Układ oddechowy 1 jak wyżej 11 Układ nerwowy 1 jak wyżej 12 Układ krążenia 1 jak wyżej Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Medycyna ratunkowa z elementami medycyny katastrof 5-mr Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX, X ( po1/2 roku) WYKłAD: 35h SEMINARIA: 8h ĆWICZENIA: 37h egzamin 5 polski Katedra Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Prof. dr hab. n. med. Przemysław Jałowiecki Wcześniejsze opanowanie podstawowych treści kształcenia w zakresie: anatomii, fizjologii, patofizjologii, mikrobiologii, farmakologii i toksykologii oraz psychologii lekarskiej. Przyswojenie kierunkowych treści kształcenia w zakresie: chorób wewnętrznych, pediatrii, chirurgii, ginekologii i położnictwa, neurologii i neurochirurgii, otolaryngologii, okulistyki, dermatologii oraz ortopedii i traumatologii. Zaliczenie zajęć z zakresu udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej w stanach nagłych, wykonywania podstawowych zabiegów pielęgniarskich oraz opieki nad chorym. Wykłady z wykorzystaniem nowoczesnych środków przekazu. Symulowane ćwiczenia praktyczne na symulatorach i fantomach (manekinach) oraz z wykorzystaniem urządzeń i sprzętu stosowanego w ratownictwie medycznym. Seminaria i ćwiczenia praktyczne przy łóżku chorego w Szpitalnym Oddziale Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Ratunkowym, Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Oddziale Neurochirurgii oraz Centrum Leczenia Oparzeń. Seminaria i ćwiczenia praktyczne w Jednostce Ratownioczo-Gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej. Przekazanie zasad postępowania oraz nabycie podstawowych oraz zaawansowanych umiejętności ratowniczych w różnych stanach zagrożenia życia u dorosłych i dzieci. Zaznajomienie z organizacyjnymi, etycznymi i psychologicznymi aspektami akcji ratunkowej. Upowszechnienie zagadnień zawartych w Ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym. 1. Organizacja struktur medycyny ratunkowej w Polsce. 2. Fazy akcji ratunkowej. 3. Zasady segregacji poszkodowanych. 4. Standardy postępowania przedszpitalnego oraz organizowanie akcji ratunkowej. 5. Zagrożenia epidemiologiczne w miejscu katastrofy. 6. Opracowywanie planów zabezpieczenia wypadków masowych i katastrof. 7. Prawno-etyczne i psychologiczne aspekty wypadków masowych i katastrof. 8. Modele i zasady współpracy międzynarodowej. 9. Prawa człowieka w sytuacjach nadzwyczajnych. 10. Bioterroryzm. 11. Swoiste zespoły chorobowe. 12. Zasady oceny czynności życiowych. 13. Podstawowe i zaawansowane zabiegi reanimacyjne u dorosłych i dzieci (BLS i ALS). 14. Nagłe zagrożenie pochodzenia wewnętrznego. 15. Postępowanie ratunkowe w zagrożeniach środowiskowych. 16. Doraźne postępowanie i terapia ostrych zatruć. 17. Zasady doraźnego postępowania w różnych urazowych obrażeniach ciała. 18. Zasady doraźnego postępowania w zaburzeniach przytomności, obrażeniach czaszkowo-mózgowych, kręgosłupa i rdzenia kręgowego. 19. Zasady postępowania w przypadku mnogich obrażeń ciała. 20. Zasady udzielania pierwszej pomocy w przypadkach oparzeń, odmrożeń, porażenia piorunem lub prądem, utonięcia lub powieszenia. 21. Postępowanie ratunkowe w stanach zagrożeń u dzieci. 22. Techniki leczenia w klinicznym postępowaniu ratunkowym. Egzamin testowy 1. Plantz SH, Wipfler EJ. Medycyna ratunkowa. Wyd. II polskie. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2008. 2. Gaszyński W. Intensywna terapia i wybrane zagadnienia medycyny ratunkowej – Repetytorium. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 3. Aktualne (2010) Wytyczne Resuscytacji Krążeniowo-Oddechowej – www.prc.krakow.pl Literatura uzupełniająca 1. Zawadzki A. (Red.). Medycyna ratunkowa i katastrof. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006. 2. Misiołek H, Knapik P. Pierwsza pomoc medyczna z elementami postępowania specjalistycznego. Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice 2007. SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1. Wprowadzenie do medycyny ratunkowej. 1 Zasady organizacji i struktury systemu Państwowego Systemu Ratownictwa Medycznego. Jednostki systemu – organizacja i funkcja. 2. 3 Podstawy prawne działania ratownictwa medycznego w Polsce Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym. 3. Psychologiczne aspekty wypadków masowych i katastrof. 2 4. 5. 6. 7. 8. Zagadnienia terroryzmu. Jednostki ochrony zdrowia wobec w/w zagrożeń. Kataklizmy, katastrofy i wypadki masowe. Zagrożenia bronią biologiczną i chemiczną. Skażenie promieniotwórcze, choroba popromienna – priorytety i strategia postępowania. Rola intensywnej terapii w systemie ratownictwa medycznego. Praktyczna ocena ciężkości i rozległości obrażeń ciała na podstawie obowiązujących skal. Ocena świadomości poszkodowanego. Współczesna koncepcja organizacji systemu opieki w obrażeniach czaszkowo-mózgowych u dorosłych i dzieci. Wczesne postępowanie w obrzęku mózgu. Patofizjologia, epidemiologia urazów – przedziały śmiertelności w urazach, pojęcie „złotej godziny”. Wypadki masowe i katastrofy – zasady segregacji poszkodowanych w wypadkach masowych i katastrofach. Kolejność i zakres udzielanej pomocy doraźnej. Obrażenia klatki piersiowej w mnogich obrażenia ciała u dorosłych i dzieci. Obrażenia narządów jamy brzusznej u dorosłych i dzieci – tępe urazy brzucha, rany kłute i postrzałowe. Zasady postępowania ratunkowego. Nagłe zatrzymanie krążenia. Aktualne standardy BLS i ALS 9. 10 Rokowanie w chorobie poresuscytacyjnej. . Obrażenia kręgosłupa i rdzenia kręgowego – specyfika postępowania na miejscu wypadku i podczas transportu. Udar mózgu, krwotok 11 śródczaszkowy – diagnostyka, postępowanie, możliwości terapeutyczne . w praktyce medycyny ratunkowej. Zasady postępowania w obrażeniach twarzoczaszki (w tym gałki ocznej). Ostre stany kardiologiczne w medycynie ratunkowej. Ostra 12 niewydolność krążenia. Zawał mięśnia sercowego. Zagrażające życiu . zaburzenia rytmu serca. Zasady rozpoznawania i leczenia wstrząsu kardiogennego. Zasady rozpoznawania i leczenia różnych rodzajów wstrząsu. Zasady 13 prowadzenia płynoterapii oraz stosowania krwi i preparatów . krwiopochodnych w stanach nagłego zagrożenia życia. Pomoc doraźna u kobiet ciężarnych w różnych stanach zagrożenia 14 życia. Obrażenia ciała u ciężarnej – rozpoznanie, postępowanie i . transport. Zasady odebrania porodu w warunkach pozaszpitalnych. Metaboliczne i endokrynologiczne schorzenia zagrażające życiu 15 chorego - hipoglikemia, hiperglikemia, przełom nadnerczowy i . tarczycowy. Zagrażające życiu zatrucia środkami farmakologicznymi i substancjami toksycznymi. Doraźne postępowanie w ostrych zatruciach lekami, 16 środkami chemicznymi, toksycznymi (m.in. dymami, tlenkiem węgla, . alkoholem) – płukanie żołądka, neutralizacja środków chemicznych. Zasady dekontaminacji. 17 Ostra niewydolność oddechowa – przyczyny, rozpoznanie, pomoc . doraźna. Zasady wentylacji mechanicznej. 18 Postępowanie w stanach zagrożenia życia u dzieci. Obrażenia układu kostno-stawowego. Postępowanie doraźne oraz 19 zasady nowoczesnego unieruchamiania i transportu chorych z ciężkimi . obrażeniami ciała. Zadania i aktualna rola Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. 1 1 2 2 2 3 1 3 2 2 1 1 1 2 1 1 Doraźna pomoc chorym z odmrożeniami, porażonych piorunem lub 20 prądem. Postępowanie ratunkowe z osobą tonącą. Patofizjologia . utonięć, choroby wysokościowej. Granice stosowania zabiegów ratujących życie i podtrzymujących 21 funkcje życiowe. Rozpoznanie śmierci osobniczej w wyniku trwałego, . nieodwracalnego ustania czynności mózgu. Medycyna ratunkowa a problemy transplantologii. SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych dydaktycznych Algorytmy w zawale mięśnia sercowego, wstrząsie kardiogennym, obrzęku płuc, zatorze płucnym i stanie astmatycznym. Zasady sedacji i analgezji w medycynie 1. ratunkowej. Terapia płynami (krystaloidy, koloidy, 3 preparaty krwiopochodne i krwiozastępcze). Stany nagłe związane z działaniem czynników środowiska i osób trzecich. Zatrucia – rozpoznanie i postępowanie doraźne. Rozpoznanie i pomoc doraźna w obrażeniach wielonarządowych z uwzględnieniem obrażeń czaszkowo – mózgowych i kręgosłupa. Zasady postępowania z 2. chorymi nieprzytomnymi. Pomoc doraźna w innych 1 stanach naglących u dorosłych i dzieci – postępowanie u chorych z zespołem drgawkowym, napadem padaczki, udarem mózgowym, zapaleniem opon mózgowych. Organizacja ratownictwa medycznego w strefie zagrożenia w najczęstszych wypadkach (w zakresie ratownictwa drogowego, technicznego, chemicznego i ekologicznego). Zasady współdziałania służb ratownictwa medycznego i technicznego na miejscu wypadku. Koordynacja działań poszukiwawczo-ratowniczych z 3. udziałem różnych służb ratownictwa medycznego i 4 pozamedycznego z uwzględnieniem zakresu i kolejności działań. Zasady medycznego zabezpieczenia imprez masowych – imprezy sportowe, artystyczne, zgromadzenia. Organizacja pomocy medycznej w rzadkich sytuacjach specjalnych – wypadki lotnicze, morskie, budowlane, ekologiczne. ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń dydaktycznych Praktyczna ocena czynności układu oddechowego i krążenia – wskazania do rozpoczęcia zabiegów reanimacyjnych. Kryteria rozpoznania zgonu na miejscu wypadku. Podstawowe (BLS) i zawansowane (ALS) zabiegi reanimacyjne u dorosłych i dzieci – część I. Zabezpieczenie drożności dróg oddechowych: zakładanie 1. rurki ustno-gardłowej, nosowo-gardłowej, intubacja. 8 Zastosowanie masek krtaniowych, konikotomia, tracheotomia, zgłębnikowanie żołądka. Elektroterapia – defibrylacja, kardiowersja, elektrostymulacja. Doraźne postępowanie w zagrażających życiu zaburzeniach rytmu serca. Dostępy naczyniowe – obwodowe, centralne, tętnicze. Cele i technika wykonania. Postępowanie przy 1 2 Sposób realizacji Wprowadzenie, prezentacja, dyskusja Wprowadzenie, prezentacja, dyskusja Wprowadzenie, prezentacja, dyskusja Sposób realizacji Ćwiczenia praktyczne 2. 3. powikłaniach. Stany nagłe w pediatrii, położnictwie i ginekologii, laryngologii oraz endokrynologii. Omówienie postępowania w wybranych przypadkach. Podstawowe (BLS) i zawansowane (ALS) zabiegi reanimacyjne u dorosłych i dzieci – część II. Resuscytacja ciężarnej, noworodka. Ocena skuteczności zabiegów reanimacyjnych. Transport chorego w sytuacjach krytycznych w zależności od rodzaju zachorowania, obrażeń itp. Zespoły Ratunkowe w strukturze szpitala, transport „na siebie”, zasada „jednych noszy. Praktyczne przykłady realizacji „złotej godziny” i „łańcucha przeżycia”. Praktyczne sposoby unieruchomienia kończyn w złamaniach i zwichnięciach (szyny druciane, typu Sam Splint, podciśnieniowe i wyciągowe). Unieruchomienie poszkodowanego z wykorzystaniem noszy (deski) ortopedycznych, materaca podciśnieniowego, noszy podbierających. Sposoby unieruchamiania głowy – zakładanie kołnierzy ortopedycznych-szyjnych, uniwersalnego systemu unieruchamiania głowy (do deski ortopedycznej). Zastosowanie kamizelki typu KED (urazy kręgosłupa, miednicy, urazy komunikacyjne). Zasady zdejmowania różnego typu kasków. Transport poszkodowanego szczególnych sytuacjach (akweny wodne, uwięzieni w pojazdach i inne). Techniki intensywnej terapii w medycynie ratunkowej. Definitywna stabilizacja złamań różnych okolic ciała (prezentacja przypadków). Intensywna pielęgnacja chorych. Zasady żywienia. Zastosowanie tzw. analizatorów parametrów krytycznych w OIT. Diagnostyka inwazyjna i nieinwazyjna w stanach zagrożenia życia z uwzględnieniem ultrasonografii, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, wideoskopii. Standardy funkcjonowania i wyposażenia Szpitalnego Oddziału Ratunkowego. Wymagania kadrowe, struktura wewnętrzna /obszary/ SOR. Rola, zadania i wzajemne relacje SOR z innymi jednostkami szpitala. Zasady przyjmowania i przekazywania pacjentów. Obowiązujące zasady postępowania i procedury realizowane w SOR. Profil chorych leczonych w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym na przykładzie doświadczeń Oddziału funkcjonującego w WSS nr 5 im. Św. Barbary w Sosnowcu (prezentacja przypadków). Możliwości definitywnego leczenia w SOR. Kompleksowa diagnostyka i zaopatrzenie, w tym stabilizacja złamań różnych okolic ciała. Techniki medyczne w medycynie ratunkowej w różnych stanach chorobowych w tym w stanach zagrożenia życia. Postępowanie z chorym nieprzytomnym, niewydolnym oddechowo, po nagłym zatrzymaniu krążenia, ofiarami wypadków drogowych i innych zdarzeń nagłych. Strategia SOR wobec ofiar urazów wielonarządowych. Elementy badania pacjentów, diagnostyka różnicowa, interpretacja badań obrazowych 6 Ćwiczenia praktyczne 8 Ćwiczenia praktyczne 4. 5. 6. itp. Przygotowanie SOR na wypadek katastrof, wypadków masowych oraz zagrożeń zewnętrznych i wewnętrznych. Zajęcia praktyczne w obszarach SOR. Zasady działanie zespołowego i postępowania interdyscyplinarnego. Monitorowanie parametrów życiowych chorych w SOR. Diagnostyka inwazyjna i nieinwazyjna (zastosowanie tzw. analizatorów parametrów krytycznych). Możliwości diagnostyki obrazowej przy łóżku chorego. Wykorzystanie ultrasonografii, tomografii komputerowej, nuklearnego rezonansu magnetycznego, wideoskopii i innych metod diagnostycznych w praktyce SOR. Sposoby bezpiecznego ułożenia chorego w zależności od rodzaju obrażeń ciała. Ułożenie w pozycji bocznej bezpiecznej. Doraźne zaopatrzenie obrażeń twarzoczaszki i gałki ocznej. Opanowanie techniki zakładania opatrunków na rany pourazowe, oparzenia, odmrożenia itp. Praktyczne sposoby tamowania zewnętrznych krwotoków żylnych i tętniczych na miejscu wypadku. Opanowanie techniki chirurgicznego opracowania ran. Zasady zaopatrywania doraźnego ran penetrujących, z ciałem obcym itp. Epidemiologia oparzeń, zasady oceny ciężkości urazu termicznego. Przedlekarska i lekarska pomoc na miejscu zdarzenia. Kwalifikacja do transportu chorego oparzonego. Wstrząs w urazie termicznym, zasady leczenia, praktyczna nauka stosowania reguł przetoczeniowych, zabezpieczenie chorego na czas transportu do ośrodka referencyjnego. Oparzenia w urazie wielonarządowym. Doraźne zabiegi chirurgiczne w klinice oparzeń. Miejscowe zaopatrywanie rany oparzeniowej. Ćwiczenia praktyczne w oddziale intensywnej terapii oparzeń. Kwalifikacja do leczenia tlenem hyperbarycznym w stanach zagrażających życiu (zatrucia wziewne, piorunujące infekcje, choroba dekompresyjna, zator powietrzny, zator naczyń siatkówki). Ćwiczenia praktyczne w pracowni hyperbarii tlenowej oraz sprężeń w komorze hyperbarycznej. Zajęcia praktyczne w jednostce ratowniczo-gaśniczej PSP. Zabezpieczenie miejsca wypadku przed wtórnymi skutkami z uwzględnieniem bezpieczeństwa poszkodowanych oraz ratowników. Praktyczne zadania służb ratownictwa medycznego na różnych szczeblach organizacyjnych – podstawowym, wojewódzkim i regionalnym. Wyposażenie JRG PSP i logistyka. Prezentacja sprzętu technicznego będącego na wyposażeniu pozamedycznych służb ratunkowych – środki łączności, komputerowe bazy danych, środki radiolokacyjne itp. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu 6 Ćwiczenia praktyczne 6 Ćwiczenia praktyczne 3 Ćwiczenia praktyczne Neurologia z neurochirurgią 5-ner Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX WYKŁAD: 12h SEMINARIA: 12h ĆWICZENIA: 36h Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne egzamin 6 polski Katedra i Klnika Neurologii Prof. dr hab. med. Grzegorz Opala Znajomość anatomii funkcjonalnej ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Umiejętność badania neurologicznego z określeniem zespołu neurologicznego i postawieniem rozpoznania lokalizacyjnego. Metody dydaktyczne wykłady, seminaria, ćwiczenia kliniczne Cele przedmiotu Umiejętność badania neurologicznego z określeniem zespołu neurologicznego i postawieniem rozpoznania lokalizacyjnego. Umiejętność rozpoznania różnicowego zaburzeń neurologicznych z ustaleniem rozpoznania ostatecznego. Umiejętność zaplanowania postępowania diagnostycznego, leczenia, postępowania rehabilitacyjnego i profilaktycznego. Treści merytoryczne Badanie neurologiczne. Symptomatologia, diagnostyka i leczenie, w tym przedmiotu rehabilitacja, ostrych oraz przewlekłych chorób ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Zasady kwalifikacji do leczenia operacyjnego chorób układu nerwowego. Postępowanie pooperacyjne. Urazy czaszkowo-mózgowe. Metody oceny egzamin pisemny – test egzamin poprawkowy – drugi termin – egzamin ustny Literatura Podemski R.: Kompendium Neurologii. Via-Medica, Gdańsk 2008 obowiązkowa Prusiński A.: Neurologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2007 Gołąb BK.: Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego. PZWL. Warszawa 2004 Gołąb BK.: Anatomia czynnościowa obwodowego układu nerwowego. Czelej. Lublin 1998 Literatura Mumenthaler M.: Neurologia. Urban&Partner. Wrocław 2001 uzupełniająca Opala G.: Stany zagrożenia życia pochodzenia neurogennego. [W:] Ostre stany zagrożenia życia w chorobach wewnętrznych. Red. Kokot F. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Wyd.III W-wa 2008 Kozubski W., Liberski P.: Neurologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 2006 Prusiński A.: Neurogeriatria. Praktyczne problemy neurologii w wieku podeszłym. Wydawnictwo Czelej. Lublin 2004 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1 Choroby demielnizacyjne układu nerwowego. 2 2 Polineuropatie. Mopatie 1 3 Guzy mózgu. 2 4 Padaczka 1 5 Chirurgiczne leczenie chorób naczyniowych OUN 1 6 Łagodne zaburzenia funkcji poznawczych –naturalny proces 1 starzenia czy choroba. Otępienie 7 Zaburzenia snu. Zespół niespokojnych nóg. Pozaruchowe objawy 2 choroby Parkinsona. 8 Dystonie. 1 9 Pozapramidowe objawy udar mózgu 1 SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych Liczba godzin Sposób realizacji 1 Zespoły otępienne 2 Choroby układu pozapiramidowego 3 Choroby naczyniowe mózgu i rdzenia 4 Choroby demielinizacyjne i zapalne OUN 5 Choroby obwodowego układu nerwowego i mięśni 6 Padaczka ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 Badanie podmiotowe i przedmiotowe chorych 2 3 4 5 Określenie zespołu neurologicznego Rozpoznanie różnicowe Badania dodatkowe w diagnostyce różnicowej Proponowane schematy leczenia (farmakoterapia, fizjoterapia, rehabilitacja) Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu dydaktycznych 2 2 2 2 2 2 Liczba godzin dydaktycznych 7 7 7 8 7 Prezentacja multimedalna jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej Sposób realizacji ćwiczenia w oddz. neurologii, oddz. udarowym, oddz. neurorehabilitacji oraz w poradni przyklinicznej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej Pediatria z chirurgią dziecięcą 5-pech Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 30h SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 60h zaliczenie 2 polski Katedra i Klinika Kardiologii Dziecięcej WYKŁAD: 30h SEMINARIA: 20h ĆWICZENIA: 30h Dr hab. n. med. Lesław Szydłowski – prof. nadzw. SUM Opanowanie badania podmiotowego i przedmiotowego w pediatrii wykład, seminarium, ćwiczenia przy łóżku pacjenta, ćwiczenia w poradniach dla dzieci Rozpoznawanie podstawowych objawów chorobowych i ich znaczenie w diagnostyce pediatrycznej ze szczególnym uwzględnieniem badania fizykalnego i diagnostyki w zakresie kardiologii dziecięcej. Treści merytoryczne Wybrane zagadnienia z kardiologii dziecięcej w tym: wrodzone wady serca, zaburzenia przedmiotu rytmu i przewodnictwa, kardiomiopatie, niewydolność krążenia. Praktyczna ocena EKG. Osłuchiwanie tonów i szmerów serca. Zaburzenia świadomości z przyczyn kardiologicznych. Zasady badania lekarskiego dziecka w Poradni D. Przeprowadzanie bilansów zdrowia u dzieci. Ocena rozwoju psychosomatycznego dziecka. Szczepienia ochronne z uwzględnieniem aktualnego kalendarza szczepień – kwalifikacja dzieci do szczepień. Metody oceny Zaliczenie Literatura obowiązkowa 1. Badania podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii pod redakcją Anny Obuchowicz. Katowice 2001. 2. Propedeutyka Pediatrii” Marian Krawczyński. Warszawa 2002. 3. „Pediatria” pod redakcją Krystyny Kubickiej i Wandy Kawalec. Warszawa 1999. 4. Pediatria pod redakcją Antoniego Dyducha, t. 2, wyd. SUM, 2009. Literatura uzupełniająca 1. „Szczepienia w pytaniach i odpowiedziach” autorstwa Jacek Wysocki, Hanna Czajka 2. „Pediatria Polska” – literatura bieżąca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin Lp Temat wykładu dydaktycznych 1. Diagnostyka prostych wad wrodzonych serca u dzieci 2 2. Diagnostyka złożonych wad wrodzonych serca u dzieci 2 3. Układ krążenia w okresie płodowym – możliwości diagnostyczne 2 4. Nowoczesne metody leczenia interwencyjnego wad wrodzonych serca 2 5. Arytmie serca u dzieci. Rozpoznawanie i leczenie 2 6. Wskazania i możliwości stałej stymulacji w leczeniu zaburzeń rytmu 2 i przewodnictwa u dzieci 7. Wady wrodzone serca skojarzone z zespołami genetycznymi 2 8. Rozpoznawanie i leczenie przerostu mięśnia sercowego u dzieci 2 9. Przyczyny, podstawy diagnostyczne i leczenie nadciśnienia tętniczego 2 u dzieci 10. Omdlenie – problem interdyscyplinarny – współczesna diagnostyka 2 i leczenie 11. Nowe metody postępowania diagnostycznego i terapeutycznego 2 w zapaleniu mięśnia serca 12. Genetyczne uwarunkowania kardiomiopatii 2 13. Zagrożenie infekcyjnym zapaleniem wsierdzia w chorobach układu krążenia 2 u dzieci 14. Niewydolność serca – nowe aspekty patogenezy i leczenia 2 15. Choroby tkanki łącznej u dzieci – patomechanizm – diagnostyka 2 i leczenie SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Wady wrodzone serca 5 seminarium 2. Niewydolność serca 5 seminarium 3. Zaburzenia rytmu serca 5 seminarium 4. Omdlenia, zapalenia mięśnia sercowego, 5 seminarium kardiomiopatie, choroba Kawasaki ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1. Diagnostyka bieżących przypadków kardiologicznych. 8 Ćwiczenia przy łóżku Badanie pediatryczne i kardiologiczne dziecka. pacjenta Praktyczna ocena Ekg. Praktyczna ocena rtg klatki piersiowej. 2. Zasady badania lekarskiego dziecka w Poradni D. 8 Ćwiczenia z pacjentem Rola badania podmiotowego i przedmiotowego w poradni lekarza pediatry w Poradni. Podkreślenie elementów badania kardiologicznego (waga oceny tętna udowego, ciśnienia krwi na kończynach górnych i dolnych itp.). Ocena rozwoju psychosomatycznego dziecka kwalifikacja do grup dyspanseryjnych Objawy i leczenie najczęstszych schorzeń układu 3. oddechowego – zapalenie gardła, migdałków podniebiennych, zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, wskazania do hospitalizacji Bilanse zdrowia i grupy dyspanseryjne. 7 Ćwiczenia z pacjentem w poradni 7 Ćwiczenia z pacjentem w poradni 4. Uwzględnienie losów dzieci leczonych z powodu wad układu krążenia. Odrębne zasady żywienia u dzieci ze schorzeniami układu krążenia, zespołami zaburzonego wchłaniania, kamicą nerkową, uszkodzeniami OUN leczenie stanów biegunkowych u niemowląt, małych dzieci z uwzględnieniem wskazań do leczenia szpitalnego. Szczepienia ochronne ze szczególnym uwzględnieniem gruźlicy, u dzieci z wadami serca i dzieci z zaburzeniami odporności, zasady odraczania szczepień, zgłaszanie odczynów niepożądanych Szczepienia dzieci z wadami serca Diagnostyka różnicowa bieżących przypadków. Podstawowe wiadomości o tzw. chorobach wysypkowych u dzieci i dziecięcych chorobach zakaźnych. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Pediatria z chirurgią dziecięcą 5-pech Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 30h SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 60h zaliczenie 2 polski Katedra i Klinika Chirurgii Dziecięcej SEMINARIA: 8h ĆWICZENIA: 22h Prof. dr hab. n med. Janusz Bohosiewicz, dr n med. Katarzyna Byrka- Owczarek, dr n med. Andrzej Bulandra, dr n med. Ireneusz Bielecki, dr hab. n med. Marek Wites, dr n med. Jacek Pająk Bez wymagań wstępnych Prezentacja pacjentów Zapoznanie z chirurgią dziecięcą Wybrane zagadnienia z chirurgii dziecięcej Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Zaliczenie ćwiczeń Literatura “Chirurgia Dziecięca” pod red. Jerzego Czernika - rok wydania 2005 obowiązkowa Literatura „Chirurgia Noworodka” pod red. Piotra Kalicińskiego - rok wydania 2004, uzupełniająca „Traumatologia wieku rozwojowego” pod red. Krzysztofa Okłota - rok wydania 1999 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Chirurgia noworodka 2 2. Oparzenia u dzieci 3. Diagnostyka i terpia wad płodu 4. Sprawdzenie wiedzy z chirurgii dziecięcej ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1. 2. 3. 4. 5. Wady wrodzone wymagające leczenia chirurgicznego Ostre choroby jamy brzusznej u dzieci Przepuklina pachwinowa, pępkowa, wodniak jadra, stulejka – objawy metody postępowania, leczenie operacyjne „Ostra” moszna u dzieci Choroba Hirschprunga Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu 2 2 2 Liczba godzin dydaktycznych 3 8 6 Pokaz slajdów, rozmowa Sposób realizacji Ćwiczenia przy łóżku chorego i na bloku operacyjnym, zdjęcia 3 2 Pediatria z chirurgią dziecięcą 5-peit Treści kierunkowe ROK: V SEMESTR: IX, X WYKŁAD: 30h SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 60h zaliczenie 2 polski Klinika Intensywnej Terapii i Patologii Noworodka, Katedra Pediatrii SEMINARIA: 2h ĆWICZENIA: 8h Dr hab n. med. Iwona Maruniak-Chudek, Dr n. med. Ewa Musialik-Świetlińska, Dr n. med. Jolanta Wróblewska Zaliczenie kursu pediatrii roku IV Seminarium, ćwiczenia przy łóżku chorego, ćwiczenia z prezentacją czynności manualnych z użyciem fantomów, prezentacje zdjęć radiologicznych i fotograficznych, obrazowanie ultrasonograficzne przy łóżku pacjenta, demonstracja wybranych jednostek chorobowych przy łóżku pacjenta. Zapoznanie studentów ze specyfiką okresu noworodkowego, podstawowymi zaburzeniami i chorobami okresu noworodkowego Przekazanie wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych w zakresie koniecznym do podstawowego zabezpieczenia zdrowego i chorego noworodka Przygotowanie teoretyczne i praktyczne do podejmowania działań medycznych w sytuacjach zagrożenia życia u noworodka Zdobycie wiedzy na temat diagnostyki i leczenia poszczególnych jednostek chorobowych w neonatologii ze szczególnym uwzględnieniem wcześniactwa i wrodzonych wad rozwojowych Omówienie najnowszych osiągnięć i standardów obowiązujących w neonatologii Ocena noworodka po porodzie i w okresie adaptacyjnym, w tym ocena dojrzałości, stanu klinicznego, badanie fizykalne, ocena i znaczenie wywiadu lekarskiego, analiza stanu zdrowia dziecka w okresie okołoporodowym na podstawie dostępnej dokumentacji, zaburzenia okresu adaptacyjnego Badanie przedmiotowe pacjenta z uwzględnieniem czasu trwania ciąży (noworodek donoszony, urodzony przedwcześnie, cechy hypotrofii wewnątrzmacicznej) Resuscytacja noworodka, podstawowe procedury ratujące życie Choroby układu oddechowego u noworodków (zespół zaburzeń oddychania, wrodzone zapalenie płuc, przetrwałe nadciśnienie płucne, odma opłucnowa) Zakażenia okresu noworodkowego (zakażenie wrodzone, sepsa, zakażenia z grupy TORCH) Żółtaczki okresu noworodkowego (choroba hemolityczna noworodka, żółtaczka pokarmu kobiecego Choroby metaboliczne (znaczenie wczesnej diagnostyki chorób metabolicznych, objawy najczęściej stwierdzanych zaburzeń metabolicznych, omówienie leczenia i rokowania w wybranych przypadkach) Choroby genetyczne (częstość występowania chorób genetycznych, zasady diagnostyki, demonstracja wybranych pacjentów z chorobami genetycznymi wraz z badaniem przedmiotowym, badania przesiewowe i ich znaczenie, rola poradnictwa genetycznego) Chirurgia noworodka (odrębność chirurgii okresu noworodkowego, transport noworodka, najczęściej występujące schorzenia chirurgiczne wymagające leczenia w okresie noworodkowym) Problemy związane z wcześniactwem Najczęstsze schorzenia noworodka i opieka nad noworodkiem po wypisaniu z oddziału Metody oceny Ocena umiejętności praktycznych badania noworodka Seminarium ustne po zakończeniu cyklu zajęć z neonatologii Literatura Kubicka K.: Pediatria PZWL 2006; Koechler B, Marszał E, Świetliński J.: Wybrane obowiązkowa zagadnienia z pediatrii. Skrypt 2002 Literatura Szczapa J.: Neonatologia. PZWL 2000; Gadzinowski J, Vidyasagar D.: Neonatologia. uzupełniająca Wyd. Poznań, Dobrzańska A, Ryżko J.: Pediatria. Podręcznik do LEP i specjalizacji SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych Prelekcja z prezentacją 1 Neonatologia. Badanie i ocena noworodka 1 2 Resuscytacja noworodka. Podstawowe zabiegi ratujące życie (intubacja, wkłucie, odbarczenie odmy). Prezentacja (fantom) 1 materiału zdjęciowego Prelekcja z prezentacją materiału zdjęciowego oraz na fantomach ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 2 Noworodek donoszony-wcześniak-ELBW. Wygląd (skóra, deformacje, ułożenie, zachowanie). Noworodek na stanowisku (wpływ czynników zewnętrznych: temperatura, hałas, światło), opieka pielęgnacyjna (toaleta, karmienie). Badanie fizykalne. Ocena dojrzałości. Ocena stanu klinicznego Nowoczesna intensywna terapia noworodkowa (wentylacja mechaniczna z opcjami zaawansowanymi: iNO, HFO, IF), całkowite żywienie pozajelitowe i minimalne żywienie troficzne (TPN, MTF), interwencje chirurgiczne, leczenie retinopatii wcześniaczej, screening słuchu, prewencja i leczenie anemii wcześniaków, leczenie hiperbilirubinemii Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Radiologia kliniczna 5-ra Liczba godzin dydaktycznych 4 4 Sposób realizacji Prezentacja przypadku przy łóżku pacjenta Prezentacja przypadku przy łóżku pacjenta Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Treści kierunkowe ROK: V WYKŁAD: 20h SEMESTR: IX, X SEMINARIA: 10h ĆWICZENIA: 30h egzamin 6 polski Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Jan Baron, Joanna Pilch-Kowalczyk Znajomość w zakresie podstawowym: Fizycznych podstaw metod obrazowania (RTG, USG, TK, MR) ochrony radiologicznej, radiobiologii Znajomość na poziomie średniozaawansowanym: - anatomii radiologicznej. - metod obrazowania oraz wskazań i przeciwwskazań do nich, - prawidłowego przygotowania i kierowania chorych do badań obrazowych, - rozpoznawania powikłań po poszczególnych badaniach, - podstaw prawnych diagnostyki z zastosowaniem promieniowania jonizującego wraz z ochroną radiologiczną, Teoretyczne: wykłady, Praktyczne: dyskusja na temat poszczególnych metod diagnostycznych, wskazań i przeciwwskazań do nich, omawianie sposobów skutecznego przygotowania pacjentów do badań, interpretacja zdjęć uwzględniająca teoretyczne wiadomości uzyskane w trakcie wykładów i seminariów, rozwiązywanie przykładowych problemów diagnostycznych. Zdobycie umiejętności w zakresie wskazań i przeciwwskazań do badań diagnostyki obrazowej. Umiejętność prawidłowego przygotowania pacjenta do badania diagnostycznego. Umiejętność interpretacji podstawowych badań diagnostycznych w odniesieniu do najważniejszych jednostek chorobowych. W trakcie seminariów i ćwiczeń studenci zapoznają się z metodyką, wskazaniami przeciwwskazaniami do badań obrazowych następujących układów narządów: układu oddechowego. serca, śródpiersia i dużych naczyń. układu kostno-stawowo-mięśniowego. Neuroradiologia. Zapoznają się również z obrazami otrzymanymi w trakcie badań i poznają zasady ich interpretacji Zapoznają się z metodyką, wskazaniami przeciwwskazaniami do badań obrazowych w pediatrii oraz z odmiennościami diagnostyki u dzieci. Następnie poznają możliwości radiologii interwencyjnej i poznają zasady kwalifikacji pacjentów do zabiegów endowaskularnych. oraz poznają kryteria oceny badań wykonywanych w trybie pilnym – najczęstsze problemy diagnostyczne, metodyka. W ostatnim bloku tematycznym istnieje możliwość konsultacji wszystkich tematów zagadnień, które przedstawiano na ćwiczeniach na IV i V roku. Zaliczenie poszczególnych ćwiczeń: obecność, aktywność, stopień przygotowania. Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca Zaliczenie całości przedmiotu będące dopuszczeniem do egzaminu testowego na podstawie opisu zdjęć: 2 zdjęcia z zaznaczonymi 4 szczegółami anatomicznymi oraz 13 zdjęć wymagających opisu patologii. (w przypadku niepowodzenia powtórne zaliczenie zdjęć). Ostateczna ocena nauczania przedmiotu na postawie egzaminy testowego, zawierającego 100 pytań (test wyboru 1. „Radiologia” pod redakcją B. Pruszyńskiego, wydanie II, PZWL, Warszawa 2003 i 2011 (dodruk). 2. „Atlas anatomii radiologicznej”, L.Wicke, Elsevier 2009 3. „Anatomia radiologiczna RTG, TK, MR, USG, SC” B. Daniel, B. Pruszyński 4. „Diagnostyka ultrasonograficzna” P.E.S. Palmer 5. „Wprowadzenie do diagnostyki obrazowej” pod red. J. Barona, J. PilchKowalczyk 6. „Metody obrazowania radiologicznego” S. Chapman, R. Nakielny, Medycyna Praktyczna 2006. 1.„Anatomia ultrasonograficzna” (kolorowy atlas) B. Block. „Diagnostyka obrazowa w ortopedii dla lekarza praktyka” A. Greenspan, Medipage Warszawa 2007. 2.„Podstawy diagnostyki radiologicznej” W.E.Brandt, C.A. Helms tom I-IV, Medipage, Warszawa 2008. 3.„.Radiologia wypadkowa” 4.„Standardy Ultrasonograficzne” W. Jakubowski, Zamość 2008. 5.„Diagnostyka obrazowa -Pediatria” R.J. Ward, H. Bickman, Elevier Urban &Partner, Wrocław 2009. 6.„Rezonans Magnetyczny w praktyce klinicznej” Elevier Urban &Partner, Wrocław 2007. 7.„Ultrasonografia doplerowska” P.L. Allan, P.A. Dubbins, M.A. Pozniak, W.N. McDicken, tom I-II, Elevier Urban &Partner, Wrocław 2009. 8.„Radiologia jamy brzusznej - łatwe sposoby interpretacji” J.D. Begg, Czelej, Lublin 2006. 9.„Zdjęcia rentgenowskie klatki piersiowej” J. Crone, M. Carroll, I.Brown, D. Delany, Czelej, Lublin 2006. 10. „Radiologia w stanach nagłych” N. Raby, L. Berman, G. de 11.Lacey, Elevier Urban &Partner, Wrocław 2007. 12.„Postępy neuroradiologii” pod redakcją J. Waleckiego, PFUN PAN, Warszawa 2007. 13.„Mammografia w diagnostyce raka sutka” pod redakcją J.Dziukowej i Ewy Wesołowskiej, Medipage Warszawa 2006 14.„Tomografia Komputerowa zastosowanie kliniczne” W.R. Webb, W.E. Brandt, N.M. Major, Elevier Urban &Partner, Wrocław 2007. SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu 1. Rola badań naczyniowych w neuroradiologii. 2. Obrazowanie TK, MR w udarach krwotocznych.Postępowanie diagnostyczne i terapia wewnątrznaczyniowa w udarach krwotocznych. 3. Postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne w udarach niedokrwiennych.Wczesne objawy urazów czaszkowomózgowych. 4. Nowotwory mózgu.Nowoczesne metody rozpoznawania Liczba godzin dydaktycznych 2 godz 4 godz 4 godz 2 godz nowotworów mózgu.Demielinizacja Możliwości neuroobrazowania funkcjonalnego mózgu. Neuroobrazowanie zespołów otępiennych 6. Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego. Guzy kanału kręgowego. 7. Obrazowanie tętnic obwodowych. Radiologia interwencyjna 8. Diagnostyka obrazowa w pediatrii. SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych dydaktycznych 1. Rola badań obrazowych w diagnostyce patologii 2 godz układu oddechowego 2. Rola metod obrazowania w diagnostyce serca, 2 godz śródpiersia i dużych naczyń 3. Układ kostno-mięśniowy 2 godz 4. Neuroradiologia 1 godz 5. Ostre stany 1 godz 6. Radiologia pediatryczna 1 godz 7. Radiologia Interwencyjna 1 godz 5. 2 godz 2 godz 2 godz 2 godz Sposób realizacji prezentacja j.w. j.w. j.w. j.w. j.w. j.w. ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Układ oddechowy Serce Układ kosno-mięśniowy Neuroradiologia Ostre stany Radiologia pediatryczna Radiologia interwencyjna Liczba godzin dydaktycznych 5 godz 5 godz 5 godz 5 godz 5 godz 3 godz 2 godz Sposób realizacji ocena zdjęć j.w. j.w. j.w. j.w. j.w. j.w. KIERUNEK LEKARSKI VI rok anestezjologia i intensywna terapia chirurgia II etyka lekarska z deontologią ginekologia i położnictwo II genetyka kliniczna medycyna oparta o dowody naukowe - EBM medycyna rodzinna medycyna sądowa z elementami prawa okulistyka onkologia ortopedia z traumatologią otolaryngologia pediatria II psychiatria II propedeutyka stomatologii rehabilitacja transfuzjologia warsztaty testowe II Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Anastezjologia i intensywna terapia 6-at treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XI i XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 40h egzamin 5 polski Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dr Izabela Duda Wiadomości z zakresu anatomii i fizjologii układów krążenia ośrodkowego układu nerwowego i oddechowego oraz farmakologii leków znieczulenia ogólnego i przewodowego. Metody dydaktyczne Zajęcia przy łóżku pacjenta na bloku operacyjnym i w oddziale intensywnej terapii ; prezentacja przypadków, scenariusze symulacyjne, dyskusja, prezentacja multimedialna, sprawdzenie wiadomości. Cele przedmiotu Zapoznanie się z podstawami przedmiotu Anestezjologia Intensywna Terapia ze szczególnym uwzględnieniem przygotowania lekarzy różnych specjalności do współpracy z anestezjologiem i zasadami medycyny okołooperacyjnej. Treści merytoryczne Podstawowe zasady znieczulenia ogólnego i przewodowego w salach operacyjnych. przedmiotu Kwalifikacja do znieczulenia i wybór jego metody. Rozpoznanie i leczenie ostrej niewydolności oddechowej i krążeniowej. Zasady wentylacji mechanicznej. Monitorowanie intensywnej terapii – aparatura medyczna. Wykonanie zabiegów stosowanych w anestezjologii, intensywnej terapii i pomocy doraźnej m.in. intubacji, prowadzenia wentylacji płuc workiem samorozprężalym i z użyciem maski, wkłuciem do żył obwodowych i odsysanie drzewa oskrzelowego. Poznanie technik znieczulenia, zasad bezpośredniej opieki śródoperacyjnej i pooperacyjnej oraz walki z bólem Metody oceny egzamin, test 100 pytań w ciągu 100 minut. Literatura Kamiński B., Kübler A. : „Anestezjologia i intensywna terapia” Podręcznik dla obowiązkowa studentów medycyny” Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002, Rybicki Z. : „Intensywna terapia dorosłych” Kompendium, Wydawnictwo Makmed, Lublin 2010, Literatura Larsen R. : „Anestezjologia” Wyd. Urban & Partner, Wrocław 2003, uzupełniająca Mayzner-Zawadzka E. (red. nauk.) : „Anestezjologia kliniczna z elementami intensywnej terapii i leczenia bólu”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2009. SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych Sprawdzenie wiadomości, 1 Anestezjologia Intensywna Terapia – wprowadzenie 6 prezentacja multimedialna, do przedmiotu dyskusja, prezentacja przypadków 2 3 4 5 6 7 Przygotowanie chorego do znieczulenia Powikłania znieczulenia ogólnego Niewydolność oddechowa. Respiratory Anestetyki ; znieczulenie ogólne Znieczulenie przewodowe Blokada nerwowo-mięśniowa 3 3 3 3 3 3 jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej 8 Oddział Intensywnej Terapii. Kwalifikacja chorych do oit ĆWICZENIA 6 Liczba godzin dydaktycznych 5 Lp Temat ćwiczeń 1 Podstawowe zasady znieczulenia ogólnego 2 3 4 Podstawowe zasady znieczulenia przewodowego Kwalifikacja do znieczulenia i wybór jego metody Rozpoznanie i leczenie ostrej niewydolności oddechowej i krążeniowej. Zasady wentylacji mechanicznej 5 5 5 5 Monitorowanie w intensywnej terapii i anestezjologii– aparatura medyczna 5 6 Wykonanie zabiegów stosowanych w anestezjologii (m.in. intubacja, wentylacja z użyciem maski, odsysanie drzewa oskrzelowego, wkłucie do żył obwodowych) Poznanie zasad bezpośredniej opieki śród- i pooperacyjnej Poznanie technik walki z bólem 5 7 8 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Chirurgia II 6-chi, 6-chop treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD: 7h jak wyżej Sposób realizacji Zajęcia przy łóżku pacjenta na bloku operacyjnym; prezentacja przypadków, scenariusze symulacyjne jak wyżej jak wyżej Zajęcia przy łóżku pacjenta w oddziale intensywnej terapii prezentacja przypadków, scenariusze symulacyjne Zajęcia przy łóżku pacjenta w oddziale intensywnej terapii prezentacja przypadków, scenariusze symulacyjne Zajęcia przy łóżku pacjenta na bloku operacyjnym; prezentacja przypadków, scenariusze symulacyjne 5 jak wyżej 5 jak wyżej SEMESTR: XI, XII SEMINARIA: 25h ĆWICZENIA: 60h egzamin 6 polski I Katedra i Klinika Kardiochirurgii WYKŁAD: 1h SEMINARIA: 5h ĆWICZENIA: 10h Prof. Andrzej Bochenek Dr hab. Marek Cisowski Dr hab. Michał Krejca brak Prezentacje multimedialne, dyskusje, omówienie przypadków chorobowych, ćwiczenia praktyczne na salach chorych. Transmisje na żywo z sal operacyjnych (telekonferencje) Opanowanie przez studentów umiejętności teoretycznych i praktycznych z zakresu kardiochirurgii 1. Przygotowanie chorego do operacji kardiochirurgicznej a. Przygotowanie na oddziale kardiochirurgii. b. Przygotowanie anestezjologiczne. c. Przygotowanie chirurgiczne chorego na sali operacyjnej. 2. Monitorowanie chorego w czasie operacji w krążeniu pozaustrojowym 3. Zasady i technika krążenia pozaustrojowego 4. Podstawowe zasady i metody ochrony serca przed niedokrwieniem w czasie operacji kardiochirurgicznej 5. Podstawowe zasady i techniki operacji kardiochirurgicznych w: a. chorobie niedokrwiennej serca b. wadach nabytych zastawek serca c. tętniakach aorty piersiowej Podstawy opieki pooperacyjnej u chorych kardiochirurgicznych Zaliczenie ustne u prowadzącego wykładowcy „Chirurgia naczyń wieńcowych”, pod red. M.Zembali, A.Bochenka, S.Wosia „Zarys kardiochirurgii” pod red. Z.Religi Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura brak wskazań uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu 1 Inwazja w kardiochirurgii, w jakim kierunku zmierzamy? Liczba godzin dydaktycznych 1 SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1 Leczenie chirurgiczne choroby niedokrwiennej serca – wskazania, przeciwwskazania, małoinwazyjne metody leczenia chirurgicznego 2 Tętniaki aorty. 3 Transplantologia (pobieranie materiału, problemy etyczne i prawne, prowadzenie chorych). 4 Krążenie pozaustrojowe ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 2 3 4 5 Choroba wieńcowa Wady nabyte serca Tętniaki aorty Intensywna opieka kardiochirurgiczna Wprowadzenie do specyfiki oddziału klinicznego Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Chirurgia II 6-chi, 6-chop treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD: 7h Liczba godzin dydaktycznych 2 Sposób realizacji Prezentacje multimedialne, Transmisje na żywo z sal operacyjnych (telekonferencje) 1 1 1 Liczba godzin dydaktycznych 2 2 2 2 2 Sposób realizacji Badanie przedmiotowe i podmiotowe. Zasady kierowania do poradni kardiochirurgicznej SEMESTR: XI i XII SEMINARIA: 25h ĆWICZENIA: 60h egzamin 6 polski Katedra Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowe, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Centrum Lczenia Oparzeń w Siemianowicach SEMINARIA: 2h ĆWICZENIA: 2h dr hab. n. med. Marek Kawecki Zakres informacji z zajęć z medycyny ratunkowej rok V Prelekcja, zajęcia praktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa zapoznanie z problematyką chirurgii oparzeń Zapoznanie ze współczesnymi metodami leczenia ran oparzeniowych Zaliczenie + egzamin testowy (całościowy) 1. Strużyna J.(red): Wczesne leczenie oparzeń, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006 2. Rudowski W., Nasiłowski W.,: Oparzenia jako problem badawczy i leczniczy, Wyd. II. PZWL, Warszawa 1984, 1. Herndon David: Total burn care, Wyd. III, Saunders Elsevier USA 2007, Literatura uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1 2 Zasady chirurgii kombustiologicznej Transplantacja skóry auto i alogenicznej. Zastosowanie elementów hodowlanych naskórka i skóry. ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 Współczesne metody postępowania z raną oparzeniową 2 Zasady leczenia choroby oparzeniowej Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura Chirurgia II 6-chi, 6-chop treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD: 7h Liczba godzin dydaktycznych 1 1 Liczba godzin dydaktycznych 1 1 Sposób realizacji prelekcja prelekcja Sposób realizacji ćwiczenia przy łóżku chorego ćwiczenia przy łóżku chorego SEMESTR: XI, XII SEMINARIA: 25h ĆWICZENIA: 60h egzamin 6 polski II Katedra i Klinika Kardiochirurgii WYKŁAD: 1h SEMINARIA: 5h ĆWICZENIA: 10h Prof. dr hab.n.med. Stanisław Woś, dr hab.n.med. Ryszard Bachowski, dr hab.n.med. Marek Jasiński, dr hab.n.med. Marek Deja. Ukończenie kursu kardiologii w ramach zajęć z chorób wewnętrznych. Wykład, zajęcia seminaryjne, ćwiczenia przy łóżku chorego i na sali operacyjnej Zdobycie podstawowej wiedzy w zakresie kwalifikacji do leczenia chirurgicznego oraz metod leczenia chirurgicznego chorób serca i aorty piersiowej. Choroby serca poddane terapii technikami kardiochirurgicznymi – - Leczenie chirurgiczne choroby wieńcowej. - Krążenie pozaustrojowe krwi i ochrona mięśnia sercowego. - Choroba wieńcowa i jej powikłania. - Wady zastawkowe. - Choroby aorty, guzy serca, urazy klatki piersiowej. Zaliczenie. “ Podstawy Chirurgii “ Prof.Jacek Szmidt Cardiac Surgery in the Adult (3rd Edition) by Lawrence H. Cohn uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin dydaktycznych 1 Lp Temat wykładu 1 Leczenie chirurgiczne choroby wieńcowej. SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1 Krążenie pozaustrojowe krwi i ochrona mięśnia sercowego. 2 Choroba wieńcowa i jej powikłania 3 Wady zastawkowe. 4 Choroby aorty, guzy serca, urazy klatki piersiowej. ĆWICZENIA 1 Krążenie pozaustrojowe krwi. 2 3 4 5 6 7 8 Ochrona mięśnia sercowego. Leczenie operacyjne choroby wieńcowej. Zasady postępowania w powikłaniach choroby wieńcowej. Wada aortalna – leczenie kardiochirurgiczne. Wada mitralna – leczenie kardiochirurgiczne. Choroby aorty piersiowej. Guzy serca i urazy klatki piersiowej Metody dydaktyczne Cele przedmiotu seminarium 2 1 1 seminarium seminarium seminarium Liczba godzin dydaktycznych Lp Temat ćwiczeń Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Liczba godzin dydaktycznych 1 2 Chirurgia II 6-chi treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD: 7h 2 1 1 1 1 1 1 Sposób realizacji Sposób realizacji Ćw. przy łóżku chorego i na Sali operacyjnej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej SEMESTR: XI, XII SEMINARIA: 25h ĆWICZENIA: 60h egzamin 6 polski Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Naczyń WYKŁAD: 5h SEMINARIA:10h ĆWICZENIA: 25h Prof.zw.dr hab.n.med. Krzysztof Ziaja - obecność na wszystkich zajęciach - przygotowanie teoretyczne do zajęć - pozytywna ocena z zaliczenia w dniu kończącym dany blok ćwiczeń - w przypadku nieobecności na zajęciach jak i seminariach – koniecznym jest odrobienie w innym terminie Seminaria, ćwiczenia przy łóżku chorego, ćwiczenia w gabinecie zabiegowym, ćwiczenia na Bloku Operacyjnym, ćwiczenia w pracowniach: USG, Dopplera, Mikrokrążenia Nauka podstawowych zasad postępowania lekarskiego w odniesieniu do chorego chirurgicznego w ambulatorium, izbie przyjęć szpitala oraz w oddziale chirurgicznym. Zapoznanie z podstawowymi zasadami postępowania chirurgicznego przydatnego w każdej specjalności lekarskiej. Zasady udzielania pierwszej pomocy w przypadku ostrych schorzeń chirurgicznych. Właściwe postępowanie w przypadku rozpoznania schorzenia chirurgicznego oraz dalszego w trakcie leczenia chirurgicznego poszpitalnego oraz dalszego postępowania z pacjentem po leczeniu chirurgicznym Treści merytoryczne 1. Ostre niedokrwienie kończyn dolnych i górnych przedmiotu 2. Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych i górnych 3. Choroby aorty 4. Tętniaki tętnic obwodowych i trzewnych 5. Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa 6. zapalne choroby naczyń 7. zaburzenia urkwienia OUN 8. –podział i rodzaje, współczesne zasady kwalifikacji do leczenia endowaskularnego jak i klasycznego, ostre rozwarstwienie aorty – podział, zasady własciwej intepretacji badąń obrazowych i kwalifikacji do leczenia naprawczego 9. tętniaki tęnic obwodowych, tętniaki tętnic trzewnych –zasady rozpoznawania, monitorowania i leczenia 10. żylna choroba zakrzepowo-zatorowa – rodzaje, podział, zasady rozpoznawania i leczenia, zespoły ciasnoty powięziowej, obrzęk w przebiegu DVT, zator tętnicy płucnej, mikrozatorowość 0- zasady rozpoznawania, klasyfikacji, rokowania i właściwego leczenia 11. żylaki kończyn dolnych, zespół pozakrzepowy, owrzodzenie podudzia/stopy o etiologii żylnej, tętniczej, tętniczo-żylnej, owrzodzenie neurtroficzne, odleżyna – różnicoanie i zasady leczenia 12. zapalne i niezaplne choroby tętnic – podział, zasady rozpoznawania, leczenie farmakologiczne i zabiegowe 13. nadciśnienie naczynio-nerkowe – zasady rozpoznawania, właściwa interpretacja wyników badań obrazowych i laboratoryjnych, wskazania do leczenia naprawczego jak i leczenia farmakologicznego 14. zaburzenia ukrwienia OUN związane z patologią w obrębie tętnic domózgowych w odcinku poza czaszkowym –zasady diagnostyki i kwalifikacji do leczenia naprawczego Metody oceny Zaliczenie w formie ustnej na ustnej na koniec każdego dnia ćwiczeń oraz w formie pisemnej na koniec bloku ćwiczeniowego Literatura Jan Fibak, CHIRURGIA. Podręcznik dla studentów medycyny., Wydawnictwo obowiązkowa Lekarskie PZWL Wojciech Noszczyk. CHIRURGIA. Wydawnictwo Lekarskie PZWL Tadeusz Ginko ZARYS PROPEDEUTYKI CHIRURGII Katowice ŚAM – skrypt dla studentów medycyny Literatura Wojciech Noszczyk CHIRURGIA TĘTNIC I ŻYŁ OBWODOWYCH Wydawnictwo uzupełniająca Lekarskie PZWL W-wa 2007 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin Lp Temat wykładu dydaktycznych 1 Ostre niedokrwienie kończyn dolnych 1 2 Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych 1 3 Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa 1 4 Choroby chirurgiczne tętnic odchodzących od łuku aorty 1 Krwotok tętniczy, krwotok żylny 5 Tętniak aorty i rozwarstwienie aorty 1 Chirurgia endowaskularne vs chirurgia rekonstrukcyjna SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych Liczba godzin Sposób realizacji 1 1. ostre niedokrwienie kończyny – skale oceny stopnia niedokrwienia, zasady pierwszej pomocy, diagnostyka różnicowa. 2. krwotok tętniczy otwarty, zamknięty, uraz naczyniowy w obrębie kończyny górnej, dolnej. Krwawiąca rana szyi –zasady postępowania, penetrująca rana klatki piersiowej jamy brzusznej, miednicy, rana postrzałowa. 3. krwotok żylny do jam ciała. 4. zator tętniczy w obrębie kończyny górnej, kończyny dolnej, tętnic domózgowych, tętnic trzewnych 5. zakrzepica tętnicza – różnicowanie, zasady pierwszej pomocy oraz leczenia, wskazania i przeciwwskazania do leczenia litycznego, endowaskularnego czy chirurgicznego. 1. przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych – przyczyny 2. klasyfikacja przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych 3. diagnostyka różnicowa 4. wskazania do leczenia rekonstrukcyjnego, endowaskularnego 5. wskazania do pierwotnej amputacji 6. Postępowanie poszpitalne z pacjentem po leczeniu naprawczym oraz po amputacji kończyny w ramach praktyki Lekarza Rodzinnego 1. Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa 2. przyczyny 3. rozpoznawanie i diagnostyka różnicowa 4. postępowanie wstępne w przypadku podejrzenia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej 5. standardy leczenia pacjentów z DVT oraz PE 2 3 4 5 1. 2. 3. 4. 5. 1. zwężenie/niedrożność tętnic szyjnych: wspólnych, wewnętrznych oraz zewnętrznych w odcinku poza czaszkowym 2. zwężenie/niedrożność tętnic kręgowych – postępowanie diagnostyczno-lecznicze 3. zespół podkradania tętnicy podobojczykowej – wskazania do leczenia naprawczego 4. sposoby naprawy chirurgicznej oraz endowskularnej tetnic szyjnych, kręgowych i podobojczykowych 5. dalsze leczenie po wypisaniu ze szpitala tętniak aorty wstępującej, luku aorty oraz aorty zstępującej - aorty piersiowej rozpoznawanie i wskazania do leczenia chirurgicznego tętniak aorty brzusznej – rozpoznanie, podziały, wskazania do leczenia naprawczego monitorowanie pacjenta z tętniakiem aorty brzusznej przed jak i po leczeniu naprawczym stent-graft aorty – nowa metoda leczenia nowe problemy prowadzenia chorego po leczeniu zabiegowym ropne powikłania leczenia rekonstrukcyjnego aorty – sposoby rozpoznawania i dalsze postępowanie dydaktycznych Zajęcia z lekarzami KCHONA 2 wykład + ćwiczenia przy łóżku chorego, w gabinecie zabiegowym, pracowniach dydaktycznych zakończone zaliczeniem 2 Zajęcia z lekarzami KCHONA wykład + ćwiczenia przy łóżku chorego, w gabinecie zabiegowym, pracowniach dydaktycznych zakończone zaliczeniem 2 jak wyżej 2 jak wyżej 2 jak wyżej ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 2 Ostre niedokrwienie kończyn dolnych – nowe i stare kryteria rozpoznawania choroby Diagnostyka różnicowa Formy leczenia specjalistycznego Postępowanie po leczeniu naprawczym po leczeniu szpitalnym – w ramach praktyki Lekarza Rodzinnego Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych Przewlekłe niedokriwnie konczyn górnych Sposoby leczenia farmakologicznego Metody leczenia rekonstrukcyjnego w tym leczenie endowaskularne Leczenie trombolityczne w chorobach tętnic oraz w chorobach żył 3 4 5 Tętniak aorty brzusznej Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Tętniak aorty Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Chirurgia II 6-chi, 6-chop treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD: 7h Liczba godzin dydaktycznych 5 Sposób realizacji jak wyżej 5 jak wyżej 5 5 5 jak wyżej jak wyżej jak wyżej SEMESTR: XI, XII SEMINARIA: 25h ĆWICZENIA: 60h egzamin 6 polski Katedra I Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego SEMINARIA: 3h ĆWICZENIA: 13 Prof. Paweł Lampe, dr n med. Mieczysława Lesiecka 1. Znajomość anatomii, fizjologii i patofizjologii człowieka. 2. Znajomość podstawowych zagadnień z zakresu chirurgii. Metody dydaktyczne Pokaz, praca z pacjentem, wywiad, pogadanka, obserwacja, analiza dokumentacji medycznej, prezentacja multimedialna Cele przedmiotu Zapoznanie z tematyką na seminariach i ćwiczeniach praktycznych przy pacjentach na oddziałach szpitalnych i podczas operacji na bloku operacyjnym. Treści merytoryczne Rak jelita grubego przedmiotu Choroby zapalne jelita grubego- diagnostyka i leczenie Polip i polipowatość Zapalenie wyrostka robaczkowego Metody oceny Zaliczenie ustne Literatura Chirurgia. Wojciech Noszczyk, Tom 1-2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, obowiązkowa Warszawa. Literatura Podstawy chirurgii w podręczniku dla specjalizujących się w chirurgii ogólnej, Pod uzupełniająca red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Kraków SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Rak jelita grubego 1 -Diagnostyka -Postępowanie przed i pooperacyjne -Chory ze stomią 2. Choroby zapalne jelita grubego- diagnostyka i leczenie Polip i polipowatość -diagnostyka i leczenie -wskazania do leczenia chirurgicznego 3. Zapalenie wyrostka robaczkowego -diagnostyka -możliwe pułapki diagnostyczne ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 2 3 Rak jelita grubego -Diagnostyka -Postępowanie przed i pooperacyjne -Chory ze stomią Choroby zapalne jelita grubego- diagnostyka i leczenie Polip i polipowatość -diagnostyka i leczenie -wskazania do leczenia chirurgicznego Zapalenie wyrostka robaczkowego -diagnostyka -możliwe pułapki diagnostyczne Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Prezentacja multimedialna 1 1 Liczba godzin dydaktycznych 4 4 Sposób realizacji Pokaz, praca z pacjentem, wywiad, pogadanka, obserwacja, analiza dokumentacji medycznej, 5 Etyka lekarska z deontologią 6-et treści podstawowe ROK: VI SEMESTR: XI WYKŁAD: 10h SEMINARIA: 5h ĆWICZENIA: 5h Zaliczenie 1 polski Katedra i Zakład Medycyny Sądowej i Toksykologii Sądowo-Lekarskiej SUM w Katowicach Czesław Chowaniec, Małgorzata Chowaniec, Kobek Mariusz, Nowak Agnieszka, Jabłoński Christian, Rygol Krystian, Neniczka Stanisława, Nowicka Joanna, Kulikowska Joanna, Droździk Kornelia. Znajomość podręcznika: Nesterowicz M : Prawo Medyczne, Wydanie IX, Wyd. Dom Organizatora, Toruń 2010. Wykłady i seminaria w oparciu o prezentacje multimedialne. Ćwiczenia - analiza akt sprawy. 1.Zaznajomienie studenta z podstawowymi przepisami prawymi niezbędnymi w wykonywaniu zawodu lekarza. Umiejętność poprawnego odczytywania treści przepisów prawnych. Znajomość regulacji szczegółowych sytuacji prawnych spotykanych w medycynie w relacjach: lekarz-pacjent, lekarz-rodzina pacjenta, lekarz- personel medyczny, lekarz- instytucje państwowe, lekarz- media. Dokumentacja medyczna – znaczenie kliniczne i prawne. 2 Zaznajomienie studenta ze szczegółowymi przepisami prawymi z zakresu prawa medycznego rozwiązującymi określone sytuacje medyczne. Prawa pacjenta. Zgoda na leczenie. Informacja o stanie zdrowia. Tajemnica lekarska. Lekarski obowiązek ratowania życia. Zgon – uregulowania prawne. Prokreacja, badania prenatalne, przerywanie ciąży – rozwiązania prawne. Transplantacja, eutanazja – rozwiązania prawne. 3.Zaznajomienie studenta z zasadami odpowiedzialności karnej, cywilnej i zawodowej lekarza. Informacja o możliwych relacjach pomiędzy lekarzem a organami ścigania i instytucjami wymiaru sprawiedliwości. Zasady oceny prawidłowości postępowania lekarskiego. Przypadki podejrzenia błędu medycznego – reakcje lekarzy i pacjentów. Pacjent „roszczeniowy”. Rodzaje i przyczyny najczęściej popełnianych błędów medycznych. Przykłady pism procesowych, postanowień i wyroków. Kazuistyka błędów medycznych w poszczególnych dziedzinach medycyny. Lekarz wobec wymiaru sprawiedliwości. Lekarz – świadek, lekarz – podejrzany, lekarz – oskarżony, lekarz –skazany, lekarz w postępowaniu cywilnym i zawodowym. Prawa i obowiązki lekarza. Treści merytoryczne przedmiotu . . . . . . . . Metody oceny Literatura obowiązkowa Prawa pacjenta. Warunki i znaczenie świadomej zgody pacjenta. Znaczenie kliniczne i prawne dokumentacji medycznej, zasady jej prawidłowego prowadzenia i udostępniania, odpowiedzialność za fałszowanie dokumentacji i poświadczenie nieprawdy. Formalne zasady pobierania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów ze zwłok i od osoby żywej. Prawne i medyczno sądowe aspekty dzieciobójstwa. Warunki dopuszczalności przerywania ciąży w prawie polskim. Eutanazja, opieka hospicyjna. Postępowanie lekarskie w przypadkach śmierci człowieka. Prawne aspekty stwierdzania zgonu. Podstawy prawne wykonywania zawodu lekarza. Błąd medyczny. Zasady odpowiedzialności za popełnienie błędu medycznego. Odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa lekarza. Szczególne sytuacje prawne w praktyce klinicznej: pacjent nieprzytomny, pod wpływem alkoholu, chory psychicznie, pacjent ubezwłasnowolniony, pacjent nieletni. Obowiązek współpracy lekarza z organami ścigania i instytucjami wymiaru sprawiedliwości. Informacja o stanie zdrowia pacjenta. Tajemnica lekarska. Kodeks etyki lekarskiej. Bioetyka, konwencje i uregulowania międzynarodowe. Niektóre regulacje prawne dotyczące dowodu z badań w sprawach sądowego ustalania ojcostwa i dowodu w sprawach karnych. Orzecznictwo nietrzeźwości (lekarz nietrzeźwy – aspekty prawne). Przypadki kazuistyczne – analiza akt sprawy materiału własnego, metodyka opiniowania, konstrukcja wniosków. Zaliczenie ustne. 1. VII Nadzwyczajny Zjazd Lekarzy – 2004.: Kodeks Etyki Lekarskiej. 2. Nesterowicz M : Prawo Medyczne, Wydanie IX, Wyd. Dom Organizatora, Toruń 2010. 3. www.isip.sejm.gov.pl Literatura 1. Safjan M. Prawo i medycyna – ochrona praw jednostki, a dylematy współczesnej uzupełniająca medycyny ; Oficyna naukowa. 1998. 2. Filar M., Krześ S., Marszałkowska Krześ E., Zaborowski P.: Odpowiedzialność lekarzy i zakładów opieki zdrowotnej, LexisNexis, Warszawa 2004. 3. Filar M.: Lekarskie prawo karne. Kantor Wyd. Zakamycze, Kraków 2000. 4. Zielińska E.: Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty – komentarz. Wolters Kluwer business, Warszawa 2008. 5. Kubicki L.: Prawo medyczne. Urban i Partner. Wrocław, 2003 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin Lp Temat wykładu dydaktycznych 1. Zakres etyki lekarskiej – omówienie pojęć ogólnych. Dokumenty o 2 znaczeniu międzynarodowym dotyczące etyki i bioetyki: Deklaracja Genewska WHO, Deklaracja Helsińska i Tokijska, Konwencja Rady Europy o ochronie człowieka i godności osoby. Prywatna praktyka lekarska – wymagania dotyczące uzyskiwania zezwoleń i rejestracji praktyk. Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Rzecznik Praw Lekarzy przy Okręgowych Izbach Lekarskich. Kodeks etyki lekarskiej. 2 Ustawa o izbach lekarskich. Sądownictwo zawodowe. Transplantologia – problemy prawne i etyczne. Opieka terminalna i eutanazja – aspekty etyczne. Hospicja i opieka paliatywna. 3 Pojęcie prawa medycznego. Podmiotowość chorego, autonomia pacjenta; obowiązki lekarza i prawa pacjenta. Paternalizm medyczny. Pojęcie zabiegu lekarskiego. Zgoda chorego na zabieg. 4 Badania naukowe i eksperymenty biomedyczne – aspekty etyczne. Prokreacja ludzka. Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. Etyczne problemy przerywania ciąży. 5 Błąd medyczny i niepowodzenie lecznicze. Odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa lekarzy i personelu medycznego. Tajemnica lekarska. Lekarza nietrzeźwy – aspekty prawne. Odpowiedzialność cywilna zakładu opieki zdrowotnej. Odpowiedzialność lekarza zatrudnionego w gabinecie prywatnym. Wina organizacyjna. Orzecznictwo cywilne i ubezpieczeniowe. Prawo w medycynie sądowej. SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych dydaktycznych 1. Prawa pacjenta. Warunki i znaczenie świadomej zgody 1 5 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. pacjenta. Znaczenie kliniczne i prawne dokumentacji medycznej, zasady jej prawidłowego prowadzenia i udostępniania, odpowiedzialność za fałszowanie dokumentacji i poświadczenie nieprawdy. Formalne zasady pobierania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów ze zwłok i od osoby żywej. Prawne i medyczno sądowe aspekty dzieciobójstwa. Warunki dopuszczalności przerywania ciąży w prawie polskim. Eutanazja, opieka hospicyjna. Postępowanie lekarskie w przypadkach śmierci człowieka. Prawne aspekty stwierdzania zgonu. Podstawy prawne wykonywania zawodu lekarza. Błąd medyczny. Zasady odpowiedzialności za popełnienie błędu medycznego. Odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa lekarza. Szczególne sytuacje prawne w praktyce klinicznej: pacjent nieprzytomny, pod wpływem alkoholu, chory psychicznie, pacjent ubezwłasnowolniony, pacjent nieletni. Obowiązek współpracy lekarza z organami ścigania i instytucjami wymiaru sprawiedliwości. Informacja o stanie zdrowia pacjenta. Tajemnica lekarska. Kodeks etyki lekarskiej. Bioetyka, konwencje i uregulowania międzynarodowe. Niektóre regulacje prawne dotyczące dowodu z badań w sprawach sądowego ustalania ojcostwa i dowodu w sprawach karnych. Orzecznictwo nietrzeźwości (lekarz nietrzeźwy – aspekty 2 2 2 2 Sposób realizacji prowadzenie teoretyczne w oparciu o prezentacje multimed. prawne). ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 Przypadki kazuistyczne – analiza akt sprawy materiału własnego, metodyka opiniowania, konstrukcja wniosków, w zakresie programu realizowanego podczas zajęć seminaryjnych. Pozyskanie umiejętności pracy z materiałem aktowym. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Liczba godzin dydaktycznych 5 Sposób realizacji Ćwiczenia praktyczne z materiałem aktowym w 5-osob. grupach Genetyka kliniczna II 6-gk II treści podstawowe ROK: VI SEMESTR: XI WYKŁAD: 15h SEMINARIA: 0h ĆWICZENIA: 15h Zaliczenie na ocenę 1 polski Katedra i Zakład Biologii Ogólnej, Molekualrnej i Genetyki prof. Aleksander L. Sieroń Znajomość genetyki i biologii molekularnej z elementami biotechnologii Prezentacje multimedialne, dyskusja Wiedza z podstaw genetycznych chorób dziedzicznych w tym najczęstszych wrodzonych zaburzeń metabolicznych i predyspozycji do chorób nowotworowych, a także wrodzonych zaburzeń rozwojowych oraz wykorzystania metod diagnostycznych. Praktyczne umiejętności w prowadzeniu wywiadu genetycznego i wyprowadzania rodowodu. Praktyczna umiejętność rozpoznawania chorób o podłożu genetycznym i oszacowanie czynnika genetycznego w innych „powszechnie spotykanych” schorzeniach oraz zasad postępowania z pacjentami. Poradnictwo genetyczne. Aberracje chromosomalne – ilościowe, strukturalne, zaburzenia epigenetyczne; Zaburzenia o podłożu jednogenowym, nietypowe formy dziedziczenia, od fenotypu do genotypu, relacja genotyp / fenotyp; Zaburzenia o podłożu wieloczynnikowym – cechy ilościowe i jakościowe – wrodzone wady rozwojowe oraz „schorzenia cywilizacyjne”; Zaburzenia macierzy zewnątrzkomórkowej o podłożu genetycznym; Mutacje komórek somatycznych – mozaikowatość somatyczna, zaburzenia o zwiększonej predyspozycji do chorób nowotworowych; Choroby neurogenetyczne; Wrodzone wady metabolizmu uwarunkowane genetycznie – trzeciorzędowa profilaktyka – zapobieganie fenotypowej ekspresji genu – testy przesiewowe; Choroby uwarunkowane genetycznie rozpoznawane w różnych specjalnościach medycznych; Drugorzędowa profilaktyka genetyczna - poradnictwo genetyczne niedyrektywne (w tym analiza wywiadu rodzinnego, metody oszacowania ryzyka genetycznego) i diagnostyka prenatalna nieinwazyjna i inwazyjna – omówienie najczęstszych metod; Wprowadzenie do specyfiki oddziału/ów klinicznych; Badanie pacjenta/probanta, ocena nieprawidłowości rozwoju, cechy dysmorficzne; Zalecenie badań diagnostycznych i ich specyfika (uzyskanie i rodzaj materiału do odpowiedniej analizy, kiedy i jak go pobrać, czas i jego wpływ na wyniki badań) oraz celowość otrzymania świadomej zgody” pacjentów na zlecone badania; Diagnostyka różnicowa; Ostateczne ustalenie diagnozy i możliwości dalszego postępowania - rodzaj i możliwości terapeutyczne, rokowanie; Wywiad, rodowód, ocena ryzyka, porada, ośrodki specjalistyczne i grupy wspierające; etyczno- moralne aspekty w rodzinach obciążonych schorzeniami o genetycznym podłożu; Omówienie przypadków chorobowych badanych w oddziałach klinicznych: propozycje badań, konsultacji, prowadzenie diagnostyki różnicowej, zalecane dalsze postępowanie; Wykorzystywanie programów komputerowych i stron internetowych z zakresu „Genetyki Człowieka” w procesie diagnostycznym. Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca Zaliczenie na ocenę. Oceniane są: przygotowanie teoretyczne do zajęć oraz praktyczne umiejętności studenta w badaniu pacjenta z chorobą genetyczną i poprawnym toku rozumowania prowadzącym do postawienia rozpoznania (ćwiczenia). Testy sprawdzające po zakończeniu bloku ćwiczeniowego. Test końcowy. Jorde LB, Carem JC, Bamshad MJ, White RL Genetyka Medyczna Wydawnictwo Czelej Lublin 2002 Bal J. Biologia molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2001 Korniszewski L. Dziecko z zespołem wad wrodzonych. Diagnostyka dysmorfologiczna. Wydanie II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005 r. Rosenberg R. N., Prusiner S. B., Di Mauro S., Barchi R. L. Kliniczne Kompendium do Molekularnych i Genetycznych Podstaw Chorób Neurologicznych. Polish Edition D. W. Publishing Co. Cleveland OH, USA, 1999. (Tłumaczenie pod redakcją prof. dr hab. n. med. Zbigniewa Stelmasiaka). Hausmanowa – Petrusewicz I. (red.) Choroby Nerwowo – mięśniowe. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999. Zschocke J, Hoffmann G. F. Vademecum Metabolicum. Podręcznik pediatrii metabolicznej. Wyd drugie w tłumaczeniu Ewy Pronickiej. „Milupa”, „Perfect”2005. Lubiński J. red. Genetyka Kliniczna Nowotworów. Wyd. Hogben, Szczecin, 2009. SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1. Aberracje chromosomowe – ilościowe, jakościowe. Diagnostyka 2 prenatalna 2. Zaburzenia o podłożu monogenowym, nietypowe formy dziedziczenia 2 od fenotypu do genotypu 3. Zaburzenia o podłożu wieloczynnikowym – cechy ilościowe i 2 jakościowe 4. Zaburzenia macierzy zewnątrzkomórkowej o podłożu genetycznym 2 5. Zaburzenia neurogenetyczne 2 6. Zaburzenia metabolizmu uwarunkowane genetycznie 2 7 Poradnictwo genetyczne. EuroGeneTest. 2 8 Mutacje komórek somatycznych 1 SEMINARIA ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych Badanie przedmiotowe i 1. Badanie probanda, wywiad rodzinny, konstruowanie 10 podmiotowe probanta rodowodu, analiza dokumentacji medycznej, zlecenie Analiza danych z wywiadu badań diagnostycznych, diagnostyka różnicowa, rodzinnego ustalenie ostatecznej diagnozy 2 Poradnictwo genetyczne prospektywne i retrospektywne. 5 Diagnostyka choroby w Zasady kierowania do Poradni Genetycznej. Diagnostyka fenotypowa i genotypowa. Opracowanie porady genetycznej, określenie ryzyka genetycznego. Wykorzystanie programów komputerowych oraz baz danych w diagnostyce chorób uwarunkowanych genetycznie Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa oparciu o dysmorfologiczne programy komputerowe POSSUM oraz internetowe bazy danych OMIM GeneTests Ginekologia i położnictwo II 6-gp treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XI WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 40h ĆWICZENIA: 70h egzamin 7 polski Katedra Ginekologii i Położnictwa Prof. dr hab. n. med. Andrzej Witek, dr n. med. Stanisław Włoch, dr n. med. Marek Kudła, dr n. med. Tomasz Machalski, dr n. med. W. Szanecki, prof. dr hab. n. med. Jerzy Sikora, dr n. med. Lucyna Kobielska, dr n. med. Jerzy Ziętek, dr n. med. Jacek Magnucki, dr n. med. Igor Bakon, dr hab. n. med. Małgorzata Baumert, dr n. med. Magdalena Paprotny, lek. Zofia Walencka, prof. dr hab. n. med. Piotr Skałba, dr hab. n. med. Paweł Madej, dr n. med. Anna Dąbkowska-Huć Zaliczenie kolokwium z zakresu przedmiotu Położnictwo i ginekologia I Seminaria w grupach seminaryjnych 10-osobowych, ćwiczenia z pacjentami w grupach ćwiczeniowych 5-osobowych Opieka lekarska nad ciężarną I rodzącą, postępowanie z chorą ciężarną, postępowanie profilaktyczne, diagnostyczne i leczenie w ginekologii Prowadzenie ciąży, prowadzenie porodu, , choroby współistniejące z ciążą, leczenie zachowawcze I operacyjne w ginekologii, ciążą o nieprawidłowym przebiegu, operacje położnicze Test zaliczeniowy pojedynczego wyboru, ocena partogramu, ocena studenta na odprawie po dyżurach Troszyński M., Położnictwo ćwiczenia, wyd. II, PZWL 2003 Bręborowicz G., Położnictwo i Ginekologia, PZWL 2009 Skałba P., Endokrynologia Ginekologiczna, wyd. III, PZWL 2006 Bręborowicz G., Położnictwo i Ginekologia repetytorium, PZWL, 2010 Literatura uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA L Temat zajęć seminaryjnych p 1 Zaburzenia różnicowania płci 2 Hiperandrogenizm 3 Leczenie hormonalne. Nowotwory hormonalnie czynne 4 Nadciśnienie tętnicze indukowane ciążą. Rozpoznanie, leczenie, powikłania, profilaktyka. Liczba godzin dydaktycznych 1 1 2 2 seminarium seminarium seminarium seminarium Sposób realizacji 5 Krwawienia w II i III trymestrze ciąży. Przyczyny, objawy, badania laboratoryjne, postępowanie 2 seminarium 6 Stany przednowotworowe i rak szyjki macicy 1 seminarium 7 Rozrosty i rak endometrium 8 Zaburzenia statyki narządu rodnego. Wysiłkowe nietrzymanie moczu 9 Poród u kobiet z nieprawidłową miednicą kostną. Poród przedłużony. Niewspółmierność płodowo-miednicza 10 Stany naglące w położnictwie. Patomechanizm, rozpoznanie, postępowanie 11 Ciąża wielopłodowa. Poród wielopłodowy. Przodowanie i wypadnięcie części drobnych 12 Żółtaczki okresu noworodkowego, rozpoznanie, leczenie 13 Zabiegi położnicze stosowane w czasie porodu w stanach zagrożenia płodu 14 Diagnostyka ultrasonograficzna w położnictwie 15 Ciąża ektopowa. Przyczyny, przebieg kliniczny, diagnostyka, leczenie 16 Guzy jajnika 17 Resuscytacja noworodków 18 Zaburzenia oddychania noworodków 19 Zakażenia narządu rodnego. Rozpoznanie, przebieg kliniczny, leczenie, profilaktyka. Interpretacja wyników badań 20 Poronienie nawykowe 21 Przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego. Małowodzie i wielowodzie 22 Endometrioza. 23 Diagnostyka ultrasonograficzna w ginekologii 24 Odprawa poranna. Omówienie przypadków w ćwiczeń 25 Kolokwium wstępne 26 Zaliczenie ćwiczeń ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 2 3 4 Postępowanie z ciężarną, badanie położnicze, prowadzenie porodu. Prowadzenie partogramu Przypadki nagłe. W położnictwie I ginekologii. Badanie ginekologiczne, wywiad, postępowanie Ocena stanu chorych. Chore pooperacyjne, intensywny nadzór. Wizyta lekarska Intensywna terapia noworodka. Ocena noworodka. Wizyta lekarska. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca 1 seminarium 1 seminarium 2 seminarium 2 seminarium 1 seminarium 1 1 seminarium seminarium 2 1 seminarium seminarium 2 1 1 1 seminarium seminarium seminarium seminarium 1 2 seminarium seminarium 1 1 5 2 2 jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej Liczba godzin dydaktycznych 30 Ćwiczenia praktyczne 15 Ćwiczenia praktyczne 15 Ćwiczenia praktyczne 10 Ćwiczenia praktyczne Sposób realizacji Medycyna rodzinna 6-mro treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XI i XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 45h zaliczenie 4 polski Katedra i Klinika Kardiologii Dziecięcej ĆWICZENIA: 60h zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa SEMINARIA: 1h ĆWICZENIA: 4h Dr hab. n. med. Lesław Szydłowski – prof. nadzw. SUM Opanowanie badania podmiotowego i przedmiotowego dziecka na poziomie lekarza rodzinnego. seminarium, ćwiczenia (na bazie oddziału ratunkowego i poradni kardiologii dziecięcej) Ocena podstawowych parametrów układu krążenia u dziecka (tętno, ciśnienie tętnicze, tony serca, szmery) i ich interpretacja Wybrane zagadnienia z kardiologii dziecięcej w tym: wrodzone wady serca, zaburzenia rytmu i przewodnictwa, kardiomiopatie, niewydolność krążenia. Praktyczna ocena EKG. Osłuchiwanie tonów i szmerów serca. Pomiar i ocena według siatek centylowych wartości ciśnienia tętniczego u dziecka. Zaburzenia świadomości z przyczyn kardiologicznych i różnicowanie z innymi przyczynami. Ból w klatce piersiowej u dzieci i młodzieży – różnicowanie przyczyn kardiologicznych i nie kardiologicznych. Zaliczenie 5. „Pediatria” pod redakcją Krystyny Kubickiej i Wandy Kawalec. Warszawa 1999. 6. Pediatria pod redakcją Antoniego Dyducha, t. 2, wyd. SUM, 2009. Literatura bezk wskazań uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1. Aspekty badania kardiologicznego dziecka przez lekarza rodzinnego oraz interpretacja badań dodatkowych ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1. Rola wywiadu w schorzeniach pediatrycznych, z uwzględnieniem wywiadu kardiologicznego. Badanie fizykalne noworodka, dziecka małego i młodzieży z uwzględnieniem badania kardiologicznego. Pomiar ciśnienia tętniczego u dziecka. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Liczba godzin dydaktycznych 1 Liczba godzin dydaktycznych 4 Sposób realizacji seminarium Sposób realizacji ćwiczenia w poradni kardiologicznej MEDYCYNA RODZINNA 6-mro treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XI i XII WYKŁAD: 0 zaliczenie 4 polski I Katedra Kardiologii SEMINARIA – 1h SEMINARIA: 45 ĆWICZENIA: 60 ĆWICZENIA – 20h Wykładowca prof.dr hab.med. Maria Trusz-Gluza, dr hab.med. Anna MariaWnuk-Wojnar, dr hab.med. Krystian Wita, dr med. Krzysztof Szydło, dr med. Artur Filipecki, dr med. Andrzej Hoffmann, dr med. Przemysław Węglarz, dr med. Tomasz Bochenek Wymagania wstępne Znajomość tematyki ćwiczeń, podstaw propedeutyki chorób wewnętrznych, podstaw diagnostyki i leczenia chorób serca i układu krążenia Metody dydaktyczne Praca w Poradni Przyklinicznej- udział w badaniu podmiotowym i przedmiotowym pacjenta, przedstawienie studentom sposobu postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w wybranych przypadkach. Prezentacje multimedialne dotyczące interpretacji badań dodatkowych wykorzystywanych w praktyce ambulatoryjnejm.in. echokardiograficznych i elektrokardiograficznych. Cele przedmiotu Poszerzenie wiedzy na temat zapobiegania, rozpoznawania i leczenia schorzeń układu krążenia. Rozwój umiejętności w zakresie badania fizykalnego układu krążenia, interpretacji badań pomocniczych stosowanych w kardiologii. Przedstawienie sposobów dokumentacji przebiegu choroby i leczenia. Zaznajomienie studentów ze specyfiką Poradni Specjalistycznej. Treści merytoryczne Nauka właściwego prowadzenia dokumentacji przebiegu choroby i leczenia. przedmiotu Interpretacja wyników badań dodatkowych oraz ich dalsze planowanie. Zaznajomienie studentów z zasadami kierowania pacjenta do leczenia szpitalnego. Przedstawienie podstaw edukacji chorego „kardiologicznego”. Omówienie specyfiki Poradni Specjalistycznej Kardiologicznej- zasady kwalifikacji chorego do procedur inwazyjnych i wysokospecjalistycznych. Ocena ryzyka wystąpienia nagłego zgonu sercowego u chorych z przebytym zawałem serca, niewydolnością krążenia. Najnowsze standardy postępowania: leczenie p/krzepliwe w migotaniu przedsionków, leczenie farmakologiczne arytmii komorowych, leczenie niewydolności krążenia, nadciśnienia tętniczego. Metody oceny Ocena przygotowania studenta- bieżąca. Zaliczenie końcowe w formie ustnej. Literatura ”Choroby wewnętrzne- kompendium” red. A. Szczeklik, P. Gajewski, Medycyna obowiązkowa Praktyczna 2009 „Choroby wewnętrzne”, red. A. Szczeklik, Medycyna Wewnętrzna 2010, wyd 2 Literatura “Choroby wewnętrzne- podręcznik akademicki” red. F. Kokot, Wydawnictwo uzupełniająca Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, wyd. 8 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Ocena ryzyka nagłego zgonu sercowego i aktualne 1 Wykład z prezentacją schematy postępowania z chorym wysokiego multimedialną ryzyka. ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1. Zasady postępowania z chorym w Poradni 8 Zajęcia w Poradni Specjalistycznej Kardiologicznej- Poradnia Zaburzeń Rytmu Serca 2. Konsultacja kardiologiczna w Poradni 8 Zajęcia w Poradni Specjalistycznej 3. Schematy postępowania i kwalifikacji chorych do 2 Prezentacja multimedialna z dalszego leczenia (zaburzenia rytmu serca, wady dyskusją nad przykładami zastawkowe, niewydolność krążenia, choroba wieńcowa) 4. Repetytorium z elektrokardiografii 2 Prezentacja multimedialna z dyskusją nad przykładami Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Medycyna rodzinna 6-mro treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XI i XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 45h ĆWICZENIA: 60h zaliczenie 4 polski Klinika Kardiologii III Katedry Kardiologii, SEMINARIA:1h ĆWICZENIA: 20h Prof. dr hab. n. med. Michał Tendera Obecność na zajęciach, posiadanie białego fartucha lekarskiego, obuwia zastępczego i słuchawek lekarskich. seminaria, ćwiczenia praktyczne Zapoznanie z zasadami pracy Poradni Kardiologicznej. Zapoznanie z zasadami prowadzenia dokumentacji medycznej. Doskonalenie umiejętności zbierania wywiadu lekarskiego oraz badania przedmiotowego. Utrwalenie wiadomości obejmujących symptomatologię najczęstszych chorób układu krążenia. Doskonalenie doboru odpowiednich badań diagnostycznych w warunkach ambulatoryjnych oraz interpretacji ich wyników. Utrwalenie wiadomości z zakresu leczenia chorób układu krążenia. Zapoznanie z przebiegiem konsultacji kardiologicznej. Zasady pracy Poradni Kardiologicznej. Dokumentacja medyczna w Poradni Kardiologicznej (historia choroby, recepty, skierowania, zaświadczenia o stanie zdrowia, konsultacje). Symptomatologia najczęstszych chorób układu krążenia leczonych w warunkach ambulatoryjnych (choroba wieńcowa, niewydolność serca, wady zastawkowe, zaburzenia rytmu, nadciśnienie tętnicze). Diagnostyka różnicowa chorób układu krążenia. Badania diagnostyczne układu krążenia dostępne w Poradni Kardiologicznej. Leczenie chorób układu krążenia. Zaliczenie ustne obejmujące materiał programowy oraz zaliczenie praktyczne. 1. A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 1. Podręcznik oparty na zasadach EBM. Kraków 2009 2. A. Szczeklik, M. Tendera. Kardiologia tom 2. Podręcznik oparty na zasadach EBM. Kraków 2010 3. Seminarium 1. B. Latkowski, W. Lukas. Medycyna rodzinna – repetytorium. Warszawa 2008 Literatura uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1 Choroby układu krążenia w praktyce Lekarza Rodzinnego. ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń Liczba godzin dydaktycznych 1 Liczba godzin Sposób realizacji prezentacja multimedial-na, dyskusja Sposób realizacji dydaktycznych 1 Dokumentacja medyczna w Poradni Kardiologicznej. 4 2 Choroby układu krążenia w Poradni Kardiologicznej (choroba wieńcowa, niewydolność serca, wady zastawkowe, zaburzenia rytmu, nadciśnienie tętnicze). 4 3 Badania dodatkowe dostępne w Poradni Kardiologicznej. Przydatność diagnostyczna i interpretacja ich wyników. 4 4 Wskazania do hospitalizacji pacjenta ambulatoryjnego. 4 5 Konsultacja kardiologiczna. 4 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu ćwiczenia praktyczne w Poradni Kardiologicznej, wywiad, badanie fizykalne, diagnostyka różnicowa, interpreta-cja wyników badań dodatko-wych, leczenie Medycyna rodzinna 6-mro treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XI i XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 45h ĆWICZENIA: 60h zaliczenie 4 polski Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej Wydział Lekarski z Oddziałem LekarskoDentystycznym w Zabrzu SEMINARIA: 34h ĆWICZENIA: 25h Dr hab.n.med. W.Lukas Dr n.med. E.Mizgała Dr n.med. E.Bujak-Rosenbeiger Dr n.med. W.Drzastwa Dr n.med. H.Matuszewska-Zbrońska Dr n.med. I.Szymczyk Lek. A.Tomczyk Lek. K.Adamik 1.Ocena poziomu wiedzy podstawowej z zakresu medycyny rodzinnej (przeprowadzenie testu na początku i po zakończeniu zajęć w PLR) 2. Ocena umiejętności praktycznych za pomocą egzaminu OSEK Seminaria, ćwiczenia z pacjentem, ćwiczenia procedur, rozwiązywanie problemów w małych grupach, burza mózgów, odgrywanie scenek, analiza przypadków Poszerzenie podstaw teoretycznych i umiejętności praktycznych z medycyny rodzinnej oraz zapoznanie z zakresem kompetencji lekarza rodzinnego/rolą w systemie ochrony zdrowia Doskonalenie umiejętności badania podmiotowego i przedmiotowego i diagnostycznego. Omawianie najczęściej zgłaszanych podstawowych problemów medycznych przez pacjentów w PLR. Prezentacja szczególnych grup pacjentów Doskonalenie umiejętności komunikowania się z pacjentem. Obserwacja pracy w poszczególnych stanowiskach w PLR. Współuczestniczenie w wizycie domowej. Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca Omówienie karty praw pacjenta. Omówienie problemów etycznych. Współuczestniczenie w wizycie środowiskowej. Zasady kierowania i korzystania z konsultacji specjalistycznych oraz kierowania do leczenia szpitalnego. Studium przypadku. Pryncypia medycyny rodzinnej, Organizacja systemu ochrony zdrowia w Polsce i innych krajach, Medycyna podróżnych Najczęstsze problemy diagnostyczne, ostre epizody Choroby przewlekłe, zaostrzenie, opieka łączona Opieka nad pacjentem w kontekście jego rodziny i grupy społecznej Zaliczenie w formie pisemnej (test) Medycyna rodzinna pod red. J.B. Latkowskiego, W. Lukasa, PZWL 2009 Podręcznik Polskiego Forum Profilaktyki red. P. Podolec, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków, 2010; Medycyna Rodzinna-co nowego? Red .A. Steciwko, Cornetis,Wrocław, 2010 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU Seminaria Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Pryncypia medycyny rodzinnej 2 Dyskusja Burza mózgów Rozwiązywanie problemów w małych grupach. Organizacja Praktyki Lekarza Rodzinnego 2 jak wyżej Najczęstsze problemy zdrowotne w PLR 1 jak wyżej Bezpieczeństwo pacjenta w POZ 1 jak wyżej 2. Zespół metaboliczny i jego składowe 1 Analiza przypadków Badania przesiewowe w PLR 2 Ćwiczenie procedur Relacja lekarz-pacjent 1 Odgrywanie scenek 3. Czynniki ryzyka chorób serca i naczyń 2 Rozwiązywanie probl. w małych grupach Przewlekła niewydolność żylna 1 jak wyżej Stany naglące w POZ 1 jak wyżej 4. Infekcje górnych dróg oddechowych 1 Analza przypadków Astma oskrzelowa 1 Analza przypadków POCHP 1 Analza przypadków Nowe zasady postępowania w antybiotykoterapii 1 Rozwiązywanie probl. w małych schorzeń układu oddechowego grupach Wybrane zagadnienia w reumatologii w PLR 1 jak wyżej 5. Medycyna podróżnych 2 Dyskusja Dziecko z nawracającymi infekcjami 1 Zajęcia praktyczne Ocena stanu zdrowia dziecka 1 Zajęcia praktyczne Szczepienia obowiązkowe i zalecane 1 Zajęcia praktyczne Zasady wypisywania recept 1 Zajęcia praktyczne Omówienie karty praw pacjenta. Omówienie 2 prelekcja, dyskusja problemów etycznych. Zasady kierowania i korzystania z konsultacji 2 omówienie procedur specjalistycznych oraz kierowania do leczenia szpitalnego Doskonalenie umiejętności badania podmiotowego i przedmiotowego Omawianie najczęściej zgłaszanych podstawowych problemów medycznych przez pacjentów w PLR Szczególne grupy pacjentów Zaliczenie w formie testu ĆWICZENIA 3. 5 6 7 8 1 1 2 Zajęcia praktyczne Liczba godzin dydaktycznych 4 Lp Temat ćwiczeń 1. 1 Doskonalenie umiejętności badania podmiotowego i przedmiotowego Sposób realizacji Ćwiczenie z pacjentem Obserwacja pracy w poszczególnych stanowiskach w PLR. 2 Omawianie najczęściej zgłaszanych podstawowych problemów medycznych przez pacjentów w PLR Szczególne grupy pacjentów. 7 Współuczestniczenie w wizycie domowej i środowiskowej. Doskonalenie umiejętności komunikowania się z pacjentem Studium przypadku 2 Rozwiązywanie problemów w małych grupach Obserwacja Odgrywanie scenek jak wyżej 2 jak wyżej 1 jak wyżej Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Ćwiczenie procedur obserwacja Rozwiąz.probl.w małych gr. 7 Medycyna rodzinna 6-mro treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XI i XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 45h ĆWICZENIA: 60h zaliczenie 4 polski Katedra I Klinika Pneumonologii SEMINARIA: 1h ĆWICZENIA: 8h Prof. dr. hab. med. Władysław Pierzchała, dr hab. Adam Barczyk dr n. med. Mariola Ograbek-Król, dr n. med. Małgorzata Farnik, dr n. med. Marzena Trzaska-Sobczak dr n. med. Maciej Tażbirek Znajomość fizjologii i anatomii układu oddechowego, mechanika oddychania Ćwiczenia, demonstracje przypadków, seminaria Nabycie umiejętności różnicowania podstawowych objawów kaszel, duszność, ból w klatce piersiowej - z uwzględnieniem potrzeb lekarza podstawowej opieki. Znajomość wskazań do przeprowadzenia badań dodatkowych, metodyki ich wykonania, umiejętność interpretacji wyników Praktyczne umiejętności w zakresie rozpoznawania, leczenia chorób układu Treści merytoryczne przedmiotu oddechowego zgodnie z zakresem treści merytorycznych przedmiotu Gruźlica, POChP, zapalenia płuc, nowotwory układu oddechowego, badania dodatkowego w chorobach układu oddechowego (badania czynnościowe, radiologiczne). Zaliczenie ustne Szczeklik A (red.) Choroby wewnętrzne stan wiedzy na rok 2010, Medycyna Praktyczna Kraków 2010 Wytyczne GOLD oraz GINA Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych Omówienie i analiza badań dodatkowych 1 Gruźlica 1 pozwalających na rozpoznanie i monitorowanie gruźlicy; sprawdzenie wiedzy studenta z zakresu leczenia i zasad prewencji ĆWICZENIA Liczba godzin dydaktycznych Lp Temat ćwiczeń 1 2 3 4 5 Gruźlica płuc -demonstracja pacjentów, dokumentacja radiologiczna POChP Praktyczna interpretacja badania spirometrycznego Nowotwory płuc – badania radiologiczne, demonstracja konkretnych pacjentów – bronchoskopia, demonstracja, metody i wartości diagnostyczne Zakażenia układu oddechowego – atypowe zapalenie płuc 2 2 Sposób realizacji ćwiczenia praktyczne, demonstracja przypadków klinicznych jak wyżej 1 jak wyżej 2 jak wyżej 1 jak wyżej Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Medycyna Rodzinna 6-mro treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XII Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca zaliczenie 4 polski Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii SEMINARIA: 4h ĆWICZENIA: 1h Prof. dr hab. n. med. Eugeniusz Józef Kucharz, dr n. med. Przemysław Kotyla, dr n. med. Magdalena Kopeć-Mędrek, dr n. med. Robert Pieczyrak, dr n. med. Małgorzata Widuchowska, lek. Maciej Lewicki Podstawowe wiadomości z zakresu reumatologii seminaria, ćwiczenia przy chorych Zapoznanie się z problemami reumatologicznymi w praktyce lekarza rodzinnego Doskonalenie umiejętności badania podmiotowego i przedmiotowego ze szczególnym uwzględnieniem problemów reumatologicznych. Omówienie najczęściej zgłaszanych problemów reumatologicznych w praktyce Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu WYKłAD: 0h SEMINARIA: 45h ĆWICZENIA: 60h Metody oceny Literatura obowiązkowa lekarze rodzinnego. Prezentacja pacjentów. Zaliczenie ustne 3. Szczeklik A red. Choroby Wewnętrzne. Kraków: Medycyna Praktyczna 2009 4. Szczeklik A , Gajewski P red. Kompedium medycyny praktycznej. Choroby Wewnętrzne. Kraków: Medycyna Praktyczna 2010 1. Puszczewicz M red. Reumatologia. Warszawa: Medical Tribune Polska 2010 Literatura uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin dydaktycznych 1 Lp Temat zajęć seminaryjnych 1. Epidemiologia chorób reumatycznych 2. 3. Ból stawów w praktyce lekarza rodzinnego Najczęstsze problemy reumatologiczne w praktyce lekarza rodzinnego – choroba zwyrodnieniowa stawów 4. Najczęstsze problemy reumatologiczne w praktyce lekarza rodzinnego - osteoporoza ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1. Prezentacja pacjentów reumatologicznymi Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu z najczęstszymi problemami Sposób realizacji 1 1 Prezentacja multimedialna, omówienie problemu jak wyżej jak wyżej 1 jak wyżej Liczba godzin dydaktycznych 1 Sposób realizacji Rozwiązywanie problemów w małych grupach, dyskusja Medycyna sądowa z elementami prawa 6-ms treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XII WYKŁAD: 10 SEMINARIA: 15 ĆWICZENIA: 35 egzamin 5 polski Katedra i Zakład Medycyny Sądowej i Toksykologii Sądowo-Lekarskiej SUM w Katowicach Czesław Chowaniec, Małgorzata Chowaniec, Kobek Mariusz, Nowak Agnieszka, Jabłoński Christian, Rygol Krystian, Neniczka Stanisława, Nowicka Joanna, Kulikowska Joanna, Droździk Kornelia. Znajomość podręcznika: Chróścielewski E., Raszeja S.: Sekcja zwłok. PZWL, Warszawa 1990. Wykłady i seminaria w oparciu o prezentacje multimedialne. Ćwiczenia – w poszczególnych pracowniach (prosektorium, toksykologicznej, genetycznej). Analiza akt sprawy. 1. umiejętność zasad przeprowadzenia sądowo-lekarskich oględziny i otwarcia zwłok; zabezpieczenia materiału do dalszych badań; 2. interpretacja wyników badań 3.umiejętność sporządzenia opinii z przeprowadzonych czynności, zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami. 4. znajomość zagadnień prawa medycznego w zakresie przydatnym w codziennej Treści merytoryczne przedmiotu klinicznej praktyce lekarskiej 4. znajomość zagadnień prawa medycznego w zakresie przydatnym lekarzowi w postępowaniu przed organem procesowym (lekarz świadek, lekarz biegły). 6. zatrucia w praktyce klinicznej i ich sądowo-lekarskie konsekwencje. 1. Tanatologia ogólna: a/ oględziny zwłok w miejscu ich znalezienia, rola lekarza biegłego na miejscu zdarzenia - stwierdzenie zgonu, określenie czasu zgonu, przypuszczalnej przyczyny śmierci, stwierdzenie obrażeń ciała, pomoc służbom kryminalistycznym w zabezpieczeniu śladów, oględziny odzieży i ewentualnie ujawnionego narzędzia b/ wczesne i późne zmiany pośmiertne c/ ustalanie czasu i przyczyny śmierci e/ sądowo-lekarska identyfikacja zwłok f/ sądowo-lekarska sekcja zwłok - tok postępowania, odmienności w technice sekcyjnej, pobieranie materiału do badań dodatkowych, zasady sporządzania protokołu sekcyjnego i opiniowania sądowolekarskiego na podstawie wyniku badania pośmiertnego 2. Uszkodzenia ciała, śmierć gwałtowna: a/ pojęcie narzędzia w medycynie sądowej, zasady i możliwości sądowo-lekarskiej identyfikacji narzędzia b/ następstwa działania urazu mechanicznego c/ badanie ran w czasie sekcji zwłok d/ mechanizmy towarzyszące obrażeniom ciała; cechy przyżyciowości obrażeń e/ obrażenia postrzałowe f/ różnicowanie: samobójstwo, wypadek, zabójstwo 3. Uduszenie gwałtowne: a/ zagardlenie (powieszenie, zadzierzgnięcie, zadławienie) b/ zamknięcie naturalnych otworów oddechowych c/ udławienie kęsem (tzw. „śmierć z kęsa") d/ uniemożliwienie ruchów oddechowych, śmierć wskutek braku tlenu w otoczeniu e/ utonięcie - obraz pośmiertny, diagnostyka i rozpoznanie 4. Szczególne rodzaje uszkodzenia ciała i śmierci gwałtownej: a/ zespół dziecka maltretowanego b/ wypadkowość komunikacyjna; badanie sądowo-lekarskie ofiar wypadków komunikacyjnych c/sądowo-lekarskie badanie ofiar zgwałcenia. d/badania sądowo-lekarskie w przypadkach podejrzenia zabiegu nielegalnego przerwania ciąży. e/sądowo-lekarskie postępowanie w przypadkach zgonów noworodków i niemowląt. 5.Zatrucia śmiertelne 6.Zdarzenia katastrofalne OPINIOWANIE SĄDOWO-LEKARSKIE: 1.Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu - pojęcia medyczne w rozumieniu kodeksu karnego, ze szczególnym uwzględnieniem przypadków przemocy w rodzinie. a. omówienie Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (zasady sporządzenia zaświadczenia lekarskiego, rola i obowiązki personelu ochrony zdrowia w zakresie opieki i wsparcia ofiarom przemocy w rodzinie) – 2 godz. 2.Zasady opiniowania sądowo-lekarskiego w sprawach karnych i cywilnych. Opiniowanie w sprawach dotyczących błędu medycznego. 3.Niezdolność do pracy w postępowaniu karnym, cywilnym i ubezpieczeniowym, a niepełnosprawność. 4.Kryteria sądowo-lekarskiej oceny wypadku przy pracy. 5.Opinie interdyscyplinarne. TOKSYKOLOGIA Toksykologia 1. Orzecznictwo nietrzeźwości – ogólne fizyko-chemiczne właściwości etanolu, otrzymywanie, zastosowanie – działanie biologiczne etanolu – uwarunkowania prawne – dot. pobierania materiału do badań na zawartość etanolu (ustawa o wychowaniu w trzeźwości z 1982 i 1991r, rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej 1983r – określenie stanu nietrzeźwości – definicje prawne, lekarskie, dowody nietrzeźwości – środki podobnie działające do alkoholu – kodeks wykroczeń, prawo o ruchu drogowym – pobieranie, zabezpieczanie, przechowywanie materiału do badań na zawartość etanolu i środków działających podobnie do alkoholu – fizjologia etanolu – wchłanianie, rozmieszczenie, biotransformacja i wydalanie alkoholu, krzywe alkoholowe, współczynnik eliminacji, współczynnik rozmieszczenia, alkohol fizjologiczny, alkohol endogenny – opiniowanie nietrzeźwości – interpretacja wyników badań materiału zmienionego gnilnie, rachunek retrospektywny i prospektywny, warunki ich stosowania 2. Chemia – sądowo – lekarska - podstawowe pojęcia w toksykologii: trucizna, zatrucia, rodzaje zatruć - drogi przenikania trucizny do organizmu a efekt toksyczny - pobieranie materiału do badań toksykologicznych – od osób żyjących, zmarłych, przy podejrzeniu zatrucia pokarmowego, zabezpieczanie pobranych wycinków i płynów ustrojowych, rola oględzin zewnętrznych i wewnętrznych zwłok w ukierunkowaniu analizy chemiczno-toksykologicznej - współczesna epidemiologia zatruć alkohol etylowy i jego zamienniki, tlenek węgla, cyjanowodór, środki psychoaktywne, leki, lotne związki organiczne - alkohol etylowy i jego zamienniki (metanol, izopropanol, glikol etylenowy) – metody oznaczania - tlenek węgla – źródła narażenia, pobieranie materiału do badań, metody analityczne - Cyjanowodór – źródła zatruć, materiał do badań, analiz - Substancje psychoaktywne i leki – pobieranie materiału do badań, szybkie metody analityczne, badania potwierdzające nowoczesnymi metodami instrumentalnymi, interpretacja wyników - Lotne związki organiczne – inhalatomania rozpuszczalnikami organicznymi, metody oznaczania - Związki nieorganiczne – stężone kwasy i zasady - Analiza materiału dowodowego – zabezpieczanego do spraw przeciwko ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, w sprawach dotyczących nielegalnego wytwarzania i handlu alkoholem, w sprawach o kradzież i gwałt GENETYKA SĄDOWA 1. Regulacje prawne dotyczące dowodu z badań w sprawach sądowego ustalania ojcostwa i dowodu w sprawach karnych. 2. Badania biologiczne w sądowym ustalaniu ojcostwa – dowód z badań biologicznych. - Dowód z badań hemogenetycznych – badanie polimorfizmu DNA – ekspertyza IIIo; - Dowód z badań układu zgodności tkankowej HLA – ekspertyza IIo; - Dowód z badań metodami serologii klasycznej – ekspertyza Io; Wartość klasycznej ekspertyzy? - Dowód z badań antropologicznych; Dowód z badania mężczyzny w kierunku jego zdolności do płodzenia; Dowód z porównania stopnia rozwoju dziecka w chwili jego urodzenia z datą obcowania płciowego (okres koncepcyjny); 3. Opiniowanie w dochodzeniu ojcostwa. Wartość ekspertyzy DNA. 4. Analiza pokrewieństwa w badaniach sądowych. Identyfikacja NN osób. 5. Medyczno-sądowe badanie śladów biologicznych. 6. Profile pojedyncze i mieszane (komponenty mniejszościowe i większościowe). Interpretacja wyników. 7. Identyfikacja materiału pochodzenia zwierzęcego i roślinnego – nowoczesne metody. 8. Dzieciobójstwo – ustalanie macierzyństwa; 9. Opinia sądowo-genetyczna z badania śladów biologicznych. 10. Perspektywy rozwoju genetyki sądowej. Badanie regionów DNA kodującego dla celów sądowych, nowoczesne techniki detekcji produktów PCR – MALDI-TOF, „CHIP” DNA, polimorfizm SNP, mtDNA. Metody oceny Egzamin testowy. Literatura 1. Raszeja S., Nasiłowski Wł., Markiewicz J.: Medycyna sądowa. Podręcznik obowiązkowa dla studentów. PZWL, Warszawa 1990. 2. DiMaio V., DiMaio.: Medycyna sądowa. Wyd. Med. Urban&Partner, Wrocław 2003. 3. Z.Marek, M.Kłys: „Opiniowanie sądowo-lekarskie i toksykologiczne”, Kraków; 4. Toksykologia pod red. J. Brandysa, Kraków 1999 5. „Badania DNA dla celów sądowych” W. Branicki, T. Kupiec, P. WolańskaNowak – IES 2008. Literatura 6. Jurek T. Opiniowanie sądowo-lekarskie w przestępstwach przeciwko uzupełniająca zdrowiu. Wolters Kluwer 2010 7. „Badania biologiczne w sądowym ustalaniu ojcostwa”. Z. Szczerkowska – IES 1998. 8. „Medyczno-sądowe badanie śladów biologicznych”. R. Pawłowski – IES 1997 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1 sądowo-lekarska sekcja zwłok z uwzględnieniem szczególnych 2 przypadków. Zakres i wartość badań diagnostycznych przysekcyjnych. oględziny zwłok i ich identyfikacja; określenie czasu śmierci; zasady sporządzania protokołu sekcyjnego; możliwość zastosowania współczesnych technik obrazowych w diagnostyce sekcyjnej. Modyfikacje techniki sekcyjnej. 2 Rola i zadania medycyny sądowej. Główne działy medycyny sądowej; 2 Oględziny zwłok. Lekarza jako biegły na miejscu zdarzenia. Lekarz jako biegły. Rola procesowa biegłego sądowego. Opiniowanie sądowolekarskie. 3 Traumatologia sądowo-lekarska; uraz mechaniczny; śmierć gwałtowna; 2 obrażenia postrzałowe; wypadkowość drogowa; seksuologia sądowolekarska; dzieciobójstwo. 4 Hemogentyka sądowa. Sądowe ustalanie ojcostwa. Dowody rzeczowe – 2 identyfikacja śladów biologicznych. 5 Toksykologa sądowo-lekarska. Narkomania. Alkohologia sądowo2 lekarska. Orzecznictwo nietrzeźwości. Opiniowanie w zakresie toksykologii sądowej. SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1 2 MEDYCYNA SĄDOWA 1. Tanatologia ogólna: a/ oględziny zwłok w miejscu ich znalezienia, rola lekarza biegłego na miejscu zdarzenia - stwierdzenie zgonu, określenie czasu zgonu, przypuszczalnej przyczyny śmierci, stwierdzenie obrażeń ciała, pomoc służbom kryminalistycznym w zabezpieczeniu śladów, oględziny odzieży i ewentualnie ujawnionego narzędzia b/ wczesne i późne zmiany pośmiertne c/ ustalanie czasu i przyczyny śmierci e/ sądowo-lekarska identyfikacja zwłok f/ sądowolekarska sekcja zwłok - tok postępowania, odmienności w technice sekcyjnej, pobieranie materiału do badań dodatkowych, zasady sporządzania protokołu sekcyjnego i opiniowania sądowo-lekarskiego na podstawie wyniku badania pośmiertnego 2. Uszkodzenia ciała, śmierć gwałtowna: a/ pojęcie narzędzia w medycynie sądowej, zasady i możliwości sądowo-lekarskiej identyfikacji narzędzia b/ następstwa działania urazu mechanicznego c/ badanie ran w czasie sekcji zwłok d/ mechanizmy towarzyszące obrażeniom ciała; cechy przyżyciowości obrażeń e/ obrażenia postrzałowe f/ różnicowanie: samobójstwo, wypadek, zabójstwo 3. Uduszenie gwałtowne: a/ zagardlenie (powieszenie, zadzierzgnięcie, zadławienie) b/ zamknięcie naturalnych otworów oddechowych c/ udławienie kęsem (tzw. „śmierć z kęsa") d/ uniemożliwienie ruchów oddechowych, śmierć wskutek braku tlenu w otoczeniu e/ utonięcie - obraz pośmiertny, diagnostyka i rozpoznanie 4. Szczególne rodzaje uszkodzenia ciała i śmierci gwałtownej: a/ zespół dziecka maltretowanego b/ wypadkowość komunikacyjna; badanie sądowolekarskie ofiar wypadków komunikacyjnych c/sądowo-lekarskie badanie ofiar zgwałcenia. d/badania sądowo-lekarskie w przypadkach podejrzenia zabiegu nielegalnego przerwania ciąży. e/sądowo-lekarskie postępowanie w przypadkach zgonów noworodków i niemowląt. 5.Zatrucia śmiertelne 6.Zdarzenia katastrofalne OPINIOWANIE SĄDOWO-LEKARSKIE: 1.Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu - pojęcia medyczne w rozumieniu kodeksu karnego, ze szczególnym uwzględnieniem przypadków przemocy w rodzinie. a. omówienie Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (zasady sporządzenia zaświadczenia lekarskiego, rola i obowiązki personelu ochrony zdrowia w zakresie Liczba godzin dydaktycznych 5 4 Sposób realizacji prowadzenie teoretyczne w oparciu o prezentacje multimed prowadzenie teoretyczne w oparciu o prezentacje multimed 3 opieki i wsparcia ofiarom przemocy w rodzinie). 2.Zasady opiniowania sądowo-lekarskiego w sprawach karnych i cywilnych. Opiniowanie w sprawach dotyczących błędu medycznego. 3.Niezdolność do pracy w postępowaniu karnym, cywilnym i ubezpieczeniowym, a niepełnosprawność. 4.Kryteria sądowo-lekarskiej oceny wypadku przy pracy. 5.Opinie interdyscyplinarne. TOKSYKOLOGIA 1. Orzecznictwo nietrzeźwości – ogólne fizyko-chemiczne właściwości etanolu, otrzymywanie, zastosowanie – działanie biologiczne etanolu – uwarunkowania prawne – dot. pobierania materiału do badań na zawartość etanolu (ustawa o wychowaniu w trzeźwości z 1982 i 1991r, rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej 1983r – określenie stanu nietrzeźwości – definicje prawne, lekarskie, dowody nietrzeźwości – środki podobnie działające do alkoholu – kodeks wykroczeń, prawo o ruchu drogowym – pobieranie, zabezpieczanie, przechowywanie materiału do badań na zawartość etanolu i środków działających podobnie do alkoholu – fizjologia etanolu – wchłanianie, rozmieszczenie, biotransformacja i wydalanie alkoholu, krzywe alkoholowe, współczynnik eliminacji, współczynnik rozmieszczenia, alkohol fizjologiczny, alkohol endogenny – opiniowanie nietrzeźwości – interpretacja wyników badań materiału zmienionego gnilnie, rachunek retrospektywny i prospektywny, warunki ich stosowania 2. Chemia – sądowo – lekarska - podstawowe pojęcia w toksykologii: trucizna, zatrucia, rodzaje zatruć - drogi przenikania trucizny do organizmu a efekt toksyczny - pobieranie materiału do badań toksykologicznych – od osób żyjących, zmarłych, przy podejrzeniu zatrucia pokarmowego, zabezpieczanie pobranych wycinków i płynów ustrojowych, rola oględzin zewnętrznych i wewnętrznych zwłok w ukierunkowaniu analizy chemiczno-toksykologicznej - współczesna epidemiologia zatruć alkohol etylowy i jego zamienniki, tlenek węgla, cyjanowodór, środki psychoaktywne, leki, lotne związki organiczne - alkohol etylowy i jego zamienniki (metanol, izopropanol, glikol etylenowy) – metody oznaczania - tlenek węgla – źródła narażenia, pobieranie materiału do badań, metody analityczne - Cyjanowodór – źródła zatruć, materiał do badań, analiz 3 prowadzenie teoretyczne w oparciu o prezentacje multimed - - 4 Substancje psychoaktywne i leki – pobieranie materiału do badań, szybkie metody analityczne, badania potwierdzające nowoczesnymi metodami instrumentalnymi, interpretacja wyników Lotne związki organiczne – inhalatomania rozpuszczalnikami organicznymi, metody oznaczania Związki nieorganiczne – stężone kwasy i zasady Analiza materiału dowodowego – zabezpieczanego do spraw przeciwko ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, w sprawach dotyczących nielegalnego wytwarzania i handlu alkoholem, w sprawach o kradzież i gwałt GENETYKA SĄDOWA 1. Regulacje prawne dotyczące dowodu z badań w sprawach sądowego ustalania ojcostwa i dowodu w sprawach karnych. 2. Badania biologiczne w sądowym ustalaniu ojcostwa – dowód z badań biologicznych. - Dowód z badań hemogenetycznych – badanie polimorfizmu DNA – ekspertyza IIIo; - Dowód z badań układu zgodności tkankowej HLA – ekspertyza IIo; - Dowód z badań metodami serologii klasycznej – ekspertyza Io; Wartość klasycznej ekspertyzy? - Dowód z badań antropologicznych; - Dowód z badania mężczyzny w kierunku jego zdolności do płodzenia; - Dowód z porównania stopnia rozwoju dziecka w chwili jego urodzenia z datą obcowania płciowego (okres koncepcyjny); 3. Opiniowanie w dochodzeniu ojcostwa. Wartość ekspertyzy DNA. 4. Analiza pokrewieństwa w badaniach sądowych. Identyfikacja NN osób. 5. Medyczno-sądowe badanie śladów biologicznych. 6. Profile pojedyncze i mieszane (komponenty mniejszościowe i większościowe). Interpretacja wyników. 7. Identyfikacja materiału pochodzenia zwierzęcego i roślinnego – nowoczesne metody. 8. Dzieciobójstwo – ustalanie macierzyństwa; 9. Opinia sądowo-genetyczna z badania śladów biologicznych. 10. Perspektywy rozwoju genetyki sądowej. Badanie regionów DNA kodującego dla celów sądowych, nowoczesne techniki detekcji produktów PCR – MALDI-TOF, „CHIP” DNA, polimorfizm SNP, mtDNA. 3 prowadzenie teoretyczne w oparciu o prezentacje multimed ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 MEDYCYNA SĄDOWA 1. Tanatologia ogólna: a/ oględziny zwłok w miejscu ich znalezienia, rola lekarza biegłego na miejscu zdarzenia - stwierdzenie zgonu, określenie czasu zgonu, przypuszczalnej przyczyny śmierci, stwierdzenie obrażeń ciała, pomoc służbom kryminalistycznym w zabezpieczeniu śladów, oględziny odzieży i ewentualnie Liczba godzin dydaktycznych 20 Sposób realizacji Ćwiczenia praktyczne w prosekt. w 5-osob. grupach 2 3 ujawnionego narzędzia b/ wczesne i późne zmiany pośmiertne c/ ustalanie czasu i przyczyny śmierci e/ sądowo-lekarska identyfikacja zwłok f/ sądowo-lekarska sekcja zwłok - tok postępowania, odmienności w technice sekcyjnej, pobieranie materiału do badań dodatkowych, zasady sporządzania protokołu sekcyjnego i opiniowania sądowo-lekarskiego na podstawie wyniku badania pośmiertnego 2. Uszkodzenia ciała, śmierć gwałtowna: a/ pojęcie narzędzia w medycynie sądowej, zasady i możliwości sądowo-lekarskiej identyfikacji narzędzia b/ następstwa działania urazu mechanicznego c/ badanie ran w czasie sekcji zwłok d/ mechanizmy towarzyszące obrażeniom ciała; cechy przyżyciowości obrażeń e/ obrażenia postrzałowe f/ różnicowanie: samobójstwo, wypadek, zabójstwo 3. Uduszenie gwałtowne: a/ zagardlenie (powieszenie, zadzierzgnięcie, zadławienie) b/ zamknięcie naturalnych otworów oddechowych c/ udławienie kęsem (tzw. „śmierć z kęsa") d/ uniemożliwienie ruchów oddechowych, śmierć wskutek braku tlenu w otoczeniu e/ utonięcie - obraz pośmiertny, diagnostyka i rozpoznanie 4. Szczególne rodzaje uszkodzenia ciała i śmierci gwałtownej: a/ zespół dziecka maltretowanego b/ wypadkowość komunikacyjna; badanie sądowo-lekarskie ofiar wypadków komunikacyjnych c/sądowo-lekarskie badanie ofiar zgwałcenia. d/badania sądowo-lekarskie w przypadkach podejrzenia zabiegu nielegalnego przerwania ciąży. e/sądowo-lekarskie postępowanie w przypadkach zgonów noworodków i niemowląt. 5.Zatrucia śmiertelne 6.Zdarzenia katastrofalne OPINIOWANIE SĄDOWO-LEKARSKIE: 1.Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu - pojęcia medyczne w rozumieniu kodeksu karnego, ze szczególnym uwzględnieniem przypadków przemocy w rodzinie. a. omówienie Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (zasady sporządzenia zaświadczenia lekarskiego, rola i obowiązki personelu ochrony zdrowia w zakresie opieki i wsparcia ofiarom przemocy w rodzinie). 2.Zasady opiniowania sądowo-lekarskiego w sprawach karnych i cywilnych. Opiniowanie w sprawach dotyczących błędu medycznego. 3.Niezdolność do pracy w postępowaniu karnym, cywilnym i ubezpieczeniowym, a niepełnosprawność. 4.Kryteria sądowo-lekarskiej oceny wypadku przy pracy. 5.Opinie interdyscyplinarne. TOKSYKOLOGIA 3. Orzecznictwo nietrzeźwości – ogólne fizyko-chemiczne właściwości etanolu, otrzymywanie, zastosowanie – działanie biologiczne etanolu – uwarunkowania prawne – dot. pobierania materiału do badań na zawartość etanolu (ustawa o wychowaniu w trzeźwości z 1982 i 1991r, rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej 1983r 5 Ćwiczenia praktyczne z materiałem aktowym w 5osob. grupach 5 Ćwiczenia praktyczne w pracowni toksyk. w 5-osob. grupach – 4 określenie stanu nietrzeźwości – definicje prawne, lekarskie, dowody nietrzeźwości – środki podobnie działające do alkoholu – kodeks wykroczeń, prawo o ruchu drogowym – pobieranie, zabezpieczanie, przechowywanie materiału do badań na zawartość etanolu i środków działających podobnie do alkoholu – fizjologia etanolu – wchłanianie, rozmieszczenie, biotransformacja i wydalanie alkoholu, krzywe alkoholowe, współczynnik eliminacji, współczynnik rozmieszczenia, alkohol fizjologiczny, alkohol endogenny – opiniowanie nietrzeźwości – interpretacja wyników badań materiału zmienionego gnilnie, rachunek retrospektywny i prospektywny, warunki ich stosowania 4. Chemia – sądowo – lekarska - podstawowe pojęcia w toksykologii: trucizna, zatrucia, rodzaje zatruć - drogi przenikania trucizny do organizmu a efekt toksyczny - pobieranie materiału do badań toksykologicznych – od osób żyjących, zmarłych, przy podejrzeniu zatrucia pokarmowego, zabezpieczanie pobranych wycinków i płynów ustrojowych, rola oględzin zewnętrznych i wewnętrznych zwłok w ukierunkowaniu analizy chemicznotoksykologicznej - współczesna epidemiologia zatruć alkohol etylowy i jego zamienniki, tlenek węgla, cyjanowodór, środki psychoaktywne, leki, lotne związki organiczne - alkohol etylowy i jego zamienniki (metanol, izopropanol, glikol etylenowy) – metody oznaczania - tlenek węgla – źródła narażenia, pobieranie materiału do badań, metody analityczne - Cyjanowodór – źródła zatruć, materiał do badań, analiz - Substancje psychoaktywne i leki – pobieranie materiału do badań, szybkie metody analityczne, badania potwierdzające nowoczesnymi metodami instrumentalnymi, interpretacja wyników - Lotne związki organiczne – inhalatomania rozpuszczalnikami organicznymi, metody oznaczania - Związki nieorganiczne – stężone kwasy i zasady - Analiza materiału dowodowego – zabezpieczanego do spraw przeciwko ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, w sprawach dotyczących nielegalnego wytwarzania i handlu alkoholem, w sprawach o kradzież i gwałt GENETYKA SĄDOWA 11. Regulacje prawne dotyczące dowodu z badań w sprawach sądowego ustalania ojcostwa i dowodu w sprawach karnych. 12. Badania biologiczne w sądowym ustalaniu ojcostwa – dowód z badań biologicznych. - Dowód z badań hemogenetycznych – badanie polimorfizmu DNA – ekspertyza IIIo; - Dowód z badań układu zgodności tkankowej HLA – ekspertyza IIo; - Dowód z badań metodami serologii klasycznej – ekspertyza Io; Wartość klasycznej ekspertyzy? - Dowód z badań antropologicznych; - Dowód z badania mężczyzny w kierunku jego zdolności do 5 Ćwiczenia praktyczne w pracowni genetyczne w 5osob. grupach - płodzenia; Dowód z porównania stopnia rozwoju dziecka w chwili jego urodzenia z datą obcowania płciowego (okres koncepcyjny); 13. Opiniowanie w dochodzeniu ojcostwa. Wartość ekspertyzy DNA. 14. Analiza pokrewieństwa w badaniach sądowych. Identyfikacja NN osób. 15. Medyczno-sądowe badanie śladów biologicznych. 16. Profile pojedyncze i mieszane (komponenty mniejszościowe i większościowe). Interpretacja wyników. 17. Identyfikacja materiału pochodzenia zwierzęcego i roślinnego – nowoczesne metody. 18. Dzieciobójstwo – ustalanie macierzyństwa; 19. Opinia sądowo-genetyczna z badania śladów biologicznych. 20. Perspektywy rozwoju genetyki sądowej. Badanie regionów DNA kodującego dla celów sądowych, nowoczesne techniki detekcji produktów PCR – MALDI-TOF, „CHIP” DNA, polimorfizm SNP, mtDNA. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Medycyna oparta o dowody naukowe - EBM 6-EBM inne wymagania standardów kształcenia ROK: VI SEMESTR: XII WYKŁAD: 5h SEMINARIA: 5h ĆWICZENIA: 0h zaliczenie 0 polski Katedra Biochemii Prof. dr n. med. Jan Gmiński Dr n. med. Krzysztof Siemianowicz Dr n. med. Tomasz Francuz brak wykład, seminaria Nauczenie studentów zrozumienia zasad prowadzenia badań naukowych, przyswojenie podstawowych pojęć używanych w artykułach naukowych i umiejętności krytycznej oceny czytanego artykułu naukowego. Rodzaje badań naukowych, publikacji naukowych, metody oceny ich wiarygodności i przydatności nie ocenia się studentów nie podaje się Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura nie podaje się uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu 1. Koncepcja EBM, terminologia stosowana w EBM, podstawowa terminologia używana w badaniach naukowych. Liczba godzin dydaktycznych 2 2. Rodzaje badań naukowych, rodzaje publikacji, Metody selekcji wiarygodnych publikacji medycznych. Korzystanie z baz danych. SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych dydaktycznych 1. Zastosowanie EBM w wyborze procedur screeningowych i 2 diagnostycznych oraz ocenie rokowania 2. Zastosowanie EBM w ocenie metod terapeutycznych. 1 Analiza decyzyjna 3. EBM w ocenie szkodliwości i ryzyka 1 4. Jak rozumieć "wytyczne" w świetle EBM 1 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu 3 Sposób realizacji seminarium seminarium seminarium seminarium Medycyna oparta o dowody naukowe - EBM 6-EBM inne wymagania standardów kształcenia ROK: VI SEMESTR: XII WYKŁAD: 5h SEMINARIA: 5h ĆWICZENIA: 0h zaliczenie 0 polski Katedra Biochemii Prof. dr n. med. Jan Gmiński Dr n. med. Krzysztof Siemianowicz Dr n. med. Tomasz Francuz brak wykład, seminaria Nauczenie studentów zrozumienia zasad prowadzenia badań naukowych, przyswojenie podstawowych pojęć używanych w artykułach naukowych i umiejętności krytycznej oceny czytanego artykułu naukowego. Rodzaje badań naukowych, publikacji naukowych, metody oceny ich wiarygodności i przydatności nie ocenia się studentów nie podaje się Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura nie podaje się uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu 1. Koncepcja EBM, terminologia stosowana w EBM, podstawowa terminologia używana w badaniach naukowych. 2. Rodzaje badań naukowych, rodzaje publikacji, Metody selekcji wiarygodnych publikacji medycznych. Korzystanie z baz danych. SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych dydaktycznych 1. Zastosowanie EBM w wyborze procedur screeningowych i 2 diagnostycznych oraz ocenie rokowania 2. Zastosowanie EBM w ocenie metod terapeutycznych. 1 Liczba godzin dydaktycznych 2 3 Sposób realizacji seminarium seminarium 3. 4. Analiza decyzyjna EBM w ocenie szkodliwości i ryzyka Jak rozumieć "wytyczne" w świetle EBM Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Okulistyka 6-ok treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD: 15h 1 1 seminarium seminarium SEMESTR: XI, XII SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 35h egzamin 4 polski Katedra i Klinika Okulistyki Prof. dr hab. n. med. Wanda Romaniuk znajomość anatomii i fizjologii narządu wzroku prezentacje multimedialne, zajęcia przy łóżku chorego i w gabinetach diagnostycznych, ćwiczenia praktyczne zapoznanie studentów z: a/ podstawowymi metodami badań narządu wzroku, b/ diagnostyką różnicową bólów oczu i głowy, ze szczególnym uwzględnieniem jaskry, chorób zapalnych narządu wzroku, czasem związanych z zaburzeniami lub nagłą utratą widzenia, c/ udzielaniem pierwszej pomocy w różnych zdarzeniach losowych dotyczących oka i wzroku, d/ możliwością uzupełnienia i rozszerzenia diagnostyki chorób ogólnych w oparciu o badanie okulistyczne, e/ objawami niepożądanymi dla narządu wzroku w przebiegu leczenia chorób ogólnych, f/ fizjologią i warunkami prawidłowego rozwoju widzenia od urodzenia oraz profilaktyką niedowidzenia i nieprawidłowego ustawienia oczu lub/i głowy, g/ chorobami narządu wzroku związanymi z zaburzeniami genetycznymi, h/ funkcją narządu wzroku w podeszłym wieku, i/ nowoczesnymi metodami diagnostyki i leczenia, w tym z podstawami leczenia operacyjnego chorób oczu j/ etycznymi zasadami w badaniu i leczeniu osób z chorobą narządu wzroku. Anatomia narządu wzroku. Fizjologia widzenia. Wady wzroku. Podstawy okulistyki dziecięcej. Choroby oczodołu, powiek i spojówek. Schorzenia rogówki, twardówki i aparatu łzowego. Choroby soczewki, błony naczyniowej i siatkówki. Choroby nerwu wzrokowego. Jaskra. Schorzenia odogniskowe narządu wzroku. Pierwsza pomoc w urazach i oparzeniach gałki ocznej i przydatków oka. Zaburzenia narządu wzroku w miażdżycy, cukrzycy i nadciśnieniu tętniczym. Wprowadzenie do chirurgii okulistycznej. zaliczenie ćwiczeń ustne, egzamin testowy z przedmiotu „Podstawy okulistyki”- pod redakcją H. Niżankowskiej Celem rozszerzenia wiadomości można korzystać z innych dostępnych podręczników okulistyki. Podręczniki okulistyczne Literatura uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin dydaktycznych 3 2 2 2 2 2 2 Lp Temat wykładu 1 Najczęstsze schorzenia okulistyczne – stan obecny i nadzieje na przyszłość 2 Jaskra 3 Zaćma 4 Urazy narządu wzroku 5 Lasery w okulistyce 6 Wpływ leków stosowanych ogólnie na narząd wzroku 7 Materiały alloplastyczne SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1 Optyka okulistyczna, wady refrakcji, ostrość wzroku Wprowadzenie teoretyczne, 1 2 3 4 Schorzenia rogówki, twardówki i aparatu łzowego. "Suche oko" Schorzenia oczodołu, powiek i spojówek adanie okulistyczne dzieci. Choroba zezowa. Rozwój widzenia, niedowidzenie u dzieci. Oczopląs 5 6 Schorzenia błony naczyniowej i soczewki Jaskra a inne neuropatie nerwu wzrokowego: niedokrwienne, zapalne, uciskowe. 7 Wprowadzenie do chirurgii okulistycznej 8 Choroby siatkówki: zapalenie, odwarstwienie, zwyrodnienia (AMD), zator i zakrzep naczyń siatkówki. Zmiany na dnie oka w nadciśnieniu, cukrzycy i miażdżycy 9 Choroby narządu wzroku u dzieci. Retinopatia wcześniaków. 10 Urazy narządu wzroku. Neuropatie toksyczne nerwu wzrokowego. Choroby zawodowe. ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 2 3 4 5 6 Badanie ostrości wzroku i refrakcji, zasady doboru okularów, sposoby korekcji wad refrakcji. Badanie zaburzeń ustawienia i ruchomości gałek ocznych. Widzenie obuoczne. Podwójne widzenie Badanie osadzenia gałek ocznych w oczodole, badanie przedniego odcinka gałek ocznych, odwracanie powiek i badanie tarczki. Płukanie worka spojówkowego, podawanie leków. Leki okulistyczne. Badanie ciągłości nabłonka rogówki, próba fluoresceinowa, test Schirmera, sondowanie dróg łzowych Diagnostyka zmętnień ośrodków optycznych. Badanie w świetle przepuszczonym. Zaliczenie ćwiczeń. Wykonywanie i interpretacja badań diagnostycznych 1 jak wyżej 1 1 jak wyżej jak wyżej 1 2 jak wyżej jak wyżej 2 2 jak wyżej jak wyżej 2 jak wyżej 2 jak wyżej Liczba godzin dydaktycznych 4 Sposób realizacji Zaliczenie teoretyczne i ćwiczenia praktyczne 4 jak wyżej 4 jak wyżej 4 jak wyżej 4 jak wyżej 3 jak wyżej 7 8 9 10 w jaskrze. Rodzaje perymetrii. Badanie widzenia barw. Leczenie operacyjne w okulistyce (chirurgia "na żywo" - przekaz z bloku operacyjnego) Znaczenie angiografii fluoresceinowej. Test Amslera. Badanie dna oka. Odmienności badania i leczenia dzieci. Prezentacja pacjentów Usuwanie ciała obcego z worka spojówkowego i rogówki, pierwsza pomoc w przypadkach oparzenia oka i przydatków, zasady zaopatrywania urazów narządu wzroku. Zaliczenie. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu 3 jak wyżej 3 jak wyżej 3 jak wyżej 3 jak wyżej Onkologia 6-onko, 6-ondz, 6-ontr, 6-onch, 6-onpok treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 30h egzamin 2 polski Katedra Zdrowia Kobiety Wydział Opieki Zdrowotnej SEMINARIA: 2h ĆWICZENIA: 3h dr hab. n. med. Bogdan Michalski Znajomość podstaw biologii molekularnej (w tym znajomość pojęć: gen, onkogen, gen supresorowy, apoptoza, angiogeneza, telomeraza itp.) oraz patomorfologii nowotworów. Wykłady, prezentacje audio-video metod leczenia (chirurgia, radioterapia) oraz metod diagnostycznych (USG, TC, MR, PET i inne) w onkologii. Upowszechnienie wiedzy na temat biologii nowotworów, wczesnego rozpoznania i profilaktyki dziesięciu najczęściej występujących nowotworów u kobiet i mężczyzn. Poznanie epidemiologii nowotworów złośliwych, współczesnych poglądów na etiologię nowotworów, metod diagnostyki i leczenia stosowanych w onkologii, aspektów psychologicznych choroby nowotworowej. Znajomość wczesnych i późnych objawów chorób nowotworowych. Umiejętność zebrania wywiadu onkologicznego i badania pacjenta z podejrzeniem lub rozpoznaniem nowotworu złośliwego. Umiejętność dobrania metod diagnostycznych i stopniowania nowotworów. Znajomość zasad onkologicznego leczenia skojarzonego. Umiejętność postępowania z chorym w trakcie leczenia onkologicznego i po jego zakończeniu. Znajomość zasad postępowania w przypadku powikłań po leczeniu, protezowanie i wsparcie pozamedyczne, postępowanie w sytuacjach zagrożenia życia u chorego onkologicznego. Zasady pielęgnacji i rozpoznawania, leczenia i unikania powikłań kolostomii, jejunostomii i nefrostomii. Znajomość systemu organizacji walki z rakiem w Polsce i zasad współpracy z wyspecjalizowanymi ośrodkami onkologicznymi i rejestrami nowotworów. Umiejętność wykorzystania systemu badań przesiewowych w Polsce. Rak piersi, jajnika, sromu i pochwy szyjki i trzonu macicy, prostaty, przewodu pokarmowego, płuca,tarczycy, nerki i skóry. Mięsaki tkanek miękkich i kości. Nowotwory skóry, głowy i szyi. Markerynowotworowe. Chorioncarcinoma. Nowotwory złośliwe jako problem medyczny i społeczny epidemiologia iwyniki leczenia. Profilaktyka i organizacja walki z rakiem w Polsce. Strategia rozpoznawania i leczenia nowotworów. Radioterapia: podstawy fizyczne, techniki, zastosowanie w onkologii. Szczegółowe zastosowania radioterapii: nowotwory płuca, głowy i szyi, odbytu. Rola radioterapii w leczeniu oszczędzającym nowotworów. Szczegółowe zastosowania radioterapii: onkologia ginekologiczna. Postępy onkologii. Leczenie systemowe i wspomagające w onkologii i problem jakości życia. Chirurgia onkologiczna. Onkologia ginekologiczna. Postępowanie z chorym po zakończeniu leczenia onkologicznego. Sytuacje szczególne w leczeniu nowotworów. Psychosocjalne aspekty choroby nowotworowej. Źródła wiedzy o aktualnych standardach leczenia i badaniach klinicznych. Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych. Medycyna paliatywna. Komunikacja z pacjentem nieuleczalnie chorym. Leczenie bólu nowotworowego wg zasad WHO z uwzględnieniem wytycznych polskich i europejskich, leczenie objawów zaawansowanej choroby nowotworowej, podstawy psychologii terminalnie chorego i metod komunikacji z chorym i rodziną. Metody oceny zaliczenie Literatura Onkologia . Podręcznik dla studentów i lekarzy. Pod redakcją: Radzisława obowiązkowa Kordka, Jacka Jassema, Macieja Krzakowskiego, Arkadiusza Jeziorskiego. Zalecenia postępowania diagnostyczno – terapeutycznego w nowotworach złośliwych. Polskiej Unii Onkologicznej. Literatura Ginekologia Onkologiczna. Pod redakcją Janiny Markowskiej uzupełniająca Onkologia Kliniczna. Pod redakcją Macieja Krzakowskiego SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Epidemiologia, biologia nowotworów, wczesne 1 Prezentacje rozpoznanie i profilaktyki dziesięciu najczęściej multimedialne występujących nowotworów u kobiet i mężczyzn w Polsce. 2. Leczenie w onkologii – chirurgia, radioterapia, 1 Prezentacje chemioterapia, leczenie paliatywne. multimedialne ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1. Badanie przedmiotowe i fizykalne chorego z nowotworem 1 Prezentacje – zasady profilaktyki pierwotnej, wtórnej i multimedialne oraz trzeciorzędowej; Narodowy Program Zwalczania audiovideo Nowotworów w Polsce. 2. Diagnostyka nowotworów – metody wczesnego 1 jak wyżej rozpoznania; czynniki prognostyczne i rokownicze. 3. Zmęczenie u pacjenta onkologicznego; jakoś życia 1 Prezentacje chorych leczonych z powodu nowotworów o różnej multimedialne oraz lokalizacji. audiovideo Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia Onkologia 6-onko, 6-ondz, 6-ontr, 6-onch, 6-onpok treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 30h przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu egzamin 2 polski Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Chemioterapii Onkologicznej SEMINARIA: 6h ĆWICZENIA: 12h Dr n. med. Joanna Mykała-Cieśla Dr n. med. Hanna Wichary Dr n. med. Barbara Rygoł Podstawowe definicje z zakresu onkologii klinicznej. -prezentacje przypadków klinicznych -ćwiczenia przy łóżku pacjenta -prezentacje multimedialne -omówienie dokumentacji radiologicznej -nauka wykrywania zmian patologicznych na fantomach -dyskusja - zapoznanie się z wytycznymi postępowania w zakresie metod diagnostycznych i terapeutycznych w onkologii klinicznej, - zalecenia postępowania, rozpoznawanie, profilaktyka i leczenie w chorobach nowotworowych przewodu pokarmowego, piersi, płuca, narządu rodnego, narządów endokrynnych Nowotwory narządowe. 1.Epidemiologia i etiologia nowotworów układu pokarmowego, rodnego, piersi, płuc, narządów endokrynnych. 2. Badania profilaktyczne. 3. Poradnictwo genetyczne 4. Ocena stopnia zaawansowania klinicznego. 5. Czynniki prognostyczne i predykcyjne. 6. Leczenie raków przedinwazyjnych. 7. Leczenie raka inwazyjnego. - rola leczenia systemowego w postępowaniu indukcyjnym, uzupełniającym i paliatywnym. 8. Leczenie nawrotów nowotworów 9. Rola leczenia wspomagającego. 10. Rehabilitacja chorych onkologicznych Zaliczenie ustne. Onkologia-podręcznik dla studentów i lekarzy pod redakcją R. Kordka. Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura Onkologia kliniczna pod redakcją Macieja Krzakowskiego. uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1 Podstawy chemioterapii nowotworów. 2 Przedstawienie zalecanych tematów na slajdach, dyskusja 2 Nowotwory narządu rodnego. Nowotwory płuca. 2 jak wyżej 3 Nowotwory gruczołów wydzielania wewnętrznego. 2 jak wyżej ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1 Podstawy chemioterapii 4 Zapoznanie się z rodzajami chemioterapii i nowotworów. leczenia wspomagającego. Zasady 2 Nowotwory narządu rodnego. Nowotwory płuca. 4 3 Nowotwory gruczołów wydzielania wewnętrznego. 4 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu kwalifikacji pacjentów do chemioterapii. Przedstawienie pacjentów z nowotworami układu pokarmowego.Analiza wyników biochemicznych i obrazowych. Kwalifikacja wg TNM. Propozycje postępowania leczniczego. Zakres kontroli po leczeniu. Przedstawienie pacjentów z nowotworami płuc i narządu rodnego. Analiza wyników biochemicznych i obrazowych. Kwalifikacja wg TNM. Propozycje postępowania leczniczego. Zakres kontroli po leczeniu. Przedstawienie pacjentów z nootworami narządów endokrynnych. Analiza wyników biochemicznych i obrazowych. Kwalifikacja wg TNM. Propozycje postępowania leczniczego. Zakres kontroli po leczeniu. Onkologia 6-onko, 6-ondz, 6-ontr, 6-onch, 6-onpok treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 30h egzamin 2 polski Katedra i Klinika Chirurgii Dziecięcej ĆWICZENIA: 5h Prof. dr hab. n med. Janusz Bohosiewicz, dr n med. Katarzyna Byrka- Owczarek, dr n med. Andrzej Bulandra, dr n med. Ireneusz Bielecki, dr hab. n med. Marek Wites, dr n med. Jacek Pająk Znajomość anatomii człowieka i patomorfologii nowotworów, podstawy onkologii klinicznej Ćwiczenia przy łóżku pacjenta, pokaz zdjęć i dokumentacji medycznej, slajdy. Usystematyzowanie dotychczas zdobytych wiadomości i umiejętności zdobytych na innych zajęciach klinicznych i teoretycznych w zakresie etiologii, epidemiologii, profilaktyki rozpoznawania i leczenia chorób nowotworowych. Ze szczególnym zwróceniem uwagi na onkologię dziecięcą - organizacja leczenia onkologicznego dzieci w Polsce, - epidemiologia i diagnostyka chorób nowotworowych u dzieci, - leczenie skojarzone nowotworów - nowotwory głowy i szyi u dzieci, - guzy kości u dzieci, - guzy jamy brzusznej i narządów płciowych u dzieci Zaliczenie – na podstawie obecności Metody oceny Literatura bez wskazań obowiązkowa Literatura Hematologia i onkologia dziecięca Tom 1-2. pod red. Alicji Chybickiej, Krystyny uzupełniająca Sawicz – Birkowskiej - rok wydania- 2008 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń Liczba godzin Sposób realizacji 1. 2. 3. 4. Obraz kliniczny i postępowanie terapeutyczne oraz wyniki leczenia w nowotworach wieku rozwojowego Guzy kości u dzieci Neuroblastoma Nephroblastoma Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne dydaktycznych 2 1 1 1 Ćwiczenia przy łóżku chorego, omawianie dokumentacji medycznej, slajdy Onkologia 6-onko, 6-ondz, 6-ontr, 6-onch, 6-onpok treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 30h egzamin 2 polski Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Naczyń SEMINARIA: 3h ĆWICZENIA: 3h Prof.zw.dr hab.n.med. Krzysztof Ziaja - obecność na wszystkich zajęciach - przygotowanie teoretyczne do zajęć - pozytywna ocena z zaliczenia w dniu kończącym dany blok ćwiczeń - w przypadku nieobecności na zajęciach jak i seminariach – koniecznym jest odrobienie w innym terminie Metody dydaktyczne Wykłady Cele przedmiotu Nauka podstawowych zasad postępowania lekarskiego w odniesieniu do chorego chirurgicznego-onkologicznego w ambulatorium oraz w oddziale chirurgicznym. Zapoznanie z podstawowymi zasadami postępowania chirurgicznego przydatnego w każdej specjalności lekarskiej. Zasady udzielania pierwszej pomocy chorym onkologicznym. Zasady leczenia skojarzonego oraz interdyscyplinarnego w odniesieniu do pacjenta onkologicznego zgodnie z obowiązującymi wytycznymi i algorytmami leczenia Treści merytoryczne Choroba nowotworowa wątroby przedmiotu Choroba nowotworowa sutka Choroba nowotworowa jelita grubego Metody oceny Zaliczenie w formie pisemnej na koniec zajęć Literatura Jan Fibak, CHIRURGIA. Podręcznik dla studentów medycyny., Wydawnictwo obowiązkowa Lekarskie PZWL Wojciech Noszczyk. CHIRURGIA. Wydawnictwo Lekarskie PZWL Literatura Kułakowski Andrzej ONKOLOGIA. PODRĘCZNIK DLA STUDENTÓW uzupełniająca MEDYCYNY Wydawnictwo Lekarskie PZWL W-wa 2003 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1 Nowotwory wątroby i dróg żółciowych – aktualne 1 seminarium wytyczne leczenia skojarzonego leczenia chirurgicznego 2 3 Nowotwór sutka – aktualne metody diagnostyki i postępowania chirurgicznego oraz onkologicznego Nowotwór jelita grubego – aktualne wytyczne leczenia skojarzonego 1 seminarium 1 seminarium Postępowanie chirurgiczne po leczeniu onkologicznym ĆWICZENIA Liczba godzin dydaktycznych 1 Lp Temat ćwiczeń 1 2 3 Nowotwory wątroby i dróg żółciowych – aktualne wytyczne leczenia skojarzonego leczenia chirurgicznego - zajęcia przy łóżku chorego i w pracowniach diagnostycznych Nowotwór sutka – aktualne metody diagnostyki i postępowania chirurgicznego oraz onkologicznego - zajęcia przy łóżku chorego i w pracowniach diagnostycznych 1 Postępowanie chirurgiczne po leczeniu onkologicznym - zajęcia przy łóżku chorego i w pracowniach diagnostycznych Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa 1 Sposób realizacji Zajecia przy łóżku chorego, w pracowniach diagnostycznych oraz na Bloku operacyjnym Zajecia przy łóżku chorego, w pracowniach diagnostycznych oraz na Bloku operacyjnym Zajecia przy łóżku chorego, w pracowniach diagnostycznych oraz na Bloku operacyjnym Onkologia 6-onko, 6-ondz, 6-ontr, 6-onch, 6-onpok treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 30h egzamin 2 polski Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej iTransplantacyjnej SEMINARIA: 2h ĆWICZENIA: 3h dr n.med. Grzegorz Oczkowicz brak Seminaria-prelekcje Poszerzenie wiedzy z chirurgii onkologicznej 1. Guzy podścieliskowe przewodu pokarmowego, pochodzenia mezenchymalnego (GIST) 2. Zasady chirurgicznego leczenia nowotworów GIST – wg najnowszych wytycznych 3. Nowotwory tarczycy, nadnercza – diagnostyka i leczenie 4. Organizacja chirurgicznej poradni onkologicznej 5. Żywienie pozajelitowe w chorobach nowotworowych Zaliczenie ustne u prowadzącego asystenta Chirurgia. Wojciech Noszczyk, Tom 1 – 2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, “Standardy żywienia dojelitowego i pozajelitowego” red. Pertkiewicz Literatura bez wskazań uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1 Gisty. Guzy neuroendokrynne żołądka, dwunastnicy, jelita grubego. Diagnostyka, postępowanie terapeutyczne Liczba godzin dydaktycznych 2 Sposób realizacji jak wyżej ĆWICZENIA Liczba godzin dydaktycznych 1 1 Lp Temat ćwiczeń 1 2 3 Poradnia onkologiczna Nowotwory nadnercza. Diagnostyka obrazowa i laboratoryjna Żywienie parentenalne u chorych nowotworowych jako przygotowaniei do operacji I prowadzenie pooperacyjne Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca 1 Sposób realizacji Pogadanka , pokaz Prezentacja multimedialna ćwiczeniaa Onkologia 6-onko, 6-ondz, 6-ontr, 6-onch, 6-onpok treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 30h egzamin 2 polski Katedra I Klinika Chirurgii Przewodu Pokarmowego SEMINARIA: 2h ĆWICZENIA: 4h Dr n. med. Sławomir Mrowiec, lek. Jakub Ciosek Znajomość anatomii, fizjologii i patofizjologii Pogadanka, pokaz, Zapoznanie z tematyką na seminariach i ćwiczeniach praktycznych przy pacjentach na oddziałach szpitalnych i podczas operacji na bloku operacyjnym. Nowotwory przełyku, żołądka i trzustki Zaliczenie ustne 1/ Chirurgia. Wojciech Noszczyk, Tom 1-2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. 2/ Podstawy urologii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy pierwszego kontaktu. / Pod red. M.FRYCZKOWSKI. [ebook], wydanie II, 2009 4/ Podstawy chirurgii w podręczniku dla specjalizujących się w chirurgii ogólnej, pod red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Kraków [Tom 1 –rozdiał 10.Gojenie ran 21- Oparzenia i odmrożenia] 1/Chirurgia. Podręcznik dla studentów. Tadeusz Popiela (red.), Jacek Szmidt (red.), Marian Zembala (red.), M Ząbek (red.), A Borówka (red.) i inni. Elsevier Urban & Partner, 2009. 2/Chirurgia repetytorium. Noszczyk Wojciech. Wydawnictwo: PZWL, 2009. 3/Podstawy chirurgii w podręczniku dla specjalizujących się w chirurgii ogólnej, Pod red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Kraków [Tom I, rozdział 27. Chirurgia tętnic , 28. Chirurgia żył obwodowych] 4/Podstawy chirurgii w podręczniku dla specjalizujących się w chirurgii ogólnej, Pod red. J. Szmidt. Medycyna Praktyczna, Kraków [Tom II, rozdział 34. Urologia]. 6/Podręcznik angiologii. Pod red. A. Sieroń, L. Cierpka, Z. Rybak, A. Stanek. Katowice, 2009. 8/Transplantologia w zarysie. W. Dyszkiewicz i inni, - AM Poznań, 2009. 9/Podstawy transplantologii ebook, pod red. L.Cierpka - Katowice 2010 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Lp Temat zajęć seminaryjnych 1. Nowotwory przełyku, żołądka i trzustki ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1. Nowotwory przełyku, żołądka i trzustki Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Liczba godzin dydaktycznych 2 Liczba godzin dydaktycznych 4 Sposób realizacji Prezentacja multimedialna Sposób realizacji Praca z pacjentem (wywiad, badanie) pogadanka, pokaz ONKOLOGIA 6-onko, 6-ondz, 6-ontr, 6-onch, 6-onpok treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XII WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 30h egzamin 2 polski Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Naczyń SEMINARIA: 3h ĆWICZENIA: 3h Prof.zw.dr hab.n.med. Krzysztof Ziaja - obecność na wszystkich zajęciach - przygotowanie teoretyczne do zajęć - pozytywna ocena z zaliczenia w dniu kończącym dany blok ćwiczeń - w przypadku nieobecności na zajęciach jak i seminariach – koniecznym jest odrobienie w innym terminie Metody dydaktyczne Wykłady Cele przedmiotu Nauka podstawowych zasad postępowania lekarskiego w odniesieniu do chorego chirurgicznego-onkologicznego w ambulatorium oraz w oddziale chirurgicznym. Zapoznanie z podstawowymi zasadami postępowania chirurgicznego przydatnego w każdej specjalności lekarskiej. Zasady udzielania pierwszej pomocy chorym onkologicznym. Zasady leczenia skojarzonego oraz interdyscyplinarnego w odniesieniu do pacjenta onkologicznego zgodnie z obowiązującymi wytycznymi i algorytmami leczenia Treści merytoryczne Choroba nowotworowa wątroby przedmiotu Choroba nowotworowa sutka Choroba nowotworowa jelita grubego Metody oceny Zaliczenie w formie pisemnej na koniec zajęć Literatura Jan Fibak, CHIRURGIA. Podręcznik dla studentów medycyny., Wydawnictwo obowiązkowa Lekarskie PZWL Wojciech Noszczyk. CHIRURGIA. Wydawnictwo Lekarskie PZWL Literatura Kułakowski Andrzej ONKOLOGIA. PODRĘCZNIK DLA STUDENTÓW uzupełniająca MEDYCYNY Wydawnictwo Lekarskie PZWL W-wa 2003 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych Nowotwory wątroby i dróg żółciowych – aktualne 1 Sala seminaryjna Kliniki wytyczne leczenia skojarzonego leczenia chirurgicznego Nowotwór sutka – aktualne metody diagnostyki i 1 postępowania chirurgicznego oraz onkologicznego Sala seminaryjna Kliniki Nowotwór jelita grubego – aktualne wytyczne leczenia 1 skojarzonego Sala seminaryjna Kliniki Postępowanie chirurgiczne po leczeniu onkologicznym Sala seminaryjna Kliniki 3 ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń dydaktyczny ch Nowotwory wątroby i dróg żółciowych – aktualne 7,5 wytyczne leczenia skojarzonego leczenia chirurgicznego - zajęcia przy łóżku chorego i w pracowniach diagnostycznych Nowotwór sutka – aktualne metody diagnostyki i 7,5 postępowania chirurgicznego oraz onkologicznego - zajęcia przy łóżku chorego i w pracowniach diagnostycznych Nowotwór jelita grubego – aktualne wytyczne leczenia 7,5 skojarzonego - - zajęcia przy łóżku chorego i w pracowniach diagnostycznych Postępowanie chirurgiczne po leczeniu onkologicznym - zajęcia przy łóżku chorego i w pracowniach diagnostycznych Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne 7,5 Sposób realizacji Zajecia przy łóżku chorego, w pracowniach diagnostycznych oraz na Bloku operacyjnym Zajecia przy łóżku chorego, w pracowniach diagnostycznych oraz na Bloku operacyjnym Zajecia przy łóżku chorego, w pracowniach diagnostycznych oraz na Bloku operacyjnym Zajecia przy łóżku chorego, w pracowniach diagnostycznych oraz na Bloku operacyjnym Ortopedia z traumatologią 6-ort treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XI , XII WYKŁAD:10h SEMINARIA: 10h ĆWICZENIA: 25h zaliczenie 2 polski Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu dr hab. Damian Kusz, prof. SUM, dr med. Mariusz Nowak, lek. Łukasz Cieliński, lek. Adam Pierzchała, lek. Mirosław Żołądź 4. Znajomość budowy anatomicznej człowieka, w tym anatomii radiologicznej. 5. Znajomość fizjologii i patofizjologii narządu ruchu, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu zaburzeń hormonalnych na mineralizację tkanki kostnej. 6. Znajomość zasad udzielania pierwszej pomocy w przypadkach złamań i zwichnięć. 1. Prezentacje multimedialne 2. Oglądanie zdjęć rentgenowskich i skanów z tomografii komputerowej. Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu 3. Pokazy filmów przedstawiające zabiegi operacyjne. 4. Pogadanki przy łóżku chorego oraz w Izbie Przyjęć. 5. Demonstracje przypadków klinicznych na salach chorych oraz w poradni urazowo-ortopedycznej. 1. Przyswojenie przez studentów zasad badania ortopedycznego. 2. Zapoznanie studenta z badaniami dodatkowymi wykorzystywanymi w ortopedii i traumatologii narządu ruchu oraz interpretacją tych badań. 3. Przedstawienie zasad prawidłowego udzielania pierwszej pomocy w urazach narządu ruchu. 4. Zapoznanie studenta z metodami leczenia urazów narządu ruchu (leczenie operacyjne i nieoperacyjne). Znajomość podstawowych technik ortopedycznych (unieruchomienie gipsowe, wyciąg szkieletowy). Profilaktyka przeciwzakrzepowa. 5. Zapoznanie studenta z najczęstszymi schorzeniami przewlekłymi narządu ruchu oraz metodami ich leczenia. 6. Zapoznanie studenta z najczęstszymi wadami wrodzonymi, nowotworami oraz zmianami zapalnymi i nowotworo-podobnymi narządu ruchu. 7. Omówienie patogenezy i leczenia osteoporozy oraz jej następstw. 1. Anatomiczne, fizjologiczne i fizjopatologiczne właściwości narządu ruchu. 2. Badanie narządu ruchu. Badanie chorego po urazie. 3. Badania obrazowe w diagnostyce ortopedycznej (rodzaje, wskazania i przeciwwskazania, interpretacja wyników). 4. Uraz - rodzaje urazów, zaburzenia metaboliczne po urazie, fizjologia zrostu kostnego. 5. Uraz wielomiejscowy i wielonarządowy. Postępowanie na miejscu wypadku oraz w czasie transportu chorego do szpitala. Zasady wstępnego zaopatrzenia ran i złamań na miejscu wypadku 6. Obrażenia czaszkowo-mózgowe. Objawy wzmożonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego. Pomoc szpitalna. 7. Obrażenia kręgosłupa i rdzenia kręgowego. Pomoc przedszpitalna, transport chorego po urazie kręgosłupa. Złamania stabilne i niestabilne kręgów. Metody leczenia. 8. Obrażenia klatki piersiowej jako element urazu wielonarządowego (pomoc przedszpitalna, pomoc szpitalna, stany zagrożenia życia: tamponada serca, krwiak opłucnej, odma opłucnowa, stłuczenie płuca). Tępe urazy serca. 9. Obrażenia miednicy. Pomoc przedszpitalna i szpitalna. Podział złamań miednicy Złamania panewki stawu biodrowego. 10. Obrażenia obręczy kończyny górnej i kończyny górnej. (podział, etiologia, zasady rozpoznawania i leczenia, pierwsza pomoc przedszpitalna). Uszkodzenie ścięgien. 11. Obrażenia kończyny dolnej i złamania przeciążeniowe (podział, etiologia, zasady rozpoznawania i leczenia, pierwsza pomoc przedszpitalna). 12. Obrażenia występujące u dzieci. Odmienności budowy anatomicznej. Urazy okołoporodowe. Uszkodzenia chrząstki nasadowej. Złamanie typu "zielonej gałązki". 13. Wady wrodzone i rozwojowe u dzieci (skolioza, rozwojowa dysplazja stawu biodrowego, wrodzone i rozwojowe biodro szpotawe, wrodzona stopa przywiedziona, stopa końsko-szpotawa, wrodzona stopa płaska, stopa wydrążona, stopa piętowa, nierówność kończyn, wrodzone wysokie ustawienie łopatki - choroba Sprengla, wrodzony kręcz szyi). 14. Osteochondrozy (tzw. martwice aseptyczne kości). Choroba Perthesa, Choroba Scheuermanna, Choroba Blounta, oddzielająca martwica chrzęstno-kostna. 15. Młodzieńcze złuszczenie głowy kości udowej. 16. Choroba zwyrodnieniowa narządu ruchu. 17. Swoiste i nieswoiste zapalenia kości i stawów. 18. Nowotwory narządu ruchu i zmiany nowotworopodobne (pierwotne nowotwory kości, przerzuty nowotworowe, guzy stawów). 19. Rehabilitacja w ortopedii i traumatologii. 20. Zaopatrzenie ortopedyczne. Podział przedmiotów zaopatrzenia ortopedycznego (protezy i ortezy). Cele stosowania zaopatrzenia. Metody oceny Zaliczenie (test) Literatura 1. Kompendium Ortopedii - Kusz D. (red.), PZWL obowiązkowa 2. Kompendium Traumatologii - Kusz D. (red.), PZWL 3. Anatomia człowieka, tom I - Bochenek A., PZWL Literatura 1. Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. - Marciniak W, Szulc A (red.), PZWL, uzupełniająca 2003 2. Leczenie operacyjne obrażeń narządu ruchu. Stannard J (red.), Medipage, 2010 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin Lp Temat wykładu dydaktycznych 1. Diagnostyka obrazowa w ortopedii i traumatologii narządu ruchu. 2 2. Zasady postępowania z pacjentem po urazie wielonarządowym. 2 3. Artroza. Etiopatogeneza, rozpoznawanie i leczenie. 2 4. Swoiste i nieswoiste zapalenia kości. Nowotwory kości i zmiany 2 nowotworopodobne. 5. Podstawy operacyjnego leczenia złamań. 2 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych prezentacja 1. Wprowadzenie. Zasady badania ortopedycznego. 2 + dyskusja 2. Urazy kończyny dolnej, kręgosłupa i miednicy. 2 jak wyżej Dysplazja stawu biodrowego. Młodzieńcze złuszczenie głowy kości jak wyżej 3. 2 udowej. Jałowe martwice kości. 4. Złamania i zwichnięcia u dzieci. 5. Urazy kończyny górnej. ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Badania obrazowe w ortopedii i traumatologii – ćwiczenia na radiogramach. Badanie ortopedyczne – ćwiczenia na oddziałach . Najczęstsze schorzenia ortopedyczne – ćwiczenia w poradni. Leczenie ambulatoryjne obrażeń narządu ruchu – ćwiczenia w poradni. Zasady unieruchamiania kończyn. Zakładanie opatrunków gipsowych. Wady wrodzone i rozwojowe u dzieci Leczenie szpitalne schorzeń narządu ruchu – ćwiczenia na oddziałach Leczenie szpitalne obrażeń narządu ruchu – ćwiczenia na oddziałach 2 2 Liczba godzin dydaktycznyc h 2 3 3 3 2 2 5 5 jak wyżej jak wyżej Sposób realizacji ćwiczenia na radiogramch jak wyżej jak wyżej jak wyżej ćwiczenia w Izbie Przyjęć ćwiczenia w Oddziałach jak wyżej jak wyżej Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Otolaryngologia 6-otl treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD:15h SEMESTR: XI i XII SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 35h egzamin 5 polski Katedra i Klinika Laryngologii Prof. dr hab. n. med. Tatiana Gierek Dr hab. n. med. Jarosław Markowski Dr n. med. Aleksandra Ślaska-Kaspera Dr. n. med. Edyta Jura-Szołtys Dr n. med. Jarosław Paluch Znajomość anatomii narządu słuchu i równowagi, anatomii zatok przynosowych i gruczołów ślinowych oraz krtani i układu chłonnego szyi. Zajęcia seminaryjne, wykłady, prelekcje z użyciem środków multimedialnych. Ćwiczenia w pracowniach kliniki. Zajęcia w gabinecie zabiegowym i na bloku operacyjnym. W wybranych przypadkach nauka prowadzona na zasadzie mistrz – uczeń. Poznanie specyfiki specjalizacji Anatomia, fizjologia jednostki kliniczne z zakresu narządów głowy i szyi. Test pisemny. 1. “Otolaryngologia” Hans-Georg Boenninghaus 2. “Choroby uszu, nosa i gardła” Walter Becker, Hans Heinz Naumann, Carl Rudolf Pfaltz. Literatura Brak wskazań uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1. Anatomia i fizjologia narządu słuchu. 2 2. Anatomia i fizjologia narządu mowy. 2 3. Anatomia i fizjologia nosa i zatok przynosowych. 2 4. Anatomia, fizjologia i schorzenia gruczołów ślinowych. 2 5. Schorzenia narządu słuchu i równowagi. 2 6. Schorzenia narządu głosu i mowy. 2 7. Schorzenia interdyscyplinarne z obszaru laryngologii i pokrewnych. 3 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Urazy w zakresie narządów otolaryngologicznych. 1 ustna prezentacja Krwawienia – przyczyny, postepowanie. 2. Anatomia i fizjologia gardła. Angina – powikłania 2 ustna prezentacja ropnych schorzeń migdałów podniebiennych. Adenotomia. Tossillectomia. 3. Anatomia i fizjologia ucha środkowego. 2 ustna prezentacja Ostre i przewlekłe stany zapalne ucha środkowego. Rola trąbki słuchowej w etiopatologii chorób ucha środkowego, powikłania uszno-pochodne. 4. Anatomia, fizjologia nosa i zatok przynosowych. Ostre i przewlekłe stany zapalne nosa i zatok przynosowych. Klinika i leczenie. Powikłania. 5. Ostra duszność krtaniowa-przyczyny, objawy, postępowanie. Tracheotomia. Konikotomia. 6. Anatomia i fizjologia narządu równowagi. Zawroty głowy. Diagnostyka różnicowa. 7. Podstawy anatomii i fizjologii narządu słuchu. Zasady rozpoznawania, leczenia i profilaktyki upośledzenia słuchu. Zawodowe uposledzenia słuchu. Zasady protezowania i rehabilitacji. 8. Stany przedrakowe krtani. Rak krtani. Rak gardła, nosogardła. Guzy nerwu VIII. 9. Nowotwory w zakresie głowy i szyi – diagnostyka, leczenie. Nowotwory nosa, zatok przynosowych, nowotwory ślinianek. ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1. 2. 3. 4. Nauka samodzielnego badania laryngologicznego. Ćwiczenia w pracowni audiometrycznej. Ćwiczenia w pracowni otoneurologicznej. Badanie przedmiotowe i podmiotowe chorych. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Pediatria II 6-pep treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD: 0h 1 ustna prezentacja 1 ustna prezentacja 2 ustna prezentacja 2 ustna prezentacja 2 ustna prezentacja 2 ustna prezentacja Liczba godzin dydaktycz nych 14 7 7 7 Sposób realizacji ćwiczenia praktyczne ćwiczenia praktyczne ćwiczenia praktyczne ćwiczenia praktyczne SEMESTR: XI i XII SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 45h egzamin 8 polski Klinika Pediatrii, Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 40h Kierownik Kliniki: prof. E. Małecka –Tendera, Pozostali wykładowcy: P. Jarosz-Chobot, B. Kalina-Faska, A. JanuszekTrzciąkowska, G. Deja, A. Gawlik, M. Kalina, P. Matusik, A. Zachurzok-Buczyńska Studenci zgłaszający się na zajęcia w XI i XII semestrze posiadają zawansowaną wiedzę z zakresu pediatrii oraz medycyny ogólnej. Powinni wykazać się znajomością propedeutyki pediatrii, umiejętnością badania fizykalnego i zbierania wywiadu ukierunkowanego na typowe nieprawidłowości spotykane w okresie rozwojowym. Powinni także umieć zaproponować przeprowadzenie badań diagnostycznych, zinterpretować ich wyniki, zaproponować typowe leczenie. Zajęcia prowadzone są w systemie: seminarium ( część w formie warsztatowej) oraz praktyczne ćwiczenia z pacjentami aktualnie leżącymi na oddziale. Uzupełnieniem zająć jest omówienie typowych oraz szczególnie ciekawych przypadków klinicznych na podstawie archiwalnej dokumentacji medycznej. Celem przedmiotu jest opanowanie wiedzy oraz umiejętności praktycznych w zakresie diagnostyki i leczenia chorób wieku rozwojowego ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki Kliniki - chorób układu dokrewnego. Studenci maja za zadanie zinterpretowanie wyników badania klinicznego, zaproponowanie badań laboratoryjnych oraz przeprowadzenie diagnostyki różnicowej i zaproponowanie leczenia. Uczestniczą w wizytach kontrolnych pacjentów prowadzonych w Poradniach Klinicznych celem nabycia umiejętności przewlekłego prowadzenia pacjenta za schorzeniem endokrynologicznym. Treści merytoryczne Szczegółowy program zajęć obejmuje symptomatologię i tematykę układu przedmiotu dokrewnego wieku rozwojowego wraz z przeprowadzaniem i interpretacją testów stymulacyjnych. Wykonują także oznaczenia i interpretują stężenia glukozy we krwi dzieci z cukrzycą i proponują schemat terapii insuliną. Ponadto realizowane są w formie warsztatowej seminaria i zajęcia praktyczne na temat najczęściej spotykanych problemów ogólno – pediatrycznych. Metody oceny Egzamin praktyczny + testowy w sem XI oraz zaliczenie przedmiotu w sem. XII Literatura 1. Pediatria t. 1 i 2, pod red. K. Kubickiej ,W. Kawalec obowiązkowa 2. Badania podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii, pod. red. A. Obuchowicz 3. Pediatria –T. Lissauer, G. Clayden Literatura 1. Zaburzenia hormonalne u dzieci i młodzieży-pod. red. T. Romera uzupełniająca 2. Propedeutyka pediatrii –pod red. Krawczyńskiego 3. Pediatria-pod red. A. Dobrzańskiej i J. Ryżko SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych 1. Niskorosłość 2 Prelekcja lub warsztaty 2. Cukrzyca 2 jak wyżej„ 3. Zaburzenia dojrzewania płciowego 1 jak wyżej„ 4. Choroby tarczycy 1 jak wyżej„ 5. Choroby nadnerczy 1 jak wyżej„ 6. Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej 1 jak wyżej„ 7. Diagnostyka kaszlu 1 jak wyżej„ 8. Otyłość 1 jak wyżej„ 9. Zasady farmakoterapii 1 jak wyżej„ 10 Suplementacja Wit. D3 1 jak wyżej„ 11 Zasady prowadzenia płynoterapii 1 jak wyżej„ 12 Diagnostyka i postępowanie w stanach gorączkowych 1 jak wyżej„ 13 Choroby wysypkowe 1 jak wyżej„ ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1. Diagnostyka bieżących przypadków endokrynologicznych. 25 Cwiczenia przy łóżku -zbieranie wywiadu i badanie fizykalne pacjenta -ocena rozwoju psychosomatycznego dziecka- waga, wzrost i siatki centylowe -ocena dojrzewania płciowego w skali Tannera -diagnostyka różnicowa bieżących przypadków 2. Praca z pacjentami w Poradniach specjalistycznych 10 Ćwiczenia z pacjentem (endokrynologicznej , diabetologicznej, metabolicznej). w Poradni -ocena tempa wzrastania dzieci niskorosłych Cele przedmiotu 3. -ocena dojrzewania płciowego dzieci leczonych z powodu przedwczesnego dojrzewania -analiza przebiegu leczenia pacjentów przewlekle prowadzonych z powodu schorzeń endokrynologicznych: wyniki badań laboratoryjnych , hormonalnych, rtg - praca z pacjentem diabetologicznym-ocena wyników glikemii, insuilinoterapii, analiza odczytu glukometrów i pomp insulinowych. -omówienia zasad żywienia pacjentów z otyłością, zaburzeniami lipidowymi, cukrzycą Zajęcia warsztatowe: -zasady dawkowania leków w pediatrii: obliczanie dawek , wypisywanie recept - zasady prowadzenia płynoterapii u dzieci: określanie zapotrzebowania dobowego, uzupełniania elektrolitów. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Pediatria II 6-pep treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD: 0h 5 Ćwiczenia przy łóżku pacjenta oraz w Sali SEMESTR: XI i XII SEMINARIA: 15h ĆWICZENIA: 45h egzamin 8 polski Klinika Intensywnej Terapii I Noworodka ĆWICZENIA : 5h Dr hab n. med. Iwona Maruniak-Chudek, Dr n. med. Ewa Musialik-Świetlińska, Dr n. med. Jolanta Wróblewska Zaliczenie kursu pediatrii roku V Ćwiczenia przy łóżku chorego, ćwiczenia z prezentacją czynności manualnych z użyciem fantomów, prezentacje zdjęć radiologicznych i fotograficznych, obrazowanie ultrasonograficzne przy łóżku pacjenta, demonstracja wybranych jednostek chorobowych przy łóżku pacjenta Zapoznanie studentów ze specyfiką okresu noworodkowego, podstawowymi zaburzeniami i chorobami okresu noworodkowego Przekazanie wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych w zakresie koniecznym do podstawowego zabezpieczenia zdrowego i chorego noworodka Przygotowanie teoretyczne i praktyczne do podejmowania działań medycznych w sytuacjach zagrożenia życia u noworodka Zdobycie wiedzy na temat diagnostyki i leczenia poszczególnych jednostek chorobowych w neonatologii ze szczególnym uwzględnieniem wcześniactwa i wrodzonych wad rozwojowych Omówienie najnowszych osiągnięć i standardów obowiązujących w neonatologii Zapoznanie z tematyką zakażeń. Umiejętności dokonania oceny klinicznej pacjenta z uwzględnieniem wywiadu, badania fizykalnego i wyników badań dodatkowych, propozycje terapeutyczne. Zwrócenie uwagi na rolę kontroli poszpitalnej – „followup” w ramach Poradni Patologii Noworodka i Poradni Lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej Ocena noworodka po porodzie i w okresie adaptacyjnym, w tym ocena dojrzałości, stanu klinicznego, badanie fizykalne, ocena i znaczenie wywiadu lekarskiego, analiza stanu zdrowia dziecka w okresie okołoporodowym na podstawie dostępnej Metody oceny dokumentacji, zaburzenia okresu adaptacyjnego Badanie przedmiotowe pacjenta z uwzględnieniem czasu trwania ciąży (noworodek donoszony, urodzony przedwcześnie, cechy hypotrofii wewnątrzmacicznej) Resuscytacja noworodka, podstawowe procedury ratujące życie Choroby układu oddechowego u noworodków (zespół zaburzeń oddychania, wrodzone zapalenie płuc, przetrwałe nadciśnienie płucne, odma opłucnowa) Zakażenia okresu noworodkowego (zakażenie wrodzone, sepsa, zakażenia z grupy TORCH) Żółtaczki okresu noworodkowego (choroba hemolityczna noworodka, żółtaczka pokarmu kobiecego Choroby metaboliczne (znaczenie wczesnej diagnostyki chorób metabolicznych, objawy najczęściej stwierdzanych zaburzeń metabolicznych, omówienie leczenia i rokowania w wybranych przypadkach) Choroby genetyczne (częstość występowania chorób genetycznych, zasady diagnostyki, demonstracja wybranych pacjentów z chorobami genetycznymi wraz z badaniem przedmiotowym, badania przesiewowe i ich znaczenie, rola poradnictwa genetycznego) Chirurgia noworodka (odrębność chirurgii okresu noworodkowego, transport noworodka, najczęściej występujące schorzenia chirurgiczne wymagające leczenia w okresie noworodkowym) Problemy związane z wcześniactwem Najczęstsze schorzenia noworodka i opieka nad noworodkiem po wypisaniu z oddziału Zarażenia u noworodków Ocena umiejętności praktycznych badania noworodka Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca Kubicka K.: Pediatria PZWL; Koechler B, Marszał E, Świetliński J.: Wybrane zagadnienia z pediatrii. Skrypt 2002 Szczapa J.: Neonatologia. PZWL 2000; Gadzinowski J, Vidyasagar D.: Neonatologia. Wyd. Poznań, Dobrzańska A, Ryżko J.: Pediatria. Podręcznik do LEP i specjalizacji SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych 1 Zakażenia wrodzone i późne u noworodka ( czynniki 5 Prelekcja z prezentacją ryzyka, diagnostyka, leczenie). Sepsa, ciężka sepsa i materiału zdjęciowego wstrząs septyczny. Noworodek jako szczególny pacjent pediatryczny. Ćwiczenie : „Jak zajmuję się moim pacjentem” ( badanie, ocena karty obserwacji, kontakt z personelem pielęgniarskim, diagnostyka, kontrola, zlecenia pielęgnacyjne i terapeutyczne, „follow-up” Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Propedeutyka stomatologii 6-pr treści kierunkowe ROK: VI SEMESTR: XI WYKŁAD: 0h SEMINARIA: 0h zaliczenie 1 ĆWICZENIA: 15h Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu polski Katedra i Klinika Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej Wydział Lekarskiego z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu Dr n. med. Daria Wziątek-Kuczmik Obecność na wszystkich zajęciach praktycznych i teoretycznych Prelekcje, zajęcia praktyczne z pacjentami, ćwiczenia na fantomach, prezentacje multimedialne Praktyczna nauka rozpoznawania chorób stomatologicznych oraz objawów wtórnych uwydatniających się w chorobach układowych; Kształtowanie umiejętności skierowania chorego do odpowiedniego specjalisty. Choroby zębów, przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej. Zmiany w błonie śluzowej jamy ustnej związane z chorobami ogólnoustrojowymi. Manifestacja ogólnoustrojowa chorób zębów i przyzębia. Zaliczenie na podstawie obecności „Chirurgia szczękowo-twarzowa” pod redakcją L. Krysta, PZWL Warszawa 2007 Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura Brak wskazań uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU ĆWICZENIA Lp Temat ćwiczeń 1 2 3 4 5 6 7 8 Zębopochodne ogniska zakażenia a choroby ogólnoustrojowe Torbiele tkanek miękkich i kości czaszki twarzowej Diagnostyka i leczenie urazów twarzy Nowotwory twarzy i jamy ustnej i stany przedrakowe Schorzenia ślinianek Schorzenia nerwów czaszkowych Schorzenia stawu skroniowo-żuchwowego Doraźne leczenie chorych z chorobami części twarzowej czaszki Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Psychiatria II 6-pa treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD: 20h Liczba godzin dydaktycznych 2 Ćwiczenia praktyczne 2 2 2 2 2 2 1 jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej jak wyżej Sposób realizacji SEMESTR: XI i XII SEMINARIA: 20h ĆWICZENIA: 45h egzamin 5 polski Katedra i Klinika Psychiatrii i Psychoterapii Prof. dr hab. n. med. Irena Krupka – Matuszczyk – Kierownik Kliniki i Kierownik ćwiczeń Psychiatria I Prezentacje multimedialne. Prezentacje i badanie pacjenta. Przekaz ustny. Plakaty i postery. Student powinien posiadać wiedzę na temat zaburzeń afektywnych, schizofrenii, uzależnień, chorób wieku podeszłego, mieć rozeznanie w tematyce psychiatrii dzieci i młodzieży, psychiatrii konsultacyjnej oraz rodzajów terapii w psychiatrii. Treści merytoryczne przedmiotu Powtórzenie działów psychopatologii ogólnej i syndromologii; Schizofrenia; Zaburzenia afektywne; Psychiatria konsultacyjna; Choroby wieku podeszłego; Psychiatria dzieci i młodzieży; Uzależnienia; Psychiatria sądowa; Rodzaje terapii w psychiatrii. Metody oceny Zaliczenie zajęć na podstawie kolokwium z psychologii, psychiatrii rozwojowej, egzamin końcowy - test Literatura „ Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej” Podręcznik dla studentów obowiązkowa medycyny i lekarzy pod redakcja Prof. Ireny Krupki – Matuszczyk; „Psychiatria” Podręcznik dla studentów medycyny pod redakcją prof. Marka Jaremy, prof. Jolanty Rabe – Jabłońskiej. Literatura „Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa” pod redakcją Prof. Ireny Krupki – uzupełniająca Matuszczyk, dr n. med. Macieja Matuszczyka; „Procesy poznawcze człowieka – norma a schizofrenia” dr Adam Klasik, Prof. Irena Krupka – Matuszczyk, dr n. med. Krzysztof Krysta SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin Lp Temat wykładu dydaktycznych 1. Bóle głowy nie tylko w psychiatrii. 2 2. Wieloczynnikowość w samobójstwach i samouszkodzeniach. 2 3. Negocjacje z osobą chcącą odebrać sobie życie. 2 4. Mobing – skutki psychosomatyczne. 2 5. Psychiatria konsultacyjna. 2 6. Okres dorastania – adolescencja, między normą a patologią. 2 7. Zaburzenia odżywiania się –nowe rozpoznania, rozumienie 2 psychoterapeutyczne. 8. Zaburzenia zachowania – kryteria rozpoznania i terapia. 2 9. Depresja w okresie rozwojowym. 2 10. Różne oblicza autyzmu. 2 SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycznych Prezentacja i omówienie stanów 1. Stany nagłe w psychiatrii. 1 2. 3. 4. 5. 6. Zaburzenia psychologiczne spowodowane używaniem alkoholu. Uzależnienia od środków psychoaktywnych. Problem AIDS. Ustawa o wychowaniu w Trzeźwości i Przeciwdziałaniu Alkoholizmowi. Ustawa o Zapobieganiu Narkomanii. Zasady postępowania z osobą uzależnioną. Lecznictwo Odwykowe. Ruch Samopomocy. Organizacja Lecznictwa Psychiatrycznego. Ustawa o Pomocy Społecznej. Formy Opieki Społecznej. Zaburzenia afektywne. Zespół presuicydalny. Agresja i lęk w przebiegu choroby afektywnej. Schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii ( schizotypowe) i urojeniowe. Konsultacje z Kierownikiem Kliniki 1 Osobowość i jej zaburzenia – przyczyny, diagnoza, terapia 1 nagłych: samobójstwo samouszkodzenie, pobudzenie Prezentacja i omówienie uzależnienia od alkoholu i narkotyków, AIDS 1 Prezentacja i omówienie Możliwości leczenia (zastosowanie przymusu bezpośre-dniego), postępowa-nie przed komisją ds. Wychowania w Trzeźwości. Możliwości umieszczenia pacjentów w DPS 1 Prezentacja z omówieniem diagnostyki w określonych kategoriach diagnosty-cznych 4 Omówienie trudnych spraw dla studentów Omówienie tematyki zaburzeń i formy terapii 7. 8. 9. Postacie lęku i jego występowanie w zaburzeniach psychicznych i somatycznych. Upośledzenie umysłowe i otępienie. Kompleksowe leczenie w psychiatrii. 1 Psychoterapia. Czynniki leczące w psychiatrii. 1 1 Omówienie z samooceną przez studentów Prezentacja z omówieniem diagnostyki i możliwości postępowania rehabilitacyjnego. Prezentacja z omówieniem terapii psychologicznej. Przykłady orzeczeń sądowopsychiatrycznych. Standardy leczenia schizofrenii. Omówienie tematyki ADHD – diagnozowani terapia, przykłady współdziała-nia z rodziną 10. Orzecznictwo psychiatryczne. Standardy leczenia psychoz schizofrenicznych. 1 11. Odrębności w badaniu małego pacjenta. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD) 1 12. Farmakoterapia i psychologia zaburzeń wieku rozwojowego. 13. Cykl życiowy rodziny. Zagadnienie terapii rodzin. 1 Prezentacja i omówienie 1 14. Problemu wieku starszego – psychologiczne, 1 Prezentacja i omówienie ze wskazaniem na role współpracy rodziny z teamem leczącym. Prezentacja i omówienie. Wskazanie na konieczności współpracy ze MOPS-em i organizacjami pozarządo-wymi 15. Podejście holistyczne w psychiatrii – zdrowie duszy i ciała. 16. Jadłowstręt psychiczny i bulimia. 1 Prezentacja i omówienie 1 17. Pojęcie normy w seksuologii. 1 Prezentacja multimedia-lna przypadków z omówieniem Dyskusja nad pojęciem normy w seksuologii. somatyczne, społeczne. Organiczne zaburzenia psychiczne włącznie z zespołami objawowymi – klasyfikacja. Otępienie czołowo – skroniowe. Choroba Alzheuimera. Formy terapii i rehabilitacji osób z chorobą Alzheimera. Zaburzenia emocji i zachowania spowodowane uszkodzeniem, chorobą lub dysfunkcją mózgu. ĆWICZENIA Liczba godzin Sposób realizacji dydaktycznych Przypomnie1 Lp Temat ćwiczeń 1. Psychopatologia ogólna i syndromologia. 2. Stany nagłe w psychiatrii 1 3. Zaburzenia psychiczne w praktyce lekarza rodzinnego. Ustawa o Ochronie Zdrowia Psychicznego. Zaburzenia psychiczne w chorobach somatycznych. 2 4. Demonstracja pacjentów. 2 5. Udział w wizycie lekarskiej 4 6. Standardy leczenia zaburzeń afektywnych. 1 7. Objawy uboczne i powikłania w trakcie leczenia tymoleptykami. 1 nie rodzajów zaburzeń psychopatologii i syndromologii Omówienie ze zwróceniem uwagi zastosowania przymusu i hospitalizacji wbrew woli. Omówienie wg art. Ustawy Samodzielne badanie pacjentów przez studentów, tygodniowa opieka z prowadzeniem historii choroby) Uczestnictwo studentów w wizycie lekarskiej Omówienie i prezentacja obowiązujących standardów w 2010/2011 Omówienie i prezentacja formy leczenia i zapobiegania 8. Zaburzenia afektywne. 2 9. Zaburzenia osobowości. 10. Standardy leczenia zaburzeń nerwicowych i lękowych. 2 1 11. Prezentacja przypadku przez psychologa. 12. Kompleksowe leczenie w psychiatrii. 1 1 13. Rehabilitacja osób ze schizofrenią. 2 14. Schizofrenia i zaburzenia typu schizofrenii. 1 15. Zaliczenie z psychologii. 2 16. Najczęstsze problemy dziecka w wieku przedszkolnym 17. Udział studentów w społeczności leczniczej 2 18. Omówienie społeczności leczniczych 2 19. Badanie psychiatryczne dziecka 2 20. 21. 22. 23. Psychologia wieku rozwojowego. Odrębności okresu dojrzewania. Zaburzenia zachowania. Zespół dziecka maltretowanego z uwzględnieniem zespołu Munchausena per procura. 24. Terapia grupowa 25. Badanie pacjentów z zaburzeniami na podłożu organicznego uszkodzenia mózgu 26. Test zaliczeniowy z psychiatrii rozwojowej. 2 2 2 Demonstracja pacjentów w oddziałach. Prezentacja pacjentów. Omówienie i prezentacja obowiązują-cych standardów w 2010/2011 Badanie pacjenta. Samodzielne propozycja studenta terapii leczenia pacjenta Omówienie i prezentacja przypadków Demonstracja pacjentów. Zaliczenie pisemne (test). Omówienie wyników Prezentacja pacjentów z omówieniem Udział czynny studentów w społeczności leczniczej. Omówienie przebiegu społeczności leczniczej. Badanie pacjentów z omówieniem Omówienie, prezentacja pacjentów jak wyżej jak wyżej 1 jak wyżej 2 1 Udział czynny studentów w terapii Badanie pacjentów z omówieniem 2 27. Zaliczenie pisemne z psychopatologii. 2 Test pisemny. Omówienie wyników testów jak wyżej Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Rehabilitacja 6-reha treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD: 5h 1 SEMESTR: XI, XII SEMINARIA: 0h ĆWICZENIA: 15h zaliczenie 2 polski Katedra Rehabilitacji, Klinika Rehabilitacji Wydział Opieki Zdrowotnej dr hab. n. med. Jacek Durmała; adiunkt z tyt. hab. dr n. med. Irena Dyner-Jama; adiunkt dr n. med. Krzysztof Czernicki; adiunkt dr n. med. Małgorzata Szota; asystent dr n. med. Anna Jędrzejewska; st. wykładowca dr n. o kult. fiz. Bartosz Wnuk; wykładowca mgr Joanna Frąckiewicz; wykładowca mgr Maciej Kolebacz; wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca Wiadomości objęte programem nauczania dla studentów medycyny z zakresu anatomii prawidłowej, fizjologii, diagnostyki obrazowej, ortopedii, neurologii, chorób wewnętrznych i farmakologii; w szczególności budowa i funkcja układu kostno-stawowego, nerwowego, krążenia, oddechowego. Podstawowa symptomatologia chorób układu ruchu, układu nerwowego, układu krążenia i układu oddechowego. wykłady (podająca) – prezentacje multimedialne seminaria (podająca i praktyczna) ćwiczenia (praktyczna) – prezentacje multimedialne oraz praktyczne zastosowanie treści programowych Program nauczania obejmuje zapoznanie się z problematyką rehabilitacji medycznej, poznanie jej definicji, celów, metod i środków oraz historii rozwoju. Celem zajęć praktycznych jest poznanie elementów badania klinicznego dla potrzeb rehabilitacji, zapoznanie się z podstawowymi zasadami programowania kompleksowego leczenia usprawniającego. Zapoznanie studenta z problematyką kompleksowej rehabilitacji chorych z dysfunkcjami narządu ruchu, leczenia usprawniającego chorych po ostrym urazie kręgosłupa z powikłaniami neurologicznymi, leczenia usprawniającego chorych po urazach narządu ruchu, kompleksowego leczenia usprawniającego zmian zwyrodnieniowych narządu ruchu oraz określenie jego miejsca w postępowaniu interdyscyplinarnym (również zabiegowym), leczenia zachowawczego osób ze schorzeniami kręgosłupa, rehabilitacji w schorzeniach dróg oddechowych i układu krążenia. 1. Definicja rehabilitacji. Polska szkoła rehabilitacji. Pojęcie kalectwa, inwalidztwa i niepełnosprawności oraz ich epidemiologia. Rehabilitacja jako proces kompleksowy. 2. Metody działania leczniczego w rehabilitacji. Rehabilitacja a fizjoterapia. Kinezyterapia. Fizykoterapia. Masaż leczniczy. Balneoterapia. Klimatoterapia. Rola farmakoterapii w rehabilitacji. 3. Rehabilitacja w schorzeniach układów: krążenia, oddechowego, nerwowego i ruchu. Rehabilitacja w geriatrii. 4. Sprzęt rehabilitacyjny oraz pomoc ortopedyczna i techniczna w usprawnianiu funkcjonowania osób niepełnosprawnych. Ortozy. Amputacje i protezowanie. 5. Badanie podmiotowe i przedmiotowe w rehabilitacji. Ocena funkcjonalna pacjenta. 6. Elementy orzecznictwa lekarskiego. Wykłady - na podstawie obecności. Zajęcia praktyczne – obecność, aktywność i poziomu wiedzy z zakresu prowadzonego tematu zajęć oraz bieżąca kontrola opanowania umiejętności praktycznych. Końcowe zaliczenie na podstawie zaliczeń cząstkowych zajęć oraz w formie ustnej. 1. Marciniak W., Szulc A. (red.): Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. PZWL, Warszawa 2003. 2. Kiwerski J.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2005. 3. Kwolek A. (red.): Rehabilitacja medyczna. Wyd. Med. Urban i Partner, Wrocław 2003. 4. Dobosiewicz K.: Boczne idiopatyczne skrzywienia kręgosłupa. ŚAM, Katowice 1997. 1. Garrison S.J.: Podstawy rehabilitacji i medycyny fizykalnej. PZWL, Warszawa 1997. 2. Grochmal S.: Neurofizjologiczne podstawy usprawniania ruchowego. PZWL, Warszawa 1992. 3. Kowalski I.M., Lewandowski R. (red.): Rehabilitacja dzieci i młodzieży – wybrane zagadnienia. W Sz R DZ A, Olsztyn 2001. 4. Kowalski I.M., Lewandowski R. (red.): Rehabilitacja pediatryczna – wybrane zagadnienia. WSRDA, Olsztyn 2003. 5. Tecklin J.S.: Fizjoterapia pediatryczna. PZWL, Warszawa 1996. 6. Kowalski I.M., Hurło L.: Zaburzenia postawy ciała w wieku rozwojowym. UWM, Olsztyn 2001 (I wyd.), 2003 (II wyd.). SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Liczba godzin Lp Temat wykładu dydaktycznych Definicja i fizjologiczne podstawy rehabilitacji, kompleksowość rehabilitacji, 1 3 środki oddziaływania w rehabilitacji, uwarunkowania skuteczności i przeszkody w rehabilitacji, postępowanie rehabilitacyjne a profilaktyka niepełnosprawności, specyfika rehabilitacji w schorzeniach układu ruchu, krążeniowo- oddechowego, nerwowego i osób w wieku rozwojowym i podeszłym. 2 Wybrane metody stosowane w rehabilitacji. Wskazania i przeciwwskazania do rehabilitacji. SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych dydaktycznych 1 Ocena funkcjonalna pacjenta. Wskazania i 2 przeciwwskazania do rehabilitacji. 2 Podstawy kinezyterapii z uwzględnieniem rodzajów 2 ćwiczeń leczniczych. 3 Zastosowanie czynników fizykalnych w usprawnianiu 2 leczniczym, rodzaje energii, jej dawkowanie i zmiany wywołane jej działaniem. 4 Badania radiologiczne i obrazowe w rehabilitacji. 2 5 Specyfika rehabilitacji w schorzeniach układu ruchu, 2 krążeniowo- oddechowego, nerwowego i osób w wieku rozwojowym i podeszłym. ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń dydaktycznych 1 Ocena sprawności układu ruchu w warunkach statycznych 2 i dynamicznych. Programowanie optymalnego postępowania fizjoterapeutycznego w korelacji z wynikami badania przedmiotowego. 2 Rehabilitacja w chorobach układu ruchu. Zabiegi 5 ortopedyczne pomocnicze w ortopedii, traumatologii i reumatologii (wyciągi, opatrunki gipsowe). Profilaktyka i fizjoterapia następstw unieruchomienia. Fizjoterapia osób operowanych z powodu następstw chorób układu ruchu. Wady postawy i skoliozy. Leczenie bólów grzbietu. Rehabilitacja w osteoporozie. 3 Problemy kliniczne i podstawy rehabilitacji pacjentów z 3 chorobami ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Metody neurorehabilitacji oparte na plastyczności mózgu. Zasady postępowania fizjoterapeutycznego u osób ze wzmożonym lub obniżonym napięciem mięśni. Spastyczność i sztywność – metody leczenia. 2 Sposób realizacji podający i praktyczny podający i praktyczny podający i praktyczny podający i praktyczny podający i praktyczny Sposób realizacji praktyczny praktyczny praktyczny 4 5 Podstawy kliniczne i zasady fizjoterapii w chorobach naczyń obwodowych oraz w wybranych chorobach metabolicznych. Zasady prewencji pierwotnej i wtórnej chorób układu krążenia. Metody rehabilitacji w chorobach układu krążenia i oddechowego. Terapia przeciwbólowa. Usprawnianie osób z chorobami przewlekle postępującymi. Dobór zaopatrzenia ortopedycznego. Problemy psychospołeczne osób niepełnosprawnych. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Metody oceny Literatura obowiązkowa Literatura uzupełniająca Transfuzjologia 6-tr treści kierunkowe ROK: VI WYKŁAD: 0h 3 praktyczny 2 praktyczny SEMESTR: XII SEMINARIA: 0h ĆWICZENIA: 8h zaliczenie 0,5 polski Katedra i Zakład Immunologii i Serologii Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem medycyny Laboratoryjnej Prof. dr hab.n.med.Zdzisława Kondera-Anasz, dr Dorota Król, dr Henryk Bursig, mgr Bożena Modlińska, mgr Marta Smycz, mgr Iwona Machaj Podstawy immunologii i immunodiagnostyki. Podstawy serologii grup krwi. Prezentacja multimedialna. Zajęcia praktyczne w Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa : Pracownia Poboru Krwi, Dział Preparatyki Krwi, Bank Tkanek. Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studentów ze współczesnymi poglądami na temat leczenia krwią i preparatami krwiopochodnymi. W czasie trwania zajęć studenci dowiadują się o sposobach pobierania krwi i metodach wytwarzania preparatów krwiopochodnych. Kształtowana jest również świadomość studentów o niebezpieczeństwie jakie niesie przetaczanie krwi. Ponadto, zapoznają się z zasadami profilaktyki i leczenia alloimmunizacji poprzetoczeniowej i ciążowej. Historia transfuzjologii. Układ grupowy AB0 i Rh. Inne układy grupowe krwinek czerwonych. Antygeny płytek krwi. Antygeny granulocytów. Obowiązki lekarza transfuzjologa. Kryteria kwalifikacji krwiodawców. Badania wykonywane u krwiodawców. Metody pobierania i konserwowania krwi. Preparaty krwiopochodne. Badania immunohematologiczne wykonywane przed przetoczeniem krwi i preparatów krwiopochodnych. Wskazania do przetoczenia krwi. Ogólne zasady przetaczania krwi i preparatów krwiopochodnych. Autotransfuzja. Powikłania poprzetoczeniowe. Konflikt serologiczny matczyno-płodowy. Choroba hemolityczna płodu i noworodka. Kolokwium pisemne 1. Gołąb J, Jakóbisiak M, Lasek W, Stokłosa T: Immunologia Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007. 2. Fabijańska-Mitek J (red.): Immunologia krwinki czerwonej. Grupy krwi. OINPHARMA, Warszawa 2007. 1. Fabijańska-Mitek J, Nowak J. Immunogenetyczne podstawy doboru dawców oraz przeszczepiania komórek krwiotwórczych i narządów. OINPHARMA, Warszawa 2007. 2. Łętowska M (red): Medyczne zasady pobierania krwi, oddzielania jej składników i wydawania, obowiązujące w jednostkach organizacji publicznej służby krwi. Instytut Hematologii i Transfuzjologii, Warszawa 2006. 3. Mariańska B, Fabijańska-Mitek J, Windyga J: Badania laboratoryjne w hematologii, PZWL, Warszawa 2003. 4. Mintz P.D. Leczenie krwią. Zasady postępowania klinicznego. Sekcja Transfuzjologiczna Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów, Warszawa 2001. SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU ĆWICZENIA Liczba godzin Lp Temat ćwiczeń Sposób realizacji dydaktycznych Wprowadzenie do transfuzjologii. Podstawy Prelekcja z czynnym udziałem immunologii. Historia transfuzjologii. Podstawy studentów 1 serologii: układ grupowy AB0, układ grupowy Rh, 2 inne układy grupowe krwinek czerwonych, antygeny płytek krwi, antygeny granulocytów. Kryteria kwalifikacji dawców krwi. Badania Prelekcja z czynnym udziałem 2 wykonywane u krwiodawców. 1 studentów Metody pobierania i konserwowania krwi. 3 0,5 Preparaty krwiopochodne : preparaty komórkowe i osoczowe. 4 5 6 7 8 0,5 Badania immunohematologiczne wykonywane przed przetoczeniem krwi i preparatów krwiopochodnych. Powikłania poprzetoczeniowe: immunologiczne i nieimmunologiczne. Konflikt serologiczny matczyno-płodowy. Badania immunohematologiczne wykonywane u kobiet w ciąży. Choroba hemolityczna płodu i noworodka: diagnostyka serologiczna i metody leczenia, profilaktyka konfliktu serologicznego w układzie Rh. Pobieranie, przygotowywanie, przechowywanie i dystrybucja biostatycznych przeszczepów auto i allogenicznych oraz przeszczepów biowitalnych. Hodowla komórek w celu przygotowywania autologicznych przeszczepów. Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów 0,5 0,5 Pracownia Poboru Krwi: uczestnictw w procesie pobierania krwi i jej składników różnymi technikami Dział Preparatyki Krwi: zapoznanie się procesami przygotowania i przechowywania preparatów krwiopochodnych Pracownia Kontroli Serologicznej Pracownia Badań konsultacyjnych Prelekcja z czynnym udziałem studentów 2 1 Warsztaty testowe II 6-wt inne wymagania standardów kształcenia ROK: VI SEMESTR: XI lub XII Zapoznanie się z procesami przygotowania biostatycznych przeszczepów allo i ksenogenicznych Formy prowadzenia WYKŁAD: 5h SEMINARIA: 0h ĆWICZENIA: 0h przedmiotu Forma zaliczenia zaliczenie Liczba punktów ECTS 0 Język wykładowy polski Jednostka prowadząca Katedra i Zakład Biofizyki Lekarskiej zajęcia Wykładowca dr Krzysztof Pawlicki Wymagania wstępne brak Metody dydaktyczne wykład w formie opisowej oraz multimedialnej Cele przedmiotu Przygotowanie do Lekarskiego Egzaminu Państwowego (LEP) Treści merytoryczne Zapoznanie się z rodzajami testów , metodyczne wskazówki dotyczące sposobu ich przedmiotu rozwiązywania, rozwiązywanie przykładowych testów Metody oceny obecność Literatura obowiązkowa Literatura Sylabus medyczny dla absolwentów wydziałów lekarskich akademii medycznych uzupełniająca SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAMU WYKŁADY Lp Temat wykładu Liczba godzin dydaktycznych 1 Analiza wymagań do Egzaminu Lekarskiego. Korelacja pomiędzy zagadnieniami określonymi przez LEP a wymaganiami stawianymi 3 przez Uczelnie 2 Omównie przykładów testów. 2 Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Typ przedmiotu Rok, semestr studiów Formy prowadzenia przedmiotu Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS Język wykładowy Jednostka prowadząca zajęcia Wykładowca Wymagania wstępne Metody dydaktyczne Cele przedmiotu Treści merytoryczne przedmiotu Zdrowie publiczne 6-zp treści podstawowe ROK: VI WYKŁAD: 0h SEMESTR: XII SEMINARIA: 30h ĆWICZENIA: 0h zaliczenie 1,5 polski Katedra i Zakład Epidemiologii prof. dr hab. med. Jan E. Zejda, dr n med. Bogumiła Braczkowska, mgr Anna Kukielczak, mgr Irena Smółka brak seminaria Przekazanie wiedzy na temat następujących zagadnień: funkcje zdrowia publicznego, koncepcja potrzeb zdrowotnych i ich pomiar, czynniki ryzyka chorób społecznych, podstawy promocji zdrowia, programy profilaktyczne, jakość i ekonomika w ochronie zdrowia, organizacja służby zdrowia i kontraktowanie świadczeń medycznych, prawo medyczne i orzecznictwo lekarskie. Metody oceny i monitorowania stanu zdrowia populacji. Systemy informatyczne i bazy danych w ochronie zdrowia. Podstawy polityki zdrowotnej. Programy zdrowotne Światowej Organizacji Zdrowia, Unii Europejskiej i Narodowego Programu Zdrowia. Promocja zdrowia i profilaktyka. Systemy organizacyjne ochrony zdrowia. Rozpoznanie i ocena potrzeb zdrowotnych społeczeństwa. Sytuacje kryzysowe w ochronie zdrowia. Metody oceny zaliczenie na podstawie obecności Literatura obowiązkowa Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015 Leowski J.” Polityka Zdrowotna a Zdrowie Publiczne”, wyd. CeDeWu Sp. z o.o., Warszawa 2004 Literatura uzupełniająca Czupryna A. (red.) „Zdrowie publiczne. Tom 1 i 2, wyd. Vesalius, Kraków 2000 Kulik T., Latalski M. (red) „Zdrowie Publiczne”, wyd. Czelej, Lublin 2002 SZCZEGÓŁOWY OPIS REALIZACJI PROGRAM0U SEMINARIA Liczba godzin Lp Temat zajęć seminaryjnych Sposób realizacji dydaktycz nych 1 2 3 4 5 Naukowe podstawy zdrowia publicznego – rozwój koncepcji zdrowia publicznego, społeczny wymiar zdrowia, systemy ochrony zdrowia, demonstracja zasad i wyników rankingu systemów ochrony zdrowia w Europie, omówienie podstawowych funkcji nowoczesnego zdrowia publicznego, rola dowodów naukowych w zdrowiu publicznym, omówienie naukowych podstaw populacyjnych programów profilaktycznych, prezentacja polskiego dorobku naukowego w zdrowiu publicznym Wybrane problemy zdrowia publicznego - choroby nowotworowe jako problem zdrowia publicznego. System monitorowania nowotworów w Polsce. Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych w Polsce; cel, zakres, działań, monitorowanie efektów NPZCHN. Bazy danych nt. występowania nowotworów w Polsce i na świecie. Analiza sytuacji w zakresie nowotworów w Polsce: - trendy w zakresie zachorowalności i umieralności na nowotwory w populacji kobiet i mężczyzn, - działania prewencyjne (edukacja, badania profilaktyczne) Polityka społeczna i ubezpieczenia zdrowotne –zadania polityki zdrowotnej państwa, rola zdrowia w polskich dokumentach legislacyjnych, ustawodawstwo związane z ubezpieczeniami społecznymi i zdrowotnymi, koncepcja świadczeń zdrowotnych Profilaktyka i promocja zdrowia. Zdrowie Publiczne w pytaniach LEP – definicja profilaktyki i jej poziomy, przykłady profilaktyki, omówienie wskazań i sposobu realizacji, a także oceny skuteczności populacyjnych adań przesiewowych, rozwój koncepcji promocji zdrowia i jej miejsce w polityce zdrowotnej państwa, narzędzia i programy promocji zdrowia, omówienie treści pytań z zakresu zdrowia publicznego w zestawach lekarskiego egzaminu podyplomowego Monitoring stanu zdrowia i ocena potrzeb zdrowotnych populacji. Programy zdrowotne – cele i zadania monitoringu stanu zdrowia populacji, różnice pomiędzy monitoringiem i badaniem epidemiologicznym, podstawowe wskaźniki stanu zdrowia populacji (definicje, formuły obliczeniowe, zastosowanie), koncepcja wyrażonych i niewyrażonych potrzeb zdrowotnych, indywidualne i zbiorowe potrzeby zdrowotne, omówienie programów zdrowotnych realizowanych w kraju (dyskusja nad możliwościami wdrożenia, realizacji i finansowania, a także obszarami priorytetowymi) 6 Prezentacja multimedialna, dyskusja 6 Prezentacja multimedialna, dyskusja 6 Prezentacja multimedialna, dyskusja tematyczna, przegląd artykułów naukowych Prezentacja multimedialna, Quiz wiedzy dot. pytań LEP 6 6 Prezentacja multimedialna, dyskusja TEMATY ZAJĘĆ FAKULTATYWNYCH Depresja - uwarunkowania etiologiczne, diagnozowanie możliwości terapii Podstawy oceny stanu zdrowia jako wstęp do nauczania klinicznego Język angielski w medycynie dla średniozaawansowanych i zaawansowanych - academic writing and communication Język angielski w medycynie dla średniozaawansowanych i zaawansowanych - medical English in use Język łaciński w medycynie - poziom podstawowy Metody biologii molekularnej w diagnostyce schorzeń o podłożu genetycznym Niepełnosprawność intelektualna - wpływ etiologii zaburzenia na opiekę nad pacjentem i jego rodziną Genetyka kliniczna w innych dziedzinach medycznych Miażdżyca - problem społeczny i cywilizacyjny Postępy chirurgii w ostatnim pięćdziesięcioleciu Błąd medyczny w aspekcie odpowiedzialności karnej i zawodowej lekarza Uzależnienie od alkoholu i narkotyków jako problem toksykologiczno-sądowy Interakcje ksenobiotyków w opiniowaniu medyczno-sądowym Zastosowanie badań genetycznych w identyfikacji śladów biologicznych Zastosowanie badań genetycznych w ustalaniu spornego ojcostwa Transgeniczne modele zwierzęce w medycynie (nowy program) Otyłość a płodność kobiety i mężczyzny Psychologiczne aspekty patogenezy i leczenia otyłości Żywienie człowieka zdrowego i chorego - fakty i mity Rozmowa z pacjentem i rodziną pacjenta Metody pozyskiwania informacji naukowej w internecie Stany naglące w pediatrii, ze szczególnym uwzględnieniem endokrynologii i diabetologii Leczenie żywieniowe w pediatrii Odporność przeciwzakaźna, czynniki wpływające na zwiększone ryzyko wystąpienia zakażeń opurtunistycznych, zakażenia u pacjentów z niedoborami odporności Choroby obturacyjne - czy to astma czy POChP? Kaszel Żywienie dojelitowe i pozajelitowe u chorych na oddziale chirurgicznym Duszność jako problem laryngologiczny (konikotomia, tracheotomia) Niedosłuch - choroba społeczna XXI wieku Procedury wykonywane w anestezjologii i intensywnej terapii Pacjent w Oddziale Intensywnej Terapii Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Leczenie endowaskularne w chirurgii naczyniowej - zalety i ograniczenia Pierwsza pomoc w ostrych schorzeniach naczyniowych Nieswoiste choroby zapalenia jelit Postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne w schorzeniach piersi Zasady postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w przypadku ostrego bólu w klatce piersiowej. Najczęściej spotykane zagadnienia kliniczne Nowoczesna diagnostyka patomorfologiczna i czynniki prognostyczne guzów gruczołu piersiowego Diagnostyka morfologiczna i różnicowa polipów przewodu pokarmowego Podstawy diagnostyki kardiologicznej w praktyce lekarskiej - od standardowego EKG do metod bardziej zaawansowanych Ostry dyżur kardiologiczny - stany nagłe w kardiologii - diagnostyka, postępowanie Nowotwory złośliwe regionu głowy i szyi Nowoczesne technologie w laryngologii: implanty ślimakowe, wszczepy, protezy głosowe, neuronawigacja, lasery. Zagadnienia diagnostyki i terapii w wieku podeszłym Postępowania w urazach czaszkowo-mózgowych u chorych z urazem wielomiejscowym Zasady postępowania operacyjnego w urazach kręgosłupa powikłanych deficytami neurologicznymi Wykorzystanie nowoczesnych metod nueroobrazowania w diagnostyce i terapii schorzeń onkologicznych leczonych przez neurochirurgów Pacjent po urazie czaszkowo-mózgowym Fotobiologia Symptomatologia chorób skóry Objawy dermatologiczne w schorzeniach narządów wewnętrznych Determinacja płci i zaburzenia somatyczno-endokrynologiczne związane z chromosomem X Nowotwory niezłośliwe gruczołów piersiowych - diagnostyka Najczęstsze jednostki chorobowe w endokrynologii ginekologicznej Lekarz w sądzie: świadek. Pokrzywdzony, oskarżony, biegły Ocena czynnościowa dolnych dróg moczowych. Rola badań urodynamicznych w różnicowaniu rodzaju dysfunkcji Rak pęcherza moczowego. diagnostyka i leczenie Specyfika urazów układu moczowo-płciowego w aspekcie urazów wielonarządowych Leczenie nerkozastępcze: hemodializoterapia, dializa otrzewna, transplantacja nerki Nowoczesne sposoby leczenia złamań Współczesne leczenie artrozy Serologiczna, molekularna, morfologiczna i różnicowa diagnostyka zespołu złego wchłaniania u dzieci Współpraca chirurga i patomorfologa w diagnostyce i terapii chorób nowotworowych (metody pobierania materiału do badań śródoperacyjnych, określania marginesów, interpretacja wyników Niewydolność serca, diagnostyka i leczenie) Biostatystyka Duszność: problem kliniczno–diagnostyczny. Nagłe przypadki w pulmonologii i alergologii Nadciśnienie tętnicze–epidemiologia, diagnostyka, standardy postępowania, powikłania, leczenie Nieswoiste choroby zapalne jelit Otyłość - patogeneza, leczenie Zagadnienia diagnostyki i terapii w wieku podeszłym Profilaktyka, diagnostyka i leczenie choroby zakrzepowo-zatorowej Resuscytacja krążeniowo – oddechowa. Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji Zespół dziecka maltretowanego - problem interdyscyplinarny Postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne w schorzeniach piersi Zasady postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w przypadku ostrego bólu w klatce piersiowej. Najczęściej spotykane zagadnienia kliniczne Zaburzenia rytmu serca - patofizjologia, nowoczesna diagnostyka, stratyfikacja ryzyka, leczenie farmakologiczne i inwazyjne oraz prewencja nagłego zgonu sercowego Geriatria Znaczenie diet w profilaktyce i leczenie chorób przewlekłych Transgeniczne modele zwierzęce w medycynie Biochemiczne metody diagnostyczne w wybranych jednostkach chorobowych Diagnostyka i leczenie chorób cywilizacyjnych Biologia molekularna w diagnostyce i terapii chorób Metody pozyskiwania informacji naukowej w Internecie 12. 13. Błąd medyczny w aspekcie odpowiedzialności karnej i Nazwa modułu/przedmiotu zawodowej lekarza. Kod modułu/przedmiotu FZT - 50 Przynależność do grupy przedmiotów zajęcia fakultatywne Status modułu/przedmiotu przedmiot fakultatywny Poziom kształcenia jednolite studia magisterskie Forma studiów stacjonarne prak tycz ny Profil kształcenia Język prowadzenia zajęć polski Kierunek lekarski Rok od II do V roku Semestr od 3 do 10 Ilość realizowanych godzin W: 0 S: 4 Ćw: 14 dydaktycznych zaliczenie Forma zakończenia przedmiotu 14. Jednostka realizująca moduł/przedmiot 15. 16. Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 17. 18. 19. Nr 1. 20. Nr C1 C2 21. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) Katedra i Zakład Medycyny Sądowej i Toksykologii SądowoLekarskiej 40-752 Katowice ul. Medyków 18 tel. 32 20 88 437 dr n. med. Czesław Chowaniec dr n. med. Joanna Nowicka, [email protected] dr n. med. Czesław Chowaniec, dr. n. med. Christian Jabłoński, dr n. med. Mariusz Kobek, dr n. med. Krystian Rygol, dr n. med. Stanisława Kabiesz -Neniczka. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Opis wymagania Podstawowa wiedza prawno - medyczna dotycząca błędu medcznego. Cele kształcenia Opis celu zapoznanie z przedmiotem i zakresem prawa medcznego w aspekcie odpowiedzalności karnej oraz zawodowej lekarza zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi błędu medycznego Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu LK2-5_FZTStudent zna przesłanki odpowiedzialności karnej i zawodowej lekarza. 50_W01 C1 s1, c1 G.W12 LK2-5_FZT- Student zna przepisy prawne dot. wykroczeń związanych z pracą w 50_W02 C1,C2 s3,c4 G.W12 LK2-5_FZT- Student zna problematykę będu medycznego: diagnostycznego, 50_W03 terapeutycznego, technicznego, organizacyjnego, opiniodawczego. C1,C2 s4,c5 G.W18 Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: wiedza zawodach medycznych. LK2-5_FZTStudent zna zasady opiniowania sądowo - lekarskiego. 50_W04 C1,C2 c4,s4 G.W18 LK2-5_FZT- Student zna podstawy prawne funkcjonowania samorządu zawodowego 50_W05 w Polsce C1,C2 c3, s1 G.W6 C1,C2 s2,c2 G.U6 C1, C2 s4,c5 K.2, K.3 umiejętności LK2-5_FZT50_U01 Student potrafi rozpoznać zagrożenie błędem medycznym w warunkach ochrony zdrowia w Polsce. kompetencje LK2-5_FZT50_K01 Student unika działań prowadzących do błędu medycznego. 22. Treści programowe 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA Liczba godzin s1 s2 Prawo medyczne i jego zakres. Orzecznictwo medczno - sądowe w sprawach dot. błędu lekarskiego. 1 1 s3 Odpowiedzialność karna i zawodowa lekarza. 1 s4 Błąd medyczny i niepowodzenie lecznicze. 1 Σ 22.3. c1 c2 c3 c4 c5 Forma zajęć: ĆWICZENIA 4 Liczba godzin Kodeks etyki lekarskiej. Prawo medyczne a etyka. Profesjonalizm w medycynie. Odpowiedzialność karna lekarza, w tym zatrudnionego w szpitalu i gabinecie prywatnym. Samorząd lekarski - sądownictwo zawodowe. Zasady opiniowania medyczno - sądowego. Kazuistyka prawno-karnych konsekwencji nieprawidłowego postępowania lekarskiego. 2 2 2 2 6 Σ 23. 24. Nr EK Stosowane narzędzia dydaktyczne 1. prelekcje multimedialne 2. prezentacje 3. zajęcia praktyczne w laboratorium Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji LK2-5_FZT50_W01 LK2-5_FZT50_W02 LK2-5_FZT50_W03 Warunki zaliczenia ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2-5_FZT50_U01 ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2-5_FZT50_K01 ustne pytanie udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2-5_FZT50_W04 LK2-5_FZT50_W05 25. 14 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przecietna ilość godzin na zrealizowanie aktywności Godziny kontaktowe z nauczycielem udział w wykładach 0 akademickim udział w seminariach udział w ćwiczeniach Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ 26. 27. 27.1. 1. 27.2. 1. 2. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskaźniki charakteryzujące przedmiot 4 14 18 8 4 12 30 1 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęcaich wymagajacych bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 0,25 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęcaich o charakterze praktycznym 0,25 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 0,5 Literatura Literatura podstawowa Kubiak R.:Prawo medyczne. Wyd.C.H.Beck. W-wa, 2010. Literatura uzupełniająca Zielińska E.:Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza Dentysty - komentarz. ABC Wolters Kluwers Business W-wa 2008. Filar M.: Lekarskie prawo karne.Kantor Wyd. Zakamycze, Kraków 2000. 28. Nr EK Formy oceny - szczegóły Na ocenę 2 LK2-5_FZT50_W01 Student nie zna zasad i przesłanek odpowiedzialności zawodowej lekarza (moralnej, etycznej, prawnej i służbowej) Student zna zasady odpowiedzialności zawodowej lekarza (moralnej, etycznej, prawnej i służbowej) w stopniu dostatecznym. Student dobrze zna zasady odpowiedzialności zawodowej lekarza (moralnej, etycznej, prawnej i służbowej) Student bardzo dobrze zna zasady odpowiedzialności zawodowej lekarza (moralnej, etycznej, prawnej i służbowej) LK2-5_FZT50_W02 Student nie zna przepisów prawnych dot. wykroczeń związanych z pracą w zawodach medycznych. Student nie zna problematyki będu medycznego: diagnostycznego, terapeutycznego, technicznego i organizacyjnego Student zna przepisy prawne dot. wykroczeń związanych z pracą w zawodach medycznych w stopniu dostatecznym. Student zna dobrze przepisy prawne dot. wykroczeń związanych z pracą w zawodach medycznych. Student zna bardzo dobrze przepisy prawne dot. wykroczeń związanych z pracą w zawodach medycznych. Student zna dobrze problematykę będu medycznego: diagnostycznego, terapeutycznego, technicznego i organizacyjnego Student zna bardzo dobrze problematykę będu medycznego: diagnostycznego, terapeutycznego, technicznego i organizacyjnego Student zna dobrze regulacje prawne dotyczące środków uzależniających. Student zna bardzo dobrze regulacje prawne dotyczące środków uzależniających. LK2-5_FZT50_W03 LK2-5_FZT50_W04 Na ocenę 3 Student zna problematykę będu medycznego: diagnostycznego, terapeutycznego, technicznego i organizacyjnego w stopniu dostatecznym. Student nie zna zasad Student zna zasady opiniowania sądowo - opiniowania sądowo lekarskiego lekarskiego w stopniu dostatecznym. Na ocenę 4 Na ocenę 5 LK2-5_FZT50_W05 LK2-5_FZT50_U01 LK2-5_FZT50_K01 29. 29.1 29.2 29.3 29.4 Student nie zna podstaw prawnych funkcjonowania samorządu zawodowego w Polsce Student nie potrafi rozpoznać zagrożenia błędem medycznym Student zna podstawy prawne funkcjonowania samorządu zawodowego w Polsce w stopniu dostatecznym. Student potrafi rozpoznać zagrożenia błędem medycznym w stopniu dostatecznym. Student nie unika Student unika działań działań prowadzących prowadzących do błędu do błędu medycznego w stopniu medycznego. dostatecznym. Student zna dobrze podstawy prawne funkcjonowania samorządu zawodowego w Polsce Student dobrze potrafi rozpoznać zagrożenia błędem medycznym Student zna bardzo dobrze podstawy prawne funkcjonowania samorządu zawodowego w Polsce Student unika działań prowadzących do błędu medycznego w stopniu dobrym. Student unika działań prowadzących do błędu medycznego w stopniu bardzo dobrym. Student bardzo dobrze potrafi rozpoznać zagrożenia błędem medycznym Inne przydatne informacje o module/przedmiocie Liczebność grup seminaryjnych 20 ćwiczeniowych 10 Katedra Medycyny Sądowej i Toksykologii SądowoMiejsce odbywania się zajęć Lekarskiej Katedra Medycyny Sądowej i Toksykologii SądowoLekarskiej, poniedziałki w godz. 12:00 - 15:00 Miejsce i godziny konsultacji Materiały do zajęć KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU 17. Depresja - uwarunkowania etiologiczne, diagnozowanie Nazwa modułu/przedmiotu możliwości terapii Kod modułu/przedmiotu FZT-3 Przynależność do grupy przedmiotów zajęcia fakultatywne Status modułu/przedmiotu przedmiot fakultatywny Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny i teoretyczny Język prowadzenia zajęć język polski Kierune lekarski w Katowicach Rok II Semestr od III do IV Ilość realizowanych godzin W: 0 S: 4 Ćw: 14 dydaktycznycH zaliczenie Forma zakończenia przedmiotu Klinika Psychiatrii i Psychoterapii Jednostka realizująca moduł/przedmiot Klinika Psychiatrii i Psychotrerapii ul. Ziołowa 45/47 Katowice; Adres/telefon/strona internetowa tel. 32 2059260 prof. dr hab. Irena Krupka - Matuszczyk Kierownik jednostki Osoba odpowiedzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) prof. dr hab. Irena Krupka - Matuszczyk; [email protected] 18. Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot (imię, nazwisko, email) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 19. Nr prof. dr hab. Irena Krupka - Matuszczyk; dr n. med. Anna Warchala; dr n. med. Beata Trędzbor Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Opis wymagania 1. Podstawowa wiedza o depresji 20. Cele kształcenia Nr Opis celu C1 Przekazanie podstawowej wiedzy o etiologii i objawach depresji C2 Omówienie agresji i autoagresji, przedstawienie możliwości negocjacji z samobójcą C3 Wskazanie chorób somatycznych, neurologicznych współistniejących z depresją C4 Depresjogenne działanie leków C5 Różnicowanie depresji i zaburzeń otępiennych 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Nr EK Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu wiedza LK25_FZT3_W01 LK25_FZT3_W02 Student rozpozna objawy zespołu depresyjnego Student samodzielnie przekaże testy samooceny depresji Becka i Raskina C1;C5 C1 s1, s2; s3;s4;c8;c9 E.W16 ;c10;c11;c1 2;c13 s1, E.W18 s2;s3;s4 umiejętności LK25_FZT3_U01 LK25_FZT3_U02 Student potrafi ocenić nasilenia depresji na podstawie wyników badania i przeprowadzonych testów C1 c1;c2;c3;c4 E.U13 ;c5 Student posiada umiejętność rozmowy z chorym depresyjnym C2 c6 E.U18 C3; C4 s1;c7 K1 kompetencje LK25_FZT3_K01 Student wykorzysta wiedzę o depresji w ocenie stanu zdrowia chorych leczonych w oddziałach i poradniach innych specjalności 22. Treści programowe 22.2. Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 Liczba godzin Depresja w przebiegu choroby afektywnej Zaburzenia depresyjne w przebiegu chorób somatycznych i lekami stosowanymi w ich leczeniu. 1 1 1 Depresje uwarunkowane schorzeniami neurologicznymi. Wybrane zaburzenia depresyjne: krótkotrwałe nawracajace zaburzenia depresyjne, depresja sezonowa, dystymia, depresja u dzieci, depresja poporodowa. 1 Σ 22.3. c1 c2 c3 Forma zajęć: ĆWICZENIA Współczesna klasyfikacja w diagnozowaniu choroby afektywnej - depresja nawracajaca. Samobójstwa. Negocjacje z osobą chcącą odebrać sobie życie. 4 Liczba godzin 1 1 1 c4 c5 c6 c7 c8 c9 c10 c11 c12 c13 Zespoły depresyjne w ginekologii, położnictwie - antykoncepcja, depresja po usunięciu ciąży, depresja poporodowa. 2 Prezentacja zaburzeń depresyjnych, depresyjno - lękowych w przebiegu chorób somatycznych. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Omówienie leków o działaniu depresjogennym. Depresje przyczyną chorób somatycznych. Otępienie a zaburzenia depresyjne u chorych. Zaburzenia depreesyjne u opiekunów pacjentów z zespołem psychoorganicznym. Padaczka i depresja. Różnicowanie zespołów depresyjncyh i lękowych. Zaburzenia snu w depresji. Stabilizatory nastroju w terapii depresji. Σ 23. 14 Stosowane narzędzia dydaktyczne 1. Prelekcje multimedialne. 2. Prezentacje przypadków. Zajęcia praktyczne z zastosowaniem kwestionariuszy oceniających nasilenie depresji i myśli 3. samobójczych. 24. Nr EK LK2 -5_FZT3_W01 LK2 -5_FZT3_W02 LK2 -5_FZT3_U01 LK2 -5_FZT3_U02 Sposoby weryfikacji efektów kształcenia i sposoby oceny Sposoby weryfikacji Warunki zaliczenia pytania ustne udzielenie prawidłowej odpowiedzi pytania ustne udzielenie prawidłowej odpowiedzi ocena kwestionariuszowa prawidłowa ocena kwestionariuszowa pytania ustne udzielenie prawidłowej odpowiedzi LK2 -5_FZT- pytania ustne udzielenie prawidłowej odpowiedzi 3_K01 25. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności Przeciętna ilość godzin na zrealizowanie aktywności udział w wykładach udział w seminariach Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim udział w ćwiczeniach Σ Samodzielna praca studenta przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do zaliczenia przygotowanie do egzaminu Σ 26. Łącznia ilość godzin Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Sumaryczne wskażniki charakteryzujące przedmiot Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje na zajęciach o charakterze praktycznym 0 4 14 18 8 4 0 12 30 1 0,25 0,25 Liczba punktów ECTS, które student uzyskuje w trakcie samodzielnej pracy 27. 27.1. 1. 2. 27.2. 1. 2. 28. Nr EK LK2-5_ FZT3_W01 LK2-5_ FZT3W02 LK2-5_ FZT3_U01 LK2-5_ FZT3_U02 LK2-5_ FZT3_K01 29. 29.1 0,5 Literatura Literatura podstawowa "Psychiatria". Podręcznik dla studentów medycyny pod redakcją prof. Marka Jaremy, prof. Jolanty Rabe - Jabłońskiej; PZWL 2011 "Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej". Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy pod redakcją Prof. Ireny Krupki - Matuszczyk; Wydawnictwo SUM 2004 Literatura uzupełniająca "Psychiatria - podręcznik dla studentów pielęgniarstwa" pod redakcją Ireny Krupki - Matuszczyk i Macieja Matuszczyka - wersja elektroniczna znajduje się na stronie Biblioteki SUM "Psychiatria dla studentów fizjoterapii" pod redakcją Prof. Ireny Krupki - Matuszczyk - wersja elektroniczna znajduje się na stronie internetowej Biblioteki SUM Formy oceny szczegóły Na ocenę 2 Na ocenę 4 Na ocenę 5 Na ocenę 3 Student nie zna Student zna kryteria Student zna bardzo Student zna dobrze kryterii oceny oceny zespołu kryteria oceny zespołu dobrze kryteria oceny zespołu depresyjnego i zespołu depresyjnego i depresyjnego i depresyjnego i suicydalnego w stopniu suicydalnego suicydalnego suicydalnego dostatecznym Student potrafi się Student potrafi się Student potrafi się Student nie potrafi posłużyć posłużyć posłużyć bardzo dobrze się posłużyć kwestionariuszami oceny kwestionariuszami kwestionariuszami oceny kwestionariuszami oceny depresji w depresji w stopniu depresji oceny depresji stopniu dobrym dostatecznym Student potrafi ocenić Student potrafi bardzo Student nie potrafi Student potrafi ocenić dobrze ocenić stopień ocenić stopnia stopień nasilenia stopień nasilenia depresji depresji na podstawie nasilenia depresji na nasilenia depresji na na podstawie wyników podstawie wyników podstawie wyników wyników badania i badania i badania i badania i przeprowadzonych przeprowadzonych testów przeprowadzonych przeprowadzonych testów w stopniu w stopniu dostatecznym testów dobrym testów Student potrafi Student nie potrafi Student potrafi rozmawiać Student bardzo dobrze rozmawiać z chorym rozmawiać z chorym z chorym depresyjnym w potrafi rozmawiać z depresyjnym w stopniu depresyjnym chorym depresyjnym stopniu dostatecznym dobrym Student potrafi Student nie potrafi Student potrafi wykorzystać wiedzę o Student bardzo dobrze wykorzystać wiedzy wykorzystać wiedzę o depresji w ocenie potrafi wykorzystać o depresji w ocenie depresji w ocenie stanu stanu zdrowia chorych wiedzę o depresji w stanu zdrowia zdrowia chorych leczonych w ocenie stanu zdrowia chorych leczonych leczonych w oddziałach i oddziałach i chorych leczonych w w oddziałach i poradniach innych poradniach innych oddziałach i poradniach poradniach innych spacjalności w stopniu spacjalności w stopniu innych spacjalności spacjalności. dostatecznym dobrym Inne przydatne informacje o module/przedmiocie seminaryjnych 20 Liczebność grup ćwiczeniowych 10 29.2 Miejsce odbywania się zajęć 29.3 Miejsce i godziny konsultacji Materiały do zajęć 29.4 Klinika Psychiatrii i Psychoterapii; ul. Ziołowa 45/47 Katowice tel.322059260 j.w. po telefonicznym uzgodnieniu z prowadzącym zajęcia fartuch lekarski, obuwie zmienne KARTA MODUŁU/PRZEDMIOTU Genetyka Kliniczna w innych dziedzinach medycznych 1. Nazwa modułu/przedmiotu 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Kod modułu/przedmiotu FZT-64 Przynależność do grupy przedmiotów Nauki Przedkliniczne Status modułu/przedmiotu zajęcia fakultatywne Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil kształcenia praktyczny Język prowadzenia zajęć polski Kierunek Lekarski Rok 2 2 Semestr W: S:4 Ćw:14 Ilość realizowanych godzin dydaktycznych Zaliczeni Forma zakończenia przedmiotu e Katedra Biologii Molekularnej i Genetyki Jednostka realizująca moduł/przedmiot 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Nr 1. Adres/telefon/strona internetowa Kierownik jednostki Osoba odpowidzialna za prowadzenie przedmiotu (kierownik ćwiczeń: imię, nazwisko, email) 40-752 Katowice ul. Medyków 18 Budynek-CI; [48]322088382; http://biolmolgen.slam.katowice.pl Prof. dr hab. Aleksander Sieroń dr n. med. Antoni Pyrkosz; [email protected] Dr n.med. Małgorzata Zofia Lisik ([email protected], dr n. med.Antoni Pyrkosz Nauczyciele akademiccy realizujący przedmiot ([email protected]), lek. Jacek Anioł (imię, nazwisko, email) ([email protected]), dr n. med.Jacek Pilch ([email protected]) Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i innych kompetencji Opis wymagania Znajomość zasad analizy danych z wywiadu rodzinnego (konstrukcja rodowodu); człowiek jako jednostka w rodzinie i określonej populacji 2. Znajomość podstaw diagnostyki aberracji chromosomowych oraz mutacji genowych odpowiedzialnych za zaburzenia o uwarunkowaniu genetycznym 3. Znajomość wpływu czynników środowiskowych na genom, zaburzenia epigenetyczne 4. Znajomość podstaw diagnostyki różnicowej, kwalifikacja do określonej grupy schorzeń Nr Cele kształcenia Opis celu 20. C1 Poznanie heterogennego molekularnego podłoża schorzeń o genetycznym uwarunkowaniu w wybranych specjalnościach medycznych C2 Poznanie heterogennego molekularnego podłoża schorzeń o genetycznym uwarunkowaniu w wybranych specjalnościach medycznych 21. Efekty kształcenia (EK) Opis efektu kształcenia i odniesienie do celów przedmiotu, EK dla programu i EK ze standardu Student, który zaliczył przedmiot wie/umie/ potrafi: Odniesienie do celów kształcenia Odniesienie do treści program. Odniesienie do EK ze standardu C1, C2 s2,s3,s4 C.W.9 C1 c1,c4 C.U.1 wiedza LK2-5_FZT29_W01 zna heterogenne podłoże niepełnosprawności intelektualnej LK2-5_FZT29_U01 umiejętności potrafi przedstawić dane z wywiadu rodzinnego w postaci rodowodu LK2-5_FZT29_U02 potrafi określić typ dziedziczenia na podstawie rodowodu C1 c1,c2,c3 C.U.1 LK2-5_FZT29_U03 potrafi przeprowadczić ocenę kliniczną pacjenta w tym udział czynnika genetycznego w etiologii schorzenia C1 s1,c5 C.U.4 LK2-5_FZT29_U04 współudział w profilaktyce, wczesnej diagnostyce i leczeniu chorób uwarunkowanych genetycznie, C1, C2 s2, s3 C.U.1 LK2-5_FZT29_U05 samodzielne rozwiązywanie problemów klinicznych występujących w genetyce C2 s2, s4 C.U.4 kompetencje LK2-5_FZT29_K01 kierowanie się w swoich działaniach wyłącznie dobrem chorego i C1, C2 jego rodziny LK2-5_FZT29_K02 LK2-5_FZT29_K03 potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role posiadanie społecznie akceptowanego, nie sprzecznego z zasadami i tradycjami etyki lekarskiej, systemu wartości LK2-5_FZT29_K04 jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy zwrócić się do eksperta 22. Treści programowe s2, s3, s4 K4 C1 c1 K4 C2 c4 K4 C1 c5 K4 Liczba godzin Forma zajęć: SEMINARIA s1 s2 s3 s4 1 1 Zasady analizy danych z wywiadu rodzinnego, podstawy badania klinicznego Genetyka kliniczna w Neonatologii, Pediatrii - podłoże wrodzonych wad rozwojowych Genetyka kliniczna w Neonatologii, Pediatrii - podstawy analizy wrodzonych błędów metabolicznych - zaburzenia neurometaboliczne Podstawy onkogenetyki 1 Σ 22.2. Forma zajęć: ĆWICZENIA 1 4 Liczba godzin c1 Wywiad genetyczny: prenatalny i postnatalny z uwzględnieniem czynników środowiskowych; rodzinny - konstruowanie rodowodów, określanie typu dziedziczenia 3 c2 Wrodzone wady rozwojowe izolowane; występujące w określonej konstelacji małych anomalii - dotyczące poszczególnych układów 3 c3 Pacjent z podejrzeniem "choroby metabolicznej" 3 c4 Predyspozycja genetyczna do nowotworów złośliwych - onkogeny, geny supre