STRATEGIA ROZWOJU MIASTA ŁODZI Adam Rogala
Transkrypt
STRATEGIA ROZWOJU MIASTA ŁODZI Adam Rogala
STRATEGIA ROZWOJU MIASTA ŁODZI Adam Rogala-Lewicki 2010 Spis treści Wstęp ...............................................................................................................................2 Analiza SWOT.......................................................................................................................3 Mocne strony................................................................................................................3 Słabe strony...................................................................................................................4 Szanse...........................................................................................................................5 Zagrożenia.....................................................................................................................6 Profil..................................................................................................................................7 Cele strategiczne.........................................................................................................................8 Zakończenie..............................................................................................................................15 2 Wstęp Niniejsze opracowanie nie ma na celu enumeratywnego wyliczenia wszystkich zadań nałożonych na samorząd łódzki, w tym wynikających m.in. z takich ustaw, jak: - ustawa z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), - ustawa z 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1592), - ustawa z 5 czerwca 1998r. o samorządzie województw (Dz. U z 2001r. Nr 142, poz. 1590) i innych, w tym wykonawczych, aktów prawnych. Nie ma również na celu akcentowania, że owe zadania muszą być realizowane rzetelnie, skutecznie, solidnie, efektywnie, racjonalnie, bez wywoływania napięć społecznych i przy zaangażowaniu możliwie najmniejszych środków. Intencją jest natomiast zwrócenie uwagi na siedem wybranych przez autora aspektów (ogólnych celów strategicznych) odzwierciedlających podstawowe i gardłowe zadania do wdrożenia przez władze miejskie i wojewódzkie (biorąc pod uwagę przy tym historię, charakter i specyfikę miejsca i kontekst społeczny), bez realizacji których trudno będzie w najbliższym czasie o zrównoważony rozwój i pomyślność miasta Łodzi. 3 Analiza SWOT Aby móc określić na chwilę obecną i zaprojektować na przyszłość obraz instytucji, firmy czy jak w tym wypadku miasta i społeczności należy precyzyjnie znać własne zasoby i być świadomym potrzeb. Konieczne jest by dokładnie zdefiniować miejsce, aktualne własne położenie (na mapie rozwoju cywilizacyjnego kraju, kontynentu i świata), zdiagnozować stan istniejący wszystkich obszarów funkcjonowania miasta i wytyczyć drogę – cele do, których będzie się zmierzać. Nie może się to odbyć bez wskazania zalet i wad, słabych i mocnych stron, przestrzeni już zagospodarowanej, ukończonej i tej, w trakcie procesu nakreślania i wdrażania. Trzeba znać potencjał miejsca, środków, możliwości i zasobów ludzkich. Aby rozwój przebiegał w sposób uporządkowany, zrównoważony, odpowiadał na najbardziej newralgiczne potrzeby i nie marnotrawił zasobów winien się odbywać w oparciu o przemyślany i całościowo spójny plan, ogólnodostępną i zaakceptowaną przez mieszkańców wizję przyszłości ich miejsca życia i pracy. Najdoskonalszym instrumentem odpowiadającym na owe wyzwania jest strategia – długofalowy (ale uwzględniający również perspektywę krótkoterminową) plan działania określający główne aspiracje, zamiary i dążenia a także wytyczający kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego miasta. Strategia jest kręgosłupem rozwoju miasta i gwarantem jego kontynuacji i stabilności bez względu na zmieniające się uwarunkowania polityczne. Dobrym punktem wyjścia do kreowania strategii i wyboru docelowego modelu miasta, wzorca, do którego realizacji zmierzać będą wysiłki władz i mieszkańców, a także porządkowania własnej sytuacji, jest analiza SWOT – refleksja nad własnymi mocnymi stronami, słabości a także szansami i zagrożeniami. Analiza generuje bardzo wartościowy produkt projektowania strategicznego. Analiza SWOT miasta Łodzi, koncentrująca się na najważniejszych czynnikach powinna uwzględniać następujące elementy: Mocne strony - trzecie (do niedawna drugie) pod względem liczby ludności miasto w Polsce i czwarte pod względem powierzchni, położone centralnie biorąc pod uwagę nie tylko przestrzeń kraju ale również kontynentu europejskiego. Od niemalże wszystkich stolic europejskich dzieli Łódź odległość nieprzekraczająca dystans 2000km. - kluczowy węzeł drogowy na przecięciu najważniejszych szlaków komunikacyjnych Polski (autostrady A1, A2 i drogi ekspresowej S8) oraz kluczowych paneuropejskich korytarzy transportowych łączących Skandynawie z Bałkanami i Morzem Egejskim oraz Paryż z Moskwą, - potężny ośrodek akademicki z ogromnym potencjałem edukacyjnym, naukowym i badawczym. W Łodzi działa 21 szkół mających status szkół wyższych oraz 30 instytutów i jednostek naukowo-badawczych. Studenci i kadra naukowa wyższych uczelni stanowią grupę liczącą pow. 130 tys. osób. Do najważniejszych uczelni, cieszących się wysokim prestiżem nie tylko w kraju, należy zaliczyć Uniwersytet Łódzki, Politechnikę Łódzką, Uniwersytet Medyczny, Państwową Wyższą Szkołę Filmową, Teatralną i Telewizyjną, czy Akademię Sztuk Pięknych. - silny ośrodek kulturalny, którego charakteryzuje historyczna wielokulturowość, tradycje filmowe, dziedzictwo artystyczne - setki imprez teatralnych, filmowych, muzycznych, literackich i plastycznych. Przeszło sześćdziesiąt różnego rodzaju festiwali i konkursów, w tym przeglądy o randze międzynarodowej. Teatry (w tym Teatr Wielki), kina i muzea, które odwiedza kilkaset tysięcy osób rocznie. Plejada znanych twórców i artystów o renomie krajowej i międzynarodowej związana 4 - - - z Łodzią bądź ukształtowana przez łódzkie szkoły artystyczne, placówki kulturalne, środowisko, galerie, czy miejsca wystawiennicze, znaczący indeks powierzchni terenów zielonych, w skład których wchodzą tak ogromne kompleksy leśne, jak Łagiewniki (największy w Europie las miejski o powierzchni 1250ha), Lublinek, Zdrowie ale również skwery i parki. Tych ostatnich jest w mieście aż 33, wśród nich 11 uznano za zabytki kultury. Wiele z nich pamięta jeszcze czasy Łodzi przemysłowej w XIX wieku, kiedy tworzone tuż obok rezydencji fabrykantów stanowiły własność prywatną, słynna tradycja sportowa miasta przekładająca się na znaczące sukcesy w sportach indywidualnych (Artur Partyka, Sylwester Bednarek, Tomasz Ścigaczewski, Zbigniew Boniek, Justyna Mospinek, Jan Tomaszewski, Zygfryd Kuchta, Bartłomiej Bartnicki i wielu innych) oraz zespołowych (m.in. takich klubów, jak: Łódzki Klub Sportowy, Widzew Łódź, Budowlani Łódź, Orzeł Łódź, MKT Łódź, Rudzki Klub Sportowy, Klub Sportowy „Energetyk”, Łódzkie Sportowe Towarzystwo „Waterpolowe” czy wiele klubów karate). niebanalna architektura odzwierciedlająca wielokulturową tradycję miasta. Unikalne przykłady architektury przemysłowej i fabrycznej; pałace fabrykantów, bogato zdobione kamienice wielkomiejskie w różnych stylach architektonicznych (eklektyzm, secesja, neogotyk), liczne kościoły, w tym ewangelickie i sobory prawosławne, wyjątkowy cmentarz „Stary” łączący groby ludzi trzech wyznać religijnych a także unikatowe założenia urbanistyczne – w szczególności siatka ulic w centrum przecinająca się pod kątem prostym (podobnie jak w Nowym Jorku). Słabe strony - fatalny wizerunek i opinia panująca o mieście, powszechna wśród mieszkańców kraju. W oczach zarówno turystów jak i mieszkańców Łódź jest postrzegana jako zaniedbane, szare i brudne miasto. Przyjezdnych rażą napisy na murach, zarówno te rasistowskie, jak i te wyrażające przywiązanie bądź nienawiść do drużyny piłkarskiej. Zapuszczone podwórka i kamienice. Negatywne wrażenie potęguję katastrofalny stan dworców, peronów kolejowych, parkingów, dróg i chodników. - zaniedbane śródmieście, problem ładu przestrzennego – fatalny stan kamienic, dziurawe chodniki, nieremontowane drogi, wyrwy w zabudowie pierzejowej, naruszony układ urbanistyczny miasta, brak eleganckich skwerów, ciekawych i nowoczesnych rozwiązań w zakresie zagospodarowywania przestrzenią miejską, brak całościowego Systemu Informacji Miejskiej, zniszczone latarnie, brak zadbanych mebli miejskich, słaby stan zieleni miejskiej, zrujnowane podwórka i ogólna apatia estetyczna w centrum. „Należy sobie jasno powiedzieć, iż miasto z tak zaniedbanym centrum nie jest w stanie skutecznie aspirować do grona europejskich metropolii. Jest bowiem rzeczą niezwykłą, że na większości śródmiejskich ulic co trzecia lub co czwarta działka pozostaje niezabudowana i niezagospodarowana, że takie kluczowe pod względem komunikacyjnym ulice, jak Zachodnia, Narutowicza czy aleja Piłsudskiego wyglądają niczym po odgruzowaniu ciężkich zniszczeń wojennych, czy wreszcie to, że ogromna większość z zachowanych kamienic pozbawiona jest skutecznej ochrony architektonicznej i niemal każdego dnia pada ofiarą oszpecających przeróbek w postaci chaotycznej wymiany okien, skuwania ozdób czy mazania jaskrawymi farbami”. Wojciech Wagner, European Urban Studies, Bauhaus-Universität Weimar - brak wizji, perspektywy i ukierunkowania przyszłości miasta. Łódź jest jedynym z dużych miast w Polsce bez uchwalonej Strategii Rozwoju Miasta 5 - - - - skromna baza hotelowo-noclegowa. Niestety, zarówno pod względem liczby jak i standardu hotele na terenie miasta Łodzi nie zaspokajają potrzeb zgłaszanych przez przybywających do miasta. Z przykrością trzeba stwierdzić, iż Łódź posiada jedynie 16 hoteli wśród których nie można znaleźć hoteli pięciogwiazdkowych (jest 1 hotel czterogwiazdkowy „Andels” z którego okien roztacza się widok na slumsy i ruiny znajdujące się po przeciwnej stronie ulicy Ogrodowej i Zachodniej). Dla porównania, mniejsze Wrocław i Poznań posiadają ponad dwukrotnie większą ilość hoteli. niewystarczające zasoby mieszkaniowe. Na przestrzeni lat w naszym mieście przybyło niezwykle mało tkanki mieszkaniowej, w porównaniu z innymi dużymi miastami w Polsce. W 2005 roku w samej Warszawie oddano ponad siedmiokrotnie więcej mieszkań, a w roku 2006 - dwadzieścia razy więcej, zachwiana proporcja podziału wynikającego ze stratyfikacji społecznej. W Łodzi mieszka znaczny odsetek osób o niskim statusie społecznym i materialnym, często dziedziczących sytuację rodzina po rodzicach. Osoby te pozostawione bez pomocy, wsparcia i odpowiedniej edukacji rekrutują się do grup środowiskowych zagrożonych patologią, alkoholizmem i przestępczością, zachwiana tożsamość i identyfikacja mieszkańców Łodzi. Brak wyraźnego Identity wpływa na niski poziom zintegrowania mieszkańców z miastem, odpowiedzialności za jego losy i wygląd. Łodzianin nie do końca wie co oznacza pochodzić z Łodzi; nie łączy z miastem prostych, chwytnych i jednocześnie pozytywnych skojarzeń, które wpływałyby na jego dobre samopoczucie i poczucie dumy z własnego pochodzenia. (np. Warszawa – stolica, biznes, polityka; Kraków – kultura, sztuka; Wrocław – energia, sukces, zabawa). Tym samym dość trudno mu o współtworzenie lokalnego społeczeństwa obywatelskiego. Szanse - niebanalne, wyjątkowe miejsca z jedyną w swoim rodzaju przestrzenią miejską. Wykreowanie miasta z charakterem, ciekawą architekturą, zadbaną przestrzenią publiczną, alternatywnymi miejscami (np. wnętrzami hal fabrycznych przygotowanymi jako przestrzeń dla artystycznych performance), eleganckimi restauracjami i porywającymi klubami – miasta z typowo łódzkim klimatem. Nie odbędzie się to bez całościowego programu rewitalizacji obszaru centrum Łodzi. Z podobnymi problemami rewitalizacji terenów, głównie poprzemysłowych, boryka się francuska aglomeracja-Lille. Rewitalizacja terenów poprzemysłowych stała się jednym z głównych aspektów strategii odnowy miasta i została zintegrowana do miejskiego „master planu” w zakresie planowania i rozwoju, uchwalonego w 2002 r. - jedno z największych i najważniejszych centrów logistyczno-dystrybucyjnych w kraju. Łódź znajduje się na przecięciu dwóch niezwykle istotnych szlaków komunikacyjnych: VI paneuropejskiego korytarza transportowego Północ-Południe, Gdańsk – Rijeka oraz II paneuropejskiego korytarza transportowego Wschód-Zachód, m.in. łączącego Paryż z Moskwą (na terenie kraju autostrada A2). Miasto jest również na szlaku drogi ekspresowej S8 łączącej Wrocław z Warszawą - nowoczesne, dobrze zarządzane miasto, nastawione na ekologie, nowe technologie, przyciągającego nowych inwestorów, w którym żyje się przyjemnie i ciekawie oraz w którym można rozwijać swobodnie karierę zawodową, - ekologiczne miasto na wzór miast skandynawskich. Niepowtarzalność i wyróżnianie się pod tym względem na mapie polskich dużych miast. Stworzenie efektywnego sposobu selekcji odpadów, kompleksowej sieci dróg rowerowych, inwestowania w ekologiczną komunikację miejską, buspasy, ekologiczne spalanie śmieci 6 - - i oczyszczalnie ścieków. Stworzenie nowego wizerunku – Łódź najbardziej ekologiczne z polskich miast dobry wizerunek miasta, nowa twarz Łodzi, dobrze kojarzącej się w Polsce i na świecie. Wykreowanie mody, nowego trendu zorientowanego na Łódź (np. fajnie jest żyć, mieszkać i pracować w Łodzi), wyspecjalizowane miasto w kilku newralgicznych obszarach, w których dysponuje największymi atutami i potencjałem, np. Łódź filmowa, Łódź wielokulturowa, Łódź sportowa, Łódź nowych technologii dobrze przygotowany, nowy produkt w branży turystycznej – miasto Łódź. Przyciągnięcie do miasta turystów poprzez przygotowanie alternatywnej oferty z różnej półki, od klasy studenckich wyjazdów do klasy biznes, dużo nowej przestrzeni biurowej, zwiększającej komfort inwestowania w nowe miejsca pracy, poczucie tożsamości i integracji z miastem mieszkańców. Lokalne społeczeństwo obywatelskie – ludzie, którzy czują się gospodarzami we własnym mieście i są z niego dumni. Ta energia promieniuje na zewnątrz i automatycznie nakręca pozytywny i przyciągający image Łodzi, jako miejsca, do którego się imigruję (odwrócenie tym samym niekorzystnego trendu migracyjnego), imponująca, kompleksowa, nowoczesna, infrastruktura drogowa, szynowa i kolejowa z najnowocześniejszymi rozwiązaniami inżynieryjnymi, model przyjaznej władzy, mającej bliski kontakt z mieszkańcami i na bieżącą informującej ich o swoich działaniach, Zagrożenia - mobilność ludzi aktywnych zawodowo (wykwalifikowanych) a dokładnie ich emigracja do prężniejszych ośrodków miejskich oferujących większe możliwości rozwoju zawodowego i wyższe płace, - brak odpowiednich i wystarczających środków oraz zasobów (finansowych, organizacyjnych, kadrowych i innych) do realizacji celów strategicznych, - brak zdecydowanych działań w zakresie poprawy infrastruktury i rewitalizacji przestrzeni publicznej - biurokracja, niewydolność i brak skuteczności władz lokalnych. Łódź po dobrze ocenianym okresie rządów Prezydenta Grzegorza Palki doświadczyła mało skutecznych zarządców, których część kończyła kadencję z zarzutami o korupcję i nieuczciwość, - zachwianie równowagi socjalnej. Marginalizacja osób na pograniczu wykluczenia społecznego, bezrobocie, starzenie się społeczeństwa, spadek przyrostu naturalnego, pogłębianie się dysproporcji ekonomicznej mieszkańców, tworzenie się stref biedy i wykluczenia w mieście, wzrost przestępczości - dalsza degeneracja środowiska naturalnego, zwiększanie dyskomfortu życia mieszkańców poprzez nierozwiązane problemy komunikacyjnej (zatory na drogach), - podtrzymanie negatywnego wizerunku miasta wpływającego na zły stan psychiczny mieszkańców 7 Profil Dane miasto, biorąc pod uwagę wszystkie możliwe czynniki determinujące jego pozycję, powinno dążyć do wyprofilowania swojej marki (tzw. brand), ukierunkowania swojej charakterystyki, podkreślenia swoich mocnych stron, wyspecjalizowania się dziedzinach, w których może realizować swój potencjał oraz do uzyskania niepowtarzalnego wizerunku wyróżniającego je spośród innych miast W przypadku Łodzi, specyfika i profil miasta powinien zostać zorientowany wokół następujących determinant: 1. Łódź – miasto węzeł transportowy i logistyczny o znaczeniu międzynarodowym 2. Łódź – miasto wdrażające skandynawski model zrównoważonego ekorozwoju 3. Łódź – miasto szans na rozwój zawodowy i budowania profesjonalnej kariery 4. Łódź – miasto nauki, kultury, sportu, mody, rekreacji i zabawy 5. Łódź – miasto zabytków - centrum turystyczne 6. Łódź – miasto nowych technologii i przedsiębiorczości 7. Łódź – miasto metropolia, stolica województwa 8 Cele strategiczne 1. Jakość ładu przestrzennego miasta 1.1. Uporządkowanie struktury własnościowej działek, kamienic, posesji i terenów w centrum miasta, 1.2. Kreowanie jasnych celów polityki przestrzennej, 1.3. Doprowadzenie do uchwalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego obejmujących swym zasięgiem całą powierzchnie miasta, 1.4. Uporządkowanie przestrzeni miejskiej pod względem architektonicznym i urbanistycznym, 1.5. Dążenie do usuwania i zagospodarowywania (zabudowy) wyrw w ciągach pierzejowych ulic miasta, 1.6. Aktywizacja i włączanie środowiska architektów do programów poprawi jakości przestrzeni miejskiej. Absorbowanie inspirujących wizji i pomysłów architektonicznych mogących znaleźć zastosowanie w realizowanych projektach, 1.7. Wytyczenie obszaru reprezentacyjnego i podniesienie jego rangi oraz prestiżu poprzez remonty z zastosowaniem szlachetnych materiałów budowlanych o wysokiej jakości, 1.8. Zaprojektowanie i wdrożenie małej architektury, mebli miejskich specyficznych tylko dla miasta, będących jego znakiem rozpoznawczym, 1.9. Wyznaczenie obszaru miasta z docelową funkcja edukacyjną, tzw. campusy najważniejszych łódzkich Uniwersytetów, Szkół i Akademii, 1.10. Wyznaczenie obszaru miasta o zintensyfikowanej funkcji biurowej (np. przekształcenie Teofilowa przemysłowego w Teofilów biznesowy na wzór warszawskiego Służewca przemysłowego), 1.11. Wdrożenie programu „100 Kamienic”, uruchamiającego środki na remonty jak największej liczby kamienic w śródmieściu, 1.12. Sprzyjanie (np. administracyjne czy w zakresie ulg podatkowych) inicjatywom wspólnotowym i właścicielskim w zakresie remontów, 1.13. Opracowanie programów rewitalizacji poszczególnych kwartałów centrum miasta i ubieganie się dofinansowanie dla owych ze środków pomocowych Unii Europejskiej, 1.14. Wykorzystanie na szeroką skalę środków pochodzących z unijnego programu JESSICA (idea Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Inwestycyjnego) wspierającego rewitalizację obszarów miejskich, 1.15. Wykorzystanie doświadczeń innych miast wcześniej borykających się z problemem rewitalizacji przestrzeni miejskiej (np. Manchester, Berlin, Marsylia, Lille, Barcelona, Drezno) 1.16. Wdrożenie programu stałego monitorowania stanu posesji i kamienic, 1.17. Wdrożenie polityki utrzymywania zrewitalizowanych obszarów w odpowiedniej kondycji, 1.18. Propagowanie wśród mieszkańców dobrych postaw dbania o własne posesje, rywalizowania o stworzenia jak najładniejszego podwórka, otoczenia miejsca zamieszkania, 1.19. Propagowanie idei mieszkania w centrum miasta, w szczególnie wśród zamożnych mieszkańców Łodzi, 1.20. Regularne dbanie o czystość i estetykę miasta, 9 1.21. Kreowanie tzw. magnetycznych miejsc, przyciągająych ludzi, zachęcających do spotkań – np. skwery, place, rynki, fontanny, 1.22. Wdrożenie programu zero tolerancji dla wandalizmu. Stworzenie systemu wynagradzania osób zawiadamiających o aktach wandalizmu czy powstrzymujących osoby dewastujące przestrzeń publiczną. 2. Polityka społeczna, tożsamość mieszkańców miasta 2.1. Zbudowanie mapy struktury socjalnej mieszkańców miasta z wytyczeniem obszarów newralgicznych z punktu widzenia rozwiązywania problemów społecznych, 2.2. Przygotowanie i wdrożenie programów aktywizujących mieszkańców i podnoszących poczucie tożsamości, przynależności i integracji z miastem (np. program wiosenne porządki, pchli targ, plenerowe wystawy fotografii poświęcone miejscu zamieszkania i jego otoczeniu, akcja poznaj sąsiada, konkurs na najbardziej zadbane podwórko), 2.3. Budowa świetlic integracyjnych dla dzieci i młodzieży. Angażowanie animatorów kultury, pedagogów i wychowawców, szczególnie w rejonach miasta o wysokich odsetku zagrożenia patologią, 2.4. Budowa miejskich świetlic integrujących emerytów i rencistów wraz z ofertą wypełniającą wolny czas, 2.5. Aktywizacja zawodowa mieszkańców. Stworzenie miejskich punktów wymiany informacji o pracodawcach i pracownikach wraz z podstawową pomocą prawną, 2.6. Podniesienie poziomu dostępności usług publicznych, w szczególności w zakresie oświaty, kultury, sportu i rekreacji, 2.7. Umacnianie tradycji kulturowej miasta Łodzi wśród mieszkańców. Kreowanie postaw podnoszących poczucie tożsamości z miastem i poczucia dumy z miejsca zamieszkania, 2.8. Stymulowanie społeczeństwa obywatelskiego – wspieranie finansowe i organizacyjne inicjatyw organizacji pozarządowych (NGO), 2.9. Stworzenie miejskiego multimedialnego punktu konferencyjnego udostępnianego na preferencyjnych warunkach organizacjom pozarządowym na potrzeby organizowania spotkań poświęconych tematyce miejskiej, 2.10. Wykorzystanie kapitału społecznego mieszkańców. Angażowanie mieszkańców do realizowania innowacyjnych projektów poprawiających stan miasta – szeroko rozumiane wspieranie owych projektów. 2.11. Stworzenie społecznej bazy pomysłów na rozwój miasta, 2.12. Wdrożenie profesjonalnych kampanii marketingowych poprawiających wizerunek miasta i budujący nowy pozytywny jego obraz, 2.13. Promowanie kształtowania przestrzeni miejskiej pod kątem sprzyjania osobom niepełnosprawnym (np. niwelacja schodków wejściowych do sklepów, instalacja wind dla niepełnosprawnych), 2.14. Przywracanie miastu historycznej pamięci. Prowadzenie kampanii przypominających i podkreślających ważne dla miasta wydarzenia i momenty historyczne, 2.15. Fundowanie darmowych biletów do kina, teatru, na wydarzenia artystyczne dla dzieci z biednych rodzin, Prezenty miejskie dla najbiedniejszych dzieci (np. laptopy z dostępem Internetu, książki, zabawki), 2.16. Umacnianie edukacyjnej i środowiskowej roli szkół. Skupianie działalności społecznej w ich otoczeniu (baseny, boiska, hale sportowe, sale komputerowe), 10 2.17. Budowanie wśród mieszkańców poczucia odpowiedzialności za miasta i los współmieszkańców. Przygotowywanie ich do roli gospodarza w swoim mieście, 2.18. Rozwój i wspieranie wolontariatu, 2.19. Promowanie postaw społecznych w zakresie tolerancji równouprawnienia i szacunku dla odmienności, 2.20. Oficjalne potępianie i publiczne nagłaśnianie oraz dyskredytowanie zachowań rasistowskich i ksenofobicznych. Uruchomienie programu systematycznej walki z wulgarnymi napisami na murach miasta, 2.21. Udzielanie wsparcia kulturowego, prawnego i organizacyjnego zagranicznym osobom fizycznym i prawnym chcącym funkcjonować w regionie łódzkim i samym mieście, 2.22. Organizowanie spotkań informacyjnych i prezentacji miasta, regionu, uwarunkowań społecznych i kulturowych dla nowoprzyjezdnych obcokrajowców. 3. Promocja, Turystyka, Kultura, Sport, Rekreacja 3.1. Wytyczenie szlaków turystycznych w mieście, z tablicami informacyjnymi i elektronicznym przewodnikiem, np. trasa kultury żydowskiej, trasa kultury niemieckiej, trasa kultury prawosławnej, trasa śladem łódzkich fabrykantów, szlak architektury secesyjnej, pałace i zamki w województwie łódzkim, trasa na cmentarzu „Starym”, szlak architektury sakralnej, 3.2. Stworzenie i profesjonalna promocja Łodzi jako produktu turystycznego. Profesjonalne przygotowanie infrastruktury obsługi ruchu turystycznego, 3.3. Współpraca z biurami podróży w celu opracowania optymalnego produktu turystycznego – np. 3-dniowe wycieczki po Łodzi na wzór tych po Wilnie, Lwowie czy Budapeszcie, 3.4. Promocja Łodzi jako miejsca – idealnej przestrzeni dla pracy artystycznej i twórczej, 3.5. Promowanie (kampanie zachęcające) sportowego trybu życia wśród mieszkańców, 3.6. Wspieranie uprawiania sportu przez amatorów, 3.7. Wytyczanie tras joggingowych i rolkowych. Otwieranie nowych skateparków, 3.8. Organizowanie amatorskich turniejów o Puchar Prezydenta Miasta Łodzi w różnych dyscyplinach, 3.9. Przywrócenie Maratonu Łódzkiego, jako jednego z najważniejszych wydarzeń lekkoatletycznych w kraju, 3.10. Stworzenie gęstej i kompleksowej sieci ścieżek rowerowych (na wzór miast skandynawskich), prowadzących do centrum miasta ze wszystkich peryferyjnych osiedli, 3.11. Podnoszenie jakości boisk, kortów, placów zabaw 3.12. Budowa nowych basenów – program „Basen w każdej dzielnicy”, 3.13. Łódź klubowa – Stworzenie przyjaznej atmosfery (np. ulgi podatkowe dla nowych restauracji, konkursy na najlepsze kluby) dla rozwoju lokalów. Stworzenie miasta idealnie skrojonego dla ludzi poszukujących dobrej zabawy (kluby, puby, restauracje, winiarnie, brasserie), 3.14. Łódź – stolica polskiej mody; Łódź – najdłuższy wybieg mody (ul Piotrkowska). Budowa marki, promocja, wspieranie organizatorów imprez, podnoszenie rangi owym wydarzeniom, 3.15. Wspieranie inicjatyw w zakresie organizowania warsztatów filmowych i fotograficznych w pięknych i alternatywnych sceneriach łódzkich fabryk, kamienic i podwórek, 11 3.16. Sport profesjonalny – pomoc dla klubów poprawiających wizerunek miasta. Stypendia miejskie dla najlepszych sportowców, 3.17. Promocja miasta poprzez markę i renomę dwóch silnych klubów piłkarskich, 3.18. Budowa nowoczesnego stadionu miejskiego, 3.19. Stypendia sportowe dla uzdolnionej sportowo młodzieży – szkolny program wyłapywania talentów, 3.20. Udzielenie wsparcia w stworzeniu w mieście sieci tanich hosteli dla klientów z „mniejszych portfelem”, 3.21. Stworzenie profesjonalnego Centrum Informacji Obsługi Turystycznej, 3.22. Wyprodukowanie ulotek, katalogów, mapek, informatorów przeznaczonych dla turystów (np. mapka z opisem komunikacji miejskiej, informator klubowy, informator noclegowy) 4. Poprawa bezpieczeństwa mieszkańców miasta 4.1. Opracowanie we współpracy z Policją mapy miejsc najniebezpieczniejszych, w których dochodzi najczęściej do przestępstw i upublicznienie takowej (rozdanie mieszkańcom), 4.2. Instalacja nowoczesnego i kompleksowego systemu monitoringu miejskiego, 4.3. Promowanie, stymulowanie i współpraca z Policją w zakresie wdrożenia Programu „zero tolerancji” dla nawet najdrobniejszych przestępstw, 4.4. Stworzenie specjalnej puli środków dla osób, które pomogły w ujęciu sprawcy, 4.5. Kampania informacyjna dla nr alarmowego 112 – „widzisz przestępstwo, jesteś świadkiem aktu wandalizmu, nie zwlekaj, dzwoń pod nr 112”, 4.6. Dofinansowanie służb w zakresie uruchomienia dodatkowych patroli ulicznych – spowodowanie by służby były widoczne i obecne na ulicach (nie tylko na Piotrkowskiej). Wdrożenie szczególnych instrukcji dla funkcjonariuszy by stali się oni nie tylko stróżami prawa ale również służyli pomocą i informacją mieszkańcom, 4.7. Zaktywizowanie funkcji i roli dzielnicowego. Uruchomienie akcji „Każdy zna swojego dzielnicowego” – informacja ze zdjęciem, nr telefonu i godzinami przyjęć interesantów, 4.8. Zainicjowanie comiesięcznych spotkań z mieszkańcami w sprawie poprawy bezpieczeństwa w mieście, 4.9. Zmiana przepisów w zakresie kar za wandalizm oraz mazanie ścian i murów wulgarnymi i rasistowskimi napisami, 4.10. Instalowanie oświetlenia miejskiego w miejscach niedostatecznie oświetlonych (zaułki, oficyny, skwery, parki), 4.11. Uruchomienie programu – „bezpieczna droga i powrót ze szkoły” – dodatkowe sygnalizatory, oznakowanie wokół szkół, 4.12. Uruchomienie programu – „bezpieczne place zabaw” – usuwanie niebezpiecznych przyrządów i przedmiotów stwarzających potencjalne zagrożenie dla dzieci, 4.13. Uruchomienie wraz z Policją kampanii edukacyjnej w szkołach (podstawowe informacje o ruchu drogowym, zagrożeniach, narkotykach itd.), 4.14. Uruchomienie programu „pierwsza pomoc”. Przygotowanie kursów pierwszej pomocy organizowanych przez Urząd Miasta albo dofinansowywanie takowych, 4.15. Uruchomienie programu „bądź widoczny” – zakup i rozprowadzanie wśród mieszkańców odblaskowych elementów do przyczepiania do garderoby bądź plecaków, 12 5. Poprawa infrastruktury i zasobów mieszkaniowych 5.1. Generalna, jakościowa poprawa infrastruktury drogowej w mieście – uruchomienie programu „Weekendowe frezowanie” na wzór warszawskich tanich remontów polegających na frezowaniu nawierzchni wierzchniej i wylewaniu nowego dywanika z asfaltu, 5.2. Wdrożenie generalnego programu modernizacji chodników. Wybór w drodze konkursu jednego typu estetycznej i wytrzymałej kostki brukowej. Systematyczna i konsekwentna wymiana chodników na nowe, 5.3. Remont obszarów reprezentacyjnych miasta z użyciem szlachetnych materiałów budowlanych, 5.4. Ogłoszenie konkursu i wdrażanie zwycięskiej koncepcji jednolitej małej architektury – meble miejskie, wiaty przystankowe, pachołki ograniczające parkowanie, citylighty, informatory, tablice ogłoszeniowe, stojaki rowerowe, 5.5. Stworzenie sieci studni miejskich będących architektoniczną wizytówka miasta – tzw. oazy wodotryskowe, 5.6. Uruchomienie systemu publicznego ogólnodostępnego roweru miejskiego, 5.7. Realizowanie ważnych, rozwiązujących krytyczne problemy komunikacyjne, dużych projektów drogowych i kolejowych (w Łodzi w 2010r. nadal nie ma ani jednego w pełni bezkolizyjnego skrzyżowania). Budowa tras łączących poszczególne dzielnice, 5.8. Budowa premetra – systematyczne chowanie linii tramwajowych do tuneli w centrum miasta, 5.9. Budowa kolei aglomeracyjnej, 5.10. Wymiana taboru autobusowego i tramwajowego na ekologiczny, 5.11. Regularne dbanie o zieleń miejską – nasadzenia drzew ozdobnych krzewów, dbanie o kwietniki i trawniki, 5.12. Regularne utrzymywanie czystości latem (zakup pojazdów czyszczących nawierzchnie) i odśnieżanie zimą. Dbanie o czystość w lasach miejskich i parkach, 5.13. Konsekwentny rozwój portu lotniczego Łódź Lublinek – poprawa infrastruktury i tworzenie nowych połączeń, rozbudowa infrastruktury drogowej i kolejowej (stacja kolejowa obok terminala) wokół lotniska, 5.14. Poprawa infrastruktury wystawienniczej targów Łódzkich, 5.15. Regularne inwestowanie w mieszkania komunalne i konsekwentne przenoszenie do nich osób i rodzin, których nie stać na utrzymanie mieszkania w kamienicy. Wymiana struktury mieszkańców w centrum miasta, 5.16. Inwestowanie w ekologie. Pozyskiwanie środków m.in. z programu Europa-Energia. Poprawa efektywności energetycznej oraz ograniczania zużycia energii (program SAVE). Rozwój czystego transportu miejskiego (COOPENER). Podejmowanie działań na rzecz tworzenie lub rozbudowy struktur i instrumentów służących rozwojowi odnawialnych źródeł energii. 6. Budowa nowoczesnego miasta opartego na technologiach i wspierającego przedsiębiorczość wiedzy, nowych 6.1. Wdrażanie nowoczesnych metod zarządzania i organizacji pracy na poziomie urzędów gminnych i wojewódzkich, 6.2. Tworzenie nowych parków technologicznych i inkubatorów przedsiębiorczości – stały rozwój i poszerzanie oferty, 13 6.3. Ufundowanie nagrody Prezydenta Miasta Łodzi dla firmy najbardziej konkurencyjnej pod względem wdrażania nowych technologii, 6.4. Angażowanie firm z regionu łódzkiego i wdrażanie ich osiągnięć przy realizacji projektów publicznych, 6.5. Uruchomienie punktu obsługi inwestora, 6.6. Wdrożenie szeroko rozumianego wsparcia dla firm realizujących działalność w sektorze R&D, 6.7. Wsparcie dla instytucji prywatnych, które pomagają w rozwoju przedsiębiorczości w regionie łódzkim, 6.8. Ustalanie preferencyjnych cen wynajmu lokali gminnych dla firm początkujących oraz tych wspierających gminne w realizacji zadań pożytku publicznego, 6.9. Stworzenie darmowego punktu doradztwa biznesowego. Konsultacje, doradztwo w zakresie prawa, finansów, ubezpieczeń, podatków, strategii rozwoju, planów naprawczych, dla podmiotów prowadzących i chcących prowadzić działalność gospodarczą w mieście i regionie, 6.10. Uczestnictwo w targach międzynarodowych - promowanie miasta i regionu łódzkiego jako doskonałego miejsca lokalizacji inwestycji (np. targi nieruchomości w Cannes), 6.11. Kojarzenie partnerów w celach gospodarczych, 6.12. Zbudowanie i utrzymanie wizerunku miasta sprzyjającego i dbającego o przedsiębiorców, 6.13. Promowanie i wspieranie małej i średniej przedsiębiorczości, 6.14. Przyjmowanie i organizowanie zagranicznych misji gospodarczych, 6.15. Promowanie integracji środowiska biznesu, 6.16. Efektywny rozwój i wdrażanie programów w oparciu o Partnerstwo PublicznoPrywatne (PPP), 6.17. Identyfikacja silnych zespołów badawczych i integrowanie ich z międzynarodowymi sieciami naukowymi, 6.18. Pomoc finansowa dla określonych kierunków badań naukowych o priorytetowym znaczeniu dla rozwoju miasta, 6.19. Zdefiniowanie regionalnej strategii prowadzenia badań (dziedziny charakterystyczne dla potencjału regionu) wpisującej się jednocześnie ogólnokrajowe strategie, 6.20. Wspieranie rozwoju infrastruktury badawczej. Inicjowanie programów badawczorozwojowych pod auspicjami władz miasta, 6.21. Pozyskiwanie środków z programu na rzecz przedsiębiorczości i innowacji (EiP), 6.22. Rozwijanie edukacji proinnowacyjnej, 6.23. Promowanie kultury i wzorców ludzi przedsiębiorczych i biznesowo aktywnych, 6.24. Pomoc w zakresie rozwoju instrumentów finansowych wspierających mikro i małe przedsiębiorstwa, 7. Wypracowanie wzorowego modelu kontaktu między władzą lokalną a mieszkańcami; kultura zarządzania miastem 7.1. Wdrożenie programu „przyjazny urząd”, 7.2. Realizacja postulatu transparentności działań władz lokalnych – przewidywalność, interakcja, polityka informacyjna, kontakty z mieszkańcami, 7.3. Stworzenie nowoczesnego interaktywnego portalu miejskiego, 7.4. Uruchomienie skrzynki mailowej dla mieszkańców, 7.5. Prowadzenie kompleksowej polityki informacyjnej, 14 7.6. Wdrożenie programu cotygodniowych briefingów (konferencji prasowych), których celem byłoby systematyczne informowanie i tłumaczenie celów, zamierzeń a także zdawanie relacji z realizacji owych, 7.7. Wdrożenie najnowocześniejszych rozwiązań teleinformatycznych w zakresie wymiany informacji, obsługi klienta, e –administracji a także podejmowania decyzji (Decision Support Systems), 7.8. Zastosowanie rozwiązań poprawiających kompetencje i motywacje pracowników, 7.9. Wdrożenie zespołów projektowo-menedżerskich do realizacji kluczowych i najważniejszych zadań inwestycyjnych, 7.10. Budowanie wizerunku władzy otwartej – będącej w bliskim kontakcie z mieszkańcami, 7.11. Dokładne informowanie z rozsądnym wyprzedzeniem o każdych działaniach (np. inwestycjach drogowych), których rezultatem będą utrudnienia z korzystania z infrastruktury miejskiej, 7.12. Organizowanie dla młodych mieszkańców miasta wycieczek po wnętrzach sali obrad Rady Miejskiej. Organizowanie w dzień dziecka tzw. Młodzieżowej Rady Miejskiej, 7.13. Wprowadzenie do urzędów materiałów informacyjnych, krótkich broszur informujących o uprawnieniach, regulacjach prawnych w dziedzinach, z których obywatele najczęściej korzystają (np. prawa obywatela w urzędzie, informacje o wymaganych dokumentach, wyciągi z przepisów prawnych, pouczenia o możliwościach odwołania, zaskarżenia), 7.14. Wdrożenie programu orientacji na klienta w urzędach miejskich, 7.15. Wdrożenie programu sprawozdawczości publicznej – Przedstawianie okresowych raportów o stanie finansów miasta, realizowanych inwestycjach a także planach na przyszłość, 7.16. Wdrożenie kodeksów etycznych do urzędów miejskich, 7.17. Wdrożenie programu – „Przechadzki miejskie z Prezydentem”. Wspólne spacery po mieście unaoczniające problemy i sprawy do rozwiązania, 7.18. Wdrożenie Systemu Informacji Przestrzennej – platformy zbudowanej na podstawie mapy cyfrowej z bazami danych opisowych dot. różnych zagadnień (np. na wzór Elbląskiego Systemu Informacji Przestrzennej), 7.19. Uruchomienie darmowego, bezprzewodowego Internetu na terenie miasta Zakończenie Niniejszy materiał nie należy traktować jako pełnego wykazy wszystkich zadań pilnych do realizacji w mieście w najbliższej przyszłości. Jest to raczej próba wskazania najważniejszych przestrzeni, których uregulowanie może spowodować znaczny progres i skok cywilizacyjny. Strategia określa zestaw fundamentalnych dla rozwoju miasta kierunków działań. Istotnym pozostaje również stałe monitorowanie strategii w celu jej aktualizacji i dostosowywania do stale zmieniających się okoliczności. Strategia winna być powszechnie udostępniona do wglądu mieszkańcom i winna stać się podstawą do nadzoru obywatelskiego w zakresie jej realizacji przez władze miejskich, w przypadku gdyby stała się dokumentem powszechnie obowiązującym. 15