CIEKAWE MIEJSCA W BIECZU Idąc w stronę miasta od strony PKP

CIEKAWE MIEJSCA W BIECZU Idąc w stronę miasta od strony PKP

CIEKAWE MIEJSCA W BIECZU
Idąc w stronę miasta od strony PKP widzimy na wzgórzu po prawej stronie kościół
i klasztor Reformatów.
W miejscu tym został wzniesiony w XV w. zamek zwany Grodem Starościńskim,
który był siedzibą urzędową starostów bieckich.
Przed najazdem szwedzkim cały zespół klasztorny obwarowano, pierwotnie wałami
ziemnymi , a następnie murami. Warownia klasztoru połączona była tzw. szyją
z murami obronnymi miasta. Mury klasztorne z pewnymi przeróbkami zachowały
się do dzisiaj .
Kościół klasztorny pw. św. Anny murowany, barokowy, jednonawowy. Wystrój
wnętrza jest skromny, zgodnie z regułą Ŝebraczą braci mniejszych św. Franciszka,
z okresu późnego baroku w większości z II połowy XVIII w. W ołtarzu głównym
znajduje się rzeźbiona grupa UkrzyŜowania oraz obraz wyobraŜający św. Annę.
Prócz tego jest sześć bocznych ołtarzywszystkie z II połowy XVII w. Według
zapisków zakonnych, w kronice
klasztornej, w podziemiach klasztoru
został pochowany największy poeta
polski z XVII w. – Wacław Potocki,
jednakŜe jego grób nie został
zlokalizowany.Na zewnątrz murów od
strony zachodniej jest cmentarz
z I wojny światowej, na którym leŜą
Ŝołnierze rosyjscy.
W klasztorze bowiem w czasie I wojny światowej był zlokalizowany w tym czasie
szpital wojskowy.
Idąc z klasztoru w kierunku miasta moŜemy obejrzeć stojący po lewej stronie
na wzniosłym wzgórzu murowany budynek dawnego szpitala, który zezwoliła
wybudować w 1935 r. królowa Jadwiga.
1
Wzgórze na którym zlokalizowany jest szpital ma szczególne
znaczenie historyczne. Ostatnie badania historyczne wykazały,
Ŝe juŜ w X-XI w. istniała na wzgórzu osada, o czym świadczy
palenisko odkopane na głębokości 2 metrów, zlokalizowane nieco poniŜej
fundamentów późniejszego zamku. Późnej wzniesiono na tym miejscu zamek(dwór
królewski) jeden z 3 zamków na terenie Biecza; zamek ten w 1395 r. juŜ nie istniał.
Wiadomość o nim potwierdziły odkopane fundamenty w 1958 r.
W 1395 r. Królowa Jadwiga oddała plac, gdzie stał niegdyś dwór królewski
i zbudowano na nim szpital. Budynek wzniesiony jest z gotyckiej cegły,
a zewnętrzne mury zdobione są cegłą zendrówką we wzory geometryczne.
Wewnątrz zachował się pierwotny układ pomieszczeń z drewnianymi
przepierzkami o konstrukcji sumikowej, które zostały usunięte bezpowrotnie.
Kilkadziesiąt metrów dalej w kierunku południowo- zachodnim od szpitala
stoi podłuŜny budynek tzw. Gród. Został on wzniesiony na początku XVI w.
Od połowy XVII w., po częściowej przebudowie mieściła się
tutaj siedziba sądu grodzkiego. Obecnie jest to siedziba
Zespół Szkół Nr 1 .
Ze skarpy wzgórza, po drugiej stronie rzeki Ropy, widoczne
są stare zabudowania, sięgające początku XV w.
Idąc dalej w kierunku rynku mijamy po drodze stare
kamieniczki.
W pierzejach otaczających rynek zachowały się pod tymi
kamieniczkami XIV-XVII wieczne piwnice, słuŜące niegdyś do przechowywania
wina i innych towarów. Cały układ przestrzenno- urbanistyczne Biecza zachowały
się z okresu średniowiecza. Sam rynek
w kształcie prostokąta, przystosowany do celów
handlowych, zachował się bez większych
zmian.
W środku rynku
wnosi się ratusz
z wieŜą, pierwotnie
gotycki zbudowany
w II połowie XV w.
i
przebudowany
w XVI w. W XVIII w. budynek popadł w ruinę. Około
roku 1830 r. rozebrano jego część wschodnią.
Wewnątrz ratusza zachowały się gotyckie portale.
Na zewnątrz widoczne są odkrywki na ścianach
dawnego boniowania. Pierwotna wieŜa ratusza runęła w
1569 r. Obecna wzniesiona była w latach 15691580.WieŜa ratuszowa jest podpiwniczona. Piwnica zlokalizowana w części
nadziemnej była miejscem tortur. Widoczne są na ścianach jeszcze ślady napisów z
XVII w. w postaci dat, inicjałów nazwisk więźniów i kalendarzy. W niŜszej
kondygnacji mieści się loch, do którego wtrącano skazańców.
2
Do ciekawszych zabytkowych obiektów Biecza naleŜy kamienica naroŜna
w zachodniej pierzei rynku, która nosi nazwę legendarnego zbója Becza.
Idąc w stronę Kościoła parafialnego znajduje się kamienica Barianów
Rokickich, zwana takŜe Domem z Basztą lub Starą Apteką, która początkami
swymi sięga 1523 r.
Idąc w kierunku północnym od Kamienicy
Rokickich, dochodzimy wąską uliczką do
stojącej przy skrzyŜowaniu tej uliczki
z ulicą Kromera
starej kamieniczki
mieszczańskiej (obecnie Muzeum Ziemi
Bieckiej).
W pobliŜu naroŜa północno- zachodniego fasady
kościoła parafialnego wznosi się dzwonnica
późnogotycka z XVw. usytuowana w linii dawnego
muru obronnego. SłuŜyła ona celom obronnym, o czym świadczą zachowane
kroksztyny na wysokości piętra, stanowiące podpory dawnego ganku, obiegającego
dzwonnice oraz okienka strzelnicze zachowane w
najwyŜszej kondygnacji. Do dzwonnicy przylega
kaplica św. Barbary przebudowana w stylu
neogotyckim w zeszłym stuleciu na miejscu
poprzedniej kaplicy z XV w. Od strony
południowej na murze oporowym umieszczonych
jest 13 figur, przedstawiających apostołów,
a fundowanych przez piątników z Węgier i róŜne
osobistości z regionu Biecza.
Kościół parafialny pod wezwaniem BoŜego
Ciała w Bieczu, późnogotycki, halowy trójnawowy, z kaplicami, naleŜy do
najcenniejszych zabytków architektury sakralnej w Polsce.
3
Najstarszą częścią kościoła jest prezbiterium zbudowane przed 1480 r. Kościół
zbudowany jest z cegły oraz ciosów. Zewnętrzne ściany prezbiterium zdobione
są wzorami geometrycznymi z ciemniejszej cegły.
Po wyjściu z kościoła głównymi drzwiami, zaraz za bramą po prawej stronie
widać krzyŜ poświęcony harcerzom z druŜyny bieckiej, poległym
w pierwszej i drugiej wojnie światowej. Na tablicy pod krzyŜem umieszczone
są nazwiska poległych.
Za bramą po lewej stronie widoczny jest odkryty w 1964 r. barbakan, trzeci
ze znanych w Polsce. Po prawej stronie ciągną się mury obronne w skład których
wchodzą: dzwonnica, kościółek św. Barbary, stara plebania i dalsze partie murów
z basztą.
Po przeciwległej stronie bramy kościelnej, w odległości kilkudziesięciu
metrów na wzgórzu, zlokalizowany jest, jeden z czterech cmentarzy z pierwszej
wojny światowej, znajdujących się na terenie
Biecza.
W odległości ok. 500 m od miasta w kierunku
Gorlic wznosi się góra zwana Górą Królowej
Jadwigi. Na jej szczycie stał niegdyś zamek. Był
on rezydencją kasztelana i jego druŜyny. Na
zamku przebywali takŜe królowie polscy. W
dolnej partii wzgórza tuŜ nad szosą, wmurowana
jest tablica w 1910 r. na pamiątkę 500- setnej
rocznicy bitwy pod Grunwaldem.
Oprac. Anna Bochenek
/fragm. zapoŜycz. z ksiąŜki T. Ślawskiego „Biecz zarys historyczno-krajoznawczy”/
4