Konspekt lekcji chemii Lubasz 29

Scenariusz lekcji chemii w klasie III gimnazjum
Temat : Powtórzenie wiadomości :" Węglowodory"
1. Umiejętności uczniów wyrażone celami operacyjnymi
Po zakończonej lekcji uczeń powinien :
a. znać wzory sumaryczne oraz nazwy pierwszych 10 członów szeregu
homologicznego alkanów, alkenów i alkinów ;
b. potrafić zapisać wzory strukturalne oraz zbudować modele kulkowe
węglowodorów należących do wszystkich 3 grup, zapisać reakcje spalania
całkowitego, półspalania, spalania niecałkowitego;
c.
obliczać procentową zawartość( % masowy) węgla w węglowodorach;
d. potrafić wymienić reakcje charakterystyczne dla każdej z grup węglowodorów;
e. scharakteryzować właściwości węgla w różnych odmianach alotropowych;
f. wymienić przynajmniej 2 tworzywa sztuczne, podać ich zastosowanie, omówić
wady i zalety tworzyw sztucznych;
g. rozumieć pojęcia: alkan, alken, polimeryzacja, biodegradacja, alotropia, addycja,
wiązanie wielokrotne ;
h. umieć zaprojektować doświadczenie pozwalające odróżnić etan od etanu ,
otrzymać eten i etin .
2. Metody nauczania :
a. Metoda wiodąca : metoda słowna oparta na formie pracy w
grupach i rywalizacji , uczniowie w grupach rozwiązują zadania i
udzielają odpowiedzi na zadane pytania. Największą zaletą tej
metody nauczania jest wyzwalanie twórczego myślenia, nabycie
umiejętności wyrażania swoich racji i opinii, współzawodnictwa i
rywalizacji. Powtórzenie poznanych wiadomości w formie zabawy.
1
b. Metoda wspomagająca : metoda praktyczna oparta na ćwiczeniach
uczniowskich, budowanie modeli
kulkowych.
3. Środki dydaktyczne : karteczki z pytaniami, tablica, kalkulator,
modele kulkowe
4. Plan lekcji z bilansem czasu :
a. część organizacyjna : 5minut
b. część właściwa( postępująca) : 30minut
c. Rekapitulacja : 7minut
d. Zadanie domowe : 3 minuty
5. Przebieg lekcji :
a. część organizacyjna : Sprawdzenie obecności, zapoznanie uczniów za
sposobem organizacji pracy na lekcji. Podział uczniów na 4 równe grupy, w
sposób wskazany przez nauczyciela ( np. odliczanie do 6)
b. część postępująca : Uczniowie podzieleni zostali na 4 równe grupy. Każda z
grup w 5 rundowej serii pytań odpowiada na jedno pytanie.
Pytania grupy losują równocześnie, następnie w ciągu 2 minut przygotowują się do
odpowiedzi. Po upływie wyznaczonego czasu jeden przedstawiciel z każdej grupy
udziela odpowiedzi na wylosowane pytanie ( W każdej rundzie musi to być inna
osoba z danej grupy) . Pozostałe osoby kontrolują prawidłowość odpowiedzi. Za
prawidłową odpowiedź grupa może otrzymać 2 punkty, w przypadku mało
precyzyjnej odpowiedzi bądź popełnionych błędów grupa otrzymuje 1pkt. Za
błędną odpowiedź nie przyznajemy punktów. Rywalizację wygrywa ta grupa, która
po 5 rundowej serii pytań ma największą ilość punktów. W przypadku remisu
zarządzamy dogrywkę, dając każdej z grup to samo pytanie, wygrywa ta grupa,
która jako pierwsza udzieli prawidłowej odpowiedzi.
2
c. Rekapitulacja :
Nauczyciel ogłasza zwycięska drużynę. Zwycięska drużyna
otrzymuje nagrodę w postaci oceny bardzo dobrej za aktywność na
lekcji .
d. Zadanie domowe :
Uczniowie otrzymują zadanie domowe z zeszytu ćwiczeń
Opracowała : Bernadeta Kita
Pytania :
1. Wymień odmiany alotropowe węgla, wyjaśnij pojęcie alotropia, której z odmian
alotropowych węgla użyłbyś do produkcji cegieł ogniotrwałych, ołówków, elektrod ?
2. Podstawowy pierwiastek wszystkich związków organicznych to.........................
Na podstawie jego położenia w układzie okresowym podaj wszystkie informacje o tym
pierwiastku ( grupa, okres, model atomu, liczba cząstek elementarnych)
3. Zbuduj modele alkanów dla n = 4, n = 6 podaj ich nazwy, podaj wzór ogólny
alkanów ?
4. Zbuduj modele alkenów dla n = 2, n = 4 podaj ich nazwy, podaj wzór ogólny
alkenów ?
5. Zapisz reakcję chemiczną spalania całkowitego alkanu o n= 8 podaj jego nazwę
(nazwij powstałe produkty)?
6. Zbuduj model alkanu o n = 5 podaj jego nazwę a następnie zapisz reakcję chemiczną
półspalania tego alkanu (nazwij powstałe produkty)?
7. O jakim gazie mowa ?
Jestem gazem bezbarwnym, bezwonnym, lżejszym od powietrza. Jestem głównym
składnikiem gazu ziemnego. Zwany jestem inaczej gazem błotnym, ponieważ
występuje na bagnach oraz gazem kopalnianym gdyż występuje w kopalniach węgla
kamiennego.
Zbuduj model gazu o którym mowa, zapisz spalanie niecałkowite tego gazu (nazwij
powstałe produkty)?
3
8. Jestem bezbarwnym, bezwonnym, łatwopalnym gazem należącym do szeregu
homologicznego alkanów. Moja cząsteczka zawiera łącznie 14 atom należących do
dwóch różnych pierwiastków. Mam zastosowanie jak paliwo płynne np. w butlach
gazowych .
Podaj nazwę węglowodoru gazowego o którym mowa, zapisz jego wzór sumaryczny,
strukturalny i półstrukturalny ?
9. Jestem jednym z gazów w szeregu homologicznym alkenów, można mnie łatwo
otrzymać ogrzewają kawałek folii polietylenowej. Stanowię także substrat w reakcji
otrzymywania polietylenu.
O jakim gazie mowa? Podaj jego nazwę, wyjaśnij pojęcie szereg homologiczny, zapisz
nazwy i wzory sumaryczne pierwszych 4 członów szeregu homologicznego alkenów ?
10. Jestem gazem bezbarwnym, bezwonnym, słabo rozpuszczalnym w wodzie. Łatwo
mnie otrzymać działając wodą na karbid, czyli węglik wapnia, spalam się w bardzo
wysokich temperaturach dlatego znalazłem zastosowanie w palnikach acetylenowotlenowych .
O jakim gazie mowa, zapisz jego wzór sumaryczny, strukturalny, reakcję
spalania
całkowitego( nazwij powstałe produkty) ?
11. Uzupełnij następujący ciąg reakcyjny :
1
H -C ≡ C -H + Br2 → ................................................... + Br2 → ................................
2
Podaj nazwy produktów 1 oraz 2, jaki rodzaj reakcji chemicznej przedstawiają poniższe
równania i dla których węglowodorów rekcja ta jest reakcją charakterystyczną ?
12. Uzupełnij zdania a następnie odgadnij zagadkę ?
Tworzywa powstają w wyniku................................................................................., która
polega na .............................................................................................................................
Mogą zastąpić wiele materiałów tradycyjnych np. (drewno, szkło ) jednak ich
największą wadą jest to iż nie ulegają ................................................................, czyli
.............................................................................................................................................
.........
O jakim tworzywie mowa?
.........................................................................
Jestem tworzywem twardym aczkolwiek kruchym służącym do produkcji :
- zabawek
- wszelakich opakowań np. na lekarstwa
- do produkcji popularnego materiału izolacyjnego (styropianu)
13. Oblicz % zawartość (% masowy) pierwiastków w etanie ? (C= 12u, H= 1u)
14. Oblicz % zawartość (% masowy) pierwiastków w butenie ? (C= 12u, H= 1u)
4
15. Dwie probówki wypełniono kolejno etanem oraz etenem, następnie do obu
probówek wlano rozcieńczony fioletowy roztwór manganianu (VII) potasu
(KMnO4).W której probówce nastąpiło odbarwienie manganianu VII potasu, wyjaśnij
przyczynę tego zjawiska, wyjaśnij pojęcie węglowodory nienasycone ?
16. Podaj wzór ogólny alkinów, zapisz wzory sumaryczne i strukturalne pierwszych 3
członów szeregu homologicznego alkinów
17. Zapisz wzory sumaryczne ( 10 pierwszych) szeregu homologicznego
węglowodorów nasyconych (alkanów) oraz wymień główne zastosowanie alkanów
stałych, ciekłych i gazowych ?
18. Podaj nazwę alkinu zawierającego 4 atomy węgla w cząsteczce, zapisz jego wzór
sumaryczny, strukturalny, półstrukturalny. Podaj wzór ogólny alkinów ?
19. Uzupełnij i uzgodnij równania reakcji chemicznej ? Nazwij produkty reakcji?
C2H4 +
C2H4
...................
+
Br2
→
→ C2H5Br
........................................
20. Które z wymienionych przedmiotów wykonane są z polietylenu?
- siatka ( reklamówka)
- skarpetki
- patelnia
- kubek do mycia zębów
- opona samochodowa
- okładka na zeszyt
W jakiej reakcji charakterystycznej dla węglowodorów nienasyconych powstaje
polietylen ?
5