Czerwiec 2012

Transkrypt

Czerwiec 2012

Czerwiec 2012
Nr 6/ 2012
Biuletyn Informacyjny
Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Moskwie















Przemysł samochodowy w Rosji. Perspektywy i szanse rozwoju
3
Rynek warzyw szklarniowych w Rosji
8
Rynek lodów w Rosji
15
Rynek bielizny w Rosji
20
Na straży przestrzegania praw przedsiębiorców
26
Rosyjska prasa o nowym raporcie Międzynarodowej Agencji Energetycznej
28
Obwód Wołogodzki
31
Sprawozdanie z targów Medsib, Nowosybirsk 23-25 V 2012
36
Spotkania i rozmowy z uczestnikami 52. Międzynarodowej Wystawy „MosShoes”
37
Prezentacja Rejonu Klińskiego
39
Sprawozdanie z XII „Kurskiego Jarmarku Korenskiego - 2012”
41
Obroty handlu zagranicznego Polski
43
Przedsięwzięcia targowo-wystawiennicze odbywające się w Moskwie
w lipcu i sierpniu 2012 r.
45
Ogłoszenia
46
Przetargi w Rosji
50
Szanowni Państwo!
Zapraszamy do lektury naszego czerwcowego wydania,
które otwiera artykuł poświęcony rosyjskiemu
rynkowi motoryzacyjnemu – drugiemu w Europie
pod względem wielkości produkcji samochodów
osobowych.
Warto zauważyć, że branża ta
wydaje się być perspektywiczna szczególnie
z punktu widzenia polskich producentów części
i komponentów do produkcji aut. W tej dziedzinie
istnieją dla nas spore szanse na nawiązanie
współpracy.
WPHI w Moskwie bacznie obserwuje branżę
i udziela swojego wsparcia zainteresowanym
podmiotom. W Wydziale trwają właśnie
przygotowania do wizyty studyjnej z udziałem
polskich
przedsiębiorców
z
branży
motoryzacyjnej
do
Specjalnej
Strefy
Ekonomicznej Ałabuga w Tatarstanie. Misja
organizowana
jest
we
współpracy
z Ministerstwem Rozwoju Gospodarczego Federacji Rosyjskiej. Ponadto naszych
przedsiębiorców wspierać będziemy podczas wystawy samochodowej „MIMS
Avtomechanika”, która odbędzie się w dniach 27-30 sierpnia br. w Moskwie.
Podczas targów WPHI planuje zorganizowanie stoiska promocyjnoinformacyjnego oraz spotkanie polskich firm ze specjalnie wyselekcjonowanymi
potencjalnymi rosyjskimi partnerami handlowymi.
Ponadto uwadze polecamy artykuły poświęcone m.in. rynkom lodów, warzyw
szklarniowych i bielizny oraz prezentacjom Obwodu Wołogodzkiego i Rejonu
Klińskiego. Zachęcamy do zapoznania się również z pozostałymi
opracowaniami naszych specjalistów.
Zapraszamy do regularnych odwiedzin naszej strony www.moskwa.trade.gov.pl,
na której na bieżąco zamieszczamy m.in. informacje oraz oferty współpracy
otrzymane od polskich i rosyjskich przedsiębiorców.
Z poważaniem,
Kierownik WPHI
Marek Ociepka
Radca - Minister
РОССИЯ, Twój Rynek, Nr 6/2012
2
Przemysł samochodowy w Rosji.
Perspektywy i szanse rozwoju.
opr. Marek Śmietana
WPHI Moskwa
se900.ru
Rosyjski przemysł samochodowy szybko odbudował swoje pozycje po znacznym
załamaniu, jakie przeżył w 2009r. w wyniku kryzysu fianasowego.
Pod wzgledem wielkości produkcji samochodów osobowych Rosja zajmuje 2. miejsce
w Europie, ustępując tylko Niemcom i 15. miejsce na swiecie. W 2011r. rosyjski
przemysł samochodowy wyprodukował 1 mln 737 tys. samochodów osobowych, wzrost
w stosunku do 2010r. wyniósł 44,5%. Wzrost produkcji samochodów ciężarowych
w analogicznym okresie wyniósł 33,4%. W 2011r. rosyjska branża automotive
wyprodukowała 207 tys. samochodów ciężarowych i 46,8 tys autobusów (wzrost
o 3,6% w porównaniu r/r do 2010r.)
Na szczególną uwagę zasługuje lawinowy wzrost produkcji samochodów osobowych
tzw. nie rodzimych marek (pozostali producenci poza producentem samochodów
marki LADA oraz WOŁGA), w porównaniu do roku 2010 ich wzrost produkcji w 2011
wyniósł 70%. Produkcja samochodów rodzimych marek w 2011 wzrosła o 13,9%
i osiagnęła wielkość 665,7 tys. sztuk. Wychodzi zatem, że samochody marek
zagranicznych produkowane w Rosji osiagnęły pułap ponad 1 mln sztuk i zdaniem
wielu analityków tendencja wzrostu produkcji na terenie Federacji Rosyjskiej zostanie
zachowana w najbliższym okresie. Przemawia za tym m.in. wielkość sprzedaży ogółem
samochodów na rynku rosyjskim, jak i dynamika wzrostu. Za pięć pierwszych miesięcy
2012 wzrost sprzedaży samochodów w stosunku r/r kształtuje się na poziomie nie
nizszym 11% w każdym miesiącu.
3
kolor niebieski – produkcja samochodów osobowych w Rosji
kolor czerwony – sprzedaż samochodów osobowych w Rosji
Potrzeby Rosji w unowocześnieniu swojego parku samochodowego są ogromne.
W 2011r. Rosja importowała 1 mln 20 tys. samochodów osobowych, w tym prawie 900
tys. to były samochody nowe. Jako uzupełnienie powyższego grafiku można dodać, że
w 2011r. Rosja wyeksportowała (głównie do krajów WNP) 68 tys samochodów.
Począwszy od 2000r., władze rosyjskie prowadzą systematyczną pracę na rzecz
trwałego umiejscowienia w Rosji światowych gigantów motoryzacyjnych. Na początku
lat 2000-ych działania polegały na uruchomieniu produkcji montażowej, składającej
samochody z gotowych podzespołów i agregatów. Uruchamiane linie montażowe były
na różnym poziomie możliwości technologicznych, znaczna jednak już część spełniała
wymogi montażowe na warunkach CKD (Completely Knocked Down - spawanie,
lakierowanie).
Rozpoczęto produkcje takich marek jak:
Volkswagen, Skoda, BMW, Ford, Renault, Toyota, Chevrolet,Peugeot-Citroen,
Mitsubishi, Nissan, Opel, Kia, Volvo Truck.
Lokalizacje nowych zakładów samochodowych w Rosji:
Petersburg:
Toyota
General Motors (Chevrolet, Opel)
Nissan
Hyundai
Kia
Scania
Vsevolzhsk pod Petersburgiem:
Ford
Fiat
4
Kaługa:
Volkswagen
Skoda
Peugeot — Citroen — Mitsubishi
Volvo
Moskwa:
Renault
LiAZ (autobusy)
GolAZ
СеАЗ
Marussia Motors
Tonar
Miass:
Iveco
Kaliningrad:
BMW,
Opel,
Chevrolet
Cadillac
KIA
Taganrog:
Chery(Chiny)
Hyundai
BYD (Chiny)
Cherkesk:
Lifan(Chiny)
Ulyanovsk:
BAW Motors
Toliatti:
Chevrolet Niva
Rodzime marki samochodów rosyjskich są nadal produkowane, jednakże ich
produkcja poza Zakładami KAMAZ spada: GAZ w Nizhny Novgorod, IZH w Izhevsk,
Lada Priora w Argun, Amur w Novouralsk czy Zil w Moskwie lub ElAZ w Elabuga.
Ww. zakłady montują w Rosji nastepujące modele:
Ford Focus
Ford Mondeo
Fiat Albea
Fiat Linea
Opel Antara
Opel Astra J
Citroen C4
Citroen C4 II
Chevrolet Captiva
5
Chevrolet Cruze
Chevrolet Aveo
Chevrolet Lacetti
Chevrolet TrailBlazer
Volkswagen Polo sedan
Volkswagen Tiguan
Volkswagen Touareg
Skoda Fabia
Skoda Octavia
Skoda Yeti
Toyota Camry
Mitsubishi Outlander XL
Nissan X-Trail
Nissan Teana
Nissan Murano
BMW 3
BMW 5
BMW X3
BMW X5
BMW X6
BMW X7
Renault Symbol
Renault Logan
Renault Sandero
Peugeot 308
Kia Rio
Kia Sportage
Hyundai Solaris
Ciężarowe:
Ford Transit
Fiat Doblo
Navistar International 9800
Scania Griffin
Począwszy od 2008r. polityka władz Rosji uległa zmianie (cła, inne regulacje, specjalna
ustawa o strategii rozwoju przemyslu motoryzacyjnego Rosji do 2020r.). W 2008r.
francusko-japońska grupa Renault-Nissan Motor nabyła 25% akcji AvtoVAZa,
notowana jako 4. producent samochodów na świecie. Rozpoczęcie współpracy
zaowocowało uruchomieniem produkcji Renault Logan, w pózniejszym okresie
modelu Renault Sandero. W rezultacie znacznego wzrostu sprzedaży ww. modeli
Grupa Reanult-Nissan podjęła decyzję o dokupieniu kolejnych 25% AvtoVaza
i uruchomieniu produkcji kolejnych modeli. Z informacji prasowych wiadomo, że
dalekozaawansowane są rozmowy o uruchomieniu produkcji SUVa Renault Duster,
prawdopodobnie zostanie uruchomiona produkcja modelu Megane lub analogu
z szeregu modelowego Nissan, np. Nisaan Almera.
W podobnym kierunku zaczął podążać amerykański koncern GM produkujący
w Petersburgu modele Chevrolet i Opel. GM Russia planuje zainwestować
w modernizację swojej produkcji w Rosji kwotę 1 mld USD i w perspektywie do roku
2015 zwiększyć moce produkcyjne do 520 tys. sztuk na warunkach CKD.
6
Joint-venture „Ford-Sollers” utworzone w końcu 2011r. planuje zainwestować w 2012r.
w zakład w Vsevolzhsk’u ponad 1,2 mld USD i wyprodukować w 2012r. ok. 300 tys.
sztuk samochodów. W dalszej kolejności planowane jest wybudowanie w Tatarstanie
zakładów produkcyjnych Fiat o mocach produkcyjnych 300-500 tys. samochodów
rocznie, równocześnie jest planowane przeniesienie produkcji silników do zakładów
w regionie Niżnego Nowgorodu.
Najbliższa perspektywa. Przyjęcie Rosji do WTO
Obniżeniu ulegnie cło z 30% do 25%. Przez okres 3 lat stawka cła pozostanie na
niezmienionym poziomie, począwszy od 4 roku będzie ulegać obniżeniu o ok.2,5%
każdego roku do poziomu 15% w 2019r.
Dla szeregu autodilerów (oferujących samochody nowe) o wiele niebezpieczniejszym
będzie zmniejszenie cła na samochody używane z obecnych 35% do 25% po
wstapieniu do WTO, z perspektywą obniżenia do 20% w ciągu 2 kolejnych lat.
Natomiast nie zagraża Rosji potop starych, ponad 10-cio letnich samochodow,
ponieważ dla samochodów ponad 7-letnich już dziś obowiązuje stawka zaporowa,
która zostanie utrzymana.
Materiały źródłowe:
http://www.autostat.ru
http://ru.wikipedia.org
http://www.finmarket.ru
***
7
RYNEK WARZYW SZKLARNIOWYCH W ROSJI
opr. Magdalena Lewańska
Praktykantka WPHI Moskwa
http://www.fruitnews.ru
Artykuł przygotowany na podstawie badań przeprowadzonych w dziedzinie
upraw warzyw szklarniowych przez firmę konsultingową „Technologia Rosta”
KONSUMPCJA
Obecnie Rosjanie są skłonni przeznaczyć na świeże warzywa znacznie większą część
swoich dochodów niż jeszcze 10-15 lat temu. Moda na zdrowe odżywianie, zalecenia
dietetyków oraz wpływy zachodniej kultury żywieniowej zachęciły Rosjan do
zwiększenia racji warzyw w ich codziennej diecie.
Niestety zaobserwowana tendencja jest hamowana przez panujący w Rosji klimat,
który nie pozwala na całoroczną uprawę gruntową oraz długoterminowe
przechowywanie spożywanych w kraju warzyw. Nawet w najcieplejszym i najbardziej
przyjaznym dla warzywnictwa – Południowym Regionie Rosji- warzywa „z grządki” są
dostępne tylko 4-5 miesięcy w roku. W pozostałych rejonach okres wegetacyjny
ogranicza się średnio do 2-3 miesięcy.
W związku z powyższym Rosjanie 8-10 miesięcy w roku spożywają warzywa
wyhodowane „pod folią”. Przeciętny Rosjanin zjada prawie dwa razy mniejszą od
8
rekomendowanej przez Instytut Żywienia (Rosyjska Akademia Nauk) porcję świeżych
warzyw. Podczas ciepłego sezonu uprawnego zgłaszany popyt jest zaspokajany przez
krajowe uprawy na otwartym gruncie, jednakże 8-9 miesięcy w roku podaż świeżych
jarzyn
nie
zaspokaja
zapotrzebowania
Rosjan
na
warzywa
(rys.1)
Rysunek 1. ŚREDNIA SEZONOWA DYNAMIKA SPOŻYCIA ŚWIEŻYCH
WARZYW W ROSJI
Źródło: Wyliczenia "Technologii Rosta" na podstawie danych rynkowych
Zgodnie z badaniami firmy „Technologia Rosta” głównymi przyczynami niskiego
poziomu spożycia warzyw poza sezonem upraw gruntowych są:
zbyt wysokie ceny,
wątpliwe pochodzenie importowanych warzyw,
niezadowalająca jakość świeżych warzyw dostępna na rynku detalicznym.
Przeciętny Rosjanin spożywa średnio 4 kg warzyw szklarniowych produkcji krajowej
rocznie. Dzięki importowi: pomidorów, ogórków, bakłażanów, papryki i innych
warzyw na talerzu obywatela Rosji pojawia się jeszcze 7 kg warzyw. Przy czym,
zróżnicowanie poziomu spożycia warzyw cieplarnianych (pochodzących z importu,
jak i z produkcji krajowej) na terenie Federacji Rosyjskiej jest bardzo wysokie.
Nie istnieją państwowe statystyki, które rejestrowałyby dokładny rozkład spożycia
roślin szklarniowych na terenie FR. Eksperci z „Technologii Rosta” podjęli próbę
analizy przestrzennej spożycia warzyw cieplarnianych. Wykorzystując metody
badawcze uwzględniające szereg czynników lokalnych oraz analizując logistykę
dystrybucji warzyw specjaliści zaobserwowali, że największe spożycie warzyw
szklarniowych przypada na Centralny oraz Północno-Zachodni rejon Rosji. Średnie
spożycie na jednego mieszkańca we wspomnianych rejonach wynosi 16 kg rocznie1,5-3 razy wyższe niż średnie spożycie w pozostałych Okręgach Federalnych FR.
9
PRODUKCJA KRAJOWA
Produkty lokalnych gospodarstw szklarniowych cieszą się wśród rosyjskich klientów
największym uznaniem. Sondaże przeprowadzone na terenie FR sugerują, że Rosjanie
znacznie bardziej ufają krajowym producentom niż importowanym produktom.
W związku z tym, oferta warzyw dostępna na rynku jest w znacznej mierze
uzależniona od specjalizacji produkcji najbliższego kompleksu gospodarstw
szklarniowych.
Biznes szklarniowy w Rosji był niegdyś na wyższym poziomie - w ZSSR powierzchnia
gruntu pod szkłem bądź folią była trzykrotnie większa niż obecnie. Podczas
restrukturyzacji gospodarki znaczna część gospodarstw upadła: ponad połowa z nich
została zdemontowana lub po prostu porzucona.
Zaprzestanie dotychczasowych dotacji, osłabienie współpracy między regionami,
hiperinflacja, spadek poziomu życia ludności a następnie gwałtowny wzrost cen
energii spowodowały, że działalność związana z uprawą roślin szklarniowych stała się
nieopłacalna dla przedsiębiorców.
Na początku 2012r. całkowita powierzchnia wykorzystana pod uprawy szklarniowe
wynosiła mniej niż 2000ha. Uwzględniając, że większość szklarni na terenie Rosji
została wybudowana w latach 80., a nawet 70. zeszłego stulecia należy spodziewać się,
że w przeciągu 5-7 lat nieuniknione stanie się masowe wyłączenie z eksploatacji
przestarzałych budowli oraz zaprzestanie uprawy roślin na zajmowanych przez nie
terenach.
Wyłączanie z użytku starych szklarni będzie trudne do zrównoważenia przez budowę
nowych obiektów cieplarnianych. Region Moskiewski, w którym koncentracja
obiektów cieplarnianych na początku 2000r. była największa traci rokrocznie 20-25 ha
terenów uprawnych. Proces ten stał się szczególnie widoczny w latach 2005-2007
podczas demontażu szklarni przedsiębiorstwa „Biełaja dacza”.
V. Sjemkin- dyrektor generalny jednego z najbardziej znanych i odnoszących
największe sukcesy w branży holdingu rolniczego „Moskovski”, zakomunikował
w wywiadzie dla „Technologii Rosta”, że z powodu likwidacji starych szklarni
powierzchnia krytych upraw zmniejsza się corocznie o 10ha.
„Moskiewski” przez ostatnie 2 lata nie podjął żadnych inwestycji rozwojowych. Swoje
decyzje uzasadnia 3-krotnym spadkiem rentowności produkcji. Wpływy z działalności
nie są wystarczające, by przeznaczyć je na rozwój przedsiębiorstwa. Pomimo
rosnącego efektywnego popytu na świeże warzywa poza sezonem, wielkość upraw
szklarniowych jest niestabilna i nie wykazuje tendencji wzrostowej. W ciągu ostatnich
3 lat (2009 -2011r.) rosyjskie szklarnie przemysłowe były w stanie wychować 560-570
tysięcy ton warzyw. (rys. 2)
10
Rysunek 2. GLOBALNY ZBIÓR WARZYW SZKLARNIOWYCH W ROSJI
Źródło: „Rosstat”
Analiza dynamiki wzrostu produkcji cieplarnianej w obrębie Centralnego Okręgu
Federalnego w 2011r. pokazała, że wielkość produkcji w różnych rejonach badanego
okręgu zmalała w porównaniu z rokiem poprzednim.
IMPORT
Deficyt krajowej produkcji szklarniowej jest równoważony przez import świeżych
warzyw.
Udział importu świeżych warzyw z krótkim okresem trwałości osiąga poza sezonem
uprawnym (od listopada do połowy czerwca) 70-90%, w zależności od regionu oraz
rodzaju warzyw.
Udział importowanych pomidorów na rynku rosyjskim wynosi 40%. Prawie wszystkie
dostawy z zagranicy przypadają na okres zimowy. 95% pomidorów dostępnych
w sprzedaży w okresie od listopada do maja pochodzi z Turcji, Chin czy w najlepszym
przypadku z Hiszpanii oraz z Izraela. Ilość importowanych do Rosji ogórków jest
mniejsza w stosunku do pomidorów, co wynika z większej popularności upraw
ogórków w szklarniach zlokalizowanych na terenie kraju oraz bardziej
zaawansowanymi technologiami wykorzystywanymi przy uprawie tych warzyw.
Według Federalnej Służby Celnej Rosji (FTS), w 2010r. Rosja importowała około
3 milionów ton świeżych warzyw, podczas gdy w pierwszych dziewięciu miesiącach
11
2011r. - 3,4mln ton. Wzrost wolumenu importu był spowodowany głównie
ubiegłoroczną suszą, która spowodowała spadek plonów warzyw w Rosji, zmniejszając
ich wielkość do poziomu dwukrotnie niższego od średniej. Głównymi dostawcami
świeżych pomidorów do Rosji w 2011 r. były: Turcja, Chiny, Uzbekistan i Izrael.
Podczas gdy świeże ogórki były najczęściej importowane z Iranu, Turcji, Chin
i Ukrainy.
Jak wynika z oficjalnych źródeł - import ogórków z Chin utrzymywał się na poziomie
26 tys. ton. Jednakże, zgodnie z opiniami ekspertów rynkowych, faktyczne dostawy
chińskich ogórków były co najmniej 4-5 razy większe. Część ogórków została
importowana na innych taryfach celnych, a część została wwieziona do kraju przez
Turcję i Hiszpanię.
Większość importowanych do Rosji pomidorów pochodzi z Turcji. Dominacja tych
tureckich produktów na rynku rosyjskim jest łatwa do wyjaśnienia: ceny warzyw
nawet po ocleniu zdają się być najniższymi w porównaniu z ofertami pozostałych
państw. Co prawda, najniższa z dostępnych na rynku jest także jakość tureckich
warzyw. W 2010r. Turcja eksportowała do Rosji ponad 300 tys. ton pomidorów.
Rosyjski rynek zdaje się być bardzo atrakcyjnym dla dostawców warzyw
szklarniowych. Jest to spowodowane nie tylko wielkością i zasięgiem rynku, ale
również wysokimi kosztami krajowej produkcji poza okresem wegetacyjnym.
CENY
Najwyższe zanotowane ceny świeżych warzyw występują w Moskwie i Moskiewskim
Okręgu Federalnym. W okresie od listopada 2010r. do maja 2011r. średnia cena
pomidorów wynosiła: 105 rub/kg w Moskwie oraz 98 rub/kg na terenie MOF.
Rysunek 3. ŚREDNIE CENY KONSUMPCYJNE ŚWIEŻYCH WARZYW
W MOSKWIE W LATACH 2010-2011 [rub/kg]
Źródło: „Rosstat”
12
Ceny konsumpcyjne świeżych warzyw w większych miastach są zdecydowanie wyższe
niż ceny odpowiadających im produktów w centrach regionalnych oraz na terenach
oddalonych od metropolii.
Należy zwrócić uwagę na to, że zmiany średnich rocznych cen sprzedaży świeżych
warzyw są wolniejsze niż zmiany kosztów wytworzenia. Zgodnie z oficjalnymi
statystykami w latach 2005-2010 średnie koszty upraw warzyw szklarniowych wzrosły
ponad dwukrotnie - z 27 do 59,7 tys. rub/ton.
Roczna analiza dynamiki kosztów produkcji warzyw szklarniowych pokazuje, że
najbardziej kosztowna jest uprawa świeżych warzyw w okresie od stycznia do
kwietnia. Najniższe koszty uprawy przypadają na okres od lipca od września, kiedy to
półki sklepowe i uliczne stragany są wypełnione warzywami pochodzącymi z upraw
gruntowych.
RYNEK OCZAMI PRODUCENTÓW
Ogólnie rzecz biorąc, w zapotrzebowaniu rosyjskich konsumentów na produkcję
warzyw szklarniowych można zauważyć stabilną, pozytywną dynamikę.
W. Siemkin, dyrektor generalny „Moskovski” Sp. z o. o., mając na uwadze 43 -letnią
historię marki, potwierdza, że popyt na produkowane przez jego przedsiębiorstwo
świeże warzywa jest stały. Marka „Moskovski” kojarzy się z jakością, dlatego też
warzywa oraz włoszczyzna pochodzące z jej upraw są często wybierane i nie
odnotowuje się problemów z ich sprzedażą.
Popyt na włoszczyznę i sałaty firmy „Moskovski” notuje coroczne wzrosty równe 10 –
12%. Wśród rosyjskich konsumentów zaobserwować można wzrost zainteresowania
zdrową, zbalansowaną dietą, który przekłada się na zwiększenie spożycia warzyw.
Dyrektor generalny szklarniowego zakładu „Matvejevskoye” S.A. W. Kozlenkowa
ocenia, że kwestia cen jest dla produkcji krajowej krytycznym problemem. Podczas
zimy, kiedy temperatury spadają produkcja warzyw okazuje się być nierentowną, gdyż
konieczność ocieplenia oraz oświetlenia szklarń prowadzi do znacznego wzrostu
kosztów produkcji. Wysokość kosztów własnych przekracza wtedy aż dwukrotnie cenę
rynkową warzyw. Jakość produktów przedsiębiorstwa „Matvejevsoye” jest
potwierdzona dyplomami i certyfikatami, dlatego też wśród konsumentów nie
obserwuje się negatywnych opinii o tej marce. Niestety jednak produkty o tak
wysokich cenach nie mogą stanowić konkurencji dla tanich, importowanych warzyw,
które to dużo łatwiej sprowadzić do sklepów. Dlatego też import wspomnianych
produktów do Rosji rokrocznie wzrasta, natomiast sprzedaż krajowych warzyw staje
się coraz trudniejsza.
Kierownik oddziału projektów inwestycyjnych „Agrimodern” S.A. M. Lustoczkina
podkreśla, że dzięki wprowadzaniu w życie fachowych strategii marketingowych
wzrasta możliwość konkurowania krajowej produkcji cieplarnianej z importem.
Rosjanie są skłonni wierzyć w jakość znanych im marek krajowych. W każdym razie
ważna jest ingerencja państwa: ograniczenie importu, skrupulatna kontrola jakości
wwożonych warzyw, a także inne instrumenty polityki handlowej.
13
Konieczność polityki państwowego protekcjonizmu w dziedzinie produkcji warzyw
akcentuje również generalny dyrektor Otwartego Funduszu Emerytalnego „Fito”
(krajowy producent systemów nawadniania oraz innych elementów wyposażenia
szklarń) - I. Sokołow. Według niego rosyjska produkcja szklarniowa stanie się
konkurencyjną jedynie wtedy, kiedy rząd rosyjski będzie w całości zorientowany na
wsparcie tejże gałęzi produkcji, jak ma to miejsce na całym świecie.
Według dyrektora generalnego firmy "Agroinwestprojekt" S. Kiszkowca dla
kompleksów szklarniowych niezwykle ważną wydaje się być kwestia dostaw energii
elektrycznej oraz ogrzewania, a także rozliczeń za nie na specjalnych warunkach.
Rzeczywistym wsparciem produkcji warzyw byłoby wzmocnienie kontroli państwowej
nad jakością importowanych jarzyn (szczególnie z Turcji, Chin i Iranu) oraz nad
warzywami uprawianymi przez imigrantów pochodzących z krajów sąsiadujących
z Rosją, a także bardziej od niej oddalonych. Z tego punktu widzenia, przystąpienie
Rosji do WTO stanowi poważne ryzyko dla całego rosyjskiego sektora uprawy warzyw.
A. Kurienin, wiodący konsultant kompanii Gordan w Rosji (światowy lider produkcji
mineralnych podłóż dla szklarń) uważa, że całkowite zastąpienie importu świeżych
warzyw, a w szczególności pomidorów, papryki i bakłażanów, produkcją krajową
okazuje się niemożliwe. Uprawy te charakteryzują się dłuższym okresem wegetacji,
a ponadto wymagają sporych środków na doświetlenie w okresach o zmniejszonej
długości dostępu do słońca, dlatego też w rosyjskich warunkach (głównie od grudnia
do lutego)
istotną część rosyjskiego rynku warzyw stanowić musi import.
W rosyjskich szklarniach można natomiast znaleźć wiele przykładów pomyślnej
i potwierdzonej sukcesem komercyjnym uprawy szklarniowej ogórków. W przypadku
tych warzyw świeżość jest zawsze szczególnie ważnym czynnikiem poprawiającym
konkurencyjność miejscowych producentów.
A. Kurienin zaznacza ponadto, że rodzime, rosyjskie szklarnie posiadają określoną
przewagę nie tylko nad warzywami pochodzącymi z importu, ale i nad uprawami
prowadzonymi pod gołym niebem. Przykładem może być użycie pestycydów:
w rosyjskich szklarniach aż do czerwca używane są tylko biologiczne, naturalne
metody ochrony uprawy, co jest charakterystyczne jedynie dla określonego, wąskiego
kręgu zagranicznych ogrodników.
W każdym przypadku, produkcja zdrowej żywności, otwarte granice, sprzyjające
wdrożeniu "prozachodnich" nawyków żywieniowych oraz dostęp do informacji
o korzyściach płynących z wzbogacenia codziennej diety w świeże warzywa, prowadzą
do stabilnego wzrostu popytu na jarzyny i włoszczyznę uprawiane w rosyjskich
szklarniach w zimnym okresie roku.
Źródło: http://www.foodmarket.spb.ru/archive.php?year=2012&number=127&article=1665
***
14
Rynek lodów w Rosji
opr. Magdalena Wasyłeczko
http://tourister.ru
Lody były wyjątkowo cenione w czasach ZSRR ze względu na brak innych łakoci. Dziś
ich asortyment jest znacznie większy. Jednak na rosyjskim rynku ciągle są obecne od
lat znane marki, a wiele osób preferuje właśnie „łakomkę”, „eskimo” czy „plombira”.
Ogólna charakterystyka
Drugą typową dla tego rynku cechę stanowi kultura spożywania lodów bezpośrednio
na ulicy (na rynku europejskim jest to raczej nietypowe zjawisko). Stąd też wynika
niewielki popyt Rosjan na lody w dużych „rodzinnych” opakowaniach.
Naturalnie rynek ten jest bardzo wrażliwy na zmiany sezonów (szczególnie w Rosji).
Właśnie dlatego umiejętność kontroli produkcji w każdym sezonie oddzielnie może
być kluczem do sukcesu.
W okresie od stycznia do czerwca 2011 w Rosji wyprodukowano prawie 173 tony lodów,
co stanowi mniejszą ilość w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego.
Spadek można tłumaczyć nadzwyczajnie dużą liczbą spożycia lodów w 2010 z powodu
anomalnego upału.
15
Wielkość produkcji lodów w Rosji w latach 2005-2010 i prognoza do 2015,
podane w tysiącach ton (Źródło: ГК Step by Step na podstawie danych
ФСГС)
Całościowo na rynku lodów można spodziewać się stopniowego wzrostu poziomu
produkcji w okresie od 2012 do 2015 roku, co tłumaczy zwiększająca się aktywność
producentów oraz zwiększenie możliwości produkcyjnych największych graczy rynku.
Wielkość produkcji lodów do 2015 roku powinna osiągnąć poziom 417 tys. ton.
W 2010 roku główna część produkcji przypadała na 3 okręgi federalne: Syberyjski
(97 tys. ton), Nadwołżański (88 tys. ton) i Centralny (76 tys. ton). Natomiast łącznie na
te trzy obszary przypadło 68% krajowej produkcji.
Średni roczny wydatek na zakup lodów stanowi 887,3 rubli na konsumenta. A według
danych ekspertów (http://sfera.fm/analitika/rynok-morojenogo.html) lody w Rosji
spożywa 79,317 milionów ludzi. Tym samym objętość rynku w cenach detalicznych
można ocenić na 70,4 mld rubli.
Import i eksport
Ogólna ilość importu do Rosji stanowi 6,4 tys. ton (można to szacować na 26,7 mln
dolarów). Głównymi importerami są: Niemcy, Francja i Szwajcaria, których udział
stanowi kolejno 32,2%, 19,1% i 17,3%.
Największą jest cena importu jednej sztuki wyrażona w dolarach ze Szwajcarii (5,6
dolarów za kilogram). Najmniejszą stanowi cena importu z Chin (1,4 dolarów za
kilogram).
16
Ogólna wielkość eksportu Rosji w 2010 roku wyniosła 7,6 mln ton (w wyrażeniu
pieniężnym 20,1 mln dolarów). Głównym importerem rosyjskiej produkcji są:
Kazachstan i Mongolia. Udział tych państw stanowi kolejno 57,5% i 14,7%
(odpowiednio 49,7% i 18,6%). Najwyższą jest cena eksportu na Ukrainę (5,46
dolarów/kg). Najmniejszą cena eksportu do Kazachstanu i Abchazji (2,3 dolarów/kg).
Typowy dla rynku lodów w Rosji jest niski obrót w handlu zagranicznym.
Importowane produkty zajmują nie więcej niż 3% rynku. Udział procentowy towarów
przeznaczonych na eksport również nie jest wysoki. Z powodu zwiększenia wielkości
wewnętrznej konsumpcji, obniżył się nieco poziom eksportu w 2010.
Główni gracze i ich startegie
Na obecnym etapie można wyszczególnić dwóch największych producentów lodów,
między którymi konkurencja na rosyjskim rynku trwa już ponad 10 lat: „Inmarko”
i „Russkij Holod” („Инмарко” i „Русский холод”). Pierwsza z firm od 2008 stanowi
część Unilever, natomiast „RH” rozwija się samodzielnie i konsekwentnie wchodzi na
rynki zachodnie (ich produkty można nabyć w państwach Unii Europejskiej i USA).
Stopniowo dochodzi do ograniczenia ilości małych producentów w centralnej części
Rosji w miarę wzrostu wpływów dużych koncernów ze znanymi markami
handlowymi.
Poszerzeniu asortymentu towarzyszy wprowadzanie innowacyjnych technicznych
rozwiązań oraz konieczność stworzenia wyróżniających się nowych rodzajów lodów.
Jednak typowe zestawy w postaci rożków, kubków, plombirów i lodów owocowych
pozostają bez zmian.
Głównym problemem związanym z produkcją lodów jest wykorzystywanie do tego
surowców niskiej jakości. Szczególną uwagę zwraca przy tym wykorzystanie tłuszczy
roślinnych. Według ekspertów obecność tych składników pozwala zakwalifikować
produkt do jakościowo innej kategorii - melorin (kategoria stosowana głównie
w Stanach Zjednoczonych na oznaczenie lodów wytwarzanych przy użyciu tłuszczy
roślinnych). Jednocześnie masło kokosowe czy palmowe jest znacznie tańsze niż
śmietana. A więc wydaje się mało prawdopodobne, że producenci zrezygnują
z tańszych substytutów.
W przypadku większych kompanii zauważono dużą aktywność innowacyjną. Wśród
nowych obiektów warto zaznaczyć powstałe fabryki lodów „Russkij Holod” (Obwód
Moskiewski), „Talosto” (miasto Szahty, Obwód Rostowski). „Kalinow Most” (Obwód
Niżegorodskij) kończy budowę nowej fabryki i chłodziarki, natomiast „Inmarko” już
zakończyła konstrukcję nowej chłodziarki w Omsku. Planuje również otworzyć
fabrykę lodów w Tule produkującą 45-50 tys. ton lodów na rok oraz zainwestować w tę
inwestycję ok. 50 mln dolarów. Z kolei kompania „Borodino” również planuje
zainwestować 8-10 mln dolarów w rozwój produkcji lodów.
Obecnie na rynku lodów można zauważyć oligopol – duże firmy
mniejszych przedsiębiorców, co sprawia, że można wyróżnić 5-6
producentów. Są to głównie duże firmy zagraniczne, które posiadają
produkcyjne na terytorium Rosji. Dążą one do otwarcia swoich fabryk na
17
wchłaniają
głównych
swoje siły
terytorium
Rosji lub do połączenia z dużymi rodzimymi przedsiębiorstwami. W ciągu ostatnich
kilku lat nasiliły się tendencje do konsolidacji rynku, co prawdopodobnie doprowadzi
do powstania kilku dużych graczy kontrolujących 90% rynku. Oprócz „Inmarko”
i kompanii „Russkij Holod” największymi producentami pozostają: Baskin-Robbins,
Nestle, „Czistaja Linija” i „Ajsberri”. Asortyment lodów jest dosyć szeroki. Dodatkowo
poszczególni producenci próbują dominować w każdej możliwej niszy w ramach tego
rynku, co wynika z popytu na różne rodzaje lodów.
Ponadto producenci starają się występować również w roli dystrybutora i sprzedawcy
detalicznego (wyraźny przykład stanowi działalność kompanii „Ajsberri”). To pozwala
zmniejszyć koszty związane z handlem oraz sprawniej zarządzać przedsiębiorstwem
w warunkach efektu sezonowości.
Spośród najlepszych dystrybutorów lodów na rynku rosyjskim można wyróżnić
następujące:
·
Tradeby;
·
„Zimnjaja Skazka”;
·
„Zamorożennyje produkty”;
·
Dimarco-Trade;
·
„Liedar”.
Jako że praca dystrybutorów schodzi na drugi plan, jest im coraz trudniej znaleźć
klientów. Stąd też starają się oferować nowe funkcje i zadania. Generalnie ich
działalność można podzielić na tę koncentrującą się na dostawców dla
restauracji/kawiarni oraz dostawców dla sklepów. Wśród dystrybutorów nie ma firm,
które zajmują się tylko realizacją dostaw lodów. To również wynika z sezonowego
charakteru omawianego rynku. Stąd też zimą hurtownie zwiększają swój asortyment
o półfabrykaty i mrożonki (owoce, warzywa).
Struktura konsumpcji
Struktura konsumpcji lodów w poszczególnych miastach jest różnorodna. Według
danych firmy „Poryw” w letnie miesiące w regionach wyjątkowym popytem cieszą się
waflowe kubki, eskimo i brykiety w waflach. W Moskwie ten popyt jest bardziej
równomierny; dominują rożki, waflowe kubki i eskimo. Jednocześnie w regionach na
waflowe kubki oraz eskimo przypada 38,7% i 22,3%, natomiast w Moskwie te produkty
zajmują kolejno 19% i 15% a na rożki przypada tu 20% sprzedanych produktów.
Podsumowując, w Moskwie i innych dużych miastach konsumenci wybierają różne
rodzaje lodów, podczas gdy ogólnie w Rosji można zauważyć większą popularność
niedrogich rodzajów lodów.
Spożycie lodów w państwach rozwiniętych jest znacznie większe niż w Rosji.
Przykładowo przeciętny Amerykanin zjada w ciągu roku 14,5 kg lodów, a przeciętny
Europejczyk 9,5 kg. W Rosji ten współczynnik wynosi zaledwie 4,8 kg. Według
18
analityków liczba konsumentów lodów w Rosji (osób, które jedzą lody nie rzadziej niż
raz w roku) wynosi 53-56% całej populacji kraju – 79-81 mln ludzi. W latach 2008-2009
konsumpcja lodów w Rosji malała.
Największą część konsumentów lodów stanowi młodzież (18-24 lata), ich udział
w spożyciu stanowi 86%. Zauważa się również, że to kobiety spożywają więcej
zimnych łakoci – słaba płeć stanowi ponad 2/3 konsumentów lodów. Naturalnie więcej
i częściej spożywają je mieszkańcy południowych regionów Rosji. Natomiast latem
ogólnie konsumpcja lodów zwiększa się dwu-, trzykrotnie.
Potencjalny konsument lodów podejmuje decyzję o ich zakupie spontanicznie.
Produkt ten nie stanowi części przewidywanego podstawowego menu. Chęć jego
nabycia pojawia się u ludzi pod wpływem przypadkowo zauważonej reklamy czy
innego człowieka jedzącego loda. W Rosji udział procentowy zakupów lodów pod
wpływem impulsu jest ok. 2,5 razy większy niż w Stanach Zjednoczonych. Oprócz tego
w Rosji segment lodów przeznaczonych na jednorazowe, spontaniczne spożycie jest
znacznie bardziej różnorodny niż segment lodów dla domowego spożycia.
Miejsca zakupu
Większość konsumentów nabywa lody w sklepach ulokowanych w ich sąsiedztwie.
W 2006 roku tak postępowało 73% Rosjan, a w 2010 roku – 65%. A więc można
stwierdzić, że lody stanowią dla nich codzienny produkt. Zaledwie 17% Rosjan
dokonuje ich zakupu w wyspecjalizowanych punktach. Natomiast liczba tych, którzy
preferują kupno łakoci w super i hipermarketach ciągle rośnie. W 2010 postępowało
tak 10% konsumentów, a w 2011 już 16%. Udział lodów spożywanych w restauracjach
i kawiarniach jest przy tym stosunkowo niski – zaledwie 1-2% Rosjan pozwala sobie na
zakup tych łakoci w lokalach.
Zauważa się również wzrost popularności przedsiębiorstw, które jednocześnie oferują
sprzedaż swojego produktu w miejscu jego powstania. Wobec tego przegrywają
klasyczne małe sklepy przy domach. Nie mogą one również wygrać konkurencji
z dużymi sieciami oferującymi niższe ceny i promocje.
Podstawowe tendencje w segmencie konsumentów
Głównym trendem wpływającym w perspektywie 5 lat na stymulowanie rozwoju
rosyjskiego rynku produkcji mlecznej oraz rynku lodów jest rosnąca popularność
zdrowego trybu życia. Wielu producentów odpowiada na to zjawisko wypuszczeniem
nowych rodzajów lodów z niższą zawartością tłuszczy i z dodatkiem prawdziwych
owoców.
Według prognoz w okresie 2009-2014 konsumpcja lodów na bazie wody oraz
mleka/śmietany wzrośnie odpowiednio o 23% i 7%.
Stopniowo rosnąca konkurencja również zmusi producentów do wzbogacenia
asortymentu smaków oraz sprawi, że zaczną wykorzystywać naturalne składniki,
witaminy, suplementy. Na podstawie: http://sfera.fm/analitika/rynok-morojenogo.html
19
Rynek bielizny w Rosji
opr. Katarzyna Cimoch
Praktykankta WPHI Moskwa
http://top-odezhda.ru
W 2010 roku w Rosji wyprodukowano 38 tysięcy sztuk różnego rodzaju bielizny.
W 2011 roku produkcja była niższa o 12 proc. i wyniosła od 1 do 1,15 mld USD.1
Eksperci z „MarketMasters” twierdzą, że rynek bielizny ma wysoki potencjał
wzrostu w szczególności w perspektywie krótkookresowej. Wartość rynku
w ciągu najbliższych 1-3 lat ma zbliżyć się do poziomu 1,8-2.0 mld dolarów.
1. Historia
W przeciągu ostatnich 15 lat rosyjski rynek bielizny przeszedł przez wyraźne 3 etapy.
Pierwszy okres to lata 94-98, kiedy to tylko niewielka część konsumentów mogła
pozwolić sobie na importowane, stylowe produkty. Większość ludzi była zmuszona
nabywać bieliznę wyłącznie jako niezbędny element garderoby zwracając uwagę na
cenę, a nie na jakość kupowanych produktów. Popyt na luksusowe marki pojawił się
dopiero dzięki rozwojowi wielkiej sieci sklepów „Dzika Orchidea”, która proponowała
francuską i włoską bieliznę. Oferowane produkty na rosyjskim rynku były 3-4 razy
droższe, niż sprzedawane detalicznie w krajach pochodzenia tych marek.
Drugie stadium rozpoczęło się w 2002 roku i trwało aż do 2008 roku. Największy
popyt odnotowano na bieliznę średniej klasy, w której to wykorzystywane były
europejskie normy jakości i nowoczesne elastyczne materiały. Wysokiej jakości towary
były importowane przez Rosję z Zachodniej Europy. Natomiast Chiny zostały głównym
dostawcą tanich produktów o niskiej jakości.
Trzecie stadium to okres globalnego, finansowego kryzysu, który w znaczący sposób
wpynął na zachowanie rosyjskich nabywców. Popyt na europejską bieliznę w 2009
roku zmniejszył się o 32% w porównaniu z 2008. Jednakże już w 2010 roku sytuacja
wyrównała się i wróciła do poziomu z 2008 roku. W 2011 popyt w dalszym ciągu
1
www.marketmasters.ru
20
wzrastał (20% wzrostu w stosunku do 2010). Opisane zmiany przedstawia poniższy
wykres:
Wykres 1. Procentowa zmiana popytu na bieliznę w Rosji w latach 2007- 2012
Źródło: www.fashionunited.ru
2. Produkcja
Według GlobalReachConsulting w 2011 roku, w porównaniu do 2010 roku, produkcja
bielizny zwiększyła się w Moskwie (129%), Jarosławiu (83 %), Iwanowie (66%),
a także w Omsku (30%). Znaczny spadek produkcji odnotowano w Stawropolu (53%),
republice Czuwaszja (39%), Baszkirii (37%), oraz w Krasnodarze (36%). Największe
okręgi produkcyjne przedstawia diagram 1.
Diagram 1. Produkcja dzianej bielizny w Rosji w 2011 roku przez okręgi
federalne
Źródło: Raport GlobalReachConsulting
21
3. Producenci
W dzisiejszych czasach na bieliźnianym rynku Rosji prezentuje się wiele firm
produkujących bieliznę, tysiące hurtowników, a także dziesiątki tysięcy detalicznych
sklepów. Codziennie poszerza się asortyment proponowanych przez nich towarów.
Jednakże dane wykazują, iż rynek bielizny w Rosji nie jest jeszcze wystarczająco
nasycony. Co więcej, poziom konsumpcji w Rosji jest wciąż dużo niższy w porównaniu
z krajami Europy Zachodniej i Stanami Zjednoczonymi. Takie otoczenie korzystnie
wpływa na zachodnich producentów i zachęca ich do wejścia na rosyjski rynek.
Według danych ABARUS Market Research tempo wzrostu sprzedaży na rynkach
europejskich wynosi 2-3%, podczas gdy w Rosji roczny wzrost sprzedaży oscyluje
w granicach 10%.2 Rynek bielizny w Federacji Rosyjskiej podzielony jest na następujące
segmenty cenowe:
premium (ponad 5000 rubli za komplet) zajmuje 10% rynku (1,6 - 1,7
miliardów rubli);
średni (1500 - 3600 rubli za komplet) - 35% (5,6 - 6 miliardów rubli);
rynek masowy (do 1500 rubli za komplet) - 55% (8,8 - 9,4 miliardów
rubli);
Rosyjscy producenci wykazują największe zainteresowanie w produkcji bielizny
sprzedawanej w niskiej i średniej kategorii cenowej. W tym obszarze cenowym
rosyjskie firmy mogą spokojnie konkurować z zachodnimi markami.
Rosyjscy nabywcy skarżą się na niską podaż nietypowych produktów oferowanych
przez rosyjskich producentów. Tym samym jest to wytłumaczenie dlaczego większość
Rosjan preferuje zachodnie marki przy zakupie bielizny z najwyższej półki cenowej.
Posiadanie dużego wyboru unikatowej bielizny jest wyraźnym atutem docenianym
w procesie zakupowym przez wielu klientów. Coraz częściej konsumenci mają szansę
kupić markowy towar nie tylko w największych miastach Rosji, ale również na
prowincji. Eksperci twierdzą, że zachodni producenci starają się przenikać stopniowo
w głąb rynku.
4. Import
W 2011 roku Rosja importowała bieliznę o łącznej wartości 477,5 milionów dolarów.
W stosunku do 2010 roku wartość importowanych produktów zwiększyła się o niemal
100 milionów dolarów. Obecnie, korzystne perspektywy zachęcają zachodnich
producentów do wejścia na rosyjski rynek bielizny. Oto jakie rodzaje bielizny są
najczęściej importowane do Rosji.
2
www.biko-info.ru/articles.php
22
Diagram 2: Rodzaje importowanej bielizny w ujęciu wartościowym w 2011 roku
Z drugiej strony, bardzo często zdarza się, że wysokie cła zniechęcają importerów do
zaistnienia na rosyjskim rynku. Ważnym składnikiem ceny importowanej bielizny są:3
- opłaty pobierane na granicy (10 proc. cło i 18 proc. VAT);
- koszty dostarczenia produktów do odbiorcy (wysokość do 20% ceny produktu).
Cła na towary odzieżowe są wysokie, dlatego wielu producentów wykorzystuje
wszystkie możliwe systemy, aby zminimalizować koszty. Takie działania niekorzystnie
wpływają na oficjalne dane o ilości i rodzajach towarów.
W Rosji w 2011 roku importowano damską bieliznę z ponad 30 krajów. 45%
importowanych produktów pochodziło z Chin 5%, Ukrainy, Łotwy - 3%, a 2%
z Niemiec i Włoch.
3
www.pbrz.pl
23
Diagram 3: Udziały krajów - importerów damskiej bielizny do Rosji w 2010 roku
5. Eksport
Wartość eksportu z kraju w 2010 roku wyniosła 2,65 milionów dolarów. Natomiast
w minionym roku eksport z Rosji był na poziomie 5,1 milionów dolarów, tj. 92% więcej
w porównani z 2010 rokiem. Najwięcej towaru eksportowano na Ukrainę (27%), do
Szwajcarii (20%), Niemiec (15%) oraz do Estonii (11%). 4
6. Znane marki
Liderami na rosyjskim rynku są firmy zachodnie, które ciągle intensyfikują działania
skierowane na dalszy wzrost sprzedaży. Według rankingów, Rosjanie najbardziej cenią
następujące marki: Incanto, Vis-a-Vis, Triumph, Tezenis, Melavitsa, Intimissimi,
Lascana, Calvin Clein, Dkny.
Jeszcze do niedawna największym sprzedawcą bielizny była firma "Dzika Orchidea",
która była właścicielem marek takich jak: Gorset, Catwal, Bazar Lingerie i The Sixth
Legion. Jednak w lipcu 2011 roku ogłoszono upadłość firmy, co spowodowało
zamknięcie wszystkich sklepów. Za cenione marki uchodzą również: Bustie, Belevoi
Bazari oraz grupa firm: Katerina, Estel Adoni, Złota ważka, Lingerie Fashion.
Popularne rosyjskie sieci to: Konkon, Angelika, Paryżanka, Belvil, Egoiste, Revanche
de la Femme. Poniższy diagram przedstawia najpopularniejsze marki.
4
www.biko-info.com
24
Diagram 4. Udziały poszczególnych marek bielizny w całości sprzedaży w 2011
roku w Rosji
TRIUMPH
TEZENIS
INFINITY LINGERIE
INTIMISIMI
FLORANGE
5%
5%
4%
INCITY
3%
3%
2%
ДЕФИЛЕ
2%
ЭЛИТА
3%
INCANTO
1%
H&M
MARKS&SPENCER
61%
1%
1%
1%
1%
1%
1%
1%
1%
1%
1%
ACOUSMA
OYSHO
WOMEN'S SECRET
BONPRIX
ЭЛИТА
LINGERIE
OODJI
VISAVIS
ПРОЧИЕ
7. Podsumowanie
Wielu zachodnich producentów decyduje się na wejście na rosyjski rynek ze względu
na jego wysoką atrakcyjność. Nieodłącznym elementem utrzymania wysokiej pozycji
w branży jest dostosowanie się do potrzeb wymagających klientów. Posiadanie
bogatego asortymentu, podążanie za trendami w modzie, a także utrzymywanie
wysokiej jakości bielizny to gwarancja odniesienia sukcesu w branży. Praktyka
pokazuje, że firmy działające w segmencie fast fashion pozwalają szybko reagować na
zmiany w modzie. W popularnych sieciówkach takich jak: Zara, Mango, Top Shop,
Marks&Spancer konsumenci mogą kupić modną bieliznę za nieduże pieniądze.
Utrzymywanie wysokiej pozycji przez największych „graczy” na bieliźnianym rynku
wymaga stosowania nowoczesnych technik zarządzania sprzedażą i szybkiego
reagowania na popyt zgłaszany przez klientów.
Źródła:
www.modnoe.ru
www.pbrz.pl
www.marketmasters.ru
www.fashionunited.ru
www.biko-info.ru
Raport GlobalReachConsulting
***
25
Na straży przestrzegania praw przedsiębiorców
http://v-veter2012.ya.ru/replies.xml?item_no=17
W dniu swojej inauguracji prezydent Putin zadeklarował, że ulepszenie klimatu
inwestycyjnego w Rosji będzie jednym z jego priorytetów. Wezwał do polepszenia
pozycji FR w rankingu Banku Światowego „Ease of Doing Business” i awansowania na
20. miejsce do roku 2018. Obecnie Rosja znajduje się na miejscu 120. spośród 183
państw5.
Niedługo po uroczystym rozpoczęciu kolejnej kadencji, Władimir Putin
zainicjował pierwsze konkretne rozwiązania. Nowy prezydent zaproponował
stworzenie dwóch organów nadzorczych (wcześniej Dmitrij Miedwiediew postulował
utworzenie jednego). Po pierwsze powstałby specjalny departament przy Urzędzie
Prokuratora Generalnego, który zajmowałby się doglądaniem ochrony praw
przedsiębiorców. Celem tego organu byłaby redukcja obciążeń biurokratycznych
i nadzór nad przestrzeganiem praw biznesmenów. Drugą instytucją kontrolną miałby
być Rzecznik ds. Biznesu przyjmujący skargi od przedsiębiorców.
Putin zwrócił się z prośbą do kręgów biznesowych w sprawie wyznaczenia
dwóch kandydatów na stanowisko ombudsmana. Oczekuje się, że będzie on pochodził
ze środowiska biznesu oraz posiadał wiedzę i obycie związane z pracą w administracji
rosyjskiej. Jekaterina Szapoczka, ekspert projektu Otwarty Rząd i dyrektor
zarządzający PwC twierdzi, że powinna to być osoba publiczna mająca odpowiedni
autorytet do rozwiązywania problemów prawnych przedsiębiorców. Wicepremier,
Arkadij Dworkowicz, powiedział, że instytucja powinna zostać utworzona do jesieni.
5
Doing Business In Russia: http://www.doingbusiness.org/data/exploreeconomies/russia. Dostęp: 31.05.2012.
26
Komentarze:
„Rossijskaja Gazeta” cytuje przedstawicielkę Prokuratury Generalnej Marinę
Gridniewą, która mówi, że nowe struktury pozwolą na zmniejszenie biurokratycznego
ciężaru. Ponadto zwiększy to poczucie odpowiedzialności organów wykonawczych
przy realizacji funkcji nadzorujących. Natomiast według przytoczonych w tym samym
źródle słów Władimira Putina stworzenie dwóch różnych pozycji będzie służyło
efektywniejszemu przestrzeganiu praw przedsiębiorców. Ombudsman mógłby
formułować skargi, natomiast Prokuratura posiada konkretne instrumenty wpływu na
zaistniałe i zaskarżane sytuacje. Ponadto dzięki funkcjonowaniu rzecznika możliwa
jest komunikacja między strukturami społecznymi i państwowymi6.
Według „The Moscow News”7 powierzenie zadań kontroli przestrzegania praw
przedsiębiorców Prokuraturze Generalnej może być szokujące dla inwestorów ze
względu na to, że organ ten odegrał kontrowersyjną rolę w kilku upolitycznionych
przypadkach wysokiego szczebla. Ponadto departament miałby być kierowany przez
Pierwszego Zastępcę Prokuratora Generalnego – Aleksandra Buksmana, który był
zaangażowany w sprawę Jukosu.
Jak podaje „gazeta.ru”, wcześniej Rosyjski Związek Przemysłowców
i przedsiębiorców opublikował ocenę klimatu inwestycyjnego w latach 2006-2011.
Respondenci badania za najbardziej skorumpowane organy uznali właśnie te
odpowiadające za ochronę prawa. Wskazało na nie 50% uczestników ankiety. Andriej
Moczan, przedstawiciel „Trzeciego Rzymu” powiedział, że w „normalnym,
cywilizowanym społeczeństwie wyznaczenie na ombudsmana reprezentanta
prokuratury byłoby dobrym krokiem, natomiast w Rosji prokuratura uchodzi za organ
represji”8.
Cytowani przez „The Moscow News” przedstawiciele Transparenty
International twierdzą, że rząd powinien angażować siły w ograniczenie biurokracji
oraz korupcji przy użyciu instrumentów już istniejących.
Rozmówca pochodzący z Prokuratury Generalnej, na którego powołuje się
„RBK- Daily” twierdzi, że także wcześniej prokuratorzy posiadali wystarczające środki
dla ochrony praw przedsiębiorców. Jednak reprezentowali głównie interesy mniej
zamożnych poszkodowanych. Bogaci biznesmeni korzystają z pomocy prywatnych
adwokatów. Zgadza się z tym Jana Jakowlewa. Dodaje jednak, że Prokurator zazwyczaj
występuje w roli potwierdzającego prawidłowość działań organów władzy
i raczej wyjaśnia przedsiębiorcom zasadność ich postępowania9.
***
6
http://www.rg.ru/2012/05/24/ombudsmen-anons.html, http://www.rg.ru/2012/05/25/prokuratura-anons.html.
Dostęp: 31.05.2012.
7
„The Moscow News”, 29-31 maja 2012, Nr 40.
8
http://www.gazeta.ru/business/2012/05/25/4600673.shtml. Dostęp: 31.05.2012.
9
http://pda.rbcdaily.ru/2012/05/28/focus/562949983957534_news.shtml. Dostęp: 31.05.2012.
27
Rosyjska prasa o nowym raporcie Międzynarodowej Agencji
Energetycznej
W ciągu najbliższych 10 lat udział państw Bliskiego Wschodu i Rosji w światowym
handlu gazem zmniejszy się o 10% - podaje Międzynarodowa Agencja Energetyczna.
Dodatkowo informuje, że ceny na gaz w Europie obniżą się o 18% do roku 2035. Dużo
miejsca raportowi „Złote reguły dla złotego wieku gazu”10 poświęciły „Wiedomosti”,
„Kommiersant” oraz „Rossijskaja Gazieta”.
Główny ekonomista MAE Fatim Birol twierdzi, że rosnąca popularność gazu
pochodzącego z nietradycyjnych źródeł może doprowadzić do zmian graczy na scenie
światowego rynku energetycznego. Udział Rosji i państw Bliskiego Wschodu
w globalnym handlu gazem może zmniejszyć się z 45 do 35% do roku 2035. Natomiast
największym producentem surowca będą Stany Zjednoczone (825 mld m3, Rosja
będzie produkować 785 mld m3). Natomiast zgodnie z BP Statistical Review, USA
dogoniły Rosję już w 2009, produkując o 55 mld m3 gazu więcej, zaś w 2011 o 22 mld m3
więcej. Według danych MAE to Rosja póki co ma pierwszeństwo w produkcji gazu
(w 2010 wyprodukowała o 28 mld m3 gazu więcej niż USA). W każdym wypadku jej
przeciwnik na rynku rośnie w siłę – cytowani przez „Wiedomosti” analitycy
Sbierbanku zauważają, że jeszcze 5 lat temu USA były importerem gazu11.
Zmniejszenie udziału Rosji i Bliskiego Wschodu w danym sektorze przyczyni się do
osłabienia wpływu wskazanych regionów na ustalanie ceny. Europa pozostaje
głównym rynkiem zbytu dla Gazpromu. Tymczasem ceny na nim będą spadać –
według szacunków MAE do 2035 zmniejszą się o 18%. „Rewolucja łupkowa” w Stanach
i ograniczenie eksportu gazu do Ameryki wpłyną na rynek europejski, gdzie będą
trafiać coraz większe ilości gazu sprężonego. Tymczasem przedstawiciel Gazprom
Eksport twierdzi, że popyt na gaz będzie rósł, a prognozy dotyczące cen nieustannie
się zmieniają. Natomiast na początku bieżącego roku Aleksie Miller powiedział
w wywiadzie dla „Suddeutsche Zeitung”, że „rewolucja łupkowa” w USA przypomina
raczej hollywoodzki film.
Do 2035 roku zmieni się także struktura popytu na źródła energii: udział gazu
wzrośnie z 21% do 25%, węgla zmniejszy się z 28 do 24%, natomiast ropy z 32 do 27%
(według MAE). Ogólny popyt na źródła energii zwiększy się o 35%, w tym na gaz
o 50%. Natomiast 80% przyrostu popytu na energię przypada na państwa, które nie
wchodzą w Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), czyli Chiny,
Indie i gospodarki Bliskiego Wschodu.
Głównym czynnikiem rozwoju rynku gazu będą nowe technologie. Natomiast udział
nietradycyjnych źródeł energii znacznie się zwiększy - z 14% do 32% (głównie za
sprawą gazu łupkowego). I to jest najważniejsze wyzwanie dla dotychczasowych
10
11
http://www.worldenergyoutlook.org/goldenrules/#d.en.27023. Dostęp: 04.06.2012.
„Vedomosti”, 30.05.2012, Nr 98 (3112).
28
liderów rynku gazu – Rosji i Bliskiego Wschodu. Zgodnie z energetyczną strategią
Rosji do 2030 roku wydobycie gazu powinno wyrosnąć do 885-940 mld m3.
Początek wydobycia gazu łupkowego uchodzi za najważniejszy krok w biznesie
energetycznym w przeciągu ostatnich 50 lat. To doprowadziło do obniżenia cen na
rynku północnoamerykańskim – obecnie gaz w USA kosztuje mniej niż w Rosji.
Według danych Bloomberga w ostatnim roku ceny na gaz w USA spadły o 62%. Gaz
łupkowy praktycznie unicestwił nowe projekty w przemyśle węglowym i powoli staje
się konkurencją dla energetyki jądrowej. W USA planuje się zbudować 258 nowych
elektrowni energetycznych na gazie do 2015 roku (wg danych amerykańskiego
Departamentu Energetyki).
„Wedomosti” zauważają, że na przeszkodzie scenariuszowi „złotego wieku gazu” mogą
stać urzędnicy. W wielu krajach bierze się pod uwagę wprowadzenie zakazu na
wydobycie gazu łupkowego z powodu negatywnego wpływu na środowisko. Tego typu
ograniczenia zostały już wprowadzone we Francji, Bułgarii i Rumunii. Wpływ
wydobycia gazu łupkowego nie został jeszcze w pełni zbadany i nie ma jeszcze
adekwatnej bazy normatywnej dla regulacji tej sfery.
O raporcie MAE pisał również „Kommiersant” 12. Gazeta ostrzega przed utratą przez
Rosję pozycji lidera na rynku gazu. To możliwe, jeśli w ślad za USA także inne państwa
(jak Chiny) postawią na wydobycie gazu łupkowego. Nie może umknąć uwadze trend
na rozpracowywanie nowych technologii pozwalających na wydobycie trudno
dostępnych nośników energii przy jednoczesnej dbałości o ochronę środowiska. Te
tendencje mogą doprowadzić do wzrostu wpływów takich państw jak: Chiny,
Australia, Kanada, Meksyk czy Argentyna. Sama Agencja przyznaje, że póki co
Gazprom ma się dobrze i jeszcze długo będzie zajmował silną pozycję. Jednak USA
dogonią Rosję pod względem ilości wydobywanego gazu, głównie za sprawą
wydobycia „łupków”. Natomiast Chiny do 2035 będę mogły wydobywać 473 mld m 3,
z czego nie mniej niż 80% będzie pochodziło z nietradycyjnych źródeł. Dziś Chiny
wydobywają 4 razy mniej gazu i są zmuszone do jego importu. W marcu Shell
podpisała kontrakt z chińską CNPC na poszukiwanie i wydobycie gazu łupkowego
w Chinach. Wcześniej podobne umowy zawarł też Chevron.
W końcu też wydobycie gazu łupkowego może rozpocząć się na głównym rynku
zbytu Gazpromu – w Europie. Według ocen Agencji do 2035 Europa może sama
wydobywać 280 mld m3, czyli połowę swojego rocznego zapotrzebowania,
z czego „nietradycyjny” gaz zabezpieczy 27%. „Kommiersant” dodaje, że nie
wiadomo, jak ma dojść do zwiększenia udziału Europy w produkcji gazu. Przypomina,
że faktycznie pojawiały się informacje o obecności gazu łupkowego w Danii, Szwecji,
Holandii, Francji, Niemczech i Anglii, ale normy ekologiczne w UE są zbyt surowe,
a gęstość populacji zbyt wysoka, co może przyczynić się do powstrzymania procesu
wydobycia gazu łupkowego. Przy czym według gazety duże szanse na wydobycie
gazu łupkowego ma Polska, której zapasy są oceniane na 5 bilionów metrów
sześciennych 13. Polska była jednym z pierwszych państw, które ogłosiły zamiar
12
„Kommiersant”, 30.05.2012, Nr 96 (4881).
„Kommiersant” podaje amerykańskie szacunki z kwietnia 2011 roku. Według „Raportu o polskich zasobach
gazu i ropy w łupkach” przygotowanego przez Państwowy Instytut Geologiczny opublikowanego na początku
bieżącego roku te zasoby są oceniane na maksymalnie 2 bln m3..
13
29
rozpoczęcia wydobycia gazu łupkowego. Do 2035 ma szansę wydobywać 34 mld m3
na rok i tym samym całkowicie zabezpieczyć swoje zapotrzebowanie na ten surowiec.
Obecnie głównym dostawcą gazu do Polski jest Gazprom. Natomiast rocznie
państwo potrzebuje ok. 14 mld m3 gazu.
Artykuł „Kommiersanta” jest zakończony wzmianką o obecności sceptycznych założeń
Agencji we wspomnianym raporcie. Wiele państw europejskich ze względów
ekologicznych i ekonomicznych nie jest przekonana do „łupkowej rewolucji”. To, co
do tej pory „sprawdziło się” w USA niekoniecznie może zadziałać w innych państwach,
zwłaszcza europejskich, ze względu na inny porządek prawny, podejście do kwestii
ekologicznych, gęstość zaludnienia i inny poziom rozbudowy usług dla wydobycia
gazu łupkowego. O tych problemach na drodze wydobycia gazu łupkowego
przypomina też „Rossijskaja Gazieta”, która jednocześnie wskazuje szczególnie na
niebezpieczne dla środowiska skutki wydobycia (podaje przykład zwiększenia
częstotliwości występowania trzęsień ziemi w USA)14.
„RG” podaje również informacje dotyczące planowania strategii eksportowej
Gazpromu na kolejne lata. Wszystkie scenariusze dotyczące przyszłości zakładają
spadek wydobycia gazu w Europie, bez względu na „marzenia o gazie łupkowym”
(cytat). Jednocześnie jest mało prawdopodobne, że całą niszę zajmie właśnie rosyjski
gaz. Cytowany Mihail Jermolowicz, zastępca dyrektora ds. Międzynarodowej
współpracy energetycznej wskazuje na coraz większy udział w rynku energii
odnawialnej, stosunkowo niskie ceny węgla oraz rolę Afryki jako „surowcowej bazy
Europy”. Według niego poziom konkurencji na rynku europejskim jest coraz wyższy
i w związku z tym rosyjskie koncerny powinny stworzyć strategie adekwatne do
sytuacji. Dodatkowo rosyjski budżet nie poniesie dużych strat w związku ze zmianami
na rynku gazu, ponieważ istotniejsze znaczenie ma popyt i cena na ropę – uważa
specjalista. Natomiast Aleksiej Miller dodaje, że Europa nie jest jedynym importerem
rosyjskiego błękitnego paliwa i już w czerwcu dojdzie do rozmów z chińskimi
partnerami na temat nowych dróg transportu gazu na Wschód15.
***
http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/604503,polska_nie_zostanie_lupkowym_eldorado_zasoby_gazu_lupkow
ego_miedzy_346_a_768_mld_m_szesc.html. Dostęp: 04.06.2012.
14
http://www.rg.ru/2012/05/31/gaz.html. Dostęp: 04.06.2012.
15
http://www.rg.ru/2012/05/31/gaz.html. Dostęp: 04.06.2012.
30
OBWÓD WOŁOGODZKI
opr. Marek Śmietana
WPHI Moskwa
Powierzchnia: 144,5 tys km2
Centrum administracyjne, stolica obwodu: Wołogda
(założona w 1147r.)
Liczba mieszkańców obwodu: 1 202,3 tys (2010r.)
Z czego w Wołogdzie 304 tys., w Czerepowcu – 314 tys.
Gubernator: O.A. Kuvshinnikov
Informacje ogólne
Obwód Wołogodzki wchodzi w skład Północno-Zachodniego Regionu ze stolicą
w Petersburgu. Geograficznie położony jest w północnym obszarze europejskiej części
Rosji, ok. 500 km od Moskwy. Obwód jest jednym z większych pod względem
terytorialnym w Rosji, odległość od granicy zachodniej do wschodniej wynosi 650 km,
rozciągłość z południa na północ wynosi 385 km.
Obwód graniczy na północy z Obwodem Archangielskim, na wschodzie z Kirowskim,
na południu z Kostromskim i Jarosławskim, na południu z Obwodem Twierskim
i Nowgorodzkim, zaś na zachodzie z Leningradzim i na na północnym zachodzie
z Republiką Karelia.
Obwód jest częścią Wschodnio-Europejskiej Równiny, w jego krajobrazie dominują
niewielkie wzgórza, na przemian z dolinami.
Przez terytorium Obwodu
Wołogodzkiego przebiega dział wodny pomiędzy basenem Oceanu Atlantyckiego
i basenem Morza Kaspijskiego (bezodpływowym).
Średnia temperatura stycznia w zachodniej części obwodu wynosi -11°C, na wschodzie
-14°C; średnia temperatura lipca kolejno +16°C i +18°C. Okres dodatnich temperatur
wynosi 195-210 dni. Średnia wielkość opadów wszystkich rodzajów wynosi 480-500
mm na wschodzie obwodu i 560-600 mm na zachodzie, co znacznie przekracza
współczynnik parowania.
Dominującą branżą przemysłu obwodu jest przemysł metalurgiczny (produkcja
żelaza), przemysł chemiczny, maszynowy, obróbki metali, przemysł leśny, celulozowy
(Wołogda, Sokol). Przemysł lekki jest reprezentowany przez dwa zakłady wstępnej
przeróbki lnu, a także przez produkcję odzieżową i tkacką,
Najważniejszym kierunkiem produkcji rolniczej jest produkcja mleka, która wypełnia
70% całej produkcji rolniczej obwodu. Kompleks agrarny obwodu pozwala
zabezpieczać potrzeby własne w zakresie mięsa, mleka, produkcji drobiarskiej
i ziemniaków.
31
W kompleksie paliwowo-energetycznym podstawowe znaczenie posiada energetyka,
nie mniej jednak obwód nie jest samowystarczalny. Kupuje energię z sąsiednich
obwodów
–
Twierskiego,
Kostromskiego,
Kirowskiego,
Leningradskiego
i Jarosławskiego.
Przemysł
Podstawowym działem przemysłu jest przemysł metalurgiczny: 62,7%, na drugim
miejscu: elektroenergetyka – 7,9%, pozostale to: przemysł drzewny – 7%, lniany – 11%,
stanowiący 1,5% całkowitego rosyjskiego eksportu.
W obwodzie działa Elektrownia Czerepowiecka - o mocy 630 MWt zbudowana
w 1976r. opalana gazem lub węglem.
W strukturze ekonomiki obwodu dominującą rolę mają przedsiębiorstwa
metalurgiczne, chemiczne, maszynowe i przeróbki drewna, takie jak: Severstal OAO,
Czerepowieckie Zakłady Metalurgiczne OAO, Ammofos OAO, Czerepowiecki Azot
OAO, Wołogodzkie Zakłady Łożysk, Sokolskie Zakłady Przeróbki Drewna. Cenione sa
wyroby rękodzieła wytwarzane w przedsiębiorstwie Snieżynka oraz unikatowe wyroby
artystyczne w Wielkim Ustjugu – szemogodzkie wyroby z kory brzozy, a także wyroby
jubilerskie z ornamentyką na srebrze.
Handel zagraniczny obwodu wołogodzkiego (mln USD)
Okres
2004
2005
Obroty handlu
zagranicznego,
ogółem
3181,7 3561,3 2999,0 3674,7 5495,4 2950,4 4304,0 5713,1
Państwa poza
WNP
2847,9 3111,7 2406,9 2973,4 4548,4 2471,0 3492,0 4640,9
Państwa WNP
333,8
Eksport, ogółem
2741,9 3179,5 2615,7 3183,0 4926,6 2522,0 3941,4 4926,7
Państwa poza
WNP
2552,5 2844,7 2143,0 2608,2 4106,2 2093,6 3213,1 4017,2
Państwa WNP
189,4
334,8
472,7
574,8
820,4
428,4
728,3
909,5
Import, ogółem
439,8
381,8
383,3
491,7
568,8
428,4
362,6
786,4
Państwa poza
WNP
295,4
267,0
263,9
365,2
442,2
377,4
278,9
623,7
Państwa WNP
144,7
114,8
119,4
126,5
126,6
51,0
83,7
162,7
449,6
2006
592,1
2007
701,3
2008
947,0
2009
479,4
2010
812,0
2011
1072,2
W 2012r. utrzymała sie tendencja wzrostu cen na główne towary eksportowe obwodu
– wyroby przemysłu metalurgicznego, nawozy sztuczne, drewno i materiały przeróbki
drewna. Sprzyjająca koninktura na rynkach światowych będących jednymi
z ważniejszych elementów rosyjskiego eksportu surowców, a także wzrost popytu
wewnętrznego odniosły stymulujący wpływ na wzrost dodatniego salda obrotów
Obwodu Wołogodzkiego.
32
Wg danych statystycznych obroty handlu zagranicznego Obwódu Wołogodzkiego
przekroczyły w 2011r. 5,7 mld USD. W porównaniu do 2010r. wzrosły o 28,9%. W tym
obroty z państwami spoza WNP zwiększyły sie o 28,5% (4,6 mld USD), zaś
z państwami WNP – o 30,7% ( 1,07 mld USD).
W 2011r. firmy i przedsiębiorstwa obwodu prowadziły działalność handlową
z Białorusią, Indiami, Niemcami, USA, Brazylią, Wielką Brytanią, Ukrainą, Turcją,
Łotwą i Belgią. Obroty z ww. państwami stanowiły 58% całego obrotu zagranicznego
obwodu.
Partnerzy handlowi Obwodu Wołogodzkiego, w kolejności zmniejszającej.
Od góry, w procentach:
Białoruś – 10,0%
Indie -8,6%
Niemcy – 6,8%
USA – 6,2 %
Brazylia – 5,5%
Wielka Brytania -5,4%
Ukraina – 4,9%
Turcja – 3,7%
Łotwa – 3,5%
Belgia – 3,2%
........
Polska 1,1 %
Międzynarodową działalność handlową w 2011r. prowadziło 248 firm oraz 20 spółek
cywilnych. 81,5% wartości obrotów stanowi eksport do krajów spoza WNP. Saldo
obrotów w 2011r. było dodatnie i wyniosło 4,14 mld USD, wobec 3,53 mld w 2010r.
Import w 2011r. wyniósł 786,4 mln USD (wzrost o 79,1% do roku 2010). Import z krajów
spoza WNP wyniósł 623,7 mln USD, zaś import z krajów WNP wyniósł 162,7 mln USD.
Podstawowymi towarami importowymi są wyroby przemysłu maszynowego – 69%
całkowitej sumy importu (542,6 mln USD), w dalszej kolejności metale kolorowe –
33
92,6 mln USD, produkcja przemysłu chemicznego – 47,6 mln USD, wyroby
z kamienia, cementu, wyroby ceramiczne – 40,1 mln oraz towary spożywcze na kwotę
38,8 mln USD.
W 2011r. była kontynuowana współpraca z Europejskim Bankiem Reskonstrukcji
i Rozwoju w sferze realizacji projektów infrastrukturalnych – przeróbki odpadów
komunalnych, zakupu urzadzeń.
Inwestycje
Czeska firma LEVEL i ZAO Czerepowiecki Gorstrojzakazczik planuje uruchomienie
zakładów produkcji wyrobów ceramicznych, o mocach 60 milionów sztuk. Łączna
wartość planowanej inwestycji wyniesie 1 mld RUR (około 100 mln PLN). Dla realizacji
danego projektu Czeski Bank Eksportowy otworzył linię kredytową w rozmiarze 70%
wartości inwestycji. Termin realizacji projektu – 2012-2014. Są już prowadzone
działania mające na celu przygotowanie infrastruktury pod przyszła inwestycję.
Kontynuowany jest proces zwiększenia mocy produkcyjnych koncernu „Nestle”
w Wołogdzie. Uruchomiony został wydział do produkcji kasz „Bystrov”. Stworzone
zostało 120 nowych miejsc pracy. W listopadzie 2011r. wkopano kamień węgielny pod
nową linię do produkcji żywności dla dzieci. Projekt ma zostać zrealizowany do końca
2012r. Jego wartość wynosi ponad 1 mld RUR (100 mln PLN) i planowane jest 4-krotne
zwiększenie produkcji Zakładów w ciągu najbliższych 8 lat. W ramach podpisanego
w grudniu 2010r. Listu Intencyjnego pomiędzy koncernem GlaxoSmithKline a ZAO
GSK Trading realizowane jest 5 programów dotyczących profilaktyki zachorowań
i nacelowanych na polepszenie opieki medycznej mieszkańców obwodu. Prowadzone
sa
analizy
dotyczące
zlokalizowania
zakładów
koncernu
Nissan
w Wołogdzie.
Wymiana handlowa z Polską
Eksport z Polski do Obwodu Wołogodzkiego wyniósł w 2011r. ponad 1,2 mln USD.
Największą pozycję w eksporcie z Polski do Obwodu Wołogodzkiego stanowiły
dostawy kompresorów, elementów odlewniczych, rur, tłumików. Drugą pozycję pod
względem wielkości obrotów zajął eksport kurek drobiarskich.
Natomiast w imporcie do kraju dominowały w 2011r. wyroby stalowe z żelaza i stali
niehartowanej walcowanej na gorąco, o grubości 600mm i więcej. Łączny import stali
z Obwodu Wołogodzkiego w ub. roku zamknął się kwotą ponad 40 mln USD. Drugą
pozycję w imporcie zajmuje drewno, jego wartość wyniosła 5 mln USD, w dalszej
kolejności importowaliśmy nawozy sztuczne o wartości 4 mln USD, ołów o wartości
3 mln USD oraz meble i wyroby home tekstil o wartości 1 mln USD. W sumie import
do Polski z Obwodu Wołogodzkiego w ub. roku wyniósł 54,2 mln USD.
Deficyt obrotów wynosi więc 53 mln USD. W 2012 r. deficyt we wzajemnych obrotach
ulegnie zmniejszeniu, ponieważ zmniejszą sie zakupy wyrobów stalowych, co wiązało
34
się zapewne z dużą ilością budów (autostrady, stadiony oraz inne obiekty
infrastrukturalne) prowadzonych przed Euro2012.
Materiały źródłowe:
http://www.vologda-oblast.ru/ru/
http://vologdastat.ru
http://ru.wikipedia.org/
***
35
Sprawozdanie z targów Medsib, Nowosybirsk 23-25 maja 2012
opr. Anna Madej
WPHI Moskwa
Targi Medsib są najważniejszą (a de facto jedyną) regionalną imprezą wystawienniczą
w branży medycznej. W tegorocznej edycji wzięło udział 130 firm z 19 regionów Rosji,
a także z Niemiec, Kazachstanu i jedna (prócz WPHI) firma z Polski. Honorowym
gościem targów był Wasilij Jurczenko, gubernator Obwodu Nowosybirskiego, który
odwiedził m.in. stoisko WPHI.
Na stoisku WPHI prezentowane były materiały dostarczone przez firmy
zainteresowane obecnością na rosyjskim rynku lub już na nim obecne, a także
materiały ogólne promujące Polskę. Rozdano kilkaset wizytówek i folderów
reklamowych. Stoisko cieszyło się dużym zainteresowaniem przede wszystkim
specjalistów z branży.
Jednocześnie, w sąsiedniej hali, odbywały się targi Sibbeauty, również należące do
największych imprez w dziedzinie kosmetyki.
36
***
Spotkania i rozmowy z uczestnikami 52. Międzynarodowej
Specjalistycznej Wystawy „MOSSHOES” w dniach 4 -7 czerwca 2012
opr. Piotr Masajło
WPHI Moskwa
www.mosshoes.com
W dniach 4-7 czerwca 2012 r. na terenie Centrum Wystawienniczego „KROKUS”,
w sali nr 15 trzeciego pawilonu (10,5 tys. m2) została przeprowadzona
52.
Międzynarodowa
Specjalistyczna
wystawa
„MOSSHOES”
(obuwie).
37
Wg danych organizatora udział w niej wzięło 198 firm z 9 państw. Oprócz Rosji,
która dominowała na wystawie najwięcej wystawców było: z Włoch (17), Niemiec (18)
i Turcji, Hiszpanii i Austrii (stoiska narodowe).
Polska reprezentowana była przez 9 firm z branży obuwniczej:
ADANEX, ARUBA, BARTEK, BONTY, BRADO, GREEN LIGH, KWINTO, LEMIGO,
MAREK P.
Rozmowy z wystawcami przeprowadzili pracownicy WPHI: Anna Madej i Piotr
Masajło (II sekretarze).
Większość obecnych na tegorocznej wystawie firm z Polski posiadała wieloletnie
kontakty z handlowcami na rynku rosyjskim.
Najczęstszą formą sprzedaży na rynku rosyjskim jest posiadanie rosyjskiego
dystrybutora (w nielicznych przypadkach na wyłączność). Najczęściej to oni opłacili
koszty stoiska i udziału w targach. Na większości polskich stoisk byli wyłącznie
przedstawiciele rosyjscy.
Polskie firmy oferowały obuwie damskie, męskie i dziecięce.
Większość obecnych na stoiskach przedstawicieli firm branży jednoznacznie
stwierdziło, że ze względu na obowiązujący obecnie system ceł przy imporcie
obuwia do FR - zawieranie bezpośrednich kontraktów na dostawy z Polski nie
jest opłacalne. Polskie buty docierają do wszystkich zakątków Rosji za
pośrednictwem firm pośredników zarejestrowanych w krajach trzecich. 80%
polskich butów trafia na prowincję FR. Ze względu na kurs USD polskie buty
w sprzedaży hurtowej w Rosji są obecnie tańsze od chińskich.
Wg danych organizatora zdecydowaną większość odwiedzających wystawę (ok. 5 tys.
osób) stanowią przedstawiciele z branży (głównie hurtownie obuwia i wyrobów ze
skóry). Bezpłatne wejście na wystawę było możliwe jedynie na podstawie specjalnych
zaproszeń i rejestracji (konieczne jest podanie danych swojej firmy). Dla pozostałych
uczestników wystawa jest płatna (w tym roku opłata wynosiła 300 rubli, tj. ok. 10
USD).
Podczas wystawy przedstawiciele WPHI skontaktowali się ze wszystkimi ww.
polskimi firmami przekazując informacje na temat aktualnych zasad prowadzenia
działalności gospodarczej w Rosji, wymogów certyfikowania oraz oferując pomoc
w znalezieniu potencjalnych nowych partnerów handlowych w FR.
Ponadto przedstawiciele Wydziału zachęcali do odwiedzania naszej strony
internetowej, na której publikowane są m.in. informacje o organizowanych misjach
do regionów Rosji oraz o organizowanych stoiskach promocyjnych.
1. Mimo dotykających w ostatnich latach gospodarkę rosyjską fal kryzysu
gospodarczego, wszystkie obecne na wystawie polskie firmy liczą na wzrost sprzedaży.
2. Z rozmów z tegorocznymi wystawcami wynika, że pomimo dużego nasycenia rynku
istnieje możliwość wzrostu sprzedaży polskiego obuwia. Większość firm za
perspektywiczny rynek uważa regiony Rosji. Stamtąd też pochodzi większość
odbiorców towaru. Sprzedaż na rynku moskiewskim jest zdecydowanie mniejsza.
***
38
Prezentacja REJONU KLIŃSKIEGO, dn. 5 czerwca 2012
opr. Piotr Masajło
WPHI Moskwa
http://www.iabc.ru/klin2012.php
5 czerwca 2012 roku na terenie Klińskiego Browaru „Sun Inbev” odbyło się
spotkanie biznesowe Międzynarodowego Stowarzyszenia Współpracy Biznesu (IABC)
z administracją regionu. Celem spotkania było przedstawienie atrakcyjności
Klińskiego Rejonu dla potencjalnych inwestorów.
W spotkaniu uczestniczyło ok. 50 osób, w tym ponad 35 firm i organizacji.
Wśród uczestników spotkania znaleźli się przedstawiciele zarządu rejonu, członkowie
i partnerzy stowarzyszenia IABC oraz rosyjscy i zagraniczni inwestorzy. Spotkanie
poprowadził dyrektor regionalny firmy Sun Inbev- Wiaczesław Efimow.
Pod względem obecności kapitału zagranicznego Rejon Kliński jest jednym
z najatrakcyjniejszych w Obwodzie Moskiewskim ze względu na spełnianie wielu
warunków, które sprzyjają inwestycjom. Położenie geograficzne, terytorium oraz
zasoby siły roboczej to tylko niektóre z czynników, które mogłyby w przyszłości
przyciągnąć potencjalnych inwestorów.
Wciągu ostatnich 10 lat inwestycje w regionie wyniosły 40 miliardów rubli,
w tym suma zagranicznych inwestycji wynosi według oficjalnej statystyki ponad
700 milionów dolarów.
Jednym z największych inwestorów zagranicznych na tym obszarze jest m.in.
Huta Szkła „AGC Flat Glass Klin”, która należy do międzynarodowego koncernu
produkcji szkła „Asahi Glass". Inwestycje tej firmy sięgają rzędu 300 milionów
dolarów.
W 2011 roku inwestycje w dużych i średnich przedsiębiorstwach wyniosły
3 miliardy rubli (to 165,8% do roku poprzedniego) z czego 600 milionów rubli
zainwestowano w Sun Inbev na rozbudowę przemysłu piwowarskiego.
39
Na rok 2012 zaplanowane zostało wiele zagranicznych projektów takich jak:
budowa elektrowni "Herkules”, stworzenie przedsiębiorstwa produkującego materace
dla przemysłu meblarskiego, rozbudowa i modernizacja firmy „Anion”.
Administracja rejonu pracuje nad stworzeniem korzystnych warunków dla
inwestorów.
W ramach polityki inwestycyjnej planuje się stworzenie okręgów przemysłowych,
parków industrialnych i innych obszarów z niezbędną dla inwestorów infrastrukturą.
Prace nad budową kompleksów „Papino” oraz „Spass-Zaulok” są już w toku.
Natomiast o ekologicznym aspekcie prac nad kompleksem „San NiBiew” mówił
dyrektor kompleksu Andrzej Bogaczienkow. - W ciągu ostatnich 5 lat dzięki
programom oszczędności energii i surowców udało się zmniejszyć ilość potrzebnej do
produkcji wody i energii elektrycznej. Zwiększył się natomiast do 99% poziom
przetwarzania odpadów. Największym projektem pod tym względem było stworzenie
stacji biologicznego oczyszczania ścieków metodą aeracji.
Ze strony Międzynarodowego Stowarzyszenia z Moskwy na spotkaniu wystąpili:
Iwan Jegorow – przedstawiciel belgijskiej filii amerykańskiej kompanii
„AEnergy” („Alternatywna Energia”);
Aleksiej Filipow – przewodniczący Komitetu MSWP ds. oszczędności energii;
Siergiej Boldyrew – dyrektor programu „Migracja pracowników” w ramach
MSWP.
Spotkanie zostało zorganizowane 5 czerwca, w Międzynarodowym Dniu Ochrony
Środowiska. Po zakończeniu części plenarnej uczestnicy udali się na na miejsce
nowowybudowanej oczyszczalni ścieków (odpadów produkcyjnych) Klinskiego
Browaru w celu jej oficjalnego otwarcia. Na koniec odbyły się spotkania i rozmowy
z przewodniczącym MSWP Nikołajem Swistunowem i dyrektorem wykonawczym
Jurijem Manieliukiem z bułgarskim przedstawicielem handlowym Ilianom Coniewym,
sekretarzem Ambasady RP w Moskwie Piotrem Masajło oraz z rosyjskimi
uczestnikami spotkania.
Warto zaznaczyć, że w ramach spotkania przedstawiciel jednej z najlepszych na
świecie agencji nieruchomości – „CBRE” (CB Richard Eblis) Thomas Hodgkinson
zwrócił się do kierownictwa administracji rejonu z konkretnym zapytaniem odnośnie
placu przemysłowego wielkości 10 ha dla jednego z zainteresowanych klientów.
Rozmowy na ten temat będą kontynuowane.
Informacja o spotkaniu została zamieszczona na oficjalnej stronie Międzynarodowego
Stowarzyszenia Współpracy Biznesu:
http://www.iabc.ru/klin2012.php
***
40
Sprawozdanie z XII Międzyregionalnego Jarmarku
"Kurski Jarmark Korenski - 2012"
opr. Anna Masajło
WPHI Moskwa
Kurski Jarmark Korenski odbył się w dniach 14-17 czerwca 2012 roku pod Kurskiem.
W przedsięwzięciu wzięli udział przedstawiciele podmiotów Federacji Rosyjskiej
i misji dyplomatycznych z zagranicy. Wśrod nich była reprezentowana Polska na
stoisku promocyjno-informacyjnym WPHI. Na drugiej fotografii poniżej Pani Anna
Madej, specjalista WPHI w Moskwie, prezentuje moc oferty polskich przedsiębiorstw,
których wartość eksportowanych produktów na rynek rosyjski, w roku ubiegłym,
osiągnąła 8,5 mld USD.
41
42
OBROTY HANDLU ZAGRANICZNEGO POLSKI
Informacje makroekonomiczne PAIiIZ
W I kwartale br. eksport w cenach bieżących wyniósł 145,4 mld PLN, a import 157,4
mld PLN. W porównaniu z analogicznym okresem ub. roku eksport zwiększył się
o 11,5%, a import o 9,6%. Ujemne saldo ukształtowało się na poziomie 12,0 mld
PLN (w analogicznym okresie ub. roku minus 13,2 mld PLN).
Eksport wyrażony w dolarach USA wyniósł 44,1 mld USD, a import 47,8 mld
USD (w porównaniu do analogicznego okresu ub. roku eksport obniżył się o 0,9%,
a w import o 2,4%). Ujemne saldo ukształtowało się w wysokości 3,7 mld USD
(w analogicznym okresie ub. roku minus 4,5 mld USD).
Eksport wyrażony w euro wyniósł 33,7 mld EUR, import 36,4 mld EUR, ujemne saldo
wyniosło 2,7 mld EUR, a przed rokiem 3,4 mld EUR (eksport zwiększył się o 1,3%,
a import obniżył się o 0,4%).
Tabela 1. Obroty handlu zagranicznego w marcu 2012 r.
I – III 2012
Wyszczególnienie
w mln PLN
Eksport
Import
Saldo
145413,6
157373,2
-11959,6
w mln USD
44118,6
47818,7
-3700,1
w mln EUR
33653,7
36403,3
-2749,6
PLN
I-III 2011 = 100
USD
EUR
111,5
109,6
–
99,1
97,6
–
101,3
99,6
–
Źródło: GUS
Wśród głównych partnerów handlowych Polski odnotowano wzrost eksportu do
Rosji, na Ukrainę, do W. Brytanii, Republiki Czeskiej, Niderlandów, Niemiec, Francji,
na Węgry i do Szwecji, a importu z Rosji, Stanów Zjednoczonych, Republiki Czeskiej,
Chin, Niderlandów, Republiki Korei i Niemiec. Natomiast spadek w eksporcie
odnotowano z Włochami, a w imporcie z Francją, Włochami i W. Brytanią.
Obroty z pierwszą dziesiątką naszych partnerów handlowych stanowiły 68,0%
eksportu (w analogicznym okresie ub. roku 67,9%) i 68,6% importu ogółem
(odpowiednio 67,1%).
43
Tabela 2. Obroty handlu zagranicznego według ważniejszych krajów w marcu 2012 r.
Źródło: GUS
Ujemne salda odnotowano z krajami rozwijającymi się – minus 19,4 mld PLN (minus
5,9 mld USD, minus 4,5 mld EUR) i z krajami Europy Środkowo-Wschodniej – minus
13,5 mld PLN (minus 4,1 mld USD, minus 3,1 mld EUR). Dodatnie saldo uzyskano
w obrotach z krajami rozwiniętymi 20,9 mld PLN (6,3 mld USD, 4,8 mld EUR),
w tym z krajami UE saldo osiągnęło poziom 23,8 mld PLN (7,2 mld USD, 5,5 mld
EUR). Udział krajów rozwiniętych w eksporcie ogółem wynosił 83,5% (w tym UE
77,8%), a w imporcie 63,9% (w tym UE 56,7%), wobec odpowiednio 86,0% (w tym UE
79,6%) i 67,8% (w tym UE 60,6%) w analogicznym okresie ub. roku.
Udział Niemiec w eksporcie był niższy niż w analogicznym okresie ub. roku o 0,5 pkt
i wyniósł 26,0%, a w imporcie – o 0,8 pkt i stanowił 21,3%. Dodatnie saldo wyniosło
4,3 mld zł (1,3 mld USD, 1,0 mld EUR), wobec 2,9 mld zł (1,0 mld USD, 0,7 mld
EUR) w analogicznym okresie ub. roku.
***
44
PRZEDSIĘWZIĘCIA TARGOWO-WYSTAWIENNICZE
ODBYWAJĄCE SIĘ W MOSKWIE W LIPCU I SIERPNIU 2012 roku
06.07.2012-12.07.2012
GOŚCINNA ROSJA 2012
Międzynarodowa Wystawa i demonstracja cech kultury i kuchni z regionów
Rosji
www.mos-expo.com
06.07.2012-12.07.2012
TOWARY I TRADYCJE CHIN 2012
Międzynarodowa Wystawa
www.mos-expo.com
08.2012
BUDOWLANY TYDZIEŃ MOSKWY 2012
XIV Międzynarodowa Wystawa tematyczna
www.moes.su
15.08.2012-18.08.2012
CHAPEAU 2012
X Międzynarodowa Specjalistyczna Wystawa nakryć głowy, materiałów, sprzętu
i akcesoriów
www.chapeau.ru
27.08.2012-30.12.2012
AUTOMECHNIKA MOSKWA POWERED by MIMS 2012
XVI Międzynarodowa Specjalistyczna Wystawa sprzętu, akcesoriów
i konserwacji pojazdów
www.automechanika.ru
29.08.2012-01.09.2012
INTERAUTO 2012
VIII Międzynarodowa Wystawa samochodowa
www.interauto-expo.ru
29.08.2012-01.09.2012
KWIATY 2012
XIX Międzynarodowa Wystawa kwiatów, roślin, sprzętu i materiałów do
ogrodnictwa ozdobnego
www.expoflowers.com
Aktualne informacje oraz wyszukiwarka wszystkich wystaw odbywających się w FR
dostępna jest na stronach: http://allexpo.ru/exhibition/ i http://www.informexpo.ru/
Największe rosyjskie organizacje wystawiennicze:
Międzynarodowa Kampania Wystawiennicza - www.mvk.ru
Organizacja Wystawiennicza RESTEC - www.restec.ru
Międzynarodowe Wystawy i Konferencje - www.ite-expo.ru
Strony internetowe największych moskiewskich centrów wystawienniczych:
http://www.expocentr.ru/
http://www.crocus-expo.ru/
http://www.vvcentre.ru/exhibitions/
http://www.sokolniki.com/
***
45
OGŁOSZENIA
Do naszego Wydziału zwrócił się dyrektor generalny OOO Targowyj Dom
„Soło”, który poszukuje inwestora zainteresowanego inwestycjami
w obszarze palet drewnianych.
Ze swojej strony oferuje:
zespół wykwalifikowanych pracowników z dużym doświadczeniem w branży
kontakty w dużych rosyjskich firmach umożliwiające dystrybucję
kontakty w administracji miasta Klin w Obwodzie Moskiewskim (możliwość
uzyskania działki pod budowę zakładu produkcyjnego)
możliwość zarejestrowania nowej firmy z właściwą formą własności
Zainteresowane osoby proszone są o bezpośredni kontakt z pomysłodawcą
projektu:
Sergey Logvinov
tel. 8-916-682-96-72
(499) 221-63-94
e-mail: [email protected]
W ostatnim czasie nasz Wydział otrzymał informację, że w dniach 4-7 września
2012 r. w moskiewskim centrum wystawienniczym EXPOCENTR odbędzie się
XIX Międzynarodowa Wystawa "MAGAZYN. TRANSPORT. LOGISTYKA.
2012".
Tematyka wystawy:
- magazynowanie i sprzęt
wykorzystywany
- logistyka, projekty, systemy, serwis
- zautomatyzowane systemy
magazynowania
- transport samochodowy i technika
specjalna
- usługi transportowe
- technologie informatyczne, łączność
i nawigacja
- usługi celne
- opakowania do transportu
- konsalting
Szczegóły:
http://stl-expo.ru/
46
Do naszego Wydzialu zwróciła się firma wystawiennicza ITE EXPO, która
organizuje Międzynarodową Wystawę GASRUSSIA 2012-Transportowanie,
przechowywanie oraz system rozgałęzień gazu, elektrociepłownie, sprzęt dla
kotłowni, gazyfikacja obiektów przemyslłwych i komunalnych, technologie
energooszczędne.
Wystawa odbędzie sie w dniach 16-18 października 2012 r. w Krasnodarze.
Wśród uczestników wystawy znaleźć można takie firmy jak: Gazprom Transgaz
Krasnodar, Piter Gaz, Krasnodarstroytransgaz, Emerson, GEFA, RMG,
Shlangenz i inne.
Wiecej informacji znajduje sie na stronie internetowej: http://ides-expo.ru/
Zainteresowane firmy proszone sa o bezposredni kontakt z organizatorem:
Siergiej Bordaczev
Kierownik projektu
tel.: +7 (495) 935-7350 (wewn. 4241)
[email protected]
Niedawno do naszego Wydziału wpłynęła informacja o II Międzynarodowych
targach przemysłu stoczniowego, wykorzystania i badań zasobów wodnych
"Ocean Światowy 2012". Targi odbywać się będą 29 listopada - 1 grudnia 2012
roku w centrum wystawienniczym Krokus Expo w Moskwie.
Działy targów obejmują:
- przemysł stoczniowy i szkutnictwo
- wydobycie gazu i ropy naftowej na szelfie
- wyposażenie podwodne
- oceanologia
- aquakultura i zasoby biologiczne mórz
- hydrometereologia
- prawo morskie
- sporty wodne i wypoczynek
Szczegółowe informacje:
[email protected]
www.theocean.ru
16-18 października, Krasnodar, Centrum Wystawiennicze „Krasnodarexpo”,
Międzynarodowa Wystawa Budownictwo obiektów inżynieryjnych, sieci
i komunikacji – ECIS
Szczegóły: http://ides-expo.ru
47
Uprzejmie informujemy, że do naszego Wydziału, za pośrednictwem firmy
World Trade Center Poznań (Międzynarodowe Targi Poznańskie), zwróciła się
Spółka Wielkopolskie Przedsiębiorstwo Inżynierii Przemysłowej
(projektant i generalny wykonawca inwestycji przemysłowych, gł. obiektów
produkcyjno-magazynowych). WPIP poszukuje: krajowych i zagranicznych
inwestorów zainteresowanych budową obiektów przemysłowych, takich jak:
zakłady produkcyjne, centra logistyczne, magazyny wysokiego składowania itp.
oraz realizacją stref czystych typu cleanroom i automatyzacją procesów
produkcyjnych, montażowych i logistycznych.
Firma nawiąże współpracę z dostawcami materiałów i urządzeń o walorach
ekologicznych, energooszczędnych, innowacyjnych itp. do zastosowania w budynkach
„zielonych” = zrównoważonych.
Strona internetowa firmy: www.wpip.pl
Kontakt:
Dariusz Stasik, Wiceprezes Zarządu
[email protected]
WIELKOPOLSKIE PRZEDSIĘBIORSTWO INŻYNIERII PRZEMYSŁOWEJ
SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ SPÓŁKA
KOMANDYTOWA
ADRES:
ul. abpa A. Baraniaka 96/98
61-245 Poznań / POLSKA
TELEFON: + 48 61 875 76 05
FAX: + 48 61 876 07 99
48
Rosyjska firma „Ulyana Sergeenko” – producent odzieży żeńskiej klasy Lux
nawiąże współpracę z polskimi firmami działającymi w branży.
Zainteresowane podmioty proszone są o bezpośredni kontakt:
Olga Szagi – menager ds. produkcji, tel. +7 905 593 10 49, e-mail:
[email protected]
Do naszego Wydziału zwróciła się firma OOO „TPG Alyans” – sprzedaż
detaliczna i hurtowa owoców i warzyw, która nawiąże współpracę z polskimi
dostawcami ww. artykułów.
Zainteresowane firmy proszone są o bezpośredni kontakt z:
Maksim Wiesielnickij
tel. + 7 910 253-77-03
skype: max_trio
***
49
PRZETARGI W ROSJI
oraz
AKTUALNE OFERTY WSPÓŁPRACY FIRM ROSYJSKICH

Aktualne oferty przetargowe dostępne są bezpośrednio
na następujących stronach:
Przetargi międzynarodowe:
http://ru.dgmarket.com/index.do?goo=100010
Przetargi z branży budowlanej:
http://www.best-stroy.ru/tenders/
Przetargi w różnych branżach:
http://www.alltenders.ru/instr.asp
Zamówienia publiczne:
http://www.goszakaz.ru/tender
50
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Moskwie
Kierownik Wydziału: Marek Ociepka, Radca- Minister
ul. Klimaszkina 4
115127 Moskwa
tel.: +7 495 231 16 11; z Polski: (22) 490 97 41
fax: +7 495 231 16 15
www.moskwa.trade.gov.pl
***
Konsulat Generalny RP w Sankt Petersburgu
Kierownik Wydziału: Henryk Buszta, Radca
Biznes Centr „SENATOR”
ul. Żukowskowo 63, lok. Nr 427
191036 Sankt Petersburg
tel./fax: +7 812 332 96 90
www.petersburg.trade.gov.pl
***
Konsulat Generalny RP w Kaliningradzie
Kierownik Wydziału: Zbigniew Świerczyński, Radca-Konsul
ul. Prospekt Mira 81/2
236022 Kaliningrad
tel.: +740 12 21 87 41; fax: +740 12 21 62 87
www.kaliningrad.trade.gov.pl
© 2012 WPHI Ambasady RP w Moskwie
Publikowanie w całości lub części materiałów zawartych w niniejszym Biuletynie
dozwolone jest wyłącznie przy powołaniu się na źródło informacji.
51

Czerwiec 2012

Transkrypt

Podobne dokumenty

Wersja HQ

pieniądze, a szczęście

sytuacja polityczna oraz reformy demokratyczne w europie środkowej

PRZYPADEK WŁADIMIRA P. Nieprzerwanie od roku nazwisko

Znaczenie Kaukazu Południowego w przesyle

styczeń-marzec 2010.

Problemy społeczno-gospodarcze Syberii

pobierz - Tom VII Pisma Humanistyczne Rosja

rejs dalekowschodni - propozycja wycieczek fakultatywnych japonia

pt. Anatomia runetu. Rosyjskojęzyczny internet jako extra territorium

PRZEGLĄD GEOPOLITYCZNY

Startery podlaskiej gospodarki - Podlaskie Obserwatorium Rynku