Zobacz więcej

sadownictwo
Odmiany na bank
Międzynarodowe Targi Agrotechniki Sadowniczej MTAS FruitPRO
(12–13 stycznia br.) były okazją nie tylko do podpatrzenia
szerokiej gamy rozwiązań technicznych dla sadów, lecz także do
zapoznania się z ofertą kilku szkółek oferujących wysokiej jakości
materiał szkółkarski tak dobrze znanych, jak i nowszych odmian.
fot. D. Łabanowska-Bury
GRUPA HODOWLANA AJ!APPLE
Od kilku lat na targach nie brakuje Grupy hodowlanej AJ!Apple. Jej stoisko jest
często oblegane przez sadowników nie
tylko dlatego, że w atrakcyjny sposób są
na nim wyeksponowane ciekawe odmiany jabłek, lecz także dlatego, że co
roku można skosztować ich owoców.
Niektóre z pokazywanych w tym roku
odmian już znalazły uznanie wśród sadowników. W krajowych, ale też zagranicznych, sadach rosną drzewa takich
odmian, jak Mutsu NK® (mutant odmiany ‘Mutsu’, wytwarza bardzo duże,
kuliste owoce, o gładkiej zielonej skór-
ce, z delikatnym żebrowaniem, rumieniec na nich pojawia się bardzo rzadko,
a zbiór ma miejsce zwykle w połowie
października), Reno 2® (czerwony mutant odmiany ‘Szampion’, owoce zbiera się w drugiej połowie września, kilka
dni przed odmianą podstawową) czy
Najdared® (czerwony mutant odmiany ‘Idared’, stosunkowo łatwy w uprawie, dobrze plonuje i nie ma problemów z przechowywaniem owoców i ich
transportem na dalekie rynki). Wśród
najnowszych propozycji, które wzbudziły spore zainteresowanie sadowni-
ków były: Vikto Red® (mutant odmiany
‘Starkrimson’, dawniej promowany pod
nazwą Zuzi Red®), Zuzi Gala® i Muna®.
Owoce odmiany Vikto Red® wyglądem
zbliżone są do tych u ‘Red Delicious’. Są
średnie do dużych, stożkowate, z wyraźnym żebrowaniem, a ciemny, buraczkowoczerwony, lekko paskowany rumieniec pokrywa niemal całą powierzchnię
owocu. Jabłka dojrzewają na początku października. Dziś na wielu rynkach
najbardziej poszukiwane są owoce odmiany ‘Gala’. W ofercie AJ!Apple jest
czerwony spontaniczny mutant tej
reklama
HASŁO OGRODNICZE 2/2016
69
sadownictwo
odmiany – Zuzi Gala®, którego średniej wielkości, kuliste owoce mają gładką, zielonożółtą skórkę z intensywnym,
paskowanym, karminowym rumieńcem. Dojrzałość zbiorczą osiągają w połowie września. W warunkach chłodni
zwykłej mogą być przechowywane do
3 miesięcy, a w KA – do 6 miesięcy. Wart
podkreślenia jest fakt, że odmiana Zuzi Gala® ma małą skłonność do rewersji cech i długo jest stabilna w sadzie.
Drugi „król” ostatnich lat pod względem możliwości zbytu owoców na dalekie rynki to ‘Red Jonaprince’. Wielu
sadowników już założyło sady z tej odmiany, inni interesują się natomiast odmianą Muna®, będącą efektem zapylenia odmiany ‘Mutsu’ pyłkiem odmiany
Najdared®. Jej owoce w dużym stopniu przypominają te u ‘Red Jonaprince’
– są ciemnoczerwone, lekko wydłużone, bardzo smaczne. Ich zbiór przypada
jednak wcześniej niż z kwater ‘Red Jonaprince’, a także – ze względu na cechy
przekazane od Najdareda® – bardzo dobrze się przechowują. Jest to odmiana,
której owoce mogą zaistnieć na nowych
rynkach, szczególnie dalekich, bo dobrze znoszą transport. Szymon Nowakowski ze szkółki Andrzej i Szymon Nowakowscy ze Żdżar, będącej członkiem
grupy AJ!Apple, zwrócił także uwagę na
owoce występującej nadal pod numerem hodowlanym odmiany ‘AJ-9’ (Elpin®
x Zuzi Gala®). Są one zbliżone wyglądem do owoców odmiany ‘Gala’ jednak
nieco od nich większe. Ponadto odznaczają się wysoką jędrnością i dobrym
smakiem. Drzewa rosną podobnie jak
‘Elstar’, ładnie formują koronę. Wszystkie oferowane przez nas odmiany staramy
się selekcjonować pod kątem przydatności do uprawy w polskich warunkach klimatycznych. Chcemy także, aby owoce
odpowiadały oczekiwaniom na nowych
wymagających rynkach. Szczególny nacisk stawiamy na barwę skórki, jędrność,
a także smak i aromat jabłek – informował S. Nowakowski.
70
ARNO SZKÓŁKARSTWO SADOWNICZE
Kolejny raz swoją ofertę podczas MTAS FruitPro prezentowali Anna i Ryszard Nowakowscy, właściciele szkółki ARNO Szkółkarstwo Sadownicze z Lewiczyna.
Na stoisku można było dowiedzieć się nie tylko o odmianach jabłoni ich własnej
hodowli, m.in.: Szampion Arno® (mutant odmiany ‘Szampion’), Braeburn Arno®
(spontaniczny mutant odmiany ‘Braeburn’), Arnika®, lecz także o tych, na których
rozmnażanie i sprzedaż szkółkarze mają licencje: ‘Celeste’, ‘Rubinstar’, ‘Sawa’, ‘Waleria’, Natali Gala® czy Idaredest®. Rocznie w szkółce produkowane jest ok. 600 tys.
drzewek owocowych, a także 1 mln podkładek wegetatywnych i 300 tys. generatywnych. W produkcji szkółkarskiej 70% stanowią jabłonie. Szampion Arno® tworzy
koronę stożkową o luźnym zagęszczeniu sztywnych konarów pokrytych dużą liczbą
krótkopędów. Owoce, prawie całe pokryte czerwonym, rozmytym marmurkowym
rumieńcem, dojrzewają w drugiej połowie września. Mogą być przechowywane
w chłodni zwykłej do lutego, a w warunkach KA – do maja. Drzewa Szampion Arno®
są mało podatne na parcha i mączniaka, średnio wrażliwe na choroby kory i drewna.
Drzewa odmiany Braeburn Arno® charakteryzuje średni do silnego wzrost, korona
jest rozłożysta z szerokimi kątami, łatwa do formowania. Owoce (o zielonkawożółtej,
lśniącej, w 80% pokrytej ciemnoczerwonym rumieńcem z wyraźnymi cętkami skórce)
osiągają dojrzałość zbiorczą pod koniec października. Mogą w KA być składowane
do czerwca/lipca. Drzewa są mało podatne na parcha jabłoni. Arnika® to czerwony
mutant odmiany ‘Jonagold’. Drzewa tworzą rozłożystą, średnio zagęszczoną i łatwą
do formowania koronę. Odmiana owocuje na krótkopędach. Najnowszą propozycją
z oferty szkółki z Lewiczyna jest odporna na parcha odmiana o żółtych owocach
– ‘Chopin’ (‘Granny Smith’ x U 211). Owoce tej odmiany mogą być przeznaczane
do bezpośredniej konsumpcji, do produkcji soku (sok jasny o wysokiej kwasowości), a także do wyrobu chipsów oraz jako dodatek do jogurtów (obrany owoc nie
ciemnieje). Drzewa charakteryzują się umiarkowaną siłą wzrostu, tworzą koronę
luźną, z dużą liczbą krótkopędów. Owoce, średniej wielkości, kulisto-spłaszczone,
a czasem wydłużone, mają gładką, zieloną skórkę (może zmieniać barwę na żółtawozieloną z delikatnym pomarańczowym rumieńcem). Dojrzałość zbiorczą osiągają
w pierwszej połowie października. W chłodni KA można je składować 6 miesięcy.
SZKÓŁKA ADAMA SUŁKA Z OŻAROWA
Kilka ciekawych propozycji w zakresie odmian jabłoni, które stanowią ok. 60%
produkcji szkółkarskiej, ma w ofercie także szkółka Adama Sułka z Ożarowa (woj.
lubelskie). Materiał szkółkarski to głównie jednoroczne okulanty oraz dwuletnie
drzewka typu knip-boom z ukształtowaną na odpowiedniej wysokości koroną.
W stałej ofercie, poza jabłoniami, szkółka Adama Sułka ma także: wiśnie, czereśnie (‘Kordia’, ‘Regina’, ‘Vega’, ‘Summit’, ‘Techlovan’ uszlachetniane także na coraz
popularniejszej w kraju i za granicą podkładce ‘GiSelA 5’), grusze, śliwy, morele
i brzoskwinie (licencyjne odmiany). Przez dwa dni targów stoisko było oblegane
przez sadowników zainteresowanych m.in. odmianami z grupy ‘Red Delicious’ – Red
Cap® i Red Chief® oraz ciekawymi sportami ‘Gali’ – Gala Schniga®, Gala Redy Red®
i Gala Must®. Ponadto w ofercie szkółki są odmiany wytwarzające owoce o zielonej
skórce: ‘Mutsu’ oraz dwa mutanty odmiany ‘Golden Delicious’ – Golden Delicious
Reinders® i Golden Delicious Klon B®.
HASŁO OGRODNICZE 2/2016
sadownictwo
JANKOWSKI I SYN Z GĄBINA
Co roku na targach MTAS FruitPro obecna jest szkółka Jankowski i Syn z Gąbina.
Jak informował Bartosz Jankowski, rocznie szkółkę opuszcza ok. 500 tys. drzewek
owocowych jednorocznych i dwuletnich z jednoroczną koroną (knip-boom), a wśród
nich dominują odmiany bardzo poszukiwane obecnie przez sadowników, takie
jak licencjonowane odmiany z grupy ‘Red Delicious’: Red Cap® Valtod i ‘Jeromine’
o owocach pożądanych na interesujących Polaków rynkach zbytu oraz Fuji Kiku®
Fubrax. Ofertę uzupełniają Gala Brookfield® Baigent oraz mutant Jonagolda – Novajo®. Ta ostatnia odmiana wytwarza owoce duże i bardzo duże, o zielonej skórce
z ciemnoczerwonym, paskowanym rumieńcem. Ich dojrzałość zbiorcza przypada
na koniec września lub początek października. Coraz częściej klienci pytają swoich
dostawców także o owoce o jasnej, żółtej lub zielonej barwie skórki. Wymagania
takie spełnia także promowana przez Bartosza Jankowskiego odmiana Lafayette®
(Goldrush® Coop38 x Pristine). Jej owoce są bardzo atrakcyjne, duże, kuliste i lekko
spłaszczone, bardzo aromatyczne, w smaku słodkie z lekką nutą kwasowości. Termin
zbioru owoców przypada na pierwszą lub drugą dekadę września (10–15 dni przed
‘Galą’). Drzewa tej odmiany rosną średnio silnie, a cechy odziedziczone po odmianie
Goldrush® Coop38 sprawiają, że jest to odmiana wysoce odporna na parcha jabłoni.
SZKÓŁKA FRUCTOPLANT Z GĄBINA
Pierwszy raz w targach MTAS FruitPRO udział wzięli także przedstawiciele szkółki
Fructoplant z Gąbina, reprezentowanej przez Przemysława Żabkę i Piotra Bułę.
Firma powstała w 2007 r. do obsługi ogrodniczego rynku hobby. W ofercie ma nie
tylko szeroką gamę odmian jabłoni i gruszy, lecz także bogaty asortyment krzewów
owocowych (jagoda kamczacka, malina w tym czarna, jeżyna, aronia, żurawina).
Wśród jabłoni są odmiany o atrakcyjnych owocach takie jak m.in.: ‘Red Topaz’, ‘Red
Jonaprince’ i Red Jonprince Select® oraz Braeburn Red®. Duży wybór odmian szkółka
oferuje zarówno w grupie agrestu o owocach czerwonych (m.in.: ‘Rot Hinnonmaki’,
‘Kamieniar’, Hinsel®), jak i białych (‘Invicta’, ‘Macurines’, Resika®).
SZKÓŁKA GRZYWA Z OPOLA LUBELSKIEGO
W tym roku na targach MTAS FruitPro zaistniała także szkółka Grzywa z Opola Lubelskiego. W jej ofercie – poza ciekawymi, poszukiwanymi dziś na rynku odmianami
jabłoni (‘Red Jonaprince’, Golden Delicious Reinders®, czerwonymi mutantami ‘Idareda’: Idaredest® i Najdared® czy Reno 2®) – są także śliwy (m.in. Tophit®, ‘Presenta®,
Kalipso®), wiśnie i czereśnie. Nowością proponowaną sadownikom jest siostrzana
siewka odmiany ‘Ligol’ – ‘Ligolina’. Odmiana ta jest mało podatna na parcha jabłoni
i mączniaka jabłoni, ale dość podatna na zarazę ogniową. Owoce są średniej wielkości lub duże, kulistowydłużone, bardzo wyrównane pod względem wielkości
i kształtu. Ich gładka i błyszcząca skórka w dużej części pokryta jest czerwonym,
rozmytym rumieńcem. Jak informował Jacek Grzywa, szkółka dysponuje także
drzewkami pierwszej na świecie odmiany całkowicie odpornej na parcha jabłoni
i mączniaka jabłoni – ‘Ariwa’ (‘Golden Delicious’ x A849-5). Drzewo o średnio silnym
wzroście tworzy koronę stożkowatą, o konarach z licznymi krótkopędami. Owoce są
średniej wielkości, kulisto-stożkowate, ich skórka jest gładka, zielonożółta, w dużej
części pokryta pomarańczowoczerwonym, marmurkowo-paskowanym rumieńcem.
HASŁO OGRODNICZE 2/2016
SZKÓŁKA MARKA BIELAKA
Z ZAGÓRZA
Po raz pierwszy na targach swoje stoisko
miała szkółka Marka Bielaka z Zagórza,
która rocznie dostarcza sadownikom ok
300 tys. szt. drzewek i ok. 400 tys. szt.
podkładek wegetatywnych. Właściciel
promował najnowszego mutanta Jonagolda – Red Jonaprince Select®. Odmiana
ta jest bardziej stabilna w owocowaniu
i jakości/wybarwieniu jabłek od odmiany
wyjściowej tj. ‘Red Jonaprince’. Owoce
są duże lub bardzo duże (średnicy 75–
85 mm), kulisto-stożkowe. Ich skórka jest
gładka, błyszczącą, w 95, a nawet 100%
pokryta intensywnym, rozmytym, bordowym rumieńcem (także po zacienionej
stronie drzewa i w środku korony). Bardzo dużym zainteresowaniem cieszyły
się podczas targów także bardzo popularne w ostatnich kilku latach mutanty
odmiany ‘Red Delicious’ o atrakcyjnych
owocach w 100% pokrytych ciemnym,
rozmytym rumieńcem: Red Cap® Valtod (typowy krótkopędowy sport ‘Red
Deliciousa’, ma nieco silniejszy wzrost
w porównaniu z innymi dostępnymi na
naszym rynku klonami tej odmiany) i Jeromine® (mutant popularnej od 30 lat odmiany Early Red One® Erovan), a także Gala Brookfield® Baigent (naturalny, stabilny
mutant Gali Royal®). Szkółka Marka Bielaka oferowała także niemieckiej hodowli
śliwy. Pierwsza z nich Tophit® jest tolerancyjna w stosunku do wirusa ospowatości
śliw (szarki), i często jest wybierana jako
zamiennik dla śliwy ‘President’. Jej owoce
są bardzo duże i mają znakomity smak.
Druga ciekawa odmiana, także ze względu na odporność na wirusa ospowatości
śliw, to Presenta®. Jej owoce są bardzo
słodkie, pozostają bardzo jędrne nawet
w pełni dojrzałości, są trwałe w transporcie. Ze względu na późne dojrzewanie
i możliwość długiego przechowywania
dzięki tej odmianie można znacznie przedłużyć sezon na śliwki.
Dorota Łabanowska-Bury
71