116 Litwiec1_Layout 1

Transkrypt

2
1
2
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Psychologii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
w Bydgoszczy, Polska
Zakład Psychologii Rehabilitacyjnej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Collegium Medicum
w Bydgoszczy, Polska
Faculty of Pedagogy and Psychology, Institute of Psychology, Kazimierz Wielki University,
Bydgoszcz, Poland
Department of Rehabilitation Psychology at Ludwik Rydygier Collegium Medicum in Bydgoszcz,
Nicolaus Copernicus University, Poland
tio
np
roh
ibit
1
ed
.
Kamila Litwic-Kaminska1(A-G), Maciej Michalak1(A-F),
Kinga Sobieralska-Michalak2(D-E)
KONCENTRACJA UWAGI I REAKCJE
PSYCHOMOTORYCZNE U UCZNIÓW
Z KLAS SPORTOWYCH I NIESPORTOWYCH
ibu
ATTENTION AND PSYCHOMOTOR REACTIONS AMONG
STUDENTS FROM SPORT AND NON-SPORT CLASSES
dis
tr
Słowa kluczowe: koncentracja uwagi, czas reakcji, sportowcy, młodzież
Key words: attention, reaction time, athletes, adolescents
ly -
Streszczenie
rso
na
lu
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
se
-
on
Wstęp. Obecnie coraz więcej uwagi poświęca się nie tylko dobremu przygotowaniu fizycznemu sportowców, ale także rozwijaniu umiejętności psychologicznych i powiązania ich
ze zdolnościami motorycznymi. Celem podjętych badań było sprawdzenie, czy młodzież
uczęszczająca do klas sportowych różni się w zakresie koncentracji uwagi, czasów reakcji
prostej i złożonej oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej od młodzieży z klas niesportowych.
Materiał i metody. Zbadano 183 uczniów (gimnazjum i liceum). Średnia wieku wynosiła 14,71 (SD=1,42). W badaniach zastosowano test d2, refleksomierz oraz aparat krzyżowy.
Wyniki. Wykazano, że młodzież z klas sportowych nie różniła się w zakresie czasów
reakcji od młodzieży, która nie uprawiała wyczynowo sportu. Ponadto stwierdzono, że osoby, które uzyskiwały wyższe wyniki w zakresie zdolności spostrzegania oraz zdolności
koncentracji uwagi osiągały krótsze czasy reakcji w zakresie koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz popełniały mniej błędów. Krótsze czasy reakcji prostej i złożonej wiązały się
z lepszym wykonaniem testu koncentracji przede wszystkim w grupach sportowych.
Wnioski. Nie stwierdzono istotnych różnic pomiędzy uczniami z klas sportowych i niesportowych w zakresie badanych zmiennych: reakcji prostej i złożonej, szybkości pracy
oraz koncentracji uwagi. Nieznaczne różnice stwierdzono w zakresie koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Summary
5684
5
0
20
is c
Word count:
Tables:
Figures:
References:
y is
-
for
pe
Background. There has been a recent increase in the amount of attention put not only
to a good physical preparation of sportspeople but also to extending their psychological
skills and combining them with motoric capacities. This research aimed to examine
whether adolescents attending sport classes differ from their peers from non-sport classes
with regards to focusing attention, time of simple and complex reactions as well as visualmotor coordination.
Material and methods. The study included 183 middle and high school students. The
average age came up to 14.71 (SD=1.42). The study used d2 test, reflex meter and visualmotor coordination testing device.
Results. It has been proved that students attending sport classes do not differ with
regards to the time of reaction from their peers who are not engaged in professional sport.
Moreover, the study showed that the people who obtained higher results concerning perception skills and attention focus also obtained shorter reaction times with regard to visual-motor
coordination and committed less mistakes. The shorter simple and complex reaction times
were related to a better performance in attention focus test mainly in sport groups.
Conclusions. No significant differences with regards to simple and complex reaction,
speed of work and attention focus have been observed between students attending sport
and non-sport classes. Only slight differences were observed with regards to visual-motor
coordination.
op
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
-
ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
Th
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Kamila Litwic-Kaminska
Instytut Psychologii Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
85-867 Bydgoszcz, ul. Staffa 1, e-mail: [email protected]
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
24.02.2016 r.
23.05.2016 r.
-
Medycyna Sportowa / Polish J Sport Med
© MEDSPORTPRESS, 2016; 2(4); Vol. 32, 123-131
DOI: 10.5604/1232406X.1218469
123
ed
.
Background
se
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
Efficient functioning of attention processes, ensuring a quick reaction to stimuli which come from the
surrounding environment, is indispensable in everyday life. It seems particularly significant for people
engaged in various sport disciplines, especially professionals [1].
Attention is a process which is responsible for
screening information coming from the surrounding
environment which prevents the cognitive system
from being overloaded by extensive amount of data
[2]. There are four main functions of attention: 1) focus or selectivity of attention is the ability to highlight
the significant information with simultaneous suppressing of the distracting stimuli; 2) sustained attention or vigilance is connected with the ability to maintain attention over a certain period of time; 3) divided
attention is related to the ability of performing numerous tasks at the same time; 4) alternating attention
is responsible for changing the centre of attention
and tasks [3,4].
The effectiveness of these processes depends on
the psychophysical condition, the experienced emotions, the level of tiredness and motivation. These factors may not only limit the field of our perception,
extend the time necessary to perform a task but also
bring about difficulties in focusing attention and increase the number of committed mistakes or omitting of
significant information [3,5].
Regardless of the sport discipline, the ability to react quickly to the appearing stimuli is a significant
element of every sportsperson’s training. The reaction time to an appearing stimulus may be determined as the time between the occurrence of the stimulus and the moment of starting the reaction by the
examined person [6]. There are three categories of
reaction times: 1. simple – one stimulus triggers out
only one, predetermined motoric reaction; 2. complex
– the examined person is expected to react to only
one of two or more occurring stimuli. When a stimulus which is incompatible with the instruction comes
up, the respondent has to refrain from taking any
action. 3. choice – the subject has to perform various
reactions depending on the stimulus [7,8].
It has been acknowledged that the reaction time
depends on numerous factors related to the stimulus
itself (the number of alternative stimuli and their
similarity to the main stimulus). The factors influencing
the reaction time which depend on the experimental
subject include: age, gender (men obtain shorter reaction times), psychical condition (e.g. stress), time of
the day (better reaction between 11a.m. and 5 p.m.),
tiredness (e.g. demanding training), diet and stimulants, lack of sleep, sport mastery or person’s genetics [8-10]. The reaction time (especially simple) is, in
large measure, determined by physiological factors
[7], yet numerous research proved that reaction time
may be shortened through training [8,11].
This research is aimed to verify whether the adolescents attending sport classes vary from their peers
from non-sport classes with regards to chosen psychomotor variables (focusing attention, time of simple and complex reactions as well as visual-motor
coordination).
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
Sprawne działanie procesów uwagi, zapewniające szybkie reagowanie na pojawiające się w otoczeniu bodźce, to funkcje niezbędne w codziennym życiu. Szczególnie ważne wydają się być w przypadku
osób uprawiających różne dyscypliny sportu, zwłaszcza wyczynowo [1].
Uwaga jest procesem, który odpowiada za selekcję napływających z otoczenia informacji, dzięki czemu zapobiega przeładowaniu systemu poznawczego
zbyt dużą ilością danych [2]. Wyróżnia się cztery
główne funkcje uwagi: 1) koncentracja lub selektywność uwagi, to zdolność do uwydatnienia istotnych
informacji przy jednoczesnym tłumieniu bodźców zakłócających; 2) ciągłość uwagi lub czujność dotyczy
zdolności do podtrzymywania czynności uwagi przez
pewien czas; 3) podzielność uwagi związana jest
z możliwością wykonywania więcej niż jednego zadania w tym samym czasie; 4) przerzutność uwagi
związana jest ze zmianą centrum uwagi i zadań [3,4].
Efektywność wszystkich procesów uwagi zależna
jest między innymi od stanu psychofizycznego, przeżywanych emocji, poziomu zmęczenia czy też motywacji. Czynniki te mogą nie tylko ograniczać pole naszej percepcji, wydłużać czas potrzebny do wykonania zadania, ale także powodować trudności w koncentracji oraz zwiększać liczbę popełnianych błędów
i pominięć istotnych informacji [3,5].
Bez względu na rodzaj uprawianej dyscypliny sportu, zdolność do szybkiego reagowania na pojawiające się w otoczeniu bodźce jest istotnym elementem
przygotowania każdego zawodnika. Czas reakcji na
pojawiający się bodziec można określić, jako czas
upływający pomiędzy pojawieniem się bodźca a zapoczątkowaniem wykonywania reakcji przez osobę
badaną [6]. Wyróżnia się trzy kategorie czasów reakcji:
1 prostej – danemu bodźcowi odpowiada tylko jedna,
określona z góry reakcja ruchowa; 2. złożonej – zadanie osoby badanej polega na reagowaniu tylko na jeden z dwóch lub więcej pojawiających się bodźców
(w przypadku pojawienia bodźca niezgodnego z instrukcją osoba musi powstrzymać się od działania; 3.
wyboru – w zależności od pojawiającego się bodźca
osoba musi wykonywać różne reakcje [7,8].
Stwierdzono, że czas reakcji zależny jest od wielu czynników związanych z samym bodźcem (liczba
bodźców alternatywnych oraz ich podobieństwo do
bodźca zasadniczego). Do czynników wpływających
na czas reakcji, a związanych z osobą badaną, należy zaliczyć: wiek, płeć (mężczyźni uzyskują krótsze
czasy reakcji), stan psychiczny (np. stres), pora dnia
(lepsza reakcja od 11: 00 do 17: 00), zmęczenie (np.
ciężki trening), dieta i używki, brak snu, poziom sportowy bądź samej genetyki człowieka [8-10]. Czas reakcji (zwłaszcza prostej) jest w dużej mierze określony przez czynniki fizjologiczne [7], jednak liczne badania wykazały, że dzięki treningom czas reakcji może ulegać skróceniu [8,11].
Za cel badania postawiono sprawdzenie, czy młodzież uczęszczająca do klas sportowych różni się
w zakresie wybranych zmiennych psychomotorycznych (koncentracji uwagi, czasów reakcji prostej i złożonej oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej) od młodzieży z klas niesportowych.
Th
-
Wstęp
-
Litwic-Kamińska K. i wsp. Uczniowie klas sportowych i niesportowych a wybrane zmienne psychomotoryczne
124
-
ed
.
Material and methods
Sample group
The tests involved adolescents from sport and
general education classes of middle and secondary
sport schools in Bydgoszcz. Data was collected from
183 students, 94 of whom attended general education classes (with extended curriculum in mathematics-physics, linguistics, polytechnics) and 84 – sport
classes (women basketball – 12 people, swimming –
60 people, Olympic taekwondo – 24 people). The sample group consisted of 91 girls and 92 boys. The average age of the group was 14.71 years (SD= 1.42).
The age span was between 13 and 17 years old.
Narzędzia pomiaru
Do pomiaru czasów reakcji prostej i złożonej wykorzystano refleksomierz, pozwalający na weryfikację zdolności osoby badanej do szybkiej reakcji na
określone bodźce świetlne. Refleksomierz umożliwia
sprawdzenie średnich, minimalnych i maksymalnych
czasów reakcji prostej (RT1) i złożonej (RT2) oraz
liczbę popełnionych podczas wykonywania zadania
błędów (RT_er) [7].
W celu określenia poziomu koordynacji wzrokowo-ruchowej u badanych uczniów wykorzystany został aparat krzyżowy. Aparat posiada 2 podstawowe
tryby pracy: tryb swobodny, w którym kolejne bodźce
pojawiają się po każdej prawidłowej reakcji, oraz tryb
wymuszony, w którym bodźce generowane są przez
urządzenie w określonym tempie. Aparat krzyżowy
umożliwia pomiar średnich, minimalnych i maksymalnych czasów reakcji, liczby błędów w tempie swobodnym (ApKS) i wymuszonym (ApKW) oraz liczby trafień
w tempie wymuszonym (ApKW_traf). Za pomocą tego urządzenia możemy ocenić szybkość reakcji psychomotorycznej oraz szybkość podejmowania decyzji pod presją czasu i w warunkach zmęczenia. Obserwacja badanego podczas wykonywania zadania
pozwala także uzyskać informację na temat koncentracji uwagi badanego i sposobów reagowania w sytuacji presji czasu.
Do oceny uwagi wykorzystano Test Badania Uwagi d2 autorstwa Brickenkampa [12], adaptacji polskiej,
przygotowanej przez Dajek [13]. Zadaniem osoby badanej jest znalezienie i przekreślenie litery „d” z dwoma kreskami spośród kombinacji liter „d” i „p”. Test
d2 pozwala określić poziom koncentracji uwagi i spostrzegawczość [12]. W teście d2 wyróżniono następujące wskaźniki: WZ – szybkość pracy (ogólna liczba wszystkich opracowanych liter), B – suma wszystkich błędów, %B – procent wszystkich błędów (wskaźnik dokładności spostrzegania), WZ-B – ogólna zdolność spostrzegania (szybkość spostrzegania korygowana przez liczbę popełnionych błędów), ZK – zdolność koncentracji (różnica pomiędzy liczbą liter skreślonych prawidłowo i błędnie).
Tools
The times of simple and complex reactions were
measured with a reflex meter which allowed to verify
the ability of the testees to react quickly to light
stimuli. The reflex meter allows for determining average, minimum and maximum time of simple (RT1)
and complex (RT2) reactions as well as the number
of committed mistakes (RT_er) [7].
In order to determine the level of visual-motor coordination among the examined students the researchers applied a visual-motor coordination testing
device. The device has 2 basic modes: free mode,
where the following stimuli occur after a proper reaction is taken and forced mode, where the following
stimuli are generated by the device at a specified
speed. The visual-motor coordination testing device
enables to measure the average, minimum and maximum reaction times, the number of mistakes in the
free mode (CD1) and the forced mode (CD2) and the
number of hits in the forced mode (CD2_hit). This
device allows to verify the speed of psychomotor
reaction and the speed of taking decision under time
pressure and under tiredness. The observation of the
testees while performing the tasks also allows for
obtaining information about the attention focusing of
the subjects and ways of reacting under time pressure.
For estimating attention, the authors used the Polish
adaptation of Brickenkamp’s d2 Test of Attention [12] by
Dajek [13]. The respondent is expected to find and cross
out a letter “d” marked with two dashes from a combination of characters consisting of letters “d” and “p”.
The d2 test allows for determining the level of attention
focus and perceptiveness [12]. The following indicators
were set for the d2 test: TA – the speed of work (the total
number of all marked letters), Er – the sum of all mistakes, %Er – the percentage of all mistakes (the indicator of the accuracy of perception), TA-Er – the general
perception (the speed of perception corrected by the
number of committed mistakes), Con – the ability to focus attention (the difference between the number of properly and improperly marked characters).
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
Próba osób badanych
Testom zostali poddani adolescenci z klas sportowych i ogólnych na poziomie gimnazjum i liceum ze
szkoły sportowej w Bydgoszczy. Zebrano dane od
183 uczniów, z których 94 uczęszczało do klas ogólnych (profile matematyczno-fizyczny, lingwistyczny,
politechniczny), a 84 do klas sportowych (koszykówka dziewcząt – 12 osób, pływanie – 60 osób, taekwondo olimpijskie – 24 osoby). Wśród osób badanych było 91 dziewcząt i 92 chłopców. Średnia wieku
w grupie wynosiła 14,71 lat (SD=1,42). Badani adolescenci mieli od 13 do 17 lat.
is c
Procedura badań
Pomiary wykonywano w trakcie zajęć lekcyjnych
w godzinach między 8 a 15. Test d2 wykonywany był
grupowo zgodnie z instrukcją podaną w podręczniku
do testu. Następnie dokonywano indywidualnych pomiarów czasów reakcji (w osobnym pomieszczeniu,
w którym znajdowała się tylko osoba badana i badacz).
Bezpośrednio przed pomiarami każdego ucznia pytano o aktualny stan psychofizyczny (poziom zmęczenia, odczuwanie bólu i głodu).
Th
-
Materiał i metody
Procedure
The measurements were carried out during lessons between 8 a.m. and 3 p.m. The d2 test was
carried out in a group according to the instruction
included in the test manual. Eventually, individual
measurements of reaction times were taken (in a separate room where only the testee and the researcher were present). Immediately before taking measurements, every student was asked about their current psychophysical condition (the level of tiredness,
experiencing pain or hunger).
-
Litwic-Kamińska K. et al. Pupils from sports and non-sports classes and selected psychomotor variables
125
Czas reakcji prostej i złożonej
W zakresie reakcji prostej uczniowie klas sportowych reagowali średnio w 270 ms (SD=40 ms), a klas
niesportowych w 280 ms (SD=50 ms). Najszybsza
reakcja w grupie sportowej wynosiła 110 ms, a w klasach niesportowych 150 ms. Najwolniejsze reakcje
proste wynosiły odpowiednio: 790 ms w klasach sportowych i 750 ms w niesportowych. Biorąc pod uwagę
reakcję złożoną uczniowie klas sportowych średnio reagowali 350 ms (SD=60 ms), a z klas niesportowych
360 ms (SD=60 ms). Najszybsze reakcje w obydwu
grupach wynosiły 180 ms. Najdłuższą reakcję złożoną odnotowano w grupie sportowej i wynosiła 890 ms
(Tab. 1) Różnice w zakresie wszystkich zmiennych
dotyczących reakcji prostej i złożonej były nieistotne
statystycznie na poziomie p<0,05 (test U Manna-Whitney’a).
Simple and complex reactions time
With regards to the simple reaction, students attending sport classes reacted in 270 ms (SD=40 ms)
on average and non-sport classes in 280 ms (SD=50
ms). The quickest reaction in the sport group was 110
ms whereas among non-sport classes it came up to
150 ms. The slowest simple reactions equalled respectively 790 ms in sport classes and 750 ms in nonsport classes. As for the complex reaction, sportclass students reacted in 350 ms (SD=60 ms) on
average, and non-sport – in 360 ms (SD=60 ms). The
quickest reactions in both groups were 180 ms. The
longest complex reaction occurred in sport group and
it equalled 890 ms (Tab. 1). The differences between
all variables concerning simple and complex reaction
were statistically insignificant at the level of p<0.05
(Mann-Whitney U test).
Koordynacja wzrokowo-ruchowa
W trybie swobodnym najkrótszy czas reakcji na
bodziec wyniósł nieco ponad pół sekundy, zarówno
wśród uczniów klas sportowych, jak i niesportowych.
Najdłuższy czas reakcji (27 s) uzyskał uczeń klasy
sportowej. Całkowity czas reakcji na wszystkie podawane bodźce charakteryzował się dużym rozrzutem.
Średnia w grupie sportowej wynosiła 64,80 s (SD=
13,57 s), a w klasach niesportowych 61,62 s (SD=
12,87) (Tab. 2).
Analizując wyniki uzyskane w trybie wymuszonym
można uznać, że najsłabsi uczniowie z obu typów
klas odpowiedzieli tylko na 4 prezentowane bodźce.
Najlepszy uczeń był w klasie niesportowej i zareagował prawidłowo na 49 bodźców. Średnio uczniowie
klas sportowych reagowali na ok. 31 bodźców, a uczniowie klas niesportowych – na ok. 33 bodźce. Uczniowie
klas sportowych w podobnym, średnim tempie reagowali na pojedyncze bodźce (1,33 s; SD=0,28 s). Z kolei uczniowie klas niesportowych w tempie swobodnym reagowali 1,26 s (SD=0,30 s), a w wymuszonym 0,56 s (SD=0,17 s).
Po sprawdzeniu różnic między badanymi grupami
za pomocą testu U Manna-Whitney’a okazało się, że
uczniowie klas niesportowych popełniali mniej błędów (Z=-2,82; p=0,005) oraz osiągali krótsze średnie
czasy reakcji w tempie swobodnym (Z=-2,00; p=0,045).
W tempie wymuszonym różnice okazały się nieistotne na poziomie p<0,05.
Visual-motor coordination
The shortest reaction time to a stimulus in the free
mode came up to a little above half a second, both
among sport and non-sport students. The longest
reaction time (27 s) was obtained by a sport-class
student. The total reaction time to all provided stimuli
was characterised by a large spread. The average
result in the sport group equalled 64.80 s (SD=
13.57), and in non-sport group – 61.62 s (SD=12.87)
(Tab. 2).
The analysis of the results obtained in the forced
mode revealed that the weakest students from both
class types reacted to only 4 provided stimuli. The
best student was from a non-sport class and he reacted properly to 49 stimuli. The average result for
students attending sport classes was about 31 stimuli, whereas among non-sport students – about 33.
Students from sport classes reacted at a similar average speed to single stimuli (1.33 s; SD=0.28 s). The
non-sport students in the free mode reacted at the
speed of 1.26 s (SD=0.30 s), and in the forced mode
– at 0.56 s (SD=0.17 s).
After verifying the differences between the experimental groups with Mann-Whitney U test, it turned
out that non-sport class students committed less
mistakes (Z=-2.82; p=0.005) and obtained shorter
reaction times in the free mode (Z=-2.00; p=0.045).
The differences in the forced mode appeared to be
insignificant at the level of p<0.05.
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
Results
for
Wyniki
Tab. 1. Statystyki opisowe dla uzyskanych wyników w badaniu reakcji prostej i złożonej
Tab. 1. Descriptive statistics for the results obtained in the study of simple and complex reaction
-
Th
is c
op
y is
-
126
-
tio
np
roh
ibit
ed
.
Tab. 2. Statystyki opisowe dla uzyskanych wyników w badaniu aparatem krzyżowym
Tab. 2. Descriptive statistics for the results obtained in the study of visual-motor coordination testing device
ibu
dis
tr
ly -
se
on
Comparing the outcome to the standard values
provided by the authors of the device manual [14,15]
it may be assumed that the average results of the
students, regardless of the type of class they attend
to, for both simple and complex reaction match the 9th
sten, therefore, the results may be regarded as very
good. On the other hand, the average work speed on
the visual-motor coordination testing device, in the
free mode, and the number of correct markings in the
forced mode, allow for appraising the group, in general, at the level of 6th sten which corresponds with
an average result.
rso
na
lu
Odnosząc uzyskane wyniki do norm podanych przez
autorów instrukcji do aparatury badawczej [14,15],
można stwierdzić, że średnie uczniów, niezależnie od
rodzaju klasy, zarówno dla reakcji prostej, jak i złożonej, odpowiadają 9 stenowi i rezultaty te można ocenić jako bardzo dobre. Z kolei średnie tempo pracy
na aparacie krzyżowym w trybie swobodnym oraz
liczba poprawnych naciśnięć w tempie wymuszonym,
pozwalają ocenić grupę jednakowo na poziomie 6
stena jako wynik przeciętny.
Th
is c
op
y is
for
pe
Koncentracja uwagi
Analizując wyniki uzyskane w obrębie koncentracji uwagi można uznać, że uczniowie klas sportowych
uzyskali niższe wyniki we wszystkich trzech wskaźnikach. Po pierwsze wolniej pracowali, tzn. opracowywali mniej liter (w klasach sportowych WZ=453,29,
SD=83,78, a niesportowych WZ=468,70, SD=75,57).
Po drugie uzyskali niższy wynik w zakresie zdolności
spostrzegania (WZ-B=420,95, SD=75,63). Po trzecie
osiągnęli niższy wskaźnik zdolności koncentracji
(ZK=189,13, SD=39,11). Popełnili też średnio więcej
błędów (B=32,33, SD=29,59), co stanowiło również
większy procent wypełnianego testu (%B=6,86, SD=
5,42) (Tab. 3). Z uwagi na istnienie norm tylko dla wybranych roczników gimnazjalnych i licealnych nie było
możliwe odniesienie do nich uzyskanych rezultatów,
w związku z tym analizowano tylko wyniki surowe.
Istotność różnic między badanymi grupami sprawdzono za pomocą testu U Manna-Whitney’a. Na poziomie p<0,05 nie stwierdzono istotnych różnic między uczniami klas sportowych i niesportowych.
Focusing attention
The analysis of the outcome which concern focusing attention revealed that sport-class students obtained lower results in all three indicators. First of all,
the worked more slowly, i.e. marked a smaller number of letters (among sport classes TA=453.29, SD=
83.78, and among non-sport classes TA=468.70, SD=
75.57). Second of all, sport-class students obtained
a lower result with regards to perceptiveness (TA-Er=
420.95, SD=75.63). Finally, they obtained a lower
indicator of the ability to focus attention (Con= 189.13,
SD=39.11). They committed more mistakes on average (Er=32.33, SD=29.59), which also made a higher percentage of the whole test (%B=6.86, SD=5.42)
(Tab. 3). Due to the fact that standard values exist
only for chosen years of middle and secondary schools
it was impossible to compare the obtained results.
Therefore the analysis was only based on raw results.
The significance of the differences between both
groups of students was verified with Mann-Whitney U
test. At the level of p<0.05, no significant differences
between students attending sport and non-sport classes were acknowledged.
-
-
-
-
127
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
Attention against psychomotor reactions
The authors also verified the relationships between the indicators of attention and the parameters
of psychomotor reactions. The Spearman correlation
coefficient was calculated separately for sport and
non-sport classes.
On basis of the conducted analyses it can be stated that the correlations between the measurements
with reflex meter and d2 test appeared only among
sport groups. Shorter times of simple and complex
reactions were related to quicker performance of the
focusing test, better perceptiveness (TA-Er) and the
ability to focus (TA) (Tab. 4).
Significant correlations were also obtained between the visual-motor coordination testing device
and d2 test. Individuals who obtained higher perceptiveness results (TA-Er) and the ability to focus (Con)
also obtained shorter psychomotor reaction times and
Tab. 3. Statystyki opisowe dla wyników w zakresie koncentracji uwagi
Tab. 3. Descriptive statistics for the results in terms of attention
rso
na
lu
se
Tab. 4. Uwaga a reakcje proste i złożone (istotne współczynniki korelacji Spearmana)
Tab. 4. Attention against simple and complex reactions (significant Spearman correlation coefficients)
pe
Tab. 5. Uwaga a koordynacja wzrokowo-ruchowa (istotne współczynniki korelacji Spearmana)
Tab. 5. Attention against visual-motor coordination (significant Spearman correlation coefficients)
for
-
Uwaga a reakcje psychomotoryczne
Sprawdzono także zależności pomiędzy wskaźnikami uwagi a parametrami reakcji psychomotorycznych. Obliczono współczynnik korelacji Spearmana
oddzielnie dla klas sportowych i niesportowych.
Na podstawie dokonanych analiz można stwierdzić, że zależności między pomiarami refleksomierzem i testem d2 występowały właściwie tylko w grupach sportowych. Krótsze czasy reakcji prostej i złożonej wiązały się z szybszym wykonywaniem testu
koncentracji, lepszą zdolnością spostrzegania (WZB) i zdolnością koncentracji (WZ) (Tab. 4).
Uzyskano także istotne korelacje między pomiarami aparatem krzyżowym i testem d2. Osoby, które
uzyskiwały wyższe wyniki w zakresie zdolności spostrzegania (WZ-B) i w zdolności koncentracji (ZK),
osiągały krótsze czasy reakcji psychomotorycznej oraz
popełniały mniej błędów. Zależności te ujawniały się czę-
-
Th
is c
op
y is
-
128
-
Dyskusja
Discussion
Wyniki wcześniejszych badań wskazują na to, że
aktywność sportowa wpływa korzystnie na koordynację wzrokowo-ruchową oraz czasy reakcji w każdym
wieku, także u młodzieży [16-19]. W związku z tym
należałoby się spodziewać, że uczniowie z klas sportowych powinni uzyskać lepsze wyniki w testach na
koordynację wzrokowo-ruchową, jak również lepsze
czasy reakcji. Uzyskane wyniki badań nie potwierdziły przyjętych założeń. Uczniowie klas sportowych nie
różnili się znacząco od uczniów klas niesportowych.
Poszukiwanie przyczyn takiego stanu rzeczy doprowadziło do kilku wniosków, które jednocześnie stanowią podstawę do dalszych, pogłębionych analiz uzyskanych rezultatów.
W zakresie reakcji prostej i różnicowej średnie wyniki mieszczą się przedziałach wyników przeciętnych
lub poniżej przeciętnej. Istniejące normy podane przez
producenta aparatury badawczej odnoszą się jednak
do grup zawodowych i mogą nie być w pełni adekwatne w odniesieniu do młodszych osób. Porównanie do norm przedstawionych przez Kwiatkowskiego
i współpracowników [7] daje zupełnie inne wartości
stenowe. Trzeba zauważyć, że uzyskane w opisywanych tutaj badaniach rezultaty charakteryzują się dużym rozrzutem. Minimalne czasy zgodnie z normami
podanymi przez Kwiatkowskiego i wsp. [7] mogą być
uznane za wysokie, natomiast maksymalne czasy
uzyskane przez badanych uczniów odbiegają znacznie od podanych wartości w normach.
Na podstawie wywiadu z pedagogiem szkolnym
oraz analizy dokumentacji szkolnej ustalono, że uczniowie klas sportowych osiągali średnio niższe wyniki
w nauce. Wśród uczniów tych znajdowali się także
tacy, którzy mieli zdiagnozowane przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną trudności w koncentracji
uwagi. Mimo to wysoka sprawność fizyczna pozwalała im dobrze radzić sobie w rywalizacji sportowej. To
wydaje się spójne z przeglądem badań wykonanym
przez Tarasa [20], który stwierdza, że korzyści poznawcze z podejmowania aktywności fizycznej mogą
być krótkotrwałe. Nie ma jednoznacznych danych potwierdzających długotrwały wpływ aktywności fizycznej na procesy poznawcze. Może to także tłumaczyć,
dlaczego badani uczniowie klas sportowych niezgodnie z przewidywaniami nie uzyskiwali wyższych rezultatów.
Innym problemem w badaniach przy podziale na
klasy sportowe i niesportowe jest to, że przynależność
do klasy sportowej nie jest jednoznaczna z osiąganiem sukcesów sportowych i poziomem podejmowanej aktywności fizycznej. Wśród uczniów klas niesportowych znajdowały się osoby, które podejmowały aktywność rekreacyjną lub trenowały w klubie poza szkołą (jednak w odróżnieniu od klas sportowych
uczęszczali na treningi tylko kilka razy tygodniowo).
Zgodnie z wcześniejszymi doniesieniami umiarkowa-
The results of earlier research indicate that sport
activity has a beneficial impact on visual-motor coordination and reaction times at all ages, including adolescence [16-19]. Therefore, it is expectable that students attending sport classes ought to obtain better
results performing visual-motor coordination tests
and better reaction times. This research has not confirmed the assumptions. Students attending sport classes did not significantly differ from their peers attending
non-sport classes. Seeking the causes of such state of
affairs has lead to several conclusions which provoke
further and deeper analyses of the obtained results.
With regards to simple and differential reaction
the mean values fall into the range of average or below average. The existing standards provided by the
producer of the testing device concern occupational
groups and, hence, may not be particularly relevant
with regards to younger people. The comparison of
the data to the standards presented by Kwiatkowski
and his associates [7] returns totally different sten
values. It is also noteworthy, that the results obtained
in our research reveal a wide spread. The minimal
times, according to the standards presented by Kwiatkowski et al. [7], may be interpreted as high, whereas
the maximum times, obtained by the tested students,
vary significantly from the standards.
Based on an interview with a guidance counsellor
and an analysis of school documentation, it has been
noticed that students from sport classes, on average,
achieved lower educational results. Among them, were
also students with difficulties in focusing attention
diagnosed by Psychological and Pedagogical Counselling Centre. Nevertheless, their high physical fitness enabled them to perform well during sport rivalry. Such observation seems concordant with the research review by Taras [20], who assumes that cognitive benefits from undertaking physical activity may
be of short-term character. There is no explicit data
which would confirm a long-lasting impact physical
activity has on cognitive processes. It may also account for the tested students from sport classes not
achieving better results unlike it had been presumed.
Another problem in studying groups determined
on the basis of belonging to either sport or non-sport
classes, is that the very belonging to a sport class is
not synonymous to achieving successes in sport and
the level of the undertaken physical activity. Among
non-sport-class students were individuals who undertook recreational sport activity or practiced in an
external club (however, unlike sport-class students,
their training sessions took place only several times
a week). According to earlier findings, moderate physical activity may be beneficial to cognitive functioning of students [21]. In turn, the high intensity of training sessions among students attending sport classes, may have resulted in overload. In the course of
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
committed less mistakes. These interrelations occurred more often and achieved a higher correlation
coefficient among students attending sport classes.
On the other hand, a shorter reaction time, smaller
number of committed mistakes and higher number of
proper reactions were related to a higher work speed
in the focusing test (TA). It was especially visible
among sport-class students (Tab. 5).
Th
-
ściej i uzyskiwały wyższy wskaźnik korelacji u uczniów
z klas sportowych. Z kolei krótszy czas reakcji, mniejsza liczba popełnionych błędów i większa liczba prawidłowych reakcji wiązały się z większą szybkością
pracy w teście koncentracji (WZ). Szczególnie ujawniło się to u uczniów klas sportowych (Tab. 5).
-
129
the research, other variables were additionally measured, including the level of tiredness, hunger or the
time spent in front of a computer. Students attending
sport classes reported a higher level of tiredness and
hunger immediately before the test, which may have
influenced their results. The experiences reported by
students were connected with a demanding everyday
schedule. The sportspeople did two training sessions
daily (in the morning and afternoon) and had only
short breaks between lessons for eating, which, combined with high energetic expenditures, made it impossible to make up for the necessary calories they
had burnt during training. It conforms with the findings that the effectiveness of attention depends on
the psychophysical condition of a subject [3,5].
Wnioski
Conclusions
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
se
on
ly -
1. Students attending sport classes did not significantly differ from their peers from non-sport classes with regards to simple and complex reaction
times (reflex meter test). They were also characterised by similar work speed, ability to focus (d2
test) and slightly differed with respect to visualmotor coordination (visual-motor coordination testing device).
2. The analysis of the mean results obtained by all
students reveals a wide spread of reaction times.
It seems worthwhile, to verify the marginal cases
through further analyses and repeat the analysis
of the results excluding them.
3. It seems advisable to perform future tests at a similar time (the same hour during their school day,
e.g. only before noon). Such procedure may limit
the influence of tiredness and hunger on the results. Additionally, testing all students at similar
time will allow for better control over the test procedure itself.
Podziękowania
rso
na
lu
1. Uczniowie klas sportowych nie różnili się istotnie
od uczniów klas niesportowych w zakresie czasów reakcji prostej i złożonej (badanie refleksomierzem). Charakteryzowali się również podobną
szybkością pracy, zdolnością koncentracji uwagi
(test d2) i różnili się nieznacznie w zakresie koordynacji wzrokowo-ruchowej (aparat krzyżowy).
2. Analiza średnich wyników uzyskanych przez wszystkich uczniów wskazuje na duży rozrzut czasów
reakcji. Konieczne wydaje się sprawdzenie w dalszych analizach odstających przypadków i ponowna analiza po ich wykluczeniu.
3. Warto w przyszłości wykonać badanie wszystkim
uczniom w zbliżonym czasie (w tych samych godzinach w ciągu ich pobytu w szkole, np. tylko do
południa). Zabieg taki pozwoli na ograniczenie
wpływu zmęczenia i głodu na uzyskane wyniki.
Dodatkowo badanie wszystkich uczniów w tych
samych godzinach pozwoli na lepsze kontrolowanie procedury badania.
ed
.
na aktywność może mieć korzystny wpływ na funkcjonowanie poznawcze uczniów [18]. Z kolei u uczniów
klas sportowych bardzo duża intensywność treningów mogła przekładać się na przemęczenie. W trakcie prowadzonych badań dokonywano także pomiaru
innych zmiennych, w tym poziomu zmęczenia i głodu
uczniów oraz czasu spędzanego przy komputerze.
Uczniowie klas sportowych wskazywali na większe
zmęczenie i odczuwanie głodu bezpośrednio przed
wykonywanym badaniem, co mogło wpływać na uzyskiwane rezultaty. Deklarowane przez uczniów doznania wiązały się z napiętym harmonogramem każdego dnia. Sportowcy mieli po dwa treningi dziennie
(ranny i popołudniowy) i jedynie krótkie przerwy między lekcjami na spożycie posiłków, co przy dużym
wydatkowaniu energetycznym utrudnia uzupełnienie
niezbędnych kalorii spalonych podczas treningu. Jest
to zgodne z doniesieniami wskazującymi, że efektywność uwagi zależna jest między innymi od stanu
psychofizycznego jednostki [3,5].
pe
Dziękujemy absolwentkom psychologii, Paniom Katarzynie Cywce i Mai Bilickiej, za pomoc w realizacji
badań.
for
Acknowledgements
We would like to thank the psychology graduates:
Ms. Katarzyna Cywka and Ms. Maja Bilicka for their
help in conducting the research.
Th
is c
op
y is
1. Moran A. Attention in sport. [In:] Mellalieu S, Hanton S (eds.) Advances in Applied Sport Psychology: A Review.
New York; 2009.
2. Nęcka E, Orzechowski J, Szymura B. Psychologia poznawcza. [Cognitive psychology] Warszawa; 2006.
3. Lezak MD, Howieson D, Loring DW. Neuropsychological Assesment. 4th ed. New York; 2004.
4. Andryszak P, Wiłkość M, Izdebski P. Review of the latest concepts concerning cognitive and executive functioning.
[In:] Liberska H (ed.) Current Psychological problems in traditional and novel approaches. Bydgoszcz: 2012. p. 13-31.
5. Pąchalska M. Neuropsychologia kliniczna. t. 1. Urazy mózgu. Procesy poznawcze i emocjonalne [Clinical neuropsychology. v. 1. Brain injuries. Cognitive and emotional processes]. Warszawa; 2007.
6. Arabacı R, Görgülü R, Çatıkkaş F. Relationship between agility and reaction time, speed and body mass index in
taekwondo athletes. NWSA 2010; 5 (2): 2010-3.
7. Kwiatkowski M, Borek D, Żukowski N. Normy klasyfikacyjne czasów reakcji dla grupy sportowców [Classification
norms of reation times for athletes]. Sport Wyczynowy 2006; 11: 35-45.
8. Javeed QS. Effect Of Behavioral Pattern On Reaction Time Of Sportsmen. Golden Research Thoughts 2012; 2
(1): 1-5.
-
-
Piśmiennictwo / References
130
-
ed
.
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
ly -
Publikacja finansowana ze środków na projekt naukowy młodego naukowca z dotacji Wydziału Pedagogiki i Psychologii UKW.
on
-
9. Kwiatkowski M. Wybrane zmienne psychologiczne i psychomotoryczne a poziom sportowy zawodników [The
relationship of select psychological and psychomotoric variables to skill level]. Medycyna Sportowa 2007; 23 (5):
271-8.
10. Bołoban W. Czas reakcji i czas motoryczny w ruchach sportowca. Pedagog. psychol. med.-biol. probl. phys. train.
sports 2009; 10: 295-301.
11. Heirani A, Taher AV, Soori Z, Rahmani M. Relationship Between Choice Reaction Time and Expertise in Team and
Individualsports: A Gender Differences Approach. Aust. j. basic appl. sci. 2012; 6 (8): 344-8.
12. Brickenkamp R. Test d2. Test badania uwagi. Podręcznik [The d2. Test of attention. Manual]. Warszawa; 2003.
13. Dajek ER. Polska standaryzacja Testu d2, testu badania uwagi R. Brickenkampa [Polish standardization of Brickenkamp’s d2 Test of Attention]. Warszawa; 2010.
14. Aparat do badania czasu reakcji – instrukcja obsługi. Gdańsk; 2012.
15. Aparat krzyżowy – instrukcja obsługi. Gdańsk; 2012.
16. Akarsu S, Çalişkan E, Dane Ş. Athletes have faster eye-hand visual reaction times and higher scores on
visuospatial intelligence than nonathletes. Turk J Med Sci 2009; 39 (6): 871-4.
17. Gallotta M, Emerenziani G, Franciosi E, Meucci M, Guidetti L, Baldari C. Acute physical activity and delayed
attention in primary school students. Scand J Med Sci Spor [serial online] 2015; 25 (3): 331-8.
18. Syväoja H, Tammelin T, Ahonen T, Kankaanpää A, Kantomaa M. The Associations of Objectively Measured
Physical Activity and Sedentary Time with Cognitive Functions in School-Aged Children. Plos ONE [serial online].
July 2014; 9 (7): 1-10. doi: 10.1371/journal. pone. 0103559.
19. Verburgh L, Königs M, Scherder E, Oosterlaan J. Physical exercise and executive functions in preadolescent
children, adolescents and young adults: a meta-analysis. Brit J Sport Med [serial online] 2014; 48 (12): 973-9.
20. Taras H. Physical activity and student performance at school. J Sch Health 2005; 75 (6): 214-8.
y is
op
is c
Th
-
-
for
pe
rso
na
lu
se
-
131
132
-
is c
Th
op
y is
-
lu
rso
na
pe
se
for
ly -
-
ed
.
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
on
-

116 Litwiec1_Layout 1

Transkrypt

Podobne dokumenty

Bieżący numer gazetki redagują uczennice klasy IB i

KATE CLANCHY Poem for a Man with No Sense of Smell From

DEMO PDF angielski do sluchania czasowniki