Pobierz artykuł - Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem

Transkrypt

ACTA UNIVERSITATIS WRATISLAVIENSIS
No 3505
Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem 34, nr 4
Wrocław 2012
BOHDAN PIĘTKA
Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu
Transporty Polaków do KL Auschwitz z Kalisza
2 maja 1941 roku i z Łodzi 14 maja 1942 roku
Perspektywicznym celem niemieckiej polityki okupacyjnej na ziemiach
polskich była ich całkowita depolonizacja. Politykę tę realizowano w pierwszej
kolejności na ziemiach wcielonych do Rzeszy, stosując głównie eksterminację
ludności. W najbardziej bezwzględny sposób realizowano ją w Kraju Warty —
największej na ziemiach wcielonych do Rzeszy jednostce administracyjnej i drugiej co do wielkości po Generalnym Gubernatorstwie na okupowanych przez
Niemcy ziemiach polskich. Wśród różnych form eksterminacji bezpośredniej
i pośredniej ludności polskiej w Kraju Warty należy wymienić uśmiercanie w następstwie egzekucji dokonywanych w ramach akcji „politycznego oczyszczania
gruntu” lub w odwecie za działalność polskiego podziemia, degradację społeczną
i ekonomiczną1, wysiedlenia do Generalnego Gubernatorstwa, przesiedlenia wewnętrzne i rugi2, uwięzienie w więzieniach i obozach karnych oraz deportacje do
obozów koncentracyjnych.
Przyczynami deportacji Polaków do obozów koncentracyjnych były: działalność w różnych organizacjach polskiego podziemia, naruszenia przepisów
drakońskiego ustawodawstwa okupacyjnego oraz akcje represyjne i odwetowe
okupanta. Jednym z ważniejszych obozów, do których ich deportowano, był KL
Auschwitz — założony w 1940 roku na podstawie decyzji Himmlera celem izolacji i eksterminacji polskich elit i członków podziemia. Polaków z Kraju Warty
przywożono do tego obozu transportami bezpośrednimi — kierowanymi z jednej
miejscowości przez jedną placówkę policji (przeważnie Gestapo) — oraz zbiorowymi, w których znajdowali się więźniowie kierowani przez różne placówki
policji z różnych miejscowości i części Rzeszy.
1 C. Łuczak, Pod niemieckim jarzmem (Kraj Warty 1939–1945), Poznań 1996, s. 14–24.
M. Rutowska, Wysiedlenia ludności polskiej z Kraju Warty do Generalnego Gubernatorstwa
1939–1941, Poznań 2003.
2 Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem 34, nr 4
© for this edition by CNS
Księga 5 SNF 34_4.indb 111
7/2/2013 9:35:01 PM
112
Bohdan Piętka
W latach 1940–1944 wyekspediowano z Kraju Warty do KL Auschwitz 58
transportów bezpośrednich, skierowanych przez placówki niemieckiej policji
państwowej z Łodzi i Poznania, a wyekspediowanych z Łodzi, Poznania, Kalisza,
Sieradza i Inowrocławia. W tej liczbie znajdowało się 37 transportów męskich,
13 żeńskich i osiem mieszanych, w których znajdowali się mężczyźni i kobiety.
Z Łodzi ekspediowano 36 transportów, z Poznania 17, z Sieradza dwa, z Inowrocławia dwa i z Kalisza jeden. W transportach tych deportowano 4674 osoby, w większości Polaków. Porównywalną liczbę Polaków deportowano z Kraju
Warty do tego obozu również w transportach zbiorowych3.
Oprócz Polaków do KL Auschwitz deportowano z Kraju Warty celem zagłady także Żydów z gett i obozów przejściowych. Największe transporty Żydów
z Kraju Warty — obejmujące około 67 tys. osób — zostały wyekspediowane
z getta łódzkiego w sierpniu 1944 roku4.
Przykładami deportacji do KL Auschwitz Polaków z Kraju Warty w następstwie odwetowej akcji okupanta są transporty skierowane na polecenie rejencyjnej placówki Gestapo w Łodzi 2 maja 1941 roku z Kalisza i 14 maja 1942 roku
z Łodzi.
Pretekstem do akcji represyjnej w Kaliszu było pobicie niemieckiego policjanta, o które Niemcy oskarżyli miejscową ludność polską. Najprawdopodobniej
było to zajście na tle kryminalnym, nie wiadomo przez kogo zawinione. W odwecie policja niemiecka w nocy z 5 na 6 i z 6 na 7 marca 1941 roku przeprowadziła zakrojone na szeroką skalę aresztowania wśród ludności polskiej w Kaliszu
i okolicznych miejscowościach: Aleksandria, Brudzew, Brzezie, Ceków, Chocz,
Dębe, Dobrzec, Godziesze Wielkie, Kościelec, Kościelna Wieś, Kotowiecko,
Koźminek, Opatów, Opatówek, Rychnów, Staw, Stawiszyn i Wieruszów. Aresztowania te objęły około 400 osób. Tylko w samej niewielkiej wiosce Koźminek
aresztowano 16 mężczyzn, z których ani jeden nie powrócił po zakończeniu
wojny. Wśród aresztowanych znaleźli się ludzie o różnym statusie społecznym:
inteligenci, duchowni, rzemieślnicy, robotnicy i rolnicy, reprezentujący cały ówczesny przekrój społeczny i zawodowy powiatu kaliskiego. Wdzierając się nocą
do domów, policja niemiecka z reguły nie podawała przyczyny aresztowania.
Niektórym aresztowanym — jak np. Janowi Śmiłowskiemu (nr 15350), robotnikowi rolnemu z Chocza — powiedziano, że „biorą do pracy”. Aresztowanych
umieszczono jako zakładników w więzieniu znajdującym się w budynku byłej
szkoły powszechnej przy ulicy 3 Maja. Placówka Gestapo w Łodzi wydała 1 maja
1941 roku polecenie sformowania transportu do KL Auschwitz. W jego skład
weszła część osób aresztowanych jako zakładnicy podczas wspomnianej akcji
represyjnej. Stanowili oni większość deportowanych. Oprócz nich w transporcie
3 Ustalenia własne autora na podstawie archiwów w Łodzi, Oświęcimiu i Poznaniu.
4 A. Strzelecki, Deportacja Żydów z getta łódzkiego do KL Auschwitz i ich zagłada, Oświęcim
2004, s. 23–55; M. Alberti, Die Verfolgung und Vernichtung der Juden im Reichsgau Wartheland
1939–1945, Wiesbaden 2006.
7/2/2013 9:35:01 PM
Transporty Polaków do KL Auschwitz...
113
znaleźli się członkowie organizacji podziemnych i osoby zaangażowane w tajne
nauczanie. Liczący 204 Polaków transport ekspediowano z Kalisza do KL Auschwitz wczesnym rankiem 2 maja 1941 roku. Jeszcze przed świtem gestapowcy
zbudzili krzykiem i biciem przewidzianych do transportu mężczyzn. Ustawiono ich w dwuszeregu na dziedzińcu więziennym, kazano podnieść ręce do góry
i w takiej pozie sfotografowano. Fotografie te zamieszczono w niemieckiej prasie
z podpisem „Polnische Banditen aus Kalisch” („Polscy bandyci z Kalisza”). Dołączono do nich obszerny opis dokonanych rzekomo przez uwidocznionych na
zdjęciach Polaków bandyckich napadów na Niemców i zranienia stawiającego im
opór policjanta oraz informację, że poniosą za to surową karę5.
W zachowanych kartach więźniarskich z kartoteki KL Buchenwald Kazimierza Kleczewskiego (nr 15254) i Zbigniewa Mijakowskiego (nr 15285) podano
jako przyczynę osadzenia w obozie policyjny środek zapobiegawczy z powodu
zamachu na Niemca (präventive polizeiliche Maßnahme wegen Anschlags an
Deutsche). Wpis takiej treści znajdował się prawdopodobnie także w kartach
pozostałych więźniów deportowanych tym transportem. K. Kleczewski i Z. Mijakowski zostali przeniesieni do KL Buchenwald w drugiej połowie 1944 roku.
Pierwszy z nich zginął w nieznanych okolicznościach i czasie, los drugiego jest
nieznany6.
W gronie inteligencji deportowanej tym transportem znajdował się m.in.
Mieczysław Kościelniak ps. „Zawrat”, „Anzelm” (nr 15261), artysta malarz i grafik pochodzący z Kalisza. Był on uczniem wybitnego malarza Józefa Mehoffera
i już przed wojną zasłynął jako dobrze zapowiadający się młody artysta. W 1936
roku na zamówienie biskupa Bronisława Laubnitza wykonał w starym kapitularzu katedry gnieźnieńskiej, techniką malarstwa ściennego, portrety czterech
najwybitniejszych arcybiskupów gnieźnieńskich oraz portret prymasa Polski,
kardynała Augusta Hlonda.
Brał udział w kampanii wrześniowej i działał w Związku Walki Zbrojnej.
W przeciwieństwie do większości więźniów transportu z Kalisza nie był przypadkową ofiarą ślepego odwetu, lecz aresztowano go za przynależność do ZWZ. Podczas śledztwa Gestapo zarzuciło mu nie tylko działalność w polskim podziemiu,
ale także uznało za okoliczność szczególnie obciążającą to, że jako uczeń gimnazjalny namalował obraz przedstawiający rozstrzeliwanie przez armię niemiecką
5 Archiwum
Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau (dalej: APMA-B). Numerowy wykaz transportów skierowanych do KL Auschwitz; D-Au I-2/1. Listy więźniów przybyłych do obozu
(Zugangsliste), t. 2, k. 175–179. Otrzymali oni numery od 15182 do 15383; Zespół Ankiety. Ankiety byłych więźniów: Antoniego Jopka, Ignacego Molki, Józefa Nowaka, Józefa Nowickiego, Czesława Spławskiego, Romana Spławskiego, Stanisława Szabłońskiego i Jana Śmiłowskiego; A. Piotrowski, Wspomnienia z Oświęcimia i Brzezinki, [w:] A. Piotrowski, M. Kornacki, Poza granicą
nienawiści, Warszawa 1982, s. 8–13.
6 APMA-B. Zespół KL Buchenwald. Karty personalne więźniów Kazimierza Kleczewskiego i Zbigniewa Mijakowskiego; Zbiór korespondencji. Korespondencja nr 969/72 dot. Kazimierza
Kleczewskiego.
7/2/2013 9:35:01 PM
114
Bohdan Piętka
Mieczysław Kościelniak, więzień nr 15261, artysta malarz deportowany do KL Auschwitz
2 maja 1941 r. z Kalisza, ewakuowany w 1945 r. do KL Mauthausen i wyzwolony
w 1914 roku Polaków w Kaliszu. Początkowo zamierzano go rozstrzelać. Jednakże dzięki staraniom rodziny u komendanta miejscowej policji zamieniono mu wyrok śmierci na deportację do obozu koncentracyjnego. Do KL Auschwitz Gestapo
wysłało go z adnotacją w aktach: „powrót niepożądany” (Rückkehr unerwünscht).
Widząc ogrom ludzkiego cierpienia, którego sam też doświadczał, M. Kościelniak prowadził w obozie nielegalną twórczość artystyczną. Jej tematem
była przerażającą rzeczywistość KL Auschwitz. Dołączył tym samym do grona
nielegalnie tworzących więźniów-artystów, takich jak Jerzy Adam Brandhuber
(nr 87112), Bronisław Czech (nr 349), Xawery Dunikowski (nr 774), Franciszek
Jaźwiecki (nr 79042), Józef Mrozek (nr 103137), Władysław Zbigniew Raynoch
(nr 60746) czy Marian Ruzamski (nr 122843). Stworzył około 300 wstrząsających rysunków przedstawiających więźniów i sceny z życia obozowego. Większość jego prac powstałych w KL Auschwitz i KL Mauthausen się nie zachowała.
Zostały one jednak przez artystę częściowo odtworzone i uzupełnione po wojnie.
W styczniu 1945 roku ewakuowano go z KL Auschwitz do KL Mauthausen,
gdzie pracował w kamieniołomach, a następnie w podziemnych fabrykach w podobozach Melk i Ebensee. Wyzwolenia doczekał 6 maja 1945 roku w podobozie
Ebensee7.
Oprócz M. Kościelniaka bliżej znane są losy także innych więźniów transportu z Kalisza.
Inżynier geodeta Michał Kubiak (nr 15262), z zawodu mierniczy przysięgły,
był zagrożony aresztowaniem już na początku okupacji jako pochodzący z rodziny polskich emigrantów zarobkowych i działaczy polonijnych w Niemczech.
7 APMA-B. Zespół Oświadczenia, t. 22, k. 20–28, t. 57, k. 85–91, t. 73, k. 190–213, relacje
byłego więźnia Mieczysława Kościelniaka; t. 159, k. 13–72, relacja Adama Kościelniaka; Zespół
Ankiety. Ankieta byłego więźnia Mieczysława Kościelniaka; J. Kupiec, Cóż po nas pozostanie...?
Życie i twórczość więźnia obozu Auschwitz Mieczysława Kościelniaka, Oświęcim 2003.
7/2/2013 9:35:02 PM
115
Dlatego wyjechał z Poznania do Kalisza, gdzie podjął legalną pracę w tamtejszym zakładzie melioracyjnym. Nie uchroniło go to jednak przed aresztowaniem.
W KL Auschwitz dostał się do pracy w obozowym biurze pomiarowym (Vermessungsabteilung), które stanowiło część kierującego budową i rozbudową obozu Centralnego Zarządu Budowlanego (Zentralbauleitung). Więźniowie komanda
mierników pod kierunkiem esesmanów brali udział w opracowywaniu planów
obozu i w związku z tym dokonywali pomiarów topograficznych terenu obozu
i jego okolic. Prowadzone przez biuro pomiarowe prace geodezyjne dawały im
możliwość wyjścia poza obóz i nawiązania nielegalnych kontaktów z ludnością
cywilną. Dzięki tym kontaktom przenikały na zewnątrz informacje o zbrodniach
popełnianych w obozie. Pozyskiwano też w ten sposób lekarstwa i żywność.
W działalność tę zaangażował się także M. Kubiak. Wielokrotnie narażał się
na niebezpieczeństwo, trafił do kompanii karnej i dwa razy do aresztu obozowego
w podziemiach bloku 11. Po egzekucjach przeprowadzonych w czerwcu i lipcu
1943 roku, w których zginęło 25 więźniów z komanda mierników, M. Kubiak
przejął kierownictwo biura pomiarowego w Centralnym Zarządzie Budowlanym
KL Auschwitz. Odtąd osobiście kierował organizowaniem łączności między obozem i światem zewnętrznym. W październiku 1944 roku został przeniesiony do
KL Buchenwald, a następnie KL Mittelbau i podobozu KL Flossenbürg w czeskich Litomierzycach (Leitmeritz), gdzie doczekał wyzwolenia8.
Urzędnik Zygmunt Piotrowski (nr 15303) podjął udaną spontaniczną ucieczkę z obozu 13 czerwca 1942 roku razem z więźniami Marianem Mykałą (nr 1363)
i Franciszkiem Sykoszem (nr 15402). Podczas wycinania wikliny nad Sołą,
znajdując się w oddaleniu od reszty komanda, obezwładnili pilnującego ich esesmana, wydarli mu broń, zabili go i uciekli. W odwecie 27 więźniów — tyle
liczyło komando, w którym pracowali zbiegowie — wychłostano i wtrącono na
dwa tygodnie do aresztu obozowego w bloku 11. Kilku uwięzionych nie wyszło
już stamtąd żywych. Następnie rozstrzelano pod Ścianą Śmierci w KL Auschwitz
10 Polaków — mieszkańców Oświęcimia — wyznaczonych przez niemieckiego
burmistrza miasta. Wreszcie aresztowano matkę, ojca i siostrę Z. Piotrowskiego,
przywieziono ich do obozu i powieszono 17 sierpnia 1942 roku przed kuchnią
obozową po wieczornym apelu na oczach zgromadzonych więźniów. Sam Z. Piotrowski przeżył, ukrywając się w różnych rejonach kraju do końca okupacji9.
Franciszek Wawrzynkowski (nr 15363), nauczyciel Publicznej Szkoły Powszechnej nr 85 w Łodzi, prowadził w Kaliszu tajne nauczanie. W 1943 roku
przeniesiono go do KL Neuengamme, gdzie otrzymał nr 18128. Zginął na kilka
dni przed końcem wojny — 3 maja 1945 roku — na statku „Cap Arcona”, na
8 APMA-B.
Zespół Wspomnienia, t. 115a, k. 1–107, wspomnienia byłego więźnia Michała Kubiaka; Zespół Ankiety. Ankieta byłego więźnia Michała Kubiaka; M. Kubiak, Tacy byliśmy.
Wspomnienia więźnia nr 15262 z KL Auschwitz, Warszawa 1981.
9 APMA-B. Zespół Oświadczenia, t. 22, k. 13–14, relacja Anny Ziębowej; D-Au I-3a/1020–
1364, t. 6, k. 576–577, karta personalna więźnia Zygmunta Piotrowskiego.
7/2/2013 9:35:02 PM
116
Bohdan Piętka
który Niemcy załadowali więźniów ewakuowanych obozów koncentracyjnych
i który następnie stał się omyłkowo celem ataku brytyjskich bombowców w Zatoce Lubeckiej10. W KL Auschwitz zginął nauczyciel Publicznej Szkoły Powszechnej w Święciechowie w powiecie leszczyńskim, Adam Kwaśnik (nr 15268). Natomiast Adam Piotrowski (nr 15302), nauczyciel Publicznej Szkoły Powszechnej
w Janowie, został zwolniony z obozu w kwietniu 1943 roku11.
Ksiądz Jan Biniewicz (nr 15188), prefekt Publicznej Szkoły Powszechnej nr 1
przy kolegiacie św. Józefa w Kaliszu, ksiądz Józef Gołębiowski (nr 15221), proboszcz parafii Dembe w diecezji włocławskiej, ksiądz dr Stanisław Niewęgłowski
(nr 15290), prefekt III Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Anny Jagiellonki
w Kaliszu, i ksiądz Józef Zawadzki (nr 15384), proboszcz parafii Rychnów w diecezji włocławskiej nie przeżyli KL Auschwitz. Księża Henryk Herbich (nr 15230)
z Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej, Kazimierz Łopuszyński (nr 15275), prefekt Publicznej Szkoły Powszechnej w Kaliszu i Oktawian
Mieczysław Nowacki (nr 15291), prefekt Publicznej Szkoły Dokształcającej Zawodowej nr 1 w Kaliszu i zarazem prefekt kaplicy więziennej w Kaliszu zostali
przeniesieni do KL Dachau, gdzie wszyscy zginęli. K. Łopuszyński w 1941 roku,
H. Herbich i O. Nowacki w 1942 roku12.
Urzędnik skarbowy Konstanty Dezydery Muszyński (nr 15283) był jedną
z pierwszych ofiar spośród więźniów tego transportu. Został zakatowany pod
koniec maja 1941 roku podczas pracy przy rozbiórce budynków. Inny urzędnik,
Maksymilian Jaworski (nr 15240), zmarł w szpitalu obozowym, zamordowany
zastrzykiem fenolu. Natomiast księgowego Leona Rajewskiego (nr 15315) zwolniono jesienią 1941 roku w rezultacie usilnych starań jego byłego niemieckiego
pracodawcy Richarda Meyera, właściciela przedsiębiorstwa budowlanego w Kaliszu13.
Przedwojenny prokurator kaliski Edward Kolombus Wirbser (nr 15369) zginął w obozie 1 grudnia 1941 roku. Jego żona, Aleksandra Wirbser, próbowała go
ratować, składając do władz niemieckich wniosek o wpisanie męża na volkslistę.
10 APMA-B.
Zespół Ankiety. Ankieta byłego więźnia Franciszka Wawrzynkowskiego.
Zespół Ankiety. Ankieta byłego więźnia Adama Kwaśnika; Zbiór korespondencji. Korespondencja nr 1758/71 dot. Adama Piotrowskiego; D-Au I-3a/1020–1364, t. 6, k. 572–573,
karta personalna więźnia Adama Piotrowskiego.
12 APMA-B. Zbiór korespondencji. Korespondencja nr 898/96 dot. Stanisława Niewęgłowskiego; Księgi zgonów. Akty zgonów więźniów Jana Biniewicza, Józefa Gołębiowskiego i Józefa
Zawadzkiego; D-Au I-3/1/3. Księgi stanów dziennych obozu (Stärkebuch), t. 3, k. 442–444; D-Da,
t. 1. Lista transportowa do KL Dachau, k. 21; Księgi PCK, t. 2, k. 77; W. Jacewicz, J. Woś (red.),
Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach
1939–1945, Warszawa 1978, z. I, s. 214, 217, 220, 221, 222, 227, 235, z. III, s. 296, 299, 300, 305,
308, 317.
13 APMA-B. Zespół Ankiety. Ankiety byłych więźniów Maksymiliana Jaworskiego, Konstantego Dezyderego Muszyńskiego i Leona Rajewskiego; Księgi zgonów. Akt zgonu więźnia
Maksymiliana Jaworskiego.
11 APMA-B.
7/2/2013 9:35:02 PM
117
Sama została jednak aresztowana i osadzona w KL Ravensbrück, gdzie przebywała do wyzwolenia14.
Kolejarz Wacław Blewoński (nr 15191) zmarł 22 czerwca 1941 roku w następstwie ciężkiego pobicia dzień wcześniej przez więźniów funkcyjnych. Jego
komando robocze pracowało wówczas przy wożeniu ciężkich kamieni taczkami.
Więźniowie funkcyjni celowo kazali pchać taczki więźniom przez kałuże i błoto,
by w ten sposób stworzyć sobie możliwość dokonania masakry wśród słabych.
Jeśli więzień przewrócił się w błocie zabijali go i wysypywali zawartość taczki.
Następny musiał przepchać swoją taczkę przez wysypane kamienie. W. Blewoński nie był w stanie tego zrobić i został ukamienowany przez więźniów funkcyjnych15.
Pod koniec sierpnia 1942 roku władze obozowe ogłosiły, że ci więźniowie,
którzy czują się bardzo słabi, nie będą musieli już pracować i mają stawić się
na placu apelowym. Jednym z tych, którzy uwierzyli w to ogłoszenie, był Jan
Sołtysiak (nr 15327), rolnik z Dobrzeca. Razem z innymi więźniami, którzy jak
on odpowiedzieli na tę odezwę, został wywieziony do obozu w Birkenau i tam
zamordowany w komorze gazowej 30 sierpnia 1942 roku16.
Okrutną śmiercią zginął Czesław Spławski (nr 15331). Pod koniec kwietnia
1943 roku, w bliżej nieznanych okolicznościach, został rozszarpany przez psy
esesmanów17.
Od zastrzyku fenolu zginął chory na tyfus Stanisław Chodzicki (nr 15201).
Na skutek okrutnego pobicia zmarł Antoni Jaśkiewicz (nr 15238). Nieludzka, niewolnicza praca, połączona z biciem i szykanami ze strony więźniów funkcyjnych
i esesmanów, była powodem śmierci m.in. Władysława Grzegorczyka (nr 15226),
Franciszka Krysińskiego (nr 15264), Józefa Nowaka (nr 15293), Ignacego Staneckiego (nr 15334) i radnego miasta Kalisza Stanisława Stradomskiego (nr 15339).
Inni ginęli od chorób będących rezultatem niedożywienia oraz złych warunków
sanitarnych i bytowych panujących w obozie, stworzonych celowo, by zwiększyć śmiertelność więźniów. W wyniku epidemii tyfusu szalejącej latem 1942
roku śmierć ponieśli m.in. Józef Lewandowski (nr 15273), Leon Płócienniczak
(nr 15307) i Stanisław Zgarda (nr 15385)18.
14 APMA-B. Zbiór korespondencji. Korespondencja nr 2412/73 dot. Edwarda Kolombusa
Wirbsera; Książka kostnicy-LH, k. 69 (wpis zgonu więźnia Edwarda Kolombusa Wirbsera); IZ-8/
Gestapo Łódź/3a, t. 4, mikr. 88/648-654 (zawiadomienia administracji KL Auschwitz z 18 lipca
1941 i 23 stycznia 1942 r. o przekazaniu pieniędzy po zmarłych więźniach).
15 APMA-B. Zbiór korespondencji. Korespondencja nr 4230/72 dot. Wacława Blewońskiego;
A. Piotrowski, op. cit., s. 26–28.
16 APMA-B. Zbiór korespondencji. Korespondencja nr 3539/72 i 4674/87 dot. Jana Sołtysiaka; Księgi zgonów. Akt zgonu więźnia Jana Sołtysiaka.
17 APMA-B. Zespół Ankiety. Ankieta byłego więźnia Czesława Spławskiego; Zbiór korespondencji. Korespondencja nr 4544/77 i 1267/78 dot. Czesława Spławskiego.
18 APMA-B. Zespół Ankiety. Ankieta byłego więźnia Józefa Nowaka; Zbiór korespondencji.
Korespondencja nr 1904/71 dot. Antoniego Jaśkiewicza, nr 3337/71 dot. Józefa Nowaka, nr 6813/76
7/2/2013 9:35:02 PM
118
Bohdan Piętka
Następnym przykładem bezwzględnego odwetu okupanta niemieckiego na
społeczeństwie polskim w Kraju Warty jest transport 298 Polaków przywiezionych do KL Auschwitz 14 maja 1942 roku z Łodzi19. Deportowano w nim osoby
aresztowane w wyniku akcji represyjnej, jaką przeprowadzono 7 marca 1942 roku
na terenie 10 powiatów środkowej oraz wschodniej części Kraju Warty20. Akcja
ta była skierowana przede wszystkim przeciwko byłym oficerom i podoficerom
Wojska Polskiego i stanowiła odwet za zabicie 6 marca 1942 roku w Zgierzu
dwóch niskiej rangi gestapowców przez sierż. Józefa Mierzyńskiego — członka
Polskiej Siły Zbrojnej i Armii Krajowej. Niezależnie od wspomnianych aresztowań Niemcy rozstrzelali w odwecie 20 marca 1942 roku w Zgierzu 100 Polaków-więźniów politycznych, w tym cztery kobiety. Była to największa egzekucja
publiczna przeprowadzona podczas okupacji niemieckiej w Kraju Warty. Sam
J. Mierzyński został ujęty przez Gestapo pod koniec 1942 roku i okrutnie zamordowany razem z całą swoją rodziną21.
W zachowanych więźniarskich kartach personalnych Józefa Leśnego
(nr 35510) i Adama Wilczyńskiego (nr 35641) podano jako powód deportacji do
obozu „sankcję karną” (Sühnemaßnahme), a w karcie Jana Binka (nr 35373) „środek zapobiegawczy” (Schutzmaßnahme)22. Natomiast w więźniarskich kartach
personalnych Jana Ciupka (nr 35389), Leona Czecha (nr 35391), aresztowanego w Sieradzu Mariana Fontańskiego (w obozie Fatański, nr 35408) — członka
dot. Ignacego Staneckiego i nr 1791/71 dot. Stanisława Stradomskiego; Księgi zgonów. Akty zgonów więźniów: Stanisława Chodzickiego, Władysława Grzegorczyka, Antoniego Jaśkiewicza, Józefa Lewandowskiego, Józefa Nowaka, Leona Płócienniczaka, Ignacego Staneckiego, Stanisława
Stradomskiego i Stanisława Zgardy; IZ-8/Gestapo Łódź/3a, t. 4, mikr. 88/648–654 (zawiadomienia
administracji KL Auschwitz z 18 lipca 1941 i 23 stycznia 1942 r. o przekazaniu pieniędzy po zmarłych więźniach).
19 APMA-B. Numerowy wykaz transportów skierowanych do KL Auschwitz. Otrzymali oni
numery od 35363 do 35660.
20 Akcję represyjną przeprowadzono na terenie powiatów: Kalisz, Kępno, Łask, Łęczyca,
Łódź-miasto, Łódź-wieś, Ostrów Wielkopolski, Pajęczno, Sieradz, Turek i Wieluń. Zasięg aresztowań objął 1/3 obszaru Kraju Warty.
21 Egzekucji na tzw. placu stodół w Zgierzu dokonano 20 marca 1942 r. w obecności 6 tys.
zgromadzonych przymusowo polskich mieszkańców pobliskich miejscowości. W przeprowadzeniu egzekucji wzięły udział, oprócz Gestapo, jednostki niemieckiej policji porządkowej, policji
ochronnej Schupo i hitlerowskich organizacji paramilitarnych. Przybyli także licznie członkowie
lokalnych organizacji NSDAP i przedstawiciele niemieckiej administracji okupacyjnej; M. Cygański, Z dziejów okupacji hitlerowskiej w Łodzi, Łódź 1965, s. 202, 206–207; K. Lesiakowski, Lista
rozstrzelanych w Zgierzu 20 III 1942 r. w świetle akt gestapo, [w:] W 60. rocznicę zbrodni zgierskiej
20 III 1942 r., Łódź-Zgierz 2002, s. 57–68; C. Łuczak, Dyskryminacja Polaków w Wielkopolsce
w okresie okupacji hitlerowskiej. Wybór źródeł, Poznań 1966, s. 65–153; D. Siepracka, Zbrodnia
zgierska elementem terroru nazistowskiego wobec społeczeństwa regionu, [w:] W 60. rocznicę
zbrodni zgierskiej 20 III 1942 r., Łódź-Zgierz 2002, s. 47–55; Z. Walter-Janke, W Armii Krajowej
w Łodzi i na Śląsku, Warszawa 1969, s. 64–69.
22 APMA-B. Zespół KL Buchenwald. Karty personalne więźniów: Jana Binka, Józefa Leśnego i Adama Wilczyńskiego.
7/2/2013 9:35:02 PM
119
Kazimierz Krysiak, więzień nr 36496, nauczyciel deportowany do KL Auschwitz
14 maja 1942 r. z Łodzi i jego karta personalna z kartoteki obozowej KL Mauthausen z adnotacją o skierowaniu go do obozu przez placówkę Gestapo w Łodzi. Jako powód osadzenia
w obozie podano w niej sankcję karną za zamordowanie sekretarza kryminalnego
(Sühnemassnahme für die Ermordung des Kriminalsekretars)
Samodzielnej Placówki Kolejowej AK działającej na stacji Karsznice koło Zduńskiej Woli — nauczyciela Kazimierza Krysiaka (nr 35496) i podoficera zawodowego Zygmunta Zarzyckiego (nr 35654) jako przyczynę aresztowania podano
„sankcję karną za zamordowanie sekretarza kryminalnego” (Sühnemassnahme
für die Ermordung des Kriminalsekretars) oraz datę aresztowania 7 marca 1942
7/2/2013 9:35:02 PM
120
Bohdan Piętka
roku23. Za pomocą eufemizmów „sankcja karna” i „środek zapobiegawczy” placówka Gestapo w Łodzi określała aresztowanie i deportację do KL Auschwitz
osób, które nie miały nic wspólnego z zabójstwem dwóch gestapowców, a wybrano je dlatego, że reprezentowały miejscową inteligencję.
Transport łódzki z 14 maja 1942 roku został nazwany w relacjach świadków
„transportem wojskowych”, ponieważ wielu przywiezionych nim więźniów zostało wytypowanych przez Gestapo do aresztowania na podstawie tego, że byli
w przeszłości oficerami lub podoficerami Wojska Polskiego, zawodowymi bądź
rezerwistami. Przed deportacją do obozu przebywali oni w więzieniach i aresztach policyjnych w Nowej Brzeźnicy nad Wartą, Kaliszu, Kępnie, Łodzi, Nowych
Skalmierzycach, Ostrowie Wielkopolskim, Sieradzu, Wieluniu, Turku i Zduńskiej Woli.
Ze względu na to, że wśród deportowanych znajdowała się spora grupa oficerów i podoficerów rezerwy, transportem tym przywieziono do KL Auschwitz
m.in. nauczycieli: Jana Brzozowskiego (nr 35382), Stefana Choczaja (nr 35383),
Stanisława Czernickiego (nr 35392), Antoniego Dyśka (nr 35405), Pawła Gasztycha (nr 35419), Jana Jarczaka (nr 35450), Antoniego Jędrasika (nr 35454), Stanisława Jończaka (nr 35457), Kazimierza Krysiaka (nr 35496), Feliksa Kwiatka (nr 35507), Wacława Marczuka (nr 35527), Romana Misiewicza (nr 35539),
Antoniego Nawrockiego (nr 35547), Eugeniusza Nierychłego (nr 35550), Adama
Piotrowskiego (nr 35574), Stefana Szyszkę (nr 35624), Tomasza Stanisławskiego (nr 35626), Henryka Trybalskiego (nr 35634), Alfonsa Wojciechowskiego
(nr 35644) i Henryka Wyrąbkiewicza (nr 35651), zarządców majątków ziemskich
Dionizego Brakowieckiego (nr 35376) i Andrzeja Kleczyńskiego (nr 35480), dyrektora oddziału kaliskiego Firmy Nasiennej „Bracia Buszczyńscy” Stanisława
Kuleszyńskiego (nr 35503), instruktora Kółek Rolniczych Kwiryniusza Skóreckiego (nr 35602), urzędnika kolei Mieczysława Mystkowskiego (nr 35544),
urzędnika skarbowego Wiktora Janczewskiego (nr 35446), księgowego Bronisława Piotra Kalisza (nr 35467), leśniczego Władysława Przybylskiego (nr 35582),
inżyniera architekta Mariana Kleczewskiego (nr 35479) — po wojnie jednego
z projektantów i budowniczych Nowej Huty, oraz inżynierów J. Binka (nr 35373)
i Jerzego Zygmunta Nowakowskiego (nr 35557). Spośród wymienionych w KL
Auschwitz zginęli: D. Brakowiecki, A. Dysiek, P. Gasztych, W. Janczewski, J. Jarczak, A. Jędrasik, S. Jończak, B. Kalisz, A. Kleczyński, S. Kuleszyński, F. Kwiatek, W. Marczuk, R. Misiewicz, M. Mystkowski, A. Nawrocki, E. Nierychły,
A. Piotrowski, W. Przybylski, K. Skórecki, S. Szyszka, T. Stanisławski, H. Trybalski, A. Wojciechowski i H. Wyrąbkiewicz, a w KL Buchenwald przeniesiony
tam z KL Auschwitz J. Binek. W gronie zawodowych oficerów deportowanych
tym transportem znalazł się m.in. por. Jerzy Woźniak (nr 35650) — powieszony
23 APMA-B. Zespół KL Mauthausen. Karty personalne więźniów: Jana Ciupka, Leona Czecha, Mariana Fatańskiego (Fontańskiego), Kazimierza Krysiaka i Zygmunta Zarzyckiego; Zespół
KL Mauthausen, ankiety Klubu Mauthausen z Katowic. Ankieta więźnia Mariana Fontańskiego.
7/2/2013 9:35:02 PM
121
Jerzy Woźniak, więzień nr 36650, oficer zawodowy deportowany do KL Auschwitz
14 maja 1942 r. z Łodzi i powieszony 19 lipca 1943 r. w egzekucji 12 więźniów
z komanda mierników
przed kuchnią obozową 19 lipca 1943 roku w egzekucji 12 więźniów z komanda
mierników24.
Członkami podziemia deportowanymi w transporcie z Łodzi byli Adam Majewski (nr 35517) — podoficer zawodowy kompanii szkolnej w Kazuniu-Modlinie
i zastępca dowódcy placówki AK w powiecie Łask, Józef Przybylski (nr 35581) —
podoficer zawodowy 29. Pułku Strzelców Konnych z Kalisza i członek AK oraz
24 APMA-B.
Zespół Wspomnienia, t. 99, k. 111–116, wspomnienia byłego więźnia Mariana
Kleczewskiego; Zespół Oświadczenia, t. 155, k. 4–5, relacja byłego więźnia Mariana Kleczewskiego; Zespół Ankiety. Ankiety byłych więźniów: Stanisława Czernickiego, Wiktora Janczewskiego,
Antoniego Jędrasika, Stanisława Jończaka, Mariana Kleczewskiego, Stanisława Kuleszyńskiego,
Mieczysława Mystkowskiego i Henryka Wyrąbkiewicza; Zbiór korespondencji. Korespondencja
nr 651–656/72 dot. Jana Brzozowskiego, Stefana Choczaja, Antoniego Dyśka, Jana Jarczaka i Eugeniusza Nierychłego, nr 692/74 dot. Stanisława Czernickiego, nr 651–656/72 i 2711–2728/70 dot.
Pawła Gasztycha, nr 694/74 i 5857/86 dot. Wiktora Janczewskiego, nr 2711–2728/70 dot. Antoniego Jędrasika, nr 7454/76 dot. Stanisława Jończaka, nr 1594/02 dot. Bronisława Piotra Kalisza,
nr 1815/79 i 3497/04 dot. Stanisława Kuleszyńskiego, nr 698/74 i 1598–1602/02 dot. Kazimierza
Krysiaka, nr 823/72, 1793/79 i 3560/82 dot. Feliksa Kwiatka, nr 1719/00 dot. Antoniego Nawrockiego, nr 812/74, 2076/77, 5731/95 i 126/96 dot. Jerzego Zygmunta Nowakowskiego, nr 2711–
2728/70 dot. Władysława Przybylskiego, nr 6858/90 dot. Tomasza Stanisławskiego oraz nr 2632/77
dot. Jerzego Woźniaka; Księgi zgonów. Akty zgonów więźniów: Dionizego Brakowieckiego, Antoniego Dyśka, Pawła Gasztycha, Wiktora Janczewskiego, Jana Jarczaka, Stanisława Jończaka,
Bronisława Piotra Kalisza, Andrzeja Kleczyńskiego, Stanisława Kuleszyńskiego, Feliksa Kwiatka,
Wacława Marczuka, Romana Misiewicza, Antoniego Nawrockiego, Eugeniusza Nierychłego, Adama Piotrowskiego, Władysława Przybylskiego, Kwiryniusza Skóreckiego, Stefana Szyszki, Henryka Trybalskiego, Alfonsa Wojciechowskiego, Jerzego Woźniaka i Henryka Wyrąbkiewicza; D-Au
I-5/1. Numerowe listy więźniów zmarłych w obozie (tzw. książka kostnicy), t. 1, k. 91 (wpis śmierci
Tomasza Stanisławskiego); Mat./1214, t. 181 (informacja ITS Arolsen o śmierci w KL Buchenwald
więźnia Jana Binka); D-Au I-3/2. Książka bunkra, t. 2, k. 11.
7/2/2013 9:35:03 PM
122
Bohdan Piętka
Akt zgonu Jerzego Woźniaka — jako oficjalną przyczynę śmierci podano
w nim nagły atak serca (Plötzlicher Herztod)
7/2/2013 9:35:03 PM
123
Jan Rajek ps. „Cichy” (nr 35585) — komendant działającej na terenie powiatu
ostrowskiego Tajnej Organizacji Wojskowej i żołnierz AK.
A. Majewski zginął w obozie we wrześniu 1942 roku, natomiast J. Przybylski został przeniesiony z KL Auschwitz i doczekał wyzwolenia w jednym z obozów koncentracyjnych na terenie Niemiec. J. Rajek przed przybyciem do obozu
był więziony w obozie karnym w Nowych Skalmierzycach na terenie powiatu
ostrowskiego. Po przeniesieniu do KL Buchenwald w marcu 1943 roku działał
w tamtejszym więźniarskim ruchu oporu. Podczas wyzwalania Buchenwaldu
przez wojska amerykańskie w kwietniu 1945 roku brał czynny udział w walce
o wyzwolenie obozu.
Zawodowymi podoficerami i prawdopodobnie również żołnierzami AK byli:
Antoni Dąbrowski (nr 35393), Franciszek Dudczak (nr 35402), Jan Dudczak
(nr 35403), Franciszek Duzałka (nr 35404), Leon Nowak (nr 35552), Franciszek
Urbański (nr 35637), Marian Wesołek (nr 35640), Leon Zakęs (nr 35652) i Stefan
Zakrzewski (nr 35653). Przed deportacją do KL Auschwitz więziono ich w obozie karnym w Nowych Skalmierzycach. Żaden nie przeżył obozu.
Jedną z pierwszych ofiar śmiertelnych wśród więźniów tego transportu
był księgowy Wojciech Jankowski (nr 35448), aresztowany 7 marca 1942 roku
w Turku za to, że był oficerem rezerwy WP. 26 maja 1942 roku zasłabł podczas
kopania rowu. Wówczas esesman uderzeniem pałki w głowę i kopnięciem zrzucił
go na dno rowu, co spowodowało jego śmierć w następstwie upadku z kilkumetrowej wysokości i doznanych obrażeń (tzw. śmierć lotnika).
Jako jedyny więzień tego transportu wyzwolenia w KL Auschwitz 27 stycznia 1945 roku doczekał inż. architekt Józef Weder (nr 35639) z Ostrowa Wielkopolskiego. Przed deportacją do obozu również więziono go w Nowych Skalmierzycach25.
Spośród 204 więźniów deportowanych 2 maja 1941 roku z Kalisza w KL
Auschwitz zginęło co najmniej 153. Do innych obozów koncentracyjnych przeniesiono 28 więźniów, z których przynajmniej ośmiu zginęło, w tym jeden na
statku „Cap Arcona”, zatopionym omyłkowo przez lotnictwo brytyjskie 3 maja
1945 roku w Zatoce Lubeckiej, a 13 doczekało się wyzwolenia. Ponadto jeden
więzień zbiegł z KL Auschwitz, czterech więźniów zostało zwolnionych, a dwu
wyzwolonych w tym obozie. W nieznanych okolicznościach, miejscu i czasie zginęło ośmiu więźniów oraz wyzwolono sześciu. Nieznany pozostaje los dziewięciu. Najprawdopodobniej nie przeżyli oni wojny.
25 APMA-B. Zespół Ankiety. Ankiety byłych więźniów: Wojciecha Jankowskiego, Jana
Rajka i Józefa Wedera; Zbiór korespondencji. Korespondencja nr 3492/02 dot. Jana Dudczaka,
nr 1590/75 dot. Franciszka Duzałki, nr 3090/02 dot. Adama Majewskiego, nr 956/77 dot. Leona Nowaka, nr 78/88 dot. Józefa Przybylskiego i nr 1616/76 dot. Mariana Wesołka; Księgi zgonów. Akty
zgonów więźniów: Antoniego Dąbrowskiego, Franciszka Dudczaka, Jana Dudczaka, Franciszka
Duzałki, Adama Majewskiego, Leona Nowaka, Franciszka Urbańskiego, Leona Zakęsa i Stefana
Zakrzewskiego.
7/2/2013 9:35:03 PM
124
Bohdan Piętka
Natomiast spośród 298 więźniów deportowanych 14 maja 1942 roku z Łodzi
w KL Auschwitz zginęło co najmniej 222. W nieznanych okolicznościach i miejscu zginął jeden więzień. Do innych obozów koncentracyjnych przeniesiono
56 więźniów, z których co najmniej czterech zginęło, w tym dwu na statku „Cap
Arcona”. 42 spośród przeniesionych do innych obozów doczekało wyzwolenia,
jeden zbiegł z KL Neuengamme, a jeden został zwolniony z KL Buchenwald.
Z KL Auschwitz zwolniono dwu więźniów, jeden zbiegł podczas ewakuacji obozu, a jeden został wyzwolony. W nieznanych okolicznościach przeżył też jeden
więzień. Nieznany pozostaje los 22 więźniów, którzy najprawdopodobniej nie
przeżyli wojny26.
Zważywszy na to, że w wypadku pierwszego transportu wojnę przeżyło na
pewno 26, natomiast w wypadku drugiego 48 więźniów, deportacje te należy
uznać za typowe akcje eksterminacyjne. Stanowiły one precyzyjne uderzenie
w miejscowe elity narodu polskiego.
Eliminacja tych elit jako warstwy kierowniczej narodu, zdolnej m.in. do organizowania ruchu oporu, była w tym wypadku, obok odwetu i chęci sterroryzowania miejscowej społeczności polskiej, zasadniczym celem przeprowadzonych
aresztowań i deportacji do KL Auschwitz. Akcje te były rezultatem niemieckiej
polityki okupacyjnej w Kraju Warty, której założenia dobitnie sformułował jego
namiestnik Arthur Greiser, stwierdzając, że „Polak, który podniesie tylko rękę
na Niemca będzie wymazany z rejestru osób żyjących na świecie; w 24 godzinach stanie się dzieckiem śmierci”27 oraz że „Zniemczenie Warthegau oznacza
według mnie, że żaden inny naród oprócz narodu niemieckiego nie ma prawa
tam mieszkać. To jest różnica między moją kolonizacją a starą kolonizacją
Bismarckowską”28.
TRANSPORTS OF POLES TO KL AUSCHWITZ FROM KALISZ ON THE 2ND OF MAY 1941
AND FROM ŁÓDŹ ON THE 14TH OF MAY 1942
Summary
Deportations of Poles to concentration camps — because of their activities in the resistance
movement, violations of the Nazi occupation laws, or as a result of retaliatory repression of the German occupiers — were an important element of German occupation policy aimed at depolonizing
the territories incorporated into the Reich. Transports to KL Auschwitz from Kalisz on the 2nd of
May 1941 and from Łódź on the 14th May of 1942 were the result of retaliatory repression against
Poles in the Wartheland. Their aim was not only to take revenge for the attacks on the German police
26 APMA-B. Różne zespoły archiwalne, m.in. ankiety byłych więźniów i ich rodzin oraz korespondencja prowadzona przez nich z Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau, akty zgonów
więźniów.
27 Cyt. za: C. Łuczak, Arthur Greiser – hitlerowski władca w Wolnym Mieście Gdańsku i w Kraju Warty, Poznań 1997, s. 67.
28 Cyt. za: J. Gumkowski, T. Kułakowski, Zbrodniarze hitlerowscy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym, Warszawa 1961, s. 38.
7/2/2013 9:35:03 PM
125
and to terrorize the Polish society, but above all they were a precise blow to the local elites capable
of organizing resistance to the occupation. Theses repressions were part of the extermination campaign and should therefore be considered a continuation of the operation „political cleansing of
the land” (politische Flurbereinigung) carried out on the Polish territory annexed to the Reich in
the autumn of 1939. Out of 204 Poles deported to Auschwitz from Kalisz on the 2nd of May 1941
at least 153 were killed in the camp, and out of 298 Poles deported from Łódź on the 14th of May
1942 — at least 222. The deportees from Kalisz included representatives of the local elite — civil
servants, teachers, members of the clergy — as well as representatives of other parts of society —
mainly farmers. The transport from Łódź — called „transport of the military” due to the fact that
the arrests included, among others, former reserve officers and NCOs — included representatives
of many intellectual professions, including a large group of teachers. The arrests, which resulted in
the deportation of this transport to KL Auschwitz, were conducted in 10 districts covering one-third
of the Wartheland and they constituted the second part of the repression campaign. The first was the
largest public execution carried out during the German occupation in the Wartheland, during which
100 Poles were shot dead on the 20th of March 1942 in Zgierz. The transports discussed here were
the largest, but not the only deportations of Poles from the Wartheland to KL Auschwitz, which were
carried out in the framework of retaliatory repression. These deportations are an example of the
ruthlessness of the Nazi occupation policy against the Poles in the Wartheland.
7/2/2013 9:35:03 PM
Nazwisko i imię
Adamkiewicz Czesław
Akulicz Michał
Andrusiewicz Stanisław
Andrzejczak Władysław
Bekalarek Józef
Benc Władysław
Biniewicz Jan
Bielecki Andrzej
Błaszczyński Tadeusz
Blewoński Wacław
Bogacz Wincenty
Bącler Marceli
Borowski Marcin
Brodziak Adam
Brodziak Władysław
Bury Wacław
Byczyński Feliks
Celin Mikołaj
Chmielewski Henryk
Numer
obozowy
15182
15183
15184
15185
15186
15187
15188
15189
15190
15191
15192
15193
15194
15195
15196
15197
15198
15199
15200
8 I 1910
23 II 1903
14 V 1921
12 VIII 1919
7 IV 1914
4 XII 1916
11 XI 1884
16 I 1917
5 VI 1896
24 V 1886
24 III 1922
4 II 1899
6 XI 1899
14 X 1905
18 IV 1899
20 VIII 1910
28 VIII 1910
7 IV 1920
2 X 1901
17 VI 1914
Data
urodzenia
Kalisz
Chocz, pow. Kalisz
Baschingen
Kakawa
Bogdanów
Stawiszyn, pow. Kalisz
Rychwał
Janków
Pawłówek, pow. Kalisz
Dobrzec Mały, pow. Kalisz
Kalisz
Kalisz
Czermno
Ceków, pow. Kalisz
Borków
Dębe, pow. Kalisz
Kalisz
Moskwa
Chocz, pow. Kalisz
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
krawiec
piekarz
ślusarz
robotnik
fryzjer
robotnik
rolnik
robotnik
robotnik rolny
kolejarz
elektromonter
pracownik biurowy
ksiądz
rolnik
rolnik
robotnik rolny
stolarz
księgowy
P
P
rzeźnik
Zawód
P
N
† 16 XI 1941 w Au
† 3 IV 1942 w Au
† 10 VIII 1941 w Au
† 4 XI 1941 w Au
†
† 5 IX 1941 w Au
† 14 XI 1941 w Au
† 18 XI 1941 w Au
† 22 VI 1941 w Au
† 22 X 1941 w Au
† 30 XI 1941 w Au
† 12 IV 1942 w Au
† 24 II 1942 w Au
† 8 III 1942 w Au
† 15 III 1942 w Au
†
† 27 VIII 1941 w Au
wyzw. 27 I 1945 w Au
Dalsze losy
Zestawienie 1. Transport Polaków do KL Auschwitz z 2 maja 1941 roku, Kalisz: 204 osoby o numerach od 15182 do 15385
126
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:04 PM
Chodzicki Stanisław
Chwiłkowski Józef
Cichomski Bolesław
Ciszewski Tadeusz
Kranc Kazimierz
Cybiński Antoni
Czechowski Józef
Czerkawski Marian
Dąbkowski Klemens
Dera Józef
Drążek Józef
Ewertowski Franciszek
Ewiak Michał
Fibiger Franciszek
Filipczak Bolesław
Florczak Hipolit
Galewski Tomasz
Gill Stefan Tomasz
Galaska (Gałązka)
Stanisław
Goclik Bronisław
15202
15203
15204
15205
15206
15207
15208
15209
15210
15211
15212
15213
15214
15215
15216
15217
15218
15219
15220
Nazwisko i imię
15201
Numer
obozowy
Kalisz
Kalisz
Wąbrzeźno
Kalisz
Warszawa
Kalisz
Tłokinia, pow. Kalisz
Brudzew, pow. Kalisz
Lubawa
Chocz, pow. Kalisz
Klein Hohenfelde
Jastrzębniki
Złoczów
Wadelsburg (Wedelsburg)
Neubaren
Kalisz
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
Kakawa Stara, pow. Kalisz
Koźminek, pow. Kalisz
P
N
Warszawa
Miejsce urodzenia
elektromonter
szewc
kelner
urzędnik
stolarz
robotnik
ogrodnik
robotnik
fryzjer
rzeźnik
robotnik rolny
kupiec
rzeźnik
robotnik
młynarz
szewc
urzędnik
rzeźnik
rolnik
księgowy
Zawód
† 7 X 1941 w Au
† 1941 w Au
przen. do Sa, wyzw.
† 6 X 1942 w Au
† 14 VIII 1941 w Au
† 5 IX 1942 w Au
† 28 X 1941 w Au
† 1941 w Au
† 14 III 1942 w Au
† rozstrzelany 25 I 1943
† 13 I 1942 w Au
† 7 VIII 1941 w Au
przeżył
przen. 1942 do Mau,
† 11 I 1943 w Mau
†
przeżył
† 15 X 1941 w Au
† 27 VIII 1941 w Au
† 13 I 1942 w Au
† 29 VII 1942 w Au
Dalsze losy
1 II 1904
1 IV 1891
7 III 1902
26 III 1907
25 VIII 1887
20 X 1907
1 X 1897
15 IX 1911
29 I 1907
10 III 1910
8 III 1910
15 III 1908
2 II 1909
26 IX 1904
29 IX 1904
6 VII 1897
22 IX 1911
2 VI 1910
2 XI 1914
6 III 1917
8 IV 1895
Data
urodzenia
127
7/2/2013 9:35:04 PM
Gołębiowski Józef
Gruszczyński Józef
Grela (Grala) Stanisław
Gryglak Franciszek
Grembowicz Stanisław
Grzegorczyk Władysław
Grzelak Wawrzyniec
Grzesiak Józef
Hanc Aleksander
Herbich Henryk
Iwiński Ignacy
Jagielski Stefan
Jałowica Józef
Janiak Marcin
Janik Franciszek
Jankowski (Janowski) Leon
Jaśkiewicz Jan
Jaśkiewicz Antoni
Jasnowski Wawrzyniec
Jaworski Maksymilian
Jelental (Lelental) Stefan
15222
15223
15224
15225
15226
15227
15228
15229
15230
15231
15232
15233
15234
15235
15236
15237
15238
15239
15240
15241
Nazwisko i imię
15221
Numer
obozowy
25 VIII 1902
5 VI 1908
28 VII 1887
29 V 1892
29 III 1907
6 IV 1903
4 IX 1910
16 X 1896
13 XII 1905
6 XII 1902
28 VII 1906
14 X 1910
12 XII 1887
5 III 1906
8 VI 1894
8 III 1894
21 IX 1912
29 X 1910
8 IX 1910
11 I 1921
4 XI 1899
1 IV 1902
Data
urodzenia
Kalisz
Turek
Kaczki Średnie
Kalisz
Ksawerów
Losochów (Łosochów)
Szadek, pow. Kalisz
Reginów, pow. Kalisz
Łódź
Kalisz
Steczno, pow. Kielce
Kotlin
Ceków, pow. Kalisz
Nosków
Jeziorki, pow. Kalisz
Kobylniki
Długa Wieś
Kalisz
Brzezie, pow. Kalisz
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
kreślarz
urzędnik
rolnik
szewc
† 7 VII 1941 w Au
† 11 VIII 1942 w Au
† 1 VIII 1941 w Au
† 14 VIII 1942 w Au
† 1941 w Au
urzędnik
szewc
† 31 X 1941 w Au
†
† 7 IX 1941 w Au
† 25 I 1942 w Au
† 17 XI 1941 w Au
przen. 1942 do Da
† 1 X 1941 w Au
przeżył
† 1941 w Au
† 10 II 1942 w Au
† 24 IX 1941 w Au
† 21 XI 1941 w Au
przen. 1944 do Bu
† 24 IV 1942 w Au
† 5 III 1942 w Au
Dalsze losy
kupiec
robotnik rolny
robotnik
murarz
robotnik
ksiądz
formierz
urzędnik
rolnik
rolnik
robotnik
robotnik rolny
rolnik, cieśla
ogrodnik
ksiądz
Zawód
128
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:04 PM
28 V 1913
Jeżyk (Jerzyk) Leon
Augustyn
Jeżyk (Jerzyk) Marian
Jopek Antoni
Józefowicz Aleksander
Juszczak Jan
Kamiński Józef
Karolak Edward
Kazimierczak Stanisław
Kisiurski Henryk
Kisiurski Stanisław
Kleczewski Kazimierz
Kleczewski Stanisław
Klimczak Kazimierz
Klimczak Michał
Klupa Zygmunt
Kołaczek Piotr
Kryszczyński Józef
Kościelniak Mieczysław
15244
15245
15246
15247
15248
15249
15250
15251
15252
15253
15254
15255
15256
15257
15258
15259
15260
15261
Kalisz
Tuszyn
P
P
P
P
Kalisz, Głogów
Ostrów Wielkopolski
P
P
P
P
P
Kalisz
Królików
Wildhufen (Pruszków?)
Kotowiecko, pow. Kalisz
(Kołowiecko?)
Kalisz
P
P
Kwasków, pow. Kalisz
Kalisz
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
Feuchtwiesen
Kalisz
Kalisz
Rychnów, pow. Kalisz
Aleksandria, pow. Kalisz
Kalisz
Kalisz
Dębe, pow. Kalisz
Odolanów
Miejsce urodzenia
artysta malarz
urzędnik
rolnik
robotnik
ślusarz
rolnik
robotnik rolny
krawiec
cieśla
elektromonter
szklarz
robotnik
malarz
szewc
tkacz
ewak. 1945 do Mau, wyzw.
† 1941 w Au
† 7 XII 1941 w Au
† 22 X 1941 w Au
† 6 XII 1941 w Au
† 24 XII 1941 w Au
† 19 IV 1942 w Au
przen. 1944 do Bu, †
† 10 VIII 1941 w Au
† 7 XI 1941 w Au
† 3 VII 1941 w Au
† 29 III 1942 w Au
† 30 XI 1941 w Au
przen. 1942 do Mau
† 3 XI 1941 w Au
† w Au
† 24 V 1941 w Au
inżynier leśnik
rolnik
† 3 IX 1941 w Au
† 16 IX 1941 w Au
kupiec
technik budowlany
† 16 VII 1941 w Au
Dalsze losy
urzędnik
Zawód
28 I 1912
26 II 1898
30 VI 1913
11 XII 1906
20 IX 1901
19 I 1905
17 IV 1916
23 XII 1921
11 II 1884
26 VIII 1919
10 XII 1908
30 IV 1916
9 I 1906
9 X 1902
7 II 1910
27 VII 1905
30 XI 1903
15 IX 1896
24 I 1896
Jesion Józef
15243
21 VII 1908
Data
urodzenia
Jendrasiak Stefan
Nazwisko i imię
15242
Numer
obozowy
129
7/2/2013 9:35:04 PM
Kubiak Michał
Kowalski Bolesław
Krysiński Franciszek
Kuczkowski Józef
Kurzajek Tadeusz
Kwaśniewski Wacław
Kwaśnik Adam
Łaźny Stanisław
Lewandowski Józef
Lewandowski Andrzej
Lewandowski Czesław
Lewandowski Józef
Lewandowski Michał
Łopuszyński
(Łopuszczyński) Kazimierz
Machowicz Jan
Matczak Roman
Machowicz Edward
Miąskiewicz (Miaśkiewicz,
Mięckiewicz) Marian
15263
15264
15265
15266
15267
15268
15269
15270
15271
15272
15273
15274
15275
15276
15277
15278
15279
Nazwisko i imię
15262
Numer
obozowy
13 III 1910
6 XII 1907
25 XII 1893
31 XII 1910
28 I 1900
22 IX 1896
11 II 1890
19 V 1921
18 XI 1902
29 II 1912
25 IV 1908
26 XI 1903
31 VIII 1905
24 X 1910
4 III 1890
3 X 1895
17 VIII 1884
29 IX 1914
Data
urodzenia
Kościelec, pow. Kalisz
Kalisz
P
P
P
P
Młyniska, Młynisko,
pow. Kalisz
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
Kalisz
Lubanie
Skarszew
Błaszki, pow. Kalisz
Długa Wieś
Długa Wieś
Wesułki (Wesołki)
Sambor
Długa Wieś
Kalisz
Kalisz
Kalisz
Zalesiczki
Seten-Essen (Niemcy)
Miejsce urodzenia
fryzjer
stolarz
robotnik rolny
technik budowlany
ksiądz
oberżysta
szewc
szewc
robotnik
robotnik
murarz
nauczyciel
rolnik
kierowca
rolnik
tkacz
ślusarz
mierniczy przysięgły
Zawód
przen. 1944 do Ra
przen. 1944 do Ra, przeż.
† 11 VIII 1941w Au
† 4 VIII 1941 w Au
przen. do Da, gdzie † 1941
† 12 VII 1941 w Au
† 1 VI 1942 w Au
przen. 1944 do Bu, przeż.
† 1941 w Au
† 8 XI 1941 w Au
† 12 XI 1941 w Au
† 26 XI 1941 w Au
† 18 III 1942 w Au
† 12 VIII 1941 w Au
† 15 IX 1941 w Au
† 6 XII 1941 w Au
† 3 XI 1941 w Au
przen. 1944 do Bu, Do, Fl,
wyzw.
Dalsze losy
130
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:05 PM
Marszał Adam
Krysiński Wacław
Matuszewski Czesław
Muszyński Dezydery
Konstanty
Mielczarek Jan
Mijakowski Zbigniew
Michalak Franciszek
Mikołajewski Michał
Molka Ignacy
Molka Ignacy
Niewęgłowski Stanisław
Nowacki Oktawian
Nowakowski Lucjan
Nowak Józef
Nosal Władysław
Noweta Stanisław
Noweta Stefan
Nowicki Józef
Nowicki Jan
Owczarek Antoni
15281
15282
15283
15284
15285
15286
15287
15288
15289
15290
15291
15292
15293
15294
15295
15296
15297
15298
15299
Nazwisko i imię
15280
Numer
obozowy
Kalisz
Kalisz
11 I 1907
Opatówek, pow. Kalisz
Staw, pow. Kalisz
Kanie
Kościelna Wieś, pow. Kalisz
Sieradz
Turek
Dminin
Eisen
Zagórzyń, pow. Kalisz
Wieruszów, pow. Kalisz
Kalisz
Poznań
Poznań
Kalisz
Miejsce urodzenia
16 V 1911
18 IV 1900
15 VIII 1883
30 IX 1910
20 V 1883
10 III 1900
13 XI 1913
1 I 1909
8 XI 1892
1 III 1888
3 XII 1898
30 VIII 1902
9 III 1895
31 VIII 1912
27 IV 1909
30 VIII 1912
30 VIII 1917
2 VII 1897
18 VIII 1904
18 X 1897
Data
urodzenia
szewc
malarz
rolnik
ślusarz mechanik
ślusarz mechanik
rolnik
rolnik
pończosznik
ksiądz
ksiądz
robotnik
rolnik
robotnik
rolnik
kupiec
kelner
urzędnik skarbowy
podoficer zawodowy
drogista
robotnik rolny
Zawód
† 30 XII 1941 w Au
†
† 23 IX 1941 w Au
† 14 XI 1941 w Au
przen. 1944 do Bu, wyzw.
† 1941 w Au
† 7 II 1942 w Au
† 6 IX 1942 w Au
przen. 1942 do Da, gdzie
† 1942
† 1941 w Au
† 10 X 1941 w Au
przen. 1944 do Fl, przeż.
† 1 IX 1941 w Au
† 23 XI 1941 w Au
przen. 1944 do Bu
†
† 1941 w Au
† 17 VII 1942 w Au
† 25 V 1942 w Au
przen. 1943 do Neu, Na, Bu,
wyzw.
Dalsze losy
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
131
7/2/2013 9:35:05 PM
Odziemski Henryk
Pietrzyński Stanisław
Piotrowski Adam
Piotrowski Zygmunt
Piotrowski Stefan
Prętczyński Stanisław
Prześniak Józef
Płócienniczak Leon
Reksa Kazimierz
Plota Stanisław
Plotek (Płotek) Roman
Pokojowczyk Wojciech
Radajak Stefan
Poleski Piotr
Radomski Edward
Rajewski Leon
Raczyński Tadeusz
Rychlewski Franciszek
Sadowski Stefan
Rastawicki (Rastawiecki)
Jan
15301
15302
15303
15304
15305
15306
15307
15308
15309
15310
15311
15312
15313
15314
15315
15316
15317
15318
15319
Nazwisko i imię
15300
Numer
obozowy
22 X 1893
8 VII 1889
Studzieniec
Sulejów
Holendry (Olendry)
Rososz, pow. Wieluń
4 VIII 1896
5 I 1913
Jerka, pow. Leszno
Kalisz
Zakrzyń
Zbiersk, pow. Kalisz
Godzieszów (Godziesze)
Dobrzec, pow. Kalisz
Kalisz
Kalisz
Kalisz
Kalisz
Piotrków Trybunalski
Boruszyn
Czartki
Łódź
Miejsce urodzenia
1 III 1899
1 III 1903
15 VII 1919
17 VIII 1914
10 IV 1908
8 IX 1915
2 V 1892
10 IX 1921
6 IV 1911
24 III 1910
4 II 1910
29 X 1887
12 X 1919
21 XI 1913
26 IV 1920
27 IV 1906
Data
urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
elektrotechnik
rolnik
robotnik rolny
tapicer
urzędnik bankowy
murarz
rolnik
maszynista kolejowy
robotnik
ślusarz
rolnik
piekarz cukiernik
ślusarz
robotnik
stolarz
aptekarz
urzędnik
nauczyciel
robotnik
zecer
Zawód
przen. 1944 do Gr-R
† 1941 w Au
† 4 XII 1941 w Au
† 21 VIII 1941 w Au
† 31 VIII 1941 w Au
zwoln. 1941 z Au
przen. do Gr-R, Bu
† 1941 w Au
przen. 1942 do Gr-R, przeż.
† 1 VIII 1941 w Au
† 7 IX 1942 w Au
przen. 1944 do Mau, wyzw.
† 5 IV 1942 w Au
† 15 VIII 1942 w Au
† 1941 w Au
przen. 1944 do Sa, wyzw.
† 1941 w Au
zbiegł 13 VI 1942 z Au
zwolniony 6 IV 1943 z Au
† 26 X 1942 w Au
† 11 VIII 1941 w Au
Dalsze losy
132
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:05 PM
Scieszek (Ścieszek)
Stanisław
Siciński Tadeusz
Siedlewski Marian
Skorupa Franciszek
Słomian Antoni
Słubicki Czesław
Sobański Antoni
Sołtysiak Jan
Sosiński Wacław
Spirydowicz Paweł
Spirydowicz Piotr
Spławski Czesław
Spławski Roman
Spławski Paweł
Stanecki Ignacy
Stanisławski Leon
Staniszewski Antoni
Sztark Emil
Stodolny Karol
Stradomski Stanisław
15321
15322
15323
15324
15325
15326
15327
15328
15329
15330
15331
15332
15333
15334
15335
15336
15337
15338
15339
Nazwisko i imię
15320
Numer
obozowy
Kalisz
Żerniki
Adelnau
Kalisz
P
P
P
P
P
P
P
Godziesze
Staw, pow. Kalisz
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
Wilno
Stare Troki, pow. Wilno
Dobrzec Wielki
Kalisz
Ksawerów
Kokanin, pow. Kalisz
Heidekrug
Konin
Miejsce urodzenia
zwoln. 5 XI 1941 z Au
† 19 X 1941 w Au
† 6 IX 1942 w Au
† 22 VIII 1941 w Au
† 26 V 1941 w Au
† 1 XI 1941 w Au
† 30 IV 1943 w Au
† 1941 w Au
† 18 VI 1941 w Au
†
† w komorze gazowej 30 VIII
1942
† 1941 w Au
† 4 VII 1941 w Au
† 1942 w Au
† 12 XII 1941 w Au
† 22 VII 1941 w Au
† 6 XI 1941 w Au
† 1941 w Au
Dalsze losy
stolarz
† 22 IV 1942 w Au
cieśla, robotnik rolny przen. 1944 do Gr-R,
nast. do Bu, † w Bu
chemik
urzędnik
kotlarz
piekarz
rolnik
rzeźnik
rzeźnik
trykociarz, kupiec
trykociarz
stolarz
rolnik
murarz
kupiec
rolnik
robotnik
księgowy
pomocnik aptekarza
robotnik rolny
Zawód
3 XI 1885
31 X 1905
17 III 1895
15 XII 1898
29 XII 1908
30 V 1889
16 VI 1903
8 XII 1888
19 VII 1897
4 X 1892
19 I 1898
19 VIII 1910
15 V 1880
13 V 1880
28 VIII 1877
22 I 1889
13 VI 1919
13 I 1922
14 XI 1897
6 V 1922
14 IV 1914
Data
urodzenia
133
7/2/2013 9:35:05 PM
Strzelczyk Piotr
Szabłoński Stanisław
Szczeblewski Andrzej
Eugeniusz
Szczeblewski Anatoliusz
Lech
Szczeblewski Adam
Szymański Leonard
Szymański Stefan
Szczepaniak Bolesław
Szewc Jan
Szlifierz Antoni
Śmiłowski Jan
Szumiło Józef
Tęsiorowski Stanisław
Tołstołucki Mieczysław
Trawczyński Zygmunt
Trębacz Michał
Trojan Bogdan
15341
15342
15343
15344
15345
15346
15347
15348
15349
15350
15351
15352
15353
15354
15355
15356
Nazwisko i imię
15340
Numer
obozowy
9 XI 1908
19 I 1914
17 II 1908
25 X 1901
27 IV 1915
27 XI 1909
12 XII 1896
15 V 1890
Poznań
Szadek
Ceków, pow. Kalisz
Wieluń
Godziesze Wielkie, pow.
Kalisz
Chełm Lubelski
Chocz, pow. Kalisz
Czerwony Mosty, pow.
Końskie
Ketlin
25 VIII 1918
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
11 XI 1895
P
Stefenshazen (Niemcy)
P
P
P
P
N
Mianów
Kalisz
Kalisz
Ceków, pow. Kalisz
Steinhofen
Miejsce urodzenia
26 XII 1903
26 X 1905
29 X 1905
23 XI 1887
4 VI 1912
5 X 1910
5 III 1888
15 III 1888
7 X 1894
Data
urodzenia
† 18 II 1942 w Au
† 30 IX 1941 w Au
† 26 I 1942 w Au
† 3 X 1941 w Au
† 1941 w Au
† 13 VIII 1941 w Au
† 21 II 1942 w Au
Dalsze losy
robotnik
zecer
rzeźnik
rzeźnik
rzeźnik, rolnik
muzyk
robotnik rolny
ślusarz
robotnik
† 18 XI 1941 w Au
przeżył
† 13.3.1942 w Au
† 1 VIII 1941w Au
† 7 VIII 1941w Au
przen. 1943 do Bu
† 4 XI 1941 w Au
† 31 X 1941 w Au
† 3 VIII 1941 w Au
mechanik maszynowy † 9 XII 1941 w Au
dekarz
urzędnik
sekretarz sądowy
urzędnik
policjant
rolnik
robotnik
Zawód
134
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:05 PM
Nazwisko i imię
Twor (Twór, Dwór) Jan
Tyll Antoni
Urban Julian
Urbaniak Stefan
Waszyński Konstanty
Wasilewski Jan
Wawrzynkowski Franciszek
Werbiński Jan
Wesołek Tadeusz
Wieczorek Ignacy
Wieczorek Józef
Wielkopolski Adam
Wirbser Edward Kolombus
Witon (Witoń) Ignacy
Włodarczyk Ignacy
Włodarczyk Józef
Wojciechowski Józef
Wojciechowski Władysław
Wojtczak Stanisław
Wojtczak Stefan
Numer
obozowy
15357
15358
15359
15360
15361
15362
15363
15364
15365
15366
15367
15368
15369
15370
15371
15372
15373
15374
15375
15376
Filutów
Dębniałki
Kalisz
Rzegocin
Kalisz
Wildhufen
Dobrzec
P
P
P
P
P
P
P
P
P
Kalisz
P
Ostrów Mazowiecki
P
Szadek
P
P
Kalisz
Kalisz
P
P
P
P
P
P
P
N
Złoczew k. Sieradza
Kalisz
Józefów, pow. Kalisz
Ołobok
Turek
Smardzew
Franzleben
Miejsce urodzenia
robotnik
robotnik leśny
palacz
kierowca
wikliniarz
rolnik
rolnik
prokurator
ślusarz
ślusarz
rolnik
robotnik
garbarz
nauczyciel
ogrodnik
rolnik
rolnik
† 1941 w Au
przen. do Neu, gdzie † 1945
†
† 6 IX 1941w Au
przeżył
† 7 X 1941 w Au
† 1 XII 1941 w Au
† 30 V 1941 w Au
† 31 III 1942 w Au
† w Au
† 21 VIII 1941 w Au
† 20 IX 1941 w Au
przen. 1943 do Neu,
† zatopiony 3 V 1945 na
statku „Cap Arcona”
† 26 V 1942 w Au
† 8 VIII 1941w Au
† 20 IV 1942 w Au
zwoln. 19 I 1942 z Au
† 5 III 1942 w Au
pielęgniarz, felczer
tkacz
† 30 III 1942 w Au
Dalsze losy
robotnik
Zawód
25 VI 1920
8 II 1918
11 XI 1911
9 X 1918
5 XI 1911
28 XII 1915
15 XII 1894
11 VI 1898
11 X 1901
9 II 1917
23 IV 1885
17 IX 1902
22 VI 1901
28 I 1901
15 XI 1910
8 X 1890
15 XII 1909
29 I 1899
25 III 1898
16 V 1918
Data
urodzenia
135
7/2/2013 9:35:06 PM
Woźniak Zygnunt
Wutko (Wutke) Klemens
Wysocki Jan
Wesołowski Jan
Żaliński Andrzej
Żaliński Edward
Zawadzki Józef
Zgarda Stanisław
15379
15380
15381
15382
15383
15384
15385
30 XI 1912
31 XII 1895
12 X 1886
1 XI 1918
13 II 1911
28 XI 1903
15 XI 1905
14 III 1904
24 X 1901
Data
urodzenia
Kalisz
Łódź
Bramki
Bramki
Kalisz
Mokrsko
Dobra
Kalisz
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
† 23 III 1942 w Au
† 13 VIII 1942 w Au
drukarz
† 30 VII 1941 w Au
przeżył
† 1941 w Au
† 27 VII 1941 w Au
przeżył
† 7 XI 1941 w Au
przen. 1944 do Da, wyzw.
Dalsze losy
ksiądz
inżynier
student
maszynista
robotnik
krawiec
urzędnik
rolnik
Zawód
Źródła: Archiwalia: APMA-B. Kartoteka Biura Informacji o Byłych Więźniach. Różne zespoły i materiały archiwalne (kursywą podano dane pochodzące z ankiet i korespondencji). AP Łódź. Sygn. 201. Zespół Tajna Policja Państwowa Oddział w Łodzi 1940–1945. Sygn. 201/93 (mikr. L 12970).
Potwierdzenia skierowania przez placówkę Gestapo w Łodzi więźniów do obozów koncentracyjnych Gross-Rosen, Mauthausen, Ravensbrück i Auschwitz, k. 171.
Literatura: A. Piotrowski, Wspomnienia z Oświęcimia i Brzezinki, [w:] M. Kornacki, A. Piotrowski, Poza granicą nienawiści, Warszawa 1982,
s. 130–137.
Wąsiewicz Antoni
15378
Nazwisko i imię
15377
Numer
obozowy
136
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:06 PM
Andrzejczak (Andrzejak)
Stanisław
Anioła Florian
Baciński (Baczyński)
Stanisław
Banachowski Stanisław
Barański Mieczysław
Barasiński Antoni
Paczyński Józef
Bartecki Józef
Basiński Jan
Basiński Karol
Binek Jan
Bogacki Teodor
Borkowski Wiesław
Brakowiecki Dionizy
Brenienek Wojciech
Brodziak Edward
Prośniak Roman
35364
35365
35366
35367
35368
35369
35370
35371
35372
35373
35374
35375
35376
35377
35378
35379
Nazwisko i imię
35363
Numer
obozowy
Zadzim, pow. Sieradz
Cielce
Weine, pow. Fraustadt
Gołymin, pow. Ciechanów
Koluszki, pow. Łódź
Kalisz
Langwege, pow. Ostrów
Wielkopolski
ZduńskaWola
Zduńska Wola
Berental (Brzeźnica?), pow.
Wieluń
Bremen
Zgierz
z powiatu Kępno
Żabikowo, pow. Poznań
Kalisz
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
ogrodnik
stolarz urzędnik
ogrodnik
zarządca majątku
elektromonter
pomocnik stolarski
inżynier, oficer
urzędnik
sekretarz gminy
kolejarz
stolarz
kucharz
księgowy
ogniomistrz
elektryk
Zawód
† 11 VIII 1942 w Au
przen. 1943 do Bu
† 1 VII 1942 w Au
† 10 VII 1942 w Au
† 14 VIII 1942 w Au
† 14 VIII 1942 w Au
przen. 1944 do Bu, gdzie
† 9 II 1945
† 28 VIII 1942 w Au
przeżył
† 18 VII 1942 w Au
przen. 1944 do Sa, wyzw.
† 14 VIII 1942 w Au
† 3 VII 1942 w Au
przen. 1944 do Ra
† 11 XI 1942 w Au
† 14 VIII 1942 w Au
Dalsze losy
18 II 1901
20 IX 1915
14 IV 1892
9 X 1903
19 I 1914
16 V 1896
26 III 1907
31 XII 1900
7 XII 1896
18 IV 1913
ok. 1920
1 I 1907
8 VIII 1904
16 XII 1912
22 III 1902
28 VIII 1911
Data
urodzenia
Zestawienie 2. Transport Polaków do KL Auschwitz z 14 maja 1942 roku, Łódź: 298 osób o numerach od 35363 do 35660
137
7/2/2013 9:35:06 PM
Cieciwo (Cięciwo) Józef
Ciupek Jan
Cywiński Michał
Czech Leon
Czernicki Stanisław
Dąbrowski Antoni
Deszcz Konstanty
Długoszewski Stanisław
35388
35389
35390
35391
35392
35393
35394
35395
Dopierała Jan
Barcik (Barczyk) Wincenty
35387
35399
Chorąży Mieczysław Feliks
35386
Dominik Ludwik
Chojniarz Eugeniusz
35385
35398
Chojnacki Kazimierz
35384
Domański Jarosław
Choczaj Stefan
35383
Domicz Teodor
Brzozowski Jan
35382
35396
Byczkowski Edward
35381
35397
Brudnicki Jan
Nazwisko i imię
35380
Numer
obozowy
14 XI 1891
25 VIII 1895
7 I 1882
4 V 1892
11 XII 1904
28 X 1900
21 VIII 1914
2 II 1899
27 VIII 1913
10 III 1916
4 III 1893
3 IV 1901
21 II 1904
27 VII 1898
3 III 1898
15 II 1907
13 X 1904
23 XI 1898
Data
urodzenia
Krobia, pow. Gostyń
Szczawnica, pow. Nowy Targ
Podzamcze, pow. Kępno
Skarbki, pow. Turek
Marzynin, pow. Łask
Brzeźnica
Pabianice
Löwenstadt, pow. Łódź
Borysław
Pabianice
Końskie
Dąbie, pow. Koło
Złoczów
Sępólno, pow. Koło
Nieznanowice, pow.
Włoszczowa
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
ślusarz
żołnierz zawodowy
rolnik, cieśla
robotnik rolny
żołnierz zawodowy
nauczyciel
stolarz, palacz
pomocnik kołodzieja
kupiec
księgowy
podoficer zawodowy
sprzedawca
nauczyciel
nauczyciel
urzędnik
żołnierz zawodowy
Zawód
† 30 VIII 1942 w Au
† 23 VI 1942 w Au
† 20 VI 1942 w Au
† 30 VIII 1943 w Au
przen. 1944 do Gr-R, ewak.
1945 do Bu, Sa, Mau, wyzw.
† 14 VIII 1942 w Au
† 28 VII 1942 w Au
przen. 1943 do Neu,
zbiegł 7 X 1944, przeż.
† 11 VIII 1942 w Au
† 15 VI 1942 w Au
przen. 1944 do Ra, Do-Mit
† 9 IX 1942 w Au
† 20 VII 1942 w Au
† 3 VIII 1942 w Au
† 8 VII 1942 w Au
† 1 VIII 1942 w Au
Dalsze losy
138
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:06 PM
Nazwisko i imię
Drobniczak Franciszek
Dubiela Szczepan
Dudczak Franciszek
Dudczak Jan
Duzałka Franciszek
Dysiek Antoni
Dzięgielewski Jan
Dzięgielewski
(Dzięglewski) Zygmunt
Fontański Marian
(w obozie Fatański)
Fiedorow Kazimierz
Figiel Karol
Florczak Marian
Frątczak Józef
Fulmański Józef
Gałach Wincenty
Gałązka Józef
Galbierczyk Józef
Numer
obozowy
35400
35401
35402
35403
35404
35405
35406
35407
35408
35409
35410
35411
35412
35413
35414
35415
35416
Erzhagen
Łódź
Gross Gallen, pow. Ostrów
Wielkopolski.
Łęczyca
Brzechwy, pow. Łódź
(Byszewy pow. Brzeziny?)
Pabianice
Miłosław, pow. Września
Skierniewice
Częstochowa
Łódź
Senkenfeld, pow. Wieluń
Zychlewo, pow. Gostyń
Freienhalde, pow. Kalisz
Friedenau, pow. Ostrów
Wielkopolski
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
podoficer zawodowy
elektromonter
żołnierz zawodowy
urzędnik
pielęgniarz
rolnik
malarz
kolejarz
fotograf
żołnierz zawodowy
nauczyciel
żołnierz zawodowy
podoficer zawodowy
podoficer zawodowy
Zawód
† 14 VIII 1942 w Au
† 5 VII 1942 w Au
† 11 VII 1942 w Au
† 4 VIII 1942 w Au
przen. do Gr-R, ewak. 1945
do Fl, Da, wyzw.
† 19 VII 1942 w Au
† 6 VII 1942 w Au
ewak. 1945 z Au, zbiegł
† 11 VII 1942 w Au
† 13 VII 1942 w Au
† 5 IX 1942 w Au
† 17 VII 1942 w Au
† 14 VIII 1942 w Au
† 13 IX 1942 w Au
† 14 VIII 1942 w Au
Dalsze losy
8 III 1893
14 I 1900
4 VII 1900
29 III 1900
22 II 1899
21 XI 1903
29 XI 1915
26 II 1906
2 XII 1914
18 II 1906
22 VI 1895
9 X 1910
30 III 1900
15 V 1896
10 IV 1904
12 XI 1899
Data
urodzenia
139
7/2/2013 9:35:06 PM
Galiński Adolf
Gasztych Piotr
Gasztych Paweł
Gawrysiak Władysław
Adam
Glapa Jan
Glapa Stanisław
Glinkowski Kazimierz
Glinkowski Władysław
Głowala Stanisław
Glubowski Władysław
Gonera Jan
Górkiewicz Bolesław
(Jerzy)
Gotwald Hilary
Grabarz (Grabacz) Zygmunt
Grobelny Mieczysław
Grzelewski Stanisław
Grzesiak Edmund
35418
35419
35420
35421
35422
35423
35424
35425
35426
35427
35428
35429
35430
35431
35432
35433
Nazwisko i imię
35417
Numer
obozowy
P
Ochendzyn, pow. Wieluń
4 X 1909
30 IV 1915
20 I 1918
7 VIII 1903
3 V 1908
7 VI 1905
Gutschön (Dobroszyny?),
pow. Wieluń
Krzywie, k. Zgierza
Kliczków Mały, pow. Sieradz
Łódź
Łódź
Kłomnice, pow. Radomsko
Wandalin, pow. Łódź
Wieluń
28 X 1905
9 X 1904
Topola Mała pow. Ostrów
Wielkopolski
Cielce, pow. Turek
Łódź
Łubnice, pow. Wieluń
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
Lubomin, pow. Włocławek
P
ze Złoczewa, pow. Sieradz
N
Rososze, pow. Lipowiec
Miejsce urodzenia
23 V 1899
11 XI 1911
5 III 1911
20 VIII 1905
1 VII 1911
14 I 1902
14 I 1903
10 VII 1902
Data
urodzenia
† 8 VII 1942 w Au
† 6 VIII 1942 w Au
† 25 VII 1942 w Au
† 29 VIII 1942 w Au
† 3 VII 1942 w Au
Dalsze losy
kupiec
urzędnik
kolejarz
urzędnik
cieśla
szewc
robotnik rolny
† 8 VII 1942 w Au
przen. 1944 do Sa, Mau
† 5 IX 1942 w Au
† 2 IV 1943 w Au
przen. do Neu,
† zatopiony 3 V 1945 na
statku „Cap Arcona”
† 29 VII 1942 w Au
† 9 IX 1942 w Au
† 3 X 1942 w Au
† 24 VI 1942 w Au
technik budowy dróg † 29 VII 1942 w Au
żołnierz zawodowy
kupiec
organista
nauczyciel
fryzjer
żołnierz zawodowy
Zawód
140
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:06 PM
Guliński Feliks
Hadrian Antoni
Hadrych Edward
Hadrych Józef
Hałaczkiewicz Ignacy
Halladin Tadeusz
Hoppe Jan
Ilski Bronisław
Jabłoński Bolesław
Jakubowski Walenty
Jałocha Walenty
Janczarek Józef
Janczewski Wiktor
Jankowski Bolesław
Jankowski Wojciech
Janoś Jan
Jarczak Jan
Jarzębiak Zenon
Jaworski Szczepan
Jedynecki Feliks
Jędrasik Antoni
35435
35436
35437
35438
35439
35440
35441
35442
35443
35444
35445
35446
35447
35448
35449
35450
35451
35452
35453
35454
Nazwisko i imię
35434
Numer
obozowy
Skomlin
Międzybórz na Wołyniu
Łódź
Izabelów, pow. Sieradz
Rossla, pow. Sangerhausen
Holzhausen
Łódź
Warszawa
Pabianice
Złotniki Małe pow. Kalisz
Sędziejowice
Kuźnica Grabowska,
pow. Wieluń
Izabelów, pow. Sieradz
z Wielunia
Rekle, pow. Wieluń
Essen (Niemcy)
Wieluń
Gostyń Wielkopolski
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
nauczyciel
trykociarz
księgowy
rolnik
nauczyciel
księgowy
podoficer zawodowy
† 10 VII 1942 w Au
† 5 IX 1942 w Au
† 6 VIII 1942 w Au
† 9 VII 1942 w Au
† 17 VII 1942 w Au
† 25 IX 1942 w Au
† 26 V 1942 w Au
† 13 VIII 1942 w Au
† 16 IX 1942 w Au
† 22 VII 1942 w Au
urzędnik
urzędnik skarbowy
† 22 VII 1942 w Au
† 15 VII 1942 w Au
† 9 VII 1942 w Au
† 6 VIII 1942 w Au
† 13 VII 1942 w Au
† 24 VII 1942 w Au
† 6 IX 1942 w Au
† 24 VII 1942 w Au
Dalsze losy
ogrodnik
robotnik rolny
kotlarz
fryzjer
urzędnik
rolnik
ślusarz
pomocnik ślusarski
żołnierz zawodowy
Zawód
23 IV 1904
24 IV 1915
16 XII 1899
22 IX 1911
15 V 1904
9 V 1900
21 IX 1906
14 VIII 1900
13 VIII 1899
11 II 1914
14 II 1903
17 XI 1907
24 IX 1910
1 XI 1913
28 XII 1908
11 VIII 1907
21 V 1905
14 III 1915
24 VIII 1922
9 VI 1909
20 V 1885
Data
urodzenia
141
7/2/2013 9:35:07 PM
Jędrzejewski Władysław
Jeziorowski Jan
Jończak Stanisłaaw
Jóźwiak Jan
Juszczak Franciszek
Kaczmarek Franciszek
Kaczmarek Franciszek
Kaczmarek Józef
Kaczmarek Walenty
Kaczor Marian
Kamiński Edward
Kamiński Marian
Kalisz Bronisław Piotr
Kałucki Tadeusz
Kałużyński Zygmunt
Karbowiak Ludwik
Karliński Wojciech
Karolus Julian
Karpiński Jan
Kasprzyk Stefan
Kaszyński Stefan
35456
35457
35458
35459
35460
35461
35462
35463
35464
35465
35466
35467
35468
35469
35470
35471
35472
35473
35474
35475
Nazwisko i imię
35455
Numer
obozowy
9 XI 1897
16 VIII 1911
24 X 1893
24 I 1900
28 VI 1899
24 VIII 1908
9 IV 1909
27 IV 1903
19 V 1909
16 VII 1908
4 X 1905
8 IX 1911
6 II 1903
17 II 1901
3 XII 1904
23 II 1901
28 X 1908
9 VI 1905
12 X 1909
3 X 1897
3 X 1903
Data
urodzenia
Iwanowice, pow.Kalisz
Wojnicz, pow. Brzesko
Oświęcim
Kilonia (Kiel)
Łódź
Łódź
Łódź
Trojanów, k. Garwolina
Brzeżany, pow. Łódź
Jarosław
Kopaniny, pow. Wieluń
Slawuta (Sławuta), pow.
Zasław
Dzietrzkowice, pow. Wieluń
Einfeld, pow. Ostrów Wlkp.
Główczyn, pow. Kalisz
Księże Młyny, pow. Turek
Karłów, pow. Ostrów Wlkp.
Nowy Ujków, pow. Olkusz
Pabianice
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
żołnierz zawodowy
muzyk
stolarz
podoficer zawodowy
żołnierz zawodowy
robotnik
kierowca
księgowy
krawiec
księgowy
kolejarz
technik
podoficer zawodowy
żołnierz zawodowy
† 21 VII 1942 w Au
† 13 VIII 1942 w Au
† 16 VIII 1942 w Au
† 30 IX 1943 w Au
† 8 VII 1942 w Au
† 12 VIII 1942 w Au
† 16 VII 1942 w Au
† 6 XII 1942 w Au
† 4 XI 1942 w Au
† 1 V 1943 w Au
† 13 VII 1942 w Au
† 24 VII 1942 w Au
† 18 VI 1942 w Au
† 29 IX 1942 w Au
† 28 VII 1942 w Au
† 1 VII 1942 w Au
† 10 VII 1942 w Au
† 4 XI 1942 w Au
podoficer zawodowy
pomocnik ogrodnika
† 31 VII 1942 w Au
przen. 1943 do Da, przeż.
† 7 IV 1944 w Au
Dalsze losy
nauczyciel
palacz
Zawód
142
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:07 PM
Kaźmierczak Antoni
Kulisiewicz Stanisław
Kinowski Zygmunt
Kleczewski Marian
Kleczyński Andrzej
Kłoczkowski Józef
Kluba Adam
Kokociński Stefan
Kołodziejczyk Jan Klemens
Komorowski Stanisław
Korbik Karol
Kotowski Piotr
Kowalczyk Feliks
Kowalczyk Jan
Kowalski Marian
Koziński Józef
Królikowski Jan
35477
35478
35479
35480
35481
35482
35483
35484
35485
35486
35487
35488
35489
35490
35491
35492
Nazwisko i imię
35476
Numer
obozowy
Dąbrówka Podłężna, pow.
Radom
Szydłowiec
Radom
Zadzim, pow. Sieradz
Szanów, pow. Łęczyca
Glasdorf, pow. Ostrów
Wielkopolski
Altenhagen, pow. Franzburg
Wieluń
Częstochowa
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
Kuźnica Błońska, pow.
Sieradz
Tykałdów, pow. Kalisz
P
P
P
P
P
P
N
Wiączyn Górny, pow. Łódź
Warszawa
Poznań
Łódź
Popowo Toruńskie
Miejsce urodzenia
ślusarz
technik mechanik
księgowy
robotnik rolny
robotnik rolny
robotnik leśny
urzędnik
podoficer zawodowy
rolnik
ogrodnik
zarządca majątku
przen. 1944 do Bu, Ra,
ewak. 30 IV 1945 do Szwecji
przen. 1943 do Gr-R, ewak.
1945 do Do-Mit, Be-B,
wyzw.
† 16 VII 1942 w Au
† 18 VII 1942 w Au
† 27 VII 1942 w Au
† 29 VIII 1942 w Au
† 15 VII 1942 w Au
przen. 1944 do Ra, przeż.
† 12 VIII 1942 w Au
† 14 VII 1942 w Au
† 3 VIII 1942 w Au
† 7 IX 1942 w Au
przen. 1944 do Sa, Be-B,
wyzw.
† 18 VIII 1942 w Au
podoficer zawodowy
inżynier architekt
† 19 VII 1942 w Au
† 11 VIII 1942 w Au
Dalsze losy
kierowca,
podoficer zawodowy
pomocnik ogrodnika
Zawód
27 XII 1897
29 VII 1902
27 I 1892
1 V 1915
18 XI 1911
27 VI 1910
12 IX 1901
6 I 1903
30 XI 1906
28 VII 1908
14 XII 1905
23 III 1891
26 V 1919
2 IX 1910
18 VIII 1896
12 X 1899
15 V 1906
Data
urodzenia
143
7/2/2013 9:35:07 PM
Król Tomasz
Krupa Władysław
Krupowczyk Jan
Krysiak Kazimierz
Krysiewicz Marian
Krzekotowski Ignacy
Kubasik Stanisław
Kubzdela Józef
Kuczewski Zbigniew
Kuciński Mieczysław
Kuleszyński Stanisław
Kupis Marcin
Kurka Franciszek
Kużaj Leon
Kwiatek Feliks
Kwiatkowski Bronisław
Kwieciński Tadeusz
Leśny Józef
Lewandowski Wojciech
Lisowski Antoni
35494
35495
35496
35497
35498
35499
35500
35501
35502
35503
35504
35505
35506
35507
35508
35509
35510
35511
35512
Nazwisko i imię
35493
Numer
obozowy
6 XII 1899
12 IV 1896
12 IX 1905
14 VII 1893
10 X 1899
12 V 1916
30 III 1899
28 IX 1902
3 XI 1906
17 V 1892
14 III 1905
14 X 1900
15 VII 1907
1 XII 1882
13 I 1908
19 VI 1896
30 XII 1913
30 IX 1890
Data
urodzenia
Zduńska Wola
Parlinek, pow. Mogilno
Scholzhufen
Strzelno, pow. Mogilno
Mroga Górna k. Skierniewic
Kochel (Kochlory), pow.
Kępno
Jeziorna, pow. Wieluń
Świeca, pow. Ostrów Wlkp.
Brzeziny, pow. Sieradz
Warszawa
Łódź
Siegersdorf, pow. Ostrów
Wielkopolski
Langendreer (Niemcy)
Kuświce
Poznań
Rusiec, pow. Łask
Sieradz
Grodzisko, pow. Pleszew
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
robotnik
żołnierz zawodowy
kowal
urzędnik
rolnik
nauczyciel
szewc
podoficer zawodowy
robotnik rolny
ziemianin
kolejarz
podoficer zawodowy
rzeźnik
księgowy
nauczyciel
stolarz
żołnierz zawodowy
Zawód
† 16 VII 1942 w Au
† 5 VIII 1942 w Au
przen. 1944 do Bu
† 24 VI 1942 w Au
† 14 VII 1942 w Au
† 22 VIII 1942 w Au
† 9 IX 1942 w Au
† 11 VI 1942 w Au
† 20 VII 1942 w Au
† 17 VII 1942 w Au
przen. do Sa, przeż.
† 12 VIII 1942 w Au
† 1 IX 1942 w Au
przen. 1943 do Bu, Do-Mit,
wyzw.
† 22 V 1942 w Au
przen. 1944 do Mau
† 18 VI 1942 w Au
przen. 1944 do Bu, Do-Mit
† 3 VII 1942 w Au
Dalsze losy
144
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:07 PM
Maciaszczyk Kazimierz
Majtczak Feliks
Majda Antoni
Majewski Adam
Majewski Edward
35514
25515
35516
35517
35518
Makson Antoni
Malatyński Stanisław
Malczewski Józef
Małecki Wojciech
Malewski Tadeusz
Maliński Stanisław
Marciniak Leon
Marczuk Wacław
Margiel Wacław
Masiera Kazimierz
Masłowski Stanisław
Mazurowski Franciszek
May Alfred
35520
35521
35522
35523
35524
35525
35526
35527
35528
35529
35530
35531
35532
35519
Łysiak Stanisław
Nazwisko i imię
35513
Numer
obozowy
Gniezno
Liskonia, pow. Wieluń
Zduńska Wola
Chrabczew, pow. Turek
Łódź
Jabłonna, pow. Sokołów
Olesiec, pow. Kalisz
Chylin, pow. Turek
Piaski, pow. Wieluń
Głuszyna (Głuszyn), pow.
Wieluń
Łapaj, pow. Żnin
Wieluń
Rosos, pow. Wieluń
Brześć Litewski
Dłutów, k. Pabianic
Skotniki, pow. Turek
Września
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
żołnierz zawodowy
ślusarz
urzędnik
rolnik
mistrz murarski
nauczyciel
rolnik
rolnik
† 11 VIII 1942 w Au
† 19 X 1942 w Au
† 4 IX 1942 w Au
† 16 VII 1942 w Au
† 8 IX 1942 w Au
† 22 VII 1942 w Au
† 15 VII 1942 w Au
† 22 VII 1942 w Au
† 10 VIII 1942 w Au
† 30 VI 1942 w Au
podoficer zawodowy
technik
† 24 VI 1942 w Au
† 29 VII 1942 w Au
† 7 VII 1942 w Au
† 23 VIII 1942 w Au
† 8 IX 1942 w Au
† 5 IX 1942 w Au
†
† 28 VI 1942 w Au
Dalsze losy
żołnierz zawodowy
ogrodnik
żołnierz zawodowy
maszynista kolejowy
podoficer zawodowy
piekarz
urzędnik
Zawód
16 III 1901
13 XI 1889
27 XI 1902
18 XII 1904
28 IX 1895
28 IX 1899
28 III 1900
15 X 1899
30 V 1917
29 I 1902
2 II 1899
1 VII 1908
9 VII 1902
26 II 1909
21 IX 1903
21 XI 1903
18 X 1914
6 II 1900
24 III 1900
Data
urodzenia
145
7/2/2013 9:35:07 PM
Mystkowski Mieczysław
Nalewajczyk Stanisław
Napierała Antoni
Nawrocki Antoni
35544
35545
35546
35547
28 VI 1898
18 XI 1897
3 II 1913
23 VI 1896
4 XII 1902
27 XII 1914
14 I 1902
27 VIII 1913
10 XI 1899
Jungbeuren, pow. Kępno
Inowrocław
Osjaków, pow. Wieluń
Jarosław
Szale (Szałe), pow. Kalisz
Krośnice, pow. Meseritz
Łódź
Kniaźnin (Ukraina)
P
P
P
P
P
P
Strzelce Wielkie, pow.
Radomsko
Medynia k. Drohobycza
P
Jaworyń, pow. Kościan
P
P
P
Nowak Leon
Muszyński Franciszek
35543
28 X 1908
1909
30 IV 1881
P
35552
Musiał Stanisław
35542
Strzelce, pow. Stopnica
P
P
Nowak Franciszek
Mróz Stanisław
35541
21 XI 1909
Pabianice
Petrauszun na Litwie
Nierychły Eugeniusz
Motyl Jan
35540
26 V 1888
27 X 1900
P
35551
Misiewicz Roman
35539
Weine
P
P
35550
Misiewicz Raynold
35538
24 VI 1900
Krośnice, pow. Meseritz
Gross-Britz, pow. Wismar
P
Miś Władysław
35537
8 X 1912
2 VI 1900
P
Niedzielski Marian
Mirek Piotr
35536
Świnice, pow. Turek
P
N
35549
Miłosz Franciszek
35535
23 VII 1904
Miejsce urodzenia
P
Milczarek Stanisław
35534
24 IX 1901
Data
urodzenia
35548
Micke (Mycke) Mieczysław
Jan
Nazwisko i imię
35533
Numer
obozowy
podoficer zawodowy
† 22 VIII 1942 w Au
† 16 VII 1942 w Au
† 22 IX 1942 w Au
nauczyciel
kupiec
† 20 VII 1942 w Au
† 6 IX 1942 w Au
† 23 V 1942 w Au
† 14 VIII 1942 w Au
przen. 1943 do Bu
przen. 1943 do Fl, Da, przeż.
† 11 VIII 1942 w Au
† 27 VII 1942 w Au
† 11 VIII 1942 w Au
† 5 IX 1942 w Au
† 21 VII 1942 w Au
† 27 VI 1942 w Au
zwolniony 20 IX 1944
† 14 VII 1942 w Au
† 12 VIII 1942 w Au
† 14 VIII 1942 w Au
Dalsze losy
oficer zawodowy
nauczyciel
kolejarz
urzędnik kolei
palacz
rolnik
kowal
urzędnik
nauczyciel
aptekarz
introligator
podoficer zawodowy
oficer, rolnik
stolarz
introligator
Zawód
146
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:08 PM
Nowak Nikodem
Nowak Zygmunt
Nowak Stanisław
Nowak Teofil
Nowakowski Jerzy
Zygmunt
Nowakowski Władysław
Nowicki Ludwik
Nurek Władysław
Ogorzelski Stefan
Olczyk Józef
Olejnik Andrzej Bolesław
Orpiszewski Stefan Andrzej
Otolęga Franciszek
Pankowski Adam
Pasternak Stanisław
Piątkiewicz Napoleon
Pawłowski Stanisław
Pietraszko Antoni
Pieńkowski Stanisław
35554
35555
35556
35557
35558
35559
35560
35561
35562
35563
35564
35565
35566
35567
35568
35569
35570
35571
Nazwisko i imię
35553
Numer
obozowy
Drozdowo, pow. Łomża
Hojno-Borysów
Dobra, pow. Turek
Blaszki
Inowrocław
Środa Wielkopolska
Michałów, pow. Pińczów
Bronowice
Karniszewice, k. Pabianic
Łódź
Tarnowskie Góry
Żytno pow. Radomsko
Czamanin, pow. Aleksandrów
Kujawski
Jankowy pow. Kępno
Legowo, pow. Wągrowiec
Sieradz
Tłokinia Mała, pow. Kalisz
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
księgowy
kupiec ogrodnik
fryzjer
szklarz
podoficer zawodowy
księgowy
podoficer zawodowy
szewc
rzemieślnik
urzędnik
krawiec
szewc, żołnierz
zawodowy
inżynier
stolarz
żołnierz zawodowy
fryzjer
drukarz
Zawód
† 17 I 1943 w Au
przen. 1943 do Bu,
zwolniony 25 III 1944
† 18 VIII 1942 w Au
przen. 1943 do Neu, 1944 do
Mau
† 11 VIII 1942 w Au
† 28 VI 1942 w Au
† 16 VIII 1942 w Au
przen. do Neu, przeż.
zwolniony 6 IV 1943
† 13 VII 1942 w Au
† 24 VII 1942 w Au
† 10 VIII 1942 w Au
† 3 VII 1942 w Au
przen. 1944 do Da, wyzw.
przen. 1944 do Sa, k-da
Bauzug, Do-Mit, wyzw.
† 12 VII 1942 w Au
† 2 VIII 1942 w Au
† 3 VII 1942 w Au
Dalsze losy
13 XII 1899
3 I 1903
23 IX 1911
14 VI 1915
22 X 1891
21 XII 1896
25 XII 1899
30 XI 1906
1 III 1908
18 X 1897
21 XII 1910
30 IV 1894
16 VIII 1903
1 V 1909
22 IV 1911
5 X 1900
29 XII 1895
12 II 1905
Data
urodzenia
147
7/2/2013 9:35:08 PM
Pilc Ignacy
Piotrowicz Włodzimierz
(Władysław)
Piotrowski Adam
Piskorski Leon
Płaczkowski Władysław
Pluta Stanisław
Polikowski Jan
Pruski Brunon
Przepiórski Franciszek
Przybylski Józef
Przybylski Władysław
Rapacki Włodzimierz
Radomski Zygmunt
Rajek Jan
Rozwadowski Mieczysław
Różycki Stefan
Rutkowski Marian
Rybak Stefan
Rybczyński Stefan
Rychlewski Melchior
35573
35574
35575
35576
35577
35578
35579
35580
35581
35582
35583
35584
35585
35586
35587
35588
35589
35590
35591
Nazwisko i imię
35572
Numer
obozowy
31 XII 1901
5 XII 1910
8 VII 1900
11 X 1904
2 IX 1909
24 II 1893
3 I 1907
13 XII 1904
1 I 1903
16 V 1887
18 V 1887
2 IX 1896
19 IX 1902
30 XII 1887
10 VI 1912
17 IV 1906
23 II 1907
12 III 1896
15 XII 1900
3 V 1901
29 III 1905
Data
urodzenia
Krzyszkowo, pow. Poznań
Gabelsbach, pow. Kępno
Kłobuck
Łódź
Małyn, pow. Sieradz
Brody
Torgelów
Mogilno k. Gniezna
Łódź
Zegrze
Russów, pow. Kalisz
Grzymiszew, pow. Turek
Gross-Koschau
Zduńska Wola
Iwanowice, pow. Kalisz
Boston (USA)
Pabianice
Sypin, pow. Łeczyca
Sieradz
Ostrówek, pow. Sieradz
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
przen. 1943 do Neu, Mau,
† 21 IV 1945 w Mau
† 30 V 1942 w Au
urzędnik
† 11 VII 1942 w Au
† 29 VI 1942 w Au
† 19 VII 1942 w Au
† 15 VII 1942 w Au
† 22 VII 1942 w Au
murarz
podoficer zawodowy
urzędnik
rolnik
podoficer zawodowy
technik
ślusarz
księgowy
† 21 VII 1942 w Au
przen. 1944 z Au, wyzw.
leśniczy
† 2 IX 1942 w Au
podoficer zawodowy
† 24 VI 1942 w Au
przen. 1944 do Da, Bu, przeż.
† 9 IX 1942 w Au
† 21 VII 1942 w Au
† 20 VII 1942 w Au
† 11 IX 1942 w Au
† 22 VII 1942 w Au
Dalsze losy
rolnik
kupiec
tkacz, rzeźnik
tokarz
urzędnik poczty
żołnierz zawodowy
nauczyciel
ogrodnik rolnik
szewc
Zawód
148
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:08 PM
Rzymkowski Wiktor
Szubert Józef
Szymański Tadeusz
Saktura Władysław
Sandach Jan
Sandak Antoni
Sawicki Mieczysław
Sikorski Jan
Similak Stanisław
Siuda Franciszek
Skórecki Kwiryniusz
Skrzypczak Andrzej
Ślesiński Józef
Słowiński Edward
Ślusarek Ignacy
Ślusarek Leonard
Smolana Michał
Sobczak Andrzej
Sobczak Stanisław
35593
35594
35595
35596
35597
35598
35599
35600
35601
35602
35603
35604
35605
35606
35607
35608
35609
35610
Nazwisko i imię
35592
Numer
obozowy
Guthof, pow. Ostrów Wlkp.
Lwów
Chorzew, pow. Wieluń
Praszka, pow. Wieluń
Pabianice
Ślesin, pow. Konin
Borowo, pow. Kościan
Drozdowo, pow. Maków
Wilanów
Oraczew
Schönberg
Wola Dzierlińska, pow.
Sieradz
Pątnów, pow. Wieluń
Heidemühl, pow. Świecie
Potok
Uniejów
Toruń
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
podoficer zawodowy
zecer
szewc
rolnik
mistrz, tkacki
urzędnik
urzędnik
rolnik
rolnik
pomocnik ślusarski
żołnierz zawodowy
urzędnik
podoficer zawodowy
kolejarz
Zawód
† 21 VI 1942 w Au
† 9 VI 1942 w Au
† 11 VIII 1942 w Au
† 13 VII 1942 w Au
przen. 1943 do Bu, Do-Mit,
przeż.
† 20 VII 1942 w Au
† 24 VI 1942 w Au
† 29 VII 1942 w Au
† 21 VIII 1942 w Au
† 26 VII 1942 w Au
przen. 1943 do Neu, przeż.
† 7 IX 1942 w Au
przen. 1944 do Sa, przeż.
przen. 1944 do Ra, wyzw.
† 19 VI 1942 w Au
† 3 X 1942 w Au
Dalsze losy
10 IX 1893
15 XI 1898
12 V 1887
23 V 1894
30 VI 1899
14 X 1912
14 III 1900
21 X 1900
30 III 1896
22 VIII 1912
3 IV 1914
18 IV 1909
11 III 1918
8 I 1908
24 II 1891
1 X 1913
6 X 1913
9 X 1913
1 XII 1914
11 III 1910
12 XII 1912
Data
urodzenia
149
7/2/2013 9:35:08 PM
P
Szewczyk Józef
Szyszka Stefan
Stachurski Piotr
Stanisławski Tomasz
Stasiak Antoni
Teresiak Franciszek
Tobiański Henryk
Tomaszewski Józef
35624
35625
35626
35627
35628
35629
35630
17 XII 1913
27 VII 1915
20 I 1899
14 I 1905
1 III 1907
12 VI 1902
18 XII 1912
12 VIII 1892
Zduńska Wola
Łódź
Łęka, pow. Kępno
Leonia, pow. Turek
P
P
P
P
P
P
Pratków (Prątków), pow.
Sieradz
Gostkowo, pow. Rawicz
P
Trzemeszno pow. Krotoszyn
P
Szymowicz Stanisław
35623
Kalisz
P
Górzenko, pow. Ostrów
Wlkp.
Szymanek Stanisław
35622
28 IX 1911
P
Justynów, pow. Brzeziny
14 I 1912
Szychowski Józef
35621
P
P
Rębieskie, pow. Sieradz
35620
12 III 1900
P
35619
Wola Kleszczowa
Szczepaniec Stanisław
35618
6 IV 1907
P
Jakubice, Baszków, pow.
Sieradz
Swiniarski Wojciech
35617
14 IV 1909
P
35616
Zgierz, pow. Łódź
Częstochowa
P
P
P
1 II 1884
1 X 1907
Kaliszkowice, pow. Kepno
Mentlew
N
P
Swatek Karol
Spiechowicz Jan
35613
16 I 1900
2 VIII 1909
Miejsce urodzenia
35615
Sokołowski Józef
Data
urodzenia
35614
Sobczak Władysław
35611
Nazwisko i imię
35612
Numer
obozowy
fryzjer
szewc
podoficer zawodowy
szewc
nauczyciel
chorąży saperów
nauczyciel
urzędnik
piekarz
stolarz
rolnik
księgowy
robotnik rolny
handlowiec
księgowy
żołnierz zawodowy
ślusarz
Zawód
† 2 IX 1942 w Au
przen. 1943 do Bu, Da, wyzw.
† 14 VIII 1942 w Au
† 18 VII 1942 w Au
† 21 VIII 1943 w Au
† 14 VIII 1942 w Au
† 11 VIII 1942 w Au
† 5 VIII 1942 w Au
† 5 IX 1942 w Au
† 9 IX 1942 w Au
† 13 I 1943 w Au
† 22 VII 1942 w Au
† 28 VI 1942 w Au
przen. 1943 do Bu, Da, wyzw.
† 17 VII 1942 w Au
Dalsze losy
150
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:08 PM
Trzciński Hieronim
Turaj Antoni
Urbański Franciszek
Wasilewski Leon
Weder Józef
Wesołek Marian
Wilczyński Adam
Winnicki Mieczysław
Witczak Leon
Wojciechowski Alfons
Wojciechowski Bolesław
Wojciechowski Jan
Wolny Feliks
Wołoch Jan
Woźnicki Antoni
Woźniak Jerzy Henryk
35636
35637
35638
35639
35640
35641
35642
35643
35644
35645
35646
35647
35648
35649
35650
24 XII 1914
Warszawa
Lublin
Sosnowiec
Słupia
Morawce, pow. Kutno
Podłężyce, pow. Sieradz
Łódź
Ostrzeszów, pow. Kępno
z Kronkowa, pow. Turek
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
oficer zawodowy
rolnik
mechanik
żołnierz zawodowy
robotnik rolny
urzędnik
nauczyciel
kupiec-księgowy
† powieszony 19 VII 1943
w Au
† 13 VIII 1942 w Au
† 8 IX 1942 w Au
† 15 VII 1942 w Au
† 26 VII 1942 w Au
† 5 VII 1942 w Au
† 8 VIII 1942 w Au
† 14 VIII 1942 w Au
† 20 VI 1942 w Au
przen. 1944 do Sa, Bu, przeż.
† 28 VIII 1942 w Au
hydraulik
wyzw. 27 I 1945 w Au
podoficer
przen. 1943 do Gr-R, Sa,
wyzw.
† 21 VII 1942 w Au
† 2 VII 1943 w Au
† 14 VIII 1942 w Au
† 19 VII 1942 w Au
† 24 IX 1942 w Au
† 20 VII 1942 w Mau
Dalsze losy
inżynier architekt
żołnierz zawodowy
podoficer
urzędnik
nauczyciel
ogrodnik
Zawód
27 IV 1912
16 XII 1898
23 VI 1904
7 XI 1908
31 III 1911
22 I 1905
21 II 1902
18 I 1908
11 VIII 1896
Bilsko
Sępólno Krajeńskie
10 IX 1902
10 I 1900
14 I 1900
Ostrzeszów, pow. Kępno
3 III 1913
18 XI 1913
P
P
Borki, pow. Sieradz, Szadek
Südlingen, pow. Jarocin
P
Duisburg (Niemcy)
16 II 1900
17 III 1897
17 IX 1916
P
35635
Jaworzno
Czestków, pow. Łask
P
14 V 1896
Trybalski Henryk
3 VII 1895
Tosik Aleksander
P
N
35634
Pątnów, pow. Wieluń
Miejsce urodzenia
35633
3 X 1911
Data
urodzenia
P
Tomczak Kazimierz
Nazwisko i imię
35632
35631
Numer
obozowy
151
7/2/2013 9:35:09 PM
Wyrąbkiewicz Henryk
Zakęs Leon
Zakrzewski Stefan
Zarzycki Zygmunt
Zasada Stanisław
Zbyszyński Edward
Zdunek Stanisław
Sierecki Zygmunt
Zieliński Karol
Zych Franciszek
35651
35652
35653
35654
35655
35656
35657
35658
35659
35660
5 II 1892
25 X 1905
18 XI 1895
11 IX 1911
20 VIII 1908
8 V 1898
17 XI 1904
15 III 1899
25 VI 1900
12 X 1899
Data
urodzenia
Łubnice, pow. Wieluń
Zgierz, pow. Łódź
Łódź
Słomków Suchy, pow.
Sieradz
Samogoszcz, pow. Garwolin
Łódź
Zabłudów, pow. Białystok
Pabianice, pow. Łask
Jankowo, pow. Wągrowiec
Parzno, pow. Łask
Miejsce urodzenia
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
N
kupiec
księgowy
murarz
robotnik rolny
siodlarz
księgowy
podoficer zawodowy
podoficer zawodowy
żołnierz zawodowy
nauczyciel
Zawód
† 18 VII 1942 w Au
† 27 VIII 1942 w Au
† 3 VIII 1942 w Au
† 27 VII 1942 w Au
† 28 VIII 1942 w Au
† 6 IX 1942 w Au
† 11 VIII 1942 w Au
† 1 VIII 1942 w Au
† 14 VII 1942 w Au
Dalsze losy
Źródła: Archiwalia: APMA-B. Kartoteka Biura Informacji o Byłych Więźniach. Różne zespoły i materiały archiwalne (kursywą podano dane pochodzące z ankiet i korespondencji). AP Łódź. Sygn. 198. Zespół Zakłady Karne w Łodzi 1939-1945. Sygn. 198/8. Skorowidz więźniów wysłanych do obozów
koncentracyjnych z więzienia policyjnego przy ul. Sterlinga (1940–1944), k. 36. OBUiAD IPN Łódź. Ankieta byłego więźnia Pawła Gasztycha. Archiwum
Muzeum Okręgowego w Sieradzu Sygn. ARW 228. Dokumenty dot. byłego więźnia Zygmunta Nowaka; Kronika ZBoWiD, księga 2, k. 83, 92.
Literatura: T. Olejnik, Niemiecka akcja odwetowa za zastrzelenie w Zgierzu dwóch funkcjonariuszy gestapo, „Rocznik Łódzki”, t. 20 (23), Łódź
1975, s. 239–263.
Wykaz skrótów w zestawieniach: AP Łódź — Archiwum Państwowe w Łodzi, Au — Auschwitz, Be-B — Bergen-Belsen, Bu — Buchenwald,
Da — Dachau, Do — Dora, Do-Mit — Dora-Mittelbau, ewak. — ewakuowany, Fl — Flossenbürg, Gr-R — Gross-Rosen, k. — koło, k-da Bauzug —
komanda Bauzug, Mau — Mauthausen, Na — Natzweiler, Neu — Neuengamme, OBUiAD IPN Łódź — Oddziałowe Biuro Udostępniania i Archiwizacji
Dokumentów Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, pow. — powiat, przen. — przeniesiony, przeż. — przeżył, Ra — Ravensbrück, Sa — Sachsenhausen, wyzw. — wyzwolony, † — zginął.
Nazwisko i imię
Numer
obozowy
152
Bohdan Piętka
7/2/2013 9:35:09 PM

Pobierz artykuł - Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem

Transkrypt

Podobne dokumenty

Sylwia Pacholczyk „Kartki z pamiętnika ukrywającego się Żyda

kosztorys budowy