Problemy pielęgnacyjne pacjentów z depresją.

Problemy pielęgnacyjne
pacjentów z depresją.
mgr Irena Ewa Rozmanowska
specjalista w dziedzinie pielęgniarstwa
psychiatrycznego
fot. Vedran Vidovic shutterstock.com
„Depresja ma w psychiatrii pozycję podobną do
tej, jaką zajmuje katar w medycynie ogólnej.
Niemal każdy ją kiedyś przeżywał, przynajmniej
w
łagodnej
postaci..
Jednak powszechność tego zjawiska wcale nie
oznacza jego zrozumienia.”
Martin E. P. Seligman
Pielęgniarki
pracujące
na
oddziałach
psychiatrycznych najczęściej mają do czynienia
z depresją w "ciężkiej postaci" z dużym
poziomem lęku, przygnębienia, z zaburzeniami
snu
i
głębokimi
zaburzeniami
funkcji
psychofizycznych.
W pierwszych dniach pobytu pacjenta na
oddziale, kiedy z reguły występuje znaczne
nasilenie i zaostrzenie objawów depresyjnych,
problemem podstawowym jest osłabienie tempa
procesów psychicznych i ruchu, prowadzące
czasami do całkowitego zahamowania ruchowego
(osłupienia), oraz obecność myśli i tendencji
samobójczych.
Osłabienie tempa procesów psychofizycznych
powoduje znaczne trudności w zaspokajaniu
podstawowych potrzeb. Działania pielęgniarskie
nad tak cierpiącym pacjentem mają na celu
pomoc w zapewnieniu biologicznych potrzeb.
Obserwujemy i pomagamy choremu podczas
wykonywania toalety, spożywania posiłków,
przyjmowania płynów.
Zwracamy uwagę na wygląd zewnętrzny
chorego, szczególnie na czystość i odpowiedni
ubiór.
Monitorujemy bilans płynów i przyjmowanych
leków.
Poznajemy przyczynę odmowy przyjmowanych
posiłków, bo może ona wynikać z urojeń
depresyjnych (np. „nie zasługuje na to by jeść”).
Uwzględniając możliwości pacjenta planujemy
z nim aktywności w ciągu dnia: mycie, jedzenie,
krótki spacer.
Depresja gangstera (1999), reż.Harold
Ramis
Podjęcie
jakiejkolwiek
chorego powinno być
wzmacniane.
aktywności
przez
przez pielęgniarkę
Czasami zwykły prysznic lub spacer, mogą
choćby na chwilę poprawić samopoczucie
chorego.
Jeżeli sytuacja tego wymaga i nie ma innej
możliwości pielęgniarka karmi, poi i myje
pacjenta.
W wielu sytuacjach
nawiązuje kontakt
emocjonalny
z
pacjentem
na
poziomie
pozawerbalnym.
Stopniowo rozszerzając aktywność chorego
trzeba zawsze pamiętać, żeby uwzględnić jego
obecne możliwości i zainteresowania, umiejętnie
mobilizując i dodając wiary w siebie.
Jednym
z
najważniejszym
problemów
w opiece nad pacjentem z depresją jest ryzyko
popełnienia samobójstwa.
Dążeniem całego personelu, w tym pielęgniarek
jest
stworzenie
choremu
poczucia
bezpieczeństwa
i
zwiększenia
zdolności
samokontroli.
Pielęgniarki
poprzez
ciągłe
przebywanie
z chorym prowadzą obserwację ukierunkowaną,
ze szczególnym uwzględnieniem godzin nocnych
(między 3, a 5 rano), czasu przekazywania
dyżurów oraz przebywania w miejscach
uzasadnionego odizolowania (łazienki).
Naszą szczególną uwagę powinien zawsze
zwrócić pacjent depresyjny, który raptem staje
się ożywiony, pobudzony, zadowolony z siebie.
Ta nieoczekiwana zmiana może wiązać się
z podjęciem decyzji o samobójstwie.
Z punktu widzenia opieki pielęgniarskiej istotny
jest również moment początkowej fazy
działania leku (około 2 tygodnie od rozpoczęcia
lekoterapii), ponieważ
jest
to moment
zwiększonego ryzyka samobójstwa. Działanie
leku powoduje w tym okresie wzrost napędu, ale
jeszcze nie poprawę nastroju.
Pielęgniarki
pracujące
na
oddziałach
psychiatrycznych są uwrażliwiane na werbalne
i niewerbalne sygnały, myśli i tendencji
samobójczych, takich jak: gromadzenie leków,
ostrych narzędzi, izolowanie się.
Podejmowane
przez
pielęgniarkę
wysiłki
zmierzają do tego, aby w pełni profesjonalnie
uczestniczyć w całym procesie pielęgnowania
i leczenia chorych, wymagają autorefleksji
oraz zaangażowania, ciągłego uzupełnienia
wiedzy merytorycznej oraz analizy problemów
pacjenta w sposób holistyczny.
Świadoma i dojrzała pielęgniarka
aktywnie
uczestniczy w tym procesie, ponieważ ma
szansę trwałego rozwoju nie tylko zawodowego,
ale także rozwoju jako człowieka.
Dziękuję za uwagę.