Pan Mikołaj Bogdanowicz Wojewoda Kujawsko

Warszawa, 22 lipca 2016 roku
ZEW.43.8.2015.WR
Pan
Mikołaj Bogdanowicz
Wojewoda Kujawsko-Pomorski
Kujawsko-Pomorski Urząd Wojewódzki
w Bydgoszczy
ul. Jagiellońska 3
85-950 Bydgoszcz
Szanowny Panie Wojewodo,
uprzejmie informuję, że Rzecznik Praw Dziecka podjął ogólnopolskie badanie sytuacji
małych dzieci przebywających w instytucjonalnej pieczy zastępczej.
Podkreślam, że od 1 stycznia 2016 r, zgodnie z art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca
2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 332,
z późn. zm.), w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu socjalizacyjnego, interwencyjnego
lub specjalistyczno-terapeutycznego mogą być umieszczane dzieci powyżej 10. roku życia
oraz zgodnie z art. 232 ust. 1 i 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
w ww. placówkach - w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2019 r. - mogą przebywać
dzieci powyżej 7. roku życia. Wskazanych przepisów nie stosuje się jedynie w przypadkach,
opisanych w art. 95 ww. ustawy (gdy w danej placówce umieszczona jest matka lub ojciec
tego dziecka oraz gdy przemawia za tym stan zdrowia dziecka lub dotyczy to rodzeństwa).
Z bieżących informacji uzyskiwanych przez Rzecznika Praw Dziecka wynika,
że prawo w tym zakresie jest nadal notorycznie łamane, a powiaty odpowiedzialne
za organizację pieczy zastępczej na swoim terenie nie zawsze dokładają odpowiednich starań,
aby ten stan rzeczy zmienić. Rzecznik Praw Dziecka wskazuje ponadto, że organem
powołanym do kontroli nad realizacją zadań z obszaru wspierania rodziny, pieczy zastępczej,
usamodzielnień pełnoletnich wychowanków i adopcji, wykonywanych przez jednostki
samorządu terytorialnego jest właściwy wojewoda, a w związku z tym to na tym organie
spoczywa odpowiedzialność za każdy przypadek naruszenia dobra dziecka w tym zakresie.
Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w styczniu 2016 roku powiadomił
Rzecznika Praw Dziecka o zobowiązaniu wojewodów do podjęcia działań mających na celu
realizację prawa w kwestii zapewnienia odpowiedniej opieki małym dzieciom, które nie mogą
wychowywać się w rodzinie biologicznej. Pani Minister Elżbieta Rafalska wskazała również
województwa, w których najczęściej dochodzi do łamania prawa poprzez umieszczanie zbyt
małych dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Województwo kujawsko-pomorskie
na tej liście zajmowało trzecie miejsce.
Mając powyższe na uwadze oraz wobec stale napływających do Rzecznika Praw
Dziecka informacji o notorycznym łamaniu prawa w ww. zakresie, na podstawie art. 10 ust. 1
pkt 2 oraz art. 10a ust. 1-3 ustawy z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka
(t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2086), zwracam się do Pana Wojewody o pilne przekazanie
Rzecznikowi
Praw
przebywających
w
Dziecka
szczegółowych
instytucjonalnej
pieczy
danych
dotyczących
zastępczej,
sytuacji
zorganizowanej
na
dzieci
terenie
województwa kujawsko-pomorskiego, a także liczby placówek i liczby rodzin zastępczych.
Proszę o przygotowanie tych danych w oparciu o zamieszczoną w załączniku tabelę
w pliku Excel (stan na dzień 30 czerwca i 30 lipca 2016 roku). Ponadto proszę o wskazanie,
jakie Pan Wojewoda podjął działania w ostatnim półroczu, aby organizacja pieczy zastępczej
na podległym Panu terenie przebiegała zgodnie z prawem, a także jakie były efekty tych
działań. Ponadto proszę o przekazanie Rzecznikowi diagnozy przyczyn tak notorycznego
łamania praw dziecka w ww. zakresie.
Do przesyłanych do Rzecznika Praw Dziecka informacji i wyjaśnień proszę dołączyć
kopię dokumentacji istotnej w wyjaśnianiu wskazanego problemu.
Z poważaniem
Rzecznik Praw Dziecka
Marek Michalak
2